Category Archives: de Drie Provinciën

Un landbouwtrekmotor an ’t waark in de Olde Willem

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 5 januari 2015 van de heer Paul Gols, woonachtig op Zorgvlied, bijgaande tekst en fraaie foto -een afdruk van een glasplaatnegatief- van ontginningswerkzaamheden in de Olde Willem. De redactie is de heer Paul Gols bijzonder erkentelijk voor het beschikbaar stellen van deze historisch waardevolle afbeelding.

Deze foto is afkomstig uit de collectie van Wessel Jansema, een kleinzoon van de rentmeester van ‘De Drie Provinciën’, die in de jaren 1911-1920 onder meer de ontginningen in de Olde Willem leidde. Op de foto is heel veel werkvolk bij een stoom- of benzinetrekker met nummerplaat G2673 te zien en mogelijkerwijs ook de rentmeester zelf en de eigenaar van de te ontginnen gronden.

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 15 februari 2015 van de heer Hans Salverda de volgende reactie op de bijgaande foto. De redactie is de heer Hans Salverda bijzonder erkentelijk voor deze bijdrage.

Dit is een prachtige foto van de ontginning en wat een grote groep mensen.
Het kenteken van de ‘trekker’ geeft aan dat deze afkomstig was uit de provincie Noord-Holland.
Naast Wessel Jansema kunnen nog enkele andere namen genoemd worden, zoals Arthur Bigot en Floris Vos.
Floris Vos woonde in het Gooi en mogelijk heeft hij gezorgd dat deze trekker naar Oude Willem is gebracht en kon worden ingezet bij de ontginning. Deze Floris Vos was een kleurrijk figuur en had een landelijke partij opgericht om de tolwegen in Nederland af te schaffen. Voor deze partij zat hij ook in de Tweede Kamer. Hij ligt begraven op het kerkhof van Naarden.
Arthur Bigot was ook medewerker van de Heidemaatschappij en zijn vrouw heeft volgens het telefoonboek, dat onlangs in ut Deevers Archief is gepubliceerd, nog gewoond in het huis Goede Weide dat nu nog in Oude Willem staat. De camping van de familie Theunissen heeft dezelfde naam: Groene Weide.
Arbeiders die bij Arthur Bigot (op zijn Frans uitgesproken als Biegoo) werkten zeiden al gauw dat ze ‘bij God’ werkten………..

Aantekeningen van de redactie van Ut Deevers Archief van 16 januari 2022

De redactie citeert uit het boek ‘Techniek in Nederland in de twintigste eeuw. Deel 3. Landbouw, voeding’ van A.A.A.de la Bruhèze, H.W. Lintsen, A. Rip,  J.W. Schot op bladzijde 29 de volgende tekst:
Een jaar na een eerste proef in 1911, schafte de Heidemij een uit Groot-Brittannië afkomstige ‘motorploeg’ aan. Deze machine combineerde het voordeel van een veel grotere wendbaarheid met een bredere inzetbaarheid.
Kort daarna, in 1913, zette de N.V. Landontginningsmaatschappij ‘De Drie Provinciën’ bij haar ontginningswerk in het Zuidwest-Drentse Diever de eerste ‘landbouwtrekmotor’ (lees: trekker) in ons land in: een 60 pk Caterpillar rupstrekker. De Caterpillar kon het werk van 30 ossen of paarden aan.

Bijgaande afbeelding is eveneens opgenomen op bladzijde 130 van het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven papieren Magnum Opus van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.

Posted in de Drie Provinciën, de Olde Willem, Landbouw, Ontginning | Leave a comment

Door mobilisatie zijn werkkrachten moeilijk te krijgen

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 16 juni 1915, ten tijde van de Eerste Wereldoolog, het volgende bericht over de ontginning ‘De Drie Provinciën’ in de Oude Willem.

Diever, 15 juni. voor ”t grootste gedeelte ligt de ontginning ‘De drie Provinciën’ in onze gemeente. Uitgestrekte heidevelden, vroeger behoorende tot het landgoed Zorgvlied en het eigendom van wijlen den heer Verwer, zijn indertijd aangekocht en tot groenland gemaakt.
De bedoeling was in ruime mate hooi te winnen en te verhandelen op Engeland. Dat is niet geheel naar wensch gegaan; den vorigen zomer is veel hooi, maar ook haver, door den regen bedorven en later gedeeltelijk verbroeid of …. verbrand.
Nu heeft me een anderen weg ingeslagen. Ongeveer vierhonderd runderen, waaronder een 110-tal ossen, zijn langzamerhand aangekocht met de bedoeling ze te laten vetweiden. Bij de tegenwoordige vleeschprijzen hoopt men betere winsten te maken dan met den hooioogst.
Ook is men nu niet zoo afhankelijk van een groot aantal werklieden: door de mobilisatie gaat het moeilijk voldoende werkkrachten te krijgen.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De door ‘De drie Provinciën’ ontgonnen gronden zijn en worden nu honderd jaar later weer verontgonnen, dat wil zeggen gebracht in een nieuwe gecontroleerde cultuurtoestand, die eufemistisch natuur wordt genoemd.
Het belangrijkste aan dit bericht zit natuurlijk opgesloten in de laatste alinea van het bericht, waaruit blijkt dat in de gemiente Deever ook de effecten van het neutrale Nederland in de Eerste Wereldoorlog voelbaar waren.

Posted in de Drie Provinciën, Ièste Wereldoorlog, Landgoed Zorgvliet, Lodewijk Guillaume Verwer, Ontginning | Leave a comment