Category Archives: Ièste Wereldoorlog

Oad’nd Bult uut Oll’ndeever in un exesitiepaark

Posted on 25 februari 2025

In verband met de oorlogsdreiging werd op 31 juli 1914 ter verdediging van de Nederlandse neutraliteit een algehele mobilisatie afgekondigd. Alle militairen moesten zich op 1 augustus 1914 melden bij hun kazerne. Het leger bestond uit de militie (het veldleger), de landweer (die bewaakte onder meer de grens, kust, bruggen en spoorwegen) en de landstorm.
Het veldleger telde 95.000 man. In totaal bracht Nederland meer dan 200.000 man onder de wapenen. Op 11 november 1918 tekende Duitsland de wapenstilstand en kwam een einde aan de Eerste Wereldoorlog. Op 12 november 1918 werd bekend dat 122.000 van de 237.000 gemobiliseerden naar huis mochten.

De redactie van ut Deevers Archief kent toe nu toe slechts één foto waarop een inwoner van de gemiente Deever ten tijde van de mobilisatie 1914-1918 is te zien. En dat is de in dit bericht afgebeelde zwart-wit foto. Op de hier afgebeelde foto is de Oll’ndeeverse boerenzoon Arend Bult als militair van het veldleger te zien.

De redactie van ut Deevers Archief prijst zich nog steeds bijzonder gelukkig op 8 september 2005 een gesprek te hebben gehad met de Oll’ndeeverse boer in ruste wijlen Jannes (Jans) Hendrik Hessel Bult en zijn vrouw Sytske van der Velde. Jannes (Jans) Hendrik Hessel Bult is een zoon van Arend Bult en Albertje Haveman. De redactie heeft een en ander van dat gesprek gepubliceerd in een bericht in het papieren blad Opraekelen nr. 05/3 (september 2005) van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. De redactie zal dit bericht te gelegener tijd opnemen in ut Deevers Archief. De redactie mocht destijds van Jans Bult heel wat oude foto’s, die bewaard werden in een schoenendoos, scannen en gebruiken in berichten over het boerenbedrijf van de familie Bult in Oll’ndeever. Tussen die foto’s zat ook bijgaand afgebeelde historisch zeer waardevolle foto.

Arend Bult is geboren op 25 maart 1890 in Oll’ndeever. Hij is overleden op 27 juli 1962 in Zwolle. Hij is een zoon van boer Jannes Bult en Wilhelmina Hessels. Ten tijde van de mobilisatie trouwde hij op 1 november 1916 met Albertje Haveman. Op 18 december 1916 werd hun eerste dochter Wilhelmina (Mina) geboren. Op 16 september 1918 werd hun tweede dochter Aaltje geboren. Albertje Haveman is geboren op 29 augustus 1888. Zij is overleden op 26 maart 1975. De redactie verwijst voor een afbeelding van een foto van vader Jannes Bult en zoon Arend Bult naar het bericht In de bou bee boer Oad’nd Bult in Oll’ndeever.

Op de hier afgebeelde foto staat soldaat Arend Bult tussen twee andere soldaten (instructeurs ?) bij een kanon. De foto is direct aan het begin van de mobilisatie gemaakt tussen 1 augustus 1914 en 4 september 1914 in een ‘exercitiepark’. Dat zal een oefenterrein zijn geweest, waar gemobiliseerde soldaten het bedienen van een kanon leerden. Waar dit ‘excercitiepark’ zich bevond, dat is op het getoonde bord op de foto helaas niet te onderscheiden. De redactie weet niet of Arend Bult gedurende de gehele of een deel van de Eerste Wereldoorlog gemobiliseerd is geweest.

Posted in Ièste Wereldoorlog | Leave a comment

Arbeiders bint in de mobilesasie möjluk te krieg’n

Posted on 10 februari 2025

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 16 juni 1915 – ten tijde van de Eerste Wereldoorlog – het volgende bericht over de ontginning ‘De Drie Provinciën’ in de Oude Willem.

Diever, 15 juni. Voor ”t grootste gedeelte ligt de ontginning ‘De Drie Provinciën’ in onze gemeente. Uitgestrekte heidevelden, vroeger behoorende tot het landgoed Zorgvlied en het eigendom van wijlen den heer Verwer, zijn indertijd aangekocht en tot groenland gemaakt.
De bedoeling was in ruime mate hooi te winnen en te verhandelen op Engeland. Dat is niet geheel naar wensch gegaan; den vorigen zomer is veel hooi, maar ook haver, door den regen bedorven en later gedeeltelijk verbroeid of …. verbrand.
Nu heeft men een anderen weg ingeslagen. Ongeveer vierhonderd runderen, waaronder een 110-tal ossen, zijn langzamerhand aangekocht met de bedoeling ze te laten vetweiden. Bij de tegenwoordige vleeschprijzen hoopt men betere winsten te maken dan met den hooioogst.
Ook is men nu niet zoo afhankelijk van een groot aantal werklieden: door de mobilisatie gaat het moeilijk voldoende werkkrachten te krijgen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het belangrijkste aan dit bericht zit natuurlijk opgesloten in de laatste alinea van het bericht, waaruit blijkt dat in de gemiente Deever ook de effecten van het neutrale Nederland in de Eerste Wereldoorlog voelbaar waren.
De door ‘De Drie Provinciën’ ontgonnen gronden in de Olde Willem zijn nu, honderd jaar later, weer verontgonnen, dat wil zeggen gebracht in een nieuwe gecontroleerde cultuurtoestand, die eufemistisch natuur wordt genoemd.

Posted in de Drie Provinciën, Ièste Wereldoorlog, Landgoed Zorgvliet, Lodewijk Guillaume Verwer, Ontginning | Leave a comment

Legerplèse Deever – 15 september 1915

Posted on 6 juni 2023

Het Frysk Fotoarchyf (Fries Fotoarchief) (webstee: friesfotoarchief.nl) bewaart een foto van een groep gemobiliseerde mannen uit Harlingen tijdens de mobilisatie van 1914-1915. Nederland was in de Eerste Wereldoorlog neutraal.
De foto is genomen op 15 september 1915 in de legerplaats bee Deever.
Op de foto zijn vaag de omtrekken van legertenten te zien.
Waar in de gemiente Deever het legerkamp stond, dat is in de tekst bij de foto niet vermeld, maar de redactie van ut Deevers Archief heeft het vermoeden dat dit kaamp ook de heidevelden op de Oeren tussen Deever en Wapse heeft gestaan.

Posted in de Kaamp op de Oeren, Ièste Wereldoorlog, Wapse | Leave a comment