Category Archives: Canadian First Army

In de krant ‘Ons Noorden: dagblad voor de Noordelijke provinciën’ verscheen op 22 mei 1945 het navolgende artikel over de bouw van de noodbrug over de Drentsche Hoofdvaart bij Dieverbrug tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog. 

Drentse burgers bouwden een noodbrug en bevorderden Frieslands bevrijding
In de dagen rond 10 april, zo lezen we in „De Vrije Pers”, toen het noorden des lands in angstige spanning op de bevrijdende Canadese legers wachtte, ging er in de huizen van de gelukkigen, die nog op de een of andere manier electrische stroom konden bemachtigen, geen uur voorbij, of de radio werd ingeschakeld. De hoop op een spoedige verlossing van de onderdrukkers nam toe in de harten van de Drenten en Groningers, naarmate de tankspitsen ten oosten van de Drentsche Hoofdvaart vorderden. Doch de Friezen werd het bang te moede, want wie beter dan zij wisten welk een barrière hen nog van de oprukkende geallieerden scheidde.
Op een goede dag meldde Herrijzend Nederland evenwel plotseling, dat de Canadese spitsen tot in Diever doorgedrongen waren. Diever, over het kanaal dus! En zie, dit bruggenhoofd is het geweest, van waaruit Frieslands victorie begon. Dit bruggenhoofd danken zij aan een Drents opzichter van de Rijkswaterstaat, die met een aantal burgers onder het bereik der Duitse kanonnen een noodbrug over het kanaal sloeg, waarover het materiaal naar het westen stroomde.
Canadezen en Polen rukten in Drente op; Coevorden werd bevrijd, de spoorbaan Hoogeveen – Meppel gepasseerd, in de loop van woensdag de 11e April werd Dwingelo bereikt en even later stonden Canadezen aan de Drentse Hoofdvaart. Waarschijnlijk heeft het niet in de bedoeling gelegen om de operaties onmiddellijk aan de westzijde ervan voort te zetten, doch er zijn factoren geweest (o.a. een noodkreet van de bevolking van Diever, waar de terugtrekkende Duitsers een vreselijke terreur uitoefenden), die den commandant de wenselijkheid van een noodbrug bij Dieverbrug deden inzien.
Met een opzichter van de Rijkswaterstaat te Dwingelo werd overleg gepleegd en deze bood aan, met een aantal vrijwilligers een brug over het kanaal te slaan. Ondanks het feit, dat zowel Wittelte, de Haarsluis (ten zuiden van Geeuwenbrug) en Diever nog in Duitse handen waren en het geenszins denkbeeldig was, dat deze tegen het vallen van de avond het vuur zouden openen, meldden zich tal van vrijwilligers aan. Uit deze groep werden zestien bekwame vaklui gekozen, die ’s avonds om negen uur met de bouw begonnen, terwijl de Canadezen de wegen naar Dieverbrug onder controle hielden.
De opdracht van den Canadezen commandant luidde: maak mij een brug, geschikt voor maximaal 9-tons wagens en zorg, dat die morgenvroeg half zeven klaar is. De hele nacht zwoegden en ploeterden de vrijwilligers, daarbij gebruik makend van een bok met materiaal, afkomstig van de op last van de Duitsers afgebroken Wittelterbrug, welk materiaal men speciaal met het oog op de bouw van een noodbrug in de buurt had weten vast te houden. De mannen smaakten tenslotte het genoegen, de brug tien minuten voor de vastgestelde tijd gereed te hebben en onmiddellijk startten de geallieerde colonnes naar het westen.
Het schijnt, dat de Canadese bevelvoerder na deze voorspoedige vorming van het „bruggenhoofd Dieverbrug” het krijgsplan gewijzigd heeft en meteen Friesland en de Kop van Overijsel heeft „meegenomen”. Dezelfde morgen omstreeks elf uur stonden de eerste Canadese verkenners voor Steenwijk en nog de zelfde dag werd Wolvega bereikt.
Is het teveel gezegd, dat de Friezen, die er op enkele plaatsen na (Pingjum onder andere) bijna zonder kleerscheuren zijn afgekomen, dit mede te danken hebben aan de mannen van de Rijkswaterstaat en hun Drentse vrijwilligers ?

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De bezoeker van het Deevers Archief wordt ook verwezen naar andere artikelen, die betrekking hebben op de bouw van de noodbrug, in het Deevers Archief.