Pietereuliekarre van de Garries’s jongen bee Jan Krol

In het boerderijtje an de Heufdstroate in Deever, dat is te zien op de hier afgebeelde foto -voorwaar een topstuk-, woonde het echtpaar Jan Krol en Vrouwgje Bakker. Jan Krol is geboren op 27 januari 1884 in Deever. Hij is overleden op 16 oktober 1968 in Deever. Hij trouwde op 11 mei 1912 in Deever met Vrouwgje Bakker. Vrouwgje Bakker is geboren op 23 april 1884 in Deever. De redactie moet nog uitzoeken wanneer zij is overleden. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. De redactie herinnert zich dat Jan Krol een van de bekende Deeverse jagers was.
De door een paard getrokken pietereuliekarre is van de gebroeders Gerrits (Garries’s jongen) van ut Kastiel. Zij waren pietereulieventers. De gebroeders Gerrits werden in de Deeverse volksmond ook wel een beetje oneerbiedig de oliesheiks genoemd.
In de vijftiger jaren en ook nog in het begin van de zestiger jaren van de vorige eeuw, dus vóór het gebruik van butagas en vóórdat in Deever de huizen waren aangesloten op het aardgas uit Slochteren, kookten veel mensen -voor een deel- op een pietereuliestel. Ook werden in die tijd huizen minder met behulp van kolenkachels en meer met behulp van pietereuliekachels verwarmd.
De redactie van ut Deevers Archief schat in dat de hier afgebeelde foto in de tweede helft van de vijftiger jaren van de vorige eeuw ia gemaakt.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
© https://www.google.com/maps, deze opname dateert van mei 2023.
Op de plek van het boerderijtje van Jan Krol en Frougje Bakker an de Heufdstroate staat al jaren een burgerwoning.

Afbeelding 3
© https://www.google.com/maps, deze opname dateert van mei 2023.
Op de plek van het boerderijtje van Jan Krol en Frougje Bakker an de Heufdstroate staat al jaren een burgerwoning.

Posted in Alle Deeversen, Heufdstroate, Topstuk | Leave a comment

De Vuurpanne an de Peperstroate in Deever

An de Peperstroate in Deever is een pannekoekenboerderij met de niet zo toepasselijke naam ‘de Vuurpan’ gevestigd geweest.
De redactie van ut Deevers Archief is op zoek naar gegevens en foto’s van deze pannekoekenboerderij.
Zo is één van de vele vragen: wanneer is ‘de Vuurpan’ geopend en wanneer stopte de eigenaar met ‘de Vuurpan’ ?
Het was in elk geval in de tijd dat Deever nog kengetal 05219 had.
Wie van de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie gegevens verschaffen ?

Posted in Deever, Neringdoende, Peperstroate, Toeristenindustrie | Leave a comment

Ut Schultehuus an de brink van Deever in de snee

De redactie van ut Deevers Archief vervangt zo nu en dan, soms wat eerder, soms wat later, voor de broodnodige verandering de kopafbeelding van ut Deevers Archief.
De redactie heeft de hier afgebeelde zwart-wit foto van de huizen en het Schultehuis aan de brink van Deever op 13 januari 1999 gemaakt. In de nacht van 12 op 13 januari 1999 was in Deever vijf tot tien centimeter sneeuw gevallen.
Op de foto zijn de twee toen nog niet vergiftigde rode beuken voor het huis met het adres Brink 5 te zien. De linker beuk staat een beetje verscholen achter de lantaarnpaal.
Als jij in het bezit bent van een mooie afbeelding uut de gemiente Deever en jij acht deze echt wel geschikt als kopafbeelding van deze webstee, aarzel dan niet een scherpe scan van deze afbeelding naar de redactie te sturen.
Het formaat van een kopafbeelding is 940 x 198 puntjes (200 dpi).
Als jij de hier afgebeelde kopafbeelding lelijk vind of niet geschikt acht als kopafbeelding van ut Deevers Archief, aarzel dan niet jouw mening luid en duidelijk aan de redactie kenbaar te maken.
De smalle afbeelding is als kopafbeelding gepubliceerd op 5 december 2018.

Posted in Brink, Kopplètie, Skultehuus | Leave a comment

Wie vumoodde twee beuk’n an de brink van Deever ?

Op twee particuliere bruine beuken an de brink van Deever vóór het huis met adres Brink 5 hangt een aankondiging over het zoeken van de moordenaars van deze twee onvervangbare bomen. De tekst van de aankondiging is hier weergegeven.

Gezocht
Tussen januari 2017 en nu zijn deze schitterende, ongeveer 100 jaar oude bomen, slachtoffer geworden van vernieling.
Er zijn gaten in de stammen van onze bomen geboord waar (meerdere keren ?) vergif is ingespoten.
Meerdere experts hebben onafhankelijk van elkaar geconstateerd dat beide bomen deze aanval niet zullen overleven; ze zijn al aan het doodgaan. Vanwege het gevaar voor de omgeving worden ze binnenkort gekapt.
Er is aangifte gedaan bij de politie maar bij gebrek aan een verdachte kan er op dit moment niets gebeuren. Heeft u iets gezien of gehoord ? Iemand die geklaagd heeft over overlast door onze bomen ? Meld het alstublieft aan ons of anoniem bij de politie !
Wij betreuren dit verlies ten zeerste, niet alleen voor het aanzicht van de brink, maar ook voor de leefomgeving van mossen, insecten, vogels en eekhoorns die hier leven.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Binnen afzienbare tijd zullen deze twee bruine beuken (fagus sylvatica atropunicera), die door de meer dan honderd jaren van hun bestaan heen steeds meer tot ut Deeverse aarfgood zijn gaan behoren, door toedoen van een misterieuze sluipmoordenaar zijn verdwenen. Let wel, nota bene, mind you, beide bruine beuken (fagus sylvatica atropunicera) staat in één en dezelfde tuin. Wat een toeval ! Of bestaat toeval niet ?
De redactie van ut Deevers Archief prijst zich bijzonder ongelukkig dat hij voor het onverbiddelijke maar noodzakelijke vastleggen van ut vrogger in de gemiente Deever de vier bijgaande kleurenfoto’s treurig genoeg toch nog op vrijdag 30 november 2018 toevallig in het voorbijgaan heeft kunnen maken.
Op de bijgevoegde afbeelding van een zwart-wit ansichtkaart van het niet-origineel Saksische brinkje van Deever uit omstreeks 1950 zijn de twee bruine beuken al flinke beeldbepalende bomen geworden.




Posted in Aarfgood, Ansichtkoate, Brink, Toevallige waarneming | Leave a comment

Manneke Pis van Zorgvliet op un protestplaquette

De oorspronkelijke keramische protestplaquette is in 1977 ontworpen en gemaakt door mevrouw de Vos, een kunstenares die op Woater’n woonde. Het bestuur van de Vereniging voor Plaatselijk Belang van Zorgvliet, Woater’n en de Olde Willem en Koos van der Meer, eigenaar van camping d’ Olde Lantschap op Woatern waren de opdrachtgevers van deze kunstenares. De aanleiding was het feit dat na een periode van 25 jaar eindelijk weer een aantal woningwetwoningen op Zorgvlied waren gebouwd.
In 2006 bleek dat de keramische protestplaquette niet meer was te herstellen. De Vereniging Plaatselijk Belang van Zorgvliet, Woater’n en de Olde Willem besloot toen een nieuwe protestplaquette te laten maken. De gemeente Westenveld zegde tijdens de jaarvergadering van de Vereniging Plaatselijk Belang eind 2006 haar bepaald niet belangeloze medewerking toe en gaf begin 2007 een opdracht aan kunstenaar Arie Fonk uit Rolde een replica van de keramische protestplaquette te maken van brons, een duurzamer materiaal.
Op de protestplaquette is de Wateraar te zien en moet een inwoner van de streek voorstellen die met zijn rug naar de kijker toe symbolisch over het bestuur van de gemiente Deever staat te pissen, de straal is niet afgebeeld, want het moest wel netjes blijven. De protestplaquette symboliseert de gevoelens van de bevolking van Zorgvliet, Woater’n en de Olde Willem in de zestiger en zeventiger jaren van de vorige eeuw, toen zij zich in de steek gelaten voelden door de Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Gelijk Van De Gemiente Deever op het gebied van de woningwet.
De Wateraar is te vinden in de openbare ruimte tegenover Villa Nova op Zorgvliet. Maak als import-Wateraar, import-Zorgvlieder of import-Olde-Willemer of lid van het plaatselijk filiaal van de heemkunduge vurening uit Deever vooral niet de wijsneuzige fout deze ruimte een echte brink te noemen, want dat is verre van juist. Zorgvliet is pas aan het einde van de negentiende eeuw ontstaan en is zeker geen eeuwenoud organisch gegroeid saksisch boerendorp. Wel zou deze ruimte bijvoorbeeld koloniebrink kunnen worden genoemd.
De tekst op het plaatje van messing op het betonnen sokkeltje (merkwaardig genoeg is hiervoor geen veldkei gebruikt) van de plaquette is gelijk gebleven: “Ter herdenking aan het feit dat na 25 jaar woningwet, woningen in Zorgvlied zijn gebouwd”. De datum van de plaatsing van de oorspronkelijke plaquette staat erbij vermeld, namelijk 12 februari 1977.

Posted in Beeld, Gemientebestuur, Kuunst in de gemiente Deever, Zorgvliet | Leave a comment

De dorpsboer’nleider benuumd de dorpsboer’nroad

In het Agrarisch Nieuwsblad (waarin opgenomen het orgaan Landbouw en Maatschappij) verscheen in de Tweede Wereldoorlog op 6 maart 1942 het navolgende merkwaardige bericht over de dorpsboerenraad.

Dorpsboerenraad.
Door den dorpsboerenleider, den heer J.B. Oostra te Wapse, werden tot leden van den dorpsboerenraad benoemd de heeren K. Snoeken en W. de Vries te Wapse, A. Muggen te Dieverbrug, E. Jongstra te Wateren en H. van Wester te Oldendiever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Op bladzijde 482 van het boek ‘Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog. Deel 6. Eerste helft. Juli 1942 – Mei 1943’ is in het hoofdstuk de ‘foute sector’ een en ander over te lezen over dorpsboerenleiders, dorpsboerenraden, buurtboerenraden.

Posted in An de Deeverbrogge, Deever, Oll'ndeever, Tweede Wereldoorlog, Wapse, Woater’n | Leave a comment

Fumilie Verwer vurkoch 928 iekeboo’m

In het Nieuwsblad van het Noorden van 24 november 1926 verscheen het volgende verslag van de besluiten genomen in de op 23 november 1926 gehouden vergadering van de gemeenteraad van Deever

Diever, 23 november.
In de voltallige raadsvergadering waren van Gedeputeerde Staten goedgekeurd terug ontvangen de gemeente-begrooting 1927 en de gemeente-rekening 1925.
Het suppletoir kohier hondenbelasting voor het jaar 1926 werd vastgesteld met een totaal bedrag van f. 65.
In verband met een schrijven van de familie Verwer, werd besloten van genoemde erven onderhands aan te koopen 928 eikenboomen, staande aan weerszijden op de bermen van den straatweg Diever-Boijl, van den handwijzer te Groot-Wateren af tot aan de voormalige villa ‘Laanzicht’ en van de Drentsch-Friesche grens af tot aan den straatweg Boijl-Elsloo, alsmede het plantrecht op de bermen van het in Friesland gelegen gedeelte, een en ander voor een bedrag van f. 4362. Ten gevolge van dezen aankoop zal een tijdelijke kasgeldlening groot f. 3000 moeten worden aangegaan, waartoe wordt besloten.
De vergoeding bedoeld in artikel 101 der Lagere Onderwijswet 1920 voor de bijzondere lagere school te Diever over 1925 werd bepaald op f. 416.64.
Benoemd werd tot lid van de commissie van plaatselijk toezicht op het lager onderwijs de heer J. Bos Hzn. te Zorgvlied.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Blijkbaar was in 1926, meer dan vijftien jaar na het overlijden van mr. Lodewijk Guillaume Verwer, zijn erfenis nog steeds niet verdeeld.
Of de dicht aan de weg staande eiken aan weerskanten van de Verwersweg tussen grenspaal XLV en de voormalige melkfabriek van Elsloo nog steeds eigendom zijn van de gemiente Deever (de gemiente Deever is helaas opgegaan in de gemeente Westenveld) is niet bekend bij de redactie van ut Deevers Archief, evenals niet bekend is of alle oorspronkelijke eiken nog langs de weg staan of dat alle eiken of een groot deel daarvan inmiddels in de loop van de jaren zijn vervangen of verdwenen. Wellicht dat de dorpskrachten van het filiaal Zorgvliet-Wateren-Oude-Willem van de in Deever gevestigde heemkunduge vurening in staat zijn dit uit te zoeken.
in het verslag van de vergadering van de gemeenteraad wordt ook de ‘voormalige villa Laanzicht’ genoemd. Volgens de ontroerend goede onroerend goed deskundigen van de in Deever gevestigde heemkunduge vurening zou villa ‘Laanzicht’ afgebroken zijn op Zorgvliet en weer opgebouwd zijn an de Deeverbrogge, waar dit huis nog steeds zou staan. Wie kan de redactie meer gegevens verschaffen over villa ‘Laanzicht’ ?

Posted in Dorpskracht, Lodewijk Guillaume Verwer, Villa Laanzicht, Zorgvliet | Leave a comment

Bee ut café mit un mooi sigt op de brink van Deever

Jantien Figeland, die Jantina werd genoemd, excelleerde vanaf het begin van het openluchtspel in 1946 gedurende 13 seizoenen in het openluchtspel. Zie het bericht Jantina Figeland excelleert in 13 openluchtspelen. Zij speelde in 1946, 1947 en 1955 de hoofdrol ‘Puck’ in het toneelstuk ‘Een midzomernachtsdroom’ van William Shakespeare in het openluchttheater an de Heezeresch bee Deever.
Jantien Figeland, die Jantina werd genoemd, is geboren op 13 september 1928 in Meppel en is overleden op 20 december 2016 in Lochem. Zij staat op de hier afgebeelde zwart-wit foto aan de linkerkant, naast haar moeder Jantje Dekker (afbeelding 1).
Jantje Dekker is geboren op 17 juli 1898 in Zuidwolde. Zij is overleden op 23 juli 1968 in Deever. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zij trouwde op 28 april 1922 in Zuidwolde met molenaarsknecht Hendrik Figeland. Hendrik Figeland is geboren op 28 mei 1900 in Westerveld (Zuidwolde). De redactie heeft de datum en plaats van overlijden van Hendrik Figeland nog niet kunnen vinden in de openbare bronnen.
Naast Jantje Dekker staat aan de rechterkant haar dochter Trijntje Figeland, die Trijn werd genoemd. De redactie heeft nog geen gegevens van Trijntje Figeland in de openbare bronnen kunnen vinden.
Hendrik Figeland was molenaar in de maalderij van de Coöperatieve Zuivelfabriek en Korenmaalderij aan het Moleneinde (Katteneinde) in Deever. Hij kwam in 1930 naar Deever en huurde eerst de reddingsboot op de hoek van de Peperstraat en de Kerkstraat; dat boerderijtje was eigendom van bakker Albert Kuiper. Daarna woonde hij in Deever in een fabriekswoning aan het Moleneinde (Katteneinde); in die woning had eerder Bentum, de directeur van de zuivelfabriek gewoond. 
Hij werd vlak na de Tweede Wereldoorlog ook de pachter van hotel café restaurant Brinkzicht, dat eigendom was van de in Deever en omstreken beruchte N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma. Hij ging toen met zijn gezin wonen in café-restaurant Brinkzicht.
In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante) van 19 februari 1958 verscheen een bericht over het overgaan van de pacht van hotel café restaurant  Brinkzicht van Hendrik Figeland naar Jantje Strampel. Hendrik Figeland en Jantje Dekker gingen toen wonen in een nieuw huis an de Vlasstroate in Deever. Hun kleine huis gaven ze de toepasselijke naam ‘Puck’.
Dus de afgebeelde zwart-wit foto is ná de Tweede Wereldoorlog en ruim vóór 1958 zijn gemaakt. De redactie heeft het vermoeden dat de zwart-wit foto in 1946 of 1947 is gemaakt.
Bijgaande zwart-wit afbeelding is een scan van een zwart-wit foto, die aanwezig was in de verzameling van wijlen Jantien Veeze-Figeland uit Lochem.
Zie de afbeelding van een ansichtkaart van café Brinkzicht uit 1960.
Zie ook de tekst op de bijgaande afgebeelde verpakking van suikerklontjes (afbeelding 2).
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto van de brink van Deever met links op de achtergrond café Brinkzicht gemaakt op maandag 19 april 2021 (afbeelding 3).

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Posted in Brink, Café Brinkzicht, Jantina Figeland | Leave a comment

Ut huus mit de nème De Iemenhof in de snee

De uit Zandvoort afkomstige U.L.O.-meester Hendrik (Henk) van den Bos is een echte Deeverse geworden. Hij was verknocht aan Deever. Hij mocht ook zeer graag Deeverse dorpsbeelden fotograferen. De hier afgebeelde kleurendia van hem is gemaakt in de winter van 1977-1978. De redactie van ut Deevers Archief weet helaas niet de precieze datum van opname.
Op de hier afgebeelde kleurendia is aan de linkerkant het huis met de naam De Iemenhof te zien. De Iemenhof is gebouwd op de bouwakker met de naam Iemenhof. Harmanna Cornelia Coster woonde in de winter van 1977-1978 nog in dit huis. Achter de boom is de boerderij van Hendrik Mulder en Jantje Wesseling te zien. De redactie weet niet of Hendrik Mulder toen al als boer was gestopt.

Posted in Brink, Brinkstroate, Iemenhof | Leave a comment

Henduk Niesing hef ut huus De Iemenhof ebaut

Mevrouw Geke Hummel, dochter van Martinus Hummel en Hendrikje Nijzingh stelde bijgaand afgebeelde zwart-wit foto van de bouw van het huis De Iemenhof beschikbaar voor publicatie in ut Deevers Archief. De redactie van ut Deevers Archief is mevrouw Geke Hummel bijzonder erkentelijk voor haar zeer gewaardeerde waardevolle bijdrage aan de geschiedenis van de bouwkunst, de bouwkunde en de aannemerij in de gemiente Deever. 

Mevrouw Geke Hummel schrijft het volgende bij de hier afgebeelde zwart-wit foto.
Ik keek net even op de site en zag een bericht over het huis De Iemenhof (mijn buren).
Ik stuur hierbij een scan van een foto van mijn opa Nijzingh, die het huis De Iemenhof heeft gebouwd. Dat was volgens mij in 1930. Opa Nijzingh staat op de klompen in de dakgoot. Boven op het dak heeft een medewerker ook klompen aan. Hoezo veiligheid…..
Volgens mij is de man op de voorgrond Coster (de vader van Harmanna Coster). Mijn moeder wist niet wie de twee kinderen op de foto waren. Maar ik kan het mijn oom Anne wel eens vragen. Harmanna Coster is na het overlijden van haar ouders in het huis blijven wonen. Zij hield daar een pension om in haar levensbehoefte te voorzien.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De opa Nijzingh van mevrouw Geke Hummel was timmerman-aannemer Hendrik Nijzingh uut de Brinkstroate in Deever.
Zie ook een fraaie zwart-wit foto van het pas gebouwde huis De Iemenhof.
Timmerman-aannemer Hendrik Nijzingh is ook te zien op een fraaie foto die gemaakt is bij de bouw van de Boer’nlienbaank an de Peperstroate.
De 29-jarige op 26 januari 1913 in de Haarlemmermeer geboren en in Deever in De Iemenhof wonende Harmanna Cornelia Coster trouwde op 7 mei 1942 met de in Beilen wonende huisschilder Hendrik Koster. Harmanna Cornelia Coster en Hendrik Koster scheidden in 1951. Zie afbeelding 2.
Huisschilder Hendrik Koster was een broer van de Deeverse verzetsman huisschilder Geert Koster. Harmanna Cornelia Coster was een dochter van Albert Jan Coster en Gerritjen Hulsbergen.
Gerritje Hulsbergen is geboren op 15 juli 1869 in Hattum en is overleden op 22 februari 1942 in Deever, wellicht in De Iemenhof. Albert Jan Coster is geboren op 2 september 1869 in Hattum en is overleden op 14 april 1949 op 80-jarige leeftijd in Deever, wellicht in De Iemenhof. Harmanna Cornelia Coster heeft beiden begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie hoopt ten zeerste dat mevrouw Geke Hummel nog kan achterhalen wie het meisje en de jongen op de hier afgebeelde foto zijn.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
Bijgaand afgebeelde advertentie verscheen op 18 mei 1951 in de Provinciale Drentsche en Asser Courant

Posted in Iemenhof | Leave a comment

Ut olde boerdereegie van Warries in Oll’ndeever

Bijgaand afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is in november 1964 geproduceerd door uitgeverij Joseph Peter (JosPe) Welker in Arnhem. De kaart was te koop bij Boekhandel Roelof (Roof) van Goor in de Kruusstroate in Deever. Het is voor verzamelaars van ansichtkaarten uit de gemiente Deever niet zo moeilijk een exemplaar van deze ansichtkaart op de kop te tikken; ze worden regelmatig te koop aangeboden.
De redactie van ut Deevers Archief herinnert zich dat in 1964 het boerderijtje aan de Kastanjelaan in Oll’ndeever nog werd bewoond door het oude echtpaar Warries. De redactie weet de naam van de man en de vrouw helaas nog niet. Het echtpaar had in elk geval een dochter, die op de Smilde bij de steenfabriek woonde. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie gegevens van het echtpaar Warries verschaffen ? Is het echtpaar begraven op ut kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever ?
Het huidige adres van het boerderijtje is Kastanjelaan 7 in Oll’ndeever.
De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto van de Deeverse iesbène en het boerderijtje met adres Kastanjelaan 7 gemaakt op vrijdag 15 december 2023.
Op de topografische kaart uit 1850 is te zien dat op de plek van het huidige boerderijtje, nu Kastanjelaan 7, in Oll’ndeever al bebouwing aanwezig was. Zie het bijgaand weergegeven detail van die kaart. De grote vraag is natuurlijk: wat was de naam van de zandweg waarop de bestrating van de Kastanjelaan is aangebracht ?:

Posted in Ansichtkoate, Keutereegie, Oll'ndeever | Leave a comment

Jantina Figeland excelleert in 13 openluchtspelen

Jantien Figeland, die zichzelf Jantina noemde, excelleerde vanaf het begin van het openluchtspel in 1946 gedurende 13 seizoenen in het openluchtspel. Jantien (Jantina) Figeland, is geboren op 13 september 1928 in Meppel en is overleden op 20 december 2016 in Lochem.

Een toeschouwer schreef Jantina Figeland in 1947 in een persoonlijke brief het volgende:
Het is maar een suggestie en misschien voel je er zelf wel helemaal niet voor, maar zou het niet wat zijn je kennelijke aanleg voor het toneel te ontwikkelen ? Misschien zien we je dan later in ons beroepstoneel en kom ik vast naar je kijken.

Jantina Figeland is geen toneelspeelster van beroep geworden, maar excelleerde wel op schitterende wijze in de eerste dertien seizoenen in het openluchtspel an de Bolderbrink (de toekomstige Shakespearebrink) in de volgende fraaie hoofdrollen:

1946 – Puck in het toneelstuk ‘Een midzomernachtsdroom’ van William Shakespeare;
1947 – Puck in het toneelstuk ‘Een midzomernachtsdroom’ van William Shakespeare;
1948 – Ariël in het toneelstuk ‘De storm’ van William Shakespeare;
1949 – De Groene Vrouw in het toneelstuk ‘Peer Gynt’ van Henrik Ibsen;
1950 – Ophelia in het toneelstuk ‘Hamlet’ van William Shakespeare;
1951 – Viola in het toneelstuk ‘Driekoningenavond’ van William Shakespeare;
1952 – Rosalinde in het toneelstuk ‘Naar het u bevalt’ van William Shakespeare;
1953 – Helena in het toneelstuk ‘Eind goed al goed’ van William Shakespeare;
1954 – Cordelia in het toneelstuk ‘Koning van de vlakte’ van William Shakespeare;
1955 – Puck in het toneelstuk ‘Een midzomernachtsdroom’ van William Shakespeare;
1956 – Katharina in het toneelstuk ‘Het temmen van de feeks’ van William Shakespeare;
1957 – Beatrice in het toneelstuk ‘Veel gedoe om niets’ van William Shakespeare;
1958 – Julia in het toneelstuk ‘Romeo en Julia’ van William Shakespeare.

En altijd verschenen in de kranten zeer positieve recensies over haar toneelspel.
In de zogenaamde ‘historische kalender’ voor het jaar 2006 van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever is op de bladzijde voor de maand februari ook aandacht besteed aan Jantina Figeland.

Terecht mag gesteld worden dat Jantina Figeland vanaf het begin in 1946 tot in 1958 een zeer grote bijdrage heeft geleverd aan de populariteit van het openluchtspel in het openluchttheater an de Bolderbrink (de toekomstige Shakespearebrink) op de Heezeresch bee Deever; waardoor zij mede aan de basis heeft gestaan van de grote jaarlijkse toeloop naar het openluchtspel in het openluchttheater. Die toeloop heeft in de gemiente Deever een grote impuls gegeven aan de inkomsten van neringdoenden, met name neringdoenden die actief zijn in de toeristenindustrie.

Toch ontbreekt node het door het bestuur van de toneelvereniging Diever uitdrukkelijk aan Jantina Figeland toegezegde -maar nooit gehouden- interview met de steractrice over haar dertien hoofdrollen in het openluchtspel voor opname in het jubileumboekje Speelkwartier, zestig jaar toneelvereniging Diever 1946-2006. Jantina Figeland is na het verschijnen van het boekje een tijdlang kapot geweest van de loer die één van de samenstellers (de naam is bekend bij de redactie van ut Deevers Archief) haar heeft gedraaid. Dat is toch wel een grote blamage voor de samenstellers van het boekje, dat zijn vast geen echte Deeversen geweest. Dat is toch wel voor altijd een dingetje. Dat maakt het jubileumboekje eigenlijk toch wel een beetje een waardeloos prullebakboekje. Ech wè.

De hier afgebeelde zwart-wit foto is afkomstig uit de verzameling van wijlen Jantina Figeland zelf. De foto is gemaakt op 12 juli 1957 op de saandweg deur ut Grünedal bij de witgekalkte woning met huisnummer 2 van Jitse Betten en Eltje Oost (dit echtpaar ligt begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever).
De redactie is bij zijn bezoek aan Jantina Figeland in haar woonplaats Lochem in 2005 vergeten te vragen van welk merk haar motorfiets was. Wie herkent het merk ? De motorfiets moet tamelijk nieuw, misschien wel gloednieuw, zijn geweest, want de voorband oogt heel nieuw.

Vanwege de grote culturele verdiensten van Jantina Figeland voor de gemiente Deever ontkomen De Hoge Dametjes En Heertjes Van De Voorkant Van Het Onbetwistbare Culturele Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever niet aan de naamsverandering van een weg in het Midzomernachtsdroompark, te weten de naam Pucklaan te wijzigen in de naam Jantina Figelandlaan. En dat mag in het kader van die verstikkende shakespearificatie van Deever best wel flink wat eurootjes kosten.

De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto van één van de straatnaamborden van de Pucklaan in park Midzomernachtsdroom in de bos bee Kalter’n gemaakt op 26 april 2018.

De redactie biedt voor de onafhankelijke gedachtenvorming van De Hoge Dametjes En Heertjes Van De Voorkant Van Het Onbetwistbare Culturele Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever diep buigend en mit de pette in de haand het bij dit bericht gevoegde bescheiden conceptvoorontwerpje van het nieuwe straatnaambord. Is de juiste Nederlandse schrijfwijze Midzomernachtdroom of Midzomernachtsdroom ?

Posted in Alle Deeversen, Cultuur, Eup’mlogtspel, Jantina Figeland, Olde moter | Leave a comment

Un neeje pachter in café Brinkzicht

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 19 februari 1958 verscheen het volgende korte bericht over het opnieuw verpachten van café Brinkzicht aan de brink van Deever.

Pacht Café Brinkzicht in andere handen
Diever. De pacht van het café Brinkzicht zal ingaande 3 maart aanstaande overgaan op mejuffrouw J. Strampel te Rottum bij Heerenveen, zulks in de plaats van de heer H. Figeland, die vanaf de bevrijding pachter van dit café is geweest.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Hoe zal het in de eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog zijn gegaan met het beheer van het café, toen de eigenaar de beruchte N.S.B.’er Klaas Markus Balsma vanwege oorlogsmisdaden in de gevangenis zat ?
Nam één van zijn kinderen zijn zaken waar of was een bewindvoerder aangesteld ?
J. Strampel is mevrouw Jantje (Jannie) Strampel. Jantje Strampel is geboren op 26 november 1910 en is overleden op 10 juli 1991. Jantje (Jannie) Strampel is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Zie de afbeelding van het sukersakkie, waaruit blijkt dat mevrouw Jantje (Jannie) Strampel de uitbaatster van hotel-café Brinkzicht is. Dit sukersakkie is aanwezig in de verzameling van ut Deevers Archief.
Mevrouw Jantje (Jannie) Strampel trouwde in Deever met Lambertus (Bertus, Bart) Benthem.
H. Figeland is Hendrik Figeland.


Abracadabra-175

Posted in Café Balsma, Café Brinkzicht, Klaas Marcus Balsma, Sukersakkie | Leave a comment

Rogge döss’n bee Garriet Jan Wesseling

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is opgenomen als afbeelding 84 een foto uit 1940 van het dorsen van rogge met de primitieve maar vernuftige dorsmachine van de gebroeders Kloeze bij boer Gerrit Jan Wesseling in de Achterstraat in Diever. In de tekst bij de afgebeelde foto is de situatie ter plekke beschreven. Een afbeelding van de betreffende bladzijde uit het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is in dit bericht opgenomen.

84 – Diever – Dorsen bij Gerrit Jan Wesseling in de Achterstraat – 1940
De man met de pet links op de döskaaste is instopper Frederik (Frièrik) Houwer . De baandensnieder die naast Frederik (Frièrik) Houwer bezig is kon helaas niet worden herkend. De schoter, de man die de gaarven rogge naar de baandensnieder gooide, bevindt zich op de rogge in de boerderij. Links boven op het stro staat Willem Punt. De man die onder hem staat is Jan Oostra. In het midden staat smid Hendrik Kloeze uit de Hoofdstraat. Hij en zijn broer Albert waren de eigenaren van deze döskaaste. De helaas niet herkende jongen bij de motor is waarschijnlijk de machinist. Deze motor liep op pieterölie en werd gekoeld met water in een bak om de motor. De motor staat op een oud autochassis. De döskaaste en zijn aandrijving werden verplaatst met behulp van een paar sterke paarden. Bij de motor hoorde registratiebewijs D-2138, dat op 30 augustus 1921 in Assen werd afgegeven aan Albert Kloeze.
De döskaaste staat in de baander en op de deele van de boerderij van Gerrit (Garriet) Jan Wesseling in de Achterstraat. Hendrik Wesseling, die weduwe was van Kea (Kee) Janssen, liet deze boerderij voor zijn zoon Gerrit Jan en zijn vrouw Hendrikje Oostra bouwen. Hendrik Wesseling was tot zijn pensionering hoofdmeester van de Wittelter school. Om de boerderij hier te kunnen bouwen moest de oude boerderij, die door Hendrik Wesseling was verhuurd aan Hendrikus Oostra en Aaltje Oostenbrink, worden afgebroken.
Het dorsen van rogge aan huis was één grote ellende, want het hele huis kwam onder het stof te zitten. Het kostte een paar dagen om alles weer schoon te krijgen. Alle deuren van het achterhuis werden opengezet, zodat de wind zoveel mogelijk stof weg kon blazen. Als de rogge kraekdröge was, dan ging het dorsen gemakkelijk en was er minder stof.
Toen hadden boeren in Oldendiever ook een döskaaste. De Oldendieverse dorsvereniging had als leden Jans Bult, Hendrik Kerssies, Hessel Hessels, Fokke Hessels, Jacobus (Kobus) Kruid en Geert Kok. Hun döskaaste stond in een schuur bij Jans Bult.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Frederik (Frièrik) Houwer is geboren op 26 maart 1900. Hij is overleden op 27 mei 1989.
Wie herkent de man naast Frederik (Frièrik) Houwer ? Is het Gerrit Jan Wesseling ?
Willem Punt is geboren op 26 december 1896. Hij is overleden op 2 augustus 1985.
Hendrik Kloeze is geboren op 13 juli 1909. Hij is overleden op 30 juli 1967.
Albert Kloeze is geboren op 24 april 1901. Hij is overleden op 22 april 1961.
De helaas niet herkende jongen zou Wijnand Hunneman kunnen zijn. Wie herkent deze jongen ?
Gerrit (Garriet) Jan Wesseling is geboren op 8 juni 1900. Hij is overleden op 22 oktober 1983.
Hendrik Wesseling is geboren op 31 oktober 1869. Hij is overleden op 6 april 1942.
Kea (Kee) Janssen is geboren op 24 september. Zij is overleden op 22 oktober1934.
Hendrikje Oostra is geboren op 6 mei 1897. Zij is overleden op 13 september 1974.

De redactie heeft de kleurenfoto van de situatie ter plekke van het pand met huidig adres Achterstraat 4 in Deever op maandag 3 september 2018 gemaakt. Het boerderijgedeelte van de boerderij van Gerrit (Garriet) Jan Wesseling was op die dag in gebruik bij Installatiebedrijf Dick Sjabbens.

Posted in Aagterstroate, Boer'nlee'm, D-nummer, Diever, ie bint 't wel ..., Topstuk | Leave a comment

Advendo op un muziekconcours in Tuk in 1949

Op het vaandel staat dat de Gereformeerde muziekvereniging Advendo (Aangenaam door vriendschap en nuttig door oefening) in 1924 is opgericht. In 1964 had de vereniging nog ongeveer dertig leden. In 1977 is Advendo gestopt vanwege te weinig leden, maar werd niet opgeheven, in de hoop in de toekomst met voldoende leden weer verder te kunnen. De hier afgebeelde foto moet omstreeks 1949 zijn gemaakt.

De redactie is Roelof Pot bijzonder erkentelijk voor zijn medewerking bij het herkennen van de personen op de hier afgebeelde foto. Hij wist de naam van alle personen op deze foto. Hij kon ook zo vertellen welk instrument door welk lid werd gespeeld. Hij wist ook een aantal andere gegevens van de mensen op de foto. Jacob Zantinge was toen voorzitter van de vereniging. Volgens Roelof Pot was Jans Kruid een hele goede muzikant. Michiel Kiers, die toen op Soerte woonde, is geëmigreerd naar Brazilië. Geert Scholten, die toen op ut Kastiel woonde, is geëmigreerd naar Canada. Tinus de Graaf is nog steeds in het bezit van zijn althoorn. Harm Post, was geen lid van de vereniging, hij was die dag enkel meegekomen als vaandeldrager, omdat zijn vader secretaris van de vereniging was. Harm Post herinnert zich steeds, nu hij zelf in Tuk woont, bij het passeren van de watertoren aldaar, dat deze foto daar vlakbij tijdens een concours is genomen.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

In afbeelding 2 is bij elk lid een nummer geplaatst.. Op de afgebeelde foto (afbeelding 1) zijn de volgende leden van muziekvereniging Advendo te zien.

1.  Jan Post
Hij is geboren op 30 juli 1923. Hij is overleden op 19 oktober 2000. Hij was getrouwd met Jannie Bakker. Jan Post woonde in 1949 aan de Hoofdstraat in de woning die bij de Coöperatie hoorde. Zijn instrument was de bariton.

2.  Jentinus Timmerman
Hij is geboren in Wittelte. Hij was van beroep reiziger. Hij woonde in die tijd in Wittelte. Hij is overleden op 5 juli 1949 in Wittelte. Hij was een zoon van landbouwer Heime Timmerman en Albertje Timmerman. Zijn instrument was de klarinet.

3.  Hendrik Kloeze
Hij is geboren op 30 juli 1909. Hij is overleden op 30 juli 1967 in Deever. Hij was getrouwd met Aaltje Jansen (geboren op 28 december 1903 en overleden op 24 maart 1972). Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zij woonden in die tijd an de Heufdstroate in Deever. Hij was smid. Zijn instrument was de klarinet.

4.  Jacob Fledderus
Hij is geboren op 20 januari 1911. Hij is overleden op 20 mei 1974. Hij was getrouwd met Akke Oenema (geboren op 4 september 1909 en overleden op 21 november 1991). Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zij woonden in die tijd in Wapse. Zijn instrument was de trombone.

5.  Jan Pot Gzn.
Hij was getrouwd met Tina Klaassen. Zij woonden in Wittelte. Hij was boer. Zijn instrument was de bariton.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

6.  Roelof Pot Azn.
Hij was getrouwd met Gina Timmerman. Zij woonden in Wittelte langs de Voat. Hij was boer. Zijn instrument was de kornet.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

7.  Michiel Kiers
Hij was getrouwd met Harmina Moes. Hij woonde in 1949 op Soerte. Hij is geëmigreerd naar Canada. Zijn instrument was de bügel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

8.  Jan Heuvelman
Hij woonde in 1949 op Woater’n. Zijn instrument was de bügel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

9.  Klaas Fledderus
Hij is geboren op 27 januari 1908. Hij is overleden op 26 juni 1988. Hij was getrouwd met Fransien (Siene) Fledderus. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zij woonden op ut Kastiel in Deever. Hij was boer. Zijn instrument was de  s-Bas.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

10.  Harm Post
Hij is geboren op 26 juli 1932. Hij was getrouwd met Jetta Koster. Hij was een zoon van Gerrit Post. Hij woonde in 1949 in Deever. Hij was de drager van het vaandel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

11.  Arend Zantinge Jzn.
Hij was niet getrouwd. Hij woonde op de Honingvlaken. Zijn instrument was de althoorn.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

12.  Martinus (Tinus) de Graaf
Hij is geboren op 1 maart 1935. Hij was getrouwd met Hillie van Eerten. Zij woonden in Deever. Zijn instrument was de althoorn.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

13.  Geert Scholten
Hij is geboren op 23 juli 1932. Hij was getrouwd met Tiny de Graaf. Zij woonden in 1949 op ut Kastiel in Deever. Zij zijn geëmigreerd naar Canada. Zijn instrument was de bügel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

14.  Jan Kerssies
Hij woonde op ut Kastiel in Deever. Zijn instrument was de bügel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

15.  Grietinus Fledderus
Hij was getrouwd met Stina Bakker. Hij woonde op ’t Noave. Hij was boer. Zijn instrument was de althoorn.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

16.  Engbert Oosterga
Hij is geboren op 5 december 1921. Hij woonde op Woater’n. Zijn instrument was de klarinet
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

17.  Jaap ter Heide
Hij woonde in Deever. Zijn instrument was de klarinet.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

18.  Umberto Alois Mainardis
Hij is geboren op 1 maart 1908. Hij is overleden op 19 november 2001. Hij was getrouwd met Aaltje Timmerman. Zij woonden in Deever. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zijn instrument was de kleine trommel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

19.  Jannes Kruid
Hij is geboren op 15 november 1900. Hij is overleden op 13 november 1980. Hij was getrouwd met Maria Anna Bouwknegt. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zij woonden an de Brinkstroate in Oll’ndeever. Hij was boer. Zijn instrument was de tuba.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

20.  Jan Pot Jzn.
Hij is geboren op 3 augustus 1919. Hij is overleden op 12 november 1987. Hij was getrouwd met Margje Moes. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij woonde an de Wittelerweg in Wittelte. Hij was boer. Zijn instrument was de kornet.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

21.  H.J.F. van de Nieuwenhof
Hij woonde in Assen. Hij was de dirigent.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

22.  Jacob Zantinge
Hij woonde op de Honingvlaken. Hij was boer. Zijn instrument was de b-Bas.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

23.  Gerrit Post
Hij is geboren op 21 augustus 1895. Hij is overleden op 10 november 1949. Hij was getrouwd met Jentje Klunder. Zij woonden in de woning bij de Coöperatie an de Heufdstroate in Deever. Zijn instrument was de tuba.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

24.  Wolter Oost
Hij is geboren op 24 januari 1917. Hij is overleden op 19 september 1982. Hij was getrouwd met Hendrikje Boverhof. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zij woonden in Deever. Zijn instrument was de trommel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

De redactie is zich bewust van het feit dat in ut Deevers Archief met name meer aandacht moet besteden aan het christelijke verenigingsleven in de gemiente Deever. Dit kan alleen met hulp van derden. Lezers en familieleden van de personen op deze foto worden verzocht foto’s van en verhalen over Advendo in te sturen voor publicatie in ut Deevers Archief.

Posted in Gemiente Deever, ut Kastiel, Vurening | Leave a comment

Ut oorlogsgraf van Antonius en Jozeph Janssens

De Duitse bezetter gijzelde op 10 april 1945 de uit Noord-Brabant geëvacueerde en bij de familie Harm Kuiper op Kalteren ondergebrachte broers Antonius Maria Gerardus Janssens en Jozeph Cornelis Maria Janssens, samen met Nicolaas Houwer, Kornelis Kerssies, Harman Bennen, Roelof Hunneman, Hendrik Akkerman, Klaas Daleman, Jan Houwer, Koop Houwer en Koop Westerhof.
De Duitse gijzelaars dwongen de Nederlandse gegijzelden op het marktterrein in Deever tegen de wal van de kaarhof te gaan staan; op deze plek staat heden ten dage een rododendronbosje. Na enige uren arriveerde een auto uit Steenwijk. De Duitse officier die uit de auto stapte was de woedende en schreeuwende S.D.-commandant Fritz Habener, Hij greep plotseling een mitrailleur en vermoordde de gegijzelde mannen die tegen de wal van de kaarkhof stonden. Koop Westerhof overleefde als door een wonder deze wrede moordaanslag.
Antonius Maria Gerardus Janssens is geboren op 26 mei 1926 in Tilburg en is op 10 april 1945 op achttienjarige leeftijd overleden in Deever. Jozef Cornelis Maria Janssens is geboren op 10 oktober 1930 te Berkel en is op 10 april 1945 op veertienjarige leeftijd overleden in Deever.
Het oorlogsgraf op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee’j Deever van de twee broers wordt al lang regelmatig niet alleen onderhouden door nicht Louise Antonella Janssens, een dochter van een jongere broer van Antonius en Jozeph Janssens, maar ook door andere familieleden. Dat zal altijd een emotionele gebeurtenis blijven.
Op woensdag 19 september 2018 hebben mevrouw Louise Antonella Ravensteijn-Janssens en haar man het graf weer verzorgd en voorzien van nieuwe planten en ook van twee tuinlampen, die voorzien zijn van led-lampjes, die in het donker branden op gelijkstroom uit batterijen, die worden opgeladen door middel van zonnecellen. Mevrouw Louise Antonella Ravensteijn-Janssens had wel enige bedenkingen bij de levensduur van de led-verlichting.
De redactie van het Deevers Archief was die middag toevallig ook op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever en heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto (afbeelding 1) van het netjes en met veel liefde en emotie opgeknapte graf gemaakt. De redactie is mevrouw Louise Antonella Ravensteijn-Janssens bijzonder erkentelijk voor haar toestemming foto’s van het oorlogsgraf van haar twee ooms in ut Deevers Archief te mogen publiceren.

Reactie van mevrouw Louise Antonella Ravensteijn-Janssens van 5 mei 2019
Mijn vader, de broer van Jozeph en Antonius, kan helaas door problemen met zijn gezondheid niet altijd zelf meer het graf verzorgen. Dank aan het Dievers Archief, Historisch Diever en de inwoners voor het eren en het jaarlijks herdenken van alle gefusilleerden. Een noot voor de redactie: Mijn naam is niet Antonella, maar Louise. Antonella is mijn tweede naam. Dank.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief van 5 mei 2019
De redactie heeft de tweede foto (afbeelding 2) van het graf van de gebroeders Janssens op 30 april 2019 gemaakt. Zo te zien hebben mevrouw Louise Antonella Ravensteijn-Janssens en haar echtgenoot kort daarvoor de graven weer verzorgd, wellicht met het oog op de naderende dodenherdenking op 4 mei. Deze keer hebben ze op de graven ook twee planten in passende paarse bloempotten geplaatst. Paars is een opbeurende en kalmerende kleur die is te verbinden met waarheid en wijsheid.

De redactie ontving op 21 februari 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie van de heer Harry Vissers
Het doet mij goed dat het graf goed wordt verzorgd. De familie is begaan met het lot van de jongens. Als het ene familielid het graf door omstandigheden niet kan verzorgen, dan staat iemand anders klaar om dat te doen. Onze ogen zijn altijd naar Diever gericht. Het is een belangrijke plaats voor de familie van de jongens.

Afbeelding 1
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze foto gemaakt op vrijdag 15 december 2023.

Afbeelding 2
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze foto gemaakt op woensdag 17 mei 2023.

Afbeelding 3
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze foto gemaakt op dinsdag 14 maart 2023.

Afbeelding 4
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze foto gemaakt op donderdag 22 april 2021.

Afbeelding 5
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze foto gemaakt op maandag 8 juni 2020.

Afbeelding 6
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze foto gemaakt op vrijdag 29 november 2019.

Afbeelding 7
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze foto gemaakt op woensdag 6 november 2019.
Tijdens de hittegolf in de zomer van 2019 waren alle planten op het graf bij gebrek aan water gestorven.

Afbeelding 8
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze foto gemaakt op dinsdag 23 april 2019.
Afbeelding 9
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze foto gemaakt op woensdag 19 september 2018.

Posted in Kaarkhof Grönnegerweg, Oorlogsgraf, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Wièr un hiele skiere tiekening van Johannes Minderaa

Ron Zegers en Eefke Steketee, de eigenaren van de museumboerderij met de wel erg oorspronkelijke naam De Boerderij, adres Brink 2 in Deever, hadden in 1975 de bijzonder goede smaak tekenaar Johannes Minderaa opdracht te geven een serie pentekeningen van beelden van het dorp Deever te maken. Elke tekening is te zien als afbeelding op een ansichtkaart. Deze ansichtkaarten waren uiteraard te verkrijgen in De Boerderij.
De redactie van ut Deevers Archief brengt voor Johannes Minderaa en de hiervoor genoemde eigenaren van museumboerderij De Boerderij alsnog driewerf hulde uit: hulde, hulde, hulde. De redactie zal in ut Deevers Archief -deo volente en bij leven en welzijn- alle op ansichtkaarten afgebeelde tekeningen van Johannes Minderaa tonen.
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief klikke voor een stand van zaken aan de rechterkant van het scherm onder onderwerpen op de naam Johannes Minderaa.
De redactie van ut Deevers Archief heeft nog niet kunnen uitvogelen of Johannes Minderaa zijn hier afgebeelde pentekening van de kerkgebouw van de hervormde gemeente en de toren van de gemiente Deever ter plekke – en zo jaar waar – heeft getekend of thuis heeft nagetekend van een referentiefoto.
Het is de redactie ook nog niet gelukt in de openbare bronnen gegevens van Johannes Minderaa te vinden. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet een en ander van hem te vertellen. De redactie zou ook wel graag willen weten waar de originele tekeningen van Johannes Minderaa aan de muur hangen.
De redactie dacht van elke ansichtkaart met een tekening van Johannes Minderaa wel een exemplaar in zijn verzameling te hebben, maar niets bleek minder waar, toen Piet Koster, zoon van Jantje Hessels, oomzegger van Harm en Jan Hessels en kleinzoon van boer en wethouder Jacob (Jaap) Hessels, de redactie bijgaand afgebeelde ansichtkaart cadeau gaf.

Posted in Johannes Minderaa, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

Hunnebedde bee Deever veural wè en veule beklöm’m

Het Hunnebeddenbezoekersbetuttelteam van het Hunnebeddencentrum in Borger bedacht tot verbijstering en verbolgenheid van de honderdduizenden binnen- en buitenlandse Hunnebeddenbeklimliefhebbers een eigen en juridisch waardeloos verbodsbetuttelbord met de betekenis ‘Hunnebed niet beklimmen’. Zie de bijgaand afgebeelde figuur.
Het Hunnebeddenbezoekersbetuttelteam van het Hunnebeddencentrum in Borger vindt het beklimmen van hunnebedden erg gevaarlijk.
Je zou toch maar eens van zo één herstapelde en dus al lang niet meer in originele staat verkerende stapel dikke stien’n uut Scandinavië kunnen vallen. Beschikt het Hunnebeddenbezoekersbetuttelteam van het Hunnebeddencentrum in Borger over betrouwbare gegevens over het aantal en de ernst van de valpartijen van de 53 Drentse hunnebedden in de afgelopen tien jaren ? Of hebben de hoogdoorgestudeerde leden van het Hunnebeddenbezoekersbetuttelteam van het Hunnebeddencentrum in Borger op een regenachtige vrijdagmiddag tijdens een uitgebreide vrijdagmiddagborrel eens flink en lekker op hun dikke duim gezogen ?
Het Hunnebeddenbezoekersbetuttelteam van het Hunnebeddencentrum in Borger vindt het beklimmen van hunnebedden een ernstige vorm van grafschennis.
De grond onder de gerestaureerde en dus al lang niet meer in ooorspronkelijke staat verkerende en vervangbare stapels dikke stien’n uut Skandinavië is echter al zo vaak geschonden, mishandeld, afgegraven, uitgegraven, vergraven, doorploegd, gezeefd, geplunderd, dat daar dus geen urnscherfje, schedeltje of botje meer is te vinden. Het beklimmen van deze vervangbare en al duizenden jaren in onbruik geraakte stapels dikke stien’n is in de allerverste verre verte niet als grafschennis te beschouwen.
Het tonen van urnen en schedels en botjes uit hunnebedden en urnenvelden in het Hunnebeddencentrum van het Hunnenbeddenbezoekersbetuttelteam in Borger, het Drents Museum in Assen en het zo genoemde Oermuseum in Deever is als een oneindig veel grotere grafschennis aan te merken. En wat te denken van het serieuze idee van de weledelgestrenge hooggeleerde en hoogdoorgeleerde professor doctor in de oudheidkunde Albert Egges van Giffen, die de grond onder alle Drentsche hunnebedden diep door zijn arbeiders liet doorploegen, zich na zijn dood te laten begraven in de steenkistheuvel bee ut Aar’mhuus an de Grönnegerweg bee Deever ?
Het zou ook zo kunnen zijn dat het Hunnebeddenbezoekersbetuttelteam van het Hunnebeddencentrum in Borger zo maar plotseling tijdens een oergezellige vrijdagmiddagborrel vindt dat door het beklimmen ernstige slijtage optreedt aan deze vervangbare en al duizenden jaren in onbruik geraakte stapels dikke stien’n.
Stel dat het bovenste deel van een dikke dekstien per beklimming gemiddeld 0,000000001 meter slijt en stel dat een deksteen ruim geschat 10000 keren per klauter- en klimseizoen wordt bezocht, dan slijt die deksteen 0,00001 meter per jaar, dus ongeveer ten hoogste 1 mm per honderd jaar.
De redactie van ut Deevers Archief hoopt ten zeerste dat de door de weledelgestrenge hooggeleerde en hoogdoorgeleerde professor doctor in de oudheidkunde Albert Egges van Giffen in 1955/1956 vernielde stapel dikke stien’n in de Stienakkers an de Grönnegerweg bee Deever tot in lengte van jaren door elke, maar dan ook door elke, bezoeker uitgebreid zal worden beklommen.
De redactie van ut Deevers Archief vreest dat het betuttelteam van de beheerder van de bossen van de Nederlandse Staat (de eigenaar van de vernielde stapel dikke stien’n in de Stienakkers an de Grönnegerweg bee Deever), het betuttelteam van de heemkunduge vurening uut Deever en het betuttelteam van het zo genoemde Oermuseum uut Deever, met instemming van het betuttelteam van de Hoge Dames En Heren Van De Voorkant Van Het Odheidkundige Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever, wellicht in de persoon van de cultuurbeleidsbeïnvloeder en monumentenballoteur Bernard Stickfort, het hier afgebeelde verbodsbetuttelbordje (gij zult het hunnebed niet beklimmen) wel heel graag zullen willen plaatsen bij de vele betuttelbordjes bee de verropte staepel dikke stien’n in de Stienakkers an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op 26 juni 2012.

Posted in Aarfgood, Albert Egges van Giffen, Grönnegerweg, Hunnebedde D52 | Leave a comment

N.S.B.-burgemeister Pier Obe Posthumus

In het Nieuwsblad van het Noorden van 1 juli 1949 verscheen het volgende bericht over de rechtzaak tegen de N.S.B.-burgemeester Pier Obe Posthumus van Diever.

Bijzonder Gerechtshof Assen
N.S.B.-burgemeester P.O. Posthumus
In April 1944 nam de 61-jarige spinnerijmeester en reiziger Pier Obe Posthumus uit Haren (Groningen) te Diever de burgemeesterszetel in en op 15 januari 1945 kreeg hij zijn definitieve benoeming. Van 1942-1943 was hij waarnemend burgemeester van Hoogezand en wethouder en loco-burgemeester van Haren.
Posthumus heeft zich als burgemeester bezig gehouden met de opsporing, de arrestatie en het verhoor van verschillende personen, in samenwerking met de bende landwachters, waaruit later de beruchte ‘Norger bloedploeg’ is ontstaan. Toen hij de plaatselijke politie niet meer vertrouwde, kwam op zijn verzoek een detachement van zeven landwachters ter versterking. Hij kon het goed met hen vinden (verdachte: ‘Later niet !’) en gaf hun na afloop van dienstverrichtingen een tevredenheidsbetuiging mee….
Ook de tekenkunst beoefende hij. Een N.S.B.-meisje tekende op de muur van het Schultehuis in Diever een doodshoofd, welke tekening hij verbeterde. Daaronder kwam nu en dan een streepje te staan. President: ‘Wat was daar de betekenis van ?’. Verdachte: ‘Hoofdzakelijk een bedreiging door de landwacht. Wanneer iemand naar de S.D. was opgezonden of de doodstraf had gekregen, werd een streepje onder de tekening gezet’. Bij de bevrijding vertoonde de muur 18 streepjes.
Onder meer werden tijdens een tocht met Sanner, Balsma, de Krijger en Burgman de heren Bruulsma te Beilen, dominee Geertsema en dokter J.L. Dinkla te Dwingelo gearresteerd. Van hen is dominee Geertsema overleden.
Voorts vorderde hij fietsen en wasblikken voor de O.T.-werkers, plakte aan het distributiebureau een lijst met namen aan van hen, aan wie geen bonkaarten verstrekt mochten worden, omdat zij weigerden voor de O.T. te werken, liet haver en hooi vorderen en nam de etenshalers in de hongerwinter het voedsel af om zelf daarvan te profiteren.
De gemeentesecretaris van Diever, de heer J. Boesjes, verklaarde geen hoge indruk van de burgemeesterscapaciteiten van de verdachte te hebben gekregen. Hij toonde veel belangstelling voor de O.T. en legde grote bereidwilligheid aan de dag voor alles wat de Duitsers hem vroegen.
De zaak werd aangehouden tot 20 Januarie aanstaande.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Tegen de N.S.B.-burgemeester Pier Obe Posthumes werd tien jaar straf geëist.
Zie het bericht elders in het Deevers Archief.
O.T. is de afkorting van Organization Todt, een Duitse organisatie.
Over de bloedploeg van Norg onder leiding van Geert Sanner zijn in de webstee wo2forum.nl meer gegevens te vinden in het artikel ‘Villa Nijenhuis, het Scholtenhuis van Norg’ van Dick Heuvelman.

De N.S.B.-burgemeester Pier Obe Posthumus werd op 9 april 1945 op klaarlichte tijdens het middageten in de serre van café Brinkzicht, het café van de beruchte N.S.B.’ er Klaas Marcus Balsma, opgepakt door enige parachutisten (wijlen Jantje Andreae-Oost: ’t waar’n van die kleine mannegies die laangs oens huus sleup’m) van de stick van Gilles Anspach, waarbij Gees (Geesje) Schoemaker, dochter van de postkantoorhouder Lambertus Schoemaker van Deever, optrad als gids. Bij deze bliksemactie lukte het niet de beruchte N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma te pakken te krijgen.
De afgebeelde zwart-wit ansichtkaart van café Brinkzicht is in 1949 uitgegeven, dus ten tijde van het proces bij het bijzondere gerechtshof te Assen. De rechterkant van het café, waar de serre zich bevindt, is jammer genoeg niet op de afbeelding te zien, echter is wel te zien op andere afbeeldingen in ut Deevers Archief.
De vraag is wat in de eerste jaren na het einde van de Tweede Wereldoorlog is gedaan met café Brinkzicht, wanneer is het van eigenaar veranderd ?
De redactie van ut Deevers Archief weet tot op de dag van vandaag niet wat de betekenis is van de houten palen die op de afbeelding aan de rechterkant zijn te zien. Wie weet dit wel ?
Naast het café staat de dan al behoorlijk dikke kastanjeboom, die helaas in de negentiger jaren van de vorige eeuw werd verwijderd.

Abracadabra-468
Abracadabra-469

 

 

Posted in Ansichtkoate, Café Balsma, Café Brinkzicht, Fraanse parachutist, Klaas Marcus Balsma, N.S.B.'er, Pier Obe Posthumus, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Glasmuseum De Spiraal an ut Meul’nende in Deever

Glasinstrumentmaker Cees van Olst (geboren in 1947, overleden op 10 november 2014 in Olst), afkomstig uit Rijswijk in Zuid-Holland, begon in 1979 in het boerderijgedeelte van un flinke (niet-origineel Saksische) boerdereeje an ut Meul’nende (toen nummer 6) (Katt’nende) in Deever een glasblazerswerkplaats, een museum, een winkeltje en een filmzaaltje. Dat is min of meer te zien op de hier afgebeelde kleuren-ansichtkaart.
Het museum kreeg officieel de naam Museum voor Glastechniek De Spiraal, maar werd in de Deeverse volksmond ut Glasmuseum genoemd.
Glasblaaskunstenaar Cees van Olst nam ook betaalde opdrachten aan, omdat hij een gezin had te onderhouden en omdat hij van glas de gekste dingen kon en wilde blazen. Hij vond het eigenlijk veel mooier en afwisselender voor mensen dingetjes te maken. Vazen behoorden ook tot die dingetjes, waaronder de twee hier afgebeelde en in de flinke (niet-origineel Saksische) boerdereeje an ut Meul’nende (Katt’nende) geblazen vazen; nu gewilde verzamelaarsobjecten.
De oranjekleurige vaas heeft hij in 1987 geblazen. De vaas is 17 cm hoog en heeft een grootste diameter van 8,5 cm.
De van grijs naar roze overlopende vaas heeft hij in 1988 geblazen. Deze zeer fraaie dikwandige vaas heeft een hoogte van 15,5 cm en een grootste diameter van 10 cm; de opening heeft een diameter van 5 cm. De vaas weegt 750 gram.
Net zoals alle andere museums in Deever is Museum voor Glastechniek De Spiraal gekomen (1979) en gegaan (1992). Een eigenaar van een museum heeft in de gemiente Deever geen schijn van kans zijn museum zonder geldopleverende nevenactiviteiten op langere termijn rendabel uit te baten. Een van zijn gedachte nevenactiviteiten was het uitbaten van een glasblaasschool, maar dat bleek in de gemiente Deever tot de onmogelijkheden te behoren.
In die flinke (niet-origineel Saksische) boerdereeje an ut Meul’nende (nu nummer 11) (Katt’nende) in Deever is nu Groepsaccomodatie Hubertushoeve gevestigd.

Posted in Ansichtkoate, Kuunst in de gemiente Deever, Meul’nende, Museum | Leave a comment

Boom’m plaant’n bee de skoele an de Tusschendarp

De Boomplantdag -vanaf 1980 Nationale Boomfeestdag– wordt sinds april 1957 gehouden op de derde dinsdag in maart. Het is de bedoeling leerlingen van de vierde klas van de lagere school het belang van bomen bij te brengen. Het is zeer zeker ook de bedoeling dat de leerlingen op die dag zelf bomen planten.
De redactie schat in dat de hier afgebeelde foto in het jaar 1963 tijdens de Boomplantdag is gemaakt naast de legere skoele an de Tusschendarp in Deever. Achter het kantoortje van de schoolmeesters met het grote raam is de in 1962 in gebruik genomen uitbreiding van de legere skoele te zien. In 1963 was ut Dingspilhuus nog niet gebouwd. De maker van de foto stond op het muurtje bij de ingang van het schoolplein. De redactie wil bijzonder graag de maker van deze historisch waardevolle foto in dit bericht vermelden. De afgebeelde foto is toch maar weer een fraai fragmentje uit het schoolverleden in de gemiente Deever.
Het bomen planten werd die dag zo te zien niet uitgevoerd door de leerlingen. De jongens staan er maar wat met de handen in de zakken bij te kijken.
De grote vraag is natuurlijk of de die dag geplante bomen vóór de sloop van deze school respectvol en duurzaam zijn verhuist naar een andere standplaats, bijvoorbeeld bij de nieuwe lagere school ‘de Singelier’ op de Westeresch ?
Van de vier mannen aan de linkerkant van de foto herkent de redactie aan de linkerkant Jan Boesjes, de gemeentesecretaris van de gemiente Deever. Jan Boesjes was per definitie ook secretaris van alle verenigingen in Deever. Naast hem staat burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd). De burgemeester staat er een beetje verveeld bij en is druk bezig een sigaret van het merk North State te roken. De burgemeester was in de zomer vaak drukker met het openluchtspel en het onbewoonbaar verklaren van Deevers aarfgood, dan met het besturen van de gemiente Deever. Naast de burgemeester staan ongetwijfeld de twee wethouders in hun mooiste zondagse klofje, want zo’n Boomplantdag levert toch wel een mooi persmomentje op. De man in het midden met lichte jas is Albertus Andree (of Andrea of Andreae ??) (die in de Deeverse volksmond altijd gewoon Bart Eulie werd genoemd). Hij is de bovenmeester van de legere skoele an de Tusschendarp in Deever.
De redactie van ut Deevers Archief herkent enige jongens op de hier afgebeelde foto. De jongen aan de linkerkant met bril en houtje-touwtje winterjas is Jan Bos, de zoon van U.L.O.-meester Hayo Bos (die door de U.L.O.-leerlingen vaak Bossie werd genoemd), uut de Kloosterstroate. De redactie meent dat de jongen met krulhaar en de handen in zijn colbertjasje Jento Koers is, die woonde halverwege de Deeverbrogge. De jongen met de uilebril aan de rechterkant van de hier afgebeelde foto lijkt Barteld de Ruiter uut Oll’ndeever te zijn.
De redactie verneemt van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief graag de naam van andere leerlingen op deze foto.
De redactie heeft de bijgaand afgebeelde kleurenfoto gemaakt op vrijdag 15 december 2023.

De heer Hendrik (Henk) Vondeling stuurde op 15 september 2023 de volgende door de redactie zeer gewaardeerde reactie.
De U.L.O.-meester heette niet Henk Bos, maar Haijo Bos. Door leerlingen werd hij vaak Bossie genoemd. Zijn collega uit dezelfde tijd was Henk van den Bos, die toen in de Brinkstraat woonde.

Reactie van de redactie van ut Deevers Archief op de reactie van Hendrik (Henk) Vondeling
In het bericht is de naam Henk Bos gewijzigd in Hayo Bos. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kent de bijnaam van andere U.L.O.-meesters ?

Posted in Alle Deeversen, Legere skoele in Deever, Verdwenen object | Leave a comment

Jans Roelof Tabak lig onder un oranjebroene plèète

De redactie van ut Deevers Archief ziet her en der in Nederland al wel steeds vaker objecten van weervast staal, zoals plantenbakken, tafelpoten, gevelbekleding, naamborden, reclameborden, buitenhaarden, sfeerpanelen, sokkels, brievenbussen, erfafscheidingen, huisnummers, tuinwanden, borderwanden, boomkorven, zandbakken, kunstobjecten, enzovoort, enzovoort, maar nog nooit een funerair kunstwerk in de vorm van een dekplaat. Nu is dat wel verklaarbaar, want de enige kaarkhof waar de redactie zo nu en dan rondloopt, dat is de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie weet niet wanneer de sombere, grauwe en wanhopige stenen dekplaat op het graf van wijlen dorpsfiguur, oraal historicus, groevedeskundige, koffie- en theepottenverzamelaar, verzamelaar van Deeverse papperassen en foto’s en hiel mooi Deevers sprekende Jans Roelof Tabak uut de Aachterstroate (vrogger de Saandhook) op prachtige wijze is afgewerkt met een funerair kunstwerk van oogverdovend oranjebruin weervast staal. Want zo’n dekplaat van oranjebruin weervast staal mag op zo’n somber, grauw en wanhopig kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever toch wel als een aandachttrekkend funerair kunstobject worden beschouwd. Ech wè !
Hoe heeft kunnen bestaan dat zo’n afwijkend funerair kunstobject van weervast staal op zo’n sombere, grauwe, wanhopige stenen afdekplaat van een graf aanwezig mag zijn ? Want daarover moeten de Hoge en Minder Hoge Gemeentelijke Dametjes en Heertjes Belast Met De Positieve Financiële Exploitatie En Het Aanzien Van De Kaarkhof An De Grönnegerweg Bee Deever hebben beslist. Die hebben dat in hun riante kantoortuintjes in het Raadhuis aan de Gemeentehuislaan in Deever getoetst aan futiele eisjes en voorwaarden en verordeningetje en milieuregeltjes en duurzaamheidsregeltjes en beleidsregeltjes en uitvoeringsregeltje. Voor het plaatsen van dit funeraire kunstobject hebben zij vast na lang wikken en wegen en vergaderen en collegiaal overleg bij wijze van hoge uitzondering en in al hun goedertierenheid een vergunning afgegeven.
Dochter Saskia en de kinderen versieren de plaat steeds mooi met enige koffie- en theepotten uit de verzameling van vader en opa Jans Roelof Tabak. Zie de bijgaande kleurenfoto’s.
Weervast staal is een soort staal dat te herkennen is aan de bruine roestkleur. De zeer dichte roesthuid schermt het dieper liggende materiaal af van zuurstof, waardoor het roesten sterk vertraagt. Weervast staal is een metaal dat bestaat uit koper, fosfor, silicium, nikkel, chroom en ijzer. Dit staal gaat bij blootstelling aan weersinvloeden vroeg of laat roesten. Dit is bij weervast staal geen slecht teken, want de dichte roestlaag voorkomt juist dat het staal verder gaat roesten. Ook geeft deze roestlaag het weervaste staal die opvallend oranjebruine kleur. Het onderhoud van weervast staal is vergelijkbaar met hout. Zo gaat het staal langer mee als het boven de grond wordt gebruikt en kan droogwaaien. Weervast staal kan niet goed tegen natte bladeren, die kleven aan de plaat, houden zo het staal langer nat en dat versnelt het roesten.

Afbeelding 1
De redactie heeft bijgaande afgebeelde kleurenfoto, waarop zes koffie- en theepotten uit de verzameling van Jans Tabak zijn te zien, gemaakt op vrijdag 27 november 2020.
Afbeelding 2
De redactie heeft bijgaande afgebeelde kleurenfoto, waarop vier koffie- en theepotten uit de verzameling van Jans Tabak zijn te zien, gemaakt op vrijdag 19 november 2021. Let vooral ook op het hoopje stenen bij het graf. Dat is vast een teken dat mensen het graf met respect hebben bezocht.

Afbeelding 3
De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto, waarop zeven koffie- en theepotten uit de verzameling van Jans Tabak zijn te zien, gemaakt op dinsdag 19 april 2022. Let vooral ook op het hoopje stenen bij het graf. Dat is vast een teken dat mensen het graf met respect hebben bezocht.

Afbeelding 4
De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto, waarop slechts één koffiepot uit de verzameling van wijlen Jans Roelof Tabak zijn te zien, gemaakt op zaterdag 17 december 2022. Saskia en de kinderen vervangen en verplaatsen zo nu en dan de potten, dat is te zien aan de afdruk van de bodem van de potten op de weervaste stalen dekplaat. Bezoekers van het graf kunnen uit respect voor Jans Roelof Tabak een steen bij het graf leggen.

Afbeelding 5

De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto, waarop zes koffie- en theepotten uit de verzameling van Jans Roelof Tabak zijn te zien, gemaakt op woensdag 17 mei 2023. Saskia en de kinderen vervangen en verplaatsen zo nu en dan de potten. Bezoekers van het graf kunnen uit respect voor Jans Roelof Tabak een steen bij het graf leggen of een bloemetje plaatsen.

Afbeelding 6
De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto, waarop zes koffie- en theepotten uit de verzameling van Jans Roelof Tabak zijn te zien, gemaakt op vrijdag 1 december 2023. Het had die ochtend een beetje gesneeuwd, maar de sneeuw op de metalen dekplaat van het graf van Jans Roelof Tabak was al snel gesmolten. Dochter Saskia en de kinderen hebben na 17 mei 2023 geen potten vervangen, maar wel een beetje bewogen. Bezoekers van het graf kunnen uit respect voor Jans Roelof Tabak een steen bij het graf leggen.

Afbeelding 7
De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto, waarop zes koffie- en theepotten uit de verzameling van Jans Roelof Tabak zijn te zien, gemaakt op vrijdag 15 december 2023. Dochter Saskia en de kinderen hebben na 1 december 2023 geen potten vervangen, maar wel een beetje bewogen. Bezoekers van het graf kunnen uit respect voor Jans Roelof Tabak een steen bij het graf leggen.

Posted in Alle Deeversen, Dorpsfiguur, Jans Roelof Tabak, Kaarkhof Grönnegerweg, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Tiekening van veer boerderee’n in Wapse

De kunstenaar Jan van Zeben heeft in 1995 bijgaand afgebeelde tekening van een groep boerderijen in Wapse gemaakt. De tekening is in het bezit van de heer Piet Koster, zoon van Jantje Koster-Hessels, oomzegger van Harm en Jan Hessels, kleinzoon van boer en wethouder Jacob (Jaap) Hessels uut de Kruusstroate in Deever. De heer Piet Koster heeft de navolgende uitleg bij de tekening geschreven. De redactie van ut Deevers Archief is hem daarvoor bijzonder erkentelijk. 

De boerderijen op de tekening staan aan de Ten Darperweg in Wapse, ongeveer tegenover de Wapser Herberg. De tekening is gemaakt vanaf de achterkant van de huizen, dus vanuit de weilanden.
Ik stuur hierbij een luchtfoto van het kadaster mee. Op dit plaatje heb ik de vier boerderijen van de tekening met een pijl aangegeven. Ik heb de vermoedelijke plaats waar de tekening is gemaakt met een rode cirkel aangegeven. Op de luchtfoto zijn nu veel schuren te zien en de getekende boerderijen zijn verbouwd of vernieuwd. Ik wil nog wel een foto maken op de plek waar de tekening is gemaakt, dat is achter waar nu een manege staat. Eerst beter weer afwachten.
Mij vrouw en ik hebben Jan van Zeben niet persoonlijk gekend. Hij was al overleden, toen we zijn vrouw leerden kennen. Hij is waarschijnlijk overleden tussen 2000-2010. Zijn vrouw is een paar jaar geleden overleden. Wij hebben de hier afgebeelde tekening en een paar etsen van haar gekregen. Hij woonde in Nijmegen en was tekenaar bij de P.T.T. In zijn vrije tijd tekende en schilderde hij veel en hij maakte ook etsen. In zijn vakanties gingen ze vaak naar Drenthe, daar heeft hij geschilderd en getekend in de omgeving van Ruinen, Ansen en Diever (Wapse).

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening, Wapse | Leave a comment

See hef mièr dan düs’nd kiender in de klasse ehad

In de beeldbank van de Historische Vereniging Steenwijk is aanwezig bijgaand afgebeelde prachtige sepiakleurige foto (fotonummer 1841147). De redactie van ut Deevers Archief is de beheerder van de beeldbank van de Historische Vereniging Steenwijk bijzonder erkentelijk voor zijn toestemming bijgaand afgebeelde foto in ut Deevers Archief te mogen tonen. De hier afgebeelde foto is omstreeks 1910 gemaakt. De maker van de foto is Heiman Nieweg Czn. Hij was fotograaf en fabrikant van lijsten in Steenwijk.
Op de hier afgebeelde foto zit Rigtje Johanna van der Land in de kinderwagen. Naast de kinderwagen staat Grietje Rigtje van der Land. Hendrik van der Land en Geertruida Catharina Posthumus zijn de ouders van de twee kinderen. Hendrik van der Land was onderwijzer in de kolonie Willemsoord.
Rigtje Johanna van der Land is geboren op 1 november 1909 in de kolonie Willemsoord. Zie de bijgaand afgebeelde geboorteakte. Grietje Rigtje van der Land is geboren op 14 februari 1901 in de kolonie Willemsoord. De redactie weet nog steeds niet wanneer zij is overleden.
Rigtje Johanna van der Land werd onderwijzeres aan de openbare lagere school in Deever. De redactie heeft nog niet uitgevogeld wanneer zij als onderwijzeres aan deze school is benoemd. Wel staat zij al op een foto die op 18 juni 1934 is gemaakt. De redactie denkt dat zij haar hele werkzame leven alleen schooljuffrouw van de legere skoele in Deever is geweest. Dus is zij tot ongeveer 1974 juffrouw van deze school geweest. Dus zij heeft zo ongeveer wel meer dan 1000 kinderen in de klas gehad. De redactie heeft in de tweede klas les van haar gehad. De redactie herinnert zich dat zij een strenge juffrouw van de ouderwetse vooroorlogse stempel met ouderwetse vooroorlogse gebruiken was.
Juffrouw Rigtje van der Land staat op een schoolfoto uit 1946, op een schoolfoto uit 1949 en op een schoolfoto uit 1959. En ze zal mettertijd en bij tijd van leven op meer foto’s in ut Deevers Archief staan.
Juffrouw Rigtje van der Land liet na de Tweede Wereldoorlog an de Binnenesch in Deever een huis bouwen. Dat was het eerst gebouwde huis aan de Binnenes. De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto van haar woonhuis gemaakt op vrijdag 15 december 2023. Daar heeft ze gewoond tot ze op hoge leeftijd naar het bejaardenhuis De Menning in Wilhelminaoord verhuisde.



Posted in Legere skoele in Deever | Leave a comment

Abram Moesker steet veur sien V.I.V.O.-winkel

In de beeldbank van de Historische Vereniging Steenwijk is diapositief (foto 1860035) aanwezig. Bijgaande afbeelding (afbeelding 1) is de digitale versie van een afdruk van dat kleurendiapositief. De redactie van ut Deevers Archief is de beheerder van de beeldbank van de Historische Vereniging Steenwijk bijzonder erkentelijk voor zijn toestemming bijgaande afbeelding in ut Deevers Archief te mogen tonen. De Steenwijker Ab Kiers heeft de afgebeelde foto omstreeks 1960 gemaakt.
Op de afbeelding is de V.I.V.O.-winkel van Abram (Bram) Moesker en Martha Jonkers an de Heufdstroate in Deever te zien. De grossier Jacobus (Ko) Kiers uit Steenwijk bevoorraadde de V.I.V.O.-winkel van Bram Moesker en Martha Jonkers. V.I.V.O. was een afkorting van Vrijwillige Inkoop en Verkoop Organisatie.
Abram (Bram) Moesker is geboren op 6 augustus 1932. Hij is overleden op 5 juni 2007.
Abram (Bram) Moesker staat voor zijn winkel. Hij heeft net het zonnescherm laten zakken. In zijn etalage maakt hij onder meer reclame voor Lucky Strike en Pall Mall sigaretten. Boven het eenvoudig uitgevoerde zonnescherm is te lezen: Galanterieën – Kruidenierswaren. Abram (Bram) Moesker heeft die tekst niet zelf boven zijn kruidenierswinkel laten aanbrengen. Dat heeft Reintje (Reintie) Slagter, de vorige eigenares van de kruidenierswinkel an de Heufdstroate in Deever, laten doen. De redactie weet niet of Abram (Bram) Moesker en Martha Jonkers ook galanterieën verkochten.
De familie Moesker woonde in het huis rechts naast de winkel.
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto (afbeelding 2) gemaakt op 15 december 2023.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Neringdoende | Reacties uitgeschakeld voor Abram Moesker steet veur sien V.I.V.O.-winkel

Zicht op ut Brinkie en de kleine Peperstroate

De Vereniging voor Vreemdelingen Verkeer (V.v.V.V) van Deever stelde in 1953 een toeristisch reclameboekje met de erg oorspronkelijke titel ‘Diever’ samen; dit ter gelegenheid van het Openluchtspel. In dat jaar werd in het openluchttheater an de Shakespearebrink (voorheen Bolderbrink) in ut Grünedal an de Heezeresch van Deever het door William Shakespeare geschreven toneelstuk ‘Eind goed, al goed’ opgevoerd.
Op bladzijde 25 van genoemd reclameboekje is bijgaande foto afgebeeld van een deel van ut Brinkie en de kleine Peperstroate.
In het huis in het midden en staand an ut Brinkie (is ut Brinkie wel een echt origineel Saksisch brinkje ?) woonde de familie Westerhof. De hier wonende Koop Westerhof overleefde op 10 april 1945 op wonderbaarlijke wijze de Duitse moordpartij op het marktterrein.
In het huis aan de linkerkant en staand an de kleine Peperstroate woonde de familie Roelof Hunneman. De hier wonende Roelof Hunneman overleefde op 10 april 1945 de Duitse moordpartij op het marktterrein niet.
Het monumentale en rijksmonumentwaardige keuterboerderijtje van de familie Roelof Hunneman was in 1953 nog niet rücksichtlos und gründlich ten prooi gevallen aan de megalomane sloopdrift van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd, zijn vrouw werd in de Deeverse volksmond altijd tante Nel genoemd, zijn hond werd in de Deeverse volksmond altijd Krentestoete genoemd) en de gelijkgerichten onder de Hoge Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Sloopgelijk In Het Gemeentehuis Van De Gemiente Deever.

Posted in Aarfgood, Keutereegie, Kleine Brink, Peperstroate, Tweede Wereldoorlog, Verdwenen object | Leave a comment

Keimpe Roosjen in ut Oranjehotel in Scheveningen

Bij het tonen van ansichtkaarten uut de gemiente Deever gaat het de redactie van ut Deevers Archief in de eerste plaats om wat op de afbeelding is te zien, maar vaak is het tonen van een ansichtkaart pas echt de moeite waard als op de achterkant iets staat dat verband houdt met het verleden van de gemiente Deever, bijvoorbeeld bekende namen (elke Deeverse maakt deel uit van het verleden van de gemiente Deever) of een mooie waardevolle tekst. Zo ook de informatie op de achterkant van de afgebeelde ansichtkaart. Nog waardevoller wordt het bericht als bezoekers van ut Deevers Archief op dit bericht reageren.

In 1941, tijdens de Tweede Wereldoorlog, stuurde de familie Kuiper (Wie weet welke familie Kuiper ? De redactie vermoedt dat het de familie Dirk Kuiper (Dörkie Kuper) an ut begun van de Heufdstroate was) bijgaande ansichtkaart van de gedenknaald in ’t bosch bij Diever (het nu in bouwvallige staat verkerende monument op Berkenheuvel) naar de Deeverse Keimpe Roosjen, die gevangen zat in cel 778 van de beruchte Deutsche Polizeigefängnis (Oranjehotel) aan de Van Alkemadelaan 850 in Scheveningen.
Keimpe Roosjen is een zoon van Broer Roosjen (geboren op 20 januari 1884, overleden op 2 januari 1939 in Deever) en Jacoba Tiemersma (geboren op 30 mei 1888, overleden op 1 mei 1955 te Deever). Broer Roosjen was hoofdonderwijzer van de Gereformeerde School in Deever)
Keimpe Roosjen is de jongste broer van Sierd Okke Roosjen (geboren op 7 oktober 1908 in Deever, overleden op 5 februari 1973 in Amsterdam), die hoofdonderwijzer van de Gereformeerde School in Deever was. Sierd Okke Roosjen was getrouwd met Grietje Fokkinga (geboren op 22 september 1907, overleden op 19 augustus 1998).
Keimpe Roosjen slaagde in 1932 aan de Christelijke Kweekschool in Zwolle voor zijn examen van onderwijzer. Hij slaagde in 1936 voor de zo genoemde hoofdakte (na de lagere akte kon je de hoofdakte halen). In 1936 werd hij tijdelijk onderwijzer aan de bijzondere school op Koekange. Hij ging daarna werken als ambtenaar op het Departement van Defensie. In december 1940 werd hij bevorderd tot adjunct-commies op het Departement van Justitie.
De redactie heeft tot op de dag van vandaag niet kunnen achterhalen waarom Keimpe Roosjen gevangen zat. Had het iets te maken met zijn werk op het Departement van Defensie in oorlogstijd ? Wie weet het wel ?

Op 2 november 2018 en 10 november 2018 reageerde mevrouw Jacobien Bruinsma-Roosjen als volgt.
Keimpe Roosjen was mijn vader. Ik ben zijn jongste dochter Jacobien. Ik ben geboren op 15 juli 1958.

Mijn vader werkte bij het Ministerie van Defensie in Den Haag. Hij was tijdens de Tweede Wereldoorlog actief in het verzet. Hij verspreidde illegale bladen (Trouw). Hij woonde bij een hospita en is door haar verraden. Hij is opgepakt in 1941 en zat gevangen in het Oranjehotel. Hij werd later naar Duitsland overgeplaatst. Gelukkig was dit in het begin van de oorlog. Hij heeft de oorlog doorstaan. Hij is een geweldig mens geweest voor zijn vrouw, vijf kinderen en tien kleinkinderen. Hij was een fantastische vader. Hij is overleden in 1997.

Op 13 november 2018 reageerde de heer Broer (Bob) Roosjen als volgt.
Ik ben één van de twee zonen van Keimpe Roosjen
Sierd Okke Roosjen is de oudste broer van Keimpe Roosjen (1913-1997). Zijn ouders zijn Broer Roosjen (1884-1939), ook hoofdonderwijzer te Diever en Jacoba Tiemersma (1883-1955).
.
Abracadabra-1217
Abracadabra-1216

Posted in Alle Deeversen, Ansichtkoate, Landgoed Berkenheuvel, Monement op Baark'nheuvel, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Van Osstraat te wijzigen in ’t Kasteel

De wegen op ‘t Kastiel in Deever hebben jammer genoeg te lang Burgemeester van Oslaan geheten.
De intrigerende vraag is waarom de Hoge Dametjes en Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Straatnamen Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever deze wegen de naam Burgemeester van Oslaan heeft aangemeten en waarom niet de naam Burgemeesters van Oslaan ? Er zijn immers twee Ossen (vader en zoon) burgemeester van de gemiente Deever geweest.
Deze dwaling van de Hoge Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Straatnamen Gelijk In Het Gemeentehuis Aan De Brink Van Deever is helaas slechts ten dele recht gezet door de Hoge Dametjes en Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Straatnamen Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever.
Op de hier afgebeelde kleurenfoto is te zien dat de andere weg over ’t Kastiel (de mooie weg langs de Fledderushoeve) nu ten onrechte Van Osstraat heet. Deze weg ook Van Osstraat noemen dat is wel heel veel eer voor burgemeester Hendrik Gerard van Os, die veel te lang aan het Deeverse pluche bleef kleven.
Pas vanaf het pand waarin nu het naai-atelier van Maaike Bakker is gevestigd (adres Van Osstraat 4a) tot aan de Dwarsdrift zou het aanvaardbaar kunnen zijn de naam Van Osstraat te blijven gebruiken. Het ene deel van deze straat zou dan Leonard Willem van Osstraat kunnen heten en het andere deel Hendrik Gerard van Osstraat, immers de Hoge Dametjes en Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Straatnamen Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever schijnen zo nodig elke burgemeester van de gemiente Deever op deze manier en zonder aanziens des persoons te moeten verheerlijken.
En waar in Deever hebben de Hoge Dametjes en Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Straatnamen Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever zo nodig Johannus Pottinga Szn verheerlijkt ? Hij is maar zo’n twee magere jaartjes burgemeester van de gemiente Deever geweest. De redactie is van mening dat het eventueel naar hem vernoemen van een achterafweggetje, een achterafpaadje, een achterafsteegje, een achteraflaantje, een achterafstraatje of een achterafpleintje wel meer dan voldoende is.
Zou het een politiek briljant idee kunnen zijn om in de gemiente Deever het beheren, periodiek schoonmaken en onderhouden van al het gemeentelijke wegmeubilair, zoals smerig geworden lantaarnpalen en straatnaamborden -zie de hier afgebeelde kleurenfoto- onderhands gratis of voor een habbekrats uit te besteden aan een hobby-onderneming, bijvoorbeeld aan een boermarke of aan de supporters van een sportvereniging of aan een buurtvereniging of aan de dorpskrachten van de plaatselijke heemkunduge vurening ? Dan kan door de inzet van dorpskrachten op zijn minst ongeveer een kwart voltijds-ambtenaar worden wegbezuinigd uit het kantoortuinencomplex aan de Gemeentehuislaan in Deever.
De redactie heeft bijgaande afgebeelde kleurenfoto op 2 januari 2017 gemaakt.

Abracadabra-572

Posted in Deever, Gemeente Westenveld, Gemiente Deever, Gemientebestuur, Stroatnaème, Toevallige waarneming, ut Kastiel | Leave a comment

Un offesleet’n grafstien veur un ienvoldige deure

Bijgaande zwart-wit afbeelding van een deel van het westelijke deel van de zuidelijke zijbeuk van het kerkgebouw aan de brink van Deever is in 1934 gepubliceerd in een geïllustreerd weekblad.
Het bijschrift bij de foto luidt als volgt:
Het geheel van kerk en toren te Diever is zwaar van bouw en mooi-Drentsch in de omgeving, maar ook details zooals dit torenpoortje zijn vol stemming, opgewekt door muren, een eenvoudige deur en een afgesleten zerken stoepje, en een verdiepende beschouwing waard.
De redactie van ut Deevers Archief zoekt zich nog steeds suf naar de titel van dit geïllustreerde weekblad. Wie van de bezoekers van ut Deevers Archief weet om welk weekblad het gaat ?
De eenvoudige deur was geen torenpoortje, maar was tot de opening van de lagere school aan de brink de toegang tot de lagere school in het westelijke deel van de zuidelijke beuk van het kerkgebouw. De deur is ook geen oorspronkelijke deur, want is er in de negentiende eeuw ingeknutseld.
Intrigerend is wel het ‘afgesleten zerken stoepje’. De redactie heeft het vermoeden dat een deel van een oude gebroken zerk van een graf in de hof van de kerk aan de brink lang heeft gediend als opstapje.
Bij de Grote Restauratie in de vijftiger jaren van de vorige eeuw is de oorspronkelijke muur hersteld, wat te zien is op de hier afgebeelde kleurenfoto, die de redactie van ut Deevers Archief op woensdag 19 september 2018 heeft gemaakt.

Posted in Brink, Deever, Kaarke an de brink, Legere skoele in Deever | Leave a comment

Un doodloop’nde of neet doodloop’nde saandweg ?

Het gedeelte van de Stienwiekerweg tussen Oldendeever en de Westerdrift is gelukkig nog steeds een saandweg. Dat moet vooral zo blijven. Maar voor hoelang nog ? Het is in enige mate lovenswaardig dat de veelal niet-Deeverse Hoge Dametjes En Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Gelijk In Het Ambtenarenpaleis Aan De Gemeentehuislaan In Deever hebben begrepen dat doorgaand verkeer erg schadelijk is voor deze saandweg. Maar hoe kan doorgaand verkeer worden geweerd ?
De saandweg kan natuurlijk het beste aan beide einden worden geblokkeerd met een afsluitbare slagboom. Maar dan kunnen de gebruikers van de grond langs de saandweg niet met een voertuig bij hun land komen ? Dat zou kunnen worden opgelost door die gebruikers een sleutel voor het slot van die afsluitbare slagboom te geven. Maar dat lijkt te veel gedoe te zijn.
De boerenslimme verkeerskundoloog onder de Hoge Dametjes En Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Gelijk In Het Ambtenarenpaleis Aan De Gemeentehuislaan In Deever heeft zijn ogenschijnlijke gelijk al een hele tijd gehaald in het aan beide einden van de saandweg plaatsen van verkeersbord RVV – L08 (doodlopende weg). Maar dat is regelrechte volksverlakkerij. Daar trappen we niet in, want de redactie van ut Deevers Archief is ook op woensdag 19 september 2018 weer eens met een automobiel van het ene einde naar het ander einde van de saandweg gereden zonder een blokkade tegen te komen.
Het ware voor de boerenslimme verkeerskundoloog juridisch gezien beter aan beide einden van de saandweg het verkeersbord RVV C01 (gesloten in beide richtingen) te plaatsen.
Aan de kant van de Westerdrift ontbreekt het witte bord onder verkeersbord RVV – L08.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de twee hier afgebeelde kleurenfoto’s gemaakt op woensdag 19 september 2018.

Posted in Aarfgood, Oll'ndeever, Saandweg | Leave a comment

Bert Elmendorp hef de kaarke en de toor’n etiekent

Op bijgaand afgebeelde tekening is de gemeentelijke toren en het kerkgebouw an de brink van Deever in de winter te zien. De redactie van ut Deevers Archief kwam onlangs een afbeelding van deze tekening tegen op de webstee van de Hervormde Kerkgemeente Diever.
De maker van deze tekening is Bert Elmendorp. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie gegevens van Bert Elmendorp verstrekken ? Wie heeft Bert Elmendorp gekend ? Is hij begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever ?
De hier afgebeelde tekening is ook gebruikt voor een persoonlijke postzegel van 44 eurocenten. De hier afgebeelde tekening is ook te bewonderen op de voorkant van het boek Het Mirakel van alleskunner Klaas Kleine.
De redactie heeft deze prachtige tekening voor het eerst waargenomen op de voorkant van het in mei 2000 uitgegeven must-have boek Het Mirakel. Zie ook het bericht Klaas Kleine hef ok ut book ut Meraèkel eskree’m.

Posted in Bert Elmendorp, Kaarke an de brink, Tiekening, Toor'n an de brink | Leave a comment

Un skildereeje van un olde hutte in Deever

De kunstschilder Adrianus (Arie) Johannes Zwart is geboren op 30 augustus 1903 in Rijswijk en is overleden op 27 augustus 1981 in het Rosa Spierhuis in Laren in Noord-Holland.
Na zijn huwelijk in 1926 was hij voor het levensonderhoud van zichzelf en zijn gezin afhankelijk van de inkomsten uit de verkoop van zijn schilderijen. Hij reisde veel door Nederland, eerst alleen, later met zijn gezin in een omgebouwde verhuiswagen. In 1936 werd deze vervangen door een speciaal voor het gezin gebouwde woonboot, die de naam De Trekschuit kreeg. Hiermee gingen hij en zijn gezin verder op reis door Nederland. Hij was vaak te vinden op de Beulakker Wiede en in Möppel. In de winter lag De Trekschuit in Möppel. Zwart is door zijn contacten met Möppeler schilders na 1940 overgestapt op het gebruik van lichtere kleuren met een lossere penseelvoering, zoals op het afgebeelde schilderij is te zien. Zijn schilderijen werden in de kunsthandel voor goede prijzen verkocht en waren vaak te zien op tentoonstellingen.
Arie Zwart gaf zijn hier afgebeelde schilderij de naam Hutje te Diever (Dr). Het werk is met olieverf geschilderd op een linnen doek. Het schilderij is aan de achterkant op het linnen voorzien van de handtekening van de schilder. De redactie van ut Deevers Archief schat in dat Arie Zwart dit schilderij tussen 1945 en 1950 heeft gemaakt.
De grote vraag is natuurlijk waar in de gemiente Deever hij dit schilderij heeft gemaakt. Het kan natuurlijk zo zijn dat hij met zijn schip De Trekschuit een reis door de Drentse Hoofdvaart heeft gemaakt en enige tijd an de löswal an de Deeverbrogge heeft gelegen en zo in de gemiente Deever plekken waar nog een hut stond, heeft leren kennen.
De redactie van ut Deevers Archief weet uit zijn jeugd in de vijftiger jaren van de vorige eeuw dat an de Wittelerweg in Oll’ndeever nog een familie in een hut woonde. Het kan best zo zijn dat Arie Zwart zich door die ene hut in Oll’ndeever heeft laten inspireren en van de weeromstuit links op de achtergrond nog een hutje schilderde.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
Het schilderij ‘Hutje te Diever’ hangt tegenwoordig in een woonkamer ergens in Assen.
De eigenaar heeft het kunstwerk in 2020 gekocht van een particulier in Utrecht. Hij heeft het schilderij helemaal laten schoonmaken, restaureren en opnieuw in laten lijsten. Het schilderij hangt er nu perfect bij.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

Un olde auto bee ut hunnebedde an de Grönnegerweg

De redactie van ut Deevers Archief is nog steeds toeroeroeroe en ondersteboven van het niet hebben kunnen bemachtigen van de hier afgebeelde uiterst unieke zwart-wit ansichtkaart met witte rand van ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever. De kaart werd tijdens een lang bewust telefoonloos verblijf elders van de redactie compleet met plastic beschermhoesje te koop aangeboden. Zo’n ansichtkaart komt slechts één keer in het leven van een verzamelaar langs. De redactie bezit -helaas, helaas- geen goede scan van de hier afgebeelde ansichtkaart.
Op de ansichtkaart is te zien hoe in het verleden werd omgegaan mit ut in mekèèr esakte hunnebedde: De auto gewoon vlak naast ut hunnebedde parkeren en dan ut hunnebedde beklimmen en fotootjes nemen. Wellicht en hopelijk kon de chauffeur met zijn automobiel om ut hunnebedde rijden. Was het nu nog maar zo.

Posted in Grönnegerweg, Hunnebedde D52 | Leave a comment

Greinspoaltie 49 steet now an de Mond’n

In de webstee www.lc.nl van de Leeuwarder Courant verscheen op 22 september 2011 het volgende bericht:
Grenspaaltjes Friesland-Drenthe gerestaureerd
ZORGVLIED – Met de herplaatsing van grenspaal 49 op de Fries-Drentse grens bij Zorgvlied is een restauratieproject van de provincie Fryslân voltooid. Van de 148 gietijzeren palen die de grens sinds 1894 afbakenden, waren nog 51 over. Deze zijn allemaal opgeknapt. Beide provinciewapens zijn op de paaltjes te zien.

Van de oorspronkelijke plaats van ut Dreins-Fryske-greinspoaltie 49 (greinspoaltie XLIX) zijn de Rijksdriehoek-coördinaten 213612.180 en 549292.388 en zijn de GPS-coördinaten 52.92752 en 6.25882. De oorspronkelijke plaats van greinspoaltie 49 is met behulp van de GPS-coördinaten weergegeven in afbeelding 1.
Op zijn oorspronkelijke plaats is het oorspronkelijke greinspoaltie 49 verdwenen, derhalve kan greinspoaltie 49 niet zijn herplaatst, beter geschreven niet zijn verplaatst. Aan de Monden, tussen de oorspronkelijke plaats van de greinspoalties 48 en 49, staat nu un greinspoaltie dat elders op de Dreins-Fryske-greinse heeft gestaan.. Dit greinspoaltie heeft nummer 49 gekregen. Zie de afbeeldingen 2 en 3.

Afbeelding 1
Oorspronkelijke plaats van greinspoaltie 49.

Afbeelding 2
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande kleurenfoto van greinspoaltie 49 aan de Monden op Zorgvliet op 1 december 2023 gemaakt.

Afbeelding 3
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande kleurenfoto van greinspoaltie 49 aan de Monden op Zorgvliet op 1 december 2023 gemaakt.

Posted in Dreins-Fryske-greinse, Greinspoal, Zorgvliet | Leave a comment

Hoe sit dat now pusies mit greinspoaltie 45 ?

In de webstee www.lc.nl van de Leeuwarder Courant verscheen op 22 september 2011 het volgende bericht:
Grenspaaltjes Friesland-Drenthe gerestaureerd
ZORGVLIED – Met de herplaatsing van grenspaal 49 op de Fries-Drentse grens bij Zorgvlied is een restauratieproject van de provincie Fryslân voltooid. Van de 148 gietijzeren palen die de grens sinds 1894 afbakenden, waren nog 51 over. Deze zijn allemaal opgeknapt. Beide provinciewapens zijn op de paaltjes te zien.

Afbeelding 1
Op deze afbeelding is de oorspronkelijke positie van het oorspronkelijke Dreins-Fryske greinspoaltie 45 aan de noordzijde van de Verwersweg op Zorgvliet te zien. De GPS-coördinaten van de originele positie van grenspaal 45 zijn 52.92199 en 6.24609. 
Afbeelding 2
Grenspaalliefhebber, grenspaalkenner en grenspaalonderzoeker Harry ten Veen heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto van het originele greinspoaltie 45 op zijn originele plaats gemaakt op 22 december 2007. Dat is alweer lang geleden. Dit greinspoaltie stond op die datum aan de noordzijde van de Verwersweg.

Afbeelding 3
Grenspaalliefhebber, grenspaalkenner en grenspaalonderzoeker Harry ten Veen heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto gemaakt op 22 december 2007. Dat is alweer lang geleden. Het op deze foto zichtbare greinspoaltie staat aan de zuidkant van de Verwersweg. De grote vraag is natuurlijk waarom dit greinspoaltie tegenover greinspoaltie 45 is geplaatst geweest geworden. Het is in elk geval geen origineel greinspoaltie op zijn originele positie.


Afbeelding 4
Grenspaalliefhebber, grenspaalkenner en grenspaalonderzoeker Herman Posthumus heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto gemaakt. Aan de overkant van de Verwersweg is het originele greinspoaltie 45 op zijn originele plaats te zien. De redactie weet nog niet wanneer Herman Posthumus deze historisch waardevolle foto heeft gemaakt. De redactie weet wel dat deze foto ruim vóór 22 oktober 2011 is gemaakt.
Afbeelding 5
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto gemaakt op 1 december 2023. Het hier zichtbare niet originele greinspoaltie 45 staat aan de zuidzijde van de Verwersweg. De redactie heeft voor alle zekerheid nog even achter het bruine hoopje rommel naast de ekkelboom gekeken, maar daar was geen origineel greinspoaltie 45 te ontwaren.
Bij het restauratieproject van de greinspoalties op de Dreins-Fryske-greinse in 2011 is het originele greinspoaltie 45 ongetwijfeld niet opzettelijk weggerestaureerd. Nu zit Zorgvliet opgescheept met een niet-origineel greinspoaltie 45 op de verkeerde stee aan de verkeerde kant van de Verwersweg. Wellicht is het vrijgekomen originele greinspoaltie 45 van de noordzijde van de Verwersweg verplaatst naar de Monden.

Posted in Dreins-Fryske-greinse, Greinspoal, Zorgvliet | Leave a comment

Un survettie mit een rère reclame onder un muffin

In het Landhotel Diever, dat gevestigd is in ut Aar’mhuus an de Grönnegerweg bee Deever, kan je bij een kopje koffie bijvoorbeeld een lekkere muffin met blauwe bessen eten. Een muffin mag niet worden verward met een cupcake. Zo’n lekkere muffin met blauwe bessen wordt geserveerd op een servetje op een schoteltje.
Op het rouwzwarte servetje onder die lekkere muffin maakt de handels-, winkeliers-, horeca-, neringdoenden- en middenstandsvereniging met de zeer merkwaardige naam ‘Diever Village of Shakespeare’ reclame voor zichzelf. Diever is helemaal niet het dorp van Shakespeare. Diever is helemaal het dorp van de echte Deevers’n. Zo’n servetje is weer een ernstig kenmerk van de in Deever heersende shakespearitis.
Dus Landhotel Diever an de Grönnegerweg bee Deever maakt niet reclame voor zichzelf, maar maakt reclame voor de handels-, winkeliers-, horeca-, neringdoenden- en middenstandsvereniging met de zeer merkwaardige naam ‘Diever Village of Shakespeare’.
De leden van de handels-, winkeliers-, horeca-, neringdoenden- en middenstandsvereniging met de zeer merkwaardige naam ‘Village of Shakespeare Diever’ denkt vette pegels te kunnen verdienen aan het uitbaten van de achternaam van die eeuwen geleden overleden oubollige toneelstukkenschrijver met zijn volkspubfilosofietjes uit Stratford aan de Avon in het Engelse graafschap Warwickshire.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de twee bijgaand afgebeelde kleurenfoto’s gemaakt op 1 december 2023. Het had die ochtend wat gesneeuwd an de Grönnegerweg bee Deever.

Posted in Aar'mhuus, Grönnegerweg, Shakespearitis | Leave a comment

De Deeverse roggemeeërs van mr. A. C. van Daalen

Mannen uut de gemiente Deever deden in de bouw het seizoenswerk op het Landgoed Berkenheuvel. De hier afgebeelde foto geeft een fraai beeld van boerenarbeiders aan het werk en dan nog wel tijdens het rogge maaien op de bouwakkers van het Landgoed Berkenheuvel van mr. A.C. van Daalen. De redactie van ut Deevers Archief zou bijzonder graag willen weten wanneer de hier afgebeelde sepiakleurige foto is gemaakt; de redactie schat in dat de foto in de dertiger jaren van de vorige eeuw is gemaakt. Niet bekend is wie de hier afgebeelde foto aan de redactie ter beschikking heeft gesteld ! Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie helpen met het vinden van de namen van de mannen ? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief wil de redactie in de gelegenheid stellen foto’s van het boerenleven in de gemiente Deever te scannen ?

In juli 1890 kochten mr. Albertus Christiaan van Daalen en zijn neven Theodorus Helenus van Rees en Hendrik Johannes Praeger het Landgoed  Berkenheuvel voor 46000 gulden van mr. J. Hoekwater. Daarmee waren ze eigenaar geworden van ruim 950 hectare grond, bestaande uit 320 hectare bosgrond, 130 hectare heideveld, 500 hectare zandverstuiving en 4 hectare bouw- en weiland en een landhuis.
In 1925 was mr. Albertus Christiaan van Daalen de enige eigenaar van het Landgoed Berkenheuvel. Door de vele aankopen was het landgoed uitgebreid tot 1350 hectare. In 1925 bestond het landgoed uit 1050 hectare bosgrond, 230 hectare heideveld, nog slechts 20 hectare zandgrond en 40 hectare bouw- en weiland, alsmede 60 wegen en waterleidingen, een kwekerij, 10 woningen en een landhuis.
Mr. Karel Meerkamp van Embden uit Amstelveen, kleinzoon van mr. A.C. van Daalen, heeft voor de vele nazaten van mr. A. C. van Daalen een boek over de geschiedenis van het Landgoed Berkenheuvel samengesteld. Bij zijn speuren naar gegevens voor het boek kwam hij in bewaard gebleven loonstaten van de periode 1947 tot 1964 de namen tegen van de mannen die tot 1970 (het jaar van de verkoop van het Landgoed Berkenheuvel aan de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten en Staatsboschbeheer) in vaste dienst van het Landgoed Berkenheuvel waren:
– Wolter Smit (boswachter van 1934 tot 1964);
– Albert Oostra (van 1947 tot zijn pensionering in 1964);
– Jan Albert (Jan Auberts) Udinga (van 1947 tot 1970);
– Albert (Appe) Noorman (van 1947 tot 1970);
– Koert Boers (van 1947 tot 1964);
– Harm Zoer (van 1947 tot 1964);
– Jan Smit (van 1947 tot 1956);
– Johannes Smit (van 1947 tot 1956);
– Johannes (Hans) Warring (van 1947 tot 1952);
– Koop Westerhof (van 1947 tot 1952);
– Frederik (Frièrik) Heiblom (van 1950 tot 1962);
– Lammert (?) Houwer (van 1950 tot 1954);
– Wolter Douwsma (voorwerker van 1955 tot 1970);
– Rensinus (Sinus) Gerrits (van 1965 tot 1970).
Toen de nazaten van mr. A.C. van Daalen het landgoed in 1970 verkochten, waren in vaste dienst Wolter Douwsma, Jan Albert (Jan Auberts) Udinga, Albert (Appe) Noorman en Rensinus (Sinus) Gerrits.
Anne Udinga (geboren 7 januari 1941), een zoon van Jan Albert Udinga, vertelde de redactie van ut Deevers Archief dat hij in zijn jonge jaren, twee jaar op het Landgoed Berkenheuvel heeft gewerkt als pootjongen, zeg maar als boompjesplanter. En zo zullen er wel meer jonge mannen zijn geweest. De redactie van ut Deevers Archief verzoekt de de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief meer gegevens aan te dragen over de werkers die meegeholpen hebben het Landgoed Berkenheuvel groot en prachtig te maken.
Het is jammer dat het boek over de geschiedenis van het Landgoed Berkenheuvel van mr. Karel Meerkamp van Embden, kleinzoon van mr. A.C. van Daalen, volgens hem teveel een familieboek is geworden en daardoor wellicht nimmer de inwoners van de gemiente Deever zal bereiken. De in de geschiedenis van het Landgoed Berkenheuvel geïnteresseerden zullen daarom op eigen kracht en voor zover mogelijk achter de ongetwijfeld in alle opzichten boeiende geschiedenis van het Landgoed Berkenheuvel moeten zien te komen.

Posted in Albertus Christiaan van Daalen, Alle Deeversen, Landgoed Berkenheuvel | Leave a comment

De Germaansche S.S. vugèderde in café Balsma

In het Duitsgezinde Drentsch Dagblad (officieel orgaan voor de provincie Drenthe) werd op 27 februari 1943 de hier getoonde advertentie gepubliceerd.

Op maandag 1 maart 1943 hield de Germaansche S.S. een propagandabijeenkomst in het café van de beruchte N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma an de Brink in Deever. Niet bekend is of en zo ja welke inwoners van de gemiente Deever lid zijn geweest van de Germaansche S.S. Maar wellicht is dat nog steeds onderzoekbaar.
De Germaansche S.S. was de verzamelnaam van verschillende paramilitaire groepen, die van 1939 tot 1945 ontstonden in door Duitsland bezette gebieden. De Germaansche S.S. was gebaseerd op het model van de Schutzstaffel (S.S.) en had als doel de nationaalsocialistische rassendoctrine en het antisemitisme op te leggen. Dit deed zij voornamelijk door lokale politietaken op zich te nemen en eenheden van de Gestapo, de Sicherheitsdienst (S.D.) en andere afdelingen van de Reichssicherheitshauptamt te versterken.
De Nederlandse organisatie werd opgericht onder de naam Nederlandsche S.S., maar later omgedoopt tot Germaansche S.S. Ze was betrokken bij razzia’s tegen joden voor deportatie naar vernietigingskampen. Na de oorlog werden de meeste leden van de Germaansche S.S. in Nederland gebrandmerkt als landverraders en werd een deel veroordeeld wegens oorlogsmisdaden.
De taak van de Beauftragter van de Provincie was toezicht houden op het openbaar bestuur en het economisch leven. Daarnaast moest hij zich bezig houden met het nazificeren van de publieke opinie.

Posted in Brink, Café Balsma, Klaas Marcus Balsma, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

De bos bee de boerdereeje De Uilenhorst

De redactie van ut Deevers Archief vervangt zo nu en dan voor de broodnodige verandering de kopafbeelding van het Deevers Archief.
Als jij in het bezit bent van een mooie afbeelding uut de gemiente Deever en jij acht deze echt wel geschikt als kopafbeelding van deze webstee, aarzel dan niet deze afbeelding naar de redactie te sturen.
Het formaat van een kopafbeelding is 940 x 198 puntjes (300 dpi).
Als jij de hier afgebeelde kopafbeelding lelijk vind of niet geschikt acht als kopafbeelding van ut Deevers Archief, aarzel dan niet jouw mening luid en duidelijk aan de redactie kenbaar te maken.
De redactie heeft de betreffende en hierna afgebeelde kleurenfoto in de buurt van de verrinneweerde en verropte boerdereeje De Uilenhorst aan het begin van het fietspad met de naam Uilenhorst bij de Houtvester Jansenlaan (who the hell was that man) in de bossen van de Staat der Nederlanden (de Nederlandse belastingbetaler) gemaakt op woensdag 19 september 2018. Het was een mooie dag.
De smalle afbeelding is als kopafbeelding gepubliceerd geweest van 5 november 2018 tot en met 5 december 2018.

Posted in Bosgesigte, de Uilenhorst, Kopplètie | Leave a comment

Ut pothokke in de gemiente Deever

De redactie van ut Deevers Archief heeft in jaar 2007 de zogenaamde Historische Kalender voor het jaar 2008 samengesteld voor de leden van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, zo ook de teksten bij de foto’s en de eerste bladzijde met enige uitleg over de betekenis van ut pothokke.

Ut pothokke staat nu bijna altijd bij boerderijen die al lang niet meer daadwerkelijk in gebruik zijn als boerderij. Wie let er in het vooorbijgaan op ? Wie hecht nu nog belang aan dit kleine huisje ? Toch hoorde ut pothokke honderden jaren bij het boerenleven, want in dat kleine gebouwtje werd brood gebakken, melk gekarnd, de was opgekookt, varkensvoer gekookt, het vlees van het geslachte varken verwerkt, geweckt, in de zomer huisde het boerengezin in ut pothokke. Een kleine, maar onmisbare ruimte voor het leven op de boerderij in vroeger tijden in Deever. Niet alleen nuttig, maar ook aangenaam. In de avonduren trof de jeugd elkaar in ut pothokke, er werd in gevrijd, jenever gestookt, geboomd, tabak gedroogd.
De voormalige werkgroep ‘Pothokken in de gemeente Diever’, bestaande uit Deeverse Dorpskrachten, waaronder wijlen dorpsfiguur Jan Hessels, is vanaf 1999 bezig geweest met het lokaliseren, inventariseren, bestuderen en fotograferen van alle pothokken in de gemiente Deever en zijn de afmetingen, het bouwjaar, de opdrachtgever van de bouw, de bouwaannemer, de aard van de gebruikte materialen, de huidige staat van onderhoud en de huidige bestemming vastgelegd. daarbij zijn de nijvere verzamelaars van gegevens wel vergeten de verhalen bij de pothokken vast te leggen. Het geheel is in 2007 als een losbladig boekwerk ’Pothokken in de gemeente Diever’ uitgegeven. Gelukkig heeft de redactie van ut Deevers Archief wel het verhaal uit de mond van dorpsfiguur wijlen Jan Hessels opgeschreven en dit bericht verwerkt.
In de gemiente Deever stond vroeger bij de meeste boerderijen een pothokke, bij de meeste boerderijen staat gelukkig nog steeds een pothokke. Er waren kleine en grote pothokken. Een klein pothokke was meestal alleen bestemd voor het koken van de pot met varkensvoer. Dat was een grote pot waarin, afhankelijk van het aantal te voeren varkens, enkele keren per week aardappels werden gekookt. In de kookpot ging als regel dree maande eapels, ongeveer vijfenzeventig kilo aardappelen. Als de aardappels gaar waren, dan werden ze met een aparte klauw fijn gestampt.
Het vuur onder de pot werd meestal gestookt van takkenbossen of oude verrotte afrasteringspalen. De takkenbossen stonden in een bult bij de boerderij. Ze stonden in weer en wind. Bij flinke regen werden de takkenbossen behoorlijk nat, wat bij het opstoken veel rookontwikkeling gaf.
De familie Hessels aan de Kruisstraat in Deever had twee binnenpotten. ’s Maandags werd in de buitenpot een geëmailleerde binnenpot geplaatst, waarin de was werd opgekookt. Kinderen moesten vaak het vuur onder de pot stoken. Ook werd in het najaar in de pot water gekookt voor het slachten van het varken. Het warme water was nodig om het haar van het varken te broeien. Het haar kon dan beter van het varken worden verwijderd. Daarna werd in de pot de bloedworst gekookt en vervolgens het zogenaamde kortgoed. Dit waren de kop, de lever en het hart van het varken. Die werden verwerkt in de leverworst en hoofdkaas. Hiervoor werd een grote pot gebruikt.
Bij de familie Hessels aan de Kruistraat stond een wat groter pothokke, dit pothokke bestaat staat steeds (zie de bij dit bericht gepubliceerde foto, die de redactie op 20 november 2005 is gemaakt). In het pothokke stond ook een kachel, waarop drie pannen konden worden geplaatst. In de winter werd in de huiskamer gekookt. In de zomermaanden was het in de huiskamer te warm en werd in ut pothokke gekookt. Dit was een manier om de warmte van het koken buiten het huis te houden. Ook stond in ut pothokke de wasmachine. Dit was een wasmachine, die met de hand moest worden gedraaid. Dorpsfiguur wijlen Jan Hessels moest ook wel eens draaien. Hij moest dan tweehonderenvijftig slagen draaien. Hij was de tel nog wel eens kwijt, maar begon dan niet opnieuw.
De kachel in ut pothokke werd in de regel gestookt met hout en turf of sudd’n. Grotere pothokken bestonden uit twee gedeelten. In één gedeelte werd in de zomer gegeten. Het was voor de huisvrouw wel gemakkelijk, want de kachel, waarop het eten werd gekookt, was dan dichtbij. Je hoefde daarnaast niet zo ver te lopen met de pannen. Het eten vond plaats naast de pot waar het varkensvoer werd gekookt. Je zorgde dan wel dat je snel at, want het stikte in ut pothokke van de vliegen.
In ut pothokke werd veel water gebruikt bij het koken van varkensvoer, bij het slachten, bij het wecken en bij het wassen. Daarom stond ut pothokke aan de kant van de pompestroate en kon men via de zijdeur van de boerderij zo ut pothokke in lopen.
Vanwege het brandgevaar was ut pothokke altijd bedekt met dakpannen, bij voorkeur met cementpannen, omdat deze het meest afdichtend gelegd konden worden. Altijd met dakpannen ? Niet altijd, want in Wapse staat een pothokke mit’n reet’n doake.
Ut pothokke heeft in de loop van jaren zijn oude functies verloren. Sommige pothokken zijn helaas afgebroken, maar pothokken kregen vooral een nieuwe bestemming. Uit de inventarisatie van de pothokken in de gemeente Diever blijkt dat het gebruik van ut pothokke verrassend veelzijdig is. Veel pothokken zijn helaas in gebruik als fantasieloos baarghokke, maar gelukkig ook veel als fietsenhok, voorraadruimte, kippenhok, konijnenhok, paardenbox, keuken, galerietje, schildersatelier, expositieruimtetje, cv-ketelhuisje, tuinhuisje, garage, strijkkamertje, zomerverblijf, trainingsruimte, washok, kantoor en badkamer.
Dat deze bestemmingen tot voorbeeld moge zijn van de eigenaren, die hun pothokke gebruiken als baarghokke. Ook het kleinste pothokke in de gemiente Deever, met een binnenoppervlak van slecht 3,6 m², is in gebruik als baarghokke, het verdient een beter lot. In het verleden was op Zorgvliet een pothokke in gebruik als werkruimte van een fietsenmaker.
Elders zijn pothokken in gebruik als winkeltje en als sauna en wie weet wat voor bestemmingen nog meer. Kortom ut pothokke is voor veel doeleinden geschikt. Uit de inventarisatie bleek ook dat bij een oude boerderij in 2004 een pothokke is ingestort en is afgebroken. Het is zeker de moeite waard dat voor onze streek zo karakteristieke gebouwtje te herbouwen.

Posted in Aarfgood, Atlas van de gemeente Diever, Canon van de gemiente Deever, Deever, Dorpskracht, Kruusstroate, Pothokke | Leave a comment

Vukwisters haad’n un laampe van wè 40 kiès’n

De redactie van ut Deevers Archief mocht graag bij dorpsfiguur wijlen Jan Hessels, de broer van dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm Hessels, op bezoek gaan in sien boerdereeje an de Kruusstroate in Deever. Jan hield van het vertellen van korte lachwekkende verhaaltjes, die hij steevast anekkedotes noemde. Zo ook zijn volgende anekkedote over de elektrificatie van Deever. 

In de maand mei in het jaar 1924 zijn mijn vader en moeder getrouwd. In het najaar van 1924 is onze boerderij aangesloten op het elektriciteitsnet.
Mijn moeder heeft ons vaak verteld dat ze toch nog een paar jaar de olielampen zijn blijven gebruiken. Ze gingen eerst kijken wat de ervaringen van andere mensen waren. Ze zei dat de mensen vaak een gloeilamp van 25 kaarsen in de woonkamer hadden hangen, maar dat er ook van die verkwisters waren die een gloeilamp van wel 40 kaarsen hadden hangen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Een gloeilamp van 25 kaarsen was een gloeilamp van 25 Watt. Een gloeilamp van 40 kaarsen was een gloeilamp van 40 Watt.
De ouders van Jan Hessels waren Jacob (Jaap) Hessels en Margje (Maargie) Veenhuis. Zij trouwden op 3 mei 1924 in Deever.
Jacob Hessels is geboren op 3 mei 1896 in Deever en is overleden op 7 maart 1979 in Deever.
Margje Veenhuis is geboren op 25 juni 1899 in Wapse en is overleden op 23 mei 1985 in Deever.
Dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm Hessels is geboren op 8 oktober 1927 in Deever en is overleden op 21 maart 1995 in Deever.
Dorpsfiguur Jan Hessels is geboren op 4 mei 1934 in Deever en is overleden op 20 augustus 2001 in Deever.
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto van de boerdereeje mit ut grote pothokke, waar de familie Hessels woonde, op maandag 3 september 2018 gemaakt.

Posted in Deever, Electrificatie, Haarm Hessels, Kruusstroate | Leave a comment

Ut lee’m möt neet vleeg’n, moar fladder’n

De oude smederij van de gebroeders Albert en Hendrik Kloeze an de Heufdstroate in Deever is een rijksmonument. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed vermeldt over dit object:
Laat 19e eeuwse voormalige smederij. Het woongedeelte is dwarsgeplaatst en gedekt door een met pannen belegd schilddak met uileborden en makelaar; even omlopende gootlijst; staafankers. Symmetrische indeling door opgeklampte deur met bovenlicht met snijwerk en sierroosters en zesruitsschuifvensters met en zonder opgeklampte luiken; alle lichtgetoogd en met 1,5 steens hanekammen. De voormalige smederij onder pannengedekt zadeldak met windveren; de detaillering van deuren en vensters niet meer oorspronkelijk.
Dat is een indrukwekkende beschrijving van dit rijksmonument, maar wat heb je aan dit bijna onbegrijpelijke gebrabbel als het rijksmonument, ten tijde dat de redactie de hier afgebeelde kleurenfoto’s maakte, onbewoond was en behoorlijk aan het vervallen was.
Maar ja, dat kan gemakkelijk gebeuren, want in dit land gaat het om het in stand houden van ongeveer 63.000 rijksmonumenten. Dus de vraag bij de immer beperkte geldelijke mogelijkheden is, wanneer de buitenkant van dit niet al te belangrijke rijksmonumentje in aanmerking komt voor restauratie ?
De redactie van ut Deevers Archief heeft de drie hier afgebeelde kleurenfoto’s op 28 juli 2016 gemaakt.
Op de derde foto is aan de rechterkant op een groot raam de volgende tekst gekalkt: het leven moet niet vliegen, maar fladderen. Maar voor het behoud van een rijksmonument geldt vast en zeker: het onderhoud moet niet fladderen, maar vliegen.

abracadabra-1294 abracadabra-1295 abracadabra-1296

Posted in Aarfgood, de Kloeze, Deever, Heufdstroate, Rieksmonement | Leave a comment

Swat-wit 8 mm film mit nummer 58245265 uut 1939

In de webstee Oorloginblik.nl is een zwart-wit 8 mm film over Deever uit het Drents Archief over de ontvangst van burgemeester Meiboom, Palmpasen en het maaien van rogge in het jaar 1939 te bekijken.

Bij de film is de volgende beschrijving opgenomen.
Film over de aankomst van toekomstig burgemeester Meiboom in Diever en de viering van Palmpasen in 1939. Aan de orde komen onder andere:
Deel 1.
Een groepje mensen staat te wachten aan de kant van de weg.
Een auto met het kenteken E6824 arriveert en de heer Meiboom en zijn vrouw stappen uit.
Ze worden welkom geheten door een man die een hoge hoed vasthoudt.
Een harmonieorkest speelt een stuk muziek. De man met de hoge hoed houdt een toespraak.
Twee kinderen overhandigen een grote bos bloemen aan de vrouw van de heer Meiboom, mevrouw Meiboom-Veltman.
Een kinderkoor zingt een lied terwijl een dirigent de maat aangeeft.
Opname van een feestelijke optocht met voorop ruiters te paard, gevolgd door een harmoniekorps.
Een auto is gearriveerd en de heer Meiboom en zijn vrouw stappen onder grote publieke belangstelling uit.
De heer Meiboom en zijn vrouw maken kennis met diverse personen.
Het harmoniekorps begint weer te spelen en er wordt een toespraak gehouden.
Het toekomstig burgemeestersechtpaar poseert voor een foto met een aantal jonge dames in klederdracht.Na de foto spreken ze met elkaar.
Deel 2
Twee dames lopen in de sneeuw.
Impressie van de sneeuw.
Vooraanzicht van een villa, een moeder kijkt in haar kinderwagen.
Vervolgens zit de moeder te handwerken en speelt een kind op een trap.
Kinderen staan met hun haantje op een stokje klaar voor de Palmpasen optocht.
Elders krijgen de haantjes een netje met een ei omgehangen.
Mevrouw Meiboom-Veltman staat bij een grote hoeveelheid kinderen en vervolgens begint de Palmpasen optocht.
Deel 3
Overzicht van Diever vanaf de Nederlands hervormde kerk en een impressie van de kerktoren.
Deel 4
Een man en een jongen zitten op een door paarden voortgetrokken maaimachine en maaien het koren.Een boer maakt van het gemaaide graan korenschoven.

Aantekeningen van ut Deevers Archief
In de beschrijving van deel 1 van de film staat de zin ‘Ze worden welkom geheten door een man die een hoge hoed vasthoudt’. Jan Cornelis Meiboom en zijn vrouw Nell Veltman zijn merkwaardig genoeg in Wittelte op de grens van de gemiente Deever en de gemeente Havelte niet welkom geheten door de loco-burgemeester van de gemiente Deever of vertegenwoordigers uit de raad van de gemiente Deever of de secretaris van de gemiente Deever of de rijkste aller rijke hereboeren uit de gemiente Deever of de notabelste aller notabelen uit de gemeente Diever, maar door Jan Andree (André ?, Andrea ?, Andreae ?) (geboren op 2 februari 1904 in Deever, overleden op 25 december 1975 te Zuidwolde, zoon van pietereulieventer Cornelis Andree (André ?, Andrea ?. Andreae ?) en zijn tweede vrouw Jantje Schoenmaker), hij was in 1939 de directeur van de Zuivelfabriek van Deever.
Op de bijgaande afbeelding zijn op de voorgrond van links naar rechts te zien Nell Veltman, Jan Cornelis Meiboom en de wel zeer diep en nederig neerbuigende Jan Andree (André ?, Andrea ?, Andreae ?).

Posted in Deever, Gemiente Deever, Kaarke an de brink, Palmpoas’n | Leave a comment

Un Spartaans hangkottie op de Langparkeerbrink

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 25 september 2017 stond het volgende berichtje over een culturele gebeurtenis van de eerste orde binnen de grenzen van de gemiente Deever. Deze gedenkwaardige gebeurtenis zal ongetwijfeld rechtstreeks en zonder enige betuttelende gereformeerde ballotage in een nieuw geschiedenisboek van de gemiente Deever worden vermeld.

Jeugd Diever heeft eigen plek
Jongeren Ontmoetings Plaats bij sportvelden
Diever. De jongeren in Diever hebben een eigenplek. Wethouder Homme Geertsma heeft samen met een aantal jongeren de JOP, een Jongeren Ontmoetings Plaats, geopend.

De Jongeren Ontmoetings Plaats in Diever is gerealiseerd in de nabijheid van scholengemeenschap ‘Stad en Esch’ en het sportterrein Westeres van de voetbalvereniging Diever/Wapse. Hij is geplaatst op het parkeerterrein. De JOP is geheel van metaal en voorzien van banken. De jeugd kan nu overdekt zitten en elkaar gezellig ontmoeten. De JOP is voorzien van de tekst: ‘Hangen oké  ! Overlast nee ! En rotzooi opruimen !’
Geertsma opende de JOP door samen met jongeren uit Diever de poster te plaatsen waarop de afspraken staan die zijn gemaakt. Men mag geen lawaai maken en harde muziek is geheel niet toegestaan. De wethouder zei dat het goed was om te zien dat de gemeente, de jongeren en de omwonenden gezamenlijk tot een prachtige ontmoetingsplek waren gekomen.
‘Een JOP waarin jongeren gezellig kunnen praten en bij elkaar kunnen zijn. En doordat we onderling goede en duidelijke afspraken hebben gemaakt, ga ik er van uit dat we allemaal plezier beleven aan de JOP.
Overlast
Naast de Jongeren Ontmoetings Plaats is een afvalbak geplaatst. Deze is volgens omwonenden nog niet heel erg opgevallen, gezien het vele afval in de JOP afgelopen weekeinde.
In Diever wordt gehoopt dat door de realisatie van de JOP de overlast die rondhangende jeugd regelmatig veroorzaakt bij de openbare lagere school ‘de Singelier’ en in de overdekte picknickplaats aan de Bosweg minder wordt.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Volgens de webstee van de Voorkant Van Het Grote Gemeentelijke Gelijk was de hoogedelachtbare heer Homme Geertsma in 2017 de CDA-wethouder voor het beheer van de openbare ruimte, milieu, onderwijs, sport en jeugdzorg. Dat waren heel wat dikke zware, vette, dure portefeuilles bij elkaar, maar dat kwam bij deze topgebeurtenis mooi uit: één wethouder die politiek verantwoordelijk is voor het beheer van duurzame objecten in een duurzame openbare ruimte binnen de gemiente Deever én bovendien politiek verantwoordelijk is voor het duurzaam christelijk democratisch zorgen voor de jeugd.
De hoogedelachtbare heer C.D.A.-wethouder Homme Geertsma, de JOPsbode 
van de Voorkant Van Het Grote Gemeentelijke Gelijk, kwam met een opgeheven moraliserend gereformeerd wijsvingertje en met het volgende JOPsbericht naar het Spartaanse rondhangkotje op de gratis Langparkeerbrink aan de straat met de naam Westeresch in Deever: ‘Hangen oké ! Overlast nee ! Rotzooi opruimen ! Geen lawaai maken !’  ‘Geen harde muziek afspelen !’
Als de rondhangjeugd in de buurt van het rondhangkotje toevallig eens een keer een beetje afval maakte in de vorm van bijvoorbeeld een leeg blikje van een energiedrankje van een niet nader te noemen merk, dan was het gereformeerde bevel ‘En rotzooi opruimen !’. Rondhangjeugd trapt rotzooi, rondhangjeugd maakt rotzooi, rondhangjeugd is rotzooi !
Dat minachtende woord rotzooi gaf al meteen aan dat de hoogedelachtbare heer C.D.A.-wethouder Homme Geertsma de Deeverse jeugd om het op zijn Deevers te zeggen ‘veur gien cent in de reek’n haar’ of anders gezegd ‘minder in de reek’n haar dan un vurrotte kool’, 
want op de webstee van de Voorkant Van Het Grote Gemeentelijke Gelijk wordt wel degelijk gebruik gemaakt van de termen afval en zwerfafval en niet van de gereformeerde termen rotzooi en zwerfrotzooi.
De hoogedelachtbare heer C.D.A.-wethouder Homme Geertsma hoefde in zijn JOPsbericht niet het bevel ‘Niets vernielen !’ op te nemen, want het massief dikstalen en militair-donkergroen gespoten Spartaanse rondhangkotje valt niet te vernielen.
Het zware orkaan- en kogelbestendige Spartaanse rondhang- en wegpestkotje kan ook onmogelijk worden omgeduwd.
Hij had voor alle zekerheid in zijn JOPsbericht wel het gereformeerde bevel ‘Niet spuitverven !’ kunnen opnemen.
Het Spartaanse rondhangkotje kan ook niet in brand gestoken worden, want staal is nog steeds niet brandbaar.
Kortom de hoogedelachtbare heer C.D.A.-wethouder Homme Geertsma van de Voorkant Van Het Grote Gemeentelijke Gelijk  was er volledig in geslaagd de Deeverse rondhangjongeren een asociaal, onpersoonlijk, onaantrekkelijk, ongezellig en afstotelijk Spartaans rondhang- en wegpestkotje op de gratis Langparkeerbrink op de Westeresch van Deever door de strot te duwen.
Deze indruk werd versterkt door de slechte anti-propagandafoto van de Voorkant Van Het Grote Gemeentelijke Gelijk, waarop een erg eenzame hoogedelachtbare heer C.D.A.-wethouder Homme Geertsma nota bene, mind you, let wel, met de rug naar de fotograaf bezig was met het doorknippen van een wellicht door hemzelf meegebracht en opgehangen rood-wit geblokt plastic wegenbouwlintje met een wellicht door hemzelf meegebracht schaartje. Of had hij voor de zekerheid altijd een schaartje in zijn binnenzak ? Je zou verwachten dat het doorknippen van dat lintje gedaan mocht worden door een vertegenwoordiger van de rondhangjongeren, maar nee …. Op de foto zijn in de verste verte geen, ook niet achter de bosjes bij de twee langparkeerauto’s, rondhangjongeren te bekennen. Ech neet ! Maar deze staan ongetwijfeld in groten getale achter de maker van de krantenfoto. Ech wè ?
Dan was de onthulling van het Spartaanse rondhangkotje voor de hoogedelachtbare heer C.D.A.-wethouder Homme Geertsma zo in de aanloop naar de 2018-gemeenteraadsverkiezingen toch wel als een soort van negatief persmomentje, als een soort van deceptietje te beschouwen, want een wethouder die politiek verantwoordelijk is voor het duurzaam chritelijk democratisch zorgen voor de jeugd had op zijn minst moeten zorgen wel omringd door rondhangjongeren op de foto te komen. Had hij maar een schriftelijk snelcursusje ‘Hoe ga ik om met mijn klanten’ moeten volgen ! Want rondhangjongeren mogen tegenwoordig al stemmen als ze achttien jaren jong zijn.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de twee hier afgebeelde kleurenfoto’s van het Spartaanse rondhangkotje op 4 november 2017 gemaakt.

Posted in Deever, Gemeente Westenveld, Westeresch | Leave a comment

Kiender van de legere skoele in Deever in 1949

De in de periode 2000-2007 bestaand hebbende werkgroep Olde Skoelfotoos van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever was in die jaren voortdurend en voortvarend bezig met het verzamelen van schoolfoto’s van alle scholen in de voormalige gemiente Deever en met het uitzoeken van de namen van de kinderen en onderwijzers op die foto’s. Een van die schoolfoto’s was de hier afgebeelde foto van een groep leerlingen van de Openbare Lagere School, die destijds gevestigd was an de Tusschendarp in Deever. Mevrouw Gezina Raadgever-Smit (dochter van Helprig Smit en Wietske van Leeuwen, destijds wonend an de Kruusstroate in Deever) uit Amsterdam, stelde deze foto graag voor publicatie ter beschikking. De redactie van ut Deevers Archief is mevrouw Gezina Raadgever-Smit bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.

Olde Skoelfotoos – Legere skoele in Deever – 1949
De namen van de kinderen, de onderwijzers en de buschauffeur en hun gegevens zijn in 2004 uitgezocht en geven niet de huidige (2023) stand van zaken weer. De redactie van ut Deevers Archief moet deze gegevens nog actualiseren.
Elke keer blijkt maar weer dat het uitzoeken van de naam en de verblijfplaats van de leerlingen op de foto niet gemakkelijk is. Het zoekwerk was deze keer echter niet zo moeilijk, omdat een van de leerlingen op de foto staat nagenoeg alle op de foto aanwezige medeleerlingen wist te herkennen. Mevrouw Gezina Raadgever-Smit uit Amsterdam kon de meeste namen bevestigen.
Juffrouw Antje Dijkstra was van augustus 1947 tot september 1954 werkzaam in Deever. Ze was in de kost bij kapper Geert Vierhoven. Zij trouwde met Lambertus (Bertus) Koning uut Deever (zoon van Jan Koning, die op 10 april 1945 door de Duitsers werd doodgeschoten op de Heezeresch bee Deever), die na de Tweede Wereldoorlog met zijn moeder in het vroegere Groene Kruis gebouw aan het Moleneinde woonde.
Het kostte enige moeite om de gegevens van meester Willem Wemmenhoeve te achterhalen, mede omdat in Deever veel mensen dachten dat zijn achternaam Wemmenhove is. Willem Wemmenhoeve is echter uit Ruinerwold afkomstig en niet uit Zuidwolde.
De tweeling Jantje en Stina Koning gingen later in Wapse naar school. Ze woonden aan de weg naar Wapse (thans Ten Darperweg).
Via Grietje Santing leidde het spoor naar Geertruida ten Veen. Zij is een dochter van Roelof ten Veen en Ympkje Geertruida Drenth. Roelof ten Veen was koopman en ventte met lappen en andere spullen. Deze familie woonde in een woonwagen op het marktterrein in Deever. Het echtpaar had acht kinderen: Frans (overleden, voetbalde in Deever), Emmo (overleden, oud-Indiëganger, was getrouwd met Rensina Keizer, dochter van Albert Keizer en Jantje Warring), Steven (overleden, heeft nog op meubelfabriek De Toekomst gewerkt), Hiltje (overleden), Wolter (werd Wolter Slim genoemd), Henk (was kapper bij Geert Vierhoven), Geertruida (Geertje) en Jantina (Jannie) Carolina.
Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog stond de familie Ten Veen met de woonwagen op het marktterrein in Diever, maar is in 1941 in Steenwijk in een huis gaan wonen, omdat de Duitsers willekeurig woonwagenbewoners begonnen op te pakken en naar Duitsland deporteerden. Kort na het einde van de Tweede Wereldoorlog is de familie met de woonwagen teruggegaan naar Diever. Ze woonde van zomer 1945 tot eind 1951 in het woonwagenkamp op het marktterrein, vanwaar ze met de woonwagen
naar Hoofddorp verhuisden.
De nog levende kinderen hadden in 2004 allen goede herinneringen aan Deever. Henk ten Veen staat graag met zijn caravan (het bloed kruipt toch waar het niet gaan kan) op camping Hoeve aan den Weg in de Olde Willem. Geertruida komt zo nu en dan nog in Deever.
Moeilijker was het om achter gegevens van Harm en Hilligje Smit te komen.
Veel meer moeite kostte het om de verblijfplaats van Jannie Benthem van Kalteren uit te zoeken.
Het uitzoeken van de gegevens van de drie kinderen Kannegieter op de foto was ook niet moeilijk, dank zij wat aanwijzingen van Karst Kannegieter Azn.

De leerlingen van de eerste en de tweede klas (welke leerlingen ontbreken?) van het schooljaar 1948-1949 en leerkrachten van de Openbare Lagere School in Deever en DABO-chauffeur Harm Dieters zijn in de zomer van 1949 tijdens het jaarlijkse schoolreisje op de hier afgebeelde foto gezet. Wie kan zich herinneren waar deze foto is gemaakt ? Appelscha ?
De redactie wil bijzonder graag in de gelegenheid worden gesteld om de schoolfoto’s met de leerlingen van de derde, vierde, vijfde en zesde klas van het vermelde schooljaar te scannen voor opname in ut Deevers Archief. Wie stelt zijn of haar foto’s ter beschikking?

Op de schoolfoto zijn de volgende personen te zien:

1.  Antje Dijkstra
Zij is geboren op 4 oktober 1926. Zij trouwde met Lambertus Koning.
Zij woonde in 2004 in Delden
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

2.  Willem Wemmenhoeve
Hij is geboren op 4 juli 1926. Hij is overleden op 26 juni 1996. Hij trouwde met Eef Vogelsang.
Hij woonde in Wijhe.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

3.  Harm Dieters
Hij is geboren op 11 april 1905 in Haarlem. Hij is overleden op 8 augustus 1991.
Hij trouwde op 28 april 1930 in Emmen met Marchien Schuur.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

4.  Rigtje Johanna van der Land
Zij is geboren op 1 november 1909 in de kolonie Willemsoord. Zij is overleden op …. Zij is niet getrouwd geweest. Zij woonde heel lang an de Binnenesch in Deever. Zij woonde de laatste jaren van hhar leven in bejaardenhuis De Menning in Wilhelminaoord.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

5.  Albertus Andree (André ?, Andrea ? Andreae ?)
Hij is geboren op 18 maart 1908. Hij is overleden op 27 maart 1981. Hij trouwde met Lutina Talen.
Hij woonde in Deever. Hij was de bovenmeester van de legere skoele.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

6.  Geertruida (Geertje) ten Veen
Zij is geboren op 26 december 1941. Zij trouwde met Jan van Veen.
In 2004 woonde ze in Aalsmeerderbrug.

7.  Jantje Zwaantje Koning
Zij is geboren op 5 maart 1942. Zij trouwde met Pieter Bralte Oosterveld.
Zij woonde in 2004 op Wapservene.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

8.  Geertje Kannegieter Ldr.
Zij is geboren op 21 augustus 1941. Zij trouwde met Jan Hendrik Schutten.
Zij woonde in 2004 in Hoogeveen.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

9.  Albert Klok Czn.
Hij is geboren op 28 september 1942 in Oll’ndeever.
Hij woonde in Dedemsvaart.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

10.  Jans Kannegieter Jzn.
Hij is geboren op 14 mei 1942. Hij is overleden op 17 juli 1992.
Hij trouwde met Jannie Betten. Hij woonde in Emmen.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

11.  Jannie Wesseling
Zij is geboren op 16 december 1942. Zij trouwde met Jan Key.
Zij woonde in 2004 in Dwingel.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

12.  Harm Smit
Hij is geboren op 17 augustus 1942.
Hij woonde in 2004 in Havelte.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

13.  Geertje Schade
Zij is geboren op 29 mei 1940.. Zij is overleden op 13 december 1996.
Zij trouwde met Aaldert de Weerd. Zij woonde in Dwingel.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

14.  Hilligje (Hillie) Smit
Zij is geboren op 7 augustus 1940 in Diever. Zij is overleden op 2 augustus 2021 in Marijenkampen. Zij trouwde met David (Dave) Knoop. Zij woonde in 2004 in Marijenkampen. Zie het bijgevoegde overlijdensbericht uit de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Krant) van 8 augustus 2021.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

15.  Johannes (Jannes) Tiemes
Hij is geboren op 11 april 1941. Hij is overleden op 29 januari 2003.
Hij is niet getrouwd geweest. Hij woonde an de Deeverbrogge.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

16.  Cornelis (Corné) Andree (Andrea ? Andreae ?)
Hij is geboren op 19 juni 1941. Hij trouwde met Charlien Kroes.
Hij woonde in 2004 in Maassluis.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

17.  Johannes (Jopie) Hatzmann
Hij is geboren op 23 juli 1941. Hij trouwde met Geesje (Gé) Doosje.
Hij woonde in 2004 in Emmeloord.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

18.  Wolter Smit
Hij is geboren op 9 oktober 1942. Hij trouwde met Manja Golsteijn.
Hij woonde in 2004 in Brunssum.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

19.  Grietje Santing
Zij is geboren op 7 februari 1942. Zij trouwde met Egbert Jan Steenbergen.
Zij woonde in 2004 in Beilen.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

20.  Albert (Appie) Vierhoven
Hij is geboren op 13 oktober 1941. Hij is overleden op …
Hij is niet getrouwd geweest. Hij woonde in de Olde Willem.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

21.  Jan Kannegieter Azn.
Hij is geboren op 30 oktober 1941. Hij trouwde met Roely Waninge.
Hij woonde in 2004 in Wanneperveen.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

22.  Goossem Bijker
Hij is geboren op 13 april 1941. Hij is overleden op 7 augustus 1981.
Hij is niet getrouwd geweest. Hij woonde in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

23.  Barteld (Bart) Smit
Hij is geboren op 1 mei 1941. Hij trouwde met Wolterdina (Wout) Zoer
Hij woont in Deever.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

24.   Jacob Andreae
Hij is geboren op 15 november 1941. Hij is getrouwd met Roelie Pit.
Hij woonde in 2004 in Delfzijl.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

25.  Janna Schade
Zij is geboren op 1 augustus 1937. Zij trowude met Jan de Weerd.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

26.  Hendrik (Henkie) Vierhoven Lzn.
Hij is geboren op 23 juli 1940.
Hij woonde in 2004 in Meppel.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

27.  Willem (Wimmie) Jansen
Hij is geboren op 2 oktober 1942 in Deever. Hij is getrouwd met Lieneke Timmer.
Hij woonde in 2004 in Zuidwolde.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

28.  Pieter Oostenbrink
Hij is geboren op 10 juli 1942 in Deever. Hij is overleden op 24 november 1988.
Hij trouwde met Carol Mercks.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

29.  Geertje Klok
Zij is geboren op 1 april 1941. Zij trouwde met Hilbert Soer.
Zij woonde in 2004 in Meppel.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

30.  Martje Broekema
Zij is geboren op 6 april 1942. Zij is getrouwd met Pieter Klaas Dijkstra
Zij woonde in 2004 in Drachten.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

31.  Wolterdina (Wout) Zoer
Zij is geboren op 8 april 1942. Zij trouwde met Barteld (Bart) Smit.
Zij woont in Deever.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

32.  Mini (Miny) Udinga
Zij is geboren op 10 juli 1942 op Kalteren.
Zij trouwde met Albert (Appie) Grit. Zij woonde in 2004 op de Smilde.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

33.  Willie Tiemes
Zij is geboren op 23 juli 1942. Zij trouwde met Kees Bakema.
Zij woonde in 2004 in Sappemeer.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

34.  Christina (Stientje) Klok
Zij is geboren op 11 juni 1942. Zij trouwde met Tjeerd Bosma.
Zij woonde in 2004 in Schotland.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

35.  Jantje (Jannie) Benthem
Zij is geboren op 24 maart 1943. Zij trouwde met Johannes Hoekstra.
Zij woonde in 2004 in Bleskensgraaf.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

36.  Gezina (Sina) Elly Smit
Zij is geboren op 28 januari 1943. Zij trouwde met Dick Raadgever.
Zij woonde in 2004 in Amsterdam.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

37.  Bart Buiter
Hij is geboren op 28 april 1941 in Deever.
Hij trouwde met Klaasje Boldng. Hij woont in Deever.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

38.  Egbert (Eppie) de Vries
Hij is geboren op 23 maart 1942. Hij trouwde met Johanna Hoogeveen.
Hij woonde in 2004 in Luttelgeest.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

39.  Anne Udinga
Hij is geboren op 7 januari 1941. Hij trouwde met Anna van der Heide.
Hij woonde in 2004 op de Smilde.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

40.  Lambertus (Bertus) Bijker
Hij is geboren op 10 juli 1942. Hij trouwde met Tinie Beekelaar.
Hij woonde in 2004 in Wilhelminaoord.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

41.  Willie Fransen
Zij is geboren op 6 augustus 1942.
Zij woonde in 2004 in Beilen.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

42.  Margje van Nijen
Zij is geboren op 8 september 1939. Zij is overleden op 23 augustus 1992.
Zij trouwde met Harm Hummel. Zij woonde in 2004 in Deever.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

43.  Jacoba (Cobie) Dieters
Zij is geboren op 30 november 1941.Zij trouwde met Guus d’Hoes.
Zij woonde in 2004 in Uden.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

44.  Stina Koning
Zij is geboren op 5 maart 1942. Zij trouwde met Jacob (Jaap) Post.
Zij woonde in 2004 in Oosterwolde.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

45.  Margje Warries
Zij is geboren op 27 februari 1942. Zij trouwde met Antonio (Ton, Tonny) Giateli.
Zij woonde in 2004 in Hoogersmilde.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

Posted in Alle Deeversen, Legere skoele in Deever | Leave a comment

Is disse foto in ut Ekingersaand emeuk’n ?

Van afbeeldingen van bossen of een zandverstuiving op ansichtkaarten weet de verzamelaar bijna nooit waar de foto’s van die bossen of  zandverstuiving zijn gemaakt. Bijgaand afgebeelde kleurenansichtkaart was te koop bij Hoeve aan den Weg an de Woaterseweg in de Olde Willem, maar de vraag is of de foto voor de op de ansichtkaart zichtbare zandverstuiving met vliegdennen in de buurt van Hoeve aan den Weg in de gemiente Deever is gemaakt. Bijvoorbeeld in de zandduinen in het Ekinkersaand ? Maar die zandverstuiving ligt niet in de gemiente Deever ! Dus wat moet de échte verzamelaar van ansichtkaarten uut de gemiente Deever dan met zo’n kaart ? Niet aanschaffen dus ! Maar er zijn verzamelaars van ansichtkaarten uut de gemiente Deever die dat desalniettemin nochtans evenwel maar wat al te graag doen ! Hoe dom kan je zijn !?

Posted in Ansichtkoate, Hoeve aan den Weg | Leave a comment

Ut turrein van ut eup’mlogtspel hef fl. 51.000 ekost

Op 3 september 1997 schreef Karel Meerkamp van Embden aan zijn neef Albertus (Bert) Christiaan Doorman, beiden zijn kleinzonen van mr. Albertus Christiaan van Daalen, de grondlegger van de Deeverse bos, het volgende over het openluchttheater aan de Heezeresch.

Over het openluchttheater ligt een dossiertje in het kantoortje.
Op 31 augustus 1946 vond de eerste opvoering plaats in de open lucht: Midzomernachtsdroom.
Ik meen dat de toneelvereniging de eerste jaren gratis gebruik mocht maken van het terrein. In 1950 deelde de vereniging mee, dat zij een stenen gebouwtje wilde neerzetten en daarom wilde zij een langjarig contract.
N.V. Berkenheuvel stelde voor 5-jarige huur met verlenging van telkens 5 jaar, voor een huur van fl. 1,– per jaar en fl. 0,10 per persoon voor 80 % van de bezoekers. Hieraan lag de gedachte ten grondslag, dat de kaart voor toegang tot Berkenheuvel fl. 0,10 kostte en men schatte, dat 20 % van de bezoekers wel al een kaart zou hebben. Erg hoog geschat, dunkt mij !
In 1952 zei de toneelvereniging, dat zij alleen subsidie kon krijgen voor het stenen gebouwtje, als dat op grond in langdurige erfpacht of op grond in eigendom zou komen te staan. Later wilde de vereniging ook geen erfpacht meer.
Maar N.V. Berkenheuvel wilde niet aan de toneelvereniging verkopen, want die bood geen verhaal bij wanbetaling of schade. In 1954 kocht de gemeente Diever het terrein (bestemming was bouwterrein) voor fl. 51.000,–

Voor zover bekend bij de redactie van ut Deevers Archief, is de eerste zwart-wit ansichtkaart met witte rand in november 1949 uitgegeven door Van Leer’s Fotodrukindustrie in Amsterdam. Die hier afgebeelde ansichtkaart was is Deever te koop bee Jan Brogg’n (de Wiba) an de Heufdstroate.
Op de hier afgebeelde ansichtkaart is het openluchttheater in zijn originele staat te zien.
Maar wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is in het bezit van een oudere ansichtkaart of oudere foto dan de hier afgebeelde ansichtkaart uit november 1949 ? De redactie ontvangt bijzonder graag een goede scan van die ansichtkaart of die foto. 

Posted in Ansichtkoate, Eup’mlogtspel | Leave a comment

Groet’n uut de Kaamp bee Deever

In 1905, 1906, 1907 en 1908 hield het negende regiment infanterie van de landmacht zijn veldoefeningen op de heidevelden in het Watersche, het Dieversche, het Oldendieversche en het Wapserveld. Het soldatenkamp stond op de Oeren bij Wapse. Dit is tot nu toe de enige bekende foto waarop de zeer grote omvang van het tentenkamp is te zien. Er waren ongeveer vierentwintig honderd soldaten gelegerd. De schietoefeningen werden gehouden bij de kogelvangers in ut Wapser saand. In het kamp was een aantal soldatenkeukens ingericht, er was een watervoorziening aangelegd en er was een kantine.
Bovenstaande ansichtkaart is op 25 september 1906 vanuit Wapse verstuurd naar Veenhuizen (Dr.).

De redactie van ut Deevers Archief is als verzamelaar van ansichtkaarten van Deever, de Deeverbrogge De Olde Willem, De Gowe, Oll’ndeever, Ut Moer, Wapse, Woater’n, Wittelte en Zorgvliet steeds op zoek naar ontbrekende exemplaren in zijn verzameling. Het internet is daarbij tegenwoordig een aardig hulpmiddel. Zo kwam de redactie op de webstee www.legerplaats.nl de hier afgebeelde fraaie ansichtkaart tegen. Deze kaart ontbreekt helaas nog in de verzameling, ontbreekt in de verzameling van heel veel verzamelaars. De eigenaar was echter echt niet bereid zijn unieke exemplaar te verkopen. Gelukkig stuurde hij wel een bruikbare scan van zijn ansichtkaart.

De hier etoonde ansichtkoate van de soldoat’nkaamp op de Oeren tuss’n Kalter’n en Soerte is un hiele mooie swat-wit koate uut 1907, misschien wè de mooiste die de redactie van ut Deevers Archief ooit hef eseene, want ur bint wè hiel aarg veule legertent’n te seen. De koate is anwesug in de vusèmeling van Hans R. Holdijk uut Dronten.

Posted in Ansichtkoate, de Kaamp op de Oeren | Leave a comment

De burgemeister hef GW3151m of loat’n knall’n

De redactie van ut Deevers Archief koekeloert zo nu en dan -liefst zo weinig mogelijk- in berichten op de webstee van de gemeente Westenveld. Op 9 juli 2023 verscheen op deze webstee een persbericht over het voorval met het beruchte probleem GW3151m; zie afbeelding 1. Op 20 september 2023 verscheen een enigszins aangepaste versie van het persbericht van 9 juli 2023; zie afbeelding 2

Tekst van het persbericht, versie 1 van 9 juli 2023.

Incident wolf Wapse
Vanmorgen werd de locoburgemeester van onze gemeente gebeld dat een schapenhouder was aangevallen door een wolf. Hierop is hij direct naar de plek van het incident gegaan. Hij heeft vervolgens, na ruggespraak met politie en burgemeester Jager, opdracht gegeven de wolf te laten afschieten. Dit besluit is genomen op basis van de gemeentewet, die in werking treedt als de openbare veiligheid in het geding is.
De aanval betrof een schapenboer uit Wapse, die probeerde zijn schapen te beschermen tegen een verdere aanval van de wolf. De wolf had al enkele schapen aangevallen en liep nog binnen de afrastering van zijn terrein. Toen hij de wolf probeerde te verjagen, werd hij gebeten door de wolf en liep hij verwondingen op aan zijn arm. De schapenhouder is in het ziekenhuis behandeld en is inmiddels weer thuis.
Burgemeester Rikus Jager: ‘We zijn erg geschrokken van het incident. Op het moment dat we gebeld werden, moesten we als bestuur snel handelen, omdat de veiligheid van mensen in het geding was. De wolf heeft een mens aangevallen, dat is de doorslag geweest voor ons besluit.’
De wolf is dezelfde ochtend voor onderzoek afgevoerd. We hopen dat de schapenboer geen blijvend letsel aan het incident overhoudt.

Tekst van het persbericht, versie 2 van 20 september 2023.

Incident wolf Wapse
Op 27 juli 2023 werd de locoburgemeester van onze gemeente gebeld dat een schapenhouder was aangevallen door een wolf. Hierop is hij direct naar de plek van het incident gegaan. Hij heeft vervolgens, na ruggespraak met politie en burgemeester Jager, opdracht gegeven de wolf te laten afschieten. Dit besluit is genomen op basis van de Politiewet en de Gemeentewet, vanwege de handhaving van de openbare orde.
De aanval betrof een schapenboer uit Wapse, die probeerde zijn schapen te beschermen tegen een verdere aanval van de wolf. De wolf had al enkele schapen aangevallen en liep nog binnen de afrastering van zijn terrein. Toen hij de wolf probeerde te verjagen, werd hij gebeten door de wolf en liep hij verwondingen op aan zijn arm. De schapenhouder is in het ziekenhuis behandeld en is inmiddels weer thuis.
Burgemeester Rikus Jager: ‘We zijn erg geschrokken van het incident. Op het moment dat we gebeld werden, moesten we als bestuur snel handelen, omdat de veiligheid van mensen in het geding was. De wolf heeft een mens aangevallen, dat is de doorslag geweest voor ons besluit.’
De wolf is dezelfde ochtend voor onderzoek afgevoerd. We hopen dat de schapenboer geen blijvend letsel aan het incident overhoudt.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Op 9 juli 2023 was de heer Hendrik (Henk) Doeven de locoburgemeester van de gemeente Westenveld.

Uit het persbericht zou de conclusie kunnen worden getrokken dat loco-burgmeester Hendrik (Henk) Doeven opdracht heeft gegeven het beruchte probleem GW3151m neer te laten knallen, maar dat lijkt niet juist te zijn.
Wellicht moet de zin als volgt worden gelezen: Hij heeft vervolgens na ruggespraak met politie en burgemeester Jager, in opdracht van burgemeester Jager, opdracht gegeven het ontspoorde moordmachine probleem GW3151m naar de andere wereld te helpen.
Blijkbaar is de burgemeester eindverantwoordelijk voor dit soort van besluiten, want in het NOS-nieuwsbericht Aangifte tegen burgemeester en boer om doden wolf is te lezen dat de organisatie Faunabescherming en de organisatie Animal Rights diezelfde dag nog -bijna nog eerder dan het voorval zelf- aangifte hebben gedaan tegen burgemeester Jager vanwege zijn juridisch volstrekt te verdedigen besluit probleemschapensluipseriemoordenaar GW3151m af te laten knallen. Weer een etterend probleempje van openbare veiligheid opgelost.
Stop vooral direct met het doneren aan de organisatie Faunabescherming en de organisatie Animal Rights, want uw donatie wordt misbruikt voor stante pede bedachte kansloze geldverslindende probleemwolvenrechtzaken tegen argeloze eerlijke hardwerkende burgemeesters, locoburgemeesters, politiemensen en schapenboeren. Donateurs zouden de organisatie Faunabescherming en de organisatie Animal Rights simpelweg moeten dwingen hun donaties te gebruiken voor het meebetalen aan duurzame werkelijk werkende probleemwolven weringen, want juist weerloze schapen hebben bescherming nodig en ook weerloze schapen hebben minstens dezelfde rechten als het beruchte angstaanjagende probleem GW3151m.
De angstaanjagend agressieve agressieverwekkende organisatie Wolfbescherming en de angstaanjagend agressieve agressieverwekkende organisatie Wolf Rights lijken vrij naar de schrijver George Orwell de volgende lijfspreuk te hebben: alle dieren hebben gelijke rechten, maar vraatzuchtige probleemwolven
 hebben meer rechten dan andere dieren..
Het is de redactie volstrekt niet duidelijk waarom de vet weergegeven tekst in versie 1 van het persbericht zonodig moest worden vervangen door de vet weergegeven tekst in versie 2 van het persbericht. Want de openbare veiligheid was immers mensenlevensbedreigend in het geding en niet de openbare orde ?
In versie 2 van het persbericht moet voor ’27 juli 2023′ worden gelezen ‘9 juli 2023’. 

Afbeelding 1
Persbericht van 9 juli 2023
Afbeelding 1
Persbericht van 20 september 2023

Posted in Gemeente Westenveld, Wolf | Leave a comment

Echte sigaar’n van Lodewiek Willum uut Zorgvliet

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is als afbeelding 17 een zwart-wit foto van mensen vóór de sigarenfabriek van Lodewijk Guillaume Verwer op Zorgvliet opgenomen. Deze zwart-wit foto is in 1908 gemaakt. In de tekst bij de afgebeelde foto is enige aandacht besteed aan de activiteiten van Lodewijk Guillaume Verwer op Zorgvliet. Een afbeelding van de betreffende bladzijde uit het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is in dit bericht opgenomen.

17 – Zorgvlied – Sigarenfabriek van Lodewijk Guillaume Verwer – 1908
In 1859 verkocht de Maatschappij van Weldadigheid de kolonie Groot- en Klein-Wateren in twee delen. Jacobus Fransiscus de Ruijter de Wildt kocht het deel dat de naam Zorgvlied kreeg. Het tweede deel kreeg een andere eigenaar en behield de naam Groot- en Klein-Wateren. Zo’n tien jaar later kwamen Zorgvlied en Groot- en Klein-Wateren in het bezit van de heer Enger uit Arnhem. In 1879 kochten de gebroeders mr. Lodewijk Guillaume en dr. Julius Verwer uit het Friese Makkum beide landgoederen.
Een eerste citaat uit het boek Erf en Wereld luidt:
Met name mr. Lodewijk Guillaume Verwer was een man van initiatief, wiens geest zich vermeide in zakelijke bespiegelingen, en wiens hand niets liever deed dan zijn zakelijk denken in daden om te zetten.
Een tweede citaat uit hetzelfde boek luidt:
Hij ontgon het land, waarbij hij aanvankelijk van terpaarde en later van kunstmest gebruik maakte; hij bouwde boerderijen en arbeidershuizen; hij stichtte een sigarenfabriek, die een bezetting kreeg van dertig jongens en twee directeuren, voorts een cichoreifabriek, terwijl hij tegelijkertijd zijn pachters tot het verbouwen van cichorei verplichtte. Te Zorgvlied vestigde hij de Noord-Nederlandse Hypotheekbank en een levensverzekeringsmaatschappij. Hij liet uit Brabant tabaksplanters met kinderrijke gezinnen overkomen en bouwde grote schuren voor de berging van de tabaksoogst. Uit Friesland trok hij verspreid wonende katholieke boeren aan, liet hun schuren en huizen afbreken en van de materialen nieuwe boerderijen in Zorgvlied en Wateren opbouwen, kortom mr. Lodewijk Guillaume Verwer bouwde een nieuwe parochie, en hij deed dat met de allure van een groot zakenman en met een vermetelheid die inderdaad verbluffend was.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het in 1959 bij uitgeverij Laverman in Drachten verschenen boek ‘Erf en wereld’ van J.P. Wiersma gaat over de agrarische toestand in Friesland na 1870, de doorbraak van de coöperatieve gedachte en de opkomst van de Friese landbouwcoöperatie en haar ontwikkeling tot in onze tijd.
Samenstellers van een eventueel populair-wetenschappelijk geschiedenisboek over Zorgvliet, Olde Willem, Klein Wateren en Groot Wateren kunnen in het boek ‘Erf en wereld’ nuttig bronmateriaal voor hun geschiedenisboek vinden.
De afgebeelde foto laat mensen bij de coöperatieve sigarenfabriek op Zorgvliet zien. De redactie denkt niet dat alle mannen, grotere jongens en kleine jongens werkzaam waren bij deze sigarenfabriek. Op de voorgrond is een houten sigarenpers te zien.
Het pand waarin de coöperatieve sigarenfabriek was gevestigd bestaat nog steeds en staat aan de weg naar Elsloo op een paar meters van de Dreins-Fryske greinse. De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto van de huidige situatie ter plekke van de sigarenfabriek gemaakt op 1 december 2023.
Bijgaande afbeelding is helaas in nogal bijgeknipte vorm opgenomen op bladzijde 183 van het papieren Magnum Opus Fragmenten uit het verleden van de vroegere gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.

 

Abracadabra-1211

Posted in De aandere kaante van de Deeverse bos, Diever, ie bint 't wel ..., Lodewijk Guillaume Verwer, Sigarenfabriek, Tabak, Zorgvliet | Leave a comment

Ut drama op 10 april 1945 op ut maarkturrein

In de nogal onbekende en wellicht al vergeten brochure ‘Sporen uit het verleden. Getuigenissen en routes’, die de niet meer bestaande Stichting Toeristisch Bureau Gemeente Westenveld ter gelegenheid van het herdenken en vieren van 70 jaren bevrijding in 2015 heeft uitgegeven, is op de bladzijden 27, 28 en 29 het volgende artikel opgenomen. Dit artikel is ongetwijfeld geschreven door de enige en echte en erkende Tweede-Wereldoorlog-geschiedkundige-expert van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkundige vurening uut Deever.

De bevolking van Diever voelde zich, door de aanwezigheid van de in de nacht van zaterdag 7 op zondag 8 april 1945 gelande Franse parachutisten (para’s), enigszins bevrijd. Zeker toen op maandag 9 april 1945 de Duits-gezinde N.S.B. (Nationaal Socialistische Beweging)-burgemeester in het gemeentehuis werd gearresteerd en de N.S.B.’er, kringleider van de Landwacht, was gevlucht.
Ondanks waarschuwingen van de, toen nog ondergronds opererende Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (B.S.) zich rustig te houden, konden sommigen hun opgekropte haatgevoelens jegens enkele N.S.B.’ers nauwelijks bedwingen en begonnen hen lastig te vallen.
Op dinsdagmorgen 10 april escaleerde de zaak toen bleek dat enkele N.S.B.-evacués, die ondergebracht waren in de woning van een ondergedoken onderwijzer, Diever wilden ontvluchten en eigendommen van de onderwijzer wilden meenemen. De jarenlang opgekropte woede barstte los. Eerst werd verbaal getracht de N.S.B.’ers te bewegen de bewuste spullen achter te laten. Toen dit niet hielp, gingen enkele heethoofden de N.S.B.’ers te lijf. Een plaatselijke politieman wist de partijen uiteindelijk te scheiden en stuurde de N.S.B.’ers terug naar hun onderkomen. De zaak leek met een sisser af te lopen, maar één van de meest gehate N.S.B.-evacués liet het er niet bij zitten. Hij stuurde twee meisjes, die eveneens in de woning van het schoolhoofd waren ingekwartierd, naar Steenwijk om de daar gedetacheerde Duitsers om hulp te vragen. Waarschijnlijk was dit de druppel die de emmer deed overlopen. De Duitsers beseften waarschijnlijk dat ze nu de Franse parachutisten moesten uitschakelen, wilden zij nog enig gezag kunnen blijven uitoefenen op de Nederlandse bevolking.
Dinsdagmiddag 10 april trokken ruim 150 Duitse soldaten uit Steenwijk, een groep via Wapse en een andere via Wittelte, Diever binnen. Eén groep ging op zoek naar de para’s, een andere groep begon willekeurig burgers te arresteren.
Twee B.S.’ers werden door de Duitsers verrast op het marktterrein aan de wal van de begraafplaats, waar zij de Hezenes goed konden overzien. Zij wachtten daar op de para’s, die zich aan de andere kant van de Hezenes in de bosrand schuil hielden en zouden komen om enige lastige N.S.B.’ers te arresteren om de rust in Diever te herstellen. Zij kwamen daar tussen de strijdende partijen terecht en konden niets anders dan proberen te ontvluchten over de es naar het bos. Toen de Duitsers dat in de gaten kregen, werden ze door hen beschoten. Eén werd licht gewond door een schampschot aan de hals, hij kon ontsnappen, omdat de para’s de schietende Duitser door het hoofd schoten. De andere werd zwaar gewond en kon niet meer wegkomen. Omdat hij gedurende het vuurgevecht niet bereikt kon worden, is hij op de es doodgebloed. Eerst veel later is zijn revolver, die hij nog wist te begraven, daar teruggevonden. Het vuurgevecht tussen de Duitsers en de Fransen werd op afstand geleverd.
De Fransen hadden de beste posities en leden geen verliezen, dit in tegenstelling tot de Duitsers. In totaal sneuvelden in Diever vermoedelijk tien Duitsers, onder wie hun commandant. De Duitsers durfden een gevecht met de para’s op korte afstand niet meer aan en brachten op het marktterrein geschut in stelling. Ze schoten over de es op de para’s, maar die hadden zich al eerder, vanwege de overmacht, dieper in het bos teruggetrokken.
Bij deze zinloze actie schoten de Duitsers de woning naast en de schuur van het Armenwerkhuis aan de Groningerweg in brand. De daders van de molestatie van de N.S.B.’ers werden niet gevonden, die waren gevlogen. Willekeurige burgers werden opgepakt en uiteindelijk werden tien van hen, de jongsten waren 14 en 18 jaar oud., samengebracht onder de wal van de begraafplaats op het markterrein.
Nadat de gegijzelden enige uren tegen de wal hadden gezeten,  kwam uit Steenwijk een gesloten wagen aanrijden. Dee stopte vlak bij de groep gegijzelden. Scheldend en tierend, waarschijnlijk vanwege de mislukte expeditie tegen de para’s stapte een (dronken ?) Duitse officier uit. Hij schreeuwde dat men voort moest maken of iets van dien aard.
Plotseling greep hij een automatisch wapen en begon deze leeg te schieten op de gegijzelde mannen, die nog steeds met de handen in de nek tegen de wal stonden. Kermend vielen deze neer. Soldaten gingen vervolgens langs de gevallenen om het genadeschot te geven, voor zover dat nog nodig was. Eén van hen viel licht gewond onder de lichamen van zijn lotgenoten en waarschijnlijk heeft dit zijn leven gered. De kogel van het genadeschot voor de man die op hem lag, trof hem in de heup en bleef daar steken. Door zich ‘dood’ te houden, totdat de Duitsers uiteindelijk verdwenen, overleefde hij de aanslag. In de duisternis wist hij onder het lijk weg te kruipen en met veel inspanning naar de dichtstbij gelegen woningen te kruipen, waarbij hij het eerste huis voorbijging. Hij wist dat de zoon van de daar wonende vrouw tot de slachtoffers behoorden. Bij de tweede woning kreeg hij onderdak en de eerste verzorging.
De volgende dag is hij op een ladder gelegd en naar de Rode Kruis hulppost gebracht. Hier is hij verzorgd aan enkele vleeswonden, veroorzaakt door schampschoten, en de kogelwond in zijn dijbeen. Deze kogel was daar blijven steken en is niet verwijderd.
Hij herstelde goed van zijn verwondingen. Later moest hij nog getuigen in een proces tegen de moordenaar in het Bijzonder Gerechtshof in Arnhem. Hij herkende de Duitse officier direct en herinnerde zich nog een typisch staaltje van arrogantie van de man. Toen hij iets op de landkaart moest aanwijzen, zag de Duitser kans hem letterlijk nog op de vingers te tikken !
De Duitse officier is ter dood veroordeeld en in België gefusilleerd. De bevolking van Diever trof de volgende morgen tien dode medeburgers aan, negen op het marktterrein en één op es. Ze werden naar het Schultehuus gebracht waar ze werden gewassen, gekist en opgebaard. Op zaterdag 14 april werden ze gezamenlijk vanuit de Nederlands Hervormde kerk begraven in één perk op de algemene begraafplaats van Diever. Volgens ooggetuigen was de begrafenisstoet zo lang, dat toen de eerste mensen van de stoet de begraafplaats bereikten, de laatste nog bij de kerk in de rouwstoet moesten aansluiten.

Posted in 10 april 1945, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Stichting van vukaansiecentrum Ellert en Brammert

In de Friese Koerier (onafhankelijk dagblad voor Friesland en aangrenzende gebieden) verscheen op 19 januari 1953 het volgende voor de ontwikkeling van de toeristenindustrie in de gemiente Deever het volgende belangwekkende bericht.

Dievers bossen
De firma H. Lammertsma, houtindustrie te Bolsward, heeft een terrein aangekocht in de bossen bij Diever en zal hier een bungalowcentrum voor vacantiegangers stichten. Het terrein, ongeveer 10 ha. heuvelachtig dennenbos, ligt in de nabijheid van het openluchttheater.
Onder architectuur van de heer J. Grundstra uit Bolsward zullen hier 40 tot 50 stenen bungalows en een hoofdkamphuis worden gebouwd. Een gedeelte van het terrein is bestemd voor tenten en kampeerwagens.
Het centrum krijgt de naam “Ellert en Brammert”.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In een overzicht van verkoop van eigendommen van de N.V. Berkenheuvel is te lezen dat de gebroeders Lammertsma fl. 10.000,- hebben betaald voor een terrein van 10.54.00 hectare, zeg maar ongeveer fl. 1.000,– per hectare.
Via zoeken op het internet kon de redactie niet achterhalen of de firma. H. Lammertsma nog bestaat.
Het architectenbureau van J. Grundstra is een nog steeds bestaand architectenbureau in Bolsward.
Of door de jaren heen inderdaad 40 tot 50 stenen zomerhuisjes of kampeerhuisjes zijn gebouwd, dat valt nog te uit te zoeken.
Elk stenen zomerhuisje of kampeerhuisje, in het krantenbericht bungalow genoemd, had een eigen naam.
Op ansichtkaarten komen namen voor, zoals
– Baander;
– Blekbèr;
– Brummel;
– Dankbèr;
– Deele;
– Dobbe;
– Eveltas;
– Hemertien;
– Hilde;
– Karnmeule;
– Knienegat;
– Nes;
– Plaggenbultien;
– Scheuper;
– Schoapvoalt;
– Sikke;
– Spinwiefien;
– Streuper;
– Wiemel;
– Zödde.
De redactie heeft de tot nu toe bekende namen ter opfrissing van ut Deevers opgenomen in de volgende zinnen.
He hef de baander lös stoan.
Un blekbère is wat soerug.
Wee goat hen brummels suuk’n.
Ur bint dit joat neet veule dankbèèr’n.
Aachter de baander is de deele.
Ur was altied bluswaeter in de dobbe.
Ur kreup een eveltassie deur de heide.
Ur was neet veule smaek an un heemkertie.
Doar bee mit op de hilde tummerd.
Op de nes steet de rogge in gaast’n.
Hee löp ur bee as un olde scheuper.
De boer braagt de mest van sien schoap’m hen de schoapvaelte.
Hee is mit de sikke hen de bok ewest.
Ut spinwiefie was goar’n an ’t spinn’n veur un böstrok.
Bee de oam’nd gung de streuper hen ’t Oll’ndeeverseveld.
De vette worst’n höng’n te dreug’n in de wiemel.
Ie muut de zödd’n netties loag’n.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kent de Nederlandse betekenis van de Drentse namen van de zomerhuisjes ? Of beter nog, wie van de zeer gewaardeerd bezoekers van ut Deevers Archief weet de Nederlandse vertaling van de voorgaande Drentse zinnetjes ? De redactie verneemt het graag !
Het eerste kamphuis van Ellert en Brammert, zoals is te zien op de bijgaande afbeelding van een zwart-wit ansichtkaart uit 1955, had blijkbaar slaapgelegenheid op de eerste verdieping van het gebouw. Of woonde de beheerder van het vacantiecentrum boven het kamphuis ? Het eerste kamphuis heeft op ansichtkaarten van latere datum de naam d’ Olde Stee.
De hier afgebeelde ansichtkaart van het kamphuis is één van een serie van drie verschillende ansichtkaarten van het eerste kamphuis. De drie kaarten hebben een witte rand. Jij kunt als verzamelaar van ansichtkaarten uut de gemiente Deever die fraaie drie van de oudste ansichtkaarten van Ellert en Brammert toch maar beter wel mooi in jouw verzameling hebben ! En misschien duikt vroeg of laat nog een vierde exemplaar van deze serie op !

De redactie ontving op 7 maart 2021 de volgende zeer gewaardeerde reactie van mevrouw Hanneke Wiegant.
Ook ik heb vele malen bij Ellert en Brammert gekampeerd met mijn familie. De eerste jaren sliepen we in legertenten van de Hervormde kerk uit Den Haag. Die stonden aan de linkerkant van de toerit naar Ellert en Brammert. Later logeerden we in huisjes, rechts van het toegangspad.
Ik heb nog een aanvulling op de namen van de huisjes. Een gezin van onze familie heeft gewoond in ‘het Plaggenbultien’. Dat was volgens mij een stenen bungalow, net als ‘het Knienengat’, waar een ander gezin van onze familie was.

Posted in Ansichtkoate, Ellert en Brammert, Toeristenindustrie, Verdwenen object | Leave a comment

Monsters neem’m veur de melkfubriek van Deever

De redactie van ut Deevers Archief bezocht in het voorjaar van 2019, alweer enige jaren geleden, de toen 88-jarige Roelof Jannes Smit eindelijk in levende lijve in zijn aanleunwoning van het bejaardenhuis in De Weiert an de Heufdstroate in Deever. Heel veel Deeverse en Deeverbrogse en Bolderhookse onderwerpen waren al aan de orde geweest, totdat Roelof Jannes Smit op een gegeven moment vroeg: ‘Mor wat kooi’j hier doon ?’
De redactie vertelde hem dat hij was gekomen voor zijn toestemming zijn verhalen die hij over vrogger in Deever en Deeverbrogge op papier had gezet, toen hij nog in Nieuwe Pekela woonde, op te nemen in ut Deevers Archief. Waaronder zijn verhaal over ervaringen als monsternemer voor de melkfabriek in Diever. Dat mocht, die toestemming gaf hij. De redactie is hem daar postuum bijzonder erkentelijk voor.
Het is wel bijzonder dat Roelof Smit op twaalfjarige leeftijd monsternemer van de melkfabriek in Deever werd. 
Niet iedereen werd geschikt geacht als monsternemer, want eerlijkheid, betrouwbaarheid en niet beïnvloedbaarheid moesten bij een monsternemer voorop staan. Wellicht heeft het een beetje geholpen dat zijn vader Wolter Smit de vrachtwagenrijder van de melkfabriek was.

Monsters nemen voor de Zuivelfabriek van Diever
Ik werd monsternemer van de zuivelfabriek van Diever, toen ik goed twaalf jaar oud was. Dit hield in dat ik bij verschillende boeren in Diever monsters van de melk van hun koeien moest nemen. Ik kreeg één gulden voor elke dag dat ik monsters nam.
Het nemen van melkmonsters moest ‘s morgens en ’s avonds worden gedaan. Mijn eerste opdracht was het nemen van monsters op de boerderij van Albert Jonkers in de Holthe aan de Dieverbrug. Dit deed ik onder leiding van Jan Moes, die controleur was op de zuivelfabriek.
Ik kreeg voor het monsternemen mee: een unster, een driepoot waar het unster aan moest hangen, een grote emmer met een inhoud van twaalf liter, een kistje met monsterflesjes, un sliefie, een potlood en een monsterboekje. Deze uitrusting moest mee achter op de fiets.
De melk van een koe werd overgegooid in mijn emmer. Daaruit nam ik na goed roeren met ut sliefie een monstertje, dat ik in een flesje schonk, waarna ik het flesje afsloot met een kurkje van rubber. Elke koe had een naam en een stamboeknummer. Op de buitenkant van elk flesje zat een klein ruw geslepen rechthoekje, waarop ik het stamboeknummer van de betreffende koe noteerde.
Ik moest de emmer, met daarin de geleverde melk, met behulp van het unster wegen. Het unster was zo afgesteld dat deze op nul stond als de emmer leeg aan het unster hing. Ik moest, zoals gezegd, de controle ’s avonds herhalen. Het ochtendmonster en het avondmonster van een koe deed ik in hetzelfde flesje. Ik noteerde in het monsterboekje achter de naam en het stamboeknummer het gewicht van de geleverde ochtend- en avondmelk. Eén kilo melk werd gelijk gesteld aan één liter melk. Ik bracht ’s avonds de driepoot, de emmer en het unster naar de volgende boer. De flesjes met de monsters en het monsterboekje leverde ik af bij de fabriek.
Als monsternemer moest je oppassen dat bij het legen van de emmer in de melkbus, deze niet overstroomde. Je kon gewoon niet zien of de bus vol was, omdat de melk via een zeef met zeefdoek in de bus stroomde.
Veel kleine boeren vervoerden hun melk op de fiets, waarbij aan beide kanten van de bagagedrager een bus met melk kwam te hangen. Ik moest dan de melk gelijkmatig over de twee bussen verdelen voor het evenwicht tijdens het vervoer. Ook gingen veel boeren met paard en wagen naar het land. Ik kan me niet herinneren dat er toen boeren waren, die met de tractor naar hun weiland gingen. Er werd toen ook nog niet machinaal gemolken.
De afstanden naar de weide waren soms niet gering. Zo herinner ik mij dat Klaas Fledderus van ut Kastiel zijn koeien in een land achter de steenfabriek op de Smilde had lopen. Kobus Kruid uit Oll’ndeever had weide op wat wij Canada noemden, dat was in de buurt van het Onderduikershol. Sommige boeren hadden hun koeien in de Oude Willem lopen.

Afbeelding 1
Roelof Jannes Smit is de maker van deze tekening van zijn kistje voor de twaalf monsterflesjes en ut sliefie.

Enkele bijzondere gebeurtenissen
Er was een boer die bij elke controle zei: Skrief bee oense koo’n moar un liter mièr op, want wee hept gisteroam’d aarg lèète emölk’n. Ik deed dat natuurlijk niet ! Ook waren er boeren, die bijvoorbeeld zeiden: Wee melkt vanoam’d um vief ure. Als ik dan om vijf uur kwam, dan moesten ze nog van alles doen, zodat het bijna zes uur werd, voordat ze begonnen te melken. Dan was de melkopbrengst per koe toch iets hoger !
Op een morgen in de zomer moest ik monsters nemen bij Koendert Krol, die had zijn koeien lopen in de Sproakeling’n (Sprakelingen). Ik fietste op een heel smal paadje. De driepoot, de emmer en het kistje had ik achter op mijn fiets vastgemaakt. Ut sliefie zat in het kistje met monsterflesjes, maar de steel met het omgebogen uiteinde stak uit het kistje via een inkeping in het deksel, omdat deze iets langer was dan het kistje. Zie afbeelding 2. Op dat paadje kwam ik Michiel Koning van Kalteren tegen. Hij kwam terug van ‘t melken. Hij had de melkbus aan de fiets. Hij bleef met zijn kiele achter de haak van mijn sliefie hangen. Zijn kiele en mijn sliefie waren beiden stuk.

Monsters nemen in de Tweede Wereldoorlog
In de winter van 1944-1945 moest ik op een morgen naar Klaas Hofstee (Klaas van Sieger) in Oll’ndeever. Die was altijd vroeg met het melken. Ik was net na spertijd in het donker van huis gegaan. Bij de melkfabriek werd ‘halt’ geroepen. Ik was toen dertien jaar. Daar stond een gewapende Duitse militair. Ik moest hem uitleggen wat ik wilde gaan doen. Ik moest ook het kistje van de fiets halen. Hij controleerde de inhoud van het kistje en bekeek het monsterboekje. Ik toonde hem mijn Bescheinigung (redactie: Duits woord voor officiële schriftelijke verklaring), dat was het papier, waaruit moest blijken dat hij mijn fiets niet mocht afpakken. Een Bescheinigung werd verstrekt aan mensen die werkzaam waren in de voedselvoorziening. In het laatste jaar van de oorlog respecteerden de Duitsers deze vrijstelling niet meer zo nauwkeurig. Zo kon het gebeuren dat je toch de fiets kwijtraakte. Ik mocht echter doorrijden. Het was erg koud en ik was blij dat ik bij Klaas van Sieger in de warme stal kwam.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Roelof Jannes Smit is geboren op 8 mei 1931 an de Deeverbrogge. Hij is overleden op 17 mei 2021 in Deever. Hij is samen met zijn vrouw begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zie het overlijdensbericht.

Afbeelding 2
De hier afgebeelde foto van de Coöperatieve Zuivelfabriek en Korenmalerij met de woning van de directeur aan het Moleneinde in Deever is op 16 mei 1933 gemaakt. Het Moleneinde was toen een klinkerweg. De redactie weet niet wie de maker van de foto is. De foto was aanwezig in de verzameling van de familie Johannes Nijboer uit Oll’ndeever. Op de hier afgebeelde foto is op de steiger van de melkontvangst van de fabriek het personeel van de fabriek te zien. De altijd in een witte overall geklede botermaker Johannes Nijboer zal ook wel op de foto zijn te zien. Wat de hier afgebeelde foto zo belangwekkend maakt, dat is de zichtbaarheid van het eerste en oudste deel van de fabriek. Dat is het gedeelte met het zadeldak en met het ronde raam in de top van de zijgevel. De zuivelfabriek werd in de Deeverse volksmond meestal ‘de botterfubriek’ of gewoon ‘de fubriek’ genoemd.
Afbeelding 3
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto gemaakt op 1 december 2023.

Posted in Boer'nwaark, Süvelfubriek Deever | Leave a comment

Burgemeister Ome Kees wol awièr de boas speul’n

In de Friese Koerier verscheen op 11 juni 1957 het navolgende merkwaardige bericht over de plaatsing van het beeldje ‘het Leven’ voor het raam van de werkkamer van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) op de brink van Deever.

Gemeenteraad Diever
Beeldje te mooi voor het gemeentehuis
Diever. In de vergadering van de raad deer gemeente zei de voorzitter dat dit de laatste vergadering was welke in het noodgemeentehuis zal worden gehouden.
De raad bezichtigde, alvorens met de agenda aan te vangen, het nieuwe gemeentehuis, dat bijna voltooid is.
Een langdurige discussie ontspon zich over een in de tuin van het nieuwe gemeentehuis te plaatsen beeldje. B. en W. hadden de kunstenaar Anno Smith te Eelderwolde een ontwerp laten maken voor de tuin, doch toen een ontwerp van dit beeld werd getoond, meende de minderheid van het college, namelijk de heer Gerrits, dat dit te mooi was om in de tuin te staan en dat het op de Brink voor het gemeentehuis diende te staan.
De raad was het in meerderheid hiermee eens, ondanks de mededeling van de voorzitter dat de beeldhouwer en de architecten dit plastiekje ongeschikt achtten op de Brink. Met 6 tegen 3 stemmen (1 blanco) werd besloten het beeld op de Brink te plaatsen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) lijkt de raad van de gemiente Deever niet ingelicht te hebben over het verstrekken van een opdracht voor het vervaardigen van een kunstwerk voor plaatsing bij het gemeentehuis. Dat lijkt dan een gemiste kans voor die burgemeester.
Hilbert Gerrits (Hilbut Garries), wethouder voor de Partij van de Arbeid, was vóór plaatsing van het plastiekje vóór het gemeentehuis.
Voorstelbaar is dat zes leden van de raad narrig werden van het gedram en gedreig van de Hoogste Heer Van De Voorkant Van Het Gelijk om het plastiekje toch ‘in de tuin van het gemeentehuis’ (welke tuin ?) te plaatsen en niet op de brink en vervolgens expres tegen plaatsing van het plastiekje ‘in de tuin van het gemeentehuis’ stemden.
Zo kon het gebeuren dat het plastiekje met de naam ‘Het Leven, geboorte, huwelijk en dood’ gelukkig tegen de wil van de burgemeester kwam te staan voor het raam van de kamer van de burgemeester in het vijfde en laatste gemeentehuis van de gemiente Deever.
Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) was de eerste burgemeester die vanuit het raam van zijn werkkamer tegen de achterkant van het plastiekje moest aankijken.
Anno Ferdinand Smith (geboren op 7 april 1915 in Groningen, overleden op 14 januari 1990 te Groningen) heeft het plastiekje van keramiek in 1957 gemaakt. In de webstee wikipedia.org is ook een pagina met gegevens van Anno Ferdinand Smith aanwezig.
De hier afgebeelde zwart-ansichtkaart is door Roelof (Roef) van Goor in november 1965 in zijn boekhandel an de Kruusstroate in Deever uitgegeven.
De grote vraag is echter of het plastiekje – dat met belastinggeld van de inwoners van de gemiente Deever is aangeschaft – nu eigendom is van de gemeente Westenveld ?
Beschikt de gemeente Westenveld eigenlijk wel over een openbaar toegankelijke uitputtende lijst van het gemeentelijke kunstbezit met inbegrip van de door de deelgemeenten Deever, Dwingel, Vledder en Oavelte ingebrachte kunst ?

Afbeelding 1

Afbeelding 2
abracadabra-531
Afbeelding 3
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto van de brink van Deever gemaakt op vrijdag 1 december 2023.

Posted in Ansichtkoate, Beeld, Gemiente Deever, Gemientebestuur, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Un greinsstien van de marke van Deever en Wapse

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 14 november 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie van de heer Harry ten Veen, een gedreven zoeker naar en bezoeker van grensstenen.

Herman Posthumus en ik hebben een markesteen op de grens van de marke van Diever en de marke van Wapse gevonden.
Ik had een link ontdekt, maar de locatie is daar fout weergegeven. Herman heeft toen de markesteen ter plekke opgespoord.
Ik heb in ut Deevers Archief gezocht naar een afbeelding van deze markesteen, maar ik heb die niet kunnen vinden, vandaar mijn reactie.
Dit is de tekst uit mijn logboekje
Markesteen Diever/Wapse – Drenthe.
Woensdag 23 augustus 2023.
Doldersummerweg, Wapse. Parkeren aan de zuidzijde.
Linksaf, na 50 m een smal paadje in, dan is de steen na 150 m te zien.
Met daarop de hoofdletter D en de hoofdletter W.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De heren Herman Posthumus, ook een gedreven zoeker naar en bezoeker van grensstenen, en Harry ten Veen hebben (nog) geen coördinaten van de gevonden markesteen vastgelegd.
De markesteen ligt ongeveer op de plek die in afbeelding 1 met een zwarte pijl is aangegeven.
De grens tussen de marke van Deever en de marke van Wapse moet ten noorden van de Doldersummerweg dwars door de woeste gronden van ut Deeverse veld hebben gelopen.
De redactie kwam dank zij Harry ten Veen achter het bestaan van de belangwekkende webstee van de Vereniging Drentse Boermarken. De marke van Wittelte en de marke van Wapse zijn lid van de Vereniging Drentse Boermarken.
De heren Herman Posthumus en Harry ten Veen hebben uiteraard foto’s gemaakt van de markesteen. Zij gaven de redactie toestemming deze te mogen tonen in ut Deevers Archief. De redactie is beide heren bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.
De grote vragen zijn onder meer de volgende.
Ligt de grenssteen nog op zijn oorspronkelijke plaats ?
Heeft de boermarke Wapse een tekening waarop de grens tussen de marke van Diever en de marke van Wapse duidelijk is ingetekend ?
Is onderzoek gedaan en/of is gezocht naar andere markestenen ?
Is het driemarkenpunt Diever, Wapse, Wittelte bekend ? Of was het een viermarkenpunt Diever, Wapse, Wittelte, Wapserveen ?
Wellicht ligt daar een markesteen ! Dat zou wel een vondst zijn !
Of ligt het drie- of viermarkenpunt ergens in de Wapserveense A ?
Is het archief van de boermarke Wapse bewaard gebleven ?
Is het archief van de boermarke Diever bewaard gebleven ?
Is het archief van de boermarke Wittelte bewaard gebleven ?
Is het archief van de boermarke Wateren bewaard gebleven ?
Zijn deze archieven in te zien ?

Afbeelding 1

Afbeelding 2
Herman Posthumus heeft deze foto gemaakt op 20 augustus 2023 (© Herman Posthumus)

Afbeelding 3
Herman Posthumus heeft deze foto gemaakt op 20 augustus 2023 (© Herman Posthumus)

Afbeelding 4
Herman Posthumus heeft deze foto gemaakt op 20 augustus 2023 (© Herman Posthumus)

Afbeelding 5
Harry ten Veen heeft deze foto gemaakt (© Harry ten Veen). (Datum opname onbekend).
Zie ook de webstee van Harry ten Veen (http://tiny.cc/dr-drenthe)

Afbeelding 6
Harry ten Veen heeft deze foto gemaakt (© Harry ten Veen). (Datum opname onbekend).
Zie ook de webstee van Harry ten Veen (http://tiny.cc/dr-drenthe)

Posted in Boermarke van Deever, Boermarke van Wapse | Leave a comment

Café-restaurant Blok an de Deeverbrogge giet dichte

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief (papperrassjus scannen en vervolgens in de oud-papier-container gooien) bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever zo nu en dan een door hem belangwekkend geacht bericht. De redactie wil zo één bericht natuurlijk niet onthouden aan de bezoeker van ut Deevers Archief.
In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 10 juli 1981 verscheen op bladzijde 6 het volgende berichtje met foto over de blijvende sluiting van café-restaurant Blok an de Deeverbrogge.

Cafe-restaurant Blok in Dieverbrug gaat dicht
Dieverbrug. De deuren van het vanouds bekende café-restaurant Blok in Dieverbrug gaan voorgoed dicht. Het bedrijf heeft met grote financiële problemen te kampen en daarom is bij de rechtbank in Assen een faillissementsaanvraag ingediend.
Op last van de belastingdienst in Meppel werd woensdag een verkoop bij executie gehouden van de restaurantinventaris bestaande uit onder meer stoelen, tafels, potten en pannen, diepvrieskasten, afwasmachines, enzovoort.
Het ging in totaal om zo’n tweehonderd onderdelen, waarvoor flink werd geboden.
Restaurant Blok, dat ruim negentig jaar heeft bestaan, had een bekende naam en veel gebruikers van de weg Assen-Meppel wipten er even binnen.
De weg langs de Drentsche Hoofdvaart wordt na het voltooid zijn van de Rijksweg 37 Meppel-Hoogeveen-Assen zeer weinig door beroepsvervoerders meer gebruikt. Daardoor is mede het doek gevallen voor dit bedrijf.
De negen personeelsleden is al ontslag aangezegd. Drie van hen zijn er al in geslaagd een nieuwe baan te vinden.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Café-restaurant-hotel Blok heeft niet ruim negentig jaar bestaan, maar ongeveer vijftig jaar.
Zie voor veel meer gegevens over de onderneming van de familie Blok an de Deeverbrogge de vele berichten in ut Deevers Archief.
De redactie weet niet of dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm Hessels uut Deever de maker is van de foto bij het bericht.

Posted in An de Deeverbrogge, Hotel Blok | Leave a comment

Un hiele mooie olde fotokoate van de Dorpsstroate

De hier afgebeelde fotokaart is in 1926 verstuurd vanuit Zorgvliet hen Deever. Mejuffrouw Margje deed de ‘Groeten uit Zorgvlied’ aan mejuffrouw Schippers per adres Jan Kloeze in Deever. Mejuffrouw Margje maakte geen gebruik van het schrijfgedeelte op de achterkant van de fotokaart. Ze had wellicht niet veel ‘te zeggen, wellicht niet meer dan ‘groeten uit Zorgvlied’.
De foto voor de hier afgebeelde fotokaart is gemaakt door fotograaf Dirk van der List Jr. Zie het vignet D.v.d.L. op de hier afgebeelde achterkant van de fotokaart.
In die jaren werden ansichtkaarten van dorpsbeelden van Zorgvliet in een oplage van 250 of 500 exemplaren gedrukt en aan de man gebracht door plaatselijke winkeliers. Dat zal ook zo gebeurd zijn met de hier afgebeelde fotokaart. Dat zal de eigenaar van het kruidenierswinkeltje aan de linkerkant van de hier afgebeelde fotokaart zijn geweest. Maar wie was de eigenaar van het kruidenierswinkeltje ?
Van die 250 of 500 exemplaren hebben wellicht enige exemplaren de tand des tijds overleefd, wellicht heeft slechts één exemplaar de tand des tijds overleefd. Slechts zelden zal dus nog een fotokaart met een oud dorpsbeeld van Zorgvliet an de aandere kaante van de Deeverse bos in het openbaar te koop worden aangeboden. In het begin van november 2023 gebeurde dat wel met de hier afgebeelde fotokaart. En toen was het voor de ware ‘die-moet-en-zal-en-wil-ik-hebben’ verzamelaar wel zaak deze kostelijke fotokaart vooral wel zelf te bemachtigen, want een tweede exemplaar van de hier afgebeelde fotokaart zal wel haast zeker nooit meer tijdens zijn leven opduiken.
De enige tekst die de redactie van ut Deevers Archief op de hier afgebeelde fotokaart heeft kunnen lezen, is de tekst Niemeyer tabak op het bord boven het fietsenrek vóór het kruidenierswinkeltje.
Op bijgaande afbeelding 3 is de situatie ter plekke in april 2023 te zien.
Na de sluiting van het in 1996 geopende soort van kruidenierswinkeltje Ut Winkeltie (in wel jaar ?) is het betreffende pand verbouwd tot woning.
In ut Deevers Archief is van het hier afgebeelde dorpsbeeld nog een ansichtkaart opgenomen.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3
Kleurenfoto van de Dorpsstraat in april 2023 (bronvermelding: https://google.com/maps)

Posted in Ansichtkoate, Dorpsstroate, Zorgvliet | Leave a comment

Ut Bultie lig an ut ende van ut Swatte Pattie

De redactie van ut Deevers Archief ontving van Jaap (Jacob, Japie) Koning, broer van Henk, Jacoba (Coba) en Jan  Koning, geboren en getogen in Deever en opgegroeid aan de Veentjesweg, naar aanleiding van een eerdere reactie van hem de navolgende reactie. De eerdere reactie is te vinden in de webstee van het Deevers Archief, via zoeken op de woorden ‘jaap’ en ‘koning’. Die reactie heeft als titel ‘Woar was ok a weer ’t Bultie’. Zijn eigen conclusie is nu: ‘Het Bultie was op het eind van het Zwarte Pattie’.

Inmiddels heb ik er nog eens rustig over nagedacht en hier en daar mijn oor te luisteren gelegd. Volgens mij is het zo dat het Bultie was op het eind van het Zwarte Pattie, dat liep van de Kruisstraat naar de Vlasstraat. Daar waar in de vijftiger jaren ooit het houten postkantoortje stond als tijdelijke vervanging voor het postkantoor van Bart Schoenmaker in de Hoofdstraat. Waarom dat gebied daar het Bultie heette, dat is mij een raadsel, misschien weet iemand het.
En verder nog: Lambertus (Bertus) Koning was getrouwd met Deeltje van der Helm, dochter van Meine van der Helm en Jacoba Pit uit Wapse (wij noemden toen die streek trouwens Kalteren). Deeltje (mijn moeder dus) is momenteel 93 jaar en woont/verblijft in het verpleeghuis Dickninge, onderdeel van de Schiphorst in Meppel. Tot zover. Als het anders is, dan lees ik het graag !

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De plaats waar in de vijftiger en zestiger jaren van de vorige eeuw een houten noodgebouwtje stond werd in de volksmond ut Bultie genoemd, mee eens. Het ‘Groene Kruis gebouw’ op de hoek van de Vlasstraat en de Kloosterstraat staat echter ook op ut Bultie. Vandaar dat het onzin is dat het Swatte Pattie nu de naam Bultie heeft gekregen.
Het noodgebouwtje diende vanaf de sloop van het oude gemeentehuis tot aan de bouw van het nieuwe gemeentehuis (1955/1956) als tijdelijk onderkomen voor het gemeentelijke apparaat.
Daarna werd in het gebouwtje ook les gegeven aan leerlingen uit de eerste klas van de U.L.O-school, totdat het nieuwe gebouw van deze school op de Westeresch in 1965 in gebruik werd genomen.
De naam ut Bultie vindt zijn oorsprong in de behoefte van boeren om hun akkers een herkenbare naam te geven, dat is een behoefte die boeren (nog steeds) in de hele wereld hebben. De bouwakkers in de buurt van ut Bultie hadden in de tijd van het ontstaan van het kadaster de naam Scholten’s Bultie (de kleine Bult van Scholten). Bijvoorbeeld dorpsfiguur Geert Dekker had een moestuin op ut Bultie.
De Deeverse volksmond sprak over ut Bultie en niet over de Bult. Het is voorstelbaar dat vóór 1940, toen de nes in die buurt gelukkig nog niet bebouwd was, je lopende over het zandpad vanaf de Hoofdstraat in de richting van Oll’ndeever, tegen een lichte glooiing aankeek, dat plaatselijke licht hogere deel van de nes kreeg natuurlijk de naam ut Bultie, dat kon gewoon niet missen.
Als het anders is of moet worden, dan verneemt de redactie van ut Deevers Archief
dat graag.
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto op donderdag 13 november 2014 gemaakt. Het naambordje staat aan het begin van het Swatte Pattie an de kaante van de Vlasstroate.

Posted in Bultie, Cultuurhistorie, Deever, Gemientehuus, Veldnème | Leave a comment

An de Riekseweg bee de sluus an de Deeverbrogge

Niet veel verzamelaars van ansichtkaarten uut de gemiente Deever zijn in het bezit van een exemplaar van deze stemmige zwart-wit ansichtkaart, let vooral op de auto op de Rijksstraatweg (Riekseweg). Het merk van de auto is niet te onderscheiden. Werden dit soort ansichtkaarten in oplagen van 100 of 200 of 500 exemplaren gedrukt ? Je kan dus beter maar beter wel een fysiek exemplaar van deze in jouw verzameling hebben. Deze ansichtkaart uit 1958 is gedrukt door Jos-Pé in Arnhem en werd verkocht door Kuiper’s Bakkerij en Levensmiddelenbedrijf, dat was gevestigd in Deever an de Peperstroate en an de Deeverbrogge an de Riekseweg, links noast de auto, bee ut Deeverse schut.

Posted in An de Deeverbrogge, Ansichtkoate, Boek An de Brogge, Rieksstroatweg | Leave a comment

De ièste ondergrondse tillefoonkèèbel in Deever

Op 28 september 1929 schreef de Ingenieur der Telegrafie en Telefoon van de technische dienst van de Rijkstelegraaf het volgende bericht aan de Heeren Burgemeester en Wethouders der Gemeente Diever.

1.
Bij deze heb ik de eer U Edel Achtbaren te berichten, dat met den Heer Burgemeester werd besproken, de luchtroute te Diever in de kom van het dorp op te ruimen en te vervangen door kabel, met de toezegging dat het herstellen der bestrating door en voor rekening van Uwe gemeente zal geschieden.
2.
Aangezien eerstdaags tot aanbesteding dezer werkzaamheden zal worden overgegaan, wordt gaarne vernomen of U hierbij bijzondere voorwaarden wenscht te zien in acht genomen.
3.
Een calque. waarop een en ander nader staat aangegeven, gaat ter toelichting hierbij.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De bovengrondse telefoon- en telegrafiekabel, die luchtroute werd genoemd, werd in een deel van de Hoofdstraat, de Kruisstraat en bij de brink al in 1929 vervangen door een ondergrondse kabel, die wellicht grondroute werd genoemd.
De ondergrondse kabel werd bij de drie eindpunten aangesloten op de bovengrondse kabel, vandaar dat daar een nieuwe of vrijgekomen telefoonpaal moest worden geplaatst.
Het post-, telefoon- en telegrafiekantoor van Jan Schoemaker an de Heufdstroate is ongetwijfeld ook aangesloten op de ondergrondse kabel.
Op de hier afgebeelde tekening (calque) zijn met een min of meer ovale lijn de glint’n um de kaaarketuun/kaarkhof  van het kerkgebouw aan de brink van Deever ingetekend.
De grote vraag is natuurlijk wanneer de eerste ouderwetse ondergrondse telefoonkabel in de kom van Deever zal worden verwijderd, als gevolg van het bijna uitsluitende gebruik van de mobiele telefoon (steeds minder mensen hebben een vaste telefoon) en de aanleg van glasvezelnetwerken ? 

Posted in Communicatie | Leave a comment

De Hunnebedweg löp vlak langes ut Pottiesbaargie

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van zwart-wit ansichtkaarten met beelden van de olde Deeverse Bos, de bos zoals hij die in zijn jeugd heeft gekend. Op bijgaand afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is de Hunnebedweg op het landgoed Berkenheuvel te zien. Deze ansichtkaart is in 1949 uitgegeven. Het landgoed Berkenheuvel was gelukkig toen nog in het bezit van mr. Albertus Christiaan van Daalen uit het verre Bennekom.
Hij is de bedenker van de naam Hunnebedweg. Deze weg loopt langs de plaats van het verdwenen hunnebed D52a op de plek die nu de naam Pottiesbaargie heet. Dus eigenlijk had mr. A.C. uit Bennekom de weg beter de naam Verdwenen Hunnebedweg kunnen geven.
De Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten uit het verre ’s Graveland, de huidige eigenaar van het gebied waar zich de plaats van het verdwenen hunnebed bevindt, is uiterst fanatiek, funest en razendsnel bezig alle wegen, paden, lanen en zo voort uit de tijd van mr. A.C. uit Bennekom uit te wissen, te versperren, om te ploegen, onder water te zetten of te laten overwoekeren door tekentafelcultureluurnatuur. Dus de grote vraag is: bestaat de Hunnebedweg nog wel ? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan daar het antwoord op geven ?
De ogenschijnlijk overduidelijke en rücksichtlose bedoeling van de Almachtige Hoge Dametjes En Heertjes Van De Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten uit het verre ’s Graveland is zoveel mogelijk, liefst alle, menselijke bezoekers de toegang tot het door hun ‘beheerde’ gebied te belemmeren en zo mogelijk uit hun gebied weg te pesten. Want DE WOLF heeft het onvervreembare unieke recht op een volledig mensvrij bosrijk wildrijk jachtgebied. En dat terwijl DE WOLF bij voorkeur zelfs tot ver buiten het gebied van de Deeverse bos jaagt en daar zo veel mogelijk schapen vermoordt.
Maar hoe gaan de Almachtige Hoge Dametjes En Heertjes Van De Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten uit het verre ’s Graveland die groeiende verwende veeleisende doordrukkende groep consumenten van de Deeverse bos nu eigenlijk echt en definitief weren ? Consumenten van de Deeverse bos zijn onder meer: allterrainbikers, autobestuurders, biologen, bijzondereopsporingsambtenaren, boomklimmers, bosarbeiders, boswachters, boskoddebeiers, bromfietsers, bungalowparkbewoners, drugsafvaldumpers, e-bikers, eierzoekers, excursiegangers, fietsers, gravelbikers, handhavers, hardlopers, hotelgasten, houtdieven, houthakkers, houtsprokkelaars, huifkarrijders, huttenbouwers, joggers, journalisten, kampeerders, kettingzagers, langlaufers, motorrijders, mountainbikers, nachtmountainbikers, naturisten, natuurfotografen, oermuseumroutelopers, openluchtspeltoeschouwers, ornitologen, paddestoelenzoekers, padvinders, parkwachters, picknickers, rolstoelers, ruiters, rustzoekers, sjokkers, skaters, stropers, toeristen, trimmers, vakantiehuisjesbewoners, veldrijders, vissers, vogelaars, vrijwilligers, wandelaars, wielrenners, wiettelers, wildkampeerders, wolfologen, wolvenkeuteltellers, wolventemmers, wolvenspotters, wolvenvoederaars, zwemmers, enzovoort, enzovoort.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet meer namen van groepen consumenten van de Deeverse bos ?

Posted in Albertus Christiaan van Daalen, de Deeverse bos, Wolf | Leave a comment

Oense ièste wedstried wönn’n wee mit 21-0

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief (papperrassies scannen en vervolgens die papperrassies in de container voor het oude papier gooien), bestaande uit steeds minder dozen en mappen en ordners met foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders uut de gemiente Deever, en zo voort, en zo voort, en zo voort, zo nu en dan een door hem voor ut Deevers Archief belangwekkend geacht stukje tekst.
De redactie kwam bijgaand verhaal over voetbalvereniging N.O.A.D. (Nooit Ophouden Altijd Doorzetten) tegen. Het verhaal is geschreven door Luite (Lu) Broer of  door Hendrik Jan Rolden. De redactie weet niet zeker wie de schrijver is.
De redactie beseft dat hij meer aandacht moet besteden aan het verleden van het verenigingsleven in de gemiente Deever, vandaar bijgaand bericht.

Voetbalclub N.O.A.D. (Nooit Ophouden Altijd Doorgaan) is opgericht op 1 december 1931 in de oude gelagkamer van café Seinen (later de W.I.B.A., later winkel van Maaike Bakker, later ….. , enzovoort) onder het genot van een kop warme chocolademelk met Brusselse kermis en café noir koekjes.
Het tenue werd bepaald op zwarte broek met rood-witte banen. De broeken en de voetbalshirts werden geleverd door Jan Drost en Flip Zaligman. Wie wat zou leveren weet ik niet meer, maar Flip Zaligman had toen echter zowel het een als het ander besteld. Alleen de shirts waren niet geleverd volgens afspraak, maar waren spierwit met ronde hals. Kleermaker Jan Drost heeft toen de shirts vermaakt en voorzien van rode kraag met een pas met knoopsluiting en rode manchetten.
Er werd eerst gevoetbald op het Mastenveldje langs de Bosweg. Later achter het Mastenveldje op een zandveld. Dat veld hebben de spelers zelf tot een bespeelbaar veld klaargemaakt. Hendrik Krol Jacobzoon was dan met paard en wagen aanwezig.
Onze eerste wedstrijd speelden we in Wapse op het terrein waar nu de ijsbaan is. Als ik me niet vergis wonnen wij onze eerste wedstrijd met 21-0. Het terrein werd omstreeks 1932 door de werkverschaffing van een veldje met vliegdennen omgetoverd in een ‘weiland’.
Later, toen wij ons bij de bond aansloten, speelden we bij boer Roelof Bisschop op de hof. Ook hebben we nog gespeeld achter de kalkovens. Door de gemeente is later een sportveld aangelegd, waar nu de Kruisakkers zijn. Dat was ook het sportterrein van de lagere school, die in ± 1942 is gebouwd.
In die tijd speelden we tegen Frederiksoord (Old Forward), Westerbork, Dwingeloo, Ansen, Ruinen, Witteveen, Norg. We gingen op de fiets naar alle uitwedstrijden.
In Diever waren nog twee voetbalclubs, te weten R.O.H.D.A. (Recht Op Het Doel Af) en S.H.E.L.L. (Sport Houdt Elk Lichaam Lenig). In september 1943 moest ik onderduiken en ik denk dat daarna ook niet meer is gespeeld. Het risico om opgepakt te worden was te groot geworden. Na de oorlog is het voetballen langzaam weer begonnen. Toen is ook de naam gewijzigd. De nieuwe naam werd V.V. Diever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
N.O.A.D. won de eerste prijs in seriewedstrijden, die op Pinkstermaandag 2 juni 1937 in Deever werden gespeeld. Het elftal bestond toen uit:
Hendrik (Henneman, Herman) Rolden (doelverdediger);
Berend Strik (rechtsback);
Anne Vierhoven (linksback);
Luite (Lu) Wolter Broer (stopperspil);
Hendrik Krol (rechtshalf) (iene van Japie Krol);
Hans (Hansie) Mulder (linkshalf);
Gosem Klasen (rechtsbuiten);
Jan Mulder (rechtsbinnen);
Hendrik Krol (midvoor);
Willem Krol (linksbinnen) (iene van Jan Krol en Vrouwgje (Vrougie) Bakker;
Adolf (Atie) Strik (linksbuiten).
De redactie is op zoek naar een foto, die op 2 juni 1937 van het winnende elftal is gemaakt.

Posted in Alle Deeversen, Sport, Voetbal, Vurening | Leave a comment

An ut gebak op de lèèste skoeldag in Wittelte

De Witteler skoele is aan het einde van het schooljaar 1966-1967 opgeheven. Luite (Lu) Wolter Broer, de echtgenoot van schooljuffrouw Engel (Engeltje) Broer-van Delden heeft bijgaand afgebeelde zwart-wit foto op de laatste schooldag in juli 1967 gemaakt. Op de hier afgebeelde schoolfoto is juffrouw Engel (Engeltje) Broer-van Delden bezig met het uitdelen van een gebakje aan de leerlingen. Op de hier afgebeelde schoolfoto is een deel van de leerlingen te zien. Luite (Lu) Wolter Broer heeft helaas alleen een foto gemaakt van de leerlingen die les kregen van juffrouw Engel (Engeltje) Broer van Delden. Door het raam links van het meest rechtse raam is een stukje van de Witteler Baarg in het land van boer Snoeken te zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde schoolfoto ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 18 van het papieren blaadje Opraekelen nr. 01/3 (september 2001) van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren blaadje zijn of dat papieren blaadje bij iemand in kunnen zien. Bij de foto op bladzijde 18 van Opraekelen nr. 01/3 (september 2001) zijn de namen van de leerlingen niet vermeld.


1.  Johan Kok
Hij is geboren op 17 juni 1958. Hij is getrouwd met Trijntje Kroes. Hij woont in Dwingel.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

2.  Jan Herman Kok
Hij is geboren op 20 februari1957. Hij is getrouwd met Rita Anneveldt. Hij woont in Groningen.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

3. Jacob Oost
Hij is geboren op 18 maart 1958. Hij is getrouwd met Lammigje (Lammie) van Wester. Hij woont in Hoogeveen
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

4.  Albertje Lensen
Zij is geboren op 1 mei 1959. Zij is getrouwd met Geert Jaspers. Zij woont op Kallenkote.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van haar.

5.  Laminus Tabak
Hij is geboren op 16 augustus 1960. Hij is getrouwd met Anna Scholtens. Hij woont in Deever.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

6.  Wemmie Berends
Zij is geboren op 18 december 1959. Zij is getrouwd met André van Eisden. Zij woont in Möppel.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van haar.

7.  Arjan Berends
Hij is geboren op 13 augustus 1960. Hij is getrouwd met Herriët Roo. Hij woont in De Wijk.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

8.  Engel (Engeltje) Broer-van Delden
Zij is de schooljuffrouw. Zij is geboren op 12 mei 1923. Zij is getrouwd met Luite (Lu) Wolter Broer. Zij woonde in Deever.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van haar.

9.  Jan Berends
Hij is geboren op 24 januari 1959. Hij is getrouwd met Jacqueline Strijker. Hij woont in Móppel.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

10.  Aaltina ten Buur
Zij is geboren op 4 maart 1960. Zij is getrouwd met Jan Kwint. Zij woont in Hoogersmilde.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van haar.

11.  Arend Jan Boerhof
Hij is geboren op 26 januari 1960. Hij is getrouwd met Jannika Luten. Hij woont in Wapserveen.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

12.  Egbert van de Berg
Hij is geboren op 17 maart 1954 in Wittelte. Hij is overleden. Hij is niet getrouwd. Hij woonde in Wittelte.De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

13.  Jan Krol 
Hij is geboren op 26 maart 1957. Hij is getrouwd met Aly Meinders. Hij woont in Beilen.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

14.  Jan Westerveen
Hij is geboren op 29 oktober 1957. Hij is getrouwd met Sita Karsten. Hij woont in Appelscha.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

15.  Henk Boer
Hij is geboren op 15 september 1958. Hij is niet getrouwd. Hij woont in Oll’ndeever.
Zijn broer Bert staat ook op de hier afgebeelde schoolfoto. Vergelijk zijn trui met de trui van broer Bert.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

16.  Bert Boer
Hij is geboren op 17 maart 1960. Hij is getrouwd met Wilma Kuik. Hij woont in Uffelte.
Zijn broer Henk staat ook op de hier afgebeelde schoolfoto. Vergelijk zijn trui met de trui van broer Henk.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

17.  Jan van de Berg
Hij is geboren op 5 augustus 1960. Hij is getrouwd met Alie Mulder. Hij woont in Wittelte.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

Posted in Alle Wittelers, Witteler skoele | Leave a comment

Un olde dikke beuke mit hiel veule tatoeasies

Topfotograaf Bas Dekker heeft op 1 mei 2013 een aantal prachtige kleurenfoto’s van heel veel inkervingen in een beuk in de Deeverse bos gemaakt. De redactie van ut Deevers Archief heeft toestemming van Bas Dekker deze kleurenfoto’s in ut Deevers Archief te tonen. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk.
Het kerven van namen, vaak met een hart, soms met een jaartal, in bomen is een oude Deeverse traditie. Het kerven werd vooral door verliefden gedaan. Hopelijk houden verliefde stelletjes deze traditie nog steeds in stand, want deze mag vooral niet verloren gaan.
De beuk is de boom die voor het inkerven het meest wordt gebruikt. In de gladde bast kan immers gemakkelijk worden gekerfd. Eenmaal aangebrachte inkervingen blijven lang zichtbaar en verbreden zich met de jaren naarmate de boom in omtrek toeneemt.
De vraag is dan natuurlijk hoe oud zijn de inscripties in de beuk op de hier afgebeelde kleurenfoto’s. De redactie meent op een van de afbeeldingen wel het getal 51 (jaartal 1951 ?) te onderscheiden, maar kan op de afgebeelde kleurenfoto’s geen harten ontdekken.
De zeer gewaardeerde natuurminnende en natuurbeschermende bezoeker van ut Deevers Archief moet dus niet denken dat een verliefd stelletje met het inkerven van hun initialen en een hartje vandalistisch gedrag vertoont, en dat de boom als gevolg van de inkervingen doodbloedt, welnee de beuk op de hier afgebeelde kleurenfoto’s toont het tegendeel aan.
De redactie heeft van afbeelding 3 een uitsnede (afbeelding 4) gemaakt, om deze te kunnen tonen als kopafbeelding van ut Deevers Archief. Voor wat het waard is.

Afbeelding 1 – © Bas Dekker, 1 mei 2013.
De beuk is gefotografeerd vanuit kikkerperspectief. 


Afbeelding 2 – © Bas Dekker, 1 mei 2013.

Afbeelding 3 – © Bas Dekker, 1 mei 2013.

Afbeelding 4 – © Bas Dekker, 1 mei 2013.
Afbeelding 5 – © Bas Dekker, 1 mei 2013.

Afbeelding 6 – © Bas Dekker, 1 mei 2013.

Posted in de Deeverse bos, Kopplètie, Traditie | Leave a comment

Kiender van de Witteler skoele in de dier’ntuun

De leerlingen van de Wittelte skoele maakten in 1949 of 1950 een schoolreisje naar de dierentuin van Emmen en ter herinnering aan dat reisje is bijgaand afgebeelde schoolfoto gemaakt. De redactie van ut Deevers Archief moet voor het bepalen van het juiste jaar nog even puzzelen. De redactie weet niet of deze schoolfoto in (de speeltuin van) de dierentuin is gemaakt of elders.
Wellicht kunnen enige op de hier afgebeelde schoolfoto aanwezige leerlingen zich het schoolreisje herinneren en bereid zijn die herinneringen te delen met de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief.
Van deze groep leerlingen is een tweede schoolfoto gemaakt. Op die tweede foto staat Jacob (Japie) Oostra (hij is geboren op 22 oktober 1939) wel. Op die tweede foto staat hij tussen de leerlingen Jan Willem Echten (nr. 3) en Tiede Oosterhof (nr. 4). Wellicht was hij tijdens het maken van de hier afgebeelde schoolfoto even naar het toilet en is daarom die tweede schoolfoto gemaakt.
De schoolfoto is aanwezig in de verzameling van Klaziena (Klazien) Houwer, de zuster van Lammigje (Lammie) Houwer, maar ook in de fotocollectie van de dorpsvereniging van Wittelte.
Gerda Klok, die ook op deze schoolfoto staat, kon gelukkig van bijna alle kinderen de naam opschrijven. Zij herkende alleen de leerling met nummer 19 (een jongen) en d eleerling met nummer 33 (een meisje) niet. Maar wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de lijst van kinderen op deze schoolfoto wel compleet maken ?



01.  Jannes Siemens
Hij is geboren op 27 augustus 1939. Hij trouwde met Jantje Wolters. Hij woont in Bovensmilde.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

02.  Jan Barelds
Hij is geboren op 17 februari 1942. Hij trouwde met Jantje Prins. Hij woont in Emmeloord.De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

03.  Jan Willem Echten 
Hij is geboren op 8 april 1940. Hij is overleden op …. Hij trouwde met Roelie Noorman. Hij woonde in Havelte.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

04.  Tiede Oosterhof 
Hij is geboren op 17 april 1939. Hij is overleden op 1 juni 1955. Hij was niet getrouwd. Hij woonde in Wittelte. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

05.  Jochem van Leeuwen
Hij is geboren op 11 maart 1938 in Wapse. Hij is overleden op 28 april 2018 in Enschede. Hij trouwde met Willie Schuitert. Hij woonde in Enschede. Hij is een broer van Reinder van Leeuwen.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

06.  Geert Soer
Hij is geboren op 30 april 1939 in Wittelte. Hij is overleden op …. Hij trouwde met Geesje Vrieling. Hij woonde in Steenwijk.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

07.  Hendrik (Henk) Broer
Hij is geboren op 26 augustus 1914.

08.  Albertus (Bertus) Dijkman
Hij is geboren op 13 juni 1937. Hij is overleden op … Hij trouwde met Gea Hartkamp.

09.  Magda Zijlstra
Zij was de schooljuffrouw.
Zij is geboren op ….. Zij is overleden op ….

10.  Teunis Rozeboom
Hij is geboren op …..

11.  Reinder van Leeuwen
Hij is geboren op 13 juni 1941.

12.  Jan Klok
Hij is geboren op 3 september 1942. Hij is overleden op ….

13.  Lammigje (Lammie) Houwer
Zij is geboren op …..

14.  Roelie Klok
Zij is geboren op 2 juli 1938

15.  Bertus Pril
Hij is geboren op ….

16.  Stiena Klok
Zij is geboren op 16 februari 1938

17.  Wolter Jonkers
Hij is geboren op 17 februari 1943

18.  Mina Oost
Zij is geboren op 14 februari 1941

19.  Deze leerling is helaas nog niet herkend.

20.  Geertinus van Zomeren
Hij is geboren op 25 september 1943

21.  Jantje ten Buur
Zij is geboren op 20 april 1943

22.  Trijntje Oostra
Zij is geboren op 30 juni 1944

23.  Egbert (Eppie) Oostra
Hij is geboren op 30 augustus 1943

24.  Immigje (Immie) Siemens
Zij is geboren op 15 juli 1944

25.  Gerda Klok
Zij is geboren op 20 juni 1941.

26.  Arie Oosterhof
Hij is geboren op 4 september 1941

27.  Roelof Jonker
Hij is geboren op ….

28.  Eltje Oost
Zij is geboren op …..

29.  Roelie Siemens
Zij is geboren op …..

30.  Bertus Noorman
Hij is geboren op 3 april 1943.

31.  Magaretha Oost
Zij is geobren op 16 mei 1943.

32.  Arend van Zomeren
Hij is geboren op 2 mei 1942.

33.  Deze leerling is helaas nog niet herkend.

34.  Alie Pril
Zij is geboren op 12 juni 1943.

35.  Jan Soer
Hij is geboren op 10 december 1943.

36.  Jacob Snoeken
Hij is geboren op 4 maart 1944.

37.  Aaldert Soer
Hij is geboren op 16 juni 1941.

Posted in Alle Wittelers, Witteler skoele | Leave a comment

Un Kalterse melkbusse stiet in un gerasie in Sweed’n

De in Zweden wonende heer Bert Benthem herkende zijn vader Egbert Benthem en zijn oom Lambertus (Bartus, Bart, Battie) Benthem op un skoelfoto van de kiender van de legere skoele an de Heufdstroate in Deever. De redactie van ut Deevers Archief verwijst volledigheidshalve naar het bericht Kiender bee de legere skoele op 22 mei 1931.
Dat zouden meer zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief moeten doen: ontbrekende gegevens van schoolfoto’s doorgeven aan de redactie van ut Deevers Archief. 
In het papieren blaadje Opraekelen nr 02/3 (september 2002), het clubblad van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, is een lijst van melkbusnummers van boeren die melk aan de zuivelfabriek aan het Moleneinde in Diever leverden, gepubliceerd.
Op bladzijde 15 van het papieren blaadje Opraekelen nr.02/3 is te lezen dat het echtpaar Egbert Benthem en Margje Koning, toen wonende op het adres Kalteren 8, nu Kalteren 9, het melkbusnummer 81 had. De redactie informeerde bij de heer Bert Benthem of een foto van een melkbus met nummer 81 bewaard was gebleven. Wellicht in een fotoalbum van de familie ? 
De heer Bert Benthem stuurde tot grote verrassing van de redactie een foto van een melkbus met nummer 5081, die nota bene bij hem in zijn garage ergens in Zweden staat. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk. Hij reageerde als volgt.

Wij hadden inderdaad melkbusnummer 81. Later is dat nummer 5081 geworden. Ik denk dat dat is gebeurd toen de melkfabriek in Diever sloot en de melk naar de D.O.M.O. in Beilen ging.
Ik heb geen foto van een melkbus met nummer 81, dat nummer bestond uit twee van die mooie opgesoldeerde koperen of messing cijfers. Ik heb wel een melkbus met nummer 5081. Deze melkbus staat nu bij ons in Zweden in de garage. Het bandje om de hals is ooit groen geweest.

Posted in Melkbusse, Süvelfubriek Deever | Leave a comment

De kèèle Oll’ndeeverse meule op de kèèle Westeresch

In het Duits-gezinde periodiek Drentsch dagblad (officieel orgaan voor de provincie Drenthe) verscheen in de Tweede Wereldoorlog op 24 december 1942 het volgende korte bericht over molen De Vlijt in Oll’ndeever.
Diever. Toen de molenaar Jansen zijn molen, een z.g. kruier, op den wind wilde zetten, bezweek plotseling de stelling. Alles liep zonder ongelukken goed af. De molen echter heeft een vreemd aanzicht gekregen.

Dus de hier afgebeelde fraaie zwart-wit foto is in elk geval ná 24 december 1942 gemaakt. De redactie schat in dat de foto is gemaakt tussen 1945 en 1950. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de foto nauwkeuriger dateren ?
Op de foto zijn de bouwakkers met de namen Pachtkaampe, de Meulakkers, Moessiesakkers, de Kaamp’n, de Doevekaampe, de Goorns, de Domineeskaampe, de akkers Veur op de Westeresch gelukkig nog niet bebouwd met huizen. Over deze bouwakkers zijn na de Tweede Wereldoorlog de Brinkstroate en de Vlasstroate aangelegd.
De boerderij van Jacobus (Kobus) Kruid an de saandweg mit de nèème Bultie, die in september 1932 door een windhoos werd vernield, is herbouwd an de Brinkstroate, en is op de hier afgebeelde foto te zien.
Naast de boerderij van Jacobus (Kobus) Kruid is te zien de burgerwoning die nu het adres Brinkstraat 21 heeft.
Aan de rechterkant aagter de ekkelboom’m, die nu nog an de Vlasstroate staan, is de woning van dorpssmid Hendrik Kloeze te zien.
Aan de linkerkant onder de ekkelboom’m, die nu nog aan de Wittelterweg in Oll’ndeever staan, is het boerderijtje van Marinus Dolsma en Janna Thalen te zien.
Op de topografische kaart, uitgave 1954, zijn de hiervoor vermelde panden ingetekend.
Op de topografische kaart, uitgave 1934, is ter plekke alleen molen De Vlijt en de boerderij van Jacobus (Kobus) Kruid an ut Bultie ingetekend.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
Detail van de topografische kaart, uitgave 1954.

Afbeelding 3
Detail van de topografische kaart, uitgave 1934.

Posted in Meule van Oll’ndeever, Westeresch | Leave a comment

Elk somerhüsie hef sien eig’n bièrputte

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 16 januari 1953 het volgende artikel over de voorgenomen bouw van het vakantiecentrum Ellert en Brammert. 

Friese firma wil in Dieverse bossen een vakantiecentrum
Ellert en Brammert op papier reeds klaar

Diever krijgt nu waarschijnlijk ook zijn vakantiekamp. Een firma uit Bolsward kocht namelijk ten noordwesten van het dorp, vlak bij de grote weg langs de Drentse Hoofdvaart, 10 hectare bos, waar ze in overleg met de Kampeerraad te Amersfoort, de planologische dienst van de provincie Drenthe en de V.V.V. te Diever een bungalowcentrum wil stichten. Men hoopt het complex naaldbos in de loop der jaren te bebouwen met een veertig- à vijftigtal zomerhuisjes, die gedurende het vakantieseizoen aan gezinnen en andere particulieren kunnen worden verhuurd.
Het plan, dat de volle instemming van de diverse autoriteiten heeft, is weloverwogen opgezet. De huisjes (bungalows) zullen een gemeenschap vormen, zonder dat de één de ander hindert. Het terrein is hiervoor buitengewoon geschikt. Deze zomer hoopt men reeds een tiental bungalows gereed te hebben. Ook wordt een centraal kamphuis gesticht, dat vermoedelijk op de verdieping slaapgelegenheid zal bieden aan trekkers en clubs, die enkel komen overnachten. Tevens kan men hier inkopen doen, betreffende noodzakelijke voorzieningen en dergelijke en eventueel consumpties (géén sterke drank) gebruiken. Bij regenachtig weer en ’s avonds kan men hier gezelligheid zoeken.
Op het terrein is, ver van de bungalows verwijderd, zodat men geen hinder van elkaar heeft, tevens een terrein beschikbaar voor kamperen, terwijl er ook een afzonderlijke plaats is voor kampeerwagens. Alle vormen van vakantiedoorbrenging hebben hier dus een kans. Over de kampeertenten en de caravans (kampeerwagens) is het niet nodig te schrijven. Alleen dit: de daarvoor bestemde plaatsen lijken ons heel geschikt, geprojecteerd als ze zijn aan de rand van het terrein, beschut als ze zijn door naaldbomen en bremstruiken en bereikbaar via een aparte ingang.

Ideale bungalows
Over de door de firma zelf te bouwen bungalows willen we graag nog iets zeggen. Ze zijn op voortreffelijke manier ontworpen door architect J. Grunstra te Bolsward. Zij, die wel eens met een gezin hebben gekampeerd in een te kleine wagen of in een veel te bekrompen houten zomerhuisje, zullen aangenaam verrast zijn te horen, dat deze bungalows voldoende ruimte bieden om er gezellig in te verkeren. Ieder gebouwtje is van steen opgetrokken, terwijl het dak met rode pannen is gedekt. Elke bungalow heeft een zitkamer-keuken met aanrecht, twee slaapkamers met openslaande ramen en een eigen w.c. (met een beerput). Verder is alle meubilair aanwezig. De bedden zijn zelfs voorzien van springveren matrassen, terwijl er butagas is om op te koken (eventueel ook voor verlichting). Zelfs keukengerei en dergelijke ontbreekt niet. Het enige waarvoor de bewoners hebben te zorgen is voor lakens, slopen en dekens. Voor gezinnen zijn deze huisjes dan ook werkelijk ideaal.
Architect Gunstra is er in geslaagd het praktische voordeel en de doelmatigheid voor de volle honderd procent het zijne te geven en daarbij, zoals wij het van deze bouwkundige verwachten, een esthetisch volkomen verantwoord geheel te verkrijgen.

Pracht omgeving
Het bungalowcentrum, dat de familie Lammertsma de naam Ellert en Brammert heeft gegeven, is buitengewoon gunstig gelegen. Zowel het beroemde hunnebed als de krentenbossen, die zelfs vele buitenlandse toeristen trekken, zijn in de onmiddellijke nabijheid. Zowel te Diever als te Dwingeloo, beide op een afstand van vijf minuten fietsen of een half uur wandelen, bevindt zich een openluchtbad.
Een groot voordeel is ook dat het bungalowcentrum Ellert en Brammert vlak aan de hoofdweg, en toch daarbuiten, is gelegen. Een ongeveer honderd meter lange zandweg brengt de bezoeker vanaf de weg langs de Drentse Hoofdvaart ineens in deze geheel andere wereld. De D.A.B.O., de buslijn Assen – Meppel v.v., zal er een stopplaats projecteren. Men kan Ellert en Brammert dus gemakkelijk bereiken.
Buitengewoon goed leent de omgeving zich ook voor het maken van fietstochtjes. De bossen die Ellert en Brammert omsluiten, zijn eigendom van Berkenheuvel en men vindt er geen Verboden toegang-bordjes, maar wel paddestoelen die de richting wijzen, waarin de fietspaden gaan. Eigenlijk vormen deze uitgestrekte bossen met die van Appelscha (dat ruim 10 kilometer van Diever verwijderd ligt) één complex, waarvan Appelscha de noordelijke en Diever de zuidelijke uitloper is. In het midden vindt men dan het meer open, maar door talrijke fietspaden doorsneden, Dieverveld. Heide, zandverstuivingen, dichte en lichtere bebossing wisselen elkaar hier af.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Bij de redactie zijn meer dan 80 verschillende ansichtkaarten van het vakantiecentrum Ellert en Brammert bekend. Waaronder ansichtkaarten van het kampeerterrein van Ellert en Brammert. De bijgaand afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is in 1962 uitgegeven en was te koop in het centrale kamphuis van het vakantiecentrum.


Posted in Ansichtkoate, Ellert en Brammert, Recreatie, Toeristenindustrie | Leave a comment

De cantineholders in de Kaamp bint good tevree’n

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 27 juni 1906 het navolgende bericht over de aankomst in de kaamp op de Oeren van de 2e afdeeling van de landweer.

DIEVER, 25 Juni
Hedenmiddag arriveerde hier in ’t kamp de 2e afdeeling landweer, komende van Steenwijk. Van deze plaats tot Frederiksoord werden ze begeleid door een deel der marechaussee-brigade Steenwijk en van daar naar het kamp door een deel der brigade van Dwingeloo.
Tot Vledder schijnt de troep nogal wat luidruchtig geweest te zijn en moesten de begeleiders de orde herstellen.
De landweer mannen verlaten over ’t algemeen noode hun haardsteden: de werkzaamheden op het land zijn thans in vollen gang en eischen dringend hun tegenwoordigheid.
In ’t kamp was Maandagavond alles leven en beweging en naar ’t ons toescheen heerschte er een opgewekte stemming. Persoonlijk kan men zich daarvan moeilijk overtuigen: burgers werden niet in het kamp toegelaten, ’t Vorige jaar heeft men ons op dat punt wel wat verwend.
Morgenavond beginnen de schietoefeningen. Zaterdag heeft men bij de kogelvangers alles heel leuk opgeborgen: de seinborden sluiten de openingen der observatie-posten af en worden door sloten op hun plaatsen gehouden.
De cantinehouders zijn tot dusver goed tevreden.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Tot nu toe meende de redactie dat alleen Koop Boer van de Deeverbrogge een kantine in de Kaamp op de Oeren had. Maar dat blijkt uit het voorgaande krantartikeltje niet helemaal juist te zijn, in dat artikeltje is in de laatste zin sprake van cantinehouders. Maar ja, met zoveel soldaten in de zomermaanden en in een aantal jaren durfden wellicht ook andere lokale ondernemers het risico wel aan.
Op bijgaand afgebeelde ansichtkaart, die op 18 september 1905 is verstuurd, is een tamelijk grote en ogenschijnlijk snel in elkaar gezette halfopen houten kantine te zien. Het hout zal wel holt uut de bos van Baark’nheuvel zijn geweest. De grote vraag is of deze kantine van Koop Boer was of van een andere kantinehouder.

Posted in Ansichtkoate, de Kaamp op de Oeren, Wapse | Leave a comment

De Deeverse musiek in de Heufdstroate in Deever

Vóór de Tweede Wereldoorlog bloeide het verenigingsleven in de gemiente Deever. Zo ook de volgende verenigingen die zich met muziek bezig hielden:
– Muziekvereniging Excelsior (opgericht 1908) in Deever;
– Christelijke muziekvereniging Advendo in Deever (opgericht in 1924);
– Gemengd zangkoor Crescendo in Deever (opgericht in 19xx (??);
– Christelijk gemengde zangvereniging Excelsior in Deever (opgericht in 19xx ?);
– Muziekvereniging VOGIDO in Wapse (opgericht in 1927);
– Kerkkoor Nederlands Hervormde Kerk (bestaat vanaf 1935);
– Mogelijk andere verenigingen die zich met muziek bezig hielden.
Zoals gebruikelijk in die tijd hadden de offeskeid’n van de hervormde kaarke uiteraard ook hun eigen muziekverenigingen. Lekker knusjes onder elkaar, maar niet op zondag en christelijke feestdagen, maar wel mét de goedkeuring van het christelijke kerkbestuur en menièr de domeneer.
De redactie van ut Deevers Archief heeft zich in de paragraaf Muziekverenigingen op de bladzijden 251 tot en met 255 van het in 1992 uitgegeven standaardwerk der standaardwerken met de titel ‘Geschiedenis van Diever’ een slag in de culturele rondte gezocht naar enige gegevens over het hiervoor genoemde gemengde zangkoor Crescendo, maar helaas niets kunnen vinden.
De redactie vond een dezer dagen bij het digitaliseren (scannen) van één van zijn vele aantekeningenboekjes uit de periode 1999-2007, toen hij voor de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, in totaal 32 nummers van het papieren blaadje Opraekelen samenstelde, tussen de bladeren van een exemplaar van dat blaadje bijgaand afgebeeld sepiakleurige fotootje. De tekst achter op het hier afgebeelde fotootje luidt: Achter de man met de trombone is de man met klarinet E. Oosterga, de tweede van rechts. De redactie veronderstelt dat deze foto aanwezig was in de verzameling van wijlen Egbert Oosterga
Marcheren de muzikanten van Excelsior (Steeds hoger), A.D.V.E.N.D.O. (Aangenaam door vriendschap en nuttig door oefening) of V.O.G.I.D.O. (Voor ons genoegen is dit opgericht) ?? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers dit weet, die wordt ten zeerste verzocht het te melden. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers mensen op de hier afgebeelde foto herkent, die wordt ten zeerste verzocht die namen te melden.
De muzikanten marcheren deur de Heufdstroate van Deever. De hier afgebeelde foto is gemaakt vóór de Tweede Wereldoorlog, want het pand achter het muziekkorps is kort voor het begin van de Tweede Wereldoorlog afgebrand. De redactie vermoedt dat de hier afgebeelde foto in 1938 is gemaakt. In de boerderij op de achtergrond boerkten Jacob (Jaap) Hessels en Margje Veenhuis. Deze boerderij staat aan het begin van de Kruusstroate. Deze boerderij bestaat gelukkig nog steeds.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde foto ook ten zeerste in zwart-wit weergave bewonderen op bladzijde 1 van het papieren blaadje Opraekelen nr. 23/1 (maart 2023) van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren blaadje zijn of dat papieren blaadje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Alle Deeversen, Vurening | Leave a comment

Witteler skoelkiender bee un Oavelter hunnebed

Juffrouw Christina Augusta Johanna ter Horst en de oldste kiender van de Witteler skoele hebben op donderdag 21 mei 1936 – dat was op Hemelvaartsdag – op de fiets een uitstapje naar de Havelterberg gemaakt. Bij één van de twee hunnebedden op de Havelterberg zijn met het fototoestel van juffrouw Christina Augusta Johanna ter Horst drie foto’s gemaakt; zie de afbeeldingen 1, 3 en 4. Juffrouw Christina Augusta Johanna ter Horst zal twee foto’s hebben gemaakt, te weten foto 1 (afbeelding 1) en foto 3 (afbeelding 4), want op die foto’s staat zij zelf niet. De redactie van ut Deevers Archief weet niet wie foto 2 (afbeelding 3) heeft gemaakt; waarschijnlijk één van de meegekomen moeders.
De Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, mocht enige jaren (alweer lang geleden) de rubriek ‘Ontbrekende namen op school- en verenigingsfoto’s in de niet meer bestaande papieren krant De Westervelder verzorgen. Foto 1 (afbeelding 1) heeft in de papieren De Westervelder van 4 juli 2007 gestaan; zie afbeelding 2. Meestal waren de namen van alle ‘onbekende’ personen op een getoonde school- of verenigingsfoto wel degelijk bekend bij de genoemde vereniging, maar werden als opwarmertje slechts een paar namen genoemd in de genoemde rubriek. Belazeren is ook een kunst. Zo zal het ook met foto 1 (afbeelding 1) zijn gedaan. In latere artikelen in de genoemde rubriek is helaas ook niet teruggekomen op dit ‘zoekplaatje’.
De redactie weet niet wie de man op foto 2 (afbeelding 3) was. Was hij het vriendje van juffrouw Christina Augusta Johanna ter Horst ?

Afbeelding 1

Afbeelding 2


01.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

2.  <naam>/
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

3.  Hendrik Berends
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar zijn gegevens.

4.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

5.  Bertus Koning
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar zijn gegevens.

6.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

7.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

8.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

9.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

10.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

11.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

12.  Albertje Berends
Zij is geboren op 24 oktober 1922 in Wittelte. Zij is overleden op 12 juli 2003.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

13.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

14.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

15.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

16.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

17.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

18.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

19.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

20.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

21.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

22.  Tinus Lensen
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar zijn gegevens.

23.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

24.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Posted in Alle Wittelers, Witteler skoele | Leave a comment

De Canadees’n hept Deever op 12 april 1945 bevreet

In de nogal onbekende en wellicht al vergeten brochure ‘Sporen uit het verleden. Getuigenissen en routes’, die de niet meer bestaande Stichting Toeristisch Bureau Gemeente Westenveld ter gelegenheid van het herdenken en vieren van 70 jaren bevrijding in 2015 heeft uitgegeven, is op de bladzijden 15 en 17 het volgende artikel opgenomen. Dit artikel is ongetwijfeld geschreven door de enige en echte en erkende Tweede-Wereldoorlog-geschiedkundige-expert van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkundige vurening uut Deever.

De bevrijding van Diever
Na het drama van Diever, de komst van het Duitse leger en de executie van tien gegijzelde burgers, raakten de bewoners in de ban van de angst. De dag na het drama, woensdag 11 april 1945, deed het gerucht de ronde dat de Duitsers weer terug zouden komen. Vele mannen gingen via de sluisdeuren (de Dieverbrug was op 7 april opgeblazen, omdat het Canadese leger in aantocht was) naar Dwingeloo om daar een veilig onderkomen te zoeken. De eerste verkenningseenheden van de Royal Canadian Dragoons kwamen tegen de middag met hun gevechtswagens (lichte tanks) aan in Dwingeloo. In de loop van de middag volgde de infanterie en daarmee was Dwingeloo bevrijd !
Het Canadese leger had de opdracht om langs de oostzijde van de Drentse Hoofdvaart op te trekken tot Hoogersmilde. Hier moest men de vaart oversteken en in de richting van Oosterwolde optrekken naar de Friese havenplaatsen. Daarom hadden de Franse parachutisten niet in Diever, maar nabij Appelscha moeten landen om het pad voor de hoofdmacht te effenen. De Duitsers verdedigden de Drentse Hoofdvaart niet, omdat de mogelijkheden om dit succesvol te doen ontbraken. De verdedigingslinie die met inzet van vele dwangarbeiders was aangelegd, was gericht op nadering van de geallieerden vanuit het westen. Na beraad binnen de Nederlandsche Binnenlandse Strijdkrachten (BS) Diever werd besloten de Canadese commandant in Dwingeloo te verzoeken enkele van zijn eenheden naar Diever te sturen om het dreigende gevaar van een Duitse strafexpeditie tegen te gaan. Gewezen werd op de moordpartij van de vorige dag en het gevaar dat bleef dreigen voor de burgerij van Diever. De Canadese commandant had begrip voor de benarde situatie, maar was niet bij machte hulp te bieden zonder te beschikken met een deugdelijke brug.
De genietroepen zouden nog minstens drie dagen op zich laten wachten. Indien er gevaar dreigde, dan moesten de burgers van Diever maar naar Dwingeloo komen, waar ze onder bescherming waren van het Canadese leger.
De heer R. Koers, opzichter bij Rijkswaterstaat, meldde zich ook bij de Canadese commandant. Hij stelde voor een noodbrug te bouwen. Hij had de vrijgekomen materialen van de afgebroken Wittelterbrug op een bokschuit gelegd en deze aan de stille kant van het kanaal verdekt afgemeerd, omdat men toen veronderstelde dat de geallieerden over de rijksweg zouden oprukken. De heer Koers wist de Canadese commandant te overtuigen dat hij de kans zag met dit materiaal een deugdelijke brug te bouwen over de remmingswerken van de vernielde Dieverbrug. Er werd een aantal vrijwilligers, vaklieden uit de omgeving, aangezocht om te helpen. De opdracht was dat de brug in de ochtend uiterlijk om 06.30 uur gereed moest zijn.
De hele nacht werd doorgewerkt met behulp van en onder bescherming van enkele Canadese militairen. Om de brug de gewenste sterkte te geven werden enkele zeven meter lange zware ijzeren balken, die in de buurt van Leggeloo lagen opgeslagen, opgehaald met behulp van enkele gevechtswagens. Nadat deze balken waren aangebracht, durfde de commandant het aan een gevechtswagen, 14 ton zwaar, over de brug te sturen. In de vroege ochtenduren, ongeveer om 06.15 uur, reed de gevechtswagen voorzichtig de noodbrug op. Kreunend en steunend hield de brug die last. Na enige aanpassingen ging de tweede gevechtswagen naar de overzijde. Na weer enkele aanpassingen de derde. Dit proces ging door totdat de brug uiteindelijk de voldoende stabiliteit had. Nu konden de colonnes gevechtswagens en andere voertuigen de vaart oversteken. In de vroege morgen van donderdag 12 april werd Diever, waar het die nacht gelukkig rustig was gebleven, bevrijd !
De Royal Canadian Dragoons maakten goed gebruik van de plotseling geboden mogelijkheid van een oversteek over de Drentse Hoofdvaart. Vanuit Diever zwermden ze uit om dezelfde dag de hele gemeente Diever te bevrijden. Die dag bereikten ze verder nog Elsloo, Noordwolde, Eesveen en het vliegveld Havelte. De hoofdmacht trok ook de noodbrug over om vervolgens via de rijksweg tot voor Hoogersmilde te komen. Daarna trokken ze weer volgens plan Friesland in om op 15 april de Waddenkust te bereiken. Onderweg bevrijdden ze grote delen van Friesland, Drente en Groningen.
De noodbrug in Dieverbrug kan worden beschouwd als de geboden mogelijkheid om Friesland sneller te bevrijden dan gepland. De Canadezen hebben hier dankbaar gebruik van gemaakt. Het versnelde tevens de opmars van de Canadese derde divisie.
Meppel was door de Duitsers tot een verdedigingsbolwerk omgebouwd. Zij werden gedwongen zich hieruit terug te trekken, omdat ze anders dreigden te worden afgesneden door het bij Diever doorgebroken Canadese leger.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie verwijst vooral naar het bericht De seum lange staarke iesern balk’n van Oere Chris, waarin de getuigenis van de ooggetuige en Leggeler aannemer Albert Schipper is opgetekend. En dat kon natuurlijk gelukkig enkel en alleen maar in het streekdialekt.  

Posted in Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Aagter de meid’n an, moar wè mit militaire putroejes

In het archief van de gemiente Deever is aanwezig een boek met afschriften van brieven die zijn verzonden door het college van burgemeester en wethouders van de gemiente Deever. Zo ook afschriften van de brieven van het jaar 1907. Op 8 augustus 1907 verstuurde de burgemeester de volgende brief naar de kolonel-commandant van het negende regiment infanterie in de legerplaats op de Oeren tussen Kalter’n en Wapse.
Op bijgaand afgebeelde ansichtkaart zijn enige militairen bij een veldkeuken in de Kaamp op de Oeren te zien.

Politiemaatregelen jaarmarkt
Ik heb de eer uwe hoogedelgestrenge mede te deelen, dat op Zaterdag 10 augustus aanstaande te Diever jaarmarkt wordt gehouden.
Ten vorigen jare hebben tijdens het vóórkamp bij eene dergelijke gelegenheid ongeregeldheden plaats gevonden tusschen militairen en burgers en de vrees schijnt mij gewettigd dat ook ditmaal bij het samentreffen dier verschillende elementen, vooral bij de danspartijen in de herbergen, het geringste voorval tot ernstige verstoring der orde kan aanleiding geven.
Het is daarom, dat ik uwe hoogedelgestrenge beleefd verzoek, om voor het geval de militairen op den avond van dien dag vrijheid hebben om zich naar Diever te begeven door het zenden van militaire patrouilles voor de handhaving der orde onder de militairen te helpen waken.

Posted in de Kaamp op de Oeren | Leave a comment

Ut kebiedskeet’n an de Ten Darperweg in Wapse

De redactie van ut Deevers Archief is een groot voorstander van het behoud van tradities in de gemiente Deever, zoals het carbid schieten aan het einde van het jaar. De grootste vijanden van het carbid schieten zijn de Hoge Dametjes En Heertjes In Het Luxe Gemeentelijke Kantoortuinen En Kantoorparken Complex Aan De Gemeentehuislaan In Deever, die zichzelf beleidsmedewerker noemen, en om de onverwachte haverklap overbodige traditieverstikkende regeltjes kunnen bedenken.
Gelukkig hebben de hiervoor genoemde Hoge Dametjes En Heertjes nog geen verbod op het maken van foto’s tijdens het carbid schieten uitgevaardigd, want dan zouden de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief veel mooie foto’s gaan missen.
Topfotograaf Bas Dekker heeft bijgaand afgebeelde serie prachtige kleurenfoto’s gemaakt op 31 december 2010 tijdens het traditionele carbid schieten op oudejaarsdag aan de Ten Darperweg in Wapse. De redactie is topfotograaf Bas Dekker bijzonder erkentelijk voot zijn toestemming voor het mogen tonen van deze foto’s in ut Deevers Archief.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Afbeelding 5

Afbeelding 6

Afbeelding 7

Afbeelding 8

Posted in Kebied skeet’n, Traditie, Wapse | Leave a comment

Ut skiere woap’m van Deever aagter ut reet

Het direct na de Tweede Wereldoorlog bij elkaar gefantaseerde en op 3 september 1946 door de Hoge Raad van Adel goedgekeurde wapen van de gemiente Deever is her en der binnen de grenzen van de gemiente Deever terug te vinden op bewaard gebleven greinsstien’n. Deze stonden tot aan de vliegende start van de gemeente Westenveld op 1 januari 1999 ergens op de gemeentegrens langs een weg.
Op het erf van de museumboerderij Dieverza an de Brink in Deever stond een keurig exemplaar achter een soort van rieten erfafscheiding. Zie afbeelding 1. Deze kleurenfoto is aanwezig in de verzameling van Ron en Eefke Zegers, de eigenaren van museumboerderij Dieverza. Zij waren zo vriendelijk de redactie toestemming te geven deze foto te mogen tonen in ut Deevers Archief. De redactie is hen daar bijzonder erkentelijk voor.
Deze greinsstien was vanaf de straat niet te zien. Op afbeelding 1 is boven de greinsstien en boven de rieten erfafscheiding nog net een bordje met het woord ingang te zien. Dat bordje was aangebracht boven de zijingang van ut gemientehuus van de gemiente Deever. De foto is gemaakt na de vliegende start van de gemeente Westenveld op 1 januari 1999 en vóór eind 2002, toen de eigenaren helaas stopten met de museumboerderij. De redactie schat in dat de foto in het begin van 1999 is gemaakt.
Ron en Eefke Zegers, de eigenaren van museumboerderij Dieverza, herinneren zich het volgende: Toen gemeente Diever gemeente Westerveld werd, moesten de wapenschilden weg. Als we het ons goed herinneren waren er 5. We zijn toen bij de gemeente gaan vragen of we een exemplaar voor het museum konden krijgen. Ze hebben toen een wapenschild bij ons neergezet. Toen we verhuisden hebben we hem uiteraard bij de boerderij gelaten.
De redactie heeft in ut Deevers Archief al over bijna alle bewaard gebleven greinsstien’n bericht. De redactie kwam achter de aanwezigheid van de hier beschreven greinsstien via een foto bij de verkoopadvertentie van de boerderij aan de Brink. Zie afbeelding 2. De redactie schat in dat de kleurenfoto begin juli 2020 is gemaakt, de verkoop van de boerderij begon op 8 juli 2020, op 7 augustus 2020 was de boerderij verkocht.
De greinsstien is gelukkig nog steeds op het erf van de boerderij an de Brink aanwezig, alleen staat deze nu op de hoek van de achtergevel en de zijgevel aan de kant van het gemeentehuis van de gemiente Deever.
De redactie heeft nog niet gezien welke buurgemeentenaam op de achterkant van deze greinsstien is vermeld. De redactie zal zodra de gelegenheid zich voordoet achter op deze greinsstien kijken en enige foto’s van deze greinsstien maken voor opname in ut Deevers Archief.
De zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief worden vooral aangeraden ook het bericht De nepper van ut frutselwoap’m van Deever te lezen.

De redactie is op maandag 22 april 2021, na zich vergeefs herhaaldelijk te hebben aangemeld door middel van het trekken van de klinkelbel bij de voordeur van de boerderij naast ut gemientehuus van de gemiente Deever, langs ut pothokke doorgelopen naar de achterkant van deze boerderij. Tot grote schrik van de redactie was de woap’mstien verdwenen. De redactie nam op 22 april 2021 voor alle zekerheid een foto van de lege laatste standplaats van de woap’mstien. De redactie heeft de woap’mstien ook nergens op het erf van de boerderij kunnen vinden. De redactie kon de bewoners van de boerderij vanwege hun afwezigheid op die middag niets vragen. Waar is deze woap’mstien gebleven ? Waar is dit Deevers aarfgood gebleven ? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie wel informeren over de verblijfplaats van deze woap’mstien ?
Op 19 november 2021 belde de redactie opnieuw aan bij de boerderij. Deze keer openden een man de deur half. Dus de vraag aan het sagrijnige en wantrouwend loerende mannetje in de half geopende deur was: weet u waar de steen met het wapen van de gemeente Diever op uw terrein is gebleven ? Dat wist de man niet. Ik vertelde hem dat ik op 22 april 2021 rond de boerderij was gelopen en dat ik een foto van de lege standplaats achter de boerderij had gemaakt en dat ik die foto in ut Deevers Archief wilde tonen. Toen ging het sagrijnige en wantrouwend loerende mannetje over de rooie en wilde niet dat die foto zou worden getoond, want de redactie had zonder zijn toestemming zijn terrein betreden en had de foto zonder zijn toestemming op zijn terrein gemaakt. Goa van mien laand of. En het mistroostige mannetje eiste ook brutaal en schaamteloos dat de twee in dit bericht afgebeelde kleurenfoto’s, die de redactie had gemaakt vóórdat het sagrijnige en wantrouwend loerende mannetje eigenaar van de boerderij was geworden, uit ut Deevers Archief moesten worden verwijderd. Nou dat toch maar even niet. Loop nou maar gauw naar de koekoek. Loop nou maar gauw naar de pomp.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Aarfgood, Gemiente Deever, Woap'm van Deever | Leave a comment

Een foto van de broers Anton en Jozeph Janssens

De Duitse bezetter gijzelde op 10 april 1945 de uit Noord-Brabant geëvacueerde en bij de familie Harm Kuiper op Kalteren ondergebrachte broers Antonius Maria Gerardus Janssens en Jozeph Cornelis Maria Janssens, samen met Nicolaas Houwer, Kornelis Kerssies, Harman Bennen, Roelof Hunneman, Hendrik Akkerman, Klaas Daleman, Jan Houwer, Koop Houwer en Koop Westerhof.
De Duitse gijzelaars dwongen de Nederlandse gegijzelden op het marktterrein in Deever tegen de wal van de kaarhof te gaan staan; op deze plek stond in 2019 nog respectvol een rhododendronbosje. Na enige uren arriveerde een auto uit Steenwijk. De Duitse officier die uit de auto stapte was de woedende en schreeuwende S.D.-commandant Fritz Habener, Hij greep plotseling een mitrailleur en vermoordde de gegijzelde mannen die tegen de wal van de kaarkhof stonden. Koop Westerhof overleefde als door een wonder deze wrede moordaanslag.
Antonius Maria Gerardus Janssens is geboren op 26 mei 1926 in Tilburg en is op 10 april 1945 op achttienjarige leeftijd overleden in Deever. Jozeph Cornelis Maria Janssens is geboren op 10 oktober 1930 in Berkel en is op 10 april 1945 op veertienjarige leeftijd overleden in Deever.
Mevrouw Loes Ravensteijn-Janssens, dochter van de jongste broer van de broers Anton en Jozeph, stelde op 10 mei 2020 bijgaande afbeelding van haar twee ooms beschikbaar voor opname in ut Deevers Archief. De redactie is haar daarvoor bijzonder erkentelijk en toont deze afbeelding hier met alle respect. Mevrouw Loes Ravensteijn-Janssens en haar man komen regelmatig naar de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever om het oorlogsgraf van hun oom Anton en oom Jozeph te verzorgen. De redactie heeft daar bijzonder veel waardering voor.
Op de hier afgebeelde foto is de jongen aan de linkerkant Anton Janssens en is de jongen aan de rechterkant Jozeph Janssens.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde foto ook ten zeerste in zwart-wit weergave bewonderen op bladzijde 17 van het papieren blaadje Opraekelen nr. 23/1 (maart 2023) van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren blaadje zijn of dat papieren blaadje bij iemand in kunnen zien.

Afbeelding 1 – Foto van de broers Anton Janssens (links) en Jozeph Janssens (rechts)
Afbeelding 2 – Akte van overlijden van Anton Janssens

Afbeelding 3 – Akte van overlijden van Jozeph Janssens

Posted in 10 april 1945, Overlijdensbericht, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Kiender bee de legere skoele op 22 mei 1931

Op de hier afgebeelde schoolfoto zijn de leerlingen uit het schooljaar 1930-1931 bij de openbare lagere school an de Heufdstroate in Deever te zien. Niet alle leerlingen staan op deze foto, maar wel de leerlingen wiens achternaam met een A, B, C of D begint. De hier afgebeelde foto is gemaakt op 22 mei 1931. Wijlen Anne Mulder heeft moeite gedaan zoveel mogelijk kinderen te herkennen. Zie de volgende lijst. De redactie mocht van wijlen huisarts Jan Brandenburg uit Overdinkel zijn exemplaar van deze schoolfoto scannen.
De redactie van ut Deevers Archief verzoekt de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief ontbrekende gegevens in de lijst van leerlingen en onderwijzend personeel door te geven aan de redactie.

De redactie ontving op 24 oktober 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie van Bert Benthem.
Als de voornaam van leelring 11 met een L begint, dan is dat heel waarschijnlijk Lambertus (Bartus, Bart, Battie) Benthem (van café Brinkzicht). En als dat klopt dan moet leerling 14 wel Egbert (Eppie) Benthem (van Kalteren) zijn.


Op de hier afgebeelde foto zijn de volgende personen te zien.

1.  Albertus Andree (Andrea ? of Andreae ?)
Hij was schoolmeester. Hij werd in de Deeverse volksmond altijd Bart Eulie genoemd.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

2.  Leerling nog niet herkend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

3.  Harm Balsma
Hij is een zoon van Klaas Marcus Balsma en Gezina Smit.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

4.  Dirk Buiter
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

5.  … Bakker
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?

6.  … Brals
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?

7.  Luite (Lu) Wolter Broer
Hij is geboren op 2 november 1918 in Noordwolde. Hij is op 16 oktober 2005 overleden. Hij is het enige kind van Willem Broer en Elje Doodhagen. Hij was getrouwd met Engeltje Anje van Delden. Hij woonde an de Kloosterstroate in Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar mer gegevens van hem.

8.  … Brals
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?

9.  Jan Bel
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

10.  Hendrik (Henk) Blok
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

11.  Lambertus (Bartus, Bart, Battie) Benthem
Hij is geboren op 27 april 1920 op Kalter’n. Hij is overleden op 30 augustus 1989. Hij woonde in 1931 in de boerderij met adres Kalteren 9. Hij was de uitbater van café Brinkzicht in Deever. Hij was getrouwd met Jantje (Jannie) Strampel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

12.  Jolle Balsma
Hij is een zoon van Klaas Marcus Balsma en Gezina Smit.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

13.  Jans Blok
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

14.  Egbert (Eppie) Benthem
Hij is geboren op 27 september 1923 op Kalter’n. Hij is overleden op 24 januari 1995 in Möppel. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij trouwde met Margje Koning, een dochter van Michiel Koning en Grietje Dorenbos. Zij is geboren op 9 mei 1931. Zij woonden in de boerderij met adres Kalteren 9, later woonden ze an de Vlasstroate in Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hen.

15.  Leerling nog niet herkend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

16.  Trientje (Tite) Boer
Zij is geboren op 6 maart 1918. Zij is overleden op 24 juni 1981. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

17.  Leerling nog niet herkend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

18.  Anna Bellijn
Zij is geboren op 15 juli 1925 in Deever. Zij is overleden op 25 november 2005. Zij is begraven op de kaarkhof op Wapservene.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

19  Johanna Philippina Hatzmann
Zij was schooljuffrouw.
Zij is geboren op 24 mei 1886 in Hoogersmilde.
Zij is overleden op 16 februari 1949 in Dwingel. Zij was toen 62 jaar oud.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

20.  … Daleman
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

21.  Leerling nog niet herkend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

22.  … Daleman
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

23.  Magda Brandenburg
Zij is geboren in 1919. Zij is overleden in december 2011. Zij is een dochter van veearts Nanne Brandenburg van de Deeverbrogge.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

24.  … Onstee
Zij was schooljuffrouw.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze schooljuffrouw ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

25.  Leerling nog niet herkend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

26.  … Daleman
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

27.  Leerling nog niet herkend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

28.  Grietje Blok
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

29.  … van Buren
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

30.  Hendrikus Andries van Eisden
Hij is geboren op 5 mei 1899 in Steenwijkerwold. Hij is overleden op 13 oktober 1987 in Meppel.
Hij was van 1 april 1930 tot 1 april 1936 hoofd van de legere skoele.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

31.  Jan Brandenburg
Hij is een zoon van veearts Nanne Brandenburg van de Deeverbrogge.
Hij is geboren op 1 januari 1921 an de Deeverbrogge. Hij is overleden op 7 januari 2014 in de Lutte. Zie het bijgevoegde op 8 januari 2014 in de krant Tubantie gepubliceerde overlijdensbericht. Hij was apotheekhoudend huisarts in Overdinkel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

32.  Jacoba (Coba) Balsma
Zij is een dochter van Klaas Marcus Balsma en Gezina Smit.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

33.  … Bijker
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

34.  … Bijker
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

35.  … Bijker
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

36.  Leerling nog niet herkend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

37.   Jantje Bellijn
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

38.  … Brals
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

39.  Sientje Bel
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

40.  Hildegonda (Gonda) Buiter
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.


Posted in 10 april 1945, Alle Deeversen, Legere skoele in Deever | Leave a comment

Woar is ut plakbook van ut jeugdschaaktournooi

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief (papperrassies scannen en vervolgens die papperrassies in de container voor het oude papier gooien), bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders uut de gemiente Deever, en zo voort, en zo voort, en zo voort, zo nu en dan een door hem voor ut Deevers Archief belangwekkend geacht stukje tekst.
De redactie beseft dat hij meer aandacht moet besteden aan het verleden van het verenigingsleven in de gemiente Deever, vandaar bijgaand bericht. Dit bericht over het groots opgezette jeugdschaaktournooi van schaakvereniging Koning Schaak in 1960 is omstreeks het jaar 2002 geschreven door de gepensioneerde U.L.O.-meester Hayo Bos, die toen al niet meer in de Kloosterstroate, maar in De Wijert in Deever woonde.

Jeugdschaaktournooi 1960, georganiseerd door schaakclub Koning Schaak uit Diever
De directeur van ‘de Noordster’ bij Dwingelo, de heer Kolleman was lid van de Dieverse schaakclub Koning Schaak. In de herfst van 1959 opperde hij het plan de jeugdschaakweek van 1960 door onze club te laten organiseren. Hij zag kans de deelnemers in de week van Pasen onderdak te bieden. Er werden namelijk op ‘de Noordster’ 50 bungalows gebouwd, die vlak voor Pasen 1960 klaar zouden komen, maar die voor die week nog niet konden worden verhuurd.
In elke bungalow konden wel 10 slapers worden ondergebracht. Holleman was een echte optimist; er konden dus wel 500 jeugdschakers meedoen. Burgemeester Meiboom, ook lid van onze schaakclub, voelde veel voor het ‘plan Kolleman’ ! De K.N.S.B. (de landelijke schaakbond) moest ons hiervoor aanwijzen en dat lukte.
In samenwerking met de jeugdschaakleider van de K.N.S.B., de heer de Graaf, werden de plannen nader uitgewerkt en het werden zelfs 3 tournooien, te weten:
1. Het jeugdschaaktournooi op ‘de Noordster’.
2. Het kandidatentournooi op ‘Ellert en Brammert’. De winnaar hiervan mocht de kampioen van Nederland uitdagen.
3. Het jeugdschaakkampioenentournooi op de cultuurzolder van het gemeentehuis van Diever. De winnaar werd jeugdschaakkampioen van Nederland. Zie bijgaand afgebeeld krantenbericht.
Er waren heel wat organisatorische problemen, die opgelost moesten worden, maar Meiboom en Kolleman gelukte dat uitstekend en de drie toernooien werden een groot succes.
Het jeugdschaaktournooi op ‘de Noordster’ telde 264 deelnemers. Er hadden zich 500 aangemeld, zodat we een groot aantal moesten teleurstellen.
Voor verdere inlichtingen kunt u het plakboek van het tournooi raadplegen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie op het spoor zetten van het plakboek van het jeugdschaaktournooi 1960 ? Dit plakboek bevat ongetwijfeld mooie foto’s van het toernooi.
U.L.O.-meester Hayo Bos is te zien op een foto in ut Deevers Archief. Hij is de staande tweede persoon vanaf links gezien.

In de Friese Koerier (onafhankelijk dagblad voor Friesland en aangrenzende gebieden) verscheen op 25 april 1960 het volgende bericht over de uitslag van het jeugdschaakkampioenentoernooi op de cultuurzolder van het gemeentehuis van Diever.

Posted in Deever, Vurening | Leave a comment

Un old vusleet’n keutereegie op ut Aagterste Kalter’n

Bijgaand afgebeelde zwart-wit foto was aanwezig in de verzameling van wijlen mevrouw Eltje Greveling-Kuiper. Het echtpaar Hilbert Greveling en Eltje Kuiper bewoonden dit boerderijtje op ut Aagterste Kalter’n (toen adres Kalteren 10, nu Kalteren 11) vanaf hun huwelijk in 1945 tot in het begin van 1954. In het laatste jaar woonden zij daar met vier kinderen.
Hilbert Greveling is geboren op 11 mei 1914. Hij is overleden op 14 februari 1990. De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van Eltje Kuiper.
In het begin van 1954 kwam op een hoger en droger gelegen deel van hun grond en meer naar de weg toe de nieuwe woning van de familie Greveling-Kuiper gereed. Voor de bouw van de nieuwe woning ontvingen zij een financiële bijdrage van 1000 gulden van de gemiente Deever, mits het in een zeer slechte staat verkerende boerderijtje zou worden afgebroken.
Op de hier afgebeelde foto zijn Eltje Kuiper (zij staat bij de zijgevel) en haar zuster Simmigje Kuiper (zij staat voor het huis) bezig met het verhuizen van spullen van de oude woning naar de nieuwe woning. Kort na de verhuizing is het boerderijtje afgebroken.
Het is voor de liefhebber van Deeverse pothokken van belang te weten van het bestaan van het op de hier afgebeelde foto zichtbare pothokke en te weten dat dit pothokke niet is afgebroken, maar onderdeel is geworden van een wellicht nog steeds bestaand schuurtje.
Het huis met adres Kalteren 11, dat op de hier afgebeelde kleurenfoto (afbeelding 2) is te zien, is met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid niet het huis waarin de familie Greveling-Kuiper in 1954 ging wonen, maar een verbouwing van het 1954-huis. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan een goede scan van de 1954-woning van de familie Greveling-Kuiper ter beschikking stellen ? Wellicht één van de kinderen van het echtpaar Greveling-Kuiper ? De grote vraag is natuurlijk of het op afbeelding 2 zichtbare schuurtje het 1954-schuurtje is en of ut olde pothokke nog aanwezig is.

Afbeelding 1
Foto uit de verzameling van wijlen Eltje Greveling-Kuiper, Kalteren.

Afbeelding 2
Kleurenfoto van de woning met adres Kalteren 11 in augustus 2021`(bronvermelding: https://google.com/maps)

Posted in Kalter’n, Keutereegie, Verdwenen object | Leave a comment

Woar hef disse Deeverse greinsstien estoane ?

Zo rond het jaar 2000 mocht de redactie van ut Deevers Archief van Jan Hessels bij hem thuis heel veel foto’s van zijn broer dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm (Haarm) Hessels scannen. De redactie is Jan Hessels en ook Harm (Haarm) Hessels daar postuum nog steeds bijzonder dankbaar voor.
Heel veel foto’s van Harm (Haarm) Hessels zijn geplaatst bij Deeverse berichten in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant). Deever mag zich daarvoor bijzonder gelukkig prijzen.
Zo ook bijgaande foto van het daadwerkelijk plaatsen van een grenssteen van de gemiente Deever ergens op de grens van de gemiente Deever met een buurgemeente. Maar bij welk bericht in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) is de hier afgebeelde foto geplaatst ?
De redactie wil bijzonder graag weten wie de mevrouw met de schop in de handen is. Een lid van de raad van de gemiente Deever ? Burgemeester Hermen Gerrit Overweg kijkt met belangstelling toe.
De grenssteen is geplaatst in de berm van openbare wegen op de grens met naburige gemeenten. Zie het voorbeeld in ut Deevers Archief. De benodigde grensstenen zijn geplaatst tijdens de regeerperiode van burgemeester Hermen Gerrit Overweg, dus in de periode 1975-1991.
Maar wanneer is de grenssteen op bijgaand afgebeelde foto geplaatst ?
En waar is deze grenssteen geplaatst geweest geworden ? De redactie heeft zich dagenlang een slag in de rondte gepiekerd, maar kan zich het wegbeeld, een weg met een apart fietspad, nog niet voor de geest halen. Bee de Vledder Oa in Wapse?
En haast bijna wel zeker is deze grenssteen direct na het gedwongen opgaan van de gemiente Deever in de gemeente Westenveld van de ondergang gered en staat hij nu mooi te pronk bij een huis van een echte Deeverse in de gemiente Deever ?

De redactie ontving op 13 december 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie van mevrouw Ilse Boers.
De mevrouw links op de foto is Aaltje Seinen-Brunsting. In de tachtiger jaren van de vorige eeuw was zijn V.V.D.-wethouder van de gemeente Diever. Zij is mijn oma.

Posted in Greinse, Woap'm van Deever | Leave a comment

Ut beeld van Gijs Smeekes stiet now bee un holtwal

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 28 april 1982 verscheen een kort bericht over het naamloze massiefhouten beeld van Gijs Smeekes naast zijn makerij van massief eiken meubelen in de voormalige boerderij in Oll’ndeever op de splitsing naar de Wittelterweg en de Kastanjelaan. Dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm (Haarm) Hessels heeft een mooie foto van Gijs Smeekes en zijn massiefhouten beeld gemaakt.
De redactie van ut Deevers Archief wilde begin april 2018 tijdens een rondje Oll’ndeever weer eens een paar foto’s van het massiefhouten beeld maken, maar moest tot zijn verrassing vaststellen dat het massiefhouten beeld was verdwenen en dat de voormalige boerderij, waarin de makerij van massief eiken meubelen van Gijs Smeekes was gevestigd, een andere eigenaar had gekregen; een stedeling met een Amsterdamse tongval.
De stedeling met de Amsterdamse tongval meende vaag te hebben begrepen dat Gijs Smeekes en zijn vrouw naar Meppel waren verhuist. Hij veronderstelde dat het uut Oll’ndeever verdwenen massiefhouten beeld dan ook wel bij Gijs Smeekes in de tuin zou staan.
Het heeft wel lange tijd geduurd en heeft wel enig speurwerk gekost voordat de redactie achter het adres van massiefhoutenmeubelmaker in ruste Gijs Smeekes en zijn vrouw kwam. Echter het massiefhouten beeld stond niet in het voortuintje van de woning van Gijs Smeekes en zijn vrouw in de Koedijkslanden in Möppel, maar bestond nog wel. Gijs Smeekes was zo welwillend de redactie in contact te brengen met de nieuwe eigenaar.
Het massiefhouten beeld bestaat na veertig jaren nog wel, maar staat nu in Wittelte bij een huis vlak bij een houtwal. Gelukkig is daarmee het kunstwerk behouden gebleven in de gemiente Deever.
De huidige eigenaar van het massiefhouten beeld stuurde de twee bijgaand afgebeelde kleurenfoto’s naar de redactie. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk. Deze twee kleurenfoto’s zijn gemaakt op 16 oktober 2023.
Het massiefhouten beeld, dat destijds enige keren door Gijs Smeekes is gelakt om het tegen weersinvloeden te beschermen, is na veertig jaren weer en wind wel hard aan een flinke lakbeurt toe, opdat het de komende veertig jaren weer tegen alle weersinvloeden is beschermd. Een klusje voor massiefhoutenmeubelmaker in ruste Gijs Smeekes ?

De Nederlandse vertaling van de Deeverse titel is:
Het beeld van Gijs Smeekes staat nu in een houtwal.

Posted in Haarm Hessels, Kuunst in de gemiente Deever, Oll'ndeever, Verdwenen object | Leave a comment

De Wapser Jong’n op ut Deeverse sportveld

De hier afgebeelde zwart-wit foto was aanwezig in de verzameling van wijlen Hennie Nijzingh, een echte Wapser (Wapseraar ?). Waar zou deze foto toch zijn gebleven ?
Op de foto is het eerste elftal met reserves van voetbalvereniging Wapser Boys, de scheidsrechter en Wapser voetbalbobo’s te zien. Voetbalvereniging Wapser Boys is opgericht op 6 november. Is de foto gemaakt ter gelegenheid van een behaald kampioenschap of wellicht omdat de Wapser Jong’n eindelijk eens hadden gewonnen van aartsrivaal Voetbal Vereniging Diever ?
De foto is gemaakt op het gemeentelijke sportveld an de Tusschendarp in Deever, achter de oude U.L.O.-school. De foto moet dus ná de Tweede Wereldoorlog zijn gemaakt. De redactie zou graag de precieze opnamedatum willen weten.
Let vooral ook op de bebouwing an ut Meul’nende achter de mensen op de foto.
De naam van voetbalvereniging Wapser Boys is in de tweede helft van de zestiger jaren van de vorige eeuw veranderd in Sportvereniging Wapse.
De redactie wil de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief bijzonder graag uitnodigen de namen van de personen op de hier afgebeelde foto te melden. De Wapser (Wapseraar ?) wijlen Hennie Nijzingh staat ongetwijfeld ook op deze foto.

Posted in Alle Wapsers, Sport, Voetbal, Vurening, Wapse | Leave a comment

Ut passeneel van ut distributiekantoor an de brink

In het onvolprezen papieren blad Opraekelen, nr. 06/3 (september 2006) van de onvolprezen Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, publiceerde de redactie van ut Deevers Archief bijgaand bericht over het personeel van de distributiedienst, die vlak voor, in en enige jaren na de Tweede Wereldoorlog was gevestigd in het oude gemeentehuis aan de brink van Deever

De laatste distributiemaatregelen werden in 1952 opgeheven
Personeel van het distributiekantoor in Diever – 1945 of 1946 of 1947

De heer Lambertus (Bertus) Koning uit Delden was zo welwillend deze foto aan de Historische Vereniging Gemeente Diever te schenken, waarvoor wij hem bijzonder erkentelijk zijn. Zeker ook, omdat achter op de foto de naam van elke persoon op deze foto staat. De foto is afkomstig uit de verzameling van zijn zuster wijlen Aaltje Koning. Zij ging na de bevrijding werken bij de distributiedienst, die was gevestigd in het oude gemeentehuis aan de Brink in Diever.
Jan Dekker, het hoofd van de distributiedienst, overleed op 24 juli 1950.
Vanwege het flinke aantal personeelsleden is het aannemelijk dat de foto in 1945, 1946 of 1947 is gemaakt. Na die tijd werden steeds meer distributiemaatregelen opgeheven en moest het personeelsbestand geleidelijk aan krimpen.
De Nederlandse overheid wilde in 1939 met het invoeren van de distributiewet bereiken dat toen schaarse levensmiddelen, kleding, schoenen en andere onmisbare zaken zo goed mogelijk onder de bevolking werden verdeeld.
Een voorlichtingsbrochure uit 1939 vermeldt:
“Distributie wordt -en dat is zeer begrijpelijk- als een onaangenaam ingrijpen in onze levensgewoonten gevoeld. Moge men in steeds breederen kring beseffen, dat dit onaangename ingrijpen een voorwaarde is om de volkshuishouding in de juiste banen te houden en moge men tevens overtuigd zijn, dat dit in Nederland op doeltreffende wijze geschiedt.”
Veel goederen waren voor en in de Tweede Wereldoorlog, maar ook nog lange tijd daarna op de bon (de bonn’n bint nog hiel lange deur egoane) en dat laatste is nog maar bij weinigen bekend.
Het Dieverse verzet heeft in de oorlog het gemeentehuis overvallen. Het verzet had het voorzien op het bevolkingsregister én op de distributiebonnen in de kluis van de distributiedienst, waarmee vele onderduikers konden worden geholpen. De bonnen waren onmisbare betalingsmiddelen in de oorlog. Ze waren gehaat, maar ook gezocht.

Op bijgaand afgebeelde foto poseert het personeel van de distributiedienst in de gemiente Deever bij de oude brandweergarage achter het oude gemeentehuis aan de brink in Deever.

Op de voorgrond zitten van links naar rechts gezien:

1.  Wicherdina Aaltina Kleene
Zij is geboren op 20 december 1918 in Wapse. Zij is overleden op 13 november 1953 in Wapse. Zij was getrouwd met Jan Boers.

2. Trijntje (Truus) Ros
Zij is niet afkomstig uit de gemiente Deever. Zij kwam uit het westen van het land. Zij was import.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

3.  Jansje Blauw
Zij is geboren op 14 januari 1924 op Zorgvliet. Zij is overleden in 2000 in Almelo. Zij was getrouwd met Tjebbe de Groot. Zij was het plaatsvervangend hoofd van de distributiedienst.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

4.  Trientje Madhuizen
Zij is geboren op 29 september 1919 in Wapse. Zij is overleden op 9 juli 1988 in Deever. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

De daar achter staande rij van zes personen bestaat van links naar rechts gezien uit:

5.  Aaltje Koning
Zij is geboren op 16 september 1924 in Deever. Zij is overleden op 15 december 1991 in Borne. Zij was ongetrouwd.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

6.  T. Pol
Zij was niet afkomstig uit de gemiente Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

7.  J. Snijder
Hij was niet afkomstig uit de gemiente Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

8.  R. Tenholt
Hij was niet afkomstig uit de gemiente Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

9.  Jan Post
Hij is geboren op 31 juli 1923 in Deever. Hij overleden op 19 november 2000 in Meppel. Hij was getrouwd met Jannie Bakker.
Hij was een zoon van Gerrit Post, de filiaalhouder van de Coöperatie an de Heufdstroate in Deever.

10.  L. van de Berg
Was zij afkomstig uit Wapse ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

De vier achterste mannen zijn van links naar rechts gezien:

11.  H. Drent
Hij was niet afkomstig uit de gemiente Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

12.  Adrianus Betten
Was hij afkomstig uit Zorgvliet ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

13.  Jan Dekker
Hij is geboren op 16 december 1915 op de Smilde. Hij is overleden op 24 juli 1950 in Deever. Hij was getrouwd met Jantina (Tine) Doorten). Wellicht kan dochter Greetje Dekker uut Deever dat bevestigen ? Hij was het hoofd van de distributiedienst

14.  Onbekend
De vierde man (of was het de derde man ?) is door een fout van de redactie niet overgeschreven van de achterkant van de hier afgebeelde foto.

Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan gegevens doorgeven van de dames Truus Ros en J. van de Berg en de heren T. Pol, J. Snijder, R. Tenholt en H. Drent ? En wie herkent de onbekende man ?

Posted in Gemiente Deever, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Aagterkleinseune skref over Hans Kuper

1880 – Hans Kuiper, een in Diever geboren kunstschilder en fotograaf
De heer Ton van der Meulen, achterkleinzoon van schilder en fotograaf Hans Kuiper, stelde het volgende bericht in september 2023 ter beschikking voor publicatie in ut Deevers Archief. Hij schrijft daarbij als inleiding de volgende tekst.
Naar aanleiding van reeds eerder gepubliceerde berichten in ut Deevers Archief over mijn in Diever geboren overgrootvader Hans Kuiper, wil ik graag een bijdrage met nieuwe feiten en aanvullingen leveren. Ook wil ik een aantal fouten herstellen die zijn vermeld in oude artikelen, gedrukt en te lezen op de website van ut Deevers Archief. Ik plaats foto’s bij uit mijn eigen archief waar dat nodig is.

1855 – 1888 – Enige familiegegevens uit die periode
Hans Kuiper is geboren op 8 juli 1855 in Diever als zoon van het echtpaar Roelof Kuiper en Margje Oosterveld. Roelof Kuiper is geboren op 7 augustus 1808 in Diever. Hij was huisschilder, maar staat ook wel vermeld als winkelier. Opmerkelijk is dat op de akte van de Nationale Militie, gedateerd 5 september 1834, staat dat hij van beroep schoolmeester was. Margje Oosterveld is geboren op 19 september 1813 in Dwingeloo. Andere kinderen van het echtpaar Roelof Kuiper en Margje Oosterveld zijn Deeltje, Roelof (is vroeg overleden), Grietje, Aaltje, Roelof en Anna. Margje Oosterveld is overleden op 1 maart 1888 in Diever. Roelof Kuiper stierf bijna negen maanden later op 24 december 1888 in Diever.

Afbeelding 1 (links)
Foto van het echtpaar Roelof Kuiper en Margje Oosterveld.
Afbeelding 2 (rechts)
Huwelijksfoto van Hans Kuiper en Margje Eits.
De fotograaf Hendrik Cordes uit Steenwijk is de maker van deze foto.

1880 – Hans Kuiper trouwt met Margje Eits
Hij trouwde op 23 oktober 1880 in Diever met de op 21 januari 1859 geboren Margje Eits uit Noordwolde. Zie afbeelding 2.

1880 – Hans Kuiper is in Noordwolde begonnen als huisschilder
Hans Kuiper werd net zoals zijn vader huisschilder. Hij begon in deze plaats een schildersbedrijf. Later breidde hij zijn werkzaamheden uit en werd hij ook caféhouder. Hij werd ook een tot in de verre omtrek bekende kunstschilder en fotograaf.
In maart 1986 kreeg ik van een kleindochter van Jan Schoemaker een brief toegestuurd met ingesloten een origineel kaartje, dat was gedateerd 10 oktober 1880. Op het kaartje staat vermeld het voorgenomen huwelijk van Hans Kuiper en Margje Eits op de 23ste van die maand. Jan Schoemaker was volgens de moeder van die kleindochter de eerste schildersknecht van Hans Kuiper.
Op bijgaand afgebeelde foto is Hans Kuiper te zien met Douwe Mooi, een andere knecht. Deze foto moet rond 1920 zijn gemaakt. Zij staan voor de werkplaats in Noordwolde-Zuid. De tekst op de deuren laat geen twijfel bestaan over de werkzaamheden van Hans Kuiper. Later zou deze werkplaats worden ingericht als fotoatelier. Op de foto is links zijn schildersatelier te zien.

Afbeelding 3
De pijprokende Hans Kuiper (links) en schildersknecht Douwe Mooi (rechts) staan bij de werkplaats in Noordwolde-Zuid.
Op de deuren van de werkplaats staat de volgende teksten een beetje door elkaar: Schilder. Drooge en natte verfwaren. Behangsel papieren. Glas. Let vooral ook op de daglichtdoorlatende glazen constructie op het dak van het schildersatelier aan de linkerkant van de afbeelding. Let vooral ook op de rieten mand, die werd gebruikt als bloembak.
1895 – Fotoseries voor fotokaarten en prentbriefkaarten
Als fotograaf maakte Hans Kuiper vanaf ongeveer 1895 in de wijde omtrek van Noordwolde fotoseries, die dienden als fotokaarten. Deze werden vaak afgedrukt op stevig karton en werden nog niet als prentbriefkaart verzonden. Van elke fotoserie werden 24 exemplaren gemaakt. Bijvoorbeeld over de Maatschappij van Weldadigheid, Noordwolde, Boijl, enzovoort. Kuiper adverteerde voor één van zijn fotoseries in de Leeuwarder Courant met een serie 24 gezichten op Zorgvlied. Later maakte Hans Kuiper nieuwe fotoseries van de streek. Hiervan werden tot ver in de jaren twintig prentbriefkaarten gemaakt.
Gelukkig hecht de redactie van ut Deevers Archief belang aan het blijven zoeken en zo goed mogelijk en steeds beter vastleggen van het verleden. Ook wil ik voor verder onderzoek verwijzen naar onder meer Rijksarchieven en niet te vergeten het Dorpsarchief van Noordwolde, waar ook veel over Hans Kuiper is terug te vinden.

1904 – Fotocamera van Hans Kuiper
Op afbeelding 4 is één van de fotocamera’s van Hans Kuiper te zien. Deze camera is geschikt voor cassettes met glasnegatieven.

Afbeelding 4
Fotocamera van Hans Kuiper.

1904 – Foto van de zondagsschool in Diever
Het is niet bekend of Hans Kuiper met de hiervoor afgebeelde camera de hier afgebeelde foto (afbeelding 5) van de zondagsschool te Diever heeft gemaakt. Het is een zeer scherpe opname.

Afbeelding 5
Hans Kuiper maakte deze foto van de zondagsschool van de hervormde kerkgemeente in Diever op 30 oktober 1904.

1908 – Schilderij van pastoor Leemkoel met familieleden
Op 30 september 1908 schreef de Amsterdamse kunsthandelaar Douwes in een brief aan Hans Kuiper dat hij het schilderij van pastoor Leemkoel met familieleden, waaronder zijn moeder, in goede staat heeft ontvangen. “Familieleden uit Amsterdam hebben het schilderij gezien en waren erg onder de indruk van goede gelijkenissen van de geportretteerden”. Douwes lijstte het doek in en vroeg de nieuwe eigenaren of hij het nog mocht tentoonstellen. Dat werd goed bevonden.
Het schilderij van de familie Leemkoel (zie afbeelding 6) is nu eigendom van het Sint Joseph Ziekenhuis te Harlingen.
De heer Dreesmann uit Bussum zag het schilderij van de familie Leemkoel en vond het buitengewoon mooi. Douwes stelde toen voor dat Hans Kuiper op dezelfde wijze zijn familie zou kunnen schilderen. “Ik heb de prijs van 250,- gulden opgegeven wat deze heer geschikt vond. Was dat genoeg of moest het meer zijn? U moet mij maar even schrijven hoe u in deze handelen wilt”.
Op 11 december 2017 stond in de vierde alinea van een artikel van ut Deevers Archief dat “personen en meerdere families” door Hans Kuiper zouden zijn vereeuwigd, waaronder vijf of meer familieleden van de directie De Jong van Douwe Egberts uit Joure. Dat laatste is juist. Deze opdrachten staan beschreven in verschillende brieven afkomstig van deze familie.
Dat de heer Anton Dreesmann sr. uit Bussum, directeur en oprichter van het Vroom & Dreesmann concern, ook zou zijn geschilderd klopt niet en staat niet juist geregistreerd in het RKD-register (Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie in Den Haag). In een artikel van 10 juli 2019 staat vermeld dat Hans Kuiper een gezinsgroep schilderde voor de heer Dreesmann. In 1982 heb ik hierover met Anton Dreesmann, president-directeur van het Vroom & Dreesmann concern en kunstverzamelaar, contact gehad en ik heb hem de brief van de heer Douwes aan Hans Kuiper over zijn grootvader Anton Dreesmann uit Bussum voorgelegd.
Daarop kreeg ik een brief van de heer Dreesmann, gedateerd 17 december 1982. Hij geeft aan dat bij de familie geen enkel werk van Hans Kuiper bekend is. “Zou dat wel het geval zijn geweest, dan had ik dat zeker geweten. En zou anders u de gelegenheid hebben gegeven om de portretten te bekijken”.

Afbeelding 6
Pastoor Leemkoel, die pastoor was op Zorgvliet, is hier geschilderd met familieleden. Het schilderij is in 1908 gemaakt. De handtekening van Hans Kuiper is links onder op het schilderij te zien.
1900-1910 – Schilderijen van de familie Verwer
Hans Kuiper heeft van de familie Verwer een aantal opdrachten gekregen voor het vervaardigen van geschilderde portretten.
Het portret van Lodewijk Guillaume Verwer, advocaat, is waarschijnlijk één van de eerste uit deze serie opdrachten geweest. Is dit portret geschilderd in één van de kamers van het huis Huize Zorgvliet ?
Van een voorouder van de familie Verwer heb ik een zeer fraai geschilderd portret: Caroline Schmiers (1822-1912), echtgenoot van Franz Anton Sträter.

Afbeelding 7
Schilderij van Lodewijk Guillaume Verwer.

Afbeelding 8
Hans Kuiper is de maker van deze foto. Portret van Lodewijk Guillaume Verwer, echtgenoot van Johanna van Wensen.
Afbeelding 9
Hans Kuiper is de maker van deze foto. Portret van Johanna van Wensen, echtgenote van Lodewijk Guillaume Verwer.

Afbeelding 10
Schilderij van een brug in het bos uit het bezit van de familie.

1900-1924 – Zelfportret van Hans Kuiper
Een afbeelding van het zelfportret van Hans Kuiper is te zien op de website van de RKD (Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis). Bij deze afbeelding staat vermeld: ‘verblijfplaats onbekend’. Dit schilderij hing met nog enkele andere werken bij zijn dochter in haar hotel Bellevue in Den Helder. Deze zijn in de Tweede Wereldoorlog tijdens één van de vele bombardementen op de stad verloren gegaan. Gelukkig bestaat van dit schilderij een zwart/wit foto, evenals van het schilderij ‘De weg Noordwolde-Oldeberkoop’.

1925 – Hans Kuiper schildert het doek ‘Zicht op de toren van Vledder
Op 21 april 1990 heb ik samen met mijn dochter van tien een bezoek gebracht aan de dochter van Douwe Mooi. Ik heb haar de foto van mijn overgrootvader Hans Kuiper en zijn knecht Douwe Mooi voor de werkplaats van mijn overgrootvader (zie afbeelding 3) laten zien. De dochter van Douwe Mooi, mevrouw de Jong-Mooi, woonde in Ens. Zij herkende haar vader en vertelde het volgende. Hans Kuiper en haar vader gingen samen naar schildersopdrachten. Ze gingen met een hondenkar, met daarop bussen verf. Er zijn jaren geweest dat Douwe Mooi 7 gulden per week verdiende. Dankzij Hans Kuiper kreeg hij een baan als schilder bij de Maatschappij van Weldadigheid en verdiende daar 11 gulden per week. En hij woonde in een huisje van de Maatschappij. Hans Kuiper kwam hem regelmatig opzoeken. Dat deed hij vaker na het overlijden van zijn vrouw Margje Eits. Ik kan mij nog herinneren dat hij zei “Nou de koffie is erg dun vandaag.” Mijn moeder zei dan “Niet zo zeuren Kuiper.”
De familie Kuiper en de familie Mooi moeten al vóór 1900 een vriendschappelijke band hebben gehad. Mevrouw de Jong-Mooi had voor mij vele foto’s van de kinderen van Hans Kuiper en Margje Eits over een periode van meer dan 20 jaar. Tussen de foto’s zaten ook een paar foto’s van vóór 1900 van onder andere mijn grootmoeder Johanna Kuiper (1889) in de leeftijd van hooguit 7 of 8 jaar.
Eén schilderij had ze nog in het bezit met daar achterop geschreven ‘Aan de familie Mooi van Hans Kuiper en Margje Eits. 1900-1925’. Het is mij niet bekend waar deze jaartallen voor staan. Het zou ter gelegenheid van een zilveren jubileum kunnen zijn geweest, misschien van de ouders van Douwe Mooi. Douwe Mooi zelf is in september 1901 geboren. Mevrouw de Jong-Mooi vertelde mij dat het schilderij de naam ‘Zicht op de toren van Vledder’ heeft.

Afbeelding 11
Hans Kuiper maakte bijgaand afgebeeld schilderij ‘Zicht op de toren van Vledder’ in 1925 voor de familie Mooi

1925-1930 – Kunstschilder Johannes Mulders (1899-1989) in de leer bij Hans Kuiper
Johannes Mulders was een uit Boijl afkomstige kunstschilder, graficus en illustrator en onder andere bekend van het geschilderde noordelijke landschap. Hij heeft meer dan honderd boeken geïllustreerd. In 1979 was een overzichtstentoonstelling van zijn werk in het Fries Museum te zien. Veel van zijn werk is ondergebracht bij de stichting Nobilis.
In het begin van de tachtiger jaren van de vorige eeuw heb ik een bezoek gebracht aan Johannes Mulders op De Wilghorst aan De Oosterstreek te Boijl. Gezeten op een hometrainer voor zijn dagelijkse oefeningen, vertelde hij mij over de begintijd van zijn kunstenaarschap. Hij kreeg tekenles van Harm Ellens, directeur van de Rietvlechtschool in Noordwolde, aan wie hij vertelde dat hij kunstschilder wilde worden. Deze antwoordde dat hij naar Hans Kuiper moest gaan om te vragen of hij les kon krijgen. Johannes mocht Hans Kuiper toen helpen met het schilderen van toneeldoeken. Johannes Mulders is uiteindelijk een kunstschilder geworden met een prachtig oeuvre. Hij is een paar jaar na mijn bezoek in Wolvega overleden.
Bijzonder is nog één bestaand geschilderd toneeldoek met een zeer herkenbaar tafereel, waarvan Kuiper meerdere kleine schilderijen heeft gemaakt. Of Mulders hieraan heeft meegewerkt heb ik hem helaas niet meer kunnen vragen.

Afbeelding 12
Een nog bestaand toneeldoek. Vergelijk dit doek met het schilderij ‘Zicht op de toren van Vledder’ (afbeelding 11)

1933 – Drijfjacht op een wild zwijn
In de Meppeler Courant (Olde Möppeler, Möppeler Kraante) verscheen op 21 juli 1933 het bericht ‘Drijfjacht op een wild zwijn’, waarbij wordt teruggeblikt op een op 28 mei 1898 in de bossen bij Doldersum gehouden drijfjacht op een wild zwijn. Bij het bericht in de Meppeler Courant (Olde Möppeler, Möppeler Kraante) van 28 juli 1933 stond een afbeelding van een op 28 mei 1898 door Hans Kuiper, schilder en fotograaf te Noordwolde, gemaakte foto van het drijfjachtgezelschap.

Afbeelding 13
Bericht ‘Drijfjacht op een wild zwijn’ in de Meppeler Courant van 21 juli 1933.
1933 – Reactie van Hans Kuiper op het bericht ‘Drijfjacht op een wild zwijn’ in de Meppeler Courant van 28 juli 1933
Op vrijdag 28 juli 1933 verscheen in de Meppeler Courant (Olde Möppeler, Möppeler Kraante) de volgende ingezonden brief van Hans Kuiper, schilder en fotograaf te Noordwolde.

De jacht op het wilde zwijn te Doldersum
Woensdag werd mij te Ruinen, door mijn schoonzoon Jan Willem Deuling, rijksveldwachter getoond het nummer van uw courant van 21 dezer, waarin een fotografie van een wilde varkensjacht. Die fotografie heb ik indertijd gemaakt in de buurt van Doldersum. Ik ben thans 78 en met het klimmen der jaren hecht men te meer waarde aan de prettige tijden uit het verleden. Dit is dan ook de reden dat ik nog even op die foto terugkom.
Die door velen met groot verlangen verbeide dag was de 28 mei 1898. De opzet ging van den bedrijvigen directeur der Maatschappij van Weldadigheid, den heer Job van de Have. Op zijn verzoek ontbrak ook ik niet. Het beloofde heel wat te zullen worden, en wij stelden ons voor zeker een foto te zullen maken met het gedode varken tusschen een kring van geweermannen met blijde gezichten. Het scheen dat de jagers, die misschien in de gelegenheid zouden komen, het dier te treffen, iets beangst geworden door een brief, ontvangen van een ervaren varkensjager uit Indië en die een waarschuwing inhield over het gevaar, dat een aangeschoten wild varken opleverde. Ik hoorde dit fluisteren. Ik denk met genoegen aan den dag terug, niettegenstaande ik het verre van gemakkelijk had. Beladen met de groote camera, enzovoort, moest ik loopen langs ongebaande wegen, door hooge heide. Daar kwam bij, dat ik daags te voren ook al een flink uitstapje had gemaakt. Ik was toen met een gedeelte van dezelfde vracht op een feest te Diever geweest. De rauwe plekken aan mijn voeten bleven onzichtbaar, maar ik voelde ze te meer. Voorwaarts ging het, in hoop. Hoop die niet vervuld werd. Toch mocht ik tenslotte een foto maken, die blijkens de plaatsing in uw blad nog belangstelling trekt. Later heb ik van de opnamen lantaarnplaatjes gemaakt, welke dienst hebben gedaan en die zeer zeker nog zullen bestaan. Ook ik heb altijd nog de beschikking over een grooten afdruk.

1936 – De verdwenen glasnegatieven
Over de glasnegatieven en het fotoatelier in Noordwolde-Zuid schreef Hans Kuiper de volgende brief aan Johannes Kok.|
Den Helder, 4 maart 1936.
Vriend Johannes Kok !
Omdat ge nu reeds plannen zult hebben over het verplaatsen uwer werkplaats houdt mij de gedachte bezig over het fotografisch gedeelte. Ik voel mij eenigzins gedrongen u in kennis te moeten stellen met iets dat door u misschien wordt voorbijgezien.
Gij hebt thans voor het grijpen waar iedere fotograaf naar laakte om goed werk te maken. Ik heb op het oog, het zuiver licht uit het noorden te benutten dat door geen andere reflexen wordt belemmerd.
Zonder electriciteit kunt ge daar werk maken als ik nooit heb kunnen bereiken. Niet schrijf ik dit uit eigenbelang. Wel zou ik er belang bij hebben als ik nog in het bezit was van mijn duizenden negatieven. Deze zouden u geen windeieren leggen, omdat ze alle gereed waren tot afdrukken.
Had ik kunnen vermoeden dat van Weert reeds na een half jaar tracht uit te vliegen net als ik ?
Dit ter overdenking en sluit ik hierbij een speld.
Dan…
Over het verwisselen van uwe machine met die 13 x 18 van mij heb ik geen ander belang dan alleen ten dienste voor eenig schilderen. Die van mij overtreft veel, juist dienstig voor uw doel, werkt uiterst scherp en laat voldoende licht door.
U moet mij hiermede niet verdenken dat ik eenig geldelijk voordeel op het oog heb. Het is juist het tegenovergestelde en ik zou hoop voeden dat gij eenmaal mijn plaats daar nog eens zouden invullen als fotograaf. Mettertijd zult ge met deze woorden zwijgzaam ingroeien. Wacht maar !
Bied u mijne vriendelijke groete.
Uw waardeerende
H. Kuiper

Uit de brief zou je kunnen opmaken dat het fotoatelier op het moment van het schrijven nog in het bezit zou zijn van Hans Kuiper en deze ruimte verhuurt. En hij blijkt nog steeds grote waarde te hechten aan zijn glasnegatieven. Zoals eerder vermeld, was zijn huis aan de Nieuweweg in Noordwolde al vóór zijn vertrek naar Den Helder verkocht.

Wat is uiteindelijk met de glasnegatieven gebeurd ?
De in 2022 overleden Peter Veldhuizen, kenner van de historie van Noordwolde en omgeving, vertelde mij dat hij een nazaat heeft gesproken van Johannes Kok, die in het bezit is van de hiervoor vermelde brief. En deze persoon vertelde dat Kok reeds vóór het ontvangen van deze brief alle glasnegatieven uit het atelier in een gróót gat in de buurt van het atelier had begraven, inclusief de bijbehorende vloeistoffen. Of dit bericht bij Hans Kuiper is aangekomen blijft een vraagteken.
Van een vertrek uit Den Helder was op dat moment nog geen sprake. In hetzelfde jaar gaf hij zelfs aan om begraven te willen worden op de begraafplaats van Huisduinen bij Den Helder.
Ik heb nog een aantal doosjes met originele glasnegatieven en afdrukken van foto’s van rotanmeubels gemaakt voor het rotanmodellenboek.

1937 – Het overlijden van Hans Kuiper
In de website van ut Deevers Archief is aanwezig een bericht met de titel ‘Hans Kuiper, schilder en fotograaf te Noordwolde. Dit artikel is afkomstig uit het blad ‘De Stelling’, jaargang 14, nummer 55 van de Vereniging Historie Weststellingwerf. Een aantal feiten blijken na mijn onderzoek anders te zijn. Die wil ik graag met de lezers delen.

Over het ongeluk van Hans Kuiper stond het volgende geschreven:
Hans Kuiper was een fervent sportvisser en verbleef vaak aan de waterkant. Tot zijn dood op 82-jarige leeftijd gebruikte hij de fiets als vervoermiddel, zo ook op zijn sterfdag, toen hij in Blesdijke weer had gevist aan de Linde en op terugweg naar huis in de mist door een auto werd aangereden, als gevolg waarvan hij met inwendige kneuzingen later die dag is overleden.

En op 5 november 1937 verscheen in het Nieuwsblad van Friesland het volgende bericht:
Ernstig verkeersongeval te Blesdijke. 82 jarige man gedood
Blesdijke 3 november. Hedenmorgen, toen een automobilist, afkomstig uit Amsterdam vanuit Steenwijk over Oldemarkt ons dorp passeerde, kwam uit tegenovergestelde richting de 82-jarige wielrijder Hans Kuiper, vroeger te Noordwolde, thans verblijf houdende in café Winter alhier. De heer K, die (naar hij zelf na ’t ongeval meedeelde) in de mening verkeerde dat de auto nog tamelijk ver weg was, stak na enig weifelen plotseling voorlangs de auto den weg over. Dit werd den oude man noodlottig, want, hoewel de autobestuurder krachtig remde en ’t stuur naar links omgooide, om K. te ontwijken, werd hij toch door ’t rechter achtergedeelte van den wagen geraakt op de voor K. linkerzijde van des weg. Hoewel de auto op het moment der botsing weinig vaart had, is K nog enkele meters weggeslingerd en bleef met inwendige kneuzingen liggen. Eerst was hij nog vrij goed bij kennis, maar later is hij aan de bekomen verwondingen overleden. De auto kwam dwars over den weg te staan, terwijl het rijwiel van K. gedeeltelijk was vernield . Den bestuurder der automobiel die naar schatting 30 a 35 KM reed, treft waarschijnlijk geen schuld. K. was in deze omgeving een bekend persoon als schilder. Verscheidene plekjes uit deze omtrek heeft hij op het doek vereeuwigd. Aldus het Nieuwsblad van Friesland.

Op 13 maart 1982, heb ik mevrouw Winter, van het in het krantenartikel genoemde café Winter, in haar woning in Wolvega opgezocht. Ze heeft mij veel verteld over het verblijf van Hans Kuiper in Blesdijke, die een kamer van het café bewoonde. Zijn huis aan de Nieuweweg in Noordwolde was na het overlijden van Margje Eits verkocht. Hans Kuiper is toen naar Den Helder vertrokken, waar twee van zijn dochters woonden. Hij heeft bij hen gelogeerd. Zijn gehele verblijf duurde daar voor de periode van 25 augustus 1935 tot 21 september 1937.

Vanaf 5 april 1937 nam hij zijn intrek in hotel “Het wapen van Den Helder” tot aan zijn vertrek op 21 september 1937. De toenmalige eigenaresse, weduwe Van der Linden kon het zich in de tachtiger jaren van de vorige eeuw nog goed herinneren, en zij was vol lof over Hans Kuiper. Zij zag hem bezig met schilderen en wist dat hij graag mocht vissen. Het was aanvankelijk de bedoeling dat hij definitief in Den Helder zou blijven. Maar heeft er uiteindelijk voor gekozen om terug te gaan naar Weststellingwerf. Daar vond hij onderdak bij de familie Winter te Blesdijke. Mevrouw Winter vertelde ook dat hij zijn schildersmaterialen en veel schilderijen bij zich had. De fatale dag van het ongeluk kon zij zich nog goed herinneren. Hans Kuiper had in de ochtend bij fietsenhandelaar Spin, niet zo ver van het café vandaan, een potlood laten liggen en ging dat ophalen. Daarna voltrok zich het ongeluk. Ze vertelde dat Kuiper gewond op een ladder het café is binnengedragen en op het biljart is gelegd, alwaar hij kort daarna overleed. Ik kreeg ook de enige foto die ze van Hans Kuiper had. Hij is naast het graf van Margje Eits begraven. De graven zijn in de tachtiger jaren van de vorige eeuw geruimd. Gelukkig hebben wij er nog een foto van.

Afbeelding 14
Graf van Hans Kuiper en graf van Margje Eits
De catalogus van schilderijen van Hans Kuiper
In berichten in ut Deevers Archief is een paar maal de schilderijencatalogus genoemd, die ik met mijn inmiddels overleden achterneef Bert Deuling heb samengesteld. Hans Kuiper heeft zeker 51 jaar geschilderd. Met een schatting van ongeveer tien schilderijen per jaar zou hij een paar honderd werken kunnen hebben vervaardigd.
Wij hebben 88 werken kunnen achterhalen in Nederland, Canada en de Verenigde Staten. Twee schilderijen staan afgebeeld op oude zwart-wit foto’s: Eén met een zelfportret van de schilder en één met het kruispunt van de weg Noordwolde-Oldeberkoop. Deze twee werken zijn in de Tweede Wereldoorlog verloren gegaan.
Er zijn brieven bekend van opdrachtgevers van Hans Kuiper, met daarin de vermelding van reeds voltooide werken, welke dan in hun bezit zijn. Helaas zijn deze schilderijen niet teruggevonden.
Waarschijnlijk heeft hij zijn laatste schilderij gemaakt in 1937, waarop hij zelf heeft genoteerd ‘Plaggenhutten bij Boijl 1937’.

Afbeelding 15
Hans Kuiper maakte dit schilderij van de allerlaatste plaggenhut bij Noordwolde, bewoond door de weduwe Klein, in 1936.

Afbeelding 16
Zicht op plaggenhutten bij Boijl. Hans Kuiper maakte zijn laatste schilderij waarschijnlijk in 1937.

Posted in Hans Kuiper, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Willem van Beek hef ok in ut jongeskaamp eseet’n

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 12 oktober 2023 bijgaand zeer gewaardeerd bericht van de heer Willem van Beek, voormalig bewoner van jongenskamp De Eikenhorst an de Gowe.

Ik ben Willem van Beek. Ik heb ook in de Perú-barak gezeten. Ik meen dat de leider van deze barak Beckering Vinkers was. Ik meen dat ik daar in de periode 1964-1965 ben geweest.
Sommige leiders van de barakken konden heel gemeen zijn.
Ik ben een keer weggelopen met twee medelotgenoten; zij waren Otto Jaarsveld en Wim Boon. Bij Amersfoort werden Otto en ik gevonden en teruggebracht naar het kamp. We kregen een flink pak slaag van de directeur persoonlijk en van Beckering Vinkers, die kon heel hard slaan. En we kregen twee dagen geen eten.
Wim Boon heeft wel zijn huis bereikt en hij mocht van zijn ouders thuisblijven.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is de heer Willem van Beek, die inmiddels de leeftijd van 70 jaren zal zijn gepasseerd, bijzonder erkentelijk voor het delen van zijn herinneringen aan het jongenskamp De Eikenhorst an de Gowe.
De heer Willem van Beek stuurde bij zijn reactie helaas geen scans van foto’s mee.
De redactie roept voormalige bewoners van jongenskamp De Eikenhorst an de Gowe op vooral hun herinneringen op schrift te stellen en deze aan de redactie ter beschikking te stellen voor opname in ut Deevers Archief. Nu het nog kan.

De Nederlandse vertaling van de Deeverse titel van het bericht is:
Willem van Beek heeft ook in het jongenskamp gezeten.

Posted in de Gowe, Jongenskamp de Eikenhorst | Leave a comment

Fitting In Or Fitting Out That Is Not A Question

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Krant) van 25 april 2022 stond inzake de drie ‘houten ‘dingen’ op het paardenmarktterrein (zie afbeelding 1) an de Bosweg in Deever de volgende tekst.

Op de voormalige dorpsbrink heeft Joyce Zwerver (1990) een imposant decor gebouwd. Dit werk, getiteld Fitting in, gaat een dialoog aan met de hoge bomen op de oude dorpsbrink. Coulissen uit de theaterwereld spelen een spel met hun omgeving.

De redactie van ut Deevers Archief kan van die merkwaardige brabbelbabbeltekst volstrekt gien sükeloa mèèk’n. Want wat is de definitie van decor ? Een decor is de ruimte in een ruimte waar bijvoorbeeld een toneelstuk wordt uitgevoerd. En de redactie weet zich met de tekst ‘dit werk gaat een dialoog aan met de hoge bomen op de oude dorpsbrink’ volstrekt geen raad. En dan wordt het paardenmarktterrein eerst ‘voormalige dorpsbrink’ en vervolgens ‘oude dorpsbrink’ genoemd. Woar komp dat gebrabbelgebabbel over dorpsbrink toch weg ? In Deever zijn twee brinken, te weten de brink en de kleine brink.

Op de pagina ‘De zeven kunstenaars’ in de webstee van de stichting ‘Diever, dorp van Shakespeare ?’ is de volgende tekst (afbeelding 2) over de drie ‘houten dingen’ met de merkwaardige naam ‘Fitting in’ op het paardenmarktterrein in Deever te lezen.
‘Fitting in’ is een sculptuur, bestaande uit 3 halve cirkels gemaakt van Douglas hout als palissades of refererend aan het toneel van Shakespeare, als de coulissen van het podium op de Marktbrink in Diever.

De drie ‘houten dingen’ passen totaal niet in en op het paardenmarktterrein. De redactie kan van die merkwaardige brabbelbabbeltekst volstrekt gien sükeloa mèèk’n. Want de definitie van sculptuur is een ruimtelijk bouwwerk dat is vormgegeven door materiaal te verwijderen. En daar lijken de drie ‘houten dingen’ echt niet aan te voldoen. En het is ook geen plastiek. Dus wat is het dan wel ? Het resultaat van een gedwongen bezigheidstherapie ?

In de webstee van de stichting ‘Diever, dorp van Shakespeare ?’ is de volgende brabbelbabbeltekst van de kunstenares Joyce Zwerver zelf te lezen.
De laatste jaren wordt de relatie tussen het publiek en installatie een steeds belangrijker thema binnen mijn praktijk. Door het publiek niet alleen een buitenkant te laten aanschouwen, maar een ervaring mee geven en een binnenkant laten zien, om zo het hele kunstwerk optimaal te ervaren. Hen meevoeren in het werk, er doorheen, overheen of tussendoor laten manoeuvreren.”
‘Stageing’ sluit hier naadloos bij aan. Publiek mee laten doen of onderdeel laten zijn van een kunstwerk, een theaterstuk of iets dergelijks vraagt om specifieke aandacht. Hoe maak je duidelijk (zonder woorden) wat kan en wat niet kan. Hoe kun je mensen onbewust laten deelnemen aan een andere wereld, zich onbewust bewust maken van de locatie waar zij zich bevinden, in het hier en nu zijn. Zodra kunst een fysieke betrokkenheid verlangt van zijn toeschouwers, kun je niet om stageing heen. Hoe nodig je het publiek uit om deel te nemen aan het werk en hoe kun je het landschap waarin het gestagede werk plaatsvind hierbij betrekken, met behulp van visuele elementen zodat het associatieve vermogen van het publiek wordt uitvergroot.
Het ontwerp voor Diever, op een centrale plek vol geschiedenis met de jaarmarkten die daar werden gehouden en waar nu het Toeristisch Informatiepunt ( TIP) voor veel bezoekers hun start- of eindpunt is voor het bezoek en de ontdekking van de omgeving.
Het ontwerp vind zijn inspiratie ook daar op de marktbrink. De vormen, maten en plaatsing van het werk spiegelen zich aan de plek. De hoge bomen spelen daarbij een grote rol. Naast een link naar deze vormen, speelt ook het Globe Theatre in Londen en het theater in het algemeen, waar veel van Shakespeare zijn stukken werden opgevoerd een rol in de inspiratie. Het idee van coulissen, transparantie, de ronde vorm van het Globe Theatre en de gelaagdheid kwamen hierbij naar voren.
Er wordt gewerkt met een ronde vorm (zuil) met aan één zijde een opening. Het publiek kan zich in de cirkels vrij bewegen en wordt hier door de openingen ook toe uitgenodigd. De palissades worden op een vrije manier in het park geplaatst en spiegelen zich aan de geplaatste bomen op de Brink. Om geen dichte, zware wanden te creëren is het werk opgebouwd uit verschillende onderdelen en ontstaat er een lijnenspel. Deze speelse plaatsing van de balken brengt ‘lucht’ in het werk. Dit is belangrijk, omdat het werk zich op een locatie bevindt die dient als middelpunt van het dorp. Het is daarom belangrijk om de doorkijk naar wat er om en op de brink heen gebeurt te behouden. Er ontstaat zo een intieme, maar toch uitnodigende, site specifieke installatie. Er wordt gebruik gemaakt van hout uit de omgeving van Diever. Ruw bezaagde, houten balken op een afstand van 10 centimeter tot elkaar, vormen de basis van het ontwerp. Door te kiezen voor hout uit de omgeving, wordt het belang van de locatie nog eens benadrukt. Er wordt zo bijvoorbeeld ook verwezen naar de houtwallen waar de Drentse esdorpen,
zoals Diever, zo bekend om zijn.

Brabbel, brabbel, babbel, babbel. Het is te hopen dat de gelukkige weinigen -minder dan vijf procent van de bevolking in de gemiente Deever heeft waarschijnlijk in enige mate belangstelling voor kunst- niet vóórwenden het nepinteressante gebrabbelgebabbel van kunstenares Joyce Zwerver te hebben begrepen.
‘Stageing’, bedoeld wordt ‘staging’, is een Engels woord, dat in het Nederlands betekent ‘enscenering’. En ‘enscenering’ betekent letterlijk ‘in scène zetten’. De redactie kan absoluut, maar dan ook absoluut gien sükeloa mèèk’n van al dit gebrabbelgebabbel van kunstenares Joyce Zwerver.

De Engelse naam die aan de drie ‘houten dingen’ op het paardenmarktterrein in Deever is gegeven is ‘Fitting in’. In het Nederlands betekent dat ongeveer ‘Erbij horend’ of ‘Passend in’. De drie ‘houten dingen’ horen echt niet bij en passen echt niet op het paardenmarktterrein. Die drie ‘houten dingen’ vervuilen en verpesten en vervelen in vergaande mate het paardenmarktterrein. De gelukkige weinigen hebben de argeloze bewoners van de gemiente Deever wéér een ‘sjakie-uut-spier-kunstwerk’ door de strot geduwd. En dan gaat van hun schaarse belastingcenten ook nog het onderhoud aan deze drie ‘houten dingen’ worden betaald.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

De redactie van ut Deevers Archief stelde op 4 september 2023 de volgende aan de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld. Zij gaf op 21 september 2023 de volgende antwoorden..

Wat was de rol van de stichting ‘Diever dorp van Shakespeare’ bij de besluitvorming over de bouw van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Zij zijn de initiatiefnemer.
Wie is op het idee gekomen dit kunstwerk op het marktterrein te plaatsen ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
De aanvraag is gedaan door Stichting Diever Village of Shakespeare.
Wie binnen de gemeente Westenveld heeft de vergunning voor de bouw van het kunstwerk verleend ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het college heeft de vergunning verleend. De vergunning treft u in de bijlage aan.
Is de gemeenteraad betrokken geweest bij de besluitvorming over de bouw van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het college is bevoegd de omgevingsvergunning voor de realisering van het kunstwerk te verlenen.
Wel is de gemeenteraad meerdere malen geïnformeerd door Stichting Diever Village of Shakespeare.
Zijn de burgemeester en de wethouder voor kunst betrokken geweest bij de besluitvorming over de bouw van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het college is bevoegd te beslissen over de aanvraag van een omgevingsvergunning.
Wat was uw rol bij de besluitvorming over de bouw van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Ik ben adviseur van het college en in die hoedanigheid ben ik bij de besluitvorming betrokken geweest.
Wie heeft beslist over de plaats van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het college heeft hierover beslist.
Moest het bestemmingsplan voor de bouw van het kunstwerk worden aangepast ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Nee, dat was niet nodig.
Van wie is het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het kunstwerk staat op gemeentegrond en is daarom volgens het Burgerlijk Wetboek van de gemeente.
Wat is de naam van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het kunstwerk heet ‘Fitting In’ en is een werk van Joyce Zwerver.
Wat is de functie van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Kunstwerken hebben de functie om in de openbare ruimte bekeken te worden.
Kunstwerken roepen reactie op en ook dat is de bedoeling.
Is de argeloze bevolking van Deever betrokken geweest bij de keuze van het kunstwerk en de plaats ervan ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Stichting Diever Village of Shakespeare heeft twee bewonersbijeenkomsten gehouden (op 25 oktober 1921 en 10 november 1921).
Kunt u mij uw vigerende beleidsplan kunst en cultuur doen toekomen ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Via deze link vindt u het beleid: Cultuurvisie – Gemeente Westerveld
Wie heeft het kunstwerk betaald ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Stichting Diever Village of Shakespeare heeft het kunstwerk betaald.
Wie betaalt het onderhoud van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
De gemeente is verantwoordelijk voor het onderhoud, omdat het kunstwerk op gemeentegrond staat.
Waarom is in de regionale pers geen aandacht besteed aan dit kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
De gemeente heeft geen invloed op de wijze waarop in de media verslag wordt gedaan van gemeentelijke besluitvorming.
Waarom is in de webstee van de gemeente Westenveld niets te vinden over dit kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
De gemeente Westerveld heeft op de website geen afzonderlijke pagina voor kunstwerken.

Posted in Gemeente Westenveld, Kitsch in de gemiente Deever, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Un skildereeje van un olde boerdereeje in Deever

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van objecten in de gemiente Deever. De redactie heeft al heel wat afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen opgenomen in ut Deevers Archief. Maar hoe meer afbeeldingen van schilderijen, tekeningen en etsen van objecten in de gemiente Deever de redactie in ut Deevers Archief kan tonen, hoe liever het hem is. Uiteraard toont de redactie ook graag afbeeldingen van beelden.
De beeldend kunstenaar Jaap Burger is de maker van bijgaand afgebeeld schilderij van 40 cm breedte en 30 cm hoogte. Het schilderij heeft als titel ‘Diever’. De redactie weet niet welke oude boerderij met nieuw rieten dak in de gemiente Deever als voorbeeld voor dit schilderij heeft gediend. Wie van de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief heeft wel een idee welke boerderij het betreft ?

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 9 oktober 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie van de heer Jaap Burger.
Het schilderij ‘Diever’ heb ik waarschijnlijk gemaakt in 1980 of 1981. Ik heb het gemaakt op het buiten van de familie Glasbergen. Ik weet geen adres, ik weet alleen dat dit in Diever moet zijn geweest.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Ut sundagse suvies van de gemiente Deever

De megalomane burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) bemoeide zich in 1957 ten zeerste met de peperdure inrichting van het nieuwe gemeentehuis van de armlastige gemiente Deever an de brink van Deever. En tot die inrichting behoorde ook een chique galaservies met gemeentewapen van Petrus Regout en Compagnons uit Maastricht, waarvan een deel op bijgaande afbeeldingen is te zien. Hoe megalomaan wil je het hebben ? Hee haar Deever en de Deevers’n veur gien cent in de reek’n.
Want als de commissaris van de koningin in de provincie Drente of de burgemeester van Stratford aan de Avon bij burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) langs kwam en een kopje koffie of thee of in het gemeentehuis een lunch kreeg aangeboden, dan moest dat wel in een grootse stijl gebeuren. Dan kon je niet met een armetierig goedkoop WIBA-serviesje aan komen zetten.

 

Posted in Gemiente Deever, Gemientehuus | Leave a comment

De Witteler Baarg is toch un rieksmonement ewöd’n

In de Meppeler Courant van 25 februari 1981 verscheen het volgende bericht over de noodzakelijk geachte bescherming ingevolge de Monumentenwet van de Baarg van Wittelte.

Kasteelheuvel in bescherming
Wittelte – De Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonderzoek in Amersfoort heeft Gedeputeerde Staten van Drenthe geattendeerd op de aanwezigheid van een kasteelheuvel in Wittelte. De rijksdienst wijst erop dat zich in het grasland ten zuidoosten van Wittelte een ongeveer vier meter hoge kunstmatige heuvel met een diameter van 20 meter bevindt.
Rondom deze heuvel wijst een depressie op een vroeger hier aanwezige gracht. Het betreft hier één van een drietal (de andere zijn het Borgbarchien ten zuidwesten van Rheebruggen tussen Uffelte en Ansen en de Klinkenberg in het dal van de Geeserstroom ten zuidwesten van Gees) Drentsche kasteelheuvels, die dateren uit de Middeleeuwen.
Op grond van wetenschappelijk- en cultuurhistorische betekenis zal deze kasteelheuvel met het rondom aanwezige grachtprofiel te zijner tijd worden voorgedragen voor bescherming ingevolge de Monumentenwet. Het is de rijksdienst gebleken dat in het rapport voor de ruilverkaveling ‘Diever’ dit archeologische monument nergens wordt genoemd, hetgeen zou kunnen inhouden dat met deze heuvel en zijn naaste omgeving geen rekening wordt gehouden bij het uitvoeren van eventuele werkzaamheden. De rijksdienst meent er goed aan te doen Gedeputeerde Staten op dit moment te attenderen en de waarde ervan nog eens duidelijk te onderstrepen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het is de redactie niet duidelijk wat de schrijver van dit artikel met ‘op grond van wetenschappelijke betekenis ….’ heeft bedoeld. Zeker is dat de Baarg van Wittelte nooit oudheidkundig (laat staan wetenschappelijk) is onderzocht.
Boer Jacob (Japie) Snoeken (de Snuuke) (zie de hier afgebeelde kleurenfoto van zijn graf) (dat hij ruste in vrede), de eigenaar van het land waarin de Baarg van Wittelte ligt, heeft hoogstpersoonlijk verhinderd dat de Baarg van Wittelte tijdens de uitvoering van de volstrekt overbodige ruilverkaveling is platgebulldozerd. Postuum driewerf hulde voor Jacob (Japie) Snoeken (de Snuuke): hulde, hulde, hulde.
Zo kon de Witteler Baarg in 2002, meer dan 20 jaar na de volstrekt overbodige ruilverkaveling, als Franse mosterd na een schaal gloeiend hete bitterballen, alsnog op de lijst van rijksmonumenten (beschermd monument als bedoeld in de Monumentenwet 1988) worden opgenomen. Voor wat dit waard is.
Burgemeester Hendrik Gerard van Os heeft bijgaand afgebeelde zwart-wit-foto in 1927 gemaakt.
De redactie heeft de bijgaand afgebeelde kleurenfoto van wat nog over is van de Witteler Baarg gemaakt op 3 oktober 2012.
De redactie heeft de bijgaand afgebeelde kleurenfoto van het graf van Jacob (Japie) Snoeken (de Snuuke) gemaakt op 17 mei 2023.

Abracadabra-1407

Posted in Aarfgood, de Witteler Baarg, Oudheidkunde, Wittelte | Leave a comment

Un pèèr diel’n van ut suvies van de gemiente Deever

De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto, waarop suviesgood van de gemiente Deever is te zien, toevallig in het voorbijgaan gemaakt op zaterdag 17 december 2022.
Het serviesgoed staat bij het binnenlopen in het krimpfiliaaltje van de Möppeler scholenmoloch Stad en Es op de Westeresch in Deever, in een vitrinekast van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever aan de linkerkant. In het krimpfiliaaltje mogen inwoners van Deever en omgeving een drankje kopen en een sport-, vergader- of theaterzaaltje huren.
De megalomane burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) bemoeide zich in 1957 ten zeerste met de peperdure inrichting van het nieuwe gemeentehuis van de armlastige gemiente Deever an de brink van Deever. En tot die inrichting behoorde ook een chique galaservies met gemeentewapen van Petrus Regout en Compagnons uit Maastricht.
De grote vraag is natuurlijk of de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever in het bezit is geraakt van het complete galaservies van de gemiente Deever ? De redactie heeft ten zeerste het vermoeden van niet, want verwijst daartoe naar het bericht Ut sundagse suvies van de gemiente Deever.

Posted in Deeverse prullaria, Gemiente Deever | Leave a comment

Sölfklever van ammeteursender Zeemeermin

De redactie van ut Deevers Archief is op zoek naar ut vrogger van amateurzender Zeemeermin op de locatie Deever.
Had de amateurzender ook andere lokaties ?
Bestaat de amateurzender nog ?
In welke periode was de amateurzender in gebruik ?
De eigenaar zenderamateur (etherpiraat ?) van amateurzender Zeemeermin heeft in elk geval wel een tijdje aan de weg getimmerd en geplakt met een mooie gele zelfklever met zwarte tekst en tekening.
Een zelfklever wordt ook wel met het rare woord plaksticker aangeduid.
Wanneer is deze sölfklever bemaakt ?
Wie van de bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie op het spoor zetten van de zenderamateur (etherpiraat ?) van deze amateurzender ? Was hij of zij un Deeverse ?

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 12 oktober 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie van de heer A. Noorman.
De Zeemeermin was van Douwe Maat uit Dieverbrug. De Eenzame Jager was van Jannes Kappe uit Diever. 
Zij zonden uit aan het einde van de zeventiger jaren en het begin van de tachtiger van de vorige eeuw..
De stickers kon je laten maken ergens in de Randstad en 250 stickers kostten 75 gulden.
.

Posted in Cultuur, Etherpiraat | Leave a comment

See hept De Buitelbam an de Binnenesch eupm’t

De kleine en schuchtere Hans (Hansie) Bakker viel in september 1955 de eer te beurt de ‘sleutel’ voor het feestelijk openen van de kleuterschool met de merkwaardige naam ‘de Buitelbam’ aan de Binnenesch in Deever te mogen overhandigen aan de voor deze gelegenheid vrolijk zwart geklede burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) van de gemiente Deever.
Hansie staat bij zijn vader. Vader Jelle G. Bakker had een toen ter tijd belangrijke, aanzienlijke en goed betaalde functie, hij was namelijk de zo genoemde gemiente-assietekt (gemeente-architect) van de gemiente Deever. Het protocolletje liet het blijkbaar toe dat gemiente-assietekt Jelle G. Bakker op sandalen en nota bene met sokken aan op deze belangrijke openingsceremonie verscheen. Gemiente-assietekt Jelle G. Bakker woonde met zijn gezin -nota bene, let wel, mind you- in de woning met het adres Veentjesweg 1 in Deever. Het gezin Bakker hield daarmee wel een voor een Deevers arbeidersgezin bedoelde sociale huurwoning bezet !
Rechts van gemiente-assietekt Jelle G. Bakker staat kleuterjuffrouw Jans Dalstra, die tot haar pensionering juffrouw van de kleuterschool is gebleven.
Heeft burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) nu wel of niet zijn ambtsketting (of is het ambtsketen) om ? Zou toch wel moeten.
En wie waren die twee vrolijke hoogwaardigheidsbekleders, notabelen of aanzienlijken achter de burgemeester ? Wel dat waren de heren G.H. de Boer en opperdrent Jan Naarding.
Zeker van net zo groot belang is dat op deze foto op de achtergrond het gemeentelijke ‘sportterrein’ aan de Tusschendarp is te zien. Boven het kalende hoofd van de burgemeester is het toegangshek te zien, rechts naast het toegangshek bij de beukenheg is de fietsenstalling (dat waren hekken waar je de fiets tegen aan kon zetten) te zien. Aan de linkerkant is nog net een stuk van het nog steeds bestaande huis te zien, waar veearts Wijnand van der Eijk en zijn vrouw en kinderen woonden, zij waren de eerste bewoners van dat huis. Zijn de dochters Nelleke en Andy van der Eijk ook naar deze kleuterschool geweest ?

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde foto ook ten zeerste in mini-weergave bewonderen op bladzijde 18 van het papieren blaadje Opraekelen nr. 23/2 (juni 2023) van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren blaadje zijn of dat papieren blaadje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Binnenesch, Kleuterskoele 'de Buitelbam', Tusschendarp | Leave a comment

Albert Egges’s fotoos van sien troetelhunnebedde

Van de oudheidkundige professor doctor Albert Egges van Giffen is wel een trucfoto bekend waarop hij zelf met een fototoestel op een steen bee ut hunnebedde an de Grönnegerweg is te zien, maar de redactie van ut Deevers Archief had nog nooit door hem gemaakte foto’s van hunnebedden gezien, laat staan foto’s van ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever. Dat was zo vlak bij zijn troetelhuisje De Keet op zijn landgoed De Heezebaarg toch echt wel het troetelhunnebedde van de pufesser. Maar die foto’s heeft hij gelukkig wèl gemaakt ! Zie de bijgaande serie afbeeldingen van zijn foto’s van ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever. De pufesser was agin gien spittertie, moar wè un glasplaètefotograaf.

Afbeelding 1 – 1918
Op de hier afgebeelde foto is ut hunnebedde an Grönnegerweg bee Deever te zien. De dekstenen en de draagstenen hebben zo al vele vele eeuwen in het zand van de Steenakkers gelegen. Ze hadden daar zo nog wel vele vele eeuwen kunnen blijven liggen.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto (glasplaatnegatief) in 1918 voor onderzoeksdoeleinden gemaakt. Achter ut hunnebedde is de Heezeresch te zien. Aan de onderkant van de foto is nog net een stukje van de saandweg mit de naème Grönnegerweg te zien. Het glasplaatnegatief met nummer DA3045202 is aanwezig in de collectie met de naam Groninger Instituut voor Archeologie van het Drents Archief in Assen.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto opgenomen als plaat 109 in zijn boek ‘De hunebedden van Nederland’.

Afbeelding 2 – 1918
Op de hier afgebeelde foto is ut hunnebedde an Grönnegerweg bee Deever te zien. De dekstenen en de draagstenen hebben zo al vele vele eeuwen in het zand van de Steenakkers gelegen. De namen van de twee mannen op de afgebeelde foto zijn niet bekend.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto (glasplaatnegatief) in 1918 voor onderzoeksdoeleinden gemaakt. De rechterkant van ut hunnebedde is de noordkant. Het glasplaatnegatief met nummer DA3045215 is aanwezig in de collectie met de naam Groninger Instituut voor Archeologie van het Drents Archief in Assen.

Afbeelding 3 – 1933
Op de hier afgebeelde foto is ut hunnebedde an Grönnegerweg bee Deever te zien. De dekstenen en de draagstenen hebben zo al vele vele eeuwen in het zand van de Steenakkers gelegen. Ze hadden daar zo nog wel vele vele eeuwen kunnen blijven liggen.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto (glasplaatnegatief) in 1933 gemaakt. Op de achtergrond zijn de bomen op ut Kastiel in Deever te zien  De rechterkant van ut hunnebedde is de noordkant. Het glasplaatnegatief met nummer DA3045201 is aanwezig in de collectie met de naam Groninger Instituut voor Archeologie van het Drents Archief in Assen.

Afbeelding 4 – 1953
Op de hier afgebeelde foto is ut hunnebedde an Grönnegerweg bee Deever te zien. De dekstenen en de draagstenen hebben zo al vele vele eeuwen in het zand van de Steenakkers gelegen. Ze hadden daar zo nog wel vele vele eeuwen kunnen blijven liggen.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto (glasplaatnegatief) in 1953 gemaakt vóór het begin van het dikke stenen stapelen. De linkerkant van ut hunnebedde is de zuidkant. Het glasplaatnegatief met nummer DA3045206 is aanwezig in de collectie met de naam Groninger Instituut voor Archeologie van het Drents Archief in Assen.

Afbeelding 5 – 1954
Op de hier afgebeelde foto is te zien ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever tijdens het dikke stenen opkrikken in 1954 onder directie van de oudheidkundige professor doctor Albert Egges van Giffen. De zichtbare kant van ut hunnebedde is de zuidkant  De redactie van ut Deevers Archief is helaas niet bekend met de namen van de arbeiders bee ut hunnebedde. Waren het Deeversen ? Heel mooi is te zien hoe de arbeider aan de linker kant van de afbeelding een zwaar handwerktuig – een soort van dikke-stenen-krik of een soort van dikke-stenen-dommekracht – vast houdt. De arbeider in het midden – is dat Harm van Nijen ? – houdt een dikke plank vast. Ja, het is Harm van Nijen, dat hebben zijn oudste kinderen bevestigd.
Die van dik hout gezaagde dikke planken werden onder de dikke-stenen-dommekracht geplaatst, teneinde het verzakken van de dikke-stenen-dommekracht tijden het opkrikken van een deksteen te voorkomen. De meeste dekstenen zijn al opgekrikt. Het is bijzonder jammer dat de professor niet meer van dit soort bijzonder illustratieve foto’s van zijn arbeiders – sien spitterties – tijdens hun werk heeft gemaakt.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto (glasplaatnegatief) in 1954 gemaakt tijdens het dikke stenen opkrikken. Het glasplaatnegatief met nummer DA3045212 is aanwezig in de collectie met de naam Groninger Instituut voor Archeologie van het Drents Archief in Assen.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde foto ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 1 van het papieren blaadje Opraekelen nr. 23/3 (september 2023) van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren blaadje zijn of dat papieren blaadje bij iemand in kunnen zien.

Afbeelding 6 – 1954
Op de hier afgebeelde foto is ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever te zien ná het dikke stenen stapelen in 1954 onder directie van de oudheidkundige professor doctor Albert Egges van Giffen. De rechterkant van ut hunnebedde is de zuidkant.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto (glasplaatnegatief) in 1954 gemaakt ná het dikke stenen stapelen  Het glasplaatnegatief met nummer DA3045210 is aanwezig in de collectie met de naam Groninger Instituut voor Archeologie van het Drents Archief in Assen.

Afbeelding 7 – 1954
Op de hier afgebeelde foto is ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever te zien ná het dikke stenen stapelen in 1954 onder directie van de oudheidkundige professor doctor Albert Egges van Giffen.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto (glasplaatnegatief) in 1954 gemaakt, uiteraard ná het dikke stenen stapelen. Hij stond voor het maken van de hier afgebeelde foto op de zandweg met de naam Grönnegerweg. De hier afgebeelde foto is waarschijnlijk de eerste foto van de zijkant van ut hunnebedde nà het dikke stenen stapelen. Blijkbaar had de professor ná het dikke stenen stapelen nog een paar kleinere stenen uit de voet van de oorspronkelijke aarden dekheuvel over, die heeft hij voor het gemak maar bee de Grönnegerweg laten plaatsen. Het glasplaatnegatief met nummer DA3045214 is aanwezig in de collectie met de naam Groninger Instituut voor Archeologie van het Drents Archief in Assen.

Afbeelding 8 – 1954
Op de hier afgebeelde foto is ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever te zien ná het dikke stenen stapelen in 1954 onder directie van de oudheidkundige professor doctor Albert Egges van Giffen.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto (glasplaatnegatief) in 1954 gemaakt, uiteraard ná het dikke stenen stapelen. Hij stond voor het maken van de hier afgebeelde foto bijna op de zandweg met de naam Grönnegerweg. Let vooral op de dikke steen aan de linkerkant van de foto. Is dat de ontbrekende deksteen ? Het glasplaatnegatief met nummer DA3045213 is aanwezig in de collectie met de naam Groninger Instituut voor Archeologie van het Drents Archief in Assen.

Afbeelding 9 – 2021
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op 22 april 2021.

Posted in Albert Egges van Giffen, Grönnegerweg, Hunnebedde D52 | Leave a comment

Klaas Marcus Balsmoa is 77 joar ewödd’n

De beruchte N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma was voor en in de Tweede Wereldoorlog eigenaar van Café Brinkzicht an de brink van Deever.
Hij is geboren op 28 april 1892 in Eernewoude (Tietjerkseradeel).

In een webstee op het internet zijn enige genealogische gegevens over Klaas Marcus Balsma te vinden. Het valt op dat de beheerder van die webstee bij Klaas Marcus Balsma vermeldt dat hij is overleden na 1938, hij werd in dat jaar 46 oud.
Klaas Marcus Balsma heeft na de Tweede Wereldoorlog zeker meer dan vijf jaar gevangen gezeten in de strafgevangenis in Veenhuizen vanwege zijn misdaden in de Tweede Wereldoorlog.
De overlijdensadvertentie in de krant ‘Leeuwarder Courant: hoofdblad van Friesland’ van 13 maart 1970 vermeldt dat hij op 12 maart 1970 op 77-jarige leeftijd is overleden in ‘het verpleeghuis’ te Appelscha (Ooststellingwerf) en op 16 maart 1970 is verbrand in Groningen.
Van een commentaargever op dit bericht (commentaar van 24 februari 2014) is duidelijk geworden dat hij in het verpleeghuis ‘Stellinghaven’ in Appelscha is overleden.

Posted in Café Balsma, Café Brinkzicht, Klaas Marcus Balsma, Overlijdensbericht, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

En meldt den omzwervende niet …..

In het Onderduikershol aan de Marten Wouwenaarsweg op Berkenheuvel is een niet al te klein bord bevestigd. Op dit bord van aluminium (roest niet in die vochtige ruimte) staat met grote letters de volgende tekst: Verberg de verdrevenen. Verraad de vluchtelingen niet. Jesaja 16:3B.

Het is de redactie van ut Deevers Archief niet bekend wanneer, ter gelegenheid waarvan en door wie dit bord met de Bijbelse tekst is aangebracht. Het waarom van dit bord behoeft uiteraard geen uitleg.

Er zijn meerdere versies (vertalingen) van Jesaja 16:3 bekend.
De webstee Biblija.net vermeldt bij Jesaja 16:3 de volgende tekst: Neem een besluit! Grijp in! Bescherm ons op het heetst van de dag met de schaduw van uw nacht. Verberg de vluchteling, lever de ontheemde niet uit.
De webstee BibleStudyTools.com vermeldt bij Jesaja 16:3 de volgende tekst: Brengt een raad aan, houdt gericht, maakt uw schaduw op het midden van den middag, gelijk van den nacht; verbergt de verdrevenen, en meldt den omzwervende niet.

Wat een mooie tekst: … en meldt den omzwervende niet …. Wie aan de bezetter moest ontsnappen en een adres had om onder te duiken, liep groot gevaar verraden te worden …. Aangebracht bij de bezetter…..

Reactie van Frans Lavell van 7 januari 2014 
In de opera ‘Maria Nuñez, asielzoekster in onze Gouden Eeuw’ wordt deze tekst gezongen door de bemanning van een Hollands schip, waarvan de kapitein de vluchtelinge Maria Nuñez overboord wil zetten.

Reactie van Popke Akkerman van 3 december 2017
Goedemiddag, Ik heb even gegoogeld op deze tekst, want een houten bordje met de tekst ‘Verbergt de verdrevenen en meldt den omzwervenden niet’ hing in de oorlogsjaren bij mijn opa en oma in Haulerwijk aan de muur. Op 25 november 2017 kreeg ik dit bordje van mijn oom, die het al die jaren had bewaard. Ik vind het een heel mooie tekst, die je tegenwoordig nog net zo goed kunt toepassen op alle vluchtelingen in de wereld.

Posted in Landgoed Berkenheuvel, Onderduikershol, Oorlogsmonement, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Ut Kastiel wödde gelokkug nooit Van Oslaan enuumt

In 1937 droegen de boeren van de boermarke van Deever de saandweg over ut Kastiel en de Dwarsdrift over aan de gemiente Deever, die de zandweg vervolgen heeft laten verharden. De weg over het Kasteel en de Dwarsdrift werd bij de opening van de nieuwe straatweg op 17 december 1938 omgedoopt in Burgemeester Van Oslaan. Over deze gebeurtenis verscheen in de Drentsche en Asser Courant van 20 december 1938 bijgaand afgebeeld bericht. Gelukkig en terecht zijn in 1962 de oude maar al die tijd gewoon in de Deeverse volksmond in gebruik gebleven namen Kasteel en Dwarsdrift in ere hersteld. Beter ten halve gedwaald dan ten hele verdwaald.

Nieuws uit de provincie – Diever
De Burgemeester Van Oslaan opengesteld door den burgemeester
Zaterdagmiddag had alhier de officieele opening plaats van de Burgemeester Van Oslaan, voorheen genoemd: Weg over Het Kasteel en Dwarsdrift. Ter voorbereiding van deze plechtigheid waren de aanwonenden van dezen weg voor enigen tijd in vergadering bijeen geweest en waren de plannen hiervoor opgemaakt. Uit die vergadering werd een comité benoemd dat zich met de leiding van één en ander wilde belasten. Het comité bestond uit de heeren H. (Hilbert) Bijker, T. (Teun) Jansen, K. (Koert) Timmerman, W. (Wolter) Folkerts, J. (Jacob) Oost Bzn. en T. (Teunis) Mulder.
Zaterdagmiddag was een groote schare belangstellenden bij het begin van den weg aan de paardenmarkt verzameld. Ook de Raad dezer gemeente was bij de plechtigheid tegenwoordig. In het bijzonder verdient het vermelding dat de aanwonenden van den weg spontaan waren vertegenwoordigd.
Op het aangegeven tijdstip werd het openingswoord gesproken door den voorzitter van het comité, den heer H. (Hilbert) Bijker. Spreker bracht dank aan den Burgemeester voor het verrichten van de officieele opening. Ook mevrouw Van Os werd hierbij niet vergeten. Hierna speelde een der beide plaatselijke muziekkorpsen die eveneens waren opgesteld, het “Lang zullen ze leven” toe aan Burgemeester en mevrouw Van Os.
Daarna werd het woord gevoerd door den heer K. (Koert) Timmerman. Spreker dacht stellig uit naam van alle aanwonenden van den nieuwen weg te spreken wanneer hij zei, dat men erg dankbaar is voor de totstandkoming hiervan. Hij bracht dank aan den burgemeester voor het genomen initiatief en zeide: ”Gij hebt ons uit een ware modderpoel verlost”. De heer Timmerman bracht voorts dank aan den gemeenteraad en aan de aanwonenden voor hun medewerking, terwijl spreker tevens de werkzaamheden naging, alles in dichterlijke stijl en op humoristische wijze, besluitende met de woorden: Een lantaarn, op de hoek gezet, schijnt ons ’s avonds juist in bed.
Hierna verrichtte de Burgemeester de officieele openstelling. Het ontstaan van verschillende wegen in onze gemeente is meestal niet zonder geschiedenis waaronder enkele met een ware lijdensgeschiedenis, aldus begon de spreker. En wanneer het verharden van die wegen tenslotte oor heeft gevonden bij den gemeenteraad, dan is men nog niet geheel klaar. Dan ontstaan soms moeilijkheden met de aangelanden en zijn de eigenaren van de gronden niet altijd te vinden voor het afstaan daarvan. Spreker heeft wel eenige ervaring op het gebied voor aanleg van wegen. In den regel zijn er ettelijke jaren mee gemoeid eer een verharde weg tot stand komt. Met dezen weg, niets van dat alles. De eigenaren hierbij betrokken, waren onmiddellijk bereid hun grondstrooken af te staan. Deze weg heeft geen geschiedenis. Een tweetal data zijn hierin van belang en wel October 1937, toen de weg aan de gemeente werd overgedragen en October 1938, toen de verharding gereed was. De verharding van dezen weg is een aanwinst voor de gemeente, waarvoor spreker zijn vreugde wilde betuigen en hij wilde hierbij dank brengen aan het gemeentebestuur voor het besluit om dezen weg zijn familienaam te geven.
Hierna werden door twee kleine meisjes aan mevrouw Van Os bloemen aangeboden, terwijl haar tevens een schaar werd overhandigd. Vervolgens knipte mevrouw Van Os het lint door, zoodat de weg voor het publiek open was gesteld.
De heer J. (Jan) Andree, directeur der Coöperatieve Zuivelfabriek alhier, richtte hierna woorden van dank tot het gemeentebestuur voor de totstandkoming van deze verbetering en feliciteerde den burgemeester en zijn echtgenoote, mede namens het bestuur der Zuivelfabriek, met het feit dat deze weg hun naam mag dragen.
Vervolgens werd opgesteld voor een optocht voorafgegaan door de heer en mevrouw Van Os en door het comité, terwijl beide muziekkorpsen zich beurtelings lieten hooren. De straatweg had een feestelijk aanzien, hier en daar waren vlaggen opgesteld. Hoewel er een snerpende Oostenwind waaide, was er een groote menigte op de been.
De route ging heen en terug langs den nieuwen weg. Aan het einde hiervan, bij de Zuivelfabriek, alsmede bij den ingang bij de paardenmarkt werden de bordjes, waarop de naam van den weg was aangegeven, door den burgemeester onthuld.
Ten laatste ging men in grooten getale naar café Slagter, alwaar den genoodigden thee werd aangeboden. Nadat men hier eenigen tijd gezellig bijeen was, feliciteerde de oudste wethouder, de heer R. (Roelof) van Wester, namens den Raad, den Burgemeester en Mevrouw van Os met deze bijzonderheid.
De burgemeester zeide hierop, dat het een geslaagde dag is geweest. In de loop van den middag, zeide de spreker, is mij de opmerking gemaakt, dat dit de eerste weg is die officieel wordt geopend. Er is daarvoor gelegenheid genoeg geweest, zegt spreker, doch ditmaal was er een bijzondere aanleiding. Dit is de bekroning inzake wegenaanleg, gezien het enkele jaar, dat mij nog rest als burgemeester. Bovendien een officieel begin door den naam, die er aan dezen weg is gegeven. Het is voor mij een bijzondere vreugde geweest, aldus spreker, dat ik dit heb mogen beleven en we zijn daarover dan ook uitermate verheugd, temeer, daar ook de bewoners er mede ingenomen zijn. Die naamgeving, zei spreker, heeft mij genoegen gedaan. Als burgemeester kom ik dus niet in het vergeetboek, zooals ambtgenooten voor mij. Spreker beval den weg aan in de goede zorg van de ingezetenen en wel in ’t bijzonder aan de aanwonenden. Laat het altijd de mooiste weg in Diever blijven, aldus spreker.
De heer Timmerman bracht ten laatste dank aan allen, die hadden medegewerkt tot het welslagen van dit heuglijk feit

Afbeelding 1
De openingsceremonie van de Burgemeester Van Oslaan werd gehouden aan het begin van de straatweg bij het paardemarktterrein. De man met pet links achter de vrouw van de burgemeester is Jacob Oost Bzn. De man met hoed rechts achter de burgemeester is gemeentesecretaris Jan Boesjes, die stön altied mit sien snötkoker veuran. De man an de rechterkant is Harm Moes. (foto uit de krantenknipselverzameling van Griet Brugging-Oost)

Afbeelding 2
Na de opening wandelden genodigden en publiek over de straatweg. Op de achtergrond zijn de bomen van het paardemarktterrein te zien. Rechts achter de optocht staat de boerderij van Hendrik Koning en Aaltje Haveman.(foto uit de verzameling van Griet Brugging-Oost)

Afbeelding 3

Op 14 augustus 2000 schreef Albertje Strijker-Mos uit Nijeveen de volgende zeer gewaardeerde reactie:

In de tekst op bladzijde 12 van Opraekelen 99/4 staat vermeld dat de boerderij aan de rechterkant (redactie: zie de tekst bij afbeelding 2 in dit bericht) werd bewoond door Hendrik Koning en Jantje Klaster.
In 1938 woonden Harm Moes en Janna Eggink al 8 jaren in die boerderij. Ze zijn daar in mei 1930 komen wonen en hadden toen al 5 kinderen: Aaltje, Jans, Mina, Dirk en Geesje. Ik ben Albertje, nummer 6, en ben in 1939 geboren. Ik weet nog dat mijn moeder mij later over de opening van de straatweg vertelde dat Koert Timmerman toen zo mooi voorgedragen had.
Wij de tien kinderen van Harm Moes en Janna Eggink woonden met veel plezier op het Kasteel. We woonden in het huis van de Koning (Hendrik Koning). Onze buren waren  de Keizer (familie Albert Keizer), de Graaf (familie Cornelis de Graaf) en de Bisschop (familie Roelof Bisschop). Dus voelden we ons echt als Prinsen en Prinsessen.

Posted in Gemiente Deever, Stroatnaème, ut Kastiel | Leave a comment

Neeg’nde regiment, tweede batteljon, daarde compenie

Op 8 augustus 1907 verscheen in de Provinciale Drentsche en Asser Courant het volgende korte bericht.

Het kamp bij Diever is heden, Woensdag, betrokken door den staf en de twee bataljons van het 9e regiment infanterie te Leeuwarden, alsmede door afdeelingen trein- en hospitaalsoldaten, voor het houden van compagnies-, bataljons- en velddienstoefeningen. Met de leiding dier oefeningen is belast de kolonel C.P. de Veer, commandant van het regiment alhier.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het soldatenkamp (de Kaamp) bij Deever stond op de Oeren tussen Deever en Wapse.
Vanaf 1905 oefende de Landweer een aantal jaren achter elkaar elk jaar in de zomer of het najaar op de heidevelden tussen Wapse en Deever. In 1907 werden de oefeningen in de zomer gehouden.
De redactie is op zoek naar meer historisch feitenmateriaal over deze soldatenkampen.
Van dit kamp zijn ook hele mooie ansichtkaarten verschenen. Bij een grote vraag van de soldaten in het kamp naar briefkaarten, ontstond vanzelf een aanbod van ansichtkaarten. Bij de redactie is een flink aantal verschillende ansichtkaarten bekend, maar hopelijk zal dit aantal in de komende tijd groter worden.
De kaarten zijn zeer gewild bij en gezocht door hedendaagse verzamelaars van ansichtkaarten uut de gemiente Deever. Sommige verzamelaars stoppen dit soort kaarten in een schoenendoos diep weg in een kabinet, andere verzamelaars bewaren de kaarten voor zichzelf in zuurvrije plastic opbergmappen in dure opbergsystemen.
De bedoeling van de redactie is zoveel mogelijk ansichtkaarten uut de gemiente Deever liefst uit eigen verzameling aan een breed publiek te tonen. Elke zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief moet kunnen meegenieten van al het moois uit het verleden van de gemiente Deever.
Op de hier afgebeelde ansichtkaart is de derde compagnie van het derde bataljon van het negende regiment te zien, althans dat is te lezen op het bordje dat vóór de soldaten is geplaatst. Als van elke compagnie een foto is gemaakt, dan moeten nog vijf soortgelijke ansichtkaarten worden opgespoord. De hier afgebeelde ansichtkaart is op 9 augustus 1907 verstuurd.
In nummer 3 van 2014 (nr. 14/3) van Opraekelen, het blad van Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkundige vereniging uut Deever, is deze kaart ook afgebeeld in het artikeltje ‘Uit de verzameling van Klaas Vording’. Het artikeltje vermeldt niet wie Klaas Vording is. Dus de vraag is: Wie is toch die Klaas Vording ?

Abracadabra-1250Abracadabra-1249

Posted in Ansichtkoate, de Kaamp op de Oeren, Deever, Topstuk, Wapse | Leave a comment

Soldatenkamp op de Oeren bee Wapse – 1905

In het Nieuwsblad van Friesland (Hepkema’s Courant) van 26 juli 1905 verscheen het volgende bericht.

Leeuwarden, 24 juli. De twee bataljons van het 9e regiment infanterie alhier gaan morgenvroeg per extra-trein, ter sterkte van 26 officieren en ongeveer 800 onderofficieren en manschappen, naar Steenwijk, om vandaar naar Diever te marcheeren, waar zij het in gereedheid gebrachte kamp zullen betrekken voor het houden van bataljons- en velddienstoefeningen. Met het bevel in de legerplaats is belast de majoor M.W. de Vries, commandant van het 1e bataljon van het Regiment.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De twee bataljons van het negende regiment infanterie oefenden in 1905 voor het eerst op de heidevelden tussen Wapse en Diever. Het soldatenkamp (de Kaamp) stond op de Oeren, langs de weg die nu als naam heeft de Kamp (de Kaamp). De Landweer huurde de heidevelden van de plaatselijke eigenaren.
De afgebeelde ansichtkaart is op 15 september 1905 verstuurd. De kaart is uitgegeven door bakker en kruidenier Marten Dijkstra uut Wapse.

Abracadabra-1524

Posted in Ansichtkoate, de Kaamp op de Oeren, Wapse | Leave a comment

De kleuterskoele wödde op 31 augustus 1955 eupm’t

In de Heerenveensche Koerier (onafhankelijk dagblad voor Midden-Zuid-Oost-Friesland en Noord-Overijssel) verscheen op 2 september 1955 het volgende bericht over de opening van de eerste kleuterschool in de gemiente Deever.

Onder grote belangstelling is de eerste kleuterschool in de gemeente Diever officieel door burgemeester Meijboom geopend. Vooraf had dr. Naarding de naam van de school onthuld: “de Buitelbam”.
Alle aanwezigen waren vol lof over het fraaie gebouw en de moderne inventaris. Vele personen hebben ’t woord gevoerd.
Een hunner verklaarde de naam. Buitel is de Drentse naam voor kleuter en het woord bam staat in verband met de oude rechtspositie van vluchtelingen. Het was een vrijplaats voor dezen. Buitelbam is dus: veilige plek voor kleuters.
Het gebouw bevat een leslokaal, een les-speellokaal, hal, kamer voor het hoofd, garderobe, enzovoort.
De totale bouwkosten hebben f. 53.000,- bedragen. Het hoofd is mej. Dalstra, helpster mej. Vrucht.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees wwrd genoemd) opende de kleuterschool op 31 augustus 1955, daarin ‘bijgestaan’ door de vijfjarige Hans (Hansie) Bakker, zoon van de gemeente-architect Bakker.
Op de foto zijn te zien bij de ingang van de kleuterschool gemeente-architect Bakker en zijn vrouw met tussen hen in hun niet zichtbare zoon Hans Bakker. Wel is waar te nemen dat Hans (Hansie) Bakker een grote symbolisch bedoelde sleutel draagt.
Mooi is te zien dat an de Binnenesch in Deever nog geen huizen staan. Op de achtergrond zijn drie voor arbeidersgezinnen gebouwde en te bewonen huizen an de Veentiesweg te zien, die behoren tot de eerste na-oorlogse uitbreiding van de plaats Deever, Gemeente-architect Bakker en zijn gezin woonden in het rechtse huis, Veentiesweg 1.
De op de foto zichtbare huizen an de Kloosterstroate werden in januari 1951 opgeleverd.

Posted in Binnenesch, Deever, Gemiente Deever, Kleuterskoele 'de Buitelbam', Kloosterstroate, Topstuk, Veentiesweg | Leave a comment

Ur möt wièr ekapt en esnujt wödd’n bee D52

De redactie van ut Deevers Archief  toont bijzonder graag afbeeldingen van ut hunnebedde D52 an de Grönnegerweg bee Deever, waaruit blijkt dat de beheerder van ut hunnebedde met de begroeiing maar wat aan het prutsen is.
Teneinde vandalisme te ontmoedigen met open terrein en daardoor met meer zicht op ut hunnebedde, liet de beheerder van ut hunnebedde met behulp van Deeverse dorpskrachten alweer heel wat jaren geleden de begroeiing om ut hunnebedde, op enkele eikebomen na, verwijderen. Het is hoog tijd voor een nieuwe, maar nu echt grondige verwijderactie, dat wil zeggen dat alle begroeiing, met inbegrip van de bomen en met inbegrip van de wortels, moet worden verwijderd.

Afbeelding 1
Topfotograaf Bas Dekker heeft deze kleurenfoto van ut hunnebedde D52 an de Grönnegerweg bee Deever gemaakt op 6 juli 2010 mei 2012, dat was vóór de grote kaalsnoeiactie (© Bas Dekker).
Afbeelding 2
Topfotograaf Bas Dekker heeft deze kleurenfoto van ut hunnebedde D52 an de Grönnegerweg bee Deever gemaakt op 21 mei 2012, dat was ná de grote kaalsnoeiactie (© Bas Dekker).

Afbeelding 3
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze kleurenfoto van ut hunnebedde D52an de Grönnegerweg gemaakt op dinsdag 14 maart 2023. De begroeiing, met inbegrip van alle eikebomen en met inbegrip van alle wortels, moet zo snel mogelijk worden verwijderd, opdat ut hunnebedde op de Stienakkers al van verre over de Heezeresch kan worden waargenomen. In de tijd van de hunnebedbouwers was ut hunnebedde ook niet omsingeld door begroeiing.  

Posted in Grönnegerweg, Hunnebedde D52 | Leave a comment