Category Archives: Cultuur

Oens Dreins gepraot dat nog lang hier zal blieven

Posted on 24 mei 2018

Ik was aangenaam verrast toen ik – al weer heel wat jaren geleden – bij een transactie met Roelof Boer, garagehouder aan het Moleneinde (Katteneinde) in Deever, de fraaie bundel ‘Wat was en was is’, geschreven door zijn vader Harm Boer, cadeau kreeg.
Deze bundel met nagelaten werk van schrijver en dichter Harm Boer is samengesteld door Meine Hoekstra in samenwerking met de kinderen van Harm Boer en werd in oktober 1999 uitgegeven door Reclamebureau Drokwark uut Dwingel.
De bundel ‘Wat was en wat is’ is verschenen na het overlijden van schrijver en dichter Harm Boer op 1 april 1995.
Ik publiceer hier – met toestemming van de familie Boer – het gedicht ‘Dialect’, waarin Harm Boer op prachtige zacht humoristische wijze beschrijft hoe hij het dialect van Lhee met name van zijn moeder (mow’s toal) leerde en hoe gehecht hij was aan het Dreins.
De tekst van het gedicht heb ik letterlijk overgenomen uit de bundel, aan de spelling van de woorden heb ik niet getornd en daarom heb ik  geen ‘verbeteringen’ in de spelling aangebracht.
Ik stel de organisatoren van de activiteit ‘Verdieverderen um de stamtoafel’ ten stelligste voor in een volgende bijeenkomst aandacht te besteden aan het Dreinse en zo mogelijk ook Deeverse gedicht.
Wellicht is in Deever of in een omliggend dorp een huiseigenaar te vinden die op een kale en saaie muur het fraaie gedicht Dialect wil laten schilderen. Wat te denken van het benutten van het grijze muurvlak links naast de ingang van de cultuurstimulerende Rabobank an de Peperstroate in Deever ? Zie de bijgevoegde kleurenfoto, die de redactie van het Deevers Archief op 26 april 2018 heeft gemaakt. De voorbijganger kan dan na het lezen van het gedicht van Harm Boer even op het Rabobankbankje gaan zitten en dan rustig zijn gedachten laten gaan over het nut van het behoud van het Deeverse dialect. Hoe het was en hoe het zal zijn.

Dialect
’t Hung in de ruumte
waor ik lag
vanof de eerste dag.
Bij alles wat ik
heb edrunken
hebt lieve woordties
klunken
en elke luier
voel of nat
gung zachies praotend
van mien gat.
Toen ik kreup
kreup ik te wied
en toen ik leup
hetzelfde lied.
Uut angst dat ik verzeup
was het moeder
die mij reup
maor ieder woord
dat spreuken weur
had in zien spraok
dezelde kleur
herkenbaor veur het volk
en veur de streek
gienien die
daorvan week.
En daorum onder het proaten
onder het schrieven
hol ik vaaste:
Oens Dreins gepraot
dat lang nog
hier zal blieven.

Abracadabra-1497

Posted in Cultuur, Deevers, Deeverse dialect, Dorpskrachten, Erfgoed, Immaterieel erfgoed | Leave a comment

Kale en saaie muren gezocht in de gemiente Deever

Posted on 4 maart 2018

In de gemiente Deever, met name in het dorp Deever, komt de oplettende, maar ook de niet-oplettende burger steeds meer Shakespeare-gedoe tegen: op tegels die aan muren zijn bevestigd, op tegels in bestratingen, een buitenwijk met de naam Park Midzomernachtsdroom, straatnamen zoals Pucklaan, Oberonlaan, Spoellaan, Helenalaan, Hermialaan en Titanialaan, op nepmunten (het Spoeltje), en restaurant met de naam Shakespeare,  sukersakkies, bierviltjes, plakplaatjes en wat dies meer zij, een shakespearetheater (eerst openluchtspel genoemd, later openluchttheater). Deever lijdt aan shakespearitis, echt wel
Echter in Deever is nog geen straat vernoemd naar William Shakespeare zelf. De redactie van het Deevers Archief stelt dan ook voor de weg naar het gemeentehuis, de nu zo genoemde Raadhuislaan, te wijzigen in William Shakespeare Avenue.

In ‘Hamlet, Prince of Denmark’ zegt Hamlet in de tweede scene van de tweede acte tegen Polonius, Lord Chamberlain:
Ay, sir; to be honest, as this world goes, is to be one man picked out of ten thousand.
Deze tekst zou in het Nederlands min of meer als volgt kunnen luiden:
Ach, meneer: een eerlijk man te zijn in deze wereld, betekent één uit tienduizend te zijn.
Dit lijkt een vertaling te zijn die de originele Engelse versie redelijk benadert.
Op de tegeldecoratie aan de muur van de voormalige Wiba-winkel an de Heufdstroate in Deever is de originele Engelse tekst echter als volgt vertaalt: Eerlijk zijn in een wereld als de onze wil zeggen: één uit tienduizend zijn. Deze vertaling wijkt nogal behoorlijk van de originele Engelse tekst af.
Als het toch om vrije vertalingen gaat dan lijkt de volgende vertaling waarschijnlijk nog het meest de bedoeling van de oorspronkelijke Engelse tekst te benaderen:
De kans een eerlijk mens te zijn in deze wereld is één op tienduizend.

De redactie van het Deevers Archief begrijpt niet – als het dan toch zo nodig noodzakelijk wordt geacht – waarom binnen de grenzen van de gemiente Deever geen betere spreuken of teksten uit ‘Hamlet, Prince of Denmark’ aan muren zijn gehangen. Bijvoorbeeld de sterke filosofische tekst: ‘To be or not to be: that is the question’.
In het Nederlands luidt de tekst als volgt: ‘Zijn of niet zijn: dat is de vraag’ of ‘Bestaan of niet bestaan, dat is de vraag’.
Deze spreuk zou zeker niet misstaan op een keramisch tegeltje dat duurzaam is bevestigd naast de dienstingang van de voorkant van het gelijk.

Andere niet te versmaden spreuken uit ‘Hamlet, Prince of Denmark’ zijn:
Take each man’s censure, but reserve thy judgment.
Luister naar ieders kritiek, maar behoud uw eigen oordeel.
Of:
There is nothing either good or bad, but thinking makes it so.
Er is geen goed of slecht, maar het denken maakt het ervan.
Of:
Brevity is the soul of wit.
Beknoptheid is het kenmerk van verstand.

Bij gebrek aan originaliteit zouden in Deever en omliggende dorpen ook muren kunnen worden volgekalkt met sonnetten van William Shakespeare. Als voorbeeld moge dienen sonnet XXX van William Shakespeare, dat te lezen is op de muur van het studentenhuis aan het Rapenburg 30 in Leiden en constateer tevens hoe moeilijk het is teksten van William Shakespeare te vertalen. Wie van de huizenbezitters in de gemiente Deever stelt een kale en saaie muur ter beschikking ?

De redactie van het Deevers Archief heeft de kleurenfoto’s op 23 december 2015 gemaakt.

Bronvermelding:
In boekvorm: The complete works of William Shakespeare, W.J. Craig (Trinity College, Dublin), London, 1980.
In digitale vorm via de link The complete works of William Shakespeare.

Abracadabra-1498Abracadabra-1499

Posted in Cultuur, Openluchtspel, Shakespearitis, Toevallige waarnemingen, William Shakespeare | Leave a comment

Boermarke en veldnamen – Deever – 1938

Posted on 24 december 2017

Op 18 maart 1938 verscheen in Nieuwsblad van het Noorden het volgende bericht.

Diever – Ten overstaan van notaris Heering vond de publieke verkoop plaats van de volgende onroerende goederen ten verzoeke van de erven L. Jonkers te Dieverbrug,
1. Huis, schuur en erf te Dieverbrug , A. Geerts, Diever, f. 1612.50,
2. Bouwterrein naast perceel 1, R. Warnders, Dieverbrug, f. 290,
3. Huis, erf en bouwland te Diever, F. Ofrein, Diever, f. 1510,
4. Bouwland Hilgensteen, F. Ofrein voornoemd, f. 1380,
5. Bouwland Hilgensteen, W. Jonkers, Dieverbrug, f. 770,
6. Bouwland Hilgensteen, dezelfde, f. 850,
7. Bouwland Zuurlandsche esch, L. Klok, Dieverbrug, f. 200,
8. Bouwland Heezenesch, H. Kloosterman, Diever, f. 95,
9. Aandeel boermarke Diever, W. Jonkers voornoemd, f. 10.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
L. Jonkers is Lambertus Jonkers (geboren op 01-12-1858, overleden op 13-02-1938).
R. Warnders is Roelof Warnders (geboren op 01-09-1893, overleden op 01-03-1972), de turfschipper.
F. Ofrein is Frederik Ofrein (geboren op 07-04-1895, overleden op 18-05-1975.
W. Jonkers is Willem Jonkers (geboren op 13-06-1905, overleden op 04-06-1993).
L. Klok is Leffert Klok (geboren op 16-07-1893, overleden op 09-06-1974).
H. Kloosterman is Harm Kloosterman (geboren op 16-01-1893, overleden op 28-03-1963).
Het bijzondere aan deze verkoop van onroerende goederen is dat de erven L. Jonkers een aandeel in de reeds verdeelde maar nog bestaande boermarke van Deever verkopen, weliswaar voor een bedrag van f. 10, maar toch. De vraag is of dit document nog in het bezit is van de nazaten van W. Jonkers ? Wie kan hier duidelijkheid in verschaffen ?
Het artikel maakt ook melding van de verkoop van drie stukken bouwland die alle drie de veldnaam Hilgensteen hebben. Met het verdwijnen van de kleine landbouw in de zestiger en zeventiger jaren van de vorige eeuw, maar ook door het ruilverkavelen is ook het gebruik van oude veldnamen in de gemeente Diever verdwenen.
Wie in het Deever van de vijftiger en zestiger jaren van de vorige eeuw in de buurt van boeren is opgegroeid, zal zich bepaalde stukken landbouwgrond met een veldnaam herinneren, bijvoorbeeld Kwabbik, Buunst en Scholten’s Bultie.
Gelukkig is een gedreven, maar ondergewaardeerde vrijwilliger van de lokale heemkundige vereniging bezig geweest met het samenstellen van een eenvoudig drukwerkje (het mocht geen geld kosten), waarin op kaarten en op papier bijna alle ooit gebruikte veldnamen in de gemeente Deever zijn aangegeven. Hulde daarvoor ! Deze prestatie is groter dan het met veel gratis geld en een leger vrijwilligers samenstellen van een culturele atlas van de gemeente Westenveld.

Posted in Atlas van de gemeente Diever, Boermarke van Diever, Cultuur, Cultuurhistorie, Diever, Veldnamen | Leave a comment

Theo Rutgers speelt Peer Gynt van Henrik Ibsen

Posted on 15 oktober 2017

De redactie van het Deevers Archief heeft in het najaar van 2005 met veel zorg, plezier en voldoening de zo genoemde ‘historische kalender’ voor het jaar 2006 samengesteld voor de toen nog vele leden van de lokale heemkundige vereniging uut Deever. Het onderwerp van die kalender was ‘het Openluchtspel in de beginjaren van zijn bestaan’. Bijgaande tekst en afbeelding stonden op de bladzijde voor de maand april 2006 (grasmaand). 

Toneelvereniging Diever voerde in 1949 met veel succes het enige niet door William Shakespeare geschreven stuk in haar geschiedenis op. Het was het buitengewoon moeilijk speelbare stuk Peer Gynt van Henrik Ibsen.
De jonge dominee Theo Rutgers, die toen nog in de pastorie op de brinQ woonde, speelde de rol van Peer Gynt op fenomenale wijze.

Een krant beschreef de voorbereiding op het stuk van de zeer talentvolle Jantina Figeland als volgt:
In de herberg op de hoek (café Brinkzicht in Diever) stond een meisje te zemen. Naast haar op een tafeltje lag het opengeslagen boek ‘Peer Gynt’ van Henrik Ibsen. Zij wuifde naar de voorbijgangers en riep door de open deur dat zij terloops haar rol nog even doornam voor de voorstelling van die avond.

Busmaatschappij N.T.M. bood, vanwege het toen nog geringe particuliere autobezit, bezoekers van het openluchtspel gunstig geprijsd busvervoer.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De redactie vindt het bijzonder jammer dat in het openluchttheater aan het Groenendal in Deever ná 1949 steeds maar weer, op weliswaar bijna perfecte wijze, een toneelstuk van William Shakespearer is opgevoerd.
Wat een monocultur, wat een gebrek aan toneeldiversiteit. Schotel het grote publiek maar weer een lekker stuk fast cultural food voor in het verpretparkiserende William Shakespeare Theatre aan het Groenendal. Succes verzekerd. Hoge luister- en kijkcijfers. Hoge inkomsten. Hoog rendement. Hoge beoordelingen in De Telegraaf ……
Waarom niet elk jaar een toneelstuk van een andere, zo niet grotere toneelstukkenschrijver dan Willem Schudspeer opgevoerd ? Denk aan schrijvers, zoals: Aischylos, Aristofane, Armando, Edward Albee, Benno Barnard, Samuel Beckett, Thomas Bernhard, Marian Boyer, Berthold Brecht, Gerbrand Bredero, Abe Brouwer, Jacob Cats, Hugo Claus, Samuel Coster, Noël Coward, Jan Decorte, Euripides, August Defresne, Don Duyns, Rainer Werner Fassbinder, Dimitri Frenkel Frank, Esther Gerritsen, John Galsworthy, Johann Wolfgang Goethe, Maria Goos, Ron de Graaf, Günther Grass, Andreas Gryphius, Paul Haenen, Peter Handke, Herman Heijermans, Gerben Hellinga, Lillian Hellman, Judith Herzberg, Pieter Corneliszoon Hooft, Victor Hugo, Henrik Ibsen, Tom Lanoye, Lope de Vega, Federico Garcia Lorca, Sarah Kane, William Somerset Maugham, Arthur Miller, Molière, Heiner Müller, John Nederlof, Pablo Neruda, William Jan Otten, Harold Pinter, Jean Racine, Wanda Reisel, Gerard Jan Rijnders, Jean Paul Sartre, Wim T. Schippers, Werner Schwab, George Bernard Shaw, Sophokles, August Strindberg, Koos Terpstra, Anton Tsjechov, Lot Vekemans, Joost van den Vondel, Ton Vorstenbosch, Alex van Warmerdam, Oscar Wilde, Tennessee Williams, Willem de Wolf, Karst Woudstra en zeer zeer vele anderen.

Abracadabra-476Abracadabra-552

 

Posted in Cultuur, Diever, Dorpskrachten, Historische kalenders, Openluchtspel | Leave a comment

Anne Mulder sprak het allereerst in het openluchtspel

Posted on 29 september 2017

De redactie van het Deevers Archief kreeg in de jaren 2000-2008 bij zijn bezoeken aan wijlen Anne Mulder – een Deeverse uut de Aachterstroate – die eerst an de Kloosterstroate in Deever, daarna in Gasselte en later in Assen woonde – steeds van hem verhalen, schrijfsels, artikelen, krantenknipsels en documenten over Deever ter hand gesteld met de bedoeling deze voor hem al dan niet in geredigeerde vorm te publiceren.
Het is de redactie bij het leven van Anne Mulder helaas niet gelukt al zijn Deeverse documenten in het papieren blad Opraekelen van de heemkundige vereniging uut Deever te publiceren, dan maar posthuum – en met alle respect – en beetje bij beetje opnemen in de webstee van het Deevers Archief.
Tussen de documenten zat ook een door hem zelf getypt verhaaltje met correcties – zie bijgaande afbeelding – over het eerste openluchtspel in Deever en zijn eigen rol als hertog Theseus in dat openluchtspel.

Waarom Shakespeare-toneel in Diever ?
De arts L.D. Broekema, die in juli 1945 huisarts te Diever werd, voelde veel voor toneelspel. Een toneelvereniging werd opgericht met Broekema als regisseur. Als eerste toneelstuk werd ‘de verdwenen ring’ van Jan Fabritius gespeeld.
Maar in dat stuk speelde maar een deel van het grote ledental mee. Vandaar dat dokter Broekema voorstelde een openluchtspel uit te voeren waar iedereen bij betrokken was. Het werd een midzomernachtsdroom van William Shakespeare (leefde van 1564 tot 1616 in Stratford upon Avon in Engeland). De eerste opvoering vond plaats op 31 augustus 1946.
Ik ga er prat op dat ik de allereerste woorden van de Dieverse openluchtspelen heb gesproken, namelijk als Theseus, hertog van Athene.
Sedertdien zijn steeds stukken van Shakespeare opgevoerd, behalve in 1949 toen ‘Peer Gynt’ van de Noorse schrijver Hendrik Ibsen werd gebracht.
Dokter Broekema werd na zijn overlijden opgevolgd door Wil ter Horst, die de regie na vele jaren in 1999 heeft overgedragen aan Jack Nieborg uit Groningen.
Was dokter Broekema de grote stimulator, er is in Diever nog een andere welkome omstandigheid die de spelen mogelijk maken. Dat is de HAVO/MAVO-scholengemeenschap. Een aantal leerkrachten speelt steeds in de stukken mee.
Handige Brabanders hebben op de bekendheid ingespeeld door van het reeds bestaande restaurant aan de Achterstraat in Diever een specialiteiten-restaurant met de naam ‘The Shakespeare’ te maken.
Een beeldje achter de Hervormde Kerk in Diever stelt een scene uit ‘een midzomernachtdroom’ voor, waarin handwerkslieden optreden. Deze scene is bedoeld als een spotternij op het amateurtoneel. Titiana, de elfenkoningin, wordt gekust door een ezel.
En toch de voornaamste spreuk uit ‘de droom’ is: ‘En nooit is iets verkeerd of ongepast wat eenvoud in oprechte ijver biedt’. Deze spreuk kan immers worden toegepast op het amateurtoneel !. Het is zelfs de lijfspreuk van de toneelvereniging Diever geworden.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief

Anne Mulder speelde in 1946 de rol van Theseus, hertog van Athene.
In het in 1980 uitgegeven 1264 bladzijden tellende standaardwerk ‘The complete works of William Shakespeare’  van W.J. Craig is te lezen dat in scene 1 van akte 1 hertog Theseus als eerste aan de beurt is zijn mond open te doen en de volgende tekst uit te spreken:

Now, fair Hippolyta, our nutial hour
Draws on apace: four happy days bring in
Another moon; but O ! methinks how slow
This old moon wanes; she slingers my desires,
Like to a step-dame, or a dowager
Long withering out a young man’s revenue.

Regisseur Ludolf Dirk Broekema gebruikte in 1946 voor de opvoering van ‘een midzomernachtsdroom’  van William Shakespeare de mooie Nederlandse benadering van Leendert Burgersdijk uit 1880. Het ligt wel voor de hand aan te nemen dat Anne Mulder deze benadering declameerde:

Thans komt, Hippolyta, ons huwlijksuur
Met spoed nabij. Vier blijde dagen brengen
Een nieuwe maan, maar O! wat talmt die oude
Met af te nemen! Wat ik vurig wensch
Vertraagt ze, dralend als een weduwvrouw,
Die van haars stiefzoons renten ’t leven rekt.

Jan Jonk probeerde deze Engelse tekst als volgt te benaderen:

Ons huwelijksuur, mooie Hippolyta 
Nadert nu snel; vier dagen is het nog maar
Tot nieuwe maan: maar, O, hoe langzaam
Neemt de oude af! Zij tempert mijn verlangen, 
Zoals door stiefmoeder of douairière
Het kindsdeel langzaam wegteert van de zoon.

Koos Terpstra benadert de Engelse tekst als volgt:

Het duurt niet lang meer, Hippolyta, voor
We gaan trouwen. Nog vier dagen,
Maar alle mensen wat duurt het lang voor die tijd
Voorbij is! Ik wil maar één ding
En het duurt en het duurt maar. Het voelt als zo’n
Ellenlange zondagmiddag toen ik 8 was

En zo zijn nog wel tientallen arrogante of gedreven toneelfreaks en eigenwijze zelfverklaarde anti-dikdoenerige amateurtoneelregisseurs te vinden die gemeend hebben voor die prachtige schier onvertaalbare teksten van die vermaledijde Willem uit Stratford aan het riviertje de Avon in het Engelse graafschap Warwickshire met een betere en meer eigentijdse Nederlandse benadering dan die van de fraai besnorde dr. L.A.J. Burgersdijk uit 1880 op de proppen te moeten komen. De redactie verontschuldigt zich nederig voor de lengte van deze zin.

Posted in Alle Deeversen, Cultuur, Diever, Openluchtspel | Leave a comment

Diever – Ringsteken – Een traditie ?

Posted on 20 september 2017

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 1 juni 2012 verscheen het volgende bericht.

Diever – Ringsteken in de Hoofdstraat
De jaarlijkse ringsteekwedstrijd in het centrum van Diever vindt plaats op zaterdag 9 juni. Er wordt om 19.00 uur begonnen met een rondrit door Diever. De wedstrijd ringsteken wordt gehouden in de Hoofdstraat van Diever en begint om 19.30 uur.

Aantekeningen van de redactie van het Dievers Archief
Is de jaarlijkse wedstrijd ringsteken in Deever hard op weg een jarenlang voortdurende gewoonte -dat wil zeggen een traditie- te worden ?
De redactie van het Deevers Archief zou graag willen weten sinds wanneer deze jaarlijkse wedstrijd wordt gehouden.
Wie heeft gegevens ?
Wie heeft krantenknipsels ?
Wie heeft foto’s van het ringsteken ?
De redactie publiceert graag uw inbreng.

Posted in Cultuur, Ringsteken, Tradities | Leave a comment

Jeugd van Deever dient verlanglijst in

Posted on 1 september 2017

In de Meppeler Courant (de Olde Möppeler) van 30 november 1970 verscheen het volgende bericht over de plannen voor een nieuw te stichten gemeenschapshuis, dat na de bouw de naam het Dingspilhuus kreeg.

Voor gemeenschapshuis
Jeugd van Diever dient verlanglijst in
De jeugd van Diever kon vrijdagavond op de cultuurzolder van het gemeentehuis te Diever haar mening geven over de plannen van een nieuw te stichten gemeenschapshuis. In totaal waren 70 van de 350 genodigden aanwezig. De bijeenkomst stond onder leiding van de heer K. de Vries, van de raad voor jeugdaangelegenheden in Drenthe.
‘Als de jeugd zegt dat er een gemeenschapshuis moet komen, dan moeten ze ook maar zeggen hoe het er uit moet zien’, aldus de heer de Vries.
Volgens de aanwezige jongelui moeten de volgende ruimten in het gemeenschapshuis worden geprojecteerd:
1. een dancing;
2. een koffiebar;
3. een ruimte waar men kan sporten zonder lid te zijn van een vereniging;
4. een zaaltje voor films;
5. een ruimte om creatief bezig te zijn;
6. een zaal voor biljarten, tafeltennis, enzovoort;
7. een ruimte voor een goede beatband;
8. een ruimte voor cursussen;
9. een ruimte waar overnacht kan worden, bijvoorbeeld in vakantietijd.
Deze ruimte zal speciaal zijn voor jongeren, die op doortocht zijn, die niet in een jeugdherberg of camping willen overnachten.
Volgens de heer de Vries zijn al deze ruimten met een beetje goede wil in één gebouw onder te brengen.
Er waren verschillende jongeren, die graag een gesprek met de architect, de heer Kalfsbeek uit Borger wilden hebben. Er werden 10 jongeren in de zaal aangewezen, die 15 december met de werkcommissie en de architect rond de tafel gaan zitten.
De heer de Vries merkte op dat er in Drenthe verscheidene dorpshuizen staan, maar dat het nog nooit is gebeurd, dat een gemeente zijn jeugdige inwoners heeft gehoord, hoe een gemeenschapshuis er nu eigenlijk moet uit zien.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De redactie kwam bij het digitaliseren (scannen) van dozen met papieren knipsels uit de Meppeler Courant (de Olde Möppeler) bijgaand verbazingwekkende berichtje tegen.
Watte ?? Ehhh ?? Mocht de Deeverse jeugd bij het ontwerp van het Dingspilhuus zijn verlanglijstje indienen als ware het een lijstje voor Sinterklaas en mochten zij ook een paar uurtjes meemompelen met de werkcommissie van de voorkant van het gelijk en de architect ?
Inspraak ? Het effect van het democratiseringsgolfje in de zestiger jaren van de vorige eeuw ? Waar een benepen gemientebestuur zich zoal groot in wilde achten.
Kreeg de bepaald niet verwende Deeverse jeugd alle cadeautjes die op het verlanglijstje stonden.?
Dit valt nu nog ter plekke te toetsen aan het net nog niet afgebroken Dingspilhuus.
Nee dus. Inspraak ? Vergeet het maar.

Posted in Cultuur, Diever, Dingspilhuus | Leave a comment

Ee’m kiek’n of ‘r ok gesellige doo’jn bee’j bint

Posted on 26 augustus 2017

De redactie van het Deevers Archief ontkomt niet aan de besteding van enige aandacht aan Nell Meiboom-Veltman (die in de Deeverse volksmond altijd tante Nel werd genoemd), de echtgenote van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd). Nell Veltman is op 4 mei 1908 geboren in Makkinga in Friesland. Nell Veltman is op … 1994 overleden in Bilthoven. 

Nell Veltman ging na drie jaar HBS als correctrice werken bij het Leeuwarder Nieuwsblad en de Haagsche Courant. Op 19 juli 1935 trouwde ze in Wassenaar met Jan Cornelis Meiboom, die werkzaam was op het ministerie van Binnenlandse Zaken. In 1939 werd hij benoemd tot burgemeester van Diever. Dat bleef hij tot april 1975, slechts onderbroken in het laatste bezettingsjaar, toen hij ondergedoken was.
Zij vergezelde haar man in de onderduik (vanaf 14 april 1944) en begon zich op het schrijven toe te leggen. Ze schreef gedichten, onder meer over haar actuele situatie, die in 1945 verschenen in de bundel ‘Hunkering’.
Na haar debuut schreef Nell Veltman meisjesboekjes, zoals Heleen heeft vacantie [1948], Een mand vol letters [1951] en Een nazaat van Marijke Meu ? (1951).
Zie de bijgevoegde afbeelding van de drie vermelde boekjes. Deze boekjes zijn voor een habbekratsje of paar eurootjes op de kop te tikken in onder meer tweedehandsboekwinkels.
In de courant De Heerenveensche Koerier (Onafhankelijk dagblad voor Midden, Zuid-Oost-Friesland en Noord-Overijssel) schreef een recensent – zie de bijgevoegde afbeelding van de recensie – over het meisjesboekje Een nazaat van Marijke Meu ? als conclusie: Met litteratuur heeft dit boek weinig te maken.
Ook als (gelegenheids)toneelschrijfster kreeg ze bekendheid. Enkele titels van haar toneelstukken zijn: ‘Het uitbreidingsplan’ [1948], ‘Witte cyclamen’ (1948) en – in samenwerking met Jan Naarding – het openluchtspel ‘Zwedera van Ruinen’.
Voor het 25-jarig jubileum van de Vereniging Voor Veel Vreemdelingen Verkeer (V.V.V.V.V) in Deever schreef ze samen met stratenmaker en schrijver Abe Brouwer en politieagent en schrijver Roel de Lange de revue ‘Liever naar Diever’.
Ze was betrokken bij de oprichting van de Toneelvereniging Diever, waarvoor ze jarenlang actief bleef als regieassistente en souffleuse.
In 1975 reikte de gemeente Diever haar een oorkonde uit voor haar werk als ambassadrice van de openluchtspelen en voor het organiseren van folkloristische evenementen.
Vanaf de oprichting was ze bestuurslid van de Drentse Schrieverskring.
Voor de Drentse schrieversalmanak 1954 en de Drentse schrieversalmanak 1956 leverde ze bijdragen.
Voorts schreef ze toneelrecensies.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
In het orgaan ‘Het Amateur Toneel’ – zie de bijgevoegde afbeelding van een citaat uit bladzijde 572 van het boek Geschiedenis van de Drentse literatuur, 1816-1956 – deed Nell Meiboom-Veltman (die in de Deeverse volksmond altijd tante Nel werd genoemd) zich in 1953 – in de naoorlogse periode van armoede en hard werken – nogal laatdunkend uit over het culturele peil in de provincie Drenthe, lees de gemiente Deever.
Haar in het Deevers (met spelfouten) geschreven uitspraak ‘Ee’m kiek’n of ’t er ok gezellige dojen bi’j bint’ werd haar niet in dank afgenomen, maar gaf wel juist haar houding tegenover de inwoners van de gemiente Deever weer. See haar de Deeversen nee’t in de reken. Waren haar hoogculturele meisjesboekjes wel te lenen in de eerste leesbevorderende (openbare) bibliotheek in de gemiente Deever ?
In het citaat staat NATU voor Nederlandse Amateur Toneel Unie.

Posted in Abe Brouwer, Alle Deeversen, Cultuur, Jan Cornelis Meiboom | Leave a comment

Eerste aanplakbiljet van het Openluchtspel uit 1946

Posted on 30 juni 2017

Dorpsdokter Ludolf Dirk Broekema maakte in 1946 eigenhandig het eerste aanplakbiljet voor het aankondigen van de uitvoering van ‘een Midzomernachtsdroom’ van William Shakespeare.

De gedreven dokter Ludolf Dirk Broekema was de grote man achter het succes van de opvoeringen van stukken van William Shakespeare in het openluchttheater van Diever. Hij was mede-oprichter van de toneelvereniging Diever op 24 mei 1946.
Hij was het die toen voorstelde die zomer de Midzomernachtsdroom van William Shakespeare te spelen. Leden vroegen zich af of dat niet te hoog gegrepen was. De dokter was echter de mening toegedaan dat Shakespeare zijn 37 stukken had geschreven voor het gewone volk. Hij had zijn toekomstplannen in gedachten al klaar.
Zo gebeurde het dat al kort daarna op 31 augustus en 2 september 1946 (beginnende op 8.30 precies) een voorstelling werd gegeven. Een lange en zeer succesvolle traditie van Shakespeare spelen door het volk en voor het volk was begonnen.
Want nooit is iets verkeerd of ongepast, wat eenvoud in oprechten ijver biedt.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
In 2006 was het zestig jaar geleden dat in Diever in de bos voor het eerst het Openluchtspel werd opgevoerd.
De redactie van het Deevers Archief heeft in 2005 voor de leden van de plaatselijke heemkundige vereniging voor het kalenderjaar 2006 een zogenaamde ‘historische kalender’ gemaakt. Het samenstellen van deze kalender was een echte wandeling op de wegen der vrijheid.
Deze kalender toont mooie beelden uit de beginjaren van het Openluchtspel. De redactie van het Deevers Archief wil haar bezoekers een afbeelding van het allereerste aanplakbiljet van het Openluchtspel van 1946, die ook het voorblad van genoemde kalender siert, niet onthouden.
Dokter Ludolf Dirk Broekema heeft deze affiche met eigen hand gemaakt, de gedrevenheid straalt van deze afbeelding af. Het origineel van deze afbeelding bevindt zich in het Drentsch Archief in Assen.
Opvallend is dat in het eerste jaar van het Openluchtspel maar twee uitvoeringen zijn gegeven. De entreeprijs was twee gulden. De kaarten voor het Openluchtspel van 1946 konden worden gekocht in café Figeland aan de Brink van Deever.

Posted in Cultuur, Cultuurhistorie, Diever, Historische kalenders, Kunstig gemaakte objecten, Openluchtspel, Topstukken | Leave a comment

Diever kreeg nieuw gemeentehuis an de brinq

Posted on 25 juni 2017

In de Leeuwarder Courant van 20 juni 1957 verscheen het volgende korte bericht over de ingebruikname van een nieuw gemeentehuis aan de brinq van Deever.

Diever kreeg nieuw gemeentehuis
De Drentse gemeente Diever heeft de gewoonte, belangrijke evenementen in het gemeentelijke leven of in de dorpsgemeenschap te laten samenvallen met de première van de jaarlijkse Shakespeare-uitvoeringen en het dient daarmee zowel het een als het ander. Immers: wie niet voor Shakespeare naar Diever zou komen, komt wel voor ‘het evenement’ en omgekeerd, waarmee geenszins gezegd wil zijn, dat de uitvoeringen in ’t sprookjesachtige openluchttheater géén evenement zouden zijn. Integendeel ! Was het vorig jaar de ingebruikneming van de geheel gerestaureerde korenmolen De Vlijt, waarvoor mede de Dieverse gasten van heinde en verre waren gekomen, gisteren gold ‘het evenement’ de opening van het nieuwe gemeentehuis aan de Brink -een gebeurtenis, die het volgend jaar moeilijk zal zijn te evenaren, want het gemeentehuis is gebouwd volgens plannen, waaraan de bestedingsbeperking nog vreemd was.
Het is een gebouw geworden, dat vele andere noordelijke gemeentebesturen ertoe zal brengen, Diever te benijden. Niet alleen qua stijl (het doet het uitstekend aan de Brink) en qua omvang, maar vooral om zijn inrichting zal het beantwoorden aan de wensen van meer dan één burgemeester en secretaris.
Van waarde vooral zijn de geschenken van de burgerij en de organisaties (waarvan wij noemen de originele aardewerken krans met de symbolen van bijna alle plaatselijke sociale en culturele instellingen in de hall en het enorme, esthetisch zeer verantwoorde gezandstraalde raam van de plaatselijke coöperaties), omdat zij tonen dat dit het huis der gemeente is in de beste zin des woords.
Daarvan getuigt ook de oplossing, die voor enkele ruime zolderzalen is gevonden: de ene is gepromoveerd tot ‘cultuurzolder’, waarin bijeenkomsten met ruim 200 mensen kunnen worden gehouden en de andere is ‘expositiezolder’ geworden. Daarin is nu tentoonstelling van schilderijen, verbazend aardige kindertekeningen over eigen dorp en een collectie foto’s en ansichtkaarten van Diever. Een prima idee !

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Op bijgaande afbeelding (aanwezig in de beeldbank van het Drentsch Archief in Assen) is de cultuurzolder van het gemeentehuis an de brinq (de voorkant van het gelijk heeft een nieuwe schrijfwijze voor deze vernielde openbare ruimte bedacht) van Deever te zien. Let vooral op de Stako-stoelen (stapelbare en koppelbare stoelen), die an de Deeverbrogge zijn geproduceerd.
In de vijftiger jaren van de vorige eeuw dacht de voorkant van het gelijk tegen beter weten in dat de vraag naar ruimte bij Deeverse verenigingen opgelost kon worden met een ‘cultuurzolder’ in het gemeentehuis.
De redactie herinnert zich dat schaakclub ‘Koning Schaak’, waar burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) ook spelend lid van was, zijn clubavond op de ‘cultuurzolder’ hield.  
De ‘cultuurzolder’ op de bovenste verdieping van het gemeentehuis an de brinq van Deever zou beschouwd kunnen worden als een soort van voorloper van het voor Deever onmisbare Dingspilhuus, de spil van het sociale en culturele leven in Deever. Wellicht kan de ‘cultuurzolder’ na de rampzalige sloop van het Dingspilhuus worden opgedeeld in kleinere ruimten, die in gebruik genomen kunnen worden door enige verenigingen; een geschikte kandidaat is bijvoorbeeld de heemkundige vereniging uut Deever.
De redactie blijft wel met een grote vraag zitten: waar zijn de ten toon gestelde kindertekeningen, foto’s en ansichtkaarten gebleven ? Wie het weet, die mag het natuurlijk melden.


Posted in Cultuur, Diever, Gemeentehuis | Leave a comment

Wie heeft een foto van een marcherende Excelsior

Posted on 20 maart 2017

Van Hendrik (Henk of Henkie) Nijboer uit Beilen ontving de redactie van het Dievers Archief het volgende bericht.

Ik ben vanaf 1958 tot en met 1964 lid geweest van muziekvereniging Excelsior en had de kleine trom.
Ik liep samen met Anne Nijzingh altijd voorop bij een mars.
Bijvoorbeeld als de bejaarden na een busreis Diever weer binnen kwamen, dan werden ze altijd opgehaald met de muziek vanaf de fabriek.
Nu is mijn vraag wie o wie heeft er een foto van Excelsior waarbij Anne Nijzingh en ik voorop lopen bij een marcherende Excelsior.

Aantekeningen van de redactie van Deevers Archief
Henk (Hendrik, Henkie) Nijbooer woonde eerst aan de Wiitelterweg in Oldendiever (waar nu een of andere commerciële milieuvervuilende leliekweker uit het Westen is gevestigd) (moest dus in Wittelte op school en niet in Diever) en woonde daarna aan de Kloosterstraat (komende vanaf Diever, toen het laatste huis aan de rechterkant van de Kloosterstraat, beter gezegd op het Bultie) (waar daarvoor de familie Van der Laan woonde, waar o waar is Siegertje gebleven ?).
De redactie van het Deevers archief is bijzonder geïnteresseerd in het reilen en het zeilen van deze prachtige muziekvereniging Excelsior. Wie o wie heeft foto’s, jaarverslagen of krantenknipsels ?? Stuur een scan in !!
Henk Nijboer doelt op de zo genoemde Zonnedag, die jaarlijks voor de Ouden van Dagen in de gemeenge Diever werd georganiseerd. Over participatie-maatschappij gesproken ………………..

Posted in Cultuur, Diever, Oldendiever, Participatie-maatschqappij, Verenigingen | Leave a comment

’t Skoelpattie van ’t Kastiel hen ’t Meulenende

Posted on 25 januari 2017

Tussen het Kasteel en het begin van het Moleneinde in Deever liep tot in de zestiger jaren van de vorige eeuw een fraaie smal ‘pattie’ tussen de weilandjes van de Kleine Es door, aan weerszijden begrensd door kromme weidepalen met prikkeldraad. Het ‘pattie’ werd vroeger door de schooljeugd van ’t Kasteel – en had daarom in de volksmond de naam Skoelpattie – gebruikt om zonder om te hoeven lopen bij de lagere school aan de Hoofdstraat te komen. De lagere school stond waar nu het Dingspilhuus staat. Later stond de lagere school aan de Tusschendarp.
Een deel van het Skoelpattie bestaat nog steeds. Het ‘pattie’ loopt nu van de Van Osstraat tot aan de straat met de naam Kleine Es. Het gedeelte tussen de straat met de naam Kleine Es en het Moleneinde bestaat helaas niet meer. De met kneuterig kleindorpse planologie belaste ambtenaren van de gemiente Deever waren om onduidelijke redenen niet bij machte dit kleine stukje culturele erfgoed te laten bestaan. Het werd volkomen onnodig opgeofferd aan hun uitbreidingsplan waarin het Skoelpattie lag.
De redactie van het Deevers Archief heeft de ongedateerde foto’s gemaakt op 13 november 2014.
Wie van de bezoekers van het Deevers Archief heeft een foto van het Skoelpattie uit de vijftiger of zestiger jaren van de vorige eeuw ?

Abracadabra-331

Abracadabra-333Abracadabra-332

Abracadabra-336 Abracadabra-337

Posted in Cultureel erfgoed, Cultuur, Diever, Erfgoed, Kasteel, Kleine Es, Lagere school Deever, Moleneinde, Openbare Lagere School Diever | Leave a comment

Huuswaark veur de bewoners van ’t husie van de toal

Posted on 25 december 2016

De redactie van het Deevers Archief ontving zo nu en dan van wijlen Anne Mulder, geboren en getogen Deeverse, een lijstje met Deeverse woorden. Deze woorden zijn wellicht nu in onbruik geraakt in de streek. In 2001 stuurde hij onder meer de navolgende woorden in:
– blaauwbekk’n;
– glèrig;
– hiele post offelegd;
– keu, keun;
– kunschop;
– ‘k heb mee d’r lillijk mit mishaad;
– motte, mott’n;
– mott’n;
– nuver;
– ote, ootien;
– roepe.
Alle bezoekers van het Deevers Archief, en in het bijzonder de dorpskrachten, die bewoner zijn van ’t Deeverse husie van de toal, worden vriendelijk verzocht bovenstaande woorden om te zetten in het Nederlands en die omzetting door te geven aan de redactie. Een en ander zal in het Deevers Archief worden gepubliceerd.

Posted in Cultuur, Deevers, Deeverse dialect, Immaterieel erfgoed | Leave a comment

De webstee van museum Radio Wereld in Deever

Posted on 7 december 2016

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief, versie van 2016-12-06

Het blijft maar een komen en gaan van particuliere museums in de gemiente Deever. Het mooie glasmuseum ‘de Spiraal’ an ’t Meulenende in Deever is gekomen en is gegaan. Het mooie koetsenmuseum ‘de Koetsenman’ an de Heufdstroate in Deever is gekomen en is gegaan. Het mooie museum Dieverza an de brink van Deever is gekomen en is gegaan. Het museum ‘Dieverhof’ an de Aachterstroate in Deever is gekomen en is gegaan. Het mooie Oldtimermuseum in Wittelte is gekomen en wanneer zal het gaan ? Het natuurmuseum het Drents-Friese-Wold op Woater’n is gekomen en wanneer zal het gaan… ? Het mooie (?) Oermuseum an de brink van Deever is gekomen en wanneer zal het gaan … ? Het Shakespearemuseum zal komen en zal gaan … ? Het Primitievehoornmuseum zal komen en zal gaan … ?
Wat is er toch mis met de toeristenindustrie in de gemiente Deever ? Wat is er toch mis met de toeristische bedrijvigheid in de gemiente Deever ? Wat is er toch mis met het culturele en economische beleid van de voorkant van het gelijk ? En heeft het allemaal te maken met het gegeven dat de gemiente Deever in een krimpgebied ligt ?

In de Meppeler Courant van 4 september 1999 verscheen in de rubriek @penstaart een kort stukje tekst over het museum Radio Wereld in Deever:
Iets geheel anders is de site www.radio-wereld.demon.nl van museum Radio Wereld in Diever. De teller staat hier op 286 hits en heeft grafische mogelijkheden voor een zescijferige teller Het blijft voorlopig bij een begin met zes nullen (000286). De site bevat informatie over het museum, natuurlijk, de oprichting, de expositie, excursies, doe-dingen en museumnieuws. Onder het kopje museumnieuws brengt eigenaar Wim Stuiver de activiteiten voor de komende weken, onder meer over de Shakespeare-spreukenwandeling door de omgeving van Diever. De site is aardig vormgegeven met een enkele foto, die een aardig beeld geeft van het museum  

Ook het mooie museum Radio Wereld (voorheen museum ‘d’ Olde Radio’) an de Aachtertroate in Deever is gekomen en is gegaan. Na 15 jaar (1985 t/m 1999) actief met het museum Radio Wereld bezig te zijn geweest, besloten de eigenaren Sjoukje en Wim Stuiver, het museum per 1 oktober 1999 voor het publiek te sluiten.
Wat valt nog te achterhalen van de korte geschiedenis van het museum Radio Wereld ? Digitaal is in elk geval gelukkig nog wel een en ander van het museum te vinden.
Een hele geruststelling is dat de webstee van het Internetarchief (The Internet Way Back Archive) (archive.org/web) als doel heeft voor altijd (voor altijd is wel erg lang) universele toegang te bieden tot alle via het internet bereikbare menselijke kennis.
Zo ook tot de kennis die is opgeslagen in alle versies van de webstee radio-wereld.demon.nl van het museum Radio Wereld. Klik op de navolgende link voor het raadplegen van de laatste versie van radio-wereld.demon.nl.

De redactie van het Deevers Archief toont graag afbeeldingen van Museum Radio Wereld. Op bijgaande ansichtkaart is de markante vormgeving van de Philips radio uit de periode 1930-1940 te zien. Deze ansichtkaart is uitgegeven door Museum Radio Wereld, Achterstraat 9, 7981 AS, Diever, (Dr.), telefoon 05219-2386.

abracadabra-534

Posted in Achterstraat, Ansichtkaarten, Cultuur, Diever, Museums, Toeristenindustrie | Leave a comment

Vurdeevern mit dé historicus van de gemiente Deever

Posted on 7 december 2016

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
In de Meppeler Courant van 22 april 2015 verscheen het volgende korte bericht over een activiteit die veel vaker zou kunnen worden gehouden in het kader van het behoud van het Deevers. Deze activiteit wordt nog steeds ‘verdieverderen’ genoemd: ik verdieverdeer, jij verdieverdeert, wij verdieverderen ….
De behandelde onderwerpen zijn belangwekkend te noemen: het graven van het zwembad Dieverzand, de padvinderij in de bossen, het V.C.J.C.-kamp en het voetbalveld op het Mastenveldje. Dit zijn onderwerpen die ook uitgebreid zijn of worden behandeld in het Deevers Archief.
Ook is het belangwekkend en geruststellend te lezen dat de leiding van de avond in handen was van Jans Tabak uut de Aachterstroate, de enige en echte historicus-oppervurdeeverdeerderaar van de gemiente Deever.
Niks mis mit ’n oamtie Deevers proatn. Alle lof hiervoor. Nog beter is ’t gewoon elke dag te doon, ok en veural woar de kiender bee bint.

Verdieverderen slaat weer aan
Diever – Ruim veertig belangstellenden kwamen maandag af op ‘Verdieverderen’. Deze avond, georganiseerd door de Historische Vereniging Gemeente Diever, Bibliotheek en Huis van de Taol, werd er gesproken over ‘de bos’ rondom Diever. Er kwamen in het Dingspilhuus weer vele verhalen los, zoals het graven van het zwembad ‘Dieverzand’ in de oorlogsjaren, de padvinderij die in de bossen na de oorlog werd gehouden, het V.C.J.C.-kamp en het voetbalveld op het Mastenveldje.
De leiding was in handen van Jans Tabak, de historicus van Diever. In het najaar krijgt de avond een vervolg. Over de avond ‘Neringdoenden in Diever’ zijn drie dvd’s uitgebracht en te koop voor 10 euro.

Abracadabra-1475
Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
In de Meppeler Courant van 23 oktober 2013 verscheen het volgende korte bericht over een activiteit die veel vaker zou kunnen worden gehouden in het kader van het behoud van het Deevers.
Op het nieuw bedachte werkwoord ‘verdieverderen’ valt wel wat aan te merken.
Dit neo-werkwoord lijkt op het in onbruik geraakte werkwoord ‘daevern’. Wat ’n gedaever an de stamtoafel. Overigens neemt de redactie aan dat de ‘verdieverdeerderaars’ de betekenis van ‘daevern’ weten.
Het ware beter geweest het nieuwe werkwoord ‘vurdeevern’ te gebruiken. Niet te verwarren met ‘vurnuvern’. De redactie zou aan dat nieuwe werkwoord ‘vurdeevern’ graag de betekenis ‘steeds meer het Deever gevoel krijgen’ willen hechten.
Verder zou de redactie de organisatoren van deze avonden willen adviseren bij het schrijven in het Deevers de Anne-Mulder-regel te volgen, dus niet ‘stamtaofel’ te schrijven, maar ‘stamtoafel’, dus niet ‘aomtie’ te schrijven, maar oamtie. Deze woorden worden in het Deevers immers meer met de o-klank dan met het a-klank uitgesproken.
Niks mis mit ’n oamtie Deevers proatn. Alle lof hiervoor. Nog beter is ’t gewoon elke dag te doon, ok en veural woar de kiender bee bint.

Verdieverderen um de stamtaofel in de bibliotheek
Diever – In de bibliotheek in Diever vindt dinsdagavond 29 oktober weer een edititie plaats van ‘Verdieverderen um de stamtaofel’. Dit betekent ontspannen door vermaak – um de stamtaofel.
Het thema deze keer is: ‘Neringdoenden’. Ondernemers toen en nu in Diever en Omstreken. Hebt u leuke anekdotes, verhalen om te vertellen bij ons aan de stamtafel, of wilt u alleen maar leuke verhalen aanhoren… U bent voor beide van harte welkom in de bibliotheek in Diever. De toegang is gratis voor leden en niet leden en de koffie en thee staat klaar om 19.45 uur. Deze avond wordt georganiseerd door de Historische Vereniging Gemeente Diever, Huus van de Taol en de Bibliotheek.

Abracadabra-473
Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
In de Meppeler Courant van 23 november 2012 verscheen het volgende korte bericht over een activiteit die veel vaker zou kunnen worden gehouden in het kader van het behoud van het Deevers.
Op het gebruik van het nieuw bedachte werkwoord ‘dieverderen’ valt wel wat aan te merken. Dit  neo-werkwoord lijkt op het in onbruik geraakte werkwoord ‘daevern’. Wat ’n gedaever an de stamtoafel. Overigens neemt de redactie aan dat de ‘dieverdeerderaars’  de betekenis van ‘daevern’ weten.
Het ware beter geweest het nieuwe werkwoord ‘vurdeevern’ te gebruiken. Niet te verwarren met ‘vurnuvern’. De redactie zou aan dat nieuwe werkwoord ‘vurdeevern’ graag de betekenis ‘steeds meer het Deever gevoel krijgen’ willen hechten.
Verder zou de redactie de organisatoren van deze avonden willen adviseren bij het schrijven in het Deevers de Anne-Mulder-regel te volgen, dus niet ‘stamtaofel’ te schrijven, maar ‘stamtoafel’, dus niet ‘aomtie’ te schrijven, maar oamtie. Deze woorden worden in het Deevers immers meer met de o-klank dan met het a-klank uitgesproken.
Niks mis mit ’n oamtie Deevers proatn. Alle lof hiervoor. Nog beter is ’t gewoon elke dag te doon, ok en veural woar de kiender bee bint.

Drukte rond de stamtafel
Diever – ‘Dieverderen om de stamtaofel’ is een succes geworden. Liefst 45 belangstellenden kwamen af op de avond van de Historische Vereniging Gemeente Diever, de bibliotheek en Huus van de Taol. ‘Dieverderen um de stamtaofel’ stond in het teken van de Novembermaand slachtmaand.
Gea Tiemens opende de avond met een gedicht en Jans Tabak las een verhaal voor van Ans Klok. Het is de bedoeling om de komende winter nog een ‘Dieverderen um de stamtaofel’ te organiseren.
Abracadabra-467

Posted in Berkenheuvel, Cultuur, Deevers, Deeverse dialect, Dorpskrachten, Immaterieel erfgoed, Mastenveldje, V.C.J.C.-kamp, V.C.S.B.-kamp, Voetbal, Zwembad Dieverzand | Leave a comment

Dames van de buurtvereniging van ’t Kasteel

Posted on 6 december 2016

De redactie van het Deevers Archief heeft als streven in zijn berichten zoveel mogelijk Deeversen op foto’s te tonen en daarbij ten minste de naam van de personen op de foto’s te noemen; iedere Deeverse heeft zijn of haar eigen geschiedenis.
Op bijgaande foto zijn enige dames van de buurtvereniging van ’t Kasteel te zien.
De foto is zo te zien tijdens een Deevermaarkt in de zomer op het Marktterrein gemaakt. Het is niet bekend op welke datum deze foto is gemaakt. Gelet op het feit dat Grietje Jonker afkomstig is uit Havelte, zal deze foto na haar trouwen met Willem Dijkman zijn gemaakt, dus na 1924, waarschijnlijk rond 1930. De redactie roept de bezoekers van het Deevers Archief te reageren op dit bericht. De redactie is dringend op zoek naar aanvullende gegevens. Woonde het echtpaar Willem Dijkman en Grietje Jonker op ’t Kasteel, zo ja waar dan ?

Van links naar rechts zijn de dames op de foto voor het gemak van 1 tot en met 6 genummerd.

1.
Annigje (Anna) van Nijen
Zij is op 28 november 1898 geboren als dochter van Roelof van Nijen en Geertje Westerhof.
Zij trouwde op 29 mei 1926 met rietdekker Dirk Nijboer. Hij is een zoon van rietdekker Mannes Nijboer en Eltje Kuiper.

2.
Margje Bel
Zij is op 7 november 1899 geboren als dochter van koopman Berend Bel en Zijntje Bakker.
Zij trouwde op 25 april 1925 met bakker Gerard Kloosterman. Hij is een zoon van arbeider Arend Kloosterman en Hilligje Booiman uit Oldendiever.

3.
Jantje Klaster
Zij werd op 18 maart 1898 geboren als dochter van Berend Klaster en Lammegien Moes
Zij trouwde op 6 december 1924 met boer Harm Kloosterman. Hij is een zoon van boer Hendrik Kloosterman en Geertje Klaster.

4.
Grietje (Griet) Jonker
Zij werd op 17 januari 1902 geboren in Havelte als dochter van arbeider Lambert Jonker en Margje Pouwels
Zij trouwde op 3 mei 1924 met veekoopman Willem Dijkman. Hij was een zoon van veekoopman Harm Dijkman en Lammigje Woudstra

5.
Margaretha (Griet) Oost
Zij werd op 15 april 1903 geboren als dochter van arbeider Jacob Oost en Elsje Davids. Zij overleed op 15 februari 2001.
Zij trouwde met Jan Brugging uit Wapse. Jan Brugging is een zoon van arbeider Lambert Brugging en Meintje Noorman. Een broer van Jan Brugging was Jan Bruggink, die was getrouwd met Roelofje Roelofs; zij woonden op het Achterste Kalteren. Jan Bruggink en Roelofje Roelofs waren de grootouders van de schoolmeester en historicus Reinder Smit uut Dwingel.

6.
Albertje Folkerts
Zij werd op 28 november 1902 geboren als dochter van timmerman Wolter Folkerts en Maria Smit
Zij trouwde op 4 augustus 1923 met melkmeter Roelof Ofrein. Hij is een zoon van boer Hendrikus Ofrein en Hillechien Bruggink.

Abracadabra-1454
Posted in Alle Deeversen, Cultuur, Dievermarkt, Kasteel, Topstukken, Verenigingen | Leave a comment

Kunstschilder Fedor van Kregten is geboren in Diever

Posted on 3 december 2016

Abracadabra-1466

Kunstschilder Johannes Aurelius Richard Fedor van Kregten is op 16 januari 1871 geboren in Diever. Dit is het enige verband tussen Fedor van Kregten en de gemeente Diever. Dus de ijverigste dorpskracht van de plaatselijke heemkundige vereniging hoeft niet naar andere verbanden te zoeken. De redactie van het Deevers Archief heeft deze in elk geval niet kunnen vinden.
Hermanus Jacobus van Kregten heeft bij de aangifte van de geboorte van zijn zoon Fedor opgegeven zonder beroep te zijn. Hij was onderwijzer aan de lagere school in Deever.
Fedor van Kregten verhuisde met zijn ouders van Diever, via Hattem, via Opsterland, naar Wierden. Zijn vader was bij Wierden in de buurtschap Notter bovenmeester van de lagere school.
Fedor van Kregten werd kunstschilder, na een korte tijd als hulponderwijzer te hebben gewerkt.
Hij woonde en werkte een groot deel van zijn leven in de buurtschap Notter. Daarnaast werkte hij afwisselend in Den Haag en Drenthe. Het komt de redactie voor dat hij niet in Diever heeft geschilderd. Tussendoor maakte hij reizen naar Marokko en Spanje.
De autodidact Fedor van Kregten liet zich constant inspireren door de natuur. Hij schilderde veel landschappen met vee in de geest van de Haagse School, waarbij hij veel speelde met licht. Fedor van Kregten wordt beschouwd als een nabloeier van de Haagse School.

In het dagblad De Tijd van 6 april 1891 verscheen het volgende bericht:
Men schrijft aan de Provinciale Drentsche en Asser Courant het volgende:
De heer Johannes Aurelius Richard Fedor van Kregten, geboren den 16 januari 1871 te Diever, heeft op de internationale tentoonstelling van schilderijen te Maastricht, in Januari en Februari van dit jaar gehouden, met zijn schilderij, genaamd Afgedwaald, de eereplaats verworven. Er waren 547 schilderijen ten toon gesteld. Opmerkelijk is, dat deze 20-jarige jonkman in ’t geheel geen onderwijs in teekenen en schilderen heeft gehad, maar alles uit zichzelven heeft geleerd. Op ’t oogenblik is hij hulponderwijzer te Averlo, gemeente Diepeveen, een uur van Deventer. Van de studie komt niet veel meer, daar zijn geheele ziel opgaat in de schilderkunst. Toen hij rijkskweekeling te Goor was, verklaarde de directeur meer dan eens dat hij niets deed dan teekenen en perspectief bestudeeren, welk laatste vak hij ook geheel uit zich zelven heeft geleerd. Hij schijnt geboren schilder te zijn. Misschien is Drente nog eenmaal trotsch op hem. Hij zal nu drie schilderijen naar de tentoonstelling te Berlijn zenden en zoo voortgaan. Ook teekent hij veel crayon-portretten en ook in olieverf naar photografie en naar ’t leven.

In de krant ‘Het nieuws van de dag’ verscheen op 18 februari 1901 het navolgende korte bericht:
Wetenschap en Kunst. Te Leeuwarden is, in het gebouw der Harmonie, eene tentoonstelling geopend van schilderijen van den kunstschilder Fedor van Kregten, voornamelijk ontleend aan heide en bosch, gehuld in nevelige herfst- of lentetint bij vriesend of dooiweer, bij scheidende of opgaande zon. De tentoonstelling wordt druk bezocht.

De gemeente Diever heeft hem zuinigjes geëerd met een kleine tentoonstelling op de zo genoemde cultuurzolder van het gemeentehuis aan de Brink (een gemeentehuis hoort in Diever aan de Brink te staan).
In de ‘Friese Courier: onafhankelijk dagblad voor Friesland en aangrenzende gebieden’ verscheen daarover op 30 mei 1968 het navolgende bericht:
Diever. Werk van Van Kregten tentoongesteld. Diever. Op der cultuurzolder van het gemeentehuis te Diever heeft mr. K.H. Gaarlandt de schilderijententoonstelling van werken van Van Kregten geopend. Het initiatief voor deze tentoonstelling is genomen door mevrouw Vermeer, een dochter van de schilder. Fedor van Kregten werd in 1871 geboren in Diever en is in 1937 in ’s Gravenhage overleden. Voor het eerst sinds 30 jaar worden werken van Van Kregten tentoongesteld. Na de opening leidde mevrouw Vermeer mr. K.H. Gaarlandt langs de tentoongestelde schilderijen, In totaal waren ongeveer 50 genodigden bij de opening aanwezig, In totaal zijn 32 schilderijen en enkele tekeningen geëxposeerd. De tentoonstelling is geopend van 29 mei tot en met 8 juni. 

De afbeelding toont het schilderij ‘Schapen met herder nabij kooi’.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief, versie van 2015-12-03
Schilderijen van Fedor van Kregten hangen onder meer in het Rijssens Museum.
De redactie is op zoek naar foto’s die in de periode 30 mei 1968 tot en met 8 juni 1968 op de zo genoemde cultuurzolder van het gemeentehuis aan de Brink van Deever zijn gemaakt. Wie kan de redactie aan een goede scherpe scan van foto’s van deze tentoonstelling helpen ?

Abracadabra-1468

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Abracadabra-1467Abracadabra-1469Abracadabra-1470

Posted in Cultuur, Diever, Kunst, Schilderijen | Leave a comment

Ome Kees roskamt de leden van de gemeenteraad

Posted on 26 augustus 2016

In de Friese Koerier (onafhankelijk dagblad voor Friesland en aangrenzende gebieden) verscheen op 10 mei 1957 het volgende bericht over een vergadering van de raad van de gemeente Diever.

Burgemeester van Diever kapittelt raadsleden 
Diever.
In de vergadering van de gemeenteraad uitte de voorzitter, burgemeester Meiboom, zijn teleurstelling over het feit dat bij een gehouden speciale bijeenkomst over het onderwerp ‘Overheid en cultuur’, waar als sprekers optraden de burgemeester van Hilvarenbeek, de heer Meuwese, en dokter Broekema te Diever, van de 11 raadsleden slechts 5 aanwezig waren en van de echtgenotes der raadsleden slechts. Ook al had dit onderwerp -dat toch zeer belangrijk is- niet de belangstelling van de leden persoonlijk, dan toch had spreker verwacht dat ze in het algemeen belang aanwezig waren geweest.

In verband met de bouw van het nieuwe gemeentehuis en de daardoor nodig geworden ombouw van de Brink was het eveneens dat de openbare verlichting wijziging ondergaat. Het gevraagde crediet van f. 9000,- voor dit doel werd zonder discussie aanvaard.

Aan de Jeugdraad Diever werd een subsidie van f. 500 in uitzicht gesteld, zijnde de helft der totale kosten, voor het houden van een zogenaamd ‘vacantiespel’ voor de schooljeugd. Het is de bedoeling van de jeugdraad gedurende de week van 22-27 juli aanstaande de kinderen van de vierde, vijfde en zesde klas van alle lagere scholen in de gemeente onder deskundige leiding een verantwoorde ontspanning te bieden.

Besloten werd tot de bouw van 5 dubbele woningen en wel 2 te Wittelte en 3 aan de Kloosterstraat te Diever. Eveneens werd besloten deze woningen van een warmwatervoorziening te voorzien.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
In de vijftiger jaren van de vorige eeuw -toen de Deeversen nog gezagsgetrouw waren- meende burgemeester Jan Cornelis Meiboom (ome Kees) het zich blijkbaar te kunnen veroorloven in een nota bene openbare vergadering van de raad van de gemiente Deever eens even de roskam te halen over de leden van de raad.
Overheid en cultuur ? Gemeentelijke overheid en cultuur ? Gemiente Deever en cultuur ? Ome Kees en cultuur ? Ome Kees en openluchtspel-cultuur ? Ome Kees en cultuurzolder-cultuur ? Waarschijnlijk beviel het ome Kees niet dat bij het afwerken van punten van zijn eigen agenda naar zijn zin te weinig ja-knikkers in de zaal zaten..
In het krantenbericht wordt over de grote vernieling van de Brink van Deever in 1956/1957 na de bouw van het nieuwe gemeentehuis verzachtenderwijs geschreven over de ‘nodig geworden ombouw van de Brink’. Het nieuwe gemeentehuis was niet aangepast aan de oeroude Brink, nee de oeroude Brink moest na de bouw van het nieuwe gemeentehuis worden aangepast aan het megalomanistische bouwwerk. Maar blijkbaar stond het onderwerp ‘Overheid en behoud van cultureel erfgoed’ niet op de agenda van ome Kees.
Wie heeft herinneringen aan het zogenaamde ‘vacantiespel’ ?
De vijf dubbele woningen aan de Kloosterstraat zijn in 2014 afgebroken. De warmwatervoorziening in de vijf dubbele woningen zal een geiser zijn geweest ? Wie het weet mag, die mag het zeggen.

Reactie van de heer Wobke Vermaat, versie van 2016-10-13
Ik ben opgegroeid (familie Vermaat) in één van de dubbele woningen in de Kloosterstraat.
De warmwatervoorziening in de dubbele woningen was inderdaad een geiser.
(redactie: Wobke Vermaat’s vader was leraar aan deze ULO-school; de familie Vermaat woonde op nummer 18 in de Kloosterstraat).

Abracadabra-1283

Posted in Cultureel erfgoed, Cultuur, Gemeentebestuur, Gemeentehuis, Jan Cornelis Meiboom, Kloosterstraat | Leave a comment

Museum Radio Wereld in de boerderij van Sieme Smidt

Posted on 17 augustus 2016

Radio-Wereld (www.radio-wereld.nl) is een webstee over de geschiedenis van de radio, televisie en elektriciteit. Het is een informatieve webstee over de historie, de feiten en de reparatietips van de oude radio!
Vroeger was Radio-Wereld ondergebracht in Diever in een museum in de boerderij van Sieme Smidt, Achterstraat 9, bij de Eendenvijver. Op oktober 1999 is het museum opgeheven. De eigenaren Sjoukje en Wim Stuiver zijn verhuisd naar Havelte en zijn verder gegaan met een kleine collectie historische radio’s, curiosa en met een bibliotheek met vele gegevens over de oude radio.
Radio-Wereld is nu op internet een virtueel museum met foto’s, uitleg en interessante onderwerpen betreffende de oude radio. Het is een webstee die de moeite van het bekijken waard is.
In de tijd dat het museum in de boerderij van Sieme Smidt was gevestigd, gaven de eigenaren van het musuem ook ansichtkaarten uit. Bijgaand is een van die ansichtkaarten van een bij elkaar horende serie van vier te zien. Je zal als verzamelaar van ansichtkaarten uit de gemeente Diever die vierling maar in je mooie album in je verzamelkast op de zolder hebben !
Het museum mocht dat wel de naam van ‘Radio-Wereld’ hebben, toch hadden de eigenaren ook belangstelling voor de eerste Philips televisie in Nederland, gebouwd in 1951. Deze televisie had de bijnaam ‘Hondehok’.
De radio-ontvanger is de eerste Philips radio, gebouwd in 1927, deze had als bijnaam ‘Roggebroodje’. Dat kan, omdat in die tijd de mensen, met name de armere, veel roggebrood aten en dat werd verkocht in grote hompen. Tot in de zestiger jaren van de vorige eeuw verkocht de ‘Coöperatie’ (de Koeperasie) an de Heufdstroate in Deever grote stukken ongesneden roggebrood. Het oude en vaak hard geworden niet verkochte roggebrood werd opgevoerd aan het paard van de broodventer.
Let vooral ook op het aandoenlijke echte plantje van moeder de vrouw des museums aan de rechterkant van de foto.

Posted in Achterstraat, Ansichtkaarten, Boerderijen, Cultuur, Diever, Museums | Leave a comment

Excelsior in de consistoriekamer op 22 mei 1954

Posted on 7 juli 2016

De redactie van het Dievers Archief publiceerde in nummer 07/1 van Opraekelen, het blad van de in Diever gevestigde heemkundige vereniging, het volgende bijschrift bij een foto van muziekvereniging Excelsior. De foto is bij deze tekst opgenomen.  Deze foto komt uit de verzameling van Arent Ekkelboom, die ook op de foto staat.

Oude in binnenruimten in de gemeente Diever gemaakte groepsfoto’s zijn zeldzaam. Deze foto van muziekvereniging Excelsior, opgericht op 22 mei 1924, is vermoedelijk op 22 mei 1954 ter gelegenheid van het dertigjarig bestaan van de vereniging gemaakt in de oude consistoriekamer van de Nederlands Hervormde Kerk in Diever.
Arent Ekkelboom heeft het vermoeden dat niet alle leden van de vereniging op deze foto staan, want in zijn tijd waren en man of twintig lid. Zo ontbreken op deze foto onder meer smid Frederik (Freerk) Offerein en schoenmaker Jan Mulder (Jan Pikkie).
Achteraan zijn van links naar recht te zien:
Anne Vierhoven (met tuba, geboren op 22-10-1918, overleden op 10-11-1963);
Ido Hunze (gegevens niet bekend),
Reinder van Leeuwen (gegevens niet bekend, wonende te Vledder, hij wordt verzocht te reageren op deze foto);
Hendrik Broekman (met trompet, geboren op 26-7-1930, wonende te Steenwijk);
Arent Ekkelboom (met piston, geboren op 27-10-1938, wonende te Joure);
Frederik (Freek) Bremer (met trompet, geboren op 18-11-1922, overleden op 28-12-1992)
Frederik (Freek) Klok (met bugel, geboren op 8-7-1937, overleden op 20-5-1987)
Hendrik Jan Rolden (met klarinet, geboren op 10-3-1921, overleden op ….);
Hilbert Bijker (met tuba, geboren op 16-9-1900, overleden op 20-1-1983).
De rij zittende muzikanten bestaat van links naar rechts uit:
Hendrik Oost (met klarinet, geboren op 21-3-1915, overleden op 12-2-2000);
Dirk van Leeuwen (met tuba of bariton in handen, maar blies eerst cornet, geboren op 4-1-1896, overleden op 17-9-1985);
Hendrik Nijzingh (met de ringbas, geboren op 18-7-1901, overleden op 12-5-1969);
Menno (Minne Pieter) de Raaf (met trombone, geboren op 19-3-1923, overleden op 18-4-1992);
Willem Krol (met piston, geboren op 20-10-1920).
Zittend voorzaan zijn van links naar rechts te zien:
Mans Nijzingh (met klarinet, geboren op 17-2-1940, wonende te Dwingelo);
Anne Nijzingh (met kleine trommel, geboren op 16-8-1932, wonende te Diever);
Jan Thalen (gegevens niet bekend, wonende te Assen, hij wordt verzocht te reageren op deze foto).

Posted in Cultuur, Diever, Kerk aan de brink, Opraekelen, Verenigingen | Leave a comment

Nieuw boek over de geschiedenis van Diever – 1999

Posted on 11 maart 2016

In het najaar van 1999 (de precieze datum heeft de redactie van het Deevers Archief niet geregistreerd) is in de Meppeler Courant het volgende merkwaardige artikeltje gepubliceerd over het verschijnen van het fotoboekje ‘Diever, Ie bint ’t wel …’, de eerste publicatie van de heemkundige vereniging uut Deever sinds haar oprichting in 1994.

Diever.
De historische vereniging Diever presenteerde gisteren haar vierde pennenvrucht.
Onder de titel ‘Diever, Ie bint ’t wel …’ laat het boekje foto’s zien die zijn genomen tussen 1880 en 1940.
Eerder verschenen al ‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’, ‘Diever in oude ansichten’ en ‘Kent u ze nog ,,,, die van Diever’.
Omdat er voor de drie voorgaande boekjes grote belangstelling bestaat heeft de historische vereniging de stap gewaagd naar een vierde boek.
De foto’s zijn door verschillende inwoners en oud-inwoners van Diever beschikbaar gesteld. Omdat niet iedereen wist wie op welke foto staat heeft de historische vereniging zich ingespannen op bij elke foto de juiste namen te zetten. Hierbij is vaak de hulp van oude mensen ingeroepen.
Het boek dat gisteren is gepresenteerd laat foto’s zien uit alle delen van de voormalige gemeente Diever. Sommige laten de bedrijvigheid zien zoals die omstreeks de eeuwwisseling op het platteland plaats had. Ook andere beelden zoals kerken, bijzondere huizen, scholen en waterwegen zijn in ‘Diever, Ie bint ’t wel …’ te zien.
Het boek ligt vanaf vandaag bij de VVV-Diever in de verkoop.
Er zijn vijfhonderd exemplaren gedrukt, waarvan er tweehonderd zijn overgenomen door de Europese Bibliotheek in Zaltbommel.
Een werkgroep van zes mensen komt in november dit jaar met het eerste lustrumboek van de historische vereniging. In dit boek zijn alle monumenten opgenomen uit de voormalige gemeente Diever.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De eerste zin van het berichtje in de Meppeler Courant is niet juist. Dit is onjuiste berichtgeving. Het betreft niet haar vierde pennenvrucht, maar haar eerste.
In het verlengde van de eerste zin wekt de derde zin van het artikel ‘Eerder verschenen al …..’ de suggestie dat de drie genoemde publicaties via de heemkundige vereniging uut Deever tot stand zijn gekomen. Dit is onjuiste berichtgeving.
Het boekje ‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’ van Arend Mulder is al in januari 1975 voor eigen rekening en risico uitgegeven door Boekhandel Roelof van Goor aan de Kruisstraat in Deever. De heemkundige vereniging uut Deever bestond toen nog niet. Het boekje van Arend Mulder is niet meer in de boekhandel te koop, echter is via het internet wel bij handelaren in tweedehands boeken te koop.
Het boekje ‘Diever in oude ansichten’ van Albertus Andree (in de volksmond veelal Bart Eulie genoemd) is vóór 1981 voor eigen rekening en risico uitgegeven door de Europese Uitgeverij in Zaltbommel. De heemkundige vereniging uut Deever bestond toen nog niet. Een print-on-demand exemplaar van het boekje is nog steeds voor veel geld verkrijgbaar bij de uitgever.
Het boekje ‘Kent u ze nog… die van Diever’ van de hiervoor genoemde Albertus Andree is in 1987 voor eigen rekening en risico uitgegeven door de Europese Uitgeverij in Zaltbommel. De heemkundige vereniging uut Deever bestond toen nog niet. Een print-on-demand exemplaar van het boekje is nog steeds voor veel geld verkrijgbaar bij de uitgever.
De vierde zin ‘Omdat er voor ….’ is daarom ook niet juist. Het betreft het eerste boekje.
De zin vóór de laatste zin ‘Er zijn vijfhonderd …..’ is niet juist. Deze moet luiden ‘De uitgever heeft vijfhonderd exemplaren gedrukt, waarvan de heemkundige vereniging uut Deever voor eigen rekening en risico slechts driehonderd exemplaren heeft afgenomen.’
Een print-on-demand exemplaar van het boekje ‘Diever, Ie bint ’t wel …‘ is nog steeds voor veel geld verkrijgbaar bij de uitgever. Gelukkig wordt in de webstee van de heemkundige vereniging uut Deever haar eerste uitgave volledig genegeerd.
De laatste zin van het berichtje hoort niet thuis in het berichtje, deze zin heeft betrekking op een ander onderwerp. Overigens is dit zo genoemde eerste lustrumboek nooit verschenen.

Abracadabra-1511

Posted in Cultuur, Diever, ie bint 't wel ..., Publicaties | Leave a comment