In Oll’ndeever en omgeving wordt tussen de eerste zondag van de aanloopperiode naar kerst en Driekoningen (van 30 november tot en met 6 januari) sinds een aantal jaren elke dag op de midwinterhoorn geblazen. Met dit type hoorn kan een diepe donkere mistroostige klank worden geblazen.
Op de zaterdag vòòr de dag met de datum 6 januari des avonds wordt het midwinterhoornblaasseizoen afgesloten met een groep blazers uit de soms verre omgeving van Oll’ndeever bij de kerk aan de brink van Deever. Daarna kan iedereen meedoen met een midwinterhoornwandeling verlicht met vuren en onder het genot van warme chocolademelk, gloeiwijn of natuurlijk een alkoholische versnapering uit eigen heupflesje.
Peter Kuiper, de bedenker van dit volksvermaak, heeft ook een eigen webstee met de naam Primitieve Hoorns, waarin hij uitgebreid gewag maakt van de midwinterhoorn. In zijn webstee besteedt hij ook aandacht aan andere hoorns, zelfs aan de Tibetaanse trompet uit het Himalaya-gebergte. Echter de aandacht voor de Inca-trompet uit het Andes-gebergte wordt node gemist. De redactie van ut Deevers Archief wil graag in deze leemte voorzien.
In het zuidelijke deel van het Andes-gebergte in Perú is de yungor (longor, lonccor, llungur, llunqur) een oeroud instrument dat nog steeds deel uitmaakt van de rijke levende muziekcultuur. De yungor wordt traditioneel gemaakt van de bloeiende steel van de maguey (agave americana). De steel wordt ’s nachts bij volle maan gesneden. De maker kiest een steel met een roodachtige kern, want die geeft de beste klank. De yungor heeft meestal een lengte van ongeveer 2 meter, maar kan ook langer zijn. De steel wordt over de lengte geopend en wordt voorzichtig uitgehold, met uitzondering van het laatste stuk. Daarna wordt de steel dichtgemaakt en vastgemaakt. In het gesloten einde wordt een dwars gat gemaakt, waarin voor de bespeelbaarheid van het instrument een houten mondstuk wordt geplaatst. Het andere einde blijft open. Het instrument werd vroeger vaak, tegenwoordig soms over de hele lengte voorzien van linten van wol, tegenwoordig ook wel linten van plastic. Het instrument wordt gebruikt voor de begeleiding van enkele populaire dansen en hoort onlosmakelijk bij de folklore van het Andersgebergte. Kijk naar en geniet vooral van het prachtige geluid van de yungor in het bijgaande voorbeeld.
