Zoekterm
Oproep
De redactie publiceert over vrogger in de gemiente Deever graag herinneringen, verhalen, reacties, artikelen uit tijdschriften, berichten, scans van foto's en ansichtkaarten, afbeeldingen van tekeningen en schilderijen, enzovoort. Stuur deze naar ut Deevers Archief. Wacht daar niet mee. Vandaag is morgen verleden tijd.Berichten
Onderwerpen
- 10 april 1945 (9)
- 12 april 1945 (1)
- 22 november 1944 (1)
- Aachterstroate (23)
- Aar'mkhuus (11)
- Aardgaswinning (2)
- Aardkundig monument (2)
- Aarfgood (136)
- Abe Brouwer (17)
- Albert Egges van Giffen (25)
- Albertus Christiaan van Daalen (20)
- Algemeen (14)
- Alle Deeversen (174)
- Alle Eikenhorsters (1)
- Alle Wapsers (2)
- Ambacht (7)
- Amsterdamse huis (2)
- An de Deeverbrogge (119)
- An de Deeverse sluus (2)
- Ansichtkoate (363)
- Aquarel (4)
- Atlas van de gemeente Diever (6)
- Auteursrecht (1)
- Automobiel (3)
- Baander (9)
- Bedrief (27)
- Beeld (14)
- Beltmeule (7)
- Bestuur (1)
- Bidplaètie (11)
- Binnenes (9)
- Boek An de Brogge (17)
- Boer'nlee'm (46)
- Boer'nwaark (7)
- Boer’nlienbaank (8)
- Boerdereeje (85)
- Boermarke (6)
- Boermarke van Diever (8)
- Bolder’n (5)
- Bolderhook (1)
- Boo’mlocht (1)
- Bosgesichte (11)
- Bosweg (50)
- Braandkoele (9)
- Braandtoor’n (12)
- Brink (109)
- Brinkstroate (11)
- Bultie (5)
- Burgemeester Van Osbank (9)
- Burgemeesterwoning (7)
- Café Balsma (21)
- Café Barteld Smit (1)
- Café Berend Slagter (3)
- Café Brinkzicht (23)
- Café Centrum (3)
- Café De Harmonie (2)
- Café de Lange (1)
- Café Jan Barelds (4)
- Café Jonkers (1)
- Café Pereboom (1)
- Café Sjoert Benthem (2)
- Café Slagter (1)
- Café Trompetter (5)
- Café Wesseling (2)
- Café-Logement (4)
- Cafe-Logement Roelof Seinen (2)
- Café-Logement Sjoert Benthem (14)
- Café-Restaurant Het Witte Huis (2)
- Camping 'de Zonnekamp' (1)
- Camping Deever (1)
- Canadezen (17)
- Canon van de gemiente Deever (5)
- Castra Vetera (16)
- Cent'n griep'm (1)
- Communicatie (2)
- Corona-pandemie (5)
- Crescendo (2)
- Cultuur (26)
- Cultuurhistorie (14)
- D-nummer (4)
- D.S.M. (4)
- De aandere kaante van de bos (64)
- de Deeverse bos (5)
- de Deeverse mesiek (1)
- de Drie Provinciën (2)
- de Gowe (72)
- de Kaamp op de Oeren (26)
- de Kalkoo’ms (8)
- de Kloeze (4)
- de Olde Willem (59)
- de Ruiter de Wildt (20)
- de Saandkaamp (3)
- de Stroom (1)
- de Uilenhorst (10)
- de Weier (4)
- de Witteler Baarg (15)
- Deever (297)
- Deevermarkt (2)
- Deevers (35)
- Deevers Archief (3)
- Deeverse bos (3)
- Deeverse braandwièr (12)
- Deeverse brogge (1)
- Deeverse prullaria (11)
- Deeverse sluus (12)
- Diever, ie bint 't wel … (67)
- Digitale tijdperk (1)
- Dingspilhuus (8)
- Dokterswoning (5)
- Dorpsfiguur (32)
- Dorpsgesigte (4)
- Dorpskracht (32)
- Dorpsstroate (22)
- Dr. Pol (7)
- Dreinse Heufdvoat (16)
- Duurzame energie (1)
- Dwarsdrift (2)
- Economie (3)
- Eendeviever (6)
- Electrificatie (1)
- Ellert en Brammert (22)
- Emigrant (6)
- Etherpiraat (2)
- Ets (1)
- Eup’mlogtspel (38)
- Familie Zaligman (5)
- Fanfare (5)
- Fraanse parachutist (10)
- Geert Dekker (9)
- Gees Schoemaker (3)
- Gemeente Westenveld (36)
- Gemeentelijke camping (1)
- Gemiente Deever (97)
- Gemientebestuur (17)
- Gemientehuus (42)
- Gemientelijk monument (4)
- Geschiedenis (1)
- Greinse (30)
- Greinspoal (33)
- Greinspoele (6)
- Griffemiède kaarke (11)
- Griffemiède skoele (7)
- Grönnegerweg (28)
- Grüne Kruus (1)
- Grünedal (8)
- Haarm Hessels (24)
- Haentie op mien stokkie (3)
- Hans Kuiper (13)
- Heezerbaarg (8)
- Heezeresch (24)
- Heufdstroate (67)
- Historische kalender (10)
- Hoarsluus (2)
- Hotel Blok (18)
- Hotel Het Drentse Wold (2)
- Huize Zorgvliet (4)
- Hunnebedde D52 (34)
- Hunnebedde D52a (3)
- Hutte (2)
- Iemenhof (2)
- Ièste Wereldoorlog (2)
- Jan Cornelis Meiboom (10)
- Jan Frederik Hilkemeijer (2)
- Jan Haarm Pol (7)
- Jans Roelof Tabak (13)
- Joarmaarkt (2)
- Johannes Minderaa (3)
- Jongenskamp de Eikenhorst (55)
- Joodse inwoner (13)
- Julius Verwer (2)
- Kaarke an de brink (93)
- Kaarkhof aachter Obadja (1)
- Kaarkhof an de brink (4)
- Kaarkhof de Monden (3)
- Kaarkhof Grönnegerweg (22)
- Kalter’n (11)
- Kalterbrook’n (1)
- Kastanjelaène (2)
- Kattelieke Kaarke (29)
- Kebied skeet’n (9)
- Kerkstraat (1)
- Kerspel Diever (2)
- Keukenlaène (1)
- Keutereegie (25)
- Kitsch (6)
- Klaas Kleine (31)
- Klaas Marcus Balsma (22)
- Kleine Brink (8)
- Kleine Es (1)
- Kleuterskoele 'de Buitelbam' (3)
- Kloosterstroate (16)
- Koekoeksviever (1)
- Kogelvanger (2)
- Kopplaètie (35)
- Krimpsignaal (6)
- Kruusstroate (46)
- Kuunst in de gemiente Deever (129)
- L.F.N.-logtfoto (4)
- Lammert Huizing (2)
- Landbouw (19)
- Landgoed Berkenheuvel (48)
- Landgoed Groot en Klein Wateren (4)
- Landgoed Zorgvliet (4)
- Landhuis Berkenheuvel (4)
- Landschap (7)
- Landverhuizer (3)
- Legere skoele in Deever (25)
- Levensboom (1)
- Lijkwagendienst (4)
- Lijkwagenschuurtje (3)
- Lodewijk Guillaume Verwer (43)
- Logtfoto (8)
- Löswal (4)
- Maarktturrein (25)
- Maatschappij van Weldadigheid (6)
- Magnum Opus (7)
- Marten Wouwenaar (2)
- Mast'nveltie (5)
- Melkbusse (6)
- Meubelfabriek 'de Toekomst' (8)
- Meul’nende (20)
- Meule (13)
- Meule in Veldhuus’n (4)
- Meule van Oll’ndeever (33)
- Midwinterhoorn (3)
- Monument Berkenheuvel (13)
- Museum (14)
- N.A.D.-kamp (13)
- N.S.B. (10)
- N.S.B.'er (22)
- Natuur (3)
- Neringdoende (58)
- Net over de greinse (1)
- Noaberskop (1)
- Noordelijke Hypotheekbank (8)
- Noorderesch (11)
- Obadja (12)
- Old gerak (2)
- Old nummerbröt (13)
- Olde auto (17)
- Olde moter (4)
- Olde vrachtwaèg'n (4)
- Oll'ndeever (79)
- Oll'ndeeversebrogge (1)
- Onderduikershol (8)
- Onderwies (5)
- Ontginning (6)
- Oorlogsgraf (5)
- Oorlogsmonement (12)
- Oorlogsslachtoffers (1)
- Openbaar vervoer (2)
- Operatie Amherst (3)
- Opraekelen (30)
- Oudheid (3)
- Oudheidkunde (31)
- Overlijdensbericht (40)
- P.O.D. (1)
- Palmpoas’n (4)
- Participatie-maatschqappij (1)
- Pastorie aan de Brink (4)
- Paviljoen Berkenheuvel (3)
- Peperstroate (55)
- Pier Obe Posthumus (6)
- Poasvuur sleep'm (5)
- Postkantoor (7)
- Pothokke (10)
- Pottiesbaargie (1)
- Privacy (1)
- Publicatie (11)
- Recreatie (5)
- Redactie (1)
- Restaurant The Shakespeare (1)
- Rieksmonement (9)
- Rieksstroatweg (2)
- Rollestroate (1)
- Ruterhuus (1)
- Saandweg (19)
- Scheepvaart (10)
- Shakespeare prullaria (8)
- Shakespearitis (41)
- Siedbaander (4)
- Sigarenfabriek (3)
- Sint Andreasparochie (3)
- Sint Anthonij Gasthuis (13)
- Skildereeje (42)
- Skriever (2)
- Skultehuus (25)
- Smedereeje (3)
- Smedereeje Santing (3)
- Snikke (4)
- Sport (5)
- Staatsbosbeheer (10)
- STAKO-meubel (5)
- Stalraèm model Deever (4)
- Steenfabriekje (1)
- Stienakkers (6)
- Stoomspinnereeje (4)
- Stoomtram (10)
- Stroatnaème (4)
- Student’nkaamp (18)
- Sukersakkie (19)
- Süvelfubriek Deever (34)
- Süvelfubriek Wapse (6)
- Swömbad de Calthorne (2)
- Swömbad Deeverse Saand (11)
- Tabak (4)
- Ten Darp (3)
- Ten Darperweg (7)
- Tiekening (64)
- Tillegröppe (4)
- Toeristenindustrie (48)
- Toevallige waarneming (28)
- Tol (3)
- Toor'n an de brink (41)
- Topografie (3)
- Topstuk (99)
- Törfschipper (1)
- Traditie (26)
- Trekschuit (1)
- Tusschendarp (10)
- Tweede Wereldoorlog (150)
- Tweeënberg (2)
- U.L.O.-skoele (7)
- ut Kastiel (45)
- ut Moer (3)
- ut Noord (2)
- Uutkiektoor’n (12)
- Veemaarkt (1)
- Veenhuus’n (1)
- Veentiesweg (10)
- Veldhuus’n (3)
- Veldnaeme (28)
- Veneschut (1)
- Verdwenen object (170)
- Verkeer en vervoer (9)
- Vermilion Energy (1)
- Vervoer (6)
- Verzet (10)
- Villa Aurora (8)
- Villa Cornelia (3)
- Villa Laanzicht (5)
- Villa Nova (17)
- Vlasstroate (4)
- Vledder Oa (2)
- Voetbal (6)
- Vurening (19)
- Wapse (63)
- Wapser skoele (5)
- Webstee (4)
- Werkkampen Diever A en B (16)
- Westerdrift (1)
- Westeresch (10)
- William Shakespeare (9)
- Winterfoto's (1)
- Witte Huis (6)
- Witteler brogge (2)
- Witteler skoele (14)
- Witteler skut (6)
- Wittelerweg (2)
- Wittelte (50)
- Woap'm van Deever (29)
- Woater’n (58)
- Woaterse skoele (11)
- Wolf (5)
- Wolspinnerij (2)
- Woningbouw (3)
- Zonnepanelen (4)
- Zorgvliet (176)
-
Ut Deevers Archief
- Vaèke liekt wee wat wee agin neet bint
- Scholte Niesingh woonde moar köt in ut scholtehuus
- Ut bloem’mhuus Hofman steet leeg
- Un nee uurwaark in de toor’n van de gemiente
- Shakebeer or not Shakebeer, that’s not a question
- Ut oorlogsgraf van Antonius en Jozeph Janssens
- De fagus sylvatica atropunicera an de Aagterstroate
- Skildereej’n van ut boer’ncafé van Wolter Benthem
- Un Duutse annemer leg Spaanse lei’n op de kaarke
- Woar is ut pièdeheufdbaankie van Jan Haarm Pol ?
- See hept ut maarktturrein nog wieder vurinnewièt
- Un kattelieke jeugdherbaarg van de K.V.C.
- Wat is now ut adres van Wittelte 38 en Diever 73 ?
- Oprigting van un tabakskaarvereeje op Zorgvliet ?
- Wee wilt de toal van oense mow bliem’m proat’n
- Nee fotobookie over ut vuleen’ n van Deever
- Ut looppad an de Dorpsstroate bee Obadja
- Buut’ncentrum De Jonge Wacht aagter ut Witte Huus
- Un olde boer’nkarre bee un olde skure op ut Kastiel
- De ièste stee van de greinspoal’n 41 tot en mit 77
- Fumilie Aubut Strik felisiteert Garriet Zoer van hatte
- Ut Holocaust Naèm’m Monement in Amsterdam
- De Chevy Stylemaster van dokter Broekema
- Poasvuur slepers op de brink bee ut gemientehuus
- De Galama State an de Hünderweg op Woater’n
- Un tiekening van ut huus Zorgvliet op Woater’n
- See hept de uutbau van villa Zonsopgang wegeknooit
- Ut Meul’nende in Deever in 1958 en in 2012
- Olde spull’n van Migieltie op Zorgvliet
- Twee boerdereegies op de Baarg op ut Kastiel
- Dütse piloot stotte in 1944 nièr in de Olde Willem
- Kiender bee legere skoele 4.0 an de Heufdstroate
- Ut Hoarskut in de Voat bee de Gowe in 1884
- De rogge steet an de gaaste bee de meule
- De olde kaarke an de olde brink van Deever
- Twee melkbuss’n van Willem Nijboer op ut rikke
- De Thijs, Jan en Roelof Eggink stroate in Wapse
- See gaa’m heursölf un bauvugunning
- Pentiekening van hunnebed D52 van Arie Goedhart
- Waètervaarftiekening van de Peperstroate in Deever
- Tiekening van de Noorderesch van Deever
- Aquarel van de Dikke Stien’n van Marjolein Kruijt
- Tiekening van de boerdereeje van Henduk Mulder Jzn
- Un hiele mooie tiekening van ut Kastiel in Deever
- Tiekening van de kaarke an de brink van Willem
- Holtskoolsketse van un boerdereegie op ut Kastiel
- Kiender van de Witteler skoele in de zomer van 1949
- Un gediggie op un W.C.-deure in de oorlog
- De stoomwolspinnereeje wödde in 1912 vukogt
- De massienale wolspinnereeje an de Deeverbrogge
- Un D.A.B.O. bus bee de overstaphalte op de löswal
- De narciss’n stoat bee greinspoal 47 mooi in de blui
- Veer Stako art deco aarmstool’n ut un kaarke
- De gemaèl’n bee de Deeverse sluus
- Ut Witte Huus bee de kattelieke kaarke op Zorgvliet
- Wie hef de geetieser’n ouroboros mit eneum’m ?
- De logtkièrl deu in Deever mit an de film Fanfare
- Ur stoat wat melkbuss’n mit nummer 97 an de weg
- Ut stuwgie van ut Olde-Willem-nepstuwmièr
- Un ansichtkoate van ut Monement an de Hoarweg
- Legere skoele 1.0 en legere skoele 2.0
- Ut nep-Deceauville-lorregie is neet vot
- Ut kantoorpasseneel veur ut olde gemientehuus
- Ut huus van veearts Boerhave an de Deeverbrogge
- Op Zorgvliet wödd’n ok klomp’m emeuk’n
- Ut Baargie van Japie Snuuk’n op un foto uut 1975
- An de Deeverbrogge stön’n iens stoplocht’n
- Wie kent de Booimannegies uut de Peperstroate nog ?
- Skoft van de törfstikkers in ut Bakkersveentie
- Grof- en hoefsmit Abel Offerein an ut Brinkie
- De kaarke an de brink van Deever in 1936
- De lege legere skoele an de Tusschendarp in Deever
- Sukersakkie van Hotel Blok an de Deeverbrogge
- Tekening van de Aachterstroate van Jan Planting
- De saandweg deur ut Grünedal
- De breurs Haarm en Jaap Mulder weet ur alles van
- Ansichtkoate van de Deeverbrogge uut 1964
- Voetbalclub SHELL – Sport Houdt Elk Lichaam Lenig
- Ut vennegie de Koekoeksviever op Baark’nheuvel
- Plaèties in heufdstok 2 van de Magnum Opus
- De melkbusse mit nummer 130 van Oarn’d Saan’n
- Titania smokt de wever Spoel met de eselskop
- Ansichtkoate – Viefloek – Groet’n uut Deever
- Wat over is van de braandpoal bee de Juniperusweg
- V.C.S.B.-kaamp’m an de Bosweg in 1922
- Kiender van groep II van de legere skoele in 1914
- Date et dabitur vobis. Geeft en u zal gegeven worden.
- De kaarke an de brink was un ruïne ewödd’n
- Bottermaèker Hans Neeboer van de Deeverse fubriek
- Ome Kees hef Peperstroate 6 lilluk weg eknooit
- Vukoop van Klein en Groot Woater’n en Zorgvliet
- De breurs Zeephat hept de stien’n van de meule ebilt
- Un tiekening van de kalkoom’s an de Deeverbrogge
- Tillefoons an de aandere kaante van de bos in 1955
- Ut spotturrein van kaamp De Eikenhorst an de Gowe
- Dreinse boboos in ut bestuur van Stichting Old Drente
- Holtsnede ‘In ut Deeverse saand’ van Haarm Ellens
- En wièr is ur een sjeikspier-prul de nekke um edreejt
- Ik dèènke altiet mit veul plusier aan De Eikenhorst
- De kaarke an de brink was un ruïne ewödd’n
- Mein’s veur en op de stelling van meule De Vlijt
- De jeneverstüver gung hen en wièr over de Brogge
- Twee vragtwaègn’s mit ut D-nummer van Aubut Strik
- De toor’n en de kaarke an de brink in de snee
- Ankomst van ut DSM-stoombotie an de Deeverbrogge
- Kaèle en saaie muur’n eseugt in de gemiente Deever
- Fotokaart van de offescheid’n skoele in Deever
- Op ut Deeverse hunnebedde stön un olde skure
- Ut geet lös op de iesbaène van Thialf in Oll’ndeever
- De Liendert is de iesbaène van iesclub Deever
- De skoapemaarkt in de kaarketuun bee de brink
- De Ford mit ut kentiek’n D-5589 van Jan Mulder Wzn.
- Withalte lig op 4000 stapp’m van Stienwiek
- Göng elke jonge mit un sierspeltie hen huus ?
- Ut ransjièrturrein van de N.T.M. an de Deeverbrogge
- Un logtfoto van ut Katt’nende van dokter Broekemoa
- Suster Broer op de Spatta mit kentiek’n D-9908
- Deever möt hiel sünig weed’n op sien saandweeg’n
- De pette van de arbeiders van de gemiente Deever
- Greinsstien mit ut Deeverse woap’m an de brink
- Un tiekening van Roelof Otto van Koert op un leie
- Ut Kastiel wödde nooit Van Oslaan enuumt
- Mooie olde ansichtkoate van swömbad Deeversaand
- Elk lid kreeg so moar un hiele kilo botter veur niks
- De kalkoom’s an de Deeverbrogge wöd op eknapt
- Wat hef Rutger Bondam in Deever eskildert ?
- Un lepeltie mit de toor’n en de kaarke an de brink
- Jan Planting hef de voat an de Brogge etiekent
- De N.S.B. vugaèderde bee Klaas Marcus Balsma
- En vuvluukt is hee die mien bott’n beweegt
- Un stereofoto van de toor’n en de kaarke an de brink
- Albert Egges’s fotoos van sien troetelhunnebedde
- In Deever köj ok op skiere skelp’mpatties fiets’n
- De bushalte van de D.A.B.O. bee hotel Blok
- Ut aarmlastige V.V.V.-kantoor op ut maarktturrein
- Greinspoaltie 56 möt nog evaarfd wödd’n
- Un rooms katteliek centrum veur kiender op Zorgvliet
- Vincent en Daniëlle holt van mekaèr
- Over de Baarg in ut Neesblat van ut Noord’n
- Un olde foto van kiender van de skoele op Woater’n
- Laandgood Castra Vetera op Zorgvliet wöd vukogt
- De Maatschappij hef sien laand op Woater’n vurkogt
- Bee de winkel van Flip Zaligman in de Heufdstroate
- Un paèr leed’n van de Deeverse mesiek in 1930
- De Oele op ut pièdemaarktturrein in Deever
- Gerrit Hielkema bee de ièste ijscobak op Zorgvliet
- Disse greinsstien kreg wièr un mooie stee
- Un oorlogsmonement bee ut Greinsstuwmièr
- Over ut ies van ut Greinsstuwmièr in de Deeverse Bos
- De meule van Oll’ndeever in ut teeg’nlogt
- Student’n hept ut Stundent’npad in de bos ebaut
- De Ruijter de Wildt overleed in 1870 op Woater’n
- In de vette kö’j de piepe van de botterfubriek seen
- Henduk Onstee Sr. op de moter van sien swoager
- De toor’n en de kaarke an de brink in 1925
- De Deeverse musiek in de Heufdstroate in Deever
- Wie hef de veer deur’n van ut Witteler skut ekogt ?
- Nog un swat-wit ansigtkoate van ut hunnebedde
- Plaèties in heufdstok 1 van de Magnum Opus
- Vuile N.S.B.-propaganda mit de kaamp an de Gowe
- Jantie hef un skier neejoaskoatie hen Sijtske estuut
- De Nimrodseun’n skeut’n de probleemswienties of
- Donkere noajoarslogten boo’m Deever
- In de winter bee ut Snookvene in de Deeverse bos
- Chevrolet vragtwaèg’ntie mit nummerbröt SB-31-53
- Anbesteding van ut snee skoe’m mit de sneeslee
- An de Deeverbrogge en an de Deeverse sluus
- Boerdereegie van Rensinus Garries op ut Kastiel
- Verwiède tufstien van de kaarke an de brink
- Trek oen jasse moar an, dan goa’w hen de netoaris
- Twee fietsers en twee maègies in Veldhuus’n
- Mit de sundagse pette op op de petret in Oll’ndeever
- De ploog van Abe in de dam van Roef en Jantie
- Un olde saksiese boerdereeje an de weg in Ten Darp
- Un waslappie mit ut woap’m van Deever
- In Oll’ndeever bint de skuur’n van de Vinke vot
- De vlagge aansumme en ok nog ies halfstok
- Olde fotoos van ut gemaèl bee de Deeverse sluus
- An de gaaste esette rogge op de Pachtkaampe
- Ut pension van Gijs van de Broek en Griet de Leeuw
- Nummerbröt D-12882 op de Ford van Hans Hatzmann
- Mit de auto op vukaansie in Deever in de oorlog
- Un skiere swat-wit foto van Deever in de winter
- Wolle uut de spinnereeje an de Deeverbrogge
- Ur stön neet veule over de noodbrogge in ut dagbook
- De kiender van de Wapser skoele in ± 1929
- De boerdereeje van Laamut Vos en Geesie Moes
- Jaap Hessels op de fietse in de Heufdstroate
- ’t Is moar hoe ai ’t in Deever bekiekt
- Sukersakkie van ut skultehuus in Deever
- De Deeverse sluus vrog in de mörn
- Disse stee wöd ok wè ut Bultie enuumd ?
- Ansichtkoate – Viefloek – Groet’n uut Deever
- Ut landgood Castra Vetera wödde vurkocht an Pasman
- Ik sate in barak Klondike, de laèste barak in de riegel
- Foto uut Oll’ndeever in ut Frese meul’nbook uut 1980
- Uutlegbröt veur ’n olde boer’nhof op Kalter’n
- Dorpsstroate in de 80-joar’n van de veurige eeuw
- Marmott’nveltie in de kaamp ‘de Eikenhorst’
- De olde meule van Veldhuus’n wöd ofebreuk’n
- De L.F.N.-logtfoto van de stee van Haarm en Jan
- Kiender van de Deeverse legere skoele in 1920
- De Melkweg boo’m de Olde Willem
- Harmanna Cornelia Coster woonde in de Iemenhof
- De dree kiender van Flip Zaligman en Hennie Wilda
- Un waètervaarfskildereegie uut de Olde Willem
- Un braandwièrauto en un vrachtauto van de gemiente
- Ansichtkoate van De Gavere en van De Robijn
- Un kriettiekening van de Kleine Peperstroate
- Kentiek’nplaèt’n mit ut D-nummer in Deever
- Leeve Tecla, wöd moar echt gelokkug
- Ie kunt neet mièr veur oen poppie sjop’m in Deever
- De auto mit kentiek’n D-11935 van Henduk Brouwer
- De olde saksiese boerdereeje van Sikke Trompetter
- De olde kentiek’nplaèt’n D-976, D-5595 en D-8464
- De maègiesvurening van de hervormde kaarke
- Ut bidplaètie van Clara Johanna Mulder
- Ut veurhuus van Koendert Krol sit in ut aachterhuus
- Ut jagthaèmtie is beekaans ut hiele joar deur leeg
- In de tuun aachter ut huus van de boo’mmeister
- De opkomst van ut internet in de gemiente Deever
- Archaïsch utopische nepnatuur in ut Olde Willemsveld
- Un neet soon olde etse van Cock Overeem
- Bouw van Villa Nova anbesteed veur 6777 guln’s
- Oerdegelijke en onverwoestbare STAKO-leunstoelen
- See daacht’n dat ut un jeugdgevangenis was
- Hoe Haarm Bakker an un dikke segare kwaamp
- Un skildereeje van un Mariabeeld in de Mariakapelle
- De huus’n an de Kloosterstroate stoat op ut Bultie
- In de bou bee boer Oarend Bult in Oll’ndeever
- Ut eulievaarfskildereeje Ode aan Shakespeare
- Wie bint toch die vrou’n bee ut skultehuus ?
- Halifax B-11 LW-231 VR-F völ nièr in de Olde Willem
- Un DSM-stoombootie veur de löswal an de Brogge
- Boer’ngerak van de gebroeders Haarm en Jan Hessels
- Un vingerhood mit ut woap’m van Deever
- De groet’n uut Deever op un koelkaastemagnetie
- Un tiekening van ut hüsie van Teunis Kuper
- De fumilie Aaldert Slot veur de bakkereeje op de foto
- Olde plaèties uut de gemiente Deever
- Ut keutereegie van Aubut Keizer veur op ut Kastiel
- See hept de saandweg deur ut Grünedal vurneelt
- De old-germaansche urn uut de Stienakkers is vöt
- Moar wet de toerist ok ut T.I.P.-kantoor te vien’n ?
- Ut weilaand van Jan Tees en Hillegie en Oaltie Seinen
- Ut tankstation van Blok an de Deeverbrogge
- Koate van de gemiente Deever in 1865
- Bakkereeje Gerard Krol hef twintug joar bestoan
- Wie wet ur now nog wat van vrogger in Deever ?
- Un heuiwaèg’n op de riekseweg bee Johan Blok
- De eeuwugheid begön as de klokke stille eset wödde
- Die olde kustanjeboom bee café Brinkzicht is vot
- Twee keutereegies op de Baarg op ut Kastiel
- Ut boer’ncafé in de veurkaèmer an de westkaante
- De offecier’n in de kaamp aat’n gien soldoat’nkost
- Jan Hessels vön un stien’n haèmer in de Hett’nkaamp
- Bint ur grafplunderaars in Oll’ndeever besig ewest ?
- De ièste en laèste krabbel van Jans Roelof Tabak
- Cent’n griep’m bee ut olde gemientehuus
- De ehoakte poaseierbuul van tante Nel
- Ut vurhaèl van Paolo over ut kaamp an de Gowe
- Kaèle wilg’n an de raand van de Deeverse bos
- Jan Booiman en Jan Booiman op un boer’nkarre
- De laèste schoemaèkers in de gemiente Deever
- Saand menn’n veur paviljoen Baark en Heuvel
- Twee skiere kleur’nfoto’s van de kalkoom’s
- Un pentiekening van de Peperstroate en de kaarke
- De auto mit kentiek’n D-7940 van dokter Van Nooten
- Kiender van de legere skoele op Eelde in 1956
- Ut swömbad Deeversaand hef 10000 gull’n ekost
- De offeskeid’n meugt neet Shakespeare speul’n
- De naèm’m op un wandelkoate van Baark’nheuvel
- Grös meej’n mit de sende in de Olde Willem
- De keuneginne bee de speulers van ut eup’mlogtspel
- Hengelossche bieren an de Deeverbrogge
- Alle 84 plaèties in ut bookie ‘Diever, ie bint ’t wel …’
- De skoele mit de Biebel an de Heufdstroate
- De gristelukke somerkaamp’m an de Bosweg
- Wat op 22 november 1944 en ur noa gebeude
- Ut anplakbiljet van de oam’d van de dree keunings
- Kiender bee de Witteler skoele an ut Pot’s Weggie
- De storm bee ut eilaand van Prospero
- Hielke Siebrand Schrale wödde in Wapse vumooid
- Kiender op ut plein veur de offeskeid’n skoele
- Wim Stuver vutelt over radioos in de oorlog
- Dörk Kist vumooidde Jan van der Helm
- Die fatale seu’mde febewoari in Kaark’nveld
- Retro-koate van de stoombooties an de brogge
- Un neeje braandspuite veur de gemiente Deever
- De legere skoele op Woater’n in 1948 (?)
- Un tiekening van ut Aar’mhuus an de Grönnegerweg
- Un skier waètervaarfskildereegie van De Grüne Vrou
- Ut lee’mswaark van mr. A.C. van Daalen
- Bee Bièrend Pik an de Kruusstroate in Deever
- See hept wat van ut fundement van Deever B evönn’n
- Bee ut café van Swatte Hendukkie an de Gowe
- Un knap lillukke ansichtkoate uut Deever
- De iéste cantine van Ellert en Brammert
- Wièr un horecabra mit turras ur bee in Deever ?
- Klaas Kleine’s kleinste kleine krabbel
- Ut broes’nde hart van de gemiente Westenveld
- Un ongebruukte anveloppe van de gemiente Deever
- Boom’m plaant’n bee de skoele an de Tusschendarp
- Ut huus veur de dokter is op de Noorderesch ebaut
- Un tiekening van de Sint Andreas kaarke op Zorgvliet
- Alle kiender op de skoelfoto uut 1920 bint bekent
- Un skiere kleur’nfoto van Haarm Hessels
- De süvelfubriek bestön viètug joar in 1939
- Wie was toch die Jan van der Helm ?
- In ut Deevers besteet ut woord kopstubber agin neet
- Woar is ut pothokke en woar is ut hüsie ?
- See breekt de olde offescheid’n skoele of
- It troch Jaring Walta skildere portret fan Abe Brouwer
- Is dat Sierd Okke Roosjen doar op de fietse ?
- Koate van ut laandgood Baark’nheuvel – 1936
- De plakplaèties van ut eup’mlogtspul
- Ien kièr in de weke wödde de bièr eslaagt
- De Sint Andreasparochie bestiet honderd joar
- Is Frièrik Trompetter dood ekoo’m in de Oekraïne ?
- Fokke Dieuwko Lindeboom komp umme in Oekraïne
- De kanariegele plestik püte van de V.V.V. uut Deever
- Wat deud betonarbeider Marinus Pankow in Deever ?
- Domeneer Theo Rutgers prat teeg’n un doodskop
- Haarm Hessels hef Abe Brouwer ok op de foto eset
- Ièpels op de Smitskaamp’m bee ut hunnebedde
- See breekt de olde offescheid’n kaarke of
- De kiender van de Witteler skoele in 1955
- Zorgvlied – Gegevens in de webstee dbnl.org
- Vaè en seune Rolden bee de vreewilluge braandwièr
- Ut bluswaèter in de braandkoele is good te seen
- De doodgraèver mag gien vee weid’n op de kaarkhof
- Wie hef disse tiekening van de Oll’ndeeverse meule ?
- De streek Wittelte is veule older dan 21 mei 1040
- De evangelist Henduk Bett’n lig aachter Obadja
- In Deever agin neet un staandbeeld veur ut spittertie
- De stroom op Zorgvliet was in de oorlog op rantsoen
- Putret van de boerdereeje van Henduk en Hendukkie
- Tjebbe uut Zorgvliet mit Maria uut Wapserau’n
- Neeje lidmoat’n van de hervormde kaarke
- Berigt’n in heufdstok Zorgvlied van de Magnum Opus
- Roubreef van de mow van Luise Ackermann-Hahne
- Ut passeneel van ut distributiekantoor an de brink
- In de winter jurk’n neei’n bee Berend Slagter
- Broambossies an de Holteweg in Oll’ndeever
- Ut braandspuithusie was ok ut liek’nhusie
- Ansichtkoate van café-petit restaurant De Harmonie
- Groet’n uut Zorgvliet bee Noordwolde in Fryslân
- Ut liek is hen ut braandspuithusie ebraagt
- Plaèties van Zorgvliet in de Magnum Opus
- Jean François Obbes stön op de Westeresch
- De parachute van twee Duutse pilot’n gung neet lös
- In de Heufdstroate bee ut postkantoor en de Kloeze
- N.A.D.’ers op un trappe in de kaamp an de Gowe
- De kiender van de Witteler skoele bee de Baarg
- Logtfoto van de rooms kattelieke kaarke op Zorgvliet
- Crescendo bee de Fokker F-36 PH-AJA op Schiphol
- Ut winkeltie van Hidde Visser en Trientie Diekstroa
- As ut kolder wödt in de Dreinse laandschop
- Allend sociale huurwonings op ut Dingspilhuusturrein
- Ik lope veuruut, moar ik goa aachteruut
- De olde Ford mit nummerbröt D-2620
- Bleuin’de broamboss’n bee de Ruterweg
- Wie hef ut Sjakie uut Spier sukersakkie uut 1991 of 1992 ?
- Dat bouseltie möt moar gau ofebreuk’n wödd’n
- Broamboss’n bee de Tillegröppe in de Olde Willem
- Wie hef un neeje dekstien veur ut hunnebedde ?
- Un lorrie mit reclame veur Ut Olde Willemsveldt
- Bleuin’de broamboss’n bee swömbad Deeversaand
- Lodewiek en Johanna kiekt oe moar mooi an
- Jans Roelof Tabak lig onder un oranjebroene plaète
- Wat hef Jan Garriet Kloeze in ut vuset edoane ?
- Un mooie olde foto van sangvurening Crescendo
- Un olde ansichtkoate van de meule van Oll’ndeever
- Un olde foto van de meule van Oll’ndeever
- Un plaètie van meule De Vlijt op un lucifasdösie
- De palmslag van ut laandgood Castra Vetera
- Ut kaamp dicht bee ut gehucht De Gowe
- De dooie eup’mboare legere skoele op Woater’n
- Woar stön ut winkelhuus van de gebroeders Zaligman ?
- Echte sigaar’n van Lodewiek Willum uut Zorgvliet
- De groeve van mr. A.C. van Daalen besteet nog
- Veul groet’n veur nichie Carla Verwer
- Achterkant ansichtkaart, verzonden in 1914
- Ut deepvrieskluus’nhüsie van de Witteler boer’n
- Beeld van de Aachterstroate in 1906
- Sic transit gloria mundi exercitum Castra Vetera
- Wanneer is Klein Woater’n Zorgvliet ewödd’n ?
- Vurkoop besittings van de aar’m Roef bee de Baarg
- Ansichtkoate van de legere skoele op Woater’n
- Ut Volkswaèg’nbussie van Oarn’d Uterwiek Winkel
- Zorgvliet – Pension Villa Nova- Ansichtkoate
- De ièste echte ansichtkoate van Wittelte
- Café Petit-Restaurant ‘de Harmonie’ op Zorgvlied
- Un olde tiekening van Jan Planting
- Joden met de achternaam Zaligman in Deever
- Jan Booiman is estör’m in Warnemünde
- Ansichtkoate van ut Meul’nende in Deever
- De U.L.O.-skoele besteet dit joar 75 joar
- Veule roggemiet’n op de Heezeresch bee Deever
- Kogels uut de kogelvangers op de Nul
- Un old skildereeje van de Heufdstroate in Deever
- Op ut maarktturrein teeg’n de wal van de kaarkhof
- De veldnae’m in de gemiente Deever bint aarfgood
- Deever hef ur un paèr stroatnaè’m bee
- Bee Aubut Mulder in de Kleine Peperstroate
- Ome Kees kwaamp ee’m in Deever koekeloer’n
- Is ut huus van Oarn’d Mogg’n in de fik esteuk’n ?
- Ut Sjakie-uut-Spier-tegeltie veur de Boer’nlienbaank
- Daansles in ut café van Klaas Marcus Balsma
- Tante Nel is estör’m op 3 oktober 1994
- Ut oorlogsmonement bee Hoeve aan den Weg
- Wie is toch die jonge bee Hendukkie Oosterveen ?
- Boolgood op Groot Woater’n op 27 maart 1928
- Bee Garke Bakker’s jongen in de Heufdstroate
- De buss’n van de D.A.B.O. hept un holtgasgenerator
- De Oele in de gevel van de legere skoele
- Aardkundugge monement’n in de gemiente Deever
- Ur is un flink vuloop van nièringdoond’n in Deever
- De botterfubriek wödde op 1 april 1899 anbesteed
- Johanna Cornelia Ludovica van Wensen is 70 ewöd’n
- De neeje kattelieke kaarke en parochie op Zorgvliet
- Veiling van eene boerenplaats van Pieter de Vroome
- Stako-stool’n an de riegel en op de bulte
- Ansichtkoate van veer oorlogsmonement’n
- Ut valse reclamebröt veur de Deeverse bos
- Vandaège goa’j van gister hen mörn
- Bestuursleed’n van ut veefonds kriegt un wièrglas
- Henkie hef sien glaès’n knikkes mitekreeg’n
- Bee de waèterpompe van de legere skoele
- Plesierboaties bee de löswal an de Brogge
- De twee kalkoom’s an de Deeverbrogge
- Braand in ut gemientehuus van Deever
- Ut stroatnaèmbröttie veur vaè en seune Koster
- De meule in Oll’ndeever veur 1942
- Bert Doorman mög ut laèk’n wegtrekk’n
- De vieftien Fraanse parachutist’n van stick 49
- Veer Fraanse para’s noa viètug joar wièr in Deever
- Un foto van kiender van de Wapser skoele in 1925
- Un duur rittie in un olde T-Ford over de Bosweg
- Un baarg old gerak op de solder in ut gemientehuus
- De Peperstroate laag oarug dikke onder de snee
- Ut gebouw op ut pièdemaarktturrein steet te koop
- Sint Andreas kaarke stiet bijna 100 joar op Zorgvliet
- Un rond holt’n bröttie mit ut woap’m van Deever
- Esloopte paan’n an de brink van Deever
- Café De Harmonie van Johannes van Opzeeland
- De webstee van Deever op Dreef is op drift
- Veer melkbuss’n op ut rikke van Knelus Seinen
- Bee ut huus van Roef Hüneman en Trientie van Eijk
- De ofdieling onderbrook’n-lol in museum Dieverza
- Natuurmonement’n hef de Galama State ekogt
- Ut skultehuus was ut skulteboerdereejeveurhuus
- Villa Nova in de zomer en Villa Nova in de winter
- Tinus Ponne hef de toor’n an de brink ok eskildert
- De kruusing bee hotel restaurant Blok an de Brogge
- Bee un lorrie op smalspoor in ut Olde Willemsveld
- Juffrou Naleke Bos-Evers mit heur dochtertie Willie
- De skièr’nslieper kwaamp mit de woonwaèg’n
- De villa Villa Nova an de Dorpsstroate op Zorgvliet
- Un paèr winkelties an de Dorpsstroate op Zorgvlied
- Un skier kuunstwaark van gesinterde bakstien’n
- Un nee huus an de Dorpsstroate 48 op Zorgvlied
- Un vuroddening uut 1865 wödde in 1954 eskrapt
- Un paèr olde fotoos van museum Dieverza
- Ut setboasie vurrinnewièt de ruïne tot hee vot is
- Un skiere veerloeks ansichtkoate uut Deever
- Van wie was toch die eig’n Deeverse postsegel ?
- Un wièdelose Shakespearemaarktmunt uut Deever
- Leever op de boerdereeje dan in de huusholling
- Bee de Skeeve köj ok tweedehaans trekkers koop’m
- Rond ut olde bidhuus an de brink in Deever
- Un putretfoto van de N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma
- Twee felle laamp’m vulogt de toor’n van de gemiente
- Ut skulteveurhuus en de skulteboerdereeje
- De kattelieke kaarke en de huussies noast de kaarke
- Bee ut café mit un mooi sigt op de brink van Deever
- De legere skoele wödde vurbaut tot gemientehuus
- De toor’n wödde vulogt mit dree logttoeters
- De kermisvulogting an de kaarke bee de brink
- De onthulling van ut monement op Baark’nheuvel
- Kolt en stief op un hadde plaanke sitt’n
- Op de boer’nkarre deur ut saand van Baark’nheuvel
- Un kleur’nfoto van ut skildereeje ‘Vrau an de wasse’
- Un waètervaarfskildereeje van de meule in Oll’ndeever
- Un landbouwtrekmotor an ’t waark in de Olde Willem
- De winkel en de bakkereeje van Marinus Diekstroa
- Jongen uut groep Alaska in de Eikenhorst op de foto
- Ut olde gemientehuus en de olde pasterie an de brink
- De ièste arbeiders van de Deeverse botterfubriek
- Un Wapser voetballer in ut Nederlaanse elftal
- De ièste kantine in de soldoat’nkaamp op de Oeren
- Wat is ur echt terechte ekoom’m van ut Gruunplan ?
- Boschboas Haarm Smit is ur in 1934 mit estopt
- De soldoat’nkaamp hef op un urn’nveld estoane
- Ut neeje Deeverseschut an de Deeversebrogge
- Ut skiere waètervaarfskildereegie ‘Bee Woater’n’
- Un joar rond in ut kaamp ‘de Eikenhorst’ an de Gowe
- Langs ut saandpad an de Noorderesch van Deever
- Van Doal’n hef de kaarke al in 1891 op de foto eset
- Un paèr joar eleene he’k un bookie eskree’m
- Wat vleug ur so gauw over ut dörp Deever ?
- Un eulievaarfskildereeje van ut dörp Deever
- Vurening Ut Grondbezit hef Baark’nheuvel besögt
- Gerard Krol hef kukelvlaai en kukelbrood ebakt
- Die nazi-klinkers ligt nog steeds veur ut skultehuus
- Ut weilaand woar see hept efilmd veur Fanfare
- Un neet so mini minibieb bee de meule in Oll’ndeever
- De Deevers’n bint steeds wieser mit heur eig’n vlagge
- Op de skeuvels hen Ass’n en hen Beil’n
- Op de stee van Willy steet now un neemoods huus
- Ut vurdrunk’n cultuurlaand in ut Olde Willemsveld
- Hoe hef ut skultehuus ur in ut echt uut eseene ?
- Emigrant Klaassen kwaamp mit de busse
- Gesigt op ut dörp Deever van Jean François Obbes
- Tante Aal en tante Greet bint in Broabaant estör’m
- Moar hoe kwaamp de gemiente an die boerdereeje ?
- Dörpsfiguur Jan Hessels is veul te vrog estör’m
- Ut woap’m van Deever hangt an ut tolhuussie
- Ut kantoor van de Rabo besteet neet mièr
- De muurskildering in Villa Nova hef last van vocht
- De ièste stien an de gevel van villa Villa Nova
- Un neeje reet’n doake op un olde boerdereeje
- Stroom op de skrikdroad’n teeg’n dass’n
- De keun könn’n so moar deur de gliev’m hen binn’n
- Ut algemien protestants kristelukke pepermuntie
- Braand in café-hotel Blok an de Deeverbrogge
- Un flesse cojac esteul’nuut café Trompetter
- Ome Kees is op 11 febewoari 1982 estör’m
- Un hiele mooie echte fotokoate van Wapse
- Oense Leeve Vrouwe steet in de Mariakapelle
- Ut olde plisiebro an de Tussendorpstroate in Deever
- Un neimoeds waètervaarfskildereegie van de kaarke
- De hulsebossies mit rooie bessies an de Wittelerweg
- Un olde foto van de Galama State an de Hünderweg
- De greinsstien an de Wittelerweg is ur nog !
- Reinder vön un stien’n biele uut de neeje stientied
- Ur mist nog un paèr olde Gowse ansichtkoat’n
- Ut woap’m van Deever op un olde koate
- Un old skildereeje van un Woaterse skoapsdrift
- Ut hunnebedde bee Deever wöd restereerd
- Natuurmonement’n hef de Galama State begreu’m
- Verkoop panden cum annexis van de erven Pereboom
- Un skier waètervaarfskildereegie van ut hunnebedde
- Wat mös ik dan nog doon in mien droe’mtuun ?
- Gien wiendmeule veur de Saandroos-communeros
- See hept de stee van de stienoo’m evun’n
- Mös de Heufdstroate in Deever awièr op de skuppe ?
- Sunnepaneel’n op de doake van Kloosterstroate 9
- Wapse hef sien olde naèmbröt terogge
- Un sesloeks kleur’n ansichtkoate uut Zorgvliet
- De fumilie Diekstroa veur de olde pasterie
- De allerièste kleur’n ansichtkoate uut Wapse
- Van ut eup’mlogtspel bestiet iene ansichtkoate
- Onder de lien’n in de Kruusstroate in Deever
- De offescheid’n kaarke bestön honderd joar in 1936
- De greinsstien van de gemiente Deever is kloar
- Die gele klinkers bee de Doolhof doot sièr an de oog’n
- Jan Jurjen de Boer is estör’m in Assen
- Fokke Hessels emigriède hen Vega, Alberta, Canada
- Klaas Kleine over Kappie de Boer en Tante Nel
- Un speegel en un waandklied van de gemiente Deever
- Bemanning Halifax B11 LW231 VR-F herdacht
- De millenniumkrabbel van alleskunner Klaas Kleine
- Jan Vos hef de braand in de sunneskaarms eblust
- Van Nooten lig bee sien femilie in Schoonoo’m
- De revue veur de graèves van swömbad Deeversaand
- Op de foto mit de pette en mit ut oorieser op
- Kennis Drentse bodem nu breed toegankelijk
- Un hiele skiere foto van Villa Nova op Zorgvliet
- Dree tiekenings van de bos langes ut Student’npad
- De saandweg hen Ellert en Brammert
- De keuneginne vun ut good en hef ut begreep’m
- Hans Kuper uut Deever meuk foto’s en skilderee’n
- Goa leever neet hen Deever
- De Veentiesweg is vlak noa de oorlog anelegt
- De olde kaarkhof aachter Obadja is aarfgood
- En ok nog ee’m wat pièd’n en veer kenonn’n
- Ut sukersakkie van hotel restaurant De Walhof
- Bee Geert Dekker in de Heufdstroate in Deever
- Jans Bult wös hum wel road mit ut Oll’ndeevers
- Un olde foto van de olde Deeverse mesiek
- De olde griffemiède kaarke an de Kruusstroate
- Oaltie Zwiers steet veur de winkel van Gièt Koster
- Maarkturrein an ut begun van de Bosweg in 1929
- De hiele inventaris van De Toekomst wödde vurkocht
- Rijks Evacuatie Kamp Diever B
- Somerkaamp veur de jong’n van de V.C.S.B.
- Moar woar laag dan toch ut Skoapwassershookie ?
- De Peperstroate aachter de kaarke in Deever
- Deeverse lunchkäsies en Wapser Cheddarkäs’n
- De Wapser skoele mit ut huus van de boo’mmeister
- De midwinterhoorn van het Andes-gebergte
- Allerièste foto van ut ièste elftal van v.v. Diever
- De laèste melkritt’n hen de botterfubriek
- Ik bin beekaans un joar in Klondike ewest
- Un tiekening van de kaarke en de toor’n an de brink
- Ut woap’m van de gemiente Deever
- De Toekomst meuk dit tiedskriftbeesettoafeltie
- De dree kalkoo’ms waarkt’n an ien stuk deur
- De Wapser skoele mit ut huus van de boo’mmeester
- Braand in de kappe van de postkarre
- Harry Dolph en Ernst Scheufele geeft mekaèr de haand
- Juffrouw Ter Horst steet bee de Witteler Skoele
- In de bouw op de Noorderesch bee Deever
- See haar’n ut olde Schultehuus so muut’n loat’n
- De boerdereeje van Knelis Kassies an de kleine brink
- Ut café van Barteld Smit an de Deeverbrogge
- Sunnepaneel’n bee un boerdereeje in Oll’ndeever
- Un olde boerdereeje in de Saandhook
- Nog un waarkstuk van kettingsaèger Henri Koeling
- Ut neeje huus an ut ende van de Brinkstroate
- De neeje hutte van Haarm Albes in Wapse
- De weier in ut laand van Jan Thijs Seinen
- Auteursrecht
- Burgemeester Meiboom maakt film van aanleg weg
- Deever hedde Dieveren in de tied van Paus Pius
- Cent’n griep’m veur ut olde gemientehuus van Deever
- Villa Villa Laanzicht steet now an de Deeverbrogge
- Waarkkaamp’m Diever A en Diever B in Montfort
- De toor’n van de gemiente boo’m de boom’m
- Sigt op de Veentiesweg vanuut Oll’ndeever
- Ik heb in 1954 en 1955 in barak Klondike gezeten
- Die vurroeste poal möt hen ut Ekingersaand
- Op de toor’n hei sigt op ut Brinkie en de Heufdstroate
- De legere skoele an de Tusschendarp in Deever
- Ut olde pothokke an de brink van Deever
- De mooie kaèmer in de boerdereeje van Jans Tabak
- Rogge döss’n bee Kobus Kruut in Oll’ndeever
- Ut beeltie bee ut gemientehuus an de brink
- Vurkoop van grünlaand en bouwlaand in 1928
- Stelling van korenmolen ‘de Vlijt’ bezwijkt
- Wièr un aarfgoodpaand esloopt an de Peperstroate
- De aachterkaante van ut neeje roadhuus
- Veur oldejoasvurening Tied Zat besteet tied neet
- Mit trillings suuk’n noar gas onder Wapse
- Wie was toch ok awièr Geert Koster ?
- Roggemiet’n op de Heezeresch bee Deever
- Sicht op ut bedrief van Henneman Rolden
- Anne Mulder over Geert Dekker en Abel Wijkstra
- Un oarig duur stooltie van vief loag’n fineerholt
- Anne Mulder over Geert Dekker en Aèbel Wiekstra
- Ut kuunstwaark ‘Grauw is goud en goud is grauw’
- In de vurboude pothokke trekt see now koos’n
- De melkventer mit de melkkarre in de Heufdstroate
- Ut woap’m van Deever op un emaille speltie
- De keuk’n van de student’nkaamp an de Bosweg
- Ut stoefmaèl hung as un dichte wolke um Deever
- Un onbekende olde foto uut de gemiente Deever
- Hen un neeje hutte op Kalter’n
- Niks bau’n tuss’n de Heufdstroate en de Peperstroate
- In de bouw in ut Grünedal an de Bosweg in 1964
- Soldoat’nbivak in de kaamp op de Oeren bee Kalter’n
- Agin neet betaèl’n mit ut Spoeltie
- Stalraèm model Deever in de olde skoapskooi
- De bebossing van Baark’nheuvel is hoast kloar
- De toor’n en de kaarke in de kaarkhof an de brink
- Wat is ut geboortejoar van ut dörp Zorgvliet ?
- Groot en Klein Woater’n ekocht mit Indies gold
- Dreeloek in de roadsaèl van de gemiente Deever
- Groot en Klein Woater’n veur f. 99.408,- vurkocht
- De melbuss’n van Henduk Mulder op ut olde rikke
- Stalraèm model Deever in de Schulteboerdereeje
- Kiender van de skoele op Woater’n in 1977 (?)
- Sloaptent’n in de student’nkaamp bee ut Mast’nveltie
- De boerdereeje mit adres Wittelerweg 3 is ofebraand
- The Shakespearebrunch in The Shakespeare
- Hevige brand in logement ‘de Dieverbrug’ – 1864
- Betonn’n beeld op de Baarg in Wittelte
- Op de boortoor’n an de Bosweg hai’j un mooi uutsicht
- Ur bint ok roedelties wolv’m buut’n ut risicogebied
- Mi Jesu, misericordia
- Duustere doad’n van de duvel van Deever
- Hier wödde laandvurhuuser Haarm Kassies geboor’n
- Un olde reeg’nwaeterputte in Oll’ndeever
- Ut woap’m van Deever in Oll’ndeever
- Un kap op de kaarke en un spitse op de toor’n
- Kees Verhoef sög nog steeds Kees van Duin
- Twee hüsies op de Baarg op ut Kastiel in Deever
- Un neeje kok-beheerder in ut waarkkaamp Deever B
- Jantina en Abe hept in Romeo en Julia espeult
- Shakespeare ‘stencil wand’ an de brinq van Deever
- Ansichtkoate en foto van ‘de Keet’ op de Heezebaarg
- De sloop van de hüsies van de Sint Anthonij Stichting
- Ut hüsie van klompemaeker Johannes Leijer
- Gemientehuus mit pasterie an de brink in 1941
- Nog un dakkapelle op ut huus van dr. Pol
- Deever – de Doolhof – Tekst van Arend Mulder
- Deeverse laandschopp’m – September 1643
- Bee de Hoarweg an de Bosweg in Deever
- Sukersakkie van meubelfabriek ‘de Toekomst’
- Deepe ploog’n in ut Olde Willemsveld
- De berakk’n in de Olde Willem goat hen Limburg
- De koele van Van Wester in Oll’ndeever
- Ut winkeltie van Jantie Pook-Oost in Oll’ndeever
- Wee weinst ou gelok met oen vujoadag
- Persoonlijke levenssfeer van de bezoeker
- Stien van 13 tunne efun’n in ’t Oldendeeverseveld
- Wittelte op un olde laandkoate uut 1868
- Deever is gien echte Saksische nedersetting
- Sukersakkies mit ’t woap’m van Deever
- De botterfubriek in Deever besteet vièrtug joar
- Wie bint toch die aandere jongen bee barak Alaska ?
- Wièr un emiste kaans op goodkope huurwonings
- Ut hüsie van pufesser Van Giffen op de Heezebaarg
- Oersicht op ut oerolde hunnebedde bee Deever
- Ut pièdeheufdbaankie van Jan Haarm Pol
- De naeme Westerveld is un hiesteriese blunder
- Kaamp veur Sociale Jeugdzorg an de Gowe – 1955
- Villa Aurora an de Dörpsstroate op Zorgvlied
- Wie bint toch al die meins’n van de reisvurening ?
- Skiere plaeties van de verropte Uilenhorst
- Ut huus van Willie Hielkema-Bos is vot
- ’t Roadhuus an de Gemientehuuslaèn in Deever
- Theo Rutgers speult Peer Gynt van Henrik Ibsen
- Domeneer Theo Rutgers speult Peer Gynt
- Ansichtkoate van de toor’n en de kaarke
- Olderwetse Hollaanse Hamlet’s Super Snoepies
- De halte van de stoomtrem van de N.T.M. an de Gowe
- Lochtfoto van ut schienvliegveld in de Olde Willem
- Koop Westerhof, de man mit un kogel in sien boek
- Woar bint disse twee jongen toch eblee’m ?
- Un tiekening van de saele in ut Skult’nhuus
- De villa Castra Vetera op een lochtfoto
- De stoomboot bee Sjoert Benthem an de Brogge
- Plattegrond uut 1978 van ut dörp Deever
- Ik heb ok nog un paer medallies van klei
- Bee de scheerboas in Deever
- De veer swaarfstien’n in de Student’nkaamp
- Eupening expositie Schilderskring Deever
- Deever op Dreef mit twee glasvezelnetwaark’n
- De bemanning van de Halifax B-II LW-231 VR-F
- Ut neeje Canadees’n monement in de Olde Willem
- Un mooie foto van de Dikke Stien’n op de Stienakkers
- Greinspoaltie 71 steet nog in de Olde Willem
- De saandloper op de geetieser’n saarke is vot
- Frits van den Boogaard zat in barak Transvaal
- Ut nepkuunststuwmièr in de Olde Willem
- Pufesser dokter Van Giffen is begreu’m in Deever
- Plattegrond van de olde kaamp ‘de Eikenhorst’
- Ansichtkoate van hunnebedde D52 bee Deever
- Hotel Blok an de Deeverbrogge in 1933
- Ut olde posthuus an de Deeverbrogge is ofebraand
- Ut Dallegie in de kaamp De Eikenhorst
- The incredible dr. Pol is geboren op Woater’n
- Ut Mastenveltie bee de Student’nkaamp
- Un olde foto van de kaarke an de brink van Deever
- Ut Canadees’n monement in de Olde Willem
- Ut clubhuus Hordehol van de vurkenners
- Ut skildereeje ′Brinkgezicht in Deever′ hung bee Jans
- Greinspoaltie 72 in de Olde Willem is nog steeds vot
- Un tiekening van un olde boerdereeje in Oll’ndeever
- Un Dreinse sölfplakker veur de 1,5 m ofstaand regel
- As de haarfstorm’m over ut Oll’ndeeverse veld roast
- As ur gien volk is, dan möj ee’m anbell’n
- Wiendhose vurneelt un boerdereeje in Oll’ndeever
- Grote spandook’n an de mure van In Den Uylenbal
- Un olde ansichtkoate van ut Onderdukershol
- Ut somerhuussie De Dobbe wödde as ièste ebaud
- Abe Brouwer heft ’t drok in Deever
- Abe Brouwer skreef ‘Sorry, mister Shakespeare …!’
- De stee van de diek köj vanuut de locht nog seen
- Un patattie Sjeekspier eet’n an de Aachterstroate
- De westkaante van de toor’n an de brink
- Braand in un olde klièrnwinkel an ut Brinkie
- Un olde foto van ut Monement op Baark’nheuvel
- Bebauing an de Dörpstroate op Zorgvlied in 1909
- Un tiekening van un paer olde huus’n op Zorgvlied
- De braandkoele wödde un eendeviever
- Un ansichtkoate van de firma Klaas Hielkema
- Die goeie olde Peperstroate van veur de oorlog
- De ièste huussies veur oll’n van daèg’n in Deever
- Bee de smedereeje van Roef Santing in Wapse
- Un lilluke woarskowing van de burgemeisters
- Jan en Marten meuk’n heidebössels en heidebessems
- Ut café van Roefie en Jentie Seinen
- Ut ende van café De Harmonie op Zorgvlied
- Un paer olde Deeverse woord’n van Anne Mulder
- Wat wee’j nog van vrogger op Zorgvliet ?
- Bee Willem Stienbaarg’n in de bochte
- Disse koate is twee kièr over de grote plasse ewest
- Ut boer’ncafé van Henduk Boer an de sluus
- Veur wie de klokke in de toor’n lut
- Now ee’m over die rotzooi op ut gemientehuus
- Ut olde gemientehuus begön as boerdereeje
- Ut café-losement van Sjoert Benthem an de Brogge
- Honderd joar elee’n saag de Baarg ur ok al neet uut
- Wie hef de prieslieste van Kloas en Berend nog ?
- Un waetervaarfskildereeje van De Kleine Henduk
- Ut Ruterhuus an de Grönnegersaandweg bee Deever
- Ut begun van vukaansiecentrum Ellert en Brammert
- Kiender van de legere skoele in Deever in 1946
- Kiender van de skoele op Woater’n in 1946
- Klaas Kleine hef ok ut book Ut Meraekel eskree’m
- Kiender van de Witteler skoele op Schiphol
- De Twee Hendukk’n bint saem’m Ieserstaark
- Veurkaante vukaansieboerdereeje Onder De Eiken
- De gemiente Deever wödde liekedièrd
- Boer’n betaelt mit an de weg langs de Witteler skoele
- Un skildereeje van un hutte aachter Deever
- Vukaansie in ut somerhuussie ‘ut Plagg’nbultie’
- Snee sköpp’m van de saandweeg’n in Deever
- Un foto uut 1936 van kiender van de Witteler skoele
- Inzate en palmslag van ut huus van Henduk Pook
- Un olde foto van de fumilie Pook an de Kruusstroate
- De fumilie Pook veur heur huus an de Kruusstroate
- Ut jonkvolk van Deever hef wè wat te weins’n
- De sloop van De Keet op de Heezebaarg in 1997
- Un vurgeet’n foto van de Iemenhof bee de brink
- Jan Kok an ’t waark mit de heujschudder
- Un skildereeje van un olde hutte in Deever
- De modderkaamp op de Oeren bee Deever
- Bee Castra Vetera stön un Araucarea imbricata
- Ut beeld Ut Behagen kö’j vanof de weg neet seen
- Ee’m middageet’n in de kaamp op de Oeren
- Sunig mit stien’n uut ’n nazi-Duutse startbène ?
- Anne Mulder spreuk as ièste in un eup’mlochtspel
- Wie bakt ur now nog rechthookugge knieperties ?
- Villa Olde Legerplaèse op Zorgvliet in 1895
- Foto van de pas restoriède meule an de Westeresch
- In ut kaarkorgel laag un keuper’n deusie
- De fumilie Halman woonde op Woater’n en Zorgvliet
- Jan hef un koatie hen sien maegie Griet estuu’d
- Koffiesaele van de Saandkaamp an de Heezeresch
- Un tiekening van de Brogge an de Gowe uut 1985
- De fumilie van scheuper Barteld Oost op ut Kastiel
- Ut swatte pattie hen Oll’ndeever
- De kaarke van Deever hef wè un hiele bulte laand
- Ut holt’n sitbaankie an de Betonweg hef ut neet ered
- Ut skiere woap’m van Deever aachter ut reet
- Funerair mosaiek op de groeve van Jan Westendorp
- Un mooi eulievaarfskildereeje van bee de Hoarsluus
- Un ereboge veur de neeje keuneginne
- Ai’j neet mièèr sunder ut internet könt
- Ik heb een heerlijke tijd in kamp De Eikenhorst gehad
- Un mooi stukkie van ut Kastiel sestug joar’n elee’n
- De oldste ansichtkoate van ut swembad Deeversaand
- Un meteoriet in de koele van un besunder stiengraf
- See hept ut husie van Jan en Tinus Andree vurboud
- Un hiele olde ansichtkoate van de kaarke an de brink
- Ut vurrinnewièrde pothokkie van de Uilenhorst
- Un conté-tiekening van de kaarke an de brink
- Ut pothokke van de Uilenhorst in de Olde Willem
- Un toertie kuunst, historie en ambacht in Deever
- De sloop van villa Castra Vetera op Zorgvlied
- Un tiekening van un olde boerdereeje in Oll’ndeever
- Ut skiere uuthangbrött van De Kleine Henduk
- De botterfabriek en de beltmeule an ut Katt’nende
- Un mooie ansichtkoate van Ut Winkeltie
- Ut boerdereegie van Marinus Bel is vot
- De greinspoalties 73 en 74 stoat bee de Tilgröppe
- Un stillee’m van de kuunstskilder Jaap van Zijderveld
- Aarm en tevree’n is rieke en rieke sat ? !
- De boer’ngerakkaarkhof an de Oll’ndeeverse Veldweg
- Greinspoaltie 72 stiet an de weg deur de Olde Willem
- Un loagie ies op un plasse waeter in ut Wapserveld
- Un skildereeje van de voat bee ut Veneschut
- Toren en kerk aan de brink van Deever
- Ut Instituut veur de Landbouw op Klein Woater’n
- Gruunte, vis en fruit van Jochem Kamp
- Ut monement op Baark’nheuvel in de oorlog
- Un olde melkbusse uut 1958 mit ut nummer 182
- De hoefstal van de Kloeze an de Heufdstroate
- De Kloeze is hen ’t Meul’nende verhuust
- Hoe un neeje meister uut ekeus’n wödde
- Bint klinkers uut un nazi-Duutse startbène aarfgood ?
- Brandwièrpost Deever is weg ekrömp’m
- Un waetervaarfskildereeje van un olde boerdereeje
- Zorgvlied lig skier teeg’n de Dreins-Freese grens an
- Ut hunnebedde D52 noa ut knutselwaark in 1953
- De aachterkaante van de olde kapelle van Obadja
- Now hef Deever twee Bert Haanstra sitbaankies
- Loat oen topstokk’n in ut Deevers Archief seen
- Ee’m kiek’n in de Heufdstroate van Deever
- Deever, bonito rincón restaurado en su estado orginal
- Ut Deevers Archief söch foto’s van ut boer’nlee’m
- Ee’m kiek’n of ‘r ok gesellige doo’jn bee bint
- Greinspoaltie 71 stiet in de Olde Willem
- De jonge laandgeities van Klaas Kleine uut Deever
- Haentie op mien stokkie mit Palmpoas’n in 1939
- De ieser’n baarge van snikkevaeder Beijer
- In de grote saele van Blok an de Deeverbrogge
- Hartelijk dank – Kees, Nell, Elsje en Wouter
- Gemeentelijk propagandabord net niet plat gereden
- Un brocante kleefplaetie van ut woap’m van Deever
- Un riegel betuttelpoalties van ut type Amsterdamned
- Nepkuunstbekie mit de naeme Kwoawadi op Kalter’n
- Ut nepbeeld op ut gras bee de dokter
- Gedèènkplaete veur de bouwers van de noodbrogge
- Un neeje gedèènkplaete op un wièrvaaste sokkel
- De krimp’nde hervormde kaarkgemiente van Deever
- Jeudse mann’n uut Amsterdam in kaamp Deever A
- Gemiente geet proat’n mit de kebiet skeeters
- Ansichtkaart van een oude boerderij in Oldendeever
- Diever kreeg nieuw gemeentehuis an de brinq
- Langs de Wapserweg bee ut Addervene in 1891
- Wallegies en sloties van de Witteler Wière
- De kapelle van Obadja op Zorgvlied
- Wat overbleef van de boerdereeje van Oar’nd Mogg’n
- De situatie an de Deeverbrogge bij tegenlicht
- Sukersakkie van Hotel Blok – TT Assen – 29 juni 1957
- Stroatveger Jan Jurjen de Boer stopt ur mit
- De messies saat’n wel hiel lös in de büse
- De greinse löp wat aans in de kaarspel Deever
- Een steenen potje met tien oude muntstukken
- Panorama van de Aachterstroate en de Noorderesch
- Blik, Wringe, Boekweitenveen, Giere, Kleine Kwabbik
- De smid en de tiedmesiene
- Un te kleine foto van ut mooie zwembad De Calthorne
- Krieg now toch de groet’n uut Deeverbrogge
- Kiender in de klasse in de Witteler skoele
- Stichting van vukaansiecentrum Ellert en Brammert
- Pannebier drink’n bee de bou van ut postkantoor
- De Doavidsterre mög neet boo’m de veurdeure blie’m
- Knallen met carbid wint terecht aan populariteit
- Elk dag wödd’n sesdüsend lunskäsies emeuk’n
- Bouw’n op de Westeresch van Deever
- Skildereeje van ekspressionist Klaas Koopmans
- De toor’n en de kaarke op ut haandvat van un lepeltie
- Die lillukke anbouw is gelokkig vut
- De plakette mit de keuneginne höng in de roadsael
- Ut breefpepier van de botterfubriek van Wapse
- De olde braandkoele an de Peperstroate in Deever
- To leporello or not to leporello, that’s no question
- Echte slietpaed’n slingert over de brink van Deever
- Woar is die plakette mit de keuneginne eblee’m ?
- Over de stee van de wieserplaet’n teeg’n de toor’n
- Peter van Tiel saat ok in ‘de Eikenhorst’ an de Gowe
- Schor getoeter over de someroam’dheide
- Un tiekening van de boerdereeje van Haarm en Jan
- De traditie van ut kebied skeet’n in Deever
- Ut bidplaetie van Sjoerd Aukes uut Woudsend
- De oldste foto van de meule van Roef Machiel
- De meule van Roef Machiel op de baarg in Veldhuus’n
- “Oens Belang” in Wapse is op 22 april 1897 operigt
- Un beetie olde foto van de meule in Oll’ndeever
- Ik hep ondekt dat ut apperoat neet gevoaluk is
- Un old pothokke bee un boerdereeje op Veenhuus’n
- Boerdereeje mit twee siedbaanders in Veldhuus’n
- Un paer aarmoodige rhododendrons op un diek
- Surogaatbotter uut de stad Grönning’n
- Achterkleinzoon van Marten Wouwenaar reageert
- Un volle moane in ut naachtblauwe Oll’ndeeverseveld
- Gedoe en geklooi en geknutsel an ut hunnebedde D52
- Op de pompestroate in un boerdereegie in Deever
- Sneestorm an ’t Meul’nende op 14 febuwoari 1979
- Un rustige dorpstroate in ut olde Deever
- De veiling van un Saksiese boerdereeje in Oll’ndeever
- Krieg now gau de groet’n uut Deever in Drente
- Ik blieve in mien beddestee sloap’m tot mien dood
- Bungelo noast Villa Nova op Zorgvlied
- Un tragiese 10 april en un onvugetelokke 12 april
- Twee olde huussies an de Peperstroate
- De groote braand in Dieveren op 27 augustus 1759
- Gill’nd redt de saandtrein langs de Deeverbrogge
- Somerhuussie ‘de Wiemel’ in Ellert en Brammert
- Dorpsfotograaf Haarm Hessels is in 1995 estör’m
- De sloop van de piepe van de Deeverse botterfubriek
- De bou van veer oll’nvandaeg’nhuussies op Zorgvlied
- Braandtoorn’s en un braandpoal op Baark’nheuvel
- Gedèènktiek’n veur de bouwers van de noodbrogge
- De sloop van ut Wittelterschut in 1880
- An de Deeverbrogge – Kalkovens staan op instorten
- De meule van Ab Jansen hef gien stelling mièr
- Scheupers in de fumilie Oost uut Deever
- Vlag hijsen en breken in jongenskamp De Eikenhorst
- Haarm Hessels hef ut hunnebedde ok op de foto set
- In de tillefooncel kö’j dag en naacht automaties bell’n
- Un mooie ansichtkoate van ut Pension Vierhoven
- Ansichtkoate – Groet’n uut Deever
- De ièste 90 joodse mann’n in warkkaamp Diever A
- Pakschuitendienst tusschen Assen, Deever en Meppel
- Ut vroggere noodgemientehuus wöd ofebreuk’n
- Wapse hef now un woap’m en un vlagge
- De student’nkaam’pm bee ut Mast’nveltie
- Foto van de brink van Deever
- Wee goat mit de snikke hen de maarkt in Möppel
- Ut bidplaetie van Jurjen Bos uut Zorgvlied
- De lüder van de klokk’n in de toor’n an de brink
- De ofscheidskoate van ut somerkaamp
- Frièrik Westerling hef ok mulder in Oll’ndeever ewest
- Wie hef de olde sluuswaachterswoning ekocht ?
- Ièste anplakbiljet van ut eup’mlochtspel uut 1946
- Maurice Domingo hef sien oorlogsherinneringskruus
- Wie hef toch die plèsnème Zorgvlied bedaagt?
- Sukersakkie van pension Vierhoven an de Bosweg
- De Heufdstroate op un ansichtkoate uut 1904
- Bezinepompe van Laamut Roll’n an de brink
- Bee de schièrboas
- In ut Deevers Archief is ut gewoon Dwingel
- N.S.B.-burgemeester Pier Obe Posthumus voor het hof
- Deur ut dakraem köj mooi de toor’n an de brink seen
- De Kalkoom’s tuss’n de Deeverbrogge en de Gowe
- An de olde brink van Deever op 12 mei 1955
- Ut bidplaètie van mr. dr. Lodewijk Guillaume Verwer
- ’t Pattie hen van Wester sien koele
- Dree skiere tiekenings van de Dikke Stien’n
- Groeten uit Wapse – Grootmoeder aan ’t spinnen
- Sjoerd Aukes en sien gezin hept op Woater’n ewoond
- Goat see de brinq van Deever wieder vurrinnewièr’n ?
- Un swat-wit ansichtkoate uut de gemiente Deever
- Geesje Jantina Schoemaker is uut de tied ekoo’m
- Ut woor’nbook Dreinse streektoal’n stiet op ut internet
- Gemiente Deever liquideert zwembad ‘de Calthorne’
- Ansichtkoate van de Peperstroate in Deever
- Un wit arbeidershüsie an de Ten Darperweg
- Un mooie donkerazuurblauwe locht aachter de kaarke
- Bidplaetie van Bertha Carolina Verwer
- De Deeverse voetbal wödde opericht in de oorlog
- Old-wetholder van de gemiente Deever is estörm
- Echtpaar in Deever viert 60-jarig huwelijksfeest
- Ansichtkoate van de Schoapsdrift op Baark’nheuvel
- De bouwers van de noodbrogge en de Canadezen
- An de Deeverbrogge – Hotel Johan Blok – 1949
- N.A.D.’ers rooit ièpels op de Noorderesch
- Afbraak van het mooie oude boerencafé Trompetter ?
- Ut haentie van de toor’n wödde neet ereuk’n
- De meule an de lege ruumte van de Westeresch
- Ut schultehuus is neet beholl’n moar vurropt
- De kerk aan de brink van Diverde in 1756
- Oprichting van de Noordelijke Hypotheekbank
- Geert Dekker, Aèbel Wiekstroa en Hillegie Dekker
- Jongenskamp ‘de Eikenhorst’ had eigen kampgeld
- Het landgoed Castra Vetera op Zorgvlied – 1938
- In de kaarke an de brink van Deever
- Herinneringen uit den grond van de Kaamp in Wapse
- Anthonij Gasthuis – Gratis wonen en een gulden toe
- In de Heufdstroate van Deever in 1954
- Skiere olde ansichtkoate van swömbad Deeversaand
- De jeud’n muss’n ’s naachts hen Westerbörk loop’m
- Plaetie 16 uut Bussink’s album ‘Mijn land – Drenthe’
- Over de organisatie van jongenskamp ‘de Eikenhorst’
- Al is de crisis nog zo fel, de liefde trotseert hem wel
- Stoomtram van de N.T.M. an de Deeverbrogge
- De Kwoasloot begunt in de Stroet’n op Kalter’n
- Kantinetente mit militaer’n in de kaamp op de Oeren
- Winternoamedag op ’t Kastiel in jannewoari 1979
- Un lochtfoto van ut midd’n van ut olde Deever
- Ut olde postkantoor an de Heufdstroate in Deever
- Un kwitaansie mit kwitaansiesegel van grote Frièrik
- Mit de hondekarre onder de tolboom deur
- De haandtiekening van Leonard Willem van Os
- Ièpels rooi’n op de nes bee de Kaamp
- Ie kriegt de groet’n uut Deever in Drente
- Dames van de buurtvurening van ut Kastiel
- Un baarg swaarfstien’n veur un friet- en snekkot
- Tweehonderd eek’n in ut Grünedal
- Woar laag’n ok awièr de Stroet en de Kreulenakker ?
- Woar is ‘Sorry, Mister Shakespeare …!’
- Fietsehaandel van Laamut Roll’n an de brink
- In het Grünedal in de winter van 1955-1956
- De familie Zaligman uut de Heufdstroate in Deever
- Greinspoaltie 46 stiet noord van de Verwersweg
- Deever. De stee um te weed’n ?
- Oaltie Keuning-Hoaveman bee huus op ut Kastiel
- Aubut Kuper hef ut Grünedal veur 65 gull’n ekocht
- Ut husie van de fumilie Andree wöd vurboud
- Twee neeje broene beuk’n an de brink van Deever
- Grindbiggels op ut oorlogsmonement an de Bosweg
- Ut Rabobankjebankje op de kaarkhof bee de brink
- De Deeverse Terras Route löp neet over Zorgvlied
- Ièst mit de vlegel un legge rogge döss’n op de deele
- N.A.D.’ers op de foto bee de Hoarsluus an de Gowe
- Is Tied Zat de tied zat of besteet de tied neet mièr ?
- Jans Tabak is estör’m an de Saandhook in Deever
- De olde kouwe van Oaltie Keuning-Hoaveman
- Van Daalen in Bennekom en in Deever
- Ansichtkoate mit de groet’n van de Deeverbrogge
- Ut winkeltie van Batta en Lammegie Bolding
- De piepe van de botterfubriek kö’j nog net seen
- Un wandelkoate veur Bark’nheuvel uut 1936
- Ansichtkoate van de meule in Oll’ndeever
- If you steal, then you are marked
- De allerièste recensie van ut openlochtspel
- Deever is ien tuneel en besükers bint mor figerant’n
- Deever – Wied kiek’n hen alle kaant’n
- Op Woater’n is ut hoogste huusnummer now 34
- Vurbeeldingskracht redt ut neet op Woater’n
- Waarm eet’n bee de fumilie Verwer op ut Kastiel
- Kinderkamp voor opvang van kinderen van N.S.B.’ers
- Op de knee’jn veur Lodewiek en Johanna
- De Olde Willem lig in de gemiente Deever
- Un grote saandvlakte in Ellert en Brammert
- Frömmes op de fietse op de Riekseweg
- An de Deeverbrogge – Proef met nagloeiende verf
- Wie kent Jan Giessen uut Rotterdam nog ?
- Ut boer’ncafé van Haarm Hummel an de brink in 1903
- In Ellert en Brammert stön somerhuussie ′de Sikke′
- Gezin van Philippus Zaligman
- Willy Hielkema-Bos is estör’m op 11 december 2019
- De botterfubriek bestön 40 joar op 30 mièt 1939
- Saut en Hollande: Mission Amherst
- Camping Diever v/h Gemeentelijk Kampeerterrein
- Obbe Verwer groet zijn zuster Euphemia Verwer
- Een foto van de broers Anton en Jozeph Janssens
- Coöperatie Samenwerking U.A. an de Heufdstroate
- Uutzicht op de gemientelukke toor’n an de brink
- De oprichters van de koeperasie an de Heufdstroate
- Pentekening van Peperstraat en kerk aan de Brink
- Koaties uut ut 3e maegieskaamp V.C.S.B. in 1926
- De holt’n noodgebouw’n van de U.L.O.
- In de winter van 1925 in de olde Peperstroate
- Dreins Archief lat vieftug foto’s uut WO II seen
- An Oosting hei’w oens lee’m te daank’n
- De parechutist’n koomt de ièste Deeves’n teeg’n
- Laan’n in de bos bee ut aar’mhuus: un bos te vrog
- Bouwers van de noodbrogge kriegt un gedenkplaete
- Plaquette voor de Royal Canadian Dragoons
- De brink en de kaarkhof bint now ech wè vurknooid
- Ut holt’n sitbaankie bee de Van Osbaank redt ut neet
- Un paer olde woor’n in ut Deevers
- De seu’m lange staarke ieser’n balk’n van Oere Chris
- Zaandweg van ’t Kastiel hen de Heezenesch – 1969
- Ansichtkaart van de Rollestraat in Wapse
- An ’t ende van ’t Meul’nende – Winter 1978-1979
- Sukersakkies van een kantine van Ellert en Brammert
- Sukersakkies van een kantine van Ellert en Brammert
- Hier stön ut Waarme Hart Van Deever
- Deever – ‘t Kleine Brinkie – 1904
- Boerdereeje van Knelus Seinen an de brink in Deever
- De hartelijke groeten voor de familie Keimpe Roosjen
- Bee de femilie van Ankör’m op ut Kastiel in Deever
- Slijtpaden over de kaarkhof bij de brink van Deever
- Riekstoll’n in de gemiente Deever vurpacht in 1869
- Wie hef olde joarverslèg’n van de botterfebriek ?
- Ut domme, dröge, dorre, drammerige D-logo
- In Deever vind ik vaak verrassende hoekjes
- Wie heeft een foto van een marcherende Excelsior
- Bee Garke Bakker in de Heufdstroate van Deever
- Arbeiders weigeren naar fascistisch Duitsland te gaan
- Waterverfschilderij ‘Bee de löswal an de Brogge’
- Un olde foto van ut tolhuussie in Wittelte
- Ik liz op ‘e knibbels en arbeidzje yn stien
- Deever is mooi oppeknapt mit ’t liekwaeg’nschuurtie
- De winkel en ut vurlof van Henduk Pook
- Bee de pompe op ut plein van de Witteler skoele
- Kiender van de Deeverse legere skoele in 1958
- In de klasse bee meester Onstee in ut joar 1952 ?
- Mevrouw de hoogwelgeboren jonkvrouw Henriëtte Ottoline Clara Elisabeth Holmberg de Beckfelt weduwe van Jacobus Franciscus de Ruijter de Wildt verkoopt haar aanzienlijke luxe inboedel van ‘het Kasteel’ op Zorgvlied
- Ik hoop weer terug te komen, zoo gauw mogelijk
- Deepe joap’m in de ziele van de Deeversen
- Ik wil even reageren op het verhaal over ’t Bultie
- Groet’n uut kaamp ‘de Eikenhorst’ an de Gowe
- Een oud hekje op een rooms-katholiek kerkhof
- Un ienvoldig gedèènktiek’n bee de Deeverbrogge
- Ut hunnebed van Deever wordt zichtbaarder
- Militair kamp is bijna in gereedheid gebracht – 1905
- Nog un monement’nschiltie an de toren an de brink
- De valse aquamanile in ut Schultehuus an de brink
- Deever rouwt um zijn tien dooden
- Hier goa ik woon’n, ofsender Rob
- Keutereegie op ut Kastiel in Deever in 1958
- Op de plokhoare
- Schetsplan van oens mooie neeje Dingspilhuus
- Vrogger in de gemiente Deever
- Twee Tiktak-spelties van Aubet Kuper uut Deever
- Inbreken in het ‘lijkhuisje’ aan de Bosweg
- Sukersakkie van hotel Blok an de Deeverbrogge
- Passeneel van annemer Niesing in de Peperstroate
- Van harte beterschap – Familie Hendrik Mulder
- Voorkant van het gelijk organiseert bijeenkomst
- Café-Restaurant ut Dreinse Wold besteet neet mièr
- Juniorenelftal van v.v. Diever kampioen in 1958/1959
- Hier mö’j Deevers proat’n
- De Burgemeister Van Osbaank bee de Betonweg
- Dieveren op een topografische kaart uit 1599
- Tiekening van de kaarke an de brink van Deever
- De sloop van ut hüinebedde D52a an de Bolsweg
- Rijkswerkkampen Diever A en Diever B
- De sloop van ut hüinebedde D52a an de Bolsweg
- Ut onderlinge pièrdefons van Deever
- Museumboerdereeje Dieverza an de brink van Deever
- Proat’n in ut Deevers-Hooghaarlemmerdieks
- Ut mislukte padjongenkottie 1.0 is vot
- Greinspoaltie 70 stiet now an un fietspad van asfalt
- Greinspoaltie 50 steet op 100 meter van de olde stee
- Een groepsleider heeft mij verschrikkelijk mishandeld
- Op de Wittelterweg in Oll’ndeever in de haast
- Mijn bed stond midden in de slaapzaal
- Sportveld met kinderboerderij in ′de Eikenhorst’
- Graffity kunst in Deever – Een huis moet oud zijn
- Reacties van ‘Deeversen in de vrömde’ gevraagd
- Hiele mooie ansichtkoate van de olde Kruusstroate
- The incredible dr. Pol is geboren op Woater’n
- Ansichtkaart Groeten uit Diever in spiegelbeeld
- Vernietiging van ut Waarme Hart van Deever
- Ik had een klein gaatje in de houten wand gemaakt
- Zwembad Dieverzand – Eerste badmeester
- Boerderijtje van Hendrik Nijboer brandt in 1939 af
- De dreejbrogge an de Gowe in 1938 en in 1945
- Vukaansiecentrum Ellert en Brammert an de Brogge
- Sölfklever van ammeteurzender Eenzame Jager
- Eetzaal in ut jongenskamp De Eikenhorst an de Gowe
- Foto’s jongenskamp De Eikenhorst uit 1961-1963
- Sölfklever van ammeteurzender Zeemeermin
- Henduk Gièrad van Os is hielemoale kloar in Deever
- Bidprentje van Johanna Josephina Maria Verwer
- Een en ander behoort tot de historie van Deever ??
- Ansichtkoate van ut monement op Baark’nheuvel
- U.L.O.-skoele in Deever officieel eupend
- Bidprentje van Bernardus Johannes Nibbelke
- Ansichtkoate van ut speulturrein in Ellert en Brammert
- See hept de Van Osbaank wièr vusleept
- Ik heb rond 1953 in kamp ‘de Eikenhorst’ gezeten
- De koostal van un boerdereeje in Veenhuus’n
- Paviljoen Vierhoo’m an de Bosweg in Deever
- Ut Hoarschut an de Gowe in 1884
- Lochtfoto van ut olde Deever
- Lieste van de greinspoalties 41 tot en mit 77
- De nepper van ut frutselwoap’m van Deever
- Hoe gaat het toch met de jongens van barak Perú ?
- Ut naembröttie van de Greinsweg op Baark’nheuvel
- Ben van Erp vraagt: Herkennen jullie dit ook ?
- De kleine Henduk en de grote Henduk an ’t waark
- Ik mösse oense tente skone maek’n
- Greinspoaltie 63 stiet vlak bee de Kaele Duun’n
- Greinspoaltie 61 stiet woar ut altied hef estoan
- Deevers skildereegie van Hein Auke Kray uut 1957
- Ut fietsepad noast de olde Stienwieker saandweg
- Vier muurschilderijen sieren biljartzaal
- Iens komp de tied, de tied die rose en ekkelboom velt
- Greinspoaltie 65 steet bee ut Ekingerdiekie
- Ut bolder’n was, is en blef Deevers aarfgood
- Greinspoaltie 67 steet now op un aandere stee
- Set ut huus ur neet oarug uut ?
- Is dit hangjongerenontmoetingskotje 3.0 ?
- Allerheiligen en Allerzielen in de Sint Pancratiuskerk
- Plechtige afkondiging grondwetswijziging in 1953
- Die raere richtinganwieser bee ut pièrdemaarkturrein
- Ik vurwaagte altied bericht van oe
- Klaas Kleine, de siersmid en romanticus uut Deever
- Toen de Groningerweg nog helemaal een zandweg was
- Carbid schieten is nu een nationaal erfgoed
- Pannekoekenboerderij Dieverszicht is niet meer
- Een vierkante band van straatklinkertjes
- Deeverbrogge – Uit de diligence en op de boerenkar
- De nieuwe gevangenis an de Deeverbrogge in 1852
- Kamplied jongenskamp ‘de Eikenhorst’ an de Gowe
- De stand der electrificatie van Deever in 1924
- Ut hulp-postkantoor an de Deeverbrogge
- Twee verhalen van luitenant parachutist Gilles Anspach
- De olde brink van Deever mit de braandkoele in 1903
- Hotel Blok an de Deeverbrogge verbraand
- Witteler fumilienaème Bee de Baarg bestiet neet mièr
- Vukaansiewoning De Witte Raaf in de Olde Willem
- De aftakeling van een horeca-gelegenheid
- Bergplaats voor benzine en petroleum op ’t Kastiel
- Promise of the dawn – Belofte van het ochtendgloren
- De woning van de familie Andreae is verdwenen
- De jonge boerenzoon Jans Roelof Tabak
- Greinspoaltie 47 steet bee un olde kerreven
- Symbionische Zuil op de rotonde an de Deeverbrogge
- En zal ik staan en zult gij op mijn troon zitten ?
- Greinspoaltie 72 is now ee’m vot
- Weinigen hebben Geert Dekker uitgeleid
- Geert Dekker huust nog op un lie’m vloere
- Goa toch leever hen Deever
- Over Wolter Smit en twee vrachtwaègn’s van de fubriek
- Broembroem en vroemvroem in de stilte
- Keloel van Sjakie uut Spier eponst in ieser’n baankies
- De zoore poal van droefheid en van leed
- Ut kottie van Homme Geertsma is vot
- Un modderige Stienwieker saandweg
- Ut Greinsstuwmeer bee de Kaele Duun’n
- Kuunstwaark op de rotonde an de Deeverbrogge
- Liekwaeg’nschuutie wöd gien groevemuseumpie
- Greinspoaltie 59 steet in ut aarg hoge grondwaeter
- De Zwalk langs de Sjakie-tegels in Deever
- ‘Drie fasen van een gedachte’ hangen in de griffie
- Roesterig veulenbeeld bij de ingang van Villa Nova
- Uutkiekplatform stiet veul te wiet van ut stoefsaand
- Bouwbord geeft deels een indruk van Brink 6.0
- De umvang van de Baarg in Wittelte op un lochtfoto
- Plaesnaemböd Woatern in de gemiente Deever
- Doe vandaege gien ding’n die ai ‘j mörn ok könt doon
- Daar wij zelf bijna niets meer hebben
- Ut rookkottie van de veurkaante van ut geliek
- Die week in Giethoorn staat mij nog erg bij
- Ut is wè elokt, die hook is now leeg
- De Deeverse greinsstien op ut maarktturrein
- Heer Witto op de Baarg in Wittelte
- Ut olde kaarkhof aachter de kepelle van Obadja
- Greinspoaltie 58 steet an ut Ekingerpad
- Greinspoaltie 56 stiet bee de Appelsgascheweg
- De Noorderesch mit de bosraand in Deever
- Nog ’n woap’m van Deever an de Kloosterstroate
- De sproanust’n in de beuk’n an de Toor’nlaene
- Feestoam’d van de boerinnebond in café Balsmoa
- Ut poasbulte sleep’m in Deever in 1938
- Het zou een sieraad voor het dorp kunnen worden
- Ut kaarkepad over de Westeresch is vurneeld
- Het verleden kan nu spreken in zijn eigen oude sfeer
- Un olde saksische boerdereeje in Ten Darp
- We zitten hier zoo heerlijk en zoo goed
- Un inekleude ansichtkoate van de kaarke an de brink
- Ut huus van de heufdmeister an de Heufdstroate
- Deever möt ok op de plaesnaemböd’n
- De Van-Osbaank in ut Van-Oskaampie
- De Van Osbaank wödde in 1962 un stukkie vusleept
- Schilderij ‘Landweg in Zorgvlied’ van Hans Kuiper
- Goan en koo’m van de burgemeister in Deever
- Dwingel hef un nee Grüne Kruus gebau
- De veroordeling van N.S.B.’er Pier Obe Posthumus
- Reet dekk’n op un keutereegie op ut Veurste Kalter’n
- Ut brogwaagtershusie an de Oll’ndeeversebrogge
- Huuswaark veur ut husie van de toal
- Bee de een’nviever in Deever
- Ut maarktturrein an ut begun van de Bosweg in 1924
- Wie de scha heeft, heeft ook de schande, niet waar ?
- Vurdeevern mit dé historicus van de gemiente Deever
- Meule De Vlijt en un angesicht van Deever
- Ut dorpshuus van Deever het ut Dingspilhuus
- Tuunvusiering op un heede an de Deeverbrogge
- Eapels rooi’n mit de mesiene in de Olde Willem
- Esdoorn op 12-04-1985 eplaant veur de Canadezen
- Abe Brouwer hef ok de Doavidsterre estroat
- Maria Houwer bee’j heur huusie op ’t Kastiel
- Wie lust heeft vijgen te plukken, hij kan ze er vinden
- Ut riekstillefoonkantoor is in 1902 eup’mt
- Nieuwjaarswens kwam ruim 35 jaar te laat aan
- Fotoos van ut olde Deeverse boer’nlee’m esögt
- Klaas Kleine regisseur van ‘Café De Laeste Snik’
- Ansichtkoate van ‘in de bouw’ in Deever
- De legere skoele op Woater’n bestiet honderd joar
- Breimer Zelfbediening op speldje van Tiktak thee
- Batta Bolling legateert f. 4000,- aan Het Groene Kruis
- Oense Abe an ’t stroat’n an de Binn’nesch in Deever
- Geöffnet durch Gericht des Marinebefehlshabers
- Bungalow ’t Spinwiefien in Ellert en Brammert
- Groeten uit kampeercentrum Ellert en Brammert
- Kassier Lucas Muggen van de Boerenleenbank
- Betekenis van de woorden lodderein en siepel
- Un inekleude ansichtkoate van de Heufdstroate
- Lilluk op drift mit ut maarktterrein an de Bosweg
- Metam-natrium is bij teelt van lelies weer toegestaan
- Ut groevemuseumpie sal ur nooit koo’m
- Wanneer begunt de less’n Deevers ?
- Ansichtkoate van de Kruusstroate in juli 1960
- Kunstschilder Fedor van Kregten is geboren in Deever
- Ok dit joar wièr kebied veur olderwets knalplusier
- N.S.B.-propaganda-bijeenkomst in café Balsma
- Mann’n uut Deever dood in de slag bee Damiate
- Eerste hennepkwekerij in Deever ontmanteld
- De bos op Baark’nheuvel
- Op de hoorn bloas’n in de winter in Oldendeever
- Een paar foto’s van Jan Harm Pol op Woater’n
- Oude gemeentehuis aan de brink werd verlaten
- Ik kan ur neet langes mit de melkwaèg’n
- Bod van f. 10.406.925,- op landgoed Zorgvlied ?
- Lucas Muggen wordt beheerder van enige vermogens
- Huis met drankvergunning in de Zandhoek in Deever
- An un echte Saksiese brink stoat allennig boerdereej’n
- Postuum eerbewijs aan dokter Bas van Nooten
- Diever, 9 juni 1962. Ze hebben hier ook televisie.
- Molens en mensen moeten meer moveren
- Melkaanvoer loopt in 1942 verder terug
- Café Trompetter belemmut ut sicht op de kaarke
- Inleveren van radio’s in de Tweede Wereldoorlog
- Auto van veearts Van der Eijk bee’j ’t gemientehuus
- De krottebewoners bint oadelukke lui ewödd’n
- As see d’r allemoale bint, dan binne wee mit elf man
- IJsvermaak an de Deeverbrogge
- Keukenlaan op Zorgvlied en Wateren
- Over greinspoalties en de laandwièr op Zorgvlied
- De eupening van ut nutuurbad Deeversaand in 1942
- Gesaèmelukke ruumte in de Alaska barak
- De nieuwe pastorie van de gereformeerde kerk
- Gezicht op molen ‘de Vlijt’ op de Westeresch
- De levensboom in het bovenlicht van Peperstraat 1
- Un holt’n dekskiptjalkie bee de Deeverse sluus
- De Sunnekaamp lig neet in de gemiente Deever
- Het kunstwerk aan de buitenwand van ‘de Paletmess’
- Lijkwagendienst vergadert in café Balsma
- Ik heb ten minste een eigen dakje boven mijn hoofd
- Verkoop landgoed Groot en Klein Wateren in 1871
- Skildereeje en foto van ‘Brogge in de bos’ op Zorgvliet
- Lantièrnplaetie van ut gemientehuus en de pasterie
- De süvelwinkel an ut Meul’nende in Deever
- De nu nog gratis Langparkeerbrink op de Westeresch
- Foto van leerlingen van de Wapser Skoele uut 1905
- Verkoop Bloemakker, Kleine Ouwel en Hoendernust
- Oudste Deeverse advertentie – 3 december 1746
- Café Berend Slagter an de Kruusstroate in Deever
- Eervol ontslag lantaarnopsteker per 1 november 1924
- Gesloopt pand aan de Hoofdstraat in Diever
- Hervormde kaarkgemiente hef un eig’n webstee
- Openluchttheatertje in het kamp ‘de Eikenhorst’
- SAS Semi Brigade (French) raid at Diever
- Het reglement van het Armenwerkhuis
- Dieverderdingspil, een archaïsche utopie !?
- Ut holt’n beeld van Gijs Smeekes is vut
- Kloosterstroate 4, 6, 8, 10, 12, 14, 15, 17, 19 en 21
- Binnenesch 6, 8, 10, 12, 14 en 16
- Nee’jbouw an de Kloosterstroate en an de Binnenesch
- Kool’nbak aachter ut paand mit adres Binnenesch 6
- Ut aachterspatbödplaètie van Jan Slagter
- Leidingwater bereikt Deever op 15 mei 1957
- Kent U dit kiekje ? Hoe vindt U het ?
- Ansichtkoate van de Kruusstroate in Deever in 1953
- Tekening van kerk en brink in Deever
- Eerste herten in 1882 gezien in het Deeverzaand
- Boerenprotest tegen opheffen tramlijn
- Hoofdkantoor Noordelijke Hypotheekbank op Zorgvlied
- Boerdereeje van Haarm Hessels op 21 febewoarie 1933
- Hans Kuiper, schilder en fotograaf te Noordwolde
- Tekening van de kerk aan de brink op een tegel
- De neie lienbank van de boer’n in Deever
- An de Deeverbrogge – Restanten van de kalkovens
- Het reglement van de Lijkwagendienst uit 1912
- Diever herdenkt twee zwarte dagen op 22-11-1945
- Braand in ut boerdereegie van Henduk Grupp’m
- We hadden een commandant als hoofd van het kamp
- Het steenfabriekje van Willem Bolt in de Holthe
- De ièste foto op de kaarkhof an de Grönnegerweg
- Sigaar’nfubriekie op ut laandgood Woater’n in 1898
- De steeg tussen Schultehuis en Schulteboerderij
- Ut woap’m van Deever an de greinse van de gemiente
- Ansichtkaart van de Brink van Deever – 1959
- Dorspkrachten bouwen in 1942 mee aan Dieverzand
- Wièr un student’nwaarkkaamp in de Uilenhorst
- Vall’nde stien’n en gevoar veur instott’n
- Un neeje skoele tummer’n in de kaarke van Deever
- Pension-Cafetaria-Lunchroom van Lub Wanningen
- ’t Is Sunt Joapik, de hongermaand is voorbij
- Stoomspinnerij an de Deeverbrogge
- Zorgen komen niet als enkele verspieders
- Een ontsierende gaping in een dorpsgezicht
- Kleuterskoele ‘de Buitelbam’ an de Binn’nesch is lös
- Vervanging van de Deeversesluus
- De vergeten veldnamen in de gemiente Deever
- Wat ur nog is van de Uilenhorst in de Olde Willem
- Van Giffen vön un stien’n messie bee ’t Aar’mhuis
- Mogelijke verklaring van de naam Deever
- An de Deeverse sluus an de Deeverbrogge
- De Witteler skoele in de somer van 1965
- De student’nwaarkkaamp in de Uilenhorst
- Elk joar un vette kiepe uut elk huus in Vledder
- Op Zorgvlied, op Woater’n, op Kalter’n, op ’t Noave
- Jantina Figeland excelleert in 13 openluchtspelen
- Ontvang onze hartelijke gelukwenschen
- De melkbusnummers van de fabriek in Deever
- Un hiele dikke stien veur ‘t gemientehuus in Deever
- Kiender van de legere skoele in Deever in 1922
- De vernieling van de Peperstroate omstreeks 1957
- Vernieling 1.0 van de kerkbrink van Deever in 1957
- Bolder’n is een traditie die nooit verloren zal gaan
- De snikke bee café-losement Sjoert Benthem
- Veiling van goederen van Barteld de Ruiter en familie
- Knipselmappen KB I 314 en KB I 315 van het N.I.O.D.
- Aanlegplaats en Kantoor der D.S.M. te Dieverbrug
- De begrafenisvurening is gien neeje noaberskop
- Grafsteen van mr. Lodewijk Guillaume Verwer
- Hoofd Politieke Opsporingsdienst neemt ontslag
- Vacature Schoolonderwijzer, Koster en Voorzanger
- Ik heb één jaar doorgebracht in kamp ‘de Eikenhorst’
- Ut berigt van inzet van ut laandgood Castra Vetera
- Het schoolverzuim in de gemiente Deever in 1889
- Eerste diploma’s in Dieverzand – augustus 1942
- Ut skildereeje ‘Vrau an de wasse’ van Hans Kuiper
- Door mobilisatie zijn werkkrachten moeilijk te krijgen
- Tjeerd Bottema is de ontwerper van de Sluis-haan
- De rieksopsigter woonde bee de Deeverse sluus
- Ut bouw’n van un legere skoele in Deever
- Un stereofoto van de Iemenhof an de Brinkstroate
- Ik verwaachte nog hoog bezeuk
- Speelterrein in vacantie-centrum Ellert en Brammert
- Wateren – Gegevens in de webstee plaatsengids.nl
- A-junioren van v.v. Diever – Eind vijftiger jaren
- Greinspoaltie 72 stiet an de weg deur de Olde Willem
- Eerste Hollandsche Levensverzekerings-Bank
- Ik heb bee disse aksie un sölver’n theelepeltie esteul’n
- Roggemiet’n op de Heezenesch bee’j Deever
- De weg hen Deever an de Deeverbrogge in 1906
- De laatste verzetsdaad
- Ut hunnebedde is mit veul vubeelding te resteriè’n
- Speelterrein in vacantie-centrum Ellert en Brammert
- Moge het hen daar geheel naar wensch gaan
- Deever op drift met een schijnbare maakbaarheid
- Dr. Pol was op 10 maart 2017 op de tillevisie
- Plattelaansvrouw’nsitbaankie op de skultehuusbrink
- Kaarke an de brink van Deever in mei 1963
- Johannes Franciscus was gien schout-bee-naacht
- Die mooie ieser’n Deeverse dreejbrogge over de voat
- 24 Gezichten te Zorgvlied bij Noordwolde in 1895
- Woap’m van Deever an de Meulakkers in Deever
- Voor allen die Julialaantje 7 binnengaan
- Kalender staat alweer in het teken van Shakespeare
- Laandschop bee Deever in Drente ?
- Was de Heezebaarg een Germaanse offerplaats ?
- Ansichtkaart van een gezicht op de Deeverbrogge
- Verkoop van percelen grond met een veldnaam
- Ik heb in de kaamp eseet’n van juni 1969 tot juni 1970
- Interview mit burgemeister van Os
- Ome Kees roskamt de leden van de gemeenteraad
- Ansichtkaart – Pension Villa Nova op Zorgvlied
- Greinspoaltie 47 is neet op deselde stee nièr eset
- De hoefstal van de familie Kloeze an de Wittelterweg
- De toestand van de Baarg van Wittelte in 1847
- Ansichtkaart van Villa Nova op Zorgvlied
- Museum Radio Wereld in boerderij van Sime Smidt
- Diever – Kasteel – Op de Baarg – Winter 1962-1963
- ’K hep ’t neet edoane, ’t gebeurde aachter mee’j
- Jan Koning uit Leggelo benoemd tot magazijnmeester
- Diever, London, Paris, New York, Mexico, Caïro, …
- Veiling van wat begön as de Saandkaamp
- Un braandtoor’n van boomstamm’m in de Olde Willem
- An de Deeverbrogge zagen huizen vaak geheel wit
- Mit de naachtboot van de Lemmer hen Amsterdam
- Uffelters hept de reels langs de voat esloopt
- Ut olde landhuus op Baark’nheuvel in 1891
- Pentekening van de Keet 2.0 op de Heezebaarg
- Ie meut mit die kleine swatte trein mit
- Uitkijktoren op Kijkduin gezien vanuit het oosten
- Dienstregeling Nederlandsche Tramweg Maatschappij
- Verkoop van het huispijporgel van Castra Vetera
- Foto’s en verhalen van het boerenleven gezocht
- Verdeeling van de ongescheidene markte van Deever
- Monument Molen in Deever Holland
- Foto van un laandweg in de gemiente Deever in 1920
- Aan de Jongedame Jantina Hendrika Pot in Coevorden
- D’r zit weer een dikke schoerkerd aachter de schure
- Ansicht van de boerdereeje van de familie Fledderus
- S.S.-Jongenskamp in het voormalige N.A.D.-kamp
- De huisjes van de Stichting Sint Anthony Gasthuis
- Oldste ansichtkoate van de uutkiektoor’n
- Uutkiektoor’n an de Bosweg bee Deever wöd esloopt
- See hept De Buitelbam an de Binnenesch eupm’t
- Boortoor’n wöd braandtoor’n
- Tien jaar straf geëist tegen Pier Obe Posthumus
- Afzender K. Dijkstra- 9R3K3B
- Rooms Katholiek Vacantie Centrum op Zorgvliet
- Oproeping van de beheerder van cafébedrijf Balsma
- De vijand diensten bewezen in de oorlogstijd
- De olde ULO-skoele an de Tusschendarp in Deever
- Excelsior in de consistoriekamer op 22 mei 1954
- Doctor in de regten Lodewijk Guillaume Verwer
- Diever – Plaatselijk distributie-kantoor leeggehaald
- De herstapeling van de stenen van het hunnebed
- Oude dokterswoning an de Heufdstroate
- Plaatje 88 uit Bussink’s album Mijn land – Drenthe
- Fotobookie ‘Diever in oude ansichten’ van Bart Eulie
- Zoals je ziet ben ik nog te Diever
- De laatste foto’s van de Keet op de Heezebaarg
- Veiling van vier villa’s van Verwer
- Ansichtkaart van de gemeentecamping Deever
- De eerste kroeg an de aandere kaante van de bos
- Woar was ok a weer ’t Bultie, bin ’t ee’m kwiet
- Greinsstien langs de Voat tussen Wittelte en Uffelte
- Coöperatieve Zuivelfabriek Ons Belang in Wapse
- Woar is de greinsstien bee ut Schultehuus eblee’m ?
- Begreu’m wödd’n in de kaarketuun van Deever
- Bouw café met concertzaal van Klaas Marcus Balsma
- Bronzen beeld van Titania en Spoel de Wever
- See daanst en dan nog wè op sundagmiddag
- N.S.B.’ers na de bevrijding gevangen in café Balsma
- Ut olde plaèsnaèmbröt Wapse – Gemiente Deever
- Franse veteraan beschrijft zijn avonturen in Drente
- Vergadering burgemeester en wethouders in 1953
- Deeverse oorlogsgrafstenen staan bijna in Duitsland
- Ansichtkoate van pension Villa Nova uut 1972
- In de kantine van Ellert en Brammert
- Gevolgen vergroten aanrijdtijden brandbluswagens
- Jacob Oost is veertig jaar veemarktmeester
- Nicolaas en Klaas Houwer zijn niet geruimd
- Het oorlogsgraf van Nicolaas en Koop Houwer
- Sukersakkie van de Saandkaamp an de Heezeresch
- Brandweerpost Deever wordt gesloten
- De Vuurpan an de Peperstroate in Deever
- Groevegoeroe is zeker nog wat aan het trainen
- Stoomzuivelfabriek aan het Katteneinde – 1908
- Bee Kloas Benn’n in de Aachterstroate
- Foto uut 1918 van hunnebedde D52 in de Stienakkers
- Twee stervende fageus sylvatica atropunicera
- Dorpskrachten onderhouden Onderduikershol
- Gevraagd net en eenvoudig kosthuis te Den Haag
- Sukersakkie van café-restaurant Johan Blok
- Zorgvlied – Kerk van de Sint Andreas parochie – 1968
- Professor doctor Albert Egges van Giffen
- Groet’n uut de Kaamp bee’j Deever
- Stön ur een pothokke bee’j Oarend van der Helm ?
- De Nederlandsche Volksdienst en de Winterdienst
- De Venus van Leggel werd gevonden in Deever
- In de oorlog voetballen op het Mastenveldje
- Grote bosch- en heidebraand op Zorgvliet en Woater’n
- Eup’mlochtspul mit de titel Keuning van de Vlakte
- Ut mooie Museum Dieverza an de brink van Deever
- Ansichtkoate van heujwaark an de Westerdrift
- Bewilliging statuten Noordelijke Hypotheekbank
- Anne Mulder over Albert Egges van Giffen
- Ie kunt ok buut’n op ut turras van ut Ruterhuus sitt’n
- De bronzen vuurpot uit de Vledder Aa
- Arbeider vindt volkomen ongeschonden urn
- Plotseling en wreed stond de dood voor de broers
- Begroeiing verwijderd bij het hunnebed
- Dorpskrachten snoeien struiken en bosschages
- Woar was ok a wièr ut Bultie
- Politieke aspiraties van J. F. de Ruijter de Wildt
- Wee woond’n noast Appie Kiep in de Peperstroate
- Ut hüsie woar mien opa en oepoe hept ewoont
- Greinspoaltie 74 stiet ok bee de vurropte Tilgröppe
- De villa Villa Cornelia is publiek bee insate eveild
- Vurbou van tabak, hop en cichorei op Woater’n
- Burgemeester is de directeur van de hypotheekbank
- De ingang tot het weiland ‘de Helprichskaampe’
- Schilderij met de titel ‘Binnenhuis Diever (Drente)’
- Jacobus Franciscus de Ruiter de Wildt ligt in Boijl
- Greinspoaltie 43 stiet bee de vurropte Tilgröppe
- Bakkereeje en kruudenierswinkel van Alle Brouwer
- Greinspoaltie 55 stiet an de Appelsgascheweg
- Greinspoaltie 49 an de Monden op Zorgvlied
- Aan den Jongeheer Dirk de Wit Dz. in Bovenkarspel
- Roggemiete zett’n an de Grönnegerweg bee’j de Belt
- Kaarke van Deever in 830 ebouwd op un hunnebed ?
- Greinspoaltie 45 stiet an de Verwersweg op Zorgvlied
- STAKO-meubelen: STApelbaar en KOppelbaar
- Greinspoaltie 44 steet vlak bee de Verwersweg
- Openluchtspel – Poster – Hamlet – Zijn of niet zijn
- ‘Drie fasen van een gedachte’ hangen in het raadhuis
- Ut olde boer’ncafé van Jan Boarels an de brink
- Ut Schultehuus an de brink van Deever in de snee
- Een stereofoto van de olde Peperstroate uut 1950
- N.S.B. propaganda-bijeeenkomst in café Slagter
- Wie vumoodde twee beuk’n an de brink van Deever ?
- Korenmolen ‘de Vlijt’ in Oldendeever
- Einde van de molen aan het Moleneinde
- De oam’d dat Kennedy wödde vörmoord
- De botterfabriek van Deever bestiet 40 joar
- Ansichtkoate van de Greinspoele – 1958
- Ken ie se nog … die uut Deever
- Familie Verwer verkoopt 928 eikenboomen
- Duvel van Deever veroordeeld tot levenslang
- Rogge döss’n bee’j Garriet Jan Wesseling
- Pacht van café Brinkzicht in andere handen
- Muziekvereniging Advendo in Tuk in 1938
- Hunnebedde bee Deever veural wel en veule beklöm’m
- Manneke Pis van Zorgvlied op een protestplaquette
- N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma zoekt een dienstbode
- N.S.B.-burgemeester Pier Obe Posthumus
- An de Riekseweg an de Deeverbrogge
- Glasmuseum De Spiraal an ’t Meul’nende in Deever
- Vergadering van de N.S.B. in café Balsma uitgesteld
- Keimpe Roosjen in het Oranjehotel in Scheveningen
- Dorpsboerenleider benoemd leden dorpsboerenraad
- Lonen omlaag met respectievelijk 10, 7,5 en 5 %
- Dorpskrachten beheren de openbare buitenruimte
- Zicht op ut Brinkie en de kleine Peperstroate
- Herinnerings an ’t Aar’mhuus an de Grönnegerweg
- Onderhandelen over krijgsgevangenen in Deever
- Start van de Atlas van Westerveld
- Kaarke an de brink van Deever
- De bos bee de boerdereeje De Uilenhorst
- Café-restaurant Blok an de Deeverbrogge giet dichte
- ’t Pothokke in de gemiente Deever
- Kruidenier Henk ter Hoor breidt uit
- Van Osstraat te wijzigen in ’t Kasteel
- Verkwisters hadden een lamp van wel 40 kaarsen
- Ut Bultie lig an ’t ende van ’t Zwatte Pattie
- Het leven moet niet vliegen, maar fladderen
- Mijn dagen als nieuwe pees zal ik niet gauw vergeten
- Ut ièste kaamphuus hedde d’ Olde Stee
- Deever – In steen gehouwen : J. SL. B.M. 16-9-53
- Ik hep oarig wat last van mien voot’n
- De saandweg hen de Deeverbrogge in 1906
- Ansichtkoate van ut Monement in de bos van Deever
- Roelof Santing verkoopt Shell Butagas reclamebord
- Activiteiten in café Balsma in de Tweede Wereldoorlog
- Lest we forget – Opdat wee ut neet vurgeet
- Een doodlopende of niet doodlopende saandweg ?
- Ansichtkaart en sukersakkie van Hotel Café Centrum
- De winkel van Aubert Kuper an de Deeverse sluus
- Ut skoelpattie van ut Kastiel hen ut Meul’nende
- Ut verropp’m van un saandweggie in Oldendeever
- De ijzeren man met de vreemde toeter
- Beeldje te mooi voor de zijkant van het gemeentehuis
- De twee bolderstien’n van Hendrik Krol
- Veiling koornmolen met bijbehoorenden molenberg
- Diever in 1581 geplunderd door Rennenberg
- Boomstamgymnastiek van N.A.D. arbeidsmannen
- Woap’m van Deever an de Kloosterstroate in Deever
- De vlagge van de gemiente Deever
- Ut saandstien’n beeltie De Oele in de Singelier
- Wie heeft leerkracht Jan van der Meer gekend ?
- Bolder’n op de Unesco-lijst van immaterieel erfgoed
- Over de Baarg van Wittelte
- In het nieuwe gemeentehuis an de brink van Deever
- Woap’m van Deever an de Heufdstroate in Deever
- De cantineholders in de Kaamp bint good tevree’n
- Zwart-wit 8 mm film met nummer 58245265 uit 1939
- Joden in de rijkswerkkampen Diever A en Diever B
- Veer skeetbaen’n op de Nul bee Wapse
- Soldatenkamp op de Oeren bij Wapse – 1908
- Uitkiektoor’n in de bos van Baark’nheuvel
- Ansichtkaart van het café van Berend Slagter
- Un soldoat’nkeuk’n in de Kaamp op de Oeren
- Een eenvoudige deur, een afgesleten zerken stoepje
- Een reactie – Cantharellen zoeken in de herfst
- De kleuterskoele wödde op 31 augustus 1955 eupm’t
- De koning van de vlakte op klompen
- Gemiente Deever is een twaalfsterren gemeente
- Soldatenkamp op de Oeren bee Wapse – 1905
- Negende regiment, tweede bataljon, derde compagnie
- Ut gezin Zaligman vurhuusde in 1936 hen Möppel
- Korenmolen van den Heer Wesseling afgebrand
- En meldt den omzwervende niet …..
- Overlijdensbericht van Klaas Marcus Balsma
- De bouw van de noodbrogge an de Deeverbrogge
- Albert van Gijssel en Aaltje Hagewoud met kleinkind
- Publicaties over ‘de Baarg’ van Wittelte
- Voor de tent in de soldatenkamp te Deever in 1906
- Ut transformatorhüsie an de Wittelterbrogge
- De Dikke Stien’n in de Stienakkers op de Heezeresch
- De grensrivier Dwingeler Stroom
- Wittelte – Kasteelheuvel in bescherming
- De keuken van het jongenskamp an de Gowe
- De gemeentelijke dokterswoning op de Noordesch
- Langs de Drentsche Hoofdvaart bij Wittelte
- Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt, Tusschendarp 3
- Jan Winters hef de rove van de rechter klompe of
- Webstee www.drentschehoofdvaart.nl
- Even een leevensteeken vanuit Diever, 22 juli 1943
- Disse ansichtkoate van de Dikke Stien’n is un topstuk
- Een trouwjurk van zijde van een Franse parachute
- Eetsaèle in un holt’n barak in kaamp De Eikenhorst
- Gevechtshandelingen op 9 april 1945 an de Gowe
- Wij feliciteren je met het slagen voor het examen
- Verdwenen nieuwe tekens op oude grond
- Groepsverblijven Perú en Klondike an de Gowe
- Poasvuur in Deever, Wapse en Wittelte – Pasen 2016
- Huygen Groote Maeth, een veldnaam uit 1639
- Het overlijden van de hoogwelgeboren jonkvrouw Henriëtte Ottoline Clara Elisabeth Holmberg de Beckfelt
- Heiig zicht op ut dörp Deever en de Noorderesch
- Executie van de boedel van Vesalius Mobachius
- Ièste plattegrond van ut onderdukershol
- Kogelvangers rijzen als piramiden uit het zand
- Ik ben Wim Schouten, toen woonachtig in Schiedam
- Er was geen water en de brandspuit was defect
- Giet ut husie van de fumilie Andree teeg’n de vlakte ?
- Fritz Habener is de moordenaar van 10 april 1945
- Ut roadhuus an de Gemientehuuslène in Deever
- De webstee van museum Radio Wereld in Deever
- Un seismograaf op ut dak van ut roadhuus ?
- Boerdereeje mit de koe op de doake
- Breimer – In ’t goede merk … is Centra sterk
- Roadsstukk’n lees’n in Ut Winkeltie op Zorgvlied
- Sukersakkie uut 1963 van openluchtspel Deever
- Un fragmentie uut ut vurlee’n van Hotel Villa Nova
- Kerk aan de brink van Deever op 11 maart 1933
- De Gaper aan de gevel van drogisterij Hendrik Mulder
- Arbeidsman heeft zijn Arbeidsdienstplicht vervuld
- In 1968 waar’n wee in ‘de Streuper’ op vukaansie
- Een annekkedote in ’t Deevers van Jan Hessels
- De handbediende Shell pomp bij garage Rolden
- Ut Student’npad is veur un diel ut Jeud’npad
- Het einde van het landgoed Berkenheuvel
- Pauselijke onderscheiding Pro Ecclesia et Pontifice
- Een hechte, sterke en welbeklantte korenmolen
- Sandige en harde sandige heyde en sand duinen
- De olde kapelle van Obadja op Zorgvlied
- De saandweg hen Ellert en Brammert
- De Doldersumse camping ‘de Zonnekamp’
- Heden nacht is de molen alhier weer bestolen
- Deever – Drogisterij van Hendrik Moesie – ± 1962
- Roggemiet’n op de Noorderesch van Deever
- Foto’s van het SHELL-tankstation in Wapse gezocht
- A&O-winkel van Jan Breimer en Lammigje Kloeze
- Het brugwachtershuisje an de Gowe
- Waar staat de lijst van gemeentelijke monumenten ?
- Het boerenbedrijfje van de Bakker’s jong’n in Deever
- Kleinste museumpje ter wereld nog steeds niet open
- U ontvangt zo spoedig mogelijk antwoord
- Haentie op ’n stokkie – Palmpoas’n in Deever
- Kopplaèties van ut Deevers Archief
- Drie wandelingen rond Deever – Tekening hunnebed
- Van wie was de Opel Olympia Record – UD-10-18 ?
- Monumentale boerderij afgebrand in Oldendeever
- Beeld op de kaarkhof krijgt een schoonbrandbeurt
- De kapelle van Obadja veur en noa de uutbreiding
- Plaèties in heufdstok 3 van de Magnum Opus
- Mijn dorp Diever Holland – My village Diever Holland
- Schets van den landbouw in min vruchtbaren streken
- Legerplaats Diever – 15 september 1915
- De laatste melkbussen, de laatste melkrit ……
- Grens tussen de gemienten Deever en Vledder
- Een wilde zwijnenfarm op Woater’n
- Poëzie van de dood op een grafsteen uit 1911
- Gebinten van de Schulteboerderij
- Un mooi uutsicht over de Heezeresch
- De olde mestkrooie van Geert van Ankör’m
- Bouw van een eigen theaterlokaal en sportlokaal
- Versiering van een rustplaats op de kaarkhof
- Roefie en Jannoa van Ankör’m worden geruimd
- Gietijzeren stalraam – model Deever en model Wapse
- Hunnebed D52 – Documenten
- Voor wie in de gemiente Deever de klokken luiden
- De DNA-boom van Westenveld – Kunst ?
- Mijn naam is Rob Koghee. Wie kent mij nog ?
- Palmpoas’n en poasvuur sleep’m in 1939 in Deever
- N.S.B.’er Posthumus benoemd tot burgemeester
- Van deze prachtigen stoet werd menig kiekje genomen
- Automobiel met kenteken D1 rijdt door Deever
- Dieveren op een bord uit Parijs in het Rijksmuseum
- De berigt’n in de Magnum Opus
- De elektrificatie van de streek Wittelte in 1928
- Onze beste wenschen bij de intrede van 1906
- Twee ansichtkaarten van de Dorpsstraat op Zorgvlied
- Andreas-parochie viert 100-jarig bestaan in 1984
- Avondstemming in een N.A.D.-kamp
- Zuivelfabriek – Jan Andreae – 50 jaar in de zuivel
- Ten huize van Jan Pot an ’t Wittelterschut
- Old en nee bee de vreewilluge braandwièr in Deever
- Dörpsgesigte vanof ut Swatte Pattie
- Een Spartaans hangkotje op de Langparkeerbrink
- Tramhaltechef overgeplaatst naar Hijkersmilde
- In de winkel van Jan Breimer en Lammigje Kloeze
- Kopafbeelding 22 van ut Deevers Archief
- Alle Deeversen
- Zicht op een stuk dijk rond het zwembad Dieverzand
- Boeken over onderwerpen uit de gemeente Diever
- Eerst perk A op de kaarhof van Deever ruimen
- In Oll’ndeever stiet nog un Deeverse greinsstien
- Plaèties in de Magnum Opus
- Versiering van een erfbestrating an de Binnenes
- Tekeningen van Maupi
- Een ezel stoot zich geen tweede keer aan dezelfde ….
- Gedraaide vierkante ramen in een boerderij
- Roelof Offerein uit het bestuur van de Boermarke
- Eerste aanzet voor Atlas van de gemeente Westenveld
- Canon van de gemiente Deever
- Boerenwaark op de Nul bee Wapse
- Wie gaat de cultuurhistorische waarde versterken ?
- Maar de boer, hij ploegde voort …. op de Westeresch
- Hoe de poasbulte in Deever ebout wödde
- Ver-geet-mij-niet – Trijntje Berends – Wapse 83
- Het verleden van de gemeente Diever op het internet
Category Archives: Oudheidkunde
Op ut Deeverse hunnebedde stön un olde skure
In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is als afbeelding 64 een afbeelding van een zwart-wit ansichtkaart van ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever. De foto voor deze ansichtkaart is rond 1933 gemaakt. In de tekst bij de afgebeelde ansichtkaart is aandacht besteed aan de aankoop van het hunnebed door het rijk en een globale beschrijving van ut hunnebedde door professor doctor Albert Egges van Giffen. Een afbeelding van de betreffende bladzijde uit het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is in dit bericht opgenomen.
64 – Heezeresch – Hunebed op de Steenakkers – ± 1933
Op 6 januari 1855 werd ter voldoening aan het Koninklijk Besluit van 28 december 1854 aan het Rijk gemeld dat op de Heezeresch in een akker van Hendrik ter Mast een hunebed lag. Op deze akker stond bij een huisje een schuur, waaronder stenen van het hunebed lagen.
Het Rijk besloot pas op 20 oktober 1871 de akker en het hunebed aan te kopen. Het Rijk verzocht wethouder Klaas Kok om met de eigenaar te onderhandelen over de aankoop en het verplaatsen van de schuur, opdat het hunebed in zijn geheel vrij zou komen.
Hendrik ter Mast was wel bereid de akker met het hunebed te verkopen. Voor de grond vroeg hij 12 gulden. Voor het verplaatsen van zijn schuur vroeg hij 200 gulden. Ook bedong hij dat een op zijn akker aanwezig voetpad over de publieke weg moest gaan lopen. Uiteindelijk ging hij accoord met een vergoeding van 88 gulden voor de schuur. Daarbij stelde het Rijk wel als voorwaarde dat deze niet hoger zou zijn, als de schuur in zo’n slechte staat zou blijken te zijn, dat deze na het afbreken niet meer zou kunnen worden herbouwd. De totale verkoopprijs kwam zo op 100 gulden te liggen. Op 2 november 1871 werd de koop gesloten. Na het afbreken van de schuur konden de daar onder liggende stenen worden blootgelegd.
De archeoloog professor doctor Albert Egges van Giffen beschreef het hunebed later als volgt:
Het hunebed is onregelmatig spits-eivormig. Het heeft een ongeveer noord-oostelijk-zuidwestelijk gerichte lengte-as. De ingang bevindt zich vermoedelijk aan de zuidkant, doch de plaats waar is niet zonder meer vast te stellen. Het steengraf bestaat uit minstens 10 draagstenen en totaal uit 22 stenen. Ze bestaan allen uit graniet. Toen het hnnebed nog geheel ongeschonden was, werd als bijzonderheid aangegeven dat in één der dekstenen een grote mensenhand was gegraveerd of uitgehouwen.
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De foto voor de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart van ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever dateert uit 1933. In de achtergrond van de afbeelding is de bebouwing van de Dwarsdrift en van ut Kastiel te zien.
Had meneer de weledelgestrenge professor doctor in de oudheidkunde Albert Eggen van Giffen het hunnebed maar nooit naar eigen inzichten ‘gerestaureerd’ ! Ut hunnebedde op bijgaande afbeelding oogt veel echter, zo zijn het mooie dikke stien’n in de Stienakkers an de Grönnegerweg bee Deever.
Hedendaagse slimme professoren in de oudheidkunde ‘restaureren’ niet zo maar meer een oudheidkundig object, maar proberen dit zo mogelijk zo goed en duurzaam mogelijk te ‘conserveren’, in de (vervallen) staat te houden waarin het zich bevindt, dus wat betreft dit hunnebedde plat en kort door de bocht gezegd: met de fikken er van afblijven en letterlijk saand uut de Stienakkers erover.
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op maandag 2 januari 2017. Het had in de nacht van 1 op 2 januari een beetje gesneeuwd. Dat leverde toch wel weer een mooi fragmentje uit het recente verleden van ut hunnebedde op.
Uutlegbröt veur ’n olde boer’nhof op Kalter’n
Ten noordwesten van de bebouwde kom van het dorp Deever ligt helaas neebou met de naam ‘de Kalterbroeken’. De redactie van ut Deevers Archief zag de bui al lang hangen en heeft daarom voor de zekerheid veel foto’s gemaakt van de Kalterbroeken van vóór de neebou. Hij heeft bijgaande afgebeelde kleurenfoto al op 9 mei 2005 gemaakt.
In de vruchtbare weidegronden van ‘de Kalterbroeken’ zijn de sporen van een olde boer’nhof uit omstreeks 1200 gevonden. In de bodem werden sporen van een waterput, greppels, palen en kuilen gevonden. De oudheidkundige spoorzoekers en speurneuzen hebben op basis van de gevonden sporen van deze olde boer’nhof een waarlijk waarachtig mooie tekening bij elkaar bedacht. Zie de bijgevoegde afbeelding. Driewerf hulde: hulde, hulde, hulde.
De gemeente Westenveld heeft het monopolie op de verkoop van bouwgrond voor neebouw in ‘de Kalterbroeken’ en vraagt exorbitant veel geld voor een vierkante meter bouwgrond (nota bene: exclusief belasting toegevoegde waarde). Vooruit, ergens moeten de te vele medewerkers van de voorkant van het gelijk in het Raadhuis aan de Gemeentehuislaan in Deever van worden betaald.
Het is verbazingwekkend dat de gemeente Westenveld uit de vette winst van zijn lucratieve grondhandeltje niet eens een paar honderd euro over heeft voor het bekostigen van een eenvoudig, maar wel duurzaam (geen tropisch loofhouten) bord met daarop de hier afgebeelde olde boer’nhof met enige uitleg over de gevonden oudheidkundige sporen.
En dan te bedenken dat in de prijs voor een vierkante meter bouwgrond of anderszins ook de kosten van het oudheidkundige spitwerk zijn versleuteld. De bewoners moeten dan wel waar voor hun geld krijgen en op zijn minst getrakteerd worden op een böd.mit uutleg over de resultaten van het oudheidkundige spitwerk.
Zo’n bord zou bijvoorbeeld in de buurt van het op de bijgevoegde kleurenfoto zichtbare naamloze pad kunnen worden geplaatst.
De redactie kan zich heel goed voorstellen dat de geachte dames en heren dorpskrachten van het zogenaamde Oermuseum an de brink van Deever staan te popelen om zo’n uutlegbröt grateloos en voor niets in elkaar te sleutelen.
De redactie heeft de bijgaande kleurenfoto van een stukje van de neebou in ‘de Kalterbroeken’ op maandag 2 januari 2017 gemaakt. Het is verbazingwekkend wat allemaal op deze foto is te zien.
De hekjes die door de verkeersdeskundige hoofdbeleidsmedewerker van de voorkant van het gelijk bedacht zijn om voetgangers, fietsers en bromfietsers te dwingen (gij zult) tussen de hekjes door te laveren, hebben zichtbaar geen nut, want de bewoners van ‘de Kalterbroeken’ gebruiken terecht het slijtpad aan weerskanten van deze hekjes van zo te zien tropisch loofhout (is dat wel duurzaam ?).
En waarom zijn in de bestrating twee zo genoemde ‘haaietanden’ opgenomen ? Denkt de verkeersdeskundige hoofdbeleidsmedewerker van de voorkant van het gelijk dat iedereen maar naar de grond zit te koekeloeren ? Naderen de gebruikers van het pad een voorrangsweg ? Zo ja, dan zou ook voorrangsbord B06 geplaatst moeten worden ? Zo nee, dan gelieve de ‘haaietanden’ te verwijderen. Of heeft de verkeersdeskundige hoofdbeleidsmedewerker deze ‘haaietanden’ daar geplaatst om zijn eigen aansprakelijkheidshachje af te dekken ?
En waarom staan de tropisch loofhouten hekjes verkeerd ? Je zou verwachten dat het linker hekje dichter bij de straatweg naar Kalteren staat dan het rechter hekje, want dan wordt de gebruiker van het naamloze pad bij het passeren van de twee hekjes gedwongen in de richting van het verkeer dat in de richting van Kalteren rijdt te kijken.
Gaat de verkeersdeskundige hoofdbeleidsmedewerker van de voorkant van het gelijk binnenkort de slijtpaden grondig en voor altijd afgrendelen met een hoge glintenwand van zwerfkeien, die bij het oudheidkundige gespit in de Kalterbroeken zijn gevonden ? Want de voorkant van het gelijk heeft altijd gelijk, ook in het geval van ongelijk. En is hij stiekem tijdens een verkwikkende en inspirerende lunchpausewandeling aan de linkerkant alvast begonnen met deze glintenwand ? Het onvermijdelijke uutlegböd zou mooi tegen zo’n glintenwand kunnen worden geschroefd.
Posted in Gemeente Westenveld, Kalter’n, Oudheidkunde, Tiekening
Leave a comment
De old-germaansche urn uut de Stienakkers is vöt
In de krant ‘Het nieuws van den dag: kleine courant’ is op 14 april 1905 het volgende artikeltje gepubliceerd.
In een akker bouwland, niet ver van het hunnebed te Diever, is een fraai oud-Germaansche urn gevonden, gevuld met asch, houtskool en beenderen.
Het voorwerp, dat geheel onbeschadigd is, werd aangekocht voor het Museum van Oudheden te Assen.
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Wellicht doelde de schrijver van dit artikeltje met ‘oud-Germaansche urn’ op een ‘oude Germaansche urn’, wellicht een van de oudste Germaansche urnen, die ooit in de omgeving van Deever is gevonden.
De redactie zal pogingen doen meer gegevens van deze urn te achterhalen.
Hunnebed D52 is te vinden in de Stienakkers op de Heezeresch an de Grönnegerweg bee Deever.
Met Provinciaal Museum van Oudheden te Assen was de voorloper van het huidige Drents Museum te Assen.
De zeer gewaardeerde trouwe bezoeker van ut Deevers Archief wordt tevens verwezen naar een ander bericht over deze vondst.
Op 24 augustus 2022 stuurde de redactie van ut Deevers Archief het volgende bericht naar het Drents Museum in Assen:
Geachte heer/mevrouw,
Ik wil graag verwijzen naar het bericht ‘Oud-Germaansche urn evön’n in de Stienakkers’.
Ik zou graag een scherpe afbeelding (jpg.bestand) van deze urn willen ontvangen, teneinde deze aan het bericht in ut Deevers Archief toe te kunnen voegen.
Ik ben u bij voorbaat bijzonder erkentelijk voor de te nemen moeite.
Met vriendelijke groet.
Pas op 20 september 2022 stuurde het Drents Museum in Assen de volgende teleurstellende korte reactie:
Beste redactie,
We hebben in de collectieadministratie van 1905 en 1906 gezocht, maar we kunnen geen gegevens vinden over een urn gevonden in de omgeving van het hunebed te Diever.
Wij kunnen dus helaas niet herleiden om welke urn dit zou gaan.
Met vriendelijke groeten.
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief van 23 september 2022
Dat is wel een zeer verontrustende reactie van een medewerker van het Drents Museum.
Het volgende is mogelijk. Het bericht in ‘Het nieuws van de dag’ was een nepbericht. De medewerker van het Drents Museum had geen zin het geval goed te onderzoeken. De urn is nota bene wel aangekocht, maar nooit in het Museum voor Oudheden terecht gekomen. De aangekochte urn is doorverkocht. De urn is anoniem in het Drents Museum aanwezig. De urn is verdwenen. De urn is gestolen. De urn is weggegooid. De urn is per ongeluk gevallen en in tienduizend stukjes gebroken. De urn is uitgeleend en nooit weer teruggebracht. Wellicht zijn nog vele andere mogelijkheden te bedenken. De administratie van het Museum van Oudheden in Assen, nu het Drents Museum in Assen, was bij alle mogelijkheden een grote puinhoop.
Posted in Deever, Grönnegerweg, Hunnebedde D52, Oudheidkunde
Leave a comment
Jan Hessels vön un stien’n haèmer in de Hett’nkaamp
Dorpsfiguur, boer en anekkedotevuteller Jan Hessels vond omstreeks 1980 een meer dan 4000 jaar oude stenen hamer in een bouwakker in de Hertenkamp tijdens ut eap’l rooi’n mit de mesiene. Hij verkocht deze hamer op 3 maart 1988 aan de Prae- en Protohistorische Afdeling van het Provinciaal Museum van Drente in Assen. De hamer wordt tegenwoordig bewaard in het Noordelijk Archeologisch Depot in Nuis.
Jan Hessels beschreef de positie van de vindplaats van de hamer: ± 75 meter ten zuiden van de Tillegröppe, ± 200 meter ten oosten van de Middenlaan en ± 1400 meter ten zuiden van Woater’n. Dat is in de Hertenkamp. De redactie heeft de vindplaats bij benadering weergegeven op de topografische kaart uit omstreeks 1980 met een zwarte pijl in afbeelding 1..
Het gevonden object heeft in het Noordelijk Archeologisch Depot in Nuis het volgende inventarisnummer: 1988-III.1
Het object is als volgt beschreven: Steen: hamer (type Emmen) van groen/zwart wit gespikkeld gesteente (ophioliet). In dikte toelopend naar de top. Vrij zwaar verweerd, waardoor een echte snede zelfs ontbreekt. De breedte loopt op tot de achterzijde van het steelgat en vermindert daar met een knik naar de afgeplatte top. De snede ligt symmetrisch ten opzichte van het lichaam. Het steelgat is licht conisch. Met name op één smalle en één brede zijde zijn nog slijpvlakjes aanwezig. Halverwege tussen de snede en het steelgat loopt door de hamer een witte ader. Afmetingen: gr. l.= 12,3 cm; gr. br.= 5,0 cm; gr. d.= 3,8 cm; diameter steelgat: 1,9 cm en 2,1 cm. Periode: Neolithicum laat: 2850 – 2000 voor Christus. Zie afbeelding 2.
Nu kan je beschrijven wat je wilt, maar een foto kan meer zeggen dan 1000 woorden. Daarom heeft de redactie van ut Deevers Archief het Noordelijk Archeologisch Depot in Nuis ten zeerste uitgenodigd een digitale foto (jpg-bestand) van de hamer ter beschikking te stellen voor opname bij dit bericht. De redactie kan niet wachten deze foto aan dit bericht toe te voegen.
Posted in Oudheidkunde
Leave a comment
Bint ur grafplunderaars in Oll’ndeever besig ewest ?
De redactie van ut Deevers Archief beseft dat in ut Deevers Archief meer aandacht moet worden besteed aan de vele oudheidkundige vondsten in de bodem binnen de grenzen van de gemiente Deever. Een niet te verwaarlozen bron van gegevens over oudheidkundige vondsten zijn berichten in oude kranten. De redactie toont hier drie berichten uit 1936.
Bericht 1
In het Nieuwsblad van Friesland van 23 oktober 1936 stond het navolgende bericht ‘Urnen te Diever opgegraven’. Precies hetzelfde bericht stond ook op 23 oktober 1936 in het Nieuwsblad van het Noorden. En precies hetzelfde bericht stond ook op 24 oktober 1936 in de Leeuwarder Courant.
Urnen te Diever opgegraven
Diever, 22 October. Bij het graven van fundeeringen voor een nieuwe woning voor den heer Strik alhier stootte men op tamelijk grote keisteenen, waaronder tal van urnen waren geborgen. De urnen waren alle stuk, doch verschillende bevatten nog aschresten. Het waren alle onbewerkte urnen.
Dadelijk heeft men den archeoloog dr. Van Giffen gewaarschuwd en is men met graven opgehouden.
In de omgeving van ons dorp zijn reeds vaker oude begraafplaatsen aangetroffen, doch aan den Zuidkant, waar deze vindplaats is gelegen, voor zover bekend, nog niet.
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk Archeologie op bladzijde 38 een afbeelding van bijgaand afgebeeld bericht opgenomen.
Bericht 2
In het Nieuwsblad van Friesland (Hepkema’s Courant) van 26 oktober 1936 stond het navolgende bericht ‘Nog meer urnen te Diever. En hetzelfde bericht stond ook in het Leeuwarder Nieuwsblad van 27 oktober 1937.
Nog meer urnen gevonden te Diever
Diever, 24 October. Wederom zij alhier urnen gevonden en wel door den landbouwer Dolsma te Oldendiever bij het graven van een zogenaamde aardappelkuil. Deze urn ging bij het delven uit elkaar en was in tegenstelling met de op het terrein van de heer Strik gevondene, mooi bewerkt. Reeds eerder kwamen daar ter plaatse urnen te voorschijn. Op verzoek van dr. Van Giffen, archeoloog te Groningen, zijn alle scherven overgebracht naar het gemeentenhuis, waar ze later aan een nader onderzoek zullen worden onderworpen door den oudheidkundige, die thans in het buitenland vertoeft.
Uit de thans en de reeds eerder gevonden oudheden aan alle zijden van het dorp en de groote talrijkheid dezer voorwerpen blijkt, dat Diever reeds zeer vroeg een bewoond gebied geweest is.
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk Archeologie op bladzijde 38 een afbeelding van bijgaand afgebeeld bericht opgenomen.
Bericht 3
In de Provinciale Drentsche en Asser Courant van 24 oktober 1936 stond het navolgende bericht ‘Diever – Oudheden gevonden’.
Diever – Oudheden gevonden
Terwijl de timmerlieden Koning en Nijzingh alhier bezig waren met het graven van zand voor het fundament van een te bouwen woning voor den heer A. Strik, stootten ze daarbij op keien, welke bij verder doorgraven bleken te dienen als dekking van urnen. De steenen werden voorzichtig weggenomen, doch de urnen kwamen alle in stukken te voorschijn.
Ook de landbouwer Dolsma te Oldendiever vond bij het graven in de onmiddelijke nabijheid van zijn woning resten van urnen. Ook eeerder werden daar resten van urnen gevonden, zoodat het zeer wel mogelijk is, dat daar in de nabijheid een verzameling uit vroeger eeuwen werd bewaard of nog aanwezig is. Het gevondene blijft bewaard totdat dr. Van Giffen, die hiervan door den burgemeester op de hoogte is gesteld, te zijner tijd een onderzoek zal instellen.
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Met de timmerlieden Koning en Nijzingh worden bedoeld Jan Koning en Hendrik Nijzingh.
In dit bericht wordt de suggestie gewekt dat in het terrein van boer Dolsma in Oll’ndeever urnen zijn begraven, die afkomstig waren uit echte begraafplaatsen van urnen, zoals gevonden in het terrein van Albert Strik an de Brinkstroate in Deever. Zijn de urnen in het terrein van Dolsma begraven geworden door grafplunderaars ?
De redactie heeft nog niet uitgezocht wat de voornaam van landbouwer Dolsma was en waar het boerderijtje van landbouwer Dolsma in Oll’ndeever stond.
Posted in Oudheidkunde
Leave a comment
In Deever agin neet un staandbeeld veur ut spittertie
In de rubriek Dagweek Regio van het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op zaterdag 10 maart 1984 het volgende artikel ter gelegenheid van de honderste geboortedag van professor dr. Albert Egges van Giffen. Hij werd op 14 maart 1884 geboren in Noordhorn in Groningen.
Drenthe: archeologisch de best onderzochte provincie
Honderd jaar geleden werd de vermaarde professor Van Giffen geboren. Een man die een groot deel van zijn leven zou doorbrengen in de Drentse gronden. Van hem wordt dan ook gezegd dat de mensen óp de grond hem minder interesseerden dan die er al duizenden jaren ónder lagen.
Woensdag 14 maart is het honderd jaar geleden dat Albert Egges van Giffen in het Groningse Noordhorn werd geboren. In Drente werd hij later geëerd als Drentes Grote Archeoloog. Een bescheiden titel voor zo’n wereldberoemd man, die in mei 1973 te Diever overleed. Een groot deel van zijn leven heeft hij gewroet in de grond van De Olde Landschap, op zoek naar sporen van onze voorvaderen. Honderden grafheuvels, urnenvelden en tientallen hunnebedden werden door hem minutieus onderzocht, waarbij hij een ongekende schat aan gegevens en voorwerpen boven de grond haalde en internationale erkenning verwierf. Wat bezielde deze man, die zelf als laatste Drent in een grafheuvel begraven wilde worden ?
Dat Albert Egges van Giffen bijna 90 jaar oud werd, mag een wonder heten. Mensen die met hem samen gewerkt hebben weten te vertellen dat hij een ‘ongeluk’ op de openbare weg was. De nu 87-jarige J. Lanting uit Vries, die 52 jaar zijn voorgraver is geweest zegt: ‘Ooh…, hij was zo’n drukke man. Hij vloog altijd met de auto, en voor de oorlog ook al op de motor. Toen trokken wij er samen met de motor op uit. Hij voorop en ik achterop. Bij mij bond hij een zware fotocamera van één bij een halve meter op de rug en daarnaast nog de landmeterstokken. Iedereen keek ons aan als wij zo door Drente stoven ! Altijd was Van Giffen bezig met wat nog gebeuren moest. Links en rechts zat hij om zich heen te kijken of hij niet nog een grafheuvel ontdekte. En als hij ééntje gezien meende te hebben zei hij: ‘Jan, daar moeten we binnenkort ook nog eens naar toe.’ Ik zei dan maar gauw van ‘Ja.’ en ‘Kijk maar voor je.’ De oud-burgemeester van Sleen, mr. G.A. Bontekoe, zegt over de rijkunst van Van Giffen: ‘Ik zat graag bij hem in de auto, want hij kon boeiend vertellen. Maar ik zat het liefst wel zelf achter het stuur.’
Het ietwat roekeloze en snelle autorijden van Van Giffen en zijn onophoudelijk zoeken naar en veiligstellen van oudheidkundige gegevens in grafheuvels en hunnebedden lijken logisch in elkaars verlengde te liggen. In de Nieuwe Drentse Volksalmanak van 1918 waarschuwde hij er al voor dat veel oudheidkundig materiaal verloren dreigde te gaan, vanwege de afgravingen en ontginningen van het Drentse platteland.
‘Waarlijk, wanneer men jaar op jaar het oude Drentse land zijn oorspronkelijke karakter in steeds sneller tempo ziet verliezen, ja waarlijk, dan moet de oudheidvorscher wel zeggen: ‘Periculum est in mora; carpe diem.’ Hetgeen zoveel betekent als: ‘Uitstel is gevaarlijk; terstond aan de slag.’
Zijn noodkreet werd gehoord. Want omstreeks die tijd krijgt hij een regeringsopdracht tot het beschrijven van de toestand van de hunnebedden. Deze opdracht groeide uit tot het monumentale boekwerk ‘De hunnebeden in Nederland’, dat in de jaren 1925-1927 verscheen. Niet alleen geeft Van Giffen, die dan al directeur van het Biologisch Archeologisch Instituut (BAI) te Groningen en conservator van het Provinciaal Drents Museum te Assen is, hierin uitvoerige beschrijvingen van de ruim 50 hunnebedden, ook geeft hij een overzicht van de resultaten van een reeks opgravingen in deze monumenten.
Schatgraver
Volgens Lanting was Van Giffen begiftigd met een soort schatgravers-mentaliteit. ‘Het was altijd weer een verrassing wat er boven het zand kwam, hè. Je wist nooit wat er in lag. De nieuwsgierigheid, dat dreef hem om steeds maar door te gaan.’
Ook O.A. Harsema van het BAI maakt in de Nieuwe Drentse Volksalmanak van 1983 gewag van het schatgraversidee. ‘Het grafheuvelonderzoek sprak Van Giffen bijzonder aan. Dat was zeker niet alleen, omdat daar nog het sterkst iets van het schatgraversaspect meespeelt. Dat is in zijn nuchtere vorm ook het moment waarop de vondsten uit het graf een eerste contrôle vormen op wat men zich in de loop van het onderzoek omtrent de datering en de culturele plaats van het monument is gaan voorstellen.’
Mevrouw N. Meiboom-Veltman, de vrouw van wijlen burgemeester Meiboom van Diever (hij was daar van 1939 tot 1975 burgemeester) zegt dat Van Giffen ‘verschrikkelijk geobsedeerd’ was door zijn vak. ‘In Diever zelf was hij niet zo erg populair onder de plaatselijke bevolking. Ze beschouwden hem als een vakidioot. De mensen óp de grond in Diever interesseerden hem ook veel minder, dan de mensen die duizenden jaren ónder de grond lagen.’
In de Nieuwe Drentse Volksalmanak van 1974 schrijft BAI-medewerker J.D. van der Waals, dat het werk van Van Giffen in Drente globaal gezien in drie perioden is in te delen. Vanaf 1917 tot aan de jaren ’30 vond oriënterend, maar ook baanbrekend onderzoek plaats op velerlei gebied. ‘Deze fase wordt afgesloten door twee van Van Giffens meest oorspronkelijke en ook omvangrijke werken: ‘De hunnebedden in Nederland’ en ‘Die Bauart der Einzelgräber’ (1930).’ In dat laatste boek geeft Van Giffen een uiteenzetting van zijn nieuwe wijze van grafheuvelonderzoek; de zogenaamde kwadrant-methode. Dat wil zeggen dat hij een grafheuvel als een taart in vier gelijke stukken snijdt en elk kwart-deel na elkaar uitgraaft en onderzoekt volgens een vaste methode. Deze wijze van onderzoeken heeft nadien brede internationale erkenning gekregen.
Vanaf de crisisjaren ’30 tot vlak na de Tweede Wereldoorlog lopen de onderzoeken van Van Giffen parallel met de ontginning van Drente. De wijde, welhaast onoverzienbare, boomloze heidevlaktes waarop de hunnebedden en vele grafheuvels lagen, moesten plaats maken voor akkers. ‘De boeren ploegden het land soms tot vlak aan de stenen van de hunnebedden om. Daardoor dreigden de hunnebedden, die toen al in vervallen toestand verkeerden, volledig uit elkaar te vallen,’ weet Lanting. Van der Waals schrijft in de Nieuwe Drentse Volksalmanak: ‘Aan de lopende band vindt noodgedwongen onderzoek plaats. Hierdoor is Drente, archeologisch gezien, de best onderzochte provincie, niet alleen van ons land, maar waarschijnlijk van heel Europa.’
Na de oorlog verplaatst het werk van Van Giffen zich aanvankelijk naar enkele Romeinse nederzettingen in het Westen van het land. Maar na zijn pensionering in 1954 krijgt hij een nieuwe en belangrijke functie. Hij wordt dan ‘Rijksadviseur voor de bescherming en de instandhouding van de hunnebedden en van de gerestaureerde archeologische monumenten’. Als Rijksadviseur nam hij het behoud en de restauratie van de hunebedden en de hunebedterreinen met kracht ter hand. Vrijwel tot aan zijn dood heeft hij deze functie met grote overgave verricht. De laatste en haast logische wens van Van Giffen is nooit in vervulling gegaan. Tegenover zijn voorgraver Lanting had hij zich meermalen laten ontvallen, dat hij in een grafheuvel te Diever begraven wilde worden. Hoewel Van Giffen officieel in Haren, en later in Paterwolde, woonde, bracht hij sinds 1932 het grootste deel van zijn leven in Diever door. Hij had daar aan de rand van het dorp op de Heezeberg, vlak bij een grafheuvel en het hunnebed van Diever, een zomerhuisje laten bouwen. ‘Hij heeft het er vaak met mij over gehad om zich in die grafheuvel te laten begraven,’ zegt Lanting. ‘Daar wil ik begraven worden Jan’, zei hij dan, terwijl hij naar de grafheuvel wees. ‘Dat was het idee van hem, hè. Maar het is er nooit van gekomen. Ik geloof niet dat hij ooit bij de gemeente Diever daartoe een officieel verzoek heeft ingediend. Want hij wist natuurlijk wel, dat het verzoek tóch afgewezen zou worden.’
Maar toch speelde de grafheuvel een belangrijke rol bij de begrafenis van Van Giffen. Mr. G.A. Bontekoe weet het zich nog uitstekend te herinneren: ‘Vanuit de kerk in het dorp Diever ging de stoet door het bos en kwam bij de grafheuvel terecht. Op die heuvel stond de kist van Van Giffen, omringd door vele bossen bloemen. Het was een zéér plechtig moment en het heeft een bijzondere indruk op mij gemaakt. Het was niet bizar, het paste precies bij de man.’
Volgende week vinden twee herdenkingsbijeenkomsten plaats naar aanleiding van het 100ste geboortejaar van Van Giffen. In het dorp Ezinge, waar hij 50 jaar geleden uitgebreide opgravingen in de terp voltooide, wordt woensdag 14 maart een bijeenkomst gehouden. Professor dr. H.T. Waterbolk houdt om vier uur in de NH-kerk van Ezinge een lezing over de terpenonderzoeken van Van Giffen. Tevens wordt die middag het boek ‘Herinneringen aan het graven in de terp van Ezinge’ gepresenteerd. Dit boek is geschreven door de heer J.J. Delvigne uit Ezinge, het eerste exemplaar wordt aan de commissaris der koningin H.J.L. Vonhoff aangeboden.
Zaterdag 17 maart vindt er in De Kolk in Assen een studiedag plaats met als thema ‘De hunnebedden en hun bouwers’. Deze studiedag wordt georganiseerd door de Drentse Preahistorische Vereniging. In zes voordrachten zullen die dag onderzoekresultaten gepresenteerd worden van diverse aspecten van het leven en werken van de hunebedbouwers, de eerste boeren in Noord-Nederland, 5000 jaar geleden.
Rinus Bouwmeester
In het zwarte kader rechtsboven staat de volgende tekst:
Professor Van Giffen was een man die zich in Drenthe van grafheuvel naar grafheuvel en van urnenveld naar urnenveld spoedde. Hij had steeds haast. Hij vond uitstel van onderziek gevaarlijk. Afgravingen en ontginningen maakten dat hij die haast had.
Het bijschrift bij de foto van professor dr. Albert Egges van Giffen luidt als volgt:
Professor dr. Albert van Giffen. Hij droeg bijna altijd een zwarte hoed.
Het bijschrift bij de foto van het hunebed van Sleen luidt als volgt:
Zo trof Van Giffen in het begin van deze eeuw de meeste hunnebedden in Drente aan. Uit elkaar gevallen stapels keien in een wijde, welhaast onoverzienbare, boomloze heide. Dit is het hunebed iets ten noorden van Sleen. In 1959 reconstrueerde hij het als het instructieve hunnebed de ‘Papeloze Kerk’.
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Wat betreft de zin: Wat bezielde deze man, die zelf als laatste Drent in een grafheuvel begraven wilde worden ?
Redactie: Albert Egges van Giffen was Groninger van geboorte.
Wat betreft het tekstdeel: Hoewel Van Giffen officieel in Haren, en later in Paterwolde, woonde, bracht hij sinds 1932 het grootste deel van zijn leven in Diever door. Hij had daar aan de rand van het dorp op de Heezeberg, vlak bij een grafheuvel en het hunnebed van Diever, een zomerhuisje laten bouwen.
Redactie: Van Giffen liet geen zomerhuisje bouwen. Hij liet zijn directiekeet, die hij gebruikte tijdens het gespit en gewoel in de terp van Ezinge -die keet had hij nadien blijkbaar gekocht- verplaatsen naar de Heezerberg. Het kan best zo zijn dat Van Giffen heel erg vaak in ‘de Keet’ op de Heezerberg vertoefde, maar niet in 1948, 1949 en 1950, want in die periode is ‘de Keet’ wettelijk gevorderd geweest door de gemiente Deever, in casu burgmeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd), vanwege de grote naoorlogse woningnood en werd het huisje tijdelijk bewoond door een gezin uit Diever. Uit woede over deze wettelijke noodmaatregel -hij vond het zelfs nodig hiervoor naar de rechter te stappen- heeft de professor in die drie jaren zijn gezicht niet laten zien op de Heezerberg. Als hij wat had te melden aan de tijdelijke bewoners van ‘de Keet’, dan stuurde hij zijn stroman en manusje-van-alles Hendrik Jan ter Mast.
Een omhooggevallen Havelter vrijwilliger van het toeristenbezigheidscentrum met de merkwaardige nepnaam Oertijdmuseum, dat is gevestigd in het verminkte voormalige schultehuis an de brink van Deever, meent voldoende gezag en autoriteit en redenen en misschien ook wel geld te hebben om voor professor doctor Albert Egges van Giffen een standbeeld op de brink van Deever te claimen. Dat mag, moet en zal vooral niet gebeuren ! What the hell is going on ? Met de plaquette van professor doctor Albert Egges van Giffen op een steen bij zijn knutselhunnebed met de merkwaardige naam ‘de Papeloze Kerk’ is hem ruim voldoende eer bewezen. En als aan die ruim voldoende eer nog wat moet worden toegevoegd, dan zou het Hunnebedcentrum in Borger de naam ‘Professor doctor Albert Egges van Giffen Hunnebedcentrum’ gegeven kunnen worden.
Maar met de amechtige aanbidding van professor doctor Albert Egges van Giffen kunnen de vrijwilligers van het oertijdmuseum meteen beginnen. Hun commerciële oertijdwandeling onder begeleiding van een gids kan eerst langs de oertijdsteen op de brink gaan, dan in het voorbijgaan aan de kerk aan de brink even melden dat de eerste houten katholieke kerk van Deever is gebouwd op een oertijdtempel of een oertijdgrafmonument (waarschijnlijk een hunnebed) van de oertijdmensen, dan langs het graf van de oertijdkundige professor doctor Albert Egges van Giffen op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever gaan, dan naar het hunnebed van de oertijdmensen aan de Grönnegerweg gaan, dan vooral wel even op de oertijdstenen van het hunnebed klimmen, dan langs de grafheuvel van de oertijdmensen bij de Ossekoele gaan, dan over de oeroude Heezerberg (de Keet is al jaren geleden gesloopt) en de oeroude Heezeresch naar ut oerolde Kastiel lopen en dan terug lopen naar het oertijdmuseum. Oertijdachtiger kan de verwende veeleisende toerist het niet wensen. Oertijdachtiger kan de verwende veeleisende toerist het niet krijgen.
Afbeelding 1 – Artikel in het Nieuwsblad van het Noorden van zaterdag 10 maart 1984
Afbeelding 2 – Ut olde gemientehuus an de brink van Deever – Foto © Gert Hardeman, 24 paril 2011, webstee ghardeman.nl
Kogels uut de kogelvangers op de Nul
De redactie van ut Deevers Archief ontving op 3 februari 2018 van Richard Kerssies bijgaande afbeelding met bijbehorende uitleg over kogels die hij en zijn vader hebben gevonden in het zand van één van de vier kogelvangers op de Nul.
Ik ben geboren in 1971 en heb als kind met mijn vader Jan Kerssies veel lopen struun’n in de bos in de buurt van de kogelvangers, maar nooit wat gevonden.
Totdat we op een keer op ooghoogte bij een plek keken waar een konijn was begonnen met het graven van een hol. In het gele zand vonden we bruine strepen die ongeveer 30 tot 40 centimeters de kogelvanger in liepen. Als we een streep volgden, dan vonden we aan het einde van deze streep een kogel.
Ik denk dat de buitenmantel van de kogel uit zwaar gecorrodeerd koper bestond; de mantel was omhuld met verbrand of geoxideerd zand. In de kern zat een nog gave loden kogel. Volgens mij hebben we op die manier zo’n tien kogels gevonden.
Ik zal proberen de plek waar we de kogels hebben gevonden terug te vinden.
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is de heer Richard Kerssies bijzonder erkentelijk voor deze bijdrage aan het beschrijven van het verleden van de kogelvangers aan de Doldersummerweg ter hoogte van de Nul.
De tien (acht ?) kogels van de heer Richard Kerssies zijn zonder enige twijfel te beschouwen als Deevers militair aarfgood en de redactie plaatst deze zonder enig politiek en ambtelijk gedoe en gedraai en gedraal en geloel op de erfgoedlijst van ut Deevers Archief.
De heer Richard Kerssies en zijn vader kunnen worden beschouwd als de eerste twee Deeverse beoefenaren van de militaire archeologie.
Dorpskrachten van de Historische Vereniging Vroeger Gemeente Diever hebben in het begin van 2017 wat geknutseld aan één van de vier kogelvangers om deze weer wat zichtbaar en herkenbaar te maken. De redactie beschouwd deze respectabele dorpskrachten niet als beoefenaren van de militaire archeologie in de gemiente Deever.
Het ligt voor de hand dat vervolgens de toen dienstdoende wethouders Erik Van Schelven en Homme Geertsma van de voorkant van het gelijk er als politieke haantjes bij waren om aan de Doldersummerweg een door de heemkundige vereniging uut Deever en de vereniging tot behoud van natuurmonumenten uut ut verre ‘s Graveland betaald informatiebord te onthullen.
Posted in de Kaamp op de Oeren, Kogelvanger, Oudheidkunde, Wapse
Leave a comment
Reinder vön un stien’n biele uut de neeje stientied
De redactie van ut Deevers Archief is zich met het schaamrood op de kaken bewust van het feit dat hij in ut Deevers Archief te weinig aandacht besteedt aan het verleden van ut mooie Oll’ndeever en ook aan het hele verre verleden in de gemiente Deever. Om dit enigszins recht te zetten toont de redactie hier het navolgende bericht dat verscheen in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 12 januari 1987. Het bericht beschrijft de vondst van een stenen bijl uit de nieuwe steentijd. Reinder van der Helm, boer in Oll’ndeever, vond deze bijl bij werkzaamheden op zijn land..
Van der Helm sr. vindt neolitische bijl in Diever
Hier woonden dus altijd al boeren ?
Diever – Bijlen zijn in de landbouw erg belangrijk en toen Reinder van der Helm uit Diever enkele weken geleden een stenen exemplaar op zijn land vond, was hij meteen op zijn hoede. Ook zijn zoon Jan, die oudheidkundig nieuws in de kranten volgt, zag onmiddellijk de waarde van het stenen voorwerp.
Maar wat moet je met zo’n ding ? Veel weet je er niet van en wat is eigenlijk de waarde in geld uitgedrukt ? Mag je zoiets houden of moet het naar een museum ?
Van der Helm sr. besloot de krant te bellen. Hij zocht contact met een man wiens oordeel hij het meest vertrouwde, Rein Schut uit Meppel, die zo mooi over vogels schrijft. Schut waarschuwde het provinciaal museum in Assen en onze redactie en zo kwam het archeologische balletje aan het rollen, want het werd al snel duidelijk dat de stenen bijl archeologische waarde bezat. Althans dat veronderstelden de deskundigen en zo bevonden zich op een winterse dag Arnold Berbers uit Meppel, die veel van steensoorten weet, Rein Schut, de natuurman, iemand van de krant en Jaap Beukers van het provinciaal museum zich per auto onderweg naar de familie Van der Helm aan de Wittelterweg.
Tot in de verre omtrek waren er alleen de silhouetten van bospartijen en woningen te zien. Toen men aankwam bij de Van der Helms, bleek het boerenerf bezaaid met stenen, grote en kleine. Hier woonde, dat was duidelijk, een ‘stenenman’.
Wolken
Dikke sneeuwwolken pakten zich samen boven de eenzame boerderij, toen men er naar binnen ging om ‘de bijl’ te zien, misschien wel de vondst van het jaar. De nieuwsgierigheid was extra geprikkeld door de mededeling van tussenpersoon Schut, die van Van der Helm sr. had gehoord dat er grote stenen gevonden waren in diens akker. Misschien was er wel een hunebed gevonden of resten daarvan. Misschien was Van der Helm wel op een steenkistgraf gestoten, een uit zwerfkeien bestaand langwerpig graf, zoals er al eens een exemplaar gevonden is in Diever.
Van der Helm liet de groep niet lang in het ongewisse. Als een goochelaar die een konijn uit een hoge hoed tovert, stond hij plotseling op kousenvoeten in de kamer met de bijl in de hand.
Geen gat
Het ding ging van hand tot hand. Het was meteen duidelijk, het betrof hier een oorspronkelijk gladde maar door erosie-invloeden beschadigde stenen bijl van het trechterbekertype. Minstens 4700 jaar oud. Van der Helm sr.: ‘Maar er zit geen gat in voor de steel’. Jaap Beuker legde uit: Het is niet zoals nu dat ze de steel in de bijl stopten, nee, het was net andersom, ze stopten de bijl in de steel. Het drukpunt zat daarbij aan de dunne rechte zijkanten en niet aan de gewelfde onder- en bovenkant, want dan zou het hout onmiddellijk splijten. Maar men hakte er hout mee, bomen met name, en je zou versteld staan als je zag hoe effectief men er mee werkte…
Klein
Het bijltje was vrij klein, ongeveer 15 centimeter lang bij een breedte van 6 centimeter en een dikte van 4 centimeter. Het hele oppervlak was sterk geërodeerd en er liepen bruine sporen door de steenaders. Petroloog Berbers stelde na enig wikken en wegen vast dat het hoogstwaarschijnlijk anifiboliet was, vandaar de roestkleur. Maar archeoloog Beukers dacht dat de bruine kleur afkomstig was van de vindplaats niet ver van een waterloopje. Zijn vragen richtten zich dan ook onmiddellijk op een nauwkeurige beschrijving ervan. Deze kon door Van der Helm sr. worden gelokaliseerd op de door Beukers meegebrachte topografische kaarten en alles werd nauwkeurig beschreven en ingetekend.
De landbouwer had de bijl uit het land zien steken met de scherpe kant naar boven. Voor hem was de situatie zo klaar als een klontje: ‘Er hebben hier dus al mensen gewoond ?’ Met deze uitspraak bevestigde hij de in de beroepsarcheologie steeds meer gehoorde mening dat er in de meeste Drentse nederzettingsgebieden sprake is van een doorgaande bewoning vanaf neolithische tijden, toen zich hier de eerste boeren vestigden.
Ook later op de middag getuigden Van der Helm sr. en zoon Jan op een oorspronkelijke en juiste wijze over archeologische vondsten zoals bijlen te kunne oordelen.
Hunebed ?
Bij het ploegen van een akker stootten beiden op een hard voorwerp. Bij controle van de bodem ontdekten vader en zoon Van der Helm op circa 1 meter diepte een dikke kei met er omheen een serie kleinere stenen. Alles leek door mensenhand aangebracht. Beuker wist er niet goed raad mee. Een hunebed ziet er totaal anders uit en van een steenkistgraf was evenmin sprake.
Na enige discussie kwamen de aanwezigen tot d conclusie dat het oordeel moest worden opgeschort. Eerst graven, aldus Beuker, die de situatie ter plekke graag had willen onderzoeken, maar die zich in dit voornemen gehinderd zag door de bevroren grond en het donkere weer.
‘Ik kom nog wel eens terug.’, zei de provinciaal archeoloog.
Wel werden de uitgegraven stenen bekeken. Het waren imposante zwerfkeien die de nog frisse kleuren bezaten van niet aan de buitenlucht blootgestelde gesteenten. Staande bij de verzameling stenen aan de rand van het bosje boerengeriefhout, dat Van der Helm de Tippe noemde, wees Beuker op de eigenaardigheden van de zwerfkeien. Er lagen enkele fraaie zandstenen bij, die vlak zijn en plat. Op deze stenen werden de bijlen gewet. ‘Je hebt hier een paar fraaie slijpstenen liggen Van der Helm,’, zei Beuker.
De landbouwer beschreef de situatie van kort na de oorlog., hoe het er allemaal had uitgezien in het Wittelterveld. Er waren toen nog houtwallen, heideveld zelfs en veel bos. Bij het graven was hij wel eens op oude wegen gestoten. karresporen die door zandverstuivingen leidden. Ook zijn echtgenote wist nog van de verdwenen heidevegetatie en betreurde het verloren gaan van veel moois in het landschap. Dat verdween trouwens langzaam maar zeker onder een dunne laag jachtsneeuw, alleen de paaltjes van de afrasteringen en de bomen toonden hun grauwe gestalte. De talloze grote zwerfkeien hurkten als vormloze gedrochten op de grond. De avond was gevallen.
Van der Helm bleef achter met zijn trechterbekerbijl die had toebehoord aan zijn voorvaderen. Beuker had hem uitgelegd dat die bijl niet naar het museum hoefde, het was zijn eigen land en hij had zelf de vondst gedaan. Alleen bij zeer belangrijke vondsten, zoals munten, grafheuvels en dergelijke speelt de overheid mee. Maar voor Van der Helm was de bijl wel degelijk belangrijk. ‘Dat daar nou nou mensen mee hebben gewerkt.’ Schut repliceerde onmiddellijk: ‘Ja daar werkten boeren vroeger mee en dat doen ze nu nog…’
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het merkwaardige aan dit gemakkelijk leesbare bericht in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) is dat een aparte foto van dichtbij van de gevonden stenen bijltje uit de nieuwe steentijd ontbreekt. En daar ging alles toch om ?
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds teksten op papier wil lezen en nog steeds naar afbeeldingen op papier wil kijken, die kan het bovenstaande bericht en de hier getoonde illustraties ook ten zeerste bewonderen op de bladzijde 39, 40 en 41 van het Magnus Opus van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dit dikke zware boekwerk zijn of dit dikke zware boekwerk bij iemand in kunnen zien. Wellicht is op de één of andere webstee al een pre-owned -om maar eens een nieuw Nederlands onwoord te gebruiken- exemplaar van dit dikke zware boekwerk te koop.
Posted in Oll'ndeever, Oudheidkunde
Leave a comment
Ansichtkoate en foto van ‘de Keet’ op de Heezebaarg
De oudheidkundige professor doctor Albert Egges van Giffen (geboren op 14 maart 1884 te Noordhorn, overleden op 31 mei 1973 te Zwolle, begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever) staat op deze ansichtkaart in de voordeur van zijn geliefde buitenhuisje genaamd de Keet op zijn landgoed de Heezebaarg aan de rand van de Heezeresch bee Deever.
Professor doctor Albert Egges van Giffen stuurde deze fotokaart -gemaakt van een eigen foto- op 16 september 1956 naar de familie Zijp-Laan, Oostwoud 56 in Noord-Holland. De kaart is ondertekend door professor doctor Albert Egges van Giffen en zijn vrouw Guda Erica Gerharda Duijvis (ja, die van de pinda’s) (klik hier voor meer gegevens over Albert Egges van Giffen). De tekst op de kaart luidt: Diever, de ‘Heezeberg’, ons buitenhuisje. Veel dank voor uw kaart van de reis. Met vele groeten.
De Keet is inderdaad de keet die bij de grote oudheidkundige afgraving van de terp van Ezinge stond (klik hier voor meer gegevens over de afgraving van de terp van Ezinge). Deze keet werd na 1934 afgebroken en weer opgebouwd op de Heezebaarg (de baarg an de raand van de Heezeresch).
In 1997 was met name de houten onderkant van de Keet in een dusdanig slechte toestand (houtrot) dat de eigenaren, een kleindochter van professor doctor Albert Egges van Giffen en haar echtgenote, het houten huisje hebben laten afbreken, waarna direct daarna op dezelfde plaats een groter stenen vakantiehuis is gebouwd. De afbraak van het oude en de bouw van het nieuwe is uitgevoerd door bouwbedrijf Schipper uut Dwingel (eerder gevestigd in Leggel).
Kleindochter Tineke Zweers-van Giffen schreef op 8 december 1997 aan de redactie van ut Deevers Archief:
Het heeft ons beslist moeite gekost te besluiten de oude Heezeberg af te breken en te vervangen door een nieuwe woning. We zijn nu uiteindelijk toch wel blij, dat we de beslissing hebben genomen, want het huisje bleek hard aan vervanging tot.
De avond voor de afbraak in de tweede helft van oktober 1997 hebben de redactie van ut Deevers Archief en de eigenaren van de Keet bij wijze van afscheid nog lekker gezellig een poosje in het woonkamertje van de Keet op de Heezebaarg gezeten en daar een kopje thee gedronken en een koekje gegeten.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto op de dag vóór de afbraak tegen het vallen van de avond met flitslicht gemaakt. Het zal één van de allerlaatste ooit gemaakte foto’s van dit huisje zijn geweest.
Reactie van J. Smit van 5 december 2017
Ik ben in de zestiger jaren van de vorige eeuw enkele keren met mijn vader Wolter Smit, die de exclusieve jachtrechten op de gronden rond de Heezeresch had verkregen van de familie Van Giffen, in aanwezigheid van Jan van Giffen (de zoon van professor doctor Albert Egges van Giffen) in het verblijf geweest. Het was inderdaad een eenvoudig zomerhuisje op een prachtige locatie in een fraaie omgeving !
Stien van 13 tunne efun’n in ’t Oldendeeverseveld
De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren (scannen) van zijn papieren archief bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever bijgaand krantenknipseltje, dat de redactie de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief niet wil onthouden.
De tekst van het onderschrift bij de foto luidt als volgt.
Bij grondwerk voor de ruilverkaveling in het Oldendieverseveld in Diever is een kei van 13 ton gevonden.
Bulldozermachinist J. van Beers haalde het gevaarte naar boven.
De kei, 3,5 meter lang, 2,5 meter breed en 1,5 meter hoog, krijgt vermoedelijk een plaatsje op de brink voor het gemeentehuis van Diever.
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie betreurt het wel dat hij op de achterkant van het knipseltje niet heeft genoteerd in welke krant het berichtje heeft gestaan en op welke datum (ergens in de zeventiger jaren van de vorige eeuw ?) het berichtje is gepubliceerd. Maar wie van de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief kan deze gegevens melden bij de redactie ?
De stien van daartien tunne is een stien van de buut’n-categerie. Echt wel. Zelfs de stenensjouwers en bouwvakkers van de stammen uit de nieuwe steentijd zouden deze hiele dikke stien veel te zwaar hebben gevonden voor het bouwen van hun hunnebedden. Echt wel.
De dikke stien is inderdaad naar de brinQ van Deever gesleept (en het was niet eens oudejaarsavond). De redactie verwijst de zeer gewaardeerde trouwe bezoeker van het Deevers Archief voor nog een foto van de Oldendeeverse Stien op de brinQ van Deever naar het berichtje Een hiele dikke stien veur’t gemientehuus van Deever.
De grote vraag is natuurlijk staat deze dikke stien op de lijst van gemeentelijke aardkundige monumenten ?|
De nog grotere vraag is natuurlijk wat de namen van de drie kinderen bee’j de hiele dikke stien zijn. Deze kinderen zullen inmiddels in de vijftig zijn. Wie van de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief herkent de drie kinderen ? De redactie verneemt het graag.
Een scherpere versie van de foto staat op bladzijde 124 van het onvolprezen boekje ‘Oldendiever in de twintigste eeuw’ (elk dorp, elke kluft en elk gehucht in de gemiente Deever heeft het onvervreembare recht op een eigen soort van geschiedkundig boekje, dus bewoners van de Gowe, Kalter’n, ’t Moer, ’t Noave, ’t Noord, Olde Willem, Veenhuus’n, Veldhuus’n, Soerte, Wapse, Woater’n en Zorgvlied aan de slag).
Is de Deeverse dorpsfiguur en dorpsfotograaf wijlen Harm Hessels de maker van deze foto ?
De redactie heeft de kleurenfoto van de Oldendeeverse Stien op de BadQualityBrinQ van Deever op 11 november 2017 gemaakt.
Posted in Aardkundig monument, Brink, Deever, Oll'ndeever, Oudheidkunde
Leave a comment
Deever is gien echte Saksische nedersetting
De heer Anne Post, de eigenaar van de webstee www.dorpshistorie.nl, heeft een bijzonder originele kijk op het ontstaan van het dorp Deever. Hij gaf de redactie van ut Deevers Archief toestemming bijgaande – door de redactie enigszins geredigeerde – tekst en bijgaande afbeelding van de plattegrond van het dorp Deever in 1832 te publiceren. De redactie van ut Deevers Archief is de heer Anne Post daarvoor bijzonder erkentelijk.
Diever is op de kaart van 1832 een vrij groot dorp.
In het bebouwingsbeeld is echter geen deel te ontdekken dat wijst op een oorspronkelijk Saksische nederzetting. Dat komt omdat het Saksische Diever gezocht moet worden in Oldendiever.
Diever zelf is ontstaan als gevolg van het aanleggen van een landgoed op basis van verordeningen van Karel de Grote (zie de webstee www.dorpshistorie.nl: deel 4 voor de ligging). Het is niet met zekerheid te zeggen wanneer deze aanleg heeft plaatsgevonden.
In 2004/2005 is ten noordwesten van Diever in het gebied van een nieuw aan te leggen woonwijk het verplichte archeologische onderzoek uitgevoerd. De plattegrond van een zeer groot gebouw is blootgelegd. Het onderzoek doet vermoeden dat dit gebouw, waarschijnlijk een grote hoeve, omstreeks 1150 moet zijn gebouwd.
Uit oorkonden is bekend dat er een leengoed Calthoren of Calthorne is geweest, in bezit van de bisschop van Utrecht, omstreeks 1200 in leen bij Hugo Sturm. Het leengoed zelf zal vermoedelijk zijn aangelegd na het jaar 1040, omdat dit landgoed niet wordt vermeld in de oorkonde van dat jaar, waarin de Duitse keizer zijn landgoederen in Drente schenkt aan de bisschop van Utrecht, vooruitlopend op de overdracht in 1047 van het wereldlijke bestuur over Drente aan diezelfde bisschop.
Maar ook het feit dat Diever zeker drie houten kerken heeft gehad vóór de bouw van de huidige. Elk landgoed moest een kapel hebben en evenals bij andere landgoederen in Drente, zoals bij Gieten, Gasselte en Een, heeft men ook hier een (houten) kerk gebouwd, ongeveer halverwege de Saksische nederzetting (Olden)Diever, zodat deze gekerstende Saksen hier ter kerke konden gaan. Rondom deze kerk heeft het huidige Diever zich ontwikkeld tot een centrum van handel en nijverheid.
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De heer Anne Post concludeert in zijn webstee dat Deever geen echte Saksische nederzetting is. Dan is de open ruimte bij het kerkgebouw ook geen echte Saksische brink, deze lijkt dus eigenlijk meer een soort van geforceerd ontstane NepBrinQ, waaraan de notabelen en de machtigen van de boerengemeenschap zich vestigden.
Dan duidt het bebouwingsbeeld rond de Kleine Brink aanzienlijk meer op een echte Saksische brink, dat wil zeggen een willekeurige ongeordende organische samenklontering van boerderijen rond een open ruimte.
Gelukkig is op de plattegrond uit 1832 echt wel in de verste verte geen beeld te herkennen van wat de ronkende en zichzelf op de borst kloppende deskundologen, historologen, histerielogen, brinkologen en ietsologen de marktbrink van Deever durven te noemen.
Posted in Deever, Oudheidkunde
Leave a comment
Oersicht op ut oerolde hunnebedde bee Deever
In de bijna oerolde Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 13 juli 2012 verscheen het volgende belangwekkende bericht van de hand van de Deeverse krantencorrespondent over het opschonen van het oerolde hunnebed an de oerolde Grönnegerweg bee Deever.
Zicht op hunebed weer vrij
Diever – Vrijwilligers van de Historische Vereniging Gemeente Diever hebben deze week, in overleg met Staatsbosbeheer, een informatiebord geplaatst bij het hunebed van Diever. Met het plaatsen van het bord is het werk om het hunebed beter toegankelijk te maken, bijna afgerond. Met het opschonen van de omgeving van het hunebed aan de Groningerweg en het verplaatsen van het zitbankje, is de beleving van de bijzondere historische plaats geheel veranderd. Door enkele keien te verplaatsen, is het niet meer mogelijk om met de auto tot het hunebed te rijden. De vrijwilligers willen op korte termijn de grasklinkers bij de parkeerplaats nog schoon maken. Staatsbosbeheer plaatst nog een hekwerk voor het plaatsen van fietsen.
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Als gevolg van het verwijderen van enige bomen en struiken om het oerolde hunnebed an de Grönnegerweg is in 2012 vanaf de wegkant de zichtbaarheid van het oerolde hunnebed vergroot. Voorwaar een goed bedoelde vrijetijdsbesteding van enige vrijwilligers van de heemkunduge vurening uut ut lang neet oerolde Deever. Driewerf hulde: hulde, hulde, hulde. Bij de snoeiactie kwam voor de vrijwilligers flink wat hout voor de open haard en de houtkachel vrij.
De vraag is natuurlijk of deze snoeiactie de kans op vandalisme heeft verkleind ?
De redactie is groot voorstander van het nog verder opschonen, sterker gezegd volledig, maar dan ook volledig opschonen en kaal maken van het gehele terrein om het oerolde hunnebed, dus met inbegrip van het verwijderen van alle bomen, het verwijderen van die vervelende kermis van betuttelende borden en weg met dat zitbankje en weg met die grasklinkers en weg met dat hekwerk voor het plaatsen van fietsen en weg met die parkeerplaats voor auto’s, dus van het gehele terrein weer een echt oerveld maken voor de ultieme oerconsumptie van dit oerobject uit de oertijd van ver voor het ontstaan van het lang niet oerolde Deever.
De redactie is wel benieuwd wat de oervrijwilligers van het verpretparkiserende oermuseum in het lang niet oerolde verprutste gebouw met de naam Schultehuis aan de lang niet oerolde verloederende niet origineel Saksische brinQ van het lang niet oerolde Deever van dit voorstel voor een kwaliteitsimpuls vinden. Heeft het oerverleden wel een toekomst in de gemiente Deever ?
De redactie heeft bijgaande kleurenfoto van het oerolde hunnebed bij een laagstaand zonnetje in de ochtend van 2 januari 2017 gemaakt. Het had die ochtend een beetje gesneeuwd. Echt wel.
Un meteoriet in de koele van un besunder stiengraf
In de Leeuwarder Nieuwsblad verscheen op 28 augustus 1929 een uitgebreid bericht over het onderzoek van de grafheuvel nabij de Grönnegerweg bee Deever, die onder leiding stond van professor doctor Albert Egges van Giffen.
De opgravingen te Diever
Een zeer bijzonder steengraf – Menschelijke overblijfselen van 4000 jaar oud – Een meteoorsteen in den grafkuil
Waar in den ouden tijd de belangrijke ruiterwegen van Steenwijk naar Groningen en van Coevorden naar Friesland, elkander kruisten, ligt het oude Drentsche brinkdorp Diever. Naar het Oosten, over Dwingelo en Wijster, loopt over de hooge heide de weg naar Coevorden, naar het Noorden over het oude Calthorn en Wijster, die naar Groningen; naar het Zuiden, over Ruinen en Echten, de oude verbinding via de Ommerschans met Deventer; naar het Zuidwesten, over Vledder, de heerbaan naar Steenwijk; naar het Noordwesten, over Wateren en vandaar over Elsloo of Oosterwolde, de weg naar Friesland. De namen Ruiterweg, Groningerweg, Friescheweg, die in den Dieverschen volksmond nog leven, herinneren aan deze ouden toestand.
De hooge zandgrond, waarop het dorp is gelegen, zendt van hier uitlopers uit naar Havelte en naar Steenwijk en zet zich noordwaarts voort naar Oosterwolde en Bakkeveen; even ten Noorden van het dorp begint de inzinking, in welke zich de venen hebben afgezet, die zich van Smilde langs Appelscha en Fochteloo tot aan Haule uitstrekken.
Hoewel Diever in Drente ligt, is de bodem er dan ook dezelfde als die van de Frieschen Zuid-Oosthoek en we mogen dan ook, met terzijdestelling van de provinciale grenzen, deze landstreek als één geheel beschouwen.
Reeds in de alleroudsten tijden is deze streek door menschen bewoond geweest. Meende men tot voor kort, dat de oudste bewoners hier tusschen 3000 en 2000 jaar vóór Christus leefden, de nieuwe onderzoekingen hebben aangetoond, dat men nog veel verder terug moest gaan.
Het is vooral aan den heer H.J. Popping van Oosterwolde te danken, dat er een nieuw hoofdstuk aan de geschiedenis van Friesland kan worden toegevoegd. Deze ijverige bodemonderzoeker heeft uit de zandstuivingen een grote collectie vuursteenen werktuigjes verzameld en systematisch gerangschikt, die ten duidelijkste aantoonen, dat deze bodem reeds bewoond was, lang vóórdat de bouwers der hunnebedden zich verstigden.
In de jongste aflevering van ‘De Vrije Fries’ komt dr. A.E. van Giffen naar aanleiding van deze vuursteenen werktuigjes tot de conclusie, dat zij moeten afkomstig zijn uit een tijdperk, waarin de menschen nog niet de kunst verstonden om vaatwerk uit leem en klei te maken, om steenen werktuigen te polijsten en te slijpen, om paalwoningen en steengraven te bouwen.
Wanneer deze menschen precies geleefd hebben, is niet in jaartallen uit te drukken, doch men kan er zich op de volgende wijze eenige voorstelling van maken.
Het brons leerden de bewoners van ons land kennen tusschen 2000 en 1500 vóór Christus. De hunnebedden en de steengraven, zoals die bij Oosterwolde ontdekt zijn, dateeren uit het eerste gedeelte van dit tijdperk, of uit het laatst van het nieuw-steen-tijdperk (neolithicum); dit neolithicum (neo, nieuw, lithus, steen) heeft duizenden jaren geduurd; daaraan vooraf ging het midden-steen-tijdperk (mesolithicum) en daarvoor het oud-steen-tijdperk (paleolithicum), dat is dus duizenden jaren vóór de hunnebedden. Dit paleolithicum wordt verdeeld in 14 tijdperken; het laatst noemt men het Azilien.
Welnu, de door den heer Popping verzamelde werktuigjes behoorden tot het laatste deel van het Azilien, waarvan bijvoorbeeld ook de overblijfselen zijn gevonden in Denemarken en in Frankrijk, en het staat vast, dat dit de droog-warme tijd is, die volgde op den laatsten ijstijd. Dat kan ongeveer 8 à 9000 jaar geleden zijn, de zogenaamde Ancylustijd, zoo genoemd naar de zoetwaterslak Ancylus fluviatilus, die toen in de Oostzee leefde. Noorwegen was toen namelijk met Denemarken verbonden en de Oostzee was een zoetwatermeer. Onze kleistreken bestonden toen nog niet, vandaar dat dr. van Giffen dan ook meent, dat de voornaamste resten uit dezen tijd te zoeken zijn in de veenlagen, diep onder de klei.
De menschen, die hier toen woonden, waren afstammelingen van het West- of Middel-Europeesche laat-paleolithische ras. Zij vonden hier oer-ossen, beeren, wilde zwijnen, elanden, herten en vischrijke wateren.
Van hoe groot belang het werk van den heer Popping is, moge blijken uit het feit, dat nog in 1927 Mr. P.C.J.A. Boeles naar den toenmaligen stand der wetenschap in zijn boek Friesland tot de elfde eeuw, moest schrijven: ‘Eerst in de derde periode van den lateren steentijd (het neolithicum) krijgen wij in Friesland onze oudste bewoners, die als voornaamste monument hebben nagelaten het hunnebed bij Rijs.
Thans weten we dus, dat plusminus 5000 jaar daarvóór de Friesche bodem reeds door menschen bewoond werd ! Wie weet, hoe spoedig onze Oostelijke zandgronden de bewijzen zullen leveren, dat gedurende al die duizenden jaren dit terrein nimmer onbewoond is geweest ! Nu ligt er nog een klove tusschen de makers van die eenvoudige vuursteenen werktuigjes uit de zandstuivingen en de bouwers der hunnebedden.
In Friesland treffen wij van deze laatste slechts één aan, namelijk in Gaasterland, doch vlak over onze grenzen liggen er op dezelfde zandgronden meerdere. Ieder heeft wel gehoord van de hunnebedden bij Havelte; verder is er een geweest bij Eeze en ten Noorden van Diever ligt er een aan den zandweg van dit dorp naar het Werkhuis.
Uit oude papieren was bekend, dat er hier vroeger nog een is geweest, namelijk op den Berkenheuvel, in den volksmond de potties- en pannegiesbaarg. Dit hunnebed is echter reeds in 1735 door boeren uit den omtrek afgebroken om de steenen te gebruiken of te verkoopen. Uit den volksmond blijkt wel, dat er hier in de loop der tijden heel wat urnen zijn gevonden.
Van dit afgebroken hunnebed heeft dr. van Giffen thans de grondsporen blootgelegd en het is hem gelukt om den geheelen opbouw te reconstrueeren. Uit gevonden scherven bleek, dat het op één lijn is te stellen met de hunnebedden van Havelte.
Er zit daar in den omtrek van Diever heel wat uit den grijzen voor-tijd in den bodem en herhaalde malen zijn er bij den landarbeid potties opgedolven en helaas vernield. Des te gelukkiger is het, dat er nu een belangrijk vóór-historisch monument in geheel ongeschonden toestand te voorschijn is gekomen !
De bekende rijks-archeoloog dr. A.E. van Giffen heeft in dit dorp een groot deel van zijn jeugd doorgebracht en hij kent er de eigenaardigheden van den bodem dus als weinig anderen. Zoo was hem dus ook ’t bestaan van een grooten, gaven grafheuvel in het bosch tegenover het Werkhuis, niet ver van het hunnebed, wel bekend en ook wist hij, dat uit een heuvel daar kortbij jaren geleden urnen zijn opgegraven. Eerst thans echter kon hij gevolg geven aan zijn lang gekoesterd verlangen om deze heuvel zijne geheimen te ontrukken ! En met een zeer bijzonder resultaat !
Reeds bij het proefboren bleek, dat er steenen in zaten en bij het afgraven stuitte men dan ook al spoedig op een laag ‘keien’, die met keienpuin was aangevuld. Voorzichtig werd thans verder gewerkt en ten slotte werd een langwerpig steengraf blootgelegd, liggende in de richting Oost-West. Het Westelijk einde was met een zware, zuiver vlak gespleten ‘sluitsteen’ afgesloten, juist zooals men dit bij de hunnebedden aantreft. Ook de verdere bouw herinnerde aan dien van de hunnebedden, met dit verschil, dat hier veel kleinere steenen gebruikt waren en een afdekking van den grafkelder geheel ontbrak.
Nadat de steenen ommanteling geheel was schoongemaakt, begon men met uiterste zorgvuldigheid den grafkelder uit te graven en wat men hier aantrof, stelde alle andere vondsten in menig opzicht in de schaduw !
Vrijwel alle hunnebedden, die in ons land zijn onderzocht, waren grootendeels vernield en de inhoud bestond slechts uit scherven en geschonden voorwerpen; menselijke overblijfselen werden nog nooit aangetroffen. Hier daarentegen werd alles in ongeschonden staat te voorschijn gebracht.
Men vond twee trechterhalsbekers en een rond urntje, typisch hunnebedden-aardewerk; een groote en een kleine vuursteenen beitel en enkele pijl- en lansspitsen. In zooverre stemde alles met de bekende hunnebedden-cultuur overeen. Doch groote verrassing baarde een rond urntje met een oor, want zoiets is in Nederland en Noord-Duitschland in hunnebedden nog nimmer aangetroffen. Zijn gelijkenis heeft dit zeer merkwaardige urntje alleen in Hongarije.
En wat nog verrassender was: in dit urntje lag een lampje van aardewerk (zie afbeelding). Dergelijke lampjes, die veel overeenkomst hebben met de latere Romeinsche, vond men in hunnebedden wel meer. Zij zijn den doode waarschijnlijk meegegeven ter voorlichting op de reis door het duistere schimmenrijk, en zij bewijzen, op welk een betrekkelijk hoog beschavingspeil deze hunnebeddenbouwers reeds stonden, hoewel ze nog geen metaal konden bewerken !
Toch bevatte deze grafkelder een metalen voorwerp, doch een, dat niet door menschenhanden is gemaakt. Midden in het graf vond men namelijk een zware metalen kogel, ter grootte van een gewonen stuiter, een meteoriet of meteoorsteen. Ook dit is een zeer zeldzame vondst. Uit de onbegrensde hemelruimte is deze klomp metaal eens gloeiend, als een vallende ster, op de aarde neergeslagen. Hoe hij in handen der hunnebeddenbouwers is gekomen, valt niet te gissen, doch dat hij als een kostbare bezitting is beschouwd, valt wel af te leiden uit het feit dat hij den afgestorvene in het graf is meegegeven. Misschien is het wel een amulet geweest ter bezwering van booze invloeden.
Het meest opmerkelijke echter is, dat in dit steengraf voor het eerst menschelijke overblijfselen zijn gevonden, namelijk een zeer verweerd gedeelte van een schedel (op de teekening is deze plaats met een kruisje gemerkt) en de resten van menschelijk gebit. Misschien, dat uit de resten iets nieuws is op te maken omtrent de lichamelijke gesteldheid van den hier begravene.
En ten slotte vertoonde dit graf nog een eigenaardigheid, die al evenzeer eenig is ons land. In den Noord-Oosthoek werd namelijk een uitgebouwde nis ontdekt, die zorgvuldig met vlakke keien was geplaveid. Deze ontdekking stelde den archeoloog voor een raadsel. In ons land is zooiets nog nimmer aangetroffen; alleen in Frankrijk is er een voorbeeld van bekend. Waartoe deze nis heeft moeten dienen, ligt nog geheel in het duister.
Geen wonder, dat dr. van Giffen met het resultaat dezer opgraving buitengewoon in zijn schik was. Het hier blootgelegde graf is te beschouwen als een overgang tusschen de hunnebedden en de gewone steengraven. Het is aangelegd op boschgrond, waarin eerst een kuil is gegraven; later is over dit graf een heuvel van schierzand opgeworpen.
De grafkelder is een zogenaamd hoofdgraf, waarin meerdere lijken zijn ter aarde besteld; sporen van verbranding zijn er niet in aangetroffen.
Ten Noorden van dit hoofdgraf vond men in den heuvel op hetzelfde niveau nog een vrouwengraf met enkele urnscherven en een kindergrafje met eenige steentjes en een lampje !
In denzelfden heuvel bleken, ongeveer 50 centimeter boven het steengraf, in veel lateren tijd nog twee grafurnen te zijn ingegraven. Ze bevatten verbrande menschenbeenderen en waren bedekt met een laagje brandaarde en houtskool, waartusschen verbrande dierenbeenderen, afkomstig van offerdieren. Een dezer urnen was een typische Germaansche urn met gekartelde rand.
Meer dan 1500 jaar nadat de nakomelingen der hunnebeddenbouwers hier hunne afgestorvenen met veel zorg hebben ter aarde besteld, hebben dus de Germaansche bewoners dezer streken op denzelfden heuvel een brandstapel opgericht om hunne dooden naar toenmalig gebruik tegelijk met hunne lijfdieren (paarden) te verbranden en de asch in urnen te verzamelen.
En nog eens tweeduizend jaar hebben deze menschelijke resten hier ongestoord gerust, tot ze ter wille van de wetenschap met grote zorgvuldigheid aan het daglicht zijn gebracht.
Er was voor dit opgravingswerk voortdurende groote belangstelling. Jongstleden zaterdagmiddag kwamen de leden der Prae-Historische Vereeniging te Assen het graf bezichtigen en bij dezelfde gelegenheid vervaardigden wij de teekening, die hierbij gereproduceerd is.
Nadat alles gefotografeerd en geteekend is, de verschillende afmetingen zijn vastgelegd, enzovoort, wordt de kuil weer dicht geworpen. Thans is aan den heuvel dus niets bijzonder meer te zien.
W.H.
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is nog niet bekend met de naam van de auteur en de tekenaar van de twee afbeeldingen met de initialen W.H. van het bericht in het Leeuwarder Nieuwsblad van 28 augustus 1929. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan hier duidelijkheid in verschaffen ?
Posted in Albert Egges van Giffen, Oudheidkunde
Leave a comment
Wallegies en sloties van de Witteler Wière
In de Nieuwe Drentse Volksalmanak 1907, uitgegeven door de Commissie van Bestuur over het Provinciaal Museum van Oudheden in Drente, is op de bladzijden 34 tot en met 51 het artikel ‘De Wittelter Schans’ van Hendrik Gerard van Os, burgemeester van de gemiente Deever, opgenomen. De redactie van ut Deevers Archief toont hier enkel een afbeelding van de bladzijden 34, 35, 36 en 37 en een schets van de situatie ter plekke van die ene Wittelter schans, waarin Hendrik Gerard van Os, burgemeester van de gemiente Deever, de toestand ter plekke van die ene Wittelter schans vergelijkt met de toestand ter plekke van die ene Wittelter schans, zoals dr. L.J.F. Janssen die in 1847 heeft beschreven in zijn boek ‘Drenthsche Oudheden’. Leonardus Jan Frederik Jansen was Lit. Doctor en Conservator bij het Museum van Oudheden in Leiden. De tekst op de bladzijden 35, 35, 36 en 37 van het artikel van Hendrik Gerard van Os is hierna weergegeven. De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief en hopelijk zeer geïnteresseerde in de Deeverse oudheidkunde wordt voor het lezen van het volledige artikel verwezen naar de Nieuwe Drentse Volksalmanak 1907.
De Wittelter Schans
In het Wittelterveld (gemeente Diever), tusschen het gehucht Wittelte en de buurtschap ’t Moer, bevinden zich verschillende wallen en grachten, blijkbaar door menschenhanden aangelegd, welke onderling verbonden zijn en daardoor den indruk wekken dat ze bij elkander behooren en tot een gemeenschappelijk doel hebben gediend. Tot dusver echter liggen de oorsprong en de bestemming van het werk in het duister.
Reeds vele jaren geleden heeft deze plek de aandacht getrokken van oudheidkundigen, die wel hunne veronderstellingen daaromtrent hebben neergeschreven, doch niet tot een beslist resultaat zijn gekomen. Zij schijnen evenwel eenstemmig de meening te zijn toegedaan, dat men hier heeft een gedenkteeken der oudheid, behoorende tot de met wildgraven of landweeren verbonden schansen.
Intusschen maakt ons deze indeeling niet veel wijzer, want men heeft de benaming schans niet op te vatten in de meest gangbare en in dien zin tamelijk begrensde beteekenis van het woord, maar in de meer algemeene beteekenis welke in de oudheidkunde daaraan gehecht wordt, n.l. van een aardhoogte door menschenhanden opgeworpen en door een of meer droge grachten omringd, zonder dat daarbij bepaald aan een krijgskundige bestemming behoeft gedacht te worden. Wildgraven of noemt men de wallen met droge grachten, die in velerlei vorm uit vroegere eeuwen bewaard zijn gebleven.
In 1847 heeft dr. L. J. F. Janssen deze schans bezocht en vrij uitvoerig beschreven in zijn het volgend jaar uitgekomen werk ‘Drentsche Oudheden’. In deze beschrijving komen echter eenige onjuistheden voor ten opzichte van de windstreken waarschijnlijk een gevolg van de omstandigheid dat het bezoek bij schemeravond plaats vond en slechts van korten duur was. Ik laat hier de beschrijving volgen, zooals ze op pagina’s 128 en 129 van genoemd werk voorkomt en voeg tusschen haakjes daarbij de resultaten eener onlangs door mij verrichte opmeting, waaruit men zou kunnen opmaken, dat – indien althans niet ook in dit opzicht de opneming door dr. Janssen wat al te vluchtig is geweest – de schans c.a. door vergravingen is geschonden:
Deze schans is nagenoeg rond, doch van boven plat (men ziet thans boven in den heuvel een vrij diepe ingraving, het werk van schatgravers), heeft 15 ellen middellijn en 3 tot 4 ellen hoogte. Zij is omgeven van eene drooge gracht van 2 ellen breedte; daarna volgt een wal van 3 ellen breedte en 2 tot 3 ellen hoogte, hierop weder eene drooge gracht van 2 ellen breedte en eindelijk een laag walletje. (ik vond voor de breedte der grachten gemiddeld 3 meter, voor die der beide wallen gemiddeld 5 meter; het verschil zal wel zijn oorzaak vinden in het sehuin beloop der wallen.) De eerste wal en de tweede gracht (volgens mijne meening, waarover later, de tweede gracht en de tweede of buitenste wal) verlengen zich zuidwaarts (lees: noordwest- en verder noordwaarts) tot eene uitgestrektheid van meer dan 350 ellen (thans volgens opmeting circa 300 meter, op enkele plaatsen onderbroken door een veldweg; tot circa 200 meter is de wal op maaiveldshoogte 6 meter, de gracht 3 meter breed, de overige 100 meter wal en gracht elk circa 3 meter, terwijl op dit laatste gedeelte de wal ook veel lager is); dit doen zij ook noordwaarts (lees; zuidoostwaarts), doch daar slechts eenige ellen ver, terwijl 40 ellen ten noorden (lees: ten zuidoosten), doch geheel in dezelfde richting als de daar verlengde wal en gracht, nog een wal gelegen is van 50 ellen (57½ meter) lengte, die aan zijne oostzijde (lees: zuidzijde) ook eene gracht heeft. Vermoedelijk is deze noordelijke (lees: zuidoostelijke) wal eertijds evenzeer met de schans vereenigd geweest als het thans de zuidelijke (lees: noordwestelijke) nog is; hij is misschien door den ouden weg van Diever op Steenwijk geschonden geworden. Opmerkelijk is bij deze schans nog, dat er nergens een in- of opgang te vinden is, en dat de eerste wal, tegenover de oostzijde der schans, veel breeder is dan de wal, die de overige zijden omgeeft; deze heeft n.l. de breedte van 8 ellen. Deze schans, als zeer weinig geschonden zijnde, verdient een nauwkeurig onderzoek, vergezeld van opgravingen en teekeningen. Dewijl zij eenzaam is gelegen, zich rondom enkel heide bevindt en in de nabijheid niets te ontdekken is wat te verdedigen valt, zij bovendien ook zeer gemakkelijk kan beklommen worden, zal er bezwaarlijk eene krygskundige bestemming aan kunnen worden toegeschreven;
ten ware men stelde, dat er de tent van een veldheer opgestaan, die van deze hoogte althans een verspiedend uitzigt zou gehad hebben. Opgravingen zouden omtrent de bestemming misschien opheldering geven.
Voor zoover ik kon nagaan, is de verbinding van heuvel en wildgraaf anders geweest dan dr. Janssen vermeldt. Immers volgens bijgaand schetskaartje, dat den tegenwoordigen toestand weergeeft, zijn de gracht en de wal van den wildgraaf verbonden respectievelijk met de buitenste gracht en wal om den heuvel en hebben ze zich aan de andere zijde van den heuvel op dezelfde wijze voortgezet tot over den Ruiterdijk. Dat de toestand ook vroeger zoo zal zijn geweest, mag men afleiden uit de omstandigheid, dat de buitenste wal om den heuvel bij het verbindingspunt dezelfde breedte en hoogte heeft als de wal van den wildgraaf en eerst geleidelijk smaller en lager wordt. Trouwens, waar de eerste wal om den heuvel door de tweede gracht geheel is omringd, kan die wal bezwaarlijk met een anderen wal verbonden zijn geweest.
Aan de zuidoostzijde van den heuvel is de verbinding, zooals ik mij voorstel dat ze vroeger geweest is, niet meer aanwezig, doch ik meen dat hiervan ook een verklaringkan worden gegeven. Het komt mij n.l. voor, dat in lateren tijd de gracht van den wildgraaf dwars door de schans is gegraven, met het doel, het water uit een in de nabijheid gelegen turfveentje langs de bestaande gracht (waarmee het door een nog aanwezig slootje verbonden is geweest) en verder langs een bermsloot van den Ruiterdijk …………………….
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Oudheidkundigen tasten wat betreft de oorsprong en het doel van de Witteler Wière volledig in het diepzwarte aardeduister. Zij veronderstellen dat mensen de niet meer aanwezige wallen en sloten bij het Holleveen en de Ruiterdijk in het Wittelerveld hebben aangelegd. De wallen en sloten waren onderling verbonden en leken daardoor bij elkaar te horen. Zij veronderstellen dat de wallen en sloten behoren tot met wildwallen of landweren verbonden schansen.
Wellicht was het de bedoeling van de boeren van de marke van Wittelte de gewassen op de bouwakkers op de Westeresch tegen hordes oprukkend wild uit het Wittelter Veld te beschermen met een sloot en een wildwal begroeid met een dicht gesloten struweel. Misschien hebben de Wittelter boeren zich wel laten inspireren door de Friese landweer op de grens van de gemiente Deever en de gemeente Ooststellingwerf op Woater’n ?
De hoogdoorgestudeerde heer doctor Leonardus Jan Frederik Jansen heeft de Witteler Wildwal met dat ene merkwaardige onverklaarbare schansje (was het wel een schansje ?) in 1847 goed zichtbaar gezien in de heidevelden van het Wittelter Veld. Ook de edelachtbare heer burgemeester Hendrik Gerard van Os heeft de Wittelter Wildwal met dat ene merkwaardige onverklaarbare schansje (was het wel een schansje ?) nog goed zichtbaar gezien in de heidevelden van het Wittelter Veld. Zie zijn bijgevoegde schets uit 1906.
De Wittelter Wildwal met dat ene merkwaardige onverklaarbare schansje (was het wel een schansje ?) is door ontginningen van de heide en stevig doorploegende en noest doorwerkende en ruilverkavelende Wittelter boeren weggevaagd. Weggevaagd ? Toch niet helemaal, want vanuit de ruimte zijn de contouren van de sloten en de met grond uit de sloten opgeworpen wildwallen en dat ene merkwaardige onverklaarbare schansje (was het wel een schansje ?) wel degelijk zichbaar. Zie de bijgevoegde satelietfoto uit 2019 van het gebied, met linksboven het Holleveen en rechts de Ruiterdijk.
Hebben de hoogdoorgestudeerde heer doctor Leonardus Jan Frederik Jansen en de edelachtbare heer burgemeester Hendrik Gerard van Os destijds toch wel een behoorlijk beetje lopen te slapen op de Wittelter heide ? Want op de satelietfoto zijn aan de rechterkant van de Ruiterdijk, dus rechtsboven op de satelietfoto ook contouren van sloten en wallen te onderscheiden, die op de grens van de Westeresch liggen.
De redactie vraagt zich tot op de dag van vandaag af waarom het stuk weg tussen het Noordsweggie en de Wapserveenseweg nog steeds geen Ruiterdijk heet, temeer nu aan deze weg een paardenspul staat. De echte oude Steenwijkerweg boog gezien vanuit de kant van Oll’ndeever bij het Noordsweggie rechtsaf richting Wapserveen. Die cultuurhistorisch zeer waardevolle zandweg moest bij de ruilverkaveling om volstrekt onduidelijke redenen sneuvelen. De weg tussen het Noordsweggie en de Wapserveenseweg heette tot in 1986 nog Ruiterweg, in ut Deevers dus Ruterweg. Stuit het teruggeven van de echte naam aan een stukje weg tussen het Noordsweggie en de Wapserveenseweg op onwillige Minder Hoge Dametjes en Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Straatnamen Gelijk Van De Gemeente Westenveld ? Ervaren de Minder Hoge Dametjes en Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Straatnamen Gelijk Van De Gemeente Westenveld Stuit het teruggeven van de echte naam aan een stukje weg tussen het Noordsweggie en de Wapserveenseweg als een nederlaag ?
Afbeelding 1
Schets van de ‘Wittelter Schans’ , in 1906 gemaakt door de edelachtbare heer Hendrik Gerard van Os, burgemeester van de gemiente Deever.
Afbeelding 2
Satelietfoto van de Ruiterdijk en zichtbare sporen van de Witteler Wildwal
Afbeelding 3
Satelietfoto van de Westeresch van Wittelte met aan de linkerkant de Ruiterdijk
Afbeelding 4
Foto van de Ruiterdijk met links het weiland waarin de sporen van de Wittelter Wildwal nog zijn te vinden.
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze foto op vrijdag 28 november 2020 gemaakt.
Posted in Oudheidkunde, Wittelte
Leave a comment
Een steenen potje met tien oude muntstukken
In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 4 december 1928 het volgende belangwekkende bericht over de vondst van oude munten in een weiland op Kalteren.
Oude munten gevonden
Terwijl een zoon van den landbouwer Seinen met een knecht op het weiland te Kalteren bezig was met graafwerk, deden ze een merkwaardige vondst. Reeds eenige malen waren op dit land voorwerpen gevonden, welke er op duidden dat daar vroeger een woning had gestaan. Toen de knecht nu wederom op iets stootte met zijn schoffel, zei hij uit de grap, dat hij nu de pot met goud had gevonden. En waarlijk kwam er een steenen potje te voorschijn, hetwelk door een kei afgedekt was.
De inhoud werd zorgvuldig nagezocht en bestond uit 10 oude muntstukken, 4 gouden en 6 zilveren. Tussen de munten zat telkens een stukje zak (nog geheel gaaf). De gouden munten waren ter grootte van bijna een gulden, de zilveren als van een rijksdaalder.
Bij nadere beschouwing bleek ons dat de muntstukken verschillende randschriften droegen.
Op een gouden munt stond: P. HS. D.G. HISPZ. REX. DUX. BR aan de eene zijde en aan de andere DOMINUS MIHI ADJUTOR, benevens een beeld van Philips II.
De tweede gouden munt bevatte eveneens het woord Philips.
Deze beide munten zijn dus uit den tijd van Philips de Tweede. Koning van Spanje.
Van de beide overige gouden munten bevatte de eene een massa (vermoedelijk) Hebreeuwse letterteekens en de andere een wapen, voorstellende een Engel.
Vier van de zes zilveren munten waren gelijk. Aan de eene zijde stond een wapen, voorstellende een leeuw met als randschrift CON FIDENS DNO NON MOVETVR, benevens het jaartal 1616. Aan de andere zijde een wapen, voorstellende een geharnaste ridder met een leeuw in een apart wapen er onder. Het randschrift vermeldde: FOE BELG IRAN MO. ARG PRO : CON.
De beide andere zilveren munten waren eveneens gelijk en vertoonden aan beide zijden een wapen. Het randschrift aan de een zijde luidde: Albert et Elisabeth Dei Gratia en als vervolg daarop aan de andere zijde: Archid. Aust. Duces. Burg. Brab. Zd.
De heer Seinen heeft de muntstukken onder zijn berusting gehouden, terwijl kennis is gegeven aan dr. A.E. van Giffen te Groningen.
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Landbouwer Seinen moet Jan Seinen uit Wapse zijn geweest. Jan Seinen is geboren op 15 juli 1876 in Wapse. Jan Seinen is overleden op 13 december 1950 in Deever. Wellicht is de bijzondere muntschat nog steeds in het bezit van een nazaat van Jan Seinen.
Dominus mihi adiutor (DOMINVS MIHI ADIVTOR) (de Heer is mijn helper) was de lijfspreuk van de Spaanse koning Philips II, daarmee ligt de datering van de betreffende munt ongeveer vast, namelijk 1555-1581.
PHS. D.G. HISP. Z. REX. DUX. BR is voluit: Philippus Dei gratia Hispaniarum z rex dux Brabant. Dit betekent: Philips, bij de gratie Gods koning van Spanje en hertog van Brabant.
Posted in Alle Deeversen, Kalter’n, Oudheidkunde, Wapse
Leave a comment
Herinneringen uit den grond van de Kaamp in Wapse
Het tijdschrift ‘De Zaan’, geïllustreerd weekblad voor Zaan- en Waterland, publiceerde op 23 maart 1927 twee foto’s met betrekking tot het vinden van zes urnen tijdens ontginningswerkzaamheden op de Oeren, een stuk woeste grond tussen Deever en Wapse.
De tekst bij de foto’s in het tijdschrift ‘De Zaan’ luidt als volgt:
Herinneringen uit den grond – In den Drentschen bodem worden herhaaldelijk urnen gevonden. Een dezer dagen vonden de heeren H. Koopman, D. Kuiper, J. Veldhuizen en J. Bolding er ook weer, terwijl zij te Wapse grondwerk verrichtten. Op de rechter foto ziet men deze belangrijke oudheidkundige vondsten fraai afgebeeld. In de urn links zijn nog duidelijke overblijfselen van beenderen enzovoort zichtbaar.
In het Nieuwsblad van het Noorden van 13 maart 1927 verscheen het volgende bericht over deze vondst.
Diever, 11 maart. Terwijl eenige arbeiders in het vroegere ‘Soldatenkamp’ tusschen Diever en Wapse aan het slootgraven waren, stootten ze plotseling op eenige urnen. De eerste, die voor den dag werd gehaald werd, was juist midden door gestoken. Dit was een zeer groote met een middellijn van ongeveer 35 cm. Spoedig bleek dat er nog meer urnen in den grond verborgen zaten. In ’t geheel werden zes uitgegraven, zoodat het vermoeden is gewettigd dat men hier een heel urnenveld heeft ontdekt. Vier urnen, van verschillende grootte, zijn geheel gaaf en mooi heel gebleven. Ze berusten thans bij den onderwijzer Onstee te Wapse. Bij onderzoek naar den inhoud kwam -nadat het zand was verwijderd- een hoopje as te voorschijn. Ook werden er nog beenderen in gevonden, waarvan duidelijk eenige ribben en een schoudergewricht te onderscheiden waren. Het terrein, waar een en ander gevonden is, vormt eenigszins een verhooging bij de omliggende gronden vergeleken.
Posted in de Kaamp op de Oeren, Oudheidkunde, Tweeënberg, Wapse
Leave a comment
De umvang van de Baarg in Wittelte op un lochtfoto
De redactie van het Deevers Archief viel bij het bekijken van een luchtfoto met daarop de Baarg in Wittelte enkele dingen op. Deze luchtfoto, die te zien is in Google Maps, en is gemaakt in 2019, is hier eveneens voor de beeldvorming getoond.
Links is de Wittelterweg aangegeven. De Meester Hendrik Broerweg is nog net aan de bovenkant van de afbeelding te zien.
In het weiland is de huidige grootte van de Baarg te zien, deze is min of meer cirkelvormig. Deze is ten opzichte van zijn omgeving iets lichter van kleur.
Op de Baarg is ongeveer in het middelpunt, in de vorm van een dikke stip, het beeld met de naam Witto te zien. De afrastering om de Baarg is eveneens te onderscheiden.
Buiten om de Baarg is een min of meer ringvormige bredere zone waar te nemen, daar is het gras iets schraler. Zo groot zou de omvang van de Baarg in een vrij recent verleden kunnen zijn geweest.
Om die schralere min of meer ringvormige graszone is een nog bredere minder schrale min of meer ringvormige graszone waar te nemen, deze zone steekt goed waarneembaar af ten opzichte van zijn omgeving. Dit zouden de contouren van een nog grotere omvang van de Baarg kunnen zijn, maar zouden ook de contouren van de veronderstelde brede sloot (gracht ?) om de Baarg kunnen zijn. De redactie denkt aan de eerst aangegeven mogelijkheid.
Posted in de Witteler Baarg, Oudheidkunde, Wittelte
Leave a comment
Van Giffen vön un stien’n messie bee ’t Aar’mhuis
In het Nieuwsblad van Friesland: Hepkema’s Courant van 11 september 1931 verscheen het volgende korte bericht over de vondst van een stenen mes bij het Aar’mhuus an de Grönnegerwg bee’j Deever.
Opgravingen
Diever, 10 september
De bekende oudheidkundige dr. Van Giffen, die in deze omgeving reeds verschillende opgravingen heeft gedaan, is ook nu weer bezig eenige plaatsen te onderzoeken. Bij graafwerk in de buurt van het armhuis kwam een steenen mes te voorschijn. Nog meerdere opgravingen zullen volgen.
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De oudheidkundige professor doctor Albert Egges van Giffen wist vanuit zijn jeugd in Deever dat bij de grafheuvel in de buurt van het Aar’mhuus an de Grönnegerweg bee Deever oudheden in de bodem waren te vinden.
Het is niet waarschijnlijk dat de voorname oudheidkundige professor doctor Albert Egges van Giffen in het vooroorlogse erg standengevoelige Deever zelf met een schop in het zand spitte, waarschijnlijker is dat dagloners uut Deever de spitterties waren.
Het fraaie stenen mesje bevindt zich gelukkig wel in de verzameling van het Drents Museum in Assen en heeft inventarisnummer 1931/IX 2 (de tweede vondst in de maand september in het jaar 1931; hoe eenvoudig kan nummeren zijn). Het mesje is 4,5 cm lang en 2,5 cm breed.
Het mesje is opgeborgen in het Noordelijk Archeologisch Depot (N.A.D.) in Nuis in de provincie Groningen.
De heer Jelle Schokker -beheerder van het Noordelijk Archeologisch Depot- was zo vriendelijk en welwillend bijgaande afbeelding van het stenen mesje voor het tonen in ut Deevers Archief ter beschikking te stellen. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk.
De redactie zou graag meer afbeeldingen van oudheidkundige objecten uut de gemiente Deever, aanwezig in het Noordelijk Archeologische Depot, in ut Deevers Archief willen tonen.
Un hiele dikke stien veur ‘t gemientehuus in Deever
De redactie van het Deevers Archief weet nog niet in welk jaar de foto van bijgaande kleuren afbeelding is gemaakt. Als een bezoeker van het Deevers Archief het wel weet, dan is hij bij deze uitgenodigd het te melden aan de redactie.
Op de brinQ voor het gemientehuus van de gemiente Deever ligt een hiele dikke stien die bij het uitvoeren van de ruilverkaveling in de zeventiger jaren van de vorige eeuw is gevonden in het Oldendeeverseveld.
De hiele dikke stien is een stien van de buiten-categorie. Ech wè. Zelfs de stenensjouwers en bouwvakkers van de stammen uit de nieuwe steentijd zouden deze hiele dikke stien veel te zwaar hebben gevonden voor het bouwen van hun hunnebedden. Ech wè.
De grote vraag is of de Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Grote Gelijk binnenkort de brinQ gaan neerkalefateren naar een vroegere versie van deze ooit zo fraaie open ruimte (wellicht brinQ 1819 of 1919) of de brinQ te vernielen in het kader van de Shaekespirificatie van het dorp Deever. Het zou best eens zo kunnen zijn dat de op drift geraakte medewerkertjes en beterwetertjes van de Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Absolute Gelijk dan eenzijdig besluiten de hiele dikke stien te laten verwijderen van de brinQ.
De redactie is van mening dat de beste bestemming voor deze hiele dikke stien ergens in de berm van de Stienwiekerweg en zo dicht mogelijk in de buurt van de vindplaats is en dan de hiele dikke stien voor een deel te begraven (de voorbijganger moet voor de foto en de sölfie wel op de steen kunnen klimmen) (helemaal begraven is een beetje te veel van het goede).
Maar waarom is op veel foto’s van het gemientehuus van de gemiente Deever toch steeds weer die vervelende lange vlagstok zonder vlag te zien ? Was het voor de Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Absolute Gelijk teveel moemakend gedoe of teveel moemakend gehannes om die stok op een vlagdag ’s morgens te plaatsen en na het dagje vlaggen weg te halen ? En als die lange vlagstok wel werd weggehaald, werd die dan in de dakgoot opgeborgen ?
Op 18 juni 1982 verscheen nota bene op de voorpagina van de Olde Möppeler (de Meppeler Courant) het volgende korte berichtje.
Kei in Diever verplaatst
Diever. De grote zwerfkei voor het gemeentehuis van Diever is tien meter van zijn plaats gezet om ruimte te maken voor een nieuw tracé van de weg die voor het gemeentehuis langs loopt. Voorbijgangers keken toe hoe het tonnen zware gevaarte in de lucht werd getild.
De foto bij het korte berichtje is gemaakt door dorpsfotograaf en dorpsfiguur Harm (Haarm) Hessels. Hij moet het een hele eer hebben gevonden een door hem gemaakte foto op de voorpagina van de Olde Möppeler (de Meppeler Courant) opgenomen te zien. De redactie toont ook apart de door Harm gemaakte foto. Wie herkent de personen op de foto ? Is de man met de baard wellicht Miesie Bel ? Wie herkent de ambtenaar achter het raam links achter de dikke stien ?
Zo te zien is de foto voor de kleuren afbeelding eerder dan 18 juni 1982 gemaakt.
De bezoeker wordt tevens verwezen naar het bericht Stien van 13 tunne efunn’n in ’t Oldendeeverseveld.
Posted in Brink, Deever, Gemientehuus, Haarm Hessels, Oudheidkunde
Leave a comment
Ut hunnebedde is mit veul vubeelding te resteriè’n
In 1925 schreef de weledelzeergeleerde doorgestudeerde oudheidkundige professor doctor Albert Egges van Giffen in zijn boek ‘De Hunebedden in Nederland (2 delen tekst met Atlas)’ (gepubliceerd in 1925-1927) over ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever het volgende:
‘Het hunnebed verkeert in geheel vervallen staat, zoodat zelfs enkele hoofdbijzonderheden nauwelijks herkenbaar zijn; het geheel is dan ook zonder meer niet reconstrueerbaar’.
Dat was nogal eufemistisch en professoraal uitgedrukt. Met andere woorden ut hunnebedde was niet reconstrueerbaar, want je kunt pas iets reconstrueren als je met ‘meer’ weet hoe het is geconstrueerd. Wat het gebrek aan ‘meer’ voor het duizenden jaren geleden in elkaar gezakte hunnebedde heeft ingehouden, dat is jammer genoeg heden ten dage nog ter plekke te zien.
Bijgaande schitterende foto van de Dikke Stien’n in de Stienakkers op de kale Heezeresch uit 1918 is afkomstig uit het hiervoor genoemde boek.
Wat zou het fantastisch zijn geweest als de weledelzeergeleerde doorgestudeerde oudheidkundige professor doctor Albert Egges van Giffen deze half onder het zand liggende Dikke Stien’n in 1953 met rust had gelaten.
Was de Heezebaarg een Germaanse offerplaats ?
In de krant Limburger Koerier verscheen op 2 augustus 1924 het navolgende artikel over de oorsprong van de ‘Hees’.
De Hees in Limburg en elders
Een lezer van de Limburgse Koerier maakt ons aangaande onze rubriek over historie en streekbeschrijving van Limburg, erop attent, dat er zoveel buurten en plekken in ons gewest liggen, waarin de naam Hees betrokken is. Tegelijk stelt hij de vraag, waarvan die naam zoo’n algemeen geografische beteekenis heeft gekregen.
Wij menen dezen geachten lezer er op te moeten wijzen dat, voorzoover wij kunnen nagaan, de benaming Hees niet zóó algemeen in onze provincie voorkomt. Wij kennen een ‘de Hees’ in de buurt van Sevenum, dat wil zeggen een ‘Voorste Hees’ en een ‘Achterste Hees’, een ‘de Hees’ voorbij ’t dorp Neeritter, maar op Belgisch-Kempensch grondgebied en een ‘Heesberg’, ook in de omgeving van Sevenum. Nu is ’t mogelijk, dat er hier of daar nog perceelen akkergrond liggen, die gezamenlijk ‘de Hees’ heeten.
We zullen er onze meening over zeggen.
Het is niet onmogelijk, dat Hees en Heesberg (oudtijds toch Hesenberg, die ook in de buurt van Nijmegen voorkomt) hun naam ontleenen aan de Hessen, een van de eerste volkeren onzer streken. Maar aangezien in Groningen een dorp Nuis gelegen is, waarbij voorheen een groot bos lag, dat ook een Hessenberg had, zouden we hier ook kunnen denken aan ‘Essenberg’, omdat er een zoo groote massa esch-boomen in dit oerwoud en op die heuvels gevonden werden.
Ook te verdedigen is ‘t, dat de Heselpoort en de Heselstraat te Nijmegen, die in de oude historie Heselerpoort enzovoort heetten, dus poort en straat van Hees, kunnen doen denken aan de afgod ‘Hees’, welke de Franschen en Duitschers in den tijd der heidenen met groot ontzag en diepen eerbied vereerden. Zelf brachten deze volkeren in die tijd offers op ’t Heesaltaar, dat gelegen was in hunne geheiligde afgoden-wand, toen deze ongelukkige en onchristelijke menschen hunne goden nog niet in kerken, maar in de bosschen aanbaden.
Althans in de oudste boeken (uit de eerste eeuw na Christus) vindt men Lucan lib 1.:
Et quibus immitis placatur sanguine diro Theutates, horrensque feris altaribus Haesus.
En ook in de boeken van Lactantius staat geschreven:
Galli Haesum atque Theutatem humano cruore placabant.
Zeker, er zijn onder de benamingen met ‘Hees’ zeer oude plaatsen. Denken we maar eens aan deze buurtnaam in Utrecht, die reeds in de 8e eeuw wordt vermeld, terwijl ook de dorpen, gehuchten en buurten: Hees bij Eersel, Hees bij Didam, Hees bij Raalte, Hees bij Nijmegen, zeer oud zijn.
Heeselt in Gelderland van Hesola komt reeds in oorkonden van ’t jaar 850 voor.
Verder doen aan een der voornoemde afleidingen nog denken de plaatsen: Heesakker, Heesbeen (id.); Heesboom; Heesch, Heesche Boven, Heesche weg, Heeseind, Heeze, Heezebosch, Heezerhut, alle in Noord Brabant en Heeskamp, Heezeberg, Heesenberg in Gelderland, Hesselte, Hesselingen, Hessen, Hessum, Hessevoort in Overijssel, evenals nog de buurten Hezelaar in Noord-Brabant.
Ten slotte geven wij nog de meening van de geleerde Förstemann, die ons leert, dat ‘hees’ is ontstaan uit hais, van ’t ma, lat ‘heisa’ met de beteekenis van boschwoud en moerassig bos, wat dus in nauw verband staat met de eerstgenoemde gegeven.
Wij vertrouwen den vriendelijken lezer van de Limburger Koerier, den Heer Gr., hiermede voldoende te hebben ingelicht. Nog meer uitleg zou te veel plaatsruimte innemen.
Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
In het boek ‘Pharsalia’ van de Romeinse schrijver Marcus Annaeus Lucanus (geboren op 3 november 39 AD – overleden op 30 april 65 AD) komt de volgende zin voor: ‘Et quibus immitis placatur sanguine diro Theutates, horrensque feris altaribus Haesus.’ Wat ongeveer zoveel betekent als: ‘En die meedogenloos mensenbloed offeren aan Toetatis, waar het afschuwelijke altaar van Hees staat.
In het eerste deel van het boek ‘Opera omnio’ van de Romeinse schrijver Lucius Caecilius Firmianus Lactantius (geboren in ongeveer het jaar 250 – overleden in ongeveer het jaar 320) komt de volgende zin voor: ‘Galli Haesum atque Theutatem humano cruore placabant’. Wat ongeveer zoveel betekent als: ‘Galliërs offeren menselijk bloed aan Hees en Toetatis.’
Zou het zo kunnen zijn geweest dat de Heezebaarg bij de Heezenesch in Deever een offerplaats van een Germaanse stam is geweest ? En dat deze offerplaats met inbegrip van een afgoden-wand hopelijk ergens onder een verstoven zandduin bewaard is gebleven ? Dan zou het best eens zo kunnen zijn dat de weledelgestrenge heer professor doctor in de oudheidkunde Albert Egges van Giffen onder zijn door hem zo geliefde zomerhuisje ‘de Keet’ op de Heezebaarg een schat aan mooie oudheden had kunnen vinden.
Maar niets hoeft de oudheidkundig onderlegde spitterties van de heemkundige vereniging uut Deever en het zo genoemde Oermuseum in het Schultehuus an de Brink van Deever en mogelijk andere spitkrachten uut Deever in de weg te staan om in groten getale de schop in de hand te nemen en systematisch wat zandduinen bij de Heezebaarg volgens de Van-Giffen-Methode af te graven en hopelijk zo die mooie schat aan oudheden te vinden. En niet vergeten in het zandduin onder het nieuwe vakantiehuis (de vervanger van ‘de Keet’) op de Heezebaarg gangen te graven.
De zwart-wit ansichtkaart van de Heezeweg bij de Heezebaarg is gemaakt in het begin van de zestiger jaren van de vorige eeuw.
De herstapeling van de stenen van het hunnebed
De weledelzeergeleerde heer professor doctor in de oudheidkunde Albert Egges van Giffes gaf in 1953/1954 leiding aan het creatieve populair wetenschappelijke herstapelen van de stenen van het al duizenden jaren geleden in elkaar gezakte hunnebed op de Stienakkers an de Grönnegerweg bee’j Deever.
Bijgaand afgebeelde ansichtkaart is de eerste kaart die na de zo genoemde ‘restauratie’ is uitgegeven. Op de afbeelding is het resultaat van het goedbedoelde knutselwerk te zien.
Winkelier Jan Brugging (de Wiba) an de Heufdstroate in Deever gaf deze nu zeer zeldzaam geworden ansichtkaart in juli 1955 uit.
De redactie van het Deevers Archief prijst zich gelukkig wél een exemplaar van deze kaart in zijn verzameling te hebben en deze aan de trouwe bezoekers van de webstee te kunnen tonen.
Professor doctor Albert Egges van Giffen
Een gemakkelijk leesbaar verhaal over de archeoloog professor doctor Albert Egges van Giffen is via het internet te vinden in de webstee www.dodenakkers.nl.
De laatste paragraaf van het artikel beschrijft de plechtigheid voorafgaand aan de begrafenis van professor doctor Albert Egges van Giffen op de kaarkhof an de Grönnigerweg in Deever.
Een ander aanvullend verhaal over professor doctor Albert Egges van Giffen is via het internet te vinden in de webstee In en om Assen.
Ook is in de webstee Wikipedia een en ander te vinden over professor doctor Albert Eggen van Giffen.
Posted in Albert Egges van Giffen, Deever, Oudheidkunde
Leave a comment
Anne Mulder over Albert Egges van Giffen
De echte Deeverse wijlen Anne Mulder vertelde in een interview in 1991 in Assen enige persoonlijke herinneringen aan professor doctor Albert Egges van Giffen aan de redactie van ut Deevers Archief. Deze heeft de herinneringen van wijlen Anne Mulder op papier uitgewerkt en in maart 2000 gepubliceerd in nummer 00/1 van Opraekelen, het papieren blad van de heemkundige vereniging uut Deever.
Mijn ambtelijke contacten met Van Giffen
In de negentwintig jaren die ik heb gewerkt op de secretarie van het gemeentehuis in Diever, heb ik met de professor op prettige wijze over verschillende zaken contact gehad.
Van Giffen, de bosbewoner
Hij had een tweede woning op de Heezeberg. Daar vertoefde hij regelmatig. Dat was de plaats waar hij het liefst verbleef. Op de Heezeberg was het bosonderhoud een geliefde bezigheid van hem. Hij had altijd een tang bij zich om takken af te kunnen knippen. Na zijn dood heeft zijn oudste zoon Jan daar gewoond.
Van Giffen, zijn contacten met het dorp
Voor zover mij bekend hebben Van Giffen en zijn vrouw nooit deelgenomen aan het gemeenschaps- en verenigingsleven in Diever. Op één uitzondering na. Hij was lid van de commissie van aanbeveling van een geldinzamelingsactie voor de restauratie van de Nederlands Hervormde kerk van Diever. Die actie heeft succes gehad, want de restauratiecommissie heeft de kerk in 1959 schuldenvrij overgedragen aan de kerkvoogdij.
Van Giffen, de altijd gedrevene
Hendrik Jan ter Mast fungeerde als toezichthouder op zijn bosgebied op de Heezeberg. Op een gegeven moment vertelde de professor aan Hendrik Jan over zijn grootse plannen voor de komende jaren inzake de beplanting en het onderhoud van het areaal bos. Hendrik Jan reageerde daarop met: “Mor dan moei’t oasemhael’n neet vergeet’n meneer”, waarop de professor antwoordde met: “Ik zal erom denken Ter Mast”.
Van Giffen, de grappenmaker
Het kwam wel eens voor dat hij bij het hunnebed mensen aantrof die uit het westen van het land kwamen. Hij maakte met zijn kleine gestalte en een pet op zijn hoofd dan niet bepaald een professorale indruk. Hij vertelde dan die mensen wel eens de gekste verhalen over de hunnebedden en de wijze waarop ze waren ontstaan. En met die verhalen togen ze dan huiswaarts.
Van Giffen, de onverbiddelijke
Mijn broer Egbert had een tijdlang het alleenrecht van jagen op zijn grondgebied. Totdat de Dieverse jagers, waaronder mijn broer, eens op de rand van dat gebied de jacht uitoefenden. De oude Hendrik Jubbega (Henduk Jubbegoa) uit Oldendiever was op een gegeven moment moe en ging even zitten. Op dat moment was ook professor Van Giffen ter plaatse en constateerde dat Hendrik Jubbega op het uiterste puntje van zijn bosgebied was gaan zitten. Meteen ontnam de professor Egbert definitief het alleenrecht op de jacht in zijn bosgebied. Maar daarmee was de professor niet van mijn broer af, want wie ligt naast hem en zijn vrouw begraven op de algemene begraafplaats in Diever ? Jawel, de jager Egbert Mulder ! Nu zijn en blijven ze nog buren ook.
Van Giffen, de opmerker
Bij een wandeling door het dorp ontdekte professor Van Giffen een pol huislook op het dak van onze boerderij, Achterstraat 10. Hij vroeg aan mijn moeder, die buiten stond, of hij een stuk huislook mocht hebben. “Eiglijk neet”, zei mijn moeder, “want ‘k vun oe vrogger in de skoele moar een kreng, want ie kneep’m mee’j altied in de wange”. Ze zaten immers bij elkaar in de klas toen de professor als jongen in Diever woonde. Zij werd geboren op 9 januari 1884 en hij op 14 maart 1884.
De professor wenste zich niet te herinneren wat mijn moeder zei. Het had ook niets met hunnebedden, grafheuvels en urnenvelden te maken. Desondanks heeft hij wel een stukje huislook meegekregen. Ik weet niet hoe die pol huislook op ons dak is gekomen. Misschien is die pol meegebracht door mijn vader, want die was rietdekker van beroep.
Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Professor doctor Albert Egges van Giffen was namens de Drentsche Praehistorische Vereniging lid van het bestuur van de Stichting ‘Oud-Drenthe’ te Assen, de stichting die in het voorjaar van 1935 meende in de eerste plaats zijn gehele aandacht te moeten concentreren op het behoud en herstel van het zo genoemde Schultehuis an de brink in Deever.
In het zo genoemde Schultehuis is nu gevestigd het zo genoemde Oermuseum, dat wel bijzonder schatplichtig is aan de niet in Deever geboren en ook niet in Deever getogen professor doctor Albert Egges van Giffen.
Lezers die Deeverse herinneringen hebben aan professor doctor Albert Egges van Giffen worden verzocht deze op papier te zetten en voor publicatie in ut Deevers Archief in te sturen.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de afgebeelde zwart-wit foto van het boerderijtje an de Aachterstroate in Deever, waar vroeger de familie Mulder woonde, op 10 februari 2000 gemaakt, da’s ook al weer meer dan zestien jaar geleden.
De bronzen vuurpot uit de Vledder Aa
In de krant ‘de Grondwet’ verscheen op 3 augustus 1937 het volgende korte bericht over de vondst van een bronzen vuurpot in de Vledder Aa.
Diever. Bij de graafwerken voor het maken van een nieuwe brug over de Vledder Aa kwam op een diepte van ongeveer 1 meter beneden den bodem van het stroompje een bronzen vuurpot te voorschijn.
Het voorwerp kon geheel gaaf geborgen worden, alleen het hengsel werd beschadigd.
Naar we vernemen is de vuurpot afgestaan aan dr. van Giffen, de bekende archeoloog.
Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De redactie is bezig met pogingen te achterhalen waar deze vuurpot, een zo genoemde Spaanse legerpot, is gebleven.
Op 21 oktober 2015 verstuurde de redactie het volgende e-mail bericht naar het Drentsch Museum in Assen:
Geachte heer/mevrouw,
In de krant ‘de Grondwet’ verscheen op 3 augustus 1937 het bijgevoegde korte bericht over de vondst van een bronzen vuurpot in de Vledder Aa bij Diever.
Is het Drentsch Museum in het bezit van deze vuurpot ? Zo nee, weet u waar deze vuurpot is gebleven ? Wanneer werden in Drenthe bronzen vuurpotten gebruikt ?
Al direct op 22 oktober 2015 ontving de redactie het volgende antwoord van de conservator archeologie drs. Vincent van Vilsteren van het Drentsch Museum in Assen
Geachte heer,
Hartelijk dank voor uw bericht over de bronzen pot uit de Vledder Aa.
Mij is de vondst van deze pot niet bekend. En ik heb toch al verschillende malen over bronzen potten in Drenthe gepubliceerd. Ik ben daarom heel blij met deze nieuwe pot. Nog blijer zou ik zijn als ik wist waar die gebleven is. Hij is in ieder geval niet in de collectie van het Drents Museum terecht gekomen.
Ik zal eens proberen iets te achterhalen via de dagboekjes van professor doctor Albert Egges van Giffen, maar mijn hoop is niet groot. Mocht U nog meer informatie tegenkomen, dan houd ik mij aanbevolen.
Als U meer wilt weten over dergelijke bronzen potten, dan verwijs ik naar twee van mijn artikelen gepubliceerd in de Nieuwe Drentse Volksalmanak van respectievelijk 1998 en 2000.
In de Nieuwe Drentse Volksalmanak 115 van 1998 verscheen op de bladzijden 142 tot en met 170 het artikel Voor hutspot en de duivel – over de betekenis der zoogenaamde Spaansche legerpotten.
In de Nieuwe Drentse Volksalmanak 117 van 2000 verscheen op de bladzijden 169 tot en met 187 het artikel Die potten in deze ruwe veenen’; aanvullende vondsten van zgn. Spaansche legerpotten.
Posted in Aarfgood, Albert Egges van Giffen, Oudheidkunde, Vledder Oa, Wapse
Leave a comment
Arbeider vindt volkomen ongeschonden urn
In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 7 april 1905 het volgende bericht over de vondst van een volkomen ongeschonden urn in de buurt van het hunebed.
Diever, 6 april. In de nabijheid van het hunnebed bij ons dorp vond een arbeider op ongeveer 1 meter diepte een urn, die volkomen ongeschonden is gebleven.
De hoogte is 18 cm, de halswijdte bedraagt 49 cm, de buikwijdte 66 cm. De inhoud bestaat uit asch en gedeeltelijk verbrande beenderen. Op ongeveer anderhalven meter afstand vond men op dezelfde diepte overblijfsels van een vuur. Het is te hopen, dat de urn voor het Drentsch museum worde aangekocht.
Aantekeningen van de redactie van het Dievers Archief
De vraag is wat die arbeider bewoog om in de Stienakkers een gat met een oppervlakte van een paar vierkante meters en zeker 1 meter diepte te graven. Was hij een amateur-archeoloog of deed hij werkzaamheden in opdracht van een archeoloog ? Zeker is wel dat de kleine Albert Egges van Giffen in die tijd in Deever woonde, zijn vader was dominee van de hervormde kerkgemeente van Deever en woonde in de pastorie aan de Brink. Stond hij bij het gat naar de opgraving te kijken ? Is de urn inderdaad in het Drentsch Museum in Assen terecht gekomen ?
Op de ansichtkaart is het hunebed te zien, dat door professor doctor Albert Egges van Giffen in de vijftiger jaren van de vorige eeuw met veel ‘deskundige fantasie’ is ‘gerestaureerd’.
Begroeiing verwijderd bij het hunnebed
In 2011 werd een vuurtje gestookt bij het hunnebed D52 op de Steenakkers an de Grönnigerweg bee’j Deever, waardoor een groot stuk van een deksteen afbrak. In 2008 zijn drie stenen van het hunnebed blauw geverfd. Vrijwilligers van de heemkundige vereniging uut Deever hebben op maandag 16 februari 2012 en de dagen daarna een groot deel van de begroeiing rond het hunnebed weggehaald.
De zo onstane zichtbaarheid van het hunnebed zou moeten bijdragen aan het voorkomen van vernielingen aan het hunnebed en vervuiling rond het hunnebed. Het kappen, hakken, zagen en snoeien van bomen, struiken en bosschages is in overleg gegaan met Staatsbosbeheer, de beheerder van het terrein rond het hunnebed.
RTV-Drenthe heeft tijdens de werkzaamheden bij het hunnebed filmopnamen voor de televisie gemaakt, waarbij de verslaggever de in hunnebedden en bosschages gespecialiseerde deskundige van de heemkundige vereniging van Deever ruim aan het woord liet.
Het uitgezonden filmpje is ook te zien op het internet.
In het filmpje heeft de hiervoor genoemde deskundige het ook over een foto van jaren terug, waarop het hunebed zonder begroeiing is te zien. Wellicht doelde hij op de foto van hunnebed D52 uit 1918, toen Albert Egges van Giffen bezig was met het inventariseren van de hunnebedden.
Overigens was het in 1952, een paar jaar voor de mislukte restauratie van het hunnebed, ook vrij kaal rond het hunnebed, zoals te zien is op deze prachtige zwart-wit ansichtkaart van het hunnebed met op de achtergond in schoven gezette rogge. Het ware beter geweest dat de weledelgestrenge heer professor doctor Albert Egges van Giffen het hunnebed van Diever met rust had gelaten.
Voor de volledigheid en ter illustratie van deze tekst wordt hier ook een op 26 juli 2012 gemaakte foto getoond.
Kaarke van Deever in 830 ebouwd op un hunnebed ?
In het Dagblad van het Noorden verscheen op 1 maart 2004 in de rubriek Drentsigheden het volgende geschrijfsel, beschrijfsel en verschrijfsel van wijlen Lammert Huizing over onder meer het ontstaan van de naam van het dorp Deever.
Diever afkomstig van De Ever ?
Tot het jaar 830 stond er in Diever een heidense tempel. Daaromheen was een steenkring met een gemiddelde straal van negen meter naar de kern. Op die plaats is later de Pancratiuskerk gebouwd, de huidige Nederlands Hervomde Kerk, die wel eens de kathedraal van Drenthe wordt genoemd. Diever was de hoofdplaats van het vroegere Westenveld. Dat was toen Drenthe nog in drieën was verdeeld, namelijk Noordenveld, Zuidenveld en Westenveld. Nog vóór het jaar 1000 is het Westenveld gesplitst in twee rechtsgebieden, het Beiler en het Dieverder dingspil.
Er zijn naamkundigen die beweren dat de naam Diever te maken heeft met ‘beduven’, wat ‘bedekt met water’ betekent. Maar Diever is nooit een waterrijk gebied geweest. In de Middeleeuwen sprak men van Devere, waarin sommigen een Keltische naam zien, een afleiding van ‘diavara’, wat ‘de goddelijke’ betekent. Maar de geleerden zeggen dat er in Drenthe geen Kelten hebben gewoond.
Of moeten we denken aan een heel simpele verklaring, namelijk aan een samenvoeging van ‘de’ en ‘ever’. De Ever, wat in de loop der eeuwen tot Diever is vervormd.
Het is leuk om je met speculaties over de vroegste geschiedenis van Diever bezig te houden. Het enige concrete punt in het vorenstaande is het jaartal 830. Maar je vindt dit in geen enkel geschiedenisboek. Bij opgravingen onder de vloer van de hervormde kerk zijn wel sporen ontdekt van een ‘heidense tempel’.
Het jaartal 830 is afkomstig van de bekende en omstreden historicus en publicist Wigholt Vleer, die jarenlang in Norg heeft gewoond. Met de wichelroede stelde hij de exacte plaats van de ‘tempel’ vast en ontdekte hij ook de steenkrans daaromheen. Langs paranormale weg kreeg hij daarbij het jaartal 830 door.
Wigholt Vleer schreef in 1992 een boek over tweehonderd heilige plaatsen in Nederland en Vlaardingen. Die heilige plaatsen beschreef hij aan de hand van leylijnen die hij ontdekte via de wichelroede. Leylijnen zijn energiebanen in de bodem. Leycentra zijn plaatsen van samengebalde energie, waarop de hunebedden, heidense tempels en de oude kerken zijn gebouwd.
Zowel de leylijnen als het lopen met een wichelroede behoren tot de taboes van de wetenschap. Ook Tjerk Vermaning had als praktijkarcheoloog daarmee te maken toen hij zijn visioenen wereldkundig maakte over nederzettingen uit de oude Steentijd.
Prana, tijdschrift voor spiritualiteit en wetenschappelijke randgebieden, zorgde voor een themanummer over taboes in de wetenschap. Het gaat over mensen bij wie iets doorklinkt van genialiteit in hun werk, die het aandurven een lawine van kritiek te trotseren, mensen die misschien een beetje gek zijn. Het eeuwenoude wichelroede lopen wordt besproken en ook de stelling van een gereformeerd theoloog dat bepaalde elementen in het christendom al dateren van ver vóór de christelijke jaartelling, dus uit het heidendom.
Wetenschappers kiezen vrijwel altijd partij en weinig onderzoekers hebben in de gaten dat meer benaderingen tegelijk mogelijk zijn. Dat geldt voor het lopen met de wichelroede en veel andere taboe-onderwerpen. Daarom is het goed dat dwarsliggers als Wigholt Vleer en anderen de samenleving wakker houden en de wetenschap prikkelen tot aandacht voor zaken die eingelijk niet kunnen bestaan.
Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Het door wichelroedeloperfantast Wigholt Vleer bedachte jaar van 830 na Christus, als jaar waarin de eerste rooms katholieke kerk in Deever is gesticht, komt desalniettemin nochthans evenwel als ernstig en bijzonder geloofwaardig over.
Dat de fanatieke verspreiders van het rooms katholieke geloof daarbij de tactiek van de verschroeide aarde, casu quo het vernielen van oude heiligdommen, ook in Drenthe toepasten, wekt bij de redactie geenszins enige verbazing, dat mag gevoeglijk worden aangenomen, het zou merkwaardig zijn als dat niet zou zijn gebeurd, dat deden de fanatieke verspreiders van het rooms katholieke geloof in de hele wereld.
Zo staat zelfs in Colan, in de kustwoestijn in het noorden van Perú, de Sint Lucas kerk, de eerste en oudste rooms-katholieke kerk van Noord-, Midden- en Zuid-Amerika, die is 1535 is gebouwd, op een grondig vernield heiligdom van een plaatselijke indianenstam.
De sporen die onder de vloer van de eerste rooms katholieke kerk van Deever zijn gevonden, zijn wellicht en bijzonder hopelijk afkomstig van een zeer groot hunnebed. Dat zou dan in de nummering van professor doctor in de oudheidkunde Albert Egges van Giffen het hunnebed D52-b zijn geweest.
De redactie is van mening dat de foutieve naam van de gemeente Westerveld nu al gewijzigd kan worden in gemeente Westenveld. Daarmee wordt de naam duurzaam en toekomstbestendig, want dan kan na samenvoeging van de gemeente Westenveld met de gemeente Meppel de naam gemeente Westenveld gehandhaafd blijven.
In de nabije toekomt is in Drenthe slechts ten hoogste plaats voor vijf gemeenten: Noordenveld (hoofdplaats Assen), Middenveld (hoofdplaats Beilen), Westenveld (een gedwongen samenvoeging van de gemeenten Meppel en Westerveld, met als hoofdplaats Meppel), Oostenveld (hoofdplaats Emmen) en Zuidenveld (hoofdplaats Hoogeveen). Deever, wen er alvast maar aan dat het luxe Raadhuis aan de Gemeentehuislaan slechts een tijdelijk raadhuis is. Echt wel.
In het bericht van Lammert Huizing is een afbeelding van een zwart-wit ansichtkaart van een deel van de Heufdstroate van Deever opgenomen. De redactie heeft een scan van een in 1909 verstuurd origineel exemplaar van deze fraaie ansichtkaart aan dit bericht toegevoegd. Aan de rechterkant is het boerderijtje van kuiper Hendrik Moes te zien, daarnaast staat de woning van de gezusters Oostenbrink (de Pluumpies). Aan de linkerkant is een stukje van het huis van Jan en Mine ter Heide te zien.
De redactie heeft de bijgevoegde kleurenfoto op zaterdag 16 juni 2018 gemaakt.
Posted in Ansichtkoate, Brink, Heufdstroate, Kaarke an de brink, Oudheidkunde, Topstuk
Leave a comment
Over de Baarg van Wittelte
Waarschijnlijk is de Baarg van Wittelte het laatste restje van een zogenaamde motte. Als de Baarg inderdaad een motte is geweest, dan is het waarschijnlijk dat op de Baarg ook een soort van kasteel of kasteeltje heeft gestaan.
In de lijst van ‘mottes en mottekastelen in Nederland‘ in de website Wikipedia is de Baarg van Wittelte niet genoemd, nu zegt dat niet alles, want de inhoud van Wikipedia moet voortdurend kritisch worden beoordeeld.
In Wikipedia is een en ander te lezen over het mottekasteel.
Op het internet is ook een voorbeeld van een mottekasteel in België te vinden.
Nog meer afbeeldingen van ‘mottekastelen’ zijn te vinden via het aanklikken van: meer afbeeldingen van mottekastelen.
In de website Wikipedia hebben direct belanghebbenden ook een bladzijde volgeschreven met grotendeels subjectieve gegevens over de Baarg van Wittelte.
In de website Wikipedia is ook een grappige foto uit 2009 van de Baarg te vinden. In de tekst bij die foto wordt de Baarg aangeduid als ‘Wittesheuvel’, maar die naam is gewoon een verzinsel van de eigenaar van het land waarin de Baarg ligt. Het is aardig om op deze foto te zien dat om het rijksmonument eindelijk schrikdraad is gespannen.
Nog tot niet zo lang geleden liet de eigenaar van het land gewoon zijn koeien over de Baarg lopen, wat bij heeft gedragen aan het grote vernielen (verropp’m) van deze archeologische rest. Het is ook vermakelijk om te zien dat de eigenaar het kale heuveltje leuk heeft opgedirkt en opgepimpt met een eigengemaakte grijze (gewapend?) betonnen pop. Zwaait de pop met zijn zwaard in de richting van Utrecht ?
Op de website Geheugen van Drenthe is ook enige aan oudere bronnen ontlede gegevens over de Baarg te vinden.
Ook de website Encyclo Online Encyclopedie biedt enkel bekende gegevens uit oudere bronnen.
De website home.kpn.nl/ekats doet enige beweringen die niet worden onderbouwd met verwijzingen naar bronnen. Wel is op deze site een aardige foto van de Baarg te zien.
Posted in Aarfgood, de Witteler Baarg, Oudheidkunde, Wittelte
Leave a comment
Publicaties over ‘de Baarg’ van Wittelte
Dit artikel bevat een niet-begrensde lijst van literatuur die verband houdt met de Baarg van Wittelte.
Leonard Johannes Friedrich Janssen
Drenthsche Oudheden, Uitgegeven door Kemink – Utrecht – 1848.
Nieuwsblad van het Noorden
Artikel in het nummer van woensdag 2 november 1932.
Nederlands Volkskundig Genootschap
Neerlands Volksleven – Uitgegeven in 1962.
D.P. Blok
De vroege Middeleeuwen tot ca. 1150 – Uitgegeven in 1985
Huib D. Minderhoud
Dwars door Drenthe – Uitgegeven door Krips Repro – Meppel – 1986.
Geïllustreerd met aquarellen van Jouke Nijman.
Ebelina Bruins – Jeannet Boverhof
Wittelte na Witto – Uitgegeven door Werkgroep Historisch Wittelte – 2004.
Het boek is samengesteld door Jeannet Boverhof en de Werkgroep Historisch Wittelte.
Michiel Alexander Wilhelm Gerding en consorten.
De Canon van Westerveld – Kennismaking met cultuur en historie – Uitgegeven door Koninklijke Van Gorkum Assen – 2009.
A.W. Ritman (Lex Ritman)
Witto’s heuvel- Uitgegeven door Antonius Pius – ’s Gravenhage – 2010.
Dit boek is uitgegeven in verband met het zogenaamde 970-jarige bestaan van het gehucht Wittelte in 2010.
A.W. Ritman (Lex Ritman)
Wikipediaanse studie over Kasteelberg en tekenaar en uitgeverij – Uitgegeven door Antonius Pius – ’s Gravenhage – 2010.
Posted in de Witteler Baarg, Oudheidkunde, Publicatie, Wittelte
Leave a comment
Wittelte – Kasteelheuvel in bescherming
In de Meppeler Courant van 25 februari 1981 verscheen het volgende bericht over de noodzakelijk geachte bescherming ingevolge de Monumentenwet van ‘de Baarg’ van Wittelte.
Kasteelheuvel in bescherming
Wittelte – De Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonderzoek in Amersfoort heeft Gedeputeerde Staten van Drenthe geattendeerd op de aanwezigheid van een kasteelheuvel in Wittelte. De rijksdienst wijst erop dat zich in het grasland ten zuidoosten van Wittelte een ongeveer vier meter hoge kunstmatige heuvel met een diameter van 20 meter bevindt.
Rondom deze heuvel wijst een depressie op een vroeger hier aanwezige gracht. Het betreft hier één van een drietal (de andere zijn het Borgbarchien ten zuidwesten van Rheebruggen tussen Uffelte en Ansen en de Klinkenberg in het dal van de Geeserstroom ten zuidwesten van Gees) Drentsche kasteelheuvels, die dateren uit de Middeleeuwen.
Op grond van wetenschappelijk- en cultuurhistorische betekenis zal deze kasteelheuvel met het rondom aanwezige grachtprofiel te zijner tijd worden voorgedragen voor bescherming ingevolge de Monumentenwet. Het is de rijksdienst gebleken dat in het rapport voor de ruilverkaveling ‘Diever’ dit archeologische monument nergens wordt genoemd, hetgeen zou kunnen inhouden dat met deze heuvel en zijn naaste omgeving geen rekening wordt gehouden bij het uitvoeren van eventuele werkzaamheden. De rijksdienst meent er goed aan te doen Gedeputeerde Staten op dit moment te attenderen en de waarde ervan nog eens duidelijk te onderstrepen.
Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Het is de redactie niet duidelijk wat de schrijver van dit artikel met ‘op grond van wetenschappelijke betekenis ….’ heeft bedoeld. Zeker is dat ‘de Baarg’ van Wittelte nooit archeologisch (zeg wetenschappelijk) is onderzocht.
Jacob Snoeken, de eigenaar van het land waarin ‘de Baarg’ van Wittelte ligt, heeft persoonlijk verhinderd dat ‘de Baarg’ van Wittelte tijdens de uitvoering van de ruilverkaveling werd afgegraven.
Zo kon ‘de Baarg’ van Wittelte in 2002, meer dan 20 jaar na de ruilverkaveling, als mosterd na de maaltijd, alsnog op de lijst van rijksmonumenten (beschermd monument als bedoeld in de Monumentenwet 1988) worden opgenomen. Voor wat dit waard is.
De bijgaande zwart-witfoto is in 1927 gemaakt door burgemeester Hendrik Gerard van Os.
De redactie heeft de kleurenfoto van wat nog over is van ‘de Baarg’ van Wittelte op 3 oktober 2012 gemaakt.
Posted in Aarfgood, de Witteler Baarg, Oudheidkunde, Wittelte
Leave a comment