Category Archives: Onderwijs

Ik hep ondekt dat ut apperoat neet gevoaluk is

Posted on 21 oktober 2020

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van woensdag 26 juni 1985 verscheen een bericht over de overhandiging van de eerste tafelcomputer met monitor aan de hoofdmeesters van de vier lagere scholen in de gemiente Deever door Hendrik Offerein, voorzitter van het bestuur van de Rabobank Diever en omstreken op maandag 24 juni 1985 op de cultuurzolder van het gemeentehuis aan de brink van Deever.

Schooljeugd Diever heeft de toekomst dankzij computers
Diever – Voorzitter H. Offerein van het bestuur van de Rabobank Diever en omstreken had het ruim twee weken terug bij de heropening van ‘zijn’ bank al bekend gemaakt, dat de vier basisscholen in de gemeente als geschenk een computer in het vooruitzicht konden zien. Maandagmiddag vond in de cultuurzolder van het Dievers gemeentehuis de overhandiging van de computers plaats. Voor de beide scholen in Diever waren er twee exemplaren, terwijl de scholen in Wapse en Wateren er elk één kregen.
Burgemeester H. Overweg, die de computers namens de overigens aanwezige schoolbesturen en leerkrachten in ontvangst nam, roemde de bankinstelling om haar vrijgevigheid en kwalificeerde haar verstandiger dan de minister, die op het onzalige idee is gekomen maar liefst drie miljoen gulden uit te trekken om de toekomstige basisschoolgangers van een twijfelachtig koffertje te kunnen voorzien. Op de gemeentelijke havo/mavo is men al een tijdje met computers bezig, ‘maar het kan geen kwaad al op nog jeugdigere leeftijd met dergelijke apparatuur vertrouwd te raken’, aldus Overweg. ‘De praktijk heeft zelfs uitgewezen, dat kinderen de bediening doorgaans sneller onder de knie hebben dan ouderen’.
De heer Offerein deed de reden van de schenking nog eens uit de doeken. ‘De bank heeft zoveel klanten in de gemeente Diever en de gemeenschap heeft zoveel aandeel gehad in de groei en bloei van de bank, dat wij meenden iets terug te moeten doen. Omdat zowel de jeugd als de computer de toekomst heeft leek ons dit een prima combinatie’.
De leerkrachten zullen zich overigens nog moeten bekwamen in de bediening van de computers. Dat het voor hen geen problemen zal geven om de leerlingen bij wijze van spreken één les voor te blijven, mag blijken uit een opmerking van één van hen: ‘Een paar maanden terug heb ik ontdekt dat het apparaat niet gevaarlijk is’. Bovendien vermeldde het verlanglijstje van de scholen een aantal cursussen, waarvan de computercursus hoog genoteerd stond. Door de schenking van de Rabobank werd hen de keuze van de cursus beduidend gemakkelijker gemaakt.
Omdart de vakanties op het punt staan aan te breken zullen de computers voorlopig nog niet in de scholen geïnstalleerd worden. Dit om diefstal te voorkomen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie acht het toch wel vanuit geschiedkundig oogpunt van belang in ut Deevers Archief enige aandacht te besteden aan het begin van het computertijdperk op de lagere scholen in de gemiente Deever.
De computer is een Philips P2000T hobbycomputer, die ook in het onderwijs werd gebruikt. Aan de computer moest een losse monitor worden aangesloten. Voor veel lagereschoolgangers in Nederland was de Philips P2000T in de tachtiger jaren van de vorige eeuw de eerste kennismaking met de computer en met het werken op de computer. Zo ook voor de leerlingen van de lagere scholen in de gemiente Deever.
Bij het bericht in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 26 juni 1985 (zie afbeelding 1) is een foto van de Deeverse dorpsfotograaf en dorpsfiguur Harm (Haarm) Hessels opgenomen.
Links op de foto staat Hendrik Offerein. Rechts op de foto staat Hermen Gerrit Overweg. Naast Hermen Gerrit Overweg staat hoofdmeester Knol van de openbare lagere school in Deever. De redactie heeft nog niet kunnen achterhalen wie de andere drie hoofdmeesters zijn. Wie herkent deze hoofdmeesters wel ?
Dorpsfotograaf en dorpsfiguur Harm (Haarm) Hessels heeft op maandag 24 juni 1985 nog een zwart-wit foto gemaakt van de bijeenkomst op de cultuurzolder van het gemeentehuis aan de brink van Deever. Zie afbeelding 2.
De hier afgebeelde zwart-wit foto van fotograaf Sake Elsinga, zie afbeelding 3, is in het Drents Archief aanwezig in de collectie Sake Elsinga met kenmerk DA78003056. Deze zwart-wit foto is eveneens gemaakt op maandag 24 juni 1985. Deze foto is met bronvermelding vrij te gebruiken. De redactie van ut Deevers Archief is het Drents Archief daarvoor bijzonder erkentelijk. Wellicht heeft Sake Eisinga deze foto gemaakt voor plaatsing bij een bericht in een andere krant dan de Olde Möppeler (Meppeler Courant).

Afbeelding 1 – Bericht in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 26 juni 1985
Afbeelding 2 – Harm Hessels is de maker van deze foto.
Afbeelding 3 – Sake Elsinga is de maker van deze foto.

Posted in Gemiente Deever, Onderwijs | Leave a comment

Wie kent de familie Baaiman uit de Peperstraat nog ?

Posted on 21 juli 2020

De redactie van ut Deevers Archief weet zich de familie Baaiman nog heel goed te herinneren, waar ze woonden aan de Peperstraat, dat ze vanwege de afbraak van het huis waar de familie aan de Peperstraat woonde naar de Wapserveenseweg in Wittelte verhuisden, waar de vijf kinderen Baaiman de Wittelter Skoele voorlopig van van sluiting redden, tot het vertrek van de kinderen Baaiman uit Wittelte naar diverse pleeggezinnen in het land.
De redactie van het ut Deevers Archief wil graag reageren op het verzoek van Theo Baaiman en Keitje Kei. Allereerst een foto van de leerlingen van de Wittelter Skoele uit 1959. Op deze foto staan de vijf oudste kinderen van Hendrik Baaiman en Klaasje Velthuizen: Wolter, Theo, Gesinus, Albert (Appie) en Annie Baaiman.

Wittelte – Openbare Lagere School – Zomer 1959

De redactie van ut Deevers Archief is zeer actief bezig met het verzamelen van alle klassefoto’s van alle scholen in de voormalige gemiente Deever, te weten de voormalige openbare lagere school van Deever, thans openbare basisschool ‘De Singelier’, de gereformeerde school van Deever, thans de bijzondere basisschool ‘de Meester Roosjenschool’, de openbare lagere school van Wapse, thans ‘de Ten Darperschoele’, de openbare lagere school van Zorgvlied-Wateren (opgeheven) en de openbare lagere school van Wittelte (opgeheven in 1967).
Het uitzoeken van de namen en de verblijfplaats van kinderen op klassefoto’s levert altijd weer positieve reacties op. In de serie ‘Olde skoelfoto’s’ toont de redactie van ut Deevers Archief een foto van de voormalige openbare lagere school van Wittelte. We weten dat we daarmee in het bijzonder Wolter, Theo, Gesinus, Albert (Appie) en Annie Baaiman een plezier kunnen doen.
De leerlingen van de openbare lagere school van Wittelte zijn in de zomer van 1959 op het plein bij de school op de foto gezet.

Het gezin van Hendrik Baaiman en Klaasje Velthuizen verhuisde in het najaar van 1958 van de Peperstroate in Deever naar de Wapserveenseweg in Wittelte, vanwege de afbraak van hun huurwoning. Het toch al niet zo grote aantal leerlingen van de openbare lagere school van Wittelte nam daardoor van de ene dag op de andere met vijf leerlingen toe. Dankzij het kinderrijke gezin Baaiman was het gevaar voor sluiting van de school weer voor jaren geweken.
Het nagaan in welk jaar een schoolfoto is genomen is altijd weer een kwestie van puzzelen. Dit keer was het niet zo moeilijk. Wolter Baaiman vertelde dat hij op 18 april 1947 is geboren en dat hij op zesjarige leeftijd in Deever naar de openbare lagere school is gegaan. Hij is daar nooit ‘blijven zitten’. Hij heeft in 1958 nog een paar maanden bij meester Albertus Andreae (die in de Deeverse volksmond altijd Bart Eulie werd genoemd) in de zesde klas gezeten. Dus moet de foto, gelet op de korte broeken van de jongens, aan het einde van het schooljaar in de zomer van 1959 zijn genomen. De andere zesde-klassers Cornelis Hunneman en Henk Oosterhof zijn ook in april van het jaar 1947 geboren.

Bij de namen van de leerlingen op de hiervoor afgebeelde foto zijn achter een naam tussen haken de geboortedatum, de persoon waarmee de leerling getrouwd is en de huidige woonplaats vermeld.

In de bovenste rij staan van links naar rechts opgesteld:
Juffrouw Engel Broer-Van Delden (geboren op 12 mei 1923, was getrouwd met Luite Wolter Broer, Diever);
Theo Baaiman (geboren op 15 augustus 1948, getrouwd met Jannie Hazeleger, Amersfoort);
Cornelis Hunneman (geboren op 6 april 1947, getrouwd met Irma Jonkers, Diever);
Jacob Westerveen (geboren op 21 maart 1948, getrouwd met Geesje Otten, Meppel);
Wolter Baaiman (geboren op 18 april 1947, getrouwd met Luitje Dam, Meppel);
Hendrik Jacobus (Henk) Oosterhof (geboren op 19 april 1947, getrouwd met Femmy Schipper, Steenwijk);
Hendrik Willem (Henk) Broer (geboren op 18 februari 1950, getrouwd met Trijntje Roggen, Groningen);
Hendrik (Henk) Klok (geboren op 18 januari 1948, getrouwd met Maria Schipper, Dwingelo);
Jan Boerhof (geboren op 7 augustus 1948, getrouwd met Lies Gerdes, Diever);
Meester Hendrik (Henk) Broer (geboren op 26 augustus 1914, overleden op februari 1996, echtgenote Geertje Wuite).

De rij meisjes bestaat van links naar rechts uit:
Tietje Hunneman (geboren op 26 februari 1953, getrouwd met Willem Willems, Uffelte);
Bertha Berends (geboren op 31 juli 1952, getrouwd met Egbert (Eppie) Warnders, Uffelte);
Grietje van de Berg (geboren op 31 maart 1951, getrouwd met Henk Bergman, Midwolda);
Jennie Soer (geboren op 21 november 1946, getrouwd met Henk Daleman, Wittelte);
Grietje Berends (geboren op 20 maart 1948, getrouwd met Gabriël (Gabie) Verboom, Frederiksoord);
Jennie Winters (geboren op 14 februari 1949, getrouwd met Nico Hardeman, Decatur-Nebraska-USA);
Alie Diever (geboren op 17 mei 1950, overleden op …., echtgenote van Meeuwis Tiemes, Diever);
Annie de Jong (geboren op 15 maart 1951, getrouwd met Henk Oort, Diever);
Klaasje Oosterhof (geboren op 10 februari 1953, getrouwd met Dirk Westerhof, Dwingelo);
Annie (An) Baaiman (geboren op 3 augustus 1953, getrouwd met Pieter Lafinus Schraal, Lelystad).

De rij jongens beneden de rij meisjes bestaat van links naar rechts uit:
Klaasinus Jantinus (Gesinus) Baaiman (geboren 1 januari 1950, getrouwd met Jannie van Sleen, Vledder);
Jacob ten Buur (geboren op 14 juni 1952, getrouwd met Jannie Oostenbrink, Drachten);
Albertus (Bert) Jan de Boer (geboren op 21 december 1949, getrouwd met Cobie de Zeeuw, Wijk bij Duurstede);
Roelof ten Buur (geboren op 1 mei 1950, getrouwd met Grietje Westerbeek, De Wijk);
Albert (Appie) Baaiman (geboren op 8 januari 1952, getrouwd met Josephine Catharine Smit, Steenwijk);
Albert (Appie) Jongebloed (geboren op 10 januari 1952, getrouwd met Annie Wobben, Meppel);
Jans Tabak (geboren op 26 september 1953, getrouwd met Tineke Koning, Beilen);
Reinder de Weerd (geboren op 14 februari 1949, getrouwd met Grietje Scheper, Meppel).

De onderste rij jongens bestaat van links naar rechts uit:
Frens Winters (geboren op 11 juli 1947, getrouwd met Hillie Millekamp, Wittelte);
Albert Jan Oosterhof (geboren op 27 juni 1949, getrouwd met Jannie Beugels, Assen);
Gerard Klok (geboren op 20 september 1950, getrouwd met Hendrikje de Leeuw, Varsseveld);
Jacob Rozeboom (geboren op 24 juni 1953, overleden op 11 oktober 1969);
Arend Berends (geboren op 9 februari 1951, getrouwd met Jennie Segers, Uffelte);
Hendrik (Henk) Wesseling (geboren op 14 juni 1951, getrouwd met Trijntje Wever, De Wijk).

De redactie van ut Deevers Archief is zeer geïnteresseerd in het publiceren van verhalen over het schoolleven in Wittelte. De zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief worden uitdrukkelijk uitgenodigd te reageren !
De redactie van ut Deevers Archief heeft voorgaand artikel ook gepubliceerd in het nummer 2002/2 van Opraekelen, het papieren blad van de heemkundige vereniging uut Deever.

Posted in Onderwijs, Opraekelen, Witteler skoele, Wittelte | Leave a comment

De legere skoele op Woater’n bestiet honderd joar

Posted on 30 september 2019

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 24 augustus 1984 verscheen een bericht over het honderdjarige-jubileum van de openbare lagere school ‘Klein en Groot Wateren’ op 29 september 1984.

School Wateren 100 jaar
Wateren – De openbare lagere school ‘Klein en Groot Wateren’ herdenkt zaterdag 29 september het feit dat zij een eeuw geleden is opgericht. Een commissie bestaande uit enkele leden van de oudercommissie en kleuterleidster N. Visser-Stevens is van vorig jaar september al bezig met de voorbereidingen voor de viering van het eeuwfeest.
De school werd enkele jaren geleden grondig verbouwd. In het gebouw krijgen momenteel ruim veertig leerlingen les. Het personeel bestaat naast het hoofd, de heer T. Hofstee, uit een onderwijzeres en een kleuterleidster. Ook de schooljeugd wordt een dag voor de reünie in het feest betrokken. Die dag worden er verschillende festiviteiten georganiseerd, waaronder een optocht van versierde fietsen.
Verschillende hoofden hebben gedurende die honderd jaar een stempel op het plaatselijk onderwijs gedrukt. Het waren achtereenvolgens M. Martens, M.B. Smits, R. Schuurman, H. Onstee, G. de Jager, J.P. Koning en thans de heer T. Hofstee.
Alle oud-leerlingen zijn via advertenties opgeroepen om de reünie bij te wonen.
Burgemeester H.G. Overweg zal de bijeenkomst, die wordt gehouden in een grote feesttent, officieel openen. Naast de koffie en een drankje, zullen de reünisten gezamenlijk een broodmaaltijd nuttigen. Ook zullen oud-leerlingen in de gelegenheid worden gesteld om het woord te voeren. ’s Avonds is er dansen. Verder kunnen alle aanwezigen een expositie bewonderen van oude schriften, foto’s en werkstukken.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
In het eenvoudig uitgevoerde jubileumfotoboekje ‘100 jaar Openbare Lagere School Wateren – 1884-1984′ is ook een overzicht van hoofden der school in Wateren opgenomen: M. Martens (1885), R. Schuurman (1908), H. van Delden (1923), H. Onstee (1928), G. de Jager (1958), J.P. Koning (1963) en T. Hofstee (1973). De redactie neemt natuurlijk aan dat de opsomming in het jubileumboekje de juiste is.
De redactie heeft een afbeelding van de voorkant van dit boekje bij dit bericht opgenomen. Het grote verzoek is natuurlijk: wie kan en wil de redactie een scherpe scan van de foto op de voorkant van het jubileumboekje aanleveren ? De redactie zal die scherpe scan vervolgens met geschwinde spoed en in gestrekte draf bij dit bericht opnemen.
De prachtige foto bij het bericht in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) is gemaakt door de Deeverse dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm (Haarm) Hessels, die an de Kruusstroate 2 in Deever woonde. De redactie heeft een afbeelding van deze prachtige foto bij dit bericht opgenomen.
De skoele op Woater’n is op 6 juli 1995 na meer dan 110 jaren na de opening op 29 september 1884 definitief gesloten. Zie het bericht De dooie eup’mbare legere skoele op Woater’n.

De verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier kan de hier afgebeelde foto van de skoele op Woater’n ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 67 van het in 2008 verschenen papieren boekwerkje ‘Diever, zoals het was in de voormalige gemeente, 1930-1980’, dat is samengesteld door vrijwilligers van de heemkundige vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boekwerkje zijn of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Harm Hessels, Onderwijs, Skoele op Woater'n, Woater’n | Leave a comment

Vacature Schoolonderwijzer, Koster en Voorzanger

Posted on 21 mei 2019

Op bladzijde 120 van het Aanhangsel Schoolberigten behorende bij het tijdschrift ‘Bijdragen ter bevordering van het onderwijs en de opvoeding, voornamelijk met betrekking tot de lagere scholen in Holland’, uitgave Oogstmaand 1810 verscheen het navolgende bericht.

Diever. Door den vrijwilligen afstand van Jacob Hagedoorn, zijn de posten van Schoolonderwijzer, Koster en Voorzanger bij de Hervormde Gemeente alhier, vacant geworden.
De Sollicitanten moeten voorzien zijn met eene Acte van Algemeene Toelating, ten minste van den derden Rang, en worden uitgenoodigd, om voor den 1. van Herfstmaand aanstaande, zich met hunne Getuigschriften bij Roelof R. Seinen, te Diever, aan te geven.
Het jaarlijks inkomen mag min of meer op f. 340 geschat worden.
Hoofd District, mr. J. Tonckens.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Denk niet dat het gaat om drie afzonderlijke posten waarin door drie personen moest worden voorzien, nee, één persoon moest de drie genoemde functies vervullen.
De lagere school was toen uiteraard nog gevestigd in de kerk aan de brink van Deever.
In de boerderij annex café-logement van Roelof Seinen an de Heufdstroate in Deever was in één van de twee voorkamers de gemeentekamer, zeg maar even voor gemak het gemeentehuis, gevestigd, hier hield de burgemeester kantoor, hier was ook het gemeente-archief ondergebracht.

Posted in Cafe-Logement Roelof Seinen, Deever, Gemiente Deever, Gemientehuus, Kerk aan de brink, Onderwijs | Leave a comment

Het schoolverzuim in de gemiente Deever in 1889

Posted on 18 mei 2019

In de Olde Möppeler (de Meppeler Courant) verscheen op 11 september 1889 het volgende korte bericht over het enorme schoolverzuim in de bouw.

Diever.
Met ’t oog op ’t aanhangig wetsontwerp op ’t lager onderwijs is ’t zeker niet overbodig eens eene opgaaf van schoolverzuim te doen, om te doen zien, dat leerplicht inderdaad niet overtollig zou wezen.
De drie hoogste leerjaren verzuimden in de maanden Mei, Juni, Juli en Augustus, respectievelijk 12, 18.9, 29.9 en 26.9 procent. Hierbij is het verzuim wegens ziekte en slecht weer niet gerekend, zoodat bijna uitsluitend veldarbeid als oorzaak kan aangenomen worden.
Vooral tijdens de roggeoogst en in ’t aardappelrooien is ’t verzuim enorm. Onze gemeente steekt in dezen volstrekt niet ongunstig bij de buurtgemeenten af, zoodat men gerust mag aannemen, dat het elders erg, zo niet erger is.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
In 1889 was de gemiente Deever nog een echte landbouwgemeente, een echte boerengemeenschap. De toeristenindustrie bestond toen nog gelukkig helemaal niet in de gemiente Deever.
Een aanhangig wetsontwerp is een voorstel voor een nieuwe wet, in dit geval de wet op het lager onderwijs.
De eerste leerplichtwet trad echter pas op 1 januari 1901 in werking.
Het mag duidelijk zijn dat kinderen van ‘dikke boeren’, die knechten en meiden in dienst hadden, minder of misschien wel helemaal niet de lagere school verzuimden en dat kinderen van keuterboertjes en arbeiderskinderen veel meer de lagere school verzuimden om mee kunnen te helpen bij het werk op het land.

Posted in Onderwijs | Leave a comment

Fotokaart van de Offescheid’n Skoele in Deever

Posted on 31 mei 2018

De redactie van het Deevers Archief toont zijn trouwe bezoekers graag mooie beelden uut de gemiente Deever.
In dit bericht is een zeer zeldzame door fotograaf Sietze Mulder in Appelscha gemaakte foto en daarvan uitgegeven fotokaart van de Offescheid’n Skoele (Griffemeerde Skoele) an de Heufdstroate in Deever te zien.
De redactie kan niet goed inschatten in welk jaar deze kaart is uitgegeven, wellicht aan het einde van de veertiger jaren van de vorige eeuw. Wie van de trouwe bezoekers van het Deevers Archief kan deze schatting verbeteren ?
Op de ansichtkaart is aan de kleur van de dakpannen en de kleur van het metselwerk in de voorgevel te zien dat het derde lokaal aan de rechterkant van de school later is bijgebouwd.
De tweelokalige school is op 31 mei 1904 geopend. De heer R. Offringa te Smilde heeft het bestek en de tekeningen voor de tweelokalige school gemaakt. Aannemer Paul Mos uut Eemster heeft de tweelokalige school voor f. 5.200,- gebouwd.
Op 1 oktober 1929 is het derde lokaal in gebruik genomen. De heer Hoekstra uit Appelscha heeft het bestek en de tekeningen voor de verbouwing van de school tot een drielokalige school gemaakt. Aannemer D. Oort en schilder Geert Koster uut Deever hebben de verbouwing voor f. 8385,95 uitgevoerd.
Op het terrein van deze school staat nu een christelijke lagere school (christelijke school voor primair onderwijs) (christelijke basisschool) (basisschool met den bijbel) met de naam Roosjenschool, adres Heufstroate 23, Deever.

De redactie denkt dat de Roosjenschool nog wel een tijdje zal bestaan, maar dat het in krimpgemeente Westenveld met onder meer steeds minder kinderen en steeds meer drentenierders onvermijdelijk is dat de openbare lagere school van Deever, de christelijke lagere school van Deever en de openbare lagere school van Wapse na lang en vergeefs verzet zullen worden samengevoegd tot één brede school, dit naar analogie van de vorming van de brede school in Dwingel.
De redactie denkt dat het op de Westeresch van Deever staande onderbouw-filiaaltje van de Meppeler scholengemeenschap Stad & Esch nog wel een tijdje zal bestaan, maar dat het in krimpgemeente Westenveld met onder meer steeds minder kinderen en steeds meer drentenierders het onvermijdelijk is dat dit te dure en te verwende filiaaltje na lang en vergeefs verzet zal worden opgegeven en dat in het dan vrijgekomen grote gebouw de brede school van Deever zal worden ondergebracht.