Category Archives: Abe Brouwer

De ploog van Abe in de dam van Roef en Jantie

Wie denkt dat de Friese straatmaker-boekenschrijver-toneelstukkenschrijver-toneelspeler Abe Brouwer alleen maar de maker is van de prachtige rode-straatklinker symbolen in de veldkeitjes-bestrating om de hof van het kerkgebouw an de brink van Deever, het symbool voor de ingang van het gemeentehuis, de dierenriem-figuren in de veldkeitjesparkeerplaatsen bij de middelbare school op de Westeresch van Deever en het symbool voor de ingang van het postkantoor an de Peperstroate in Deever komt enigszins bedrogen uit, want Abe Brouwer heeft in Oll’ndeever in de dam van Jannoa Toal’n als figuur een ploeg aangebracht. Zie afbeelding 1. Dat was een door een paard getrokken handploeg, zoals die in de zestiger jaren van de vorige eeuw nog in de bouw in Deever werd gebruikt. De zo bij Abe Brouwer geliefde rode straatklinkers waren blijkbaar op, want hij heeft in de figuur ook 6½ betonklinkers verwerkt.
Abe Brouwer moet de ploegfiguur in elk geval vóór zijn pensionering op 18 september 1966 – hij werd toen 65 jaar – in de dam hebben gemaakt. De redactie van ut Deevers Archief heeft uit google.com/maps een afbeelding van de ploegfiguur in de dam van de woning met adres Oll’ndeever 4 gekopieerd (afbeelding 2), teneinde de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief een idee van de vindplaats te geven. Zie ook de volgende afbeelding in google.com/maps.
De redactie weet dat in de vijftiger/begin zestiger jaren van de vorige eeuw hier Janna Thalen (Jannoa Toal’n) woonde, want zijn vader huurde van haar jaren lang achter haar huis un tippe grond voor het verbouwen van gruunte, hadskelle boon’n en ièpels. Janna Thalen (Jannoa Toal’n) was de weduwe van Marinus Dolsma. Janna Thalen is geboren op 2 november 1889 in Deever. Zij is overleden op ….. ? Marinus Dolsma is geboren op 25 november 1882 in Wittelte. Hij is overleden op 27 oktober 1942 in Deever. Zij trouwden op 27 juli 1929 in Deever. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Janna Thalen is ná 1962 overleden. Dus het is waarschijnlijk dat Abe Brouwer de ploegfiguur heeft aangebracht toen Janna Thalen nog in het huis met adres Oll’ndeever 35, nu Oll’ndeever 4 woonde. Maar de grote vraag is natuurlijk of de dam en de ploegfiguur in de originele staat zijn of dat volgende bewoners de dam en de ploegfiguur in de periode 1962/1966-2022 één keer of meer dan één keer hebben herbestraat. Wellicht kunnen de huidige zeer geachte bewoners hier enige helderheid in verschaffen.

De redactie ontving op 25 november 2022 de volgende bijzonder gewaardeerde reactie van Henk Nijboer
Ik weet niet zeker of na het overlijden van Janna Thalen (Jannoa Toal’n) nog andere mensen in het huisje hebben gewoond, maar Roelof Pouwels en Jantje Nijboer (een zuster van mijn vader Hendrik Nijboer, dus mijn oom en tante) hebben het huisje gekocht. Hun dochter Arendje Pouwels (mijn nicht) was getrouwd met Anneus Knijpstra, een zoon van de smid uut Dwingel.
Deze Anneus was metaalleraar op de school van een internaat en hij had als hobby het maken van miniaturen van landbouwmachines. En zo kwam het dat bee ome Roef en tante Jantie in Oll’ndeever op de schoorsteenmantel een miniatuur van een ploeg stond.

Toen Abe Brouwer daar in de buurt bezig was met het herstellen van de straat en koffie ging drinken bij de familie Pouwels en de miniatuurploeg op de schoorsteenmantel zag staan, heeft hij aangeboden in de dam een ploegfiguur te straten met de miniatuurploeg als voorbeeld.
Later hebben Willem Pouwels en Jantje Waninge hier ook gewoond. Je kunt dit verhaal misschien controleren bij Jan Pouwels en Klaasje Punt die denk ik nog steeds in Deever wonen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Roelof (Roef) Pouwels en Jantje (Jantie) Nijboer hebben het huisje van Janna Thalen (Jannoa Toal’n) dus vóór 18 september 1966 gekocht. Dus Abe Brouwer heeft de ploegfiguur niet gestraat in de dam van Janna Thalen (Jannoa Toal’n) maar in de dam vam Roelof (Roef) Pouwels en Jantje (Jantie) Nijboer. 

Afbeelding 1

Afbeelding 2
Opnamedatum maart 2022 (© google.com/maps).

Afbeelding 3
De redactie heeft bijgaand afgebeelde zwart-wit foto van ut huus mit de ploog in de dam gemaakt op 3 december 2001.

Posted in Abe Brouwer, Oll'ndeever | Leave a comment

It troch Jaring Walta skildere portret fan Abe Brouwer

De redactie van ut Deevers Archief heeft in een aantal berichten in ut Deevers Archief aandacht besteed aan de Friese schrijver en straatmaker Abe Brouwer, die van 1 maart 1957 tot 1 oktober 1966 gemeente-straatmaker was in de gemiente Deever.
De redactie vond in de fotocollectie van Tresoar een kleurenfoto van een geschilderd portret van Abe Brouwer. De Friese schilder Jaring Walta heeft het portret in 1952 geschilderd, dus een aantal jaren vóór de Deeverse periode van Abe Brouwer
De redactie wil de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief deze kleurenfoto uiteraard niet onthouden.
Nu is het even opletten voor de leergierige in Deever drentenierende Westerlingen, die bereid zijn zich ernstig ut Deevers eigen te maken. Want de redactie heeft het bericht geen Deeverse titel gegeven, maar een Friese. It troch Jaring Walta skildere portret fan Abe Brouwer. Het door Jaring Walta geschilderde portret van Abe Brouwer.

Posted in Abe Brouwer, Skildereeje | Leave a comment

Haarm Hessels hef Abe Brouwer ok op de foto eset

Zo rond het jaar 2000 mocht de redactie van ut Deevers Archief van de veel te jong gestorven Jan Hessels bij hem thuis in zijn boerderij an de Kruusstroate in Deever heel veel foto’s van zijn veel te jong gestorven broer Harm (Haarm) Hessels scannen. Het waren dozen vol met foto’s. De redactie is wijlen Jan Hessels daar postuum nog steeds bijzonder dankbaar voor.
Heel veel foto’s van dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm (Haarm) Hessels zijn geplaatst bij Deeverse berichten in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante). En misschien ook wel in andere kranten. Deever mag zich daarmee zeer gelukkig prijzen, want veel foto’s van Harm Hessels hebben geschiedkundige waarde.
De redactie van ut Deevers Archief heeft in een aantal berichten in ut Deevers Archief aandacht besteed aan de Friese schrijver en straatmaker Abe Brouwer, die van 1 maart 1957 tot 1 oktober 1966 gemeente-straatmaker was in de gemiente Deever.
Bij het doorlopen van de mappen met de digitale bestanden van de foto’s van Harm (Haarm) Hessels kwam de redactie ook een foto van Abe Brouwer tegen. Harm (Haarm) Hessels heeft Abe Brouwer ook op de foto gezet. De redactie weet niet bij welke gelegenheid dit is gebeurd. De redactie weet ook niet of de foto is afgebeeld bij een artikel in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante). De redactie weet helaas ook niet wanneer Harm (Haarm) Hessels deze foto heeft gemaakt. In elk geval tussen 1 maart 1957 en 1 oktober 1966.


Posted in Abe Brouwer | Leave a comment

Vandaège goa’j van gister hen mörn

De redactie van ut Deevers Archief heeft in een aantal berichten in ut Deevers Archief aandacht besteed aan de Friese schrijver en straatmaker Abe Brouwer, die van 1 maart 1957 tot 1 oktober 1966 gemeente-straatmaker was in de gemiente Deever.
In Deever schreef hij weinig, hij schreef alleen de roman Springtij, delen I, II en III.
Na zijn pensionering als gemeente-straatmaker van de gemiente Deever op 1 oktober 1966 verhuisden Abe Brouwer en zijn vrouw van de Kloosterstroate in Deever hen Sneek.
Abe Brouwer pakte in Sneek de pen weer op en ging verder met het schrijven van proza. Zo verscheen in 1974 zijn verhalenbundel ‘Fan juster nei hjoed’ met veel autobiografische feiten.
De redactie noemt dit boek, omdat – vanwege al die autobiografische feiten – op de voorkant van het boek een herkenbare tekening van het hoofd van Abe Brouwer is te zien. Zie de bijgevoegde afbeelding.

Posted in Abe Brouwer, Tiekening | Leave a comment

Jantina en Abe hept in Romeo en Julia espeult

De fenomenaal goede toneelspeelster Jantina Figeland speelde de hoofdrol van Julia in het drama met een treurige afloop The Most Excellent and Lamentable Tragedy of Romeo and Juliet, geschreven door William Shakespeare, dat in 1958 in een vertaling van Leendert Alexander Johannes Burgersdijk werd opgevoerd in het openluchttheater an de Heezeresch bee Deever.

Abe Brouwer speelde in die tragedie de rol van broeder Lorenzo, een Franciscaner monnik.
In scene 1 van acte IV is Julia bij broeder Lorenzo in zijn cel in het klooster in Verona en zegt het volgende tegen hem:
Zeg vader niet, dat gij dit hebt gehoord,
Of zeg mij ook, hoe ik ’t verhoeden kan.
En als uw wijsheid mij geen redding weet,
Erkan dan slechts wat ik besloot als wijs
En ‘k help terstond mijzelve met dit staal.
God voegde Romeo’s hart en ’t mijne saam,
Gij onze handen; en eer deze hand,
Die gij aan Romeo hebt gezegeld,
Zich aan een ander echtverbond laat zeeg’len
Of mijn trouw hart verraad pleegt, van hem afvalt
Zich naar een ander keert, doodt dit die beide.
Dus geef uit uw veeljarige ondervinding,
Mij snelle raad; of anders zij dit staal
Scheidsrechter tussen ’t dreigend lot en mij;
’t Beslecht wat uw wijsheid en ervaring
Niet tot een uitkomst brengen kan.
Spreek bondig snel, ik wens nu snel de dood,
Brengt wat gij spreekt, geen redding in mijn nood.

In het boek ‘The complete works of William Shakespeare’ van William James Craig, heruitgegeven in 1980 in Londen, is op de bladzijden 850 en 851 de navolgende hopelijk oorspronkelijke Engelse tekst van de hiervoor weergegeven tekst van Julia te lezen.
Tell me not, friar, that thou hear’st of this,
Unless thou tell me how I may prevent it:
If, in thy wisdom, thou canst give no help,
Do thou but call my resolution wise,
And with this knife I’ll help it presently.
God joint’d my heart and Romeo’s, thou our hands;
And ere this hand, by thee to Romeo seal’d,
Shall be the label to another deed,
Or my true heart with treacherous revolt,
Turn to another, This shall slay them both.
Therefore, out of thy long-experience’d time,
Give me some present councel; or behold,
Twixt my extremes and me this bloody knife
Shall play the umpire, arbitrating that
Which the commission of thy years and art
Could to no issue of true honour bring.
But not so long to speak; I long to die,
If what thou speak’st speak not or remedy.

De fenomenaal goede toneelspeelster Jantina Figeland moest zich in de rol van Julia behelpen met de archaïsche vertaling van Leendert Alexander Johannes Burgersdijk. Je zal zo’n vastgeroeste ellenlange tekst maar moeten uitspreken ! Tegenwoordig maakt elke zichzelf belangrijk en onmisbaar vindende regisseur van een semi-semi-semi-professioneel of een semi-semi-professioneel of een semi-professioneel of een professioneel Shakespeare-gezelschap zijn eigen vrije vertaling van een te spelen Shakespeare-toneelstuk.

De fenomenaal goede toneelspeelster Jantien Figeland, die zichzelf Jantina noemde, excelleerde vanaf het begin van het openluchtspel in 1946 gedurende 13 seizoenen in het openluchtspel. Jantien (Jantina) Figeland, is geboren op 13 september 1928 in Meppel en is overleden op 20 december 2016 in Lochem.

De Friese schrijver, dichter, toneelspeler en stratenmaker Abe Brouwer is geboren op 18 september 1901 op de Bergumerheide bij Noordbergum in Friesland en is overleden op 18 maart 1985 in Franeker. Abe Brouwer begon op maandag 4 maart 1957 op 56-jarige leeftijd, toen het wat slechter ging met zijn schrijverscarrière, as stroatemaeker van de gemiente Deever.

Bijgaande prachtige en unieke zwart-wit foto van scéne 1 van acte IV van de tragedie Romeo en Julia met Jantina Figeland en Abe Brouwer is onlangs opgedoken.

Posted in Abe Brouwer, Alle Deeversen, Eup’mlogtspel, Shakespearitis | Leave a comment

Un Dreinse sölfplakker veur de 1,5 m ofstaand regel

De redactie van ut Deevers Archief zag achter een ruit in de voordeur van het verloederende oude gemeentehuis van de gemiente Deever an de brink van Deever in het voorbijgaan een merkwaardige rode zelfplakker. Zie de twee bijgaand afgebeelde kleurenfoto’s. De redactie heeft deze kleurenfoto’s op donderdag 22 april 2021 gemaakt.
Ben jij al in het bezit van deze zelfplakker met de rare naam ‘Drentse afstandsmeter’ ? Met deze zelkplakker zijn mensen op een ‘creatieve’ (oh, oh, wat zijn we toch creatief, maar niet heus) manier te wijzen op de regel dat volwassenen ten tijde van de coronapandemie (en misschien daarna ook nog wel een hele lange tijd) op 1,5 meter afstand van elkaar moeten blijven.
De zelfplakker is aan te brengen op een gladde ondergrond, zoals een receptiebalie, een vloer en ook glas. MarketingDrente verstrekt de zelfplakker gratis, maar wel tegen betaling van de verzendkosten, aan toeristisch recreatieve organisaties in Drente, zo lang de voorraad strekt.
Dorpsfiguur, gemeentestraatmaker en schrijver Abe Brouwer (Oense Abe) heeft in 1957 het symbool in de bestrating voor het oude gemeentehuis gemaakt. Op de eerste afbeelding is een gerestaureerde versie van dit symbool te zien.

Posted in Abe Brouwer, Corona-pandemie, Gemientehuus | Leave a comment

Abe Brouwer heft ’t drok in Deever

In een Fries periodiek verscheen in 1957 het navolgende in het Fries geschreven bericht over de Friese straatmaker-schrijver Abe Brouwer, die van 1957 tot zijn pensionering in 1966 woonde en werkte in Deever.
De redactie van ut Deevers Archief heeft het vermoeden dat het merendeel van de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief de Friese taal niet machtig is, daarom heeft de redactie het bericht voor het leesgemak en het leesplezier benaderd in ut Deevers.

Abe heft ’t drok in Deever
Bee de uutvoering van ‘Veel leven om niets’ van Shakespeare’ in ’t oop’mlochttheater in Deever, hei’w in de schoft eempies de geleeg’nheid ekreeg’n um de Freese roman- en toneelskriever Abe Brouwer de haand te schudd’n en mit hum te proat’n. Dat mögt’n wee oens nee’t loat’n ontkoo’m, now wee in Deever waar’n, woar disse skriever now woont, want allicht bint de meins’n beneeit te weet’n hoe ’t hum doar bevalt en of hee miskien ok neej waark under haan’n hef.
Um de as Antonio vermomde Abe Brouwer te vien’n völ oens neet mit, moar langeleste kreeg’n wee hum toch bee’j de haand en an de proat, woar vansölf neet alle tied veur was.
Wee bint toch wel soveule te weet’n ekoo’m dat Brouwer tot now toe tied tekötte komp. Neet allennig deur sien neeje waark, moar ok deur disse uutvoering, woarveur see vanof 1 maert alle daeg’n an ’t rippeteer’n ewest bint. Ja, so hebt see dat in Deever loat’n see’n, van 1 meart tot de uutvoering op 1 juni, elke dag rippeteer’n op ’t toneel ! Wilt oense Freese toneelspeulers doar eempies acht op sloan ?
Vansölsspreek’nd dat ’t oens good lek dat Brouwer doar so gau al sien plekke in de Deeverse gemienschop meug innee’m en de kaans kreg hum as toneelman uut te lee’m. En dat hee sien plekke in disse toneelploog mit ere innemp en mit gemak, dat hei wee bee’j de uutvoering könn’n see’n.
Dat Brouwer tot now toe narungs aans an toe ekoo’m is, dat kö’j wel roa’n, moar ’t lek oens toe dat hee vrogger of laeter wel weer sal goan skrie’m. Tetman kön ’t indertied ok nee’t loat’n en Abe sal ’t ee’mmin könn’n loat’n. Olde liefde blef en roest neet.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie beging de stomme fout niet te noteren in welk periodiek en op welke datum het bericht is gepubliceerd, dat moet hij toch nog eens opnieuw gaan uitzoeken.
Abe Brouwer, sien vrouw en heur jongste seune woond’n ièrst op ut adres Veentiesweg 3 en laeter an de Kloosterstroate noast Lu Broer en Engeltje van Delden. Ut huus an de Kloosterstroate is esloopt en besteet dus nee’t meer. Ut huus an de Veentiesweg hef now as adres Veentiesweg 5.
De journalist van het artikeltje had wel gelijk, Abe Brouwer kon uiteraard ook in Deever het schrijven niet laten. Hij schreef in zijn Deeverse periode de delen 1, 2 en 3 van zijn roman Springtij; zie de bijgevoegde afbeelding.

Posted in Abe Brouwer, Deevers, Eup’mlogtspel | Leave a comment

Abe Brouwer skreef ‘Sorry, mister Shakespeare …!’

De redactie van ut Deevers Archief vroeg een tijdje geleden in het bericht Op zoek naar ‘Sorry, mister Shakespeare …!’ de redactie op het spoor te zetten van het boek ‘Sorry, mister Shakespeare …!’ van de Friese schrijver Abe Brouwer, die jarenlang in Deever heeft gewoond, gewerkt en geschreven. Hij woonde eerst an de Veentiesweg (toen nummer 3) en later an de Kloosterstroate (huis is afgebroken).

In de Olde Möppeler (de Meppeler Courant) van 26 juni 2015 liet de heemkundige vereniging uut Deever via het plaatselijke correspondentje het volgende berichtje (zie de bijgevoegde afbeelding) in genoemde krant publiceren:
Historische vereniging zoekt boek Brouwer
Diever. De Historische vereniging gemeente Diever is op zoek naar het boek ‘Sorry, mr. Shakespeare’. Het boek is geschreven door Abe Brouwer, in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw stratenmaker, schrijver, dichter en toneelspeler in Deever..

Op 28 juni 2017 stuurde Menno Nijmeijer de volgende reactie naar de redactie van het Deevers Archief.
Geachte redactie van ut Deevers Archief,
Ik ben de kleinzoon van Abe Brouwer – hij was mijn pake – en ik heb misschien een antwoord op jullie vraag naar een exemplaar van het boek ‘Sorry, mister Shakespeare …!.
Het manuscript is eigenlijk nooit uitgegeven. Het boek is helaas niet in ons bezit.
Toen mijn pake was overleden heeft mijn moeder (de dochter van Abe Brouwer) contact gezocht met Freark Dam, die is de oprichter van het Friese Documentatiecentrum. Hij heeft uit de nalatenschap van pake veel van zijn werk meegenomen. Hoogstwaarschijnlijk ook het manuscript van ‘Sorry, mister Shakespeare …!’
In Leeuwarden zit Tresoar. Dat is het voormalige Friese Documentatiecentrum. Daar kan een exemplaar aanwezig zijn.

Het was voor de redactie een hele verrassing deze reactie op het bericht in ut Deevers Archief te mogen ontvangen van een kleinzoon van Abe Brouwer. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk.

Mevrouw Wieke de Haan van Tresoar antwoordde op 4 juli 2017 op de vraag over de aanwezigheid van het boek in Tresoar het volgende:
Goedemorgen,
Ja hoor, we hebben het gevraagde:
https://tresoar.on.worldcat.org/search?databaseList=&queryString=Sorry%2C+mister+shakespeare
Dit zijn de gegevens:
‘Sorry, mister Shakespeare …! : di(e)vertimento van een stienelegger’ / Abe Brouwer;
Materiaalsoort: Gedrukt boek;
Publicatiejaar: [1981];
OCLC-nummer: 71454365;
In bezit van: Tresoar;
Publicatie: [Sneek: Abe Brouwer], [1981];
Fysieke beschrijving: 140 bladzijden: portret; 30 cm;
Taal: Nederlands.
Mei freonlike groetnis,

Wieke de Haan
Meiwurkster ynformaasje en presintaasje
Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum
Bûterhoeke 1, 8911 DH, Ljouwert

Het blijkt – na het aanklikken van de link – dat het manuscript van Abe Brouwer én de gedrukte versie van het manuscript aanwezig zijn bij Tresoar. Het manuscript kan natuurlijk niet worden geleend. Het gedrukte boek uiteraard wel.
Maar het boek kan ook gewoon via de Bibliotheek worden geleend.

In de Elburger Courant van 28 augustus 1970 verscheen een advertentie (zie de bijgevoegde afbeelding), waarin wordt aangekondigd dat de bekende schrijver-verteller Abe Brouwer zal spreken over zijn nieuwste en Nederlandse (dus niet in het Fries) en in Deever gesitueerde roman: Sorry, mister Shakespeare …! : di(e)vertimento van een stienelegger.
Een optreden van de gepensioneerde straatmaker-schrijver-dichter-verteller-voordrager-toneelspeler Abe Brouwer in het schnabbelcircuit !
Maar welke straat is de Corn. str. en in welke plaats is deze straat te vinden. Elburg ?


Posted in Abe Brouwer, Alle Deeversen, Deever, Eup’mlogtspel, Skriever | Leave a comment

Ee’m kiek’n of ‘r ok gesellige doo’jn bee bint

De redactie van ut Deevers Archief ontkomt niet aan de besteding van enige aandacht aan Nell Meiboom-Veltman (die in de Deeverse volksmond altijd tante Nel werd genoemd), de echtgenote van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd). Nell Veltman is op 4 mei 1908 geboren in Makkinga in Friesland. Nell Veltman is op … 1994 overleden in Bilthoven. 

Nell Veltman ging na drie jaar HBS als correctrice werken bij het Leeuwarder Nieuwsblad en de Haagsche Courant. Op 19 juli 1935 trouwde ze in Wassenaar met Jan Cornelis Meiboom, die werkzaam was op het ministerie van Binnenlandse Zaken. In 1939 werd hij benoemd tot burgemeester van Diever. Dat bleef hij tot april 1975, slechts onderbroken in het laatste bezettingsjaar, toen hij ondergedoken was.
Zij vergezelde haar man in de onderduik (vanaf 14 april 1944) en begon zich op het schrijven toe te leggen. Ze schreef gedichten, onder meer over haar actuele situatie, die in 1945 verschenen in de bundel ‘Hunkering’.
Na haar debuut schreef Nell Veltman meisjesboekjes, zoals Heleen heeft vacantie [1948], Een mand vol letters [1951] en Een nazaat van Marijke Meu ? (1951).
Zie de bijgevoegde afbeelding van de drie vermelde boekjes. Deze boekjes zijn voor een habbekratsje of een paar eurootjes op de kop te tikken in onder meer tweedehandsboekwinkeltjes.
In de courant De Heerenveensche Koerier (Onafhankelijk dagblad voor Midden, Zuid-Oost-Friesland en Noord-Overijssel) schreef een recensent – zie de bijgevoegde afbeelding van de recensie – over het meisjesboekje Een nazaat van Marijke Meu ? als conclusie: Met litteratuur heeft dit boek weinig te maken.
Ook als (gelegenheids)toneelschrijfster kreeg ze bekendheid. Enkele titels van haar toneelstukken zijn: ‘Het uitbreidingsplan’ [1948], ‘Witte cyclamen’ (1948) en – in samenwerking met Jan Naarding – het openluchtspel ‘Zwedera van Ruinen’.
Voor het 25-jarig jubileum van de Vereniging Voor Veel Vreemdelingen Verkeer (V.V.V.V.V.) in Deever schreef ze samen met stratenmaker en schrijver Abe Brouwer en politieagent en schrijver Roel de Lange de revue ‘Liever naar Diever’.
Ze was betrokken bij de oprichting van de Toneelvereniging Diever, waarvoor ze jarenlang actief bleef als regieassistente en souffleuse.
In 1975 reikte de gemiente Deever haar een oorkonde uit voor haar werk als ambassadrice van de openluchtspelen en voor het organiseren van folkloristische evenementen.
Vanaf de oprichting was ze bestuurslid van de Drentse Schrieverskring.
Ze leverde bijdragen aan de Drentse schrieversalmanak 1954 en de Drentse schrieversalmanak 1956.
Voorts schreef ze toneelrecensies.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In het orgaan ‘Het Amateur Toneel’ – zie de bijgevoegde afbeelding van een citaat uit bladzijde 572 van het boek Geschiedenis van de Drentse literatuur, 1816-1956 – deed Nell Meiboom-Veltman (die in de Deeverse volksmond altijd tante Nel werd genoemd) zich in 1953 – in de naoorlogse periode van armoede en hard werken – nogal laatdunkend uit over het culturele peil in de provincie Drenthe, lees de gemiente Deever.
Haar in het Deevers (met spelfouten) geschreven uitspraak ‘Ee’m kiek’n of ’t er ok gezellige dojen bi’j bint’ werd haar niet in dank afgenomen, maar gaf wel haar houding tegenover de inwoners van de gemiente Deever op juiste wijze weer. See haar de Deeversen agin neet in de reken.
Waren haar hoogcultureluurse meisjesboekjes wel te lenen in de eerste leesbevorderende (openbare) bibliotheek in de gemiente Deever ?
In het citaat staat NATU voor Nederlandse Amateur Toneel Unie.

Posted in Abe Brouwer, Alle Deeversen, Cultuur, Jan Cornelis Meiboom | Leave a comment

In de tillefooncel kö’j dag en naacht automaties bell’n

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) verscheen op woensdag 11 november 1964 het volgende bericht over de opening van het nieuwe PTT-kantoor an de Peperstroate in Deever op 10 november 1964. 

Aanwinst voor de gemeente
Nieuw postkantoor in Diever geopend
In de toekomst brievenkastjes op de DVM-autobussen ?

Burgemeester J.C. Meyboom heeft dinsdagmiddag in Diever het nieuwe postkantoor aan de Peperstraat officieel geopend. Hij deed dit door de deur te ontsluiten met een sleutel die hij van de heer J. Folkers, directeur van het Postdistrict Zwolle had gekregen. Het nieuwe postkantoor van Diever biedt een fraaie indruk en is een aanwinst voor deze gemeente. Met de opening van dit gebouw is het postkantoor Dieverbrug opgeheven. Voortaan zullen alle postzaken voor Diever en omstreken door de heer J. Doorten, de postkantoorhouder, met zijn medewerkers worden afgehandeld.

Mozaïek van Abe Brouwer
Voor het kantoorgebouw heeft de straatmaker-schrijver Abe Brouwer met keistenen een fraai mozaïek aangelegd afbeeldende een briefkaart.
Voorafgaande aan de opening vond in hotel Doorten een bijeenkomst plaats van de vele genodigden. Bijzonder aardig was dat verschillende oud-postkantoorhouders(sters) deze feestelijke gebeurtenis bijwoonden.
De heer J. Folkers zei zeer verheugd te zijn dat Diever nu zo’n fraai postkantoor bezit. Hij wees op het feit dat reeds in mei 1955 begonnen werd met de planning van een nieuw kantoor in Diever. Toen was het al hard nodig, zei spreker, want de behuizing liet alles te wensen over. gelukkig zijn alle besprekingen nu achter de rug en heeft Diever een kantoor dat aan alle eisen voldoet. Spreker ging diep in op de geschiedenis van het postwezen in deze contreien. Hij releveerde dat in 1789 Dieverbrug al van belang was voor de post. Daar werden toen namelijk de paarden gewisseld van de postkoets Groningen-Zwolle. In 1995 werd in Diever een hulppostkantoor geopend.

Belang
De naam Schoemaker is van groot belang als men de ontwikkeling van de posterijen in Diever volgt. Enkele generaties van dit geslacht zijn namelijk postkantoorhouder geweest. Zij hebben altijd tot ieders tevredenheid de postzale zaken behandeld, aldus spreker.
In 1957 werd de heer J. Doorten aangesteld en deze gaat nu de PTT-scepter over het gebouw zwaaien.
Tot slot bracht de heer Folkers dank aan allen die aan de totstandkoming van het gebouw hebben meegewerkt.

Klachten
Burgemeester Meyboom gewaagde in zijn toespraak van de klachten van de inwoners van de buurtschappen dat er slechts zo’n gering aantal brievenbussen zijn. Tevens van het feit dat deze bussen per dag niet zo vaak worden gelicht. Zou het niet mogelijk zijn, zo vroeg de burgemeester zich af, dat men in navolging van Amsterdam aan de autobussen van de DVM brievenbussen bevestigd. Dit zou de verzending van de post aanmerkelijk versnellen en vergemakkelijken.
De heer A.K. Moerman, directeur van het postdistrict Meppel waaronder Diever ressorteert, die hierna het woord voerde, merkte hieromtrent op dat hij nimmer van deze klachten had gehoord. Hij zegde toe een en ander te laten onderzoeken.
Mr. dr. H.K. de Langen, voorzitter van de PTT-kamer voor Drenthe en secretaris van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Drenthe merkte op dat het nieuwe postkantoor zeer goed past in het typische toeristendorp Diever. Hij wees op het grote belang van een goed postkantoor in een gemeente.

Eer
De heer J. Doorten sloot de sprekersrij. Hij wees op de mogelijkheden die er nu door dit nieuwe gebouw zijn geschapen om de goede naam van Tante Pos zo veel mogelijk eer aan te doen.
Hierna begaf het gezelschap zich naar het postkantoor om een en ander in ogenschouw te kunnen nemen. Het gebouw bestaat uit een kantoorruimte met twee loketten en een hal voor het publiek. In deze hal zijn 25 postbussen bevestigd. Verder is er een telefooncel die van buiten bereikbaar is. Dit impliceert dat de cel dag en nacht beschikbaar is. Er kan volledig automatisch worden gebeld.
Aan het postkantoor is een woning gebouwd, waarin de heer J. Doorten met zijn gezin intrek heeft genomen.
Architect is de heer Van Keulen. Aannemers: de firma Mors en Zoer uit Dieverbrug. De bouwkosten bedragen f. 106.000.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Postkantoorhouder J. Doorten is Jan Doorten. Hij is geboren op 1 oktober 1910. Hij is overleden op 12 juni 1976 in Deever . Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Waren de aannemers Mors en Zoer of waren de aannemers Mos en Zoer ?
Het briefkaart-mozaïek van Abe Brouwer bij de ingang van het postkantoor is helaas verdwenen. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is in het bezit van een foto van dit briefkaart-mozaïek ? De redactie zou van deze foto graag een goede scan willen ontvangen, teneinde deze te tonen bij dit bericht.
Een namaak van het briefkaart-mozaïek van Abe Brouwer is te vinden in de bestrating bij de brievenbus bij de zelfbedieningswinkel an de Heufdstroate in Deever. Zie de hier getoonde kleurenfoto van dit namaak-mozaïek, die de redactie op woensdag 11 december 2019 heeft gemaakt.
De redactie heeft de foto van het voormalige postkantoor en de foto van de zijgevel van het voormalige postkantoor gemaakt op vrijdag 29 november 2019.
Aan het metselwerk om het grote raam in de zijgevel, achter het donkerbruine gemeentelijke betuttelpaaltje, is te zien waar de toegangsdeur van de openbare telefooncel, die ongeveer 1 meter breed en 1 meter lang was, heeft gezeten.

Posted in Abe Brouwer, Peperstroate, Postkantoor | Leave a comment

Woar is ‘Sorry, Mister Shakespeare …!’

In ut Deevers Archief heeft de redactie al een keer aandacht besteed aan de schrijvende straatmaker of straatmakende schrijver Abe Brouwer.
In de webstee Wikipedia zijn gegevens over Abe Brouwer te vinden. Voor wat deze gegevens waard zijn.
Abe Brouwer deed in zijn Deeverse tied (hij woonde eerst an de Veentiesweg en daarna an de Kloosterstroate) ook mee aan de opvoering van toneelstukken van William Shakespeare in het Openluchtspel aan het Groenendal in Deever.
Naar aanleiding van zijn ervaringen met het straatmaken in Deever en het toneelspelen in het Openluchtspel zal hij het werk ‘Sorry, Mister Shakespeare …!’ met als subtitel ‘Di(e)vertimento van een stienelegger’ hebben geschreven.
Abe Brouwer schreef dit werk in 1970.
De redactie van ut Deevers Archief is nu op zoek naar een exemplaar van dit werk.
Wie heeft een exemplaar ?
Wie zet de redactie op het goede spoor ?

Posted in Abe Brouwer, Eup’mlogtspel | Leave a comment

Ik liz op ‘e knibbels en arbeidzje yn stien

In de Friese Koerier van woensdag 6 februari 1957 verscheen het navolgende bericht van de verhuizing van de bekende Friese straatmaker en schrijver Abe Brouwer naar Diever.

Abe Brouwer naar het Shakespearedorp Diever
Leeuwarden – Abe Brouwer uit Sneek, auteur van dertig toneelstukken, een jongensboek, een dichtbundel en een aantal romans, wordt gemeentestraatmaker in Diever, zo meldden we gisteren. Dat klinkt in eerste aanleg als een grap. Maar het is bittere ernst. Het is jammer voor Friesland, voor de Friese litteratuur en voor Brouwer zelf, zou men zo zeggen. Er is echter één, die het niet eens zo heel erg jammer vindt en dat is Brouwer zelf. Deze benoeming van Brouwer tot gemeentestraatmaker is minder merkwaardig dan men in eerste instantie zou denken, ook al is Brouwers jongensboek ‘Siderius, de granaet’ nog zo veel gelezen.
En ook al schreef hij de romans ‘Marijke’, ‘De Nijboer fan Lyclama State’ (in het Nederlands verschenen onder de titel ‘Harten en hectares’) en ‘Syn griete Kammeraedt’, en ook al is Brouwer de auteur van de Friese verzetsroman ‘Tusken dea en libben’, de in het Nederlands verschenen roman ‘De Zandduivel’, waarvan onder de titel ‘de Sandduvel’ een toneelstuk verscheen. En dan nog de zeer bekend geworden roman ‘De gouden swipe’, die ook in het Nederlands, Noors, Engels en Duits verschenen.
Het is allemaal niet zo merkwaardig als men weet, dat deze schrijver van komaf eigenlijk straatmaker is. Abe Brouwer komt uit een hele familie van straatmakers. De Brouwers hebben sedert tientallen jaren ettelijke kilometers weg in Friesland geplaveid, want Brouwers grootvader en vader waren straatmaker en hij heeft vijf broers, die dit vak uitoefenen. Zelf was hij straatmaker van zijn elfde jaar tot kort voor de oorlog en naast zijn werk in de vrije natuur schreef hij boeken.
Hij had succes, en na de oorlog had hij zoveel te schrijven, dat hij aan straatmaken eigenlijk niet meer dacht. ‘Maar toch bevredigde het mij nooit, dat ik hier rondliep als schrijver’, zegt Abe Brouwer, ‘en naarmate ik mij nu meer in bochten moest wringen, omdat de schrijver slecht wordt betaald, dacht ik vaker aan mijn vak. Vroeger beschouwde ik mijn beroep en de schrijverij als een ideale combinatie. Ik ben een man van de natuur en niet een man om altijd in huis te zitten. Toen ik de kans kreeg in Diever heb ik die gegrepen, omdat ik daar geestelijke uitwijkmogelijkheden heb. Ik kan er schrijven en ook op het punt van regisseren heb ik daar mogelijkheden. Diever is het Shakespearedorp, ik ga er met plezier heen. Ik ben geen man, die in hokjes past. Deze verandering is voor mij een terugkeer naar de natuur.’
Zo raakt Friesland dus Abe Brouwer kwijt, de schrijver die soms een omstreden figuur was en bij wiens vertrek men kan zeggen dat het Shakespearedorp Diever bij deze benoeming wellicht verder heeft nagedacht dan aan z’n straten. Brouwer keert terug naar de natuur en naar zijn oude werk. Niet voor niets noemde hij zijn enige dichtbundel ‘Klinkerts’ en niet voor niets schreef hij hierin: ‘Ik liz op ‘e knibbels, en arbeidzje yn stien, dat haw ik al myn libbensdagen hast al dien’.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief 
De webstee Wikipedia vermeldt de volgende informatie
Abe Brouwer (geboren op de Bergumerheide bij Noordbergum op 18 september 1901 – overleden in Franeker op 18 maart 1985) was een Fries schrijver en dichter. Brouwer publiceerde romans, toneelstukken en gedichten in het Fries. Deze werden vertaald naar het Nederlands en diverse andere talen. Zijn bekendste werk is ‘De gouden swipe’ uit 1941, die verfilmd is door Steven de Jong..
Na zijn school werkte hij als straatmaker in Friesland. Daardoor kreeg hij meer interesse in de Fries taal. Daarna werkte hij in een gesticht voor zwakzinnigen in Eindhoven. Zijn schrijverscarrière begon met het sturen van een gedicht naar het lokale Friese advertentieblad De Hepkema. Het ging hem bij het schrijven meer om het verhaal van de mensen dan de literaire beschrijvingen ervan. Als toneelschrijver schreef Brouwer vaak over het boerenleven. Samen met J.P. Wiersma was hij actief in het Nij Frysk Toaniel. Vooral vanwege zijn sterk in elkaar gezette karakters waren Brouwers stukken populair. Ook werden zijn toneelstukken opgevoerd in het openluchttheater van Diever.
In de periode 1958-1965 schreef hij aan de Veentjesweg (nummer 3) in Diever (dus buiten Friesland) de trilogie Springtij.

Zijn bekendste roman ‘De gouden swipe’ is nog steeds in de boekhandel verkrijgbaar.
Oude exemplaren van zijn boeken zijn bij handelaren in oude boeken te koop.
De vertaling van ‘Ik liz op ‘e knibbels, en arbeidzje yn stien, dat haw ik al myn libbensdagen hast al dien.’ in het Deevers is als volgt: ”k ligge op de kneej’n en waarke mit stien’n, dat he ‘k al mien leemsdaeg’n hoast altied edoane.’.

Abracadabra-321

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Abracadabra-396

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Abracadabra-322

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Abracadabra-394

 

Abracadabra-323

 

 

 

 

 

 

 

 

Abracadabra-395

 

 

 

 

 

 

 

 

Abracadabra-393

 

 

 

 

 

 

Posted in Abe Brouwer, Ambacht, Deever, Skriever | Leave a comment

Allerheiligen en Allerzielen in de Sint Pancratiuskerk

De redactie van het Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief, bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders uut de gemiente Deever, en zo voort, en zo voort, en zo voort, zo nu en dan een door hem belangwekkend geacht documentje. In dit geval betreft het de ‘liturgie van de zondag Allerheiligen/Allerzielen’ op 7 november 2010 van de Nederlands Hervormde Gemeente Diever. Zie de bijgevoegde afbeelding van het voorblad van dit documentje. 

Allerzielen (het feest van alle zielen) is de dag waarop in de rooms-katholieke kerk alle gelovige zielen van gestorvenen worden herdacht. Allerzielen wordt sinds de twaalfde eeuw op 2 november gevierd, op de dag na Allerheiligen. In de nederlands-hervormde kerk worden Allerzielen en Allerheiligen niet gevierd. Allerzielen wordt niet gevierd, omdat de nederlands-hervormde kerk de leer van het vagevuur ontkent. Allerheiligen wordt niet gevierd, omdat de nederlands-hervormde kerk heiligenverering afwijst.
Het is dus op zijn minst merkwaardig, om niet te zeggen hoogst merkwaardig, te noemen dat de hiervoor genoemde liturigische herdenking -zonder bemiddeling tussen levenden en doden- op zondag 7 november 2010, op de laatste zondag van het kerkelijke jaar, voor allen die gedurende dat kerkelijke jaar zijn gestorven, te bestempelen als een viering van Allerzielen/Allerheiligen. En dat nota bene in een kerkgebouw die door nephistorielogen, cultuurbarbaren en religieuze nitwits hardnekkig de katholieke Sint Pancratius kerk wordt genoemd. En dat nota bene met muzikale begeleiding van een zangclupje met de katholieke naam Sint Pancratius Cantorij.
De tekening op het voorblad van de ‘liturgie voor de viering van de zondag Allerheiligen/Allerzielen’ is zonder enige twijfel nagetekend van een zwart-wit ansichtkaart van het nederlands-hervormde kerkgebouw an de brink van Deever, die in juni 1959 is uitgegeven door kantoorboekhandel Roelof (Roef) van Goor an de Kruusstroate in Deever. Zie de bijgevoegde afbeelding.
Een uitgave van de zwart-wit ansichtkaart is in juni 1959 verkocht door Van Goor’s Kantoorboekhandel, Diever.
Een heruitgave van de zwart-wit ansichtkaart is in februari 1961 verkocht door Van Goor’s Kantoorboekhandel, Diever.
Een heruitgave van de zwart-wit ansichtkaart is in november 1965 verkocht door Van Goor’s Kantoorboekhandel, Diever.
Een heruitgave van de zwart-wit ansichtkaart is in oktober 1967 verkocht door Van Goor’s Kantoorboekhandel, Diever.
Een heruitgave van de zwart-wit ansichtkaart is in november 1968 verkocht door Van Goor’s Kantoorboekhandel, Diever.
De redactie heeft het vermoeden dat Roelof (Roef) van Goor in de periode 1959-1968 meer uitgaven van de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart heeft verkocht. Wie kan de redactie daarover gegevens verschaffen ?
Oense Abe Brouwer begon op maandag 4 maart 1957 op 56-jarige leeftijd, toen het wat slechter ging met zijn schrijverscarrière, as stroatemaeker van de gemiente Deever. Op de afbeelding van de zwart-wit ansichtkaart is aan de onderkant van de afbeelding straatwerk in uitvoering te zien. Beter gezegd: aan de onderkant van de afbeelding is veldkeitjeswerk in uitvoering te zien, want het betreft de door Oense Abe met veel geduld gemaakte veldkeitjesstrook met onder meer religieuze figuren om de kaarketuun van het kerkgebouw an de brink van Deever. Zijn de veldkeitjes onder meer afkomstig uit de vernielde Peperstroate ? De redactie heeft de veldkeitjesstrook met de figuren van Oense Abe op zijn lijst van Deevers aardgood geplaatst.

Posted in Aarfgood, Abe Brouwer, Ansichtkoate, Kaarke an de brink | Leave a comment

Abe Brouwer hef ok de Doavidsterre estroat

De door wijlen dorpsfiguur, gemeentestraatmaker en schrijver Abe Brouwer (Oense Abe) in de periode 1957-1966 in bestrating aangebrachte en nog overgebleven symbolen zijn met name te vinden in de bestrating van veldkeitjes rond de gemeentelijke toren en het kerkgebouw aan de brink van Deever. Daar is ook het symbool van de Davidster te vinden.
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande zwart-wit foto gemaakt op 3 oktober 2011.
Abe Brouwer en zijn vrouw en hun zoon woonden in Deever eerst in het huis dat toen als adres Veentjesweg 3 (nu Veentjesweg 5) had. Later woonden zij hij aan de Kloosterstraat.

 

 

Posted in Abe Brouwer, Brink, Deever | Leave a comment

Oense Abe an ’t stroat’n an de Binn’nesch in Deever

Op de voorpagina van de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van woensdag 6 maart 1957 werd bijgaande foto met bijgaand onderschrift gepubliceerd over de komst van Abe Brouwer naar Deever.

De Friese schrijver Abe Brouwer, die benoemd is tot straatmaker van de gemeente Diever, heeft maandagmorgen zijn nieuwe werkkring aanvaard. Brouwer stamt uit een bekende straatmakersfamilie en heeft dit handwerk ook zelf jarenlang uitgeoefend.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De Friese schrijver en dichter Abe Brouwer is geboren op 18 september 1901 op de Bergumerheide bij Noordbergum in Friesland en is overleden op 18 maart 1985 in Franeker. 

Abe Brouwer begon op maandag 4 maart 1957 op 56-jarige leeftijd, toen het wat slechter ging met zijn schrijverscarrière, as stroatemaeker van de gemiente Deever. De foto moet ook op maandag 4 maart 1957 of op een eerdere maandag zijn gemaakt, want bij de bewoners van de huusen mit adres Kloosterstroate 7 en Kloosterstroate 9 hangt de wasse an de liende. Maendag was altied wasdag. 
De eerste klus van Abe Brouwer was zo te zien op de afbeelding het maken van het toegangsstraatje van de Binnenesch naar het speeltuintje op een stuk gemeentelijke grond, dat was ingesloten deur de Kloosterstroate, de Binn’nesch en de Veentiesweg.
Tijdens de schaft om 12.00 uur, bij het horen van de stoomfluit van de botterfabriek an ’t Meul’nende, kon Abe Brouwer zo even over het speeltuintjeterreintje en door zijn tuin naar huis lopen, want hij woonde in Deever eerst an de Veentiesweg 3, now Veentiesweg 5.
De redactie vindt het uiterst drammerig irritant arrogant ambtelijk, dat De Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Grote En Almachtige Gelijk In De Gemeente Westenveld de doorlopende nummering (1, 2, 3, …) van de huizen an de Veentiesweg rücksichtlos hebben vervangen door een oneven nummering (1, 3, 5, …), en dat terwijl an de Oldendeeverse kaante van de Veentiesweg gien huusen stoan, en dat terwijl de Oldendeeverse kaante van de Veentiesweg al lange bee’j un beschaarmt dörpsgesichte heurt.
De redactie weet de naam niet van de gemeentearbeider, die achter Abe Brouwer aan het werk is.
De redactie heeft in het Deevers Archief al verschillende keren aandacht besteed aan schrijver, dichter en acteur Abe Brouwer. Klik in het Deevers Archief aan de rechterkant op de categorie Abe Brouwer en vindt de betreffende berichten.
De redactie wil heel graag in het bezit komen van een scherpe scan van de foto die is gebruikt voor bijgaande afbeelding is. Wie van de bezoekers van het Deevers Archief kan de redactie op het juiste spoor zetten.

Posted in Abe Brouwer | Leave a comment

Kloosterstroate 4, 6, 8, 10, 12, 14, 15, 17, 19 en 21

De redactie van het Deevers Archief heeft op 15 november 2013 bijgaande vijf kleurenfoto’s gemaakt van inmiddels afgebroken huurwoningen an de Kloasterstroate in Deever. Deze woningen hadden direct na het bouwen als adres Kloosterstroate 3, 4, 5, 6, 18, 19, 20, 21, 22 en 23 en bij afbraak respectievelijk Kloosterstroate 15, 17, 19, 21, 14, 12, 10, 8, 6 en 4. Deze tien woningen zijn in de tweede helft van de vijftiger jaren van de vorige eeuw gebouwd en zijn kort na 15 november 2013 in 2014 (wanneer ?) afgebroken.
Het moet ech wè tot de mogelijkheden behoren te achterhalen wie in welke van deze woningen heeft gewoond en van wanneer tot wanneer hij of zij daar heeft gewoond.
Wie kan gegevens aandragen voor deze reconstructie van een stukje vrogger in de gemiente Deever ?
Om te beginnen alvast het volgende.
De redactie weet uit eigen waarneming dat in elk geval de familie Vermaat in 1963, 1964 en 1965 in de woning met adres Kloosterstroate 18 woonde, dat adres is later omgenummerd naar het huidige adres Kloosterstroate 14. De heer Vermaat was leraar aan de U.L.O.-school. De redactie herinnert zich dat de heer Vermaat ook les gaf in aardrijkskunde. De redactie weet uit eigen waarneming dat de familie Abe Brouwer (Oenze Abe) een paar jaren tot de pensionering van Oenze Abe in 1966 heeft gewoond op nummer 23 (later nummer 6) .
De redactie is ook op zoek naar foto’s die bewoners in en om deze woningen hebben gemaakt. Wie reageert ?

Kloosterstroate 4 (rechts) en Kloosterstroate 6 (links)

Kloosterstroate 8 (rechts) en Kloosterstroate 10 (links)
Kloosterstroate 12 (rechts) en Kloosterstroate 14 (links)Kloosterstroate 15 (links) en Kloosterstroate 17 (rechts)
Kloosterstroate 19 (links) en Kloosterstroate 21 (rechts)

Posted in Abe Brouwer, Kloosterstroate, Verdwenen object, Woningbouw | Leave a comment

Begreu’m wödd’n in de kaarketuun van Deever

In de Drentse Almanak (dus niet de Nieuwe Drentse Volksalmanak) voor het jaar 1988 (de eerste jaargang) schreef de Hoogevener Lammert Huizing het sympathieke artikel ‘Oude gebruiken rond de groeve in Drenthe’. De redactie van het Deevers Archief citeert uit dit artikel het volgende korte stukje tekst.

In de dertiger jaren van de vorige eeuw werd het verboden om nog langer in de kerken te begraven of op de meestal te kleine karcktunen: de ruimte rondom het godsgebouw. Toen werden elders in de kerspels de eerste nieuwe begraafplaatsen aangelegd. Toen verdween ook geleidelijk de oude traditie van de lijkpredikatie in de kerk.
Pas in deze eeuw kwam het gebruik in vernieuwde vorm terug: de rouwdienst in een kerk of uitvaartruimte. Men hoefde nu geen kou meer te lijden, zoals vroeger toen de begrafenistoespraken nog bij het graf werden gehouden. Als men dan met de hoed af en in de wind aan het graf stond te luisteren, moest men rekening houden met het gezegde: ‘Van een groeve koo’j miestal tot een groeve’.
De plaats waar de dominee vroeger stond als de kist voor de laatste maal op de deel onder het balkenslop werd geopend, was aan het hoofdeinde van de kist. Hij ging in de stoet ook dicht achter de doodwagen lopen, om onheilsmachten af te weren. Dat gebeurde niet bewust. Maar men zag een dominee als drager van een hogere macht, als vertegenwoordiger van een andere, eeuwige wereeld. Een vaag besef van onheil en angst voor onbekende gevaren en machten, die rondwaren bij de dood, konden door Woord en Gebed worden afgeweerd.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Dat de kaarketuun of de kaarkhof, dat is de ruumte um de kaarke an de brink van Deever, an de suudkaante van de kaarke veule groter is dan an de noordkaante, dat komp umdat vrogger alle mein’s, riek en aarm, allennig an de suudkaante van de kaarke begreu’m woll’n wödd’n, dat was een olde misschien wel bijna heidn’se gewoonte.
An de suudkaante van de kaarke was dus veule meer kaarketuun of kaarkhof neudig. De suudkaante van de kaarketuun lig an de kaante van de Heufdstroate, de noordkaante van de kaarketuun lig an de kaante van de Peperstroate.
De lèste skelett’n in de kaarketuun an de suudkaante van de kaarke bint bee’j de grote resterasie van de kaarke in 1956/1957 eruumd.
De redactie hef de eerste kleurenfoto emeuk’n op 19 september 2018 en de dree aandere kleurenfoto’s op 30 november 2018.
In de somer wödt de suudkaante van de kaarketuun gewoon in beslag eneu’m deur de uutbater van ut cafetaria an de brink, dan is de suudkaante van de kaarketuun ut grote patat- en eiswalhalla van Deever.
Hept de Hoge Hièr’n Van De Veurkaante Van Ut Grote Geliek de uutbater doar un vurgunning veur egee’m ? Of döt die uutbater moar gewoon woar hee sin an hef ?
De Abe-Brouwer-promenade mit die kienderkoppies en mit die rère rooie tiek’ns tuss’n de kienderkoppies heude vrogger ok bee’j de kaarketuun en neet bee’j de Heufdstroate en de brink.


Posted in Abe Brouwer, Brink, Kaarke an de brink | Leave a comment