Category Archives: Peperstroate

Woon’n an de Peperduurstroate in Deever

Het op dinsdag 24 oktober 1967 geopende nieuwe gebouw voor de Boer´nlienbaank an de Peperstroate in Deever is na een gebruiksduur van 55 jaar in 2022 door digitalisering en internetisering van de R.A.B.O.-bank met geschwinde spoed en in gestrekte draf verlaten en wordt omgebouwd tot appartementengebouw.
R.A.B.O. = Ruimt Alle Bankgebouwen Op; R.A.B.O. = Ruimt Alle Bankbezoekers Op; R.A.B.O. = Ruimt Alle Bankmedewerkers Op; R.A.B.O. = Ruimt Alle Bankbereikbaarheid Op; R.A.B.O. = Ruimt Alle Boeren Op.
In het gebouw komen acht huurappartementen voor de peperdure vrije sector. Dus de toewijzing van de appartementen zal niet gebeuren door een sociale woningbouwcorporatie, die zich richt op het bouwen, beheren en verhuren van kwalitatief goede woonruimte met een betaalbare huur voor mensen met een smalle beurs.
De lompe en hoge voorgevel van het gebouw van de Boerenleenbank paste al vanaf 1967 helemaal niet bij de uitstraling van de brink van Deever en zal na de foeilelijke verbouwing en het toevoegen van die grote dakkapel nog lomper ogen en nog minder passen bij de brink van Deever. En zo zal de kwaliteit van de toch al niet-echt-saksische brink van Deever flink achteruit sukkelen.

Afbeelding 1
Dit is de aanblik van de voorkant van de Boer´nlienbaank an de Peperstroate na de verbouwing.
Afbeelding 2
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op woensdag 17 mei 2023
Afbeelding 3
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op dinsdag 14 april 2023.
Afbeelding 4
© https://www.google.com/maps, deze opname is gemaakt in mei 2016.

Posted in Boer’nlienbaank, Digitale tijdperk, Peperstroate | Leave a comment

Un stereofoto van de olde Peperstroate uut 1950

De afgebeelde zwart-wit foto is een stereofoto die gemaakt is met een stereocamera. Een dergelijk fototoestel maakt tegelijk twee foto’s vanaf een iets verschillend standpunt. De twee foto’s zijn met een stereoscoop te bekijken. Het linkeroog ziet het linker beeld en het rechteroog ziet het rechter beeld, de hersenen vertalen de twee afzonderlijke beelden naar één beeld met diepte. Met platte afbeeldingen wordt de illusie van een driedimensionaal beeld verkregen.
De redactie heeft de zwart-wit-afbeelding gemaakt door middel van het scannen van het enige uiterst museumwaardige glasplaat-negatief (Gevaert Superchrom) van deze stereofoto van de olde Peperstroate. Het glasplaat-negatief is niet meer in topconditie, maar is wel een topstuk. Echt wel. De stereofoto is op 21 augustus 1950 gemaakt door zo genoemde pensiongasten van het huis met de naam Iemenhof an de Brinkstroate in Deever. Veel mensen in Deever verhuurden in die jaren in de zomer een deel van hun huis als pension.
De pensiongasten waren twee stellen man en vrouw, waarvan de man van het ene stel de stereofoto van zijn vrouw en het andere stel in de olde Peperstroate heeft gemaakt.
Ter vergelijking is bij de stereofoto een zwart-wit ansichtkaart van hetzelfde straatbeeld te zien.
Het monumentwaardige keuterboerderijtje aan de linker kant van de stereofoto en de ansichtkaart en het monumentwaardige keuterboerderijtje aan de rechter kant van de stereofoto en de ansichtkaart zijn het slachtoffer geworden van de grote naoorlogse sloopwoede van de in die tijd regerende Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Gelijk In De Gemiente Deever en dan met name burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond ome Kees werd genoemd).
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op vrijdag 30 november 2018.
Aan de linkerkant is nu een openbare parkeerplaats en een stuk grasveld waar het R.A.B.O.-bank-bankje staat; aan de rechterkant staat nog steeds (voor hoe lang nog ?) een filiaal van de R.A.B.O.-bank.



Posted in Ansichtkoate, Peperstroate, Topstuk | Leave a comment

Henduk Niesing hef de neeje boer’nlienbaank ebaut

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van woensdag 25 oktober 1967 verscheen een verslag van de opening van de nieuwe Boerenleenbank, die Raiffeisenbank werd genoemd, an de Peperstroate in Deever.

Raiffeisenbank Diever in nieuw gebouw
Burgemeester verrichtte opening

Sparend Diever was dinsdagmiddag in feeststemming in verband met de officiële opening van het nieuwe gebouw van de Coöperatieve Raiffeisenbank ‘Diever’. De ingebruikneming van dit fraaie gebouw, dat aan de Peperstraat is verrezen, werd verricht door burgemeester J.C. Meiboom, wie een zeer opvallende grote houten sleutel werd aangeboden door de negenjarige Jan Muggen, een zoontje van de directeur van de bank, de heer L. Muggen.
Het nieuwe bankgebouw, dat bijzonder doelmatig is ingericht, bevat een grote kantoorruimte voor het personeel, een directeurskamer, bestuurskamer, archiefruimte, kluis en een kamer waarin de boekhoudmachine is geplaatst. Er zijn vijf loketten, die van de wachtkamer worden gescheiden door glazen wanden.
Voor de officiële opening werd een bijeenkomst gehouden in zaal ‘Brinkzicht’, waar de voorzitter van de bank, de heer H. Offerein, een welkomstwoord sprak tot de vele genodigden.
Hij concludeerde uit de grote belangstelling, dat de coöperatieve gedachte nog steeds levend is en dat de bank volop in de belangstelling staat.
Spreker zei dat de werkzaamheden zich de laatste jaren dermate hebben uitgebreid, dat het oude kantoor te klein werd en er een nieuw gebouw moest komen.
De heer Offerein sprak een bijzonder woord van welkom tot de oud-bestuursleden, plaatsvervangende bestuursleden, B. en W. en raadsleden van Diever, de heer J.R. Drost uit Havelte, een der mede-oprichters in 1914 en vertegenwoordigers van de Centrale Bank te Utrecht.
Hij gaf een historisch overzicht, waaruit de groei van de bank duidelijk naar voren kwam.
Het bedrag aan leningen, kredieten en voorschotten bedraagt momenteel f. 5.300.000.
Het aantal leden is momenteel 700.
De bank heeft bewezen aan slechte tijden, zoals oorlogsjaren en crisis, het hoofd te kunnen bieden.
Ze heeft haar dienende taak voor de gemeenschap steeds verstaan, aldus de heer Offerein.

Waardering
Hij sprak zijn grote waardering uit aan het adres van oud-burgemeester H.G. van Os van Diever, de oprichter van de bank en de heer A. van Zomeren, de ere-voorzitter die steeds voor de belangen van de bank op de bres heeft gestaan.
Na de officiële opening door burgemeester Meyboom, opende de heer Van Zomeren de grote deur van het hart van de bank: de kluis.
Hierna voerde nog een flink aantal sprekers het woord in zaal ‘Brinkzicht’. De eerste spreker was burgemeester Meiboom, die zei dat ook het nieuwe gebouw, evenals het voormalige, wel eens eens een keer te klein kan worden. Dit in verband met de sterk toenemende werkzaamheden.
De burgemeester zei dat het geldverkeer heden ten dage veel meer gericht is op de bemiddeling van de bank en dat men steeds meer gebruik maakt van cheques. De burgemeester stak tenslotte een pluim op de hoed van de directeur en zijn staf, die volledig voor hun taak zijn berekend. Hij bood namens het gemeentebestuur symbolisch een voorzittershamer aan.
De ere-voorzitter, de heer A. van Zomeren, die bijna 25 jaar lang de belangen van de bank heeft gediend, sprak eveneens zijn waardering uit voor het werk van de directeur en zijn medewerkers. Hij zei dat er een gebouw tot stand is gekomen, dat wordt gekenmerkt door degelijkheid en dat luxe uit den boze was. Hij verwachtte dat de komende generatie steeds meer gebruik zal maken van de bank. Mede namens zijn vrouw bood hij een wandbord, waarop een agrarisch landschap is aangebracht, aan ter verfraaiing van de bestuurskamer.
De heer G.F.I. Roetering sprak hierna namens de Centrale Bank te Utrecht.

Samenwerking
Hij beklemtoonde het grote belang van samenwerking, waardoor de banken tot een betere krachtsontplooiing kunnen komen.
Hij liet zijn woorden vergezeld gaan van de aanbieding van een fraaie wandtegel, vervaardigd door de kunstenares mejuffrouw Rüter te Utrecht. Op deze wandtegel zijn twee knielende figuurtjes te zien, die samen een boom planten. Bij de Centrale Bank in Utrecht is dit motief in de muur gemetseld.
Namens het architectenbureau Boelens N.V. sprak de heer D. Meersma hierna een dankwoord.
De heer Gruppen uit Elim voerde het woord als voorzitter van de Ring Zuidwest-Drenthe. Namens de ring zegde hij een cadeau toe.
De heer J. Booij uit Dwingeloo bracht hierna zijn gelukswensen over namens de banken van Vledder, Uffelte, Hoogersmilde en Dwimgeloo. Hij bood een houtskooltekening van de kerk van Diever, vervaardigd door de kunstenaar Mulders uit Noordwolde, en een fraai klokje aan.
Hoofdaannemer M. Nijzingh, die zijn toespraak op rijm had gezet, bood een elektrische wandklok aan.
De directeur van de zuivelfabriek Diever-Wapse, de heer A. Nijmeijer, brak een lans voor de coöperatieve gedachte en zei dat “we in april starten in de EEG.” Hij bood een bloemstuk aan.
De heer H.J. Klumpers, die het woord voerde namens het Groene Kruis, verraste het bestuur met twaalf kopjes en schoteltjes met het embleem van het Groene Kruis er op.
Verder werd nog gesproken door de heren J.B. Homan, directeur van de Raiffeisenbank te Smilde en voorzitter van de vereniging van directeuren, die een bloemstuk aanbood, en de heer L. Muggen, directeur van de bank in Diever.

De medewerkers
De bouw werd uitgevoerd door de firma H. Nijzingh en Zn. te Diever onder architectuur van het architectenbureau Boelens N.V. te Assen. Het elektriciteitswerk werd uitgevoerd door de firma Rolden. het schilderwerk door het schildersbedrijf Santing en het loodgieters- en sanitaire werk door het loodgietersbedrijf Logtenberg te Diever. Voor de aankleding van het gebouw zorgden Schute’s meubelbedrijf en woninginrichting en de firma Schuil te Diever. De centrale verwarming werd aangebracht door Buitendijk en De Groot te Emmen.
De grote houten sleutel, die burgemeester Meiboom werd aangeboden, werd vervaardigd door de heer L. Bijker te Diever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De kassier van de Boerenleenbank was de heer Lucas Muggen. Hij is geboren op 24 juni 1915 in Wapse. Hij is overleden op 11 januari 1985 in Deever. Hij was getrouwd met Obigje Eleveld. Zij is geboren op 6 mei 1915 in Wapse. Zij is overleden op 10 december 1990 in Deever. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Hun jongste zoon is Jan Sent Muggen, die in de Deeverse volksmond, met een knipoog naar kassier Lucas Muggen, vaak Jan Cent, Jan Stuver, Jan Dubbeltie werd genoemd.
De redactie moet nog veel aantekeningen toevoegen.

Posted in Boer’nlienbaank, Peperstroate | Leave a comment

De Vuurpanne an de Peperstroate in Deever

An de Peperstroate in Deever is een pannekoekenboerderij met de niet zo toepasselijke naam ‘de Vuurpan’ gevestigd geweest.
De redactie van ut Deevers Archief is op zoek naar gegevens en foto’s van deze pannekoekenboerderij.
Zo is één van de vele vragen: wanneer is ‘de Vuurpan’ geopend en wanneer stopte de eigenaar met ‘de Vuurpan’ ?
Het was in elk geval in de tijd dat Deever nog kengetal 05219 had.
Wie van de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie gegevens verschaffen ?

Posted in Deever, Neringdoende, Peperstroate, Toeristenindustrie | Leave a comment

Zicht op ut Brinkie en de kleine Peperstroate

De Vereniging voor Vreemdelingen Verkeer (V.v.V.V) van Deever stelde in 1953 een toeristisch reclameboekje met de erg oorspronkelijke titel ‘Diever’ samen; dit ter gelegenheid van het Openluchtspel. In dat jaar werd in het openluchttheater an de Shakespearebrink (voorheen Bolderbrink) in ut Grünedal an de Heezeresch van Deever het door William Shakespeare geschreven toneelstuk ‘Eind goed, al goed’ opgevoerd.
Op bladzijde 25 van genoemd reclameboekje is bijgaande foto afgebeeld van een deel van ut Brinkie en de kleine Peperstroate.
In het huis in het midden en staand an ut Brinkie (is ut Brinkie wel een echt origineel Saksisch brinkje ?) woonde de familie Westerhof. De hier wonende Koop Westerhof overleefde op 10 april 1945 op wonderbaarlijke wijze de Duitse moordpartij op het marktterrein.
In het huis aan de linkerkant en staand an de kleine Peperstroate woonde de familie Roelof Hunneman. De hier wonende Roelof Hunneman overleefde op 10 april 1945 de Duitse moordpartij op het marktterrein niet.
Het monumentale en rijksmonumentwaardige keuterboerderijtje van de familie Roelof Hunneman was in 1953 nog niet rücksichtlos und gründlich ten prooi gevallen aan de megalomane sloopdrift van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd, zijn vrouw werd in de Deeverse volksmond altijd tante Nel genoemd, zijn hond werd in de Deeverse volksmond altijd Krentestoete genoemd) en de gelijkgerichten onder de Hoge Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Sloopgelijk In Het Gemeentehuis Van De Gemiente Deever.

Posted in Aarfgood, Keutereegie, Kleine Brink, Peperstroate, Tweede Wereldoorlog, Verdwenen object | Leave a comment

De keuning van de vlakte op klomp’m

In een uitstalkastje van het pand met de naam Grenen Grit an de Peperstroate in Deever is tijdelijk een nogal beduimeld boek te zien geweest. Dit boek heeft de titel ‘Koning Lear op klompen’ oftewel ‘Koning van de vlakte op klompen’
Het boek is in 1933 geschreven door de al lang geleden in de vergetelheid geraakte Deense schrijver Johannes Anker Larsen.
Het beduimelde boek is een klein caricaturaal voorbeeld van hoe sommige Deeverse neringdoenden zo zijdelings toch ook een paar centen willen verdienen aan de steeds ernstiger vormen aannemende shakespearitis in Deever.
De Nederlandstalige versie van het in het Deens geschreven boek is nog steeds voor forse bedragen te koop bij tweede-hands-boekhandelaren.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op maandag 3 september 2018 in het toevallige voorbijgaan. Toevallig ? Toeval of geen toeval, dat is de vraag. Of in het Deens: Tilfældighed eller intet tilfælde der er spørgsmålet.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto van het reclamedoek op de Bolderbrink, tegenwoordig ook wel Shakespearebrink genoemd, voor het openluchttheater in het Grünedal an de Heezeresch gemaakt op woensdag 20 september 2018.

Posted in Peperstroate, Shakespearitis, Toevallige waarneming, William Shakespeare | Leave a comment

Bee ut huus van Roef Hünneman en Trientie van Eijk

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is als afbeelding 49 een afbeelding van enige bewoners an ut Brinkie en de Aachterstroate in Deever opgenomen. De vrouwen zitten op de hoek van de Aachterstroate en de Kleine Peperstroate. In de tekst bij afbeelding 49 is in het kort beschreven wie de vrouwen op de afbeelding zijn.

49 – Diever – In de Achterstraat – 1927 
Op deze foto staan nu eens geen poserende mensen, maar is een groepje vrouwen in hun gewone dagelijkse doen te zien. Wat zou het mooi zijn een boekje te kunnen vullen met alleen dit soort sfeervollle opnamen. De foto is afkomstig uit een tijdschrift. De tekst bij de foto luidde als volgt:
Kijk, zoo’n prachtig tafereeltje kan men verwachten te Diever. Wat een weldadig aandoende rust, gemoedelijkheid, gezelligheid en eenvoud: grootmoeder, moeder, de kleinsten, buurvrouwen. ’t Is of alles tot één familie behoort. Geen gemakkelijke stoel, als vóór een fijn café, is noodig: moeder aarde zelf biedt rust aan haar kinderen. Zoo gaan de uren verder; de breipennen tikken en ’t nieuws wordt stillekens bepraat.
Links op de foto zit Lutina Offerein (Olde Lutie). Zij was de zuster van smid Abel Offerein, wiens smederij aan het Kleine Brinkie (Diever 13) stond. Het meisje met de mooie strik is Hilligje Lutina Bennen. Zij is de dochter van Harman Bennen en Roelofje Seinen. Harman Bennen werd op 4 augustus 1891 geboren. Zijn moeder Hilligje Offerein overleed kort daarna op 24 augustus 1891. Harman Bennen groeide op bij Olde Lutie en Abel Offerein, broer en zuster van zijn moeder. Zijn dochter werd daarom niet alleen naar zijn moeder, maar ook naar Olde Lutie vernoemd.
De breiende vrouw met bril is Dina Daalman. Zij was de vrouw die alle meisjes in de buurt van het Kleine Brinkie breien leerde.
Rechts naast Dina Daalman zit haar moeder Hilligje Nijsingh. Zij was getrouwd met Willem Daalman. Hilligje Nijsingh draagt nog een wangmussie. Deze ondermuts van wit katoen werd met wit veterkant aangehaald en werd van achteren vastgebonden. Hilligje Nijsingh was het zo te zien wat ge makkelijker gewend.
De foto is aan een flink aantal olde Deevers’n getoond, maar jammer genoeg herkende niemand van hen de vrouw en het kind aan de rechterkant. Veelal werd gezegd dat ’t frömmes niet van hier kon zijn, omdat vrouwen op het dorp in die tijd geen kleding met korte mouwen droegen.
De vrouwen zitten op de hoek van de Achterstraat en de Peperstraat bij de zijgevel van het huis (adres Diever 66) van Roelof Hunneman en Trijntje van Eik. Dit huis werd in 1955 onbewoonbaar verklaard en in dat jaar afgebroken. Daarvoor kreeg Wijnand Hunneman nog een vergoeding van duizend gulden van de gemeente.

Anne Mulder stuurde op 21 september 1999 de volgende zeer gewaardeerde reactie:
Hierbij mijn reactie op foto nummer 49. Het wil er bij mij niet in dat de ‘onbekende’ vrouw met dochter elders woont en daar op visite is. Het is logischer dat ze in de buurt woont. Dan zijn er mijns inziens twee mogelijkheden.
Mogelijkheid 1
Het is Jantje Bel-Bentum met dochter Ziena, getrouwd met Hendrik Jan Rolden. De familie Bel woonde in de wat van de weg afstaande boerderij naast het hoekhuis van de familie Hunneman.
Ziena Bel is geboren op 14 september 1922. Ze zou op de foto dan 4 á 5 jaar oud zijn. Ze lijkt me op de foto jonger toe. Ik raad je aan de foto maar eens aan Ziena Bel voor te leggen. 
Mogelijkheid 2
Verder zou het kunnen zijn Aaltje Oostra-Oostenbrink met haar tweede dochter Hennie. De oudste dochter Jantje niet, want die is ongeveer net zo oud als ik. Ik heb Hennie gebeld. Ze woonden in de boerderij waar Gerrit Jan Wesseling lang heeft gewoond. Later heeft Sime Smidt daar gewoond. Ik weet niet wie er nu woont. Jantje zei dat ze niets meer van Diever wist.   

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Bij het samenstellen van het fotoboekje beschikte de redactie alleen maar over een scan van de hier getoonde zwart-wit afbeelding. Die afbeelding is afkomstig uit de verzameling van Annigje Hunneman-van Nijen, die toen an de Vlasstroate woonde. Zij was getrouwd met Wijnand Hunneman. Wijnand Hunneman was de zoon van Roelof Hunneman en Trijntje van Eik. Harm van Nijen was een broer van Annigje van Nijen. Hij was getrouwd met Janna Hunneman, die een zuster was van Wijnand Hunneman.
Luitje (Lutina) Offerein is geboren op 17 januari 1861 an ut brinkie in Deever. Zij is overleden op 23 januari 1936 in Deever. Zij was een dochter van smid Fredrik Jacobs Offerein en Geertje Abels Wanningen. Zij is overleden op 23 januari 1936 op 75-jarige leeftijd in Deever.
Abel Offerein is geboren op 31 mei 1859 in Deever. Hij is overleden op 16 december 1921 in Deever.

Hilligje Lutina Bennen is een dochter van Harman Bennen en Roelofje Seinen. De redactie heeft merkwaardig genoeg in de openbare bronnen nog geen gegevens van haar kunnen vinden.
Harman Bennen is geboren op 4 augustus 1891 in Deever. Hij is overleden op 10 april 1945 tijdens de Duitse moordpartij op ut maarkturrein in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij trouwde op 15 november 1924 met Roelofje (Roofie) Seinen.
Roelofje (Roofie) Seinen is geboren op 24 juli 1902 in Dwingel. Zij is overleden op 19 maart 1996 in Deever. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Dina Daalman is geboren op 12 maart 1886 in Uffelte. Zij is overleden op 2 augustus 1980 in Deever. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Hilligje Nijzingh is geboren op 23 april 1873 op ut Oostende bee Rünerwold.. De redactie heeft merkwaardig genoeg in de openbare bronnen nog geen andere gegevens van haar kunnen vinden.
Roelof Hunneman is geboren op 5 juni 1898 in Deever. Hij is overleden op 10 april 1945 tijdens de Duitse moordpartij op ut maarkturrein in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Trijntje van Eijk is geboren op 7 januari in  Uffelte. Zij is overleden op 13 juli 1941 in Deever. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Wijnand Hunneman is geboren op 10 december 1925 in Deever. Hij is overleden op 19 februari 1992 in Deever. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Op afbeelding 3 is de zitplaats van de vrouwen bij de zijgevel van het huis van Roelof Hunneman en Trijntje van Eijk an de Aachterstroate in Deever te zien. De redactie heeft nog niet kunnen uitvogelen wanneer deze foto (afbeelding 3) is gemaakt.
Het Deeverse erfgoedboerderijtje van Roelof Hunneman en Trijntje van Eijk is na de Tweede Wereldoorlog ten prooi gevallen aan de megalomanistische sloopwoede van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd, maar de bijnaam ome Sloopkogel of de bijnaam ome Sloopduivel zou in die tijd zeker niet hebben misstaan).
Met die oprotpremie van 1000 gulden voor het keuterijtje als eigen geld konden Wijnand Hunneman en Annigje van Nijen vast en zeker een mooie hypotheek krijgen, wellicht bij de plaatselijke boerenleenbank an de Heufdstroate, bij kassier Lukas Muggen. En wellicht konden ze de grond an de Aachterstroate, waar het te slopen pand stond, ruilen voor het stuk bouwgrond an de Vlasstroate.
De redactie heeft de kleurenfoto van het helaas al meer dan zeventig jaren braakliggende terrein op de hoek van de Aachterstroate en de Kleine Peperstroate gemaakt op vrijdag 29 november 2019.
Afbeelding 1 en afbeelding 2 zijn ook ten zeerste te bewonderen op bladzijde 474 van het Magnum Opus van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Posted in Aagterstroate, Alle Deeversen, Diever, ie bint 't wel ..., Peperstroate, Verdwenen object | Leave a comment

Breimer – In ’t goeie maark … is Centra staark

De redactie van ut Deevers Archief ontving naar aanleiding van zijn oproep in het bericht Breimer Zelfbediening op speldje van Tiktak thee de volgende reactie van de heer Tibbe Breimer, de oudste zoon van Jan Breimer en Lammigje Kloeze:
Ik kom puur toevallig op dit bericht. Ik lees het verzoek. Ik zal in mijn eigen archief moeten zoeken naar foto’s.
Ik ben uiteraard gaarne bereid nadere informatie te geven en naar foto’s te zoeken.
Waarschijnlijk beschikt mijn zuster Marianne over de meeste oude foto’s van de winkel.
De redactie van het Deevers Archief is de heer Tibbe Breimer bijzonder erkentelijk voor zijn reactie.
Zijn informatie is verwerkt in het bericht In de winkel van Jan Breimer en Lammigje Kloeze.
Ook bijgaande afgebeelde zwart-wit foto van een deel van het woongedeelte en het winkelgedeelte van het pand an de Peperstroate in Deever is afkomstig uit de foto-albums van mevrouw Marianne Breimer.
Bijgaand afgebeelde zwart-wit foto van het pand is gemaakt in 1964, ter gelegenheid van het 12½-jarig bestaan van Breimer’s bedrijf in levensmiddelen, verzorgde voeding, drogisterij-artikelen en tabaksartikelen; wat is af te lezen op de aankondiging achter de ruit van de rechter uitstalkast.
In 1964 hadden Jan Breimer en Lammigje Kloeze hun winkel al voor zelfbediening geschikt gemaakt en waren ze aangesloten bij de A&O-winkelformule. Dat is te zien aan de reclame achter de ruit van de twee uitstalkasten.
Jan Breimer en Lammigje Kloeze waren in 1953 nog kruidenier, drogist en chocolatist en waren toen aangesloten bij de Centra-winkelformule. Dat is te lezen in een advertentie uit het programmaboekje van het Openluchtspel uit 1953, toen voor de eerste en enige keer het lachstuk All’s Well That Ends Well van Sjakie uut Spier is opgevoerd. Zie de advertentie in bijgaande afbeelding. De advertentie vermeldt dat hun winkel als adres Kruisstraat 1 heeft, terwijl de ingang van de winkel aan de Peperstraat lag.

Posted in Alle Deeversen, Neringdoende, Peperstroate, Verdwenen object | Leave a comment

A&O-winkel van Jan Breimer en Lammigje Kloeze

De redactie van ut Deevers Archief ontving naar aanleiding van zijn oproep in het bericht Breimer Zelfbediening op speldje van Tiktak thee de volgende reactie van de heer Tibbe Breimer, de oudste zoon van Jan Breimer en Lammigje Kloeze:

Ik kom puur toevallig op dit bericht. Ik lees het verzoek. Ik zal in mijn eigen archief moeten zoeken naar foto’s.
Ik ben uiteraard gaarne bereid nadere informatie te geven en naar foto’s te zoeken.
Waarschijnlijk beschikt mijn zuster Marianne over de meeste oude foto’s van de winkel.

De redactie van ut Deevers Archief is de heer Tibbe Breimer bijzonder erkentelijk voor zijn reactie.
Zijn informatie is verwerkt in het bericht In de winkel van Jan Breimer en Lammigje Kloeze.
De zwart-wit foto bij dat bericht en bijgaande zwart-wit foto van het winkelgedeelte en het woongedeelte van het pand an de Peperstroate in Deever zijn afkomstig uit de foto-albums van mevrouw Marianne Breimer.
Bijgaande zwart-wit foto van het pand, dat vóór de verschillende verbouwingen ooit een boerderijtje was, is volgens de heer Tibbe Breimer omstreeks 1968 gemaakt.
Toen hadden Jan Breimer en Lammigje Kloeze hun winkel al voor zelfbediening geschikt gemaakt en waren ze aangesloten bij de A&O-winkelformule. Dat is te zien boven in de etalageramen aan de kant van de Peperstroate en aan het A&O-uithangbord aan de muur (of aan de lantaarnpaal ?).
Let vooral ook op het fietsenrekje met de reclame voor Persil-zeeppoeder. Op de zwart-wit foto is rechts achter de zijgevel aan de rechterkant het dak van een zijvleugel van de olde griffemeerde kaarke te zien. Aan de linkerkant is links naast het woongedeelte van het pand een stukje van de boerderij van varkenskoopman Marinus Bel en Jantje Bentum te zien.
Op de stee waar op de zwart-wit foto de lantaarnpaal staat, daar ongeveer staat op de kleurenfoto de paal met bruine richtingborden. De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto op 26 juni 2018 gemaakt.
Het verkeersbord voor de aanduiding van een éénrichtingweg (RVV-C03) stond op 26 juni 2018 ongeveer op dezelfde stee als in  ± 1968. Dus de Peperstroate is al meer dan een halve eeuw een éénrichtingsweg !! Voorwaar een Deevers geschiedkundig verkeerskundig feitje. Ech wè.

Posted in Alle Deeversen, Neringdoende, Peperstroate, Verdwenen object | Leave a comment

Waètervaarftiekening van de Peperstroate in Deever

De kunstenaar Jan Planting maakte in de tweede helft van de veertiger jaren van de vorige eeuw (waarschijnlijk in 1948) met waterverf op papier een tekening van de toen nog fraaie en tekenwaardige Peperstroate in Deever. Zie de bijgaande afbeelding. Het resultaat van deze kunstzinnige werkzaamheid hangt in Drachten in het Museum Dr8888 (Museum Drachten).
Gegevens over deze waterverftekening zijn te vinden in de Collectie Nederland: Museum, Monumenten en Archeologie.
De redactie van ut Deevers Archief neemt voor alsnog aan dat de kunstenaar Jan Planting wel een foto als voorbeeld voor zijn waterverftekening heeft gebruikt, maar de redactie is helaas niet bekend met deze foto.
Om de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief toch een indruk te geven van de situatie in de Peperstroate rond 1948 verwijst de redactie naar een zwart-wit ansichtkoate van de Peperstroate.
Flink wat olde huus’n an de Peperstroate werden in de zestiger en zeventiger van de vorige eeuw gründlich en rücksichtlos gesloopt door de megalomanistische burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd, zijn hond werd altijd Krentestoete genoemd) en zijn gelijkgestemden onder de Hoge Heren Van De Meedogenloze Voorkant Van Het Gelijk In Het Gemeentehuis Aan De Brink Van Deever. Alleen al de bestrating van de Peperstroate had op zijn minst beschermd Deevers aarfgood moeten zijn geworden.

Posted in Aarfgood, Kuunst in de gemiente Deever, Peperstroate, Tiekening, Topstuk | Leave a comment

In de winkel van Jan Breimer en Lammigje Kloeze

De redactie van ut Deevers Archief ontving naar aanleiding van zijn oproep in het bericht Breimer Zelfbediening op speldje van Tiktak thee de volgende reactie van Tibbe Breimer, de oudste zoon van Jan Breimer en Lammigje Kloeze:
Ik kom puur toevallig op dit bericht. Ik lees het verzoek. Ik zal in mijn eigen archief moeten zoeken naar foto’s. Ik ben uiteraard gaarne bereid nadere informatie te geven en naar foto’s te zoeken. Waarschijnlijk beschikt mijn zuster Marianne over de meeste oude foto’s van de winkel.

Van Tibbe Breimer is de navolgende tekst over de winkel van zijn ouders an de Peperstroate in Deever.
Foto’s van de winkel
Ik ben ondertussen bij mijn zuster Marianne geweest. Ze heeft enige foto’s van de winkel gedigitaliseerd, die ik hierbij stuur. Op twee foto’s is mijn moeder in de winkel te zien, die twee foto’s zijn gemaakt in 1951.
Ik heb geen foto’s van de achterkant van de winkel.
De winkel
Mijn ouders hadden in het begin van de vijftiger jaren een kruidenierswinkel op de hoek van de Peperstroate en de Kruussstroate. Zij kochten deze winkel in 1951 van de familie Albert Fledderus.
Zij hebben de winkel later omgebouwd tot een zelfbedieningswinkel.
Aanvankelijk was aan de achterkant van de winkel een behoorlijk grote moestuin met een pruimenboom en nog een stukje met keien geplaveid (voor de waterput). De tuin is ook nog benut geweest voor de noodwinkel van Rinse Kamp. Of dat voor of na de aanbouw van het magazijn was, dat weet ik niet meer.
Later is dit terrein gedeeltelijk bebouwd met het magazijn en nog weer later door een nieuwe uitbreiding van de winkel. Toen kwam de ingang aan de Kruisstraat. Deze verbouwing vond plaats, nadat mijn ouders de winkel hadden verkocht.
Mijn ouders verkochten de winkel in 1970 aan Henk ten Hoor, de latere textielbaron (al is hij dat nu niet meer).
Mijn ouders zijn in 1970 verhuisd naar Assen. Mijn vader ging toen werken bij de grossier Firma Van Dijken. Ze zijn daarna nog een keer binnen Assen verhuisd. Daarna zijn ze verhuisd naar Vries en in 1989 zijn ze verhuisd naar Beilen, de geboorteplaats van mijn vader.
De winkel is al vrij kort na 1970 door Henk ten Hoor doorverkocht, als ik het mij goed herinner aan de grossier Firma Van Dijken, die na een fusie opereerde onder de naam Flevozoom.
De familie van mijn moeder Lammigje Kloeze
Mijn moeder is de oudste dochter van Jan Kloeze en Trijntje Gerding.
Jan Kloeze was een broer van Albert en Hendrik Kloeze. Opa Jan had een smederij in Wittelte, die is later overgenomen door oom Harm, de jongste broer van mijn moeder (er was nog een jongere broer, die is op jeugdige leeftijd).
Albert en Hendrik Kloeze namen de smederij van mijn overgrootvader in Diever over. De zonen van Hendrik Kloeze, Albert en Rikus (mijn achterneven) leven nog en wonen in Diever. Albert nam ooit de smederij in Diever over en maakte er een garage van. Deze werd later verplaatst van de Hoofdstraat naar het Moleneinde, tegenover de voormalige zuivelfabriek.
Mijn oom Harm Kloeze is overleden en dit jaar is ook zijn vrouw Jannie overleden. Hun tweede dochter Geke, mijn nicht dus, woont samen met haar man Rien Hage in het huis in Wittelte. Het huis is wel grondig verbouwd, maar de smederij is intact gelaten. Deze smederij was dit jaar en ook al eerder te bezichtigen tijdens de open monumentendag. Van de smederij aan de Hoofdstraat in Diever is niets of nauwelijks iets meer te zien.
De geschiedenis van onze winkel in Diever
We kunnen proberen de geschiedenis van onze winkel in Diever te reconstrueren. Dat zal niet zo eenvoudig zijn. Mijn ouders, de belangrijkste bron, leven niet meer. Mijn eigen geheugen en dat van mijn zus zijn naast foto’s en nog vindbare archiefstukken relevante bronnen. Mijn zuster Marianne is een tijdlang werkzaam geweest in de winkel. Ik heb zelf in de vakanties ook meegeholpen. Mogelijk kunnen ook nog in leven zijnde Dievenaren uit die tijd worden geraadpleegd.
Landverhuizers
Mijn ouders hebben de winkel in 1951 gekocht van de familie Albert Fledderus, zoals ik al aangaf. Ik weet daar weinig van. Mij staat bij dat de familie Fledderus is geëmigreerd naar Canada.
Emigreren was, met name onder Gereformeerden, in die tijd nogal in zwang. Ik geef een voorbeeld. Van de 10 kinderen van mijn opa Tibbe en mijn oma Marchien zijn twee jongens en twee meisjes geëmigreerd. Drie zijn naar Canada gegaan en één is naar Nieuw Zeeland gegaan.
Of de familie Fledderus echt naar Canada is geëmigreerd durf ik niet te zeggen. Dat zou mogelijk uit een andere bron kunnen worden bevestigd.
Andere levensmiddelenwinkels in de gemeente Diever
Ik kan mij uit mijn jeugd nog herinneren, dat in de voormalige gemeente Diever in de vijftiger jaren van de vorige eeuw meerdere levensmiddelenzaken waren.
In Diever: de coöperatie (tevens bakkerij) en de winkel van Bram Moesker (Vivo) in de Hoofdstaat en Albert Kuiper (met een vestiging in Dieverbrug, tevens bakkerij) in de Peperstraat.
In Geeuwenbrug: annex aan café Jonkers.
In Zorgvlied: Hunse (tevens bakkerij).
In Wapse: een winkel naast de school.
In Wittelte: Klaas Echten (tevens bakkerij).
De meeste levensmiddelenwinkels bestonden in 1970 niet meer. De winkel van Klaas Echten in Wittelte bestond nog wel. Gerard Krol (eigenaar van de winkel van Albert Kuiper) ging zich specialiseren als bakker. Of dit voor of na 1970 gebeurde weet ik niet meer. In 1970 was ik student in Groningen en volgde ik de ontwikkelingen in Diever op afstand.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is Tibbe en Marianne Breimer bijzonder erkentelijk voor hun bijdrage aan de geschiedschrijving van de gemiente Deever.
De toezegging van Tibbe Breimer leverde mooie oude foto’s van de dorpswinkel op, die de redactie in ut Deevers Archief met veel plezier gaat plaatsen, te beginnen met bijgaande prachtige zwart-wit interieurfoto van Lammigje Kloeze achter de toonbank in de kruidenierswinkel op de hoek van de Peperstroate en de Kruusstroate. De andere foto’s zullen in andere berichten worden gepubliceeerd in ut Deevers Archief.
Deze foto is gemaakt in 1951 en is aanwezig in de fotoboeken van de familie Breimer, die worden bewaard door Marianne Breimer, zuster van Tibbe Breimer.

Jan Breimer (geboren op 24 juni 1922 in Beilen, overleden op 10 december 2012 in Assen) en Lammigje Kloeze (geboren op 12 februari 1927 in Wittelte, overleden op 30 juni 2011 in Assen).
De redactie kent helaas geen foto’s die in de interieurs van winkels in de gemiente Deever zijn gemaakt. En dat is toch wel erg te betreuren. Elke goed gemaakte foto in het interieur van een oude niet meer bestaande winkel in de gemiente Deever behoort wat de redactie betreft direct tot het fotografische erfgoed van de gemiente Deever. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief zou foto’s van het interieur van winkels kunnen en willen insturen ?

Op de hier afgebeelde zwart-wit foto (echt een topstuk) is een stralende en zelfverzekerde Lammigje Kloeze achter haar toonbank te zien. Op de toonbank staan een machine voor het snijden van vlees en kaas (?) en twee weegschalen. Een schaal voor het wegen van kleinere en lichtere hoeveelheden en een schaal voor het wegen van grotere en zwaardere hoeveelheden ? De redactie heeft het vermoeden dat de weegschalen van het merk Berkel zijn.
Aan de rechter weegschaal hangt een blaadje met de weekaanbiedingen: Patent tarwebloem 59 cent, G
roene erwten 35 cent en Theekransjes 45 cent. Het echtpaar Breimer zal vast en zeker elke week ook reclame hebben gemaakt in Van Goor’s Blattie.
Op de toonbank staan doosjes Aspirin van Bayer, Royco, de echte krachtige erwtensoep en Friesche tafelkoeken in een blik met de Friesche vlag. En -let op- aan de rechterkant op de toonbank staat -echt wel- een tonnetje met Hollandsche nieuwe haring.
De redactie kan in de schappen achter Lammigje Kloeze helaas maar een aantal producten van bekende merken onderscheiden: Honig’s vermicelli, Honig’s macaroni, Nescafé en Maggi-blokjes……. Maar misschien kan Tibbe of Marianne Breimer met het vergrootglas op de originele foto wel meer namen van producten onderscheiden.
De familie Albert Fledderus emigreerde inderdaad naar Canada.
Op bijgaande afbeelding van een fraaie zwart-wit ansichtkaart uit de verzameling van ut Deevers Archief, die in 1948 is uitgegeven (door Albert Fledderus ?), is in het midden achter de leilinden de kruidenierswinkel van Albert Fledderus en Reintje Timmerman te zien. Zo moet de situatie ook nog ongeveer zijn geweest in 1951, toen Jan Breimer en Lammigje Kloeze eigenaren van de winkel waren geworden. De winkel is pas later verbouwd tot een zelfbedieningswinkel.
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op 26 april 2018.

Posted in Alle Deeversen, Ansichtkoate, Kruusstroate, Landverhuizer, Neringdoende, Peperstroate, Topstuk | Leave a comment

Tiekening van de kaarke an de brink van Willem

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de trouwe bezoekers van ut Deevers Archief. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen zijn opgenomen in ut Deevers Archief, hoe liever het de redactie is.

De kunstenaar Willem van Spronsen gaf de redactie toestemming zijn bijgaand afgebeelde prachtige tekening van het kerkgebouw in de kaarketuun an de brink van Deever en een stukje bebouwing an de Peperstroate te publiceren in ut Deevers Archief. De redactie is hem daar bijzonder erkentelijk voor.

Zo te zien heeft de tekening als titel: Diever.

Deze tekening heeft in mei 2016 gehangen in een internationale tentoonstelling in het museum Hermitage in Amsterdam.

Aan het tonen van deze tekening in ut Deevers Archief stelde hij wel enige voorwaarden:
a) de afbeelding alleen tonen als de website ut Deevers Archief niet voor commerciële doeleinden wordt gebruikt;
b) de afbeelding mag niet worden ingekort;
c) de afbeelding alleen tonen in de website ut Deevers Archief;
d) alleen met schriftelijke toestemming van de maker mogen derden voor andere doelen van deze foto’s gebruik maken.

De redactie hoopt dat de kunstenaar Willem van Spronsen nog veel tekeningen en schilderijen (al dan niet in opdracht) van objecten in de gemiente Deever mag maken.

De kunstenaar Willem van Spronsen is graag bereid -als men het in Deever een leuk idee vindt- een kleine eenvoudige expositie met een aantal tekeningen en schilderijen met ook werken uut Deever en omgeving te geven, in bijvoorbeeld het gemeentehuis aan de Raadhuisstraat in Deever.

abracadabra-492

Posted in Brink, Kaarke an de brink, Kuunst in de gemiente Deever, Peperstroate, Tiekening | Leave a comment

Ansichtkoate – Viefloek – Groet’n uut Deever

Het bijzonder aardige van deze zo genoemde vijfluiks-ansichtkaart is dat de vijf getoonde beelden ook op een aparte zwart-wit ansichtkaart zijn uitgegeven. Je zal die vijf afzonderlijke ansichtkaarten maar wel in jouw chique verzameling hebben.
De hier getoonde vijfluiks-ansichtkaart is in november 1953 uitgegeven.

Burgemeester van Osbank
Deze ter meerdere eer en glorie van burgemeester Hendrik Gerard van Os aan elkaar gemetselde berg zwerfkeien staat niet meer op zijn oorspronkelijke plek, die plek is wel op de afbeelding te zien. Op de afbeelding is aan de rechterkant de Hoofdstraat te zien.
Bij het marktterrein
Het marktterrein aan het begin van de Bosweg is eigenlijk een complex van vier niet-origineel-Saksische brinken. Het terrein om de koele, die tegenwoordig Eendenvijver wordt genoemd, is de Doolhofbrink. Kijkend in de richting van het tolhuisje ligt aan de linkerkant van de Bosweg de Paaskermisbrink. Sommige mensen noemen deze brink ook wel de Lijkwagenschuurtjebrink. Aan de rechterkant van de Bosweg ligt de Kaarkhofbrink. Daar is ook het 4 mei 1945 brinkje te vinden.
Peperstraat
Op de afbeelding is de Kleine Peperstraat te zien.
In het huis aan de linkerkant woonde de familie Roelof Hunneman. Roelof Hunneman is op 10 april 1945 op het marktterrein door de Duitse S.S.’er Fritz Habener vermoord.
Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) had, nadat hij na de oorlog, uit een door nota bene het Deeverse verzet afgedwongen onderduiking, helaas terug was gekomen als burgemeester van de gemiente Deever, zeer grote haast alle oude kostbare erfgoedpanden in het centrum van Deever onbewoonbaar te verklaren en vervolgens zo snel mogelijk te laten slopen. Dat gebeurde ook met het erfgoedpand van de familie Roelof Hunneman op de hoek van de Kleine Peperstroate en de Aachterstroate.
Burgemeester van Oslaan
Het Kasteel is een tijdlang door de Voorkant Van Het Gelijk Van De Gemiente Deever volledig onterecht Burgemeester van Oslaan genoemd. In de volksmond bleef de weg over ut Kastiel gelukkig altijd gewoon Kastiel heten.
Aan de rechterkant loopt de weg over ut Kastiel. Aan de linkerkant is de zandweg met de naam Grönnegerweg te zien.
Uitkijktoren
In het Deevers Archief is in een aantal berichten aandacht besteed aan de uitkijktoren tegenover paviljoen Berkenheuvel.

Posted in Ansichtkoate, Braandkoele, Braandtoor’n, Burgemeister Van Osbank, Jan Cornelis Meiboom, Maarktturrein, Peperstroate, ut Kastiel, Uutkiektoor’n, Verdwenen object | Leave a comment

Ome Kees hef Peperstroate 6 lilluk weg eknooit

Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) met de zijnen hadden al in 1953 hun meedogenloze begerige slopersogen laten vallen op de zo nodig zo genoemde ‘krotwoning’ met adres Peperstraat 6 in Deever. Dat was het noordelijke deel van de dubbele woning op de hoek van de Peperstraat en de Kleine Peperstraat. Zie afbeelding 2. De woning met adres Peperstraat 6 was eigendom van bakker B. Jonkman, die an de Gowe woonde. De woning met adres Peperstraat 6 werd in 1953 bewoond door de familie Hendrik Baaiman.
De ijverige loyale ambtenaartjes van de dienst Gemeentewerken Diever maakten van de twee Deeverse erfgoedpanden maar wat graag voor het destructieve sloopplan van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) met de zijnen een tekening in het kader van de zo nodig zo genoemde ‘krotopruiming’. De redactie toont hier in de afbeeldingen 1, 2, 3 en 4 respectievelijk de zuidgevel, de westgevel, de noordgevel en de oostgevel van de genoemde krotopruiming-tekening.
Het is burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) met de zijnen helaas inderdaad wel gelukt de zo nodig zo genoemde ‘krotwoning’ met adres Peperstraat 6 te slopen. De redactie van ut Deevers Archief weet helaas niet in welk jaar dat is gebeurd (1955-1960 ?). Dat slopen kon pas gebeuren, nadat de familie Hendrik Baaiman van de Peperstraat in Deever was verbannen naar de Wapserveenseweg in Wittelte. Zo sloeg ome Kees twee vliegen in één klap. De te slopen tot zo nodig zo genoemde ‘krotwoning’ gebombardeerde woning met adres Peperstraat 6 kwam leeg te staan en dankzij het zeer kinderrijke gezin Baaiman-Veldhuizen werd de Witteler skoele weer een tijdje van de onvermijdelijke ondergang gered.
De lege ruimte na de destructie van de zo nodig zo genoemde ‘krotwoning’ met adres Peperstraat 6 is te zien in een in ut Deevers Archief getoonde afbeelding van een zwart-wit ansichtkaart.
Een stukje van de zuidgevel van de zo nodig zo genoemde ‘krotwoning’ met adres Peperstraat 6 is ook te zien op een afbeelding van een in 1955 gemaakte foto in ut Deevers Archief.
De woning met adres Peperstraat 6 is bijvoorbeeld ook te zien op een sepiakleurige afbeelding van de Kleine Peperstraat.

Afbeelding 1

Afbeelding 2


Afbeelding 3

Afbeelding 4

Posted in Aarfgood, Peperstroate | Leave a comment

Chevrolet vragtwaèg’ntie mit nummerbröt SB-31-53

Het rode Chevrolet vrachtwagentje van de gemiente Deever is voorzien van nummerplaat SB-31-53. Vanaf 1951 bestaat in Nederland het kenteken van motorvoertuigen uit een driedelige cijfer-letter-combinatie. De eerste kentekencombinatie XX-99-99 is uitgegeven in de lange periode 1951-1964. De redactie schat in dat nummerplaat SB-31-53 rond 1960 is afgegeven aan de dienst Gemeentewerken van de gemiente Deever en dat de hier afgebeelde kleurendia aan het begin van de zestiger jaren van de vorige eeuw is gemaakt.
De gemeentelijke arbeiders op de hier afgebeelde kleurendia zijn aan het werk aan het begin van de Peperstroate in Deever bij de kruidenierswinkel en drogisterij van Jan Breimer en Lammigje Kloeze. Zo te zien wordt eerst de veldkeienbestrating aan de zijkanten van de Peperstroate opgebroken. Jan Brugging, de chauffeur van het gemeentelijke vrachtwagentje, staat op de treeplank van de vrachtwagen. De redactie verneemt graag van de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief wie de twee mannen mit de pette op zijn.
De redactie heeft bijgaand afgebeelde ansichtkaart gemaakt op zondag 18 december 2022.

Posted in Gemiente Deever, Olde vrachtwèg'n, Peperstroate, Verdwenen object | Leave a comment

Ansichtkoate – Viefloek – Groet’n uut Deever

Bij de redactie van ut Deevers Archief zijn van bijgaand afgebeelde zwart-wit ansichtkaart uit de vijftiger jaren van de vorige eeuw een aantal uitgaven bekend. De uitgever van deze kaart was JosPé in Arnhem.
Firma Albert Kuiper, Bakker en Levensmiddelenbedrijf, Diever-Dieverbrug, verkocht in 1956 een druk van deze ansichtkaart.
Lubbert Wanningen, Diever, verkocht in 1956 een herdruk van deze ansichtkaart (uitgevoerd in bromo-color).
Lubbert Wanningen, Luxe en huishoudelijke artikelen, Diever, verkocht in 1957 een herdruk van deze ansichtkaart.
Firma Albert Kuiper, Bakker en Levensmiddelenbedrijf, Diever-Dieverbrug, Telefoon 05219-221, verkocht in 1959 een herdruk van deze ansichtkaart.
Levensmiddelenbedrijf Albert Kuiper, Diever (Dr.), Telefoon 05219-1221, verkocht in 1962 een herdruk van deze ansichtkaart.
Levensmiddelenbedrijf Albert Kuiper, Diever (Dr.), Telefoon 05219-1221, verkocht in 1965 een herdruk van deze ansichtkaart.
Wellicht zijn bij verzamelaars andere uitgaven bekend, de redactie van ut Deevers Archief verneemt het zeer graag.
Het bijzonder aardige van zo’n zogenaamde vijfluiks-ansichtkaart is dat de getoonde beelden ook op een aparte zwart-wit ansichtkaart zijn uitgegeven.
En daar zit voor de redactie van ut Deevers Archief nu juist het grote probleem. In ut Deevers Archief ontbreken namelijk een afbeelding van een exemplaar van de ansichtkaart met de Peperstroate en de winkel van Albert Kuiper (zie op de afbeelding midden boven) en een afbeelding van een exemplaar van de ansichtkaart met de Heufdstroate met een deel van ut Brinkie met op de achtergrond de gemeentelijke toren aan de brink (zie op de afbeelding rechts boven). De redactie zou bijzonder graag in het bezit willen komen van een afbeelding van beide genoemde ansichtkaarten.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is in het bezit van één van deze twee ansichtkaarten of van beide ansichtkaarten ? En wie van de bezitters is bereid één van de twee of beide ansichtkaarten te verkopen ? En wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is bereid een scherpe scan van deze ansichtkaarten ter beschikking te stellen ? De redactie van ut Deevers Archief verneemt het bijzonder graag.

Posted in Ansichtkoate, Braandtoor’n, Heufdstroate, Hunnebedde D52, Kaarke an de brink, Peperstroate, Toor'n an de brink, Uutkiektoor’n, Verdwenen object | Leave a comment

Wie wet ur now nog wat van vrogger in Deever ?

De redactie van ut Deevers Archief is in 2021 ten tijde van de steeds maar voortdurende coronapandemie druk bezig geweest met het digitaliseren (scannen) van enkele honderden nummers van ut Deeverse Blattie (Weekblad voor de gemeente Diever, Van Goor’s Blattie). De redactie kwam bij het scannen van de jaargang 1999 van ut Deeverse Blattie op bladzijde 7 van ut blattie van 13 mei 1999 de hier afgebeelde rubriek ‘Wat weet u nog van vroeger ?’ tegen. Deze rubriek werd een tijd lang wekelijks verzorgd door de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. De redactie wil deze rubriek niet onthouden aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief.

De Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever wilde in al zijn gefingeerde onwetendheid graag weten in welk jaar de foto voor deze ansichtkaart is gemaakt. Dat is niet precies te beantwoorden. De afgebeelde ansichtkaart is in juni 1952 uitgegeven door JosPé in Arnhem. Deze ansichtkaart was te koop bij de firma A. Kuiper, bakker- en levensmiddelenbedrijf, Deever. Later was deze ansichtkaart ook te koop bij H. Mulder, Drogisterij De Gaper, Deever. De redactie heeft het vermoeden dat de foto voor de ansichtkaart hooguit een paar maanden vóór juni 1952 is gemaakt, de bladeren zitten aan de bomen.
De Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever wilde in al zijn gefingeerde onwetendheid ook graag weten wie in de boerderij aan de rechterkant hebben gewoond. Ook dat is niet precies te beantwoorden.
Dit erfgoedboerderijtje is destijds gekocht door bakker Albert Kuiper. Dit pand was één van de zo genoemde reddingsboten van het dorp. Mensen konden hier vaak terecht voor tijdelijke woonruimte, omdat het voorhuis van het boerderijtje in twee gedeelten werd verhuurd, adres Diever 62 en Diever 62a. In het pand hebben onder meer gewoond Jan Haveman (?), Frederik Haveman (?), Jan Drost (?), Jan Roelof Drost (?), Jan de Leeuw (?), Albert Stoker (?). Enig onderzoek in het bevolkingsregister van de gemiente Deever zou meer en betrouwbaarder gegevens over de bewoners van het erfgoedboerderijtje kunnen opleveren.
Het fraaie brinkbeeldbepalende erfgoedboerderijtje is helaas afgebroken in 1956, ten tijde van de regering van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd).
Aan de linkerkant van de afgebeelde ansichtkaart staat op de voorgevel Albert Kuiper, bakker. Echter de bakkerij en de kruidenierswinkel zal in 1952 nog van Gerard Krol zijn geweest of al zijn overgenomen door zijn zonen Hendrik en Albert Krol (?). In de woning naast de bakkerij woonde Koop Reinders, later woonde daar Harm Timmerman.
Het huis daarnaast is nauwelijks zichtbaar, maar daar hebben gewoond … Bergsma, Harm Hunneman, Johannes Schute, Geert Schute, Hendrik Koopman. Enig onderzoek in het bevolkingsregister van de gemiente Deever zou meer en betrouwbaarder gegevens over de bewoners van dit pand kunnen opleveren.

Posted in Peperstroate, Verdwenen object | Leave a comment

Un pentiekening van de Peperstroate en de kaarke

In oude kranten is veel te vinden over het openluchtspel in het openluchttheater an de Heezeresch bee Deever. In juni 1951 verscheen bijgaande pentekening van de tekenaar Bert Bouwman in een landelijke krant. Het is duidelijk te zien dat de pentekening een kopie is uit een krant, een beetje bruin geworden.
De redactie van ut Deevers Archief heeft zich een slag in het vierkant gezocht, teneinde te achterhalen in welke krant deze pentekening is gepubliceerd, maar dat is helaas niet gelukt. Weer zo’n gevalletje van jammer. Weer zo’n tegenvallertje. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet in welke krant deze pentekening heeft gestaan ? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers weet waar het origineel van deze pentekening aan de muur hangt ? Maar zo’n leuke pentekening van de Peperstroate en de kaarke an de brink van Deever is toch maar mooi wel weer een mooi fragmentje uit het verleden van de kunst in Deever.

De redactie heeft het vermoeden dat de kunstenaar niet een foto als voorbeeld heeft gebruikt, maar dat hij de pentekening ter plekke heeft gemaakt, gelet op de ‘snelle lijnen’ in de tekening. Het is duidelijk te zien dat de tekenaar haast had. Maar hij heeft zelfs de schuur naast café Brinkzicht getekend ! En let op het mannetje aan de linkerkant in de tuin achter het oude boerderijtje, het lijkt alsof hij an ut eà’pl rooi’n is. En dat in juni ? Bert Bouwman was ’s avonds in het openluchttheater om voor die landelijke krant wat ‘penneschetsen’ van de spelers van Driekoningenavond te maken.
Van de grafisch ontwerper, illustrator, pentekenaar, tekenaar, typograaf, vervaardiger van houtsneden Bert Bouman zelf zijn wel gegevens te vinden.
De kunstenaar schreef bij zijn pentekening: Een paar dagen geleden raakte ik (voor ’t eerst van m’n leven) in het dorpje Diever verzeild, in de zuid-west hoek van Drente. Mijn bedoeling was hier wat te tekenen en schetsen te maken, maar van die schetsen is weinig terecht gekomen. Wel waren er de verwachte Saksische boerderijen om de brink, en de bomen en het hoge gras ruisten er inspirerende genoeg. …… 

Posted in Kuunst in de gemiente Deever, Peperstroate, Tiekening | Leave a comment

Un olde tiekening van Jan Planting

De redactie van ut Deevers Archief toont heel graag mooie tekeningen van onderwerpen uut de gemiente Deever.
En zoals het in het fototijdperk meestal met getekende onderwerpen uut de gemiente Deever gaat, is ook voor deze tekening een zwart-wit ansichtkaart als voorbeeld gebruikt. Deze ansichtkaart is hier ook afgebeeld.
Jan Planting, de overtekenaar van deze ansichtkaart, heeft de vrijheid genomen niet al het zichtbare op de ansichtkaart over te tekenen. De redactie vindt het desalniettemin toch wel een hele mooie kunstige tekening.
Hij heeft deze tekening gedateerd op 24 augustus 1948.
Het was bij de redactie niet bekend dat de getoonde zwart-wit ansichtkaart al in 1948 is uitgegeven. In ut Deevers Archief is wel het hier getoonde exemplaar van de ansichtkaart aanwezig. Deze kaart is in november 1954 uitgegeven door Hendrik Mulder, Drogisterij ‘de Gaper’, Diever, Drenthe.

abracadabra-556abracadabra-555

Posted in Ansichtkoate, Kaarke an de brink, Kuunst in de gemiente Deever, Peperstroate, Tiekening | Leave a comment

Deever hef ur un paèr stroatnaè’m bee

In de krant Nieuwsblad van Friesland van 6 mei 1938 verscheen het verslag van de vergadering van de raad van de gemeente Diever gehouden op 4 mei 1938. In deze vergadering werd formeel de reeds lang in gebruik zijnde naam van een aantal straten vastgesteld.

De tekst in het rood omkaderde deel van het bericht ‘Raad Diever – 4 mei’ luidt als volgt:
Op voorstel van Burgemeester en Wethouders werden de volgende vaak al lang in gebruik zijnde straatnamen officieel vastgesteld:
Hoofdstraat van de Openbare Lagere School tot Kalteren;
Kruisstraat van Jacob Hessels tot Pieter Seinen;
Achterstraat van Hendrik Wesseling Gzn. tot Pieter Seinen;
Peperstraat van Roelof Hunneman tot Albert Fledderus;
Kerkstraat van Weduwe Albert Krol tot Hendrik Gruppen;
Brinkstraat van Brink tot Weduwe Hendrikus Albertus Jansen;
Moleneinde van Openbare Lagere School tot Jan Andree;
Brink: het plein voor gemeentehuis en pastorie.
Op voorstel van de heer Hendrik Nijzingh werd de weg over Kasteel en Dwarsdrift genaamd Burgemeester van Oslaan en op voorstel van den heer Roelof van Wester de straat van de zuivelfabriek tot Jans Bult, Kastanjelaan.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Nieuwe straatnamen waren wel de Burgemeester van Oslaan en de Kastanjelaan.
De oude namen ’t Kasteel en Dwarsdrift moesten helaas wijken voor een straatnaam ter meerdere eer en glorie van de scheidende burgemeester van Os.
Gelukkig zijn de oude namen ’t Kasteel en Dwarsdrift later weer in ere hersteld en heeft een daar in de buurt liggende cultuurhistorisch onbelangrijke straat de naam Van Osstraat gekregen.

Abracadabra-1411 

Posted in Aagterstroate, Brink, Brinkstroate, Heufdstroate, Kastanjelaène, Kerkstraat, Kruusstroate, Meul’nende, Peperstroate, ut Kastiel | Leave a comment

Bee Aubut Mulder in de Kleine Peperstroate

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is opgenomen als afbeelding 55 een afbeelding van een foto uit 1930 van de Kleine Peperstraat. In de tekst bij de afgebeelde fotot is enige aandacht besteed aan het kerkgebouw en de bewoners van de huizen aan de linkerkant van de afgebeelde foto. Een afbeelding van de betreffende bladzijde uit het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is in dit bericht opgenomen.

55 – Diever – In de Kleine Peperstraat – 1930
De kerk van Diever is een van de oudste kerken van Drenthe. Uit opgravingen in 1955, tijdens de restauratie, is het ontstaan van de huidige kerk afgeleid. De eerste houten zaalkerk werd in de negende eeuw gebouwd. Deze werd door brand verwoest. De tweede houten zaalkerk brandde in de tiende eeuw af. De derde houten kerk brandde waarschijnlijk in de elfde eeuw af. Als opvolger werd een stenen Romaanse kerk met een vierkant koor en een losstaande toren gebouwd.
In de twaalfde eeuw werd het recht afgesloten koor afgerond, werd de tufstenen toren afgebroken en werd een nieuwe bakstenen toren tegen de kerk aangebouwd. Het rondgesloten koor werd in de dertiende eeuw vervangen door een Gotisch veelhoekig koor. In de zestiende eeuw werd het Romaanse schip vervangen door een driebeukig schip in Gotische stijl. Door deze verbouwing werd het koor gedeeltelijk en de toren geheel ingesloten, waardoor de kerk de vorm kreeg zoals deze hier en op andere afbeeldingen is te zien.
De kerk was volgens Magnin voor de Reformatie gewijd aan Sint Pancras, het Heilig Kruis, Sint Antonius, Sint Stephanus, het Heilig Sacrament, Sint Maarten, Sint Anna en Onze Lieve Vrouw. Het altaar van Onze Lieve Vrouw bevond zich aan de oostkant van de zuidbeuk. Deze Mariakapel is na de restauratie in de vijftiger jaren ingericht als trouwkapel.
De laatste pastoor van Diever was Andries Veenraet. Na de Reformatie, die in 1598 per decreet was opgelegd, kwam als eerste dominee Johannes Abels naar Diever. Hij werd echter niet toegelaten tot de kerkdienst. De tweede predikant was Henricus Meinardi Raedt.
In het linker huis woonden Jan Mulder en Ludina (Lutie) Houwer. Op de fraaie veldkeitjes staat Lutie, met witte muts en schort, te praten met Dina Daalman, die op de hoek van de Achterstraat en de Peperstraat woonde.
Lutie woonde in de opkamer, toen Albert Mulder en Dina Benthem hier woonden. In het huis bij de kerk was in het linker gedeelte de bakkerij van Jan Jonkman gevestigd. In het rechter gedeelte woonden Lambert Wanningen en zijn vrouw Dina. De leilinden voor de huizen deden op zonnige zomerdagen mooi dienst als natuurlijke parasol.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het is de redactie helaas nog niet gelukt te achterhalen in welk tijdschrift bijgaande afbeelding is gepubliceerd.
De redactie moet in openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van Jan Mulder, Ludina Houwer, Lambert Wanningen, zijn vrouw Dina.
Albert Mulder is geboren op 23 juli 1906 in Deever. Hij is overleden op 13 januari 1974 in Deever. Hij trouwde op 9 juni 1928 met Dina Bentum. Dina Bentum is geboren op 11 februari 1909 in Dwingel. Zij is overleden op 15 oktober 1953 in Möppel.
Jan Jonkman is geboren op 7 augustus 1857 in Deever. Bakker Jan Jonkman trouwde op 1 mei 1886 in Meppel met Jantje Luichies. Jan Jonkman trouwde op 19 december 1893 in Beilen met Geesje Donker. Jan Jonkman is overleden op 7 juni 1939 in Deever. De grote vraag is natuurlijk of Jan Jonkman rond 1930 nog bakker was.
De redactie heeft de kleurenfoto gemaakt op vrijdag 19 november 2021.

Posted in Diever, ie bint 't wel ..., Peperstroate | Leave a comment

Ut Sjakie-uut-Spier-tegeltie veur de Boer’nlienbaank

Op 1 juli 2021 is de vestiging van de Coöperatieve RAiffeisenBOerenleenbank an de Peperstroate in Deever voor eeuwig en altijd opgeheven. De geldverdienbank had daarvoor als wel erg gemakkelijke verklaring dat klanten steeds minder naar dit kantoor kwamen. Maar ja, wie een hond wil slaan, die kan snel een stok vinden. Wat coöperatief ? Niks coöperatief ! Dus moest de vestiging van de Coöperatieve Rabobank (Ruimt Alle Boeren Op ?) (Ruimt Alle Bankfilialen Op ?) (Ruimt Alle Bankklanten Op ?) (Ruimt Alle Bankmedewerkers Op ?) an de Peperstroate in Deever sneuvelen.
In 2009 zijn in de voetpaden van de straten in het binnendorp van Deever zesendertig roodkleurige betonnen tegels aangebracht met daarop aangebracht de beeltenis van het hoofd en de naam van een toneelstuk van William Shakespeare. Deze tegels zijn of waren te vinden net precies voor de ingang van het pand van neringdoenden. Nijvere en ijverige en doenerige en streberige toeristen konden zelfs een Shakespearetegelwandelroute langs de handeltjes van neringdoenden in het binnendorp van Deever lopen. De zesendertig tegels zijn gemaakt en in de voetpaden aangebracht door de plaatselijk zeer bekende bestratingskunstenaar Frans Kamphuis. De redactie van ut Deevers Archief heeft in verschillende berichten aandacht besteed aan deze ernstige vorm van Shakespearitis.
De redactie heeft bijgaand afgebeelde twee kleurenfoto’s gemaakt op vrijdag 29 november 2019. De kleurenfoto van de voorgevel van het pand met de naam Rabobank is nu al een mooi fragmentje uit de geschiedenis van het geldverdienwezen in de gemiente Deever.
Voor de ingang van de vestiging van de Coöperatieve Rabobank an de Peperstroate in Deever was op die dag zo’n tegel waar te nemen. De beeltenis van het hoofd van Shakespeare was niet meer waar te nemen, de naam van het toneelstuk van Shakespeare nog net wel. Die naam is Julius Caesar. Dat is voor deze tegel een erg toepasselijke naam. Een belangrijke uitspraak van Julius Caeser is immers: Alea iacta est. De teerling is geworpen. De dobbelsteen is geworpen. Het lot is beslist. Het besluit is genomen. Er is geen weg terug. Het lot van het Deeverse filiaal van de Coöperatieve Rabobank is beslist. Het besluit tot sluiting van het Deeverse filiaal van de Coöperatieve Rabobank is genomen.
De grote vraag is natuurlijk of de tegel nog voor de ingang van het pand van de voormalige Coöperatieve Rabobank an de Peperstroate in Deever ligt. Want ten tijde van de driftige uitvoering van het ontspoorde buitensporig peperdure herbestratingsproject met de naam Deever Op Dreef in 2019/2020 zijn enige van de zesendertig Sjakie-uut-Spier-tegels in het herbestratingsgeweld gelukkig gesneuveld en gelukkig niet vervangen. Maar laten we over de nog aanwezige tegels niet treuren, want op elke nog aanwezige tegel is het hoofd van Sjakie en de naam van een van zijn toneelspelen gelukkig sterk aan het vervagen. To fade away or not to fade away, that’s no question.

Posted in Boer’nlienbaank, Peperstroate, Shakespeare prullaria, Shakespearitis | Leave a comment

De Peperstroate laag oarug dikke onder de snee

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is als afbeelding 37 een zwart-wit ansichtkaart van de Peperstroate opgenomen. De zwart-wit foto voor deze ansichtkaart is in 1925 gemaakt door Willem Egbert Mulder. In de tekst bij de afgebeelde ansichtkaart is onder meer  enige aandacht aan de zichtbare huizen en hun bewoners. Een afbeelding van de betreffende bladzijde uit het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is in dit bericht opgenomen.

37 – Diever – Peperstraat – 1920
Op dit sfeervolle winterse dorpsbeeld is de Peperstraat te zien.
Een bezitter van deze zeldzaam mooie prentbriefkaart vond hem zelfs zó mooi dat hij afdrukken van deze kaart als kerst- en nieuwjaarskaart heeft gebruikt.
Het eigenaardige van deze straat is dat aan de linkerkant nooit huizen hebben gestaan die met de voorgevel naar deze straat waren gericht. Vanuit de huizen aan de rechterkant wordt uitgekeken op de achterkant van huizen aan de Hoofdstraat. Dit doet vermoeden dat de smalle strook grond tussen de Hoofdstraat en de Peperstraat pas werd bebouwd, nadat de noordkant van de Peperstraat en de zuidkant van de Hoofdstraat waren bebouwd.
Links is nog net de schuur van de smederij van de uit Zuidwolde afkomstige gebroeders Albert en Jan Kloeze te zien. In deze schuur stond later hun dorsmachine.
Op de hoek van de Peperstraat en de Kerkstraat staat een oud boerderijtje dat eigendom was van bakker Albert Kuiper. Dit pand was één van de zo genoemde reddingsboten van het dorp. Mensen konden hier vaak terecht voor tijdelijke woonruimte, omdat het voorhuis van het boerderijtje in twee gedeelten werd verhuurd. In die tijd werd het pand bewoond door Jan en Frederik Haveman (Diever 62) en Jan en Jan Roelof Drost (Diever 62a). Het pand is in 1956 afgebroken.
Het huis aan de rechterkant (Diever 63) werd bewoond door Hendrik Punt, zijn vrouw Aaltje en hun kinderen Willem, Martinus en Roelofje.
In de boerderij daarnaast (Diever 66) woonden Harm Hummelen, Anna List, hun kinderen Pieter en Reinder en Gerard en Hendrik Meijerink.
In het huis daarachter (Diever 67) woonden Koop Reinders, zijn vrouw en hun kinderen Albert en Mina. Dit pand werd in de zestiger jaren afgebroken. Albert Reinders werkte als knecht bij bakker Aaldert Slot in Wittelte.
De bakkerij (Diever 63) van Albert Kuiper is door het huis van Koop Reinders helaas niet te zien.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Willem Egbert Mulder heeft de foto van de olde Peperstroate in Deever in de winter is gemaakt. Willem Egbert Mulder is geboren in Deever op 30 maart 1904 in de boerderij an de Heufdstroate, tegenover bejaardencentrum de Weier, waar eerder ‘de Koetsenman’ woonde, waar daarvoor de familie Roelof Fransen woonde, waar daarvoor de familie Jan Mulder woonde. Willem Egbert Mulder is boer geworden in Geetern en is daar overleden op 30 december 1965.
De zwart-wit ansichtkaart is in juli 1925 uitgegeven. De redactie weet helaas nog niet welke neringdoende in Deever deze ansichtkaart heeft verkocht. Het bij de redactie bekende oudste verzonden en gestempelde exemplaar van deze ansichtkaart dateert uit 1926.
In ut Deevers Archief is een afbeelding van de döskaaste van de gebroeders Kloeze opgenomen.
In ut Deevers Archief staat Albert Reinders op een afbeelding van de bakkerij van Aaldert Slot in Wittelte. Albert Reinders is de man die aan de linkerkant tegen het hek leunt.
In ut Deevers Archief is een afbeelding van het erfgoedboerderijtje van de familie Koop Reinders aanwezig. Het is het pand naast de bakkerij van de gebroeders Krol.
De redactie heeft de kleurenfoto in de Peperstroate gemaakt op maandag 2 januari 2017.

Posted in Diever, ie bint 't wel ..., Peperstroate | Leave a comment

Tinus Ponne hef de toor’n an de brink ok eskildert

Ook aquarelist, schilder, tekenaar en verzekeringsagent Jentinus (Tinus) Ponne heeft de gemeentelijke toren aan de brink van Deever geaquarelleert, zeg maar met waterverf geschilderd. Het aquarel heeft een breedte van 31 cm en een hoogte van 45 cm. Zie de bijgaande afbeelding. Hij schilderde dit bijna sepiakleurige dorpsbeeld in een expressionistische stijl.
Jentinus (Tinus) Ponne is geboren op 3 oktober 1910 in Möppel en is op 27 april 1967 op Rünerwold overleden. Hij heeft het grootste deel van zijn leven in Möppel gewoond. Jentinus (Tinus) Ponne verkocht veel van zijn werken, zijn werken waren veelgevraagd, desalniettemin bleef hij zijn hele leven werken als verzekeringsagent.
De redactie van ut Deevers Archief weet niet in welk jaar het afgebeelde aquarel is gemaakt. De redactie weet ook niet of Jentinus (Tinus) Ponne het waterverfschilderij ter plekke heeft gemaakt of dat hij als voorbeeld een foto of een ansichtkaart heeft gebruikt.
Als hij het schilderij ter plekke heeft gemaakt, dan heeft hij dat in elk geval gedaan vóór de afbraak van het aan de linkerkant van het schilderij zichtbare erfgoedboerderijtje van Roelof Hunneman en Trijntje van Eijk in de vijftiger jaren van de vorige eeuw. Als hij bijgaand afgebeelde zwart-wit ansichtkaart als mogelijke bron van inspiratie voor zijn mooie aquarel heeft gebruikt, dan heeft hij een expressionistisch dorpsbeeld uit het eind van de dertiger jaren van de vorige eeuw geschilderd.
Het aquarel is ook afgebeeld op bladzijde 32 van het boek ‘Drentse kerken in de beeldende kunst’ van dr. Roel Sanders, dat in 2003 is uitgegeven door de Stichting Drents-Overijsselse Kerken.
De afbeelding van het aquarel van Jentinus (Tinus) Ponne is toch maar weer een mooi kleurenfragmentje uit de kunstgeschiedenis in de gemiente Deever.


Posted in Ansichtkoate, Aquarelle, Kuunst in de gemiente Deever, Peperstroate, Toor'n an de brink | Leave a comment

Gerard Krol hef kukelvlaai en kukelbrood ebakt

De redactie van ut Deevers Archief is in de maanden november en december van 2021 – ten tijde van de steeds maar voortdurende coronapandemie – weer druk bezig geweest met het digitaliseren (scannen) van enkele honderden nummers van ut Deeverse Blattie (Weekblad voor de gemeente Diever, Van Goor’s Blattie). De redactie kwam bij het scannen van nummers uit de jaargang 2001 op bladzijde 4 van ut blattie van 11 april 2001 de hier afgebeelde advertentie (afbeelding 2) en op bladzijde 2 van ut blattie van 29 augustus 2001 het hier afgebeelde bericht (afbeelding 1) over de overdracht van de bakkerij van Gerard Krol aan August van Vilsteren. De redactie wil de advertentie en het bericht de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief niet onthouden.

Gerard Krol, de echte bakker van Deever
Als zaterdag 1 september ook de laatste oven is uitgeschakeld, dragen Gerard en Rita Krol de sleutels van de bakkerij over aan hun opvolgers August van Vilsteren en Dorien Popkema.
En op maandag 3 september zal Diever ontbijten met het vers gebakken brood van de “echte bakker” Van Vilsteren.
Diever houdt dus z’n warme bakker, en dat is goed nieuws voor de consument. Die kan er bovendien op rekenen, dat de vermaarde ambachtelijke kwaliteit van Bakkerij Krol gehandhaafd blijft. Met hetzelfde vertrouwde assortiment aan brood, koek en banket. Want het zijn immers dezelfde medewerkers in de bakkerij én in de winkel, die onder hun ‘nieuwe’ baas Van Vilsteren, hun dagelijkse werk voortzetten.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is een fervent verzamelaar van onder meer eerste of laatste gebeurtenissen in de gemiente Deever. Zo’n gebeurtenis kan een waardig en waardevol fragmentje uit het verleden in de gemiente Deever zijn. Zo’n laatste gebeurtenisje is ook de sluiting van bakkerij Gerard Krol an de Peperstroate in Deever op zaterdag 1 september 2001. Daarmee kwam na honderd jaar een einde aan het familiebedrijf.
Gerard Krol was de vierde generatie, die bakker was an de Peperstroate.

Generatie 1 – Albert Kuiper en Anne Wieringa
Hij is geboren op 25 juli 1868 in Deever. Hij is een zoon van Durk Kuiper en Johanna Ekkels. Hij is overleden op 20 september 1949 in Deever. Bakkersknecht Albert Kuiper trouwde op 4 oktober 1893 in Ruinen met Anna Wieringa. Anna Wieringa is geboren op …. in Grootegast. Zij is overleden op 8 mei 1957 in Deever.
Hun dochter Anje Kuiper is geboren op 12 december 1893 in Ruinen.
De redactie is nog op zoek naar meer gegevens in de openbare bronnen of elders.
De grote vraag is natuurlijk wanneer zij met hun bakkerij an de Peperstroate in Deever zijn begonnen ?

Generatie 2 – Gerard Krol en Anje Kuiper
Hij is geboren op 26 november 1892 in Wapse. Hij is een zoon van boer Hendrik Krol en Hendrikje Karsten. Hij is overleden op ….. Hij trouwde op 17 februari 1916 in Deever met Anje Kuiper.
De redactie is nog op zoek naar meer gegevens in de openbare bronnen of elders.

Generatie 3 – Hendrik Krol en Jacoba Hartsuiker en Albert Krol en ………….
De redactie moet de betreffende gegevens zo mogelijk nog opzoeken in de openbare bronnen of elders.
Generatie 4 – Gerard Krol en Rita Lutterot
De redactie moet de betreffende gegevens zo mogelijk nog opzoeken in de openbare bronnen of elders.

Bakker Gerard Krol bleef tot het einde toe een wel bijzonder interprovinciaal georiënteerde enige echte warme bakker an de Peperstroate in Deever, want in zijn allerlaatste maar dan ook echt allerlaatste advertentie in ut Deeverse Blattie van 11 april 2001 adverteerde hij ter gelegenheid van Pasen op zondag 15 april 2001 met Limburgse kukelvlaai en Limburg kukelbrood, in plaats van bijvoorbeeld met ambachtelijke Deeverse krentewegge of ambachtelijke Dwingeler heidekook’n of ambachtelijke Vledderse swaarfkei’n of zoals zijn vader Hendrik Krol in ut Deeverse Blattie adverteerde met Deeverse ronde krentestoet’n of Deeverse kruudkoeke.

Afbeelding 1
Bericht betreffende de overdracht van bakkerij Gerard Krol in ut Deeverse Blattie van 29 augustus 2001.
Afbeelding 2
De laatste advertentie van bakkerij Gerard Krol in ut Deeverse Blattie van 11 april 2001.

Posted in Alle Deeversen, Neringdoende, Peperstroate | Leave a comment

Ut kantoor van de Rabo besteet neet mièr

Moet jij voor jouw geldzaken binnenkort naar het kantoor van de Rabo an de Peperstroate in Deever ? Doe dat niet, let even op, want reeds per 1 juli 2021 is deze vestiging voor eeuwig en altijd opgeheven.
De bank heeft daarvoor als verklaring dat klanten steeds minder naar dit kantoor kwamen. Klanten, ook de digibete ouden van dagen, regelen hun geldzaken steeds meer via het internet, worden steeds meer gedwongen hun geldzaken via het internet te regelen. En dat is door de corona-pandemie in een versnelling geraakt. De loop was uit het kantoor an de Peperstroate. De medewerkers zaten een groot deel van de werkdag duimen te draaien, nagels te vijlen en te lakken en uit het raam te staren. Dus moest het kantoor van de Rabo (Ruimt Alle Bankmedewerkers Op ?) an de Peperstroate in Deever sneuvelen.
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande twee kleurenfoto’s van het ontruimde pand van de Rabo an de Peperstroate in Deever gemaakt op vrijdag 19 november 2021.
In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven papieren Magnum Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is op de bladzijden 467, 468, 469 en 470, voorzien van fraaie illustraties, zeer terecht aandacht besteed aan de Boerenleenbank, de Raiffeisenbank en de Rabobank. Driewerf hulde daarvoor: hulde, hulde, hulde. Het papieren Magnum Opus verscheen te kort na de sluiting van het pand an de Peperstroate. Toen was het voorbereidende werk voor het papieren boekwerk al gedaan. Toen kon in het dikke papieren boekwerk de sluiting van het pand an de Peperstroate begrijpelijkerwijs niet meer worden gemeld.
Maar gelukkig kan de redactie van ut Deevers Archief dit onheuglijke feit wel flexibel en online en op elk moment en waar ook ter wereld melden. Dit onheuglijke feit is nu al een niet onbelangrijk fragmentje uit het recente verleden van de gemiente Deever geworden.

Posted in Boer’nlienbaank, Peperstroate | Leave a comment

De Peperstroate aachter de kaarke in Deever

De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren (scannen) van zijn papieren archief, bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever een knipsel uit het tijdschrift Het Noorden in Woord en Beeld, jaargang 10, 1934-1935, nummer 23, 24 augustus 1934 nota bene twee bladzijden met beelden uit Deever en omgeving.
De foto’s op die twee bladzijden zijn het waard vergroot weergegeven te worden. De redactie toont in dit bericht de onderste foto op de linker bladzijde.
Het bijschrift bij deze afbeelding op de linker bladzijde luidt als volgt: Een mooi dorpshoekje achter de kerk van Diever, knus en gezellig bij de trouwe kerk.
De redactie heeft de bijgevoegde bovenste kleurenfoto gemaakt op vrijdag 29 november 2019. De redactie heeft de bijgevoegde onderste kleurenfoto gemaakt op donderdag 22 april 2021.

Posted in Kaarke an de brink, Peperstroate, Toor'n an de brink | Leave a comment

Wièr un aarfgoodpaand esloopt an de Peperstroate

In de jaren na de Tweede Wereldoorlog heeft burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) cum suis (met de zijnen) nogal bewust wat fraaie erfgoedpanden in Deever laten slopen. Zijn sloophamer was het rücksichtlos en doelbewust onbewoonbaar verklaren van deze erfgoedpanden. Dit erfgoed is voor altijd verdwenen.
Een van de fraaie panden die nooit gesloopt had mogen worden, maar op de lijst van rijksmonumenten had moeten staan, is de keuterboerderij an de Peperstroate, op de plek waar zogenaamd nodig het bankgebouw van de Boerenleenbank moest komen te staan (wie een hond wil slaan, die kan altijd wel een stok vinden).
Wie kan de redactie van ut Deevers Archief gegevens verschaffen over de bewoners van dit pand ?
U.L.O.-schoolmeester Henk van den Bos is de maker van de hier afgebeelde fraaie kleurendia.
Henk van de Bos moet de foto in de zestiger jaren van de vorige eeuw hebben gemaakt.

Posted in Aarfgood, Brink, Keutereegie, Peperstroate, Verdwenen object | Leave a comment

Niks bau’n tuss’n de Heufdstroate en de Peperstroate

In de Friese-koerier (onafhankelijk dagblad voor Friesland en aangrenzende gebieden) verscheen op 5 april 1956 het navolgende korte alarmerende bericht.

Bouwverbod in Diever
Diever
De gemeenteraad van Diever heeft besloten over te gaan tot de aankoop van een strook bouwterrein van de heer J.T. Seinen c.s. te Diever voor f. 11.458,–. Deze grond is bestemd voor de bouw van winkels en dergelijke.
Over het algemeen was de raad van mening, dat de gemeente deze grond moest kopen, maar over de bestemming van de grond liepen de meningen uiteen. Omdat men echter geen beslissing hoefde te nemen over de bestemming van het terrein werd er slechts gestemd over de aankoop van dit stuk grond. Zeven leden stemden voor het voorstel; twee waren er tegen.
Voort werd in deze vergadering een verordening inzake bebouwingsvoorschriften voor de kom van Diever vastgesteld. Nu het voorstel in dezen is aanvaard bestaat er een bouwverbod voor het blok tussen de Hoofdstraat en de Peperstraat, waar in de toekomst een soort brink zal komen. Op een vijftal percelen zal de herbouw van een boerderij evenwel mogelijk blijven.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Gelukkig is op het stuk grond van Jan Thijs Seinen met de zijnen nooit een soort van een door de Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Gelijk Van De Gemiente Deever beoogd megalomanistisch winkelcentrum gebouwd, maar werden later op het stuk grond (in de Weiert) de eerste bejaardenhuisjes van de gemiente Deever gebouwd. Veel hulde aan de gemeenteraad, die niet in de lompe plannetjes van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd), de Grote Aanvoerder Van De Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Gelijk In De Gemiente Deever, met de zijnen wenste te trappen.
Het is zeer te betreuren dat de gemeenteraad een bouwverbod voor het blok tussen de Heufdstroate en de Peperstroate in Deever wél aanvaardde. Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd), de Grote Aanvoerder Van De Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Gelijk In De Gemiente Deever,
 met de zijnen wilde de bebouwing tussen de Heufdstroate en de Peperstroate -zie bijgaande zwart-wit foto- slopen en op de vrijgekomen grond een grasveld wellicht met bomen aanleggen en die dan brink gaan noemen. Alsof je een willekeurig grasveld zo maar brink kunt gaan noemen ! Alsof de volstrekt niet-angelsaksische brink van Deever niet goed en erfgoed genoeg was en uitgebreid moest worden tot een slecht soort van Dwingeler brink ? Gelukkig is het zover nooit gekomen. Dan zou ook de smederij van de gebroeders Kloeze (nu rijksmonument) tegen de vlakte zijn gegaan. Bijgaande zwart-wit foto is gemaakt in de Tweede Wereldoorlog. De fotograaf stond boven in de gemeentelijke toren aan de brink.
Het boerderijtje rechts op de voorgrond is het boerderijtje van Hendrik Gruppen an de Heufdstroate in Deever. Dit boerderijtje is op 21 juni 1946 na een blikseminslag afgebrand en helaas niet weer opgebouwd. De plek van het boerderijtje is nu een stuk grasveld aan de zo genoemde Kerkstraat bij de kerk aan de brink van Deever. De redactie verwijst graag naar het betreffende bericht in het Deevers Archief.
Wat burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd), de Grote Aanvoerder Van De Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Gelijk In De Gemiente Deever, met de zijnen bij de uitvoering van de sloopplannetjes met name in de weg kwam te staan, was de verrassende plaatsing van de boerderij van Trompetter op de Monumentenlijst; zie het betreffende bericht in het Deevers Archief. Blijkbaar liet de communicatie tussen burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd), de Grote Aanvoerder Van De Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Gelijk In De Gemiente Deever, met de zijnen en de rijksoverheid ten zeerste te wensen over..  

Abracadabra-1284

Abracadabra-1285

Posted in Gemiente Deever, Heufdstroate, Jan Cornelis Meiboom, Logtfoto, Peperstroate, Topstuk | Leave a comment

Ut hüsie van klompemaeker Johannes Leijer

De redactie van ut Deevers Archief kreeg in de jaren 2000-2008 bij zijn bezoeken aan wijlen Anne Mulder – een Deeverse uut de Aachterstroate – die eerst an de Kloosterstroate in Deever, daarna in Gasselte en later in Assen woonde en overleden is bij zijn dochter in Voorburg, steeds van hem verhalen, schrijfsels, foto’s, artikelen, krantenknipsels en documenten over Deever ter hand gesteld met de bedoeling deze voor hem al dan niet in geredigeerde vorm – zo mogelijk – te publiceren in Opraekelen, het papieren blad (papier is erg geduldig) van de induttende heemkunduge vurening uut Deever.
Het lukte d
e redactie de navolgende tekst van de hand van Anne Mulder gepubliceerd te krijgen in Opraekelen 01/1 (maart 2001). Anne Mulder schreef deze tekst in de loop van het jaar 2000 na het zien van de hier afgebeelde zwart-wit foto.

Omstreeks 1932 werd het hoekhuis aan de Peperstraat bewoond door Frederik Haveman. Hij was niet gehuwd. Hij was eertijds bediende bij de coöperatieve verbruiksvereniging ‘Samenwerking’ in Diever. Op latere leeftijd heeft hij in Wapse zijn intrek genomen in het gezin van Hendrik Koning, die gehuwd was met zijn zuster Aaltje Haveman.
Na het overlijden van Frederik Haveman -zijn overlijdensdatum is te lezen op een eenvoudige grafzerk in het gesloten gedeelte van de begraafplaats- zijn Hendrik Koning en Aaltje Haveman verhuisd naar het hoekhuis aan de Peperstraat.
Ik vind zeker het vermelden waard dat pal naast het hoekhuis een klein huisje heeft gestaan, dat bewoond werd door de ongehuwde klompenmaker Johannes Leijer. Hierover zijn mij geen bijzondere gegevens bekend. Wel herinner ik mij nog dat bij hem een paar klompen tussen de tachtig centen en één gulden kostte.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie heeft de hier afgebeelde zwart-wit foto op 20 mei 1998 gemaakt; alleskunner met twee rechterhanden en duizend poten Klaas Kleine woonde toen nog op de hoek van de Grote en de Kleine Peperstroate.
De coöperatieve verbruiksvereniging ‘Samenwerking’ was gevestigd in het pand Heufdstroate 42, waarin onder meer ook de Vereniging Voor Vreselijk Veel Vreemdelingen Verkeer (V.V.V.) en rijwielbedrijf Jan Warnders gevestigd zijn geweest.
Frederik (Frièrik) Haveman is geboren op 8 mei 1876 in Deever en is overleden op 25 maart 1939 in Wapse.
Johannes Leijer is geboren op 11 januari 1866 in het Koekangerveld en is overleden op 3 mei 1942 op 76-jarige leeftijd in Deever. De redactie weet niet of Johannes Leijer is begraven in Deever. Johannes Leijer trouwde op 9 april 1892 met Klaasje Lamberts. Zij is overleden op 24 december 1909 in Zwolle.
Johannes Leijer was volgens verschillende akten in de burgerlijke stand op jongere leeftijd huisschilder van beroep. Volgens Anne Mulder (hij had een geheugen als een pot) was Johannes Leijer in de Peperstroate klompenmaker; er waren meer klompenmakers in de familie Leijer.

Posted in Alle Deeversen, Ambacht, Klaas Kleine, Peperstroate, Verdwenen object | Leave a comment

Grote spandook’n an de mure van In Den Uylenbal

In het pand Peperstroate 13 in Deever is tegenwoordig (april 2021) de winkel met de ongelukkige naam In Den Uylenbal gevestigd. Een uilebal is een ronde of ovale brok materiaal dat bestaat uit onverteerde resten van dieren die door een uil zijn gegeten.
Aan de witgekalkte zijmuur van het winkelpand aan de kant van de Raiffeisen-Boerenleen-bank is een aluminium spandoekframe aangebracht, waaraan grote bedrukte spandoeken kunnen worden gehangen. Een bedrukt spandoek kan ideale buitenreclame zijn. De verwachting is zelfs : hoe groter het spandoek hoe beter de boodschap blijft hangen.
De grote vraag bij de twee hier afgebeelde foto’s op de spandoeken is welke boodschap de uitbaters van In Den Uylenbal nu wel precies willen overbrengen aan de Deeversen. De redactie van ut Deevers Archief heeft zich suf gepiekerd, maar snapt geen bal, zelfs geen uilebal van de boodschap van de foto op de twee spandoeken.
De foto van de Dikke Stien’n op de Stienakkers an de Grönnegerweg bee Deever op afbeelding 1 is binnen de grens van de gemiente Deever gemaakt. Dat is in elk geval een meevallertje. De foto van grazende schapen onder bomen kan overal in het oosten of het zuiden van het land zijn gemaakt.
De redactie stelt de uitbaters van de winkel In Den Uylenbal ten zeerste voor te stoppen met het verspillen van zeker honderd euro voor elk nieuw nietszeggend spandoek. De redactie stelt in plaats daarvan voor de vrije witgekalkte muur binnen het frame te gebruiken voor het periodiek tonen van bijvoorbeeld bijna filosofische brabbeluitspraken van Shakespeare, zoals ‘Beter een geestige dwaas dan een dwaze geest’ (bron: Twelfth night, 1601) of ‘De dwaas denkt dat hij wijs is, maar de wijze weet dat hij een dwaas is’ (bron: As you like it, 1599).
Ja, zelfs de redactie van ut Deevers Archief heeft bij tijd en wijle een beetje last van een aanvalletje van shakespearitis. En dan doet de volgende bijna filosofische Deeverse brabbeluitspraak het goed: Ai’j last hept, dan möj krabb’m.

Afbeelding 1
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze foto gemaakt op vrijdag 28 november 2020.

Afbeelding 2
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze foto gemaakt op maandag 19 april 2021.

Afbeelding 3
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze foto gemaakt op donderdag 22 april 2021

Posted in Hunnebedde D52, Peperstroate, Shakespearitis | Leave a comment

Die goeie olde Peperstroate van veur de oorlog

Op deze geschiedkundig waardevolle zwart-wit foto is een prachtige vooroorlogse (rond 1935 ?) Peperstroate te zien. De maker van deze foto is Hubert Adriaan Veltman (hij is geboren op 2 februari 1874 in Weert, hij is overleden op 10 november 1956 in Wassenaar). De redactie van ut Deevers Archief beschouwt deze foto toch echt wel als een topstuk.

Let vooral op de zijkanten van de straat: het is een bestrating met een regengoot van vele keien en keitjes, die afkomstig moeten zijn geweest uit de bouwakkers op de essen rond Deever. Die fraaie unieke veldkeibestrating werd in de vijftiger jaren van de vorige eeuw ten tijde van de grote restauratie van het kerkgebouw en de gemeentelijke toren aan de brink van Deever van harte om zeep geholpen door de Kortzichtige Hoge en Lage Heertjes Van De Voorkant Van Het Veldkeiharde Grote Gelijk Van De Vernieling Van Het Binnendorp Van Deever.
Het oude boerderijtje (wanneer is dit pand afgebroken ?) achter het vervallen kerkgebouw van de hervormde gemeente, toen zonder uitbouw voor de consistoriekamer (?), was eigendom van bakker Albert Kuiper (Aubut Kuper), die zijn bakkerij en woning aan de andere kant van de straat had. Dit oude boerderijtje werd in de Deeverse volksmond ‘de Reddingsboei’ genoemd.
In die tijd werd de elektrische energie nog getransporteerd via draden die opgehangen waren aan houten palen.
Op de kleurenfoto is ongeveer tachtig jaar later de toestand ter plekke op een regenachtige morgen te zien. De redactie van ut Deevers Archief heeft deze kleurenfoto op 3 oktober 2012 gemaakt.

De verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier kan de hier afgebeelde foto van de Peperstroate in Deever ook ten zeerste bewonderen op de voorzijde van de boekomslag van het in 2008 verschenen papieren boekwerkje ‘Diever, zoals het was in de voormalige gemeente, 1930-1980’, dat is samengesteld door vrijwilligers van de heemkundige vurening uut Deever. En als klap op de vuurpijl kan de verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier de hier afgebeelde foto van de Peperstroate in Deever ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 48 van het hiervoor vermelde boekwerkje. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Deever, Kaarke an de brink, Peperstroate, Topstuk | Leave a comment

Un waetervaarfskildereeje van De Kleine Henduk

De redactie van ut Deevers Archief ontdekte in maart 2021 in de belangwekkende webstee Urban Sketchers Nederland (https://urbansketchers.nl) een foto van kunstenares Jolanda Huiberts-Tigelaar. Op deze foto (zie afbeelding 2) is op een bladzijde van een schetsboek een aquarel van de voormalige smederij De Kleine Hendrik an de Peperstroate in Deever met op de achtergrond het geaquareleerde object. De redactie kwam via de beheerder van de webstee Urban Sketchers Nederland in contact met de kunstenares Jolanda Huiberts-Tigelaar. Zij gaf de redactie toestemming een afbeelding van haar aquarel in ut Deevers Archief te tonen. De redactie is haar bijzonder erkentelijk voor deze toestemming. Zij deed de redactie een aantal scans met verschillende resoluties van haar aqaurel toekomen. De redactie koos de scan met de hoogste resolutie voor het tonen van haar prachtige aquarel in afbeelding 1. De redactie verwijst ook graag naar de fraaie webstee van kunstenares Jolanda Huiberts-Tigelaar, te weten https://www.jolandahuiberts.art, een bezoek meer dan waard.
De kunstenares heeft het aquarel en de kleurenfoto gemaakt op zondag 21 februari 2021, dus ná de herbestratingspandemie in het binnendorp van Deever, waaronder de Peperstraat, in 2019/2020, zie afbeelding 3 en afbeelding 4.
De redacteur van de webstee Urban Sketchers Nederland (https://urbansketchers.nl) schreef op 23 februari 2021 bij afbeelding 2 de volgende tekst:
Jolanda Huiberts-Tigelaar ging op pad in het Drentse Diever en tekende daar een oude Smederij, ‘De Kleine Hendrik’. In de voorgevel van het pand zag zij een mysterieus luik, waarvan niemand haar kon vertellen waar het ooit voor gediend heeft. Nu heeft het theater in mijn woonplaats Culemborg ook een luik op een vreemde hoogte. Daarvan weet ik dat het als toegang diende tot een hoge schuilplaats bij dijkdoorbraak… maar hoog water in Diever, dat zal het niet zijn.
Het luik was heel vroeger een externe toegang tot de zolder. De redactie citeert een stukje uitleg van wijlen Klaas Kleine in zijn artikel ‘Ons huis aan de Peperstraat in Diever – Deel 1’ in Opraekelen Nr. 00/3 (september 2000), het papieren blad van de Historische Vereniging Gemeente Diever:
Met de voorgevel, die geen consequent metselpatroon kende, was iets merkwaardigs aan de hand. De tuitgevel heeft aan de top een schoorsteen. Het rookkanaal komt van de stookplaats recht daaronder, tussen de ramen, maar loopt achter het luik langs, dat weliswaar van de straatzijde aan de straatzijde geopend kan worden, maar dat functieloos is, doordat het vrijwel over de volle breedte afgesloten is door genoemd rookkanaal. Was de stookplaats vroeger op een andere plaats in de woning ? Toen later de voorgevel herbouwd is, heb ik het zo gelaten.
De kunstenares Jolanda Huiberts-Tigelaar heeft haar aquarel de naam ‘De Kleine Hendrik’ gegeven, met daarbij de uitleg ‘smederij van Hendrik Kleine, de zoon van Klaas Kleine’.
Het is juist andersom. Klaas Kleine is een zoon van smid Hendrik Kleine op Kolderveen. De broer van Klaas Kleine is Berend Kleine. Berend Kleine heeft een tijdje een smederij in de voormalige smederij van de Kloeze an de Heufdstroate in Deever gehad. Berend Kleine was groter en forser gebouwd dan Klaas Kleine. Daarom kreeg de smederij van Berend Kleine de naam ‘De Grote Hendrik’ en kreeg de smederij van Klaas Kleine de naam ‘De Kleine Hendrik’.

Afbeelding 1
Aquarel van kunstenares Jolanda Huiberts-Tigelaar
 
Afbeelding 2
Foto van de aquarel van Jolanda Huiberts-Tigelaar met op de achtergrond de voormalige smederij De Kleine Hendrik van Klaas Kleine (© Jolanda Huiberts-Tigelaar)

Afbeelding 3
De redactie heeft deze foto gemaakt op woensdag 6 november 2019.


Afbeelding 4
De redactie heeft deze foto gemaakt op woensdag 6 november 2019.


Afbeelding 5
De redactie heeft deze foto gemaakt op donderdag 22 april 2021.

Posted in Klaas Kleine, Kuunst in de gemiente Deever, Peperstroate | Leave a comment

De fumilie Pook veur heur huus an de Kruusstroate

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is als afbeelding 23 een foto uit 1913 van de familie Hendrik Pook. De familie Hendrik Pook staat voor haar huis in de Kruisstraat in het binnendorp van Diever. Bij afbeelding 23 is de volgende tekst over de familie Hendrik Pook opgenomen.

23 – Diever – Familie Hendrik Pook in de Kruisstraat – 1913
Hendrik Pook, Lammigje (Lammegien) Wever en vijf van hun kinderen staan voor hun huis aan de Kruisstraat. De op 6 november 1867 in Westerbork geboren Hendrik Pook vestigde zich in 1890 in Diever. Lammigje Wever werd op 7 maart 1869 geboren op ’t Kastiel. Zij trouwden op 7 april 1891. Het echtpaar vestigde zich na de bouw van hun huis in 1899 in de Kruisstraat. Daar werden Jantje (1891), Margje (1893), Jantina (1897), Harm (1902), Anna (1906), Jan (1909) en Roelofje (1913) geboren. Hendrik Pook overleed op 17 april 1925. Lammigje Wever stierf op 3 november 1946 in dit huis.
Jan staat bij zijn vader. Roelofje zit op de arm van haar moeder. Van links naar rechts staan Jantje, Margje en Jantina. Harm en Anna staan niet op deze foto.
Het rechter deel was in gebruik als kruidenierswinkel. Let daarbij boven de winkeldeur op de reclame van de twee zelfs nu nog bekend klinkende merken Zebra Kachelglans en Reckitts Blauw.
Voor het linker gedeelte had Hendrik Pook een verlof. Daar was zijn koffiehuis gevestigd. Op zondag werd de ruimte gebruikt door bezoekers van de Gereformeerde Kerk die tussen de twee diensten in Diever bleven, omdat ze te ver weg woonden. Zij konden daar na de morgendienst koffie drinken en hun meegebrachte brood opeten. Per keer werd voor verblijf en koffie een paar centen per persoon betaald, natuurlijk niet op zondag, maar door de week.
Mensen die met koets, brikke of boerenkar ter kerke gingen, konden in de schuur achter het huis hun paard stallen. In die schuur bevond zich ook de toen enige klompenmakerij van het dorp.
Jan Pook behoorde later tot de eerste motorvoertuigbezitters van Diever. Op 14 juni 1933 werd aan hem nummerbewijs D-8842 afgegeven. Voor een tweedehands T-Ford werd hem op 4 maart 1937 nummerbewijs D-10920 verstrekt, het honderdste nummerbewijs in de gemeente Diever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Let vooral op de tekst ‘Verlof Koffiehuis H. Pook’ op het glas van het bovenlicht van de linker voordeur.
De redactie verwijst ook naar een andere foto waarop aan de rechterkant het huis van de familie Pook is te zien.
De redactie heeft de eerste navolgende kleurenfoto van het pand van Hendrik Pook gemaakt op woensdag 3 september 2018, let op het groen van de bomen en struiken.
De redactie heeft de tweede navolgende kleurenfoto van het dan 120 jaar oude pand van Hendrik Pook gemaakt op woensdag 6 november 2019, ten tijde van de uitvoering in 2019/2020 van het hyperdure over de top onderbestratingswerkje van het binnendorp van Deever met de naam Diever op Dreef (in ut Deevers: Deever op Drift).
De redactie zal de in openbare bronnen aanwezige gegevens van de familie Hendrik Pook nog toevoegen aan dit bericht.

Posted in Alle Deeversen, Diever, ie bint 't wel ..., Peperstroate | Leave a comment

Henk ter Hoor hef un stuk bee sien winkel anebaut

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief (papperrasje scannen en vervolgens in de oud-papier-container gooien) bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever zo nu en dan een door hem belangwekkend geacht bericht. De redactie wil zo één bericht natuurlijk niet onthouden aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief.
In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 7 december 1970 verscheen op bladzijde 9 het volgende berichtje met foto over de uitbreiding van de kruidenierswinkel van Henk ten Hoor an de Peperstroate in Deever.

Te Diever: Henk Ten Hoor breidt uit
Diever – De heer H. ten Hoor, de nieuwe A&O kruidenier te Diever, is momenteel bezig zijn zaak uit te breiden. De zaak van voorheen Breimer heeft hij enkele maanden geleden overgenomen en nu wordt het pand enorm uitgebreid.
Er is een stuk bij de zaak aangekomen en er komt een parkeergelegenheid achter. De ingang is ook verplaatst. Op 16 december zal de zaak officieel worden geopend.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De kruidenierswinkel van de latere ondergoedtycoon en zwembadexploitant Henk ten Hoor stön op de hook van de Peperstroate en de Kruusstroate in Deever. De ingang van de winkel werd in 1970 verplaatst van de Peperstroate hen de Kruusstroate.
In enige berichten in het Deevers Archief is aandacht besteed aan de kruidenierswinkel van Jan Breimer en Lammigje Kloeze; zie het bericht Breimer – In ’t goede merk … is Centra sterk of het bericht A&O-winkel van Jan Breimer en Lammigje Kloeze.
De maker van de bij het berichtje geplaatste foto is de Deeverse dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm Hessels,

Posted in Haarm Hessels, Kruusstroate, Neringdoende, Peperstroate | Leave a comment

Ut skiere uuthangbrött van De Kleine Henduk

De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren van oude jaargangen van ut Deeverse Blattie (Weekblad voor de gemeente Diever of Van Goor’s Blattie) op bladzijde 7 van het nummer van 19 oktober 1995 bijgaand kort bericht over de beëindiging van de Firma De Twee Hendrikken van de gebroeders Berend en Klaas Kleine.

Fa. De Twee Hendrikken
Na een samenwerking van negen jaar hebben onderstaande firmanten thans de vennootschap beëindigd.
Berend gaat zich vestigen in Giethoorn met een smederijmuseum annex smederij. Klaas zet zijn smeedwerkzaamheden voort in de smederij aan de Peperstraat.
Beide firmanten zeggen hun klanten uit de voorbije periode hartelijk dank voor hun vertrouwen en hopen die in een andere opstelling nog dikwijls te ontmoeten.
Berend en Klaas Kleine

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Alleskunner Klaas Kleine is geboren op 20 maart 1940 op Koldervene en is veel te jong overleden op 24 oktober 2000 in Deever. Hij kocht op 14 oktober 1966 het huis op de hoek van de Peperstraat en de Kleine Peperstraat voor f. 6.000,- van Aaltje Haveman. Hij verbouwde en breidde het huis uit. In het huis aan de Peperstraat vestigde hij een smederij.  

De firma De Twee Hendrikken was een samenwerkingsverband van de gebroeders Berend en Klaas Kleine.
De smederij van Berend Kleine had de naam De Grote Hendrik en was gevestigd aan de Hoofdstraat in Deever in de voormalige smederij van de Kloeze. De smederij van alleskunner Klaas Kleine had de naam de Kleine Hendrik. 
Op 3 oktober 2012, bijna twaalf jaar na het overlijden van alleskunner Klaas Kleine, hing aan de gevel van zijn voormalige smederij nog steeds het door hem zelf gemaakte fraaie uithangbord van zijn smederij De Kleine Hendrik.
De redactie heeft de kleurenfoto van de Klaas Kleinestraat (voorheen Kleine Peperstraat), gemaakt op vrijdag 29 november 2019 ten tijde van het grote superdure niets ontziende allesonderbestratingswerk met de bulkende titel Deever op Drift (Diever op Dreef) van de straten in het binnendorp van Deever. Ook de bestrating van de Klaas Kleinestraat (voorheen Kleine Peperstraat) moest er aan geloven.
Op vrijdag 29 november 2019, bijna 20 jaar na het overlijden van alleskunner Klaas Kleine, hing aan de gevel van zijn voormalige smederij aan de Klaas Kleinestraat (voorheen Kleine Peperstraat) nog steeds het door hem zelf gemaakte fraaie uithangbord van zijn smederij De Kleine Hendrik. Het lijkt wel alsof de tand des tijds geen vat krijgt op dit uithangbord.

Posted in Klaas Kleine, Peperstroate | Leave a comment

Ut boerdereegie van Marinus Bel is vot

De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren van oude jaargangen van ut Deeverse Blattie (Weekblad voor de gemeente Diever of Van Goor’s Blattie) op bladzijde 4 van het nummer van 31 augustus 1995 bijgaande nieuwsadvertentie over de tijdelijke verplaatsing van de winkel van Henk ten Hoor Textiel an de Peperstroate in Deever hen ut Kastiel in Deever in verband met de afbraak van het pand an de Peperstroate. Het pand was vroeger het boerderijtje van het echtpaar Marinus Bel en Jantje Bentem en kinderen. Marinus Bel was varkenskoopman.

Henk ten Hoor Textiel is verhuisd
Vanaf vrijdag 25 augustus is Henk ten Hoor Textiel tijdelijk gevestigd aan het Kasteel 1 (schuin tegenover De Graaf Transport) te Diever. Hier wordt gestart met de verkoop van de nieuwe voorjaarsmode. Het huidige pand aan de Peperstraat 23 moet plaats maken voor nieuwbouw. Dit zal bestaan uit 4 winkelunits met daarboven appartementen. Henk ten Hoor Textiel zal op deze plaats een grotere winkelruimte gaan betrekken.

De verkoop gaat gewoon door
Zoals vermeld gaat Henk ten Hoor Textiel natuurlijk door met acties, aanbiedingen, advertenties en folders. Elke week treft u verscheidene verrassingen aan. Het tijdelijke onderkomen zal uitpuilen van de nieuwste najaarscombinaties. De collectie voor jong en oud blijft afgestemd op de vraag van de klant en de trends in het hedendaagse modebeeld. Uiteraard vindt u nog steeds het vertrouwde vaste assortiment terug.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie heeft de kleurenfoto van de Peperstraat gemaakt op vrijdag 28 november 2020. Zie afbeelding 2. Aan de linkerkant is het voormalige postkantoor te zien. Daarachter zijn de in het bericht genoemde vier winkeleenheden met daarboven appartementen te zien. De kleurenfoto is gemaakt, nadat de Peperstraat in Deever in het kader van het in 2019-2020 uitgevoerde peperdure herbestratingswerk met de naam ‘Deever op Drift’ is aangepakt. De Peperstraat is over de gehele breedte dicht bestraat en oogt daardoor ogenschijnlijk en schijnbaar erg voertuigdrukbestendig, duurzaam, klimaatbestendig, hittestressbestendig ? (waar zijn de bomen ?), glasvezelkabelbestendig, vuitlwaterrioolonderhoudbestendig, fairtradeproof en waterondoorlatend. Vandaar dat aan beide zijden van de straat een soort van bestrate bedding van een nogal diepe waterafvoer is gemaakt. Zijn het beekjes of wadi’s. Zijn de kolken en de regenwaterafvoerbuizen wel op de steeds grotere en zwaardere stortbuien en regenperioden berekend ? Zal het regenwaterafvoersysteem het wel dertig jaar uithouden ?
Afbeelding 3 toont een afdruk van een kleurenpositief (kleurendia) van een deel van de Peperstraat met het boerderijtje van Marinus Bel en Jantje Bentem. De maker van het kleurendiapositief is U.L.O.-meester Henk van den Bos. De kleurendia is in elk geval na de opening van het nieuwe postkantoor op 11 november 1964 gemaakt. De redactie schat in dat Henk van den Bos de kleurendia aan het einde van de zestiger of aan het begin van de zeventiger jaren van de vorige eeuw heeft gemaakt.
Op de voorgrond is dorpsfiguur Harm Mulder te zien. Hij werd in de Deeverse volksmond Harm Bakker genoemd. De gebroeders Harm, Hendrik en Jacob Mulder werden in de volksmond Gaarke Bakker’s jongen genoemd, omdat hun vader Gerke Mulder bakker was. Zo konden ze al die Mulders in Diever van elkaar onderscheiden. Harm Mulder was ook voorloper van de begrafenisverenging en had op die manier nauw contact met dorsfiguur Geert Dekker, die koster van de hervormde kerk was.
De redactie kan de liefhebbers van zwart-wit foto’s melden, dat een zwart-wit weergave van het kleurendiapositief (afbeelding 3) van Henk van den Bos is te bewonderen op het septemberblad van de zo genoemde historische kalender van het jaar 2014 van de Historische Vereniging Gemeente Diever. Voor wat deze melding waard is.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Peperstroate, Verdwenen object | Leave a comment

Deever, bonito rincón restaurado en su estado orginal

De redactie van ut Deevers Archief kwam bij het digitaliseren van zijn papieren archief – bestaande uit vooral veel dozen en veel ordners met kranten- en tijdschriftenknipsels uut de gemiente Deever – bijgaande afbeelding van het huis van Klaas Kleine an de Peperstroate in Deever tegen.

De redactie heeft het donkerbruine vermoeden – vanwege het bijschrift in het Nederlands, het Engels, het Duits, het Frans en het Spaans – dat deze foto heeft gestaan in een nummer van het periodiek Kijk op het Noorden, maar heeft op de achterkant van de afbeelding niet aangetekend in welk nummer van dit periodiek de afbeelding heeft gestaan.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet in welk nummer van Kijk op het Noorden deze foto heeft gestaan ?
Of Klaas Kleine het pand van de familie Koning in zijn oorspronkelijke staat heeft gerestaureerd, dat is de vraag. Want zeker is dat de levensboom in het bovenlicht van de voordeur vóór de restauratie niet aanwezig was; zie het bericht De olde kouwe van Oaltie Keuning-Hoaveman.
De redactie vermoedt dat siersmid Klaas Kleine deze levensboom zelf wel zal hebben gesmeed.
De redactie heeft al in verschillende berichten aandacht besteed aan Klaas Kleine. De trouwe bezoeker van het Deevers Archief die meer wil lezen over Klaas Kleine wordt uitgenodigd aan de rechterkant op de categorie ‘Klaas Kleine’ te klikken.

Posted in Deever, Dorpsfiguur, Klaas Kleine, Peperstroate | Leave a comment

De smid en de tiedmesiene

De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren (scannen) van zijn papieren archief bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever bijgaand artikel over dorpsfiguur Klaas Kleine, dat is gepubliceerd in 1983 in nummer 40 van het tijdschrift Panorama. De redactie wil dit vermakelijke artikel niet onthouden aan zijn trouwe bezoekers.

Boven aan het artikel stond de volgende tekst.
Panorama’s Buitenbeentjes
Wat tien jaar geleden begon als de Panorama-serie Buitenbeentjes is dank zij de NCRV uitgegroeid tot Showroom, het meest bekeken televisieprogramma van de laatste jaren. Showroom is gestopt, maar Panorama pakt de draad weer op

Klaas Kleine, de duizendpoot van Diever, zet de klok eens per jaar een eeuw terug.
De Smid en de Tijdmachine

Klaas Kleine is smid, hij bouwt violen, maakt kaas, fokt geiten en schrijft gedichten. Daar is dus niks raars aan. Wat ons wel bevreemdt, is zijn jaarlijkse terugkerende hang naar een leven zonder stofzuiger, radio en stromend kraanwater. Want over een paar weken is het weer zover: dan doet hij met zijn gezin een week lang net alsof het honderd jaar geleden is.

Sinds enkele jaren is Klaas Kleine in de herfstvakantie onbereikbaar voor de geneugten van de moderne tijd. Niet dat hij er dan ineens een week uitbreekt met tent en primusstel of dat hij zich een woudlopershut huurt in het Schwarzwald of zoiets, nee, Klaas Kleine uit het Drentse Diever keer telkens voor de winter invalt een week lang terug naar de vorige eeuw. Hij doet dan de deur op slot, zet de tijdmachine in zijn achteruit en stapt uit in de buurt van 1860, 1870. Daar vindt hij zijn eigen huis en zijn eigen vrouw en kinderen, maar de wasmachine is buiten werking, de stofzuiger staat op non-actief en zijn vrouw roert in een kookpot boven het houtvuur, terwijl de kleintjes spelen met bikkels en knikkers van klei. Klaas heeft namelijk iets met ‘vroeger’ en iets tegen -wat hij noemt- de dranghekkencultuur.
Normaliter treft de doordeweekse bezoeker Kleine aan in zijn werkplaats. Of in zijn geitenwei, in zijn kaasmakerij, achter een bos vioolhout of zijn typemachine. Maar als wij aanbellen staat hij voor de verandering achter de deur.
Ze zeggen wel, zegt hij, dat hij voortdurend op de vlucht is voor het moderne bestaan. Dat is dus flauwekul. Hij is danig tevreden met zijn platenspeler en de waarde van de telefoon weet hij heus wel naar waarde te schatten; hem zal je nooit horen zeggen dat hij honderd jaar te laat is geboren. Edoch. Onder het motto: beproeft alle dingen en behoudt het goede, spit Kleine aanhoudend in het verleden om tot de conclusie te komen dat sommige dingen uit de oude doos hem beter bevallen. Rust bijvoorbeeld. Tegenwoordig heeft iedereen haast en iedereen komt tijd tekort. Dat is behalve ongezond ook absurd. De goeie God heeft de mens vierentwintig uur per etmaal gegeven en dat moet voldoende wezen.
Nu mag het gerust een mirakel heten dat Kleine het redt met die twee dozijn uur. Naast zijn vak als smid oefent hij een aantal bijvakken uit waar een ander zijn leven lang de handen aan vol zou hebben. Neem het viool bouwen. Als klein jongetje zag hij voor het eerst een viool in handen van zijn oom. Dat was wat, zulke rare instrumenten kwamen normaal het huis van zijn ouders niet in. Dat was meer voor de dokter en de domeneer en vandaar dat hij nooit heeft geweten wat voor geluid zoiets nou eigenlijk voortbracht. Tot zijn oom op die viool begon te spelen, toen was hij er gelijk kapot van. Binnen de kortste keren maakte hij van een sigarenkistje een eigen viool en daarmee was het hek van de dam. Geen snaarinstrument kon hij meer in handen hebben of hij peuterde er net zolang aan tot hij wist hoe het in elkaar zat. Hij vrat alle beschikbare lectuur over middeleeuwse instrumenten en nu hij 43 is, is de vioolbouwerij een halve broodwinning.
Het fokken van oud-Nederlandse geiten. Ook zoiets. Ooit kocht hij zich één scheeloog om een maaimachine uit te sparen. Dat zette hem op het spoor van de zeldzaam geworden Veluwse geit en prompt was hij verkocht. Voor hij het goed en wel besefte had hij twintig van die langharige types in de wei staan en vergaderde hij in verenigingsverband in de dorpskroeg over het wel en wee van zijn geiten. Als maaimachine voldoen ze niet, zo heeft hij gemerkt, maar van hun melk maak je na wat oefening frisse kaas.
Toen het voltallige bestuur van de Dieverse geitenfokvereniging niet langer bij machte was Kleines met de hand geschreven notulen te ontcijferen, kreeg hij een typemachine. Dat bleek een verrassend handig apparaat, waarop ook zijn Drentse gedichten en verhalen getypt bleken te kunnen worden. De gelegenheden waarbij hij deze of gene een sonnet cadeau deed, werden ineens aanmerkelijk enthousiaster toegejuicht, vrienden en kennissen konden eindelijk lézen wat Kleine voor hen had geschreven. Publikaties in een Drents tijdschriftje voor literatuur behoren sindsdien ook tot zijn gewone bezigheden.
Tussen de bedrijven door werd er bij de Dieverse smid en zijn vrouw ook nog eens een stel kinderen opgevoed, een klus waarvan Kleine zich nimmer met een Jantje van Leiden heeft afgemaakt. Enkele jaren geleden gebeurde het dat zijn oudste dochter van geschiedenisles thuiskwam met vragen als Hoe kookten de mensen eigenlijk in de vorige eeuw ? en Hoe leefden ze zonder electriciteit ? Waar ieder ander zo nauwgezet mogelijk zou proberen te antwoorden, om daarna over te gaan tot tde orde van de dag, koos Kleine een andere methode, zij het een wat omslachtige. Hij stelde zijn vrouw en de kinderen voor een paar dagen vorige eeuw te gaan spelen. De gehele herfstvakantie van dat jaar werd voor het experiment gereserveerd. Kleine kocht rookvlees, alsmede worsten en zijden spek; zijn vrouw maakte voor iedereen zo origineel mogelijke kleding en de kinderen werd geïnstrueerd het speelgoed te zuiveren van twintigste-eeuwse elementen. Toen ging de deur dicht.
Dat eerste jaar viel de regen met bakken uit de hemel. Het stookhout werd vochtig en met rooie ogen van de rook leefden ze genietend het leven van een eeuw geleden. Dat het zo’n succesvolle herfstweek werd, kwam mede door de authentieke staat waarin hun huis verkeert. De vrouw van Kleine kon zich, gezien het feit dat er zoals eertijds een pomp op het erf staat, met beide handen uitleven op het wasgoed. Kleine zelf begaf zich, in plaats van per auto, te voet naar zijn geitenwei en in zijn smidse ging hij ouderwets te keer met de blaasbalg, terwijl de kinderen zich oefenden in het gebruik van griffel en lei. Na die week werd besloten dat, zolang ze het allemaal leuk bleven vinden, iedere herfstvakantie voortaan besteed zou worden aan het-leven-in-de-vorige-eeuw.
De dorpsgenoten bezien sindsdien die Kleine met wat meer oplettendheid. Een afwijkinkje of wat is tot daaraan toe, maar al te bont moet het ook niet worden. Een vriendinnetje van één van de kinderen kwam tijdens zo’n herfstweek eens binnen met de mededeling: ‘Ik moet van mijn vader zeggen dat jullie gek zijn’.
Vrienden en kennissen houden zich verbaal iets meer op de vlakte, maar putten zich gedurende de bewuste week wel uit in een meer dan gemiddelde belangstelling voor het gezin van de smid. En als iemand eindelijk een fout meent te hebben ontdekt (Heb je een slaapzak op bed ? In die tijd hadden ze anders helemaal geen slaapzakken !) is de ondertoon van triomf net iets te duidelijk hoorbaar. Daarom heeft Klaas Kleine besloten dat de komende herfstvakantie de deur niet al te wijd open zal staan. Nu maar eens geen pottenkijkers die handenwrijvend zoeken naar missers. En na die week zal de smid er weer gewoon bij zijn, inclusief auto, platenspeler en telefoon. Want hij mag dan graag het een en ander beproeven, hij is zuinig op het goede.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Duizendpoot wijlen Klaas Kleine (dertien ambachten en geen ongelukken, van nature kritisch en een beetje cynisch) was onder meer hoefsmid, siersmid, edelsmid, romanticus, historicus, bouwkundige, huizenbouwer, restaurateur, timmerman, metselaar, landgeitenfokker, landgeitenhouder, landgeitenkaasmaker, vioolbouwer, toneelspeler, schrijver, dichter, vertaler, docent in de Drentse taal, onderzoeksjournalist, klokkenluider, koster, ouderling, kerkvoogd (als nog een kunde of beroep of bijberoep aan deze lijst moet worden toegevoegd, aarzel dan niet die kunde, dat beroep of dat bijberoep aan de redactie door te geven).
Meer gegevens over Klaas Kleine zijn te vinden op een bladzijde van Wikipedia.
Wijlen Klaas Kleine (geboren op 20 maart 1940 op Koldervene, veel te jong overleden op 24 oktober 2000 in Deever) woonde met zijn gezin in het door hem zelf gerestaureerde en herbouwde huus op de hook van de grote en de kleine Peperstroate in Deever.

Posted in Deever, Dorpsfiguur, Klaas Kleine, Peperstroate | Leave a comment

Pannebier drink’n bee de bou van ut postkantoor

Bij de bouw van het nieuwe postkantoor an de Peperstroate in Deever werd in 1964 het hoogste punt van het gebouw bereikt. Een oud gebruik in de bouw was het pannebier, dat was nog eens een leuke traditie !
De bouwvakkers hebben het sein voor het pannebier aangebracht, hoog en duidelijk zichtbaar boven de nok van het dak. Zie de afbeeldingen 1 en 2. De opdrachtgever van het gebouw zal de bouwers ongetwijfeld op het pannebier hebben getracteerd. Na het
samen drinken van het pannebier werd het sein weggehaald.
Als een opdrachtgever echter brak met deze traditie en niet tracteerde op pannebier, dan bleef het sein zo lang mogelijk staan om te laten zien hoe gierig de opdrachtgever was.
Op afbeelding 3 is het postkantoor in de afbouwfase te zien.
Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) opende het nieuwe postkantoor an de Peperstroate in Deever officieel op dinsdagmiddag 11 november 1964.
Dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm (Haarm) Hessels is de maker van de drie zwart-wit foto’s.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto (afbeelding 4) gemaakt op vrijdag 28 november 2020.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Posted in Peperstroate, Postkantoor | Leave a comment

De olde braandkoele an de Peperstroate in Deever

De redactie van ut Deevers Archief heeft al heel lang veel belangstelling voor gegevens van gedempte braandkoel’n in de olde gemiente Deever en deelt zijn vorderingetjes dienaangaande graag met de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief heeft gegevens -hopelijk ook foto’s- van olde braandkoel’n in de gemiente Deever en is bereid deze te delen met de redactie van ut Deevers Archief  ?

Een notitie van het college van burgemeester en wethouder van de gemiente Deever, de dato 31 december 1941, nota bene in de Tweede Wereldoorlog, vermeldt het volgende.
De aan de Peperstraat in Diever liggende brandkuil is eigendom van de gemeente Diever, kadastraal bekend sectie B, no. 2585 en heeft een oppervlakte van -.-.63 hectare. Hij wordt begrensd:
– ten noorden door de Peperstraat;
– ten zuiden door een tuin, sectie B, no. 2380, van Lambertus Schoemaker, kantoorhouder der Posterijen te Diever;
– ten westen door huis en erf, sectie B, no. 2736, van Vennootschap onder de firma A. Kuiper en Zoon, gevestigd te Diever;
– ten oosten door huis, werkplaats en erf, sectie B, no. 2116, van Albert Kloeze Sr., smid te Diever. 

De gedempte braandkoele an de Peperstroate vertegenwoordigde voor de gemiente Deever begin 1942 geen direct gebruiksbelang. Daarom wilde de gemiente Deever het kleine stukje grond van 63 centiare van de voormalige braandkoele wel verpachten en deelde dit schriftelijk mee aan de aanwonenden Lambertus Schoemaker, Albert Kuiper en Albert Kloeze.
Postkantoorhouder Lambertus Schoemaker wilde het stukje grond niet pachten, maar wel kopen. Bakker Albert Kuiper liet niks van zich horen en smid Albert Kloeze wilde het stukje terrein van 63 m² wel pachten.
Smid Albert Kloeze werd ingaande 1 januari 1942 tot wederopzegging voor f. 10 per jaar de pachter van het perceeltje grond van de gedempte braandkoele an de Peperstroate.

De redactie heeft bijgaande kleurenfoto op 2 januari 2017 staande in de Peperstroate gemaakt. Het had die dag een beetje gesneeuwd. Ongeveer op de plaats van de olde braandkoele tegenover de witgekalkte drogisterij van Koopman stond op 2 januari 2017 een groene container. Het kan zijn dat de olde braandkoele iets voorbij de groene container en enig meters links van de op de foto zichtbare straatkolk lag. Enig onderzoek in ut olde archief van de gemiente Diever zou uitsluitsel kunnen geven.

In het kader van het onderbestratingswerk Deever op Drift van de straten van ut olde Deever dat in 2019-2020 miljoenen belastingeuro’s heeft gekost, zal het straatbeeld van de Peperstroate ter plekke van de olde braandkoele geheel zijn veranderd. De redactie zal te zijner tijd en zeker niet met geschwinde spoed en zeker ook niet in gestrekte draf een nieuwe serie foto’s van de Peperstroate maken en één daarvan toevoegen aan de hier getoonde inmiddels toch wel al een beetje geschiedkundig waardevolle foto.

Posted in Aarfgood, Alle Deeversen, Braandkoele, Peperstroate, Verdwenen object | Leave a comment

Krieg now gau de groet’n uut Deever in Drente

Sjoert en Sjoukje, twee Frieze vakantiegangers, stuurden op 15 augustus 1975 de hier afgebeelde ansichtkaart vanuit het dorp Deever in Drente naar hun familie in het dorp Dronryp in Fryslân. Deze kleuren-ansichtkaart was te koop bij de firma Roelof (Roef) van Goor, boek- en kantoorboekhandel, an de Kruusstraote in Deever. Deze zo genoemde vierluiks-ansichtkaart toont vier kleine afbeeldingen van mooie Deeverse dorpsgezichten, de Kruusstroate mit de eendeviever, de kleine Peperstroate, de Aachterstroate en de Weiert.
Elke kleine afbeelding werd ook op een aparte ansichtkaart uitgegeven. De redactie van ut Deevers Archief heeft tot op de dag van vandaag nog van geen van die vier aparte ansichtkaarten een exemplaar op de kop weten te tikken. Dat is toch wel een dingetje, dat is toch wel beetje een soort van voortdurende spanningsvolle situatie. Wie van de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie helpen aan een exemplaar van een van de vier aparte ansichtkaarten, uiteraard tegen vergoeding ? De redactie verneemt het graag.

Posted in Aagterstroate, Ansichtkoate, de Weier, Kruusstroate, Peperstroate | Leave a comment

Twee olde huussies an de Peperstroate

De hier getoonde kleurenfoto (afbeelding 1) is een afdruk van een kleurendiapositief, die omstreeks 1960 is gemaakt door Frans Vondeling uut Dwingel. Het is jammer dat dit de enige kleurendia is, die Frans Vondeling in Deever in het begin van de zestiger jaren van de vorige eeuw heeft gemaakt. Het maken van kleurendia’s was in die jaren een dure grap, dat is totaal niet te vergelijken met het maken van veel te veel digitale kleurenfoto’s op een slimme telefoon.
In het linker huisje woonde toen nog de weduwe Aaltje Koning-Haveman. In het rechter huisje woonde toen de familie Jans Benthem, te weten Jans Benthem, Albertje Winters en hun kinderen Roelofje (Roelie) en Frederik (Frekie) en de ongetrouwde gemeentelijke timmerman IJse Winters.
Tussen de twee huisjes heeft nog een huisje gestaan, daar heeft klompenmaker Johannes Leijer gewoond. Zie de gegevens in het bericht Woar laag’n ok awièr de Stroet en de Kreulenakker. De grote vraag is of dit huisje al in 1930 is afgebroken, toen Frederik Koning eigenaar werd van het pand en toen klompenmaker Johannes Leijer daar nog woonde, of pas is afgebroken na het overlijden van Johannes Leijer in 1942 ?
Alleskunner wijlen Klaas Kleine (geboren op 20 maart 1940, overleden op 24 oktober 2000) kocht op 14 oktober 1966 de olde kouwe van Oaltie Hoaveman (Aaltje Haveman), de weduwe van Henduk Keuning (Hendrik Koning), voor 6000 gulden en ging met het pand aan de slag op basis van een vermetel plan voor restauratie en herbouw. Zie het resultaat van deze restauratie en herbouw na het klikken op deze link.
Alleskunner wijlen Klaas Kleine (dertien ambachten en geen ongelukken, van nature kritisch en een beetje cynisch) was onder meer: bestuurder, bouwkundige, criticus, dichter, docent Dreins, edelsmid, historicus, hoefsmid, huizenbouwer, kaasmaker, kerkvoogd, klokkenluider, koster, kunstsmid, landgeitenfokker, landgeitenhouder, metselaar, onderzoeksjournalist, ouderling, regisseur, restaurateur, romanticus, schrijver, siersmid, timmerman, toneelspeler, vertaler, vioolbouwer. Als nog een kunde aan deze lijst moet worden toegevoegd, aarzel dan niet die aan de redactie van ut Deevers Archief door te geven.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto (afbeelding 2) gemaakt op vrijdag 28 november 2020.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Klaas Kleine, Peperstroate, Verdwenen object | Leave a comment

In de tillefooncel kö’j dag en naacht automaties bell’n

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) verscheen op woensdag 11 november 1964 het volgende bericht over de opening van het nieuwe PTT-kantoor an de Peperstroate in Deever op 10 november 1964. 

Aanwinst voor de gemeente
Nieuw postkantoor in Diever geopend
In de toekomst brievenkastjes op de DVM-autobussen ?

Burgemeester J.C. Meyboom heeft dinsdagmiddag in Diever het nieuwe postkantoor aan de Peperstraat officieel geopend. Hij deed dit door de deur te ontsluiten met een sleutel die hij van de heer J. Folkers, directeur van het Postdistrict Zwolle had gekregen. Het nieuwe postkantoor van Diever biedt een fraaie indruk en is een aanwinst voor deze gemeente. Met de opening van dit gebouw is het postkantoor Dieverbrug opgeheven. Voortaan zullen alle postzaken voor Diever en omstreken door de heer J. Doorten, de postkantoorhouder, met zijn medewerkers worden afgehandeld.

Mozaïek van Abe Brouwer
Voor het kantoorgebouw heeft de straatmaker-schrijver Abe Brouwer met keistenen een fraai mozaïek aangelegd afbeeldende een briefkaart.
Voorafgaande aan de opening vond in hotel Doorten een bijeenkomst plaats van de vele genodigden. Bijzonder aardig was dat verschillende oud-postkantoorhouders(sters) deze feestelijke gebeurtenis bijwoonden.
De heer J. Folkers zei zeer verheugd te zijn dat Diever nu zo’n fraai postkantoor bezit. Hij wees op het feit dat reeds in mei 1955 begonnen werd met de planning van een nieuw kantoor in Diever. Toen was het al hard nodig, zei spreker, want de behuizing liet alles te wensen over. gelukkig zijn alle besprekingen nu achter de rug en heeft Diever een kantoor dat aan alle eisen voldoet. Spreker ging diep in op de geschiedenis van het postwezen in deze contreien. Hij releveerde dat in 1789 Dieverbrug al van belang was voor de post. Daar werden toen namelijk de paarden gewisseld van de postkoets Groningen-Zwolle. In 1995 werd in Diever een hulppostkantoor geopend.

Belang
De naam Schoemaker is van groot belang als men de ontwikkeling van de posterijen in Diever volgt. Enkele generaties van dit geslacht zijn namelijk postkantoorhouder geweest. Zij hebben altijd tot ieders tevredenheid de postzale zaken behandeld, aldus spreker.
In 1957 werd de heer J. Doorten aangesteld en deze gaat nu de PTT-scepter over het gebouw zwaaien.
Tot slot bracht de heer Folkers dank aan allen die aan de totstandkoming van het gebouw hebben meegewerkt.

Klachten
Burgemeester Meyboom gewaagde in zijn toespraak van de klachten van de inwoners van de buurtschappen dat er slechts zo’n gering aantal brievenbussen zijn. Tevens van het feit dat deze bussen per dag niet zo vaak worden gelicht. Zou het niet mogelijk zijn, zo vroeg de burgemeester zich af, dat men in navolging van Amsterdam aan de autobussen van de DVM brievenbussen bevestigd. Dit zou de verzending van de post aanmerkelijk versnellen en vergemakkelijken.
De heer A.K. Moerman, directeur van het postdistrict Meppel waaronder Diever ressorteert, die hierna het woord voerde, merkte hieromtrent op dat hij nimmer van deze klachten had gehoord. Hij zegde toe een en ander te laten onderzoeken.
Mr. dr. H.K. de Langen, voorzitter van de PTT-kamer voor Drenthe en secretaris van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Drenthe merkte op dat het nieuwe postkantoor zeer goed past in het typische toeristendorp Diever. Hij wees op het grote belang van een goed postkantoor in een gemeente.

Eer
De heer J. Doorten sloot de sprekersrij. Hij wees op de mogelijkheden die er nu door dit nieuwe gebouw zijn geschapen om de goede naam van Tante Pos zo veel mogelijk eer aan te doen.
Hierna begaf het gezelschap zich naar het postkantoor om een en ander in ogenschouw te kunnen nemen. Het gebouw bestaat uit een kantoorruimte met twee loketten en een hal voor het publiek. In deze hal zijn 25 postbussen bevestigd. Verder is er een telefooncel die van buiten bereikbaar is. Dit impliceert dat de cel dag en nacht beschikbaar is. Er kan volledig automatisch worden gebeld.
Aan het postkantoor is een woning gebouwd, waarin de heer J. Doorten met zijn gezin intrek heeft genomen.
Architect is de heer Van Keulen. Aannemers: de firma Mors en Zoer uit Dieverbrug. De bouwkosten bedragen f. 106.000.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Postkantoorhouder J. Doorten is Jan Doorten. Hij is geboren op 1 oktober 1910. Hij is overleden op 12 juni 1976 in Deever . Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Waren de aannemers Mors en Zoer of waren de aannemers Mos en Zoer ?
Het briefkaart-mozaïek van Abe Brouwer bij de ingang van het postkantoor is helaas verdwenen. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is in het bezit van een foto van dit briefkaart-mozaïek ? De redactie zou van deze foto graag een goede scan willen ontvangen, teneinde deze te tonen bij dit bericht.
Een namaak van het briefkaart-mozaïek van Abe Brouwer is te vinden in de bestrating bij de brievenbus bij de zelfbedieningswinkel an de Heufdstroate in Deever. Zie de hier getoonde kleurenfoto van dit namaak-mozaïek, die de redactie op woensdag 11 december 2019 heeft gemaakt.
De redactie heeft de foto van het voormalige postkantoor en de foto van de zijgevel van het voormalige postkantoor gemaakt op vrijdag 29 november 2019.
Aan het metselwerk om het grote raam in de zijgevel, achter het donkerbruine gemeentelijke betuttelpaaltje, is te zien waar de toegangsdeur van de openbare telefooncel, die ongeveer 1 meter breed en 1 meter lang was, heeft gezeten.

Posted in Abe Brouwer, Peperstroate, Postkantoor | Leave a comment

Ansichtkoate van de Peperstroate in Deever

Arend Mulder schrijft bij dezelfde foto op bladzijde 116 van zijn boekje met de pretentieuze titel ‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’ het volgende:
Ook dit beeld hoort tot het verleden. Het blijft een gissen waaraan de Peperstraat zijn naam te danken heeft. Werd hij zo genoemd, omdat dit de enige straat in Diever was, die van veldkeien was gelegd ?
Achtereenvolgens woonden hier in het eerste huis: varkenshandelaar Marines Bel, in het tweede huis: kapper Albert Vierhoven, in het derde huis: gemeente-arbeider Hendrik Beuving, in het vierde huis: boer Hendrik Punt, in het vijfde huis: boer Koop Reinders. Met op de achtergrond de schuur van de N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het erfgoedpand van kapper Albert Vierhoven, het erfgoedpand van gemeente-arbeider Hendrik Beuving en het erfgoedpand van Koop Reinders sneuvelden als gevolg van de naoorlogse sloopwoede van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) en de zijnen. Als deze panden en de bestrating van veldkeitjes niet gesloopt maar gerenoveerd zouden zijn, dan zou de Peperstraat ongetwijfeld een beschermde straat zijn geworden.
Deze zwart-wit ansichtkaart werd in 1948 verstuurd. De redactie weet niet wie deze ansichtkaart heeft uitgegeven en welke neringdoende in Deever deze kaart heeft verkocht.
Let vooral ook op de toen nog bovengrondse elektriciteitsvoorziening.
Let vooral ook op de prachtige bestrating met veldkeitjes.

Posted in Aarfgood, Ansichtkoate, Deever, Jan Cornelis Meiboom, Klaas Marcus Balsma, Peperstroate, Verdwenen object | Leave a comment

De olde kouwe van Oaltie Keuning-Hoaveman

De redactie van ut Deevers Archief laat de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief graag meegenieten van nieuwe aanwinsten in zijn verzameling objecten uut de gemiente Deever. Eén daarvan is bijgaand afgebeelde zwart-dwit ansichtkaart uit de zestiger jaren van de vorige eeuw. 

Uit de mond van wijlen Anne Mulder schreef de redactie van ut Deevers Archief het volgende op over het hoekhuis an de Peperstroate in Deever:
Omstreeks 1932 werd het hoekhuis an de Peperstroate bewoond door Frederik Haveman. Hij was niet gehuwd. Hij was eertijds bediende bij de Coöperatieve Verbruiksvereniging ‘Samenwerking’ in Deever. Op latere leeftijd heeft hij in Wapse zijn intrek genomen in het gezin van Hendrik Koning, die gehuwd was met zijn zuster Aaltje Haveman. Na het overlijden van Frederik Haveman -zijn overlijdensdatum is te lezen op een eenvoudige grafzerk in het gesloten gedeelte van de begraafplaats- zijn Hendrik Koning en Aaltje Haveman verhuisd naar het hoekhuis an de Peperstroate.

Roelof Santing herinnert zich het volgende van de mensen die in zijn jeugd in dit huis woonden:
Voordat Aaltje Koning-Haveman bewoonster van het huis aan de Peperstraat werd, woonde daar haar broer Frederik Haveman. Op het dorp stond hij bekend als Freerk Punt of Freerk Puntien. In mijn herinnering was dit een markante persoonlijkheid, al kwam dit niet tot uitdrukking in zijn figuur. Gezeten op de steen, zoals die is te zien op de afbeelding, gaf hij in de dertiger jaren van de vorige eeuw zijn visie op de politieke toestand van die tijd, waarbij hij het uit het Oosten dreigende gevaar zeer wel onderkende.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Frederik (Freerk) Haveman is geboren op 8 mei 1876 in Deever en is overleden op 25 maart 1939 in Wapse. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hendrik Koning is geboren op 9 mei 1875 in Dwingel en is  overleden op 28 december 1953 in Meppel. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Aaltje Haveman is geboren op 14 september 1879 in Deever en is overleden op 6 oktober 1967 in Deever. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
In het begin van de twintigste eeuw woonden in het zichtbare pand schoenmaker Berend Slagter met zijn vrouw Femmigje Mulder.
De foto voor de zwart-wit ansichtkaart is in 1964 of 1965 gemaakt. Dat is een paar jaar nadat burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) van de gemiente Deever in 1956, 1957 of 1958 (?) alvast het achterste deel van het pand liet afbreken in het kader van de zo genoemde krotopruiming.
Het achterste deel is bewoond geweest door bakker Jonkman, kapper Jan de Boer en de familie Hendrik Baaiman. De familie Baaiman werd eerst naar een woning aan de Wapserveenseweg in Wittelte verbannen, waarna het achterste deel kon worden gesloopt.
Ome Kees had grootse -ja bijna megalomanistische- plannen met de dorpskern. Vele prachtige en beeldbepalende cultuurhistorisch waardevolle ‘olde kouw’n’ in het warme hart van het dorp Deever pasten niet in zijn plannen en moesten daarom bij voorbaat al worden gesloopt. Volop en niet te weinig.
De gemiente Deever, onder leiding van ome Kees, werd gelukkig op tijd een zogenaamde artikel 12-gemeente, zodat niet het hele warme hart van Deever vernield en gesloopt is geworden, maar waren wel de mooiste en oudste panden verdwenen.
Bij de sloop van het achterste deel van het pand ontstonden gaten in de tussenmuur, die toen buitenmuur van de achtergevel van het op de afbeelding zichtbare pand van de weduwe Koning was geworden. Van oude stenen werd een muur tegen de kapotte achtergevel gemetseld. Het rieten dak werd gesloten met een wolfseind.
Alleskunner wijlen Klaas Kleine (geboren op 20 maart 1940, overleden op 24 oktober 2000) kocht op 14 oktober 1966 de ‘olde kouwe’ voor f. 6.000,- van Aaltje Haveman, de weduwe van Hendrik Koning, en ging met het pand aan de slag op basis van een vermetel plan voor restauratie en herbouw.
De redactie merkt op dat in het bovenlicht van de voordeur van het oude pand geen wit geschilderde levensboom aanwezig is.
Wie van de nog erg weinige sprekers van ut Deevers weet nog de betekenis van het niet meer gangbare woord ‘kouwe’ ? Bijvoorbeeld in de zin: See haad’n ut gloep’ms kolt in de olde kouwe. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is bereid te reageren ?
De verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier kan de hier afgebeelde ansichtkaart van de olde kouwe van de weduwe Oaltie Keuning-Hoaveman ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 14 van het boekwerkje Diever, zoals het was in de voormalige gemeente, 1930-1980, die is samengesteld door vrijwilligers van de Historische Vereniging Gemeente Diever en in 2008 is verschenen. Maar ja, jij moet dat boekwerkje dan wel toevallig in jouw bezit hebben of bij iemand in kunnen zien.
De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto van het huis van Klaas Kleine gemaakt op donderdag 4 november 2017.

Abracadabra-1214

Posted in Alle Deeversen, Ansichtkoate, Deever, Klaas Kleine, Peperstroate | Leave a comment

Pentekening van Peperstraat en kerk aan de Brink

De foto voor deze zwart-wit ansichtkaart van de Kleine Peperstroate en de kerk en de gemeentelijke toren aan de brink van Deever is gemaakt in de vijftiger jaren van de vorige eeuw, maar wel vóór de restauratie van de kerk in 1956/1957. Dit is af te leiden van de klok boven het galmgat in de toren, die eigendom is van de gemiente Deever. Bij de restauratie werd de klok naast het galmgat geplaatst.
Het boerderijtje van de familie Wijnand Hunneman op de hook van de Aachterstroate en de Peperstroate, te zien aan de linkerkant van de foto, was gelukkig nog niet gesloopt. Ook de schuur van de beruchte N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma, te zien aan de rechterkant van de foto, stond er toen nog.
De naam van de overtekenaar van deze ansichtkaart staat rechts onder op de tekening, maar was niet te lezen. Wie kent de naam van de overtekenaar ?

Posted in Ansichtkoate, Boerdereeje, Kaarke an de brink, Kuunst in de gemiente Deever, Peperstroate, Tiekening | Leave a comment

In de winter van 1925 in de olde Peperstroate

Op 9 april 2020 kreeg de redactie van ut Deevers Archief toestemming van de Deeverse kunstenaar Ernest Mols bijgaande afbeelding van een door hem gemaakt waterverfschilderij in ut Deevers Archief op te nemen. De redactie is hem bijzonder erkentelijk voor deze toestemming. Hij was zo vriendelijk een goede digitale afbeelding van zijn schilderij ter beschikking te stellen voor opname in ut Deevers Archief.
De veelzijdige kunstenaar Ernest Mols, die in 2015 en 2018 Deevers, Drents en daarmee eigenlijk ech wè meteen ook Nederlands, Europees en Werelds kampioen vuistbijl hakken werd, liet zich bij het maken van dit waterverfschilderij, ook wel aquarel genoemd, bijzonder inspireren door bijgaand afgebeelde prachtige zwart-wit ansichtkaart van de olde Peperstroate in Deever.
Bezoekers van ut Deevers Archief kunnen met de kunstenaar Ernest Mols in contact treden via zijn telefoonnummer 0521-592005 of via de webstee van Kunstrondje Diever of via de Schilderskring Diever. Hij is bezig met de ontwikkeling van een eigen webstee.
De foto van de olde Peperstroate in de winter is gemaakt door Willem Egbert Mulder, geboren in Deever op 30 maart 1904 in de boerderij an de Heufdstroate, tegenover bejaardencentrum de Weiert, waar eerder ‘de Koetsenman’ woonde, waar daarvoor de familie Roelof Fransen woonde, waar daarvoor de familie Jan Mulder woonde.
De zwart-wit ansichtkaart is in juli 1925 uitgegeven. De redactie weet helaas nog niet welke neringdoende in Deever deze ansichtkaart heeft verkocht. Het bij de redactie bekende oudste verzonden en gestempelde exemplaar van deze ansichtkaart dateert uit 1926.

Posted in Ansichtkoate, Kuunst in de gemiente Deever, Peperstroate, Skildereeje | Leave a comment

Passeneel van annemer Niesing in de Peperstroate

EDe redactie van ut Deevers Archief ontving bijgaande foto van de heer Henk Nijboer uit Beilen. Hij is de jongere broer van de op deze foto aanwezige Willem Nijboer. De redactie is Henk Nijboer bijzonder erkentelijk voor deze bijdrage.

Op deze fraaie foto staan werknemers van aannemersbedrijf Nijzingh uut Deever. De foto is genomen tijdens de bouw van de Boerenleenbank (nu RABO-bank) an de Peperstroate in Deever in 1967.
Van links naar rechts zitten op en staan bij de bulte metselstien’n:
– Jans Schade;
– Teun (Teuni) Daleman;
– Willem Nijboer;
– Piet Maat;
– Mans Nijzingh;
– Bertus Bijker;
– Hendrik Nijzingh.
Dus Anne Nijzingh, de andere zoon van Hendrik Nijzingh, staat niet op deze foto. Of was hij de maker van deze foto ?
Jans Schade is geboren op 12 oktober 1918 en is overleden op 3 mei 1970.
Teun Daleman is geboren op 1 maart 1950, hij woont in Deever.
Willem Nijboer is geboren op 2 augustus 1945 en is overleden op 18 december 1967.
Wie heeft gegevens over Piet Maat ?
Wie heeft gegevens over Mans Nijsingh ?
Wie heeft gegevens over Bertus Bijker ?
Hendrik Nijzingh is geboren op 18 juli 1901 en is overleden op 12 mei 1969.
Wie kan aanvullende gegevens over de personen op deze foto verstrekken ?

Posted in Alle Deeversen, Bedrief, Boer’nlienbaank, Deever, Peperstroate, Topstuk | Leave a comment

Klaas Kleine, de siersmid en romanticus uut Deever

In het blad ‘Kijk op het Noorden, het maandelijkse signalement van het economische, culturele, maatschappelijke en recreatieve leven in Noord-Nederland’,  jaargang 15, nummer 76, uitgave april 1983, staat op bladzijde 13 bijgaand artikeltje over alleskunner wijlen Klaas Kleine (geboren op 20 maart 1940 op Koldervene, veel te jong overleden op 24 oktober 2000 in Deever). Bestaat het blad ‘Kijk op het Noorden’ nog ?

Klaas Kleine, siersmid en romanticus

Vroeger had ieder dorp minstens één hoefsmid. Het was in de tijd, dat er in de landbouw nog veel paarden werden gebruikt. Het smeden van de ijzers in het laaiende vuur en het beslaan van de paarden waren karweitjes die meestal door een groepje mensen werd gadegeslagen. De dorpssmederij was, evenals het café, de plaats waar meestal tegen de avond mannen zich verzamelden en vooral in de winter was het een lekker warm plaatsje om het nieuws uit te wisselen en herinneringen op te halen.
Tractoren hebben de meeste paarden verdreven en de dorpssmederijen zijn vrijwel alle verdwenen. Daarmee is een stukje romantiek verloren gegaan. Maar Diever heeft nog een hoefsmid en nog wel een die zeer romantisch is aangelegd. Klaas Kleine, 42 jaar, wiens markante hoofd getooid is met een baard, hecht zeer aan het verleden. Eenmaal per jaar, in de herfstvakantie, probeert hij het zelfs zo goed mogelijk te laten herleven. Dan trekt hij zich met vrouw en kinderen terug in het achterhuis. Elektriciteitsvoorziening en waterleiding worden dan volkomen genegeerd. Het vuur levert de warmte en een oude pomp zorgt voor het water. In de smidse wordt de blaasbalg met de hand bediend. De kinderen schikken zich met veel plezier in het terugzetten van de klok naar vroeger en vermaken zich met lei en griffel.
Ook het overige deel van het jaar is Klaas Kleine een echte romanticus. Hij zet het oude ambacht, dat zijn vader ook al beoefende, voort in het smederijtje aan de Brink. Met het maken van hoefijzers kan hij uiteraard niet meer aan de kost komen. Al geruime tijd geleden begon hij zich toe te leggen op her maken van siersmeedwerk. Evenals de hoefsmeden vroeger trekt hij daar mensen mee, niet in de laatste plaats toeristen. ’s Zomers geeft hij dan ook geregeld demonstraties van siersmeden.
Kleine heeft zich ook op het maken van violen toegelegd, want hij houdt veel van muziek, vooral uit de middeleeuwen. Zijn eerste viool maakte hij van hout van sigarenkistjes, daarna knapte hij een oude viool op en zijn grote kunststuk was het nabouwen van een middeleeuwse vedel. Een andere prestatie van hem is dat hij het oude landgeitenras van de ondergang heeft gered door een fokcentrum op te richten. Hij had het geluk, dat in een dierentuin nog een paar exemplaren van het vroeger zo geliefde, maar praktisch verdwenen ras, aanwezig waren.
Het ligt voor de hand dat Kleine van zijn eigen Drentse taal houdt. Hij spreekt en leest deze niet alleen, maar enkele jaren geleden is hij ook begonnen er zelf in te publiceren. Hij schreef gedichten en begon aan een Drentse vertaling van het boek Job uit het Oude Testament.
Wie een stukje oude Drentse sfeer wil proeven kan op weinig plaatsen zo goed terecht als bij de smid Klaas Kleine.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Alleskunner wijlen Klaas Kleine (dertien ambachten en geen ongelukken, van nature kritisch en een beetje cynisch) was onder meer hoefsmid, siersmid, edelsmid, romanticus, historicus, bouwkundige, huizenbouwer, restaurateur, timmerman, metselaar, geitenfokker, kaasmaker, vioolbouwer, toneelspeler, schrijver, dichter, vertaler, onderzoeksjournalist, klokkenluider, koster, ouderling, kerkvoogd (als nog een kunde aan deze lijst moet worden toegevoegd, aarzel dan niet die aan de redactie door te geven).
Meer gegevens over Klaas Kleine zijn te vinden op een bladzijde van Wikipedia.
Wijlen Klaas Kleine (geboren op 20 maart 1940 op Koldervene, veel te jong overleden op 24 oktober 2000 in Deever) kocht op 14 oktober 1966 het huis op de hoek van de grote en kleine Peperstraat voor f. 6.000,- van Aaltje Haveman, de weduwe van Hendrik Koning, en ging met het pand aan de slag op basis van een vermetel plan voor restauratie en herbouw.
Op een afbeelding uit 1955 is het erfgoedlijstwaardige pand nog met het achterhuis te zien, vóórdat burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) en de zijnen besloten alvast het achterste deel van het erfgoedlijstwaardige pand af te laten breken. Op een afbeelding uit 1964 of 1965 is het overblijvende deel van het erfgoedlijstwaardige pand te zien ná de afbraak van het achterste gedeelte van het pand. Merk op dat toen in het bovenlicht van de voordeur geen levensboom als sierelement aanwezig was.
De foto in bijgaande afbeelding van het artikel is in april 1983 gemaakt in de smederij an de Peperstroate.
Op de kleurenfoto -die de redactie op 20 november 2005 heeft gemaakt- is de woning en smederij van Klaas Kleine te zien. Woonde toen de weduwe van Klaas Kleine nog in het pand, of woonde zij inmiddels elders ?
In Deever doen sterke geruchten de ronde dat ijverige dorpskrachten van de plaatselijke heemkundige vereniging weer eens bezig zijn met ‘een boekje’, deze keer is het onderwerp Klaas Kleine. Het kan bijna niet missen zo’n vijftien jaar na zijn verscheiden. De redactie adviseert de dorpskrachten ‘het boekje’ de titel ‘Klaas Kleine, het meraekel van Deever’ te geven, want de eretitel ‘oraekel’ is al vergeven.

Posted in Deever, Klaas Kleine, Neringdoende, Peperstroate | Leave a comment

Breimer Zelfbediening op speldje van Tiktak thee

Jan Breimer (geboren op 24 juni 1922 in Beilen, overleden op 10 december 2012 in Assen) en Lammigje Kloeze (geboren op 12 februari 1927 in Wittelte, overleden op 30 juni 1911 in Assen) verkochten in hun zelfbedieningszaak met drogisterij op de hoek van de Kruusstroate en de Peperstroate in Deever aan het begin van de zestiger jaren van de vorige eeuw ook de zo genoemde namiddagthee van de firma Klaas Tiktak uut Grönningen in de bekende gele verpakking.
Ter bevordering van de verkoop van deze thee kregen kopers van deze thee ten tijde van de grote speldjesverzamelrage in die jaren bij de aankoop van een pakje (?) of twee pakjes (?) thee een speldje cadeau. Deze is te zien op bijgaande afbeelding. In dit geval is het speldje zelfs voorzien van de tekst ‘Breimer Zelfbediening Diever’.
De redactie van het Deevers Archief is naarstig op zoek naar foto’s van de zaak van Jan Breimer en Lammigje Kloeze. Wie wil een goede scan van deze foto’s naar de redactie voor publicatie in het Deevers Archief sturen ?
Wanneer is de familie Breimer naar Assen vertrokken ? Wie het weet, die mag het natuurlijk zeggen.

abracadabra-526

 

Posted in Alle Deeversen, Kruusstroate, Neringdoende, Peperstroate | Leave a comment

De levensboom in het bovenlicht van Peperstraat 1

Een van de mogelijke kenmerken van oudere Deeverse boerderijen en huizen is de levensboom in het bovenlicht. Het bovenlicht is het raam dat zich boven de voordeur bevindt, zodat de gang achter de deur wordt beschenen door daglicht (of lamplicht).
De levensboom is niet typisch Deevers. In andere delen van ons land komt de levensboom als ornament ook voor.
De levensboom is vaak van gietijzer gemaakt en is meestal wit geverfd. De boom is symbool voor leven en dood: geboren worden (lente), opgroeien (zomer), aftakelen (herfst), sterven (winter).
De redactie van het Deevers Archief heeft bijgaande foto van het bovenlicht met levensboom in de voordeur van de woonboerderij met adres Peperstraat 1 (de boerderij waar vroeger Appie Kiep woonde) gemaakt op woensdag 23 december 2015 des avonds om ongeveer 20.00 uur. Let op de twee klokken in de kruin van de boom.
Het is zeker de moeite waard om bij het wandelen of fietsen door dorpen en gehuchten in de gemiente Deever te letten op de levensboom, maar beter nog op andere ornamenten in bovenlichten.
De levensboom boven de voordeur van de boerderij met adres Peperstraat 1 was nog niet aanwezig, toen Appie Kiep daar nog woonde. Ook in de zestiger jaren van de vorige eeuw was dit orament daar nog niet aanwezig. Latere bewoners hebben het bovenlicht voorzien van een levensboom.

Abracadabra-1496

Posted in Boerdereeje, Deever, Levensboom, Peperstroate | Leave a comment

Een ontsierende gaping in een dorpsgezicht

In de Olde Möppeler (de Meppeler Courant) schreef correspondent Anne Mulder uut de Aachterstroate in Deever op 25 januari 1956 het volgende bericht over de nutteloze sloop van de woning van het gezin Wijnand Hunneman op de hook van de Kleine Peperstroate en de Aachterstroate.

Uit Diever en Omgeving
Voor en tegen van verlies van dorpsschoon

Een ieder die Diever kent zal het er mee eens zijn, dat de Peperstraat met de eeuwenoude kerk op de achtergrond een van de mooiste hoekjes van het dorp vormt. Deze plaats is dan ook ontelbare malen het doelwit geweest van schilders, tekenaars en fotografen. Helaas is hierin vorige week een onherstelbare verandering gekomen, doordat het huis op de hoek van de Peperstraat en de Achterstraat is afgebroken. Dit pand was meer dan 125 jaar oud, gezien het in de voorgevel verankerde jaartal 1830. Het verdwijnen van deze woning, die aan dit hoekje karakter gaf, heeft een ontsierende gaping in dit dorpsgezicht teweeg gebracht. Het betekent een niet te herstellen verlies van dorpsschoon.

Uitzicht verbeterd
Het huis werd het laatst bewoond door het gezin van de heer W. Hunneman. De gemeenteraad besloot indertijd op voorstel van Burgemeester en Wethouders het pand onbewoonbaar te verklaren. De gemeente kocht het terrein aan waarop de woning stond, met het doel te voorkomen dat hier ooit nog eens weer wordt gebouwd.
Naar ons moderne tijdbegrip met toenemende verkeerszorgen kan van een verbetering worden gesproken in verband met het verdwijnen van de woning. In de bocht is het uitzicht zowel vanuit de Peperstraat als vanuit de Achterstraat aanmerkelijk beter geworden en er is nu de mogelijkheid dat de bocht in deze weg wordt verruimd. Tot nu toe was het verder zo, dat grotere motorvoertuigen, die vanuit de Peperstraat of uit westelijke richting – de D.A.B.O.-bussen bijvoorbeeld – de Achterstraat wilden inrijden, rakelings langs het nu verdwenen hoekhuis moesten scheren. Dat is nu voorbij. Van een werkelijk verkeersprobleem was ons inziens op dit punt eigenlijk geen sprake.

Tekst onder de afbeelding
De Peperstraat te Diever, gezien van de Aachterstraat af, waar het hoekhuis rechts moest verdwijnen.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De bijzin in de tekst onder de afbeelding behoeft enige verbetering: waar het hoekhuis links moest verdwijnen.
De familie Wijnand Hunneman liet een nieuwe woning an de Vlasstroate in Deever bouwen.
De redactie is het roerend eens met de conclusie van correspondent Anne Mulder: Van een werkelijk verkeersprobleem was ons inziens op dit punt eigenlijk geen sprake.
Voor de afbeelding bij het artikel gebruikte Anne Mulder een zwart-wit ansichtkaart. De bezoeker kan deze fraaie ansichtkaart bewonderen in het Deevers Archief.


Posted in Aagterstroate, Peperstroate, Verdwenen object | Leave a comment

De vernieling van de Peperstroate omstreeks 1957

In de vijftiger jaren van de vorige eeuw hebben de Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Grote Gelijk Van De Gemiente Deever onder het bewind van de Solex rijdende en North State sigaretten rokende Shakespeare-burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) de authentieke deels van zwerfkeitjes gemaakte bestrating van de Peperstroate grondig, maar dan ook echt hartgrondig vernield.
De authentieke deels van zwerfkeitjes gemaakte bestrating is te zien op de vóór 1957 gemaakte zwart-wit foto. De maker van deze foto is dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm Hessels. Het resultaat van de vernieling van de authentieke deels van zwerfkeitjes gemaakte verharding is te zien op de de kleurenfoto.
Voor de deelnemers aan het slepende veranderingsproces Deever op Drift moet de omstreeks 1957 gemaakte kleurenfoto wel bijkans als leidend en inspirerend voorbeeld hebben gediend voor de zogenaamde herinrichtingsplannen van het centrum van Deever in 2019.
De Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Grote Gelijk Van De Gemiente Deever onder het bewind van de Solex rijdende en North State sigaretten rokende Shakespeare-burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) hebben in de vijftiger en zestiger jaren van de vorige eeuw hiel wat olde authentieke paan’n an de Peperstroate gründlich en rücksichtlos loat’n sloop’m. Deze Deeverse erfgoedpanden moesten wijken voor een nieuw postkantoorgebouw, een nieuw bankgebouw en een parkeerplaats voor de klanten van de Boer’nlienbaank.
Een ander (verborgen ?) doel van de Solex rijdende en North State sigaretten rokende Shakespeare-burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) was alle bebouwing tussen de Peperstroate en de Heufdstroate te slopen, teneinde de brink van Deever een flink stuk te kunnen vergroten; wellicht wilde hij concurreren met de grootte van de brink van Dwingel.
Alleen al de authentieke deels van zwerfkeitjes gemaakte bestrating van de Peperstroate zou nu op zijn minst beschermd Deevers erfgoed zijn. Sterker uitgedrukt: de hiele Peperstroate zou een beschermd Deevers dorpsgezicht zijn geworden. Ech wè.
Aan de rechterkant van de afbeeldingen zijn van rechts naar links te zien:
– het huis van keuterboer Albert Vierhoven; de man aan de rechterkant van de zwart-wit foto is Albert Vierhoven;
– het huis waar gemeentearbeider Hendrik Beuving woonde; daar woonde ook het echtpaar Frans de Vries en Nicoliena Beuving;
– het boerderijtje van kippenboer Hendrik Punt;
– de winkel en de woning van meubelmaker Geert Schute;
– het boerderijtje van boer Koop Reinders, later Harm Timmerman;
– de bakkerij met kruidenierswinkel van de firma Albert Kuiper.
Op de achtergrond is de witgekalkte schuur bij café Brinkzicht van de beruchte N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma te zien. In 1957 zat de N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma nog wegens oorlogsmisdaden gevangen in Veenhuizen. In 1946 werd Hendrik Figeland de uitbater van café Brinkzicht. Het is de redactie nooit duidelijk geworden of de N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma in 1957 nog eigenaar was van café Brinkzicht. Met andere woorden huurde Hendrik Figeland in 1957 nog steeds het café van de bewindvoerder van de N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma of had hij het café en de bijbehorende witgekalkte schuur al veel eerder gekocht ? Wie het weet, die mag het de redactie vertellen.


Posted in Deever, Klaas Marcus Balsma, Peperstroate, Verdwenen object | Leave a comment

Ut skildereeje ‘Vrau an de wasse’ van Hans Kuiper

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, Ie bint ’t wel …’ is bij de afbeeldingen 30 en 31 de volgende tekst over de in Deever geboren schilder en fotograaf  Hans Kuiper opgenomen. Zie de bijgaande afbeelding van de betreffende bladzijde uit het genoemde fotoboekje.

30 – Diever – Smederij Albert Kloeze – ± 1914
31 – Diever – Vrouw aan de was – ± 1914
Hans Kuiper maakte vanwege banden met zijn geboortedorp Diever ook enkele schilderijen van onderwerpen uit dit dorp en zijn omgeving. Daarbij gebruikte hij vaak een foto als voorbeeld. Ook de links afgebeelde familiefoto bleek daar geschikt voor te zijn. Voor het maken van deze foto stond zijn toestel opgesteld in de Peperstraat. Daar maakte hij deze unieke foto van de achterkant van de smederij en het huis van Albert Kloeze aan de Hoofdstraat, adres Diever 152.
Links op de foto staat Margje Johanna Eits, de vrouw van Hans Kuiper. Naast haar staat hun dochter Cornelia Johanna. De man is haar verloofde Jan Willem Deuling. De vrouw die in de deur van het achterhuis nieuwsgierig toekijkt is Lammige Santing, de vrouw van Albert Kloeze.
Met deze foto als voorbeeld liet Hans Kuiper zich omstreeks 1914 inspireren tot het afgebeelde schilderij met de naam Vrouw aan de was.
De voorovergebogen vrouw met het witte mutsje is Griet Kuiper. Zij was de oudste zuster van Hans Kuiper en was de tweede vrouw van Willem Huiskes, boer en caféhouder aan de Hoofdstraat, adres Diever 150 (oud Diever 123). Albert Kloeze en Willem Huiskes waren buren. Het café is niet zichtbaar, maar stond links achter de smederij.
Hans Kuiper nam gelukkig de vrijheid om de foto niet precies na te schilderen. Zo plaatste hij rechts op het schilderij de toren van de Hervormde Kerk, als duidelijke aanwijzing dat het hier ging om een Dieverder schilderij.
Het op board geschilderde werkje heeft een breedte van 41 cm en een hoogte van 31 cm. In de catalogus van Hermannus Deuling is Vrouw aan de was onder nummer 204 opgenomen. In die catalogus is onder nummer 518 het doek Gezicht op Diever te vinden. Dit olieverfschilderij is omstreeks 1912 gemaakt. Het schilderij Laantje in Diever is in de genoemde catalogus onder nummer 520 geregistreerd. Ook dit werk is omstreeks 1912 geschilderd.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Hans Kuiper is geboren op 8 juli 1855 in Deever en is overleden op 3 november 1935 in Blesdijke.
De in de Heufdstroate (adres Diever 129) in Deever geboren fotograaf en schilder Hans Kuiper maakte van een aantal onderwerpen uut de gemiente Deever ook een schilderij.
In de catalogus van zijn kleinzoon Hermannus Deuling is het hier afgebeelde schilderij ‘Vrouw aan de was’ onder nummer 204 te vinden.
De door Hans Kuiper gemaakte zwart-wit foto van de achterkant van het woonhuis bij de smederij van Albert Kloeze is afkomstig uit de verzameling van de heer Hermannus Deuling, kleinzoon van Hans Kuiper.
De redactie heeft de kleurenfoto van de achterkant van het woonhuis bij de voormalige smederij van Albert Kloeze staande in de Peperstroate op maandag 3 september 2018 gemaakt.

Abracadabra-287

Abracadabra-288

Posted in Diever, ie bint 't wel ..., Hans Kuiper, Heufdstroate, Kuunst in de gemiente Deever, Peperstroate, Skildereeje | Leave a comment

Plaatje 88 uit Bussink’s album Mijn land – Drenthe

Het boekwerk ‘Bussink’s Album – Mijn land – deel VIII – Drenthe’ is geschreven door G.J. Nijland. Het album is in 1934 uitgegeven door Bussink’s Koekfabriek uit Deventer. Het album was verluchtigd met 100 plaatjes en 2 platen. Bijgaande kleine afbeeldingen tonen de voorkant en de achterkant van plaatje nummer 88. De redactie van het Deevers Archief toont dit verworven prachtige plaatje graag aan de trouwe bezoekers van zijn webstee,
Op de voorkant van het plaatje is de Kleine Peperstroate en het kerkgebouw aan de brink van Deever te zien. En zoals het meestal met getekende onderwerpen uut de gemiente Deever ging, is voor dit plaatje ook een ansichtkaart als voorbeeld gebruikt. Deze ansichtkaart uit 1933 is hier ook afgebeeld. De overtekenaar van de ansichtkaart heeft op zijn tekening de op de ansichtkaart zichtbare mensen en de twee zichtbare houten palen van de electriciteitsvoorziening niet overgetekend. Wel heeft de overtekenaar zijn tekening ingekleurd, bepaald niet slecht gedaan. Of de aan de rechterkant zichtbare schuur van de N.S.B,’er Klaas Marcus Balsma inderdaad met rode pannen was gedekt, dat is bij de redactie niet bekend, maar valt wel te betwijfelen, want de overtekenaar van de ansichtkaart is waarschijnlijk niet in Deever geweest

Abracadabra-1271Abracadabra-1272
Abracadabra-1273

Posted in Ansichtkoate, Deever, Kaarke an de brink, Klaas Marcus Balsma, N.S.B.'er, Peperstroate, Tiekening | Leave a comment

Wee woond’n noast Appie Kiep in de Peperstroate

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 24 november 2014 naar aanleiding van het bericht Wie kent de familie Baaiman uit de Peperstraat nog ?, dat is gepubliceerd in ut Deevers Archief, de volgende reactie van Theo Baaiman, un olde Deeverse. De redactie heeft het bericht van Theo een beetje geredigeerd.

Ik vind het heel leuk om dit te lezen
Vooral die oude klassefoto uit Wittelte.
Ik kan mij nog heel goed herinneren dat ik in de Peperstraat heb gewoond.  Er zijn mij wel wat namen ontschoten, maar ik kan mij toch nog wel een paar herinneren.
Ik weet dat we naast Appie Kiep hebben gewoond.
Ik kom zo nog af en toe nog wel in Diever.
Oh ja, voordat ik het vergeet. Mijn vader was ijscoboer. Hij stond ook heel vaak bij het openluchtspel.
Ik herinner mij ook Jan van de Berg en zijn vrouw Reinderdina Winters nog.
Ik hoop dat ik het aankomende jaar wat vaker mijn oude woonplaats kan gaan opzoeken.
Groeten,
Theo Baaiman

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Theo doelt op het bericht Wie kent de familie Baaiman uit de Peperstraat nog ?, dat in ut Deevers Archief is gepubliceerd.. Theo doelt met de oude klassefoto op een klassefoto van de Wittelter skoele, waar hij en enige broers en zusters ook op staan.
Theo bedoelt gemeente-arbeider Jan van den Berg en zijn vrouw Reinderdina Winters, die aan de Vlasstraat in Deever woonden. Het is de redactie bekend dat zijn broer Appie daar ook vaak kwam.
De familie Baaiman woonde in Deever in het achterste deel van het huis op de hoek van de Peperstraat en de Kleine Peperstraat. De familie Baaiman woonde in Wittelte aan de Wapserveenseweg.

Posted in Alle Deeversen, Peperstroate, Verdwenen object | Leave a comment

Ut hüsie woar mien opa en oepoe hept ewoont

De in Amsterdam wonende, maar in Deever geboren en getogen Jacob (Jaap, Japie) Koning stuurde op 22 mei 2016 de volgende reactie naar ut Deevers Archief. Het betreft een reactie op het bericht De olde kouwe van Oaltie Keuning-Hoaveman. De redactie is Jacob (Jaap, Japie) Koning zeer erkentelijk voor deze reactie. 

Volgens mij wordt het woord ‘kouwe’ hier gebruikt in de denigrerende betekenis van ‘kooi’. Een aanduiding voor een in elkaar getimmerd schuurtje, waarvan het dak lekt en waar de wind doorheen blaast door de kieren tussen de planken.
Het was het huisje waar mijn grootouders hebben gewoond. Ik kwam er als kind vaak.
Het dak lekte niet en de wind kwam niet binnen, maar verder was het behoorlijk primitief. De vloer bestond nog uit leem en stromend water of een pomp was er niet. De laatste jaren woonde mijn grootmoeder daar alleen en ik haalde als jongetje een paar keer per week een grote emmer water bij de buren en zette die dan in een halletje neer, zodat opoe Koning altijd water in huis had.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het woord ‘kouwe’ heeft -voor zover de redactie zich dat kan herinneren- in het Deeverse dialect drie betekenissen, te weten: kooi, huis en snee.
Alleskunner Klaas Kleine (dertien ambachten en absoluut geen twaalf ongelukken) -van nature wel kritisch en een beetje cynisch- heeft het woord ‘kouwe’ hier vast en zeker in de betekenis van ‘huis’ gebruikt. 

Posted in Deever, Deevers, Klaas Kleine, Peperstroate | Leave a comment