Category Archives: Midwinterhoorn

De midwinterhoorn van het Andes-gebergte

In Oll’ndeever en omgeving wordt tussen de eerste zondag van de aanloopperiode naar kerst en Driekoningen (van 30 november tot en met 6 januari) sinds een aantal jaren elke dag op de midwinterhoorn geblazen. Met dit type hoorn kan een diepe donkere mistroostige klank worden geblazen.
Op de zaterdag vòòr de dag met de datum 6 januari des avonds wordt het midwinterhoornblaasseizoen afgesloten met een groep blazers uit de soms verre omgeving van Oll’ndeever bij de kerk aan de brink van Deever. Daarna kan iedereen meedoen met een midwinterhoornwandeling verlicht met vuren en onder het genot van warme chocolademelk, gloeiwijn of natuurlijk een alkoholische versnapering uit eigen heupflesje.
Peter Kuiper, de bedenker van dit volksvermaak, heeft ook een eigen webstee met de naam Primitieve Hoorns, waarin hij uitgebreid gewag maakt van de midwinterhoorn. In zijn webstee besteedt hij ook aandacht aan andere hoorns, zelfs aan de Tibetaanse trompet uit het Himalaya-gebergte. Echter de aandacht voor de Inca-trompet uit het Andes-gebergte wordt node gemist. De redactie van ut Deevers Archief wil graag in deze leemte voorzien.

In het zuidelijke deel van het Andes-gebergte in Perú is de yungor (longor, lonccor, llungur, llunqur) een oeroud instrument dat nog steeds deel uitmaakt van de rijke levende muziekcultuur. De yungor wordt traditioneel gemaakt van de bloeiende steel van de maguey (agave americana). De steel wordt ’s nachts bij volle maan gesneden. De maker kiest een steel met een roodachtige kern, want die geeft de beste klank. De yungor heeft meestal een lengte van ongeveer 2 meter, maar kan ook langer zijn. De steel wordt over de lengte geopend en wordt voorzichtig uitgehold, met uitzondering van het laatste stuk. Daarna wordt de steel dichtgemaakt en vastgemaakt. In het gesloten einde wordt een dwars gat gemaakt, waarin voor de bespeelbaarheid van het instrument een houten mondstuk wordt geplaatst. Het andere einde blijft open. Het instrument werd vroeger vaak, tegenwoordig soms over de hele lengte voorzien van linten van wol, tegenwoordig ook wel linten van plastic. Het instrument wordt gebruikt voor de begeleiding van enkele populaire dansen en hoort onlosmakelijk bij de folklore van het Andersgebergte. Kijk naar en geniet vooral van het prachtige geluid van de yungor in het bijgaande voorbeeld.

Posted in Midwinterhoorn, Oll'ndeever | Leave a comment

De ijzeren man met de vreemde toeter

An de Holteweg in Oldendeever staat het huisje van de Oosies. Bij het huisje staat in de tuin met de nee’jmoedse naam Oostkaampie voor het huis een nogal nieuw uitziend, glanzend gepolijst, gelakt en gelikt ijzeren beeldje. Dat beeldje zal nog minder gaan roesten dan roestvrij staal. Het moet daar nog niet zo lang geleden zijn neergezet. Dit beeldje zou bijvoorbeeld de voor de hand liggende naam ‘de ijzeren man met de vreemde toeter’ kunnen worden gegeven. Is het beeldje een kunstwerk, een kunstigwerk of is het een kunstig gemaakt object ?
De redactie van het Deevers Archief heeft de eerste en de tweede foto op woensdag 19 september 2018 gemaakt.
De redactie heeft de derde in juni 2016 gemaakte foto niet zelf gemaakt, maar is te vinden in Google Maps, voor zolang deze foto niet door een nieuwere wordt vervangen. Op de derde foto is het ijzeren kunstigwerk niet aanwezig.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Midwinterhoorn, Oll'ndeever | Leave a comment

Op de hoorn bloas’n in de winter in Oldendeever

In het damesblad Libelle, jaargang 2016, nummer 49, week van 18 tot en met 24 november verscheen het volgende berichtje over het midden in de winter blazen op de hoorn in Oldendeever. Het berichtje is geïllustreerd met een afbeelding van een ansichtkaart uit het jaar 1985.

Groeten uit Diever
In het Drentse buurtschap Oldendiever wordt tussen 30 november en 6 januari traditioneel elke dag op de midwinterhoorn geblazen. Op zaterdag 2 januari 2017 wordt het blaasseizoen afgesloten met meer dan dertig hoornblazers bij de kerk in Diever. Aansluitend wordt een midwinterwandeling georganiseerd voor jong en oud met vuren, glühwein, chocolademelk en een spannend verhaal.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Het midden in de winter (de winter begint niet op 30 november, maar pas op 21 december) blazen op de hoorn is geen Oldendeeverse traditie. Deze exoot onder de Oldendeeverse ‘tradities’ is gecopieerd uit het zuid-oosten van Drenthe, Salland, Twenthe en de Achterhoek. Maar zal het midden in de winter blazen op de hoorn in het gehuchtje Oldendeever bee’j Deever wel ooit een traditie worden ? Een traditie is immers een gebruik of gewoonte die van de ene generatie op de andere wordt doorgegeven. En daar is in het gehuchtje Oldendeever bee’j Deever op dit ogenblik geen sprake van.
In het zuid-oosten van Drenthe, in Salland, in Twenthe en in de Achterhoek blazen de liefhebbers op de hoorn tussen de eerste zondag van de Advent (27 november 2016) (anbloas’n) en Driekoningen (6 januari 2017) (ofbloas’n).
In het gehuchtje Oldendeever bee’j Deever nemen de importeurs van het midden in de winter op de hoorn bloas’n het blijkens het berichtje in het damesblad Libelle niet zo nauw met deze strikte regel (je volgt de traditie of je volgt de traditie niet).
In het gehuchtje Oldendeever bee’j Deever is het midden in de winter blazen op de hoorn nu al verworden tot een soort van kneuterig volksvermaak, söls mit gloepens hiete wien. Bovendien hebben de Oldendeeverse importeurs een soort van handeltje gemaakt van het midden in de winter op de hoorn bloas’n. De hoeders van de traditie van het hoorn bloas’n in het zuid-oosten van Drenthe zijn bijzonder ongelukkig met de negatieve ontwikkelingen in het Oldendeeverse.
Het Libelle-bericht verwijst naar de al jaren niet meer bijgewerkte webstee www.primitievehoorns.nl.
Een wél het hele jaar door gebruikte oer- en oeroude primitieve hoorn is de clarin, waarop wel het hele jaar door wordt geblazen in het departement Cajamarca in Perú, zonder dat sprake is van traditioneel. Luister en kijk naar de resultaten van het bespelen van dit prachtige instrument in bijgaand voorbeeld.
De afbeelding toont een ansichtkaart van het pulptype ‘Groeten uit Diever (Dr.)’. De afgebeelde ansichtkaart is aanwezig in het Deevers Archief. Deze ansichtkaart is een zo genoemde 14-luiks ansichtkaart (één ansichtkaart volgepropt met 14 fotootjes). De suggestie wordt daarbij gewekt dat alle 14 fotootjes in de gemiente Deever zijn gemaakt. Duidelijk herkenbaar zijn de kleine Peperstroate met het huis van Klaas Kleine en de gemeentelijke toren en het kerkgebouw op de brink van Deever, het hunnebed an de Grönnegerweg, de weg door het Groenendal met het wit geschilderde huis van Jitse Betten, de Heufdstroate met zicht op de boerderij van de familie Hessels, molen ‘de Vlijt’ in het gehuchtje Oldendeever bee’j Deever, de cafés an de Kruusstroate en het beeld in de kaarketuun van Deever. De andere fotootjes zijn hoogstwaarschijnlijk niet in de gemiente Deever gemaakt. Wie weet waar en wanneer die andere fototjes heeft gemaakt, die mag het natuurlijk zeggen.

abracadabra-564abracadabra-563

Posted in Ansichtkoate, Midwinterhoorn, Oll'ndeever, Toeristenindustrie, Traditie | Leave a comment