Category Archives: Kuunst in de gemiente Deever

Digitaal skildereeje van un huus an de Grönnegerweg

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van objecten in de gemiente Deever. De redactie heeft al heel wat afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen opgenomen in ut Deevers Archief. Maar hoe meer afbeeldingen van schilderijen, tekeningen en etsen van objecten in de gemiente Deever de redactie in ut Deevers Archief kan tonen, hoe liever het hem is.

De kunstenaar Hans van Leuven heeft een uitgebreide eigen webstee Hans’blog. In zijn eigen webstee zijn gegevens van hem te vinden. En bekijk ook vooral zijn webshop. Een exemplaar van het in dit bericht afgebeelde digitale schilderij is te koop via een externe partij.
De redactie is bijzonder verguld met de toestemming van kunstenaar Hans van Leuven enige Deeverse werken van hem te mogen tonen in ut Deevers Archief. Het betreft een digitaal schilderij (afbeelding 1), een aquarel (afbeelding 2) en een pentekening (afbeelding 3) van hetzelfde object, te weten de woonboerderij met adres Grönnegerweg 2 bee Deever. En nota bene mét de foto (afbeelding 4), die als voorbeeld voor deze werken heeft gediend.

Afbeelding 1
Kunstenaar Hans van Leuven heeft dit digitale schilderij van een boerderij an de Grönnegerweg bee Deever in 2023 gemaakt, met als voorbeeld de in afbeelding 4 opgenomen foto.
Het is een zogenaamd digitaal schilderij. Dat is een schilderij dat met behulp van digitale technologie is gemaakt, bijvoorbeeld met behulp van een computer of getekend en gescand worden met behulp van een muis. Dit is de eerste afbeelding van een digitaal schilderij in ut Deevers Archief. (© Hans van Leuven, 2023)

Afbeelding 2
Kunstenaar Hans van Leuven heeft dit aquarel van een boerderij an de Grönnegerweg bee Deever op 21-10-2023 gesigneerd, met als voorbeeld de in afbeelding 4 opgenomen foto. (© Hans van Leuven, 2023).

Afbeelding 3
Kunstenaar Hans van Leuven heeft deze pentekening van een boerderij an de Grönnegerweg bee Deever op 2 januari 2023 gemaakt, met als voorbeeld de in afbeelding 4 opgenomen foto. (© Hans van Leuven, 2 januari 2023).

Afbeelding 4
Deze foto van de boerderij staat aan de Groningerweg bij Diever, adres Groningerweg 2
Kunstenaar Hans van Leuven heeft deze foto gemaakt op 2 januari 2023, toen hij en zijn vrouw op vakantie waren in het mooie Drentse land. (© Hans van Leuven, 2 januari 2023).

Posted in Grönnegerweg, Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje, Tiekening, Wètervaarfskildereeje | Leave a comment

Plètie van de boerdereeje van Van Wester’s jongen

Arend Mulder is de samensteller van het boek ‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’. Drukkerij en Boekhandel Roelof (Roef) van Goor an de Kruusstroate in Deever heeft het boek in januari 1975 uitgegeven. In de digitale Drentse encyclopedie ‘Geheugen van Drenthe’ is aandacht besteed aan Arend Mulder.
Op de voorkant van het boek van Arend Mulder – zie afbeelding 3 – is een tekening van een boerderij te zien.

Een niet zo’n moeilijke vraag is de volgende. Welke boerderij in de gemiente Deever is op de tekening te zien ? De redactie van ut Deevers Archief zag al in 1975 dat op de tekening de boerdereeje van de Van Wester’s jongen in ut laand in Oll’ndeever is te zien.

Een wat moeilijker vraag is: waarom staat de boerdereeje van de Van Wester’s jongen in ut laand in Oll’ndeever op de voorkant van het boek ‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’ ? De hiervoor genoemde Arend Mulder is een zoon van boer Jan Mulder (Jan Boatie) en Roelofje Tissingh. Hij is op 25 april 1906 geboren in de nieuwe boerderij van zijn ouders an de Heufdstroate in Deever. Op een zwarte stenen plaat aan de voorgevel, rechts naast de voordeur, van de nieuwe boerderij, stond de datum van het leggen van de eerste steen: 3 maart 1903. Dus Arend Mulder is niet geboren in de boerdereeje van de Mulders in ut laand in Oll’ndeever, van waaruit zijn ouders in 1903 of 1904 naar de Hoofdstraat verhuisden. Toch heeft Arend Mulder gemeend niet een tekening van de boerderij van zijn ouders aan de Hoofdstraat op de voorkant van zijn boek te moeten zetten, maar wel een tekening van de olde saksische boerdereeje in ut laand in Oll’ndeever, waar de familie Mulder lang heeft gewoond, wellicht al in de pre-historie van Deever.

Jan Mulder verhuurde de boerderij na 1903 aan Roelof van Wester. Boer en wethouder Roelof van Wester is geboren op 13 januari 1873 in Wittelte en is op 5 juli 1943 overleden in Oll’ndeever. De familie Mulder verkocht de boerderij in april 1970 op een veiling aan de gebroeders Hendrik, Jan-Willem en Lucas van Wester.

Nog moeilijker vragen zijn de volgende. Wie heeft de tekening (afbeelding 1) van de boerdereeje van de Van Wester’s jongen in ut laand in Oll’ndeever gemaakt ? En wanneer ? En is de tekening van deze boerderij ter plekke gemaakt of is de tekening overgetekend van een foto ? En is de originele tekening nog aanwezig in de familie van Arend Mulder ? De redactie heeft vooralsnog geen antwoord op deze vragen.

In het Drents Archief in Assen is in de Collectie Provinciale Monumentenzorg een foto van de boerdereeje van Van Wester’s jongen in ut laand in Oll’ndeever aanwezig. Zie afbeelding 2.  Deze foto is gemaakt op 12 november 1976. De tekening lijkt te zijn overgetekend van de hier afgebeeld zwart-wit foto van 12 november 1976, maar dat is niet het geval, want het boek van Arend Mulder is al in januari 1975 uitgegeven, dus de tekening moet al in december 1974 af zijn geweest.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Posted in Boerdereeje, Kuunst in de gemiente Deever, Oll'ndeever, Tiekening | Leave a comment

Is de DNA-boom bee ut Roathuus in Deever kuunst ?

In de webstee van de gemeente Westenveld was een tijdlang een bericht te vinden over de kunst bij en in het raadhuis van de gemeente Westenveld an de Gemeentehuislaan in Deever, maar is niet meer te vinden. Dit bericht luidde als volgt.

Kunst – De DNA-boom van Westerveld
Het is gebruikelijk om een percentage van de bouwsom te bestemmen voor een kunstwerk. Ook de gemeente Westerveld heeft een kunstwerk laten ontwerpen en maken ter gelegenheid van de bouw van het nieuwe gemeentehuis in Diever. Op donderdag 16 april 2009 werd het kunstwerk als een van de openingshandelingen onthuld.
Het kunstwerk is een ontwerp van kunstenaar Merijn Bolink uit Amsterdam. Hij werd in 2008 door het college van burgemeester & wethouders gekozen voor deze opdracht, na een voordracht door de commissie beeldende kunst nieuwe gemeentehuis. In deze commissie hadden zitting: de wethouder Cultuur van Westerveld, de architect van het nieuwe gemeentehuis, een vertegenwoordiger vanuit het cultuurfonds Westerveld en een adviseur van het Centrum Beeldende Kunst Drenthe.
Het kunstwerk is een sculptuur, bestaande uit twee bronzen boomstammen die zo met elkaar vergroeid zijn, dat ze een fragment van een DNA-molecule vormen. Maar sommige mensen zien er een wokkel in, of de Jacobsladder die naar de hemel reikt. De huid van beide ‘stammen’ laten twee verschillende soorten boomschors zien. Het kunstwerk is rechts voor de hoofdingang van het gemeentehuis geplaatst, dichtbij een poel op de ‘kademuur’. Aan de andere zijde van de poel groeit een levende DNA-boom. Anders gezegd: twee levende bomen die zo gegroeid én vergroeid moeten raken, dat ze samen een DNA-structuur vormen. Het is nog ‘even’ afwachten of dit experiment zal slagen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Opvallend aan dit bericht is dat de gewone man in de Westenvelder straten en stegen geen deel uitmaakte van de Commissie Beeldende Kunst Nieuwe Raadhuis. Verder lijkt het deze commissie te zijn ontgaan dat de bouw van het raadhuis het gevolg is geweest van de gedwongen samenvoeging van de vier gemeenten Oavelte, Vledder, Dwingel en Deever en dat dit echt wel gesymboliseerd had kunnen zijn geweest geworden door een object van vier boomstammen, die om elkaar heen kronkelen, dus zeg maar een dubbele DNA-structuur, zeg maar een dubbele wokkel. Wat een gemiste kans.
Nu zit de gewone man in het dorp Deever voor erg lange tijd (totdat de gemeente Westenveld gedwongen wordt samen te gaan met de gemeente Meppel en het raadhuis van de fusiegemeente in Meppel komt te staan) opgescheept met een smakeloze wokkel bij een megalomanistisch R
aadhuis aan de Gemeentehuislaan in Deever.

Posted in Beeld, Deever, Gemientehuus, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Un skier wètervaarfskildereegie van De Grüne Vrou

De Deeverse huisdokter Ludolf Dirk Broekema koos als op te voeren toneelstuk in het openluchttheater an de Heezeresch bee Deever voor de voorstellingen op 7, 16, 23 en 27 juli 1949 het toneelstuk Peer Gynt van de Noorse schrijver Hendrik Ibsen. Dat was een gedurfde beslissing, maar leidde in de jaren daarna niet tot een steeds andere keuze uit de zeer grote biodiversiteit in toneelstukken van beroemde toneelstukkenschrijvers.
Dokter Broekema bleef vanaf 1950 jaar na jaar helaas alleen maar kiezen voor monotonie, voor uitgekauwde toneelstukjes van die eeuwen geleden gestorven Sjakie uut Spier. De conclusie is te trekken dat huisdokter Ludolf Dirk Broekema een belangrijke medeveroorzaker is van de tot op de dag van vandaag niet uit te roeien, want commercieel aangewakkerde sheakespearitis in Deever. De shakespearitus neemt daardoor in Deever steeds ernstiger vormen aan.
Het spel van Peer Gynt werd in 1949 gedragen door twee topspelers, te weten de zeer getalenteerde hervormde dominee Dirk Theodoor (Theo) Rutgers in de rol van Peer Gynt en het toptalent mejuffrouw Jantina (Jantien) Figeland in de rol van De Groene Vrouw.
Van het ontwerp van de jurk van De Groene Vrouw is gelukkig een fraai waterverfschilderijtje bewaard gebleven. De redactie van ut Deevers Archief wil de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief een afbeelding van dit fraaie aquarelletje van de jurk van de groene koboldvrouw uiteraard niet onthouden. Zie afbeelding 1. De redactie wil wel bijzonder graag de naam van de maker van dit waterverfschilderijtje in dit bericht vermelden. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie hierover informeren ?
En de jurk van De Groene Vrouw is ook bewaard gebleven. Mevrouw Jantien (Jantina) Figeland heeft deze jurk tot aan haar dood op 20 december 2016 toe bewaard. Wie anders dan zij kon deze jurk hebben ? Ze moet hele goede herinneringen aan deze jurk hebben gehad. Zie in afbeelding 2 het bericht ‘Executeur ontdekt historische jurk’, dat op 22 maart 2017 in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) verscheen. De niet door enige toneelstukkenkennis gehinderde plaatselijke verslaggever schrijft dat Jantina Figeland de jurk mogelijkerwijs bij één van de Shakespearevoorstellingen heeft gedragen. Laat dat nou net niet het geval zijn geweest.

Op 1 februari 2024 stuurde de redactie het volgende bericht naar de secretaris van de toneelvereniging Diever
Ik heb een vraag over de jurk van de groene vrouw uit het toneelstuk Peer Gynt van Hendrik Ibsen.
Ter informatie verwijs ik eerst naar het bericht ‘Un skier wètervaarfskildereegie van De Grüne Vrou’ in ut Deevers Archief.
Mijn vraag/verzoeken zijn de volgende:
Is de in het hiervoor vermelde bericht vermelde jurk (kostuum) in het bezit gekomen van de toneelvereniging Diever ?
Zo ja, dan zou ik graag een kleurenfoto van deze jurk (kostuum) bij het hiervoor vermelde bericht plaatsen.
Als uw vereniging zelf een foto van deze jurk (kostuum) heeft gemaakt, dan zou ik graag een jpg-bestand van deze foto willen ontvangen en met uw toestemming en met bronvermelding en verwijzing naar uw webstee bij het hiervoor vermelde bericht plaatsen.
A
ls uw vereniging niet een foto van deze jurk (kostuum) heeft gemaakt, dan zou ik graag in de gelegenheid worden gesteld zelf een foto van deze jurk (kostuum) te maken.
Ik ben u bij voorbaat bijzonder erkentelijk voor de te nemen moeite.
Ik wacht uw reactie met belangstelling af.

Op 13 maart 2024 ontving de redactie de volgende reactie van secretaris Henk Postma van de toneelvereniging Diever
Een poos geleden informeerde u naar de jurk van de groene vrouw, die Jantina Figeland ooit gedragen heeft.
Helaas hebben wij die jurk niet kunnen vinden.
In onze opslag hebben wij honderden kostuums en door de jaren heen zijn er steeds weer nieuwe kostuums bijgekomen, waardoor met enige regelmaat ruimte gemaakt moest worden.
Meerdere keren zijn kostuum-verkopen georganiseerd, waardoor vele kostuums bij andere verenigingen en particulieren zijn terechtgekomen.
Het is daardoor onbekend waar deze jurk is gebleven.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie zal trachten bij de executeur testamentair gegevens in te winnen over de overdracht.

Afbeelding 1
Aquarel van de jurk van ‘de groene vrouw’, de naam van de maker van deze aquarel is niet bekend. 

Afbeelding 2
Bericht in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 22 maart 2017.

Posted in Aquarelle, Eup’mlogtspel, Jantina Figeland, Kuunst in de gemiente Deever, Shakespearitis, Wètervaarfskildereeje | Leave a comment

Manneke Pis van Zorgvliet op un protestplaquette

De oorspronkelijke keramische protestplaquette is in 1977 ontworpen en gemaakt door mevrouw de Vos, een kunstenares die op Woater’n woonde. Het bestuur van de Vereniging voor Plaatselijk Belang van Zorgvliet, Woater’n en de Olde Willem en Koos van der Meer, eigenaar van camping d’ Olde Lantschap op Woatern waren de opdrachtgevers van deze kunstenares. De aanleiding was het feit dat na een periode van 25 jaar eindelijk weer een aantal woningwetwoningen op Zorgvlied waren gebouwd.
In 2006 bleek dat de keramische protestplaquette niet meer was te herstellen. De Vereniging Plaatselijk Belang van Zorgvliet, Woater’n en de Olde Willem besloot toen een nieuwe protestplaquette te laten maken. De gemeente Westenveld zegde tijdens de jaarvergadering van de Vereniging Plaatselijk Belang eind 2006 haar bepaald niet belangeloze medewerking toe en gaf begin 2007 een opdracht aan kunstenaar Arie Fonk uit Rolde een replica van de keramische protestplaquette te maken van brons, een duurzamer materiaal.
Op de protestplaquette is de Wateraar te zien en moet een inwoner van de streek voorstellen die met zijn rug naar de kijker toe symbolisch over het bestuur van de gemiente Deever staat te pissen, de straal is niet afgebeeld, want het moest wel netjes blijven. De protestplaquette symboliseert de gevoelens van de bevolking van Zorgvliet, Woater’n en de Olde Willem in de zestiger en zeventiger jaren van de vorige eeuw, toen zij zich in de steek gelaten voelden door de Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Gelijk Van De Gemiente Deever op het gebied van de woningwet.
De Wateraar is te vinden in de openbare ruimte tegenover Villa Nova op Zorgvliet. Maak als import-Wateraar, import-Zorgvlieder of import-Olde-Willemer of lid van het plaatselijk filiaal van de heemkunduge vurening uit Deever vooral niet de wijsneuzige fout deze ruimte een echte brink te noemen, want dat is verre van juist. Zorgvliet is pas aan het einde van de negentiende eeuw ontstaan en is zeker geen eeuwenoud organisch gegroeid saksisch boerendorp. Wel zou deze ruimte bijvoorbeeld koloniebrink kunnen worden genoemd.
De tekst op het plaatje van messing op het betonnen sokkeltje (merkwaardig genoeg is hiervoor geen veldkei gebruikt) van de plaquette is gelijk gebleven: “Ter herdenking aan het feit dat na 25 jaar woningwet, woningen in Zorgvlied zijn gebouwd”. De datum van de plaatsing van de oorspronkelijke plaquette staat erbij vermeld, namelijk 12 februari 1977.

Posted in Beeld, Gemientebestuur, Kuunst in de gemiente Deever, Zorgvliet | Leave a comment

Wièr un hiele skiere tiekening van Johannes Minderaa

Ron Zegers en Eefke Steketee, de eigenaren van de museumboerderij met de wel erg oorspronkelijke naam De Boerderij, adres Brink 2 in Deever, hadden in 1975 de bijzonder goede smaak tekenaar Johannes Minderaa opdracht te geven een serie pentekeningen van beelden van het dorp Deever te maken. Elke tekening is te zien als afbeelding op een ansichtkaart. Deze ansichtkaarten waren uiteraard te verkrijgen in De Boerderij.
De redactie van ut Deevers Archief brengt voor Johannes Minderaa en de hiervoor genoemde eigenaren van museumboerderij De Boerderij alsnog driewerf hulde uit: hulde, hulde, hulde. De redactie zal in ut Deevers Archief -deo volente en bij leven en welzijn- alle op ansichtkaarten afgebeelde tekeningen van Johannes Minderaa tonen.
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief klikke voor een stand van zaken aan de rechterkant van het scherm onder onderwerpen op de naam Johannes Minderaa.
De redactie van ut Deevers Archief heeft nog niet kunnen uitvogelen of Johannes Minderaa zijn hier afgebeelde pentekening van de kerkgebouw van de hervormde gemeente en de toren van de gemiente Deever ter plekke – en zo jaar waar – heeft getekend of thuis heeft nagetekend van een referentiefoto.
Het is de redactie ook nog niet gelukt in de openbare bronnen gegevens van Johannes Minderaa te vinden. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet een en ander van hem te vertellen. De redactie zou ook wel graag willen weten waar de originele tekeningen van Johannes Minderaa aan de muur hangen.
De redactie dacht van elke ansichtkaart met een tekening van Johannes Minderaa wel een exemplaar in zijn verzameling te hebben, maar niets bleek minder waar, toen Piet Koster, zoon van Jantje Hessels, oomzegger van Harm en Jan Hessels en kleinzoon van boer en wethouder Jacob (Jaap) Hessels, de redactie bijgaand afgebeelde ansichtkaart cadeau gaf.

Posted in Johannes Minderaa, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

Glasmuseum De Spiraal an ut Meul’nende in Deever

Glasinstrumentmaker Cees van Olst (geboren in 1947, overleden op 10 november 2014 in Olst), afkomstig uit Rijswijk in Zuid-Holland, begon in 1979 in het boerderijgedeelte van un flinke (niet-origineel Saksische) boerdereeje an ut Meul’nende (toen nummer 6) (Katt’nende) in Deever een glasblazerswerkplaats, een museum, een winkeltje en een filmzaaltje. Dat is min of meer te zien op de hier afgebeelde kleuren-ansichtkaart.
Het museum kreeg officieel de naam Museum voor Glastechniek De Spiraal, maar werd in de Deeverse volksmond ut Glasmuseum genoemd.
Glasblaaskunstenaar Cees van Olst nam ook betaalde opdrachten aan, omdat hij een gezin had te onderhouden en omdat hij van glas de gekste dingen kon en wilde blazen. Hij vond het eigenlijk veel mooier en afwisselender voor mensen dingetjes te maken. Vazen behoorden ook tot die dingetjes, waaronder de twee hier afgebeelde en in de flinke (niet-origineel Saksische) boerdereeje an ut Meul’nende (Katt’nende) geblazen vazen; nu gewilde verzamelaarsobjecten.
De oranjekleurige vaas heeft hij in 1987 geblazen. De vaas is 17 cm hoog en heeft een grootste diameter van 8,5 cm.
De van grijs naar roze overlopende vaas heeft hij in 1988 geblazen. Deze zeer fraaie dikwandige vaas heeft een hoogte van 15,5 cm en een grootste diameter van 10 cm; de opening heeft een diameter van 5 cm. De vaas weegt 750 gram.
Net zoals alle andere museums in Deever is Museum voor Glastechniek De Spiraal gekomen (1979) en gegaan (1992). Een eigenaar van een museum heeft in de gemiente Deever geen schijn van kans zijn museum zonder geldopleverende nevenactiviteiten op langere termijn rendabel uit te baten. Een van zijn gedachte nevenactiviteiten was het uitbaten van een glasblaasschool, maar dat bleek in de gemiente Deever tot de onmogelijkheden te behoren.
In die flinke (niet-origineel Saksische) boerdereeje an ut Meul’nende (nu nummer 11) (Katt’nende) in Deever is nu Groepsaccomodatie Hubertushoeve gevestigd.

Posted in Ansichtkoate, Kuunst in de gemiente Deever, Meul’nende, Museum | Leave a comment

Jans Roelof Tabak lig onder un oranjebroene plèète

De redactie van ut Deevers Archief ziet her en der in Nederland al wel steeds vaker objecten van weervast staal, zoals plantenbakken, tafelpoten, gevelbekleding, naamborden, reclameborden, buitenhaarden, sfeerpanelen, sokkels, brievenbussen, erfafscheidingen, huisnummers, tuinwanden, borderwanden, boomkorven, zandbakken, kunstobjecten, enzovoort, enzovoort, maar nog nooit een funerair kunstwerk in de vorm van een dekplaat. Nu is dat wel verklaarbaar, want de enige kaarkhof waar de redactie zo nu en dan rondloopt, dat is de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie weet niet wanneer de sombere, grauwe en wanhopige stenen dekplaat op het graf van wijlen dorpsfiguur, oraal historicus, groevedeskundige, koffie- en theepottenverzamelaar, verzamelaar van Deeverse papperassen en foto’s en hiel mooi Deevers sprekende Jans Roelof Tabak uut de Aachterstroate (vrogger de Saandhook) op prachtige wijze is afgewerkt met een funerair kunstwerk van oogverdovend oranjebruin weervast staal. Want zo’n dekplaat van oranjebruin weervast staal mag op zo’n somber, grauw en wanhopig kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever toch wel als een aandachttrekkend funerair kunstobject worden beschouwd. Ech wè !
Hoe heeft kunnen bestaan dat zo’n afwijkend funerair kunstobject van weervast staal op zo’n sombere, grauwe, wanhopige stenen afdekplaat van een graf aanwezig mag zijn ? Want daarover moeten de Hoge en Minder Hoge Gemeentelijke Dametjes en Heertjes Belast Met De Positieve Financiële Exploitatie En Het Aanzien Van De Kaarkhof An De Grönnegerweg Bee Deever hebben beslist. Die hebben dat in hun riante kantoortuintjes in het Raadhuis aan de Gemeentehuislaan in Deever getoetst aan futiele eisjes en voorwaarden en verordeningetje en milieuregeltjes en duurzaamheidsregeltjes en beleidsregeltjes en uitvoeringsregeltje. Voor het plaatsen van dit funeraire kunstobject hebben zij vast na lang wikken en wegen en vergaderen en collegiaal overleg bij wijze van hoge uitzondering en in al hun goedertierenheid een vergunning afgegeven.
Dochter Saskia en de kinderen versieren de plaat steeds mooi met enige koffie- en theepotten uit de verzameling van vader en opa Jans Roelof Tabak. Zie de bijgaande kleurenfoto’s.
Weervast staal is een soort staal dat te herkennen is aan de bruine roestkleur. De zeer dichte roesthuid schermt het dieper liggende materiaal af van zuurstof, waardoor het roesten sterk vertraagt. Weervast staal is een metaal dat bestaat uit koper, fosfor, silicium, nikkel, chroom en ijzer. Dit staal gaat bij blootstelling aan weersinvloeden vroeg of laat roesten. Dit is bij weervast staal geen slecht teken, want de dichte roestlaag voorkomt juist dat het staal verder gaat roesten. Ook geeft deze roestlaag het weervaste staal die opvallend oranjebruine kleur. Het onderhoud van weervast staal is vergelijkbaar met hout. Zo gaat het staal langer mee als het boven de grond wordt gebruikt en kan droogwaaien. Weervast staal kan niet goed tegen natte bladeren, die kleven aan de plaat, houden zo het staal langer nat en dat versnelt het roesten.

Afbeelding 1
De redactie heeft bijgaande afgebeelde kleurenfoto, waarop zes koffie- en theepotten uit de verzameling van Jans Tabak zijn te zien, gemaakt op vrijdag 27 november 2020.
Afbeelding 2
De redactie heeft bijgaande afgebeelde kleurenfoto, waarop vier koffie- en theepotten uit de verzameling van Jans Tabak zijn te zien, gemaakt op vrijdag 19 november 2021. Let vooral ook op het hoopje stenen bij het graf. Dat is vast een teken dat mensen het graf met respect hebben bezocht.

Afbeelding 3
De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto, waarop zeven koffie- en theepotten uit de verzameling van Jans Tabak zijn te zien, gemaakt op dinsdag 19 april 2022. Let vooral ook op het hoopje stenen bij het graf. Dat is vast een teken dat mensen het graf met respect hebben bezocht.

Afbeelding 4
De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto, waarop slechts één koffiepot uit de verzameling van wijlen Jans Roelof Tabak zijn te zien, gemaakt op zaterdag 17 december 2022. Saskia en de kinderen vervangen en verplaatsen zo nu en dan de potten, dat is te zien aan de afdruk van de bodem van de potten op de weervaste stalen dekplaat. Bezoekers van het graf kunnen uit respect voor Jans Roelof Tabak een steen bij het graf leggen.

Afbeelding 5

De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto, waarop zes koffie- en theepotten uit de verzameling van Jans Roelof Tabak zijn te zien, gemaakt op woensdag 17 mei 2023. Saskia en de kinderen vervangen en verplaatsen zo nu en dan de potten. Bezoekers van het graf kunnen uit respect voor Jans Roelof Tabak een steen bij het graf leggen of een bloemetje plaatsen.

Afbeelding 6
De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto, waarop zes koffie- en theepotten uit de verzameling van Jans Roelof Tabak zijn te zien, gemaakt op vrijdag 1 december 2023. Het had die ochtend een beetje gesneeuwd, maar de sneeuw op de metalen dekplaat van het graf van Jans Roelof Tabak was al snel gesmolten. Dochter Saskia en de kinderen hebben na 17 mei 2023 geen potten vervangen, maar wel een beetje bewogen. Bezoekers van het graf kunnen uit respect voor Jans Roelof Tabak een steen bij het graf leggen.

Afbeelding 7
De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto, waarop zes koffie- en theepotten uit de verzameling van Jans Roelof Tabak zijn te zien, gemaakt op vrijdag 15 december 2023. Dochter Saskia en de kinderen hebben na 1 december 2023 geen potten vervangen, maar wel een beetje bewogen. Bezoekers van het graf kunnen uit respect voor Jans Roelof Tabak een steen bij het graf leggen.

Posted in Alle Deeversen, Dorpsfiguur, Jans Roelof Tabak, Kaarkhof Grönnegerweg, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Tiekening van veer boerderee’n in Wapse

De kunstenaar Jan van Zeben heeft in 1995 bijgaand afgebeelde tekening van een groep boerderijen in Wapse gemaakt. De tekening is in het bezit van de heer Piet Koster, zoon van Jantje Koster-Hessels, oomzegger van Harm en Jan Hessels, kleinzoon van boer en wethouder Jacob (Jaap) Hessels uut de Kruusstroate in Deever. De heer Piet Koster heeft de navolgende uitleg bij de tekening geschreven. De redactie van ut Deevers Archief is hem daarvoor bijzonder erkentelijk. 

De boerderijen op de tekening staan aan de Ten Darperweg in Wapse, ongeveer tegenover de Wapser Herberg. De tekening is gemaakt vanaf de achterkant van de huizen, dus vanuit de weilanden.
Ik stuur hierbij een luchtfoto van het kadaster mee. Op dit plaatje heb ik de vier boerderijen van de tekening met een pijl aangegeven. Ik heb de vermoedelijke plaats waar de tekening is gemaakt met een rode cirkel aangegeven. Op de luchtfoto zijn nu veel schuren te zien en de getekende boerderijen zijn verbouwd of vernieuwd. Ik wil nog wel een foto maken op de plek waar de tekening is gemaakt, dat is achter waar nu een manege staat. Eerst beter weer afwachten.
Mij vrouw en ik hebben Jan van Zeben niet persoonlijk gekend. Hij was al overleden, toen we zijn vrouw leerden kennen. Hij is waarschijnlijk overleden tussen 2000-2010. Zijn vrouw is een paar jaar geleden overleden. Wij hebben de hier afgebeelde tekening en een paar etsen van haar gekregen. Hij woonde in Nijmegen en was tekenaar bij de P.T.T. In zijn vrije tijd tekende en schilderde hij veel en hij maakte ook etsen. In zijn vakanties gingen ze vaak naar Drenthe, daar heeft hij geschilderd en getekend in de omgeving van Ruinen, Ansen en Diever (Wapse).

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening, Wapse | Leave a comment

Un skildereeje van un olde hutte in Deever

De kunstschilder Adrianus (Arie) Johannes Zwart is geboren op 30 augustus 1903 in Rijswijk en is overleden op 27 augustus 1981 in het Rosa Spierhuis in Laren in Noord-Holland.
Na zijn huwelijk in 1926 was hij voor het levensonderhoud van zichzelf en zijn gezin afhankelijk van de inkomsten uit de verkoop van zijn schilderijen. Hij reisde veel door Nederland, eerst alleen, later met zijn gezin in een omgebouwde verhuiswagen. In 1936 werd deze vervangen door een speciaal voor het gezin gebouwde woonboot, die de naam De Trekschuit kreeg. Hiermee gingen hij en zijn gezin verder op reis door Nederland. Hij was vaak te vinden op de Beulakker Wiede en in Möppel. In de winter lag De Trekschuit in Möppel. Zwart is door zijn contacten met Möppeler schilders na 1940 overgestapt op het gebruik van lichtere kleuren met een lossere penseelvoering, zoals op het afgebeelde schilderij is te zien. Zijn schilderijen werden in de kunsthandel voor goede prijzen verkocht en waren vaak te zien op tentoonstellingen.
Arie Zwart gaf zijn hier afgebeelde schilderij de naam Hutje te Diever (Dr). Het werk is met olieverf geschilderd op een linnen doek. Het schilderij is aan de achterkant op het linnen voorzien van de handtekening van de schilder. De redactie van ut Deevers Archief schat in dat Arie Zwart dit schilderij tussen 1945 en 1950 heeft gemaakt.
De grote vraag is natuurlijk waar in de gemiente Deever hij dit schilderij heeft gemaakt. Het kan natuurlijk zo zijn dat hij met zijn schip De Trekschuit een reis door de Drentse Hoofdvaart heeft gemaakt en enige tijd an de löswal an de Deeverbrogge heeft gelegen en zo in de gemiente Deever plekken waar nog een hut stond, heeft leren kennen.
De redactie van ut Deevers Archief weet uit zijn jeugd in de vijftiger jaren van de vorige eeuw dat an de Wittelerweg in Oll’ndeever nog een familie in een hut woonde. Het kan best zo zijn dat Arie Zwart zich door die ene hut in Oll’ndeever heeft laten inspireren en van de weeromstuit links op de achtergrond nog een hutje schilderde.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
Het schilderij ‘Hutje te Diever’ hangt tegenwoordig in een woonkamer ergens in Assen.
De eigenaar heeft het kunstwerk in 2020 gekocht van een particulier in Utrecht. Hij heeft het schilderij helemaal laten schoonmaken, restaureren en opnieuw in laten lijsten. Het schilderij hangt er nu perfect bij.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

Burgemeister Ome Kees wol awièr de boas speul’n

In de Friese Koerier verscheen op 11 juni 1957 het navolgende merkwaardige bericht over de plaatsing van het beeldje ‘het Leven’ voor het raam van de werkkamer van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) op de brink van Deever.

Gemeenteraad Diever
Beeldje te mooi voor het gemeentehuis
Diever. In de vergadering van de raad deer gemeente zei de voorzitter dat dit de laatste vergadering was welke in het noodgemeentehuis zal worden gehouden.
De raad bezichtigde, alvorens met de agenda aan te vangen, het nieuwe gemeentehuis, dat bijna voltooid is.
Een langdurige discussie ontspon zich over een in de tuin van het nieuwe gemeentehuis te plaatsen beeldje. B. en W. hadden de kunstenaar Anno Smith te Eelderwolde een ontwerp laten maken voor de tuin, doch toen een ontwerp van dit beeld werd getoond, meende de minderheid van het college, namelijk de heer Gerrits, dat dit te mooi was om in de tuin te staan en dat het op de Brink voor het gemeentehuis diende te staan.
De raad was het in meerderheid hiermee eens, ondanks de mededeling van de voorzitter dat de beeldhouwer en de architecten dit plastiekje ongeschikt achtten op de Brink. Met 6 tegen 3 stemmen (1 blanco) werd besloten het beeld op de Brink te plaatsen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) lijkt de raad van de gemiente Deever niet ingelicht te hebben over het verstrekken van een opdracht voor het vervaardigen van een kunstwerk voor plaatsing bij het gemeentehuis. Dat lijkt dan een gemiste kans voor die burgemeester.
Hilbert Gerrits (Hilbut Garries), wethouder voor de Partij van de Arbeid, was vóór plaatsing van het plastiekje vóór het gemeentehuis.
Voorstelbaar is dat zes leden van de raad narrig werden van het gedram en gedreig van de Hoogste Heer Van De Voorkant Van Het Gelijk om het plastiekje toch ‘in de tuin van het gemeentehuis’ (welke tuin ?) te plaatsen en niet op de brink en vervolgens expres tegen plaatsing van het plastiekje ‘in de tuin van het gemeentehuis’ stemden.
Zo kon het gebeuren dat het plastiekje met de naam ‘Het Leven, geboorte, huwelijk en dood’ gelukkig tegen de wil van de burgemeester kwam te staan voor het raam van de kamer van de burgemeester in het vijfde en laatste gemeentehuis van de gemiente Deever.
Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) was de eerste burgemeester die vanuit het raam van zijn werkkamer tegen de achterkant van het plastiekje moest aankijken.
Anno Ferdinand Smith (geboren op 7 april 1915 in Groningen, overleden op 14 januari 1990 te Groningen) heeft het plastiekje van keramiek in 1957 gemaakt. In de webstee wikipedia.org is ook een pagina met gegevens van Anno Ferdinand Smith aanwezig.
De hier afgebeelde zwart-ansichtkaart is door Roelof (Roef) van Goor in november 1965 in zijn boekhandel an de Kruusstroate in Deever uitgegeven.
De grote vraag is echter of het plastiekje – dat met belastinggeld van de inwoners van de gemiente Deever is aangeschaft – nu eigendom is van de gemeente Westenveld ?
Beschikt de gemeente Westenveld eigenlijk wel over een openbaar toegankelijke uitputtende lijst van het gemeentelijke kunstbezit met inbegrip van de door de deelgemeenten Deever, Dwingel, Vledder en Oavelte ingebrachte kunst ?

Afbeelding 1

Afbeelding 2
abracadabra-531
Afbeelding 3
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto van de brink van Deever gemaakt op vrijdag 1 december 2023.

Posted in Ansichtkoate, Beeld, Gemiente Deever, Gemientebestuur, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Ut beeld van Gijs Smeekes stiet now bee un holtwal

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 28 april 1982 verscheen een kort bericht over het naamloze massiefhouten beeld van Gijs Smeekes naast zijn makerij van massief eiken meubelen in de voormalige boerderij in Oll’ndeever op de splitsing naar de Wittelterweg en de Kastanjelaan. Dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm (Haarm) Hessels heeft een mooie foto van Gijs Smeekes en zijn massiefhouten beeld gemaakt.
De redactie van ut Deevers Archief wilde begin april 2018 tijdens een rondje Oll’ndeever weer eens een paar foto’s van het massiefhouten beeld maken, maar moest tot zijn verrassing vaststellen dat het massiefhouten beeld was verdwenen en dat de voormalige boerderij, waarin de makerij van massief eiken meubelen van Gijs Smeekes was gevestigd, een andere eigenaar had gekregen; een stedeling met een Amsterdamse tongval.
De stedeling met de Amsterdamse tongval meende vaag te hebben begrepen dat Gijs Smeekes en zijn vrouw naar Meppel waren verhuist. Hij veronderstelde dat het uut Oll’ndeever verdwenen massiefhouten beeld dan ook wel bij Gijs Smeekes in de tuin zou staan.
Het heeft wel lange tijd geduurd en heeft wel enig speurwerk gekost voordat de redactie achter het adres van massiefhoutenmeubelmaker in ruste Gijs Smeekes en zijn vrouw kwam. Echter het massiefhouten beeld stond niet in het voortuintje van de woning van Gijs Smeekes en zijn vrouw in de Koedijkslanden in Möppel, maar bestond nog wel. Gijs Smeekes was zo welwillend de redactie in contact te brengen met de nieuwe eigenaar.
Het massiefhouten beeld bestaat na veertig jaren nog wel, maar staat nu in Wittelte bij een huis vlak bij een houtwal. Gelukkig is daarmee het kunstwerk behouden gebleven in de gemiente Deever.
De huidige eigenaar van het massiefhouten beeld stuurde de twee bijgaand afgebeelde kleurenfoto’s naar de redactie. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk. Deze twee kleurenfoto’s zijn gemaakt op 16 oktober 2023.
Het massiefhouten beeld, dat destijds enige keren door Gijs Smeekes is gelakt om het tegen weersinvloeden te beschermen, is na veertig jaren weer en wind wel hard aan een flinke lakbeurt toe, opdat het de komende veertig jaren weer tegen alle weersinvloeden is beschermd. Een klusje voor massiefhoutenmeubelmaker in ruste Gijs Smeekes ?

De Nederlandse vertaling van de Deeverse titel is:
Het beeld van Gijs Smeekes staat nu in een houtwal.

Posted in Haarm Hessels, Kuunst in de gemiente Deever, Oll'ndeever, Verdwenen object | Leave a comment

Aagterkleinseune skref over Hans Kuper

1880 – Hans Kuiper, een in Diever geboren kunstschilder en fotograaf
De heer Ton van der Meulen, achterkleinzoon van schilder en fotograaf Hans Kuiper, stelde het volgende bericht in september 2023 ter beschikking voor publicatie in ut Deevers Archief. Hij schrijft daarbij als inleiding de volgende tekst.
Naar aanleiding van reeds eerder gepubliceerde berichten in ut Deevers Archief over mijn in Diever geboren overgrootvader Hans Kuiper, wil ik graag een bijdrage met nieuwe feiten en aanvullingen leveren. Ook wil ik een aantal fouten herstellen die zijn vermeld in oude artikelen, gedrukt en te lezen op de website van ut Deevers Archief. Ik plaats foto’s bij uit mijn eigen archief waar dat nodig is.

1855 – 1888 – Enige familiegegevens uit die periode
Hans Kuiper is geboren op 8 juli 1855 in Diever als zoon van het echtpaar Roelof Kuiper en Margje Oosterveld. Roelof Kuiper is geboren op 7 augustus 1808 in Diever. Hij was huisschilder, maar staat ook wel vermeld als winkelier. Opmerkelijk is dat op de akte van de Nationale Militie, gedateerd 5 september 1834, staat dat hij van beroep schoolmeester was. Margje Oosterveld is geboren op 19 september 1813 in Dwingeloo. Andere kinderen van het echtpaar Roelof Kuiper en Margje Oosterveld zijn Deeltje, Roelof (is vroeg overleden), Grietje, Aaltje, Roelof en Anna. Margje Oosterveld is overleden op 1 maart 1888 in Diever. Roelof Kuiper stierf bijna negen maanden later op 24 december 1888 in Diever.

Afbeelding 1 (links)
Foto van het echtpaar Roelof Kuiper en Margje Oosterveld.
Afbeelding 2 (rechts)
Huwelijksfoto van Hans Kuiper en Margje Eits.
De fotograaf Hendrik Cordes uit Steenwijk is de maker van deze foto.

1880 – Hans Kuiper trouwt met Margje Eits
Hij trouwde op 23 oktober 1880 in Diever met de op 21 januari 1859 geboren Margje Eits uit Noordwolde. Zie afbeelding 2.

1880 – Hans Kuiper is in Noordwolde begonnen als huisschilder
Hans Kuiper werd net zoals zijn vader huisschilder. Hij begon in deze plaats een schildersbedrijf. Later breidde hij zijn werkzaamheden uit en werd hij ook caféhouder. Hij werd ook een tot in de verre omtrek bekende kunstschilder en fotograaf.
In maart 1986 kreeg ik van een kleindochter van Jan Schoemaker een brief toegestuurd met ingesloten een origineel kaartje, dat was gedateerd 10 oktober 1880. Op het kaartje staat vermeld het voorgenomen huwelijk van Hans Kuiper en Margje Eits op de 23ste van die maand. Jan Schoemaker was volgens de moeder van die kleindochter de eerste schildersknecht van Hans Kuiper.
Op bijgaand afgebeelde foto is Hans Kuiper te zien met Douwe Mooi, een andere knecht. Deze foto moet rond 1920 zijn gemaakt. Zij staan voor de werkplaats in Noordwolde-Zuid. De tekst op de deuren laat geen twijfel bestaan over de werkzaamheden van Hans Kuiper. Later zou deze werkplaats worden ingericht als fotoatelier. Op de foto is links zijn schildersatelier te zien.

Afbeelding 3
De pijprokende Hans Kuiper (links) en schildersknecht Douwe Mooi (rechts) staan bij de werkplaats in Noordwolde-Zuid.
Op de deuren van de werkplaats staat de volgende teksten een beetje door elkaar: Schilder. Drooge en natte verfwaren. Behangsel papieren. Glas. Let vooral ook op de daglichtdoorlatende glazen constructie op het dak van het schildersatelier aan de linkerkant van de afbeelding. Let vooral ook op de rieten mand, die werd gebruikt als bloembak.
1895 – Fotoseries voor fotokaarten en prentbriefkaarten
Als fotograaf maakte Hans Kuiper vanaf ongeveer 1895 in de wijde omtrek van Noordwolde fotoseries, die dienden als fotokaarten. Deze werden vaak afgedrukt op stevig karton en werden nog niet als prentbriefkaart verzonden. Van elke fotoserie werden 24 exemplaren gemaakt. Bijvoorbeeld over de Maatschappij van Weldadigheid, Noordwolde, Boijl, enzovoort. Kuiper adverteerde voor één van zijn fotoseries in de Leeuwarder Courant met een serie 24 gezichten op Zorgvlied. Later maakte Hans Kuiper nieuwe fotoseries van de streek. Hiervan werden tot ver in de jaren twintig prentbriefkaarten gemaakt.
Gelukkig hecht de redactie van ut Deevers Archief belang aan het blijven zoeken en zo goed mogelijk en steeds beter vastleggen van het verleden. Ook wil ik voor verder onderzoek verwijzen naar onder meer Rijksarchieven en niet te vergeten het Dorpsarchief van Noordwolde, waar ook veel over Hans Kuiper is terug te vinden.

1904 – Fotocamera van Hans Kuiper
Op afbeelding 4 is één van de fotocamera’s van Hans Kuiper te zien. Deze camera is geschikt voor cassettes met glasnegatieven.

Afbeelding 4
Fotocamera van Hans Kuiper.

1904 – Foto van de zondagsschool in Diever
Het is niet bekend of Hans Kuiper met de hiervoor afgebeelde camera de hier afgebeelde foto (afbeelding 5) van de zondagsschool te Diever heeft gemaakt. Het is een zeer scherpe opname.

Afbeelding 5
Hans Kuiper maakte deze foto van de zondagsschool van de hervormde kerkgemeente in Diever op 30 oktober 1904.

1908 – Schilderij van pastoor Leemkoel met familieleden
Op 30 september 1908 schreef de Amsterdamse kunsthandelaar Douwes in een brief aan Hans Kuiper dat hij het schilderij van pastoor Leemkoel met familieleden, waaronder zijn moeder, in goede staat heeft ontvangen. “Familieleden uit Amsterdam hebben het schilderij gezien en waren erg onder de indruk van goede gelijkenissen van de geportretteerden”. Douwes lijstte het doek in en vroeg de nieuwe eigenaren of hij het nog mocht tentoonstellen. Dat werd goed bevonden.
Het schilderij van de familie Leemkoel (zie afbeelding 6) is nu eigendom van het Sint Joseph Ziekenhuis te Harlingen.
De heer Dreesmann uit Bussum zag het schilderij van de familie Leemkoel en vond het buitengewoon mooi. Douwes stelde toen voor dat Hans Kuiper op dezelfde wijze zijn familie zou kunnen schilderen. “Ik heb de prijs van 250,- gulden opgegeven wat deze heer geschikt vond. Was dat genoeg of moest het meer zijn? U moet mij maar even schrijven hoe u in deze handelen wilt”.
Op 11 december 2017 stond in de vierde alinea van een artikel van ut Deevers Archief dat “personen en meerdere families” door Hans Kuiper zouden zijn vereeuwigd, waaronder vijf of meer familieleden van de directie De Jong van Douwe Egberts uit Joure. Dat laatste is juist. Deze opdrachten staan beschreven in verschillende brieven afkomstig van deze familie.
Dat de heer Anton Dreesmann sr. uit Bussum, directeur en oprichter van het Vroom & Dreesmann concern, ook zou zijn geschilderd klopt niet en staat niet juist geregistreerd in het RKD-register (Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie in Den Haag). In een artikel van 10 juli 2019 staat vermeld dat Hans Kuiper een gezinsgroep schilderde voor de heer Dreesmann. In 1982 heb ik hierover met Anton Dreesmann, president-directeur van het Vroom & Dreesmann concern en kunstverzamelaar, contact gehad en ik heb hem de brief van de heer Douwes aan Hans Kuiper over zijn grootvader Anton Dreesmann uit Bussum voorgelegd.
Daarop kreeg ik een brief van de heer Dreesmann, gedateerd 17 december 1982. Hij geeft aan dat bij de familie geen enkel werk van Hans Kuiper bekend is. “Zou dat wel het geval zijn geweest, dan had ik dat zeker geweten. En zou anders u de gelegenheid hebben gegeven om de portretten te bekijken”.

Afbeelding 6
Pastoor Leemkoel, die pastoor was op Zorgvliet, is hier geschilderd met familieleden. Het schilderij is in 1908 gemaakt. De handtekening van Hans Kuiper is links onder op het schilderij te zien.
1900-1910 – Schilderijen van de familie Verwer
Hans Kuiper heeft van de familie Verwer een aantal opdrachten gekregen voor het vervaardigen van geschilderde portretten.
Het portret van Lodewijk Guillaume Verwer, advocaat, is waarschijnlijk één van de eerste uit deze serie opdrachten geweest. Is dit portret geschilderd in één van de kamers van het huis Huize Zorgvliet ?
Van een voorouder van de familie Verwer heb ik een zeer fraai geschilderd portret: Caroline Schmiers (1822-1912), echtgenoot van Franz Anton Sträter.

Afbeelding 7
Schilderij van Lodewijk Guillaume Verwer.

Afbeelding 8
Hans Kuiper is de maker van deze foto. Portret van Lodewijk Guillaume Verwer, echtgenoot van Johanna van Wensen.
Afbeelding 9
Hans Kuiper is de maker van deze foto. Portret van Johanna van Wensen, echtgenote van Lodewijk Guillaume Verwer.

Afbeelding 10
Schilderij van een brug in het bos uit het bezit van de familie.

1900-1924 – Zelfportret van Hans Kuiper
Een afbeelding van het zelfportret van Hans Kuiper is te zien op de website van de RKD (Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis). Bij deze afbeelding staat vermeld: ‘verblijfplaats onbekend’. Dit schilderij hing met nog enkele andere werken bij zijn dochter in haar hotel Bellevue in Den Helder. Deze zijn in de Tweede Wereldoorlog tijdens één van de vele bombardementen op de stad verloren gegaan. Gelukkig bestaat van dit schilderij een zwart/wit foto, evenals van het schilderij ‘De weg Noordwolde-Oldeberkoop’.

1925 – Hans Kuiper schildert het doek ‘Zicht op de toren van Vledder
Op 21 april 1990 heb ik samen met mijn dochter van tien een bezoek gebracht aan de dochter van Douwe Mooi. Ik heb haar de foto van mijn overgrootvader Hans Kuiper en zijn knecht Douwe Mooi voor de werkplaats van mijn overgrootvader (zie afbeelding 3) laten zien. De dochter van Douwe Mooi, mevrouw de Jong-Mooi, woonde in Ens. Zij herkende haar vader en vertelde het volgende. Hans Kuiper en haar vader gingen samen naar schildersopdrachten. Ze gingen met een hondenkar, met daarop bussen verf. Er zijn jaren geweest dat Douwe Mooi 7 gulden per week verdiende. Dankzij Hans Kuiper kreeg hij een baan als schilder bij de Maatschappij van Weldadigheid en verdiende daar 11 gulden per week. En hij woonde in een huisje van de Maatschappij. Hans Kuiper kwam hem regelmatig opzoeken. Dat deed hij vaker na het overlijden van zijn vrouw Margje Eits. Ik kan mij nog herinneren dat hij zei “Nou de koffie is erg dun vandaag.” Mijn moeder zei dan “Niet zo zeuren Kuiper.”
De familie Kuiper en de familie Mooi moeten al vóór 1900 een vriendschappelijke band hebben gehad. Mevrouw de Jong-Mooi had voor mij vele foto’s van de kinderen van Hans Kuiper en Margje Eits over een periode van meer dan 20 jaar. Tussen de foto’s zaten ook een paar foto’s van vóór 1900 van onder andere mijn grootmoeder Johanna Kuiper (1889) in de leeftijd van hooguit 7 of 8 jaar.
Eén schilderij had ze nog in het bezit met daar achterop geschreven ‘Aan de familie Mooi van Hans Kuiper en Margje Eits. 1900-1925’. Het is mij niet bekend waar deze jaartallen voor staan. Het zou ter gelegenheid van een zilveren jubileum kunnen zijn geweest, misschien van de ouders van Douwe Mooi. Douwe Mooi zelf is in september 1901 geboren. Mevrouw de Jong-Mooi vertelde mij dat het schilderij de naam ‘Zicht op de toren van Vledder’ heeft.

Afbeelding 11
Hans Kuiper maakte bijgaand afgebeeld schilderij ‘Zicht op de toren van Vledder’ in 1925 voor de familie Mooi

1925-1930 – Kunstschilder Johannes Mulders (1899-1989) in de leer bij Hans Kuiper
Johannes Mulders was een uit Boijl afkomstige kunstschilder, graficus en illustrator en onder andere bekend van het geschilderde noordelijke landschap. Hij heeft meer dan honderd boeken geïllustreerd. In 1979 was een overzichtstentoonstelling van zijn werk in het Fries Museum te zien. Veel van zijn werk is ondergebracht bij de stichting Nobilis.
In het begin van de tachtiger jaren van de vorige eeuw heb ik een bezoek gebracht aan Johannes Mulders op De Wilghorst aan De Oosterstreek te Boijl. Gezeten op een hometrainer voor zijn dagelijkse oefeningen, vertelde hij mij over de begintijd van zijn kunstenaarschap. Hij kreeg tekenles van Harm Ellens, directeur van de Rietvlechtschool in Noordwolde, aan wie hij vertelde dat hij kunstschilder wilde worden. Deze antwoordde dat hij naar Hans Kuiper moest gaan om te vragen of hij les kon krijgen. Johannes mocht Hans Kuiper toen helpen met het schilderen van toneeldoeken. Johannes Mulders is uiteindelijk een kunstschilder geworden met een prachtig oeuvre. Hij is een paar jaar na mijn bezoek in Wolvega overleden.
Bijzonder is nog één bestaand geschilderd toneeldoek met een zeer herkenbaar tafereel, waarvan Kuiper meerdere kleine schilderijen heeft gemaakt. Of Mulders hieraan heeft meegewerkt heb ik hem helaas niet meer kunnen vragen.

Afbeelding 12
Een nog bestaand toneeldoek. Vergelijk dit doek met het schilderij ‘Zicht op de toren van Vledder’ (afbeelding 11)

1933 – Drijfjacht op een wild zwijn
In de Meppeler Courant (Olde Möppeler, Möppeler Kraante) verscheen op 21 juli 1933 het bericht ‘Drijfjacht op een wild zwijn’, waarbij wordt teruggeblikt op een op 28 mei 1898 in de bossen bij Doldersum gehouden drijfjacht op een wild zwijn. Bij het bericht in de Meppeler Courant (Olde Möppeler, Möppeler Kraante) van 28 juli 1933 stond een afbeelding van een op 28 mei 1898 door Hans Kuiper, schilder en fotograaf te Noordwolde, gemaakte foto van het drijfjachtgezelschap.

Afbeelding 13
Bericht ‘Drijfjacht op een wild zwijn’ in de Meppeler Courant van 21 juli 1933.
1933 – Reactie van Hans Kuiper op het bericht ‘Drijfjacht op een wild zwijn’ in de Meppeler Courant van 28 juli 1933
Op vrijdag 28 juli 1933 verscheen in de Meppeler Courant (Olde Möppeler, Möppeler Kraante) de volgende ingezonden brief van Hans Kuiper, schilder en fotograaf te Noordwolde.

De jacht op het wilde zwijn te Doldersum
Woensdag werd mij te Ruinen, door mijn schoonzoon Jan Willem Deuling, rijksveldwachter getoond het nummer van uw courant van 21 dezer, waarin een fotografie van een wilde varkensjacht. Die fotografie heb ik indertijd gemaakt in de buurt van Doldersum. Ik ben thans 78 en met het klimmen der jaren hecht men te meer waarde aan de prettige tijden uit het verleden. Dit is dan ook de reden dat ik nog even op die foto terugkom.
Die door velen met groot verlangen verbeide dag was de 28 mei 1898. De opzet ging van den bedrijvigen directeur der Maatschappij van Weldadigheid, den heer Job van de Have. Op zijn verzoek ontbrak ook ik niet. Het beloofde heel wat te zullen worden, en wij stelden ons voor zeker een foto te zullen maken met het gedode varken tusschen een kring van geweermannen met blijde gezichten. Het scheen dat de jagers, die misschien in de gelegenheid zouden komen, het dier te treffen, iets beangst geworden door een brief, ontvangen van een ervaren varkensjager uit Indië en die een waarschuwing inhield over het gevaar, dat een aangeschoten wild varken opleverde. Ik hoorde dit fluisteren. Ik denk met genoegen aan den dag terug, niettegenstaande ik het verre van gemakkelijk had. Beladen met de groote camera, enzovoort, moest ik loopen langs ongebaande wegen, door hooge heide. Daar kwam bij, dat ik daags te voren ook al een flink uitstapje had gemaakt. Ik was toen met een gedeelte van dezelfde vracht op een feest te Diever geweest. De rauwe plekken aan mijn voeten bleven onzichtbaar, maar ik voelde ze te meer. Voorwaarts ging het, in hoop. Hoop die niet vervuld werd. Toch mocht ik tenslotte een foto maken, die blijkens de plaatsing in uw blad nog belangstelling trekt. Later heb ik van de opnamen lantaarnplaatjes gemaakt, welke dienst hebben gedaan en die zeer zeker nog zullen bestaan. Ook ik heb altijd nog de beschikking over een grooten afdruk.

1936 – De verdwenen glasnegatieven
Over de glasnegatieven en het fotoatelier in Noordwolde-Zuid schreef Hans Kuiper de volgende brief aan Johannes Kok.|
Den Helder, 4 maart 1936.
Vriend Johannes Kok !
Omdat ge nu reeds plannen zult hebben over het verplaatsen uwer werkplaats houdt mij de gedachte bezig over het fotografisch gedeelte. Ik voel mij eenigzins gedrongen u in kennis te moeten stellen met iets dat door u misschien wordt voorbijgezien.
Gij hebt thans voor het grijpen waar iedere fotograaf naar laakte om goed werk te maken. Ik heb op het oog, het zuiver licht uit het noorden te benutten dat door geen andere reflexen wordt belemmerd.
Zonder electriciteit kunt ge daar werk maken als ik nooit heb kunnen bereiken. Niet schrijf ik dit uit eigenbelang. Wel zou ik er belang bij hebben als ik nog in het bezit was van mijn duizenden negatieven. Deze zouden u geen windeieren leggen, omdat ze alle gereed waren tot afdrukken.
Had ik kunnen vermoeden dat van Weert reeds na een half jaar tracht uit te vliegen net als ik ?
Dit ter overdenking en sluit ik hierbij een speld.
Dan…
Over het verwisselen van uwe machine met die 13 x 18 van mij heb ik geen ander belang dan alleen ten dienste voor eenig schilderen. Die van mij overtreft veel, juist dienstig voor uw doel, werkt uiterst scherp en laat voldoende licht door.
U moet mij hiermede niet verdenken dat ik eenig geldelijk voordeel op het oog heb. Het is juist het tegenovergestelde en ik zou hoop voeden dat gij eenmaal mijn plaats daar nog eens zouden invullen als fotograaf. Mettertijd zult ge met deze woorden zwijgzaam ingroeien. Wacht maar !
Bied u mijne vriendelijke groete.
Uw waardeerende
H. Kuiper

Uit de brief zou je kunnen opmaken dat het fotoatelier op het moment van het schrijven nog in het bezit zou zijn van Hans Kuiper en deze ruimte verhuurt. En hij blijkt nog steeds grote waarde te hechten aan zijn glasnegatieven. Zoals eerder vermeld, was zijn huis aan de Nieuweweg in Noordwolde al vóór zijn vertrek naar Den Helder verkocht.

Wat is uiteindelijk met de glasnegatieven gebeurd ?
De in 2022 overleden Peter Veldhuizen, kenner van de historie van Noordwolde en omgeving, vertelde mij dat hij een nazaat heeft gesproken van Johannes Kok, die in het bezit is van de hiervoor vermelde brief. En deze persoon vertelde dat Kok reeds vóór het ontvangen van deze brief alle glasnegatieven uit het atelier in een gróót gat in de buurt van het atelier had begraven, inclusief de bijbehorende vloeistoffen. Of dit bericht bij Hans Kuiper is aangekomen blijft een vraagteken.
Van een vertrek uit Den Helder was op dat moment nog geen sprake. In hetzelfde jaar gaf hij zelfs aan om begraven te willen worden op de begraafplaats van Huisduinen bij Den Helder.
Ik heb nog een aantal doosjes met originele glasnegatieven en afdrukken van foto’s van rotanmeubels gemaakt voor het rotanmodellenboek.

1937 – Het overlijden van Hans Kuiper
In de website van ut Deevers Archief is aanwezig een bericht met de titel ‘Hans Kuiper, schilder en fotograaf te Noordwolde. Dit artikel is afkomstig uit het blad ‘De Stelling’, jaargang 14, nummer 55 van de Vereniging Historie Weststellingwerf. Een aantal feiten blijken na mijn onderzoek anders te zijn. Die wil ik graag met de lezers delen.

Over het ongeluk van Hans Kuiper stond het volgende geschreven:
Hans Kuiper was een fervent sportvisser en verbleef vaak aan de waterkant. Tot zijn dood op 82-jarige leeftijd gebruikte hij de fiets als vervoermiddel, zo ook op zijn sterfdag, toen hij in Blesdijke weer had gevist aan de Linde en op terugweg naar huis in de mist door een auto werd aangereden, als gevolg waarvan hij met inwendige kneuzingen later die dag is overleden.

En op 5 november 1937 verscheen in het Nieuwsblad van Friesland het volgende bericht:
Ernstig verkeersongeval te Blesdijke. 82 jarige man gedood
Blesdijke 3 november. Hedenmorgen, toen een automobilist, afkomstig uit Amsterdam vanuit Steenwijk over Oldemarkt ons dorp passeerde, kwam uit tegenovergestelde richting de 82-jarige wielrijder Hans Kuiper, vroeger te Noordwolde, thans verblijf houdende in café Winter alhier. De heer K, die (naar hij zelf na ’t ongeval meedeelde) in de mening verkeerde dat de auto nog tamelijk ver weg was, stak na enig weifelen plotseling voorlangs de auto den weg over. Dit werd den oude man noodlottig, want, hoewel de autobestuurder krachtig remde en ’t stuur naar links omgooide, om K. te ontwijken, werd hij toch door ’t rechter achtergedeelte van den wagen geraakt op de voor K. linkerzijde van des weg. Hoewel de auto op het moment der botsing weinig vaart had, is K nog enkele meters weggeslingerd en bleef met inwendige kneuzingen liggen. Eerst was hij nog vrij goed bij kennis, maar later is hij aan de bekomen verwondingen overleden. De auto kwam dwars over den weg te staan, terwijl het rijwiel van K. gedeeltelijk was vernield . Den bestuurder der automobiel die naar schatting 30 a 35 KM reed, treft waarschijnlijk geen schuld. K. was in deze omgeving een bekend persoon als schilder. Verscheidene plekjes uit deze omtrek heeft hij op het doek vereeuwigd. Aldus het Nieuwsblad van Friesland.

Op 13 maart 1982, heb ik mevrouw Winter, van het in het krantenartikel genoemde café Winter, in haar woning in Wolvega opgezocht. Ze heeft mij veel verteld over het verblijf van Hans Kuiper in Blesdijke, die een kamer van het café bewoonde. Zijn huis aan de Nieuweweg in Noordwolde was na het overlijden van Margje Eits verkocht. Hans Kuiper is toen naar Den Helder vertrokken, waar twee van zijn dochters woonden. Hij heeft bij hen gelogeerd. Zijn gehele verblijf duurde daar voor de periode van 25 augustus 1935 tot 21 september 1937.

Vanaf 5 april 1937 nam hij zijn intrek in hotel “Het wapen van Den Helder” tot aan zijn vertrek op 21 september 1937. De toenmalige eigenaresse, weduwe Van der Linden kon het zich in de tachtiger jaren van de vorige eeuw nog goed herinneren, en zij was vol lof over Hans Kuiper. Zij zag hem bezig met schilderen en wist dat hij graag mocht vissen. Het was aanvankelijk de bedoeling dat hij definitief in Den Helder zou blijven. Maar heeft er uiteindelijk voor gekozen om terug te gaan naar Weststellingwerf. Daar vond hij onderdak bij de familie Winter te Blesdijke. Mevrouw Winter vertelde ook dat hij zijn schildersmaterialen en veel schilderijen bij zich had. De fatale dag van het ongeluk kon zij zich nog goed herinneren. Hans Kuiper had in de ochtend bij fietsenhandelaar Spin, niet zo ver van het café vandaan, een potlood laten liggen en ging dat ophalen. Daarna voltrok zich het ongeluk. Ze vertelde dat Kuiper gewond op een ladder het café is binnengedragen en op het biljart is gelegd, alwaar hij kort daarna overleed. Ik kreeg ook de enige foto die ze van Hans Kuiper had. Hij is naast het graf van Margje Eits begraven. De graven zijn in de tachtiger jaren van de vorige eeuw geruimd. Gelukkig hebben wij er nog een foto van.

Afbeelding 14
Graf van Hans Kuiper en graf van Margje Eits
De catalogus van schilderijen van Hans Kuiper
In berichten in ut Deevers Archief is een paar maal de schilderijencatalogus genoemd, die ik met mijn inmiddels overleden achterneef Bert Deuling heb samengesteld. Hans Kuiper heeft zeker 51 jaar geschilderd. Met een schatting van ongeveer tien schilderijen per jaar zou hij een paar honderd werken kunnen hebben vervaardigd.
Wij hebben 88 werken kunnen achterhalen in Nederland, Canada en de Verenigde Staten. Twee schilderijen staan afgebeeld op oude zwart-wit foto’s: Eén met een zelfportret van de schilder en één met het kruispunt van de weg Noordwolde-Oldeberkoop. Deze twee werken zijn in de Tweede Wereldoorlog verloren gegaan.
Er zijn brieven bekend van opdrachtgevers van Hans Kuiper, met daarin de vermelding van reeds voltooide werken, welke dan in hun bezit zijn. Helaas zijn deze schilderijen niet teruggevonden.
Waarschijnlijk heeft hij zijn laatste schilderij gemaakt in 1937, waarop hij zelf heeft genoteerd ‘Plaggenhutten bij Boijl 1937’.

Afbeelding 15
Hans Kuiper maakte dit schilderij van de allerlaatste plaggenhut bij Noordwolde, bewoond door de weduwe Klein, in 1936.

Afbeelding 16
Zicht op plaggenhutten bij Boijl. Hans Kuiper maakte zijn laatste schilderij waarschijnlijk in 1937.

Posted in Hans Kuiper, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Fitting In Or Fitting Out That Is Not A Question

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Krant) van 25 april 2022 stond inzake de drie ‘houten ‘dingen’ op het paardenmarktterrein (zie afbeelding 1) an de Bosweg in Deever de volgende tekst.

Op de voormalige dorpsbrink heeft Joyce Zwerver (1990) een imposant decor gebouwd. Dit werk, getiteld Fitting in, gaat een dialoog aan met de hoge bomen op de oude dorpsbrink. Coulissen uit de theaterwereld spelen een spel met hun omgeving.

De redactie van ut Deevers Archief kan van die merkwaardige brabbelbabbeltekst volstrekt gien sükeloa mèèk’n. Want wat is de definitie van decor ? Een decor is de ruimte in een ruimte waar bijvoorbeeld een toneelstuk wordt uitgevoerd. En de redactie weet zich met de tekst ‘dit werk gaat een dialoog aan met de hoge bomen op de oude dorpsbrink’ volstrekt geen raad. En dan wordt het paardenmarktterrein eerst ‘voormalige dorpsbrink’ en vervolgens ‘oude dorpsbrink’ genoemd. Woar komp dat gebrabbelgebabbel over dorpsbrink toch weg ? In Deever zijn twee brinken, te weten de brink en de kleine brink.

Op de pagina ‘De zeven kunstenaars’ in de webstee van de stichting ‘Diever, dorp van Shakespeare ?’ is de volgende tekst (afbeelding 2) over de drie ‘houten dingen’ met de merkwaardige naam ‘Fitting in’ op het paardenmarktterrein in Deever te lezen.
‘Fitting in’ is een sculptuur, bestaande uit 3 halve cirkels gemaakt van Douglas hout als palissades of refererend aan het toneel van Shakespeare, als de coulissen van het podium op de Marktbrink in Diever.

De drie ‘houten dingen’ passen totaal niet in en op het paardenmarktterrein. De redactie kan van die merkwaardige brabbelbabbeltekst volstrekt gien sükeloa mèèk’n. Want de definitie van sculptuur is een ruimtelijk bouwwerk dat is vormgegeven door materiaal te verwijderen. En daar lijken de drie ‘houten dingen’ echt niet aan te voldoen. En het is ook geen plastiek. Dus wat is het dan wel ? Het resultaat van een gedwongen bezigheidstherapie ?

In de webstee van de stichting ‘Diever, dorp van Shakespeare ?’ is de volgende brabbelbabbeltekst van de kunstenares Joyce Zwerver zelf te lezen.
De laatste jaren wordt de relatie tussen het publiek en installatie een steeds belangrijker thema binnen mijn praktijk. Door het publiek niet alleen een buitenkant te laten aanschouwen, maar een ervaring mee geven en een binnenkant laten zien, om zo het hele kunstwerk optimaal te ervaren. Hen meevoeren in het werk, er doorheen, overheen of tussendoor laten manoeuvreren.”
‘Stageing’ sluit hier naadloos bij aan. Publiek mee laten doen of onderdeel laten zijn van een kunstwerk, een theaterstuk of iets dergelijks vraagt om specifieke aandacht. Hoe maak je duidelijk (zonder woorden) wat kan en wat niet kan. Hoe kun je mensen onbewust laten deelnemen aan een andere wereld, zich onbewust bewust maken van de locatie waar zij zich bevinden, in het hier en nu zijn. Zodra kunst een fysieke betrokkenheid verlangt van zijn toeschouwers, kun je niet om stageing heen. Hoe nodig je het publiek uit om deel te nemen aan het werk en hoe kun je het landschap waarin het gestagede werk plaatsvind hierbij betrekken, met behulp van visuele elementen zodat het associatieve vermogen van het publiek wordt uitvergroot.
Het ontwerp voor Diever, op een centrale plek vol geschiedenis met de jaarmarkten die daar werden gehouden en waar nu het Toeristisch Informatiepunt ( TIP) voor veel bezoekers hun start- of eindpunt is voor het bezoek en de ontdekking van de omgeving.
Het ontwerp vind zijn inspiratie ook daar op de marktbrink. De vormen, maten en plaatsing van het werk spiegelen zich aan de plek. De hoge bomen spelen daarbij een grote rol. Naast een link naar deze vormen, speelt ook het Globe Theatre in Londen en het theater in het algemeen, waar veel van Shakespeare zijn stukken werden opgevoerd een rol in de inspiratie. Het idee van coulissen, transparantie, de ronde vorm van het Globe Theatre en de gelaagdheid kwamen hierbij naar voren.
Er wordt gewerkt met een ronde vorm (zuil) met aan één zijde een opening. Het publiek kan zich in de cirkels vrij bewegen en wordt hier door de openingen ook toe uitgenodigd. De palissades worden op een vrije manier in het park geplaatst en spiegelen zich aan de geplaatste bomen op de Brink. Om geen dichte, zware wanden te creëren is het werk opgebouwd uit verschillende onderdelen en ontstaat er een lijnenspel. Deze speelse plaatsing van de balken brengt ‘lucht’ in het werk. Dit is belangrijk, omdat het werk zich op een locatie bevindt die dient als middelpunt van het dorp. Het is daarom belangrijk om de doorkijk naar wat er om en op de brink heen gebeurt te behouden. Er ontstaat zo een intieme, maar toch uitnodigende, site specifieke installatie. Er wordt gebruik gemaakt van hout uit de omgeving van Diever. Ruw bezaagde, houten balken op een afstand van 10 centimeter tot elkaar, vormen de basis van het ontwerp. Door te kiezen voor hout uit de omgeving, wordt het belang van de locatie nog eens benadrukt. Er wordt zo bijvoorbeeld ook verwezen naar de houtwallen waar de Drentse esdorpen,
zoals Diever, zo bekend om zijn.

Brabbel, brabbel, babbel, babbel. Het is te hopen dat de gelukkige weinigen -minder dan vijf procent van de bevolking in de gemiente Deever heeft waarschijnlijk in enige mate belangstelling voor kunst- niet vóórwenden het nepinteressante gebrabbelgebabbel van kunstenares Joyce Zwerver te hebben begrepen.
‘Stageing’, bedoeld wordt ‘staging’, is een Engels woord, dat in het Nederlands betekent ‘enscenering’. En ‘enscenering’ betekent letterlijk ‘in scène zetten’. De redactie kan absoluut, maar dan ook absoluut gien sükeloa mèèk’n van al dit gebrabbelgebabbel van kunstenares Joyce Zwerver.

De Engelse naam die aan de drie ‘houten dingen’ op het paardenmarktterrein in Deever is gegeven is ‘Fitting in’. In het Nederlands betekent dat ongeveer ‘Erbij horend’ of ‘Passend in’. De drie ‘houten dingen’ horen echt niet bij en passen echt niet op het paardenmarktterrein. Die drie ‘houten dingen’ vervuilen en verpesten en vervelen in vergaande mate het paardenmarktterrein. De gelukkige weinigen hebben de argeloze bewoners van de gemiente Deever wéér een ‘sjakie-uut-spier-kunstwerk’ door de strot geduwd. En dan gaat van hun schaarse belastingcenten ook nog het onderhoud aan deze drie ‘houten dingen’ worden betaald.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

De redactie van ut Deevers Archief stelde op 4 september 2023 de volgende aan de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld. Zij gaf op 21 september 2023 de volgende antwoorden..

Wat was de rol van de stichting ‘Diever dorp van Shakespeare’ bij de besluitvorming over de bouw van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Zij zijn de initiatiefnemer.
Wie is op het idee gekomen dit kunstwerk op het marktterrein te plaatsen ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
De aanvraag is gedaan door Stichting Diever Village of Shakespeare.
Wie binnen de gemeente Westenveld heeft de vergunning voor de bouw van het kunstwerk verleend ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het college heeft de vergunning verleend. De vergunning treft u in de bijlage aan.
Is de gemeenteraad betrokken geweest bij de besluitvorming over de bouw van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het college is bevoegd de omgevingsvergunning voor de realisering van het kunstwerk te verlenen.
Wel is de gemeenteraad meerdere malen geïnformeerd door Stichting Diever Village of Shakespeare.
Zijn de burgemeester en de wethouder voor kunst betrokken geweest bij de besluitvorming over de bouw van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het college is bevoegd te beslissen over de aanvraag van een omgevingsvergunning.
Wat was uw rol bij de besluitvorming over de bouw van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Ik ben adviseur van het college en in die hoedanigheid ben ik bij de besluitvorming betrokken geweest.
Wie heeft beslist over de plaats van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het college heeft hierover beslist.
Moest het bestemmingsplan voor de bouw van het kunstwerk worden aangepast ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Nee, dat was niet nodig.
Van wie is het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het kunstwerk staat op gemeentegrond en is daarom volgens het Burgerlijk Wetboek van de gemeente.
Wat is de naam van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het kunstwerk heet ‘Fitting In’ en is een werk van Joyce Zwerver.
Wat is de functie van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Kunstwerken hebben de functie om in de openbare ruimte bekeken te worden.
Kunstwerken roepen reactie op en ook dat is de bedoeling.
Is de argeloze bevolking van Deever betrokken geweest bij de keuze van het kunstwerk en de plaats ervan ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Stichting Diever Village of Shakespeare heeft twee bewonersbijeenkomsten gehouden (op 25 oktober 1921 en 10 november 1921).
Kunt u mij uw vigerende beleidsplan kunst en cultuur doen toekomen ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Via deze link vindt u het beleid: Cultuurvisie – Gemeente Westerveld
Wie heeft het kunstwerk betaald ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Stichting Diever Village of Shakespeare heeft het kunstwerk betaald.
Wie betaalt het onderhoud van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
De gemeente is verantwoordelijk voor het onderhoud, omdat het kunstwerk op gemeentegrond staat.
Waarom is in de regionale pers geen aandacht besteed aan dit kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
De gemeente heeft geen invloed op de wijze waarop in de media verslag wordt gedaan van gemeentelijke besluitvorming.
Waarom is in de webstee van de gemeente Westenveld niets te vinden over dit kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
De gemeente Westerveld heeft op de website geen afzonderlijke pagina voor kunstwerken.

Posted in Gemeente Westenveld, Kitsch in de gemiente Deever, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Un skildereeje van un olde boerdereeje in Deever

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van objecten in de gemiente Deever. De redactie heeft al heel wat afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen opgenomen in ut Deevers Archief. Maar hoe meer afbeeldingen van schilderijen, tekeningen en etsen van objecten in de gemiente Deever de redactie in ut Deevers Archief kan tonen, hoe liever het hem is. Uiteraard toont de redactie ook graag afbeeldingen van beelden.
De beeldend kunstenaar Jaap Burger is de maker van bijgaand afgebeeld schilderij van 40 cm breedte en 30 cm hoogte. Het schilderij heeft als titel ‘Diever’. De redactie weet niet welke oude boerderij met nieuw rieten dak in de gemiente Deever als voorbeeld voor dit schilderij heeft gediend. Wie van de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief heeft wel een idee welke boerderij het betreft ?

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 9 oktober 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie van de heer Jaap Burger.
Het schilderij ‘Diever’ heb ik waarschijnlijk gemaakt in 1980 of 1981. Ik heb het gemaakt op het buiten van de familie Glasbergen. Ik weet geen adres, ik weet alleen dat dit in Diever moet zijn geweest.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Tiekening van de kaarke an de brink op un tegel

De redactie van ut Deevers Archief toont graag getekende beelden van onderwerpen uut de gemiente Deever.
De redactie tikte op een rommelmarkt een Deever-souvenir in de vorm van een tegel (van het fabrikaat Sphinx uit Maastricht) met daarop bijgaande tekening van het kerkgebouw en de gemeentelijke toren aan de brink van Deever op de kop.
Voor zover de redactie heeft kunnen nagaan, heeft de maker deze tekening niet van een ansichtkaart overgetekend. Wellicht wel van een foto, de redactie zou in dat geval graag in het bezit willen komen van een scherpe scan van deze foto.
De grote vraag aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is: wie was de maker W.W. van deze tekening ?
De vraag aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is ook: wanneer en waar was deze tegel in Deever te koop ? Bee Jan Brogg’n (de Wiba) an de Heufdstroate in Deever misschien ? Of bij Roelof (Roef) van Goor an de Kruusstroate in Deever ?
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op woensdag 11 december 2019.

abracadabra-489

Posted in Deever, Deeverse prullaria, Kaarke an de brink, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

Neeje tieken’s op olde grond bint vut

In de digitale versie van de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 20 mei 2009 verscheen een bericht over het kunstproject ‘Nieuwe tekens op oude grond’, onderdeel van het project ‘Duusternis en Laokeblad’, dat is uitgevoerd vanwege het feit dat de gemiente Westenveld in dat jaar de culturele gemeente van Drenthe was. 

In het jaar 2009 heeft in de buurt van de al meer dan 130.000 jaar niet meer zwervende dikke stien’n van het hunnebed D52 an de Grönnegerweg bee Deever een tijdelijk kunstwerk van drie van boomstammen gemaakte ruimtelijke elementen gestaan. De maker van dit kunstwerk Mark van der Staay, die toen in Darp woonde, noemde zijn tijdelijke herbruikbare kunstwerk ‘Zwerfvolumes’.

Op 13 augustus 2018 reageerde kunstenaar Mark van der Staay uit Meppel op enige vragen van de redactie van het Deevers Archief als volgt:
Met alle genoegen geef ik toestemming voor het gebruik van de foto van de installaties.
Het hout voor het kunstwerk is in maart 2009 door mannen van Staatsbosbeheer uit het Drents-Friese Wold bij Diever gehaald en de installaties heb ik, met hulp van mijn kunstbroeder Hashuury Zhong Nai uit Meppel, ter plaatse opgebouwd.
De volumes zijn een uitbeelding van de zwervende keien na de ijstijd.
Het kunstwerk is na het culturele jaar afgebroken.
Met het hout van de volumes zijn nog diverse bouwwerken gemaakt op het Kunstveld te Uffelte in 2010 en 2011.
Het hout heeft in de kunstroute Grenzeloos Kunst Verkennen in IJhorst en De Wijk gediend als staanders voor een installatie aan de Reest.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is de heer Mark van de Staay bijzonder erkentelijk voor het mogen tonen van de foto van zijn kunstwerk ‘Zwerfvolumes’. Het is verbazingwekkend hoe hij met 36 stukken denneboomstam en een paar rollen koetouw in de vorm van drie kubusvormige elementen toch zo herkenbaar twee draagstenen en een verzakte deksteen van het vroegere hunnebed D52 heeft kunnen uitbeelden. Het tijdelijke kunstwerk heeft tevens heel subtiel de tijdelijkheid van hunnebed D52 aangegeven. Het vervallen en verzakte hunnebed D52 had nooit herstapeld mogen worden. Er is geen stap vooruit naar het verleden.
Dat de titel van het project ‘Duusternis en Laokeblad’ van de gemeente Westenveld bedacht is door met de vette portefeuille voor cultuur belaste niet-dialectsprekende Hoge Dames En Heren Van De Voorkant Van Het Onaantastbare Gelijk Van De Gemeente Westenveld mag blijken uit het woord ‘duusternis’ en het woord ‘laokeblad’.
In de gemiente Westenveld gebruiken de dialectsprekende inboorlingen het woord ‘duuster’. En het woord ‘laokeblad’ (loakeblad) is een in 2009 al meer dan zeventig jaar niet meer door de dialectsprekers gebruikt woord voor de plant met de naam grote weegbree. Bovendien is het woord ‘laokeblad’ verkeerd geschreven, want volgens de grammatica van het dialect in de gemiente Deever moet dit woord als ‘loakeblad’ worden geschreven.
Beter ware het geweest het woord ‘braannekkel’ te gebruiken, dus ‘Duuster en Braannekkel’. Zelf een in 2009 naar de gemiente Deever geïmmigreerde Westerling uit Airdenghout of Wessenair zou met enige goede wil kunnen begrijpen dat de inboorlingen van de gemiente Deever het woord ‘braannekkel’ gebruiken voor de plant met de naam brandnetel. Kunst moet branden, kunst moet diepe sporen in de geest achterlaten.
De Hoge Dames En Heren Van De Voorkant Van Het Onaantastbare Gelijk Van De Gemeente Westenveld hebben de resultaten van het tijdelijke project ‘Duusternis en Laokeblad’ ook echt als een tijdelijk niet onder de archiefwet vallend project beschouwd en dus de sporen van dit project met geschwinde spoed en in gestrekte draf definitief en voor altijd opgeruimd, want in de webstee van de gemiente Westenveld wordt met de zoekterm ‘duusternis’ of wordt met de zoekterm ‘laokeblad’ helaas geen enkel resultaat gevonden. Ech neet.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie helpen aan een foto van het getoonde kunstwerk vanuit een andere positie ?



Posted in Cultuur, Grönnegerweg, Hunnebedde D52, Kuunst in de gemiente Deever, Verdwenen object | Leave a comment

Un tiekening van ut huus Zorgvliet op Woater’n

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van objecten in de gemiente Deever. De redactie heeft al heel wat afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen opgenomen in ut Deevers Archief. Maar hoe meer afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van objecten in de gemiente Deever de redactie in ut Deevers Archief kan tonen, hoe liever het hem is.
In de collectie met de naam ‘Collectie Topografische Foto’s’ van het Drents Museum en aanwezig in het Drents Archief  in Assen is bijgaand afgebeelde en begin 1900 gemaakte fotografische reproductie (nummer DM3202488) van een tekening van Huize Zorgvliet op Woater’n aanwezig. De redactie zou wel bijzonder graag willen weten of de originele tekening bewaard is gebleven en zo ja waar deze is.
De kunstenaar H.P.L.G. de Kruijff heeft deze tamelijk amateuristisch aandoende tekening in 1867 gemaakt. Wellicht deed hij dat in opdracht van Jacobus Franciscus de Ruiter de Wildt, de eigenaar van Huize Zorgvliet. Die was zelf ook een verdienstelijk amateur-kunstschilder.
De redactie weet niet of de kunstenaar H.P.L.G. de Kruijff in 1867 zijn tekening ter plekke heeft gemaakt of gebruik heeft gemaakt van de bouwtekeningen en dan met name de tekening van de voorgevel en dat hij de rest van de tekening er bij heeft verzonnen.
Wel schijnt het zo te zijn geweest dat Jacobus Franciscus de Ruiter de Wildt bij de aanleg van het landgoed Zorgvliet gebruik heeft gemaakt van de lanen, bosschages en percelen met onder andere fruitbomen, die door de Maatschappij van Weldadigheid zijn aangelegd.
De redactie verwijst voor enig vergelijkingsmateriaal naar een foto van Huize Zorgvliet.

De redactie vervangt zo nu en dan voor de verandering ut kopplaètie van ut Deevers Archief.
Als jij in het bezit bent van een mooie afbeelding uut de gemiente Deever en jij acht een uitsnede van deze afbeelding wel geschikt als kopplaètie voor deze webstee, aarzel dan niet een goede scan van deze afbeelding naar de redactie te sturen.
Als jij vind dat een getoond kopplaètie te lelijk is als kopplaètie van ut Deevers Archief, aarzel dan niet jouw mening aan de redactie kenbaar te maken.
Als jij een reeds getoond kopplaètie graag nog een keer als kopplaètie van ut Deevers Archief wilt zien, aarzel dan niet dit aan de redactie kenbaar te maken.
De redactie heeft de hier afgebeelde uitsnede van de tekening van Huize Zorgvlied op 14 juni 2023 geplaatst als kopafbeelding van ut Deevers Archief.

Posted in de Ruiter de Wildt, Huize Zorgvliet, Kopplètie, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

Un tiekening van de olde kaarke an de brink

De redactie van ut Deevers Archief laat bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde trouwe bezoeker van ut Deevers Archief zien. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen de redactie kan tonen, hoe liever het hem is.

Onlangs vond de redactie op de website Kunst Wereldwijd Netwerk een prachtige tekening van de oostzijde van het kerkgebouw aan de brink van Deever. Deze tekening heeft als titel: Mijn dorp Diever Holland – My village Diever Holland.
De welbekende beeldend kunstenaar en schrijver Willem van Spronsen heeft deze tekening gemaakt. Hij is lid van de Gooise Kunstkring.
Willem van Spronsen heeft in het verleden in Deever gewoond en is daar nog voorzitter van de PvdA-fractie in de gemeenteraad van Deever geweest. Ook zijn kinderen zijn in Deever geboren. Hij komt nog regelmatig in Deever, omdat hij daar een atelier heeft.
De redactie toont deze tekening met toestemming van Willem van Spronsen. De redactie is hem daar bijzonder erkentelijk voor.
Daarbij stelde hij wel enige voorwaarden:
a) de afbeelding mag niet worden ingekort;
b) de afbeelding mag in de webstee ut Deevers Archief worden getoond, mits deze niet voor commerciële doeleinden wordt gebruikt.
c) alleen met schriftelijke toestemming van de maker mogen derden voor andere doelen van deze foto gebruik maken.
De redactie hoopt dat de kunstenaar Willem van Spronsen nog veel tekeningen en schilderijen (al dan niet in opdracht) van objecten in de gemiente Deever mag maken.

Abracadabra-1632

Posted in Brink, Kaarke an de brink, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

Beeld bee de kaarke kreg een skoonbraandbeute

De redactie van ut Deevers Archief leefde altijd in de veronderstelling dat het gemeentelijke metalen Shakespearitis-beeld van de verliefde elfenkoningin Titania, die de wever Spoel met de ezelskop smokt, maar wat stond weg te roesten op de kaarkhof bee de kaarke bij het helemaal niet-origineel Saksische brinkje van de gemiente Deever. Maar dat blijkt toch wel een vergissing te zijn, want de regionale beeldenschoonmaker brandt één keer per jaar de korstmosjes en de algjes en andere vervelende groene aangroei en de resten van de oude beschermende bekleding grondig weg met een stevige gasbrander, waarna hij het metaal bekwast met een nieuwe beschermende bekleding en vervolgens deze beschermende bekleding met behulp van de hete gasvlam hecht aan het metaal.
De redactie heeft de bijgaand afgebeelde kleurenfoto gemaakt op vrijdag 3 mei 2018.

Posted in Beeld, Brink, Eup’mlogtspel, Kuunst in de gemiente Deever, Shakespearitis | Leave a comment

Dieveren op un bröt uut Paries in ut Rieksmuseum

In zaal 1.12 van het Rijksmuseum in Amsterdam bevinden zich 18 porceleinen borden met het decor van een Nederlandse provincie. De maker van de borden en de porceleinschilder (monogrammist RD) zijn niet bekend. De borden zijn gemaakt in 1822 in Parijs in Frankrijk. Het Rijksmuseum verwierf de borden op 6 juli 2010.
De rand van de borden is gemaakt in onderglazuur blauw, op glazuur vergulding, het decor op de glazuur is ‘petit feu’. De gouden decoratie is in neoclassicistische stijl. De rand is voorzien van bloem/blad krullen en harpijen in de stijl van omstreeks 1820-1830. Aan de bovenzijde staat het Nederlandse Rijkswapen, aan de onderzijde de wapens van de provincie. De diameter van de borden is 22,1 cm.
Het bord met de afbeelding van de provincie Drentije behoort tot een serie van 18 borden met elke het decor van een provincie in de tijd dat Nederland en België samen het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden vormden (1815-1830). Het koninkrijk bestond uit 17 provincies plus het groothertogdom Luxemburg.
De eerst navolgende afbeelding laat een detail van het bord zien. Diever heette toen nog Dieveren. Dieverbrug heette toen Dieverbrug en blijkbaar niet Dieverenbrug. Het streekdorp Wapserveen heette toen nog Wapsterveen. Dwingelo werd gelukkig geschreven zoals het hoort. Gehuchten zoals Wapse en Wateren zijn niet weergegeven.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de foto van het bord met de afbeelding van de provincie Drentije op 25 mei 2014 gemaakt.



Posted in An de Deeverbrogge, Deever, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Skildereej’n van ut boer’ncafé van Wolter Benthem

De redactie van ut Deevers Archief mocht bij de gratie van het bestuur van de Histerische Vereniging Vroegere Gemeente Diever in 2004 de zo genoemde ‘historische kalender’ voor het jaar 2005 maken. In het begin van 2008 kwam een einde aan het jaarlijkse ‘historische kalendertje’ maken. Toen kreeg de redactie bij monde van de steeds maar niet weg te branden voorzitter Homme Geertsma en zijn paladijnen van het genoemde bestuur zo maar vanuit het niets een vuile trap in zijn rug en kon hij oprotten. Want het argument was: ‘we gaan het totaal anders doen’. De redactie bleef achter ‘with just another filthy memory!’
De redactie heeft die ‘historische kalenders’ met heel veel plezier gemaakt. Uiteraard niet voor het bestuur van de Histerische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, maar voor de toen nog vele en contente leden van de hiervoor genoemde vereniging. De redactie toont in dit bericht het kalenderblad voor de maand maart van het jaar 2005. Per slot van rekening heeft de redactie van ut Deevers Archief het copyright van die kalender op zijn naam staan.

Wateren – Boerencafé van Wolter Benthem en Baukje Stelma – 1906
In dit boerderijtje, toen met adres Wateren 6, was het café van Wolter Benthem (geboren: 11-7-1850, overleden: 1-7-1925) en Baukje Stelma (geboren: 16-6-1854, overleden: 28-12-1929) gevestigd. Vanaf 1 mei 1900 mocht in de voorkamer sterken drank in het klein worden verkocht. De drank stond op een buffetkast, die nog steeds in de familie aanwezig is. Baukje maakte zelf ook steernties (zoete likeur van steranijs en brandewijn).
Na de dood van Wolter Benthem stond de vergunning met ingang van 1 mei 1926 op naam van Baukje Stelma. In de laatste jaren van haar leven hielden haar zoon Albert Benthem en zijn vrouw Evertje Goettsch het café. Evertje stond overdag in het café. Albert was ’s avonds en ’s zaterdags de caféhouder. Op zondagen was het café gesloten. De vergunning verviel met ingang van 1 mei 1930.
Dominee Arnold Kan heeft het in zijn publicatie Uit verre eenzaamheid uit 1904 over een ouderwetse gezellige dorpsherberg met een lage gelagkamer aan de rand van een grote heide. Boeren, die met paard en wagen op weg waren naar Diever, dronken hier eerst een jonkie, voordat ze aan de oversteek begonnen.
Op het schilderij van A. van Schayk uit 1906 staan van links naar rechts: Albert Benthem, Lutske Benthem, Sjouke Benthem, Wolter Benthem, Baukje Stelma, Hendrikje Benthem, de kleine Aaltje Benthem en Egbertje Benthem.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is op zoek naar gegevens van de kunstschilder A. van Schayk. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie over hem informeren ?
De familie Benthem bestond uit de volgende personen.
Wolter Benthem
Hij is geboren op 11 juli 1850 op Woater’n. Hij is overleden op 1 juli 1925 op 74-jarige leeftijd op Woater’n. Hij is begraven op de kaarkhof op Zorgvliet. Hij trouwde op 17 mei 1877 in Deever met Baukje Stelma.
Baukje Egberts Stelma
Zij is geboren op 18 juni 1854 in Makkinga. Zij is overleden op 28 december 1929 op Woater’n. Zij is begraven op de kaarkhof op Zorgvliet.
Jan Benthem
Hij is geboren op 22 mei 1878 op Woater’n. Hij is overleden op 24 mei 1966 in Steenwijk. Hij trouwde op 12 juni 1909 in Steenwijk met Annegje Stroop. Toen hij trouwde was hij sigarensorteerder. Hij staat niet op het schilderij. Hij was in 1906 al het huis uit.
Hendrikje Benthem

Zij is geboren op 25 februari 1880 op Woater’n. Zij is overleden op 16 december 1963 in Steenwijk. Zij trouwde in  1903 met Lammert van Zanden. Zij trouwde in 1920 met Albert Ekkels.
Jantje Benthem
Zij is geboren op 14 maart 1882 op Woater’n. Zij is overleden op 29 juni 1907 in Groningen.
Zij trouwde op 29 april 1905 in Deever met boer Wietze Donker.
Jantje Benthem staat niet op het schilderij. Ze was in 1906 al het huis uit.
Lutske Benthem
Zij is geboren op 7 november 1884 op Woater’n. Zij is overleden op 30 mei 1938 in Kerkbuurt.
Zij trouwde op 3 november 1906 met politieagent Meeles Koopstra.
Egbertje Benthem
Zij is geboren op 20 juli 1887 op Woater’n. Zij is overleden op 13 april 1957 in Meppel.
Zij trouwde op 30 mei 1912 met wagenmaker Jannes Mos uit Deever. Zij woonden in Deever an de Heufdstroate vlak bij de brink.
Albert Benthem
Hij is geboren op 20 november 1889 op Woater’n. Hij is overleden op 28 januari 1962 in Oosterwolde.
Hij trouwde op 30 april 1921 in Deever met Evertje Goettsch.
Sjouke Benthem
Hij is geboren op 23 december 1891 op Woater’n. Hij is overleden op 2 oktober 1976 op Woater’n. Hij is begraven op de kaarkhof op Zorgvliet.
Hij trouwde op 3 mei 1919 in Deever met Suzanna Christina Bos. Zij was een dochter van Pieter Bos en Wemke Egberts Donker, die een kruidenierswinkel hadden aan de Dorpsstraat op Zorgvliet.
Aaltje Benthem
Zij is geboren op 24 april 1897 op Woater’n. Zij is overleden op 17 september 1976 op Zorgvliet. Zij is begraven op de kaarkhof op Zorgvliet. Zij trouwde op 26 september 1926 in Deever met Klaas Hielkema.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds graag kijkt naar zwart-wit afbeeldingen op papier uut de gemiente Deever, kan het hier afgebeelde kleurenschilderij ten zeerste in zwart-wit bewonderen op het kalenderblad voor de maand maart van het jaar 2005 (zie afbeelding 5) van de zo genoemde ‘historische kalender’ van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.. Voor de afbeelding op dit kalenderblad is afbeelding 1 gebruikt.
In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk Ontginning Land – en Bosbouw (Hoofdstuk 3) op bladzijde 168 opgenomen een afbeelding van een sepia-kleurige foto (zie afbeelding 3), die kunstschilder A. van Schayk als voorbeeld heeft gebruikt voor het maken van de twee kleurenschilderijen (zie afbeelding 1 en afbeelding 2).
De kunstschilder A. van Schayk heeft in 1906 het boerencafé van Wolter Benthem en zijn bewoners geschilderd. Deze schilder maakte van een schilderij op bestelling het aantal gewenste exemplaren. Van dit schilderij bestaan twee exemplaren. Eén exemplaar hangt bij een nazaat van het echtpaar Jan Benthem en Annegje Stroop (afbeelding 2) aan de muur en het andere exemplaar hangt bij een nazaat van Hendrikje Benthem en Albert Ekkels (afbeelding 1) aan de muur. De twee schilderijen verschillen wel in enige mate van elkaar. Men vergelijke de afbeeldingen 1 en 2.
Afbeelding 3 is een afbeelding van de sepiakleurige foto, die kunstschilder A. van Schayk als voorbeeld heeft gebruikt voor het maken van de twee kleurenschilderijen (afbeelding 1 en afbeelding 2). Het is aannemelijk dat kunstschilder A. van Schayk de maker is van deze foto.

Afbeelding 1
Dit schilderij (versie 1) is in het bezit van de nazaten van Wolter Benthem en Baukje Stelma.

Afbeelding 2
Dit schilderij (versie 2) is in het bezit van de nazaten van Wolter Benthem en Baukje Stelma.

Afbeelding 3
De hier afgebeelde foto is in het bezit van de nazaten van Wolter Benthem en Baukje Stelma.

Afbeelding 4
Van het voormalige boerencafé is na diverse verbouwingen in de loop van de tijd niets meer te herkennen.
(© 21 september 2004, Coen Broekema, Diever)


Afbeelding 5
Kalenderblad voor de maand maart van het jaar 2005 van de zo genoemde ‘historische kalender’ van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje, Woater’n | Leave a comment

Woar is ut pièdeheufdbaankie van Jan Haarm Pol ?

De op Woater’n geboren Jan Haarm Pol, meer bekend van de tillevisie als ‘the incredible dr. Pol’ (‘de ongelooflijke dr. Pol’), heeft alweer enige tijd geleden bij Obadja an de Dorpsstroate op Zorgvliet, an de aandere kaante van de Deeverse bos, van de gemeente Westenveld een eigen zitbankje aangeboden gekregen. Jan Haarm Pol was nota bene zelf hoogstpersoonlijk aanwezig bij de aanbieding van dit paardehoofdbankje.
De redactie heeft de drie hier afgebeelde kleurenfoto’s gemaakt op woensdag 17 mei 2023. Op die dag stond het paardehoofdbankje van Jan Haarm Pol niet meer voor Obadja. Zo te zien hebben de Hoge Dametjes En Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Genadeloze Zitbankjes Gelijk In De Gemeente Westenveld In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever vervangen door een oersaai standaard bankje van geperst plastic.
Weet dr. Jan Haarm Pol van deze schoffering af ?  Of heeft hij ingestemd met de verwijdering van zijn eigen paardehoofdbankje ?
Maar waar is het paardehoofdbankje gebleven ?
Is het bankje teruggegeven aan de maker van het bankje, te weten kettingzaagkunstenaar Henri Koeling (die zichzelf woodcarver noemt) uut de Peperstroate in Deever ?
Of is het bankje verplaatst naar elders ? Als dat zo is, wie van de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Achief kan dan de nieuwe staplaats van het Jan-Haarm-Pol-bankje melden ?
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief leze vooral ook het bericht Ut pièdeheufdbaankie van Jan Haarm Pol.

Posted in Dr. Pol, Jan Haarm Pol, Kuunst in de gemiente Deever, Obadja, Verdwenen object, Zorgvliet | Leave a comment

Waètervaarftiekening van de Peperstroate in Deever

De kunstenaar Jan Planting maakte in de tweede helft van de veertiger jaren van de vorige eeuw (waarschijnlijk in 1948) met waterverf op papier een tekening van de toen nog fraaie en tekenwaardige Peperstroate in Deever. Zie de bijgaande afbeelding. Het resultaat van deze kunstzinnige werkzaamheid hangt in Drachten in het Museum Dr8888 (Museum Drachten).
Gegevens over deze waterverftekening zijn te vinden in de Collectie Nederland: Museum, Monumenten en Archeologie.
De redactie van ut Deevers Archief neemt voor alsnog aan dat de kunstenaar Jan Planting wel een foto als voorbeeld voor zijn waterverftekening heeft gebruikt, maar de redactie is helaas niet bekend met deze foto.
Om de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief toch een indruk te geven van de situatie in de Peperstroate rond 1948 verwijst de redactie naar een zwart-wit ansichtkoate van de Peperstroate.
Flink wat olde huus’n an de Peperstroate werden in de zestiger en zeventiger van de vorige eeuw gründlich en rücksichtlos gesloopt door de megalomanistische burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd, zijn hond werd altijd Krentestoete genoemd) en zijn gelijkgestemden onder de Hoge Heren Van De Meedogenloze Voorkant Van Het Gelijk In Het Gemeentehuis Aan De Brink Van Deever. Alleen al de bestrating van de Peperstroate had op zijn minst beschermd Deevers aarfgood moeten zijn geworden.

Posted in Aarfgood, Kuunst in de gemiente Deever, Peperstroate, Tiekening, Topstuk | Leave a comment

Pentiekening van hunnebed D52 van Arie Goedhart

Op 11 januari 2019 is bij de Stichting Het Drentse Boek in Beilen het prachtige boek ‘Hunebedden inspireren’ van de kunstenaar Arie Goedhart verschenen. Het boek kost € 27,95 in de boekhandel. In het boek is van elk hunnebed in Drenthe en Groningen een fraaie pentekening van zijn hand te vinden. Zo ook zijn pentekening van hunnebed D52. In bijgaande afbeelding is die pentekening van hunnebed D52 in de Stienakkers op de Heezeresch an de Grönnegerweg bee Deever te zien. Aachter de Dikke Stien’n löp de Grönnegerweg.
Reeds in december 2018 kreeg de redactie van ut Deevers Archief toestemming van de heer Arie Goedhart de pentekening van hunnebed D52 met bronvermelding in ut Deevers Archief te tonen. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk.
Het was mogelijk bij de heer Arie Goedhart een exemplaar van een beperkt aantal afdrukken van deze pentekening te bestellen, met inbegrip van een dubbele passe partout van aluminium van 50 cm breedte en 30 cm hoogte en ontspiegeld glas voor € 95,-, met uitzondering van de verzendkosten. Maar kunstenaar Arie Goedhart is overleden op zondag 9 augustus 2020.
Als de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief wat meer wil weten over het werk van de Hoogeveense kunstenaar Arie Goedhart, dan verwijst de redactie naar deze webstee.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto van hunnebed D52 op donderdag 4 april 2013 gemaakt.

Posted in Hunnebedde D52, Kuunst in de gemiente Deever, Stienakkers, Tiekening | Leave a comment

Aquarel van de Dikke Stien’n van Marjolein Kruijt

De redactie van ut Deevers Archief toont haar trouwe bezoekers bijzonder graag prachtig getekende en prachtig geschilderde objecten uit de gemeente Diever. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen in ut Deevers Archief afgebeeld kunnen worden, hoe liever het de redactie is.

De redactie vond in de webstee van de Amersfoortse kunstenares Marjolein Kruijt een afbeelding van haar prachtige aquarel van de Dikke Stien’n (hunnebed D52) in de Stienakkers op de Heezeresch an de Grönnegerweg bee Deever.
De kunstenares heeft haar aquarel van 30 cm x 17 cm de titel ‘Hunebed Diever’ gegeven.
Op haar webstee is in de categorie landschappen van haar portofolio een afbeelding van deze aquarel te vinden. Op de pagina even naar beneden scrollen, dan op de tegel met een deel van de aquarel klikken voor het kunnen zien van een volledige afbeelding. Dan wordt ook zichtbaar of deze aquarel te koop of verkocht is.
De kunstenares heeft het aquarel gemaakt kijkend in de richting van ut Kastiel,
De oriëntatie van het hunnebed D52 is ongeveer oost-west. De ingang van het hunnebed lag aan de zuidkant. Werd de urn met de as van een dode om twaalf uur ’s middags bijgezet in de grafkelder ?
De redactie toont deze tekening met toestemming van de kunstenares Marjolein Kruijt. De redactie is haar bijzonder erkentelijk voor deze toestemming
Het is te hopen dat Marjolein Kruijt nog veel tekeningen en schilderijen (al dan niet in opdracht) van objecten binnen de grenzen van de gemiente Deever zal maken. Hopelijk kunnen deze dan ook in ut Deevers Archief worden getoond.
Meer gegevens over haar zijn te vinden op haar webstee www.marjoleinkruijt.nl.
De redactie verwijst voor gegevens over en afbeeldingen van het hunnebed D52 onder meer naar de betreffende berichten in ut Deevers Archief, klik daarvoor aan de rechterkant van het scherm op de categorie Hunnebed D52.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto van het hunnebed op maandag 3 september 2015 gemaakt.

Abracadabra-1645

Posted in Deever, Hunnebedde D52, Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

Un hiele mooie tiekening van ut Kastiel in Deever

In de collectie Groninger Archieven is een prachtige door het Nieuwsblad van het Noorden uitgegeven kalender voor het jaar 1934 aanwezig. Deze kalender is in 1933 vervaardigd. De kalender heeft als identificatienummer: NL-GnGRA-1536-7587.
Het kalenderblad voor de maand augustus is verfraaid met de bijgaand afgebeelde waterverftekening van een dorpsbeeld van Deever. De redactie van ut Deevers Archief heeft toestemming van de beheerder van de Groninger Archieven deze waterverftekening hier te tonen.
De redactie van ut Deevers Archief weet nog niet wie deze tekening heeft gemaakt. De redactie weet wel dat de tekening niet ter plekke is gemaakt, maar dat voor de tekening -zoveel veelal gebruikelijk bij tekeningen van Deeverse dorpsbeelden- een zwart-wit foto heeft gediend als voorbeeld. Zie de bijgaande afbeelding. Deze foto heeft gestaan bij de fotopagina De gemeente Diever in beeld in het Nieuwsblad van het Noorden van 2 november 1932. De natekenaar van deze zwart-wit foto uit 1932 heeft helaas de bovengrondse elektriciteitsvoorziening niet nagetekend. Dat is door een geschiedkundige bril gezien toch wel een beetje jammer.
De tekening heeft als titel ‘Brink, Diever’, maar de tekening toont in werkelijkheid een deel van ut Kastiel in Deever. De natekenaar zij deze kleine onvolkomenheid in de titel vergeven. Want hij vertolkte in zijn tekening penseelscherp het zeer hoge echt Saksische brinkgehalte van het toen prachtigste deel van het dorp Deever. Echt wel.
De redactie wil daarom voorstellen aan de hoogdoorgeleerde brinkologen, historielogen en histerielogen, die het aangrenzende negentiende-eeuwse marktterrein hebben omgebombardeerd en opgepimpt tot marktbrink, en al die anderen die menen de Deeverse historische waarheid in pacht te hebben, ut Kastiel, dat nu niet meer zo prachtig is, op te fokken en op te pimpen tot kasteelbrink.
In 1933 was de weg over ut Kastiel nog gewoon een zandweg. Let op de vele karresporen op de foto.
In ut Deevers Archief is ook bijgaand afgebeelde en inmiddels al behoorlijk historisch waardevolle 6×6 zwart-wit foto aanwezig. De redactie heeft deze gemaakt op 10 november 1999. Op deze foto is aan de rechterkant nog net te zien de voorkant van het boerderijtje (keuterijtje), waar toen de weduwe Jantje Andreae-Oost en haar ongetrouwde zoon Tinus woonden.
De redactie is de heer Albert Koops, webmaster en systeembeheerder van de Groninger Archieven, bijzonder erkentelijk voor zijn medewerking aan dit bericht.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening, ut Kastiel | Leave a comment

Tiekening van de kaarke an de brink van Willem

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de trouwe bezoekers van ut Deevers Archief. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen zijn opgenomen in ut Deevers Archief, hoe liever het de redactie is.

De kunstenaar Willem van Spronsen gaf de redactie toestemming zijn bijgaand afgebeelde prachtige tekening van het kerkgebouw in de kaarketuun an de brink van Deever en een stukje bebouwing an de Peperstroate te publiceren in ut Deevers Archief. De redactie is hem daar bijzonder erkentelijk voor.

Zo te zien heeft de tekening als titel: Diever.

Deze tekening heeft in mei 2016 gehangen in een internationale tentoonstelling in het museum Hermitage in Amsterdam.

Aan het tonen van deze tekening in ut Deevers Archief stelde hij wel enige voorwaarden:
a) de afbeelding alleen tonen als de website ut Deevers Archief niet voor commerciële doeleinden wordt gebruikt;
b) de afbeelding mag niet worden ingekort;
c) de afbeelding alleen tonen in de website ut Deevers Archief;
d) alleen met schriftelijke toestemming van de maker mogen derden voor andere doelen van deze foto’s gebruik maken.

De redactie hoopt dat de kunstenaar Willem van Spronsen nog veel tekeningen en schilderijen (al dan niet in opdracht) van objecten in de gemiente Deever mag maken.

De kunstenaar Willem van Spronsen is graag bereid -als men het in Deever een leuk idee vindt- een kleine eenvoudige expositie met een aantal tekeningen en schilderijen met ook werken uut Deever en omgeving te geven, in bijvoorbeeld het gemeentehuis aan de Raadhuisstraat in Deever.

abracadabra-492

Posted in Brink, Kaarke an de brink, Kuunst in de gemiente Deever, Peperstroate, Tiekening | Leave a comment

Holtskoolsketse van un boerdereegie op ut Kastiel

De redactie van ut Deevers Archief toont graag mooie afbeeldingen van onderwerpen uit de gemiente Deever op tekeningen en schilderijen.

De in Boyl (Buil) geboren Stellingwerfse kunstenaar Johannes Mulders (1899-1989) maakte illustraties voor kinderboeken, ontwierp boekbanden en boekomslagen, maakte illustraties voor rijmprenten, kranten en tijdschriften en maakte houtsneden. Hij was kassier van de Boerenleenbank in Boyl (Buil). Nadat hij in 1964 met pensioen was gegaan, legde hij zich vooral toe op schilderen en tekenen.
Zo maakte hij ook de hier afgebeelde houtskoolschets van een keuterboerderijtje op ut Kastiel in Deever. De redactie weet niet in welk jaar deze fraaie schets is gemaakt.
De vragen zijn wanneer deze schets is gemaakt, om welk boerderijtje het gaat en wie daar woonden…… ?
Is hier soms de achterkant van het boerderijtje van de weduwe Elsje Smit-Oost met de nog steeds bestaande zandweg van ut Kastiel hen de Heezeresch te zien ? Wie het weet, die mag het natuurlijk zeggen.

Mevrouw Gina Raadgever-Smit reageerde op 4 november 2016 als volgt:
Ik denk wel dat dit het huisje van mijn opoe Elsje Smit-Oost is. Al die bomen en het weggetje en aan het eind nog een huis, dat moet dan van Roelof Fledderus zijn. Kan eigenlijk niet missen !

Mevrouw Gina Raadgever-Smit stuurde op 7 november 2016 bijgaande foto van de achterkant van het boerderijtje van haar grootmoeder de weduwe Elsje Smit-Oost. De redactie is haar daarvoor zeer erkentelijk.
De foto is omstreeks 1965 gemaakt. De familie Smit woonde toen al een paar jaar elders. De man die toen in het boerderijtje woonde, onderhield blijkbaar zijn achtertuin niet. De kinderen op de zandweg zijn kinderen uit Capelle aan den IJssel.

Het mag duidelijk zijn dat de kunstenaar Johannes Mulders zijn houtskoolschets van het boerderijtje van de weduwe Elsje Smit-Oost heeft gemaakt. Die kunstenaar werkte wel ter plekke en tekende thuis geen ansichtkaarten of zwart-foto’s over. Hij zal de tekening hebben gemaakt in de tijd vóór 1963, toen de familie Smit nog in het boerderijtje woonde, toen was de achtergevel nog niet ontsierd met die merkwaardige metalen pijp.

De heer Fred van der Zanden meldde op 9 november 2016 het volgende.
Na de familie Smit woonde een zekere Brouwer in het boerderijtje. Hij kwam uit Haren bij Groningen. Ik weet zijn voornaam niet. Hij heeft zeker tot 1970 daar gewoond. Ik weet dit, omdat mijn vriendje ook op ut Kasteel woonde en wij wel bij hem kwamen. Hij leed aan astma. Hij leefde als een kluizenaar.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Na de heer Brouwer kwam het huis in het bezit van de familie Brakel, die op de plaats van het boerderijtje en nieuw woonhuis heeft laten bouwen.
De redactie heeft de afgebeelde kleurenfoto van de tegenwoordige bebouwing en het zandpad op 2 januari 2017 gemaakt.

Abracadabra-1276 abracadabra-495abracadabra-558

Posted in Boerdereeje, Deever, Keutereegie, Kuunst in de gemiente Deever, Saandweg, Tiekening, ut Kastiel | Leave a comment

Tekening van de Aachterstroate van Jan Planting

Het Museum van Smallingerland in Drachten heeft een grote verzameling tekeningen van de kunstenaar Jan Planting, waaronder een fraaie tekening van de Aachterstroate in Deever. Zie de bijgaande afbeelding. Jan Planting heeft deze tekening in augustus 1948 gemaakt.
De redactie van ut Deevers Archief heeft lang gezocht naar een goed gelijkende foto van dit getekende dorpsbeeld, maar heeft deze niet kunnen vinden. De redactie is vooralsnog van mening dat de kunstenaar de tekening ter plekke heeft gemaakt en dat daardoor aan deze tekening een zekere documentaire waarde moet worden toegevoegd. Het dorpsbeeld op de afgebeelde kleurenfoto wordt op de voorgrond ontsierd door gemeentelijke betuttelpaaltjes en bij het huis aan de linkerkant van de afbeelding staat een overbodig gemeentelijk metalen voorwerp waarin buurtbewoners opgeveegde boombladeren kunnen gooien.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto op 4 november 2017 gemaakt. De redactie stond bij het maken van deze kleurenfoto niet helemaal op dezelfde plek als de maker van de tekening in 1948. De redactie zal te gelegener tijd bij een nieuwe fotoronde deur de gemiente Deever een foto vanuit een positie in de buurt van de wit geverfde zwerfsteen maken. De redactie biedt de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief zijn excuses aan voor dit ongemak.
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief wordt tevens verwezen naar het bericht Beeld van de Aachterstroate in 1906.


Posted in Aagterstroate, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

Un tiekening van de kalkoom’s an de Deeverbrogge

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen zijn opgenomen in ut Deevers Archief, hoe liever het de redactie is. De redactie nodigt de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief te zeerste uit een goede scan van getekende of geschilderde Deeverse objecten voor opname in ut Deevers Archief ter beschikking te stellen.

In een van zijn schetsboeken heeft de kunstenaar Jan Thijs Boekholt op 28 september 2005 verdeeld over twee bladzijden – vandaar die vouw in het midden – een tekening – hij noemt het een reisschets – van de kalkovens bij de Drentse Hoofdvaart an de Deeverbrogge gemaakt. Zie afbeelding 1. De redactie heeft van Jan Thijs Boekholt toestemming deze fraaie tekening in ut Deevers Archief te tonen. De redactie is hem bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.

In 2014 heeft de kunstenaar Jan Thijs Boekholt op basis van de tekening in zijn schetsboek een fraaie aquarel gemaakt. Zie afbeelding 2.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in An de Deeverbrogge, de Kalkoo’ms, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Holtsnede ‘In ut Deeverse saand’ van Haarm Ellens

In de collectie van het Fries Museum in Leeuwarden is een inktafdruk op papier van de houtsnede ‘In het Dieverzand’ van de kunstenaar Harm Ellens aanwezig. Zie de bijgevoegde afbeelding. De afdruk heeft een breedte van 27,9 cm en een hoogte van 36,6 cm. De redactie van ut Deevers Archief weet niet of de houtsnede zelf bewaard is gebleven en hoeveel gesigneerde afdrukken Harm Ellens van deze houtsnede heeft gemaakt.
Harm Ellens is geboren op 20 augustus 1871 in Groningen. Hij is overleden op 22 september 1939 in Velsen-Zuid. Hij was schilder, aquarellist, reclametekenaar, pastellist, houtsnedenmaker, rietvlechter, sieradenontwerper, graficus, lithograaf, meubelontwerper en sierkunstenaar.
De houtsnede van een zandverstuiving ‘In het Dieverzand’ heeft hij gemaakt in de periode 1908-1920. De redactie van ut Deevers Archief weet helaas nog niet in welk jaar hij het hout voor dit kunstwerk heeft gesneden. In de periode 1908-1920 was hij directeur van de rijksrietvlechtschool in Noordwolde. De redactie weet helaas ook nog niet of Harm Ellens in die periode andere kunstwerken van onderwerpen uit de gemiente Deever heeft gemaakt.
Het is de redactie natuurlijk niet gelukt te achterhalen waar in ut Deeverse saand de kunstenaar zijn inspiratie heeft opgedaan. Om dit enigszins goed te maken toont de redactie hier maar wat graag een afbeelding van een zwart-wit ansichtkaart van de toen nog grote zandverstuiving met de toepasselijke naam de Witte Baarg’n aan de Bosweg uit de vijftiger jaren van de vorige eeuw.

Posted in de Deeverse bos, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Wat hef Rutger Bondam in Deever eskildert ?

De schilder Antonie de Jong maakte in het vierde kwart van de negentiende eeuw bijgaand afgebeeld schilderij met de naam ‘Portret van Rutger Bondam’. De kunstenaar Rutger Bondam is geboren op 25 januari 1817 in Amsterdam. Hij is overleden op 7 augustus 1896 in Den Haag.
Rutger Bondam trouwde op 19 november 1857 op 40-jarige leeftijd in Deever met de 27-jarige Aaltje Klaster. In de huwelijksakte is bij Rutger Bondam boekhouder als beroep vermeld. Hij is een zoon van kantonregter Pieter Christiaan Bondam en Aletta Debora Carolina van Noemer. Aaltje Klaster is geboren op 1 januari 1830 op Kalteren. Zij is een dochter van arbeider Hendrik Roelofs Klaster en Jantje Hendriks Haveman. Bij het huwelijk werd de dochter Cornelia van de ongetrouwde Aaltje Klaster gewettigd. Aaltje Klaster overleed op 23 maart 1917 in Den Haag.
In de database van het Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis staat bij Rutger Bondam vermeld dat hij amateurschilder en amateurtekenaar was. Hij schilderde en tekende vooral stillevens. Hij zal rond het jaar 1857 dat hij met Aaltje Klaster trouwde in Deever hebben gewerkt en gewoond. De genoemde database vermeldt niet wat Rutger Bondam in Deever heeft geschilderd en getekend. In 1863 zijn Rutger Bondam en Aaltje Klaster verhuist naar Amersfoort.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Jan Planting hef de voat an de Brogge etiekent

Het Museum van Smallingerland in Drachten heeft een grote verzameling tekeningen van de kunstenaar Jan Planting in depot of in bruikleen aan andere museums gegeven, waaronder een fraaie potloodtekening op papier van de voat an de Deeverbrogge. Zie de bijgaande afbeelding van deze tekening. Jan Planting heeft deze tekening op 28 augustus 1948 gemaakt.
De redactie van ut Deevers Archief heeft lang gezocht naar een goed gelijkende foto of ansichtkaart uit omstreeks 1948 van dit getekende vaartbeeld, maar heeft deze helaas niet kunnen vinden. De redactie is van mening dat de kunstenaar de tekening ter plekke an de Deeverbrogge heeft gemaakt – per slot van rekening had hij voor zijn tekening alleen een potlood en een stuk papier (schetsboek) nodig – en dat daardoor aan deze tekening wellicht een zekere documentaire waarde zou kunnen worden gehecht.
Het getekende vaartbeeld toont aan de rechterkant de Leggeler kaante – de stille kaante – van de voat. In de Drentse Hoofdvaart is een vrachtboot te zien. Aan de linkerkant zijn in de verte van de drie kalkovens van Concordia de schoorsteen te zien. Helemaal aan de linkerkant tekende Jan Planting een boerderij. De vraag is of deze boerderij an de Deeverbrogge stond of dat Jan Planting de kunstzinnige vrijheid heeft genomen deze aan de tekening toe te voegen.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de twee afgebeelde kleurenfoto gemaakt op respectievelijk 18 november 2022 en 18 december 2022.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op vrijdag 18 november 2022.

Afbeelding 3
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op zondag 18 december 2022. 

Posted in An de Deeverbrogge, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

De Oele op ut pièdemaarktturrein in Deever

Ten tijde van de uitvoering in 2019/2020 van het volstrekt overbodige met dik belastinggeld betaalde gemeentelijke project Diever op Dreef moest ook ut maarkturrein an de Bosweg in Deever het zwaar ontgelden. Oeroude ekkelboom’m -echte CO2 slurpers- moesten rücksichtlos het veld ruimen voor ruimte voor zwarte shakespearepropaganda en voor het overbodige onrendabele verloederende faillerende geldgebrekkige V.V.V.-kantoor op ut pièdemaarktturrein.
De kettingzaagvirtuoos Henry Koeling -de Henry Moore onder de kettingzaagkunstenaars- uut Deever mocht zijn talenten (tegen een vorstelijk honorarium ?) botvieren op een door de gemeente Westenveld vernielde ekkelboom in de wal van de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Dat eindigde met een houten uil, zie afbeelding 1. En onder de uil is een nest jonge uilen te zien, zie afbeelding 2. Heeft Henry Koeling voor dit deel van het kettingzaagwerk een mini-kettingzaagje gebruikt ? En als ware het een dure vleeskoe van een veehouder in de prairie van het Wilde Westen van Noord-Amerika, bracht Henry Koeling zijn eigen brandmerk (handelsmerk ?) op de vernielde ekkelboom aan, zie afbeelding 3.
De gemeente Westenveld heeft als mitigerende, compenserende en gewetensussende maatregel naast de vernielde ekkelboom een jong ekkelboompie geplant.
De uil is het symbool van de nacht en de dood. De uil is het symbool voor degenen die de duisternis liefhebben: ongelovigen en ketters. De uil is ook het symbool voor oude en stille wijsheid. Een uil ziet wat anderen niet zien. Een uil hoort wat anderen niet horen. De uil kan mensen helpen de diepere betekenis van dingen te zien en de verborgen schatten van het leven te ontdekken.
De redactie heeft de eerste drie hier afgebeelde kleurenfoto’s (afbeeldingen 1, 2 en 3) gemaakt op maandag 27 juli 2019. De redactie heeft de andere twee hier afgebeelde kleurenfoto’s (afbeeldingen 4 en 5) gemaakt op zondag 18 december 2022.
Voor sommigen in Deever is deze houten uil een totem, dan moet de vernielde ekkelboom een totemboom zijn. Het zal je maar gebeuren dat je bij het ochtendgloren in de Deeverse bos loopt -je waant je wellicht helemaal alleen op aarde- en dan opeens -en schijnbaar uit het niets- zie je vlak voor je zo’n grote uil geruisloos tussen de bomen door laveren.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Afbeelding 5

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Maarktturrein | Leave a comment

Ut saandstien’n beeltie De Oele in de Singelier

Als je aan een groot aantal mensen, die vandaag de dag in Deever woont, de vraag zou stellen waar de Oele is gebleven en wat Singelier betekent, dan zal zeker bijna honderd procent van de ondervraagden deze vragen negatief beantwoorden, laat staan dat ze op de hoogte zijn van het bestaan van de Oele.

De Oele
De Oele is een zandstenen beeldhouwwerkje dat hoog in de voorgevel van de lagere school an de Tusschendarp in Deever was ingemetseld. Dit is te zien op de bijgevoegde op 23 oktober 2012 gemaakte foto van de gekleurde pentekening van deze school. Deze pentekening hangt in de openbare basisschool met de naam ‘de Singelier’ in Deever.
Het beeld de Oele is bij de afbraak van de lagere school gelukkig niet gestolen, ook niet met het bouw- en sloopafval afgevoerd naar een puinbrekerij, ook niet voor veel geld aan een liefhebber verpatst, maar dankzij de inspanning van vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, dat is de plaatselijke heemkunduge vurening, in het bijzonder wijlen Bram Moesker, behouden gebleven.
Het in een periode van meer dan een halve eeuw door weer en wind en zure regen en ammoniak en stikstof en fijnstof en walm en rook uit de schoorsteen aangetaste zandstenen beeldhouwwerkje is na een grondige schoonmaakbeurt in de herfstvakantie van het jaar 2000 door wijlen Bram Moesker binnen in de lagere school met de naam ‘de Singelier’ ingemetseld. Dit is te zien op de bijgevoegde op 23 oktober 2012 door de redactie van ut Deevers Archief gemaakte foto van het beeld de Oele. Hij hangt bij de hoofdingang boven een grote groene met strooizout gevulde groenafvalcontainer.
De Oele wordt in veel culturen beschouwd als teken van wijsheid. Waar een mens in de duisternis rondtast, neemt de Oele met zijn scherpe gezichtsvermogen alles waar. Gelukkig zag de maker van dit beeldhouwwerkje daar de betrekkelijkheid wel van in, want al houwend beeldde hij de Oele met zijn tenen met grote scherpe grijpklauwen op de rand van een opengeslagen boek uit. Want ook een opengeslagen boek is als een teken van wijsheid te beschouwen. De grote vraag is natuurlijk: wie is de maker van het beeldhouwwerkje de Oele ?
Als je aan Deeversen, die jarenlang dagelijks langs de Oele aan de voorgevel van de lagere school an de Tusschendarp liepen of fietsten en soms ook wel naar de Oele zullen hebben gekeken, zou vragen of ze weten dat de Oele op het opengeslagen boek van de wijsheid zit, dan zullen de meesten die vraag met nee beantwoorden. Kijken, maar niet zien. Kijken, maar niet waarnemen.

De Singelier
De Oele hangt in de openbare basisschool met de naam De Singelier in Deever. Singelier is een woord in het Deeverse dialect, dat een verbastering, zeg maar vurdeeverdisering, is van het Nederlandse woord singulier, wat afwijkend, bijzonder of apart betekent. Het Deeverse dialect behoort tot de verzameling van Stellingswerfse dialecten. Het woord singelier is ook bij olde Deeversen in onbruik geraakt.
Het openbare lagere onderwijs in Deever werd eerst gegeven op een plaats in de hervormde kerk, daarna op een andere plaats in de hervormde kerk, daarna in een tot school verbouwde oude boerderij aan de brink, daarna in een nieuw gebouwde school an de Heufdstroate, daarna in een nieuw gebouwde school an de Tusschendarp en nu in de nieuw gebouwde school op de Westeresch.
Voor zo lang het zal duren, want op termijn zullen de drie basisscholen in Deever en in Wapse worden samengevoegd tot één brede basisschool, die na de sluiting van het Westeresch-filiaaltje van scholenmoloch Stad en Esch uut Möppel, zal worden gevestigd in het dan vrijkomende schoolgebouw.


Posted in Beeld, Kuunst in de gemiente Deever, Legere skoele in Deever, Tiekening | Reacties uitgeschakeld voor Ut saandstien’n beeltie De Oele in de Singelier

Un waètervaarfskildereegie uut de Olde Willem

De eigenaren van het vakantiehuis De Witte Raaf in de Olde Willem laten in het digitale gastenboek van hun webstee OpzoeknaardeWitteRaaf enige mooie kunstwerkjes van dankbare gasten zien, waaronder het bijgaand afgebeelde waterverfschilderijtje. De redactie van ut Deevers Archief toont dit kunstwerkje ook graag aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. Zie afbeelding 1.
De redactie stelt zich voor dat Mimi, de maakster van het waterverfschilderijtje, in het voorjaar van 2016 in vakantiehuis De Witte Raaf bij de tafel in de studeerkamer en bibliotheek en werkkamer en muziekkamer en atelier zat en daar op haar geheel eigen manier in het papieren gastenboek aquarelleerde wat ze door het raam van die ruimte zag of meende te zien. Zie afbeelding 2.
De mede-eigenaar van het vakantiehuis De Witte Raaf reageert wat betreft het kunstwerkje als volgt. ‘Het is me niet gelukt te achterhalen wie de maakster is en wat de titel is. U mag het wat mij betreft gebruiken op uw site. De tekening staat in ons gastenboek, dus ik neem aan dat het dan mag.’
De redactie hoopt uiteraard dat schilderes Mimi dit bericht leest en bereid is te reageren.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in de Olde Willem, Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

Un kriettiekening van de Kleine Peperstroate

De foto voor de hier afgebeeld zwart-wit ansichtkaart van de Kleine Peperstroate en het kerkgebouw en de gemeentelijke toren an de brink van Deever is uitgegeven in mei 1950 en was te koop bij kantoonboekhandel Roelof (Roef) van Goor an de Kruusstroat in Deever, dus ruim vóór de restauratie van de kerk in 1956/1957. Dit is ook af te leiden uit de plaats van de wijzerplaat boven het galmgat in de toren, die eigendom is van de gemiente Deever. Bij de restauratie in 1956/1957 zijn de wijzerplaten naast de galmgaten geplaatst.
Het boerderijtje van de familie Wijnand Hunneman op de hook van de Aachterstroate en de Kleine Peperstroate, te zien aan de linkerkant van de hier afgebeelde ansichtkaart, was in 1950 gelukkig nog niet de vernieling ingejaagd door de sloopzuchtige, niets met het oude schilderachtige Deever ophebbende, burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) en de zijnen. Ook de schuur van de beruchte N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma, te zien aan de rechterkant van de foto, stond er toen nog.
Voor Willem Barend van Marle was dit dorpsbeeld, evenals voor andere kunstenaars, een inspiratiebron. Het inspireerde hem tot het maken van de hier afgebeelde krijttekening. De redactie weet nog niet wanneer hij deze krijttekening heeft gemaakt. Wellicht tussen 1945 en 1950 ? De redactie heeft wel het vermoeden dat hij deze krijttekening ter plekke heeft gemaakt
Over de persoon Willem Barend van Marle is weinig bekend. Althans de redactie van ut Deevers Archief heeft op het internet zo goed als niets over hem kunnen vinden. Hij is geboren op 11 september 1909 in de stad Groningen. Hij woonde in de stad Groningen aan de Guldenstraat en aan de Heresingel. Hij is op 20 december 1988 overleden. Van Marle was in de Tweede Wereldoorlog gewestelijk bestuurder van de Nederlandsche Kultuurkamer in Groningen.
Het origineel van de hier afgebeelde krijttekening was in het bezit van de Deeverse dorpsfiguur en alles-van-Deever-weter en alles-van-Deever-verzamelaar Jans Roelof Tabak.
De dochter van wijlen Jans Roelof Tabak heeft vanwege de verkoop van het door wijlen Jans Roelof Tabak bewoonde voorhuis van zijn boerderij an de Aachterstroate (vrogger de Saandhook) helemaal leeg moeten ruimen en heeft daarbij heel veel spullen, heel veel papperassen, heel veel geschiedkundig waardevol materiaal, heel veel geschiedkundig waardevolle oude foto’s, enzovoort, enzovoort, rücksichtlos in de afvalcontainer gegooid. Wellicht is het schilderij ‘Diever’ van Willem Barend van Marle ook in die afvalcontainer beland ? Dat zou toch echt wel een gevalletje van erg jammer zijn.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op maandag 8 juni 2020. Het boerderijtje van de familie Hunnenman stond op de plek waar de politieauto op de hier afgebeelde kleurenfoto is te zien.

Posted in Ansichtkoate, Jans Roelof Tabak, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

Un neet soon olde etse van Cock Overeem

De kunstenaar Cock Overeem komt oorspronkelijk uit Veenendaal. Hij heeft zijn opleiding genoten aan de kunstacademie in Arnhem (vrije kunst) en volgde later in Amersfoort de lerarenopleiding. Hij is 37 jaar werkzaam geweest als leraar creatief tekenen en handarbeid en kunstgeschiedenis en kunstbeschouwing aan het Thamen College in Uithoorn.
Naast het lesgeven was hij zelf creatief bezig en specialiseerde hij zich in etsen en in gepointilleerde tekeningen.
Cock Overeem heeft de bijgaand afgebeelde ets met de titel ‘Diever’ gemaakt met oog voor detail. Het kunstwerk is met veel geduld en toewijding gemaakt en dat straalt het werk ook uit. De ets is niet groot, slechts 11 cm breed en 9 cm hoog. Hij heeft de ets ‘Diever’ gemaakt in de tachtiger of negentiger jaren van de vorige eeuw. De redactie moet de precieze datum nog bij de kunstenaar informeren.
Het mag duidelijk zijn dat het geëtste dorpsbeeld uit kunstzinnig oogpunt niet sprekend gelijkend hoeft te zijn en gelukkig niet sprekend gelijkend is geworden aan het werkelijke dorpsbeeld op dat standpunt. De kunstenaar heeft waarschijnlijk ergens op ut Swatte Pattie, ut pattie tuss’n de Heufdstroate bee kapper Gièt Vierhoo’m en ut Bultie (de Vlasstroate) een foto van het dorpsbeeld gemaakt en deze foto in zijn atelier als voorbeeld voor zijn ets gebruikt.

Posted in Ets, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Un skildereeje van un Mariabeeld in de Mariakapelle

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen zijn opgenomen in ut Deevers Archief, hoe liever het de redactie is.

De redactie is de realistisch kunstschilder mevrouw Anneke Boers-Hoogeveen uit Hoogersmilde bijzonder erkentelijk voor haar toestemming een afbeelding van haar olieverfschilderij ‘Mariabeeld in Sint Pancratiuskerk in Diever’ te mogen tonen in ut Deevers Archief. Het schilderij heeft een breedte van 30 cm en een hoogte van 60 cm.
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief kan mevrouw Anneke Boers-Hoogeveen volgen op haar eigen mooie webstee Anneke Boers – Realistisch kunstschilder.

Op het hier afgebeelde schilderij is niet helemaal goed te zien dat in de huwelijkskapel van de kerk aan de brink van Deever een beeld van Onze Lieve Vrouwe Maria te zien. De redactie attendeert de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief daarom op de volgende afgebeelde foto in ut Deevers Archief. De redactie weet nog niet wanneer dit beeld daadwerkelijk en ten tijde van welk cultureel evenement in de huwelijkskapel heeft gestaan. Wie van de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief kan daar duidelijkheid over verschaffen ? De plaatser van het Mariabeeld trachtte bij de bezoeker van de kerk de suggestie te wekken in de vroegere Mariakapel te zijn. Voor kunstenares Anneke Boers-Hoogeveen was het zien van het beeld van Maria in de vroegere Mariakapel een vroom object om te schilderen. Het schilderij nodigt uit tot een moment van stil stilstaan.

Het kerkgebouw an de brink van Deever was vóór 1598 het kerkgebouw van de rooms-katholieke geloofsgemeente. De kerk was gewijd aan Sint Pancras en had acht altaren. Het kerkgebouw an de brink van Deever wordt tegenwoordig erg vaak en erg te onpas Sint Pancratius-kerk of Pancratius-kerk genoemd. What the hell is going on.
Het voornaamste altaar was het altaar voor Sint Pancras. De andere zeven altaren waren voor het Heilig Kruis, Sint Stephanus, het Heilig Sacrament, Onze Lieve Vrouwe, Sint Maarten, Sint Antonie en Sint Anna.
Het altaar voor Onze Lieve Vrouwe bevond zich vrijwel zeker in een kapel aan de oostkant van de zuidbeuk. Deze zogenoemde Mariakapel is na de grote restauratie in de vijftiger jaren van de vorige eeuw ingericht als huwelijkskapel.
Zie ook het bericht Elk joar un vette kiepe uut elk huus in Vledder.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

Ut eulievaarfskildereeje Ode aan Shakespeare

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen zijn opgenomen in ut Deevers Archief, hoe liever het de redactie is.
De redactie is de realistisch kunstschilder mevrouw Anneke Boers-Hoogeveen uit Hoogersmilde bijzonder erkentelijk voor haar toestemming een afbeelding van haar olieverfschilderij ‘Ode aan Shakespeare’ te mogen tonen in ut Deevers Archief. Het schilderij heeft een breedte van 60 cm en een hoogte van 50 cm.
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief kan mevrouw Anneke Boers-Hoogeveen volgen op haar eigen mooie webstee Anneke Boers – Realistisch kunstschilder.
Mevrouw Anneke Boers-Hoogeveen schreef het volgende:
Dank u voor de interesse in mijn schilderij van Shakespeare. Ik heb uw hobbywebstee bekeken en vind het erg leuk dat u daar een afbeelding van mijn schilderijen in wilt opnemen.
Het schilderij ‘Ode aan Shakespeare’ heb ik geschilderd, toen we als Schilderskring Diever -waar ik actief lid van ben- in het jaar 2019 voor de zomerexpositie in de kerk aan de brink van Diever, Shakespeare als inspiratiebron hadden. Het schilderij is een geheel eigen compositie, waarbij ik mij heb voorgesteld hoe Shakespeare in zijn tijd zou hebben zitten schrijven bij kaarslicht en met veer en inkt. Ik heb het geschilderd in olieverf.

Aantekeningen van de reactie van ut Deevers Archief
De grote vraag is: heeft -gelet op haar uitleg- de realistisch kunstschilder mevrouw Anneke Boers-Hoogeveen met het olieverf op doek schilderij ‘Ode aan Shakespeare’ een realistisch kunstwerk geschapen of niet ?

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

Un tiekening van ut hüsie van Teunis Kuper

De redactie van ut Deevers Archief heeft nog niet kunnen uitvogelen of tekenaar Johannes Minderaa zijn hier afgebeelde pentekening uit 1975 ter plekke op ut Kastiel in Deever heeft getekend of thuis heeft nagetekend van een foto of een ansichtkaart. Tekenaar Johannes Minderaa maakte deze tekening in opdracht van de eigenaren Ron Zegers en Eefke Steketee van de museumboerderij met de wel erg oorspronkelijke naam de Boerderij, adres Brink 2 in Deever.
Een hele serie pentekeningen van objecten in Deever van tekenaar Johannes Minderaa is zo in de vorm van een ansichtkaart in de Boerderij verkocht geweest. De redactie brengt voor de tekenaar Johannes Minderaa en de hiervoor genoemde eigenaren van museumboerderij de Boerderij alsnog driewerf hulde uit: hulde, hulde, hulde. De redactie zal in ut Deevers Archief -deo volente- alle tekeningen tonen, die Johannes Minderaa in 1975 heeft gemaakt voor museumboerderij de Boerderij. De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief klikke voor een stand van zaken aan de rechterkant van het scherm op het onderwerp Johannes Minderaa.
De redactie herinnert zich uit zijn jeugd dat in het huisje achter de drie eiken op ut Kastiel het echtpaar Teunis Mulder (die in de Deeverse volksmond Teunis Kuper werd genoemd) en Maria Houwer woonde. Teunis Mulder is geboren op 26 maart 1883 in Dwingel en is overleden op 17 november 1976 op 93-jarige leeftijd in Deever. Maria Houwer is geboren op 5 oktober 1885 in Deever en is overleden op 24 november 1969 in Deever.
Ludina Mulder was een dochter van Teunis Mulder en Maria Houwer. Zij is geboren op 24 juni 1913 en is overleden op 11 april 1989. Ludina Mulder trouwde op 29 augustus 1936 met Hendrik Rozeboom. Hendrik Rozeboom is geboren op 5 juli 1909 in Wittelte. Hij is overleden op 18 augustus 1973 in Deever.
De redactie weet nog niet precies of direct na het overlijden van Teunis Mulder in 1976 zijn dochter Ludina Mulder, de weduwe van Hendrik Rozeboom, en haar ongetrouwde zoon Teunis Rozeboom in het huisje zijn gaan wonen. Na het overlijden van Ludina Mulder in 1989 bleef Teunis Rozeboom hier eerst alleen wonen, later met vriendin Rita Kristeerius. Teunis Rozeboom is geboren op 12 oktober 1937, hij is in 2018 op 80-jarige leeftijd overleden in Deever. In 2021, een paar jaar na het overlijden van Teunis Rozeboom, is het huisje verkocht. De redactie heeft wat voor wat meer gegevens over de familie Rozeboom nog enig huiswerk te doen.
De nieuwe eigenaren (Drentenierders ?) hebben het huisje nogal laten verbouwen, maar ze hebben gelukkig het witgekalkte kalkzandstenen pothokke laten staan. Pothokk’n bint Deevers aarfgood, doar meu’j mit de fikk’n van ofblie’m, ai’j dat moar good in de reek’n hept.
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto’s gemaakt op dinsdag 19 april 2022.
De redactie zal te gelegener tijd en zeker niet met geschwinde spoed en ook niet in gestrekte draf enig kleurenfoto’s van de verbouwde woning aan dit bericht toevoegen.





Posted in Ansichtkoate, Johannes Minderaa, Keutereegie, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening, ut Kastiel | Leave a comment

Un pentiekening van de Peperstroate en de kaarke

In oude kranten is veel te vinden over het openluchtspel in het openluchttheater an de Heezeresch bee Deever. In juni 1951 verscheen bijgaande pentekening van de tekenaar Bert Bouwman in een landelijke krant. Het is duidelijk te zien dat de pentekening een kopie is uit een krant, een beetje bruin geworden.
De redactie van ut Deevers Archief heeft zich een slag in het vierkant gezocht, teneinde te achterhalen in welke krant deze pentekening is gepubliceerd, maar dat is helaas niet gelukt. Weer zo’n gevalletje van jammer. Weer zo’n tegenvallertje. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet in welke krant deze pentekening heeft gestaan ? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers weet waar het origineel van deze pentekening aan de muur hangt ? Maar zo’n leuke pentekening van de Peperstroate en de kaarke an de brink van Deever is toch maar mooi wel weer een mooi fragmentje uit het verleden van de kunst in Deever.

De redactie heeft het vermoeden dat de kunstenaar niet een foto als voorbeeld heeft gebruikt, maar dat hij de pentekening ter plekke heeft gemaakt, gelet op de ‘snelle lijnen’ in de tekening. Het is duidelijk te zien dat de tekenaar haast had. Maar hij heeft zelfs de schuur naast café Brinkzicht getekend ! En let op het mannetje aan de linkerkant in de tuin achter het oude boerderijtje, het lijkt alsof hij an ut eà’pl rooi’n is. En dat in juni ? Bert Bouwman was ’s avonds in het openluchttheater om voor die landelijke krant wat ‘penneschetsen’ van de spelers van Driekoningenavond te maken.
Van de grafisch ontwerper, illustrator, pentekenaar, tekenaar, typograaf, vervaardiger van houtsneden Bert Bouman zelf zijn wel gegevens te vinden.
De kunstenaar schreef bij zijn pentekening: Een paar dagen geleden raakte ik (voor ’t eerst van m’n leven) in het dorpje Diever verzeild, in de zuid-west hoek van Drente. Mijn bedoeling was hier wat te tekenen en schetsen te maken, maar van die schetsen is weinig terecht gekomen. Wel waren er de verwachte Saksische boerderijen om de brink, en de bomen en het hoge gras ruisten er inspirerende genoeg. …… 

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Peperstroate, Tiekening | Leave a comment

Ut anplakbiljet van de oam’d van de dree keunings

De toneelvereniging in Deever voerde in 1951 het toneelspel Driekoningenavond van William Shakspeare op in het openluchttheatertje an de Heezeresch bee Deever.
De redactie van ut Deevers Archief is een groot liefhebber van het tonen van mooie afbeeldingen uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief.
Bijgaand afgebeelde tekening is onderdeel geweest van een degelijk ouderwets papieren aanplakbiljet, waarmee en waarop reclame werd gemaakt voor dit eup’mlogtspel. De redactie heeft helaas niet de beschikking over dat volledige aanplakbiljet.
Maar wie kon in Deever en elders ontkomen aan die grote aanplakbiljetten ? Het aanplakbiljet hing zelfs bij de plaatselijke slager. Het aanplakbiljet hing ook bij de voorverkoopadressen in Assen, Emmen, Hoogeveen, Meppel en Steenwijk. Bij de voorverkoopadressen was ook een folder met gegevens over de voorstellingen te verkrijgen. Zie afbeelding 2.
Allemaal eendere aanplakbiljetten van het soort, dat het vaker van het aantal moest hebben dan van de kwaliteit. In ferme letters en stoere regels werd kond gedaan van het feit dat in openluchttheatertje in de prachtige bossen van Deever opvoeringen zouden plaats vinden van Shakespeare’s Driekoningenavond en wel op 22, 26 en 40 juni en 7, 11 en 14 juli 1951.
Maar de tekening op het aanplakbiljet met reclame voor de Driekoningenavond was bepaald wel van goede kwaliteit ! Zie de bijgevoegde afbeelding.
Desalniettemin nochtans evenwel is de bijgaand afgebeelde tekening (afbeelding 1) toch maar weer een fraai fragmentje uit de vroege geschiedenis van de toneelvereniging in Deever. De redactie beschouwt deze tekening (afbeelding 1) toch echt wel een beetje als een soort van kunst.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Eup’mlogtspel, Kuunst in de gemiente Deever, Shakespeare prullaria, Shakespearitis, Tiekening | Leave a comment

De storm bee ut eilaand van Prospero

De toneelvereniging in Deever voerde in 1948 het toneelspel de Storm van William Shakspeare op in het openluchttheater an de Heezeresch bee Deever. De redactie van ut Deevers Archief is een groot liefhebber van het tonen van mooie afbeeldingen uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief.
Bijgaande tekening is onderdeel geweest van een degelijk ouderwets groot papieren aanplakbiljet, waarmee en waarop reclame werd gemaakt voor dit eup’mlogtspel.

In het toneelspel De Storm is Prospero door zijn meineedige broer Antonio verbannen naar een eiland. Door stom toeval zeilt Antonio voorbij dit eiland. Prospero gebruikt zijn magische gave om elementen en geesten aan te roepen en zo een storm te veroorzaken, die het schip met daarop Antonio doet zinken. Op het aanplakbiljet is het zinkende zeilschip te zien.

De redactie heeft helaas niet de beschikking over dat volledige aanplakbiljet. Desalniettemin nochtans evenwel is de tekening op bijgaande afbeelding toch maar weer een fraai fragmentje uit de vroege geschiedenis van de toneelvereniging in Deever. De redactie beschouwt deze tekening toch ook echt wel een beetje als een soort van kunst.

Posted in Eup’mlogtspel, Kuunst in de gemiente Deever, Shakespeare prullaria, Shakespearitis, Tiekening | Leave a comment

Un tiekening van ut Aar’mhuus an de Grönnegerweg

De kunstenaar Jaap Berk heeft bijgaand afgebeelde mooie pentekening van ut Aar’mhuus an de Grönnegerweg bee Deever gemaakt in december 2010. Dat is in het pad rechts naast de boom op de voorgrond te herkennen. Die pentekening is toch maar weer een mooi fragmentje uit het kunstverleden in de gemiente Deever.
De redactie van ut Deevers Archief is naarstig op zoek geweest naar gegevens van de hem tot nu toe onbekende kunstenaar Jaap Berk, maar heeft deze helaas nog niet kunnen vinden. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief heeft wel gegevens van de kunstenaar Jaap Berk ? De redactie verneemt deze graag, teneinde deze met geschwinde spoed en in gestrekts draf aan dit bericht te kunnen toevoegen. De redactie zou ook graag willen weten of de kunstenaar deze tekening ter plekke heeft gemaakt of dat hij als voorbeeld gebruikt heeft gemaakt van een foto.
En hangt deze tekening ergens in het in het Armenwerkhuis gevestigde Landhotel Diever ?

Posted in Aar'mhuus, Grönnegerweg, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Wie hef disse tiekening van de Oll’ndeeverse meule ?

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief (papier scannen en vervolgens selectief in de oud-papier-bak gooien) bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever zo nu en dan een document waarvan de redactie het de moeite waard dit te tonen in ut Deevers Archief.
Zo vond de redactie een A4-tje met daarop een afbeelding van een tekening van de meule van Oll’ndeever. De redactie herinnert zich dat hij dat A4-tje met daarop een afbeelding van een tekening van de meule van Oll’ndeever omstreeks 2002, dat is alweer zo’n twintig jaar geleden, kreeg van wijlen de heer Koene Sietse Gerritsen, mede-oprichter en eerste voorzitter van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. De redactie is wijlen de heer Koene Sietse Gerritsen hiervoor postuum alsnog dank verschuldigd. De redactie weet niet of wijlen de heer Koene Sietse Gerritsen in het bezit was van het origineel van deze tekening.
De redactie zou bijzonder graag in het bezit willen komen van een digitaal bestaand van een scherpe foto van de originele tekening of wellicht een digitaal bestand van een scan van de originele tekening, teneinde bijgaande afbeelding door een beter exemplaar te kunnen vervangen.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet waar deze tekening aan de muur hangt ? De redactie weet helaas niet wie de amateur-kunstenaar is van deze tekening en in welk jaar deze tekening is gemaakt. En heeft de amateur-kunstenaar de tekening ter plekke gemaakt of heeft hij een foto als voorbeeld gebruikt ? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie daarover informeren ?

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Meule van Oll’ndeever, Oll'ndeever, Tiekening | Leave a comment

Putret van de boerdereeje van Henduk en Hendukkie

Op 9 juni 2022 ontving de redactie van ut Deevers Archief een foto van een schilderij van de boerderij van Hendrik Nijboer en Hendrikje Oosterveen an de Wittelerweg in Oll’ndeever van hun jongste zoon Hendrik (Henk) Nijboer. Hij schrijft: ‘Deze foto is genomen van het schilderij van de boerderij, zoals m’n ouders deze hebben laten bouwen in 1939. Een bevriend kunstschilder heeft dit schilderij gemaakt. Later heeft Willem Krol een flink stuk aan de boerderij laten bouwen.’
Op 18 juni 1922 meldde Henk Nijboer dat Harm Hagen het schilderij in 2001 heeft gemaakt, met een oude foto als voorbeeld en op basis van zijn uitleg over hoe de boerderij er toen uitzag.
Het oude boerderijtje van Hendrik Nijboer en Hendrikje Oosterveen brandde in 1939 af.
De redactie is Henk Nijboer bijzonder erkentelijk voor zijn toestemming een afbeelding van dit schilderij te mogen tonen in ut Deevers Archief. De redactie zal te gelegener tijd en zeker niet met turbo spoed en ook niet in turbo draf enige eigen kleurenfoto’s van de toestand ter plekke van Wittelerweg 4 in Oll’ndeever aan dit bericht toevoegen. De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief moet het tot dan even stellen met de volgende google-maps afbeelding. Met excuses voor dit ongemak.

Posted in Boerdereeje, Kuunst in de gemiente Deever, Oll'ndeever, Skildereeje | Leave a comment

Jean François Obbes stön op de Westeresch

Op het blad voor de maand september 2022 van de zogenaamde ‘historische kalender’ van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is ter illustratie bijgaande afbeelding van een pentekening van Jean François Obbes opgenomen.
De pentekening heeft als titel ‘Oldendiever, zicht op Diever’. De tekenaar heeft voor deze pentekening vermoedelijk geen foto als voorbeeld gebruikt, maar heeft de tekening vermoedelijk ter plekke op de Westeresch in Oll’ndeever gepend.
Jean François Obbes is geboren op 30 november 1869 in Assen. Hij is overleden op 16 december 1963 in Voorschoten. Hij was rond 1916 een langere tijd werkzaam in de gemiente Deever. Maar waar of bij wie was Jean François Obbes in die tijd in Deever in de kost ?
De redactie van ut Deevers Archief vermoedt daarom dat de hier afgebeelde tekening rond 1916 is gemaakt. De redactie heeft ook het vermoeden dat hij toch wel een flink aantal andere tekeningen in de gemiente Deever moet hebben gemaakt.
De redactie toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen zijn opgenomen in ut Deevers Archief, hoe liever het de redactie is. De redactie zou daarom graag bij hem onbekende tekeningen van objecten in de gemiente Deever van Jean François Obbes in ut Deevers Archief willen tonen. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie helpen aan goede scans van tekeningen van Jean François Obbes ?

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

Un olde tiekening van Jan Planting

De redactie van ut Deevers Archief toont heel graag mooie tekeningen van onderwerpen uut de gemiente Deever.
En zoals het in het fototijdperk meestal met getekende onderwerpen uut de gemiente Deever gaat, is ook voor deze tekening een zwart-wit ansichtkaart als voorbeeld gebruikt. Deze ansichtkaart is hier ook afgebeeld.
Jan Planting, de overtekenaar van deze ansichtkaart, heeft de vrijheid genomen niet al het zichtbare op de ansichtkaart over te tekenen. De redactie vindt het desalniettemin toch wel een hele mooie kunstige tekening.
Hij heeft deze tekening gedateerd op 24 augustus 1948.
Het was bij de redactie niet bekend dat de getoonde zwart-wit ansichtkaart al in 1948 is uitgegeven. In ut Deevers Archief is wel het hier getoonde exemplaar van de ansichtkaart aanwezig. Deze kaart is in november 1954 uitgegeven door Hendrik Mulder, Drogisterij ‘de Gaper’, Diever, Drenthe.

abracadabra-556abracadabra-555

Posted in Ansichtkoate, Kaarke an de brink, Kuunst in de gemiente Deever, Peperstroate, Tiekening | Leave a comment

Un old skildereeje van de Heufdstroate in Deever

In het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is de volgende mini-essay (nummer 22) over de Deeverse schilderijen van de in Noordwolde geleefd hebbende, maar in Deever geboren kunstschilder Hans Kuiper met een zwart-wit afbeelding van het schilderij ‘Gezicht op Diever’ uit ± 1912 gepubliceerd. Zie de bijgaande afbeelding van de betreffende bladzijde uit het genoemde fotoboekje.

22 – Diever – Hoofdstraat – Gezicht op Diever – ± 1912
De in de Hoofdstraat (adres Diever 129) van Diever geboren fotograaf en schilder Hans Kuiper maakte van onderwerpen uit Diever ook een aantal schilderijen. In de catalogus van zijn kleinzoon Hermannus Deuling is het hier afgebeelde doek Gezicht op Diever onder nummer 518 te vinden. Links is de Hoofdstraat in de buurt van de dokterswoning te zien. Rechts achter de bomen is de toren van de Nederlands Hervormde Kerk zichtbaar. Het olieverfschilderij is omstreeks 1912 gemaakt.
Het eveneens omstreeks 1912 gemaakte schilderij Laantje in Diever is in de genoemde catalogus onder nummer 520 geregistreerd.
Hans Kuiper was op Zorgvlied bevriend met mr. Lodewijk Guillaume Verwer en dr. Julius Johannes Verwer. Hij heeft tussen 1900 en 1910 in opdracht van de gebroeders Verwer een aantal doeken geschilderd.
De genoemde catalogus vermeldt Brug in ’t Bosch te Zorgvlied (nummer 104), Lodewijk Guillaume Verwer (nummer 109), Landweg in Zorgvlied (nummer 110) en Familie Leemkoel (nummer 120).
Het schilderij Landweg in Zorgvlied heeft lange tijd in Vancouver in Canada gehangen, maar is in ruil voor twee flessen jenever terug in Nederland. Het mooie schilderij Familie Leemkoel hangt in de directiekamer van het Sint Joseph Ziekenhuis in Harlingen.
De nazaten van Hans Kuiper hebben een aantal van de genoemde schilderijen gekocht van de familie Verwer.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het schilderij ‘Gezicht op Diever’ was in 1998, toen de tekst voor het fotoboekje ‘Diever, Ie bint ’t wel …’ is geschreven, in het bezit van Hermannus Deuling, een kleinzoon van Hans Kuiper.
De in het fotoboekje ‘Diever, Ie bint ’t wel …’ opgenomen afbeelding is bijgaande zwart-wit afbeelding, die de redactie in 1998 heeft gemaakt, thuis bij Hermannus Deuling.
De redactie is bezig uit te zoeken wie de actuele eigenaar van dit schilderij is en waar het schilderij zich bevindt, teneinde mogelijk zelf een kleurenfoto van het schilderij te kunnen maken en deze eigengemaakte afbeelding te tonen in ut Deevers Archief, want de trouwe bezoekers van ut Deevers Archief hebben daar wel recht op.
Tot zolang is van het schilderij bijgaande kleurenfoto uit de fotoverzameling van mevrouw Margje Dekker-van der Meulen uit Alkmaar te zien. De waarde heer Fred Jansen – secretaris van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever – stuurde deze kleurenfoto op 23 december 2017 naar de redactie. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk.
Op de kleurenfoto is duidelijk te zien dat het schilderij met name vanwege de ernstig gecraqueleerde verf erg hard toe is aan een grondige restauratie.
In de tekst staat dat het standpunt van de schilder in de buurt van de dokterswoning lag, maar het zal bij nadere beschouwing meer in de buurt van de voormalige burgemeesterswoning hebben gelegen.
De vraag is eigenlijk niet of Hans Kuiper het schilderij ter plekke heeft geschilderd, dat deed hij niet, nee de vraag is meer of zijn eigen foto van de situatie op het schilderij en of het betreffende glasplaatnegatief door hem is bewaard en bewaard is gebleven. De redactie heeft het vermoeden dat dit niet het geval is.

Posted in Diever, ie bint 't wel ..., Hans Kuiper, Heufdstroate, Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje, Toor'n an de brink, Topstuk | Leave a comment

Tinus Ponne hef de toor’n an de brink ok eskildert

Ook aquarelist, schilder, tekenaar en verzekeringsagent Jentinus (Tinus) Ponne heeft de gemeentelijke toren aan de brink van Deever geaquarelleert, zeg maar met waterverf geschilderd. Het aquarel heeft een breedte van 31 cm en een hoogte van 45 cm. Zie de bijgaande afbeelding. Hij schilderde dit bijna sepiakleurige dorpsbeeld in een expressionistische stijl.
Jentinus (Tinus) Ponne is geboren op 3 oktober 1910 in Möppel en is op 27 april 1967 op Rünerwold overleden. Hij heeft het grootste deel van zijn leven in Möppel gewoond. Jentinus (Tinus) Ponne verkocht veel van zijn werken, zijn werken waren veelgevraagd, desalniettemin bleef hij zijn hele leven werken als verzekeringsagent.
De redactie van ut Deevers Archief weet niet in welk jaar het afgebeelde aquarel is gemaakt. De redactie weet ook niet of Jentinus (Tinus) Ponne het waterverfschilderij ter plekke heeft gemaakt of dat hij als voorbeeld een foto of een ansichtkaart heeft gebruikt.
Als hij het schilderij ter plekke heeft gemaakt, dan heeft hij dat in elk geval gedaan vóór de afbraak van het aan de linkerkant van het schilderij zichtbare erfgoedboerderijtje van Roelof Hunneman en Trijntje van Eijk in de vijftiger jaren van de vorige eeuw. Als hij bijgaand afgebeelde zwart-wit ansichtkaart als mogelijke bron van inspiratie voor zijn mooie aquarel heeft gebruikt, dan heeft hij een expressionistisch dorpsbeeld uit het eind van de dertiger jaren van de vorige eeuw geschilderd.
Het aquarel is ook afgebeeld op bladzijde 32 van het boek ‘Drentse kerken in de beeldende kunst’ van dr. Roel Sanders, dat in 2003 is uitgegeven door de Stichting Drents-Overijsselse Kerken.
De afbeelding van het aquarel van Jentinus (Tinus) Ponne is toch maar weer een mooi kleurenfragmentje uit de kunstgeschiedenis in de gemiente Deever.


Posted in Ansichtkoate, Aquarelle, Kuunst in de gemiente Deever, Peperstroate, Toor'n an de brink | Leave a comment

Un skier kuunstwaark van gesinterde bakstien’n

In het niet zo verre verleden zijn op Woater’n in zo genoemde ‘wandelende’ veldovens stenen gebakken voor het bouwen van boerderijen. Wat toen kon, dat moet nu nog steeds kunnen. Sterker nog. Dat moeten we zelf kunnen, dachten enige enthousiastelingen op Zorgvlied, niet te zeer gehinderd door kennis.
In 2019 is eerst een proef gedaan met een kleine veldoven om ervaring op te doen met onder meer de beheersing van de temperatuur bij het stoken en de toe te passen hoeveelheid turf tussen de lagen steen bij het opbouwen van de oven. Bij de proefoven zijn enkele grote en vele kleine stookgaten en een schoorsteen toegepast.
De proef bleek geen succes te zijn. De hoeveelheid turf die tussen de lagen steen was aangebracht en de hoeveelheid turf die tijdens het stoken was toegevoegd bleken veel te groot zijn geweest. In plaats van de noodzakelijke eindtemperatuur van 1000 tot 1100 °C, moet volgens deskundigen de temperatuur in de proefoven boven de 1500 °C zijn geweest. Met als gevolg dat veel stenen in de proefoven min of meer begonnen te smelten, werden gesinterd.
De proef was mislukt, maar was wel geslaagd, want leverde wel een mooi resultaat op. Want de berg gesinterde stenen uit de proefoven moet eigenlijk toch wel echt als een soort van wonderbaarlijk kunstwerk worden beschouwd. Zie bijgaande kleurenfoto. Welke baksteenkunstenaar krijgt zoiets voor elkaar ?

Afbeelding 1 – Foto van een berg gesinterde baksteen uit de proefoven (© 2019 – Hans Salverda) 

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Woater’n | Leave a comment

Rond ut olde bidhuus an de brink in Deever

Bijgaand afgebeelde pentekening is aanwezig in de beeldbank van het Drents Archief in Assen. Deze afbeelding mag vrij worden gebruikt en mag ook vrij van de webstee van het Drents Archief worden geplukt. De afbeelding is niet auteursrechtelijk beschermd.
De autodidactische tekenaar en illustrator Jan Otter is de maker van de hier afgebeelde pentekening met de titel ‘Rond het oude bedehuis (Diever)’. Hij zal deze vóór de grote restauratie van de gemeentelijk toren en het kerkgebouw in de kaarkhof an de brink van Deever hebben gemaakt, immers de klok in de zuidzijde van de gemeentelijke toren is boven het galmgat getekend.
De redactie heeft het vermoeden dat de originele pentekening een zwart-wit tekening is en dat de afbeelding in een geïllustreerde weekblad heeft gestaan en dat een lezer (een kind ?) van dit blad een poging heeft gedaan de zwart-wit afbeelding in zijn exemplaar van dit blad in te kleuren, als ware het een kleurplaat en dat de ingekleurde afbeelding op de een of andere manier in de beeldbank van het Drents Archief is beland.
Op de tekening is de omheinde braandkoele in de brink te zien. Op de brink loopt een boer naast zijn door een paard getrokken wagen. Achter de braandkoele is aan de linkerkant het door molenaar Hendrik Figeland gepachte café Brinkzicht te zien.
Het is de redactie van ut Deevers Archief niet duidelijk waarom onder de tekening de volgende spreuk van de schrijver Jan Fabricius is vermeld: “Er is niets beroerders dan een gemakkelijk leven. Werken, vechten tot je er bij neervalt, maar … weer opspringen – dat is leven; dat heeft een mensch nodig als zuurstof.”
In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven papieren Magnum Opus van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is bijgaande afbeelding in bijgesneden vorm en met bronvermelding opgenomen op bladzijde 54.

Posted in Braandkoele, Brink, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

Un kleur’nfoto van ut skildereeje ‘Vrau an de wasse’

In de Wolder Courant van 25 juli 2018 verscheen het volgende bericht over de in Deever geboren en getogen huisschilder, decoratieschilder, kunstschilder en fotograaf Hans Kuiper. Waarschijnlijk is een lid van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever – gelet op het wapen van de gemiente Deever in de rechter bovenhoek van het bericht – de opsteller van dit belangstellingwekkende bericht. Maar wie was de opsteller ?

Hans Kuiper, een leergierige fotograaf en schilder
Hoe is een dorp ontstaan ? Wat is de achtergrond van bepaalde gebruiken, gebouwen en gebeurtenissen in een streek ? Over het verleden valt veel te vertellen. Op deze plek krijgen de historische verenigingen in De Wolden en Westerveld een podium om een breed publiek met de historie van eigen woonplaats/leefomgeving in aanraking te laten komen. Deze keer Hans Kuiper, fotograaf en schilder.
Hij is geboren in Diever op 8 juli 1855 en huwde te Diever op 23 oktober 1880 met Margje Eist, uit Noordwolde. Direct na hun huwelijk vestigden zij zich in Noordwolde. Hij overleed op 3 november 1937 te Blesdijke aan de gevolgen van een ongeluk.
Hans Kuiper heeft dus de eerste 25 jaren van zijn leven doorgebracht in Diever. Hij werd, net als zijn vader, huisschilder en decoratieschilder. Direct na hun huwelijk trokken ze in bij de ouders van zijn schoonmoeder die een winkel/café-nering dreven en hulpbehoevend waren. Voordat hij daar introk, heeft Hans Kuiper zich in het bedrijf van opa ingekocht. Zij namen dus het bedrijf over en in het naast gelegen koetshuis startte hij zijn schildersbedrijf. Hans Kuiper was een echte vakman en al spoedig liet hij het huisschilderwerk zoveel mogelijk over aan zijn knechten. Zelf werkte hij vrijwel uitsluitend als fotograaf en als kunstschilder. Hij gaf prentbriefkaarten (ansichtkaarten) uit met onderwerpen uit de omgeving. De meeste verschenen in zwart-wit, later ook ingekleurd en vervolgens in kleur.
Kuiper stond bekend als een uitstekend vakman en goede leermeester. De kunstenaar was leergierig en verlangde van zichzelf resultaten tot in het perfecte. Er werden door hem veel portretten gemaakt en vele schilderijen van boerderijen en landschappen. In opdracht schilderde hij toneeldecors.
De ongeschoolde schilder vergaarde veel kennis en kreeg adviezen van bevriende en reeds bekende kunstschilders, zoals A.J. Sap van Drenthe van de bekende (Frits) Schillergroep, vader en zoons Van Kregten (de bekendste was zoon Fedor, geboren te Diever op 16-01-1871) en Jan Mankes uit De Knijpe bij Heerenveen. Zijn fotografische benadering van schilderen veranderde al vrij snel in de vereiste en juiste manier van opzetten van een schilderij.
Hij ontpopte zich als een zeer verdienstelijk kunstschilder. De eerste opdrachten stammen uit 1889. Hij ontving vele opdrachten van welgestelde families uit vrijwel heel Nederland.
Hans Kuiper vervaardigde zijn schilderijen vanaf foto’s en dat ging met steeds meer succes. Het oudst bekende schilderij is van 1886. Van één onderwerp maakte hij dikwijls meerdere schilderijen om tot steeds meer perfectie te komen. Het werkgebied voor zijn onderwerpen, die hij per fiets bestreek, werd ongeveer begrensd door de lijn Blesdijke-Oldeberkoop-Appelscha-Diever-Nijensleek.
Hans Kuiper had ook een goede relatie met de familie Verwer, waarvoor hij veel opdrachten voor portretten heeft uitgevoerd. Hetzelfde geldt voor de pastoorsfamilie Leemkoel.
Hij heeft het plafond van de R.K. huiskapel van de familie L.G. Verwer in Zorgvlied beschilderd en zo goed als zeker de twee gebrandschilderde glas-in-loodramen met portretten van het echtpaar Verwer/van Wensen in de R.K. kerk in Zorgvlied vervaardigd, de hiervoor door Hans Kuiper gemaakte ontwerpfoto’s zijn bewaard gebleven.
Mocht u in bezit zijn van schilderstukken, foto’s of wetenswaardigheden van Hans Kuiper, laat ons dat weten via het secretariaat.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De schrijver van het bericht in de Wolder Courant van 25 juli 2018 heeft zich nogal in enige mate laten inspireren door het bericht Hans Kuiper, een regionale kunstschilder, dat gepubliceerd is in het papieren blad van de historische vereniging ’t Fledder Kerspel.

In het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is nota bene al in 1999 aandacht besteed aan het schilderij ‘Vrouw aan de was’. Zie het bericht Ut skildereeje ‘Vrau an de wasse’ van Hans Kuiper. Van het schilderij ‘Vrouw aan de was’ is in het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’  een zwart-wit afbeelding opgenomen. De redactie zag tot zijn genoegen in het bericht in de Wolder Courant van 25 juli 2018 (zie afbeelding 1) voor het eerst een kleurenafbeelding van het schilderij ‘Vrouw aan de was’. De redactie zou bijzonder graag in het bezit willen komen van een scherpe digitale kleurenafbeelding van dit schilderij.
De redactie is van mening dat het zeer moeite waard is na te gaan of over huisschilder, decoratieschilder, schilder en fotograaf Hans Kuiper een modeste publicatie is samen te stellen.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
Bericht in de Leeuwarder-Courant van 3 november 1937 over het dodelijk verongelukken van Hans Kuiper bij Blesdijke. 

Posted in Alle Deeversen, Hans Kuiper, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Un waètervaarfskildereeje van de meule in Oll’ndeever

Al op 9 april 2020 kreeg de redactie van ut Deevers Archief toestemming van de Deeverse kunstenaar Ernest Mols bijgaande afbeelding van een door hem gemaakt waterverfschilderij in ut Deevers Archief op te nemen. De redactie is hem alsnog bijzonder erkentelijk voor deze toestemming. Hij was zo vriendelijk een goede digitale afbeelding van zijn schilderij ter beschikking te stellen voor opname in ut Deevers Archief. Ernest Mols heeft het kunstwerk op 31 oktober 2013 gemaakt.
De veelzijdige kunstenaar Ernest Mols, die al een paar keer Deevers, Drents en daarmee eigenlijk ech wè meteen ook Nederlands, Europees en Wereld kampioen vuistbijl hakken was, liet zich bij het maken van dit waterverfschilderij, ook wel aquarel genoemd, bijzonder inspireren door molen ‘de Vlijt’. En aquarelleerde daarbij en passant ook een soort van onherkenbaar lomp ding.
De redactie heeft op donderdag 4 november 2017 bijgaande kleurenfoto’s gemaakt. Op een van de twee kleurenfoto’s is te zien wat Ernest Mols heeft gewaterverfd. En dan is de grote vraag wat voor ding het is ? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief het weet, die mag het melden.
Ernest Mols zou als vooraanstaand lid van de Schilderkring Diever, kijkend vanuit het op de tweede kleurenfoto zichtbare clubgebouw van de Schilderskring Diever, op het idee van het schilderen van dit aquarel kunnen zijn gekomen.

Posted in Aquarelle, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Ut skiere waètervaarfskildereegie ‘Bee Woater’n’

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen, schilderijen, etsen, enzovoort kunnen worden getoond, hoe liever het de redactie is. Kunstwerken zijn zeer zeker ook kleine vaak kleurrijke fragmentjes uit het verleden in de gemiente Deever.

De redactie verzocht kunstenares mevrouw Trijntje Muys een afbeelding van haar prachtige aquarel met de naam ‘Bij Wateren’ te mogen tonen in ut Deevers Archief. Zij gaf daar toestemming voor. De redactie is haar bijzonder erkentelijk voor deze toestemming. De redactie ontving de volgende zeer gewaardeerde reactie van haar.

Ik vind het prima een afbeelding van mijn aquarel ‘Bij Wateren’ in het Dievers Archief te tonen. Al fietsend vanaf het bezoekerscentrum in Terwisscha in de richting van mijn huis in Dwingeloo kwam ik de plek tegen. Wat mij trof was de waterpartij die langs het fietspad stroomde. Dat water kwam tenslotte in een groot ven/plas terecht. Dat was ongeveer bij fietsknooppunt nummer 61. Afgelopen zomer 2021 ben ik nog eens langs die plek gefietst.
Vanuit een laag standpunt nam ik enkele foto’s en thuis heb ik het aquarel geschilderd.  Dit schilderij heb ik in 2019 geschilderd en ook verkocht. De lijst is 30 centimeters breed en 60 centimeters hoog.
Van onderwerpen in het Drents-Friese Wold heb ik vaker aquarellen geschilderd, maar dan is niet specifiek te zien waar dat is, bijvoorbeeld een bos of een zandpartij.

De kunstenares woont en schildert in Dwingel, an de aandere kaante van de Voat. Zij heeft een mooie overzichtelijke eigen webstee Trijntje Muys.

Afbeelding 1
Kunstenares Trijntje Muys schilderde het aquarel ‘Bij Wateren’, in 2019.

Afbeelding 2
Kaart met fietsknooppunt 61 vlak bij de Drents-Friese grens.

Posted in Aquarelle, Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

Langs ut saandpad an de Noorderesch van Deever

De kunstenaar Arie Goedhart is op zondag 9 augustus 2020 op 76-jarige leeftijd in Hoogeveen overleden. De favoriete bezigheid van wijlen kunstenaar Arie Goedhart was tekenen met pen en inkt, dat is arceren en werken met natuurlijke structuren, maar vooral het weergeven van de stilte en de rust van de natuur. Het motto van kunstenaar Arie Goedhart was: Het is een voorrecht bezig te zijn met de schoonheid van de natuur.
Maar kunstenaar Arie Goedhart deed zijn inspiratie niet alleen op in de natuur, maar ook aan de rand van natuur en cultuur, bijvoorbeeld langs de essen van Deever. Hij vond daar vaak een verrassend mooi hoekje. Zo ook an de Noorderesch van Deever waar hij, gezeten langs de saandweg met zijn gezicht naar de Bosweg, bijgaande prachtige pentekening maakte.
Ut saandpad an de Noorderesch bee Deever is Deevers aarfgood. Doar mö’j mit de fikk’n van of blie’m.
De redactie van ut Deevers Archief correspondeerde zo nu en dan per e-mail met kunstenaar Arie Goedhart en kreeg op 30 januari 2019 toestemming van hem een afbeelding van zijn mooie zomerlandschapspentekening met de titel ‘Bospad bij Diever’ te tonen in ut Deevers Archief. De redactie is hem daarvoor postuum bijzonder erkentelijk.
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op zaterdag 17 december 2022.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Noorderesch, Saandweg, Tiekening | Leave a comment

Un eulievaarfskildereeje van ut dörp Deever

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen getoond kunnen worden, hoe liever het de redactie is. Zo’n kunstwerk is toch ook een klein kleurrijk fragmentje uit het verleden in de gemiente Deever.
De kunstenares Marion Fernhout heeft dit olieverfschilderij gemaakt in 1986. Het kunstwerk is geschilderd op linnen. Het schilderij heeft een breedte van 40 centimeters en een hoogte van 50 centimeters. De redactie is nog op zoek naar gegevens van Marion Fernhout.
Het zal de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief wellicht duidelijk zijn dat de kunstenares haar schilderij ‘Het dorp Diever’ ergens aan de betonweg of op de Noorderesch heeft gemaakt. De geschilderde boerderijen en huizen staan an de Aachterstroate in Deever. Zie voor de beeldvorming de bijgaande afbeelding.
De redactie zal te zijner tijd en zeker niet met geschwinde spoed en ook niet in gestrekte draf een kleurenfoto die hij zal nemen op het punt waar de kunstenares heeft gezeten of gestaan. Of misschien heeft ze op dat punt wel een kleurenfoto gemaakt die ze als basis heeft gebruikt voor het maken van dit schilderij.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

Gesigt op ut dörp Deever van Jean François Obbes

Vrijdag 9 juli 2021 was een zeer heuglijke en gedenkwaardige dag, want op die dag reikte de heer Homme Geertsma, nog steeds voorzitter van het hoofdbestuur van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, het eerste exemplaar van de in eigen beheer uitgegeven fotobijbel Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever uit aan zijn vroegere collega de heer doctorandus Hendrikus (Rikus) Jager, voorzitter van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Westenveld. De uitreiking vond plaats in scholengemeenschap Stad en Esch op de Westeresch van Deever.

De redactie van ut Deevers Archief beschouwt deze bijna 600 bladzijden tellende fotobijbel, let op, nota bene, mind you, toch echt wel als het magnum opus van een veteranenkern van vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.

Op bladzijde 4 van de genoemde fotobijbel staat de volgende verouderde clichétekst.
© 2021, Historische Vereniging Gemeente Diever. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotografie, microfilm of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Historische Vereniging Gemeente Diever.
Dat is een stevige juridische tekst van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. Toch wel een tekst om bang van te worden.

In de fotobijbel Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever is op bladzijde 52 ter illustratie een tekening van Jean François Obbes opgenomen. Deze tekening heeft als titel Gezicht Op Het Dorp Diever. Achter het dichte gebladerte van geboomte is het bovenste deel van de gemeentelijke toren te zien. Echter de redactie kan in deze fotobijbel nergens, maar dan ook nergens, de naam van de rechthebbende van deze illustratie vinden.

De redactie toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen zijn opgenomen in ut Deevers Archief, hoe liever het de redactie is. De redactie zou daarom de bij hem onbekende tekening met de titel Gezicht Op Het Dorp Diever van Jean François Obbes in ut Deevers Archief willen tonen.

Nu kan de redactie natuurlijk bladzijde 52 van de fotobijbel rücksichtlos op de scanner leggen, deze bladzijde scannen en van de tekening Gezicht Op Het Dorp Diever een digitaal bestand maken en vervolgens tonen in ut Deevers Archief, maar dan zou de redactie, gelet op de hiervoor weergegeven verouderde copyright-tekst, last kunnen krijgen van het hoofdbestuur van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. Die zou het wel eens totaal anders kunnen gaan doen. Daar heeft de redactie ervaring mee (with just another filthy memory) .

En om dat reële risico te vermijden doet de redactie hier de volgende oproep.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie helpen aan een digitaal bestand van de tekening Gezicht Op Het Dorp Diever van Jean François Obbes ? De redactie heeft zich op het internet al een slag in de rondte gezocht, maar helaas nog geen afbeelding van deze tekening kunnen vinden.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

De muurskildering in Villa Nova hef last van vocht

De redactie van ut Deevers Archief drinkt zeker één keer per jaar, maar liefst vaker, een kopje koffie in hotel-restaurant Villa Nova an de Dorpsstroate op Zorgvlied. De redactie was zich al die keren niet bewust van het feit dat het café-restaurant een sousterrein heeft en dat op een van de muren van het sousterrein een schildering is aangebracht.
Het sousterrein in hotel-restaurant Villa Nova an de Dorpsstroate op Zorgvlied bevindt zich -zoals de naam zegt- beneden het omliggende terreinniveau. In het sousterrein worden vergaderingen, bijeenkomsten, enzovoort gehouden. De schildering bestaat uit Zorgvliedse dorpsbeelden. Zie de drie bijgevoegde kleurenfoto’s. De redactie van ut Deevers Archief heeft deze drie kleurenfoto’s gemaakt op vrijdag 19 november 2021. De redactie heeft de kleurenfoto van de voorgevel van hotel-restaurant Villa Nova eveneens gemaakt op vrijdag 19 november 2021.
Het is de redactie in de gauwigheid van het bezoek niet duidelijk geworden of de muurschildering in het sousterrein een fresco is, dat wil zeggen of de schilder de verf direct op natte kalk heeft aangebracht. Wie van de zeer geachte bezoekers van ut Deevers Archief kan daar duidelijkheid over verschaffen ?
Wat wel duidelijk is dat vanwege de corona-pandemie het sousterrein niet of nauwelijks is gebruikt, waardoor de ruimte ook niet of nauwelijks verwarmd is geweest. Als gevolg daarvan is door de muur trekkend vocht niet voldoende meer verdampt en is daardoor de fraaie muurschildering helaas flink beschadigd. Dit is goed te zien op afbeelding 3.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Posted in Corona-pandemie, Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje, Villa Nova | Leave a comment

Un neimoeds waètervaarfskildereegie van de kaarke

Kunstenaar Erik Weterings is de maker van het bijgaand afgebeelde fraaie kleine aquarel van de kaarke an de brink van Deever. In galerie Van Weterings & Wijngaarden an de Stienwiekerweg 2 in Oll’ndeever (ie weet wè, woar vrogger de familie Haarm Diekman woonde) zijn meer resultaten van zijn schilderwerk te zien.
De vertaling van de Deeverse titel Un neimoeds waètervaarfskildereegie van de kaarke van dit bericht is: Een modern waterverfschilderijtje van de kerk.
Het Deeverse woord neimoeds (modern) is een woord dat door de Deeverse-toal-vurneejer wijlen Jans Roelof Tabak uut de Aachterstroate (vrogger de Saandhook) is bedacht. Neimoeds is de naam van een winkel an de Heufdstroate in Deever.
Het Deeverse woord oldmoeds (ouderwets) is een woord dat door de redactie van ut Deevers Archief hier en nu op 26 november 2021 tijdens het redigeren van dit bericht is bedacht. Oldmoeds is een neimoeds synoniem voor olderwets.
De redactie van ut Deevers Archief hoopt dat kunstenaar Erik Weterings meer Deeverse objecten heeft geschilderd, aan het schilderen is of gaat schilderen en wil daarvan uiteraard ook graag een afbeelding opnemen in ut Deevers Archief.
De redactie heeft toestemming van kunstenaar Erik Weterings een afbeelding van dit aquarel in ut Deevers Archief te tonen. De redactie is hem bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.
De redactie heeft het vermoeden dat het waterverfschilderijtje is gemaakt in 2020, in elk geval nadat in het kader van het gemeentelijk project ‘Diever op Dreef’ de onslijtbare -uit een of ander wondermateriaal bestaande- namaakslijtpaden in de kaarkhof bij de brink zijn aangebracht.
De redactie heeft de bijgevoegde kleurenfoto gemaakt op vrijdag 19 november 2021.

Posted in Kaarke an de brink, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

Un old skildereeje van un Woaterse skoapsdrift

Kunstschilder en fotograaf Hans Kuiper is op 8 juli 1855 geboren in Deever an de Kruusstroate, adres Diever Nummer 129, later vernummerd in Kruisstraat 8, sinds 1 oktober 1976 vernummerd in Kruisstraat 6. Hij is op 3 november 1937 op 82-jarige leeftijd overleden in Blesdijke.
Hans Kuiper maakte van diverse onderwerpen op Zorgvliet en op Woater’n een schilderij.
Hans Kuiper maakte het schilderij Skoapsdrift (Schaapsdrift) omstreeks 1925, hij was toen ongeveer 70 jaren oud. De redactie van ut Deevers Archief heeft de precieze datum van voltooiing van dit bijna honderdjarige schilderij nog niet kunnen achterhalen. Als ondergrond voor dit fraaie schilderij gebruikte Hans Kuiper helaas vergankelijk karton.
De redactie weet niet of dit schilderij is beschreven in de Hans-Kuiper-catalogus van de nazaten van Hans Kuiper.
De redactie heeft het vermoeden dat Hans Kuiper eerst enige foto’s (glasplaatnegatieven) van de situatie ter plekke heeft gemaakt en dat hij vervolgens in zijn werkplaats in Noordwolde het schilderij Skoapsdrift heeft gemaakt met behulp van één van die foto’s.
De heer Hans Salverda, mede-auteur van het prachtige boek met als titel Groot Wateren: een oase van weldaad, heeft intensief onderzoek gedaan naar de plaats van het geschilderde onderwerp. Hij heeft die plaats gevonden en heeft van die plaats een foto opgenomen op bladzijde 29 van zijn prachtige boek met als titel Groot Wateren: een oase van weldaad. Deze plaats ligt an de Skoapsdrift, die min of meer evenwijdig an de Vledder Oa loopt. Ut begun van de saandweg Skoapsdrift is recht en helaas verhard. Kan het zijn dat de op 18 april 1929 overleden Sijbrand Donker de geschilderde schaapsherder is, hij was de laatste scheper op Woater’n. Van hem is bekend dat hij tijdens het hoeden van de schapen van de wol van de Woaterse skoap’m op bestelling en tegen betaling sokken breide.
De redactie zal te gelegener tijd van de plaats van het geschilderde onderwerp an de Skoapsdrift op Woater’n een kleurenfoto maken en deze aan dit bericht toevoegen.
Op de voorkant van het prachtige boek met als titel Groot Wateren: een oase van weldaad is een afbeelding van het schilderij Skoapsdrift van Hans Kuiper opgenomen. Het is de heer Hans Salverda alweer enige tijd geleden gelukt de verblijfplaats van dit bepaald niet kleine schilderij op te sporen. Tijdens een eerste bezoek aan de eigenaar van het schilderij Skoapsdrift heeft hij met zijn slimme-telefoon foto’s van het schilderij gemaakt, waarvan hij één heeft gebruikt voor de afbeelding op de voorkant van zijn boek.
De heer Hans Salverda is na het drukken van zijn prachtige boek met als titel Groot Wateren: een oase van weldaad wederom op bezoek gegaan bij de eigenaar van het schilderij Skoapsdrift, teneinde hem te bedanken en hem een present-exemplaar van zijn boek aan te bieden en met zijn slimme-telefoon enige foto’s van de eigenaar met zijn schilderij Skoapsdrift in de linkerhand en met het boek in de rechterhand te maken.
De redactie toont hierbij met toestemming van de heer Hans Salverda één van zijn toen gemaakte foto’s. De redactie heeft de originele kleurenfoto aan de linkerkant enigszins bijgeknipt. Het gezicht van de eigenaar van het schilderij Skoapsdrift is om redenen van privacy weggeknipt.
Op de kleurenfoto is duidelijk aan de bovenkant van het schilderij te zien dat het schilderij hard toe is aan een grondige restauratie.

Posted in Hans Kuiper, Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje, Woater’n | Leave a comment

Un skier waètervaarfskildereegie van ut hunnebedde

Kunstenaar Erik Weterings is de maker van het bijgaand afgebeelde fraaie kleine aquarel van ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever. In galerie Van Weterings & Wijngaarden an de Stienwiekerweg 2 in Oll’ndeever (ie weet wè, woar vrogger de familie Haarm Diekman woonde) zijn meer resultaten van zijn schilderwerk te zien. De redactie hoopt dat hij meer Deeverse objecten heeft geschilderd en zal gaan schilderen en wil daarvan ook graag een afbeelding opnemen in ut Deevers Archief. De redactie heeft toestemming van kunstenaar Erik Weterings een afbeelding van dit op 26 augustus 2020 gemaakte aquarel in ut Deevers Archief te tonen. De redactie is hem bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.

De redactie van ut Deevers Archief vervangt zo nu en dan voor de broodnodige verandering de kopafbeelding van ut Deevers Archief. Als jij in het bezit bent van een mooie afbeelding uut de gemiente Deever en jij acht deze echt wel geschikt als kopafbeelding van deze webstee, aarzel dan niet dit kenbaar te maken aan de redactie. Het formaat van een kopafbeelding is 940 x 198 puntjes (300 dpi). Als jij de hier afgebeelde kopafbeelding lelijk vind als kopafbeelding van ut Deevers Archief, aarzel dan niet jouw mening luid en duidelijk aan de redactie kenbaar te maken. Als jij een reeds getoonde kopafbeelding graag nog een keer als kopafbeelding van ut Deevers Archief wilt zien, aarzel dan niet dit kenbaar te maken aan de redactie.
De redactie heeft van het hier getoonde aquarel van Erik Weterings een uitsnede gemaakt, die een tijdje zal zijn te zien als kopafbeelding van ut Deevers Archief.


Posted in Hunnebedde D52, Kopplètie, Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

Dree tiekenings van de bos langes ut Student’npad

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde trouwe bezoeker van ut Deevers Archief. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen, schilderijen enzovoort kunnen worden getoond, hoe liever het de redactie is.

De redactie van ut Deevers Archief kwam in de webstee van galerie Wildeboer (www.wildevuur.nl) drie zeer fraaie pentekeningen van de in Dwingel wonende en werkende kunstenaar Siemen Dijkstra tegen.
De redactie weet niet of deze tekeningen al zijn verkocht en zo ja waar deze aan de muur hangen.
De aan de Lheeweg in Dwingel wonende en werkende kunstenaar Siemen Dijkstra heeft ook een eigen webstee, te weten AtelierSiemenElysia (www.ateliersiemen-elysia.nl).
Siemen Dijkstra heeft de drie pentekeningen gemaakt langs het Studentenpad in de bossen van de Stoat. De redactie weet de precieze locatie (coördinaten) van de zitplaats van de kunstenaar ter plekke niet.

Afbeelding 1
Nummer 1 – Studentenpad – Dieverzand – Siemen Dijkstra – 1-15 juli 2019
Pentekening, hoogte x breedte = 24 cm x 67 cm

Afbeelding 2
Nummer 2 – Studentenpad – Westwaarts – Siemen Dijkstra – 3-13 oktober 2019

Afbeelding 3 
Nummer 3 – Dieverveld in het Drents-Friese Woud – Siemen Dijkstra – 25 mei 2020 

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

Un tiekening van de kaarke en de toor’n an de brink

De redactie van ut Deevers Archief is een fervent verzamelaar van afbeeldingen van het kerkgebouw en de gemeentelijke toren an de brink van Deever. De redactie zou graag een scan willen hebben van de foto die als voorbeeld heeft gediend voor de maker van deze tekening. De redactie weet niet wie de hier afgebeelde tekening heeft gemaakt.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief wil een goede scan van zijn eigen afbeeldingen van het kerkgebouw en de gemeentelijke toren an de brink van Deever delen met de redactie ?
De hier getoonde tekening dateert uit 1961 en is gepubliceerd in de reclamefolder van ut eup’mlogtspel van dat jaar.
De redactie heeft de hier getoonde kleurenfoto van het kerkgebouw en de gemeentelijke toren an de brink van Deever gemaakt op 13 november 2008.

Posted in Eup’mlogtspel, Kaarke an de brink, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening, Toor'n an de brink | Leave a comment

Nog un waarkstuk van kettingsaèger Henri Koeling

De redactie van ut Deevers Archief heeft op donderdag 13 november 2014 een kleurenfoto (zie afbeelding 1) van een houten kunstwerk in het voorbijgaan gemaakt bij de woning van kettingzaagvirtuoos Henri Koeling (die zichzelf woodcarver noemt) in de Peperstroate in Deever. De foto toont een houten kunstwerk, wellicht is het een zitbankje geflankeerd door twee vogelsculpturen. Het kunstwerk oogt pas gemaakt, fris en fruitig. Kettingzaagvirtuoos Harrie Koeling is ongetwijfeld de maker van dit werkstuk. Maar wanneer heeft kettingzaagvirtuoos Henri Koeling dit kunstwerk gemaakt ? Bij gebrek aan opslagruimte heeft kettingzaagvirtuoos Harry Koeling het werkstuk voor zijn huis uitgestald. Stond het daar om verkocht te worden aan een voorbijganger ?
De redactie zag het werkstuk weer bee ut Aar’mhuus an de Grönnegerweg bee Deever. De redactie heeft op donderdag 22 april 2021 twee hier getoonde kleurenfoto’s (zie afbeeldingen 2 en 3) van het al wat verweerde houten kunstwerk in het voorbijgaan gemaakt.
En wat moet het kunstwerk voorstellen ? Zijn het de fabeldieren de vos en de raaf ? Maar de vogel lijkt meer op een fazant.

Afbeelding 1
De redactie heeft deze kleurenfoto gemaakt op 13 november 2014 in de Peperstroate in Deever.

Afbeelding 2
De redactie heeft deze kleurenfoto gemaakt op donderdag 22 april 2019 bee ut Aar’mhuus.


Afbeelding 3
De redactie heeft deze kleurenfoto gemaakt op donderdag 22 april 2019 bee ut Aar’mhuus.


Afbeelding 4
Deze foto is gemaakt in november 2010 (bron: www.google.com/maps).

Posted in Aar'mhuus, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Die vurroeste poal möt hen ut Ekingersaand

Bij de klok van oudejaarsvereniging Tied Zat (bestaat tied eigenlijk wel ?) in de publieke ruimte tegenover Villa Nova op Zorgvlied staat de zo genoemde Symbiotische Zuil, ontworpen door Martijn Troost, als een bijdrage aan de ‘horizon van Drenthe’. Bij zo’n roestig stuk staal heb je wel wat uitleg en troost nodig !

Arie Vonk geeft bij het zien van dit stuk bewerkt staal in Kunstronde Drenthe (2000) de volgende uitleg:
Kijkend naar de horizon, tekenen zich onregelmatigheden af op de horizontale as. Verticale elementen bepalen het horizon-beeld. De bijdrage die Martijn Troost levert aan de ‘horizon van Drenthe’ bestaat uit een verticale, opengewerkte, holle gietijzeren pilaar. Deze holle pilaar is als een boorbuis, die uit de bodem opsteekt. Het bovenste deel symboliseert de aarde, de grond, en het beïnvloedt de perceptie van de horizon. Het onderste deel symboliseert het grondwater, dat onzichtbaar maar met kracht en helderheid de vitaliteit van de Drentse bodem beïnvloedt. Zo is er nu een zichtbare, symbiotische relatie tussen de grond, het water en de pilaar-buis.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Onze eerste reactie bij de volstrekt persoonlijke uitleg van Arie Vonk: Que ????  In de buurt van de stalen buispaal is geen horizon te bekennen, hoe kan de perceptie (belevenis) van de horizon dan worden beïnvloedt ?
Deze holle paal is als een pilaar die uit de bodem opsteekt ? Nee hoor, zoals gebruikelijk in de gemeente Diever, staan kunstige objecten of gedenktekens of herinneringstekens altijd op een sokkel (meestal een grote veldkei) en ook hier staat het object op een soort van fundering met daarom heen een soort van cirkel van steentjes, hoe cliché kun je bezig zijn.
Prachtig zou het zijn geweest als de stalen buispaal wat langer was geweest en scheef zou staan en inderdaad een paar meter in het zand was gegraven. Dat zou alsnog kunnen. Dat zou een mooie klus kunnen zijn voor de dorpskrachten van het plaatselijke filiaal van de heemkunduge vurening uut Deever (an de aandere kaante van de bos) of de dorpskrachten van Tied Zat.

Symbiotisch betekent ‘levend in symbiose’.
Symbiose betekent volgens de niet altijd geloofwaardige Wikipedia: Het langdurig samenleven van twee organismen van verschillende soorten waarbij de samenleving voor ten minste één van de twee organismen gunstig of zelfs noodzakelijk is. Vaak echter wordt de term symbiose alleen gebruikt in de betekenis van wederzijds voordelige naast elkaar bestaan. De beide partners heten symbionten. De grootste partner wordt ook wel gastheer genoemd. Binnen het domein van de psychologie is een symbiotische relatie een relatie die gebaseerd is op afhankelijkheid.

Dode dingen, zoals grond, water en een stalen paal met rare gaten, kunnen dus niet in symbiose leven.
Echter als we in ‘symbiotische relatie’ het woord symbiotisch vervangen door ‘levend in symbiose’, dan staat er ‘levend in symbiose relatie’. Als we ‘relatie’ vervangen door ‘verhouding’ , dan staat er: ‘levend in symbiose verhouding’.
Als we symbiose vervangen door een deel van de hiervoor weergegeven betekenis dan staat er ‘levend in langdurig samenleven van twee organismen van verschillende soorten verhouding’. Kortom ‘symbiotische relatie’ lijkt mooi bedacht, maar klopt niet, het is roestige interessantdoenerigheid van de onderste plank.

Kan de Zorgvliedse oudejaarsvereniging Tied Zat (bestaat tied eigenlijk wel ?) dit verminkte stuk staal niet tijdelijk maar definitief ontvoeren naar het Ekingerzand en het daar half in de ontboste en nu helaas weer kale duinen begraven voor een langdurig multibiotisch experiment met de oerelementen zand, wind, water en mogelijk ook vuur ? Uit ijzer zijt gij geboren, tot roest zult gij wederkeren.

Reactie van Helena de Boer van 26 januari 2017
Goedemorgen, ik woon sinds 28 december 2016 op Zorgvlied.
Ik vind het jammer hier te lezen dat voor dit kunstwerk zo weinig waardering is.
Mijns inziens – ik ben ook beeldend kunstenaar – is het juist wel een passend werk.
Het verbindt de aspecten van dit dorp heel mooi en geeft aan dat je ijzer met handen kunt bewerken als de wil er is.
Die ijzeren wil kenmerkt eigenlijk de hele historie van het dorp, als ik het goed begrijp.
De wil om te groeien en tot aanzien te komen. Ijzer te smeden tot iets moois en natuurlijks.
De bossen en de bomen zijn immers de horizon. Dus dat vind je ook terug in het kunstwerk.
U doet het werk hier te kort.
Met vriendelijke groeten,
Helena de Boer

Posted in Dorpskracht, Kuunst in de gemiente Deever, Zorgvliet | Leave a comment

Ut beeltie bee ut gemientehuus an de brink

Voor het raam van de vroegere burgemeesterskamer van het vijfde en laatste gemeentehuis van de gemiente Deever staat het beeldje met de naam Het leven: geboorte, huwelijk en dood.
Anno Ferdinand Smith (geboren op 7 april 1915 in Groningen, overleden op 14 januari 1990 te Groningen) heeft het beeldje van keramiek in 1959 gemaakt.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de eerste kleurenfoto (afbeelding 1) gemaakt op woensdag 3 oktober 2012. Het was die dag grauw, grijs en grienend, geen goede gelegenheid voor het maken van een goede foto.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de tweede kleurenfoto (afbeelding 2) gemaakt op donderdag 22 april 2021. Het was die dag redelijk zonnig, een goede gelegenheid voor het maken van een betere foto.
Een oudere foto van het beeldje is te vinden in de webstee wikipedia.org op de pagina met de lijst van beelden in de gemeente Westenveld.
In de webstee wikipedia.org is ook een pagina met gegevens van Anno Ferdinand Smith aanwezig.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Beeld, Deever, Gemientehuus, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Ut kuunstwaark ‘Grauw is goud en goud is grauw’

.De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren (papier scannen en vervolgens in de papier-container gooien) van zijn papieren archief bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever bijgaand geschiedkundig niet onbelangrijke berichtje uit het juni-juli nummer van het jaar 1996 van het tijdschrift Metaal en Techniek van de Metaalunie, over een smeedmanifestatie op de brink in Deever.

Kunstwerk gemaakt ter ere van Shakespeare
Smeedmanifestatie trok duizenden bezoekers
‘Fair is foul and foul is fair’. Deze veelbetekenende tekst uit MacBeth van William Shakespeare is verwerkt in het kunstwerk dat gemaakt is tijdens de Smeedmanifestatie op 24 en 25 mei in het Drentse Diever. Zo’n veertig smeden van het Nederlandse Gilde van Kunstsmeden (NGK) hebben samen met een aantal buitenlandse gasten uit België, Luxemburg en Duitsland daarvoor samengewerkt. Het unieke resultaat daarvan werd aan het eind van de tweedaagse manifestatie aangeboden aan burgemeester Cox van Diever.
Aanleiding voor het houden van de manifestatie was het 50-jarig jubileum van de Shakespeare-vereniging en de uitvoering van één van Shakespeare’s toneelstukken in het plaatselijke openluchttheater.
Naar een idee van Klaas Kleine, NGK-bestuurslid en smid in Diever, is een boog met gesmede ornamenteningevuld, waaraan een rijk versierde kroon hangt (omgekeerd opgehangen). De boog symboliseert de vergankelijkheid van roem, een element dat zo typerend is voor de toneelstukken van Shakespeare.
Aan de manifestatie is door de regionale media veel aandacht besteed. Meer dan tweeduizend bezoekers hebben gedurende de twee dagen de verrichtingen van de deelnemers gadegeslagen. Ook de goede onderlinge sfeer in de gemoedelijke omgeving heeft er toe bijgedragen dat de deelnemers met veel genoegen op deze manifestatie terugkijken.
Op 7 augustus aanstaande zal de burgemeester van Stratford upon Avon, de geboorte- en woonplaats van Shakespeare, naar Diever komen om de première van het jubileumtoneelstuk ‘A winters tale’, bij te wonen en om tevens het NGK-kunstwerk te onthullen, dat een permanente plaats krijgt bij het openluchttheater van Diever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie heeft bijgaande kleurenfoto op 2 november 2017 gemaakt; let op de nog steeds bloeiende planten.
Het kunstig gemaakte object met de naam ‘Grauw is goud en goud is grauw’ staat net buiten de steeds meer verpretparkiseerde ondeeverse toneelspeelplaatsen an de Heezeresch bee Deever.
Op het groene bordje bij het kunstig gemaakte object staat: ‘Fair is foul and foul is fair’ (MacBeth). Aangeboden door het Nederlands Gilde van Kunstsmeden op 7 augustus 1996 in verband met 50 jaar Shakespaere in Deever.
Aan de lange lijst van kundes en beroepen van alleskunner Klaas Kleine kan een kunde worden toegevoegd, namelijk bestuurder van het Nederlands Gilde van Kunstsmeden.
Alleskunner wijlen Klaas Kleine (dertien ambachten en geen ongelukken, van nature kritisch en een beetje cynisch) was dus onder meer hoefsmid, siersmid, kunstsmid, edelsmid, romanticus, historicus, bouwkundige, huizenbouwer, restaurateur, timmerman, metselaar, landgeitenfokker, landgeitenhouder, landgeitenkaasmaker, vioolbouwer, toneelspeler, schrijver, dichter, vertaler, docent Dreins, bestuurder, onderzoeksjournalist, klokkenluider, koster, ouderling, kerkvoogd (als nog een kunde of een beroep aan deze lijst moet worden toegevoegd, aarzel dan niet die kunde of dat beroep aan de redactie door te geven).

Posted in Brink, Deever, Eup’mlogtspel, Heezeresch, Klaas Kleine, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Dreeloek in de roadsaèl van de gemiente Deever

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 24 april 1992 is een kort artikeltje gepubliceerd over de onthulling van een verzameling van drie abstracte kunstwerken met de naam ‘Three phases of the thought’ (‘Drie fasen van de gedachte’) in de gerenoveerde raadzaal van de gemiente Deever.

Drieluik in raadzaal Diever gepresenteerd
Met de onthulling van het drieluik van mevrouw Van Spronsen is er een definitieve punt gezet achter de renovatie van de raadzaal van de gemeente Diever. De onthulling van het drieluik werd verricht door de drie kinderen van de familie Van Spronsen Elisa, Myrthe en Florantijn.
Nadat in 1989 de raadzaal van Diever was gerenoveerd heeft de gemeenteraad besloten om in verband met de verdere aankleding van de raadzaal een wandversiering aan te brengen. Inwoners van Diever werden uitgenodigd iets te vervaardigen en het ontwerp aan het gemeentebestuur te zenden.
Een zestal inwoners uit Diever heeft daaraan meegedaan, waarna de selectiecommissie bestaande uit de heer J. Lok, mevrouw A. Seinen-Brunsting en mevrouw Haarsma, uiteindelijk mevrouw C. van Spronsen de opdracht gunden. Dat gebeurde, omdat de door haar toegepaste kleurstellingen en figuratie zeer goed passen in het totaalbeeld van de raadzaal.
Het kunstwerk heeft van de kunstenares de titel gekregen ‘Three phases of the thought’ (drie fasen van de gedachte).
Het eerste doek is de verbeelding van een ontluikende gedachte of idee.
Het middelste doek laat een volgende stadium van die eerste gedachte zien.
En het derde doek, dat rechts hangt, gaat over de uiteindelijke gestalte van de gedachte.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is mevrouw Cecile van Spronsen, de kunstenares van de drie genoemde schilderijen, bijzonder erkentelijk voor het beschikbaar stellen van de hier afgebeelde kleurenfoto van deze schilderijen en het mogen publiceren van deze foto in ut Deevers Archief.
De grote vraag is – nu heden ten dage de oude raadzaal in het voormalige gemeentehuis aan de brink van Deever (een gemeentehuis in Deever hoort aan de brink te staan) geen raadzaal meer is – waar deze drie met publieksgeld aangeschafte schilderijen zijn gebleven ?
Hangen de drie kunstwerken nog in de oude raadzaal in het voormalige gemeentehuis aan de brink van Deever of hangen deze drie doeken in de nieuwe raadzaal van het raadhuis aan de Gemeentehuislaan of zijn deze tijdelijk of permanent uitgeleend of zijn deze weggegeven of zijn deze bij de verhuizing van het oude gemeentehuis naar het nieuw raadhuis in een afvalcontainer gegooid of zijn deze netjes opgeslagen in het kunstdepot van de gemeente Westenveld of …… ?
Is de gemeente Westenveld nog steeds eigenaar van de drie doeken of heeft de gemeente Westenveld de drie kunstwerken verkocht of ……. ?
Wie het weet, die mag het de redactie melden; in het bijzonder wordt de hoofdbeleidsmedewerker voor de schone kunsten van de gemeente Westenveld uitgenodigd de verblijfplaats en de status van deze drie schilderijen te melden.

Posted in Brink, Deever, Gemeente Westenveld, Gemiente Deever, Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

Shakespeare ‘stencil wand’ an de brinq van Deever

De Amsterdamse urban artist (stedelijke kunstenaar) Hugo Kaagman, die zichzelf de ‘stencil koning’ noemt, is de maker van een ‘stencil wand’ gevuld met Delftsblauwe afbeeldingen die verband houden met het ernstig aan shakespearitis lijdende dorp Deever, de toneelstukkenschrijver William Shakespeare en de toneelstukken van William Shakespeare, die zijn gespeeld in het openluchttheater an de Heezeresch bee Deever. Zie de bijgevoegde afbeelding.
De sjabloonsnijder Hugo Kaagman heeft de ‘stencil wand’ in juni 2017 gemaakt in opdracht van de ‘Foundation Diever Village of Shakespeare’ (Stichting Deever Dorp van Shakespeare).
Deze foundation (stichting) is in Deever in het leven geroepen voor het bevorderen van het financieel uitbaten in de gemiente Deever van de naam Shakespeare door middel van allerlei activiteiten, met als doel het trekken van veel meer toeristen naar de gemiente Deever, het trekken van veel meer bezoekers naar de toneelspeelplaatsen an de Heezeresch, het bereiken van veel meer boekingen in de gemiente Deever voor overnachtingen het hele jaar door, het bereiken van veel meer omzet voor de neringdoenden, het bereiken van veel meer omzet in de toeristenindustrie en derhalve het sterk vergroten van de daadwerkelijke opbrengst van de gemeentelijke toeristenbelasting (resultaatsverwachting ten minste € 3.000.000).
En dat met de wetenschap dat de Deeverse toeristenbelasting geen doelbelasting is, maar in de schatkist met algemene middelen van de gemeente Westenveld terecht komt, waaruit bijvoorbeeld ook de dorpshuizen van Vledder, Dwingel en Oavelt zouden kunnen worden gesubsidieerd.
De ‘stencil wand’ heeft in de zomer van 2017 niet op maar naast de niet-Saksische BadQualityBrinQ van Deever gestaan, op de plek waar vroeger het erfgoedboerderijtje (die in de volksmond ‘de Reddingsboei’ werd genoemd) van Albert Kuiper stond.
De ‘stencil wand’ heeft met name dienst gedaan als decor van een door Hugo Kaagman zo genoemde selfie spot (sölfie stee), dat wil zeggen dat de ‘stencil wand’ als achtergrond kon worden gebruikt bij het maken van foto’s, waarbij de makers met de telefoon in de hand of op een stok (tillefoontie op mien stokkie) zichzelf of zichzelf met anderen op de foto zetten. De verwachting was dat The Netherlands zou worden overspoeld met Shakespeare-selfies. To selfie, or not to selfie. That’s no question.
Wie denkt dat de ‘Foundation Diever Village of Shakespeare’ het reclamebordje zo maar naast de niet-Saksische BadQualityBrinQ van Deever kon plaatsen, die vergist zich.
Nee, het openbare besluitenlijstje (blijkbaar bestaat een geheime besluitenlijstje ook) van het college van burgemeester en wethouders van 13 juni 2017 vermeldt bij de portefeuille Openbare Ruimte van de toenmalige hoogedelgestrenge heer wethouder Homme Geertsma de volgende twee wel erg zware wik-en-weeg-beslissingen, te weten 1) instemmen met het plaatsen van de Selfie Wall door de Stichting Diever Village of Shakespeare en 2) ontheffing verlenen aan de Stichting Diever Village of Shakespeare voor het aanvragen van een omgevingsvergunning.
Maar het besluitenlijstje van de toenmalige hoogedelgestrenge heer wethouder Homme Geertsma vermeldt niet tot wanneer de ontheffing geldig is. Toch wel een minpuntje voor de hoofdbeleidsmedewerker (zeg maar een soort van pseudo-wethouder) voor de openbare ruimte van de gemeente Westenveld, die besluit welke besluiten op het openbare besluitenlijstje komen te staan.
Het is wel een slimme zet van Hugo Kaagman het wapen van de gemiente Deever op de ‘stencil wand’ te plakken en gelukkig niet het wapen van de gemeente Westenveld, want het Shakespeare-gedoe is niet van de gemeenten Vledder, Dwingel of Oavelt, maar enkel van de gemiente Deever.
De vraag is natuurlijk waar de Stichting Deever Dorp van Shakespeare het reclamebordje heeft gelaten ?
Wie het weet die mag het natuurlijk melden bij de redactie ! Want de redactie van ut Deevers Archief wil nog wel graag een foto van de huidige staat van dit kunstwerk maken.
De redactie heeft de kleurenfoto van de plek waar de ‘stencil-wand’ heeft gestaan op 25 november 2017 gemaakt.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie helpen aan een andere foto van de ‘stencil wand’.

Posted in Deever, Kuunst in de gemiente Deever, Shakespearitis, William Shakespeare | Leave a comment

Deeverse laandschopp’m – September 1643

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan zijn zeer gewaardeerde trouwe bezoekers. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen getoond kunnen worden, hoe liever het de redactie is.

De hier afgebeelde tekeningen zijn aanwezig in een bewaard gebleven schetsboek van Pieter Serwouters. Het schetsboek ‘Assens Album, folio 69v-70r’ bevindt zich in de collectie van het Drentsch Museum in Assen.

Pieter Serwouters (geboren in 1586 in Antwerpen, overleden in 1657 in Amsterdam) was boekhouder en cartograaf. Vanaf 1629 tot aan zijn dood was hij boekhouder van de Compagnie van de Hollandse Participanten van de Dieverder en Leggeler Smildervenen. Hij was blijkbaar ook een begaafd tekenaar.

De tekeningen zijn gemaakt in september 1643. De drager van de tekening in kleur is papier. De tekenaar gebruikte waterverf en inkt. De liggende rechthoek van de tekeningen heeft een breedte van 145 mm en een hoogte van 96 mm.

Het opschrift van de bovenste tekening luidt als volgt:
Dieveren in Drenthe gelegen, alsoot hem vertoont komende vande Leggeler brug a° 1643 in September / voorden middach.

De toren met het aangebouwde kerkgebouw is herkenbaar. De redactie heeft het vermoeden dat de afgebeelde molen die van Oll’ndeever is en niet de beltmolen aan het Katteneinde. De weg die zichtbaar is aan de linkerkant van de bovenste tekening zal de Stienwiekerweg zijn.

De redactie heeft het opschrift van de onderste tekening helaas nog niet kunnen ontcijferen.

De redactie wil de in Pieter Serwouters geïnteresseerde zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief graag verwijzen naar het lezenswaardige artikel ‘De kunst van het boekhouden – Pieter Serwouters (1567-1657)’ van de Amerikaanse kunsthistorica Claudia Swan, dat in 2001 is verschenen in nummer 2 van het tijdschrift Waardeel. In dit artikel is bijgaande afbeelding opgenomen.

De topografische deskundige van de heemkunduge vurening uut Deever noemt op de webstee van deze vurening de resultaten van zijn diepgaande en diepgravende bronnenonderzoek naar de door de eeuwen heen veranderende naam van het esdorp Deever: Deuvre (1188), Deveren (1258), de Devere (1262), apud Duvere (1298-1304), van Dyveren (1327), van Deveren (1377), tot Deveren (1402), Dieveren (1475).

De topografische deskundige van de heemkunduge vurening heemkundige uut Deever zou op basis van het hiervoor genoemde jaartal 1643 Dieveren (1475) uit kunnen breiden tot Dieveren (1475-1643).

In ut Deevers is Deever de hedendaagse schrijfwijze van Diever.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een groot liefhebber van afbeeldingen op papier is, die kan bijgaand afgebeelde kleurentekeningen ook ten zeerste bewonderen – maar helaas dan in zwart-wit – op bladzijde 58 van het in 1992 door de Stichting Het Drentse Boek uitgegeven standaardwerk Geschiedenis van Diever. Maar ja, dan moet je dit boek wel ter hand kunnen nemen.

In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk 2 – Bestuur op de bladzijde 46 en 49 wel een, maar nogal bijgesneden zwart-wit afbeelding van een exemplaar van de hier afgebeelde kleurentekening opgenomen. De redactie merkt wel op dat de onvolprezen vormgever in het genoemde Magnum Opus heel veel afbeeldingen van foto’s, ansichtkaarten en zo voort nodeloos heeft bijgesneden. De lezer van dit boek is op die manier wel veel kijkplezier onthouden.

Posted in Deever, Deevers, Kaarke an de brink, Kuunst in de gemiente Deever, Meule van Oll’ndeever, Tiekening, Toor'n an de brink, Topstuk | Leave a comment

Ut hüsie van pufesser Van Giffen op de Heezebaarg

De kunstenaar Harm Kamerlingh Onnes maakte in 1946 een waterverfschilderijtje van 26 x 19 cm waarop zijn te zien een deel van de bos van het landgoed Heezebaarg en het dak van het zomerhuisje met de naam de Keet van de hooggeleerde professor doctor Albert Egges van Giffen en zijn vrouw Guda Erica Gerharda Duijvis (ja, die van de pinda’s en de nootjes) op de Heezebaarg bee Deever. Hij gaf het kunstwerkje de naam ‘Het huisje van professor van Giffen te Deever’. Wellicht was de bekende familie Kamerlingh Onnes bevriend met de bekende familie Van Giffen en bracht Harm Kamerlingh Onnes in 1946 een schilderweekeinde door op de Heezebaarg.
Het dak van het zomerhuisje was inderdaad gedekt met rode dakpannen. In 1946 zullen de dakpannen nog rood zijn geweest, de dakpannen waren zeker niet rood meer op de dag voordat het zomerhuisje met de naam de Keet werd afgebroken.
Het geel geaquarelleerde land op de voorgrond moet het land met de oeroude veldnaam Bunst of Buunst zijn. De redactie van ut Deevers Archief weet niet of dit land in 1946 als bouwland of als groenland in gebruik was. De redactie weet ook niet wie toen de eigenaar was. Boer Klaas Fledderus van ut Kastiel  was aan het begin van de zestiger jaren van de vorige eeuw de eigenaar van dit land.
De afgebeelde kleurenfoto van het zomerhuisje de Keet met de rode dakpannen is aanwezig in de verzameling van mevrouw Tineke Zweers-van Giffen, een kleindochter van de hooggeleerde professor doctor Albert Egges van Giffen.

Posted in Albert Egges van Giffen, Deever, Heezerbaarg, Heezeresch, Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

Ut pièdeheufdbaankie van Jan Haarm Pol

De op Woater’n geboren Jan Haarm Pol, meer bekend van de tillevisie als ‘the incredible dr. Pol’ (‘de ongelooflijke dr. Pol’), heeft bij Obadja an de Dorpsstroate op Zorgvlied, an de aandere kaante van de bos, een eigen zitbankje aangeboden gekregen. Jan Haarm Pol was aanwezig bij de aanbieding van het paardehoofdbankje.
De Hoge Dames En Heren Van De Voorkant Van Het Zitbankjes Gelijk In De Gemeente Westenveld hebben dit bankje nota bene aan hem aangeboden. Het bankje is betaald met gemeentelijk publieksgeld en is dus niet gesponsord – wat echt wel had gekund – door een plaatselijk paardespul of een plaatselijke onderneming in de toeristenindustrie.
Houtbewerker Henri Koeling (die zichzelf woodcarver noemt) uut de Peperstroate in Deever is de snijder van het letterlijk enigszins laag-bij-de-grondse niet-duurzame houten paardehoofdbankje. Het bankje is versierd met een paardehoofd, want het paard is het lievelingsdier van Jan Haarm Pol.
Het paardehoofdbankje nodigt uit hier een poosje te gaan zitten, bijvoorbeeld voor het maken van een foto van het paardehoofd en jijzelf, of bijvoorbeeld na een stichtende kerkdienst bij Obadja om zo het gehoorde bij Obadja te laten bezinken.
Toch is het wel een beetje merkwaardig te noemen dat het paardehoofdbankje bij Obadja is neergezet. Staat het paardehoofdbankje op particulier terrein ? Andere en mogelijk betere plaatsen voor het bankje zijn een plaats vlak bij het geboortehuis van Jan Haarm Pol op Woater’n, daar is ruimte genoeg, of een plaats op de koloniebrink (QoloniebrinQ) van Zorgvlied, daar is ruimte genoeg, bijvoorbeeld bij de nepklok van Tied Zat.
Het paardehoofdbankje is ontsierd met een informatieplaatje, waarin de volgende tekst is gegraveerd:
Geplaatst door de gemeente Westenveld ter gelegenheid van het bezoek van dr. Pol aan zijn geboortegrond, september 2016.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de afgebeelde kleurenfoto op 2 november 2017 gemaakt.

Posted in De aandere kaante van de Deeverse bos, Dr. Pol, Jan Haarm Pol, Kuunst in de gemiente Deever, Woater’n, Zorgvliet | Leave a comment

Eupening expositie Schilderskring Deever

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 16 juli 1980 verscheen het navolgende berichtje over een expositie van de Schilderskring Deever in het kerkgebouw aan de brink van Deever. Het artikel is aanwezig in het Deevers Archief.

Espositie schilderskring
Diever. Maandag werd in de Hervormde kerk de expositie van de Schilderskring Deever, door de heer Glazenburg, hervormd predikant te Diever geopend.
Voorzitter F.H.A. Michon, sprak woorden van dank, omdat men dit gebouw voor dit doel aan hen had toevertrouwd. Door deze expositie kon de schilderskring haar werk gestalte naar buiten geven. Als blijk van waardering bood hij dominee Glazenburg een schilderij van de Hervormde kerk aan, die op zijn beurt dit schilderij symbolisch overdroeg aan de voorzitter van de kerkvoogdij de heer Cornelis Offerein, die niet aanwezig was.
Routine
Volgens dominee Glazenburg behoorde het niet tot zijn routine-handelingen om een schilderijententoonstelling te openen. De kerk wil echter een monument zijn dat door toeristen gezien kan en mag worden.
In het verleden zijn godsdienst en kunst steeds nauw bij elkaar betrokken geweest en hebben steeds bevruchtend op elkaar gewerkt. Amateur betekent liefhebber, beminnaar. Zoo hebben deze mensen liefde opgevat voor kleuren, lijnen en vormen. Door schilderijen te exposeren geeft men iets van zichzelf prijs aan de ander.
Geraakt
‘Als u gaat schilderen in uw gebouw, dan weet u zich geraakt door de vleugels van de schoonheid; dit zal een band geven van medemenselijkheid. Deze banden, deze expositie’, aldus dominee Glazenburg, ‘zal uw dorps- en streekgenoten goede en schone momenten bezorgen’, waarop hij de expositie voor geopende verklaarde !
Op deze expositie worden een groot aantal werken van deze kring geëxposeerd. Ze is dagelijks geopend vanaf 15 juli tot en met 1 augustus van 10-12 en van 13-17 uur. Zondags is men niet geopend en de toegang is vrij.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Bij het artikel in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) was bijgaande zwart-wit foto afgedrukt. In 1980 verscheen de Olde Möppeler (Meppeler Courant) helaas nog niet in kleur. De zwart-wit foto is gemaakt door de Deeverse dorpsfotograaf en dorpsfiguur Harm Hessels.
De heer F.A.H. Michon overhandigde het schilderij van de toren en het kerkgebouw an de brink van Deever aan dominee Glazenburg, voorganger van de Nederlands hervormde gemeente van Deever.

Uit deze foto is bijgaande uitsnede gemaakt van de gemeentelijke toren en het kerkgebouw aan de brink.
De redactie heeft even gezocht in ut Deevers Archief en vond daar bijgaand afgebeelde kleuren-ansichtkaart van de gemeentelijke toren en het kerkgebouw aan de brink.
De redactie trekt de conclusie dat de amateur-schilder de kleuren-ansichtkaart uit het begin van de zeventiger jaren van de vorige eeuw als inspirerend en leidend voorbeeld heeft gebruikt voor zijn schilderij.
Het overschilderen van Deeverse ansichtkaarten is in het verleden wel meer gebeurd en zal in de toekomst ook nog wel eens gebeuren. Hopelijk wordt dit niet een gewoonte, maar zullen de schilders van de Schilderskring Deever meer van zichzelf prijs geven.
Maar waar is het schilderij gebleven ? Hangt het schilderij in de consistoriekamer in het kerkgebouw aan de brink ? Of waar hangt het schilderij aan de muur ! ?


 

Posted in Ansichtkoate, Brink, Deever, Kaarke an de brink, Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje, Toor'n an de brink | Leave a comment

Ut skildereeje ′Brinkgezicht in Deever′ hung bee Jans

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief (papperrassjus scannen en vervolgens die papperrassjus in de oud-papier-bak gooien) bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders uut de gemiente Deever, en zo voort, en zo voort, en zo voort, maar ook volledige jaargangen van tijdschriften, zo nu en dan een door hem belangwekkend geacht bericht. De redactie wil zo één bericht natuurlijk niet onthouden aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief.
In het tijdschrift Oeze Volk (Moandblad in de Dreinse toal), jaargang 44, nummer 9, september 2000) is op de bladzijden 159, 160 en 161 het artikel ‘Een kunstschilder komp weerum’ van Martha Hadderingh-Veenstra te lezen. De redactie heeft van de drie bladzijden één afbeelding gemaakt. Het artikel is in een soort van mengeling van een dialect van het noordoosten van Drente en het Nederlands geschreven.

De redactie schreef op 14 maart 2019 de volgende eerste versie van dit bericht.
In het digitale telefoonboek zijn in Deever nog mensen met de achternaam Oosterkamp te vinden. Deze mensen zijn ongetwijfeld familie van de in het artikel ‘Een kunstschilder komp weerum’ genoemde schilder Dirk Oosterkamp.
Dirk Oosterkamp schonk zijn schilderij ‘Brinkgezicht in Deever‘ aan het kerkbestuur van Deever. Dit zal waarschijnlijk het bestuur van de hervormde kerkgemeente van Deever zijn geweest.
In Deever möt dus aarg’ns dit schildereeje van de Dwingeler schilder Dörk Oosterkamp hang’n.
Een grote vraag is natuurlijk waar dit schilderij op dit ogenblik aan de muur hangt ?
Of worden de kunstschatten van de hervormde kerkgemeente van Deever ergens in een depot bewaard ?
Of heeft het kerkbestuur van de hervormde kerkgemeente van Deever het schilderij ‘Brinkgezicht van Deever‘ op zijn beurt geschonken aan bijvoorbeeld het Drents Museum in Assen ?
Wellicht weet een zekere en paar keer in het artikel genoemde Jans Tabak meer van deze schenking ?
Een andere voor de hand liggende vraag is welke boerderij aan de brink van Deever het betreft ?
De redactie piekert zich al dagen suf over de vraag welke boerderij an de brink van Deever of in de buurte van de brink van Deever zou kunnen lijken op de boerderij op de afbeelding.
Of is abusievelijk een afbeelding van een ander schilderij dan het schilderij ‘Brinkgezicht in Deever‘ bij het artikel geplaatst ?
De redactie zal een poging doen een antwoord te vinden op de hiervoor gestelde vragen.
Wie kan de redactie voorzien van verhelderende gegevens over deze schenking ?

De redactie stuurde op 14 maart 2019 het volgende bericht naar de secretaris (scriba) van de hervormde kerkgemeente van Deever
In uw webstee www.hervormddiever.nl kon ik niet duidelijk vinden aan wie ik mijn bericht moet richten/sturen. Vandaar dat ik mij aan u in uw hoedanigheid van secretaris (scriba) richt.
Ik heb in mijn webstee www.dieversarchief.nl een bericht geplaatst met de titel ‘Was het een brinkgezicht in Deever ?’. Het gaat om het schilderij ‘Brinkgezicht in Diever’ van Dirk Oosterkamp, dat volgens het in mijn bericht genoemde artikel in 2000 aan de kerk van Diever is geschonken. Ik verzoek u vriendelijk dit bericht te lezen.
Wellicht kunt u enige van de in dat bericht gestelde vragen beantwoorden.
Als het schilderij (nog) in het bezit van de hervormde kerkgemeente van Diever is, dan zou ik graag een kleurenfoto van dit schilderij in het Deevers Archief willen tonen. Ik zie uw reactie met veel belangstelling tegemoet.

De secretaris (scriba)  van de hervormde kerkgemeente van Deever stuurde op 19 maart 2019 het volgende antwoord.
Ik heb dit bericht doorgestuurd naar Jans Tabak. Misschien heeft hij al gereageerd. Jans weet ontzettend veel over Diever en de kerk.

De redactie stuurde vervolgens op 20 maart 2019 het volgende bericht naar de secretaris (scriba) van de hervormde kerkgemeente van Deever.
Hartelijk dank voor uw eerste reactie. De redactie van ut Deevers Archief weet ook ontzettend veel van Deever en van de hervormde kerk van Deever. Maar de redactie weet zeer weinig van de bezittingen van de hervormde kerkgemeente van Deever. Daarom stuurde ik u op 14 maart 2019 een bericht.
Het bestuur van de hervormde gemeente moet volledige wetenschap hebben van de bezittingen van de hervormde kerkgemeente, bijvoorbeeld een inventaris van roerende en onroerende goederen, waaronder schenkingen, waaronder schilderijen.
Desalniettemin verneem ik graag wat u van de heer Jans Roelof Tabak uut de Aachterstroate in Deever te weten bent gekomen. Is hij de beheerder van de bezittingen van de hervormde kerkgemeente van Deever ?
Als u de verblijfplaats van het schilderij niet kunt achterhalen, zal de redactie dan in ut Deevers Archief berichten dat dit schilderij als vermist moet worden beschouwd ?

De secretaris (scriba) van de hervormde kerkgemeente in Deever stuurde op 19 maart 2019 het volgende antwoord.
Ik heb nog even navraag gedaan, maar het schilderij is niet meer in bezit van de hervormde gemeente van Diever. We kunnen niet traceren waar het wel is. Dus bericht maar dat dit schilderij als vermist moet worden beschouwd.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief van 19 maart 2019
Dus het schilderij is blijkbaar wel in het bezit van de hervormde gemeente van Deever geweest. De grote vraag is dan natuurlijk waar het als vermiste te beschouwen schilderij is gebleven. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is bekend met de verblijfplaats van schilderijen van Dörk Oosterkaamp uut Dwingel ?

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief van 29 april 2021
Wijlen Jans Roelof Tabak woonde in het voorste deel van zijn boerderij an de Aachterstroate in Deever. Zijn dochter woont in het achterste deel. Zijn dochter heeft begin 2021 het voorste gedeelte van de boerderij verkocht. De redactie vond in de webstee van de ingehuurde verkoopmakelaar enige foto’s van het interieur van het door wijlen Jans Roelof Tabak bewoonde voorste deel van de boerderij.
De redactie toont met toestemming van de dochter van wijlen Jans Roelof Tabak bijgaande kleurenfoto (zie afbeelding 2) van een onbestemde ruimte in het voorste deel van de boerderij. In de linker bovenhoek van de kleurenfoto (zie afbeelding 2) is tot stomme verbazing van de redactie, maar wel gelukkig, nog net een stukje van het schilderij ‘Brinkgezicht van Deever’ te zien. Op 19 maart 2019 stuurde de secretaris (scriba) van de hervormde gemeente van Deever het bericht van de redactie van 14 maart 2019 door naar wijlen Jans Roelof Tabak. Deze gaf echter geen sjoege en deed geen melding aan de secretaris (scriba) dat het eigendom van de hervormde gemeente van Deever bij hem aan een muur hing.
Wellicht vond wijlen Jans Roelof Tabak dat hij, nadat het schilderij negentien jaar bij hem aan een muur had gehangen, wel als eigenaar mocht worden beschouwd en dat niet aan de secretaris (scriba) hoefde te melden. Of wellicht vond wijlen Jans Roelof Tabak dat hij de depothouder van de kunstschatten van de hervormde kerkgemeente van Deever was en daarom de secretaris (scriba) niet hoefde te melden dat het schilderij bij hem aan de muur hing. Om over de meest voor de hand liggende verklaring maar te zwijgen. Over de doden niets dan goeds.
De dochter van wijlen Jans Roelof Tabak heeft vanwege de verkoop het door wijlen Jans Tabak bewoonde voorhuis helemaal leeg moeten ruimen en heeft daarbij heel veel spullen, heel veel papperassen, heel veel geschiedkundig waardevol materiaal, enzovoort, enzovoort, in de afvalcontainer gegooid. Wellicht is het schilderij ‘Brinkgezicht van Deever’ ook in de afvalcontainer beland ?

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Jans Roelof Tabak, Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

Un tiekening van un olde boerdereeje in Oll’ndeever

De redactie van ut Deevers Archief is een verwoed verzamelaar van afbeeldingen van getekende en geschilderde objecten in de gemiente Deever, en toont al dit moois uiteraard ook graag aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief.
Mevrouw Ellen van Ishoven, die in 2020 een paar dagen heeft doorgebracht op camping Oldendiever (voorheen camping De Olde Boerdereeje), is de maker van bijgaand getoonde mooie tekening van de achterkant van de oude boerderij aan de Westerdrift in Oll’ndeever, waar vroeger de ongetrouwde Geert Kok (geboren op 7 november 1909, overleden op 5 mei 1987) woonde. Zij gaf toestemming deze tekening in ut Deevers Archief te tonen. De redactie is haar daar bijzonder erkentelijk voor. De tekening is ook te vinden in de rubriek Kunstgroet van camping Oldendiever. De redactie weet nog niet op welke datum deze tekening is gemaakt.
De redactie heeft bijgaande kleurenfoto van de achtergevel van de oude boerderij aan de Westerdrift in Oll’ndeever gemaakt op donderdag 22 april 2021.
De redactie heeft bijgaande kleurenfoto van de door zon, neerslag en hete schoorsteenrook verkleurde voorgevel van de oude boerderij aan de Westerdrift in Oll’ndeever gemaakt op woensdag 19 september 2018.

Posted in Boerdereeje, Kuunst in de gemiente Deever, Oll'ndeever, Tiekening | Leave a comment

Un tiekening van un paer olde huus’n op Zorgvlied

De redactie van ut Deevers Archief laat de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deeveers Archief graag meegenieten van getekende of geschilderde objecten in de gemiente Deever. De redactie heeft toestemming van mevrouw Marjan Elisabeth van der Helm bijgaand afgebeelde en door haar gemaakte pentekening van enige huizen aan de Dorpsstraat op Zorgvlied in ut Deevers Archief te tonen. De redactie is haar bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.
Zij maakte deze tekening zittend op de bank en uit het raam kijkend naar de huizen aan de overkant van de straat. Zij signeerde de tekening in de linker benedenhoek met MvdH, 10-4-’83. De originele tekening hangt bij mevrouw Marjan Elisabeth van der Helm aan de muur.

Afbeelding 1
In 1983 woonden in deze huizen aan de Dorpsstraat andere mensen dan nu. In het linker pand was de dorpswinkel van Ale van der Heide gevestigd. Hij verkocht gelukkig ook ansichtkaarten.De familie van der Heide woonde in het aangrenzende pand. Het Amsterdamse huis werd toen al lang bewoond door Gerard Goettsch. Hij had in zijn huis ook een afdruk van deze tekening in een lijstje aan de muur hangen. Hij was zeer gesteld op deze tekening. In het rechter pand woonde vrouw Hillen, die later dood in haar huis werd gevonden.


Afbeelding 2
Coen Broekema heeft de hier getoonde foto gemaakt op 30 november 2002. Bijna twintig jaar na 1983 is de aanblik van de panden nog ongeveer hetzelfde. Alleen was toen in Zorgvlied helaas geen dorpswinkel meer aanwezig. Gerard Goettsch overleed op 13 juni 2000 op 96-jarige leeftijd zittend in zijn stoel voor het raam van zijn Amsterdamse huis.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening, Zorgvliet | Leave a comment

Un waetervaarfskildereeje van De Kleine Henduk

De redactie van ut Deevers Archief ontdekte in maart 2021 in de belangwekkende webstee Urban Sketchers Nederland (https://urbansketchers.nl) een foto van kunstenares Jolanda Huiberts-Tigelaar. Op deze foto (zie afbeelding 2) is op een bladzijde van een schetsboek een aquarel van de voormalige smederij De Kleine Hendrik an de Peperstroate in Deever met op de achtergrond het geaquareleerde object. De redactie kwam via de beheerder van de webstee Urban Sketchers Nederland in contact met de kunstenares Jolanda Huiberts-Tigelaar. Zij gaf de redactie toestemming een afbeelding van haar aquarel in ut Deevers Archief te tonen. De redactie is haar bijzonder erkentelijk voor deze toestemming. Zij deed de redactie een aantal scans met verschillende resoluties van haar aqaurel toekomen. De redactie koos de scan met de hoogste resolutie voor het tonen van haar prachtige aquarel in afbeelding 1. De redactie verwijst ook graag naar de fraaie webstee van kunstenares Jolanda Huiberts-Tigelaar, te weten https://www.jolandahuiberts.art, een bezoek meer dan waard.
De kunstenares heeft het aquarel en de kleurenfoto gemaakt op zondag 21 februari 2021, dus ná de herbestratingspandemie in het binnendorp van Deever, waaronder de Peperstraat, in 2019/2020, zie afbeelding 3 en afbeelding 4.
De redacteur van de webstee Urban Sketchers Nederland (https://urbansketchers.nl) schreef op 23 februari 2021 bij afbeelding 2 de volgende tekst:
Jolanda Huiberts-Tigelaar ging op pad in het Drentse Diever en tekende daar een oude Smederij, ‘De Kleine Hendrik’. In de voorgevel van het pand zag zij een mysterieus luik, waarvan niemand haar kon vertellen waar het ooit voor gediend heeft. Nu heeft het theater in mijn woonplaats Culemborg ook een luik op een vreemde hoogte. Daarvan weet ik dat het als toegang diende tot een hoge schuilplaats bij dijkdoorbraak… maar hoog water in Diever, dat zal het niet zijn.
Het luik was heel vroeger een externe toegang tot de zolder. De redactie citeert een stukje uitleg van wijlen Klaas Kleine in zijn artikel ‘Ons huis aan de Peperstraat in Diever – Deel 1’ in Opraekelen Nr. 00/3 (september 2000), het papieren blad van de Historische Vereniging Gemeente Diever:
Met de voorgevel, die geen consequent metselpatroon kende, was iets merkwaardigs aan de hand. De tuitgevel heeft aan de top een schoorsteen. Het rookkanaal komt van de stookplaats recht daaronder, tussen de ramen, maar loopt achter het luik langs, dat weliswaar van de straatzijde aan de straatzijde geopend kan worden, maar dat functieloos is, doordat het vrijwel over de volle breedte afgesloten is door genoemd rookkanaal. Was de stookplaats vroeger op een andere plaats in de woning ? Toen later de voorgevel herbouwd is, heb ik het zo gelaten.
De kunstenares Jolanda Huiberts-Tigelaar heeft haar aquarel de naam ‘De Kleine Hendrik’ gegeven, met daarbij de uitleg ‘smederij van Hendrik Kleine, de zoon van Klaas Kleine’.
Het is juist andersom. Klaas Kleine is een zoon van smid Hendrik Kleine op Kolderveen. De broer van Klaas Kleine is Berend Kleine. Berend Kleine heeft een tijdje een smederij in de voormalige smederij van de Kloeze an de Heufdstroate in Deever gehad. Berend Kleine was groter en forser gebouwd dan Klaas Kleine. Daarom kreeg de smederij van Berend Kleine de naam ‘De Grote Hendrik’ en kreeg de smederij van Klaas Kleine de naam ‘De Kleine Hendrik’.

Afbeelding 1
Aquarel van kunstenares Jolanda Huiberts-Tigelaar
 
Afbeelding 2
Foto van de aquarel van Jolanda Huiberts-Tigelaar met op de achtergrond de voormalige smederij De Kleine Hendrik van Klaas Kleine (© Jolanda Huiberts-Tigelaar)

Afbeelding 3
De redactie heeft deze foto gemaakt op woensdag 6 november 2019.


Afbeelding 4
De redactie heeft deze foto gemaakt op woensdag 6 november 2019.


Afbeelding 5
De redactie heeft deze foto gemaakt op donderdag 22 april 2021.

Posted in Klaas Kleine, Kuunst in de gemiente Deever, Peperstroate | Leave a comment

Un skildereeje van un hutte aachter Deever

De kunstschilder Adrianus (Arie) Johannes Zwart is geboren op 30 augustus 1903 in Rijswijk en is overleden op 27 augustus 1981 in het Rosa Spierhuis in Laren in Noord-Holland.
Na zijn huwelijk in 1926 was hij voor het levensonderhoud van zichzelf en zijn gezin afhankelijk van de inkomsten uit de verkoop van zijn schilderijen. Hij reisde veel door Nederland, eerst alleen, later met zijn gezin in een omgebouwde verhuiswagen. In 1936 werd deze vervangen door een speciaal voor het gezin gebouwde woonboot, die de naam De Trekschuit kreeg. Hiermee gingen hij en zijn gezin verder op reis door Nederland. Hij was vaak te vinden op de Beulakker Wiede en in Möppel. In de winter lag De Trekschuit in Möppel. Zwart is door zijn contacten met Möppeler schilders na 1940 overgestapt op het gebruik van lichtere kleuren met een lossere penseelvoering, zoals op het afgebeelde schilderij is te zien. Zijn schilderijen werden in de kunsthandel voor goede prijzen verkocht en waren vaak te zien op tentoonstellingen.
Arie Zwart gaf zijn hier afgebeelde schilderij de naam Hutje, achter Diever, Drente. Hij tekende de titel van het schilderij op het doek aan de achterkant van het schilderij. Het werk is met olieverf geschilderd op een linnen doek. Het schilderij heeft een breedte van 49 centimeter en een hoogte van 39 centimeter. Het schilderij is aan de voorkant voorzien van de handtekening van de schilder. De redactie van ut Deevers Archief schat in dat Arie Zwart dit schilderij tussen 1945 en 1950 heeft gemaakt.
De grote vraag is natuurlijk waar in de gemiente Deever hij dit schilderij heeft gemaakt. Het kan natuurlijk zo zijn dat hij met zijn schip De Trekschuit een reis door de Drentse Hoofdvaart heeft gemaakt en enige tijd an de löswal an de Deeverbrogge heeft gelegen en zo in de gemiente Deever plekken waar nog een hut stond, heeft leren kennen.
De redactie van ut Deevers Archief weet uit zijn jeugd in de vijftiger jaren van de vorige eeuw dat an de Wittelerweg in Oll’ndeever nog een familie in een hut woonde, maar die hut stond niet bij een veentje. Wellicht heeft hij met de titel Hutje, achter Diever, Drente een hut in Wapse, in Wittelte, op Kalteren of an de Gowe bedoeld.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

Ut beeld Ut Behagen kö’j vanof de weg neet seen

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief (papperrassjus scannen en vervolgens die papperrassjus in de container voor het oude papier gooien), bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders uut de gemiente Deever, en zo voort, en zo voort, en zo voort, zo nu en dan een door hem belangwekkend geacht bericht.
In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 1 september 1999 verscheen bijgaand bericht over de onthulling van het dubbelbeeld ‘het Behagen’ bij het bedrijf Heluto an de weg tuss’n Deever en de Deeverbrogge. De redactie wil dit bericht met name vanwege het twintigjarige jubileum van het dubbelbeeld ‘het Behagen’ in september 2019 de trouwe bezoekers van ut Deevers Archief uiteraard niet onthouden

Fraaie plaats voor ‘Behagen’ langs het fietspad
Bedrijfsjubileum: kunstwerk voor Diever
Diever – ‘We staan hiet vanmiddag in feite door een actie van het personeel, dat haar waardering wil uitspreken over het bedrijf. Een werkgever die goed is voor haar personeel is dan ook lovenswaardig. Samen bent u sterk en dat leidt tot een beter produkt en dat is een visie die mij aanspreekt’. Dat zei burgemeester Anne Meijer van Westerveld toen hij maandagmiddag in Diever een kunstwerk onthulde.
Het is een schepping van kunstenaar Charles Henri de Vries, beeldend kunstenaar uit Meppel. Het beeld ‘het Behagen’ moet het behaaglijke binnenklimaat symboliseren dat bij het bedrijf Heluto heerst. Het kunstwerk is een kado van het personeel aan de direktie vanwege het 30-jarig bedrijfsjubileum van het Dieverder bedrijf.
Al eerder werden bedrijfsjubilea opmerkelijk gevierd, want ter gelegenheid van het zilveren jubileum ging men met het hele personeel op reis naar Curacao. ‘Geen dure receptie voor genodigden, want wij doen dit als personeel allemaal samen. Vandaar deze grote personeelsreis’, stelde de direktie indertijd.
Ditmaal koos men dus voor een mooi kunstwerk. Het is langs het fietspad van Dieverbrug naar Diever geplaatst en werd daardoor ook een kado voor de bevolking. Al fietsend van Dieverbrug naar Diever of omgekeerd passeert men het 1.80 meter hoge kunstwerk.
Twee beelden
Na het aanbieden van het kado was er een barbequefeestje voor de ongeveer 50 mensen die bij het bedrijf in Diever werken. ‘En we zijn bezig ons te certificeren, dus misschien komt er aan het eind van het jaar nog eens een feestje.’, zegt direkteur Geert Room.
De uitvoering, die de kunstenaar koos voor ‘het Behagen’ is uitgedrukt in twee beelden: de ene persoon spreidt behaaglijk een doek uit over de ander. Het behaaglijke is gekozen, omdat het bedrijf naam heeft gemaakt in een behaaglijke omgeving door een goed omgevingsklimaat met voldoende warmte en voldoende frisse lucht.
‘Slechts één procent van de 6 miljoen woningen in Nederland voldoet aan de normen voor binnenluchtkwaliteit’, stelde Heluto indertijd op haar offertemap, waarmee duidelijk werd gemaakt dat men zich heeft gespecialiseerd in luchtverwarming en uitgebalanceerde ventilatie. Volgens Meijer is het uniek dat men bij elke klant zoekt naar het meest geschikte systeem en dat elk personeelslid daarin kan meedenken. Dat werkt motiverend en is volgens de burgemeester de juiste filosofie voor succes.
Heluto maakt sinds 1978 deel uit van de club van installatiebedrijven, de KNG (Klimaatgroep Nederland), waarin ideeën en kennis worden uitgewisseld. Men probeert door kennis uit te wisselen samen tot betere prestaties te komen. Met haar systeem van uitgebalanceerd ventilatie, warmteterugwinning, kostenbesparing en maximaal woon- en werkcomfort maakte het Dieverder bedrijf ook naam in de VS. De NOM, de Noordelijke Ontwikkelings Maatschappij droeg het bedrijf indertijd voor als voorbeeldbedrijf.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het bericht in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) is toch wel een merkwaardig bericht. De voorzitter van de personeelsvereniging van het bedrijf Heluto wordt in het bericht niet genoemd en dat was toch wel de man om het beeld namens het personeel aan de eenkoppige directie aan te bieden. Het personeel zelf komt ook niet aan het woord. In het bericht wordt ook niet duidelijk of de eenmansdirektie van het bedrijf Heluto blij was met het kunstwerk.
Het toch wel erg realistische dubbelbeeld ‘het Behagen’ is vanaf het fietspad Deever-Deeverbrogge, goed verscholen in een klein paradijsje achter dicht struweel en wuivend riet, in zijn geheel niet te zien.
En wilde V.V.D.-burgemeester Anne Meijer zomaar het toch wel erg realistische dubbelbeeld ‘het Behagen’ onthullen, of stelden De Lage En Hoge Dametjes En Heertjes 
Van Het Absolute Puriteinse Behoudende Gelijk Van De Gemeente Westenveld daarbij als voorwaarde dat het dubbelbeeld niet zichtbaar mocht zijn vanaf de openbare weg en daarom discreet verdween in een paradijselijke omgeving achter dicht struweel en wuivend riet ?
In het bericht worden allerlei zaken aangehaald die helemaal niets met het onderwerp hebben te maken, maar meer lijken te dienen voor het opschroeven van de geldelijke vergoeding van de krantencorrespondent van dienst.
De kunstenaar Henri Charles de Vries uut Möppel, die werkte onder de schuilnaam Charles Henri, is de maker van het dubbel
beeld ‘het Behagen’. Kreeg hij een dubbelhonorarium voor een dubbelbeeld of matste hij de personeelsvereniging van het bedrijf Heluto en vroeg hij slechts een enkelhonorarium voor het dubbelbeeld ?
Bij het bericht in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) is geen foto van het dubbelbeeld ‘het Behagen’ geplaatst.
Op de bladzijde van Charles Henri in de online-encyclopedie Wikipedia is ook nog geen foto van het dubbelbeeld ‘het Behagen’ te vinden.
Op de luchtfoto van het bedrijf Heluto, die te zien is in de webstee www.heluto.nl, is het dubbelbeeld ‘het Behagen’ niet te onderscheiden.
In de webstee www.groenengroei.nl zijn wel enige belangwekkende gegevens van de kunstenaar Charles Henri te vinden, maar geen foto van het dubbelbeeld ‘het Behagen’.
De webstee www.drenthekunstbreed.nl toont een soort van enigszins kuise versie van het toch wel erg realistische dubbelbeeld ‘het Behagen’.
De redactie van ut Deevers Archief zag zich daarom toch wel een beetje genoodzaakt tijdens een fietstochtje even bij het bedrijf Heluto af te stappen en achter het dichte struweel en het wuivende riet te kijken, teneinde van de twee toch wel erg realistische beelden op een roestige sokkel van weervast staal aan de rand van een goedgevulde goudvissenbadkuip op maandag 27 juli 2019 bijgaande twee realistische kleurenfoto’s te maken.
Is het dubbelbeeld ‘het Behagen’ opgenomen in de plaatselijke kunstwerkenroute ? 

Posted in Beeld, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Un tiekening van de Brogge an de Gowe uut 1985

De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren (scannen) van zijn papieren archief bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever in de map 1986 bijgaande afbeelding, die de redactie de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief niet wil onthouden.

Op de afbeelding is te zien het kalenderblad voor de maand maart van het jaar 1986 van een kalender die de R.A.B.O.-bank uut Dwingel speciaal ter gelegenheidheid van zijn 75-jarig bestaan (1911-1986), zomaar grateloos cadeau gaf aan zijn vaste klanten.
Bij elke maand stond een tekening. De maart-tekening is een prachtige fantasierijke tekening van de brogge over de voart an de Gowe van de kunstenaar André Winkel. De tekening heeft als voor de hand liggende titel ‘Gezicht op Geeuwenbrug’.
De kunstenaar André Winkel beheerst de kunst van het weglaten van wel aanwezige bebouwing, waardoor de blik vooral naar de brogge wordt getrokken. En ook een beetje naar rechts, naar het café van Zwatte Hendekie. Of was in het pand in 1985 geen café meer gevestigd ?
Heeft de tekenaar André Winkel zijn tekening ter plekke gemaakt of heeft hij zich in zijn atelier laten inspireren door één of andere (door hem zelf gemaakte ?) foto ?
De redactie weet niet of de greinse tuss’n de gemiente Deever en de gemiente Dwingel links van de brug, rechts van de brug of precies midden over de brug loopt. Wie het weet, die mag het natuurlijk melden.
De redactie vraagt zich af of de R.A.B.O.-bank uut Dwingel ter gelegenheid van zijn 100-jarig bestaan (1911-2011) weer een kalender met mooie tekeningen heeft uitgegeven, met bijvoorbeeld een tekening van de brogge van Deever of een tekening van ’t Olde Voatie an de Oldendeeversebrogge of een tekening van de Stroombrogge in Wittelte. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief het weet, die mag het natuurlijk melden.
Of misschien heeft de heemkunduge vurening uut Deever in 2018 ter gelegenheid van zijn 24-jarige bestaan wel een door deze vereniging zo genoemde ‘historische kalender’, met afbeeldingen van oude tekeningen en schilderijen uut de gemiente Deever, waarop de drie laatst genoemde objecten staan, uitgebracht.
De redactie heeft bijgaande kleurenfoto gemaakt op donderdag 22 april 2022.

Posted in de Gowe, Dreinse Heufdvoat, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

Un mooi eulievaarfskildereeje van bee de Hoarsluus

De kunstenaar Jaap van Zijderveld sr. (Jaap van Zyderveld, Jacob Maria Zijderveld) is geboren op 25 september 1919 in Den Haag en is overleden op 8 maart 1985 in Den Haag.
Jaap van Zijderveld sr. heeft het bijgaand afgebeelde prachtige olieverfschilderij in 1976, staande of zittend, bee de Hoarsluus an de Gowe gemaakt. Het olieverfschilderij is in het bezit van de kinderen van kunstenaar Jaap van Zijderveld sr. en komt uit hun ‘voorraad’. De kunstenaar heeft het schilderij links onder aan het schilderij voorzien van zijn handtekening en het getal 76 (1976).
Jaap van Zijderveld sr. tekende en schilderde altijd ter plekke. De redactie van ut Deevers Archief hoefde dus ook bij dit schilderij niet naarstig op zoek te gaan naar een foto of een ansichtkaart, die de kunstenaar als voorbeeld zou kunnen hebben gediend.
De redactie van ut Deevers Archief heeft toestemming van een dochter (van de kinderen) van Jaap van Zijderveld sr. deze afbeelding van het olieverfschilderij te tonen in ut Deever Archief. De redactie is die dochter (de kinderen) bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.
Zij wist het volgende te vertellen. ‘We logeerden in Diever in een vroegere boswachterswoning. Die woning was toen particulier bezit van een familie uit Wassenaar. Aan welke weg de boswachterswoning lag, dat weet ik niet meer. Wel lag de bosingang aan de doorgaande weg, die langs de Drentse Hoofdvaart loopt.”
De toegangsweg – de Kanaalweg – naar hun vacantiewoning bevond zich vlak bij de Haarsluis. Het is voorstelbaar dat Jaap van Zijderveld in die productieve schildervacantie in 1976 het eerst de Haarsluis heeft geschilderd, die lag op een korte loopafstand van de vacantiewoning.

Posted in de Gowe, Hoarsluus, Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

Un conté-tiekening van de kaarke an de brink

De kunstenaar Jaap van Zijderveld sr. (Jaap van Zyderveld, Jacob Maria Zijderveld) heeft bijgaand afgebeelde conté-tekening in 1976, staande of zittend, in de Kloas Kleinestroate (vrogger de Kleine Peperstroate) in Deever gemaakt. De kunstenaar Jaap van Zijderveld sr. is geboren op 25 september 1919 in Den Haag en is overleden op 8 maart 1985 in Den Haag. De tekening is in het bezit van de kinderen van kunstenaar Jaap van Zijderveld sr. en komt uit hun ‘voorraad’. De kunstenaar heeft het schilderij links onder aan de tekening voorzien van zijn zwierige handtekening, de naam Diever en het getal 76 (1976).
De redactie van ut Deevers Archief heeft toestemming van een dochter (van de kinderen) van Jaap van Zijderveld sr. deze tekening te tonen in ut Deever Archief. De redactie is die dochter (de kinderen) bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.
Jaap van Zijderveld sr. tekende en schilderde altijd ter plekke. De redactie van ut Deevers Archief hoefde dus in dit geval niet naarstig op zoek te gaan naar een foto of een ansichtkaart, die de kunstenaar als voorbeeld zou kunnen hebben gediend. Het zij de kunstenaar van deze mooie realistische tekening uiteraard vergeven, dat hij al dan niet bewust gebruik makend van zijn kunstzinnige vrijheid de urenborden van het torenuurwerk naast de galmgaten niet heeft getekend. Wellicht deed hij dat, omdat in een vacantie in ut Deeverse laand tied neet bestiet.
Wel toont de redactie als referentie een kleurenfoto die hij op 4 oktober 2017 heeft gemaakt. De zichtbare bomen op de kleurenfoto waren in 2017 een stuk groter dan in 1976. Alleskunner Klaas Kleine was in 1976 al een paar jaar klaar met zijn ‘grote restauratie’ van de olde kouwe van de weduwe Aaltje Koning-Haveman (Oaltie Keuning-Hoaveman) op de hoek van de Peperstroate en de Kloas Kleinestroate (vrogger Kleine Peperstroate) in Deever.

Posted in Klaas Kleine, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

Un tiekening van un olde boerdereeje in Oll’ndeever

De kunstenaar Arie Goedhart is op zondag 9 augustus 2020 op 76-jarige leeftijd in Hoogeveen overleden. De favoriete bezigheid van wijlen kunstenaar Arie Goedhart was tekenen met pen en inkt, dat is arceren en werken met natuurlijke structuren, maar vooral het weergeven van de stilte en de rust van de natuur. Het motto van kunstenaar Arie Goedhart was: Het is een voorrecht bezig te zijn met de schoonheid van de natuur.
Maar kunstenaarArie Goedhart deed zijn inspiratie niet alleen op in de natuur, maar ook in natuurlijk aandoende bebouwde omgeving van de gemiente Deever en ook bij hunnebed D52. Hij vond daar vaak een verrassend mooi hoekje. Zo ook in Oll’ndeever, waar hij aan de Holtenweg een tekening maakte van één van de oudste boerderijen in de gemiente Deever. De boerderij is volgens de muurankers in de voorgevel gebouwd in 1759, maar is in 1970 gerenoveerd.
De redactie van ut Deevers Archief correspondeerde zo nu en dan per e-mail met kunstenaar Arie Goedhart en kreeg op 30 januari 2019 toestemming van hem een afbeelding van zijn mooie pentekening met de titel ‘Oudste boerderij van Diever’ te tonen in ut Deevers Archief. De redactie is hem daarvoor postuum bijzonder erkentelijk.
De redactie heeft de kleurenfoto (afbeelding 2) gemaakt op 13 november 2014. Aan de rechterkant van de kleurenfoto is nog net het dak van ut pothokke te zien. Ut pothokke is vernieuwd in de tijd dat de boerderij werd bewoond door het echtpaar Harman Jan (Herman) Bennen en Wietske (Wies) Bosscha en hun zoon Jantinus (die in de volksmond altijd Maxi werd genoemd).
De redactie nodigt Jantinus Bennen uit te reageren op dit bericht.

Afbeelding 2
Pentekening van ‘de oudste boerderij van Diever’ van de kunstenaar Arie Goedhart 
Afbeelding 2 
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze foto van de boerderij met adres Holtenweg 4 in Oll’ndeever bij tegenlicht gemaakt op 13 november 2014.

Afbeelding 3
Deze afbeelding van de boerderij met adres Holtenweg 4 in Oll’ndeever is afkomstig van google.maps. De opname dateert van juni 2016.

Posted in Boerdereeje, Kuunst in de gemiente Deever, Oll'ndeever, Pothokke, Tiekening | Leave a comment

Un stillee’m van de kuunstskilder Jaap van Zijderveld

De kunstenaar Jaap van Zijderveld sr. (Jaap van Zyderveld, Jacob Maria Zijderveld) heeft bijgaand afgebeeld stilleven in 1976 in de gemiente Deever geschilderd. De kunstenaar heeft het schilderij links naast de linker klomp voorzien van zijn handtekening en het getal 76 (1976). De kunstenaar Jaap van Zijderveld sr. is geboren op 25 september 1919 in Den Haag en is overleden op 8 maart 1985 in Den Haag. Het schilderij is in het bezit van een dochter van kunstenaar Jaap van Zijderveld sr.
Zij wist het volgende te vertellen. ‘We logeerden in Diever in een vroegere boswachterswoning. Die woning was toen particulier bezit van een familie uit Wassenaar. Aan welke weg de boswachterswoning lag, dat weet ik niet meer. Wel lag de bosingang aan de doorgaande weg, die langs de Drentse Hoofdvaart loopt. Mijn vader schilderde altijd ter plekke. Wanneer wij als gezin op een vakantiebestemming aankwamen, dan zette mijn vader eerst een stilleven op van allerhande voorwerpen die daarvoor in aanmerking kwamen: dat was voor het schilderen in de avonduren. Het bijgaande schilderij is ook in Diever gemaakt. ’s Morgens vroeg trok hij naar buiten om te gaan schilderen of te gaan tekenen. Wie van de kinderen mee wilde, die kon mee. Ik heb daar goede herinneringen aan. Ik zal kijken of in de ‘voorraad’ nog schilderijen aanwezig zijn, die mijn vader ook in Diever heeft gemaakt’.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie verwijst voor de volledigheid ook naar het bericht Un waetervaarfskildereeje van un olde boerdereeje.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

Un skildereeje van de voat bee ut Veneschut

De redactie van ut Deevers Archief rekent de Deeverse kaante van ut Veneschut ook eigenlijk toch echt wel een beetje tot het aandachtsgebied van ut Deevers Archief. Vroeger liep de grens tussen de gemiente Deever en de gemiente Smilde gewoon langs ut Veneschut.
De redactie toont de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief graag afbeeldingen van mooie kunstwerken van objecten binnen de grenzen van de gemiente Deever.
De redactie heeft toestemming van portret- en landschapschilder Hendrik Borst een afbeelding van zijn met olieverf op doek geschilderde kunstwerk ‘Drentse Hoofdvaart bij Diever’ in ut Deevers Archief te tonen. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk.
Kunstschilder Hendrik Borst reageerde op 9 januari 2021 als volgt.
Op uw vraag of u een afbeelding van het schilderij voorstellend de Drentse hoofdvaart bij het Veneschut in ut Deevers Archief ga ik akkoord. Ik heb het in 1996 geschilderd tijdens onze jaarlijkse vaartocht naar Terschelling. Ik denk dat ik onze boot ruim voor de sluis heb aangelegd. In de verte zie ik palen van de sluis staan. Mijn gewoonte is dat ik ter plaatse een schets van het onderwerp maak en in enkele gevallen ten dele schilder. Een nat doek aan boord kan narigheid geven. Ik heb een scheepshond en die zat een keer midden in de verf op mijn schilderspallet.
Een leuk detail is dat ik het schilderij van het Veneschut in 2000 heb verkocht op een grote tentoonstelling in Vlissingen. De eigenaar heeft in 2001 met zijn jacht langs de Drentse Hoofdvaart naar de sluis op het schilderij gezocht en die gevonden. Hij complimenteerde mij met de gelijkenis.
Op de terugtocht in 1996 heb ik ook de kalkovens aan de Dieverbrug geschilderd. Dat schilderij hangt in rustoord de Menning in Wilhelminaoord.
Portret en landschapschilder Henk Borst heeft ook een eigen webstee.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje, Veneschut | Leave a comment

Un waetervaarfskildereeje van un olde boerdereeje

De kunstenaar Jaap van Zijderveld sr. (Jaap van Zyderveld, Jacob Maria Zijderveld) heeft het bijgaand afgebeelde impressionistische waterverfschilderij in 1975 op papier gemaakt in de gemiente Deever. De titel van het waterverfschilderij is gewoon Diever. Het schilderij heeft een breedte van 47 centimeter en een hoogte van 40 centimeter. De kunstenaar heeft het schilderij in de rechter benedenhoek van zijn handtekening voorzien. De schilder heeft het kunstwerk in de linker benedenhoek van de naam Diever en het getal 75 (het jaar 1975) voorzien. De kunstenaar Jaap van Zijderveld sr. is geboren op 25 september 1919 in Den Haag en is overleden op 8 maart 1985 in Den Haag.
Niet bekend is de plaats waar de kunstenaar voor het maken van dit schilderij heeft gezeten. De redactie van ut Deevers Archief schat in dat dit fraaie schilderij in Deever op ut Kastiel of misschien wel in Oll’ndeever is gemaakt. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet welke boerderij hier is geaquarelleerd ?

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

De ijzeren man met de vreemde toeter

An de Holteweg in Oldendeever staat het huisje van de Oosies. Bij het huisje staat in de tuin met de nee’jmoedse naam Oostkaampie voor het huis een nogal nieuw uitziend, glanzend gepolijst, gelakt en gelikt ijzeren beeldje. Dat beeldje zal nog minder gaan roesten dan roestvrij staal. Het moet daar nog niet zo lang geleden zijn neergezet. Dit beeldje zou bijvoorbeeld de voor de hand liggende naam ‘de ijzeren man met de vreemde toeter’ kunnen worden gegeven. Is het beeldje een kunstwerk, een kunstigwerk of is het een kunstig gemaakt object ?
De redactie van het Deevers Archief heeft de eerste en de tweede foto op woensdag 19 september 2018 gemaakt.
De redactie heeft de derde in juni 2016 gemaakte foto niet zelf gemaakt, maar is te vinden in Google Maps, voor zolang deze foto niet door een nieuwere wordt vervangen. Op de derde foto is het ijzeren kunstigwerk niet aanwezig.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Midwinterhoorn, Oll'ndeever | Leave a comment

Skildereeje van ekspressionist Klaas Koopmans

In Galerie Koopmans in Earnewâld in Fryslan bevindt zich een blijvende verzameling van de bekende Friese expressionistische kunstschilder Klaas Koopmans en het veelzijdige werk van diens zoon Gosse Koopmans. Galerie Koopmans heeft ook een mooie eigen webstee.
De redactie van ut Deevers Archief besteed bijzonder graag aandacht aan kunstwerken, die kunstenaars binnen de grenzen van de gemiente Deever hebben gemaakt.
De redactie heeft toestemming van de twee dochters van Klaas Koopmans een afbeelding van een expressionistisch olieverfschilderij, dat hij in de gemiente Deever heeft gemaakt, te tonen in ut Deevers Archief. De redactie is de twee dochters van Klaas Koopmans bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.
Klaas Koopmans heeft het schilderij gemaakt in 1976. Het heeft een breedte van 140 cm en een hoogte van 102 cm. Het schilderij heeft de titel ‘Bosgezicht in Diever’. De dochters van Klaas Koopmans weten niet wáár in de gemiente Deever hun vader dit schilderij heeft gemaakt. De redactie weet ook niet wáár in de gemiente Deever de kunstenaar het schilderij heeft gemaakt. Misschien ergens langs de Tilgrup in de Olde Willem ?
Het prachtige schilderij is niet aanwezig in Galerie Koopmans, maar hangt aan een muur in de woning van één van de twee dochters. Die dochter is zeer verknocht aan het schilderij, dat ze van haar vader kreeg. En terecht !
Gegevens over de schilder Klaas Koopmans zijn te vinden op een bladzijde van de webstee van Galerie Koopmans.

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

De plakette mit de keuneginne höng in de roadsael

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 20 juni 1957 een bericht over de opening van het nieuwe gemeentehuis van de gemiente Deever an de brink van Deever (in Deever heurt een gemientehuus an de brink te stoan).
Tijdens de opening van ut neeje gemientehuus an de brink van Deever bood de commissaris van de koningin mr. Jaap Cramer namens het bestuur van de provincie Drente een fraai kostbaar kunstwerk in de vorm van een plaquette met de beeltenis van koningin Juliana aan de bevolking van de gemiente Deever aan.
Het kostbare kunstwerk heeft altijd in de raadzaal van ut gemientehuus an de brink van Deever gehangen. De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief wordt voor de beeldvorming verwezen naar de zwart-wit foto aan het einde van dit bericht.

De redactie stuurde op 12 mei 2020 per e-mail het volgende bericht aan de gemeente Westenveld.
Geachte heer/mevrouw
Het ligt in mijn bedoeling het krantenartikel ‘Diever heeft het prachtige raadhuis officieel in gebruik genomen’ op te nemen in een bericht in ut Deevers Archief.
Dit krantenartikel is te raadplegen in https://www.delpher.nl.
Mijn vraag betreft de foto in het genoemde artikel, waarop burgemeeester J.C. Meyboom is te zien, waarbij boven zijn hoofd een plaquette van H.M. koningin Juliana is te zien.
Ik zou graag een scherpe foto van deze plaquette bij het bericht in ut Deevers Archief willen tonen.
Ik veronderstel dat de gemeente Westerveld zuinig is op dit kostelijke stukje erfgoed van de gemeente Diever, en dat dit ergens in het raadhuis van de gemeente Westerveld een waardige plek heeft gekregen ?
Behoort het tot uw mogelijkheden mij een scherpe foto van deze plaquette te doen toekomen ?
Ik ben u bij voorbaat bijzonder erkentelijk voor de te nemen moeite.
Of zou ik langs kunnen komen om zelf een scherpe foto van dit object te maken ?
Ik verneem graag uw reactie.

De redactie stuurde op 22 mei 2020 per e-mail het volgende herinneringsbericht aan de gemeente Westenveld.
Geachte heer/mevrouw,
Ik stuurde u op 12 mei 2020 een bericht per elektronische post.
Tot op de dag van vandaag heb ik geen antwoord van u ontvangen, dit tevens inhoudende dat u aan het bericht ook geen zaaknummer heeft toegekend.
Ik wil bij deze u beleefd verzoeken mijn bericht alsnog te beantwoorden, opdat ik het betreffende krantenartikel met de enig passende illustratie kan verluchtigen en in ut Deevers Archief kan opnemen.
Ik neem aan dat bij het opgaan van de gemeente Diever in de gemeente Westenveld een inventarisatie van de overgedragen kunst, kunstzinnige voorwerpen, kunstnijverheid, enzovoort in eigendom van de gemeente Diever en daarmee eigendom van de burgers van de gemeente Diever is opgemaakt en op papier is vastgelegd en wellicht ook fotografisch is vastgelegd. Ik zou graag een kopie van die inventarisatie ontvangen.
Ik wacht in spanning uw reactie af.

De redactie stuurde op 7 juni 2020 per e-mail het volgende herinneringsbericht aan de gemeente Westenveld.
Geachte heer/mevrouw,
Ik stuurde u op 12 mei 2020 een bericht per elektronische post.
Tot op de dag van vandaag heb ik geen antwoord van u ontvangen, dit tevens inhoudende dat u aan het bericht ook geen zaaknummer heeft toegekend.
Ik wil u graag attenderen op het bericht Woar is toch die plaquette van de keuneginne eblee’m in ut Deevers Archief, waarbij het met name gaat om de aantekeningen aan het einde van het bericht.
Het is zoals raadlid E. Bergsma in het hiervoor bedoelde krantenbericht uit 1957 zegt:
De raad koestert de verwachting, dat men gaarne naar het gemeentehuis toe zal gaan en hij hoopte dat de inwoners daar geholpen worden, zoals het behoort in een democratische staat.
Ik verneem graag uw reactie.

De redactie stuurde op 30 juni 2020 per e-mail het volgende herinneringsbericht aan de gemeente Westenveld.
Geachte heer/mevrouw,
Ik stuurde u op 12 mei 2020 een bericht per elektronische post.
Tot op de dag van vandaag heb ik geen antwoord van u ontvangen, dit tevens inhoudende dat u aan het bericht ook geen zaaknummer heeft toegekend.
Ik wil u graag attenderen op het bericht Woar is toch die plaquette van de keuneginne eblee’m in ut Deevers Archief, waarbij het met name gaat om mijn aantekeningen aan het einde van het bericht van 12 mei 2020.
Ik verneem graag uw reactie.

De redactie stuurde op 2 november 2020 per e-mail het volgende herinneringsbericht aan de gemeente Westenveld.
Geachte heer/mevrouw,
Ik stuurde u op 12 mei 2020 per e-mail een bericht, inzake de verblijfplaats van de plaquette met de beeltenis van koningin Juliana, die de bevolking van de gemiente Deever bij de opening van het nieuwe gemeentehuis aan de brink van Deever op 19 juni 1957 ten geschenke heeft gekregen van het bestuur van de provincie Drente.
Ik betreur het ten zeerste dat ik tot op de dag van vandaag – ondanks enige herinneringsberichten – geen antwoord van u heb ontvangen, dit tevens inhoudende dat u aan het bericht ook geen zaaknummer heeft toegekend.
Ik wil u voor de goede orde graag attenderen op het bericht Woar is toch die plaquette mit de keuneginne eblee’m in ut Deevers Archief, waarbij het met name gaat om de aantekeningen aan het einde van het bericht.
En ik wil u voor de goede orde graag attenderen op het bericht De plakette mit de keuneginne höng in de roadsael in ut Deevers Archief. Voor de goede orde meld ik u dat de tekst van de berichten, die ik per e-mail over dit onderwerp aan u heb gestuurd, bij dit bericht zijn opgenomen.
Maar waar hangt deze plaquette nu ?
Maar hangt dit stukje Deevers erfgoed nu ?
Ik verneem graag uw reactie.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Waar is die kostbare plaquette met de beeltenis van koningin Juliana toch gebleven ? Waar is dat kostelijke stukje Deevers erfgoed toch gebleven ?
Het kan niet anders zo zijn dan dat dit kostbare kunstwerk na het gedwongen samengaan van de gemiente Deever mit de gemiente Vledder, de gemiente Dwingel en de gemiente Oavelte en de tijdelijke vestiging van het raadhuis van de gemeente Westenveld in O
avelte en de definitieve ontruiming van het gemeentehuis aan de brink van Deever, samen met andere te behouden kunstwerken zorgvuldig is opgeslagen en ná de opening van het Raadhuis van de gemeente Westenveld aan de Gemeentehuislaan in Deever een passend plekje in dit gebouw heeft gekregen !
De redactie van ut Deevers Archief heeft op 12 mei 2020 aan de gemeente Westenveld de vraag gesteld: “Waar is die kostbare plaquette toch gebleven ?”  De redactie heeft tot op de dag van vandaag ondanks herinneringsberichten geen antwoord gekregen.

Posted in Aarfgood, Gemeente Westenveld, Gemiente Deever, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Woar is die plakette mit de keuneginne eblee’m ?

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 20 juni 1957 een bericht over de opening van het nieuwe gemeentehuis van de gemiente Deever an de brink van Deever (in Deever heurt een gemientehuus an de brink te stoan).
Tijdens de opening van ut neeje gemientehuus an de brink van Deever bood de commissaris van de koningin mr. Jaap Cramer namens het bestuur van de provincie Drente een fraai kostbaar kunstwerk in de vorm van een plaquette met de beeltenis van koningin Juliana aan de bevolking van de gemiente Deever aan.

Van krotbewoner tot patriciër
Diever heeft het prachtige raadhuis officieel in gebruik genomen
De raad van de gemeente Diever nam in het jaar 1840 het besluit om in de kom van Diever een nieuwe school te bouwen voor de som van f. 1450,-, waarvan de helft voor rekening van het rijk kwam. In het jaar 1874 werd het gebouw als school afgekeurd, omdat er blijkbaar te veel kinderen kwamen, waarna een verbouwing volgde. De helft van de verbouwde school werd ingericht als gemeentehuis, de andere helft werd woning voor de vroedvrouw. Nog later vestigde de dokter van Diever zich in deze woning en daarna de plaatselijke schoenmaker, die het tot 1939 volhield…… Vervolgens werd het hele gebouw ingericht als gemeentehuis, uitgezonderd één kamer en toen op een gegeven moment de raadzaal moest worden ingericht als onderkomen van de nieuwe brandspuit, bleef de raad slchts één kamer meer over om te vergaderen. Het geheel werd bouwvallig, het was eigenlijk een schande dat hier het hoogste gezag van de gemeente Diever was gevestigd.
Dit vertelde de burgemeester van Diever, de heer J.C. Meyboom tijdens de offiële bijeenkomst, die gisteren in de raadzaal van het nieuwe gemeentehuis werd gehouden in verband met de ingebruikneming van dit fraaie gebouw.
Het gemeentebestuur van Diever is van krotbewoner patriciër geworden, aldus de Commissaris der Koningin in Drenthe mr. J. Cramer, in zijn openingsrede. Het oude onderkomen leek op veel, maar allerminst op een gemeentehuis. Het was zelfs geen prehistorisch monumentje dat waard was in het museum van Schoonoord bijgezet te worden.

Symbool van veranderde positie
Mr. Cramer verheugde zich er voorts over, dat de provincie Drenthe een verdere stap doet in de goede richting. Drenthe is de enige provincie die een goede eeuw geleden nog geen gemeentehuizen bezat. Café’s verschaften burgemeeester, B. en W., ambtenaar van de burgerlijke stand, de raad, enzovoort huisvesting en in 1880 schreef de secretaris van Emmen bijvoorbeeld in de notulen, dat de raad van de wenselijkheid van een gemeentehuis overtuigd is. Zoals thans de lokaliteit is, kan het niet blijven, zo staat in deze notulen vermeld. Ook de geest destijds verzich zich er hoe langer hoe meer tegen, dat gemeentehuizen worden gehouden in gebouwen waar sterke drank wordt geschonken. Honderden guldens, die anders op nuttiger wijze zouden kunnen besteed, worden nu min of meer gedwongen aan Bacchus geofferd. Zo was het in Emmen, zo was het overal.
De opening van dit gemeentehuis is echter niet alleen een mijlpaal in de geschiedenis van de huisvesting. De opening van dit moderne plattelandsgemeentehuis symboliseert de veranderde positie, die het gemeentebestuur en de gemeenteadministratie tegenwoordig innemen. Deze mijlpaal kan het beste gemarkeerd worden, aldus spreker door de begroting van Diever van 1857 te vergelijken met die van 1957. De raming van de totale begroting in 1857 bedroeg f. 2420,87½, waarvan f. 300 voor de jaarwedde van de burgemeester, f. 225 voor de secretaris, f. 100 voor de ontvanger, huur gemeentehuis f. 30, onderhoud wegen f. 30. Thans is de totale raming f. 291.610,31.

Mijlpaal
Natuurlijk is de waarde van het geld een andere dan in 1857, maar wat de begroting van 1957 in vergelijking met die van 1857 tot een mijlpaal stempelt is, dat het gemeentebestuur van thans meer is dan een administratief begrip en hoeder van de openbare orde en veiligheid.
Het veld der bemoeienissen van de gemeente, ook van plattelandsgemeenten, is nu een ander dan dat van 1857, het is uitgebreid en geïntensiveerd. In de gemeentebegroting weerspiegelt zich de veranderde instelling van gemeentebestuur en administratie ten aanzien van de burgers. Daarom is er reden om vandaag verheugd te zijn, aldus spreker.
Het nieuwe gebouw is een mijlpaal in het gemeentelijk bestel, omdat het onze gedachten richt naar de toekomst van de gemeente en de gemeentelijke samenleving. Een mijlpaal richt de gedachten ook op de weg die nog moet worden afgelegd, de bemoeienissen van het gemeentebestuur nieuwe stijl.

Agrarisch fundament verstevigen
Mr. Cramer herinnerde aan het officiële bezoek dat hij verleden jaar aan Diever had gebracht en waarbij tijdens de besprekingen met het college van B. en W., de raad en de agrariërs sterk naar voren kwam, dat Diever was, is en zal blijven een overwegend agrarische gemeente met twee hoofdproblemen: de ontwatering en de ruilverkaveling. Het zal niet lang meer duren of het vraagstuk van de waterbeheersing zal praktisch voor de gehele gemeente Diever opgelost zijn. Daarmede is men er evenwel niet, want de ruilverkaveling nieuwe stijl zal voor grotere delen van de gemeente aangevraagd dienen te worden, dan thans het geval is. Het gemeentebestuur nieuwe stijl kan ook op dit gebied initiatieven ontwikkelen, maar het is gelukkig nog zo, dat hier sprake zal moeten zijn van een samenspel tussen gemeente, rijk, provinciale diensten en agrariërs. Moge van deze dag een appèl uitgaan om het agrarisch fundament dezer gemeente steeds meer te verstevigen.

Veluwe van Drenthe
Diever is rijk met natuurschoon begiftigd en kan in recreatief opzicht dan ook een belangrijke rol spelen. Met 35 procent bos in Diever de bosrijkste gemeente van Drenthe. Wat evenwel belangrijker is, door zijn gevarieerdheid en uitgestrektheid heeft het recretief gebied van Diever een hoge recreatieve waarde. Deze gemeente wordt niet ten onrechte ‘de Veluwe van Drenthe’ genoemd, aldus de commissaris.
Dit rijke bezit is een kapitaal, waarmede gewoekerd moet worden, terwille natuurlijk van de Dieverse bevolking zelve, maar ook terwille van de honderdduizenden medeburgers, die in huizenblokken, fabrieken en kantoren het grootste deel van hun leven doorbrengen. Vacantie houden is voor hen geen luxe, maar een sociaal-hygiënische en sociaal-culturele noodzakelijkheid. Een rijk veld van activiteiten ligt voor ons. Moge het gemeentebestuur in samenwerking met V.V.V. en provinciale diensten in staat zijn de vakantierecreatie op een rustige en stijlvolle wijze te stimuleren.

Begrip in Nederland
De naam Diever is een begrip in Nederland geworden door de Shakespeare traditie; mogen andere manifestaties op sociaal, cultureel en geestelijk gebied in Diever eenzelfde hoogte bereiken, de bevolking tot zegen.
Terugkerende tot het gebouw, dit zal huisvesting bieden aan de raad, B. en W. en het gemeentelijk personeel, maar ook aan de bevolking, aldus spreker. Er is immers een publieke tribune. Moge die in de toekomst steeds goed bezet zijn door inwoners van Diever, want dit zal een barometer zijn van de belangstelling voor de publieke zaak. De middelen zijn beperkt, de wensen onbeperkt. Diever is thans zo gelukkig dat de ‘top-wens’ vervuld is. Spreker bood daarom de hartelijke gelukwensen aan en uitte de hoop, dat dit nieuwe gebouw een waarlijk tehuis mag zijn voor hen die er dagelijks werken en voor hen, ten behoeve van wie de arbeid geschiedt.
Daarna verhieven de aanwezigen zich van hun zetels, waarna door mr. Cramer een nog achter een oranjedoek verscholen prachtige plaquette met de beeltenis van H.M. Koningin Juliana werd onthuld.

De kritiek zwijgt
De heer E. Bergsma sprak daarna namens de raad. Hij herinnerde er aan dat dit raadhuis vele jaren ‘in de pen’ is geweest. In 1946 werd reeds een aanvang gemaakt met de besprekingen. Van het oude gebouw deugde dan ook niets anders meer dan de plaats. Veel is er over gediscussieerd en vandaag kon de wens dan worden gerealiseerd. De kritiek zwijgt bij het zien van dit nieuwe gemeentehuis, maar de gemeente heeft hier recht op. Spreker noemde in dit verband de familie Meyboom, die zeer veel voor de totstandkoming van dit gebouw heeft gedaan en wij als raadsleden kunnen ons voorstellen, dat burgemeester Meyboom deze dag een van de belangrijkste in zijn carrière acht. Daarmede wilde spreker hem dan ook gelukwensen. De raad koestert de verwachting, dat men gaarne naar het gemeentehuis toe zal gaan en hij hoopte dat de inwoners daar geholpen worden, zoals het behoort in een democratische staat.
Tenslotte hield burgemeester Meyboom een rede waarin hij in het bijzonder de Commissaris der Koningin dank zegde voor de officiële opening en aan allen die mee hebben gewerkt aan de totstandkoming van het nieuwe gemeentehuis, dat onder architectuur van de heer J. Boelens Kzn. te Assen is gebouwd.

Bijschrift van de foto rechts boven
Burgemeester J.C. Meyboom gaf een overzicht van de totstandkoming van het nieuwe gemeentehuis, nadat de Commissaris der Koningin, mr. J. Cramer de plaquette van H.M. Koningin Juliana had onthuld.

Bijschrift bij de foto rechts onder
Mr. J. Cramer, Commissaris der Koningin en burgemeester Meyboom, bezichtigen de schilderijenexpositie die op de ‘cultuurzolder’ van het nieuwe gemeentehuis van Diever is ingericht.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De kostbare plaquette heeft altijd in de raadzaal van het gemeentehuis an de brink van Deever gehangen. De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief wordt voor de beeldvorming verwezen naar de afbeelding van het krantebericht  aan het einde van dit bericht. Waar is die kostbare plaquette toch gebleven ? Waar is dat kostelijke stukje Deevers erfgoed toch gebleven ?
Het kan niet anders zo zijn dan dat dit kostbare kunstwerk na het gedwongen samengaan van de gemiente Deever mit de gemiente Vledder, de gemiente Dwingel en de gemiente Oavelte en de tijdelijke vestiging van het raadhuis van de gemeente Westenveld in O
avelte en de definitieve ontruiming van het gemeentehuis aan de brink van Deever, samen met andere te behouden kunstwerken zorgvuldig is opgeslagen en ná de opening van het Raadhuis van de gemeente Westenveld aan de Gemeentehuislaan in Deever een passend plekje in dit gebouw heeft gekregen !
De redactie heeft op 12 mei 2020 aan de gemeente Westenveld de vraag gesteld: “Waar is die kostbare plaquette toch gebleven ?”  De redactie heeft tot op de dag van vandaag ondanks herinneringsberichten geen antwoord gekregen.
De afgebeelde zwart-wit ansichtkoate van ut gemientehuus an de brink van Deever is in oktober 1957, een paar maanden na de opening van het gemeentehuis, uitgegeven door JosPé in Arnhem. De ansichtkoate was te koop bij boekhandel Roelof (Roef) van Goor an de Kruusstroate in Deever.
De redactie heeft de kleurenfoto gemaakt op woensdag 6 november 2019 gemaakt.

Posted in Ansichtkoate, Gemiente Deever, Gemientehuus, Kuunst in de gemiente Deever | Leave a comment

Un tiekening van de boerdereeje van Haarm en Jan

Het boekje ‘Drie wandelingen rond Diever’ (dit leuke verzamelobjectje is aanwezig in ut Deevers Archief), dat is uitgegeven door de Provinciale V.V.V. Drente in Assen, is voor de afwisseling verrassend verluchtigd met veel pentekeningen.
Bee route 1 begunt de wandelaar bee de Olde Kaarke an de brink te loop’m, giet deur de Peperstroate, slat dan linksof de Kruusstroate in, löp dan véur de Eendeveever rechtsof de Grönnegerweg in, en ziet dan na zo’n acht minuten lopen aan de linkerkant hunnebed D52 op de Stienakkers liggen. De Stienakkers bint van de gebroeders Harm (Haarm) en Jan Hessels ewest.
In het boekje is op bladzijde 36 de hier getoonde pentekening van de boerdereeje van Harm (Haarm) en Jan Hessels an de Kruusstroate opgenomen. Het is altijd weer aardig na te gaan welke ansichtkaart of welke foto de tekenaar als inspirerend voorbeeld heeft gebruikt. De redactie denkt in dit geval dat de tekenaar voor het maken van deze tekening geen zwart-wit ansichtkaart of kleuren ansichtkaart als voorbeeld heeft gebruikt, wellicht wel een foto, maar die is bij de redactie van ut Deevers Archief helaas nog niet bekend.
Bee de boerdereeje steet de trekker van Harm (Haarm) en Jan Hessels. De gemeente Westenveld heeft de boom bee ut pothokke wellicht gesloopt in het kader van de uitvoering van het in 2019-2020 uitgevoerde werk Deever op Drift.

De redactie heeft de hier getoonde kleurenfoto gemaakt op vrijdag 29 november 2019.
Het miljoenen belastingeuro’s verslindende eenvoudig uitvoerbare maar luxe herbestratingswerk van de winkel- en horeca-straten van ut olde Deever, met de denderende en daverende en donderende naam Deever op Drift, was op die dag net gevorderd tot een eindje voorbij de boerdereeje, waarin Harm (Haarm) en Jan Hessels hebben gewoond. De gemeente Westenveld heeft bij dit werk kosten noch moeite gespaard en bespaard om elke maar dan ook elke vierkante centimeter en elke vierkante millimeter van de openbare ruimte in deze straten te bestraten. Vandaar dat de goten aan de kant van de straten toekomstbestendig, circulair, klimaatbestendig, overstromingbestendig en duurzaam breed en diep zijn, teneinde bij steeds vaker voorkomende zware en langdurige regenval als een soort van afwateringsbeek te kunnen dienen (waarna het water terecht komt in een water afvoer drainage infiltratie ?).  Maar het zware vrachtverkeer dat met veel lawaai en trillingen over de bestrating van de steeds drukker en zwaarder belaste doorgaande provinciale route via ut Meul’nende, de Heufdstroate en de Kruusstroate en omgekeerd dendert, zal met de jaren zonder twijfel ook brede afwateringsporen in de bestrating drukken en dat maakt deze bestrating niet toekomstbestendiger, niet circulairder, niet klimaatbestendiger, niet overstromingbestendiger en niet duurzamer. Integendeel ! Zal de nieuwe bestrating van de steeds drukker en zwaarder belaste doorgaande provinciale route via ut Meul’nende, de Heufdstroate en de Kruusstroate wel de voorgehouden levensduurworst van dertig jaren halen ?
Bij de boerderij, waarin Harm (Haarm) en Jan Hessels woonden, is een aannemer druk bezig met het intern en extern verbouwen van ut pothokke. Let vooral niet op de nieuwe nostalgetische nepgaslantaarn aan de rechterkant van de kleurenfoto. De redactie heeft nog niet kunnen achterhalen wie de leverancier van deze lantaarn is.

Posted in Haarm Hessels, Kruusstroate, Kuunst in de gemiente Deever, Pothokke, Tiekening | Leave a comment

De traditie van ut kebied skeet’n in Deever

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen zijn opgenomen in ut Deevers Archief, hoe liever het de redactie is.
De kunstenaar Willem van Spronsen gaf de redactie toestemming zijn twee bijgaande prachtige tekeningen van het carbid schieten op oudejaarsdag op de Westeresch aachter de meule in Oll’ndeever te tonen in ut Deevers Archief. De redactie is hem daar bijzonder erkentelijk voor.
De kunstenaar heeft de tekeningen gemaakt op 31 december 2018. Zo te zien hebben de tekeningen als titel: Carbied schieten.

De kunstenaar stelt wel enige voorwaarden aan het tonen van deze tekening in ut Deevers Archief:
a) de afbeelding mag niet worden ingekort;
b) de afbeelding alleen tonen in ut Deevers Archief, mits ut Deevers Archief niet voor commerciële doeleinden wordt gebruikt.
c) alleen met schriftelijke toestemming van de maker mogen derden voor andere doelen van deze afbeelding gebruik maken.
De redactie van ut Deevers Archief hoopt dat de kunstenaar Willem van Spronsen nog veel tekeningen en schilderijen (al dan niet in opdracht) van objecten in de gemiente Deever zal maken.
De kunstenaar is graag bereid -als men het in Deever een leuk idee vindt- een kleine eenvoudige expositie met een aantal tekeningen en schilderijen, met ook werken uut Deever en omgeving, in te richten, in bijvoorbeeld het Raadhuis van de gemeente Westenveld aan de Gemeentehuislaan in Deever.

In de algemene plaatselijke verordening van de gemeente Westenveld zijn in artikel 2.73a de bekrompen en bevoogdende betuttelregeltjes voor het traditionele carbid schieten op oudejaarsdag te vinden.

Posted in Kebied skeet’n, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening, Traditie | Leave a comment

Op de pompestroate in un boerdereegie in Deever

De kunstschilder Adrianus (Arie) Johannes Zwart is geboren op 30 augustus 1903 in Rijswijk en is overleden op 27 augustus 1981 in het Rosa Spierhuis in Laren in Noord-Holland.
Na zijn huwelijk in 1926 was hij voor het levensonderhoud van zichzelf en zijn gezin afhankelijk van de inkomsten uit de verkoop van zijn schilderijen. Hij reisde veel door Nederland, eerst alleen, later met zijn gezin in een omgebouwde verhuiswagen. In 1936 werd deze vervangen door een speciaal voor het gezin gebouwde woonboot, die de naam De Trekschuit kreeg. Hiermee gingen hij en zijn gezin verder op reis door Nederland. Hij was vaak te vinden op de Beulakker Wiede en in Meppel. In de winter lag De Trekschuit in Meppel. Zwart is door zijn contacten met Meppeler schilders na 1940 overgestapt op het gebruik van lichtere kleuren, zoals op het afgebeelde schilderij is te zien. Donkere interieurs maakten plaats voor een lichter palet met een lossere penseelvoering. Zijn schilderijen werden in de kunsthandel voor goede prijzen verkocht en waren vaak te zien op tentoonstellingen.
Hij gaf zijn hier afgebeelde schilderij de naam Een van de straten van Diever. Het werk is met olieverf geschilderd op een linnen doek. Het schilderij is voorzien van de handtekening van de schilder. De kunstenaar schreef de locatie Diever en naam van het schilderij op de achterkant van het schilderij. Het schilderij heeft een breedte van 410 mm en een hoogte van 310 mm. Het schilderij is in september 2018 via een veiling van eigenaar verwisseld.
De grote vraag is natuurlijk of Arie Zwart dit schilderij daadwerkelijk binnen de grenzen van de gemiente Deever op de pompestroate van een boerdereegie heeft geschilderd. De pompestroate was de plek waar met name de melkbussen werden geborsteld en schoongespoeld. Het kan natuurlijk zo zijn dat hij met De Trekschuit een reis door de Drentse Hoofdvaart heeft gemaakt en enige tijd an de löswal an de Deeverbrogge heeft gelegen en zo boerderijen in Deever heeft leren kennen.
De redactie van ut Deevers Archief heeft in zijn jeugd in de zestiger jaren van de vorige eeuw veel boerderijen in Deever en alle boerderijen in Oll’ndeever en Wittelte van binnen gekend en weet uit eigen herinnering dat alle boerderijen vanaf 15 mei 1957 zijn aangesloten op de drinkwaterleiding en geen waterpomp meer hadden. Als Arie Zwart zijn schilderij met de naam Een van de straten van Diever inderdaad wel op een pompestroate mit un wèterpompe van un boerdereegie in Deever heeft geschilderd, dan moet dit flink wat jaren voor 1957 zijn geweest. De redactie schat in dat Arie Zwart zijn schilderij dan tussen 1945 en 1950 heeft gemaakt.
Het is de redactie niet duidelijk waarom de schilder zijn werk de naam Een van de straten van Diever heeft gegeven. Door het raam en de geopende deur is geen straat te zien. Wel is in het tegenlicht een erf met kippen en een berg hooi te onderscheiden. Maar ut pothokke stond altijd tegenover de zijdeur aan de kant van de pompestroate. En op het schilderij is geen pothokke te zien. De pompestraote is impressionistisch, romantisch en nostalgisch geschilderd. Pompestroat’n in de gemiente Deever kunnen in oude boerderijen er vóór 1950 wel zo hebben uitgezien.
Zoals bijvoorbeeld de pompestraote in de boerderij van Hendrik Mulder en Jantje Wesseling an de brink van Deever, die op de hier afgebeelde kleurenfoto is te zien. In het interieur is onder meer te zien de pompestroate van stroatklinkers, un waeterpompe, un sieddeure en un halfrond geetieser’n raem. De fotograaf Kris Roderburg heeft deze foto op 7 maart 2008 gemaakt. De foto is aanwezig in de fotocollectie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De redactie van ut Deevers Archief heeft de foto niet bewerkt.

Posted in Boerdereeje, Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

Ièste anplakbiljet van ut eup’mlochtspel uut 1946

Dorpsdokter Ludolf Dirk Broekema maakte in 1946 eigenhandig het eerste aanplakbiljet voor het aankondigen van de uitvoering van ‘een Midzomernachtsdroom’ van William Shakespeare.

De gedreven dorpsdokter Ludolf Dirk Broekema was de grote man achter het succes van de opvoeringen van stukken van William Shakespeare in het openluchttheater van Diever. Hij was mede-oprichter van de toneelvereniging Diever op 24 mei 1946.
Hij was het die toen voorstelde die zomer de Midzomernachtsdroom van William Shakespeare te spelen. Leden vroegen zich af of dat niet te hoog gegrepen was. De dokter was echter de mening toegedaan dat Shakespeare zijn 37 stukken had geschreven voor het gewone volk. Hij had zijn toekomstplannen in gedachten al klaar.
Zo gebeurde het dat al kort daarna op 31 augustus en 2 september 1946 (beginnende op 8.30 precies) een voorstelling werd gegeven. Een lange en zeer succesvolle traditie van Shakespeare spelen door het volk en voor het volk was begonnen. Want nooit is iets verkeerd of ongepast, wat eenvoud in oprechten ijver biedt.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In 2006 was het zestig jaar geleden dat in Deever in de bos voor het eerst het Openluchtspel werd opgevoerd.
De redactie van ut Deevers Archief heeft in 2005 voor de zeer gewaardeerde leden van de heemkundige vereniging uut Deever voor het kalenderjaar 2006 een zogenaamde ‘historische kalender’ gemaakt. Het samenstellen van deze kalender was een echte wandeling op de wegen der vrijheid.
Deze kalender toont mooie beelden uit de beginjaren van het Openluchtspel. De redactie wil de zeer gewaardeerde
 bezoekers van ut Deevers Archief een afbeelding van het allereerste aanplakbiljet van het Openluchtspel van 1946, die ook het voorblad van genoemde kalender siert, niet onthouden.
Dorpsdokter Ludolf Dirk Broekema heeft deze affiche met eigen hand gemaakt, de gedrevenheid straalt van deze afbeelding af. Het origineel van deze afbeelding bevindt zich in ut 
Drents Archief in Assen.
Opvallend is dat in het eerste jaar van het Openluchtspel maar twee uitvoeringen zijn gegeven. De entreeprijs was twee gulden. De kaarten voor het Openluchtspel van 1946 konden worden gekocht in café Figeland an de brink
 van Deever.

Posted in Cultuur, Deever, Eup’mlogtspel, Historische kalender, Kuunst in de gemiente Deever, Topstuk | Leave a comment

Dree skiere tiekenings van de Dikke Stien’n

De redactie van ut Deevers Archief is – zoals mag blijken in de webstee ut Deevers Archief – geïnteresseerd in Deeverse kunst, maar is vooral geïnteresseerd in kunst rond hunnebed D52, dat bint de Dikke Stien’n in de Stienakkers op de Heezeresch an de Grönnegerweg bee Deever, ie weet wè, dat hunnebedde dat in vieftugger joar’n van de veurige eeuw is verinneweerd en verropt deur pefesser Van Giffen. De redactie is per slot van rekening op zo’n 300 meter van de Dikke Stien’n geboren. En per slot van rekening waren de Dikke Stien’n in de vijftiger jaren van de vorige eeuw een populaire speelplaats voor de Deeverse schooljeugd.
De redactie kwam in de prachtige webstee Dolm (oeroude geschiedenis voor iedereen) van scheppend ondernemer Harry Witbier drie pentekeningen van hunnebed D52 van hem tegen. De tekeningen zijn staande of zittende of liggende bij de Dikke Stien’n gemaakt met fineliner pennen van verschillende diktes in een schetsboekje.
De tekeningen zijn, bijvoorbeeld weergegeven op een ansichtkaart of gedrukt op een T-shirt, nog niet te koop in de prachtige webstee Dolm (oeroude geschiedenis voor iedereen) of in de prachtige webstee Gallery Stone Age Art of bij een neringdoende in de toeristenindustrie in Deever.
De redactie kreeg toestemming van kunstenaar Harry Witbier zijn drie pentekeningen te tonen in ut Deevers Archief, onder de voorwaarde deze drie tekeningen uitsluitend en alleen in ut Deevers Archief te tonen; de redactie voldoet uiteraard graag aan deze voorwaarde. De redactie is kunstenaar Harry Witbier bijzonder erkentelijk voor zijn toestemming zijn drie tekeningen in ut Deevers Archief te mogen tonen. Hij stuurde een bestand van de drie hier getoonde tekeningen van de Dikke Stien’n zonder watermerk.

Posted in Hunnebedde D52, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening | Leave a comment

Un mooie donkerazuurblauwe locht aachter de kaarke

De redactie van ut Deevers Archief las in de webstee www.westervelder.nl van 17 juli 2020 het bericht ‘Supertrio exposeert in De Tippe in Vledder’. Het bericht is geïllustreerd met bijgaande afbeelding van een schilderij van het kerkgebouw aan de brink van Deever met een prachtige donkerazuurblauwe hemel. Kunstenaar Erik Weterings is de maker van dit kleine op een houten paneeltje aangebrachte kostelijke olieverfschilderijtje. In galerie Van Weterings & Wijngaarden aan de Steenwijkerweg 2 in Oll’ndeever (ie weet wè, woar vrogger de familie Diekman woonde) zijn meer resultaten van zijn schilderwerk te zien. De redactie hoopt dat hij meer Deeverse objecten heeft geschilderd en wil daarvan ook graag een afbeelding opnemen in ut Deevers Archief.
De redactie heeft toestemming van kunstenaar Erik Weterings een afbeelding van het vermelde kunstwerkje in ut Deevers Archief te tonen. Hij noemt dat een leuk initiatief. De redactie is hem bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.
De redactie neemt niet aan dat kunstenaar Erik Weterings voor het maken van het olieverfschilderijtje een foto als voorbeeld heeft gebruikt.
In de grote verzameling van ooit in de gemiente Deever uitgegeven ansichtkaarten komt ook bijgaande ansichtkaart van de oostkant van het kerkgebouw aan de brink van Deever voor. De ansichtkaart was te koop in drogisterij De Gaper van Hendrik Mulder (die in de Deeverse volksmond altijd Henduk Moessie of Moessie Peep werd genoemd; in Deever hadden de vele Mulders allemaal een bijnaam, er was zelfs een Mulder die Witte Jezus werd genoemd) an de Heufdstroate in Deever. De ansichtkaart is in mei 1963 uitgegeven door drukkerij JosPé in Arnhem). De ansichtkaart is in latere jaren nog vele keren herdrukt.
De redactie heeft bijgaande kleurenfoto gemaakt op vrijdag 19 november 2019.

Posted in Ansichtkoate, Kaarke an de brink, Kuunst in de gemiente Deever, Skildereeje | Leave a comment

De kerk aan de brink van Diverde in 1756

Deze tekening van de kerk van Diverde werd gemaakt door Cornelis van Noorde (1731-1795) in 1756 gemaakt. De afmetingen van de tekening zijn 13,0 x 19,4 cm. De tekening bevindt zich in de prentencollectie van de Universiteitsbibliotheek van Leiden.
Bodel Nijenhuis (Museum Bodellianum) noteerde bij deze tekening: ‘Deze kerk heeft zeer veel duifsteen aan zich’. Duifsteen is tufsteen, dat uit Duitsland werd gehaald.
De toren had in 1756 nog geen uurwerk, uiteraard had de toren wel galmgaten. Het op de tekening zichtbare zuid-westelijke deel van het kerkgebouw aan de brink van Deever zag er in die tijd heel anders uit. Brand als gevolg van blikseminslag verwoestte de kerk in 1759.
De topografische expert van de heemkundige vereniging uut Deever noemt op de webstee van deze vereniging de resultaten van zijn diepgaande en diepgravende bronnenonderzoek naar de door de eeuwen heen veranderende naam van het esdorp Deever: Deuvre (1188), Deveren (1258), de Devere (1262), apud Duvere (1298-1304), van Dyveren (1327), van Deveren (1377), tot Deveren (1402), Dieveren (1475).
De expert van de plaatselijke heemkundige vereniging kan aan zijn niet-limitatieve lijstje in elk geval toevoegen: Diverde (1756).

Posted in Brink, Deever, Kaarke an de brink, Kuunst in de gemiente Deever, Tiekening, Topstuk | Leave a comment