Category Archives: Schilderij

De kunstschilder Adrianus (Arie) Johannes Zwart is geboren op 30 augustus 1903 in Rijswijk en is overleden op 27 augustus 1981 in het Rosa Spierhuis in Laren in Noord-Holland.
Na zijn huwelijk in 1926 was hij voor het levensonderhoud van zichzelf en zijn gezin afhankelijk van de inkomsten uit de verkoop van zijn schilderijen. Hij reisde veel door Nederland, eerst alleen, later met zijn gezin in een omgebouwde verhuiswagen. In 1936 werd deze vervangen door een speciaal voor het gezin gebouwde woonboot, die de naam De Trekschuit kreeg. Hiermee gingen hij en zijn gezin verder op reis door Nederland. Hij was vaak te vinden op de Beulakker Wiede en in Möppel. In de winter lag De Trekschuit in Möppel. Zwart is door zijn contacten met Möppeler schilders na 1940 overgestapt op het gebruik van lichtere kleuren met een lossere penseelvoering, zoals op het afgebeelde schilderij is te zien. Zijn schilderijen werden in de kunsthandel voor goede prijzen verkocht en waren vaak te zien op tentoonstellingen.
Arie Zwart gaf zijn hier afgebeelde schilderij de naam Hutje te Diever (Dr). Het werk is met olieverf geschilderd op een linnen doek. Het schilderij is aan de achterkant op het linnen voorzien van de handtekening van de schilder. De redactie van ut Deevers Archief schat in dat Arie Zwart dit schilderij tussen 1945 en 1950 heeft gemaakt.
De grote vraag is natuurlijk waar in de gemiente Deever hij dit schilderij heeft gemaakt. Het kan natuurlijk zo zijn dat hij met zijn schip De Trekschuit een reis door de Drentse Hoofdvaart heeft gemaakt en enige tijd an de löswal an de Deeverbrogge heeft gelegen en zo in de gemiente Deever plekken waar nog een hut stond, heeft leren kennen.
De redactie van ut Deevers Archief weet uit zijn jeugd in de vijftiger jaren van de vorige eeuw dat an de Wittelerweg in Oll’ndeever nog een familie in een hut woonde. Het kan best zo zijn dat Arie Zwart zich door die ene hut in Oll’ndeever heeft laten inspireren en van de weeromstuit links op de achtergrond nog een hutje schilderde.

De kunstenaar Jaap van Zijderveld sr. (Jaap van Zyderveld, Jacob Maria Zijderveld) heeft bijgaand afgebeeld stilleven in 1976 in de gemiente Deever geschilderd. De kunstenaar heeft het schilderij links naast de linker klomp voorzien van zijn handtekening en het getal 76 (1976). De kunstenaar Jaap van Zijderveld sr. is geboren op 25 september 1919 in Den Haag en is overleden op 8 maart 1985 in Den Haag. Het schilderij is in het bezit van een dochter van kunstenaar Jaap van Zijderveld sr.
Zij wist het volgende te vertellen. ‘We logeerden in Diever in een vroegere boswachterswoning. Die woning was toen particulier bezit van een familie uit Wassenaar. Aan welke weg de boswachterswoning lag, dat weet ik niet meer. Wel lag de bosingang aan de doorgaande weg, die langs de Drentse Hoofdvaart loopt. Mijn vader schilderde altijd ter plekke. Wanneer wij als gezin op een vakantiebestemming aankwamen, dan zette mijn vader eerst een stilleven op van allerhande voorwerpen die daarvoor in aanmerking kwamen: dat was voor het schilderen in de avonduren. Het bijgaande schilderij is ook in Diever gemaakt. ’s Morgens vroeg trok hij naar buiten om te gaan schilderen of te gaan tekenen. Wie van de kinderen mee wilde, die kon mee. Ik heb daar goede herinneringen aan. Ik zal kijken of in de ‘voorraad’ nog schilderijen aanwezig zijn, die mijn vader ook in Diever heeft gemaakt’.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie verwijst voor de volledigheid ook naar het bericht Un waetervaarfskildereeje van un olde boerdereeje.

In Galerie Koopmans in Earnewâld in Fryslan bevindt zich een blijvende verzameling van de bekende Friese expressionistische kunstschilder Klaas Koopmans en het veelzijdige werk van diens zoon Gosse Koopmans. Galerie Koopmans heeft ook een mooie eigen webstee.
De redactie van ut Deevers Archief besteed bijzonder graag aandacht aan kunstwerken, die kunstenaars binnen de grenzen van de gemiente Deever hebben gemaakt.
De redactie heeft toestemming van de twee dochters van Klaas Koopmans een afbeelding van een expressionistisch olieverfschilderij, dat hij in de gemiente Deever heeft gemaakt, te tonen in ut Deevers Archief. De redactie is de twee dochters van Klaas Koopmans bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.
Klaas Koopmans heeft het schilderij gemaakt in 1976. Het heeft een breedte van 140 cm en een hoogte van 102 cm. Het schilderij heeft de titel ‘Bosgezicht in Diever’. De dochters van Klaas Koopmans weten niet wáár in de gemiente Deever hun vader dit schilderij heeft gemaakt. De redactie weet ook niet wáár in de gemiente Deever de kunstenaar het schilderij heeft gemaakt. Misschien ergens langs de Tilgrup in de Olde Willem ?
Het prachtige schilderij is niet aanwezig in Galerie Koopmans, maar hangt aan een muur in de woning van één van de twee dochters. Die dochter is zeer verknocht aan het schilderij, dat ze van haar vader kreeg. En terecht !
Gegevens over de schilder Klaas Koopmans zijn te vinden op een bladzijde van de webstee van Galerie Koopmans.

De favoriete bezigheid van kunstenaar Arie Goedhart is tekenen met pen en inkt, dat is arceren en werken met natuurlijke structuren, maar vooral het weergeven van de stilte en de rust van de natuur. Het motto van kunstenaar Arie Goedhart is: Het is een voorrecht bezig te zijn met de schoonheid van de natuur.
Maar ook het schilderen met olieverf gaat hem goed af. De redactie van ut Deevers Archief kreeg op 10 april 2020 toestemming van kunstenaar Arie Goedhart een afbeelding van zijn mooie olieverfschilderij Gezicht op Diever te tonen in ut Deevers Archief. Arie Goedhart merkte bij dit schilderij op: In de omgevingen waar ik mijn inspiratie zoek vind je vaak verrassende hoekjes. Zo ook hier bij Diever, een oud dorp in Drenthe. Vooral het fraaie perspectief, ontstaan door de stroken gewas, maakte het plaatje compleet.
De redactie is wel al enige tijd aan het piekeren en puzzelen vanuit welk gezichtspunt de kunstenaar het doek heeft geschilderd. Ligt het punt ergens op de Noorderesch ? Of bij de Betonweg ? Of heeft de kunstenaar het schilderij spiegelbeeldig geschilderd ? De redactie kon geen bij het schilderij passende zwart-wit foto of kleurenfoto in zijn archief vinden.
Maar het kan natuurlijk zo zijn dat kunstenaar Arie Goedhart een stukje van het kerkgebouw aan de brink van Deever en de gemeentelijke toren als herkenningspunten voor zijn schilderij heeft gekozen en voor de rest zich ongedwongen heeft laten inspireren door verrassende, niet passende en niet te lokaliseren hoekjes van Deever en zijn omgeving. Daar is niks mis mee.

De redactie van het Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief (papperrassjus scannen en vervolgens die papperrassjus in de oud-papier-bak gooien) bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders uut de gemiente Deever, en zo voort, en zo voort, en zo voort, maar ook volledige jaargangen van tijdschriften, zo nu en dan een door hem belangwekkend geacht bericht. De redactie wil zo één bericht natuurlijk niet onthouden aan de bezoeker van het Deevers Archief.
In het tijdschrift Oeze Volk (Moandblad in de Dreinse toal), jaargang 44, nummer 9, september 2000) is op de bladzijden 159, 160 en 161 het artikel ‘Een kunstschilder komp weerum’ van Martha Hadderingh-Veenstra te lezen. De redactie heeft van de drie bladzijden één afbeelding gemaakt. Het artikel is in een soort van mengsel van een dialect van het noordoosten van Drenthe en het Nederlands geschreven.

In het digitale telefoonboek zijn in Deever nog mensen met de achternaam Oosterkamp te vinden. Deze mensen zijn ongetwijfeld familie van de in het artikel ‘Een kunstschilder komp weerum’ genoemde schilder Dirk Oosterkamp.
Dirk Oosterkamp schonk zijn schilderij ‘Brinkgezicht in Deever‘ aan het kerkbestuur van Diever. Dit zal waarschijnlijk het bestuur van de hervormde kerkgemeente van Deever zijn geweest.
In Deever möt dus aarg’ns dit schildereeje van de Dwingeler schilder Dörk Oosterkamp hang’n.
Een grote vraag is natuurlijk waar dit schilderij op dit ogenblik aan de muur hangt ?
Of worden de kunstschatten van de hervormde kerkgemeente van Deever ergens in een depot bewaard ?
Of heeft het kerkbestuur van de hervormde kerkgemeente van Deever het schilderij ‘Brinkgezicht van Deever‘ op zijn beurt geschonken aan bijvoorbeeld het Drentsch Museum in Assen ?
Wellicht weet een zekere en paar keer in het artikel genoemde Jans Tabak meer van deze schenking ?
Een andere voor de hand liggende vraag is welke boerderij aan de brink van Deever het betreft ?
De redactie piekert zich al dagen suf over de vraag welke boerderij an de brink van Deever of in de buurte van de brink van Deever zou kunnen lijken op de boerderij op de afbeelding.
Of is abusievelijk een afbeelding van een ander schilderij dan het schilderij ‘Brinkgezicht in Deever‘ bij het artikel geplaatst ?
De redactie zal een poging doen een antwoord te vinden op de hiervoor gestelde vragen.
Wie kan de redactie voorzien van verhelderende gegevens over deze schenking ?

De redactie van het Deevers Archief stuurde op 14 maart 2019 het volgende bericht naar de secretaris (scriba) van de hervormde kerkgemeente in Deever
In uw webstee www.hervormddiever.nl kon ik niet duidelijk vinden aan wie ik mijn bericht moet richten/sturen. Vandaar dat ik mij aan u in uw hoedanigheid van secretaris (scriba) richt.
Ik heb in mijn webstee www.dieversarchief.nl een bericht geplaatst met de titel ‘Was het een brinkgezicht in Deever ?’. Het gaat om het schilderij ‘Brinkgezicht in Diever’ van Dirk Oosterkamp, dat volgens het in mijn bericht genoemde artikel in 2000 aan de kerk van Diever is geschonken. Ik verzoek u vriendelijk het bericht te lezen.
Wellicht kunt u enige van de in dat bericht gestelde vragen beantwoorden. Als het schilderij (nog) in het bezit van de hervormde kerkgemeente van Diever is, dan zou ik graag een kleurenfoto van dit schilderij in het Deevers Archief willen tonen. Ik zie uw reactie met veel belangstelling tegemoet.

De secretaris (scriba)  van de hervormde kerkgemeente in Deever stuurde op 19 maart 2019 het volgende antwoord.
Ik heb dit bericht doorgestuurd naar Jans Tabak. Misschien heeft hij al gereageerd. Jans weet ontzettend veel over Diever en de kerk.

De redactie van het Deevers Archief stuurde vervolgens op 20 maart 2019 het volgende bericht naar de secretaris (scriba) van de hervormde kerkgemeente in Deever.
Hartelijk dank voor uw eerste reactie. De redactie van het Deevers Archief weet ook ontzettend veel van Deever en van de hervormde kerk van Deever. Maar de redactie weet zeer weinig van de bezittingen van de hervormde kerkgemeente van Deever. Daarom stuurde ik u op 14 maart 2019 een bericht.
Het bestuur van de hervormde gemeente moet volledige wetenschap hebben van de bezittingen van de hervormde kerkgemeente, bijvoorbeeld een inventaris van roerende en onroerende goederen, waaronder schenkingen, waaronder schilderijen.
Desalniettemin verneem ik graag wat u van de heer Jans Roelof Tabak uut de Aachterstroate in Deever te weten bent gekomen. Is hij de beheerder van de bezittingen van de hervormde kerkgemeente van Deever ?
Als u de verblijfplaats van het schilderij niet kunt achterhalen, zal de redactie dan in het Deevers Archief berichten dat dit schilderij als vermist moet worden beschouwd ?

De secretaris (scriba) van de hervormde kerkgemeente in Deever stuurde op 19 maart 2019 het volgende antwoord.
Ik heb nog even navraag gedaan, maar het schilderij is niet meer in bezit van de hervormde gemeente Diever. We kunnen niet traceren waar het wel is. Dus bericht maar dat dit schilderij als vermist moet worden beschouwd.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Dus het schilderij is blijkbaar wel in het bezit geweest van de hervormde gemeente Diever. De grote vraag is dan natuurlijk waar het vermiste schilderij is gebleven.
Wie van de bezoekers van het Deevers Archief is bekend met de verblijfplaats van schilderijen van Dörk Oosterkamp uut Dwingel ?

De Rijswijkse kunstschilder Adrianus (Arie) Johannes Zwart (geboren op 30 augustus 1903 in Rijswijk, overleden op 27 augustus 1981 in Laren) maakte een schilderij met de titel Binnenhuis Diever (Drenthe). Zie de bijgaande afbeelding.
Het schilderij is met olieverf op een doek aangebracht en is voorzien van een handtekening van de schilder. Het schilderij is in december 2018 via een veiling van eigenaar verwisseld.
De grote vraag is natuurlijk of Arie Zwart dit schilderij daadwerkelijk binnen de grenzen van de gemiente Deever in een binnenhuis heeft geschilderd. Feit is wel dat de schilder en zijn gezin in de Tweede Wereldoorlog in een woonbootje in Meppel woonden. Het zou best wel eens zo kunnen zijn dat Arie Zwart de gemiente Deever in die tijd wel een keer heeft bezocht.
De redactie van het Deevers Archief is echter van mening dat Arie Zwart het schilderij wel de titel Binnenhuis Diever (Drenthe) heeft gegeven, maar dat dit schilderij niet in een binnenhuis in de gemiente Deever is geschilderd, ondanks het feit dat de dorpen en gehuchten en boerderijen in de gemiente Deever vóór en in de Tweede Wereldoorlog nog zeer pittoresk (mooi om te zien en met de uitstraling dat het leven er rustig en prettig is) waren en dat kunstenaars daardoor werden aangetrokken.
Arie Zwart was een zeer productief schilder en heeft veel schilderijen van binnenhuizen gemaakt, erg sterk gelijkend op het schilderij met de titel Binnenhuis Diever (Drenthe), maar met titels, zoals Binnenhuis Wierden en Oud Brabants binnenhuis te Lage Mierde.
Maar wellicht is Arie Zwart wél in de gemiente Deever geweest en vond hij wél een schilderswaardig binnenhuis. Dat binnenhuis was dan zo te zien niet de steriele kille voorkamer of steriele kille opkamer in de boerderij van een dikke naast de klompen lopende boer, die bijvoorbeeld an de brink van Deever woonde. Het zou eerder het binnenhuis van een keuterboerderijtje op ’t Kastiel of op Kalter’n kunnen zijn geweest, want in keuterboerderijtjes werd in het voorhuis wél echt geleefd.
Het vroege werk van Arie Zwart is vrij donker van toon, pas omstreeks 1940 gaat hij over op een lichter palet. Het schilderij met de titel Binnenhuis Diever (Drenthe) is daarom met schier aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid ná 1940 gemaakt. Het binnenhuis is impressionistisch, romantisch en nostalgisch geschilderd, zo zagen binnenhuizen in de gemiente Deever er na 1940 zeker niet meer uit. Kortom Arie Zwart heeft bij het schilderen op zijn woonbootje in Meppel ten zeerste zijn overschilderfantasie gebruikt.