Category Archives: Moleneinde

Sloop schoorsteen Zuivelfabriek Diever op 8 mei 1978

Posted on 26 mei 2018

De gammel wordende schoorsteen van de voormalige Coöperatieve Zuivelfabriek en Korenmalerij aan het Moleneinde (Katteneinde) in Deever is 8 mei 1978 gesloopt. De nieuwe eigenaren van de veelal in de volksmond genoemde ‘botterfabriek’ waren de gebroeders Boer uut Dwingel, die er een autobedrijf in vestigden.
Het kon gewoon echt niet missen dat dorpsfotograaf en dorpsfiguur Harm Hessels dit klusje op de gevoelige plaat vastlegde. Zie de hier getoonde zwart-wit foto van hem. Daarvoor posthuum driewerf hulde: hulde, hulde, hulde. Foto’s van Harm Hessels behoren tot het culturele erfgoed uut de gemiente Deever.
De redactie van het Deevers Archief heeft, ongeveer 30 jaar later, bijgaande kleurenfoto op 26 mei 2018 gemaakt. Heden ten dage is gevestigd in het pand met adres Moleneinde 28 het door Harm Jan Boer, zoon van Roelof Boer en Jantje Pouwels, geleide Autobedrijf Boer.

Posted in Bedrijven, Moleneinde, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

Deever – Moleneinde in 1958 en in 2012

Posted on 3 mei 2018

Posted in Ansichtkaarten, Diever, Moleneinde, Verleden en heden | Leave a comment

Diever – Weg naar Dieverbrug – vóór 1915

Posted on 27 maart 2018

De redactie van het Deevers Archief toont graag zijn mooiste ansichtkaarten aan de bezoekers van zijn webstee. In dit geval betreft het bijgaande zwart-wit ansichtkaart, die op 11 juli 1921 is verstuurd vanuit Diever naar Den Haag. Uitgeverij H. ten Brink te Meppel is de uitgever van deze kaart.

Op de kaart is in het vrije tekst gedeelte de volgende tekst te lezen:
Beste Amalia,
Hartelijke groeten ui Drenthe ! Ik heb het heerlijk op de hei en tusschen de dennen.Alleen is het erg warm. Wil je tante de groeten doen ? Ontvang ook zelf de groeten van …… (naam van de afzender is niet leesbaar). 11 juli 1921.
De kaart is verzonden aan Mejuffrouw A. van Willigenburg, Beeklaan 440, Den Haag.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De hier afgebeelde ansichtkaart is ook opgenomen in het boekje ‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’ van Arend Mulder.
Op de ansichtkaart zijn de stoomzuivelfabriek en de in 1915 afgebroken beltmolen van Jan Rabinge te zien. Dat wil zeggen dat de op 11 juli 1921 verzonden kaart dateert van vóór de afbraak van de molen. De winkelier, die het kaartje verkocht, had waarschijnlijk nog een oud voorraadje ?
Aan de linker kant is een deel van de boerderij van Egbert (Eppe) Bennen te zien.
De redactie wil in het Deevers Archief tevens graag verwijzen naar het bericht Stoomzuivelfabriek aan het Katteneinde – 1908, naar het bericht Einde van de molen een het Moleneinde en naar het bericht Korenmolen van den Heer Wesseling afgebrand.

Posted in Ansichtkaarten, Diever, Molen aan het Moleneinde, Moleneinde, Topstukken, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

Raadsbesluit van 4 mei 1938 inzake straatnamen

Posted on 26 december 2017

In de krant Nieuwsblad van Friesland van 6 mei 1938 verscheen het verslag van de vergadering van de raad van de gemeente Diever gehouden op 4 mei 1938. In deze vergadering werd formeel de reeds lang in gebruik zijnde naam van een aantal straten vastgesteld.

De tekst in het rood omkaderde deel van het bericht ‘Raad Diever – 4 mei’ luidt als volgt:
Op voorstel van Burgemeester en Wethouders werden de volgende vaak al lang in gebruik zijnde straatnamen officieel vastgesteld:
Hoofdstraat van de Openbare Lagere School tot Kalteren;
Kruisstraat van Jacob Hessels tot Pieter Seinen;
Achterstraat van Hendrik Wesseling Gzn. tot Pieter Seinen;
Peperstraat van Roelof Hunneman tot Albert Fledderus;
Kerkstraat van Weduwe Albert Krol tot Hendrik Gruppen;
Brinkstraat van Brink tot Weduwe Hendrikus Albertus Jansen;
Moleneinde van Openbare Lagere School tot Jan Andree;
Brink: het plein voor gemeentehuis en pastorie.
Op voorstel van de heer Hendrik Nijzingh werd de weg over Kasteel en Dwarsdrift genaamd Burgemeester van Oslaan en op voorstel van den heer Roelof van Wester de straat van de zuivelfabriek tot Jans Bult, Kastanjelaan.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Nieuwe straatnamen waren wel de Burgemeester van Oslaan en de Kastanjelaan.
De oude namen ’t Kasteel en Dwarsdrift moesten helaas wijken voor een straatnaam ter meerdere eer en glorie van de scheidende burgemeester van Os.
Gelukkig zijn de oude namen ’t Kasteel en Dwarsdrift later weer in ere hersteld en heeft een daar in de buurt liggende cultuurhistorisch onbelangrijke straat de naam Van Osstraat gekregen.

Posted in Achterstraat, Brink, Brinkstraat, Hoofdstraat, Kastanjelaan, Kasteel, Kerkstraat, Kruisstraat, Moleneinde, Peperstraat | Leave a comment

Veertigjarig jubileum van de zuivelfabriek Diever

Posted on 10 december 2017

De Coöperatieve Stoomzuivelfabriek en Graanmaalderij Diever aan het Moleneinde in Deever bestond op woensdag 29 maart 1939 veertig jaar. De raad van commissarissen (in latere jaren commissie van toezicht genoemd), het bestuur en mijnheer de directeur van deze onderneming van boeren uut Deever, Oldendeever, Kalter’n, Wittelte en de Deeverbrogge zijn ter gelegenheid daarvan tussen de maartse buien door buiten bij de fabriek op de foto gezet. De jubilerende boeren hebben zo te zien hun mooiste en duurste zondagse pak aan. Let ook op de dikke (zilveren ?) horlogeketting van Bertus Wemmenhove van de Deeverbrogge. Het zichtbare deel van de zijgevel van ‘de febriek’ bestaat nog steeds. Het lijkt bijna vanzelfsprekend dat de zeer vele keuterboeren, die wel hun melk leverden aan ‘de febriek’, niet vertegenwoordigd waren in het bestuur en in de raad van commissarissen.

In de wekelijks verschijnende krant ‘de Westervelder’ is een aantal jaren de rubriek ‘Ontbrekende namen op school- en verenigingsfoto’s’ opgenomen geweest. In ‘de Westervelder’ van 8 augustus 2007 werd in de genoemde rubriek bijgaande foto opgenomen. Bij deze foto stond de volgende tekst:
Deze week een foto van de commissarissen, bestuur en de directeur van de Coöperatieve Zuivelfabriek en Korenmalerij te Diever. De Historische Vereniging wil graag in het bezit komen van de namen van de personen op de foto en verder uit welk jaar dateert de foto…………
De heemkundige vereniging uut Deever nam met de twee verzoeken de lezers van deze rubriek niet serieus, want de namen van alle personen op de foto en de datum waarop de foto is gemaakt waren al vóór 1999 op zijn minst bekend bij de secretaris van deze vereniging. Nog betreurenswaardiger is dat de oplossing van het ‘wekelijkse raadseltje’ niet één week of twee weken of drie weken later in ‘de Westervelder’ werd gepubliceerd en dat door goedwillende lezers verstrekte gegevens bij wijze van spreken verdwenen in de vele en dikke plakboeken en ordners van de heemkundige vereniging.
Op de foto zijn staande van links naar rechts te zien:
commissaris Tjeerd Ofrein van ’t Noord (melkbusnummer 133), commissaris Bertus Wemmenhove van de Deeverbrogge (melkbusnummer 119), voorzitter van de raad van commissarissen Jans Bult uut Oldendeever (melkbusnummer 192), secretaris van de raad van commissarissen Roelof (Roef) van Wester uut Oldendeever (melkbusnummer 204), commissaris Hendrik Jonkers van de Oldendeeversebrogge (melkbusnummer 114).
Op de foto zijn zittend van links naar rechts te zien:
bestuurslid Jan Berends van de Berg uut Wittelte (melkbusnummer 177), secretaris van het bestuur Jacob (Jaap) Hessels uut Deever (melbusnummer 59), bestuursvoorzitter Jan Seinen uut Deever (melkbusnummer 42), mijnheer de directeur Jan Andree (die dolgraag de achternaam Andreae zou willen hebben) (de enige met gleufhoed), bestuurslid Dirk (Dörk) Moes uut Deever (melkbusnummer 65), bestuurslid Jan Boerhof uut Wittelte (de enige met pet) (melkbusnummer 186).
De heren hebben allemaal hun glimmend gepoetste zondagse zwarte schoenen aan. Of heeft Tjeerd Ofrein zijn zondagse klompen aan ?
De redactie van het Deevers Archief verzoekt de lezers van dit bericht eventuele foute verwijzingen naar melkbusnummers door te geven.
De redactie heeft de kleurenfoto van een deel van de zijgevel van ‘de febriek’ op 21 januari 2016 gemaakt, voor wat deze waard is.

Posted in Diever, Kalteren, Moleneinde, Oldendiever, Wittelte, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

An ’t ende van ’t Meul’nende – Winter 1978-1979

Posted on 13 april 2017

Henk van de Bos is de maker van deze twee foto’s van het Moleneinde bij ‘de Fabriek’ in de sneeuwrijke winter van 1978-1979.

Posted in Diever, Moleneinde, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

Wie is in het bezit van jaarverslagen van ‘de febriek’ ?

Posted on 29 maart 2017

De redactie van het Dievers Archief is op zoek naar nog bewaard gebleven jaarverslagen uit de periode 1899-1970 van de voormalige Coöperatieve Zuivelfabriek en Malerij ‘Diever’, die gevestigd was aan het Moleneinde in Diever. Deze zuivelfabriek, in de volksmond ‘de febriek’ of ‘de botterfebriek’ genoemd, werd in 1899 opgericht.
Zo is de redactie van het Deevers Archief wel in het bezit van het 51-ste jaarverslag (boekjaar 24 april 1949 – 6 mei 1950); zie de afgebeelde voorkant. Dit jaarverslag was in het bezit van de boer die busnummer 97 (oude nummering) had.
Wie kan de redactie voorzien van een papieren, maar bij voorkeur een digitale kopie van andere jaarverslagen ?
U helpt daarmee de redactie op een bijzondere wijze bij zijn onderzoek naar het verleden van deze coöperatieve boerenonderneming.
De ansichtkaart met de hier afgebeelde zwart-foto is in de vijtiger jaren van de vorige eeuw uitgegeven. De redactie van het Deevers Archief heeft de kleurenfoto op 27 februari 2015 gemaakt. Zoek de verschillen.

Posted in Ansichtkaarten, Bedrijven, Diever, Moleneinde, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

’t Skoelpattie van ’t Kastiel hen ’t Meulenende

Posted on 25 januari 2017

Tussen het Kasteel en het begin van het Moleneinde in Deever liep tot in de zestiger jaren van de vorige eeuw een fraaie smal ‘pattie’ tussen de weilandjes van de Kleine Es door, aan weerszijden begrensd door kromme weidepalen met prikkeldraad. Het ‘pattie’ werd vroeger door de schooljeugd van ’t Kasteel – en had daarom in de volksmond de naam Skoelpattie – gebruikt om zonder om te hoeven lopen bij de lagere school aan de Hoofdstraat te komen. De lagere school stond waar nu het Dingspilhuus staat. Later stond de lagere school aan de Tusschendarp.
Een deel van het Skoelpattie bestaat nog steeds. Het ‘pattie’ loopt nu van de Van Osstraat tot aan de straat met de naam Kleine Es. Het gedeelte tussen de straat met de naam Kleine Es en het Moleneinde bestaat helaas niet meer. De met kneuterig kleindorpse planologie belaste ambtenaren van de gemiente Deever waren om onduidelijke redenen niet bij machte dit kleine stukje culturele erfgoed te laten bestaan. Het werd volkomen onnodig opgeofferd aan hun uitbreidingsplan waarin het Skoelpattie lag.
De redactie van het Deevers Archief heeft de ongedateerde foto’s gemaakt op 13 november 2014.
Wie van de bezoekers van het Deevers Archief heeft een foto van het Skoelpattie uit de vijftiger of zestiger jaren van de vorige eeuw ?

Abracadabra-331

Abracadabra-336 Abracadabra-337

Posted in Cultureel erfgoed, Cultuur, Diever, Erfgoed, Kasteel, Kleine Es, Lagere school Deever, Moleneinde, Openbare Lagere School Diever | Leave a comment

Veiling koornmolen met bijbehoorenden molenberg

Posted on 15 december 2016

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant van 28 januari 1882 verscheen het volgende bericht.

De notaris mr. W. G. Servatius te Dwingelo zal, ten verzoek van H. Kok en H.K. Mulder, op maandag 6 februari 1882, des morgens om elf uren, ten huize van K. Kok te Diever, publiek bij inzate veilen:
een koornmolen en daarbij behoorenden molenberg, staande en gelegen aan den straatwerg te Diever.

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant van 3 februari 1882 verscheen het volgende bericht

Koornmolen te Diever
De notaris mr. W.O. Servatius te Dwingelo maakt bekend dat de koornmolen te Diever uit de hand is verkocht en dat dientengevolge de geannonceerde publieke veiling van dien molen aanstaanden maandag, den 6den februarij, niet zal plaats hebben.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Het ging om de verkoop van de beltmolen aan het Katteneinde (Moleneinde) van Deever.
H,K. Mulder was molenaar Hendrik Klaassen Mulder.
Wie van de trouwe bezoekers van het Deevers Archief kan gegevens van K. Kok, H. Kok en Hendrik Klaassen Mulder aan de redactie verstrekken ? Waar in Deever stond het café van K. Kok ?
In 1882 kon de persoon (Jan Rabinge ?), die de korenmolen op de molenberg uit de hand kocht, niet vermoeden dat in 1899, bijna vlak naast zijn molen, zijn grootste concurrent zou worden gebouwd, te weten de coöperatieve melkfabriek, die enige jaren daarna werd uitgebreid met een korenmalerij.
De beltmolen draaide in 1915 voor het laatst.

abracadabra-529

Posted in Diever, Molen aan het Moleneinde, Moleneinde, Molens | Leave a comment

De Zuivelwinkel aan het Moleneinde in Deever

Posted on 5 december 2016

Op 3 november 1956 verscheen in het Nieuwsblad van het Noorden het volgende bericht over de bouw van een zuivelwinkel met woning aan het Moleneinde in Deever.

Diever. Door het architectenbureau Hendriks en Bakker vond te Diever de aanbesteding plaats van het bouwen ener woning met zuivelwinkel voor rekening vam de coöp. zuivelfabriek aldaar. Het werk werd gegund aan de laagste inschrijvers de Gebr. van Wijk te Dieverbrug, voor f 27.995,-

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De woning met zuivelwinkel werd gebouwd aan het Moleneinde in Deever. Het pand is nu in gebruik als woning en heeft nu als adres Moleneinde 10.
In het voorbijgaan valt vooral de goed in de zwarte verf zittende metalen afbeelding van een koe tegen het immer witgeschilderde metselwerk op, waar in Nederland kom je zo een afbeelding tegen ?
De woning met zuivelwinkel was eigendom van de Coöperatieve Zuivelfabriek en Korenmalerij, die eveneens gevestigd was aan het Moleneinde.
De bouw van het pand werd in het najaar van 1956 aanbesteed en zal in 1958 zijn afgerond.
In het boekjaar mei 1955 – mei 1956 werd alvast een bedrag van f. 5600,- gereserveerd voor de bouw. In de loop van dat boekjaar werd f 570,- betaald voor architectkosten.
In het boekjaar mei 1956 – mei 1957 werd voor de aankoop van het benodigde stuk grond f. 2.190,- betaald, bedroegen de kosten voor de aanbesteding van het pand f. 200,-, bedroeg het honorarium van de architecten f. 200,- en werd f. 2.000,- voor de 1e termijn van de bouw van de zuivelwinkel aan de Gebroeders Van Wijk betaald.
In het boekjaar mei 1957 – mei 1958 werd f.23.000,- voor de 2e en 3e termijn van de bouw van de zuivelwinkel aan de Gebroeders Van Wijk betaald en werd aan de architecten H. Hendriks en J.G. Bakker voor hun honorarium f. 557,50 betaald.
In het boekjaar mei 1958 – mei 1959 werd f. 4.469,33, zijnde het restant van de aanneemsom met meerwerk, aan de Gebroeders Van Wijk uit Dieverbrug betaald.

Posted in Diever, Moleneinde, Toevallige waarnemingen, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

Jan Koning uit Leggelo benoemd tot magazijnmeester

Posted on 12 augustus 2016

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 31 maart 1927 het navolgende bericht over de jaarlijksche algemeene vergadering van ‘Het Groene Kruis’.

Diever, 30 maart.
Ten huize van T. Wesseling had gisteravond de jaarlijksche algemeene vergadering plaats van ‘Het Groene Kruis’. Uit het verslag van den penningmeester den heer J. Schoemaker bleek, dat de inkomsten (met inbegrip van opgenomen gelden ten bedrage van f. 2938) hebben bedragen over het afgeloopen boekjaar f. 4866,10 en de uitgaven f. 4885,40, alzoo een nadeelig saldo van f. 19,30. (’t Vorig jaar was er een batig saldo van f. 1306,43).
Uit het verslag van den secretaris, ds. Dijkstra, vermelden we het volgende:
Er werden over 1926 55 toestellen uitgeleend, waarvan 42 teruggebracht.
Het ledental bedraagt thans 456.
Benoemd werd tot magazijnmeester uit 10 sollicitanten J. Koning te Leggelo.
Een nieuwe woning hiervoor werd gebouwd en zal 1 mei 1927 worden betrokken.
In plaats van wijlen de heer P. Barelds werd tot bestuurslid gekozen den heer H.l. Barelds te Wittelte.
Op het verzoek van de afdeling Diever en omstreken van het Centraal Genootschap voor Kinderherstellings- en Vacantiekolonies om subsidie wordt besloten f. 5 te verstrekken.
De contributie werd bepaald gelijk aan het voorgaande jaar.
Het verzoek van het hoofd der openbare lagere school te Diever om in de scholen een verbandtrommel te plaatsen zal nader onder de oogen worden gezien.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
1.
Ten huize van de heer T. Wesseling was in het boerencafé van Teunis Wesseling (aan de Hoofdstraat. Deever had in de twintiger jaren van de vorige eeuw veel meer café’s dan nu, vanwege de druk bezochte markten.
De boerderij met daarin het café van Teunis Wesseling stond op de plek waar nu de enige levensmiddelenzelfbedieningswinkel van Deever staat, namelijk op de hoek van de Hoofdstraat en de Tusschendarp. De boerderij waarin het café was gevestigd werd in 1936 verkocht aan Lambert Rolden, waarna het café ophield te bestaan.
Op bijgaand afgebeelde ansichtkaart uit de zestiger jaren van de vorige eeuw is aan de linkerkant het bedrijf van Hendrik Jan Rolden te zien.
2.
J. Koning uit Leggelo was Jan Koning, die aan het einde van de Tweede Wereldoorlog op de Heezenesch werd doodgeschoten door de Duitsers, toen hij op 10 april 1945 hen wilde ontvluchten bij het kerkhof. Jan Koning werd geboren op 19 mei 1901 en overleed op 10 april 1945. Hij was getrouwd met Hilligje Wanningen (geboren 29 mei 1892, overleden op 21 augustus 1987.
Het oorlogsmonument op het marktterrein aan de Bosweg in Deever is een zwerfkei (alweer een zwerfkei), waarop twee gedenkplaatjes zijn aangebracht. Op de gedenkplaatjes staan de namen van alle inwoners van Deever die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen, waaronder die van verzetsman Jan Koning.
3.
Met ‘een nieuwe woning’ zal het nog steeds bestaande pand aan het Moleneinde, nu Moleneinde 1, in Deever worden bedoeld.
4.
Wijlen P. Barelds uit Wittelte was Pieter Barelds (geboren op 17 maart 1873, overleden op 5 mei 1926). Hij werd in het bestuur van het Groene Kruis opgevolgd door zijn zoon Hendrik Lefferts Barelds (geboren op 6 oktober 1900, overleden op 10 augustus 1954).

Posted in Ansichtkaarten, Café Wesseling, Diever, Groene Kruis, Moleneinde, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Stoomzuivelfabriek aan het Katteneinde – 1908

Posted on 10 mei 2016

Op 29 februari 1899 werd op initiatief van den heer H. Krol, landbouwer en veehouder te Diever een bijeenkomst gehouden voor de oprichting van de Coöperatieve Stoomzuivelfabriek en Korenmalerij ‘Diever’. Aanwezig waren 50 belanghebbenden, die besloten tot oprichting over te gaan.
Op 29 maart 1899 werd voor notaris Beckering van Loenen te Dwingelo de akte gepasseerd, waarbij 46 leden tot de vereniging toetraden. Het eerste bestuur bestond uit de heeren L.W. van Os, voorzitter, C. Offerein, K.W. Fledderus, H.H. Hessels, R. Seinen, de eerste raad van commissarissen uit de heeren H. Krol, B. de Ruiter, H. Kok, W. Bakker, R. Hummelen. Eerste directeur was de heer J.H. Bentum, die 19 mei 1899 als zoodanig in functie trad, en eerste personeel de heeren Jan Jonkers, Arend Klaster en Roelof van Nijen.
Onder architectuur van de heer Ten Bosch, opzichter van de Rijkswaterstaat te Dieverbrug, werd op 1 april 1899 de bouw der fabriek aanbesteed. De bouw werd opgedragen aan timmerman Johannes Noorman te Diever voor f. 2736. Binnen 3 maanden was het gebouw gereed en de inventaris, welke werd geleverd door de fa. Boeke en Huidekoper te Groningen, opgesteld. Het was toen nog een handkrachtbedrijf.
Op 25 juli 1899 werd de fabriek in werking gesteld. De eerste morgen werd 2194 kg melk verwerkt, het eerste boekjaar (25 juli 1899 – 30 april 1900) 450.000 liter. Het gemiddelde vetgehalte bedroeg toen 3,10 %.
De vereniging dreef vanaf het begin wel handel in koeken en rijstmeel, maar pas later en wel in 1908 werd de korenmalerij ingericht. Het bedrijf ging toen meteen over op stoomkracht en eveneens uitgebreid, omdat de boeren van Wittelte toetraden.
Op de foto is links naast de fabriek de schoorsteen te zien, de foto zal derhalve gemaakt zijn in 1908, direct na de overgang op stoomkracht. Bij het hek zullen de eerste personeelsleden staan, waaronder J. Jonkers, A. Klaster en R. van Nijen. Links achter de fabriek is de beltmolen van Jan Rabinge te zien. Deze windkorenmolen werd in 1915 geveild en daarna afgebroken.

Posted in An de Deeverbrogge, Ansichtkaarten, Molen aan het Moleneinde, Moleneinde, Molens, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment