Category Archives: Greinse

In de webstee www.lc.nl van de Leeuwarder Courant verscheen op 22 september 2011 het volgende bericht:
Grenspaaltjes Friesland-Drenthe gerestaureerd
ZORGVLIED – Met de herplaatsing van grenspaal 49 op de Fries-Drentse grens bij Zorgvlied is een restauratieproject van de provincie Fryslân voltooid. Van de 148 gietijzeren palen die de grens sinds 1894 afbakenden, waren nog 51 over. Deze zijn allemaal opgeknapt. Beide provinciewapens zijn op de paaltjes te zien.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Greinspoaltie IL (je mag blijkbaar ook XLIX of XXXXVIIII of XXXXIX noteren) (dat wil zeggen greinspoaltie 49) op de grens van de provincie Friesland en de provincie Drente staat op Zorgvliet in de gemiente Deever bij camping De Twee Provinciën.
Bij dit greinspoaltie staat een paaltje waaraan het straatnaambordje ‘De Monden’ is bevestigd. Het gegalvaniseerde paaltje staat op kosten van de gemeente Westenveld in het gebied van de gemiente Deever op ongeveer 20 cm van de grens. Daar komt de gemeente Ooststellingwerf mooi mee weg.
Het  roestgevoelige gietijzeren greinspoaltie IL (greinspoaltie 49) bevond zich op 11 december 2019 nog in een goede staat van onderhoud. Dit greinspoaltie is helaas wel kwetsbaar voor diefstal, want gemakkelijk bereikbaar met een auto met aanhanger.
De redactie heeft de eerste kleurenfoto gemaakt op 21 november 2014. De redactie heeft de tweede en de derde kleurenfoto, waarop een stukje van de weg met de naam ‘de Monden’ is te zien, gemaakt op woensdag 11 december 2019.
In google.nl/maps zijn ook afbeeldingen van greinspoaltie IL (greinspoaltie 49) te vinden, waaronder een afbeelding uit maart 2019.

In 1886 werden de gemeenten op de grens van Friesland en Drente gevraagd het tracé en de markering van de grens te controleren. In 1894 zijn 147 gietijzeren grenspaaltjes geplaatst. Veertig van deze provinciale grenspaaltjes staan op de grens van de gemiente Deever en de gemiente Ooststellingwaarf.
De zwart-wit geverfde grenspaaltjes staan ongeveer 60 cm boven het maaiveld en een even groot deel van het paaltje zit onder de grond. De paaltjes stonden gemiddeld 500 meter uit elkaar en staan op oude kaarten als GP (grenspaal) met een getal aangegeven.
Greinspoaltie XLIV (greinspoaltie 44) staat bij een sloot (een grensslootje) een paar honderd meter ten zuiden van de Verwersweg op Zorgvliet bij een knik in de grens. Dit gietijzeren en roestgevoelige paaltje zat in april 2013 keurig in de verf, het lijkt alsof het paaltje in 2012 of 2013 een verfbeurtje heeft gehad. In september 2018 vertoonde de bovenkant van het paaltje al weer enige roeststrepen.
Het is wel zaak ut Deeverse aarfgood blijvend goed te onderhouden !
Op de twee hier afgebeelde kleurenfoto’s is op de achtergrond de Verwersweg op Zorgvliet te zien. De grens loopt aan de linkerkant van de sloot.
Het kan zijn dat de grens tussen de twee provincies van invloed is op de inrichting van het cultuurlandschap, zeg maar het aanharken van de uithoeken van de gemiente Deever.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto (Afbeelding 1) gemaakt op 9 april 2013, in het vroege voorjaar, met water in de sloot, met bomen zonder bladeren.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto (Afbeelding 2) gemaakt op woensdag 19 september 2018, in de late zomer, zonder water in de sloot, met bomen met bladeren.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

In de knik van de greinse tussen de gemiente Deever in Drente en de gemiente Ooststellingwaarf in Frylân iets ten noorden van de Verwersweg op Zorgvlied staat het zwart-wit-geschilderde goed onderhouden gietijzeren provinciale greinspoaltie XLVI (greinspoaltie 46).
De redactie van ut Deevers Archief heeft de twee bijgaande kleurenfoto’s van dit greinspoaltie in de middag van woensdag 19 september 2018 gemaakt. De redactie stond daarvoor met toestemming van de eigenaar in een weiland in de provincie Frylân.
De redactie schat in dat minder dan 1 ‰ (1 op de duizend) van alle inwoners van de gemiente Deever dit greinspoaltie ooit heeft gezien.
Op een greinspoaltie hoort het wapen van de provincie Drente aan de Drentse kant van de grens te staan en hoort het wapen van de provincie Fryslân aan de Friese kant te staan. Dat is bij greinspoaltie XLVI (greinspoaltie 46) wel in orde.
De redactie heeft in de loop van de jaren ongeveer alle greinspoalties op de greinse van de gemiente Deever in Drente en de gemiente Ooststellingwaarf in Fryslân zelf op de foto gezet en in ut Deevers Archief opgenomen. Desalniettemin wil de redactie ook graag foto’s van greinspoalties tonen van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief.
Greinspoaltie XLVI (greinspoaltie 46) heeft ook een hele tijd in de sloot naast de greinse gelegen, wat is te zien op foto 3. Grenspalenliefhebber en grenspalenkenner Herman Posthumus heeft foto 3 op 21 september 2007 gemaakt. De redactie is hem bijzonder erkentelijk voor het mogen opnemen van deze foto in ut Deevers Archief.

Foto 1 – Greinspaoltie 46 op 19 september 2018
Foto 2 – Greinspaoltie 46 op 19 september 2018
Foto 3 – Greinspoaltie 46 lag op 21 september 2007 in de grenssloot (foto Herman Posthumus)

De redactie van ut Deevers Archief heeft de vier kleurenfoto’s gemaakt in de middag van donderdag 22 november 2019.
Greinspoaltie L (greinspoaltie 50) is aanwezig. Greinspoaltie L (greinspoaltie 50) staat op het rechte deel van de Drents-Friese greinse tussen de wegen De Monden en de Appelsgascheweg, maar staat niet meer op zijn oorspronkelijke plek. Greinspoaltie L (greinspoaltie 50) staat nu ongeveer honderd meter ten westen van zijn oorspronkelijke plaats.
Op een greinspoaltie hoort het wapen van de provincie Drente an de Dreinse kaante van de greinse te staan en hoort het wapen van de provincie Fryslân aan de Friese kant van de greinse te staan. Dat is bij dit keurig onderhouden greinspoaltie L (greinspoaltie 50) wel in orde.
De redactie is vastbesloten van elk nog aanwezig provinciaal greinspoaltie op de greinse van de gemiente Deever in Drente en de gemiente Ooststellinwaarf in Fryslân een flink aantal zelf gemaakte foto s in ut Deevers Archief op te nemen. En zo mogelijk ook mooie oude foto’s van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. Ech wè.

Langs de greinse tussen Fryslân en Drente ligt het overblijfsel van een zo genoemde landweer. Deze landweer stamt waarschijnlijk uit de late middeleeuwen en heeft globaal op de grens van de provincie Drente en de provincie Fryslân gelegen. Een landweer is een opgeworpen aarden verdedigingswal. Deze wal moest mensen en dieren, die vanuit Drente naar Fryslân wilden, tegenhouden. Tussen de weg van Zorgvlied naar Elsloo en de Appelschaseweg is het overblijfsel van een deel van de landweer nog in goede staat.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde vier kleurenfoto’s gemaakt op woensdag 11 december 2019.
Ter hoogte van recreatiepark Groot Bartje op Zorgvlied staat op het overblijfsel van de landweer het greinspoaltie XLVII (greinspoaltie 47). Het wapen van Fryslân op het greinspoaltie is keurig aan de Friese kant van het paaltje te zien. Het wapen van Drente op het greinspoaltie is keurig aan de Drentse kant van het paaltje te zien.
Op het overblijfsel van de landweer in de buurt van het greinspoaltie XLVII (greinspoalyie 47) staat zo te zien al jaren een met algen bedekte caravan weg te rotten en wat is de bedoeling van die tractorband ? Heeft de eigenaar van de aangrenzende recreatiewoning dan totaal geen respect voor de historische waarde van het overblijfsel van de landweer ?
Is de eigenaar van het aangrenzende perceel, waarop de zichtbare – niet voor permanente bewoning bedoelde – recreatiebungalow staat, ook de eigenaar van het aangrenzende deel van de landweer ? Toch zeker niet ? Het deel van het overblijfsel van de landweer ter plekke zal van de provincie Drente of van de provincie Fryslân of van beide provincies zijn. Wellicht is de eigenaar van de niet-verplaatsbare recreatiewoning en de recreatiegrond op enigerlei wijze te vermurwen zijn gammele met algen bedekte wegrottende verplaatsbare recreatiewoning naar zijn eigen recreatiegrond te slepen ? Of moet het bevoegd gezag gaan handhaven ?
De redactie verwijst voor de volledigheid ook naar het bericht Greinspoaltie 47 niet op dezelfde plaats herplaatst.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief van 19 april 2023
De heer Hans Salverda heeft op 19 april 2023 met zijn slimme telefoon de coördinaten van grenspaal 47 opgemeten:
52°55’34.7″ Noorderbreedte en 6°15’11.9″ Oosterlengte.

In de Olde Möppeler (de Meppeler Courant) van 30 juli 2012 én vervolgens in het Dagblad van het Noorden van 1 augustus 2012 verscheen ongeveer hetzelfde volgende mini-berichtje.

ZORGVLIED – Grenspaal op nieuwe plaats
De gerestaureerde grenspaal is herplaatst op de oude landweer bij de Willingehoek van camping Groot Bartje in Zorgvlied. De grenspaal is onder het puin vandaan gehaald. Henk Schurer doopte op de historische grens tussen Elsloo en Zorgvlied de paal met water uit de Linde. De vinder van de paal, Hans Salverda, werd als voogd van de paal benoemd. Met het vinden van de paal wordt de historische grens tussen Friesland en Drenthe zo langzamerhand weer zichtbaar.

In het Dagblad van het Noorden van 1 augustus 2012 verscheen het nagenoeg zelfde volgende mini-bericht.

ZORGVLIED – Historische grenspaal tussen Drenthe en Friesland
De gerestaureerde paal die de historische grens markeert tussen Friesland en Drenthe, is op de oude landweer bij de Willingehoek in Zorgvlied herplaatst. Op de historische grens tussen Elsloo en Zorgvlied werd de paal gedoopt met water uit de Linde. Vinder Hans Salverda werd als voogd van de paal benoemd. Door de herplaatsing van de paal wordt de historische grens tussen Friesland en Drenthe langzaam weer zichtbaar.

Aantekeningen van de redactie van ut Dievers Archief
De schrijver van de veel op elkaar lijkende mini-berichten gebruikt de term ‘historische grens’, echter om de ligging van deze grens is in het verleden nooit enige strijd geweest, in feite gaat het om een greinspoaltie op de kunstmatige scheidingslijn tussen twee bestuurlijke eenheden, te weten de provincie Fryslân en de provincie Drente.
Greinspoalties worden in elk geval geplaatst op het punt waar de grens een knik maakt, zo ook de greinspoalties tussen de provincies Fryslân en de provincie Drente in de gemiente Deever. Van oudsher moet bij het ene greinspoaltie het volgende greinspoaltie zijn te zien.
Het artikel geeft niet aan om welk grenspoaltie het gaat, maar het is waarschijnlijk dat het hier om greinspoaltie XLVI (greinspoaltie 46) gaat.

De heer Harry ten Veen reageerde op 9 april 2019 als volgt.
Goedemiddag.
Ik kijk weleens op de site vanwege de grenspalen.
Dat is mijn grootste interesse.
Bij de herplaatsing van deze grenspaal was ik aanwezig.
Ik heb ook veel foto’s.
Het nummer van de grenspaal is 47.
Dat is absoluut juist.
Het filmpje dat te vinden is op http://www.gemeentediever.nl/dorpen/zorgvlied/index.html (even naar beneden scrollen) is trouwens van mij.
Groet, Harry ten Veen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief van 9 april 2019
De redactie is de heer Harry ten Veen bijzonder erkentelijk voor zijn reactie.
De redactie heeft in de titel van het bericht het romeinse nummer XLVI (nummer 46) gewijzigd in het romeinse nummer XLVII (nummer 47).
De redactie verwijst ook naar het bericht Paal maakt oude grens zichtbaar in de digitale krant Nieuwe Ooststellingwerver.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De heer Hans Salverda heeft op 19 april 2023 met zijn smartphone de coördinaten van grenspaal 47 opgemeten:
52°55’34.7″ Noorderbreedte en 6°15’11.9″ Oosterlengte.