Category Archives: Moleneinde

De botterfabriek en de beltmeule an ut Katt’nende

Posted on 19 januari 2021

In het in 1999 verschenen Deeverse fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is de volgende tekst opgenomen bij afbeelding 7, zijnde een afbeelding van een foto van de beltmolen van Egbert (Ebbe) Bennen en de handkrachtzuivelfabriek aan het Katteneinde in Deever.

7 – Diever – Molen en boterfabriek – 26-6-1903
In het café van Willem Huiskes aan de Hoofdstraat, adres Diever 123, werd op 1 maart 1899 door Dieverder en Wittelter boeren het besluit genomen samen de verwerking van melk ter hand te nemen. Op 1 maart 1899 werd in het boerencafé van Reinder Hummelen in de Kruisstraat, adres Diever 98, besloten tot de bouw van een fabriek aan destraatweg naar Dieverbrug op een stuk grond van de gemeente tegenover de boerderij van Egbert (Ebbe) Bennen en naast zijn korenmolen. De gemeente stelde de bouwgrond beschikbaar voor slechts vijftien gulden. De boeren vonden het wel een mooie stee, want het halen van veevoer bij de fabriek was dan goed te combineren met het laten malen van graan bij de molen: A’w koeken mut haelen, ku’w vut mit ’n ponge rogge hen de meule.
Op 29 maart 1899 passeerde bij de notaris de akte van oprichting van de Coöperatieve Landbouwvereniging voor Boterbereiding en Aanschaffing van Veevoeder te Diever. Op 30 maart 1899 had de vereniging vierenvijftig leden. Het eerste bestuur werd gevormd door burgemeester Leonardus Willem van Os, Hessel Hessels, Klaas Willem Fledderus, Cornelis Offerein en Roelof Seinen. De eerste commissarissen waren Hendrik Krol, Barteld de Ruiter, Harm Kok, Willlem Bakker en Reinder Hummelen.
Op 1 april 1899 werd de bouw van de boterfabriek en de veevoederschuur voor 2736 gulden gegund aan Johannes Noorman uit de Hoofdstraat. Burgemeester Van Os legde op 18 mei 1899 de eerste steen in aanwezigheid van de overige bestuursleden.
Op 19 mei 1899 werd Jan Hendrik Benthem, werkzaam bij de Dwingeler boterfabriek, benoemd tot directeur. In de bestuursvergadering van 17 juli 1899 werden Jan Jonkers, Arend Klaster en Roelof van Nijen als eerste arbeiders aangenomen.
Reeds op 25 juli 1899 werd de fabriek in werking gesteld. Op de morgen van die dag werd van de vierenvijftig leden en van zesenveertig niet-leden in totaal 2194 kg melk ontvangen, waaruit 138 pond boter werd bereid. In 1903 werd voor het karnen van de boter de handkracht vervangen door de stoomkracht en werd tevens een gelegenheid voor het malen van koren ingericht.
De maker van deze foto stond in de hof van de boerderij van Ebbe Bennen aan het Moleneinde (Katteneinde). Aan de overkant
van de weg is de boterfabriek nog in zijn originele vorm te zien. Daarachter is de beltmolen van dezelfde Ebbe Bennen te zien. Na de bouw van de stoommaalderij raakte de molen in onbruik. In 1916 werd deze op afbraak verkocht aan Klaas Roelof Fledderus uit Wittelte.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De hier afgebeelde foto is een kopie van de foto die in de toonkamer van autobedrijf Boer aan het Moleneinde in Deever hangt. De foto die in de toonkamer van autobedrijf Boer hangt is helaas een kopie van de originele foto. De redactie zou graag willen weten wie het orgineel van deze foto in zijn bezit heeft. De originele foto is gemaakt op 28 juni 1903. De redactie weet helaas niet wie de maker is van deze foto. De foto van de hier zichtbare zuivelfabriek is gemaakt in het jaar 1903, in dat jaar is de fabriek overgegaan van handkracht op stoomkracht. Bij de verbouwing is ook een schoorsteenpijp gebouwd. Deze was op het moment van het maken van deze foto nog niet gebouwd, gelet op de originele kopgevel en de kopgevel na de verbouwing.

Posted in Diever, ie bint 't wel ..., Moleneinde, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

De Kloeze is hen ’t Meul’nende verhuust

Posted on 3 januari 2021

De gemeenteraad van Deever stemde op woensdag 20 mei 1964 in met de gedeeltelijke herziening van onderdelen van het uitbreidingsplan van Deever, waardoor het mogelijk werd dat de boerderij met adres Moleneinde 13 in Deever, die eigendom was geworden van de gebroeders Kloeze, verbouwd kon worden tot een autobedrijf en een benzinestation (verkooppunt van motorbrandstoffen).
De voormalige dorpssmeden Albert en Hendrikus (Rikus) Kloeze, die in de smederij/autogarage/benzinepomp an de Heufdstroate in Deever waren gevestigd, lieten over de ontstane mogelijkheid de boerderij tot autobedrijf te verbouwen geen gras groeien, want blijkens een advertentie in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van vrijdag 31 december 1965, stelde Simca Nederland N.V. hen op die dag aan als officieel Simca dealer voor Deever en omstreken. Voorwaar geen geringe prestatie. In de advertentie is de veel verkochte Simca 1000 te zien.
De redactie van ut Deevers Achief is op zoek naar foto’s van de verdwenen boerderij met adres Moleneinde 13, nu Moleneinde 37, in Deever. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie helpen aan een scan van een dergelijke foto ?

Afbeelding 2
De familie Kloeze was in de zestiger jaren van de vorige eeuw bezig met de overschakeling van dorpssmederij met inbegrip van het onderhouden van landbouwmachines naar autobedrijf met BP-benzinepomp. Bij de smederij is de onbruik geraakte hoefstal nog te zien. De redactie van ut Deevers Archief weet niet in welk jaar de foto is gemaakt en wie de maker is van deze foto, maar deze moet tussen 1957 en 1964 zijn gemaakt.

Afbeelding 1
Reclame van garage A. Kloeze, Moleneinde 13, Deever in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 31 december 1965.

Posted in Bedrijf, de Kloeze, Moleneinde, Verdwenen object | Leave a comment

Sneestorm an ’t Meul’nende op 14 febuwoari 1979

Posted on 12 oktober 2020

Op woensdag 14 februari 1979 werden de bewoners van de gemiente Deever wakker met een ouderwetse sneeuwstorm, die bijna de hele dag voortduurde. In de loop van de dag hield het sneeuwen op maar de aanhoudende stormachtige oostenwind zorgde voor zware driftsneeuw; dikke gordijnen van voortjagende sneeuw bij vijf graden vorst en een ijzig koude wind.
Bij sommige woningen stoof de sneeuw op tot het dak. Sneeuwduinen bereikten soms hoogtes van 3 tot 6 meter. Het dorp Dwingel raakte volledig geïsoleerd. Elders sneuvelden hoogspanningsdraden en snelwegen raakten geblokkeerd. De weg langs de vaart bleef enige dagen uiterst moeilijk berijdbaar. Bussen reden niet meer.
Mensen gingen hamsteren en brood en melk raakten uitverkocht. Het openbare leven kwam in Drente enige dagen nagenoeg tot stilstand. Ook boeren hadden problemen, want de afvoer van melk stagneerde, evenals de aanvoer van veevoer.
Wijlen U.L.O.-meester Henk van den Bos heeft enige mooie kleurendiapositieven gemaakt van het natuurgeweld op 14 februari 1979. De redactie mocht van zijn weduwe, wijlen mevrouw Stien van den Bos-Dees, de door Henk van den Bos gemaakte Deeverse kleurendiapositieven scannen en deze in berichten over de geschiedenis van Deever tonen. De redactie was en is haar daarvoor bijzonder erkentelijk. Henk van den Bos heeft het hier afgebeelde kleurendiapositief gemaakt aan het begin van het Moleneinde in Deever. De huizen aan de linkerkant en het gebouw van de oude melkfabriek zijn op merkwaardige wijze nauwelijks ingesneeuwd.
Dorpsfotograaf en dorpsfiguur Harm (Haarm) Hessels heeft op 14 februari 1979 ook een foto, een zwart-wit foto, gemaakt aan het begin van het Moleneinde. Op deze foto is te zien dat aan de rechterkant garagebedrijf Kloeze helemaal, maar dan ook helemaal, is ingesneeuwd.
Wat wel op beide afbeeldingen opvalt is dat op 14 februari 1979 nog steeds een deel van de in augustus 1977 afgebroken schoorsteenpijn van de oude melkfabriek aanwezig is.

Posted in Moleneinde, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

De sloop van de piepe van de Deeverse botterfubriek

Posted on 30 september 2020

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 12 augustus 1977 verscheen het volgende korte bericht over de sloop van de schoorsteenpijp van de voormalige zuivelfabriek aan het Moleneinde in Deever.

Weg pijp…
Diever. De enige fabriekspijp in Diever wordt afgebroken. Het gevaarte van de voormalige zuivelfabriek (het tegenwoordige garagebedrijf van de gebroeders Boer) wordt van bovenaf afgebroken. Men kan de pijp niet laten vallen in verband met de bebouwing in de omgeving. De pijp heeft een lengte van van 30 meter en wordt door de firma Van de Werf uit Meppel afgebroken.
Het bovenste gedeelte van de pijp was in zeer slechte staat en leverde gevaar voor de omgeving op. Het eerste gedeelte is met een lift afgebroken en daarna wordt een kooi om de pijp aangebracht. De stenen (het puin) wordt in de pijp gegooid en men gaat door tot de pijp vol is. Het onderste gedeelte blijft staan. Men rekent op plusminus 15 meter. De rest van de pijp zal overigens niet gebruikt worden.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De Deeverse dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm (Haarm) Hessels heeft de hier afgebeelde zwart-wit foto van de afbraak van de schoorsteenpijp van de voormalige zuivelfabriek aan het Moleneinde gemaakt op 8 augustus 1977.
In het berichtje in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) is de foto van Harm (Haarm) Hessels helaas niet in zijn geheel afgebeeld. Daar had de redactie van de Olde Möppeler (Meppeler Courant) wel meer last van. Het kwam ook regelmatig voor dat een foto die Harm Hessels wel voor een bepaald Deevers nieuwsbericht maakte, niet in het bericht werd opgenomen.
Een grote vraag is natuurlijk wanneer het onderste gedeelte van 15 meter van de schoorsteenpijp is afgebroken ?
Een andere grote vraag is natuurlijk ook of zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief in het bezit zijn van foto’s van de afbraak van de schoorsteen en of zij een goede scan van die foto’s voor opname in ut Deevers Archief ter beschikking willen stellen ?
De redactie heeft de hier getoonde kleurenfoto gemaakt op zaterdag 26 mei 2018.

Posted in Harm Hessels, Moleneinde, Verdwenen object, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

An ’t ende van ’t Meul’nende – Winter 1978-1979

Posted on 26 april 2020

Henk van de Bos is de maker van deze twee foto’s van het Moleneinde bij ‘de Fabriek’ in de sneeuwrijke winter van 1978-1979.

Posted in Diever, Moleneinde, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

Wie hef olde joarverslèg’n van de botterfebriek ?

Posted on 16 april 2020

De redactie van ut Deevers Archief is op zoek naar nog bewaard gebleven jaarverslagen uit de periode 1899-1970 van de voormalige Coöperatieve Zuivelfabriek en Malerij ‘Diever’, die gevestigd was aan het Moleneinde (Katteneinde) in Deever. Deze zuivelfabriek, in de volksmond ‘de febriek’ of ‘de botterfebriek’ genoemd, werd in 1899 opgericht.
Zo is de redactie van ut Deevers Archief wel in het bezit van een digitale kopie van het 51-ste jaarverslag (boekjaar 24 april 1949 – 6 mei 1950); zie de afgebeelde voorkant. Dit jaarverslag was in het bezit van de boer die busnummer 97 (oude nummering) had.
Wie kan de redactie helpen aan een papieren, maar bij voorkeur een goede digitale kopie van andere jaarverslagen ?
Je helpt daarmee de redactie op een bijzondere wijze bij zijn onderzoek naar het verleden van deze coöperatieve boerenonderneming.
De ansichtkaart met de hier afgebeelde zwart-wit foto is in de vijtiger jaren van de vorige eeuw uitgegeven. De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto op 27 februari 2015 gemaakt. Zoek de ten minste vijfentwintig verschillen.

Posted in Ansichtkoate, Bedrijf, Diever, Moleneinde, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

De Zuivelwinkel aan het Moleneinde in Deever

Posted on 6 augustus 2019

Op 3 november 1956 verscheen in het Nieuwsblad van het Noorden het volgende bericht over de bouw van een zuivelwinkel met woning aan het Moleneinde in Deever.

Diever. Door het architectenbureau Hendriks en Bakker vond te Diever de aanbesteding plaats van het bouwen ener woning met zuivelwinkel voor rekening vam de coöp. zuivelfabriek aldaar. Het werk werd gegund aan de laagste inschrijvers de Gebr. van Wijk te Dieverbrug, voor f 27.995,-

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De woning met zuivelwinkel werd gebouwd aan het Moleneinde in Deever. Het pand is nu in gebruik als woning en heeft nu als adres Moleneinde 10.
In het voorbijgaan valt vooral de goed in de zwarte verf zittende metalen afbeelding van een koe tegen het immer witgeschilderde metselwerk op, waar in Nederland kom je zo een afbeelding tegen ?
De woning met zuivelwinkel was eigendom van de Coöperatieve Zuivelfabriek en Korenmalerij, die eveneens gevestigd was aan het Moleneinde.
De bouw van het pand werd in het najaar van 1956 aanbesteed en zal in 1958 zijn afgerond.
In het boekjaar mei 1955 – mei 1956 werd alvast een bedrag van f. 5600,- gereserveerd voor de bouw. In de loop van dat boekjaar werd f 570,- betaald voor architectkosten.
In het boekjaar mei 1956 – mei 1957 werd voor de aankoop van het benodigde stuk grond f. 2.190,- betaald, bedroegen de kosten voor de aanbesteding van het pand f. 200,-, bedroeg het honorarium van de architecten f. 200,- en werd f. 2.000,- voor de 1e termijn van de bouw van de zuivelwinkel aan de Gebroeders Van Wijk betaald.
In het boekjaar mei 1957 – mei 1958 werd f.23.000,- voor de 2e en 3e termijn van de bouw van de zuivelwinkel aan de Gebroeders Van Wijk betaald en werd aan de architecten H. Hendriks en J.G. Bakker voor hun honorarium f. 557,50 betaald.
In het boekjaar mei 1958 – mei 1959 werd f. 4.469,33, zijnde het restant van de aanneemsom met meerwerk, aan de Gebroeders Van Wijk uit Dieverbrug betaald.

Posted in Diever, Moleneinde, Toevallige waarneming, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

Jan Koning uit Leggelo benoemd tot magazijnmeester

Posted on 2 april 2019

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 31 maart 1927 het navolgende bericht over de jaarlijksche algemeene vergadering van ‘Het Groene Kruis’.

Diever, 30 maart.
Ten huize van T. Wesseling had gisteravond de jaarlijksche algemeene vergadering plaats van ‘Het Groene Kruis’. Uit het verslag van den penningmeester den heer J. Schoemaker bleek, dat de inkomsten (met inbegrip van opgenomen gelden ten bedrage van f. 2938) hebben bedragen over het afgeloopen boekjaar f. 4866,10 en de uitgaven f. 4885,40, alzoo een nadeelig saldo van f. 19,30. (’t Vorig jaar was er een batig saldo van f. 1306,43).
Uit het verslag van den secretaris, ds. Dijkstra, vermelden we het volgende:
Er werden over 1926 55 toestellen uitgeleend, waarvan 42 teruggebracht.
Het ledental bedraagt thans 456.
Benoemd werd tot magazijnmeester uit 10 sollicitanten J. Koning te Leggelo.
Een nieuwe woning hiervoor werd gebouwd en zal 1 mei 1927 worden betrokken.
In plaats van wijlen de heer P. Barelds werd tot bestuurslid gekozen den heer H.l. Barelds te Wittelte.
Op het verzoek van de afdeling Diever en omstreken van het Centraal Genootschap voor Kinderherstellings- en Vacantiekolonies om subsidie wordt besloten f. 5 te verstrekken.
De contributie werd bepaald gelijk aan het voorgaande jaar.
Het verzoek van het hoofd der openbare lagere school te Diever om in de scholen een verbandtrommel te plaatsen zal nader onder de oogen worden gezien.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
1.
Ten huize van de heer T. Wesseling was in het boerencafé van Teunis Wesseling (aan de Hoofdstraat. Deever had in de twintiger jaren van de vorige eeuw veel meer café’s dan nu, vanwege de druk bezochte markten.
De boerderij met daarin het café van Teunis Wesseling stond op de plek waar nu de enige levensmiddelenzelfbedieningswinkel van Deever staat, namelijk op de hoek van de Hoofdstraat en de Tusschendarp. De boerderij waarin het café was gevestigd werd in 1936 verkocht aan Lambert Rolden, waarna het café ophield te bestaan.
Op bijgaand afgebeelde ansichtkaart uit de zestiger jaren van de vorige eeuw is aan de linkerkant het bedrijf van Hendrik Jan Rolden te zien.
2.
J. Koning uit Leggelo was Jan Koning, die aan het einde van de Tweede Wereldoorlog op de Heezenesch werd doodgeschoten door de Duitsers, toen hij op 10 april 1945 hen wilde ontvluchten bij het kerkhof. Jan Koning werd geboren op 19 mei 1901 en overleed op 10 april 1945. Hij was getrouwd met Hilligje Wanningen (geboren 29 mei 1892, overleden op 21 augustus 1987.
Het oorlogsmonument op het marktterrein aan de Bosweg in Deever is een zwerfkei (alweer een zwerfkei), waarop twee gedenkplaatjes zijn aangebracht. Op de gedenkplaatjes staan de namen van alle inwoners van Deever die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen, waaronder die van verzetsman Jan Koning.
3.
Met ‘een nieuwe woning’ zal het nog steeds bestaande pand aan het Moleneinde, nu Moleneinde 1, in Deever worden bedoeld.
4.
Wijlen P. Barelds uit Wittelte was Pieter Barelds (geboren op 17 maart 1873, overleden op 5 mei 1926). Hij werd in het bestuur van het Groene Kruis opgevolgd door zijn zoon Hendrik Lefferts Barelds (geboren op 6 oktober 1900, overleden op 10 augustus 1954).

Posted in Ansichtkoate, Café Wesseling, Diever, Groene Kruis, Moleneinde, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Afzender K. Dijkstra- 9R3K3B

Posted on 6 maart 2019

Soldaat K. Dijkstra stuurde op 17 september 1906 de hier afgebeelde ansichtkaart naar de heer H. Stuut in de Pluimerstraat in de stad Groningen. Soldaat K. Dijkstra was gelegerd in het soldatenkamp op de Oeren tussen Kalteren en Soerte. De Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Grote Gelijk hebben de weg langs het vroegere soldatenkamp de naam de Kamp gegegeven, maar moet natuurlijk de naam de Kaamp op de Oeren krijgen.
Soldaat K. Dijkstra gaf aan dat hij behoorde tot 9R3K3B (derde bataljon van de derde compagnie van het negende regiment infanterie van de Landweer), maar dat is niet juist. Hij had moeten aangeven 9R3B3K (derde compagnie van het derde bataljon van het negende regiment infanterie van de Landweer).
Het is toch wel jammer dat soldaat K. Dijkstra het linker deel van de kaart wel heeft benut voor het plakken van de postzegel van 1 cent en niet heeft benut voor het delen van enige ongetwijfeld nu historisch waardevolle kampervaringen met de geadresseerde. Bijzonder fraai is wel het scherpe poststempel van het postkantoor in de stad Groningen.
Op de ansichtkaart is de 1899 opgerichte stoomzuivelfabriek aan het Katteneinde in Deever te zien.

Posted in Beltmeule, de Kaamp op de Oeren, Moleneinde, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

Stoomzuivelfabriek aan het Katteneinde – 1908

Posted on 25 januari 2019

Op 29 februari 1899 werd op initiatief van den heer H. Krol, landbouwer en veehouder in Deever een bijeenkomst gehouden voor de oprichting van de Coöperatieve Stoomzuivelfabriek en Korenmalerij ‘Diever’. Aanwezig waren 50 belanghebbenden, die besloten tot oprichting over te gaan.
Op 29 maart 1899 werd voor notaris Johannes Beckering van Loenen (geboren 12 maart 1842, overleden 8 april 1900) te Dwingel de akte gepasseerd, waarbij 46 leden tot de vereniging toetraden.
Het eerste bestuur bestond uit de heren L.W. van Os, voorzitter, C. Offerein, K.W. Fledderus, Hessel Harm Hessels (geboren op 16 juli 1851, overleden op 29 juli 1935) en R. Seinen.
De eerste raad van commissarissen bestond uit de heren H. Krol, B. de Ruiter, H. Kok, W. Bakker en R. Hummelen.
De eerste directeur was de heer J.H. Bentum, die 19 mei 1899 als zodanig in functie trad.
Het eerste personeel bestond uit de heren Jan Jonkers, Arend Klaster en Roelof van Nijen.
Onder architectuur van de heer Ten Bosch, opzichter van de Rijkswaterstaat an de Deeverbrogge, werd op 1 april 1899 de bouw der fabriek aanbesteed. De bouw werd opgedragen aan timmerman Johannes Noorman te Deever voor f. 2736. Binnen 3 maanden was het gebouw gereed en de inventaris, welke werd geleverd door de firma Boeke en Huidekoper te Groningen, opgesteld. Het was toen nog een handkrachtbedrijf.
Op 25 juli 1899 werd de fabriek in werking gesteld. De eerste morgen werd 2194 kg melk verwerkt, het eerste boekjaar (25 juli 1899 – 30 april 1900) 450.000 liter. Het gemiddelde vetgehalte bedroeg toen 3,10 %.
De vereniging dreef vanaf het begin wel handel in koeken en rijstmeel, maar pas later en wel in 1908 werd de korenmalerij ingericht. Het bedrijf ging toen meteen over op stoomkracht en eveneens uitgebreid, omdat de boeren van Wittelte toetraden.
Op de foto is links naast de fabriek de schoorsteen te zien, de foto zal derhalve gemaakt zijn in 1908, direct na de overgang op stoomkracht. Bij het hek zullen de eerste personeelsleden staan, waaronder Jan Jonkers, Arend Klaster en Roelof van Nijen. Links achter de fabriek is de beltmolen van Jan Rabinge te zien. Deze windkorenmolen werd in 1915 geveild en daarna afgebroken.

Posted in Alle Deeversen, Ansichtkoate, Beltmeule, Molen, Moleneinde, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

Glasmuseum De Spiraal an ’t Meul’nende in Deever

Posted on 15 november 2018

Glasinstrumentmaker Cees van Olst (geboren in 1947, overleden in 2014), afkomstig uit Rijswijk in Zuid-Holland, begon in 1979 in het boerderijgedeelte van un flinke (niet-origineel Saksische) boerdereeje an ut Meul’nende (toen nummer 6) in Deever een glasblazerswerkplaats, een museum, een winkeltje en een filmzaaltje. Dat is min of meer te zien op de hier afgebeelde kleuren-ansichtkaart.
Het museum kreeg officieel de naam Museum voor Glastechniek De Spiraal, maar in de volksmond was sprake van het Glasmuseum.
Glasblaaskunstenaar Cees van Olst nam ook betaalde opdrachten aan, omdat hij een gezin had te onderhouden en omdat hij van glas de gekste dingen kon en wilde blazen. Hij vond het eigenlijk veel mooier en afwisselender voor mensen dingetjes te maken. Vazen behoorden ook tot die dingetjes, waaronder de twee hier afgebeelde en in de flinke (niet-origineel Saksische) boerdereeje an ut Meul’nende geblazen vazen; nu gewilde verzamelaarsobjecten.
De oranjekleurige vaas heeft hij in 1987 geblazen. De vaas is 17 cm hoog en heeft een grootste diameter van 8,5 cm.
De van grijs naar roze overlopende vaas heeft hij in 1988 geblazen. Deze zeer fraaie dikwandige vaas heeft een hoogte van 15,5 cm en een grootste diameter van 10 cm; de opening heeft een diameter van 5 cm. De vaas weegt 750 gram.
Net zoals alle andere museums in Deever is Museum voor Glastechniek De Spiraal gekomen en gegaan. Een eigenaar heeft in de gemiente Deever geen schijn van kans zijn museum zonder geldopleverende nevenactiviteiten op langere termijn rendabel uit te baten. Een van zijn gedachte nevenactiviteiten was het uitbaten van een glasblaasschool, maar dat bleek in de gemiente Deever tot de onmogelijkheden te behoren.
In die flinke (niet-origineel Saksische) boerdereeje an ut Meul’nende (nu nummer 11) in Deever is nu Groepsaccomodatie Hubertushoeve gevestigd.

Posted in Ansichtkoate, Kunst, Kunstig gemaakt object, Moleneinde, Museum | Leave a comment

Ik heb nogal wat last van mijn voeten

Posted on 24 oktober 2018

De redactie van het Deevers Archief toont graag zijn mooiste ansichtkaarten aan de bezoekers van zijn webstee. In dit geval betreft het bijgaande zwart-wit ansichtkaart, die op 21 augustus 1906 door soldaat Johan is verstuurd vanuit Diever naar zijn meisje mejuffrouw W. Jeelof in Leeuwarden.

Op de achterkant van de ansichtkaart is de volgende tekst te lezen:
L.M.,
Wij zijn vanmorgen om half 12 aangekomen.
Ik heb nogal wat last van mijn voeten, maar anders is alles bij het ouwe.
Ik heb vanmorgen Klaas en de gebroeders Sinnema ook gezien, maar zij mij niet, ik liep anders nog wel een paar pas van hun af, daar wij vlak achter de muziek liepen.
Nu zal ik maar ophouden, daar de inkt amper en ruimte zich er geheel niet toe leenen.
Nog 6 dagen dienst doen, dan 1 dag reizen en dan 1 dag rust, dan zit ik al weer in Leeuwarden.
Nu gegroet van je liefhebbende Johan.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Het zal de bezoeker van het Deevers Archief wel direct duidelijk zijn dat de tekst is geschreven door soldaat Johan, die in 1906 op herhalingsoefeningen in het tijdelijke legerkamp (de Kaamp) op de Oeren tussen Kalteren en Soerte was.
En dat soldaat Johan waarschijnlijk pijn in zijn voeten had van het marsje van het treinstation in Steenwijk of het tramstation in Frederiksoord naar het legerkamp bij Kalteren. Hadden de schoenen van soldaat Johan niet de juiste maat, of was soldaat Johan een kleinzerig mannetje ?
De hier afgebeelde ansichtkaart is ook opgenomen in het boekje met de snorkende titel‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’ van Arend Mulder Jzn. H. ten Brink uit Meppel was de uitgever van deze ansichtkaart.
Op de ansichtkaart (briefkaart) (kenmerk nummer 4243) zijn te zien de stoomzuivelfabriek en de beltmolen, die in 1915 is afgebroken. Jan Rabinge was in 1915 de molenaar van de beltmolen.
Op de afbeelding is aan de linker kant nog net te zien een deel van de boerderij van Egbert (Eppe) Bennen (geboren op 4 augustus 1863 in Deever, overleden op 15 april 1912 in Deever) en Jantien Zoer (geboren op 14 oktober 1872 in Lhee, overleden op 20 april 1961 te Wapse). Egbert (Eppe) Bennen was in 1899 nog de molenaar van de beltmolen.
De redactie wil in het Deevers Archief tevens graag verwijzen naar het bericht Stoomzuivelfabriek aan het Katteneinde – 1908, naar het bericht Einde van de molen een het Moleneinde en naar het bericht Korenmolen van den Heer Wesseling afgebrand.
De afbeelding van een latere uitgave van deze ansichtkaart is te vinden in het Deevers Archief.

Posted in Ansichtkoate, Beltmeule, Molen, Moleneinde, Topstuk, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

De saandweg hen de Deeverbrogge in 1906

Posted on 23 oktober 2018

De redactie van ut Deevers Archief toont graag zijn mooiste ansichtkaarten aan de zeer gewaarde bezoekers van ut Deevers Archief. In dit geval betreft het bijgaande zwart-wit ansichtkaart (briefkaart), die op 11 juli 1921 is verstuurd vanuit Deever naar Den Haag. Uitgeverij H. ten Brink te Meppel is de drukker en uitgever van deze kaart.

Op de kaart is in het vrije tekst gedeelte de volgende tekst te lezen:
Beste Amalia,
Hartelijke groeten uit Drenthe ! Ik heb het heerlijk op de hei en tusschen de dennen. Alleen is het erg warm. Wil je tante de groeten doen ? Ontvang ook zelf de groeten van …… (naam van de afzender is helaas niet leesbaar). 11 juli 1921.
De kaart is verzonden aan Mejuffrouw A. van Willigenburg, Beeklaan 440, Den Haag.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De hier afgebeelde ansichtkaart (briefkaart) is ook opgenomen in het boekje met de snorkende titel ‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’ van Arend Mulder Jzn.
Op de ansichtkaart (briefkaart) (kenmerk nummer 231/A R) zijn te zien de stoomzuivelfabriek en de beltmolen, die in 1915 is afgebroken. Jan Rabbinge was in 1915 de molenaar van de beltmolen.
Dat wil zeggen dat de op 11 juli 1921 verzonden kaart dateert van vóór de afbraak van de molen, de precieze datering is 1906. De plaatselijke neringdoende verkocht in 1921 dus een herdruk van de oorspronkelijke ansichtkaart (briefkaart) uit 1906.
Op de afbeelding is aan de linker kant te zien een deel van de boerderij Egbert (Eppe) Bennen (geboren op 4 augustus 1863 in Deever, overleden op 15 april 1912 in Deever) en Jantien Zoer (geboren op 14 oktober 1872 in Lhee, overleden op 20 april 1961 te Wapse)
De redactie wil in ut Deevers Archief tevens graag verwijzen naar het bericht Stoomzuivelfabriek aan het Katteneinde – 1908, naar het bericht Einde van de molen een het Moleneinde en naar het bericht Korenmolen van den Heer Wesseling afgebrand.

Jan Rabbinge (1867-1954) is geboren op Rabbinge als zoon van Jan Rabbinge en Lummigje ten Kate. In 1900 trouwt hij met Hilligje Nijsingh (1873-1911) uut Runerwold. Jan Rabbinge heeft gewerkt als molenaar in Beilen (1900-1905), Pesse (1906-1907) en Deever (1911-1915). In 1911 overlijdt zijn eerste vrouw en hertrouwt Jan Rabbinge met Janna Smid (1883-1951) ut Rune. Uit het eerste huwelijk worden zes kinderen geboren, uit het tweede huwelijk worden vijf kinderen geboren, waarvan uiteindelijk zeven kinderen de volwassen leeftijd zullen bereiken.
In maart 1915 verkoopt Jan Rabbinge de beltmolen aan het Katteneinde in Deever. De molen wordt verkocht aan Roelof Coster uit Staphorst die hem afbreekt en aan de Muldersweg in Staphorst opnieuw opbouwt.

Posted in Ansichtkoate, Beltmeule, Diever, Molen, Moleneinde, Topstuk, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

Ut skoelpattie van ut Kastiel hen ut Meul’nende

Posted on 15 oktober 2018

Tussen het Kasteel en het begin van het Moleneinde in Deever liep tot in de zestiger jaren van de vorige eeuw een fraai smal pattie tussen de weilandjes van de Kleine Es door, aan weerszijden begrensd door kromme weidepalen met prikkeldraad. Ut pattie werd vroeger door de schoolgaande jeugd van ut Kastiel – en had daarom in de volksmond de naam ut skoelpattie – gebruikt om zonder om te hoeven lopen bij de lagere school aan de Hoofdstraat te komen.
De lagere school aan de Hoofdstraat stond waar tot eind 2019 ut Dingspilhuus stond en waar daarvóór de lagere school stond. Later stond de lagere school aan de Tusschendarp.
Een deel van ut skoelpattie bestaat nog steeds. Ut pattie loopt nu van de straat met de naam Van Osstraat tot aan de straat met de naam Kleine Es. Het gedeelte tussen de straat met de naam Kleine Es en het Moleneinde bestaat helaas niet meer.
De met de kneuterig kleindorpse planologie belaste Mindere Hogere Heertjes Van Het Grote Gelijk Van De Gemiente Deever waren om onduidelijke redenen volstrekt niet bij machte dit kleine stukje culturele erfgoed volledig te laten bestaan. Het deel tussen de straat met de naam Kleine Es en het Moleneinde werd volkomen onnodig opgeofferd aan het uitbreidingsplan met de naam Kleine Es waarin ut skoelpattie lag.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de ongedateerde foto’s gemaakt op 13 november 2014.
Wie van de bezoekers van ut Deevers Archief heeft een foto van ut skoelpattie uit de vijftiger of zestiger jaren van de vorige eeuw ?

Abracadabra-331

Abracadabra-336 Abracadabra-337

Posted in Aarfgood, Cultuur, Kleine Es, Moleneinde, ut Kastiel | Leave a comment

Veiling koornmolen met bijbehoorenden molenberg

Posted on 10 oktober 2018

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant van 28 januari 1882 verscheen het volgende korte bericht.

De notaris mr. W. G. Servatius te Dwingelo zal, ten verzoek van H. Kok en H.K. Mulder, op maandag 6 februari 1882, des morgens om elf uren, ten huize van K. Kok te Diever, publiek bij inzate veilen:
een koornmolen en daarbij behoorenden molenberg, staande en gelegen aan den straatwerg te Diever.

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant van 3 februari 1882 verscheen het volgende korte bericht

Koornmolen te Diever
De notaris mr. W.O. Servatius te Dwingelo maakt bekend dat de koornmolen te Diever uit de hand is verkocht en dat dientengevolge de geannonceerde publieke veiling van dien molen aanstaanden maandag, den 6den februarij, niet zal plaats hebben.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Het ging om de verkoop van de beltmolen aan het Katteneinde (Moleneinde) van Deever.
H,K. Mulder was molenaar Hendrik Klaassen Mulder.
Wie van de trouwe bezoekers van het Deevers Archief kan gegevens van K. Kok, H. Kok en Hendrik Klaassen Mulder aan de redactie verstrekken ? Waar in Deever stond het café van K. Kok ?
In 1882 kon de persoon (Jan Rabinge ?), die de korenmolen op de molenberg uit de hand kocht, niet vermoeden dat in 1899, bijna vlak naast zijn molen, zijn grootste concurrent zou worden gebouwd, te weten de coöperatieve melkfabriek, die enige jaren daarna werd uitgebreid met een korenmalerij.
De beltmolen draaide in 1915 voor het laatst.

abracadabra-529

Posted in Beltmeule, Diever, Molen, Moleneinde | Leave a comment

Sloop schoorsteen Zuivelfabriek Diever op 8 mei 1978

Posted on 26 mei 2018

De gammel wordende schoorsteen van de voormalige Coöperatieve Zuivelfabriek en Korenmalerij aan het Moleneinde (Katteneinde) in Deever is 8 mei 1978 gesloopt. De nieuwe eigenaren van de veelal in de volksmond genoemde ‘botterfabriek’ waren de gebroeders Boer uut Dwingel, die er een autobedrijf in vestigden.
Het kon gewoon echt niet missen dat dorpsfotograaf en dorpsfiguur Harm Hessels dit klusje op de gevoelige plaat vastlegde. Zie de hier getoonde zwart-wit foto van hem. Daarvoor posthuum driewerf hulde: hulde, hulde, hulde. Foto’s van Harm Hessels behoren tot het culturele erfgoed uut de gemiente Deever.
De redactie van het Deevers Archief heeft, ongeveer 30 jaar later, bijgaande kleurenfoto op 26 mei 2018 gemaakt. Heden ten dage is gevestigd in het pand met adres Moleneinde 28 het door Harm Jan Boer, zoon van Roelof Boer en Jantje Pouwels, geleide Autobedrijf Boer.

Posted in Bedrijf, Moleneinde, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

Deever – Moleneinde in 1958 en in 2012

Posted on 3 mei 2018

Posted in Ansichtkoate, Diever, Moleneinde | Leave a comment

Raadsbesluit van 4 mei 1938 inzake straatnamen

Posted on 26 december 2017

In de krant Nieuwsblad van Friesland van 6 mei 1938 verscheen het verslag van de vergadering van de raad van de gemeente Diever gehouden op 4 mei 1938. In deze vergadering werd formeel de reeds lang in gebruik zijnde naam van een aantal straten vastgesteld.

De tekst in het rood omkaderde deel van het bericht ‘Raad Diever – 4 mei’ luidt als volgt:
Op voorstel van Burgemeester en Wethouders werden de volgende vaak al lang in gebruik zijnde straatnamen officieel vastgesteld:
Hoofdstraat van de Openbare Lagere School tot Kalteren;
Kruisstraat van Jacob Hessels tot Pieter Seinen;
Achterstraat van Hendrik Wesseling Gzn. tot Pieter Seinen;
Peperstraat van Roelof Hunneman tot Albert Fledderus;
Kerkstraat van Weduwe Albert Krol tot Hendrik Gruppen;
Brinkstraat van Brink tot Weduwe Hendrikus Albertus Jansen;
Moleneinde van Openbare Lagere School tot Jan Andree;
Brink: het plein voor gemeentehuis en pastorie.
Op voorstel van de heer Hendrik Nijzingh werd de weg over Kasteel en Dwarsdrift genaamd Burgemeester van Oslaan en op voorstel van den heer Roelof van Wester de straat van de zuivelfabriek tot Jans Bult, Kastanjelaan.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Nieuwe straatnamen waren wel de Burgemeester van Oslaan en de Kastanjelaan.
De oude namen ’t Kasteel en Dwarsdrift moesten helaas wijken voor een straatnaam ter meerdere eer en glorie van de scheidende burgemeester van Os.
Gelukkig zijn de oude namen ’t Kasteel en Dwarsdrift later weer in ere hersteld en heeft een daar in de buurt liggende cultuurhistorisch onbelangrijke straat de naam Van Osstraat gekregen.

Posted in Aachterstroate, Brink, Brinkstroate, Hoofdstraat, Kastanjelaan, Kerkstraat, Kruusstroate, Moleneinde, Peperstraat, ut Kastiel | Leave a comment

Veertigjarig jubileum van de zuivelfabriek Diever

Posted on 10 december 2017

De Coöperatieve Stoomzuivelfabriek en Graanmaalderij Diever aan het Moleneinde in Deever bestond op woensdag 29 maart 1939 veertig jaar. De raad van commissarissen (in latere jaren commissie van toezicht genoemd), het bestuur en mijnheer de directeur van deze onderneming van boeren uut Deever, Oldendeever, Kalter’n, Wittelte en de Deeverbrogge zijn ter gelegenheid daarvan tussen de maartse buien door buiten bij de fabriek op de foto gezet. De jubilerende boeren hebben zo te zien hun mooiste en duurste zondagse pak aan. Let ook op de dikke (zilveren ?) horlogeketting van Bertus Wemmenhove van de Deeverbrogge. Het zichtbare deel van de zijgevel van ‘de febriek’ bestaat nog steeds. Het lijkt bijna vanzelfsprekend dat de zeer vele keuterboeren, die wel hun melk leverden aan ‘de febriek’, niet vertegenwoordigd waren in het bestuur en in de raad van commissarissen.

In de wekelijks verschijnende krant ‘de Westervelder’ is een aantal jaren de rubriek ‘Ontbrekende namen op school- en verenigingsfoto’s’ opgenomen geweest. In ‘de Westervelder’ van 8 augustus 2007 werd in de genoemde rubriek bijgaande foto opgenomen. Bij deze foto stond de volgende tekst:
Deze week een foto van de commissarissen, bestuur en de directeur van de Coöperatieve Zuivelfabriek en Korenmalerij te Diever. De Historische Vereniging wil graag in het bezit komen van de namen van de personen op de foto en verder uit welk jaar dateert de foto…………
De heemkundige vereniging uut Deever nam met de twee verzoeken de lezers van deze rubriek niet serieus, want de namen van alle personen op de foto en de datum waarop de foto is gemaakt waren al vóór 1999 op zijn minst bekend bij de secretaris van deze vereniging. Nog betreurenswaardiger is dat de oplossing van het ‘wekelijkse raadseltje’ niet één week of twee weken of drie weken later in ‘de Westervelder’ werd gepubliceerd en dat door goedwillende lezers verstrekte gegevens bij wijze van spreken verdwenen in de vele en dikke plakboeken en ordners van de heemkundige vereniging.
Op de foto zijn staande van links naar rechts te zien:
commissaris Tjeerd Ofrein van ’t Noord (melkbusnummer 133), commissaris Bertus Wemmenhove van de Deeverbrogge (melkbusnummer 119), voorzitter van de raad van commissarissen Jans Bult uut Oldendeever (melkbusnummer 192), secretaris van de raad van commissarissen Roelof (Roef) van Wester uut Oldendeever (melkbusnummer 204), commissaris Hendrik Jonkers van de Oldendeeversebrogge (melkbusnummer 114).
Op de foto zijn zittend van links naar rechts te zien:
bestuurslid Jan Berends van de Berg uut Wittelte (melkbusnummer 177), secretaris van het bestuur Jacob (Jaap) Hessels uut Deever (melbusnummer 59), bestuursvoorzitter Jan Seinen uut Deever (melkbusnummer 42), mijnheer de directeur Jan Andree (die dolgraag de achternaam Andreae zou willen hebben) (de enige met gleufhoed), bestuurslid Dirk (Dörk) Moes uut Deever (melkbusnummer 65), bestuurslid Jan Boerhof uut Wittelte (de enige met pet) (melkbusnummer 186).
De heren hebben allemaal hun glimmend gepoetste zondagse zwarte schoenen aan. Of heeft Tjeerd Ofrein zijn zondagse klompen aan ?
De redactie van het Deevers Archief verzoekt de lezers van dit bericht eventuele foute verwijzingen naar melkbusnummers door te geven.
De redactie heeft de kleurenfoto van een deel van de zijgevel van ‘de febriek’ op 21 januari 2016 gemaakt, voor wat deze waard is.