Wie denkt dat de Friese straatmaker-boekenschrijver-toneelstukkenschrijver-toneelspeler Abe Brouwer alleen maar de maker is van de prachtige rode-straatklinker symbolen in de veldkeitjes-bestrating om de hof van het kerkgebouw an de brink van Deever, het symbool voor de ingang van het gemeentehuis, de dierenriem-figuren in de veldkeitjesparkeerplaatsen bij de middelbare school op de Westeresch van Deever en het symbool voor de ingang van het postkantoor an de Peperstroate in Deever komt enigszins bedrogen uit, want Abe Brouwer heeft in Oll’ndeever in de dam van Jannoa Toal’n als figuur een ploeg aangebracht. Zie afbeelding 1. Dat was een door een paard getrokken handploeg, zoals die in de zestiger jaren van de vorige eeuw nog in de bouw in Deever werd gebruikt. De zo bij Abe Brouwer geliefde rode straatklinkers waren blijkbaar op, want hij heeft in de figuur ook 6½ betonklinkers verwerkt.
Abe Brouwer moet de ploegfiguur in elk geval vóór zijn pensionering op 18 september 1966 – hij werd toen 65 jaar – in de dam hebben gemaakt. De redactie van ut Deevers Archief heeft uit google.com/maps een afbeelding van de ploegfiguur in de dam van de woning met adres Oll’ndeever 4 gekopieerd (afbeelding 2), teneinde de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief een idee van de vindplaats te geven. Zie ook de volgende afbeelding in google.com/maps.
De redactie weet dat in de vijftiger/begin zestiger jaren van de vorige eeuw hier Janna Thalen (Jannoa Toal’n) woonde, want zijn vader huurde van haar jaren lang achter haar huis un tippe grond voor het verbouwen van gruunte, hadskelle boon’n en ièpels. Janna Thalen (Jannoa Toal’n) was de weduwe van Marinus Dolsma. Janna Thalen is geboren op 2 november 1889 in Deever. Zij is overleden op ….. ? Marinus Dolsma is geboren op 25 november 1882 in Wittelte. Hij is overleden op 27 oktober 1942 in Deever. Zij trouwden op 27 juli 1929 in Deever. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Janna Thalen is ná 1962 overleden. Dus het is waarschijnlijk dat Abe Brouwer de ploegfiguur heeft aangebracht toen Janna Thalen nog in het huis met adres Oll’ndeever 35, nu Oll’ndeever 4 woonde. Maar de grote vraag is natuurlijk of de dam en de ploegfiguur in de originele staat zijn of dat volgende bewoners de dam en de ploegfiguur in de periode 1962/1966-2022 één keer of meer dan één keer hebben herbestraat. Wellicht kunnen de huidige zeer geachte bewoners hier enige helderheid in verschaffen.
De redactie ontving op 25 november 2022 de volgende bijzonder gewaardeerde reactie van Henk Nijboer
Ik weet niet zeker of na het overlijden van Janna Thalen (Jannoa Toal’n) nog andere mensen in het huisje hebben gewoond, maar Roelof Pouwels en Jantje Nijboer (een zuster van mijn vader Hendrik Nijboer, dus mijn oom en tante) hebben het huisje gekocht. Hun dochter Arendje Pouwels (mijn nicht) was getrouwd met Anneus Knijpstra, een zoon van de smid uut Dwingel.
Deze Anneus was metaalleraar op de school van een internaat en hij had als hobby het maken van miniaturen van landbouwmachines. En zo kwam het dat bee ome Roef en tante Jantie in Oll’ndeever op de schoorsteenmantel een miniatuur van een ploeg stond.
Toen Abe Brouwer daar in de buurt bezig was met het herstellen van de straat en koffie ging drinken bij de familie Pouwels en de miniatuurploeg op de schoorsteenmantel zag staan, heeft hij aangeboden in de dam een ploegfiguur te straten met de miniatuurploeg als voorbeeld.
Later hebben Willem Pouwels en Jantje Waninge hier ook gewoond. Je kunt dit verhaal misschien controleren bij Jan Pouwels en Klaasje Punt die denk ik nog steeds in Deever wonen.
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Roelof (Roef) Pouwels en Jantje (Jantie) Nijboer hebben het huisje van Janna Thalen (Jannoa Toal’n) dus vóór 18 september 1966 gekocht. Dus Abe Brouwer heeft de ploegfiguur niet gestraat in de dam van Janna Thalen (Jannoa Toal’n) maar in de dam vam Roelof (Roef) Pouwels en Jantje (Jantie) Nijboer.
Afbeelding 1
Afbeelding 2
Opnamedatum maart 2022 (© google.com/maps).
Afbeelding 3
De redactie heeft bijgaand afgebeelde zwart-wit foto van ut huus mit de ploog in de dam gemaakt op 3 december 2001.