Category Archives: Baander

Geetiesern stalrèèm – model Deever en model Wapse

Het voormalige bedrijf Marwill in Houtigehage in de buurt van Drachten produceerde van het gietijzeren stalraam verschillende modellen, waaronder het stalraam van het model Deever en het stalraam van het model Wapse. De webstee www.marwill.nl is niet meer bereikbaar. Of het model Deever voor het gietijzeren stalraam in nieuwere na 1900 gebouwde boerderijen in Deever, Wittelte en Wapse streekgebonden was, dat valt te betwijfelen, maar dat is nog steeds in de praktijk te onderzoeken. De resultaten van dit onderzoekje zullen hier worden gemeld en getoond.
In het gehucht met de naam ’t Noord bij Wittelte staat aan de bijna wel zeker origineel Saksische esbrink un olde boerderee’je mit de konte hen de brink. Origineel-Saksisch-brinkers kan bijna haast niet. Daar kunnen de brinkologen van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever nog een puntje aan zuigen. Ech wè. Zie de bijgevoegde kleurenafbeelding.
In de als nieuw ogende achtergevel zit een kleine aachterbaander, maar in die achtergevel zitten ook drie kleine stalraampjes van het model Deever.
Vroeger was deze boerderij een stuk langer. Wellicht is de boerderij teruggerestaureerd naar zijn oorspronkelijk lengte, waarbij de hier zichtbare achtergevel, zo goed en zo kwaad als het kon, in een oude stijl is nagebouwd en voorzien is van een te kleine nep-aachterbaander. Of waren de eigenaren nog in het bezit van de originele bouwtekeningen ? Of hadden ze een foto van de achtergevel uit de tijd van vóór de verlenging van de boerderij ?
De redactie van ut Deevers Archief heeft de foto voor bijgaande afbeelding gemaakt op zaterdag 16 juni 2018.

Posted in Baander, Boerdereeje, Stalraèm model Deever, ut Noord | Leave a comment

Vusiering van un groeve op de kaarkhof

Op de kaarkhof an het begun van de Grönnegerweg bee Deever zijn rustplaatsen te vinden, waarbij niet enkel en alleen een rustplaatssteen staat, maar die ook zijn versierd met dingen die herinneren aan de persoon die in de rustplaats ligt of de personen die in de rustplaats liggen.
Dit is ook het geval met de rustplaats van dorpsfiguur Albert (Aubut) Keizer (geboren op 14 augustus 1883, overledenx op 30 december 1979) en zijn vrouw Jantje (Jantie) Warring (geboren op 12 november 1888, overleden op 30 november 1972).
Hun kinderen en kleinkinderen (toen nog geen achterkleinkinderen ?) kwamen op de erg oorspronkelijke gedachte de rustplaats van vader en moeder en opa en oma te versieren met een foto van hun oude keuterijtje an de Kruusstroate in Deever. Zie de afbeeldingen 1 en 2.
De redactie van ut Deevers Archief is helaas niet in het bezit van een mooie digitale kopie van de echte foto van dit keuterijtje.
Wel is in de verzameling van ut Deevers Archief de in afbeelding 3 getoonde ansichtkaart van het keuterijtje te zien. Deze kaart was in het begin van de zeventiger jaren van de vorige eeuw één van de eerste ansichtkaarten in kleuren uut de gemiente Deever en was te koop bij de boek- en kantoorboekhandel van Roelof (Roef) van Goor an de Kruusstroate in DeeverUt keutereegie van Albert (Aubut) Keizer en Jantje (Jantie) Warring stön toen nog op sien olde stee an de Kruusstroate in Deever. Ut keutereegie haar wel een siedbaander.
Blijkbaar hebben de nazaten van Albert (Aubut) Keizer en Jantje (Jantie) Warring voldoende rustplaatsrechtengeld in de kas van het kerkhofexploitatiebedrijf van de Voorkant Van Het Gelijk In Het Riante Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever gestort, want er staat (nog) geen paars sloopbordje bij het graf. Paars is een keizerlijke kleur, maar paars is ook de kleur van de rouw en de dood en de kleur van het verdwijnen in ruimte en tijd. Daarom lijkt de kleur paars voor een ordinair sloopbordje geen toepasselijke, maar wel een cynische kleur.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de twee hier afgebeelde kleurenfoto’s gemaakt op 16 juni 2018.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Posted in Alle Deeversen, Ansichtkoate, Baander, Kaarkhof an de Grönnegerweg, Keutereegie, Kruusstroate, Siedbaander | Leave a comment

Twee melkbuss’n van Willem Nijboer op ut rikke

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van oude foto’s van het voorbije boerenleven in de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. De redactie is verwoed verzamelaar van scans van foto’s waarop melkbussen van boeren uut de gemiente Deever zijn te zien. Hoe meer van dit soort afbeeldingen hij kan tonen, hoe liever het hem is.
In de collectie met de naam ‘Collectie Topografische Foto’s’ van het Drents Museum en aanwezig in het Drents Archief  in Assen is bijgaand afgebeelde zwart-wit foto (nummer DM3202500) van een boerderij in Oll’ndeever aanwezig. De naam van de maker van de foto is helaas niet bekend.
Het betreft de keuterboerderij van Willem Nijboer en zijn vrouw Arentje Kleene. De boerderij had tot en met 30 juni 1941 het adres Oll’ndeever 278, vanaf 1 juli 1941 tot en met 30 september 1976 het adres Oll’ndeever 32 en ná 1 oktober 1976 het adres Oll’ndeever 6. De hier afgebeelde foto is gemaakt in de periode toen de boerderij het adres Oll’ndeever 32 had. Dus de foto is in de periode 1941-1976 gemaakt. Maar in welk jaar ? De redactie heeft het vermoeden dat de hier afgebeelde foto vóór 1965 is gemaakt. De redactie verneemt van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief graag gegevens over de hier afgebeelde foto.
Maar hoe nostalgisch wil jij die oude foto’s van oude boerderijen in de olde gemiente Deever eigenlijk hebben ? De redactie kan zich bijna geen foto’s voorstellen die nostalgischer zijn dan de hier afgebeelde foto. Een oud rietgedekt keuterboerderijtje, een boerenkar met houten wielen, blien’n veur de raèm’m, un waèterpompe, melkbuss’n op ut rikke, erfverharding van veldkeitjes, un deure in ut siedbaandertie. Je zou bijna kunnen denken dat een en ander voor de foto in scène is gezet. Ut pothokke stond aan de andere kant van het boerderijtje. De melkbussen waren voorzien van het leveranciersnummer 212.
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op zaterdag 17 december 2022. Het keuterboerderijtje stond ongeveer op de plek waar nu een soort van houten keet (tijdelijke woning ?) staat. Zie de betreffende door Henk Nijboer gemaakte tekening in ut Deevers Archief.

Posted in Baander, Boer'nlee'm, Keutereegie, Melkbusse, Oll'ndeever, Verdwenen object | Leave a comment

Boerdereegie van Rensinus Garries op ut Kastiel

Op de hier getoonde kleurenfoto is een boerderijtje met een verbouwde siedbaander op ut Kastiel in Deever te zien. Op 2 januari 2017 woonden daar nog Rensinus Gerrits (Garries) en zijn vrouw. De redactie van ut Deevers Archief heeft deze kleurenfoto gemaakt op 2 januari 2017. Het had in de nacht van 1 januari op 2 januari 2017 toevallig net een beetje gesneeuwd. De sneeuw lag ’s middags om een uur of twaalf nog steeds op de reet’n doake van ut boerdereegie van Rensinus Garries.
De hier getoonde kopafbeelding is een uitsnede van de hier getoonde kleurenfoto. De kopafbeelding te zien geweest van 5 januari 2017 tot en met 29 mei 2017.

De redactie van ut Deevers Archief vervangt zo nu en dan voor de broodnodige variatie de kopafbeelding van ut Deevers Archief. Als jij in het bezit bent van een mooie afbeelding uut de gemiente Deever en jij acht een uitsnede van deze afbeelding  geschikt als kopafbeelding van ut Deevers Archief, aarzel dan niet deze afbeelding naar de redactie te sturen. Het formaat van een kopafbeelding is 940 x 198 puntjes (200 dpi). Als jij een getoonde kopafbeelding lelijk vind als kopafbeelding van ut Deevers Archief, aarzel dan niet jouw mening duidelijk aan de redactie kenbaar te maken. Als jij een reeds getoonde kopafbeelding graag nog een keer als kopafbeelding van ut Deevers Archief wilt zien, aarzel dan niet dit duidelijk aan de redactie kenbaar te maken.

abracadabra-545abracadabra-546

Posted in Baander, Boerdereeje, Deever, Kopplètie, Siedbaander, ut Kastiel, Winter | Leave a comment

De jonge boerenzoon Jans Roelof Tabak

In het Drentsch Archief bevindt zich in de collectie Monumentenzorg bijgaand afgebeelde zwart-wit foto. Het fotonummer is MZ1070010103, het negatiefnummer is 553.09. De foto is gemaakt op 18 juni 1969.
De op 20 november 2019 overleden Jans Roelof Tabak staat hier als een jongen van ruim twintig jaren in boerenoverall, op klompen en met een hooivork in de hand bee de siedbaander van de boerderij van zijn ouders Jan Tabak en Griet Bennen an de Aachterstroate (vrogger de Zaandhook) in Deever. Bijna een volwassen kerel. Klaar voor de toekomst. Klaar voor het grote boerenwerk.
De boerderij had toen nog als adres Aachterstroate 8. De boerderij had op 20 november 2019 als adres Aachterstroate 10.
Links voor de boerderij staat een wagen met melkbussen. Achter de boerderij staan een kunstmeststrooier en een auto. Tegen de muur bij de siedbaander staat een weidewaterpomp voor koeien.
De redactie van ut Deevers Archief heeft op woensdag 11 december 2019, de kleurenfoto van de boerderij van wijlen Jans Roelof Tabak gemaakt. Met op de voorgrond een nostalgische, toekomstbestendige, klimaatbestendige, fairtrade straatlantaarn in de vorm van een imitatie van de tot 1925 in Deever gebruikte petroleumlantaarn. Voorwaar een neemoedse achterwaartse sprong naar de toekomst. Maar niet heus.
De redactie heeft de tweede kleurenfoto van de boerderij van wijlen Jans Roelof Tabak overgenomen uit google maps. Deze foto is in mei 2019 gemaakt.

Posted in Aagterstroate, Baander, Boerdereeje, Jans Roelof Tabak, Siedbaander | Leave a comment

Un olde saksiese boerdereeje in Ten Darp

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is de volgende tekst bij afbeelding 56 gepubliceerd. Op deze afbeelding van een prachtige ansichtkaart uit omstreeks 1930 is een oude Saksische boerderij in Ten Darp bij Wapse te zien.

56 – Ten Darp – Schilderachtig dorpsgezicht – ± 1930
In het dorp Diever stonden de boerderijen destijds in een grote groep bij elkaar. De bebouwing werd geheel omgeven door de Westeresch, de Noorderesch, de Heezeresch, de Molenesch en de Zuurlanderesch. In tegenstelling tot Diever ontstonden in Wapse destijds om de Binnenesch en de Aarlanden vijf kleine groepen boerderijen: Ten Have (’t Naove), Soerte, Veldhuizen, Veenhuizen en Ten Darp.
Hier zijn de boerderijen van Ten Darp te zien. Bij een groep Drentsche boerderijen ontstond veelal een brink, die als gemeenschappelijke ruimte werd gebruikt. In Ten Darp is de brink verdwenen, maar moet de hier zichtbare ruimte bij de boerderijen zijn geweest. De voormalige brink is op het oorspronkelijke kadastrale minuutplan uit 1832 goed te herkennen.
De tekst op de foto zegt genoeg, maar op dit Ten Darp en dan in de herfst passen ook goed de woorden van Vincent van Gogh die in 1883 bij zijn aankomst in Zweelo schreef: Het inrijden van het dorp was toch zoo mooi. Enorme mosdaken van huizen, stallen, schaapskooien, schuren. Hier zijn de woningen heel breed tusschen eikeboomen van een superbe brons.
De boerderij met de siedbaander werd bewoond door Hendrik, Janna en Roelofje Koning. Roelofje is later met Jan Veenhuis getrouwd. In de boerderij daarachter woonden Johannes Hilberts (Jan Booij) en Klaasje Reinders. Het schuurtje in het midden hoorde bij deze boerderij. Het kleine huis naast het schuurtje met het boerderijtje daarachter werd bewoond door Frederik Ofrein en Hendrikje Jonkers. In de boerderij achter de toen al redelijk forse eik woonden Jacob van der Veen en Stina Haveman. Als de Wapser jeugd naar de catechisatie (kesaosie) of de muziek in Diever ging, dan was het schuurtje van Jan Booij het vaste verzamelpunt. De eik die zoveel sfeer geeft aan deze foto is nog niet zo lang geleden gekapt.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In 1999 was de redactie nog niet zo bezig met de juiste schrijfwijze van ut Deevers. Tegenwoordig volgt de redactie de Anne-Mulder-methode, dat wil onder meer zeggen dat de redactie bijvoorbeeld ’t Naove (Ten Have) nu schrijft als ’t Noave (Ten Have) en bijvoorbeeld kesaosie (catechisatie) nu schrijft als kesoasie (catechisatie), omdat in die Deeverse woorden niet de a-klank, maar de o-klank overheerst. Dat had Anne Mulder goed gehoord.
De redactie beschouwt deze prachtige zwart-wit ansichtkaart wel als een echt topstuk, ech wè.
De redactie heeft de twee kleurenfoto’s gemaakt op 9 april 2013. Op de afbeelding van de zwart-wit ansichtkaart is van de boerderij aan de rechterkant één siedbaander te zien. Op de eerste kleurenfoto blijkt deze boerderij twee siedbaanders te hebben. Het kan best zo zijn geweest dat de boerderij eerst reikte tot ongeveer de groene container en later is uitgebreid tot zijn huidige vorm. Dat is nog te onderzoeken. Ok op de reet’n doake van disse boerdereeje greut wè oarig wat mos.
Op de twee kleurenfoto’s is te zien dat aan de achterkant van deze boerderij ook tamelijk grote deuren zitten, maar de redactie beschouwt deze niet als de deuren van een aagterbaander, want ie könt ur neet mit un wèèg’n mit heuj hen binn’n.
Op de tweede kleurenfoto is aan de andere lange kant van deze boerderij geen siedbaander te zien. In het dak van het voorhuis aan de straatkant is nu een soort van dakkapel te zien.



Posted in Ansichtkoate, Baander, Boerdereeje, Diever, ie bint 't wel ..., Siedbaander, Ten Darp, Topstuk | Leave a comment

Ut groevemuseumpie sal ur nooit koo’m

Om een idee te krijgen van de oorspronkelijke gevel van ut liekwaeg’nschuurtie an de Shakespearealley (voorheen Bosweg) in Deever verwijst de redactie naar een verbouwtekening uit 1965. In dat jaar is ut olde liekwaeg’nschuurtie grondig vernield en verbouwd tot een soort van des werelds kleinste clubhuisje van de Jonge Heertjes Van De Padvinderij.
In de oostelijke gevel van het gebouwtje is bij de restauratie in 2017 de originele veurbaander weer aangebracht; zie afbeelding 1.
De noordelijke gevel van het gebouwtje is bij de restauratie in 2017 niet in de originele staat hersteld, want het raampje ontbreekt; zie afbeelding 2.
De westelijke gevel van het gebouwtje is bij de restauratie in 2017 niet in de originele staat hersteld, want de nog aanwezige aachterbaander moet nog met geschwinde spoed en in gestrekte draf worden vervangen door een gewone deur; zie afbeelding 3.
De zuidelijke gevel van het gebouwtje is bij de restauratie in 2017 niet in de originele staat hersteld, want een raampje ontbreekt; zie afbeelding 4.
In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van vrijdag 20 oktober 2017 verscheen op bladzijde 13 het ronkende, snorkende en brallende poeha-bericht ‘Uitvaartmuseum gaat er eindelijk komen’ over de ‘eindelijke’ opening van een groevemuseumpie in ut liekwaeg’nschuurtie bee’j de vooralsnog gratislangparkerenbrink (voorheen het marktterrein) an de Shakespearealley (voorheen Bosweg) in Deever. De redactie verwijst daarvoor naar het bericht Kleinste museumpje ter wereld nog steeds niet open.
De redactie van het Deevers Archief heeft bijgaande vier afbeeldingen van ut liekwaeg’nschuurtie an de Shakespearealley (voorheen Bosweg) in Deever gemaakt op maandag 27 juli 2019. Toen was in ut liekwaeg’nschuurtie nog steeds niet het kleinste museumpie ter wereld gevestigd.
Tot directeur-conservator van het groevemuseumpie is na een uiterst zorgvuldige selectieprocedure benoemd de Deeverse top-amateur-historicus en groevegoeroe Jans Tabak uut de Aachterstroate in Deever.
De redactie is na twee jaar vergeefs en geduldig wachten er volledig van overtuigd geraakt dat het groevemuseumpie nooit in ut liekwaeg’nschuurtie zal worden ingericht en geopend. Nee, nooit !
Maar misschien kan in ut liekwaeg’nschuurtie een commercieel Shakespearemuseumpie of een commercieel Shakespearekioskie worden ingericht en geopend ? Per slot van rekening moeten de neringdoenden in de gemiente Deever in de watten worden gelegd en in de gelegenheid worden gesteld de naam Shakespeare financieel tot diep op het bot en langdurig kunnen uitbaten.
De redactie van het Deevers Archief moet helaas wel vaststellen dat de twee zwerfstenen, die op zaterdag 16 juni 2018 nog aanwezig waren aan de linkerkant van de bestrating voor de oostgevel van ut liekwaeg’nschuurtie, op maandag 27 juli 2019 niet meer aanwezig waren. Wellicht zijn deze twee zwerfstenen gejat of gestolen of geleend ? Wie is de eigenaar van deze twee verdwenen zwerfstenen ? Of hebben De Niet Zo Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Ontzettende Gelijk Van De Gemeente Westenveld de twee zwerfstenen verplaatst naar een andere toplocatie in de gemiente Deever ?

Afbeelding 1 – Oostgevel van ut liekwaeg’nschuurtie an de Shakespearealley (voorheen Bosweg) in Deever

Afbeelding 2 – Noordgevel van ut liekwaeg’nschuurtie an de Shakespearealley (voorheen Bosweg) in Deever

Afbeelding 3 – Westgevel van ut liekwaeg’nschuurtie an de Shakespearealley (voorheen Bosweg) in Deever
Afbeelding 4 – Südgevel van ut liekwaeg’nschuurtie an de Shakespearealley (voorheen Bosweg) in Deever

Posted in Baander, Bosweg, Lijkwagenschuurtje, Museum | Leave a comment

Gedraaide vierkante ramen in een boerderij

In de boerderij an de Heufdstroate in Deever, waar eerder de familie Bakker -wie heeft gegevens over de familie Marinus (?) Bakker ?- woonde, bevinden zich in de zijgevel aan de straatzijde drie gedraaide ramen, zo te zien zitten de kozijnen keurig in de verf en bevindt zich in de siedbaander ook een gedraaid raam, dat nota bene ook kan worden geopend. Zie de twee kleurenfoto’s. Die vier op deze manier aangebrachte ramen moeten enigst zijn in Nederland. Echt wel.
Wat ook opvalt is het mooie grote lange dubbele muuranker. Dit anker brengt blijkbaar voldoende kracht over op de constructie, want de buitenmuur staat nog steeds mooi recht.
Wel is het de eigenaar van het pand aan te raden bij de hoofdbeleidsambtenaar voor de openbare ruimte van de voorkant van het gelijk vergunning aan te vragen voor het verwijderen van het openbare groen uit het looppad bij de gevel, want wortelgroei is op den duur schadelijk voor de fundering. Echt wel. Zou funderingsschade ook het geval zijn geweest bij de netjes gerepareerde scheur onder het rechtse raam in de zijgevel ?
De reet’n doake is mooj mit grüne mos begröjt, moar so loat’n meins’n, aans verrop ie de bool.
De redactie van het Deevers Archief heeft de kleurenfoto van de ramen in de zijgevel gemaakt op 3 oktober 2012 en heeft de kleurenfoto van de zijbaander gemaakt op 26 april 2018.
Ter vergelijking of juist niet ter vergelijking is op bijgevoegde ansichtkaart uit de twintiger jaren van de vorige eeuw, aan de rechterkant de boerderij te zien, waarvan de drie ramen in de zijgevel en het raampje in de baander deel uitmaken.
Aan de linkerkant van de ansichtkaart was in het tweede pand met de hoge rechte voorgevel an de Heufdstroate in Deever het postkantoor gevestigd. Het pand was in Deever het enige pand met een plat dak. Het pand werd bewoond door de postkantoorhouder met zijn gezin. Wie kan de redactie van het Deevers Archief helpen met het benoemen van de bewoners van de andere panden. De foto is genomen in de richting van de Kruusstroate.


Posted in Ansichtkoate, Baander, Boerdereeje, Deever, Heufdstroate | Leave a comment

Kleinste museumpje ter wereld nog steeds niet open

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van vrijdag 20 oktober 2017 verscheen op bladzijde 13 het bladzijdegrote poeha-bericht ‘Uitvaartmuseum gaat er eindelijk komen’ over de opening van een uitvaartmuseumpje in ut liekwaeg’nschuurtie an de Bosweg in Deever. Zie de bijgevoegde afbeelding van het onleesbaar gemaakte bericht.
Hier volgt een kort citaat uit het bericht.
Het gaat dan eindelijk toch gebeuren. Het lijkwagenhuisje aan de Bosweg in Deever wordt ingericht als een uitvaartmuseumpje. Het is de bedoeling dat het museum in het voorjaar van 2018 wordt geopend. Het museum is vanaf dat moment één middag per week en op afspraak toegankelijk voor het publiek.
Het voorjaar is inmiddels verstreken en bij ut liekwaeg’nschuurtie an de Bosweg in Deever is nog geen spoor van enige inrichtingsbezigheid te bekennen. De redactie leeft in de veronderstelling dat de timmerkunstenaar van de heemkundige vereniging uut Deever toch wel al een soort van fraai aankondigingsbord in elkaar had geknutseld of gekunsteld en aan de voorbaander van ut liekwaeg’nschuurtie had vastgespijkerd.
Maar dat bleek niet het geval. De redactie heeft voor alle zekerheid de foto voor bijgaande afbeelding van de voorgevel van ut liekwaeg’nschuurtie op zaterdag 16 juni 2018 gemaakt. Het was inderdaad nog in de lente. Nergens aan de gevel is te lezen dat hier een uitvaartmuseumpje is gevestigd of zal worden gevestigd. Of zou een en ander met een poster zijn aangekondigd op het groene elektriciteitskastje naast ut liekwaeg’nschuurtie en is daar inmiddels een poster van het popfestival Dauwpop 2018 overheen geplakt ?
Wat aan de op 16 juni 2018 gemaakte foto opvalt zijn de twee betekenisloze en hinderlijke betuttelpaaltjes van de voorkant van het gelijk en het ontbreken van een oud uitvaartsymbool in de bestrating van het opritje naar de voorbaander. De bestratoloog van de heemkundige vereniging uut Deever moet nog een middagje hard aan de slag om met rode of paarse stukjes straatklinker een stemmig en passend symbool in het opritje aan te brengen.
De redactie zou het niet openen van het uitvaartmuseumpje in ut liekwaeg’nschuurtie an de Bosweg in het museumloze Deever (het Oermuseum is geen museum, maar een soort van veredelde bezigheidstherapiewerkplaats) toch wel een klein rampje van de derde orde vinden, temeer omdat het mogelijk aanstaande uitvaartmuseumpje als kleinste museumpje ter wereld na opening regelrecht gaat worden vermeld in de volgende editie van het Grote Guiness Book Of Records. Echt wel.


Posted in Baander, Bosweg, Lijkwagenschuurtje, Museum | Leave a comment