De redactie van ut Deevers Archief kwam een dezer dagen in het bezit van het merkwaardige boekwerkje ‘Cultuurhistorische rijkdom van de gemeente Westenveld – Het erfgoed van Zuidwest-Drenthe”. Bij een eerste lezing valt op dat de inhoud van boek, dat gemaakt is met het geld van BNG-erfgoedprijs 2012, een beetje als los zand aan elkaar hangt.

Het is goed is dat in het boek ruim aandacht wordt besteed aan de boermarke, die ook in de moderne vorm ervan, bijdraagt aan de sociale cohesie in plattelandsgemeenschappen. De redactie van ut Deevers Archief is van mening dat de boermarken van Wittelte en Wapse het verdienen opgenomen te worden in de nationale inventaris van het immaterieel cultureel erfgoed van Nederland.
In het boek wordt ook aandacht besteed aan het verschijnsel ‘gemeenschappelijk diepvrieskluis’ en aan het verschijnsel ‘diepvrieshuisje’ vanaf de zestiger jaren van de vorige eeuw. Daarbij rijst direct de vraag: is een ‘gemeenschappelijke diepvrieskluis’ of een ‘gemeenschappelijk diepvrieskluizenhuisje’ van een boerengemeenschap erfgoed ? Het antwoord lijkt nee te zijn. Waarom is in een duur boek over erfgoed aandacht besteed aan niet-erfgoed ?
In de bijdrage aan het boek wordt gerefereerd aan de diepvrieskluizen van Dwingel, Lhee, Westeinde en Leggel in de gemiente Dwingel. Het reilen en zeilen van het gemeenschappelijke diepvriesgebeuren in de gemient’n Deever, Hoavelte en Vledder wordt echter in het artikel niet beschreven. Het blijft op bladzijde 77 beperkt tot het tonen van een foto van het tot opbergschuurtje verworden diepvrieskluizenhuisje in Vledder en het volgende stukje tekst:
 “….. Naast de genoemde diepvrieskluizen stonden er ooit diepvrieshuisjes in onder meer Havelte, Wapse, Vledder en Wittelte. De diepvrieshuisjes in Havelte, Wapse en Vledder bestaan als gebouwtje nog steeds: veel van de huisjes zijn echter verloren gegaan, zoals in Wittelte en aan het Westeinde in Dwingelo.”
De term ‘onder meer’ doet vermoeden dat in andere dorpen ook een diepvrieskluizenhuisje heeft gestaan, bijvoorbeeld op Zorgvlied, op Woater’n, in de Olde Willem of an de Deeverbrogge. De maker van het artikel had met weinig moeite en met enig navragen de opsomming volledig kunnen maken. De laatste zin van het citaat deugt ook niet. Ook hier was de maker van het artikel er in hetzelfde navraagrondje achter gekomen welke diepvrieskluizenhuisjes nog bestaan. De conclusie dat het diepvrieskluizenhuisje in Wittelte verloren is gegaan is in elk geval onjuist. Deze bestaat.
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande foto’s van het Wittelter diepvrieskluizenhuisje op 13 november 2014 in het voorbijgaan gemaakt.
Het huisje staat een beetje verscholen (op grond van de boermarke ?) achter de berken achter de boerderij van wijlen boer-kunstenaar-historicus-brinkbouwer-de-Wittelter-baargbeschermer Jacob (Japie) Snoeken aan de neo-brink van Wittelte. Het tegelpad naar de deur van het diepvrieskluizenhuisje is verdwenen of  overwoekerd, zo gaat dat, kan gebeuren. Op de tweede foto is het huisje beter te zien. Kan het zijn dat de gegolfde dakplaten gemaakt zijn van asbesthoudend materiaal ? Op het dak groeit gelukkig het zeldzame diepvrieskluizenhuisjesmos. Erfgoed of niet-erfgoed, dat lijkt in dit geval geen vraag te zijn. (vrij naar: to be or not to be, that’s the question).