Category Archives: Openluchtspel

Ièste anplakbiljet van ut eup’mlochtspel uut 1946

Posted on 5 september 2020

Dorpsdokter Ludolf Dirk Broekema maakte in 1946 eigenhandig het eerste aanplakbiljet voor het aankondigen van de uitvoering van ‘een Midzomernachtsdroom’ van William Shakespeare.

De gedreven dorpsdokter Ludolf Dirk Broekema was de grote man achter het succes van de opvoeringen van stukken van William Shakespeare in het openluchttheater van Diever. Hij was mede-oprichter van de toneelvereniging Diever op 24 mei 1946.
Hij was het die toen voorstelde die zomer de Midzomernachtsdroom van William Shakespeare te spelen. Leden vroegen zich af of dat niet te hoog gegrepen was. De dokter was echter de mening toegedaan dat Shakespeare zijn 37 stukken had geschreven voor het gewone volk. Hij had zijn toekomstplannen in gedachten al klaar.
Zo gebeurde het dat al kort daarna op 31 augustus en 2 september 1946 (beginnende op 8.30 precies) een voorstelling werd gegeven. Een lange en zeer succesvolle traditie van Shakespeare spelen door het volk en voor het volk was begonnen. Want nooit is iets verkeerd of ongepast, wat eenvoud in oprechten ijver biedt.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In 2006 was het zestig jaar geleden dat in Deever in de bos voor het eerst het Openluchtspel werd opgevoerd.
De redactie van ut Deevers Archief heeft in 2005 voor de zeer gewaardeerde leden van de heemkundige vereniging uut Deever voor het kalenderjaar 2006 een zogenaamde ‘historische kalender’ gemaakt. Het samenstellen van deze kalender was een echte wandeling op de wegen der vrijheid.
Deze kalender toont mooie beelden uit de beginjaren van het Openluchtspel. De redactie wil de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief een afbeelding van het allereerste aanplakbiljet van het Openluchtspel van 1946, die ook het voorblad van genoemde kalender siert, niet onthouden.
Dorpsdokter Ludolf Dirk Broekema heeft deze affiche met eigen hand gemaakt, de gedrevenheid straalt van deze afbeelding af. Het origineel van deze afbeelding bevindt zich in ut Drents Archief in Assen.
Opvallend is dat in het eerste jaar van het Openluchtspel maar twee uitvoeringen zijn gegeven. De entreeprijs was twee gulden. De kaarten voor het Openluchtspel van 1946 konden worden gekocht in café Figeland an de brink van Deever.

Posted in Cultuur, Diever, Historische kalender, Kunstig gemaakt object, Openluchtspel, Topstuk | Leave a comment

Un wit arbeidershüsie an de Ten Darperweg

Posted on 13 augustus 2020

In het programmaboekje voor het openluchtspel van 1954, het jaar waarin het toneelstuk Koning Van De Vlakte van Sjakie uut Spier werd opgevoerd in het openluchttheater an de Heezenesch bee Deever, staat op de voorlaatste bladzijde een afbeelding van een wit geschilderd arbeidershüsie, nota bene met een fors pothokke. Sinds wanneer stond in de gemiente Deever bij een arbeidershüsie een pothokke ? Zie de afbeeldingen 1 en 2.
Afbeelding 3 toont een foto van hetzelfde arbeidershüsie, die waarschijnlijk is gemaakt tussen 1930 een 1940. De maker van deze foto is Hubert Adriaan Veltman (hij is geboren op 2 februari 1874 in Weert, hij is overleden op 10 november 1956 in Wassenaar). Afbeelding 3 is in 1954 gebruikt voor het maken van afbeelding 1.
De redactie van ut Deevers Archief is bij toeval achter de standplaats van dit arbeidershüsie gekomen. Deze woning bestaat nog steeds. De woning heeft als adres Ten Darperweg 5 in Wapse.
De kleurenfoto voor afbeelding 4 is gemaakt op 10 april 2016.
De kleurenfoto voor afbeelding 5 is gemaakt in 2017 en is overgenomen uit Google Maps.
De redactie heeft het vermoeden dat het huisje in 1954 werd bewoond door Jans Benthem en Albertje Winters en hun kinderen Roelofje (Roelie) en Frederik (Frekie). Wellicht kan Frekie Benthem dat bevestigen.
Daarvoor woonde in het huisje Egbert (Eppie) van Leeuwen en Griet Grit en hun kinderen Grietje, Geziena en Jochem.
Het huisje is tegenwoordig (2020) in gebruik als tweede woning. Het huisje is tegenwoordig (2020) niet meer wit geschilderd. Ut pothokke is in elk geval niet beschreven in de onvolprezen publicatie ‘Pothokken in de voormalige gemeente Diever’ uit 2007 van de heemkundige vereniging uut Deever. Blijkbaar is ut pothokke in de loop van de tijd tochniet afgebroken. Het pothokke was zo verscholen in dicht struweel, dat zelfs de makers van de de onvolprezen publicatie ‘Pothokken in de voormalige gemeente Diever’ dit pothokke tijdens inventarisatieronden over het hoofd hebben gezien.
Wie van de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief heeft aanvullende gegevens over dit arbeidershüsie ?

Afbeelding 1 – Vergrootte afbeelding van de foto in het programmaboekje van het openluchtspel uit 1954
Afbeelding 2 – Afbeelding van de voorlaatste bladzijde uit het programmaboekje voor het openluchtspel in 1954

Afbeelding 3 – Deze zwart-wit is gemaakt in de periode 1930-1940
Afbeelding 4 – Deze kleurenfoto van het huisje met adres Ten Darperweg 5 is gemaakt op 10 april 2016

Afbeelding 5 – Deze kleurenfoto van het huisje is gemaakt in juli 2017 en is overgenomen uit Google Maps

Posted in Openluchtspel, Ten Darperweg | Leave a comment

Coöperatie Samenwerking U.A. Diever

Posted on 15 mei 2020

In het programmaboekje van het Openluchtspel uit 1952 is een reclameboodschap van de Coöperatie Samenwerking U.A. Diever opgenomen. Zie de bijgevoegde afbeelding van deze reclameboodschap. Het programmaboekje van het Openluchtspel stond vol met reclameboodschappen van de Deeverse middenstand (neringdoenden).
In de volksmond werd de Coöperatie Samenwerking U.A. Diever (bakkerij en kruidenierswinkel en brandstoffenhandel) altijd de koeperasie genoemd.
Dit bedrijf was gevestigd an de Heufdstroate in Deever. In dit pand is tegenwoordig een winkel met de naam Boerenbonje gevestigd.
De afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is in 1952 uitgegeven. De koeperasie is gevestigd in het pand met het neergelaten zonnescherm.
Tegenwoordig is an de Heufdstroate nummer 82 in Deever een supermarkt met de naam Coop gevestigd, die volgens de beschikbare informatie op internet in coöperatief verband opereert. Maar niet in een verband zoals de koeperasie was bedoeld.

Posted in Ansichtkaart, Hoofdstraat, Neringdoende, Openluchtspel | Leave a comment

Alle sukersakkies van ut eup’mlochtspel ?

Posted on 22 oktober 2019

In het openluchttheater an de Shakespearebrink (vrogger Bolderbrink) in het Grünedal bee’j Deever wordt op een aantal avonden in de zomer als eup’mlochtspel (openluchtspel) een toneelstuk van Sjakie uut Spier opgevoerd.
In de pauze van het eup’mlochtspel konden de bezoekers in de zestiger en zeventiger en tachtiger jaren van de vorige eeuw in het halfdonker en bijna op de tast buiten het theater bijvoorbeeld een kopje koffie of een kopje thee drinken.
De kristalsuiker voor de koffie en de thee zat dan in een speciaal voor dat jaar gemaakt sukersakkie. En er waren natuurlijk altijd bezoekers die dat sukersakkie of enige sukersakkies leeg of nog gevuld in de zak of in de tas stopten, mee naar huis namen en vervolgens opnamen in een verzameling sukersakkies, jaar in jaar uit.
De hier getoonden sukersakkies en de soortgelijke sukersakkies uit andere jaren zijn helaas wel als eerste symptomen van de Shakespearitis in Deever te beschouwen. Ech wè.
De redactie van het Deevers Archief is in zijn geheel niet bevattelijk voor het Shakespearitis-virus, maar is vanwege het zoveel mogelijk vastleggen van het vrogger in de gemiente Deever wel voortdurend op zoek naar een exemplaar van alle ooit voor het eup’mlochtspel gemaakte sukersakkies.
Wie heeft toch een exemplaar van al die ontbrekende sukersakkies ? De redactie zou graag van bezoekers van het Deevers Archief een goede scan van de in dit bericht nog ontbrekende sukersakkies toegezonden willen hebben. De redactie is die bezoekers bij voorbaat bijzonder erkentelijk en zal het betreffende sukersakkie met geschwinde spoed en in gestrekte draf opnemen in de navolgende galerij van afbeeldingen.
De redactie weet niet of voor enige jaren vóór 1963 ook speciaal voor het openluchtspel sukersakkies zijn gemaakt. Wie kan de redactie daarover informeren ?
De redactie weet niet of na 1900 ook nog speciaal voor het openluchtspel sukersakkies zijn gemaakt. Wie kan de redactie daarover informeren ?
De sukersakkies van 1989 en 1990 zijn van een enigszins kleiner formaat dan de sukersakkies van vroegere jaren.
De redactie is vooral op zoek naar een goede scan van ut sukersakkie of un plakplaetie met daarop de gegevens van het openluchtspel Peer Gynt, dat in 1949 is opgevoerd.
De redactie is ook op zoek naar de originele tekening van de afbeelding op de sukersakkies ! Wie kan gegevens hierover aan de redactie verstrekken ? Let bij de tekening op un sukersakkie vooral op de vlag met het wapen van de gemiente Deever, die aan de toeter van de heraut hangt.
Op sommige van de afgebeelde sukersakkies zaten enige koffievlekken. De redactie biedt zijn verontschuldingen aan voor enige wat verfomfaaid en niet zo strak ogende sukersakkies.
De redactie merkt op dat in de titel van ut sukersakkie uit 1983 een Freudiaanse verschrijving zit, want ‘Winteravondsprookje’ moet zijn ‘Wintersprookje’ (The winter’s tale). De ontwerper van ut sukersakkie (ome Kees of tante Nel ?) is in de war geweest met ‘Een midzomeravonddroom’ en met ‘Driekoningenavond’, immers het spel werd en wordt (nog wel) in Deever in de avond in de open lucht gespeeld, dus (nog) niet onder een dak. Deze Freudiaanse verschrijving van ‘Wintersprookje’ is ook te vinden in de webstee van de toneelvereniging Deever.

De redactie toont hierbij vooralsnog een afbeelding van ut sukersakkie van de volgende openluchtspelen:
– 1963 – Julius Ceasar (Julius Ceasar), geschreven in 1599;
– 1964 – De storm (The tempest), geschreven omstreeks 1611;
– 1965 – Een midzomernachtdroom (A Midsummer Night’s Dream), geschreven in 1600;
– 1966 – Naar het u bevalt (As you like it), geschreven omstreeks 1599;
– 1967 – De feeks wordt getemd (The taming of the screw), geschreven tussen 1590 en 1594;
– 1968 – Het spel der vergissingen (The comedy of errors), geschreven omstreeks 1592-1594;
– 1969 – De vrolijke vrouwtjes van Windsor (The merry wives of Windsor), geschreven omstreeks 1597;
– 1970 – Een midzomernachtdroom (A Midsummer Night’s Dream), geschreven in 1600;
– 1971 – Driekoningenavond (Twelfth Night, or what you will), geschreven tussen 1599 en 1601;
– 1972 – De koopman van Venetië (The merchant of Venice), geschreven in 1596 of 1597;
– 1973 – Romeo en Julia (Romeo en Juliet), geschreven omstreeks 1595;
– 1974 – Naar het u bevalt (As you like it), geschreven omstreeks 1599;
– 1976 – Leer om leer (Measure for measure), geschreven in 1603 of 1604;
– 1977 – De storm (The tempest), geschreven omstreeks 1611;
– 1978 – Het spel der vergissingen (The comedy of errors), geschreven omstreeks 1592-1594;
– 1980 – Een midzomernachtdroom (A Midsummer Night’s Dream), geschreven in 1600;
– 1981 – Driekoningenavond (Twelfth Night, or what you will), geschreven tussen 1599 en 1601;
– 1983 – Wintersprookje (The winter’s tale), geschreven in de periode 1610-1611);
– 1984 – Naar het u bevalt (As you like it), geschreven omstreeks 1599;
– 1987 – De storm (The tempest), geschreven omstreeks 1611;
– 1988 – Een midzomernachtdroom (A Midsummer Night’s Dream), geschreven in 1600;
– 1989 – Othello (The tragedy of Othello), vermoedelijk geschreven in 1603 of 1604;
– 1990 – Hamlet (The Tragedy of Hamlet, Prince of Denmark), geschreven tussen 1600 en 1602.

Voor personen die het Deevers echt willen gaan beheersen, zoals kiender van Deeversen die het Deevers neet meer van heur Deevers proat’nde vae en mow hept eleerd, of Drenthenierders (import) die druk en ernstig bezig zijn met een indeeveringscursus Deevers voor Drenthenierders, volgt hier de vertaling van de titel van dit bericht:
Alle suikerzakjes van het openluchtspel.

Posted in Openluchtspel, Shakespearitis, Sukersakkie | Leave a comment

Zorgen komen niet als enkele verspieders

Posted on 19 juni 2019

De redactie van het Deevers Archief heeft de drie volgende kleurenfoto’s op maandag 3 september 2018 gemaakt.
De redactie ontdekte bij het maken van de kleurenfoto van het op die datum te koop staande pand met adres Brink 2 in het voorbijgaan twee niet eerder door hem opgemerkte voorwerpen, die kennelijk ten dienste staan van de Shakespearificatie van de lokale bevolking en bezoekers.
Het ene voorwerp is een rode tegel met opschrift in de bestrating vóór de de toegangsdeur tot de in het pand gevestigde nering. Zie de bijgevoegde foto. De tekst op de rode tegel is gelukkig bezig te vervagen. Met de nodige moeite is A midsummer night dream te lezen. A midsummer night dream is een toneelstuk dat Sjakie uut Spier, erg lang geleden, aan het einde van de zestiende eeuw schreef. De Shakespearificateurs vonden het blijkbaar niet gepast en blijkbaar niet getuigen van respect voor de twintigduizend jaarlijkse Nederlandse bezoekers van het openluchtspel de Nederlandse titel van dit toneelstuk, te weten Een midzomernachtdroom, op de rode tegel te zetten.
Het andere voorwerp is een tegel met een weinig opbeurend zwartgallig citaat, gevat in een stukje siersmeedwerk van Klaas Kleine, boven de toegangsdeur tot de in het pand aan de brink gevestigde nering. Zie de bijgevoegde foto.
Dit citaat luidt als volgt: Als zorgen komen, komen ze nooit alleen, zoals verspieders, maar steeds in horden. Bij de tekst staat als bron Hamlet. Hamlet is een toneelstuk dat Sjakie uut Spier, erg lang geleden, omstreeks 1600 schreef.
De originele tekst van het citaat luidt als volgt: When sorrows come, they come not as single spies, but in battalions. Dus een juistere vertaling van dit citaat is: Als zorgen komen, komen ze niet als enkele verspieders, maar bij troepen tegelijk.
To translate or not to translate, that’s the question.
De redactie van het Deevers Archief stelt de Shakespearificateurs voor het tegeltje met het weinig opbeurende zwartgallige citaat met gezwinde spoed en liefst voorgoed te verwijderen en anders te vervangen door een tegeltje met een ander alom bekend citaat van Sjakie uut Spier, bijvoorbeeld: Een paard ! Een paard ! Mijn koninkrijk voor een paard ! Dit is een citaat uit Richard III uit 1592.

Posted in Brink, Openluchtspel, Shakespearitis | Leave a comment

Jantina Figeland excelleert in 13 openluchtspelen

Posted on 6 juni 2019

Jantien Figeland, die zichzelf Jantina noemde, excelleerde vanaf het begin van het openluchtspel in 1946 gedurende 13 seizoenen in het openluchtspel. Jantien (Jantina) Figeland, is geboren op 13 september 1928 in Meppel en is overleden op 20 december 2016 in Lochem.

Een toeschouwer schreef Jantina Figeland in 1947 in een persoonlijke brief het volgende:
Het is maar een suggestie en misschien voel je er zelf wel helemaal niet voor, maar zou het niet wat zijn je kennelijke aanleg voor het toneel te ontwikkelen ? Misschien zien we je dan later in ons beroepstoneel en kom ik vast naar je kijken.

Jantina Figeland is geen toneelspeelster van beroep geworden, maar excelleerde wel op schitterende wijze in de eerste dertien seizoenen in het openluchtspel an de Bolderbrink (de toekomstige Shakespearebrink) in de volgende fraaie hoofdrollen:

1946 – Puck in het toneelstuk ‘Een midzomernachtsdroom’ van William Shakespeare;
1947 – Puck in het toneelstuk ‘Een midzomernachtsdroom’ van William Shakespeare;
1948 – Ariël in het toneelstuk ‘De storm’ van William Shakespeare;
1949 – De Groene Vrouw in het toneelstuk ‘Peer Gynt’ van Henrik Ibsen;
1950 – Ophelia in het toneelstuk ‘Hamlet’ van William Shakespeare;
1951 – Viola in het toneelstuk ‘Driekoningenavond’ van William Shakespeare;
1952 – Rosalinde in het toneelstuk ‘Naar het u bevalt’ van William Shakespeare;
1953 – Helena in het toneelstuk ‘Eind goed al goed’ van William Shakespeare;
1954 – Cordelia in het toneelstuk ‘Koning van de vlakte’ van William Shakespeare;
1955 – Puck in het toneelstuk ‘Een midzomernachtsdroom’ van William Shakespeare;
1956 – Katharina in het toneelstuk ‘Het temmen van de feeks’ van William Shakespeare;
1957 – Beatrice in het toneelstuk ‘Veel gedoe om niets’ van William Shakespeare;
1958 – Julia in het toneelstuk ‘Romeo en Julia’ van William Shakespeare.

En altijd verschenen in de kranten zeer positieve recensies over haar toneelspel.
In de zogenaamde ‘historische kalender’ voor het jaar 2006 van de heemkundige vereniging uut Deever is op de bladzijde voor de maand februari ook aandacht besteed aan Jantina Figeland.

Terecht mag gesteld worden dat Jantina Figeland vanaf het begin in 1946 tot in 1958 een zeer grote bijdrage heeft geleverd aan de populariteit van het openluchtspel an de Bolderbrink (de toekomstige Shakespearebrink) op de Heezenesch bee’j Deever; waardoor zij mede aan de basis heeft gestaan van de grote jaarlijkse toeloop naar het openluchtspel in het openluchttheater. Die toeloop heeft in de gemiente Deever mede een impuls gegeven aan de inkomsten van de neringdoenden, met name die neringdoenden die actief zijn in de toeristenindustrie.

Toch ontbreekt node het door het bestuur van de toneelvereniging Diever uitdrukkelijk aan Jantina Figeland toegezegde -maar nooit gehouden- interview met de steractrice over haar dertien hoofdrollen in het openluchtspel voor opname in het jubileumboekje Speelkwartier, zestig jaar toneelvereniging Diever 1946-2006. Jantina Figeland is na het verschijnen van het boekje een tijdlang kapot geweest van de loer die één van de samenstellers (de naam is bekend bij de redactie van het Deevers Archief) haar heeft gedraaid. Dat is toch wel een grote blamage voor de samenstellers van het boekje, dat zijn vast geen echte Deeversen geweest. Dat is toch wel voor altijd een dingetje. Dat maakt het jubileumboekje eigenlijk toch wel een beetje een waardeloos prullebakboekje. Ech wè.

De hier afgebeelde zwart-wit foto is afkomstig uit de verzameling van wijlen Jantina Figeland zelf. De foto is gemaakt op 12 juli 1957 op de saandweg deur ut Grünedal bij de witgekalkte woning met huisnummer 2 van Jitse Betten en Eltje Oost (het echtpaar ligt begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee’j Deever).
De redactie is bij zijn bezoek aan Jantina Figeland in haar woonplaats Lochem in 2005 vergeten te vragen van welk merk haar motorfiets was. Wie herkent het merk ? De motorfiets moet tamelijk nieuw, misschien wel gloednieuw, zijn geweest, want de voorband oogt heel nieuw.

Vanwege de grote culturele verdiensten van Jantina Figeland voor de gemiente Deever ontkomen De Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Onbetwistbare Gelijk in de gemeente Westenveld niet aan de naamsverandering van een weg in het Midzomerpark, te weten de naam Pucklaan wijzigen in de naam Jantina Figelandlaan. En dat mag in het kader van de verstikkende Shakespearificatie van Deever best wel flink wat eurootjes kosten.

De redactie van het Deevers Archief heeft de kleurenfoto van één van de straatnaamborden van de Pucklaan in park Midzomer in de bos bee’j Kalter’n gemaakt op 26 april 2018.
De redactie van het Deevers Archief biedt voor de onafhankelijke gedachtenvorming van De Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Onbetwistbare Gelijk in de gemeente Westenveld diep buigend en mit de pette in de haand het bij dit bericht gevoegde bescheiden conceptvoorontwerpje van het nieuwe straatnaambord. Is de juiste Nederlandse schrijfwijze Midzomernachtdroom of Midzomernachtsdroom ?

Posted in Alle Deeversen, Cultuur, Olde auto, Openluchtspel | Leave a comment

Kalender staat alweer in het teken van Shakespeare

Posted on 18 april 2019

In het weblog De Wolden (http://www.weblog-dewolden.nl) werd op 24 juli 2016 het volgende korte berichtje gepubliceerd

Kalender staat in het teken van Shakespeare
Regio – De kalender die de Historische Vereniging Gemeente Diever jaarlijks uitgeeft, staat in 2017 in het teken van het 70-jarig bestaan van de toneelvereniging Diever.
Er zijn contacten met de toneelvereniging en die zal met de historische vereniging foto’s uitzoeken voor plaatsing op de kalender.
De leden van de historische vereniging krijgen de kalender.
Mochten niet-leden de kalender ook willen, dan moeten ze zich voor 1 september melden. Aanmelden via het secretariaat van de vereniging

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Het begint een merkwaardige gewoonte van de heemkundige vereniging uut Deever te worden zo nu en dan eens stevig tegen De Toneelvereniging Diever (The Shakespeare Company Diever) aan te schurken.
In het jaar 2006 was het Openluchtspel het onderwerp van de zo genoemde ‘historische kalender’ van de heemkundige vereniging uut Deever. In dat jaar was het zestig jaar geleden dat in Deever voor het eerst het Openluchtspel werd opgevoerd.
De redactie van het Deevers Archief toonde toen in die 2006-kalender van de heemkundige vereniging uut Deever historisch zeer waardevolle zwart-wit beelden uit die hele mooie beginjaren van het toneelspel in het Openluchttheater, dat nu verworden is tot een Shakespeare-circus.
In het jaar 2017 zal die zo genoemde ‘historische kalender’ gewijd zijn aan het 70-jarig bestaan (nota bene: 71-jarig bestaan) van De Toneelvereniging Diever (The Shakespeare Company Diever).
De Toneelvereniging Diever is in 1939 opgericht door mevrouw Meiboom (echtgenote van burgemeester Jan Cornelis Meiboom) en meester Stroop. In de Tweede Wereldoorlog werd de vereniging ontbonden en op 24 mei 1946 heropgericht. Op 31 augustus 1946 werd voor het eerst de Midzomernachtsdroom van Shakespeare opgevoerd, onder regie van dorpsdokter Ludolf Dirk Broekema. Dus op 24 mei 2016 had het 70-jarige bestaan van de heropgerichte toneelvereniging gevierd kunnen geworden. Dat zal ook wel gebeurd zijn.
Dus in 2016 had de heemkundige vereniging uut Deever weer een Shakespeare-kalender kunnen hebben uitgegeven. Hebben de ijverige goedwillende vrijwilligers van de heemkundige vereniging uut Deever in 2015 bij de keuze van het onderwerp voor de 2016-kalender zitten slapen ? En willen zij dat nu alsnog recht zetten ?
Met een gulle gift uit de ongetwijfeld boordevol gevulde geldbuidel van The Shakespeare Company Diever zou een hele mooie ‘heemkundige kalender’ in kleuren kunnen worden samengesteld.
De ijverige vrijwillige dorpskrachten van de heemkundige vereniging uut Deever hoeven voor het oudere beeldmateriaal geen contact op te nemen met de The Shakespeare Company Diever, want het volledige oude archief van deze company is gelukkig enige jaren geleden overgedragen aan het Drentsch Archief in Assen.
De redactie van het Deevers Archief toont zijn trouwe bezoekers graag de resultaten van zijn 2006-kalender. De trouwe bezoeker, die belangstelling heeft voor de gratis digitale versie van de 2006-kalender, kan dit melden aan de redactie.

Abracadabra-1701
Abracadabra-1702

Abracadabra-1707

Abracadabra-1708

Posted in Diever, Historische kalender, Openluchtspel, Shakespearitis, William Shakespeare | Leave a comment

Vergadering burgemeester en wethouders in 1953

Posted on 6 februari 2019

De redactie van het Deevers Archief kreeg in de jaren 2000-2008 bij zijn bezoeken aan wijlen Anne Mulder – een Deeverse uut de Aachterstroate – die eerst an de Kloosterstroate in Deever, daarna in Gasselte en later in Assen woonde, steeds van hem verhalen, schrijfsels, artikelen, krantenknipsels, documenten en foto’s over Deever ter hand gesteld met de bedoeling deze voor hem al dan niet in geredigeerde vorm te publiceren.
Het is de redactie bij het leven van Anne Mulder helaas niet gelukt al zijn Deeverse documenten in het papieren blad Opraekelen van de heemkundige vereniging uut Deever te publiceren, dan maar postuum – en met alle respect – en beetje bij beetje opnemen in de webstee van het Deevers Archief.
Tussen zijn verzameling foto’s zat ook bijgaande zwart-wit foto, die Anne Mulder heeft gemaakt in 1953. Het betreft een foto van een vergadering van de burgemeester en de wethouders van de gemiente Deever. Op welke datum hij deze foto heeft gemaakt, dat heeft de fotografist bij deze foto niet vastgelegd.

De burgemeester en de wethouders van de gemiente Deever vergaderden in ut olde gemientehuus an de brink van Deever. Zie de bijgaand afgebeelde ansichtkaart uit de vijftiger jaren van de vorige eeuw.
De redactie van het Deevers Archief is niet bekend met de precieze datum van deze vergadering van de burgemeester en de wethouders. Deze datum zou te vinden moeten zijn in het archief van de gemiente Deever.
Op de foto zijn van links naar rechts te zien:
– V.V.D.-burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd), geboren op 9 april 1910 in Oldemarkt, overleden op 11 februari 1982 in Bilthoven;
– gemeentesecretaris Jan Boesjes, zijn gegevens moeten nog worden uitgezocht;
– A.R.-wethouder Jannes Hessels, geboren op 27 november 1906 in Oldendeever, overleden op 22 juli 1977.
– P.v.d.A.-wethouder Hilbert Gerrits, geboren op 10 december 1905 op Kalter’n, overleden op 4 februari 1964.
De redactie heeft zich dagen lang het hoofd suf geprakkiseerd over het waarom van de aanwezigheid van die (glazen ?) kom op de tafel tussen de papperasjes van de drie Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Gelijk en vlak bij de druk schrijvende notulist Jan Boesjes. Zaten in die kom lekkere knabbelkoekjes of Belgische gevulde chocolaatjes ? En is Jannes Hessels onder het besturen door bezig met het roken van een bolknak ? Zo te zien bungelt in zijn mond een sigaar.
Dat de vergadering in het jaar 1953 is gehouden, dat mag blijken uit het aanplakbiljet, dat Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) achter de vier mannen aan de muur (of deur ?) had opgehangen. Achter en onder de petten van de twee wethouders is op het aanplakbiljet nog net het woord Openluchtspel en de tekst Eind goed, al goed te ontwaren. In de zomer was burgemeester Jan Cornelis Meyboom vaak meer bezig met het reclame maken voor het steeds maar meer bezochte openluchtspel en het bevorderen van de verkoop van toegangskaarten, dan met het burgemeesteren van de gemiente Deever.
De nazaten van Jan Cornelis Meiboom en Nelly Veldman onderhouden tegenwoordige een bladzijde met tekst in de webstee Wikipedia. Op die bladzijde behoeft de tekst ‘In april 1944 dook hij onder na de opdracht te hebben gekregen om arbeidskrachten aan te wijzen om te helpen bij het nieuwe Duits militaire vliegveld in Havelte’ enige aanpassing.
Deze tekst zou kunnen luiden: ‘In april 1944 kreeg hij de opdracht arbeidskrachten aan te wijzen om te helpen bij het aanleggen van het Duitse militaire vliegveld in Havelte. Voor het bevorderen van vrijwillige aanmelding wilde hij een voorbeeld geven en ging zelf eerst een dag werken bij de aanleg van het Duitse militaire vliegveld in Havelte. Voor het Deeverse verzet was dit een daad teveel. Het verzet raadde hem aan uit Deever te verdwijnen. See hept hum wegeknooid. De familie Meiboom verbleef de rest van de oorlog bij familie elders in den lande.’
In 1953 werd voor het eerst en blijkbaar voor het laatst het toneelstuk Eind goed, als goed van Sjakie uut Spier in het openluchttheater an de Shakespearebrink (voorheen Bolderbrink) in het Grünedal an de Hezenesch bee’j Deever opgevoerd. De redactie verwijst voor de lijst van uitgevoerde openluchtspelen naar de webstee van het openluchttheater.
In het Deevers Archief is geen afbeelding van het grote aanplakbiljet aanwezig, dat zal ongetwijfeld wel aanwezig zijn in het archief van de toneelvereniging Deever, dat gelukkig is ondergebracht in het Drentsch Archief in Assen. Wel kan de redactie van het Deevers Archief de voorkant van het programmaboekje van het openluchtspel uit dat jaar tonen. Zie de bijgevoegde afbeelding. De tekening op de voorkant van het programmaboekje komt overeen met de tekening op het aanplakbiljet.

Posted in Gemeentebestuur, Gemeentehuis, Openluchtspel | Leave a comment

Eup’mlochtspul mit de titel Keuning van de Vlakte

Posted on 10 januari 2019

In 1954 wödde in ut theater in de eup’m locht in de bos bee’j de Shakespearebrink (vrogger de Bolderbrink) in ut Grünedal ut eup’mlochtspul mit de titel ‘Keuning van de Vlakte’ van Sjakie uut Spier opuvoerd.
De redactie van ut Deevers Archief hef hiel lange eseugt noar de betiekenis van ‘King Lear’.Want wat was ut geval. Lear is gien Engelse veurnème, mor is un Duutse veurnème van un jonge, ut betiekent ‘van de Vlakte’, dus ‘King Lear’ betiekent ‘Keuning van de Vlakte’.
Mor hoe meuk’n se in die tied reclame veur ut nog neet so bekende eup’mlochtspul ? De tonielvurening uut Deever swömde toe nog ee’m neet in ut geld en haar dus nog gien geld veur düre reclame. Ur was in die tied gelokkug nog gien internet.
Woar se wel wat reclame mit meak’n, dat was mit kleine plakplèties. In 1954 was dat un blauw platplètie, kiek mor noar ut plètie in dit bericht. Ie könn’n an de aachterkaante van ut plètie likk’n, net as bee’j un postzegel, en dan ut plètie an un lantièrnpoal of op un deure of op een roete plakk’n. Ut plakplètie was ien van de eerste oprispings van de beruchte Deeverse Shakespearitis.
Let op: An de toeter van de keerl op ut pièrd op ut plètie hangt un vlaggie mit ut woap’m van de gemiente Deever.
Let op: Ut huus mit adres Heufdstroate 4 was de gratis gemientewoning veur de burgemeister. Ie könn’n doar anbell’n en dan gaaf Jan Cornelis Meiboom (die altied ome Kees wödde enuumt) of sien frau Nell Veldmann (die altied tante Nel wödde enuumt) uutleg an de deure.
In 1954 kwaa’m hoast alle speulers en hoast alle mitwaarkers gelokkug nog uut de gemiente Deever. Dat kö’j sien op de lieste in ut tweede plètie in dit bericht. Disse lieste steet in ut standaardwaark ‘Openluchtspel Diever – Medewerkers 1946-1970′ van de Tonielvurening Deever. Dit standaardwaark kö’j vien’n in ut Drentsch Archief in Assen.
De redactie van ut Deevers Archief wet nog neet of Frans Amesz, E. Waldus en W. Schaasma ok uut Deever kwaa’m. Wie kan de redactie wat verder help’m ?
De redactie wet agin neet van alle meins’n op de lieste wie is overleed’n of wie nog leeft. Wie kan de redactie doar wat verder in help’m ?

Albertus Andreae, hoofd openbare lagere school Deever, geboren op 18-03-1908, overleden op 27-03-1988.
Frans Amesz;
R. Siems;
Minne Pieter de Raaf, dameskapper, geboren op 19-03-1924, overleden op 18-04-1992;
Pieter Zijlstra, hoofd van de ULO-skoele in Deever;
Pieter Boelens; geboren op …. , overleden op 06-04-2009 in Meppel;
J.G. Bakker;
Otte Franke van Elselo, commies, geboren op 03-04-1908 in Hindeloopen, overleden op 11-09-1987 in Bergum;
A.H. van den Bosch;
Marry Bijker;
Sietske Hatzmann;
E. Waldus;
Jan Oostenbrink, geboren op 5-2-1913 an de Deeverbrogge, overleden op 11-9-1979 in Deever, timmerman;
Hendrik Broer, hoofd van de Wittelter skoele;
R. Bijker;
Jan Jurjen de Boer, gemeentearbeider, geboren op 30 oktober 1907, overleden op 24 oktober 1992;
Albert Davids;
Wouter A… Meyboom, geboren op …., overleden op 30 oktober 2015 in Dedemsvaart;
A.T. Andreae;
A.G. Pril;
A.D.M. van der Eijk-Gouda, vrouw van de veearts, geboren op …., overleden op ….
Engel A. Broer-van Delden;
Jantien (Jantina) Figeland, geboren op 13-09-1928 in Meppel, overleden op 20-12-2016 in Lochem;
Catharina Kannegieter;
Willie Zoer;
Jansje Zoer;
Hennie Nijzingh;
Alie Smit;
Elsebé Meyboom;
Bertha Kamp;
Nicolaas Houwer;
Wolter Folkerts;
Hendrikus Noorman;
Hendrik Jan Warries;
Hilbert Houwer;
Albert Wanningen, geboren op 07-03-1937, overleden op 01-12-1964, boer
Frederik (Freek) Klok;
Johannes van Nijen;
Chr. J. Klok;
L. Houwer;
W. Grit.

Posted in Alle Deeversen, Deevers, Openluchtspel, Shakespearitis | Leave a comment

Openluchtspel – Poster – Hamlet – Zijn of niet zijn

Posted on 8 december 2018

Mensen kunnen van sommige posters van het Openluchtspel menen dat het kunst is of in de buurt van kunst komt. Dat is hun goede recht.
De 2011-poster, waarop de opvoering van het stuk Hamlet van William Shakespeare wordt aangekondigd, lijkt zo eentje te zijn. Kunst of geen kunst, dat is de subjectieve vraag.
De redactie van het Deevers Archief vindt de afgebeelde poster geen kunst, maar een kunstig gemaakt object.
De vraag rijst of een absolute definitie van kunst bestaat ? Een definitie die objectief bepaalt: Het is kunst of het is geen kunst. Het antwoord is natuurlijk nee.

Posted in Diever, Kunst, Kunstig gemaakt object, Openluchtspel | Leave a comment

De twee bolderstien’n van Hendrik Krol

Posted on 11 oktober 2018

Op deze op 9 november 2009 om vijf uur in de namiddag met een Nikon D70 gemaakt foto zijn de twee bolderstien’n van Hendrik Krol (geboren 12 juli 1920 te Deever, overleden op 27 maart 2011 te Deever) te zien.
Hendrik Krol was een zoon van Jacob Krol (geboren op 1 augustus 1889, overleden op 4 november 1948 te Deever) en Aaltje Odie (geboren op 28 maart 1891, overleden op 24 december 1959 te Deever).
Hendrik Krol (Henduk van Joapie) nam jarenlang trouw deel aan het wekelijkse bolderen. In zijn bolderjaren deden ze dat zondags in de middag op de bolderbrink bij het openluchtspel of in de bos op het terrein van de gemeentelijke camping.
De twee bolderstien’n van Hendrik Krol lagen aachter op de deele in zijn boerderij an de Heufdstroate in Deever. Hij wist de twee stien’n zonder te zoeken te vinden. Hij had ze al die jaren dat hij niet meer bolderde gewoon bewaard. Hij moet dierbare herinneringen aan het bolderen hebben gehad.
De bolderstien’n van Hendrik Krol zijn echte stenen. In het veld of op de akkers zochten en vonden de Deeverse bolderaars zo rond mogelijke veldkeitjes, die lekker in de hand lagen. Met name de linker stien is heel geschikt om mee te bolderen. Tegenwoordig draait de bolderaar zelf zijn eigen ronde ‘stien’ van hout en verzwaart deze inwendig met lood.

Posted in Bolder’n, Hoofdstraat, Openluchtspel, Toevallige waarneming, Traditie | Leave a comment

Tekening van de Noordesch van Deever

Posted on 20 september 2018

De redactie van het Deevers Archief vond bijgaande tekening in het in 1959 verschenen programmaboekje met de titel ‘Ga liever naar Diever’ van het openluchtspel dat in 1959 door de Deeverse bevolking werd opgevoerd in het openluchttheater aan de Shakespearebrink aan het Grünedal bij de Heezenesch van Deever.
Op de tekening is aan de linkerkant de Bosweg in de richting van Deever te zien en in het midden de Noordesch van Deever te zien.
De redactie heeft bijgaande kleurenfoto van de Noordesch staande op de zandweg met de naam Noordesch op woensdag 19 september 2018 gemaakt. Het lukte de redactie vanwege de begroeiing helaas niet vanuit het oogpunt van de tekenaar een op de tekening gelijkende foto te nemen. De redactie biedt zijn excuses aan voor dit ongemak.
Het zou een stevige stimulans voor de Deeverse cultuur kunnen worden als het hooggeachte cultuurminnende bestuur van het openluchttheater aan Deeverse tekenaars en schilders, leden van de Schilderskring Deever, jaarlijks de opdracht zou geven een nieuw programmaboekje te illustreren met hun eigen werk.

Posted in Bosweg, Cultuur, Noorderesch, Openluchtspel, Tekening | Leave a comment

Sukersakkie uut 1963 van openluchtspel Deever

Posted on 2 augustus 2018

In 1963 werd in het openluchttheater in het Grünedal bee’j Deever op negen avonden in de zomer als openluchtspel het toneelstuk Juultje Keizer van Sjakie uut Spier opgevoerd. Het was in 1963 de eerste keer dat dit stuk werd gespeeld en is tot nu toe niet weer gespeeld.
In de pauze van het openluchtspel konden de bezoekers in het halfdonker en bijna op de tast buiten het theater bijvoorbeeld een kopje koffie of een kopje thee drinken. De kristalsuiker voor de koffie en de thee zat in een speciaal voor dat jaar gemaakt sukersakkie.
Op bijgaande afbeelding van het sukersakkie uit 1963 is de voorkant van het door W. van Oordt & Co. uit Rotterdam geleverde sukersakkie te zien. En er waren natuurlijk altijd bezoekers die dat sukersakkie of misschien wel een paar van die sukersakkies leeg of nog gevuld in de zak stak of in de zak staken, mee naar huis namen en vervolgens opnamen in hun verzameling sukersakkies, jaar in jaar uit.
Dit sukersakkie en andere soortgelijke sukersakkies uit andere jaren zijn wel als eerste heel lichte symptomen van de Shakespearitis-besmetting van Deever te beschouwen.
De redactie is in zijn geheel niet met het Shakespearitis-virus besmet, maar is vanwege het vastleggen van het verleden van Deever wel naarstig op zoek naar het sukersakkie uit 1962, toen de toen nog gewone echte eenvoudige talentvolle onbezoldigde amateur-toneelspelers uut de dörp’m van de gemiente Deever met heel veel geestdriftigheid het openluchtspel Twelfth Night, Or What You Will van Sjakie uut Spier opvoerden.
De redactie zou graag van een bezoeker van het Deevers Archief een goede scan van dat sukersakkie toegezonden willen hebben. De redactie is die bezoeker bij voorbaat bijzonder erkentelijk.

Posted in Openluchtspel, Shakespearitis, Sukersakkie | Leave a comment

Beeld op de kaarkhof krijgt een schoonbrandbeurt

Posted on 2 juli 2018

De redactie van het Deevers Archief leefde altijd in de veronderstelling dat het gemeentelijke metalen Shakespearitis-beeld van de verliefde elfenkoningin Titania, die de wever Spoel met de ezelskop smokt, maar wat stond weg te roesten op de kaarkhof bij het helemaal niet-origineel Saksische brinkje van de gemiente Deever.
Maar dat blijkt toch wel een vergissing te zijn, want de regionale beeldenschoonmaker brandt één keer per jaar de korstmosjes en de algjes en andere vervelende groene aangroei en de resten van de oude beschermende bekleding grondig weg met een stevige gasbrander, waarna hij het metaal bekwast met een nieuwe beschermende bekleding en vervolgens deze beschermende bekleding met behulp van de hete gasvlam hecht aan het metaal.
De redactie heeft de foto voor bijgaande kleurenafbeelding op vrijdag 3 mei 2018 gemaakt.

Posted in Beeld, Brink, Kunst, Openluchtspel, Shakespearitis | Leave a comment

Gezicht op Deever vanaf de Uitkijktoren – 1952

Posted on 5 mei 2018

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 18 januari 1950 het navolgende korte bericht over het de bouw van een uitkijktoren aan de Bosweg.

In het bos van Berkenheuvel te Diever is een door het Staatbosbeheer overgenomen boortoren gebouwd, welke van trappen en bordessen zal worden voorzien, en dan als uitkijktoren dienst zal doen. Het stalen gevaarte steekt een heel eind boven het bos uit en geeft een prachtig overzicht over de omgeving. De toren zal na gereedkomen worden beheerd door de V.V.V. Diever.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De hergebruikte boortoren van de Nederlandse Aardolie Maatschappij stond aan de Bosweg in Deever tegenover Paviljoen Vierhoven op een heuvel aan de kant van het Openluchtspel.
Boven op de toren had de beklimmer naar alle kanten een heel mooi uitzicht op de omgeving. Bij helder weer was zelfs de kerktoren van Steenwijk te zien.
De V.V.V. Diever is de Vereniging voor Vreemdelingenverkeer in Deever.

Posted in Ansichtkaart, Bosweg, Diever, Landgoed Berkenheuvel, Openluchtspel, Paviljoen Berkenheuvel, Uitkijktoren | Leave a comment

Titania smokt Spoel met de ezelskop op de Brink

Posted on 25 maart 2018

3Op de Brink van Deever staat een beeld van de elfenkoningin Titania met de wever Spoel met de ezelskop. Dit beeld stelt een scène uit William Shakespeare’s komedie ‘Een midzomernachtsdroom’ voor.
De elfenkoning Oberon is jaloers op zijn vrouw de elfenkoningin Titania, omdat zij zo’n aantrekkelijke dienstknaap heeft en die niet aan hem wil afstaan. Zijn wraaklust zorgt voor grote verwarring in het bos. Zo laat Oberon zijn dienaar Puck toversap halen en druppelt dat in de ogen van zijn slapende vrouw Titania. Hierdoor zal ze verliefd worden op het eerste levende wezen dat ze ziet. Na haar ontwaken ziet ze als eerste een handwerksman, de wever Spoel, die tot overmaat van ramp door Puck tijdelijk met een ezelskop is uitgerust. Titania zegt na haar ontwaken in haar mooiste Oud-Engels tegen Spoel met de ezelskop:
I pray thee, gentle mortal, sing again:
Mine ear is much enamour’d of thy note;
So is mine eye enthralled to thy shape;
And thy fair virtue’s force perforce doth move me
On the first view to say, to swear, I love thee.
De verliefde elfenkoningin Titania smokt vervolgens de wever Spoel met de ezelskop. Het beeld op de Brink in Deever is geplaatst ter gelegenheid van het vijfentwintig-jarig bestaan van het openluchttheater. Sinds 1946 wordt elke zomer in het openluchttheater aan het Groenendal een toneelstuk van William Shakespeare opgevoerd, met de gelukkige uitzondering in het jaar 1949, toen werd het prachtige stuk Peer Gynt van Hendrik Ibsen opgevoerd (werd de jongste zoon Peer van burgemeester Jan Cornelis Meiboom vernoemd naar Peer Gynt ?).
De linker afbeelding van de wever Spoel met ezelskop is opgenomen in het programmaboekje van het in 1955 opgevoerde openluchtspel. De redactie van het Deevers Archief heeft de foto van het beeld van de elfenkoningin Titania en Speol met de ezelskop op de Brink van Deever in de avond van 23 december 2015 gemaakt.

Posted in Ansichtkaart, Beeld, Brink, Diever, Groenendal, Openluchtspel, William Shakespeare | Leave a comment

Kale en saaie muren gezocht in de gemiente Deever

Posted on 4 maart 2018

In de gemiente Deever, met name in het dorp Deever, komt de oplettende, maar ook de niet-oplettende burger steeds meer Shakespeare-gedoe tegen: op tegels die aan muren zijn bevestigd, op tegels in bestratingen, een buitenwijk met de naam Park Midzomernachtsdroom, straatnamen zoals Pucklaan, Oberonlaan, Spoellaan, Helenalaan, Hermialaan en Titanialaan, op nepmunten (het Spoeltje), en restaurant met de naam Shakespeare, sukersakkies, bierviltjes, plakplaatjes en wat dies meer zij, een shakespearetheater (eerst openluchtspel genoemd, later openluchttheater). Deever lijdt aan shakespearitis, echt wel
Echter in Deever is nog geen straat vernoemd naar William Shakespeare zelf. De redactie van het Deevers Archief stelt dan ook voor de weg naar het gemeentehuis, de nu zo genoemde Raadhuislaan, te wijzigen in William Shakespeare Avenue.

In ‘Hamlet, Prince of Denmark’ zegt Hamlet in de tweede scene van de tweede acte tegen Polonius, Lord Chamberlain:
Ay, sir; to be honest, as this world goes, is to be one man picked out of ten thousand.
Deze tekst zou in het Nederlands min of meer als volgt kunnen luiden:
Ach, meneer: een eerlijk man te zijn in deze wereld, betekent één uit tienduizend te zijn.
Dit lijkt een vertaling te zijn die de originele Engelse versie redelijk benadert.
Op de tegeldecoratie aan de muur van de voormalige Wiba-winkel an de Heufdstroate in Deever is de originele Engelse tekst echter als volgt vertaalt: Eerlijk zijn in een wereld als de onze wil zeggen: één uit tienduizend zijn. Deze vertaling wijkt nogal behoorlijk van de originele Engelse tekst af.
Als het toch om vrije vertalingen gaat dan lijkt de volgende vertaling waarschijnlijk nog het meest de bedoeling van de oorspronkelijke Engelse tekst te benaderen:
De kans een eerlijk mens te zijn in deze wereld is één op tienduizend.

De redactie van het Deevers Archief begrijpt niet – als het dan toch zo nodig noodzakelijk wordt geacht – waarom binnen de grenzen van de gemiente Deever geen betere spreuken of teksten uit ‘Hamlet, Prince of Denmark’ aan muren zijn gehangen. Bijvoorbeeld de sterke filosofische tekst: ‘To be or not to be: that is the question’.
In het Nederlands luidt de tekst als volgt: ‘Zijn of niet zijn: dat is de vraag’ of ‘Bestaan of niet bestaan, dat is de vraag’.
Deze spreuk zou zeker niet misstaan op een keramisch tegeltje dat duurzaam is bevestigd naast de dienstingang van de voorkant van het gelijk.

Andere niet te versmaden spreuken uit ‘Hamlet, Prince of Denmark’ zijn:
Take each man’s censure, but reserve thy judgment.
Luister naar ieders kritiek, maar behoud uw eigen oordeel.
Of:
There is nothing either good or bad, but thinking makes it so.
Er is geen goed of slecht, maar het denken maakt het ervan.
Of:
Brevity is the soul of wit.
Beknoptheid is het kenmerk van verstand.

Bij gebrek aan originaliteit zouden in Deever en omliggende dorpen ook muren kunnen worden volgekalkt met sonnetten van William Shakespeare. Als voorbeeld moge dienen sonnet XXX van William Shakespeare, dat te lezen is op de muur van het studentenhuis aan het Rapenburg 30 in Leiden en constateer tevens hoe moeilijk het is teksten van William Shakespeare te vertalen. Wie van de huizenbezitters in de gemiente Deever stelt een kale en saaie muur ter beschikking ?

De redactie van het Deevers Archief heeft de kleurenfoto’s op 23 december 2015 gemaakt.

Bronvermelding:
In boekvorm: The complete works of William Shakespeare, W.J. Craig (Trinity College, Dublin), London, 1980.
In digitale vorm via de link The complete works of William Shakespeare.

Abracadabra-1498 Abracadabra-1499

Posted in Cultuur, Openluchtspel, Shakespearitis, Toevallige waarneming, William Shakespeare | Leave a comment

Het kunstwerk ‘Grauw is goud en goud is grauw’

Posted on 6 november 2017

De redactie van het Deevers Archief vond bij het digitaliseren (papier scannen en vervolgens in de papier-container gooien) van zijn papieren archief bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever bijgaand geschiedkundig niet onbelangrijke berichtje uit het juni-juli nummer van het jaar 1996 van het tijdschrift Metaal en Techniek van de Metaalunie, over een smeedmanifestatie op de brinQ van Deever.

Kunstwerk gemaakt ter ere van Shakespeare
Smeedmanifestatie trok duizenden bezoekers
‘Fair is foul and foul is fair’. Deze veelbetekenende tekst uit MacBeth van William Shakespeare is verwerkt in het kunstwerk dat gemaakt is tijdens de Smeedmanifestatie op 24 en 25 mei in het Drentse Diever. Zo’n veertig smeden van het Nederlandse Gilde van Kunstsmeden (NGK) hebben samen met een aantal buitenlandse gasten uit België, Luxemburg en Duitsland daarvoor samengewerkt. Het unieke resultaat daarvan werd aan het eind van de tweedaagse manifestatie aangeboden aan burgemeester Cox van Diever.
Aanleiding voor het houden van de manifestatie was het 50-jarig jubileum van de Shakespeare-vereniging en de uitvoering van één van Shakespeare’s toneelstukken in het plaatselijke openluchttheater.
Naar een idee van Klaas Kleine, NGK-bestuurslid en smid in Diever, is een boog met gesmede ornamenteningevuld, waaraan een rijk versierde kroon hangt (omgekeerd opgehangen). De boog symboliseert de vergankelijkheid van roem, een element dat zo typerend is voor de toneelstukken van Shakespeare.
Aan de manifestatie is door de regionale media veel aandacht besteed. Meer dan tweeduizend bezoekers hebben gedurende de twee dagen de verrichtingen van de deelnemers gadegeslagen. Ook de goede onderlinge sfeer in de gemoedelijke omgeving heeft er toe bijgedragen dat de deelnemers met veel genoegen op deze manifestatie terugkijken.
Op 7 augustus aanstaande zal de burgemeester van Stratford upon Avon, de geboorte- en woonplaats van Shakespeare, naar Diever komen om de première van het jubileumtoneelstuk ‘A winters tale’, bij te wonen en om tevens het NGK-kunstwerk te onthullen, dat een permanente plaats krijgt bij het openluchttheater van Diever.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De redactie heeft bijgaande kleurenfoto op 2 november 2017 gemaakt; let op de nog steeds bloeiende planten.
Het kunstig gemaakte object met de naam ‘Grauw is goud en goud is grauw’ staat net buiten de steeds meer verpretparkiserende toneelspeelplaatsen aan de Heezenesch van Deever.
Op het groene bordje bij het kunstig gemaakte object staat: ‘Fair is foul and foul is fair’ (MacBeth). Aangeboden door het Nederlands Gilde van Kunstsmeden op 7 augustus 1996 in verband met 50 jaar Shakespaere in Diever.
Aan de lange lijst van kundes en beroepen van Klaas Kleine kan een kunde worden toegevoegd, namelijk bestuurder van het Nederlands Gilde van Kunstsmeden.
Alleskunner wijlen Klaas Kleine (dertien ambachten en geen ongelukken, van nature kritisch en een beetje cynisch) was dus onder meer hoefsmid, siersmid, kunstsmid, edelsmid, romanticus, historicus, bouwkundige, huizenbouwer, restaurateur, timmerman, metselaar, landgeitenfokker, landgeitenhouder, landgeitenkaasmaker, vioolbouwer, toneelspeler, schrijver, dichter, vertaler, docent Drents, bestuurder, onderzoeksjournalist, klokkenluider, koster, ouderling, kerkvoogd (als nog een kunde of beroep aan deze lijst moet worden toegevoegd, aarzel dan niet die kunde of dat beroep aan de redactie door te geven).

Posted in Brink, Diever, Heezenesch, Klaas Kleine, Kunst, Kunstig gemaakt object, Openluchtspel | Leave a comment

Op zoek naar ‘Sorry, Mister Shakespeare …!’

Posted on 2 november 2017

In het Deevers Archief heeft de redactie al een keer aandacht besteed aan de schrijvende straatmaker of straatmakende schrijver Abe Brouwer.
In de webstee Wikipedia zijn gegevens over Abe Brouwer te vinden. Voor wat deze gegevens waard zijn.
Abe Brouwer deed in zijn Deeverse tied (hij woonde eerst aan de Veentjesweg en daarna aan de Kloosterstraat) ook mee aan de opvoering van toneelstukken van William Shakespeare in het Openluchtspel aan het Groenendal in Deever.
Naar aanleiding van zijn ervaringen met het straatmaken in Deever en het toneelspelen in het Openluchtspel zal hij het werk ‘Sorry, Mister Shakespeare …!’ met als subtitel ‘Di(e)vertimento van een stienelegger’ hebben geschreven.
Abe Brouwer schreef dit werk in 1970.
De redactie van het Deevers Archief is nu op zoek naar een exemplaar van dit werk.
Wie heeft een exemplaar ?
Wie zet de redactie op het goede spoor ?

Posted in Oense Abe, Openluchtspel | Leave a comment

Theo Rutgers speult Peer Gynt van Henrik Ibsen

Posted on 15 oktober 2017

De redactie van ut Deevers Archief heeft in het najaar van 2005 met veel zorg, plezier en voldoening de zo genoemde ‘historische kalender’ voor het jaar 2006 samengesteld voor de toen nog vele leden van de lokale heemkundige vereniging uut Deever. Het onderwerp van die kalender was ‘het Openluchtspel in de beginjaren van zijn bestaan’. Bijgaande tekst en afbeelding stonden op de bladzijde voor de maand april 2006 (grasmaand).

Toneelvereniging Diever voerde in 1949 met veel succes het enige niet door William Shakespeare geschreven stuk in haar geschiedenis op. Het was het buitengewoon moeilijk speelbare stuk Peer Gynt van Henrik Ibsen.
De jonge zeer talentvolle dominee Theo Rutgers, die toen nog in de pastorie op de brinQ van Deever woonde, speelde de rol van Peer Gynt op fenomenale wijze.

Een krant beschreef de voorbereiding op het stuk van de eveneens zeer talentvolle Jantina Figeland als volgt:
In de herberg op de hoek (café Brinkzicht in Diever) stond een meisje te zemen. Naast haar op een tafeltje lag het opengeslagen boek ‘Peer Gynt’ van Henrik Ibsen. Zij wuifde naar de voorbijgangers en riep door de open deur dat zij terloops haar rol nog even doornam voor de voorstelling van die avond.

Busmaatschappij N.T.M. bood, vanwege het toen nog geringe particuliere autobezit, bezoekers van het openluchtspel gunstig geprijsd busvervoer.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie vindt het bijzonder jammer dat in het openluchttheater an ut Grunedal in Deever ná 1949 steeds maar weer, op weliswaar bijna perfecte wijze, een toneelstuk van William Shakespearer is opgevoerd.
Wat een monocultur, wat een gebrek aan toneeldiversiteit. Schotel het grote publiek maar weer een lekker stuk fast cultural food voor in het verpretparkiserende William Shakespeare Theatre an ut Grunedal. Succes verzekerd. Hoge luister- en kijkcijfers. Hoge inkomsten. Hoog rendement. Hoge beoordelingen in De Telegraaf ……
Waarom niet elk jaar een toneelstuk van een andere, zo niet grotere toneelstukkenschrijver dan Willem Schudspeer opgevoerd ? Denk aan schrijvers, zoals: Aischylos, Aristofane, Armando, Edward Albee, Benno Barnard, Samuel Beckett, Thomas Bernhard, Marian Boyer, Berthold Brecht, Gerbrand Bredero, Abe Brouwer, Jacob Cats, Hugo Claus, Samuel Coster, Noël Coward, Jan Decorte, Euripides, August Defresne, Don Duyns, Rainer Werner Fassbinder, Dimitri Frenkel Frank, Esther Gerritsen, John Galsworthy, Johann Wolfgang Goethe, Maria Goos, Ron de Graaf, Günther Grass, Andreas Gryphius, Paul Haenen, Peter Handke, Herman Heijermans, Gerben Hellinga, Lillian Hellman, Judith Herzberg, Pieter Corneliszoon Hooft, Victor Hugo, Henrik Ibsen, Tom Lanoye, Lope de Vega, Federico Garcia Lorca, Sarah Kane, William Somerset Maugham, Arthur Miller, Molière, Heiner Müller, John Nederlof, Pablo Neruda, William Jan Otten, Harold Pinter, Jean Racine, Wanda Reisel, Gerard Jan Rijnders, Jean Paul Sartre, Wim T. Schippers, Werner Schwab, George Bernard Shaw, Sophokles, August Strindberg, Koos Terpstra, Anton Tsjechov, Lot Vekemans, Joost van den Vondel, Ton Vorstenbosch, Alex van Warmerdam, Oscar Wilde, Tennessee Williams, Willem de Wolf, Karst Woudstra en zeer zeer vele anderen.

Abracadabra-476 Abracadabra-552

Posted in Cultuur, Diever, Dorpskracht, Historische kalender, Openluchtspel | Leave a comment

De allereerste recensie van het openluchtspel

Posted on 13 oktober 2017

Op dinsdag 3 september 1946 verscheen in de Meppeler Courant (de Olde Möppeler) het navolgende berichtje over de uitvoering van het openluchtspel in de bos bee’j Deever.

Midzomernachtsdroom
Openluchtspel te Diever
Langs den steenen weg tussschen Diever en Wateren was het Zaterdag- en Maandagavond een ongewone drukte. Voetgangers, wielrijders, auto’s en zelfs groote bussen kwamen, sommige vanuit verder gelegen dorpen en steden naar Berkenheuvel, om daar, op dit zoo geschikte terrein, de uitvoering te zien van de Midzomernachtsdroom.
De zon was reeds onder en een kunstmatige lichtbundel toonde ’t kleine plateau, dat als tooneel dienst deed en waarvoor verscheidene honderden toeschouwers een plaats gevonden hadden.
Daar waar, naar men zegt, op gewone dagen nu en dan reeën grazen, zag men Theseus, hertog van Athene, hoog gezeten op zijn witte paard, binnenrijden, zag men ook andere, vreemdsoortiger gestalten, zoals Spoel de wever met zijn betooverden ezelskop, de wandelende maan met zijn grappige hondje en de zonderlinge leeuw, en aanschouwde men de elfjes, die, al dansende, plots het bos bevolkten en zoo hun onmisbaar deel vormden van den romantisch-droomerigen Midzomernacht ….
Vóór het echter zoover was, hield eerst de heer Ter Laan eenige inleidende beschouwingen, waarin hij wees op de diepere achtergronden, die zich bevinden achter de grillige vormen, waarin dit stuk tot ons komt.
Niet zonder reden is deze schepping van Shakespeare beroemd en talrijk zijn de rake en opvallend ongewone opmerkingen die telkens weer voorkomen. Deze, zonder ook maar een oogenblik te haperen, steeds weer op de goede oogenblikken te hebben vertolkt, is een verdienste van de spelers, welke niet onvermeld mag blijven; hun rolvastheid bij dit moeilijke stuk was prijzenswaardig.
Hiermee echter is nog maar slechts een deel gezegd, immers, zoowel den spelers als niet minder den regisseur (dokter Broekema) komt een welgemeend woord van lof toe voor hetgeen zij op deze avonden hebben gepresteerd en het succes dat zij oogsten was geheel verdiend.
Op de bijzonderheden in te gaan voert ons hier thans te ver. Slechts enkele spelers willen wij noemen, die ons opvielen door hun uitnemende voordracht of uitbeelding. Zoo was daar de rol van Oberon, koning van het elfenrijk, gespeeld door den heer A. Andreae met een voortreffelijke voordracht; ook Oberon’s gemalin Titania (speelster mejuffrouw E.A. van Delden) viel op, vooral door haar charmante uitspraak, en dan niet te vergeten Puck, Oberon’s dienaar (mejuffrouw J. Figeland), die guitig en vlug, telkens nu hier dan daar verscheen en een levendige uitbeelding gaf van deze rol; maar behalve deze waren er nog talrijke anderen, die goed speelden, zooals Helena (mejuffrouw Z. Bel), hertog Theseus (de heer A. Mulder) en Spoel de wever (de heer M. Kruize ….).
Nogmaals, het voert te ver ze alle te noemen. Elk voor zijn deel heeft bijgedragen tot het doen slagen van deze opvoeringen, waarbij – dit moge gezegd – de resultaten ver uitgingen boven hetgeen velen der aanwezigen hadden verwacht en waarbij kans gezien werd het publiek ruim drie uur lang van het begin tot het eind te boeien; zóó, dat men welhaast vergat dat de Hollandse ‘midzomernacht’ (de Engelse trouwens evenzeer) nog wel eens iets te wenschen over laat, waar het betreft warmte en droogte. De dreigende regenbuitjes echter dreven voorbij en uit het bosch kwamen weer Mendelssohn’s (respectievelijk Chopin’s) schoone muziek tot ons, kleine jongetjes droegen welgevormde attributen voor Titania’s betoovering, de uil zag het weer aan met lichtend oog vanaf zijn tak en de elfjes dansten in hun luchtige gewaden …. werkelijkheid en droomwereld mengden zich weer zonderling dooreen tot een schoone verbeelding, afgewisseld door kwinkslagen en pittige scènes.
Toen de 700 bezoekers huiswaarts gingen, was dat met groote voldoening en, wij zijn er van overtuigd: ook de spelers zullen, wanneer vele jaren voorbij zijn, nog met tevredenheid en dankbaarheid terugzien op deze glorierijke dagen.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Het heeft in het geheel geen zin om alle ooit in kranten en tijdschriften verschenen routine-recensies van opgevoerde toneelstukken in het openluchtspel van Deever in het Deevers Archief te tonen. De redactie maakt voor het hier getoonde artikeltje wel graag een uitzondering.
De redactie komt na een lang en diepgravend onderzoek tot de gevolgtrekking dat het hier getoonde artikeltje uit de Meppeler Courant (de Olde Möppeler) van 3 september 1946 de allereerste recensie in een krant van een opvoering van een toneelstuk in het openluchtspel is. Een toneelstuk over een droom midden in de zomer.
De recensie stond nota bene midden op de voorpagina van een uit slechts vier bladzijden bestaande Olde Möppeler (was krantenpapier toen nog op de bon ?) en verscheen daags na de tweede en laatste uitvoering.
En het toneel spelen op het kleine plateau in de bos bee’j Deever gebeurde vlak na de Tweede Wereldoorlog, in een tijd van naoorlogse armoede, toen aardappelen nog op de bon waren, toen chocolade en snoep nog op de bon waren, toen de borrel nog op de bon was ….. Toen mensen het zich nog niet konden veroorloven in een auto te rijden.

Albertus Andreae
De heer A. Andreae is Albertus Andreae (die van jongs af aan in de volksmond altijd Bart Eulie werd genoemd, omdat zijn vader pietereulieventer was). De redactie weet niet of Albertus Andreae toen nog schoolmeester in Wittelte was, of dat hij al schoolmeesterde aan de openbare lagere school in Deever. Albertus Andreae is geboren op 18 maart 1908 an ’t Meul’nende in Deever en is overleden op 27 maart 1988 in Deever.
Engeltje van Delden
De mejuffrouw E.A. van Delden is Engel van Delden. Engeltje kwam niet uit Delden, maar uit….. Zij was in de zomer van 1946 nog schooljuffrouw van de Wittelter Skoele. Zij was zo te lezen in 1946 nog een mejuffrouw en nog niet getrouwd met Luite (Lu) Wolter Broer. Engel van Delden is geboren op 12 mei 1923 in ……. en is overleden op ……. in ………
Jantien Figeland
De mejuffrouw J. Figeland is de achtienjarige Jantien (die zichzelf Jantina noemde) Figeland van café Figeland an de Brink in Deever. Zij is geboren op 13 september 1928 in Meppel en is overleden op 20 december 2016 in Lochem.
Zijntje Bel
De mejuffrouw Z. Bel is Zijntje Bel uut de Peperstroate. Zij was zo te lezen in 1946 nog een mejuffrouw en nog niet getrouwd met Hendrik Jan Rolden. Zij is geboren op 14 september 1922 in Deever en is overleden op 8 februari 2014 in Deever.
Anne Mulder
De heer A. Mulder is Anne Mulder uut de Aachterstroate. Hij is geboren op …. in ….. Hij is overleden op …. in …..
M…. Kruize
De heer M. Kruize is ….. Kruize. Hij is geboren op …. in ….. Hij is overleden op ….. in …..

De redactie heeft nog niet kunnen achterhalen wie de in het artikel genoemde heer Ter Laan is.
De redactie is driftig op zoek naar gegevens van de vermelde toneelspelers. Wie van de bezoekers van het Deevers Archief kan daarbij helpen ?

Posted in Alle Deeversen, Diever, Openluchtspel, William Shakespeare | Leave a comment

Vooral niet betalen met de Spoel

Posted on 3 oktober 2017

In de Meppeler Courant (de Olde Möppeler) van 6 april 1998 verscheen het volgende bericht over de introductie van het door de leden van de handelsvereniging Deever – die zichzelf ondernemer noemen – geproduceerde en geaccepteerde betaalmiddel met de naam Spoel.

Betalen met het Spoeltje
……
De ondernemersbeurs wordt donderdagavond 9 april om 19.00 uur officieel door de burgemeester van Westenveld Anne Meijer geopend. Vanaf dat moment heeft Diever een eigen betaalmiddel en wel het Spoeltje.
Vooruitlopend op de Euro is dit een geldig betaalmiddel in Diever met een waarde van zegge en schrijve vijf gulden.
Dinsdag gaat de burgemeester met de heren E. Brugging, J. Kuiper en A. Wemmenhove, allen ondernemers uit Diever, naar de Rijksmunt in Utrecht. Meijer zal daar het eerste Spoeltje slaan.
Het Spoeltje is ontworpen door de Nederlandse Munt. De achterzijde van het muntstuk toont het wapen van de voormalige gemeente Diever. De voorzijde is voorzien van het beeld bij de Nederlands hervormde kerk, wat voorstelt Titania de elfenkoning en Spoel de Wever uit het stuk de ‘Middernachtsdroom’. Vandaar de naam Spoeltje.
…..

In de Drentsche en Asser Courant van 4 april 1998 verscheen het volgende bericht over de introductie van het door de leden van de handelsvereniging Deever – die zichzelf ondernemer noemen – geproduceerde en geaccepteerde betaalmiddel ‘Spoeltje’.

…..
De ondernemers in Diever zijn sneller dan de Europese politici. Vooruitlopend op de Euro introduceert de handelsvereniging Diever donderdag het vijfguldenstuk het Spoeltje. De komende vijf jaar is het muntstuk een wettig betaalmiddel in Diever
De munt is in het reguliere betalingsverkeer van cupro-nikkel, maar voor de verzamelaars is de munt ook in zilveren en gouden uitvoering te verkrijgen. Het Spoeltje is ontworpen door de Nederlandse Munt.
Burgemeester A. Meijer van Westerveld reisde gisteren naar Utrecht om de eerste Dieverder Spoel te slaan bij de Rijksmunt.
De achterzijde van de munt laat het wapen van de voormalige gemeente Diever zien. Op de voorkant staat het beeld dat bij de nederlands hervormde kerk van Diever staat. Dit beeld stelt Titania de elkfenkoningin en Spoel de Wever voor uit de Midzomernachtsdroom van Shakespeare. Het nieuwe muntstuk van Diever wordt donderdag gepresenteerd bij de start van de ondernemersbeurs Diever.
…..

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De redactie heeft de introductie van het plaatselijke betaalmiddel met de naam Spoel (zie de afbeelding van de munt van de munt) altijd als een speelse en niet serieuze actie, maar ook als een lepe uitmelkactie van het merk Shakespeare van de Deeverse neringdoenden -leden van de handelsvereniging Deever, die zichzelf ondernemer noemen – beschouwd.
Wie in Deever betaalde de rekening van de Rijksmunt in Utrech ? Het zullen de kopers van de munten zijn geweest.
De redactie trekt uit niet eens zo nauwkeurig koekeloeren naar de kop (kop of munt) van het cupro-nikkelen (legering van koper, nikkel, ijzer en mangaan) muntstuk de conclusie dat een afbeelding van elfenkoningin Titania en wever Spoel of een afbeelding van het beeld bij de kerq op de brinq in geen velden of wegen is te bekennen.
Of stonden de elfenkoningin Titania en de wever Spoel als kop op de dure zilveren en gouden uitvoering van de munt voor verzamelaars ?
De redactie ziet op de kop (kop of munt) van de cupro-nikkelen munt wel de figuren Prospero en Ariel uit de romantische komedie De Storm van William Shakespeare staan.
Maar waarom maakt het ijverige plaatselijke correspondentje van de Olde Möppeler en waarom maakte de verslaggeefster van de Drentsche en Asser Courant dan hiervan geen gewag in hun berichtje ? Zaten zij te snurken ? Of zijn ze door de neringdoenden – leden van de handelsvereniging in Deever – niet goed voorgelicht?
De Deeverse bevolking deed natuurlijk niks met deze munt, het werd een regelrechte flop. Wie was bereid moeite te doen deze munten bij de RABO-bank te kopen en vervolgens met die munten pruimtabak of havermoutse pap te gaan kopen ? En wisselgeld krijgen in de vorm van rijksdaalders, guldens, kwartjes, dubbeltjes, stuivers en centen. En dan weer bij de RABO-bank een nieuwe voorraad spoelen te kopen. En ook de neringdoende gingen naar de RABO-bank om de ontvangen spoelen in te wisselen tegen harde guldens.
Nee, de Spoel, die naam staat wel op de munt (kop of munt) van het muntstuk, ook de cupro-nikkelen versie van deze munt, zal een verzamelobject zijn geworden. Wie weet hoeveel guldens de Deeverse neringdoenden – die zichzelf ondernemer noemen – en de RABO-bank hebben verdiend aan de verkoop van de cupro-nikkelen, zilveren en gouden uitvoering van de Spoel.
Het was ook slim in de cupro-nikkelen versie van de Spoel een gat te slaan en daar een kettinkje met een sleutelhanger aan vast te maken, en die vervolgens voor acht of tien gulden te verkopen aan openluchtspel-prullaria-verzamelaars, zoals de redactie van het Deevers archief.
In het berichtje in de Drentsche en Asser Courant is sprake van een wettig betaalmiddel. Dat is natuurlijk onjuist. Een wettig betaalmiddel is een door de overheid aangewezen geldsoort, die als betaalmiddel moet worden geaccepteerd. En aan die eis voldeed de spoel niet.

Posted in Diever, Neringdoende, Openluchtspel | Leave a comment

Abe Brouwer heft ’t drok in Deever

Posted on 2 oktober 2017

In een Fries periodiek verscheen in 1957 het navolgende in het Fries geschreven bericht over de Friese straatmaker-schrijver Abe Brouwer, die van 1957 tot zijn pensionering in 1966 woonde en werkte in Deever.
De redactie heeft het vermoeden dat het merendeel van de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van het Deevers Archief de Friese taal niet machtig is, daarom heeft de redactie het bericht voor het leesgemak en het leesplezier benaderd in het Deevers.

Abe heft ’t drok in Deever
Bee de uutvoering van ‘Veel leven om niets’ van Shakespeare’ in ’t oop’mlochttheater in Deever, hei’w in de schoft eempies de geleeg’nheid ekreeg’n um de Freese roman- en toneelskriever Abe Brouwer de haand te schudd’n en mit hum te proat’n. Dat mögt’n wee oens nee’t loat’n ontkoo’m, now wee in Deever waar’n, woar disse skriever now woont, want allicht bint de meins’n beneeit te weet’n hoe ’t hum doar bevalt en of hee miskien ok neej waark under haan’n hef.
Um de as Antonio vermomde Abe Brouwer te vien’n völ oens neet mit, moar langeleste kreeg’n wee hum toch bee’j de haand en an de proat, woar vansölf neet alle tied veur was.
Wee bint toch wel soveule te weet’n ekoo’m dat Brouwer tot now toe tied tekötte kom’p. Nee’t allennig deur sien neeje waark, moar ok deur disse uutvoering, woarveur see vanof 1 maert alle daeg’n an ’t rippeteer’n ewest bint. Ja, so hebt see dat in Deever loat’n see’n, van 1 meart tot de uutvoering op 1 juni, elke dag rippeteer’n op ’t toneel ! Wilt oense Freese toneelspeulers doar eempies acht op sloan ?
Vansölsspreek’nd dat ’t oens good lek dat Brouwer doar so gau al sien plekke in de Deeverse gemienschop meug innee’m en de kaans kreg hum as toneelman uut te lee’m. En dat hee sien plekke in disse toneelploog mit ere innemp en mit gemak, dat hei wee bee’j de uutvoering könn’n see’n.
Dat Brouwer tot now toe narungs aans an toe ekoo’m is, dat kö’j wel roa’n, moar ’t lek oens toe dat hee vrogger of laeter wel weer sal goan skrie’m. Tetman kön ’t indertied ok nee’t loat’n en Abe sal ’t ee’mmin könn’n loat’n. Olde liefde blef en roest nee’t.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie beging de stomme fout niet te noteren in welk periodiek en op welke datum het bericht is gepubliceerd, dat moet hij nog opnieuw gaan uitzoeken.
Abe Brouwer, sien vrouw en heur jongste seune woond’n ièrst op ut adres Veentiesweg 3 en laeter an de Kloosterstroate noast Lu Broer en Engeltje van Delden. Ut huus an de Kloosterstroate is esloopt en besteat dus nee’t meer. Ut huus an de Veentiesweg hef now as adres Veentiesweg 5.
De journalist van het artikeltje had wel gelijk, Abe Brouwer kon uiteraard ook in Deever het schrijven niet laten. Hij schreef in zijn Deeverse periode de delen 1, 2 en 3 van zijn roman Springtij; zie de bijgevoegde afbeelding.

Posted in Deevers, Oense Abe, Openluchtspel | Leave a comment

Verblijfplaats van boek ‘Sorry, mister Shakespeare …!’

Posted on 30 september 2017

De redactie van het Deevers Archief vroeg een tijdje geleden in het bericht Op zoek naar ‘Sorry, mister Shakespeare …!’ de redactie op het spoor te zetten van het boek ‘Sorry, mister Shakespeare …!’ van de Friesche schrijver Abe Brouwer, die jarenlang in Deever heeft gewoond, gewerkt en geschreven. Hij woonde eerst an de Veentiesweg (toen nummer 3) en later an de Kloosterstroate (huis is afgebroken).

In de Olde Möppeler (de Meppeler Courant) van 26 juni 2015 liet de heemkundige vereniging uut Deever via het plaatselijke correspondentje het volgende berichtje (zie de bijgevoegde afbeelding) in genoemde krant publiceren:
Historische vereniging zoekt boek Brouwer
Diever. De Historische vereniging gemeente Diever is op zoek naar het boek ‘Sorry, mr. Shakespeare’. Het boek is geschreven door Abe Brouwer, in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw stratenmaker, schrijver en dichter in Diever.

Op 28 juni 2017 stuurde Menno Nijmeijer de volgende reactie naar de redactie van het Deevers Archief.
Geachte redactie van het Deevers Archief,
Ik ben de kleinzoon van Abe Brouwer – hij was mijn pake – en ik heb misschien een antwoord op jullie vraag naar een exemplaar van het boek ‘Sorry, mister Shakespeare …!.
Het manuscript is eigenlijk nooit uitgegeven. Het boek is helaas niet in ons bezit.
Toen mijn pake was overleden heeft mijn moeder (de dochter van Abe Brouwer) contact gezocht met Freark Dam, die is de oprichter van het Friese Documentatiecentrum. Hij heeft uit de nalatenschap van pake veel van zijn werk meegenomen. Hoogstwaarschijnlijk ook het manuscript van ‘Sorry, mister Shakespeare …!’
In Leeuwarden zit Tresoar. Dat is het voormalige Friese Documentatiecentrum. Daar kan een exemplaar aanwezig zijn.

Het was voor de redactie een hele verrassing deze reactie op het bericht in het Deevers Archief te mogen ontvangen van een kleinzoon van Abe Brouwer. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk.

Mevrouw Wieke de Haan van Tresoar antwoordde op 4 juli 2017 op de vraag over de aanwezigheid van het boek in Tresoar het volgende:
Goedemorgen,
Ja hoor, we hebben het gevraagde:
https://tresoar.on.worldcat.org/search?databaseList=&queryString=Sorry%2C+mister+shakespeare
Dit zijn de gegevens:
‘Sorry, mister Shakespeare …! : di(e)vertimento van een stienelegger’ / Abe Brouwer;
Materiaalsoort: Gedrukt boek;
Publicatiejaar: [1981];
OCLC-nummer: 71454365;
In bezit van: Tresoar;
Publicatie: [Sneek: Abe Brouwer], [1981];
Fysieke beschrijving: 140 bladzijden: portret; 30 cm;
Taal: Nederlands.
Mei freonlike groetnis,
Wieke de Haan
Meiwurkster ynformaasje en presintaasje
Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum
Bûterhoeke 1, 8911 DH, Ljouwert

Het blijkt – na het aanklikken van de link – dat het manuscript van Abe Brouwer én de gedrukte versie van het manuscript aanwezig zijn bij Tresoar. Het manuscript kan natuurlijk niet worden geleend. Het gedrukte boek uiteraard wel.
Maar het boek kan ook gewoon via de Bibliotheek worden geleend.

In de Elburger Courant van 28 augustus 1970 verscheen een advertentie (zie de bijgevoegde afbeelding), waarin wordt aangekondigd dat de bekende schrijver-verteller Abe Brouwer zal spreken over zijn nieuwste en Nederlandse (dus niet in het Fries) en in Deever gesitueerde roman: Sorry, mister Shakespeare …! : di(e)vertimento van een stienelegger.
Een optreden van de gepensioneerde straatmaker-schrijver-dichter-verteller-voordrager-toneelspeler Abe Brouwer in het schnabbelcircuit !
Maar welke straat is de Corn. str. en in welke plaats is deze straat te vinden. Elburg ?

Posted in Alle Deeversen, Diever, Oense Abe, Openluchtspel, Schrijver | Leave a comment

Anne Mulder sprak het allereerst in het openluchtspel

Posted on 29 september 2017

De redactie van het Deevers Archief kreeg in de jaren 2000-2008 bij zijn bezoeken aan wijlen Anne Mulder – een Deeverse uut de Aachterstroate – die eerst an de Kloosterstroate in Deever, daarna in Gasselte en later in Assen woonde – steeds van hem verhalen, schrijfsels, artikelen, krantenknipsels en documenten over Deever ter hand gesteld met de bedoeling deze voor hem al dan niet in geredigeerde vorm te publiceren.
Het is de redactie bij het leven van Anne Mulder helaas niet gelukt al zijn Deeverse documenten in het papieren blad Opraekelen van de heemkundige vereniging uut Deever te publiceren, dan maar posthuum – en met alle respect – en beetje bij beetje opnemen in de webstee van het Deevers Archief.
Tussen de documenten zat ook een door hem zelf getypt verhaaltje met correcties – zie bijgaande afbeelding – over het eerste openluchtspel in Deever en zijn eigen rol als hertog Theseus in dat openluchtspel.

Waarom Shakespeare-toneel in Diever ?
De arts L.D. Broekema, die in juli 1945 huisarts te Diever werd, voelde veel voor toneelspel. Een toneelvereniging werd opgericht met Broekema als regisseur. Als eerste toneelstuk werd ‘de verdwenen ring’ van Jan Fabritius gespeeld.
Maar in dat stuk speelde maar een deel van het grote ledental mee. Vandaar dat dokter Broekema voorstelde een openluchtspel uit te voeren waar iedereen bij betrokken was. Het werd een midzomernachtsdroom van William Shakespeare (leefde van 1564 tot 1616 in Stratford upon Avon in Engeland). De eerste opvoering vond plaats op 31 augustus 1946.
Ik ga er prat op dat ik de allereerste woorden van de Dieverse openluchtspelen heb gesproken, namelijk als Theseus, hertog van Athene.
Sedertdien zijn steeds stukken van Shakespeare opgevoerd, behalve in 1949 toen ‘Peer Gynt’ van de Noorse schrijver Hendrik Ibsen werd gebracht.
Dokter Broekema werd na zijn overlijden opgevolgd door Wil ter Horst, die de regie na vele jaren in 1999 heeft overgedragen aan Jack Nieborg uit Groningen.
Was dokter Broekema de grote stimulator, er is in Diever nog een andere welkome omstandigheid die de spelen mogelijk maken. Dat is de HAVO/MAVO-scholengemeenschap. Een aantal leerkrachten speelt steeds in de stukken mee.
Handige Brabanders hebben op de bekendheid ingespeeld door van het reeds bestaande restaurant aan de Achterstraat in Diever een specialiteiten-restaurant met de naam ‘The Shakespeare’ te maken.
Een beeldje achter de Hervormde Kerk in Diever stelt een scene uit ‘een midzomernachtdroom’ voor, waarin handwerkslieden optreden. Deze scene is bedoeld als een spotternij op het amateurtoneel. Titiana, de elfenkoningin, wordt gekust door een ezel.
En toch de voornaamste spreuk uit ‘de droom’ is: ‘En nooit is iets verkeerd of ongepast wat eenvoud in oprechte ijver biedt’. Deze spreuk kan immers worden toegepast op het amateurtoneel !. Het is zelfs de lijfspreuk van de toneelvereniging Diever geworden.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief

Anne Mulder speelde in 1946 de rol van Theseus, hertog van Athene.
In het in 1980 uitgegeven 1264 bladzijden tellende standaardwerk ‘The complete works of William Shakespeare’ van W.J. Craig is te lezen dat in scene 1 van akte 1 hertog Theseus als eerste aan de beurt is zijn mond open te doen en de volgende tekst uit te spreken:

Now, fair Hippolyta, our nutial hour
Draws on apace: four happy days bring in
Another moon; but O ! methinks how slow
This old moon wanes; she slingers my desires,
Like to a step-dame, or a dowager
Long withering out a young man’s revenue.

Regisseur Ludolf Dirk Broekema gebruikte in 1946 voor de opvoering van ‘een midzomernachtsdroom’ van William Shakespeare de mooie Nederlandse benadering van Leendert Burgersdijk uit 1880. Het ligt wel voor de hand aan te nemen dat Anne Mulder deze benadering declameerde:

Thans komt, Hippolyta, ons huwlijksuur
Met spoed nabij. Vier blijde dagen brengen
Een nieuwe maan, maar O! wat talmt die oude
Met af te nemen! Wat ik vurig wensch
Vertraagt ze, dralend als een weduwvrouw,
Die van haars stiefzoons renten ’t leven rekt.

Jan Jonk probeerde deze Engelse tekst als volgt te benaderen:

Ons huwelijksuur, mooie Hippolyta
Nadert nu snel; vier dagen is het nog maar
Tot nieuwe maan: maar, O, hoe langzaam
Neemt de oude af! Zij tempert mijn verlangen,
Zoals door stiefmoeder of douairière
Het kindsdeel langzaam wegteert van de zoon.

Koos Terpstra benadert de Engelse tekst als volgt:

Het duurt niet lang meer, Hippolyta, voor
We gaan trouwen. Nog vier dagen,
Maar alle mensen wat duurt het lang voor die tijd
Voorbij is! Ik wil maar één ding
En het duurt en het duurt maar. Het voelt als zo’n
Ellenlange zondagmiddag toen ik 8 was

En zo zijn nog wel tientallen arrogante of gedreven toneelfreaks en eigenwijze zelfverklaarde anti-dikdoenerige amateurtoneelregisseurs te vinden die gemeend hebben voor die prachtige schier onvertaalbare teksten van die vermaledijde Willem uit Stratford aan het riviertje de Avon in het Engelse graafschap Warwickshire met een betere en meer eigentijdse Nederlandse benadering dan die van de fraai besnorde dr. L.A.J. Burgersdijk uit 1880 op de proppen te moeten komen. De redactie verontschuldigt zich nederig voor de lengte van deze zin.

Posted in Alle Deeversen, Cultuur, Diever, Openluchtspel | Leave a comment

Een rondje langs kunst, historie en ambacht in Deever

Posted on 6 september 2017

De redactie van het Deevers Archief kwam bij het digitaliseren (scannen) van zijn papieren archief – bestaande uit vooral veel dozen en veel ordners met kranten- en tijdschriftenknipsels en reclamemateriaal uut de gemiente Deever – bijgaande folder van een beschrijving uit 1993 van een rondje door het dorp Deever langs aantrekkelijkheden van de Deeverse toeristenindustrie.

De redactie merkt op dat het door de jaren heen in Deever een komen en gaan is van ondernemers in de toeristenindustrie.
Van de zaken waarvoor de negen ondernemers reclame maken bestaan alleen nog korenmolen De Vlijt, atelier/winkel Maaike Bakker (toen an de Heufdstroate, nu op ’t Kastiel) en het Openluchtspel.
De eigenaren van Radio Wereld sloten hun museum op 1 oktober 1999.
Met het overlijden van de eigenaar kwam een einde aan het koetshuis De Koetsenman.
Tegenwoordig is gevestigd in het zo genoemde Schultehuis het zo genoemde Oermuseum, een soort van museum dat aandacht probeert te besteden aan de non-factieve en factieve prehistorie van Zuid-West Drenthe.
De Kleine Hendrik (Klaas Kleine) leeft niet meer, de Grote Hendrik woont tegenwoordig in Ruinerwold.
In de boerderij van Cornelis Seinen an de Brink is het een komen en gaan van neringdoenden.
De toeristische zomerattractie Openluchtspel, gevestigd aan het Grünedal, is heden ten dage helaas afgegleden tot een soort van steeds maar uitdijend toneelpretpark met Shakespeare als saai monoproduct. Maar het is met de grote aantallen bezoekers wel een flinke melkkoe voor de gemiente Westenveld.
Met het geld dat de gemiente Westenveld door de vele jaren heen aan het Openluchtspel heeft verdiend, had gemakkelijk ter plekke van het Dingspilhuus een vervanger van dit onmisbare culturele centrum gebouwd kunnen zijn geworden. To be or not te be, that’s the question. Bestaan of niet bestaan, dat is de vraag. Deever een nieuw Dingspilhuus gunnen of niet gunnen, dat is de vraag. Niet gunnen is het politieke antwoord aan Deever.

Posted in Diever, Gemeente Westenveld, Museum, Neringdoende, Openluchtspel, Toeristenindustrie | Leave a comment

Canon van de gemiente Deever

Posted on 16 augustus 2017

Volgens de Canon van Westenveld geeft de canon antwoord op de vraag: ‘Wat zijn de belangrijkste onderwerpen uit de geschiedenis van deze gemeente’. Het aantal onderwerpen in een canon is in principe niet begrensd.
In deze Canon van de gemiente Deever van de redactie van het Deevers Archief zijn ook onderwerpen uit de Canon van Westenveld opgenomen.
In een volgende versis van deze Canon van de gemiente Deever zal deze worden uitgebreid en zullen de onderwerpen beetje bij beetje van een passende tekst worden voorzien.
De bezoeker van het Deevers Archief wordt van harte uitgenodigd onderwerpen en inhoud aan te dragen voor de Canon van de gemiente Diever.

– Archeologische vindplaatsen
– Brink van Deever
– Esdorp Deever
– Hunnebed D52 op de Stienakkers an de Grönnegerweg bee’j Deever
– Kluften van Wapse
– Professor dr. Albert Egges van Giffen
– Kerk op de Brink van Deever
– Kunst in de gemeente Deever
– Bisschoppelijke hof bij Kalteren
– De Baarg van Wittelte
– Dieverder dingspil
– Boermarken in de gemiente Deever
– Ruilverkaveling in de gemiente Deever
– Reformatie in de gemiente Deever
– Afscheiding in de gemiente Deever
– Schultehuis van Deever
– Amsterdamse veencompagnie
– Drentsche Hoofdvaart
– De weg langs de Vaart
– Saksische boerderij
– Stichting Maatschappij van Weldadigheid
– Molens van Deever
– Molen van Wapse
– Gemeentehuizen in Deever
– Medische zorg
– Scholen in de gemiente Deever
– Foto’s van Jan Boneschanser
– Zuivelfabrieken in de gemiente Deever
– Ontginning van woeste gronden
– mr. Albertus Christiaan van Daalen
– Landgoed Berkenheuvel
– Johannes Fransiscus de Ruiter de Wildt
– Lodewijk Guillaume Verwer
– Zorgvlied
– Rijkswerkkampen Diever A en Diever B
– Joden in de gemiente Deever
– Tweede Wereldoorlog
– Onderduikershol
– Sporen van de Tweede Wereldoorlog
– Openluchtspel
– Kalkovens an de Deeverbrogge
– Nationaal park Drents-Friese Wold
– Veldnamen

Posted in Albert Egges van Giffen, Canon van de gemiente Deever, de Olde Willem, Gemiente Deever, Hunnebed D52, Landgoed Berkenheuvel, Openluchtspel, Schultehuis, Werkkampen Diever A en B | Leave a comment