De gebraandskilderde Lodewiek en Johanna

In de 100-jarige Sint Andreaskerk op Zorgvliet, an de aandere kaante van de Deeverse bos, bevinden zich in de achtergevel drie gebrandschilderde ramen. Zie afbeelding 5.
Onder in het linker raam is een medaillon met het portret van Lodewijk Guillaume Verwer aangebracht. Zie afbeelding 1.
Onder in het rechter raam is een medaillon met het portret van zijn vrouw Johanna Cornelia Ludovica van Wensen aangebracht. Zie afbeelding 2.
Het is voor de redactie meer dan duidelijk dat de maker van de gebrandschilderde ramen voor het brandschilderen van de twee genoemde medaillons zich in 1924 heeft laten inspireren door de portretfoto’s die fotograaf en kunstschilder Hans Kuiper vóór 1910 van het echtpaar heeft gemaakt. Zie de afbeeldingen 3 en 4.
De redactie verwijst voor meer gegevens naar het bericht Lodewiek en Johanna kiekt oe moar mooi an.
De redactie verwijst voor meer gegevens naar het bericht Op de knee’jn veur Lodewiek en Johanna.
De redactie verwijst voor meer gegevens over Hans Kuiper naar het bericht Aagterkleinseune skref over Hans Kuper.
En het kerkgebouw moet vooral niet worden verward met de parochie, want de Sint Andreasparochie bestond in 1984 al honderd jaar en dus op 1 oktober 2024 al honderd en veertig jaar. Zie het bericht De Sint Andreasparochie bestiet honderd joar.

De redactie ontving op 1 oktober 2024 de volgende bijzonder gewaardeerde reactie van de heer pastoor Koos Tolboom.
Wat betreft de drie gebrandschilderde ramen boven het oude hoogaltaar met daarin de medaillons van de heer Lodewijk Guillaume Verwer en zijn vrouw Johanna Cornelia Ludovika Verwer-Van Wensen:
Wat ik er van weet, is dat de ramen een geschenk zijn van nabestaanden van dit echtpaar, beiden waren toen overigens al overleden, hij in 1910 en zij in 1917. Dit geschenk moest natuurlijk de belangrijke rol die de familie Verwer heeft gespeeld bij de totstandkoming van de rooms-katholieke parochie Wateren/Zorgvlied benadrukken.
Volgens mij was het een wens van de familie om de medaillons in de ramen op te nemen. Het komt niet vaak voor dat in gebrandschilderde ramen medaillons zijn te zien. Vaak zijn de gezichten van de schenkers verwerkt in de afbeeldingen. Hier zijn ze als een soort pasfoto opgenomen.
Deze manier heeft nog wel wat wenkbrauwen doen fronsen op het aartsdiocesaan bureau te Utrecht. Er is met de aartsbisschop gecorrespondeerd over de vraag of het zo wel mocht. Het antwoord: de manier van afbeelden van de heer en mevrouw Verwer is onwenselijk, maar kerkrechtelijk is er niets tegen in te brengen. De sfeer van deze correspondentie is wel dat het aartsbisdom deze manier van afbeelden graag had tegengehouden. Gelukkig is dat niet gelukt !
Overigens is de voormalige parochie Zorgvlied/Wateren met ingang van 1 januari 2016 gefuseerd met de voormalige parochies van Drachten, Gorredijk en Oosterwolde. De nieuwe fusieparochie heeft als patroonheilige de Heilige Clara van Assisi.

Afbeelding 1                                                                      Afbeelding 2

Afbeelding 3 – (Collectie Ton van der Meulen)                 Afbeelding 4 – (Collectie Ton van der Meulen)

Afbeelding 5 – (© Kerkfotografie)

Posted in Kattelieke Kaarke, Lodewijk Guillaume Verwer, Zorgvliet | Leave a comment

Veur un koe mus 10 cent maarktgeld wöd’n betèèlt

In de regionale krant Overijssel van uitgever J. Zeehuizen uit Genemuiden verscheen op 6 mei 1846 het volgende bericht (zie afbeelding 1) over de aanvoer van dieren op de jaarmarkt van 1 mei 1846.

Op de jaarmarkt den 1 jl. te Diever, waren aangebragt 370 paarden, 360 runderen en 50 varkens; de handel was in alles niet bijzonder levendig; voor hetgeen evenwel verkocht is, werden nog al goede prijzen besteed.
Paarden golden van f. 300 tot f. 325; runderen van f. 80 tot f. 120 en varkens van f. 20 tot f. 28.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie weet niet in welk jaar de gemeentelijke marktmeester van de jaarmarkt in Deever het hier afgebeelde ontvangstbewijsje voor betaald marktgeld van f. 0,10 voor 1 rund heeft afgegeven. 
De redactie heeft het vermoeden dat dat zeker niet het jaar 1846 is geweest, want gelet op het kaartje ligt het meer voor de hand dat het ná 1900 is afgegeven. De grote vraag is: in welk jaar ?

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Deevermarkt | Leave a comment

Oaltie Oost’nbrink stuurde un koatie hen lieve Milly

Aaltje Oostenbrink stuurde op 5 november 1921 de hier afgebeelde ansichtkaart naar haar vriendin Milly Ziemann, Ullmannstrasse 55 in Wenen in Oostenrijk. De grote vraag is natuurlijk: wie was Milly Ziemann ?
Aaltje Oostenbrink is geboren op 30 oktober 1857 in Vledder. Zij is overleden op 15 mei 1928 in Deever. Zij was niet getrouwd. Zij is een dochter van Roelof Oostenbrink en Wijntje Haveman. Zij was een zuster van Jantien Oostenbrink, die met boer Jacob van Goor trouwde en in Wapse woonde. Boekhandelaar en drukker Roelof (Roef) van Goor uut de Kruusstroate in Deever was een zoon van Jacob van Goor en Jantien Oostenbrink. Aaltje Oostenbrink was dus een tante van Roelof (Roef) van Goor uut de Kruusstroate in Deever.

Aaltje Oostenbrink schreef in een prachtig handschrift op de achterkant van de ansichtkaart de volgende tekst:
Lieve Milly,
Ik heb uw kaart in gezondheid ontvangen.
Daarvoor mijn hartelijke dank.
’t Is hier alles nog wel.
Wees gegroet van uw vriendin,
Aaltje Oostenbrink

De foto voor de beeldzijde van de hier afgebeelde ansichtkaart is gemaakt door C. van de Zijl. De reizende fotograaf C. v. d. Zijl uit Amsterdam maakte in heel Nederland foto’s van onder meer dorpsgezichten, die als ansichtkaart zijn uitgegeven. De hier afgebeelde kaart is in 1919 uitgegeven en was te koop in de winkel van Hendrik Pook an de Kruusstroate in Deever. De redactie van ut Deevers Archief is tot nu toe slechts bekend met één uitgave van deze ansichtkaart.

De redactie verwijst de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief voor enige aanvullende gegevens bij de hier afgebeelde ansichtkaart naar het bericht Bee ut winkeltie van Jan ter Heide an de Heufdstroate.

De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto (afbeelding 3) gemaakt op donderdag 22 november 2019, ten tijde van de uitvoering van het enorme overbodige belastinggeldverslindende herbestratingsproject van de straten in het oude Deever met de projectnaam Deever op Dreef van de Hoge Dametjes En Heertjes Van De Voorkant Van Het Keiharde Gebakken Klinkertjes Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Posted in Ansichtkoate, Heufdstroate | Leave a comment

Foto’s en vuhèl’n van ut boer’nlee’m usögt

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van het boerenwerk en het boerenleven van vrogger in de gemiente Deever. De redactie van ut Deevers Archief publiceert bijzonder graag verhalen over het boerenwerk en het boerenleven van vrogger in de gemiente Deever.
Zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief die in het bezit zijn van foto’s van het boerenwerk en het boerenleven -ploegen, maaien, zaaien, hooien, melken, dorsen, melkbussen borstelen, koestal schoonmaken, hond voor de melkkar, de eerste tractor, opoe met het oorijzer, in huis genomen foto’s, enzovoort, enzovoort- worden vriendelijk verzocht deze te scannen of te laten scannen en deze met verhalen naar ut Deevers Archief te sturen.
De redactie is de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief bij voorbaat zeer erkentelijk en zal deze foto’s zeker tonen in ut Deevers Archief.

Abracadabra-1275

Posted in Ansichtkoate, Boer'nlee'm, Boerdereeje, Landbouw | Leave a comment

Ie gunt mee die koate toch wè ?! 

De redactie van ut Deevers Archief laat de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief bijzonder graag mooie afbeeldingen van objecten an de Deeverbrogge zien. In dit bericht betreft het een afbeelding van een op 20 september 1918 verstuurde ansichtkaart met de navolgende tekst in de schrijfruimte. Op de afgebeelde ansichtkaart is een van de stoombootjes (de Assen I of de Assen II) veur de löswal bee ut logement van de weduwe van Sjoert Benthem an de Deeverbrogge te zien.

Mejuffrouw S. Bruinenberg, Stationsdwarsstraat N° 1 te Assen
Harskamp, 20 september 1918
Beste vriendin,
Even een kaartje voor je alleen hoor !
Goed overgekomen en een voorspoedige reis gehad naar ’t kamp. Wel bedankt voor ’t kiekje ’t geen F. me gegeven heeft. ‘k Zal jullie gauw eens een van me sturen, maar eerst tractement beuren. Later iets meer.
Vooreerst de Hartelijke Groeten van je vriend,
H. Schoenmaker

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief

Op het internet zijn zo nu en dan erg oude ansichtkaarten met beelden van de Deeverse brogge en de Deeverse sluus te koop. De hier afgebeelde ansichtkaart is een echte, unieke, enige, dus zeldzame, originele, gelopen, ansichtkaart, dus voorzien van een poststempel. Dus origineler en echter kan je een exemplaar van deze ansichtkaart niet kopen. Want bij een ongelopen, dus niet van een poststempel voorzien, exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart, weet je als verzamelaar maar nooit of dat een echt exemplaar is of dat het een nagemaakt exemplaar is.

De hier afgebeelde ansichtkaart is een echt ‘must-have’ exemplaar. De redactie heeft deze ansichtkaart eerlijk en oprecht voor een fors bedrag bij opbod gekocht. De redactie moest daarbij opbieden tegen een verzamelaartje van ansichtkaarten uit de gemeente Diever. Dat verzamelaartje bleek deze ansichtkaart nog niet in zijn verzameling te hebben en vond daarom dat de redactie maar moest stoppen met bieden om hem die ansichtkaart te gunnen.
Want ut
peepertie jaankte: Ie gunt mee die koate toch wè ?! Ie gunt mee die koate toch wè ?!
Toen dat niet gebeurde, toen de redactie die ansichtkaart niet met geschwinde spoed en in gestrekte draf en nederig met de pet in de hand aan hem had gegund, toen ontstak hij in woede, toen raakte hij volledig van de kook, toen raakte hij volledig overstuur, toen wilde hij de redactie nooit meer zien, toen kreeg de redactie een rottrap onder zijn kont, toen mocht de redactie nooit meer bij hem langs komen. Hoe grof en onbeschoft kan je zijn ?

In ut Deevers Archief zijn in de bibliotheek met afbeeldingen uut de gemiente Deever enige afbeeldingen van ansichtkaarten aanwezig, waarop het stoombootje Assen I of Assen II van de Drentse Stoomboot Maatschappij an de Deeverbrogge is te zien. Deze zijn te vinden in het bericht  De stoomboot bee Sjoert Benthem an de Brogge. Op de drie in dat bericht getoonde ansichtkaarten is de vaarroute van het stoombootje van Assen naar Meppel.

Op de hier afgebeelde ansichtkaart is de vaarroute van het stoombootje van Möppel naar Assen. De zwarte pluim rook uit de schoorsteen van het stoombootje, de vele mensen en de vele goederen op het dek van het stoombootje laten zien dat het stoombootje op het punt staat te vertrekken naar Möppel. Met Veerkade Dieverbrug wordt bedoeld de löswal bee ut logement van de weduwe van Sjoert Benthem an de Deeverbrogge.

Het is toch wel jammer dat een afbeelding van deze ansichtkaart niet is te bewonderen in het onvolprezen papieren ‘must have’ boek An de Brogge van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.
In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk Dieverbrug op bladzijde 312 wel een, maar nogal bijgesneden, afbeelding van een exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart opgenomen. De redactie merkt wel op dat in het genoemde Magnum Opus heel veel afbeeldingen van foto’s, ansichtkaarten en zo voort nodeloos zijn bijgesneden. De lezer van dit boek wordt op die manier veel kijkplezier onthouden.

Afbeelding 1
De hier afgebeelde werkelijk unieke ansichtkaart (een echt topstuk) is toch maar weer een mooi fragmentje uit het verre scheepvaartverleden an de Deeverbrogge. 

Posted in An de Deeverbrogge, Ansichtkoate, Löswal, Topstuk, Verdwenen object | Leave a comment

De kaarke an de brink van Diverde

Cornelis van Noorde (1731-1795) heeft deze tekening van de Kerk te Diverde gemaakt in 1756. Zie afbeelding 1. De afmetingen van de tekening zijn 13,0 x 19,4 cm. De originele tekening bevindt zich in de prentencollectie van de Universiteitsbibliotheek van Leiden.
De redactie van ut Deevers Archief verwijst voor meer gegevens volledigheidshalve naar het bericht De kaarke an de brink van Deever in 1756.
De hier afgebeelde tekening van de Kerk te Diverde is als voorbeeld gebruikt voor het maken van enige kitschwerken.
In afbeelding 2 is een gebrandschilderd ruitje in één van de glas in lood ramen in de voorgevel van het zo genoemde schultehuis aan de brink van Deever te zien. Tijdens de zo genoemde ‘restauratie’ in de dertiger jaren van de vorige eeuw vonden de ‘restaurateurs’ het wel leuk de ramen in de voorgevel van het zo genoemde schultehuis op te pimpen met glas in lood ramen met nep gebrandschilderde ruitjes.
In afbeelding 3 is een gebrandschilderd (?) glas in een glas in lood raampje te zien. Het is kennelijk de bedoeling dit voorwerp als raamversiering te gebruiken. De grote vraag is natuurlijk of dit een uniek exemplaar is of dat van dit voorwerp meer dan één exemplaar is gemaakt ? De redactie heeft het vermoeden dat dit een industrieel geproduceerd kitschwerk is. De andere grote vragen zijn natuurlijk welke neringdoende in Deever deze raamversiering verkocht en in welke periode ?

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Posted in Deeverse prullaria, Kaarke an de brink, Kitsch in de gemiente Deever | Leave a comment

Ome Kees hef Deever opeskeept mit un cultuurzolder

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van vrijdag 30 oktober 1964 verscheen het volgende artikel over de problematische concurrentievervalsende cultuurzolder van ome Kees in het gemeentehuis aan de brink van Deever.

Rumoer rond Dieverder cultuurzolder

Café- en zaalhouders zijn boos op gemeentebestuur
“Het is broodroof, meneer. En anders niet. Mensen die eerst bij ons kwamen, zitten nu op de Cultuurzolder. Vraagt u het maar aan de andere caféhouders. Wij worden gedupeerd door oneerlijke concurrentie”. De caféhouders, tevens zaalhouders, in Diever zijn kwaad op burgemeester J.C. Meyboom. Ze zeggen dat die zich tegenover hen schuldig maakt aan broodroof. Het is een groot woord, maar de drie caféhouders die wij over deze zaak spraken verklaarden onafhankelijk van elkaar hetzelfde.

De ernstigste klachten kwamen wel van de caféhouders L. Benthem en K. Doorten. “Als het op deze manier doorgaat zullen wij over enkele jaren de verliezen niet meer kunnen dragen”, was de mening van de heer Doorten. “Ons bedrijf wordt opgeofferd aan plannen en fantasieën van mensen die hun hoofd vol hebben met zaken over het toerisme en recreatie. Maar toeristen zijn hier maar één maand in het jaar, daar kunnen we lang niet genoeg aan verdienen”.
De heer C. Vierhoven, eigenaar van een pension, is het met zijn collega’s eens. “Ik heb er zelf niet zo veel last van. Bij mij is het voornamelijk seizoenswerk. Ik moet het voor een zeer groot deel hebben van toeristen. Maar ik vind het niet eerlijk wat er gedaan wordt tegenover mijn collega’s. Hun klanten worden bij hen weggehaald met mooiklinkende praatjes en daar zijn de café- en zaalhouders de dupe van. Er wordt broodroof op hen gepleegd. Daar ben ik van overtuigd”, zo zei hij. “Heel het dorp weet ervan” zeggen de drie ondervraagden. De heer Vierhoven zegt hierover: “Als u iemand uit het dorp ophaalt die het met de burgemeester eens is, krijgt u van mij honderd gulden.”

De oorzaak van de heftige uitvallen is de inrichting van de Cultuurzolder na de bouw van het gemeentehuis in 1957. Deze zolder is een zeer smaakvol ingerichte ruimte die veel mogelijkheden biedt. Maar, vinden de café-eigenaren, het moet niet té ver gaan. “Als er op de cultuurzolder gebeurtenissen plaats vinden waar de gemeente mee te maken, dan kunnen wij moeilijk bezwaar maken. Maar zoals het nu gaat…. Al direct na de ingebruikneming begon het. Niet alleen werd de ruimte gebruikt voor bijeenkomsten van de brandweer en de gemeenteraad, maar er werden ook recepties gehouden van mensen die in gemeentedienst waren, terwijl er dikwijls een groot aantal genodigden koffie komen drinken. Voor ons zijn dat stroppen”, zeggen de caféhouders. “De tijden zijn voor ons toch al niet zo best. Alle gebeurtenissen die onze neus voorbij gaan zijn stroppen. Dat vinden wij broodroof. Om een voorbeeld te noemen: De schaakclub, die jaren bij Doorten heeft gespeeld, werd door burgemeester Meijboom naar de Cultuurzolder gehaald. Soms komen er bussen met mensen op de Brink. Vroeger kwamen de mensen dan bij ons om in ieder geval koffie te drinken, maar het gebeurt vaak genoeg dat ze naar de Cultuurzolder gaan. De koffie kost daar maar een paar dubbeltjes. Daar kunnen wij nooit tegen concurreren. Het gaat allemaal om mooie ideeën. Diever is een gemeente met veel recreatieterrein. Er moet een hotel komen dat op toeristen is ingesteld en dus moeten wij maar omschakelen. Als wij dat niet doen dan worden we op allerlei manieren dwarsgezeten. Alleen als het gaat om reclame voor de gemeente dan zijn we goed genoeg. Een paar jaar geleden werden we opgebeld door de gemeentesecretaris de heer J. Boesjes (tevens secretaris van de VVV). Hij vroeg ons of we een gratis koffiemaaltijd wilden aanbieden aan een aantal functionarissen van de provinciale VVV uit Assen. Dat was zo goed voor de reclame van de gemeente. We hebben het alle drie geweigerd. Ons geld voor de neus weghalen en dan nog vragen of we maar iets voor ze willen doen dat ons geld kost. Dat gaat toch te ver”. Dit is de mening van de heren Benthem, Doorten en Vierhoven.

Caféhouder Benthem: “Wij moeten toch verdienen ?”
De heer L. Benthem, eigenaar van hotel ‘Brinkzicht’, wond er geen doekjes om. “Mensen die vroeger hier kwamen, gaan nu naar de cultuurzolder. Alles wat zij dáár verteren wordt ons door de neus geboord. Het is toch niet eerlijk dat gemeentefunctionarissen klanten bij ons weghalen ?”.
Zijn vrouw die zeer heftig tegen de huidige gang van zaken gekant is, valt hem bij. “Ik heb de burgemeester gevraagd: Waarom doet u dit toch ?”, zegt ze. Hij zei: “Het is uniek”. Ik heb toen geantwoord: “Is dat het enige ?” “Ja”, zei hij.
“Maar wij kunnen toch niet voortdurend schade lijden, omdat de burgemeester die cultuurzolder nu toevallig uniek vindt ? Wij moeten ons brood verdienen. Niet door de toeristen, want die zijn hier op zijn hoogst twee maanden. Wij moeten het hebben van feestavonden, recepties, verenigingen en vaste klanten. Wij kunnen het billijken als er op de cultuurzolder evenementen plaatsvinden die betrekking hebben op gemeentezaken. Ik ben lid van de brandweer en ik ga voor bijeenkomsten ook naar de cultuurzolder. Maar wat van ons is moet van ons blijven.”, vervolgt de heer Benthem. “En dan moet de gemeentesecretaris ook niet aankomen met de vraag of we een gratis koffiemaaltijd kunnen aanbieden aan VVV-mensen. Want reclame of niet, wij moeten geld verdienen. Ik heb toen geweigerd en gezegd dat ze nu ook maar naar de cultuurzolder moeten gaan. En dat hebben ze gedaan.”

Pensionhouder Vierhoven: “Collega’s hebben gelijk”
“Iedere caféhouder heeft een strop door de cultuurzolder. Ik vind het schandalig dat de burgemeester en de secretaris deze café- en zaalhouders ten achter stellen door grote gezelschappen op de cultuurzolder te ontvangen. Ik persoonlijk heb van deze ‘acties’ weinig last, omdat mijn bedrijf al sterk op het toerisme is ingesteld.” Dit vertelde een bewogen heer Vierhoven, die wegens ziekte het bed moest houden. “Ik heb geweigerd de VVV-functionarissen te ontvangen, omdat ik begrip heb voor het standpunt van mijn collega’s en me solidair met hen verklaar. Dat de heer Boesjes, die mij destijds over deze koffietafel opbelde mij na mijn weigering de woorden toeriep: “Daar zul je goed scha van hebben”, vind ik ronduit een belediging.”, aldus de heer Vierhoven.

Caféhouder Doorten: “Op deze manier ga ik kapot”
Zijn collega de heer K. Doorten zei in hetzelfde schuitje te zitten. “Ook ik heb last van de voorkeur van de burgemeester voor de cultuurzolder, al zit ik dan niet vlak bij het gemeentehuis. Het wordt ons hoe langer hoe moeilijker gemaakt. De schaakclub ben ik kwijt. Die mensen drinken nu voor een paar dubbeltjes koffie op de cultuurzolder, terwijl ze bij mij toch ook maar weinig hoeven te betalen. Recepties en andere bijeenkomsten die daar worden gehouden ben ik ook kwijt. Dat telt aardig op. Temeer daar ik ook op andere manieren nogal wat geld derf. De markt is verdwenen. Het waren er zes per jaar, nu is er niets meer. De gemeente heeft het langzaam afgeknepen. Het dansen wordt hier de laatste tijd tegengegaan. Vroeger had ik nooit last, maar tegenwoordig regelmatig. De burgemeester en de gemeentesecretaris willen het niet meer. Het mag nog wel, maar dan moet er cabaret bij zijn, zei de burgemeester een keer tegen mij. Het wordt voor mij steeds moeilijker een vergunning te krijgen. Ik zal u een voorbeeld geven. Een paar jaar geleden vroeg ik een vergunning voor dansen op zondag. Dat moet aangevraagd worden bij de burgemeester zelf. Deze zei dat er vrijdagavond een bijeenkomst was van Staatspensioen en dat we elkaar in de weg zouden zitten. Maar hij zou het bestuur van Staatspensioen vragen hoe het erover dacht. Later zei hij dat het ertegen was. Bij navraag bleek dat hij nooit bij bestuursleden is geweest. “Ik heb mensen van de straat om hun mening gevraagd”, zei hij later. “Voor mij was het in ieder geval al veel te laat om nog voor muziek en advertenties te zorgen. Op deze manier ga ik kapot.”, aldus de heer Doorten.

Gemeentesecretaris Boesjes: “Pure fantasie”
“Alles wat de heer Doorten zegt over het moedwillig laten verdwijnen van de markt in Diever berust op pure fantasie”, zegt de heer Boesjes, gemeentesecretaris en secretaris van de plaatselijke VVV. “We hebben voor duizenden gulden geadverteerd om de markt in stand te houden. Het bleek echter vergeefs. Er bestond geen animo voor.”
“De mededeling van de heer Vierhoven dat het gemeentebestuur vijftig mille heeft klaarliggen als subsidie voor een groot hotel is een leugen”, zo verteld een verontwaardigde heer Boesjes. “We willen wel een groot hotel met moderne accommodatie, wat in Diever ten enenmale ontbreekt, maar van subsidie heb ik nog nooit gehoord. De VVV-lunch is afgeketst bij de verschillende horeca-bedrijven, terwijl ik het zuiver zag als een reclame.”, aldus de heer Boesjes.

Burgemeester Meyboom: “Overschakelen op recreatie”
“De horecabedrijven in Diever zullen in hun eigen belang moeten overschakelen op een meer toeristische basis. Alleen dan hebben zij bestaanszekerheid. De idee van dorpskroeg moeten de verschillende eigenaren laten varen.”. Dit zei burgemeester J.C. Meyboom van Diever in zijn smaakvolle burgemeesterskamer in het fraaie raadhuis. “Ik ben van mening”, zo ging hij verder, “dat niet alle hotelhouders in Diever voor hun taak berekend zijn. Als ze zeggen dat het gemeentebestuur de klanten voor hen weghaalt, dan kan ik hen daarin niet helemaal ongelijk geven. Ze moeten echter bedenken, dat we in een overgangstijd leven, waarin vooral het toerisme een uitermate grote plaats inneemt. Wat het bezoek aan de cultuurzolder betreft, primair stellen wij, het gemeentebestuur van Diever, dat de verenigingen en gezelschappen een cultureel doel voor ogen moeten hebben. Ik geloof wel dat de schaakclub, die hier wekelijks wedstrijden houdt, een grensgeval is, maar in Diever is nergens een rustige plaats te vinden die voor het beoefenen van de schaaksport nu eenmaal noodzakelijk is. Aan de achttien personen die lid zijn zullen de zaaleigenaren overigens nog geen droog brood kunnen verdienen. Het is geenszins mijn bedoeling om de toeristen allemaal naar de cultuurzolder te halen en zodoende uit de cafés te weren. Maar wanneer ik belangrijke personen ontvang en hen de zolder met de expositieruimte laat zien, dan weet ik dat dat meer indruk maakt, dan wanneer ik de mensen naar een plaatselijk horecabedrijf breng. De bezoekers moeten gaan denken: Diever…. o ja, dat prachtige dorp met die unieke cultuurzolder”. “Die zolder doet het hem, snapt u ?”, zo vertelde hij ons.
Ook wij hadden het genoegen door de burgemeester rondgeleid te worden door het prachtige gemeentehuis dan in juni 1957 tot stand kwam. De cultuurzolder biedt plaats aan 125 personen. De koffie wordt tegen buurthuisprijs verkocht. Hiermee worden de onvermijdelijke onkosten bestreden.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief.
Burgemeester J.C. Meyboom is burgemeester Jan Cornelis Meiboom. Hij is geboren op 9 april 1910 in Oldemarkt. Hij is overleden op 11 februari 1982 in Bilthoven. Hij werd in de Deeverse volksmond altijd ome Kees genoemd.
J. Boesjes is gemeentesecretaris Jan Boesjes. Die gedroeg zich niet als een dienende gemeenteambtenaar, maar meende zich als slippedrager van ome Kees ook met de dorpse cultuurzolderproblemen te kunnen bemoeien. Waar haalde hij die hondsbrutaliteit vandaan ?
L. Benthem is Lambertus (Bart) Benthem. Hij en zijn vrouw Jantje (Jannie) Strampel waren in 1964 de uitbaters van café Brinkzicht an de brink van Deever. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
K. Doorten is Klaas Doorten. Hij is geboren op 7 september 1912. Hij is overleden op 23 augustus 1983. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij en zijn vrouw Alberdina Slagter waren in 1964 de uitbaters van Café Centrum an de Kruusstroate in Deever.
C. Vierhoven is Kornelis Vierhoven. Hij is geboren op 11 februari 1915. Hij is overleden op 10 februari 1972. Hij en zijn vrouw Grietje Enting waren in 1964 de uitbaters van pension Vierhoven (paviljoen Berkenheuvel) an de Bosweg bee Deever. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Het opnemen in het ontwerp van een door ome Kees zo gewilde en zo genoemde cultuurzolder in het in 1957 in gebruik genomen gemeentehuis aan de brink van Deever was natuurlijk een politieke blunderbeslissing van de eerste orde. Het was de megalomane burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) gelukt bij de raad van de gemiente Deever zijn programma van eisen voor een niet Dievers aandoend gemeentehuis door de strot te duwen.
Zonder deze door ome Kees zo gewilde en zo genoemde cultuurzolder, een volstrekt overbodige gemeentelijke concurrent van de private Deeverse horeca-ondernemers was een tweede verdieping op het gemeentehuis niet nodig geweest. Dan had de architect van het gemeentehuis een wél bij de brink van Deever passend ontwerp kunnen maken.

Afbeelding 1
Gemeentehuis aan de brink van Deever. Met op de tweede verdieping de cultuurzolder van ome Kees.

Afbeelding 2
Lambertus (Bart) Benthem en Jantje (Jannie) Strampel voor hun hotel Brinkzicht.

Afbeelding 3
Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (ome Kees)

Afbeelding 4
Klaas Doorten

Posted in Café Brinkzicht, Café Centrum, Gemiente Deever, Paviljoen Berkenheuvel, Toeristenindustrie | Leave a comment

Bee ut winkeltie van Jan ter Heide an de Heufdstroate

Drukkerij en Boekhandel Roelof (Roef) van Goor an de Kruusstroate in Deever heeft het boek De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld in januari 1975 uitgegeven. De Deeverse boerenzoon Arend Mulder is de schrjjver/samensteller van dit boek. In het boek is op bladzijde 89 is een afbeelding van een ansichtkaart uit 1919 te zien. Onder de afgebeelde ansichtkaart staat de volgende tekst.

Hoofdstraat
De Hoofdstraat van Diever loopt vanaf deze driesprong richting Dieverbrug.
Op de voorgrond rechts zien wij de kruidenierswinkel van schilder Jan ter Heide.
Daarachter het huis van kleermaker Roelof van Kampen en op de achtergrond, duidelijk uitkomend, de boerderij van Jan Manden, later bewoond door z’n schoonzoon Dirk Vording.
Vooraan links, onder de bomen, de boerderij van de heer Harm Hessels, boer en vele jaren wethouder der gemeente Diever.
Bij Jan ter Heide kwam elke jaarmarkt juwelier Hemmes uit Assen om oorijzers, horloges en verdere sieraden te verkopen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Kruidenier en schilder Jan ter Heide is geboren op 13 mei 1864 in Havelte. Hij is overleden op 27 oktober 1941 in Assen. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij trouwde met Wilhelmina (Mina) Merk. Zij is geboren op 5 januari 1863 in Zuidlaren. Zij is overleden op 13 april 1940 an de Deeverbrogge. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Kleermaker Roelof van Kampen is geboren op 24 september 1863. Hij is overleden op 21 mei 1933. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Boer Jan Manden is geboren in Steenwijkerwold. Hij is overleden op 3 maart 1920 op zeven en zestig jarige leeftijd in Deever. Hij was getrouwd met Roeloffien Timmerman. De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van Jan Manden.
Boer Derk Vording is geboren op 12 december 1885. Hij is overleden op 2 augustus 1959 in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij was getrouwd met Barta Henderika Manden.
Juwelier Hemmo Hemmes is geboren op 15 oktober 1858 in Assen. Hij is overleden op 7 september 1932 in Assen.
De redactie verzoekt de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief aanvullende gegevens van de vermelde personen aan te leveren. 

Posted in Heufdstroate, Publicatie | Leave a comment

Un ansichtkoate van de firma Klaas Hielkema

De firma K. Hielkema, Dorpsstraat 26, Zorgvlied verkocht de hier afgebeelde kleuren ansichtkaart. Het is een zogenaamde vijfluiks ansichtkaart. Op zo’n ansichtkaart is niet één foto te zien, maar wel vijf. Van Leer’s Fotodrukindustrie in Amsterdam gaf deze kaart in juni 1986 uit. Het pand waarin de firma K. Hielkema was gevestigd, is op de foto links onder op de ansichtkaart te zien. Vanaf links gezien gaat het om het derde pand. Dit pand is ook te zien op afbeelding 3.
Gerrit Hielkema is geboren op 25 april 1928 en is overleden op 22 november 1987. Wemke Wilhelmina (Willy) Maria Bos is geboren op 9 maart 1930 op Zorgvlied en is overleden op 11 december 2019 in Deever. Gerrit Hielkema trouwde in 1949 met Willy Bos. Hun enige zoon Klaas Hielkema is geboren op 22 juni 1949 en is overleden op 14 januari 1987.
De naam firma K. Hielkema op de achterkant van de ansichtkaart uit 1986 doet vermoeden dat zoon Klaas Hielkema de beoogde opvolger was in het ‘bedrijf’ van zijn ouders Gerrit Hielkema en Willy Bos. Het heeft niet zo mogen zijn.

Mevrouw Janneke Hielkema stuurde op 18 september 2024 de volgende zeer gewaardeerde reactie naar ut Deevers Archief.
Mijn broer Klaas Hielkema heeft vanaf 1979 met zijn vrouw Margje het huis aan de Dorpsstraat 26 overgenomen van onze ouders. Margje runde de winkel. Ook verhuurden ze toen de twee zomerhuisjes die op het erf stonden. Mijn vader Gerrit bleef het postkantoor doen, dat ook in het huis zat.
Toen mijn broer overleden was heeft mijn schoonzus nog een tijd de winkel voortgezet. Uiteindelijk is ze naar Dwingeloo verhuist. Ik kan me niet herinneren in welk jaar dat was. Dat zou ik aan mijn zussen kunnen vragen, of in oude agenda’s terug zoeken. Wie er nu in de winkel woont weet ik ook niet. Vorig jaar stond het een tijd te koop.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3
Bericht in het periodiek Da’s Mooi van 25 november 2014

Posted in Dorpsstroate, Neringdoende, Zorgvliet | Leave a comment

Un snikke bee ut café-losement van Sjoert Bemthem

Onderwijzers C. van Welzen uut Deever stuurde bijgaand afgebeelde ansichtkaart op 12 augustus 1905 naar mejuffrouw D. Ofeigssen, Wagenaarstraat 72 in Amsterdam.
Boekhandel Hendrik ten Brink in Meppel was de uitgever van deze ansichtkaart. De kaart was te koop in het café-logement van Sjoert Benthem an de Deeverbrogge.
De redactie van ut Deevers Archief is tot nu toe bekend met twee uitgaven van deze kaart.
Op een uitgave staat op de beeldkant van de kaart linksonder de tekst ‘DIEVERBRUG, Café Benthem’.
Op een andere uitgave staat op de beeldkant van de kaart de tekst ‘Dieverbrug’ linksonder en de tekst ‘Café Benthem’ rechtsonder. En linksonder staat in kleine letters de tekst ‘Uitg. H. ten Brink, Meppel (4241) (Nadruk verboden)’. Zie de bijgaand afgebeelde ansichtkaart.
Als een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief bekend is met nog een andere uitgave van de hier afgebeelde ansichtkaart, dan verneemt de redactie dat bijzonder graag.
De redactie is de bezitter van bijgaand afgebeelde ansichtkaart, gelukkig een gelopen exemplaar, dus voorzien van postzegel en poststempel. Want je zal maar de trotse bezitter van een ongelopen exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart zijn en niet weten of het een originele kaart uit een plotseling na 100 jaar opgedoken voorraadje is of een nagemaakt nepexemplaar is.
De redactie weet uit eigen waarneming en ervaring dat de hier afgebeelde ansichtkaart ook aanwezig was in de verzameling van wijlen Klaas Vording en in de verzameling van wijlen Jans Roelof Tabak. De grote vraag is natuurlijk waar deze kaarten zijn gebleven ?

Op de hier afgebeelde ansichtkaart is de situatie bij café-logement Sjoert Benthem an de Deeverbrogge in 1905 te zien. Bij de schuur staat een kar op de loswal. Voor de loswal ligt een snikke. Een zeilend vrachtschip passeert de draaibrug. De maker van de foto voor de ansichtkaart stond aan de Dwingeler kant van de vaart.


Posted in An de Deeverbrogge, Ansichtkoate, Snikke | Leave a comment

Un 110 joar olde foto van ut vuwèèrloosde Kastiel

In het bevolkingsregister van de gemiente Deever zijn op 13 oktober 1919 ingeschreven het echtpaar Friedrich Wilhelm Ackermann en Luise Henriette Frederike Hahne en de kinderen Berendina Berta Louise Wilhelmina Ackermann en Martin Wilhelm Robert Ackermann. Zie afbeelding 3.

Friedrich Wilhelm Ackermann is geboren op 30 mei 1888 in Sloten (thans Amsterdam). Hij is op 9 december 1969 overleden in de stad Groningen.
Luise Henriëtte Frederike Hahne is geboren op 7 maart 1886 in Neuhückeswagen (kreis Lennep). Zij is op 17 december 1936 overleden op Zorgvliet (an de aandere kaante van de Deeverse bos). Zij is nog een tijdje begraven geweest bij het landhuis Castra Vetera ! Zij is daarna begraven op de kaarkhof van Zorgvliet.
Kraamverpleegster Berendina Berta Louise Wilhelmina Ackermann is geboren op 3 mei 1914 in Sloten (thans Amsterdam). Zij is overleden op 19 juni 1947 in de stad Groningen. Zij is bij haar moeder begraven op de kaarkhof van Zorgvliet.
Martin Wilhelm Robert Ackermann is geboren op 7 oktober 1916 in Sloten (thans Amsterdam). Hij is overleden op 21 juni 2000 in Zweeloo. Hij is begraven op de kaarkhof van Zweel. Zie zijn grafsteen. Hij was boswachter. De redactie van ut Deevers Archief  heeft hem in 1998 bezocht en hem geïnterviewd over Castra Vetera, maar is er steeds nog niet toe gekomen dit digitaal opgenomen interview in een bericht uit te werken.

Het gezin Ackermann ging wonen in het verwaarloosde landhuis Zorgvliet, dat vanaf 1912 leeg had gestaan. Aan Friedrich Wilhelm Ackermann en Luise Henriëtte Frederike Hahne valt de grote eer te beurt de naam van het landhuis te hebben veranderd in Castra Vetera ! Maar het landhuis bleef in de volksmond gewoon ut Kastiel genoemd worden. Op 13 oktober 1919 was volgens het bevolkingsregister van de gemiente Deever het adres van het landhuis Wateren 50. Dat was wellicht een vergissing. Het landhuis had volgens het bevolkingsregister van de gemiente Deever tot de afbraak in 1939 het adres Zorgvliet 65.

De grote vragen zijn natuurlijk wanneer de hier afgebeelde zwart-wit foto (zie afbeelding 1) is gemaakt, wie de maker is van deze foto en wie in het bezit is van een exemplaar van deze foto.
Wellicht is de foto gemaakt vóór 13 februari 1919, want het landhuis ziet er verwaarloosd uit. En voor de ramen hangen geen gordijnen. Het zou kunnen dat op de foto arbeiders van Bossch-Exploitatie Gebroeders Buitenhuis & Pleij staan ?
Of is de foto wellicht ná 13 februari 1919 gemaakt ? Was de man die bij het paard staat Friedrich Wilhelm Ackermann ? Was de vrouw midden op de voorgrond Luise Henriëtte Frederike Hahne ? Waren de arbeiders bezig met het opknappen van het landhuis en de tuin en het park bij het landhuis ?

De hier afgebeelde zwart-wit foto is ook te zien op één van de tien panelen van het openluchtmuseumpje in het Tied-Zat-park aan de Dorpsstraat op Zorgvliet, waarop kort maar krachtig de geschiedenis van Zorgvlied/Wateren/Oude Willem is beschreven. Zie afbeelding 4.

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant van 21 oktober 1924 verscheen een kort bericht (zie afbeelding 2) waarin melding wordt gemaakt van de verkoop van het blijkbaar op 13 oktober 1919 nog aanwezige pijporgel in het landhuis Castra Vetera aan het protestants kerkbestuur in Beilen. Dat pijporgel moet in de rooms katholieke huiskapel van de familie Lodewijk Guillaume Verwer hebben gestaan en bij het vertrek van de familie Verwer daar zijn achtergelaten.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op vrijdag 12 juli 1924.

Posted in Castra Vetera, Landgoed Zorgvliet, Zorgvliet | Leave a comment

Bee ut café-losement van Roef Seinen

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag mooie oude beelden van het dorp Deever aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. In dit bericht is een afbeelding van een sepiakleurige prentbriefkaart uit 1904 te zien. Het is een topstuk. Ut is Deevers fotografies aarfgood. Deze prentbriefkaart heeft als titel ‘Diever. Café Seinen’. De prentbriefkaart is uitgegeven door H. ten Brink in Möppel.

Het hier getoonde sepiakleurige straatbeeld bij het café-logement van Roelof (Roef) Seinen an de Heufdstroate van Deever is de prent (afbeelding 1) van een prentbriefkaart, die op 12 november 1904 in Meppel en in Rotterdam van een poststempel voorzien. De prentbriefkaart is verstuurd naar Jongejuffrouw A.C.D. van der Kamp, Delftschestraat 81, Rotterdam.
In 1904 mocht de adreskant (afbeelding 2) van een prentbriefkaart nog niet worden beschreven, daarom liet de uitgever van de prentbriefkaart onder de prent enige schrijfruimte vrij, die uiteraard bijna altijd werd benut.
De met inkt geschreven tekst onder de prent van deze prentbriefkaart luidt als volgt:
11 november 1904,
Lieve Ans,
Wanneer ik niet word opgehouden, kom ik 5.32 station Maas.
Laat Ma dus met het diner er op rekenen.
Wees met Ma en zus gegroet van je vader.

De zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief worden voor meer informatie verwezen naar de berichten:
Ut café-losement van Roef Seinen op un klenderblad;
De Heufdstroate bee ut café-losement van Roef Seinen.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Ansichtkoate, Cafe-Logement Roelof Seinen, Heufdstroate, Topstuk | Leave a comment

Ut café-losement van Roef Seinen op un klenderblad

De redactie van ut Deevers Archief heeft voor de kalenderjaren 2003, 2004, 2005, 2006, 2007 en 2008 een zo nodig zo genoemde ‘historische kalender’ gemaakt voor de zeer gewaardeerde toen nog vele leden van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Deever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. De redactie heeft in de kalender voor het jaar 2003 aandacht besteed aan de eerste en oudste prentbriefkaarten waarop objecten en mensen uut de gemiente Deever zijn te zien.

De redactie had de euvele moed bij elke afgebeelde prentbriefkaart enige begeleidende tekst op te nemen en dat was zeer tegen de wil van de meedogenloze, angstaanjagende en niemandontziende wil van De Almachtige Voorzitter en De Nog Almachtiger En Zich Volstrekt Onmisbare Vindende Secretaris en De Alleralmachtigste Niemandaankijkende Penningmeester van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. Om de woorden van een in Deever en omstreken niet geheel onbekende Engelse toneelschrijver te gebruiken: The Fear In The Board Is The Ending Of Freedom.

De redactie voorzag de op het kalenderblad voor de maand april van het jaar 2003 afgebeelde ansichtkaart van ‘Diever. Café Seinen’ uit 1904 van de volgende begeleidende tekst.

Diever –  Hoofdstraat – 1903
Tot 1905 mocht op de achterkant van een ansichtkaart alleen een adres worden geschreven. Vandaar dat in de ondermarge van de voorkant vaak in kleine letters en vaak met de kroontjespen hele verhalen werden geschreven. Achter de leilinden staat het café-logement van Roelof Seinen en Hilligje Wichers. In een kamer van hun boerderij is nog het gemeentehuis ondergebracht geweest. In de boerderij achter de voerman op de brikke woont de familie Jan Mulder. De boerderij in het midden is van Jan Manden. In het huis aan de rechterkant wonen kleermaker Roelof van Kampen en Aaltje Noorman
.

De redactie verwijst voor meer informatie over de op het kalenderblad afgebeelde kalenderblad naar de berichten:
Bee ut café-losement van Roef Seinen;
De Heufdstroate bee ut café-losement van Roef Seinen.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze zwart-wit foto gemaakt op 13 juni 2002.
Deze foto is in een kleiner formaat min of meer te zien in afbeelding 1.
De in 1903 aanwezige deur in de voorgevel is in 2002 niet meer aanwezig.

De redactie verneemt bijzonder graag van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief wie op 13 juni 2002 in de zichtbare panden woonden.

Afbeelding 3
David Samson heeft deze foto van de voorgevel van de vakantieboerderij ‘Onder de Eiken’, Hoofdstraat 76, gemaakt op 14 juni 2019.

Posted in Heufdstroate, Historische kalender | Leave a comment

Un inekleude ansigtkoate van de Heufdstroate

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag mooie oude beelden van het dorp Deever op ansichtkaarten aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. Het streven is in elk geval van alle ooit vóór 1970 uitgegeven ansichtkaarten een afbeelding op te nemen in ut Deevers Archief.
In dit bericht is een afbeelding van een ingekleurde ansichtkaart uit omstreeks 1920 te zien. Het is een topstuk. Ut is Deevers fotografies aarfgood. Deze ansichtkaart heeft als eenvoudige titel ‘Diever’. Op de hier afgebeelde ansichtkaart zijn panden aan de Hoofdstraat in de richting van Kalteren te zien.
De redactie beschikt nog niet over een afbeelding van de zwart-wit versie van deze ansichtkaart. Daarom is bij dit bericht een afbeelding van de ingekleurde versie van deze ansichtkaart opgenomen. Wel zo mooi toch ?
Boekhandel Hendrik ten Brink in Möppel was omstreeks 1920 de uitgever van de zwart-wit en de ingekleurde versie van deze ansichtkaart (kaartnummer 211/2973), dat is inmiddels meer dan honderd jaar geleden. De redactie weet niet welke neringdoende in Deever deze kaart heeft verkocht.

De redactie verwijst voor meer informatie over de hier afgebeelde ansichtkaart naar het bericht De heufdstroate in de richting van Kaltern.

Posted in Ansichtkoate, Heufdstroate, Topstuk | Leave a comment

De oldste ansigtkoate uut de gemiente Deever

De redactie van ut Deevers Archief laat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief graag meegenieten van alle prachige oude ansichtkaarten uut de gemiente Deever.
Bijgaande zwart-ansichtkaart van het boerencafé van Harm Pieter Hummelen is in 1903 verstuurd en is daarmee de bij de redactie oudst bekende ansichtkaart uut de gemiente Deever. Het is een topstuk. Het is tot nu toe ook de enig bekende afbeelding, waarop het boerencafé van Haarm Hummel van dichtbij is te zien.
Bij de redactie is de verblijfplaats van slechts vier exemplaren van deze ansichtkaart bekend. Jij kunt als verzamelaar van ansichtkaarten uut de gemiente Deever een gelopen exemplaar van deze kaart, dat wil zeggen voorzien van postzegel en poststempels, maar beter wel als topstuk in jouw kostbare verzameling hebben, want anders hoor jij echt niet bij de club.

Harm Pieter Hummelen werd in de Deeverse volksmond natuurlijk gewoon Haarm Hummel genoemd.
Uit het ‘Register der Localiteiten waar Vergunning voor den Verkoop van Sterken Drank in het Klein in de Gemeente Diever is verleend’ blijkt dat Burgemeester en Wethouders op 18 maart 1893 aan Harm Pieter Hummelen een vergunning ‘voor den verkoop bij hoeveelheden van minder dan tien liter voor gebruik ter plaatse of elders’ verleenden.
Het boerencafé aan de brink had als adres Diever 6. Het verlof gold voor de beide op de afbeelding zichtbare voorkamers. Op 19 april 1906 werd de vergunning ingetrokken, omdat Harm Pieter Hummelen en zijn gezin verhuisden naar de Peperstraat.
Harm Pieter Hummelen is geboren op 27 juli 1863 in Deever en is overleden op 18 september 1933 in Zwolle.
Anna List is geboren op 26 januari 1874 in Eursinge in de gemeente Havelte en is overleden op 24 maart 1941 in Almelo. Zie het bijgevoegde rouwbericht (afbeelding 4). Harm Pieter Hummelen en Anna List trouwden op 23 april 1902 in Deever.

De redactie van ut Deevers Archief verwijst voor meer informatie over dit dorpsbeeld naar het bericht Ut boer’ncafé van Haarm Hummel an de Brink in 1903.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3
De redactie heeft de kleurenfoto van café Brinkzicht op woensdag 22 april 2020 gemaakt.


Afbeelding 4

Posted in Ansichtkoate, Brink, Café Brinkzicht, Topstuk | Leave a comment

Wie hef disse foto van de maarkt an de Brogge ?

Drukkerij en Boekhandel Roelof (Roef) van Goor an de Kruusstroate in Deever heeft het boek De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld in januari 1975 uitgegeven. De Deeverse boerenzoon Arend Mulder is de schrjjver/samensteller van dit boek. In het boek is op bladzijde 82 (zie afbeelding 2) een afbeelding van een foto, die vermoedelijk tussen 1901 en 1913 is gemaakt, te zien. Onder de afgebeelde foto staat de volgende tekst.

Maandmarkt te Dieverbrug
Zie hier een beeld van de vroegere maandmarkt aan Dieverbrug. In de zogenaamde vedekwagens (linnewagens) en brikken (koetsen). werden de biggen, zowel uit de gemeente Dwingeloo als Diever aangevoerd.
Om de 14 dagen (dinsdags) werd óf aan de Dieverbrug óf op Kasteel in Diever een biggenmarkt gehouden.
Wij herkennen op de foto nog de volgende personen (van rechts naar links).
Met linkerhand achter ’t vestje: timmerman Hendrik Houwer uit Diever.
Daaronder Reinder Post, zoon van brugwachter Klaas Post te Dieverbrug.
Met stok in de hand: Geert Moes, biggenkoopman te Diever.
Daarnaast Jacob Mulder (in de volksmond Jaap Bakker), boer te Diever.
Onder op de voorgrond: Jan Oostenbrink, boerenzoon van Dieverbrug.
Daarboven Thomas Hoogeveen, turfschipper te Dieverbrug.
Zittend op het eenspan, met hand aan de pet: Hendrik Mulder, broer van Jacob.
Midden voor de brik, in uniform: gemeente-veldwachter Johannes Ekkelboom.
Daarnaast Teunis Mulder uit Diever.
In ’t witte overhemd, met baardje: Sjoert Benthem, caféhouder te Dieverbrug.
Op de voerkist van de vedekwagen: boer Koert Timmerman van Kasteel.
Verder naar links in hemdsmouwen: Klaas Tissingh, postkantoorhouder.
Geheel links met sikje: Harm Dijkman, koopman in allerlei kleinvee in Diever.
Op de voorgrond, zittend op boerenwagens: Albert Klaster, boer te Diever.
De rest is niet herkend.
Het burgerwoonhuis op de achterkant is van veearts Boerhave.

Aanrekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De grote puzzel is natuurlijk: wanneer is de hier afgebeelde foto van de maandmarkt an de Brogge gemaakt ?
De gemeenteraad van Diever stelde de in het bericht genoemde maandmarkt in 1901 in.
Als café-logementhouder Sjoert Benthem inderdaad op de hier afgebeelde foto staat, dan is deze foto van de maandmarkt an de Brogge vóór 1915 gemaakt.
Veearts Frederik Boerhave overleed op 14 juli 1913 op 47-jarige leeftijd an de Deeverbrogge, in de burgerwoning die op de achtergrond van de hier afgebelde foto is te zien. De foto zal dus vóór het overlijden van Frederik Boerhave moeten zijn gemaakt.
De redactie zou bijzonder graag een goede scherpe scan van de hier afgebeelde foto van de maandmarkt an de Brogge willen toevoegen aan dit bericht. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is in het bezit van deze zeldzame historisch waardevolle foto ?
Arend Mulder heeft het in zijn tekst over een biggenmarkt, echter uit de tekst in het bericht in de Provinciale Drentsche en Asser Courant (zie afbeelding 1), blijkt dat ook paarden, koeien, pinken, varkens, schapen, lammeren en geiten werden verhandeld.
De redactie verwijst voor meer, al dan niet juiste, gegevens over de maandmarkt an de Brogge naar de tekst op de bladzijden 231 en 232 van het onvolprezen in 2014 uitgegeven boek An de Brogge. Geschiedenis van Dieverbrug in woord en beeld.     

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 12 juli 1902 het volgende korte verricht (zie afbeelding 1) over de veehandel op de maandmarkt van Diever.

Diever, 10 juni
Op de heden gehouden maandmarkt heerschte een vlugge handel.
Er waren aangevoerd: 12 paarden, geldende van f. 90 tot f. 250, 18 koeien van f. 90 tot f. 145, 16 pinken van f. 60 tot f. 75, 35 varkens van f. 30 tot f. 65, 90 biggen van f. 8 tot f. 12, 30 schapen van f. 12 tot f. 20, 25 lammeren van f. 5 tot f. 9, 13 geiten van f. 7 tot f. 11.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in An de Deeverbrogge, Publicatie | Leave a comment

Monument Molen in Deever Holland

De redactie van het Deevers Archief laat bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan haar trouwe bezoekers zien. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen, hoe liever het de redactie is.

Onlangs vond de redactie op de website Kunst Wereldwijd Netwerk een prachtige tekening van korenmolen ‘de Vlijt’ in Oldendeever. Deze tekening heeft als titel: Monument Molen in Diever Holland.
De welbekende beeldend kunstenaar en schrijver Willem van Spronsen heeft deze tekening gemaakt. Hij is lid van de Gooise Kunstkring.
Willem van Spronsen heeft in het verleden in Deever gewoond en is daar nog voorzitter van de PvdA-fractie in de gemeenteraad geweest. Ook zijn kinderen zijn in Deever geboren. Hij komt regelmatig in Deever, omdat hij daar een atelier heeft.
De redactie toont deze tekening met toestemming van Willem van Spronsen. De redactie is hem daar bijzonder erkentelijk voor. Daarbij stelde hij wel enige voorwaarden:
a) de afbeelding alleen tonen als de webstee Deevers Archief niet voor commerciële doeleinden wordt gebruikt;
b) de afbeelding mag niet worden ingekort;
c) de afbeelding alleen tonen in de webstee Deevers Archief;
d) alleen met schriftelijke toestemming van de maker mogen derden voor andere doelen van deze foto’s gebruik maken.
De redactie hoopt dat de kunstenaar Willem van Spronsen nog veel tekeningen en schilderijen (al dan niet in opdracht) van objecten in de gemiente Deever mag maken.

Abracadabra-1633

Posted in Deever, Kaarke an de brink, Kuunst, Meule van Oll’ndeever, Tiekening | Leave a comment

Noaberskop bij geboorte, seekte en staar’m

Toen boer en dorpsfiguur en dorpshistoricus Jan Hessels nog leefde sprak de redactie van ut Deevers Archief regelmatig met hem bij hem thuis in zijn boerderij an de Krususstroate in Deever over het oude Deever. Jan hield van het vertellen van annekkedotes, zoals hij zijn korte en altijd grappige verhaaltjes noemde. Maar Jan kon ook serieus over andere zaken schrijven, zoals mag blijken uit zijn hier weergegeven herinneringen aan de noaberhulp bij geboorte, ziekte en overlijden. 
De redactie verwijst tevens naar het bericht De begrafenisvurening is gien neeje noaberskop.van Jan Boesjes, dat verscheen in het provinciaal Drents maandblad Drente, jaargang 26, nummer 2, februari 1955,

Noaberhulp bij geboorte, ziekte en overlijden

Vroeger waren hier in de buurt heel wat gebruiken, gewoonten en bijgeloven. Vaak wordt gezegd dat het jammer is dat deze zijn verdwenen, maar het heeft zo moeten zijn. Sommige hiervan heb ik zelf nog meegemaakt, andere weet ik van verhalen van mijn ouders en grootouders.

In het nabije verleden waren de buurplichten van de zeer groot belang. Zonder deze plichten kon het leven in het dorp niet voortgaan. Een ieder was hier op zijn tijd zeer van afhankelijk.

We zullen beginnen met de geboorte, want dat is uiteindelijk een belangrijk punt in ieders leven ! Kraamhulp, zoals dit er tegenwoordig is, was er niet. Bij de bevalling en tijdens de nazorg was men aangewezen op de buurvrouwen. De bevalling zelf werd verzorgd door de baakster en later de arts, waarbij altijd al buurvrouwen aanwezig waren voor de hand- en spandiensten.
Kort na de bevalling gingen de buurvrouwen al met de wegge bij de kraamvrouw en haar jonggeborene kijken. De wegge is een goed gevuld krentenbrood van ongeveer één meter lengte. Ik heb wel eens gehoord dat een familie vier of vijf weggen tegelijk kreeg aangeboden, dus was er op zo moment van honger geen sprake. Later veranderde de gewoonte en werden in plaats van krentenstoet bijvoorbeeld kinderkleertjes gegeven. Ook al ging men met kleertjes, toch bleef men de uitdrukking ik muute mit de wegge hen gebruiken.

Na de geboorte moest de vader het kind aangeven bij de burgerlijke stand. Vroeger was men verplicht hiervoor twee getuigen mee te brengen. Dit waren meestal twee buren. Na het vervullen van de burgerplicht moest er in het café een borrel worden gedronken op de gezondheid van de jonggeborene. Soms kwam het tot te veel goede wensen en daarmee te veel borrels, zodat de vader en de getuigen in beschonken toestand naar huis gingen.

Enkele weken na de geboorte werd een kraamvisite georganiseerd. Alle buurvrouwen werden voor een bepaalde avond uitgenodigd. Dit leverde soms wel eens problemen op als er in de buurt een ruzie gaande was tussen enkele buurvrouwen. Het was dan puzzelen welke dames op één avond bij elkaar konden komen, zonder dat iemand het gevoel kreeg te zijn gepasseerd. Soms kon het probleem opgelost worden door de vrouwen niet te dicht bij elkaar te laten zitten.

Onder de buren werden de bewoners verstaan van vijf huizen ter weerszijden van je huis. Er waren ook buurschappen waar zich de merkwaardige situatie voordeed dat de buren aan de overkant van de straat geen ‘buren’ waren, maar bijvoorbeeld een buur die soms wel een kilometer verder woonde wel.

Een groot aantal buren was in die tijd wel nodig. Een begrafenis in de buurschap werd in zijn geheel geregeld en uitgevoerd door de buren. Behoorden tot deze buren naaste familie, dan vielen deze af voor het uitvoeren van de werkzaamheden. Als er andere buren waren die niet mee konden helpen vanwege ouderdom, ziekte of om andere redenen, dan moesten die zelf voor vervangers zorgen. Het aanzeggen werd door de buren gedaan. De begrafenis geschiedde altijd vanuit het sterfhuis.

Direct na het overlijden van een persoon werd de naaste buurman gewaarschuwd. Deze buurman trommelde dan de benodigde andere buren op om de eerst noodzakelijke werkzaamheden te verzorgen. De buren wasten de overledene en legden het af. Het lijk werd gehuld in een doodskleed. Dit bestond uit een laken met een geplooid kraagje om de hals. Bij de meeste mensen was zo’n doodskleed aanwezig, zo niet dan werd het onmiddellijk gehaald, desnoods midden in de nacht.

De timmerman werd zo snel mogelijk gewaarschuwd om de kist te maken. Meestal had hij de hiervoor benodigde planken in huis. Als men de timmerman met de planken zag lopen, dan wist het dorp dat iemand was overleden en vroeg men zich af wie dat wel kon zijn. Als de kist klaar was, dan werd de overledene er in gelegd. Dit gebeurde altijd in de avonduren. De ramen van het huis waarin de persoon was overleden en lag opgebaard werden geblindeerd door het sluiten van de luiken of de gordijnen.

Net als bij de geboorte is beschreven, moest ook het overlijden worden aangegeven bij de burgerlijke stand. Dit gebeurde de volgende morgen, waarbij eveneens twee buren als getuigen moesten optreden. Daarna verzorgden de buren het luiden van de kerkklokken ten teken dat iemand was overleden.

Het leed aanzeggen gebeurde ook door de buren. Het bericht moest mondeling  worden doorgegeven en dat betekende soms een eind reizen naar familie over ver. Vaak werd hiervoor één persoon aangewezen die voor zijn diensten werd betaald door de familie.

Op de dag van de begrafenis zorgden de buurvrouwen voor de koffie, het brood en dergelijke. De mannen droegen de kist naar de wagen en na aankomst op het kerkhof droegen zij de kist naar het graf. Zij zorgden ook voor het luiden van de klokken. Dat laatste gebeurde niet met een druk op de knop! Er waren vier man nodig om aan de touwen te trekken om de klok in beweging te krijgen en te houden. Onderweg van het sterfhuis naar de kerk stonden mannen te posten om door te geven wanneer er met het luiden van de klokken moest worden begonnen. Als een begrafenisstoet uit Wapse of Wittelte een bepaalde punt passeerde, dan moesten de klokken beginnen te luiden. De posten onderweg seinden dit door met het opsteken van de arm.

Op de manier waarop de klok geluid werd kon men horen of er een man of een vrouw was gestorven. Bij een overleden man begon men te luiden met een zware klok en na enkele slagen viel dan de lichte klok bij. Bij een overleden vrouw begon eerst de klok licht te luiden, waarna de zware klok bijviel. Dit luiden is in Diever nog steeds gebruik.

Een bijkomend probleem bij een begrafenis was het tekort aan serviesgoed. Niemand had voor zoveel mensen voldoende serviesgoed in huis. Van de hele buurt werden kopjes, schoteltjes en dergelijke geleend. Vervolgens was het een probleem om de kopjes weer bij de rechtmatige eigenaar terug te brengen. Men loste dit wel op door verschillende kleuren draadjes aan het oor te binden. Dit loste het probleem niet op voor de schoteltjes en de lepeltjes.

Vroeger werd er vóór de begrafenis koffie gedronken. Sommige bezoekers hadden dan al een hele reis achter de rug. Na de begrafenis werd er weer koffie gedronken. Hoewel dit voor de buitendorpen niet zo’n probleem was, was het in Diever een hele klus om alle kopjes en schoteltjes voor de tweede ronde na de begrafenis weer op tijd afgewassen te hebben en opnieuw voldoende koffie te zetten. Daarbij moet men bedenken dat er toen geen gas en elektriciteit was en dat al het benodigde water op houtkachels moest worden verwarmd en gekookt.

Geboorte en dood waren belangrijke gebeurtenissen waarbij de noaberplicht van groot belang was. Maar ook bij andere zaken was de hulp van de buren en soms het dorp onmisbaar. Bij ziekte hadden de buren de plicht het bedrijf draaiende te houden en het gezin van de zieke te helpen.

Posted in Jan Hessels, Noaberskop | Leave a comment

De skutsluus in de voat bee Duunkaark’n

Drukkerij en Boekhandel Roelof (Roef) van Goor an de Kruusstroate in Deever heeft het boek De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld in januari 1975 uitgegeven. De Deeverse boerenzoon Arend Mulder is de schrjjver/samensteller van dit boek. In het boek is op bladzijde 79 is een afbeelding van een ansichtkaart uit 1904/1905 te zien. Onder de afgebeelde ansichtkaart staat de volgende tekst.

Sluis te Dieverbrug
In oude geschriften wordt deze de ‘sluis bij Duinkerken’ genoemd. Om welke reden staat niet beschreven. De Drentse Hoofdvaart heeft er veel toe bijgedragen dat de turf – vooral afkomstig uit de Smilder venen – afgevoerd kon worden naar het westen des lands.
Door de scheepvaart en het in exploitatie brengen van de enorme veencomplexen, kwam er al met al levendigheid in het anders zo rustige landschap, waarvan deze foto spreekt. Dit had ten gevolge dat er ook in sommige streken wat industrie kwam.
Het huis links is van de sluiswachter Berend Jonkers.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Sluiswachter Berend Jonkers is geboren op 18 september 1855 in Dwingel. Hij is overleden op 19 maart 1943 an de Deeverse sluus. Hij is begraven op de kaarkhof van Dwingel.

Afbeelding 1
Bladzijde 79 uit het boek ‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’ van Arend Mulder.

Posted in An de Deeverse sluus, Deeverse sluus | Leave a comment

Ut café-losement van Sjoert Benthem an de Brogge

De hier afgebeelde tamelijk zeldzame zwart-wit ansichtkaart is uitgegeven in 1908 en was te koop in het café-logement van Sjoert Benthem an de Deeverbrogge. De redactie van ut Deevers Archief prijst zich gelukkig in het bezit van een gelopen origineel exemplaar te zijn, dat wil zeggen, voorzien van een postzegel en een poststempel. Hoed u bij ongelopen exemplaren voor namaak.

Op de hier afgebeelde ansichtkaart is het café-logement te zien, zoals het ná de brand in 1864 is herbouwd.
Er staan nogal wat mensen, sommigen met fiets, te poseren langs de vaart voor het café-logement van Sjoert Benthem, maar de redactie van ut Deevers Archief denkt dat Sjoert Benthem zelf niet op de hier afgebeelde ansichtkaart staat.
Aan de rechterkant van het café-logement is de weg naar Deever te zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde ansichtkaart ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 215 van het boek An de Brogge – Geschiedenis van Dieverbrug in woord en beeld van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boek zijn of dat papieren boek bij iemand in kunnen zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde ansichtkaart  ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 78 van het boek De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld van Arend Mulder. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boek zijn of dat papieren boek bij iemand in kunnen zien.

Afbeelding 1

Posted in An de Deeverbrogge, Ansichtkoate | Leave a comment

Ansigtkoate van de legere skoele an de Heufdstroate

Boekhandel Hendrik ten Brink uit Meppel is de uitgever van de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart (kaartkenmerk 211/2978). Deze ansichtkaart is in 1914 uitgegeven. Een topstuk ! Op de ansichtkaart is de oude openbare lagere school aan de Hoofdstraat in Deever te zien. De redactie weet niet bij welke neringdoende in Deever deze ansichtkaart te koop was.

Rechts noast de twee jongen bee de glint’n um de skoele is de kast (het houten omhulsel) van de waterpomp te zien.
Aan de linkerkant is eerst het laatste stukje van de Heufdstroate en vervolgens het begin van het Meul’nende (Katt’nende) te zien.
Nadat de nieuwe openbare lagere school an de Tusschendarp in Deever in de Tweede Wereldoorlog in gebruik was genomen, is vlak na de Tweede Wereldoorlog in deze school de U.L.O.-school begonnen.
Nadat de nieuwe U.L.O.-school an de Tusschendarp in Deever in gebruik was genomen, is dit schoolgebouw na een inpandige verbouwing in de vijftiger en zestiger jaren van de vorige eeuw gebruikt als gymnastieklokaal van de school voor openbaar lager onderwijs en de school voor uitgebreid lager onderwijs.
Het gymnastieklokaal werd ’s avonds ook wel gebruikt door voetbalvereniging Deever. De redactie herinnert zich dat hij daar in de winter trainde met de junioren van voetbalvereniging Deever. Gymnastiekvereniging Willen Is Kunnen (W.I.K.) gebruikte het gymnastieklokaal ook als oefenruimte.

Links naast de school staat de boerderij met café van de gebroeders Roelof en Jan Noord. Daarna was deze boerderij van de familie Lambertus (Bertus) Vos en Geesje (Geesie) Moes. Daarna was de boerderij eigendom van de familie Lambertus Moes. Daarna …. ?

De gemeentewoning naast de school is bewoond door de gemeente-veldwachters Johannes Ekkelboom, ….. Folkerts en Yde de Jong. Johannes Ekkelboom is geboren op 13 april 1868. Hij is overleden op 19 december 1939. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Later is de woning bewoond door schoolschoonmaker Hendrik Berends en Tonie …..en hun kinderen Aaltje, Joop (Jopie) en Jan.

Op de stee woar de legere skoele stön, doar stön tot in december 2019 nog ut dörpse Dingspilhuus, het voor Deever meest onmisbare gebouw. Deever is niet dood zonder megalomaan gemeentehuis, maar is zeker wel dood geworden zonder ut Dingspilhuus, ut Waarme Hart van Deever.

De redactie nodigt de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief uit te komen met waardevolle aanvullende gegevens.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie ansichtkaarten op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 35 van het in 2007 uitgegeven onvolprezen papieren boekwerkje Voormalige Gemeente Diever in oude ansichten, dat is samengesteld door vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie ansichtkaarten op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart ook ten zeerste bewonderen in het papieren blad Opraekelen 94-4 (december 1994) van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op dinsdag 19 april 2022.

Posted in Ansichtkoate, Legere skoele in Deever, Topstuk, Verdwenen object | Leave a comment

Boerdereej’n an de Kleine Brink van Deever

Drukkerij en Boekhandel Roelof (Roef) van Goor an de Kruusstroate in Deever heeft het boek De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld in januari 1975 uitgegeven. De Deeverse boerenzoon Arend Mulder is de schrjjver/samensteller van dit boek. In het boek is op bladzijde 101 is een afbeelding van een ansichtkaart uit 1914 te zien. Onder de afgebeelde ansichtkaart staat de volgende tekst.

De Hoofdstraat
Even voor wij de hoek omslaan op de weg naar Kalteren , zie wij links de boerderij van Jan Wesseling, met daarnaast (nog juist een raam zichtbaar) de boerderij van zijn broer R. Wesseling. Hier zijn Harm en Klaas Hummelen Smit als weeskinderen grootgebracht.
Rechts de hoek van het huis van smid A. Offerein, waar Harm Bennen is grootgebracht. Harm was onder andere ook bijker.
Nog even wordt ons een blik gegund op de smederij van zoon Frederik Offerein, om dan te eindigen met het zicht op de boerderij van Cornelis Kerssies.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie weet in het geheel niet zeker welk moment in de tijd Arend Mulder heeft gekozen voor het beschrijven van de woningen aan het Kleine Brinkje en de bewoners van die woningen. De redactie houdt vooralsnog 1914 aan, het jaar waarin de hier afgebeelde ansichtkaart is uitgegeven.
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van Jan Wesseling en Roelof Wesseling
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van Harm en Klaas Hummelen.
A. Offerein is Abel Offerein, smid en bijker.
Hij leefde de laatste jaren samen met zijn zuster Luutien (Lutina). Abel Offerein is geboren op 31 mei 1859 en is overleden op 26 november 1921. Zijn vader Fredrik Jacobs Offerein was ook smid. Luutien (Lutina) Offerein is op 17 januari 1861 geboren en is overleden op 24 januari 1936.
Frederik Offerein werd in de Deeverse volksmond Grote Frièrik genoemd. Frederik Offerein is geboren op 28 januari 1887 en is overleden op 3 september 1967. Frederik Offerein was getrouwd met Anna Barelds. Zij is geboren op 11 april 1888 in Wapse en is overleden op 22 mei 1979 in Deever.
Harman (Harm) Bennen is geboren op 4 augustus 1891 in Deever. Hij is overleden op 10 april 1945 tijdens de Duitse moordpartij op ut maarkturrein in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij trouwde op 15 november 1924 met Roelofje (Roofie) Seinen. Roelofje (Roofie) Seinen is geboren op 24 juli 1902 in Dwingel. Zij is overleden op 19 maart 1996 in Deever. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Kornelis Kerssies is op 15 maart 1885 in Wittelte. Hij is overleden op 10 april 1945 tijdens de Duitse moordpartij op ut maarkturrein in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij trouwde op 28 april 1911 op de  Smilde met Geertje Mulder. Zij is geboren op 9 maart 1886 in Kloosterveen. Zij is overleden op 6 oktober 1981 in Deever.

Afbeelding 1
Bladzijde 101 van het boek ‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’ van Arend Mulder

Posted in Alle Deeversen, Kleine Brink | Leave a comment

De koekies bint al op en de sukeloa is al anebreuk’n

Op 4 augustus 1914/1915 stuurde Karel aan zijn oma mevrouw C. Stuffken, Archimedesstraat 38 in Den Haag een ingekleurde ansichtkaart van de Kleine Brink in Deever. Boekhandel H. ten Brink uit Meppel is de uitgever van de hier afgebeelde ingekleurde ansichtkaart. Een topstuk ! Karel zat in een padvinderskamp an de Bosweg in Deever. Hij was lid van De Jonge Verkenners uit Den Haag. Hij moet deze kaart bij een neringdoende in Deever hebben gekocht. Karel schreef met potlood in het schrijfgedeelte op de achterkant van de briefkaart de volgende tekst.  

Lieve oma,
Gisteravond heb ik het pakketje ontvangen.
De koekjes zijn al op en de chocolade is al aangebroken.
Ik maak ’t nu best.
Neemt u mij niet kwalijk dat ik u nog niet geschreven heb.
’t Regent zoo nu en dan wel eens en dat is beroerd.
’t Is hier prachtig om te wandelen en te kamperen, behalve wat water aangaat.
Groet allen en mama en u een dikke zoen.
Karel

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie verwijst gemakshalve naar het bericht Boerdereej’n an de Kleine Brink van Deever.

Posted in Ansichtkoate, Heufdstroate | Leave a comment

Frièrik haar veul leever boer dan tolk ewest

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 29 april 1966 een artikel over Friedrich Wilhelm Ackermann, die in 1919 het nog resterende deel van het landgoed van de erven van Lodewijk Guillaume Verwer kocht en in 1938 zijn landgoed Castra Vetera verkocht.

Frederik was veel liever boer dan tol
Als je één koe had, dan kreeg je veertig gulden; twee van die beesten leverden zestig op; had je drie koeien dan kreeg je niks, want dan was je een hele grote boer in de dertiger jaren” glimlacht Frederik Wilhelm Ackermann, een nog krasse baas van 78 die in afgemeten zinnetjes smeuïg over zijn enerverende leven kan vertellen Op 20 mei 1888 werd hij in Lutkemeerpolder bij Halfweg geboren. Van meet af aan wilde Frederik Wilhelm (“m’n voorvaders waren Duits, m’n vrouw trouwens later ook”) boer worden. Maar omdat zijn vader rond de eeuwwisseling zitting had in de commissie voor bevoorrading van de Stelling Amsterdam moest zoonlief talen gaan leren aan een instituut om pa in zijn internationale contacten taalkundig aan te vullen.

“Best loon”
Toch kocht Ackermann voor zijn vrije tijd een boerderijtje, boerde er naast zijn ambt als tolk er wat op, maar verkocht het spul weer wegens de te hoge lasten.
Volgens de scheurkalenders was het toen 1918, het jaar waarin Frederik Wilhelm Ackermann zijn activiteiten naar onze contreien ging verleggen. Hij tikte voor f 17.000 het landgoed van de Ruiter de Wildt in Zorgvliet bij Diever op de kop, bestaande uit een woonhuis met een twintig kamers, zestig hectare land en een koetshuis. Met behulp van acht arbeiders die ieder een rijksdaalder per dag verdienden (“een best loon voor die dagen”) begon hij zestien hectare als bouwland te ontginnen, de rest werd bos, wat het voor de Eerste Wereldoorlog ook geweest was.

“Rennen geblazen”
Door gebrek aan brandstof was het woud echter in 1917 gekapt en trof Ackermann alleen een groot gebied met verlaten stronken aan. Na veel moeite kreeg hij van de diverse instanties gedaan, dat hij die stronken met behulp van ’n springstof, die ook in zeemijnen werd gebruikt, mocht opblazen. “We groeven eerst met een grondboor een gat onder de wortels, plaatsten dan die springstof, en dan was het rennen geblazen. Die stronken spoten wel een honderd meter de lucht in, en de knal kon je tien kilometer verder horen. Per dag rooiden we zo een honderd stronken.”

“Varkensvoer”
De tijden werden voor Frederik Wilhelm Ackermann in de dertiger jaren ook minder. Eieren leverden hem twee cent per stuk op, een liter melk vier cent, en voor een mud aardappelen maakte hij zes en een halve gulden. “Die tijd kwam de tomaat net uit. Ik begon ze flink te verbouwen, maar je moet niet denken, dat die Drenten er een mond op wilden zetten. Als varkensvoer, anders kon ik ze niet kwijt. Het was hun te vreemd !”, verzucht de heer Ackermann, nu ik op zijn gehuurde kamertje aan de Ernst Casimirlaan 56 in Groningen-stad met hem zit na te praten. Zijn gezicht is hoekig verweerd; zijn brilletje is in de loop der tijden in zijn neus weggegroeid.

“Eten hele land op”
In 1938 verkocht ik dat spul in Zorgvliet; het was niet meer te doen. Ik ging naar Berlijn en zag daar duizenden vliegers en vliegtuigen, die in de grond verdwenen. Ik dacht, dat gaat mis, die eten straks in een week ons hele land op. Ik ben teruggegaan en heb onmiddellijk een schuilkelder in de Drentse bossen gebouwd, met slaapvertrekken en al. Toen ik later, in de oorlog in de stad Groningen woonde, ben ik er een keer naar toe gegaan. Maar toen er dichtbij een Messerschmitt naar beneden kwam, bij de aanval op Havelte, en alles in brand vloog, leek het me in de stad wel veiliger.”
Na de oorlog heeft de heer Ackermann zich beperkt tot het bijhouden van tuintjes, op zijn zeventigste begon hij te schilderen, op zijn vijfenzeventigste sloeg hij aan het fotograferen. Hij is wel tevreden met zijn leven zo op dat kamertje, “waar ze me al jaren uit willen hebben, maar dat lukt ze niet !”

“Handje helpen”
In 1963 kwam hij nog even in het nieuws toen hij de hele buurt sneeuwvrij maakte. Verder kennen weinigen hem. De buren doen wat geheimzinnig over zijn contacten met baronnen en professoren. Hij zelf praat er liever niet over, wel zegt hij dat hij zelf allicht ook van adel is. Wel heeft hij het graag over de landbouw:
“Het is me weer wat met die natte kleiboeren. Ze komen nooit klaar met dat regenweer. Ik las in het Nieuwsblad dat men weer met de hand wil gaan zaaien, maar dat er maar zo weinig mensen zijn die dat kunnen. Nou, ik heb het m’n hele leven gedaan en ik zou best nog eens een handje willen helpen.”

Blikvanger

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie heeft zich een slag in de rondte gezocht naar de naam achter het pseudoniem Blikvanger, maar heeft die naam helaas nog niet kunnen vinden.
Friedrich Wilhelm Ackermann kocht in 1918 het landgoed niet van de Ruiter de Wildt, maar van de erven Lodewijk Guillaume Verwer.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van het lezen van Deeverse artikelen op papier is, kan het hier weergegeven bericht ook ten zeerste lezen op de bladzijden 201, 202 en 203 van het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerk of dat papieren boekwerk bij iemand in kunnen zien.

Posted in Castra Vetera, Zorgvliet | Leave a comment

Un snikke veur de löswal an de Brogge

Drukkerij en Boekhandel Roelof (Roef) van Goor an de Kruusstroate in Deever heeft het boek De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld in januari 1975 uitgegeven. De Deeverse boerenzoon Arend Mulder is de schrjjver/samensteller van dit boek. In het boek is op bladzijde 81 een afbeelding van een ansichtkaart uit 1905 te zien. Onder de afgebeelde ansichtkaart staat de volgende tekst.

De snikke te Dieverbrug
Terwijl de brug is afgedraaid om een zeilschip (zo te zien beladen) door te laten, zien wij links (heel duidelijk) en rechts de voorsteven van de beide snikken voor anker liggen. Snikkevaarders waren de eigenaren Gerard Klaassens en Hendrik Jan Warries. Enkele oud-ingezetenen van Diever zullen zich nog herinneren hoe gezellig deze tochten per trekschuit waren. Ze voeren elke week ’s maandags naar Beilen (markt), ’s woensdags naar Assen (markt) en donderdags naar Meppel (marktdag), heen en terug.
Als snikkejagers fungeerden o.a. Dirk van Leeuwen, Lammert Oost, Hans Warries en Roelof Pouwels.
Volgens gegevens uit de Drentsche Volksalmanak 1840 voeren de:
– schepen: alle dinsdagen des morgens om 5 uur van Dieverbrug naar Meppel en des namiddags te 3 uur van daar terug;
– veerschepen: alle dinsdagen heen en terug naar Beilen en de kolk der Norgervaart op de kolonie te Veenhuizen. H. Warries, Dieverbrug;
– trekschuiten: alle dagen uitgezonderd zondag des morgens om 8 uur een trekschuit van Meppel via Dieverbrug naar Assen en om 4 uur terug;
– marktschuiten: alle donderdagen een marktschuit van Zwartsluis, Vollenhove, Blokzijl, Steenwijk, Giethoorn, Wanneperveen, Nijeveen, Kolderveen, Havelte en Diever, welke des middags weer vertrekken;
– pakschuiten: alle dinsdagen om 5 uur een pakschuit naar Assen, welke vrijdagsmiddags te Meppel terugkomt.
Nemen wij daarbij nog de turf- en andere vrachtschepen, dan was er destijds al een behoorlijk stukje scheepsverkeer.

Posted in An de Deeverbrogge, Snikke | Leave a comment

Ut olde vaandel van Advendo is cultureel aarfgood

De redactie van ut Deevers Archief schreef op 23 mei 2024 het volgende bericht aan het bestuur van Muziekvereniging Advendo Diever:

Uw vereniging bestaat in oktober van dit jaar 100 jaar.
Gefeliciteerd !
Ik las op uw webstee dat jullie het 100 jaar oude vaandel nog hebben.
Da’s mooi ! Da’s cultureel erfgoed !
Ik zou met uw instemming graag een foto van het vaandel in ut Deevers Archief willen opnemen.
Als u dit toestaat, dan zou ik daarvoor graag een foto (jpg-bestand) van het vaandel willen ontvangen.
Ik ben u bij voorbaat hiervoor bijzonder erkentelijk.

De secretaris van Muziekvereniging Advendo Diever stuurde op 1 juni 2024 het volgende bericht:

Hartelijk dank voor uw interesse in het 100-jarig bestaan van Advendo en voor ons vaandel.
Het is zeker mogelijk een foto te leveren.
We zullen dit bespreken in de volgende bestuursvergadering  op 10 juni.
Ook heel attent dat u de gemeente Westerveld heeft gewezen op ons 100-jarig bestaan.
We zijn zelf al een tijd bezig met de aanvraag voor het predicaat koninklijk !
We hopen dat het ons zal lukken om voldoende bewijsmateriaal aan te leveren daarvoor.
U hoort nog over het vaandel.

De voorzitter van Muziekvereniging Advendo Diever stuurde op 23 augustus 2024 het volgende bericht met foto’s:

In navolging van uw verzoek doe ik u hierbij een tweetal afbeeldingen van het vaandel toekomen.
U hebt een mooi stukje over Advendo geplaatst in ut Deevers Archief.
We vroegen ons af of u nog beeldmateriaal zou hebben van onze jubilerende muziekvereniging, zou dat het geval zijn dan houden we ons van harte aanbevolen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is het bestuur van Muziekvereniging Advendo Diever bijzonder erkentelijk voor het beschikbaar stellen van bijgaand afgebeelde kleurenfoto’s en de toestemming deze in ut Deevers Archief te mogen tonen. 

Afbeelding 1
Het vaandel van Advendo

Afbeelding 2
De hier afgebeelde – aan het vaandel bevestigde – medaille won Advendo op donderdag 26 december 1940 (2e kerstdag) in Assen als tweede prijs op een concours van de Bond van Christelijke Harmonie- en Fanfarekorpsen in Drente.

Afbeelding 3
In het Agrarisch Nieuwsblad (waarin opgenomen het orgaan Landbouw en Maatschappij) verscheen op 28 december 1940 het bijgaand afgebeelde bericht.
Advendo won op donderdag 26 december 1940 (2e kerstdag) in Assen een tweede prijs op een concours van de Bond van Christelijke Harmonie- en Fanfarekorpsen in Drente. Zie afbeelding 2.

Posted in Aarfgood, Cultuur, de Deeverse mesiek | Leave a comment

Maxi-tiny houses in the Drentian village of Deever

Een tiny house is een volwaardige en vrijstaande en permanent bewoonde woning met een vloeroppervlak van ten hoogste 50 vierkante meter. Er zijn verplaatsbare en niet-verplaatsbare tiny houses. Een verplaatsbaar tiny house is meestal gebouwd op wielen en staat tijdelijk veelal op een braakliggend terrein. Een niet-verplaatsbaar tiny house is gebouwd op een vaste fundering en staat op een plaats waar ze permanent mag blijven staan.

Het mag de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief na het lezen van dit bericht hopelijk duidelijk zijn geworden dat de gebouwde en nog te bouwen zo nodig zo genoemde microwoningen aan de Bisschopshof in de wijk Kalterbroeken in Deever bepaald geen tiny houses zijn. Integendeel, deze microwoningen, zeg maar het zijn kleine woningen, het zijn maxi-tiny houses, voor de welvarende hypotheekwaardige, vaak veel te ver buiten Deever werkende, happy few, waaraan de Hoge Dametjes en Hoge Heertjes Van Het Grote Neoliberale en Antisociale Woningbouw Beleid En Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever wat eisjes stellen.

Aan een zo nodig zo genoemde microwoning (lees: kleine woning of lees: maxi-tiny house) stellen de hiervoor genoemde Hoge Dametjes en Hoge Heertjes de volgende eisjes:
Eisje 1
Een woning heeft een oppervlakte van ten hoogste 30 vierkante meter, met inbegrip van overstekken, balkons,
overkappingen en andere toevoegingen.
Eisje 2
Een woning met een plat dak heeft een bouwhoogte van ten hoogste negen meter. Als wordt gekozen voor een woning met een kap, dan de heeft de woning een goothoogte van ten hoogste vier meter.
Eisje 3
Een woning heeft een inhoud van ten hoogste 250 kubieke meter, gemeten aan de buitenzijde van de gevel.
Eisje 4
Een woning is ontworpen als één woning (eenduidig volume). Eventuele toevoegingen, zoals balkons, veranda’s en installaties zijn onderdeel van de architectuur van de gehele woning (het hoofdvolume).
Eisje 5
Het is niet toegestaan om ondergronds te bouwen.
Eisje 6
De voordeur van een woning bevindt zich aan de adreszijde.
Eisje 7
De architectuur is eigentijds, onderscheidend, helder en eenvoudig.
Eisje 8
Er is bijzondere aandacht voor kwalitatief hoogwaardig materiaalgebruik en een strakke detaillering.
Eisje 9
Er is extra aandacht voor de aansluiting op het maaiveld, aansluitingen van dak op gevel en kozijn op gevel en gevelhoeken.
Eisje 10
Er worden natuurlijke en neutrale kleuren gebruikt, zoals aardetinten. Het gebruik van signaalkleuren is niet toegestaan.
Eisje 11
De gevel bestaat voor ten minste 30 procent uit glas.

De redactie van ut Deevers Archief heeft op vrijdag 12 juli 2024 bijgaand afgebeelde kleurenfoto’s gemaakt.
De zeer gewaardeerde oplettende bezoeker van ut Deevers Archief mag – zo mogelijk en liefst ter plekke – zelf bepalen of bij de drie gebouwde maxi-tiny houses is voldaan aan het hiervoor vermelde eisje 11.

Afbeelding 1
De eerst gebouwde kleine woning.

Afbeelding 2
De eerst gebouwde kleine woning.

Afbeelding 3
In de reeks van acht gebouwde/te bouwen maxi-tiny houses is de woning op de voorgrond als tweede gebouwd.

Afbeelding 4
In de reeks van acht gebouwde/te bouwen maxi-tiny houses is deze woning als tweede gebouwd.

Afbeelding 5
In de reeks van acht gebouwde/te bouwen maxi-tiny houses is de woning aan de linker kant als derde gebouwd.

Afbeelding 6
In de reeks van acht gebouwde/te bouwen maxi-tiny houses is de woning aan de linker kant als tweede gebouwd en is de woning aan de rechter kant als derde gebouwd.

Afbeelding 7
In de reeks van acht gebouwde/te bouwen maxi-tiny houses is de woning aan de linker kant als tweede gebouwd en is de woning aan de rechter kant als eerste gebouwd.

Posted in Kalterbrook’n | Leave a comment

Advendo wön de ièste pries in de ièste ofdieling

In het tijdschrift ‘Van eigen erf’ (geïllustreerd familieweekblad voor Overijssel en Drente, jaargang 9, nummer 14) van 23 juni 1933 stond bijgaand afgebeelde sepiakleurige foto met kort bijschrift.

Hieronder:
Vorige week woensdag werd te Hoogeveen het concours van den Bond van Christelijke Harmonie- en Fanfarecorpsen in Drente gehouden. Veertien corpsen uit Drente en Overijssel namen daaraan deel. Tijdens den marschwedstrijd kiekten we Advendo uit Diever, die in de eerste afdeling den eersten prijs verwierf.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is zich bewust van het feit dat hij in ut Deevers Archief veel meer aandacht moet besteden aan oude verenigingen die het fundament en het cement waren en zijn van de Deeverse samenleving.
Een van die verenigingen was de christelijke muziekverenigjng Advendo uut Deever, die is opgericht in oktober 1924 en in oktober 2024 zijn honderdjarige bestaan zal vieren. En dan hopelijk zal worden onderscheiden met het predikaat ‘koninklijk’.
Verenigingen die vijftig jaar of langer bestaan, die kunnen de titel ‘koninklijk’ aanvragen. Dat heeft het bestuur van Advendo gedaan.
De redactie is naarstig op zoek naar oude foto’s en paperassen van Advendo. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie op het spoor zetten van oude foto’s en oude paperassen van Advendo ?
En de redactie vraagt ook aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief: wie herkent een persoon of personen op bijgaande afbeelding ? En wie weet waar in Hoogeveen de hier afgebeelde foto is gemaakt ?

Posted in de Deeverse mesiek, Vurening | Leave a comment

De sluuswagter woonde vlak an de Deeverse sluus

In de collectie Ansichten van het Drents Archief in Assen is bijgaand afgebeelde zwart-wit ansichtkaart van het huis van de sluiswachter en de Deeverse sluus aanwezig. De foto van deze ansichtkaart van de Deeverse sluus an de Deeverbrogge heeft in het Drens Archief registratienummer DM0207020403.

Boekhandel Hendrik ten Brink uit Meppel is de uitgever van de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart. Deze uiterst zeldzame ansichtkaart is in 1904/1905 uitgegeven. Een topstuk ! De ansichtkaart was te koop in het café-logement van Sjoert Benthem an de Deeverbrogge. De ansichtkaart is verzonden geweest op 5 juni 1905.

De redactie van ut Deevers Archief beschikt helaas nog niet zelf over een exemplaar van de hier afgebeelde uiterst zeldzame ansichtkaart voorzien van een postzegel. Maar het kan ook zo maar gebeuren dat op het internet zo maar opeens plotsklaps een ongebruikt fris exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart wordt aangeboden. En dat na bijna 120 jaren !! De ansichtkaartwonderen zijn de verzamelwereld zeker nog niet uit !!

De redactie verwijst voor enige toelichting op de hier afgebeelde ansichtkaart naar het bericht De skutsluus in de Voat bee Duunkaark’n.

De redactie zal te gelegener tijd en zeker niet met geschwinde spoed en ook niet in gestrekte draf een kleurenfoto van de huidige situatie aan dit bericht toevoegen. De redactie excuseert zich voor dit ongemak.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde ansichtkaart ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 160 van het boek An de Brogge – Geschiedenis van Dieverbrug in woord en beeld van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boek zijn of dat papieren boek bij iemand in kunnen zien.

En als klap op de vuurpijl kan de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, de hier afgebeelde ansichtkaart ook nog een keer ten zeerste bewonderen op bladzijde 210 van datzelfde boek An de Brogge – Geschiedenis van Dieverbrug in woord en beeld van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Dus van bladzijde 160 doorbladeren naar bladzijde 210. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boek zijn of dat papieren boek bij iemand in kunnen zien.

Posted in An de Deeverbrogge, Ansichtkoate, Deeverse sluus, Topstuk | Leave a comment

Ut botterfubriekie van de fumilie Boarels in Wittelte

In het provinciaal Drents maandblad ‘Drente’, jaargang 26, mei 1955, nummer 5, verscheen het artikel ‘De zuivelfabriek in vroeger dagen’ van Sjouke Cancrinus uut Dwingel. De redactie van ut Deevers Archief toont in dit bericht een afbeelding van bladzijde 7 uit genoemd maandblad, waarop een en ander over boterfabriekjes van particuliere ondernemers is beschreven. Zie afbeeling 1. De redactie van ut Deevers Archief citeert de volgende tekst.

De bordjes waren verhangen. Niet de landbouwproducten bereikten de markt, maar het waren de veeteeltproducten, biggen, vette varkens, boter en vee, die geld in het laatje brachten. De boter werd op het bedrijf zelve bereid. De boerinnen, de knappe botermaaksters niet te na gesproken, maakten in die tijd echter over het algemeen een slecht product. Hoe kon dat ook anders ! In de winter moest men eerst enige tijd de melk verzamelen om voldoende hoeveelheid voor het karnen bij elkaar te hebben. Ook aan de hygiënische omstandigheden, het beschikbare spoelwater zal menigmaal wel het een en ander hebben gehaperd. Thans zou het de best uitgeruste moderne zuivelfabrieken onder die omstandigheden ook onmogelijk geweest zijn, om van die melk als grondstof, een eerste keur product te maken.
Maar daar kwamen de eerste fabriekjes ! Meest op initiatief van particuliere ondernemers. Een uitkomst voor de boer, zowel voor de grote als de kleine en voor de laatste wel het meest.
De kleinste hoeveelheid melk kon nu elke dag aan de fabriek worden afgeleverd. De afvalproducten, ondermelk en karnemelk kreeg men op het bedrijf terug als een welkom en uitstekend voer voor de varkens en kalveren. En regelmatig ontving men om de veertien dagen wat geld op ’t handje, wat toen geen geringe verbetering in de geldcirculatie teweeg bracht.
Het was een economische sprong vooruit.
De ouden van dagen herinneren zich de eerste vestiging van de handkrachtfabriekjes nog wel: te Ruinen aan de Ruinerdijk, Dieverbrug van Hylkemeyer, Wittelte van Veeze, Uffelte van Kingma, Nijeveen van Smit, Eemster van Wiechers, enzovoort.
De oprichters verdienen een pluim, al deden ze het om persoonlijk winstbejag. Een pluim voor het nemen van het initiatief, een pluim voor het nemen van het risico.
Die fabriekjes werden handkrachtfabriekjes genoemd, omdat de centrifuge en de karn door mannekracht gedraaid moesten worden; één aan de centrifuge, twee aan de karn.

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 18 december 1895 het volgende korte bericht over de oprichting van een handkracht-boterfabriek in Wittelte. Zie afbeelding 2.

Diever, 16 december 1895
Naar wij uit goede bron vernemen moet, in navolging van eenige omliggende gehuchten, ook te Wittelte het plan zijn beraamd eene boterfabriek met handkracht te plaatsen.

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 21 februari 1896 het volgende bericht over de ingebruikname van de handkracht-boterfabriek in Wittelte. Zie afbeelding 3.

Diever, 19 februari 1896
Hedenmorgen is voor ’t eerst de boterfabriek met handkracht te Wittelte, geplaatst door den heer J.C. Veeze Pzn. te Dwingeloo, in werking gesteld. Alle veehouders, met uitzondering van twee, hebben hunne melk geleverd. Twee personen brachten zeer gemakkelijk de machine in beweging. In korten tijd was alle melk gecentrifugeerd.

n het ‘Nederlandsch weekblad voor zuivelbereiding en veeteelt’, jaargang 1, nummer 50, 10 maart 1896 verscheen de volgende advertentie over voorwarmers in handkracht-zuivelfabrieken. Zie afbeelding 4.

Voorwarmers in handkracht-zuivelfabrieken
De nieuwe, door mijne firma uitgevonden en gefabriceerde voorwarmer, in werking bij de zuivelfabriek te Wittelte bij Dwingelo, is bepaald onovertroffen; een belangrijk aantal reeds in bestelling.
De werking is geheel automatisch en volkomen secuur.
Brandstof-verbruik uiterst miniem.
Vraagt bijzonderheden en prijzen aan.
H.W. van der Ploeg Jzn., Grouw (Fr.)
Complete zuivelfabriek-installatie’s.

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 1 april 1896 de volgende ingezonden mededeling (zeg maar reclameboodschap) over de melkvoorwarmer van werktuigkundige Van der Ploeg uit Grouw. Zie afbeelding 5.

Melkvoorwarmers
Het lastige en tijdroovende van het melkverwarmen in een kookpot heeft aan de zuivelfabriek ‘de Zwaluw’ alhier opgehouden, tengevolge van het plaatsen van een melkvoorwarmer, uiitgevonden en gefabriceerd door den heer Van der Ploeg te Grouw, em beschreven en aanbevolen in no. 37 en 40 dezer courant.
Het toestel werkt tot ieders genoegen en voldoet uitstekend; de constructie is zeer eenvoudig en doelmatig; de bediening gemakkelijk; het brandstofverbruik uiterst miniem; de toevoer van melk naar de centrifuge en de verwarming voldoende en geregeld; de afwerking netjes en soliede; de prijs zoo billijk mogelijk, terwijl de hoeveelheid heet water, ook voor ander gebruik toereikend is.
Het kan gemakkelijk 600 liter melk per uur verwarmen; in den winter bij felle koude tot ruim 30 graden, welke temperatuur kan verhoogd worden door omwinding der pijpen met isoleerkoord.
De melk, die door buizen naar de centrifuge vloeit, stort men nu eerst door eene zeef, voordat ze in de melkbak komt en verwarmd wordt, waardoor het bovenvat op de separator een daarmede ook de teems overbodig zijn geworden. De draaier der centrifuge kan direct zien op den thermometer, vóór op het trapvormig vertinde oppervlak geplaatst, of de temperstuur der melk daalt of stijgt, terwijl deze tegelijk den toevoer der melk naar den voorwarmer kan regelen. Het fabriekspersoneel is dientengevolge zeer door dit werktuig gebaat; – en rekent men daarbij de besparing van brandstof – dan zal voorzeker niemand betwijfelen, dat het toestel hooge rente afwerpt.
De omringende dorpen, onder andere Oldeholtpade, Oldeberkoop en Noordwolde, zijn van het voordeel en nut van dit werktuig zeer zeker overtuigd, – ten bewijze, dat ze direct tot plaatsing van genoemde voorwarmer overgaan. – Het fabricaat van  gezegden werktuigkundige kan dan ook in alle deele bij andere fabrieken worden aanbevolen, temeer, omdat de soliditeit en moraliteit van Van der Ploeg een zekeren waarborg geven voor eene accurate uitvoering eener bestelling.
Hartelijk dankende voor de opname dezes en andere dag- en weekbladen beleefd in overweging gevende, hunne lezers op deze nuttige uitvinding attent te maken, teeken ik mij met achting.
B. Kremer, administrateur van ‘de Zwaluw’.
Steggerda, 30 maart 1896.

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 23 februari 1899 het volgende korte bericht over de oprichting van handkracht-boterfabriek in Deever. Zie afbeelding 6.

Diever, 21 februari 1899
In eene gisteravond gehouden vergadering van veehouders uit Diever en Wittelte, ten huize van W. Huiskes alhier, is besloten eene onderlinge boterfabriek, voorloopig met handkracht, op te richten. 44 veehouders hebben de melk van hunne 182 koeien toegezegd. Eene commissie bestaande uit de heeren H. Krol, H.H. Hessels, C. Offrein, R. Seinen, K.W. Fledderus, W. Bakker en K. Hessels, is benoemd om verder de zaken te regelen.

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 5 april 1902 het volgende bericht over het voornemen tot oprichting van een coöperatieve boterfabriek in Wittelte. Zie afbeelding 7.

Diever, 3 april 1902
Te Wittelte was men al lang voornemens eene coöperatieve boterfabriek op te richten, doch het bleef bij het bespreken van allerlei plannen. Gisteravond was er met dit doel weer eene vergadering belegd. De aanwezigen waren allen in die mate voor oprichting, dat er nu veel kans bestaat, dat de zaak tot uitvoering zal komen; het getal toegezegde koeien is voldoende voor eene fabriek met handkracht.
De heeren K. Fledderus en P. Barelds werden uitgenoodigd de niet opgekomenen op te wekken tot deelneming en te zorgen, dat men de statuten van eene soortgelijke fabriek ter inzage verkrijgt.
Aanstaande vrijdagavond, 4 april wordt er op nieuw vergaderd ten huize van J. Warnders en dan zal een definitief besluit genomen worden. Ieder belanghebbende bedenke: “Eendracht maakt macht”.

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 7 april 1907 het volgende bericht over het toetreden van Wittelter boeren tot de Coöperatieve Boterfabriek en Korenmalerij in Deever. Zie afbeelding 8.

Diever, 28 maart 1907
In de gisteravond gehouden vergadering van leden der coöperatieve boterfabriek en korenmalerij alhier werd het verzoek van eenige landbouwers uit Wittelte, om in de coöperatie te worden opgenomen, ingewilligd.
Hierdoor ondergaat onze fabriek eene gewenschte uitbreiding, daar toch hierdoor de melk van meer dan 80 koelen wordt gewonnen. Het plaatsen eener nieuwe centrifuge is evenwel nu noodzakelijk geworden.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Hendrik Lefferts Barelds is geboren op 1 april 1834 in Dwingel. Hij is overleden op 11 mei 1895 in Wittelte.
Berendina Veeze is geboren op 15 september 1837 op Koldervene. Zij is overleden op 24 januari 1928 in Wittelte. Zij is een dochter van schoolmeester Pieter Veeze en Margje Eemten.
Hendrik Lefferts Barelds en Berendina Veeze trouwden op 16 april 1864 in Dwingel. Zij kregen twee zonen Bareld en Pieter. Barelds is geboren op 14 februari 1865 in Wittelte. Pieter is geboren op 17 april 1873 in Wittelte

De redactie citeert uit het boek Wittelte – Geschiedenis van de boerderijen vanaf 1770 tot heden (bladzijde 55) de volgende tekst:
Na 1890 werden in bijna alle dorpen boterfabrieken opgericht. Zo was de zuivelfabriek in Dwingeloo, de geboorteplaats van Hendrik Lefferts Barelds, in 1894 gebouwd. In Kolderveen, de geboorteplaats van zijn vrouw, was in 1892 de zuivelfabriek opgericht. Reken maar dan Hendrik Lefferts Barelds en zijn zoon Pieter met die ontwikkelingen op de hoogte waren. Omdat er in Diever/Wittelte niets werd ondernomen heeft de familie Barelds zelf een kleine centrifuge geïnstalleerd in hun karnkamer. Met die centrifuge kon men veel sneller en beter het botervet van de ondermelk scheiden. Uit overlevering is bekend dat ook de buren hun melk in de centrifuge deden en met de gescheiden room en ondermelk naar hun boerderij gingen.

Het bericht in de Provinciale Drentsche en Asser Courant (zie afbeelding 3) vermeldt dat de centrifuge is geplaatst door J.C. Veeze Pzn. uit Dwingel. Jan Christiaan Veeze Pzn. is geboren op 28 april 1847 op Koldervene. Hij is overleden op 17 september 1940 in Dwingel. Hij is begraven op de kaarkhof van Dwingel. Hij is een zoon van schoolmeester Pieter Veeze en Margje Eemten. Hij is de jongste broer van Berendina Veeze, de echtgenote van Hendrik Lefferts Barelds.

Hendrik Lefferts Barelds heeft de ingebruikname van de centrifuge in de karnkamer van zijn boerderij op 19 februari 1896 niet meegemaakt. Hij stierf op 11 mei 1895.
Het boek Wittelte – Geschiedenis van de boerderijen vanaf 1770 tot heden vermeld het adres van de boerderij van Hendrik Lefferts Barelds: Wittelte 121, nu Wittelterweg 12a.
Na de opening van de straatweg Wittelterbrug-Diever in 1905 waren er voor de Wittelter boeren geen fysieke belemmeringen meer lid te worden van de Coöperatieve Zuivelfabriek en Korenmalerij an ut Katt’nende in Deever. Omstreeks die tijd zal Pieter Barelds gestopt zijn met zijn particuliere boterfabriekje en lid zijn geworden van de coöperatieve Deeverse botterfubriek. Zie bijvoorbeeld afbeelding 8.

De redactie heeft de aan het einde van dit bericht afgebeelde kleurenfoto (zie afbeelding 9) van de boerderij met het huidige adres Wittelterweg 12a gemaakt op donderdag 26 april 2018.

 Afbeelding 1


Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Afbeelding 5

Afbeelding 6

Afbeelding 7

Afbeelding 8

Afbeelding 9

Posted in Botterfubriekie Wittelte, Wittelte | Leave a comment

Mit de stoomtrem van de N.T.M. hen Möppel

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 24 juni 1916 het volgende bericht over de per 3 juli 1916 ingaande dienstregeling van de stoomtrams op de tramlijn Meppel – Hijkersmilde vice versa langs de Drentse Hoofdvaart.
De in Utrecht gevestigde Nederlandsche Tramweg Maatschappij exploiteerde deze tramlijn.
In de gemiente Deever stopte de stoomtram op drie plaatsen, te weten an de Wittelterbrogge, an de Deeverbrogge en an de Gowe. De halte Geeuwenbrug komt echter niet voor in de hier getoonde dienstregeling.
Bij Uffelte (wissel) passeerden de tram van Meppel naar Hijkersmilde en de tram van Hijkersmilde naar Meppel elkaar.
Een ritje met de stoomtram van de Deeverbrogge hen Möppel of van Möppel hen de Deeverbrogge duurde ongeveer een uur en tien minuten, voorwaar in 1916 geen slechte prestatie voor een stoomtram.

Posted in An de Deeverbrogge, de Gowe, Stoomtram, Witteler brogge | Leave a comment

Pentiekening van de Keet 2.0 op de Heezebaarg

De favoriete bezigheid van kunstenaar Arie Goedhart was tekenen met pen en inkt, dat is arceren en werken met natuurlijke structuren, maar vooral het weergeven van de stilte en de rust van de natuur. En waar kan hij dat beter doen dan op de Heezebaarg an de Heezenesch bee Deever.
Op de hier afgebeelde pentekening van Arie Goedhart is tussen de bomen een stukje van de zijgevel van de Keet 2.0, dat wil zeggen de opvolger van de Keet 1.0, op de Heezebaarg te zien.
De Keet 1.0 is de directiekeet van professor doctor Albert Egges van Giffen, die hij in de dertiger jaren van de vorige eeuw gebruikte bij de opgraving van de terp van Ezinge in de provincie Groningen en die hij na beëindiging van die opgraving liet afbreken, naar Deever liet vervoeren en daar weer liet opbouwen op de Heezebaarg. De Keet 1.0 heeft op de Heezebaarg bijna zestig jaren dienst gedaan als zomerhuisje van de familie van Giffen.
De laatste eigenaren van de Keet 1.0, een kleindochter en een kleinschoonzoon van professor doctor Albert Eggen van Giffen hebben de Keet 1.0 in 1997 laten slopen en de Keet 2.0 laten bouwen.
De redactie van ut Deevers Archief heeft voor het tonen van deze fraaie pentekening in ut Deevers Archief toestemming van de maker Arie Goedhart. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk.
De kleurenfoto is op 20 januari 2019 gemaakt door een fotograaf, waarvan de naam bekend is bij de redactie. De redactie heeft voor het tonen van deze fraaie kleurenfoto in ut Deevers Archief toestemming van deze fotograaf. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk.


Posted in Albert Egges van Giffen, Heezerbaarg, Kuunst, Tiekening | Leave a comment

Uffelters hept de reels langs de voat esloopt

In de Leeuwarder Courant van 26 mei 1932 verscheen het navolgende bericht over het stopzetten van de tram langs de Drentsche Hoofdvaart tussen Meppel en Hijkersmilde.

Stopzetting tram Meppel – Hijkersmilde
Verbetering van den verkeersweg langs de Drentsche Hoofdvaart.
Gisteren is bij het gemeentebestuur van Meppel een brief binnengekomen, waarin wordt medegedeeld dat de minister van Waterstaat den directeur der Nederlandse Tramweg Maatschappij machtiging heeft gegeven, den dienst van de tramlijn Meppel-Hijkersmilde stop te zetten en de rails op te ruimen. Onmiddellijk gevolg hiervan zal zijn, dat de veelbesproken gevaarlijke en zeer drukke verkeersweg langs de Drentsche Hoofdvaart belangrijk verbreed en verbeterd kan worden. In een raadsvergadering, die niet voor de pers toegankelijk was, zijn besprekingen gevoerd ter voorziening in de verkeersbehoeften tusschen Meppel en omliggende plaatsen, mede in verband met de opheffing van bedoelde tramlijn.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Bijgaande foto is in 1933 op de löswal bee café Schenkel in Uffelte gemaakt. Een door de sloopaannemer ingehuurde ploeg arbeiders, die voor een groot deel uit Uffelte kwam, heeft de rails van de tramlijn van de Nederlandse Tramweg Maatschappij opgeruimd. Die mannen waren wel nodig om met z’n allen een stuk rails te kunnen tillen en op de wagon te laden.
Het is jammer dat van het slopen van de tramrails an de Wittelterbrogge, an de Oldendeeversebrogge, an de Deeverbrogge en an de Gowe in de gemiente Deever nog geen foto is opgespoord, het is waarschijnlijk dat daar nooit foto’s van zijn gemaakt.
Het slopen begon in Hijkersmilde en eindigde bij het treinstation in Meppel. Zo konden vrijgekomen bielzen en vrijgekomen rails steeds op tramwagons worden geladen en vervolgens over de nog niet gesloopte tramrails worden afgevoerd naar Meppel.
Staande zijn van links naar rechts te zien:
De Uffelter Jan Kuik Gzn., geboren op 28 februari 1891 in Uffelte, overleden op 31 januari 1964, zoon van Gerrit Kuik en Lubbigje Uiterwijk;
De Uffelter Jan Kuik Hzn. (bijnaam: kleine Kuuk), geboren op 7 januari 1905 in Uffelte, overleden op 26 februari 1982 in Uffelte, zoon van Hendrik Kuik en Femmigje Lefferts;
De Uffelter Hendrik Kuik Jzn, geboren op 8 mei 1897 te Uffelte, overleden op 21 december 1966 , zoon van Jannes Kuik en Femmigje van den Bos;
De Hoavelter Jan Holterman. geboren op 19 februari 1890 te Koekange, overleden op ……, zoon van Remmelt Holterman en Klaasje Woltinge;
De Deeverse Jan Kloosterman (bijnaam: rooie Booiman), geboren op  16 juli 1894 te Dieverbrug, zoon van Arent Kloosterman en Hilligje Booiman;
De Uffelter Frederik (Frièrik) Timmerman, geboren op 9 april 1890 te Wemmenhove (Zuidwolde), overleden op ….., zoon van Jan Timmerman en Jantje de Boer;
Hessel Nijholt (ploegbaas van de aannemer), geboren op 22 oktober 1886 te Sint Nicolaasga, overleden op 26 oktober 1944 te Sint Nicolaasga, zoon van Johannes Nijholt en Oeke van der Meer.
Zittend op de rails op de tramwagon zijn van links naar rechts te zien:
De Uffelter Jan Timmerman, geboren op 10 juni 1884 te Pesse, overleden op ……., zoon van Jan Timmerman en Jantje de Boer;
Sent Jonkers, gegevens moeten nog worden uitgezocht;
Albert Koopman, gegevens moeten nog worden uitgezocht;
De Wittelter Roelof Jonker, gegevens moeten nog worden uitgezocht.
Staande op de tramwagon is te zien:
De Uffelter Hendrik Kuik Gzn., geboren op 20 maart 1889 te Uffelte, overleden op ….., zoon van Gerrit Kuik en Lubbigje Uiterwijk.

Posted in Stoomtram, Topstuk, Verkeer en vervoer, Vervoer | Leave a comment

Mit de naachtboot van de Lemmer hen Amsterdam

Bij het verzamelen van ansichtkaarten uut de gemiente Deever gaat het de redactie van ut Deevers Archief in de eerste plaats om de afbeelding, maar vaak is het aanschaffen van een kaart pas echt de moeite waard als op de achterkant iets staat dat verband houdt met het verleden van de gemiente Deever, bijvoorbeeld bekende namen (elke Deeverse maakt deel uit van het verleden van de gemeente Deever) of een mooie tekst.
De afgebeelde ansichtkaart met op de achterkant de hierna weergegeven tekst bevindt zich in de verzameling van ut Deevers Archief. De ansichtkaart van de gemeentelijk toren met het kerkgebouw op de Brink van Deever is op 2 augustus 1931 verstuurd. Deze ansichtkaart is uitgegeven door de weduwe van Johannes Vos an de Heufdstroate in Deever.

De tekst op de achterkant van de ansichtkaart luidt als volgt.
Lieve Zus,
’t Is nu Dinsdagmorgen drie uur en kom ik je even bedanken voor je brief.
Je hoeft niet meer zo lang te wachten voor ik er weer ben. Ik ga vanavond met de vrachtboot uit Lemmer naar Amsterdam en ben dan morgen 3 Augustus weer thuis.
Vanavond was er kampvuur, een fijn vuur.
Van Zondag op Maandag ben ik in bed gebleven, ik was toen verkouden en juist toen onweerde en regende het verschrikkelijk, ’t kampterrein stond blank, maar alles is goed afgelopen.
Nu tot morgen dus. Groeten aan Vader, Moeder en Tante Marie.
Gerrit

In het Nieuwsblad van Friesland: Hepkema’s Courant van 31 juli 1931 stond het volgende korte krantenvulbericht.

Kampeeren.
Diever, 29 juli.
De vele kampeerders in onze bosschen treffen het niet bijster goed. Ongunstig weer werkt voor kampeeren al heel slecht mee. En er zijn momenteel talrijke kampementen in de bosschen.
In het kamp van den V.C.S.B. zijn reeds een tweetal jongens door de kou ziek geworden, van wie een naar de ouderlijke woning is teruggebracht.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Er is wel iets merkwaardigs aan de hand met deze ansichtkaart.
Gerrit heeft de kaart op 2 augustus 1931 ’s morgens om 3.00 uur (na een stevige borrel aan het fijne kampvuur ?) met een gewoon potlood volgeschreven. Hij moet de kaart vervolgens in de loop van de ochtend bij een postkantoor (in Deever of op Zorgvlied ?) hebben afgeleverd, teneinde de volgende dag (dat is wel snel) in Amsterdam te kunnen worden besteld. Gerrit zal de kaart in een enveloppe hebben verstuurd, want het adresgedeelte van de kaart is ook beschreven. Maar waarom verstuurde Gerrit op 2 augustus 1931 een kaart, waarin hij aangeeft dat hij op 3 augustus 1931 in Amsterdam zal zijn. Wellicht arriveerde hij zelf eerder in Amsterdam dan de kaart.
De redactie heeft het donkerbruine vermoeden dat Gerrit de kaart nooit heeft verstuurd, maar dat hij deze gewoon in zijn valiesje of karbiesje mee naar Amsterdam heeft genomen en deze persoonlijk bij lieve zus heeft besteld.
Gerrit zal van het kampeerterrein van de Vrijzinnig Christelijke Studentenbond (V.C.S.B.) bij het Mastenveldje aan de Bosweg tussen Deever en Woater’n zijn gegaan (lopend of op de fiets ?) en vandaar verder zijn gereisd. Maar waarom reisde Gerrit zo ingewikkeld ? Hoe kwam hij vanuit Deever of Zorgvlied in de Lemmer ? Reisde hij met het sukkeltrammetje van Elsloo naar Steenwijk ? En hoe reisde hij dan van Steenwijk naar de Lemmer ? Met de bus ? En dan die nachtelijke boottocht van de Lemmer naar Amsterdam over de Zuiderzee (de dijk tussen Friesland en Noord-Holland was nog niet gesloten).
Waarom reisde Gerrit niet gewoon via de Deeverbrogge met het boemeltrammetje langs de Drentse Hoofdvaart naar Meppel ? Het eindpunt van het trammetje was bij het treinstation in Meppel. Vandaar kon Gerrit met de trein naar Amsterdam reizen. Wie het weet mag het vertellen.

Abracadabra-1242Abracadabra-1241Abracadabra-1243

Posted in Ansichtkoate, Bosweg, Kaarke an de brink, Mast'nveltie, Student’nkaamp | Leave a comment

Un braandtoor’n van boomstamm’m in de Olde Willem

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 10 december 1935 het navolgende bericht over de bouw van een brandtoren aan de Woaterse weg in de Olde Willem.

Diever, 9 december. Naar we vernemen wordt door het Staatsboschbeheer nabij de woning van den voorwerker Duin aan den weg van hier naar Wateren een uitkijktoren gebouwd. De toren zal voornamelijk bestemd worden als zogenaamde brandtoren doch ook in den zomer wel dienst doen als uitkijktoren voor de toeristen.

Op de fotobladzijde van de Leeuwarder Courant van dinsdag 17 december 1935 werd een foto van de bouw van een houten uitkijktoren in de Olde Willem getoond. 

Bij de foto is de volgende tekst opgenomen. Te Diever wordt uit stevige boomstammen een uitkijktoren gebouwd. Deze zal voornamelijk bestemd zijn als zogenaamde brandtoren, doch zal ook in den zomer dienst doen als uitkijktoren voor de toeristen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het lag voor de hand om in die tijd in de uitgestrekte aaneengesloten bossen in de gemiente Deever een houten brandtoren, beter gezegd een uitkijktoren voor de bosbrandwacht, te bouwen. In de buurt stonden immers genoeg geschikte dennebomen. De toren werd an de Woaterseweg achter de boswachterwoning in de Olde Willem gebouwd. De vraag is wel hoe het op de grond vervaardigde bouwwerk rechtop is gezet.

Posted in Braandtoor’n, de Olde Willem, Uutkiektoor’n, Verdwenen object | Leave a comment

Veiling van wat begön as de Saandkaamp

Bonds café pension restaurant annex bar ‘de Zandkamp’ van de familie Kamphuis an de Shakespearebrink (voorheen Bolderbrink) in ut Grünedal an de Heezeresch bee Deever kwam in 1989 in handen van Roelof en Gea ter Wal. Zij gaven hun hotel-restaurant de naam ‘de Walhof’.
Eind 2003 nam voormalig opticien Henk Jippink uit Hoogezand de zaak over. In 2009 ging zijn zaak failliet. Op 21 september 2015 is het pand en de ruim één hectare bijbehorende grond geveild.
De redactie van ut Deevers Archief weet niet of het pand met bijbehorende grond met succes is geveild en zo ja wie de erg gelukkige eigenaar is geworden. Wel heeft de redactie gezien dat na 21 september 2015 behoorlijk is gesleuteld aan het pand. Dat is goed te zien op de kleurenfoto die de redactie op woensdag 19 september 2018 heeft gemaakt. Het voormalige bonds café pension restaurant annex bar de Zandkamp bleek op die dag behoorlijk opgeknapt en helemaal wit gekalkt te zijn.

Posted in de Saandkaamp, Heezeresch | Leave a comment

Greinspoaltie 47 is neet op deselde stee nièr eset

In de Olde Möppeler (Móppeler Kraante, Meppeler Courant) van 30 juli 2012 én vervolgens in het Dagblad van het Noorden van 1 augustus 2012 verscheen ongeveer hetzelfde volgende mini-berichtje.

ZORGVLIED – Grenspaal op nieuwe plaats
De gerestaureerde grenspaal is herplaatst op de oude landweer bij de Willingehoek van camping Groot Bartje in Zorgvlied. De grenspaal is onder het puin vandaan gehaald. Henk Schurer doopte op de historische grens tussen Elsloo en Zorgvlied de paal met water uit de Linde. De vinder van de paal, Hans Salverda, werd als voogd van de paal benoemd. Met het vinden van de paal wordt de historische grens tussen Friesland en Drenthe zo langzamerhand weer zichtbaar.

In het Dagblad van het Noorden van 1 augustus 2012 verscheen het nagenoeg zelfde volgende mini-bericht.

ZORGVLIED – Historische grenspaal tussen Drenthe en Friesland
De gerestaureerde paal die de historische grens markeert tussen Friesland en Drenthe, is op de oude landweer bij de Willingehoek in Zorgvlied herplaatst. Op de historische grens tussen Elsloo en Zorgvlied werd de paal gedoopt met water uit de Linde. Vinder Hans Salverda werd als voogd van de paal benoemd. Door de herplaatsing van de paal wordt de historische grens tussen Friesland en Drenthe langzaam weer zichtbaar.

Aantekeningen van de redactie van ut Dievers Archief
De schrijver van de veel op elkaar lijkende mini-berichten gebruikt de term ‘historische grens’, echter om de ligging van deze grens is in het verleden nooit enige strijd geweest, in feite gaat het om een greinspoaltie op de kunstmatige scheidingslijn tussen twee bestuurlijke eenheden, te weten de provincie Fryslân en de provincie Drente.
Greinspoalties worden in elk geval geplaatst op het punt waar de grens een knik maakt, zo ook de greinspoalties tussen de provincies Fryslân en de provincie Drente in de gemiente Deever. Van oudsher moet bij het ene greinspoaltie het volgende greinspoaltie zijn te zien.
Het artikel geeft niet aan om welk grenspoaltie het gaat, maar het is waarschijnlijk dat het hier om greinspoaltie XLVI (greinspoaltie 46) gaat.

De heer Harry ten Veen reageerde op 9 april 2019 als volgt.
Goedemiddag.
Ik kijk weleens op de site vanwege de grenspalen.
Dat is mijn grootste interesse.
Bij de herplaatsing van deze grenspaal was ik aanwezig.
Ik heb ook veel foto’s.
Het nummer van de grenspaal is 47.
Dat is absoluut juist.
Het filmpje dat te vinden is op http://www.gemeentediever.nl/dorpen/zorgvlied/index.html (even naar beneden scrollen) is trouwens van mij.
Groet, Harry ten Veen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief van 9 april 2019
De redactie is de heer Harry ten Veen bijzonder erkentelijk voor zijn reactie.
De redactie heeft in de titel van het bericht het romeinse nummer XLVI (nummer 46) gewijzigd in het romeinse nummer XLVII (nummer 47).
De redactie verwijst ook naar het bericht Paal maakt oude grens zichtbaar in de digitale krant Nieuwe Ooststellingwerver.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De heer Hans Salverda heeft op 19 april 2023 met zijn smartphone de coördinaten van grenspaal 47 opgemeten:
52°55’34.7″ Noorderbreedte en 6°15’11.9″ Oosterlengte.

Posted in Aarfgood, Greinse, Greinspoal, Zorgvliet | Leave a comment

Ik heb in de kaamp eseet’n van juni 1969 tot juni 1970

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 25 oktober 2015 bijgaande reactie van de heer Henk Kuiper uit Diemen over zijn verblijf in het jongenskamp ‘de Eikenhorst’ an de Gowe. Henk Kuipers is op zoek naar zijn oude kameraden.

Ik heb in het kamp gezeten van 1969 tot juni 1970. De jongens die reageren ken ik natuurlijk nog. Ik heb zelfs nog foto’s van Ben en Kor.
De barakken waren als volgt: 1. Alaska, 2. Peru, 3. Transvaal en de laatste was Klondike.
In Klondike zaten de oudere jongens, die langer op het kamp zaten. Die gingen ook naar school buiten het kamp.
Het is inderdaad zo dat je de eerste 40 jaar van je leven de boel geblokt hebt, maar naarmate je ouder wordt ga je toch steeds meer over de jongens nadenken.
Ik ben al een paar jaar op zoek naar de jongens waar ik heb beste mee om ging. Hyves en Facebook hebben wel een beetje geholpen, maar een heleboel jongens zijn nog verstopt.
Als u eventueel meer wilt weten mag u mij altijd mailen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie wil natuurlijk nog veel meer weten van het reilen en zeilen in het jongenskamp ‘de Eikenhorst’ an de Gowe. De redactie wil ook graag de genoemde foto’s, compleet met namen publiceren. Henk Kuiper doelt op de jongens Ben van Erp en Kor. De lezer wordt gemakshalve verwezen naar het artikel Ben van Erp vraagt: Herkennen jullie dit ook ? en naar het artikel Ik heb ook nog een paar medailles van klei.

Posted in de Gowe, Jongenskamp de Eikenhorst | Leave a comment

Johannes Franciscus was gien schout-bee-naacht

Op 20 september 1983 schreef een achterkleinzoon (!) van Johannes Franciscus De Ruiter de Wildt, de grondlegger van het dorp Zorgvliet een brief aan een kleinzoon (!) van Lodewijk Guillaume Verwer, de ontwikkelaar van het dorp Zorgvliet.

Aan de heer mr. L.G. Verwer
(straat en woonplaats hier weggelaten)

Zeer Geachte Heer Verwer,

Hiernevens zend ik U, onder dankzegging terug, de ansichtkaart van het door mijn overgrootvader gebouwde landhuis en de fotocopie van een ansichtkaart, waarop zijn afgebeeld de vier bejaardenwoningen op de plaats alwaar het landbouwinstituut van de Maatschappij van Weldadigheid heeft gestaan met daarnaast het eenvoudige kerkje.
De tekst onder deze kaart “Een bakermat van Neerlands Zeehelden” houdt waarschijnlijk verband met het feit, dat in de periode 1831 tot en met 1840 van de 145 vertrokken leerlingen van het Instituut niet minder dan 57 jongens beroepsmilitair [1] werden, terwijl wellicht de afstamming van Johannes Franciscus de Ruijter de Wildt daarbij ook een rol heeft gespeeld.
In uw toespraak op 2 september j.l. in Zorgvlied hebt u voorts gezegd, dat mijn overgrootvader een gepensioneerde schout-bij-nacht is geweest, doch dit is diens broer Johan Willem de Ruijter de Wildt geweest.
Het beroep van Johannes Franciscus de Ruijter de Wildt in Oost-Indië was employé bij het agentschap van de factorij te Semarang van de Nederlandse Handelsmaatschappij.
Uit het artikel in de “Landbouwcourant” van 21 oktober 1869 (overgenomen uit de Purmerender Courant van 25 augustus 1869) is mij gebleken dat mijn overgrootvader veel ontginningswerk heeft verricht.

Ik wens U met Uw echtgenote een mooie vakantie op Rhodos toe.

Met vriendelijke groeten, mede namens mijn vrouw,
H.O.J. de Ruijter de Wildt
(straat en woonplaats hier weggelaten)

[1] F.W. Fabius. De Maatschappij van Weldadigheid, in hare werking, strekking en geldelijken toestand. Amsterdam, 1841, bladzijden 59 en verder.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In deze brief zet de achterkleinzoon (!) van Johannes Franciscus de Ruijter de Wildt het -ook onder Zorgvlieders, Zorgvlieters, Zorgvliedenaren, Zorgvlietenaren- wijdverspreide misverstand recht dat niet zijn grootvader, maar de broer van zijn overgrootvader schout-bij-nacht was. Dus dorpskrachten, leden van het plaatselijke filiaal van de heemkundige vereniging uut Deever, let op: Johannes Franciscus de Ruiter de Wildt was geen schout-bij-nacht !!

Wie kan de redactie helpen aan een digitale kopie van het bedoelde artikel uit de ‘Landbouwkrant’ ?
Bijgaand is te zien een afbeelding van een oude ansichtkaart van het armoedig uitziende ‘kleine kerkje’, zoals genoemd in de brief. Deze ansichtkaart is op 23 maart 1917 verzonden.
In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk Zorgvlied op bladzijde 189 een nogal bijgeknipte afbeelding van een exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart opgenomen.

Posted in Ansichtkoate, de Ruiter de Wildt, Kattelieke Kaarke, Lodewijk Guillaume Verwer, Sint Anthonij Gasthuis, Zorgvliet | Leave a comment

Kaarke an de brink van Deever in mei 1963

Bijgaand afgebeelde zwart-wit ansichtkaart van de koorkant (de oostkant) van het kerkgebouw an de brink van Deever was te koop bij Hendrik Mulder, die in de volksmond altijd Henduk Moessie of Moessie Peep (Hendrik Mulder had astma) (alle Mulders in ut olde Deever hadden een bijnaam) werd genoemd. Hij was eigenaar van drogisterij ‘de Gaper’ an de Heufdstroate in Deever. Deze ansichtkaart is in mei 1963 uitgegeven door JosPé in Arnhem.
Als deze zwart-wit ansichtkaart wordt vergeleken met de ansichtkaart van de kaarke an de brink van Deever in 1905, dan valt ook op dat de restaurateurs wel heel erg flink aan de consistoriekamer hebben zitten sleutelen.

Posted in Deever, Kaarke an de brink | Leave a comment

Op de Baarg op ut Kastiel in de winter van 1962-1963

Op de Baarg op ut Kastiel in Deever is links het boerderijtje van de weduwe Evertje Davids-Vierhoven en rechts nog net het boerderijtje van de weduwe Elsje (Elle) Smit-Oost te zien in de strenge winter van 1962-1963.
Evertje Vierhoven werd op 29 juli 1896 in Deever geboren als dochter van Albert Vierhoven en Trijntje Andree (Andrea ?, Andreae ?). Zij trouwde op 27 juni 1925 met Albert Davids, beroep arbeider, zoon van Hendrik Davids en Magrieta Sidonia Wibier. Albert Davids werd op 26 oktober 1881 geboren in Deever.
In de webstee nieuwenhuis-genealogie is een mooie foto uit 1950 te zien van Albert Davids, Evertje Vierhoven en hun dochter Trijntje (Trientie). Die foto is genomen aan de voorkant van het boerderijtje.
Elsje (Elle) Oost werd op 20 maart 1893 in Deever geboren als dochter van Helprig Oost en Hilligje Prikken. Zij trouwde op 31 augustus 1912 met Hilbert Smit, beroep arbeider, zoon van Jan Smit en Margje Hilberts de Wit.
Hilbert Smit werd op 18 september 1888 geboren in het Leggelerveld (gemiente Dwingel), hij overleed op 5 juli 1931 in Deever, hij was toen landbouwer.
De bezoekers van ut Deevers Archief worden uitgenodigd aanvullende teksten bij deze foto in te brengen.

Posted in Boerdereeje, Deever, ut Kastiel | Reacties uitgeschakeld voor Op de Baarg op ut Kastiel in de winter van 1962-1963

Woap’m van Deever an de Meulakkers in Deever

Het direct na de Tweede Wereldoorlog bij elkaar gefantaseerde en op 3 september 1946 door de Hoge Raad van Adel goedgekeurde wapen van de gemiente Deever is her en der binnen de grenzen van de gemiente Deever terug te vinden op bewaard gebleven ‘grensstenen’. Deze stonden voor het ontstaan van de gemeente Westenveld op 1 januari 1998 ergens op de gemeentegrens langs een weg.
Op het erf van de woning aan de Meulakkers 20 in Deever staat een kennelijk redelijk goed exemplaar, maar de eigenaar is van mening dat zijn object wel een keertje mag worden geverfd. Het wapen dat gemaakt is van beton staat op zijn originele fundering in de voortuin. De eigenaar was er, net als een paar anderen, op tijd bij, anders was zijn exemplaar begin 1998 met de andere verzamelde greinsstien afgevoerd naar een puinbreker.
Op de achterkant van deze greinsstien staat Havelte. De eigenaar wist te vertellen dat deze grenssteen in de Stienbaarger bochte van de weg langs de vaart in Wittelte heeft gestaan, op de grens met de gemeente Havelte.
De bewoners van het huis aan de Meulakkers waren zo vriendelijk de redactie van het Deevers Archief op 21 januari 2016 toegang te geven tot hun erf voor het maken van deze twee kleurenfoto’s, daarvoor veel dank.
Gegevens over het wapen van de gemiente Deever zijn te vinden in het Nederlandse deel van de webstee van Heraldry of the World (Internationale Overheidsheraldiek). De in die webstee opgenomen verklaring bij het wapen van Deever bevat helaas enige historische onjuistheden.

Abracadabra-1543Abracadabra-1542

Posted in Aarfgood, Gemiente Deever, Woap'm van Deever | Leave a comment

De vudieling van de boermarke van Deever

In de Provinciale en Asser Courant verscheen op 12 maart 1856 het navolgende korte bericht over het besluit tot de verdeling van de ongescheiden marke van Deever.

Diever, 8 maart.
Op vrijdag den 7 dezer heeft alhier eene vergadering plaats gehad van deelgeregtigden in de ongescheidene markte van Diever, ten einde te beraadslagen over de verdeeling der markte.
Er is besloten de markte te verdelen en voorts eene commissie te benoemen, die de zaak zal regelen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De boeren van het dorp Deever hebben de gronden van de boermarke van Deever eeuwenlang gemeenschappelijk in bezit, beheer en gebruik gehad.
Aan het einde van de achttiende eeuw vormden de boermarken een belemmering voor meer ontginning. In 1809 en 1810 kwam er wetgeving voor de verdeling van boermarken, maar deze hadden niet het gewenste effect. Bij Koninklijk Besluit van juli 1837 werd de wetgeving van 1809 en 1810 opnieuw onder de aandacht gebracht. Veel boermarken werden als gevolg daarvan wel verdeeld, waaronder die van Deever. Maar die van Deever werd pas ná 1856 verdeeld, maar wel vóór de inwerkingtreding van de échte Markewet van 10 mei 1886.

Posted in Boermarke van Deever, Canon van de gemiente Deever | Leave a comment

Ansigtkoate van Villa Nova op Zorgvliet

Van het pension Villa Nova van de familie Jan Krans op Zorgvliet (an de aandere kaante van de Deeverse bos) zijn na de Tweede Wereldoorlog in het tijdperk van de zwart-wit foto enige mooie ansichtkaarten uitgegeven, waaronder de bijgaand afgebeelde ansichtkaart.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto van hotel-restaurant Villa Nova op woensdag 6 november 2019 gemaakt.

Posted in Ansichtkoate, Villa Nova, Zorgvliet | Leave a comment

De uutsigttoor’n op ut Kiekduun

De redactie van ut Deevers Archief mocht van wijlen Albertus (Bert) Christiaan Doorman aan het einde van de vorige eeuw van enige door zijn grootvader mr. Albertus Christiaan van Daalen uit Bennekom op Berkenheuvel gemaakte foto’s een scan maken. Opnieuw hartelijk dank daarvoor.
Op bijgaand afgebeelde zwart-wit foto uit 1925 is de houten uitkijktoren op het nog vrij kale Kijkduin op Berkenheuvel te zien. Kijkduin is ergens aan de Torenweg bij de Van Daalenweg te vinden. In die omgeving is Kijkduin de hoogste heuvel, daarvóór was het natuurlijk een natuurlijk zandduin. Het is wel even lastig zoeken naar Kijkduin, want de huidige eigenaar van de helft van Berkenheuvel heeft alle aan bomen gespijkerde naambordjes van boswegen blijkbaar in zijn deel van Berkenheuvel verwijderd. Wandelaars worden vooral geacht erg te verdwalen.
De toren op het hoge zandduin was bedoeld om van boven af uit te kijken naar bosbrand op Berkenheuvel. De uitkijktoren is aan het begin van de veertiger jaren van de vorige eeuw afgebroken. De vier betonnen fundamenten zijn nog wel aanwezig.
Over Kijkduin loopt wel een pad voor bergfietsen, zeg maar een pad voor fietsen met dikke banden. De Engelse vertaling van bergfiets is mountainbike. Op een van de hier afgebeelde kleurenfoto’s is het pad aan de westzijde van Kijkduin te zien. Voor de jeugd uut Deever was dit een hele mooie helling om bij sneeuw met de slee vanaf te glijden.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto’s van de fundamenten van de uitzichttoren op 21 januari 2016gemaakt,  onder zeldzame enigszins winterse omstandigheden.

Abracadabra-1562

OLYMPUS DIGITAL CAMERAOLYMPUS DIGITAL CAMERAOLYMPUS DIGITAL CAMERAOLYMPUS DIGITAL CAMERA

Posted in Albertus Christiaan van Daalen, Braandtoor’n, Landgoed Berkenheuvel, Uutkiektoor’n, Verdwenen object | Leave a comment

Pier Obe Posthumus hef moar 10 joar ekreeg’n

In het Nieuwsblad van het Noorden van 21 januari 1949 verscheen het navolgende bericht over de strafzaak bij het Bijzonder Gerechtshof in Assen tegen de N.S.B.’er Pier Obe Posthumus, ex-burgemeester van de gemiente Deever.

Tien jaar voor ex-burgemeester van Diever
Gisteren heeft de advocaat-fiscaal bij het Bijzonder Gerechtshof te Assen, een gevangenisstraf van 10 jaar met aftrek geëist tegen de ex-burgemeester van Diever, de 62-jarige Pier Obe Posthumus uit Haren (Gr.).
In april 1944 werd hij burgemeester van Diever, waar hij -en dat werd hem ernstig aangerekend- zich heeft bezig gehouden met de opsporing, de arrestaties en het verhoor van verschillende personen, in samenwerking met de later zo berucht geworden ‘Bloedploeg’, welke hij naar Diever liet komen.
In de korte tijd van zijn burgemeestersperiode (waarin hij een grote slaafsheid voor der Duitsers aan de dag legde) heeft hij zich niet bepaald gelukkig getoond bij dat edele ambt, naar de A.F. (advocaat-fiscaal) in zijn requisitoir opmerkte. Met de landwacht en de Duitsers verrichtte hij zoveel mogelijk daden, die wijzen op een egoístische en kleinzielige mentaliteit.
De advocaat-fiscaal achtte de gepleegde feiten wel ernstig, maar in ’t algemeen getuigen zij van de houding van een bijloper, hij is zeker geen voorman geweest. Als bijkomende straf eiste hij ontzetting uit de kiesrechten en uit het recht ambten te bekleden.
Mr. S. Boersma bepleitte de uiterste clementie, daarbij de leggende op het feit, dat de verdachte onder invloed van Balsma heeft gestaan en op diens leeftijd en ziekte.
Posthumus betuigde aan het slot zijn spijt over de houding. ‘Innerlijk ben ik van de dwalingen mijns weegs genezen.’

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Pier Obe Posthumus (geboren op 22 maart 1887 in Groningen, overleden op 13 augustus 1956 in Groningen) werd in april 1944 waarnemend burgemeester van de gemiente Deever, nadat burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) op dringend en dwingend advies van het Deeverse verzet moest onderduiken. De Duitsers ontsloegen Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) op 8 mei 1944 als burgemeester van de gemiente Deever.

 

Posted in N.S.B.'er, Pier Obe Posthumus, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Ut olde landhuus op Baark’nheuvel in 1891

In het in 1999 verschenen Deeverse fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is de volgende tekst over het verleden van het landgoed Berkenheuvel opgenomen bij afbeelding 5, zijnde een afbeelding van een foto uit 1891 van mr. Albertus Christiaan van Daalen van het Huis op Berkenheuvel.

Kalteren – Huis op Berkenheuvel – 1891
De ontginning van de woeste gronden ten noorden van Diever en Wapse is rond 1850 begonnen toen J. B. Stoop de eerste gronden kocht van de boermarken van Wapse en Diever. In 1854 verkocht hij het terrein van 365 ha aan mr. Petrus van der Veen, Cornelis Hoekwater en mr. Samuel Hartogh Heys. Deze verkochten in 1885 het inmiddels 772 ha grote gebied aan mr. J. Hoekwater.
In juli 1890 kochten mr. Albertus Christiaan van Daalen en zijn neven H. T. van Rees en J. Praeger Berkenheuvel voor 46000 gulden. Daarmee waren zij eigenaar geworden van ruim 950 ha grond, bestaande uit 320 ha bosgrond, 130 ha heideveld, 500 ha zandgrond, 4 ha bouw en weiland en het hier zichtbare huis, met het adres Kalteren 35.
Het voorste deel stond ter beschikking van de eigenaren. Het achterhuis werd bewoond door Marten Wouwenaar en zijn vrouw Arendina Frederika Huiberts. Zij trouwden op 9 mei 1858 op de Smilde. Hun drie kinderen werden hier geboren, Geertje op 9 maart 1859, Jacob op 19 november 1860 en Hendrik op 10 juni 1864. In dit huis overleed Arendina Frederika Huiberts op 28 januari 1881 en Marten Wouwenaar op 6 december 1899.
Marten Wouwenaar was van 1856 tot in 1894 de bosbaas van Berkenheuvel. Voor de eigenaren van Berkenheuvel kocht hij ook grond. Zo kocht hij op 12 februari 1866 op de verkoop van vastgoed van de erven Jan en Geesje Tijmes Mulder het heideveld genaamd ‘het Kaltersche veld aan het Zand’, groot 1 bunder, 6 roeden en 68 ellen en een perceel zandduinen in het Dieverder Zand, groot 8 bunder, 37 roeden en 70 ellen.
In 1940 werd het hier zichtbare voorhuis vervangen door een nieuw door ir. Mello van Daalen in Alpenstijl ontworpen voorhuis.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Mr. Albertus Christiaan van Daalen maakte de hier afgebeelde zwart-foto in 1891. Let bij deze zwart-wit foto vooral ook op het rikke met de melkbus tegen de zijmuur van het achterhuis. Blijkbaar was boschbaas Marten Wouwenaar ook een beetje boer en hield hij een paar koeien. Wellicht verkocht hij zijn melk aan het particuliere melkfabriekje van Jan Frederik Hilkemeijer an de Deeverbrogge ? Of wellicht gebruikte Arendina Frederika Huiberts de melk voor het karnen van boter.

De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto op 9 april 2013 gemaakt.

Posted in Albertus Christiaan van Daalen, Diever, ie bint 't wel ..., Landgoed Berkenheuvel, Landhuis Berkenheuvel, Marten Wouwenaar | Leave a comment

Wittelermoase heuilaan’n hept gien veldnèème mièr

In 1886 trad de Markewet in werking. Die wet had als doel de verdeling van de gemeenschappelijke gronden in zandgebieden te regelen. In de gemiente Deever waren dat de gemeenschappelijke gronden van de boermarke van Deever, de boermarke van Wapse, de boermarke van Wittelte en de boerkmarke van Woater’n. In 1924 was de Ruilverkavelingswet de opvolger van de Markewet. Krachtens deze wet was het niet langer nodig dat alle individuele eigenaren moesten instemmen met een ruilverkaveling. In 1985 is de Ruilverkavelingswet vervangen door de Landinrichtingswet.

In de publicatie Kadastrale Atlas van Drenthe – 1832 – Deel XV – Diever is opgenomen een kaart van ‘Gemeente Diever – Wittelte – Sectie D – Derde blad, Wittelte’, waarop de percelen hooiland in de Wiitelermoa zijn te zien. Zie afbeelding 6 voor een detail van deze kaart.
In de periode 1928-1932, al kort na de inwerkingtreding van de Ruilverkavelingswet, is in de Wittelermoa (Witteltermade) met een oppervlak van ongeveer 100 hectare de eerste ruilverkaveling van dit gebied voorbereid en uitgevoerd. Als gevolg van de ruilverkaveling zijn de oude (na 1832 versnipperd of samengevoegd geraakte) hooilanden opgegaan in nieuwe veelal grotere hooilanden.
De verdeling van de hooilanden vóór de ruilverkaveling in de periode 1928-1932 is te zien in afbeelding 7.
Vergelijking van de situatie in 1832 (afbeelding 7) met de situatie in 1928 (afbeelding 6) leert dat veel hooilanden in de periode 1832 – 1928 door diverse redenen versnipperd zijn geraakt.
De verdeling van de hooilanden ná de ruilverkaveling in de periode 1928-1932 is te zien in afbeelding 8.
In de periode 1928-1932 hebben werklozen uit de vier grote steden uit het Westen van Nederland in het kader van de werkverschaffing gewerkt aan de kanalisatie (bochtafsnijdingen) van de Dwingeler Stroom langs de Wittelermoa (Witteltermade).
Het mag de zeer gewaardeerde oplettende bezoeker van ut Deevers Archief duidelijk zijn dat als gevolg van de ruilverkaveling van de Wittelermoa (Witteltermade) in de periode 1928-1932 vele, zo niet alle nog gebruikte veldnamen van vóór 1928 verloren zijn gegaan. De bezoeker vergelijke daartoe de vele kleine perceeltjes hooiland in afbeelding 7 met de aanzienlijke grotere percelen hooiland in afbeelding 8.

De redactie van ut Deevers Archief vond bij een korte zoekactie op het internet enige advertenties van vóór 1928, waarin wordt aangekondigd dat in de Wittelermoa (Witteltermade) percelen hooiland worden verkocht of geveild.

In de Opregte Steenwijker Courant verscheen op 26 april 1880 de volgende advertentie (zie afbeelding 1).

De notaris Mr. W. O. Servatius te Dwingelo, zal op aanstaanden woensdag den 28 April 1880, des morgens om tien uren, ten huize van Klaas Jans Haveman te Wapse, gemeente Diever, ten verzoeke van Jantje Roelofs Bralten, Jan Bartelds Bolding en de erven Jacob Uffels, publiek bij palmslag verkoopen:
Drie stukken hooiland, De Zuidmade, De Hoekjes en Het Groote Stuk, in de Witteltermade gelegen.
Drie stukken hooiland, het Dagwerk in de Heugenmaat, de Roede of Bigge en het Halve Dagwerk, gelegen onder Wapse.
En een stuk hooiland, de Maat bij Moerhoven, in de gemeente Vledder.

Afbeelding 1

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 24 november 1874 de volgende advertentie (zie afbeelding 2).

De notaris Mr. W. O. Servatius te Dwingelo zal, ten verzoeke van de erven Beene Jans Tingen, op vrijdag 27 november 1874, des morgens om elf uren, ten huize van de erven Jan Blok te Wapserveen, publiek bij inzate veilen:
Eene boerenplaats.te Wapserveen, bestaande uit huis en erf, bouwland, groenland en heideveld, zoo en in voegen die boerenplaats door Beene Tingen is bewoond en gebruikt geweest.
Twee daarbij behoorende stukken in do gemeente Diever, de Maat en het Broek genaamd.
En vijf perceelen hooiland in de Wittelter Made, Het Broek, De Molenkolk, Het Kleine Blik, Het Lange Blik en Bij de Berkenboom genaamd.

Afbeelding 2

In de Opregte Steenwijker Courant verscheen op 7 oktober 1905 de volgende advertentie (zie afbeelding 3).

Notaris Stuart te Dwingelo, zal op donderdag 12 october aaanstaande, des voormiddags elf uur, ten huize van C. Bouwer te Viedder, voor Aaldert Jonkman te Vledder en mede-eigenaren, publiek bij inzate veilen:
1e. Een huis en erf, te Vledder, bjj verkoopers in gebruik, ter grootte van 10 are. 2e. Twee stukken groenland te Vledder, de Kamp, groot 1.43.50 hectare en de Slate, groot 93 are 40 centiare. 3e. De onverdeelde helft in een stuk hooiland, in de Witteltermade, De Helle, geheel groot 44 A. 4e, Diverse akkers bouwland op den Vledderesch, als: de Zilverakker, het Njjeland, de Haking in 2 percelen, de Aanwenning in 2 percelen, het Slaatakkertje, de Zolakker en het Leegeakkertje.

Afbeelding 3

In de publicatie Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832 van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever zijn bij ‘Gemeente Diever – Wittelte – Sectie D – Derde Blad’ de volgende veldnamen genoemd:
Het Spijk/De Anderhalve Dagwerker in het Hofspijk, Het Hofspijk, Het Kleine Hofspijk, Het Hofspijk (2e keer), De Dagwerker in Het Hofspijk, De Stobbert, Scholtenbroek, De Westerhoek, Het Middelste Broek, Het Broek, De Middelste Broek van Abel, Het Oosterbroek, De Oosterhoek, Roeland, De Erf Gee in de Ma, De Viergee/De Kleine Viergee, De Groote Viergee,De Roolanden en Hummelhoeken, De Meunenkolk/Meunekolk, De Molenkolk, Het Hoekblik/Het Kleine Blik, De Hoeken/Meeuwenkolk, De Oosterhoek, Het Blik van Thijs Hessels, Het Kleine Blik, Het Groote Blik, De Aoren/Toren, De Westerhoek, Het Groote Stuk en De Aoren, Lange Blikken aan het Groote Stuk, Het Blik/Lange Blikken, Het Lange Blik voor de Brouwerslanden, Het Brouwersland, Het Westerbroek, Hoge Stok, Het Nije Hooiland, De Prakkemaat, Stobbert voot de Vaart, De Noordmade.

In de advertenties uit 1874, 1880 en 1905 genoemde hooilanden met de veldnaam De Hoekjes, Het Groote Stuk, Het Broek, De Molenkolk, Het Kleine Blik, Het Lange Blik en De Helle bestonden al in 1832. Blijkbaar (maar je weet het nooit zeker) waren deze hooilanden sinds 1832 niet versnipperd geraakt.
Vergelijking van de veldnamen in de Wittelermoa (Witteltermade) in de drie vermelde advertenties met de hiervoor vermelde veldnamen in Gemeente Diever, Wittelte, Sectie D, Derde Blad in de publicatie Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832 geeft als te vermelden verschil de veldnamen De Zuidmade, Bij de Berkenboom en De Helle.
De redactie van ut Deevers Archief heeft het vermoeden dan het hooiland met de veldnaam De Zuidmade na 1832 is ontstaan als een afsplitsing van het hooiland met de veldnaam De Noordmade. De redactie stelt vast dat het hooiland met de veldnaam Bij de Berkenboom niet voorkomt op de lijst uit 1832, dus waarschijnlijk een afsplitsing van een hooiland is. De redactie heeft het vermoeden dat het hooiland met de veldnaam De Helle niet in de Wittelermoa (Witteltermade) ligt, maar in de buurt van het Oude Schut.

In het Algemeen Nederlandsch Landbouwblad verscheen op 16 februari 1928 het volgende bericht (zie afbeelding 4).

Ruilverkaveling
Onder voorzitterschap van den heer Huges, lid van Gedeputeerde Staten van Drente, vond te Dwingelo de stemming plaats, bedoeld in art. 22 der Ruilverkavelingswet, inzake de Wittelter Made en een deel der Boeren Made onder de gemeenten Diever, Havelte en Dwingelo.
Van de 170 stemgerechtigden in het 134.66.80 hectare groote blok stemden 3 personen tegen, een oppervlakte vertegenwoordigende van 3.30.31 hectare.
Deze ruilverkaveling werd derhalve met groote meerderheid aangenomen.

Afbeelding 4

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 30 september 1930 het volgende bericht (zie afbeelding 5).

Ruilverkaveling Witteltermade
De rechter-commissaris, onder wiens leiding de Ruilverkaveling van de Witteltermade zal geschieden, geeft hierbij kennis, dat hij de rechthebbenden bij gemelde ruilverkaveling bij aangeteekend stuk heeft opgeroepen om in persoon of bij schriftelijk gemachtigde bij te wonen, de door hem op donderdag 6 November 1930, des voormiddags te 11 uur, in een der localen van het Paleis van Justitie te Assen bepaalde bijeenkomst, waarop alle rechthebbenden of hunne schriftelijk gemachtigden voor hem kunnen verschijnen, den einde voor zooveel noodig te geraken tot vaststelling van het ‘plan van ruilverkaveling en van de schattingen.
De rechter-commissaris voornoemd, G. M. Doornbos.

Afbeelding 5

De eerste ruilverkaveling van de Wittelermoa (Witteltermade) met een omvang van 100 hectare vond plaats in de periode 1928/1932. De Wittelermoa (Witteltermade) is in de periode 1971-1985 opnieuw verkaveld. Bij de ruilverkaveling in de periode 1928-1932 en in de periode 1971-1985 ging het vooral om de verbetering van de toegankelijkheid van de percelen door de aanleg of het verbeteren van wegen, het vergroten van de gemiddelde omvang van de percelen door deze te herschikken en uit te ruilen en de verbetering van de waterhuishouding door het graven van nieuwe watergangen.

De Wittelermoa (Witteltermade) heeft met de uitvoering van de ruilverkaveling in de periode 1928-1932 en vervolgens in de periode 1971-1985 alle oude herkenbaarheid ingeleverd doordat schaalvergroting plaatsvond.
Het mag de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief duidelijk zijn dan ná de ruilverkaveling van 1971-1985 in de Wittelermoa (Witteltermade) geen enkel oorspronkelijk stuk hooiland met zijn eigen veldnaam van vóór 1928 is aan te wijzen.
De redactie van ut Deevers Archief weet niet of bij uitvoering van de twee ruilverkavelingen ook een landschapsplan voor meer aandacht voor natuurwaarden, recreatie en cultuurhistorie is uitgevoerd. De redactie heeft het vermoeden van niet.

Afbeelding 6

Afbeelding 7  – De Wittelermoa vóór 1928.                      Afbeelding 8 – De Wittelermoa ná 1932.

Afbeelding 9  – De Wittelermoa vóór 1928.                      Afbeelding 10 – De Wittelermoa ná 1932.

Posted in Ruilvurkaveling, Wittelte | Leave a comment

Adriaan Vermeulen hef de Aagterstroate eskildert

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever. De redactie heeft al heel wat afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever opgenomen in ut Deevers Archief.
Maar hoe meer afbeeldingen van schilderijen, tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever de redactie in ut Deevers Archief kan tonen, hoe liever het hem is.
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief kan na het aanklikken van het onderwerp Kuunst een indruk krijgen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever, waardoor kunstenaars zich hebben laten inspireren.

De redactie vond op het internet een afbeelding van een schilderij met passe-partout en lijst van de kunstenaar Adriaan Vermeulen (Den Haag 1900 – Rolde 1987). Zie afbeelding 1. Is het een olieverfschilderij, een waterverfschilderij of een guache schilderij ? Het schilderij is linksonder gesigneerd.  Zie afbeelding 3.
De redactie heeft het vermoeden dat Adriaan Vermeulen het schilderij van huizen en boerderijen an de Aagterstroate en het kerkgebouw an de brink van Deever omstreeks 1960 heeft gemaakt. In elk geval ná 1957, want de wijzerplaat van het uurwerk in de gemeentelijke toren is naast het galmgat geschilderd. De redactie heeft het vermoeden dat Adriaan Vermeulen het schilderij niet ter plekke heeft gemaakt, maar dat hij bijgaand afgebeelde zwart-wit foto of een daarop lijkende foto als bron van inspiratie heeft gebruikt. Zie afbeelding 2.

Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie aanvullende gegevens van dit schilderij verschaffen ? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie aanvullende gegevens van Adriaan Vermeulen verschaffen ? Wellicht heeft hij meer schilderijen in de gemiente Deever gemaakt.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Posted in Aagterstroate, Kuunst, Skildereeje | Leave a comment

Geskrief over onderwaarp’m uut de gemiente Deever

1975 – De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld
Het boek is in januari 1975 uitgegeven door Drukkerij en Boekhandel Roelof (Roef) van Goor an de Kruusstroate in Deever.
Over dit boek van Arend Mulder scheef burgemeester J.C. Meyboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) in het voorwoord het volgende:
Hoewel het dorp Diever ongetwijfeld tot één van de oudste dorpen in Drenthe behoort en mede als centrum van het Dieverder Dingspil een belangrijke rol heeft gespeeld in de geschiedenis van deze regio, toch zal men in de Drentse literatuur vergeefs zoeken, indien men nu eens precies wil weten, wat het wel en wee van Diever in vroeger tijden was.
Ja, ik weet dat u al zoekend hier en daar wat zult kunnen vinden, maar een geordend verhaal…. nee, dat bestond niet. Het bestaat nu wel, u heeft het in handen.
Arend Mulder, stammend uit een boerengeslacht dat eeuwenlang in Diever heeft gewoond en gewerkt, heeft met een niet te stuiten ijver, alle gegevens van Diever en zijn omstreken verzameld.
Hij weet deze gegevens in een smakelijk verhaal door te geven. Naar mijn vaste overtuiging heeft hij daardoor niet alleen in een lacune voorzien, maar ook een verlangen van velen bevredigd. En zo zal dit boek zijn weg wel vinden. Veel succes toegewenst.

In de Encyclopedie van Drenthe, Volume 1, geredigeerd door M.A.W. Gerding, is op bladzijde 628 aandacht besteed aan de in Deever geboren boer en schrijver Arend Mulder.

Het boekje is niet meer in de boekhandel te koop, maar wellicht kan de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief via enig zoekwerk op internet bij een handelaar een tweedehands exemplaar vinden. Stel jij je toch eens voor dat dit fotoboekje in jouw verzameling van Deeverse boeken zou ontbreken.


1981 – Diever in oude ansichten
Het fotoboekje is in 1981 uitgegeven door Uitgeverij Europese Bibliotheek in Zaltbommel. 
Het fotoboekje is samengesteld door Albertus Andree (André ?, Andrea ?, Andreae ?) (Hij werd in de Deeverse volksmond altijd Bart Eulie genoemd).
In het boekje is aandacht besteed aan personen, feiten en locaties die in de achterliggende jaren -soms korter, soms langer- op een of andere wijze belangrijk zijn geweest voor Deever.
Het fotoboekje is niet meer nieuw in de boekhandel te koop, maar de redactie van ut Deevers Archief kwam op het internet wel te koop staande tweedehands exemplaren tegen. Stel jij je toch eens voor dat dit fotoboekje in jouw verzameling zou ontbreken.


1986 – Shakespeare in Diever
De Stichting Vrienden van de Shakespeare-spelen Diever hebben dit boekje in 1986 uitgegeven.
Emmy Wijnholds en Hermen Overweg zijn de samenstellers van het boekje.
Het boekje is samengesteld ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de toneelvereniging Diever.
In het boekje is in het kort de geschiedenis van deze vereniging en de toneelstukken die deze vereniging heeft gespeeld in het openluchttheater an de Heezeresch bee Deever in de periode 1946-1985 beschreven.


1987 – Kent u ze nog… die van Diever
Het fotoboekje is in 1987 uitgegeven door Uitgeverij Europese Bibliotheek in Zaltbommel. 
Het fotoboekje is samengesteld door Albertus Andree (André ?, Andrea ?, Andreae ?) (Hij werd in de Deeverse volksmond altijd Bart Eulie genoemd)..
In het boekje is vooral aandacht besteed aan personen en groepen personen uut de gemiente Deever.
Het is zeer te betreuren dat Bart Eulie bij het samenstellen van het boekje niet de moeite heeft genomen bij alle foto’s de naam van alle personen te noemen. Dat had gemakkelijk gekund. Bij een aantal foto’s komt de tekst ‘De rest kunt u zeker zelf aanvullen.’ of ‘Zo u ziet ontbreken helaas nog wat namen, maar stellig zullen de ouderen antwoord kunnen geven.’ of ‘Maakt u dit lijstje zelf verder af ?
Succes, beste lezer, zoek het toch lekker zelf allemaal uit.
Het fotoboekje is niet meer nieuw in de boekhandel te koop, maar het kan zo zijn dat op het internet wel een tweedehands exemplaar te koop is. Stel jij je toch eens voor dat dit fotoboekje in jouw verzameling zou ontbreken.


1988 – Het jaor rond
De publicatie is in 1988 uitgegeven.
Dwingelpers b.v. is de uitgever van deze publicatie.
Albertus Andree (André ?, Andrea ?, Andreae ?) (die in de Deeverse volksmond altijd Bart Eulie werd genoemd) is de schrijver van deze publicatie.
De schrijver vertelt in tien verhalen over zijn jeugd in Deever.
De publicatie is niet meer nieuw in de boekhandel te koop, maar het kan zo zijn dat op het internet wel een tweedehands exemplaar te koop is.


1992 – Geschiedenis van Diever
Het boek is in 1992 uitgegeven door de Stichting Het Drentse Boek in Zuidwolde.
Het boek is geschreven door drs. J. Bos en anderen.
In het boek is de geschiedenis van de gemiente Deever in de vorm van twaalf thematische hoofdstukken beschreven. De hoofdstukken zijn voorzien van annotatie, illustraties, literatuuropgave en register.
Het boek is niet meer in de boekhandel te koop, maar de kans is groot dat een tweedehands exemplaar te koop wordt aangeboden op het internet. Stel je toch eens voor dat dit boek in jouw verzameling zou ontbreken.
De publicatie is niet meer nieuw in de boekhandel te koop, maar het kan zo zijn dat op het internet wel een tweedehands exemplaar te koop is.


1994 – De Wigwam – Het onderduikershol in Diever
Drukkerij Roelof van Goor heeft het boekje in 1994 uitgegeven
Emmy Wynholds heeft het boekje geschreven.
In het boekje is beschreven wat in de Tweede Wereldoorlog binnen en buiten het onderduikershol op Berkenheuvel heeft plaatsgevonden.


1998 – Dievers Geschrief II
De Stichting Openbare Bibliotheek en de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever hebben het boekje in november 1998 uitgegeven.
Het boekje is geschreven door de inwoners van de gemiente Deever.
Het boekje is tot stand gekomen met medewerking van vele mensen, zoals de schrijvers, schrijfsters, illustratoren en een redactie-commissie. Sommigen hebben hun bijdrage geschreven in het Nederlands, anderen in het Drents.
Wijlen alleskunner Klaas Kleine heeft zich er ook mee bemoeid; hij heeft waar nodig de bijdragen in het Drents in de niet bestaande Nieuwe Drentse spelling gezet.


1997 – Kadastrale Atlas van Drenhe – 1832 – Deel XV – Diever
De Stichting Kadastrale Atlas van Drenthe heeft deze publicatie in A4-formaat in een beperkte oplage in 1997 uitgegeven. In de genoemde stichting participeren de Drentse Historische Vereniging, de Dienst van het Kadaster en de Openbare Registers in de provincie Drente, de Provinciaal Historicus van Drenthe en het Rijksarchief in de provincie Drente.
In de kadastrale atlas van de gemiente Deever staan de gegevens van de oorspronkelijke aanwijzende tafel van de grondeigenaren en van de ongebouwde en gebouwde vaste eigendommen, benevens van derzelver inhoudsgrootte, klassering en belastbaar inkomen met bijbehorende kaarten. In de kadastrale atlas van de gemiente Deever is een alfabetische lijst van eigenaren opgenomen.
Van de geregistreerde bouwlanden, weilanden en hooilanden, boschen, heidegronden is bijzonder helaas niet de veldnaam geregistreerd.


1999 – Diever, ie bint ’t wel …
In Opraekelen 94/1 (maart 1994), het allereerste nummer van het papieren blad van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever staat de volgende aankondiging van het bestuur:
Met vier mensen wordt hard gewerkt aan het verzamelen van oude foto’s en ansichtkaarten van de gehele gemeente Diever. Door het plaatsen van twee oproepen in het Weekblad van de Gemeente Diever (Van Goor’s blattie) zijn vele reacties binnengekomen. Met de inventarisatie van deze foto’s en ansichtkaarten hoopt men aan het eind van dit jaar via de Europese Bibliotheek een boekje uit te geven. Het boekje mag in totaal uit 76 foto’s en ansichtkaarten uit de periode 1880-1940 bestaan. Wij zien het boekje als een vervolg op de twee boekjes, die zijn samengesteld door wijlen A. (Albertus) Andreae. De boekjes kregen als titel mee: ‘Diever in oude ansichten’ en ‘Kent u ze nog … die van Diever’.
In de nieuwe uitgave willen we vastleggen hoe de gemeente er uitzag in de periode 1880-1940. Het moet beslist geen werk worden dat de gehele geschiedenis van alle eeuwen beschrijft, of in woord en beeld monumenten en andere historisch belangrijke punten vastlegt. Uitsluitend beelden en gebeurtenissen uit de tijd tussen 1880 en 1940 moeten worden opgenomen. In de afbeeldingen moet de autochtone inwoner dingen vinden die hij zelf nog weet en waarvan hij zegt; ‘Ach ja, zo was het’. Voor hem (of haar) dienen de teksten in feite als een geheugensteuntje. De jongere inwoners en de nieuwkomers zullen in het boekje kunnen zien hoe hun woonplaats er vroeger uitzag en zij zullen zich een beeld kunnen vormen van de samenleving van die dagen. De historisch geïnteresseerde zal op de afbeeldingen gebouwen en straten vinden die inmiddels gesloopt of veranderd zijn, terwijl hij tevens een indruk krijgt van de ontwikkeling van de plaats.
Het lukte de vier vrijwilligers niet het fotoboekje tegen het einde van 1994 klaar te hebben, ook in de jaren daarna niet. Pas in 1999 lukte het een andere vrijwilliger wel het fotoboekje met de titel ‘Diever, Ie bint ’t wel …’ binnen de hiervoor beschreven strenge randvoorwaarden van het bestuur van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever samen te stellen, drukgereed te maken en uitgegeven te krijgen.
Het boekje is niet meer nieuw te koop, maar de kans is groot dat een tweedehands exemplaar te koop wordt aangeboden op het internet. Stel je toch eens voor dat dit boek in jouw verzameling zou ontbreken.

1999 – 99 Krabbels – De laatste van het millennium
Het boek is uitgegeven in november 1999.
Drukkerij en Boekhandel Jacob (Japie) van Goor an de Kruusstroate in Deever.is de uitgever van deze publicatie.
Het boek bevat negenennegentig Krabbels van alleskunner Klaas Kleine, die gepubliceerd zijn in twee jaargangen van het Weekblad van Deever.
De publicatie is niet meer in de boekhandel te koop, maar het kan zo zijn dat op het internet wel een tweedehands exemplaar te kopen.


2000 – Wel en wee van een oude en een nieuwe vaart
Het boekje is uitgegeven in januari 2000.
Willem Pieter Zwuup is de schrijver van dit boekje
De Historische Vereniging Havelte en Omstreken is de uitgever van dit boekje
Het ISBN-nummer van dit boekje is 90-805880-1-6.
In het boekje is de ontstaansgeschiedenis van de Drentse Hoofdvaart beschreven.


2000 – Het Mirakel
Klaas Kleine is de schrijver van het boekje.
Hij heeft het boekje in maart 2000 in eigen beheer uitgegeven.
Het boekje is gedrukt bij drukkerij Jacob (Japie) van Goor an de Kruusstroate in Deever.
Het boek heeft geen ISBN-nummer, maar hopelijk heeft Klaas Kleine wel een exemplaar van het boek naar het Nationaal Archief in ’s Gravenhage gestuurd.
Klaas Kleine beschrijft in het boekje de geschiedenis van de hervormde kerk van Deever.
In zijn woord vooraf schrijft hij:
Met het schrijven van de geschiedenis van de hervormde kerk van Diever heb ik niet de intentie gehad wetenschappelijk werk te verrichten.
De publicatie is niet meer in de boekhandel te koop, maar het kan zo zijn dat op het internet wel een tweedehands exemplaar te koop .


2004 – Wittelte na Witto
De Wittelter Dorpsvereniging heeft het boek uitgegeven in het voorjaar van 2004.
De Werkgroep Historische Wittelte en Jeannet Boverhof zijn de samenstellers van het boek.
Het boek over de geschiedenis van de streek Wittelte in de periode 1040-2000 is uitgegeven naar aanleiding van het veronderstelde 950-jarige bestaan van de streek Wittelte in het jaar 1990.
Op de achterkant van het boek is de volgende tekst te lezen:
Toen in het jaar 1990 ons mooie dorp Wittelte het 950-jarig bestaan vierde, kwam de gedachte naar voren om het heden en verleden van het dorp in een boek vast te leggen. Daarop volgden verschillende pogingen in die richting, maar zonder resultaat. Elf jaar later bespraken twee Wittelters het idee nogmaals. Het moest toch mogelijk zijn om de geschiedenis van dit dorpje te documenteren en vast te leggen voor ons nageslacht.


2004 – Van School met den Bijbel naar Roosjenschool
Het boek is uitgegeven in 2004.
De Schoolcommissie Roosjenschool Diever is de uitgever van dit boek
Het jubileumboek ter gelegenheid van 100 jaar christelijk onderwijs in de gemiente Deever is samengesteld door de heer Bote Algra.
Het boek beperkt zich hoofdzakelijk tot de beschrijving van de geschiedenis van de Christelijke school in de gemiente Deever, een school die in het jaar 1904 van start is gegaan. In het boek wordt het verband gelegd met de landelijke strijd voor de eigen vrije christelijke school.


2005 – Sporen van de Tweede Wereldoorlog in de gemeente Westenveld
Deze publicatie is uitgegeven in 2005.
De uitgevers van deze publicatie zijn de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, de Stichting Dwingels Eigen, de Historische Vereniging Havelte en omstreken en het Fledder Kerspel
Het boek beschrijft de vindbare oorlogssporen in de gemeente Westenveld, zoals het vliegveld in Havelte, het schijnvliegveld in de Olde Willem, de verdedigingslinie langs de Drentse Hoofdvaart, bunkers, bomkraters, tankgrachten, onderduikersholen, oorlogsmonumenten, oorlogsgraven en mogelijk andere sporen.


2006 – Voetbalvereniging Diever 65 jaar – De geschiedenis van de sport- en supportersvereniging
Deze publicatie is uitgegeven in juni 2006.
De voetvalvereniging Diever is de uitgever van deze publicatie.
Het boek beschrijft de geschiedenis van vijfenzestig jaar voetbalvereniging Diever en haar supportersvereniging.
Een werkgroep bestaande uit leden van de Voetbalvereniging Diever-Wapse en de Historische Vereniging vroegere Gemeente Diever heeft de publicatie samengesteld.
Het boek is wellicht nog verkrijgbaar te zijn bij de Voetbalvereniging Diever-Wapse.


2007 – Voormalige gemeente Diever in oude ansichtkaarten
De publicatie is uitgegeven in september 2007
De niet meer bestaande zelfbedieningswinkel Golff is de uitgever van dit fotoboekje
Een werkgroep van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge verening uut Deever heeft het fotoboekje in opdracht van de niet meer bestaande Golff zelfbedieningswinkel an de Heufdstroate in Deever samengesteld.
De inhoud van de publicatie omvat een verzameling van slechts 60 foto’s uut Deever en de omliggende dorpen, die nog niet eerder in boekvorm waren uitgegeven.
Zie voor meer gegevens over de afbeeldingen in het boek het bericht Olde plèèties uut de vroggere gemiente Deever.
De publicatie is niet meer nieuw in de boekhandel te koop, maar het kan zo zijn dat op het internet wel een tweedehands exemplaar te koop is.


2008 – Diever, zoals het was in de voormalige gemeente, 1930-1980
De publicatie is uitgegeven in 2008.
Uitgeverij Aprilis in Zaltbommel is de uitgever van het boek.
Een werkgroep van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever heeft deze publicatie samengesteld.
De publicatie bevat ruim 120 foto’s en ansichtkaarten van onderwerpen uut de gemiente Deever (Diever, Dieverbrug, Geeuwenbrug, Oldendiever, Oude Willem, Wapse, Wateren, Wittelte en Zorgvliet) uit de periode 1930-1980.
Het boek is niet meer verkrijgbaar in de boekhandel.
De publicatie is niet meer nieuw in de boekhandel te koop, maar het kan zo zijn dat op het internet wel een tweedehands exemplaar te koop is.


2009 – Oldendiever in de twintigste eeuw
De Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever heeft het boek in eigen beheer uitgegeven in 2009. Bij het boek behoort ook de wandelroute Kuierrondtie deur Oldendiever.
Het boek heeft geen ISBN-nummer, maar hopelijk heeft de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever wel een exemplaar van het boek naar het Nationaal Archief in ’s Gravenhage gestuurd.
Het boek is samengesteld en uitgegeven ter gelegenheid van het 15-jarige bestaan van de hiervoor genoemde historische vereniging.
Een Oll’ndeeverse werkgroep heeft het boek samengesteld.
In het  boek komen onderwerpen over de buurtschap Oll’ndeever in de periode 1900-2000 aan de orde.
Het boek is wellicht nog nieuw verkrijgbaar te zijn bij de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.
Maar het kan zo zijn dat op het internet wel een tweedehands exemplaar te koop is.


2013 – Veldnamen voormalige gemeente Diever
De Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever heeft deze publicatie in A4-formaat op 16 februari 2013 in een beperkte oplage uitgegeven.
Vóór de invoering van het kadaster in 1832 werd percelen grond aangeduid en geregistreerd met hun veldnaam en hun eigenaar.
In deze publicatie zijn de verzamelde veldnamen gekoppeld aan de percelen in de kadastrale atlas en weergegeven op de kadastrale kaarten uit 1832.
De redactie van ut Deevers Archief beschouwt deze publicatie als de belangrijkste ooit gemaakte geschiedkundige Deeverse publicatie. Ech wè. Driewerf hulde voor de samensteller Bart Buiter: hulde, hulde, hulde.


2014 – An de Brogge – Geschiedenis van Dieverbrug in woord en beeld
Het boek is uitgegeven in 2014 ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan van de Historische Vereniging Gemeente Diever.
De Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever heeft het boek in eigen beheer uitgegeven
In het boek worden fragmenten uit het verleden van de streek rond de Deeverbrogge beschreven, zoals het belang van de Drentse Hoofdvaart, het belang van de weg langs de vaart, landbouw, veeteelt, industrie, transportbedrijven, boerenleven, horeca, neringdoenden, enzovoort.
De publicatie is niet meer nieuw in de boekhandel te koop, maar het kan zo zijn dat op het internet wel een tweedehands exemplaar te koop is.

2015 – Sporen uit het verleden
De publicatie is uitgegeven in 2015.
De uitgever is ‘Het Nationale Park van Drenthe’.
De publicatie is uitgegeven ter herinnering aan 70 jaar bevrijding in 2015.
In de publicatie zijn artikelen over gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog in de gemeente Westenveld opgenomen.
In de publicatie zijn met betrekking tot gebeurtenissen in de gemiente Deever de volgende artikelen opgenomen:
– Diever – Landing van Franse parachutisten bij Diever;
– Wateren – Hongerwinter in de Tweede Wereldoorlog;
– Diever – De bevrijding van Diever;
– Zorgvlied – Ben en Anke;
– Diever – 10 april 1945 – Het drama van Diever.


2018 – Wittelte – Geschiedenis van de boerderijen vanaf 1770 tot heden
Het boek is geschreven door de Witteler boerenzoon Klaas de Boer.
De Dorpsvereniging Wittelte heeft het boek in 2018 in eigen beheer uitgegeven.
Het boek bevat een beschrijving van alle huizen die vanaf 1806/1810 tot 1950 in Wittelte stonden of nog steeds staan. Huizen die na 1950 zijn gebouwd worden zijdelings in het boek genoemd. Bij elk huis is een korte beschrijving van de bewoners en hun leefomstandigheden opgenomen. Zo mogelijk gekoppeld aan oude gewoonten en gebruiken, die vroeger een belangrijke plaats in het dagelijkse leven hadden.
Het boek bevat ook beschrijvingen van het graven van de Drentse Hoofdvaart en de aanleg en verharding van wegen, die van grote betekenis waren voor de hele regio en zeker ook voor de ontwikkeling van Wittelte.
Het boek is nog verkrijgbaar bij de Dorpsvereniging Wittelte.
De redactie verwijst ook naar het bericht Ièst mit de vlegel un legge rogge döss’n op de deele.


2020 – Uit de geschiedenis van Wateren, Zorgvlied en Oude Willem
De Stichting Stellingwarver Schrieversronte heeft het boek in 2020 uitgegeven.
Janneke Hielkema, Carol Jan Klok, Albertha Bloemhof en Hans Salverda zijn de samenstellers van het boek.
Het ISBN-nummer van het boek is 978-90-90-6466-2010.
Janneke Hielkema belicht in dit boek de archeologische betekenis van de Streek. Carol Jan Klok beschrijft de geschiedenis van de Maatschappij van Weldadigheid en het Landbouwinstituut. Daarnaast zocht hij de voorgeschiedenis uit van zijn betovergrootvader Adriaan Kasper. Als Zeeuwse wees was deze een van de eerste ‘kwekelingen’ aan het Landbouwinstituut. Tot slot doen Albertha Bloemhoff en Hans Salverda verslag van de ontwikkeling van Zorgvlied, Wateren en Oude Willem tijdens de Tweede Wereldoorlog. Albertha Bloemhoff nam ook de eindredactie op zich van het voorliggende boek.


2021 – Fragmenten uit de geschiedenis van de vroegere gemeente Diever
Een werkgroep van de de Historische Vereniging Gemeente Diever heeft het boek samengesteld.
De Historische Vereniging Gemeente Diever heeft het boek in 2021 in eigen beheer uitgegeven.
In het boek staan fragmenten uit de recente geschiedenis van Deever, Oll’ndeever, Wittelte, Deeverbrogge, ut Moer, ut Noord, Kalter’n, Wapse, Woater’n, Olde Willem en Zorgvliet.
Het boek is niet meer verkrijgbaar bij de Historische Vereniging Gemeente Diever.
De publicatie is niet meer nieuw in de boekhandel te koop, maar het kan zo zijn dat op het internet wel een tweedehands exemplaar te koop is.


2021 – Groot Wateren: Een oase van weldaad
Hans Salverda en Ebbing Kiestra zijn de auteurs van dit boek.
Het boek is in 2021 uitgegeven in eigen beheer.
Het boek bevat een beschrijving van diverse onderwerpen die verband houden met het ontstaan en de ontwikkeling van Groot Wateren. Zie ook het bericht See hept de stee van de stienoo’m evun’n.

Posted in Publicatie | Leave a comment

Boerdereeje van Haarm Hessels in febewoarie 1933

Schooljuffrouw Christina Augusta Johanna ter Hors maakte deze zwart-wit winterfoto op 21 februari 1933. Zij was van 1 maart 1930 tot 1 maart 1937 werkzaam aan de Witteler skoele. Na Wittelte ging ze werken in Harderwijk.
Ze had zelf een fotocamera, iets wat in die tijd nog erg weinig voorkwam.
Ze maakte deze foto staande op het schoolplein van de Witteler skoele. Rechts op het schoolplein is de waterpomp te zien. Wittelte had in die jaren nog geen drinkwaterleiding.
Links achter de bomen is de boerderij van Harm Hessels en Johanna Louissen te zien. Deze boerderij ligt aan de weg die tegenwoordig de meester Broerweg wordt genoemd. Hendrik (Henk) Broer was de laatste hoofdmeester van de Witteler skoele Later werd de boerderij bewoond door Albert de Weerd en Grietje Hessels. Zij was een dochter van Harm Hessels en Johanna Louissen ?

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde foto ook ten zeerste in fors ingekort formaat bewonderen op bladzijde 1 van het blad Opraekelen 10/4 (december 2010), dat is samengesteld door vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde foto ook ten zeerste in fors ingekort formaat bewonderen op bladzijde 75 van het in 2008 uitgegeven papieren boekwerkje Diever, zoals het was in de voormalige gemeente. 1930 – 1980, dat is samengesteld door vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 12 augustus 2024 de volgende zeer gewaardeerde korte reactie van Johanna Hessels:
Prachtige foto van de boerderij van mijn grootouders. In de zomervakanties logeerden we in Wittelte. Ik heb mooie herinneringen aan die tijd.

Posted in Boerdereeje, Witteler skoele, Wittelte | Leave a comment

Tweeloeks wètervaarftiekening van ut hunnebedde

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever. De redactie heeft al heel wat afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever opgenomen in ut Deevers Archief. Maar hoe meer afbeeldingen van schilderijen, tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever de redactie in ut Deevers Archief kan tonen, hoe liever het hem is.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief kan na het aanklikken van het onderwerp Kuunst een indruk krijgen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever, waardoor kunstenaars zich hebben laten inspireren. Ut hunnebedde D52 an de Grönnegerweg bee Deever is een object dat door veel kunstenaars is getekend en geschilderd.

De redactie zag in de indrukwekkende en leerzame webstee/blog truigys.be een waterverftekening van ut hunnebedde D52. De redactie heeft van de Belgische kunstenares Trui Gysseling toestemming deze tekening in ut Deevers Archief te tonen. Zij is de maker van deze tekening. De redactie is mevrouw Trui Gysseling bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.

De zeer gewaardeerde creatieve leden van Schilderskring Diever wordt vooral aangeraden haar leerzame blog Reizen als inspiratie te lezen.

Kunstenares Trui Gysseling schrijft over aquarel impressies:
Neem een draagbare aquarelset mee en schilder kleine impressies van de landschappen, stedelijke scènes, of culturele ervaringen die je tegenkomt. Deze snelle schetsen kunnen de sfeer en je gevoelens op dat moment vastleggen.

Maar wat is het formaat van haar schetsboek ? A4, A3 of A2 ?

De redactie ontving op 21 augustus 2024 de volgende zeer gewaardeerde aanvulling van kunstenares Trui Gysseling
Bedankt voor het mooie artikel op je blog.
De tekening is inderdaad ter plekke gemaakt, op een mooie en zonnige namiddag, in een moleskine schetboek (komt niet overeen met de A-formaten) over de twee naast elkaar liggende pagina’s.
Dat doe ik dikwijls, maar is natuurlijk een beetje lastig om te scannen.
En het is inderdaad met aquarel gemaakt. 

Afbeelding 1
Kunstenares Trui Gysseling heeft deze waterverftekening van hunnebedde D52 op 18 september 2018 ter plekke gemaakt.
Afbeelding 2
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto van hunnebedde D52 gemaakt op maandag 8 juni 2020.

Posted in Hunnebedde D52, Kuunst | Leave a comment

Ut eulievaarfskilderee Wittelermoa van Fred Klaassen

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever. De redactie heeft al heel wat afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever opgenomen in ut Deevers Archief.
Maar hoe meer afbeeldingen van schilderijen, tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever de redactie in ut Deevers Archief kan tonen, hoe liever het hem is.
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief kan na het aanklikken van het onderwerp Kuunst een indruk krijgen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever, waardoor kunstenaars zich hebben laten inspireren.

De redactie vond op het internet een afbeelding van het olieverfschilderij op linnen van Fred C. Klaassen. Zie afbeelding 1. Het schilderij heeft een breedte van 45 cm en een hoogte van 35 cm. Het schilderij is rechtsonder gesigneerd. Op de achterkant van het schilderij is te lezen dat het schilderij de naam Witteltermade heeft. Zie afbeelding 3.
In de verzameling afbeeldingen van schilderijen, tekeningen en etsen in ut Deevers Archief is het hier afgebeelde olieverfschilderij het eerste kunstwerk waarop een Witteler dorpsbeeld is te zin. Driefwerf hulde voor Fred. C. Klaassen: hulde, hulde, hulde.
De redactie heeft het vermoeden dat Fred. C. Klaassen een zoon is van boer Hendrik Jan Klaassen en Anna Zantinge. Hun boerderij stond (staat) op de hoek van de Wittelterweg en de Wapserveenseweg in Wittelte.
Ter oriëntatie en ter vergelijking met het schilderij is bijgaand afgebeelde kleurenfoto van het begin van de weg met de naam Witteltermade in Wittelte opgenomen.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
© https://www.google.com/maps; deze opname is gemaakt in maart 2022.

Afbeelding 3

Posted in Kuunst, Skildereeje, Wittelte | Leave a comment

Iene grote vlakte van heide, russchen en bente

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 9 november 1937 het volgende artikeltje over de ontginning van woeste gronden in de gemiente Deever

Diever. Verdwijnend heideveld
Wanneer we een klein aantal jaren terug zien, dan moet worden geconstateerd, dat het heideveld in onze gemeente in een snel tempo vermindert. We weten ons nog te herinneren, dat voor plusminus 30 jaar het Oude-Willemsveld ten Noorden van de Drentsche Aa vanaf den Waterschen weg tot over de Friesche grens nog in zijn natuurlijken staat verkeerde. Het was een onafzienbare vlakte van heide, russchen en bente. Slechts een 2-tal arbeiderswoningen stonden er eenzaam. Die menschen hadden zich daar vermoedelijk neergezet met het doel er schapen te kunnen houden en ook hadden ze een kleine oppervlakte grond omgespit en bewerkt, waarop iets werd verbouwd.

De schaapherder van Wateren – verschillende boeren van Wateren hielden toen nog schapen – was daar de meeste dagen van het jaar om er de dieren te hoeden. Om telkens weer jong voedsel voor de schapen te krijgen, werden oppervlakten heide, die te grof werden, afgebrand en zoo ontstond later weer jonge heide, die met graagte door de dieren werd genuttigd.

Het was ook ongeveer in dien tijd, dat ondernemende heeren van elders hun geluk aldaar beproefden. Van ontginningen op grote schaal was toen in deze omgeving nog weinig of niets te merken. Toch waren er enkele particulieren uit Diever, die ten Zuiden van de Aa aldaar kleine perceeltjes heide in cultuur hadden gebracht.

Door zooeven genoemde ondernemers werden toen van verschillende eigenaren groote complexen heidevelden aangekocht, met de ontginning waarvan begonnen werd. Men wilde naar het scheen de zaak flink aanpakken. Stoomploegen verschenen op het terrein, die voor vluggere uitvoering moesten dienen. Ook op de bemesting werd niet gespaard. Toch gelooven we, dat verschillende van deze heeren niet zeer heide-deskundig waren en er niet bepaald zijde bij hebben gesponnen, althans, de gronden verwisselden nogal eens van eigenaren. Maar, hoe het zich ook heeft toegedragen, er is na verloop van een 25-tal heel wat veranderd.

De onafzienbare heidevlakte is herschapen in vruchtbaar groen- en bouwland, waarop de laatste jaren al verscheidene flinke boerderijen zijn verrezen. Ook ten Zuiden van de Aa, in het Dieverveld, is het ontginnen van heideveld gedurende dien tijd voortgezet door particulieren en zijn een groot aantal hectares in vruchtbaar land omgevormd.

Voor enkele jaren kocht het Staatsboschbeheer van verschillende eigenaren een groot complex heideveld ten Oosten van den Waterschen weg vanaf den Berkenwal tot en met de boerderij Uilenhorst bij het zo genoemde Prinsbosch. Dit complex grond is na verloop van deze jaren bijna geheel bewerkt. Wegen zijn aangelegd, verschillende gedeelten zijn met bosch beplant en andere oppervlakten zijn bezaaid met lupinen. We hoorden, dat het in de bedoeling ligt om al deze gronden met bosch te beplanten. Het is dus te voorzien, dat na verloop van enkele jaren aldaar bosch in plaats van heide of woesten grond is gekomen. Het is thans wel al de moeite waard er eens een kijkje te nemen.

Voor ongeveer een jaar kocht het Staatsboschbeheer opnieuw een complex heideveld ten Westen van den Waterschen weg tot aan de grens van het landgoed Berkenheuvel. Vele handen vinder er werk en woeste grond wordt omgezet in cultuurgrond.
Het is nog niet lang geleden, dat onderhandelingen plaats vonden over de aankoop van een groote oppervlakte heide in het Wapserveld. En hoewel die plannen toen mislukt zijn, is het toch niet onwaarschijnlijk, dat mettertijd opnieuw dusdanige pogingen zullen worden aangewend.

Ten laatste willen we nog wijzen op het Oldendieverveld, dat met rassche schreden van heideveld in cultuurgrond wordt omgezet. Het was ook naar aanleiding daarvan, dat de snelle vermindering van heide in deze gemeente onze aandacht trok.
De tractorploeg speelt er momenteel de boventoon, en gedeelten die niet geploegd kunnen worden, worden met overheidssubsidie in werkverschaffing uitgevoerd.

Uit deze gegevens blijkt het dus, dat het heideveld in onze gemeente in snel tempo.

Posted in de Olde Willem, Landbouw, Ontginning | Leave a comment

Groepsbarakk’n Perú en Klondike an de Gowe

De houten barakken voor de arbeidsmannen van het kamp van de Nederlandse Arbeidsdienst (N.A.D.) an de Gowe werden na de Tweede Wereldoorlog gebruikt voor het huisvesten van de jongens van het Kamp voor Sociale Jeugdzorg De Eikenhorst.
Op de hier afgebeelde ansichtkaart, die dateert uit het begin van de zestiger jaren van de vorige eeuw, zijn de houten barakken met de cynisch aandoende namen Perú en Klondike te zien. Barak Perú is de barak aan de linkerkant en barak Klondike is de barak achter barak Perú.
In Perú is het mythische goudland El Dorado gedacht, maar nooit gevonden. In de internetencyclopedie Wikipedia zijn enige gegevens over El Dorado te vinden, voor wat deze waard zijn.
In Klondike in Canada, in de ‘goldrush’ aan het einde van negentiende eeuw, die maar een paar jaar duurde, vonden heel erg veel goudzoekers heel erg weinig goud. In de internetencyclopedie Wikipedia zijn enige gegevens over Klondike te vinden, voor wat deze waard zijn.
Hopelijk hebben veel jongens gedurende hun verblijf in jongenskamp De Eikenhorst an de Gowe toch wel enig ‘mentaal goud’ gevonden.

De redactie ontving  op 31 juli 2024 de volgende zeer gewaardeerde reactie van de heer Wim Ingenhoven
Beste mensen,
Ik ben in 1953 geboren.
Ik was 10/11 jaren oud toen ik in kamp De Eikenhorst heb gezeten.

Ik woonde in barak Perú.
Onze leider was de heer Klein Hofmeier.
….en ik mocht ook in de keuken werken.
En ik heb cantharellen geplukt in het bos. Vlak bij camping Ellert & Brammert !
Met vriendelijke groet

Posted in Ansichtkoate, de Gowe, Jongenskamp de Eikenhorst, N.A.D.-kamp, Verdwenen object | Leave a comment

D’r sit wièr un dikke skoerkerd aagter de skure

Bijgaand artikeltje is door Lammert Joustra uit Zuidwolde geschreven en gepubliceerd in het blad Opraekelen, jaargang 12, nummer 2, juni 2005. Opraekelen is het papieren blad van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. De redactie van ut Deevers Archief heeft toestemming gekregen van Lammert Joustra om zijn artikeltje in ut Deevers Archief op te nemen. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk. De redactie heeft destijds de inleiding bij het artikeltje geschreven

Wie denkt ut Deevers volledig te beheersen, maar willekeurig een paar bladzijden in het ‘Woordenboek der Drentse dialecten’ leest, komt er zeer snel achter dat op elke bladzijde van dit onmisbare standaardwerk wel enkele woorden staan die hij of zij niet meer gebruikt of die bij hem of haar niet bekend zijn. Dat kan ook het geval zijn met het prachtige woord ‘schoere’ of ‘schoerkerd’. Het gebruik van dit woord is al lang uit de tijd geraakt. Wie heeft meer voorbeelden ? Is ut Deevers gedoemd te verdwijnen ?

We waren met een paar jongens en meisjes van zo’n jaar of vijftien op visite bij mijn opa Harm Mulder aan de Hoofdstraat in Diever. Op een gegeven moment riep hij: ‘Verdikkemee, d’r sit wièr een dikke skoerkerd aagter de skure.’ We waren nogal onder de indruk van dit alarmerende bericht. We vroegen hem wat dat zou kunnen zijn. ‘Jonges, goa moar ies ee’m hen kiek’n.’, zei hij. We gingen eens poolshoogte nemen, maar we konden niets bijzonders ontdekken achter de schuur en ook niet achter de woning. We vroegen weer aan mijn opa wat dat toch wel mocht wezen, zo’n schoerkerd. We vermoedden dat het een dier moest zijn of iets vreemds dat zich daar verborgen hield. Mijn opa Harm zei toen lachend: ‘Ach jonges, da’s gien biest of so, moar een dikke onwièrsbeuie.’

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De honderd procent echt Deevers pratende Harm Mulder (Haarm Bakker) woonde an de Heufdstroate in Deever in het huis aan de rechterkant van bijgaand afgebeelde kleurenfoto. De redactie heeft deze foto gemaakt op maandag 3 september 2018.
Zie ook het bericht Gebroeders Harm en Jaap Mulder weten er alles van.

Posted in Deevers, Dorpsfiguur | Leave a comment

Roggemiet’n bee de boerdereeje De Uilenhorst

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 20 juli 1936 het volgende korte bericht over een studentenwerkkamp op de boerderij De Uilenhorst in de Olde Willem

Studentenwerkkamp te Diever
Op gronden van de Staatsboschwachterij Smilde in de gemeente Diever wordt momenteel weer een studentenwerkkamp gehouden. Dit jaar zullen 2 groepen ieder 3 weken in het kamp ondergebracht worden. In tegenstelling met vorige jaren is er dit jaar geen buitenlandsche deelname.
De jongelui zijn ondergebracht in een schuur bij de boerderij De Uilenhorst. Men is bezig met den aanleg van een weg met rijwielpad.


In de Provinciale Noordbrabantsche en ’s Hertogenbossche Courant van 30 augustus 1937 stond de hier afgebeelde foto met het volgende onderschrift.

In het Nederlandsche Studentenwerkkamp op de boerderij De Uilenhorst te Diever wordt flink gewerkt aan het aanleggen van wegen. Welgemoed aan den arbeid.


Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie voegt bijzonder graag afbeeldingen van het boerenleven van vroeger toe aan ut Deevers Archief.
Op de hier afgebeelde foto zijn achter de studenten roggemiet’n bij de boerderij De Uilenhorst te zien.
Een zijspoor van het smalspoor door de Olde Willem liep naar de boerderij De Uilenhorst tot in de schuur waar de studenten waren ondergebracht. Het tracé van het smalspoor door de Olde Willem is later gebruikt voor de aanleg van de Olde Willemsweg.

Posted in Boer'nwaark, de Olde Willem, Miet'n | Leave a comment

Oldste ansichtkoate van de uutkiektoor’n

Een afgedankte stalen boortoren van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (N.A.M.) heeft van 1950 tot 1976 dienst gedaan als uitkijktoren voor de brandwacht en in de zomer ook als uitkijktoren voor toeristen. De uitkijktoren is in 1950 in gebruik genomen en is in 1976 gesloopt.
De uutkiektoor’n stön an de Bosweg in Deever teeg’nover paviljoen VierhovenAs de toor’n dichte was, dan klöm’m wee’j gewoon langs ut gèès en over ut prikkeldroad noar boo’m hen ’t ièste budes.
De zwart-wit foto voor deze ansichtkaart moet in het voorjaar van 1950 kort na de plaatsing van de uitkijktoren zijn gemaakt.
Ansichtkaarten met daarop de hier getoonde afbeelding behoorden gedurende zeker vijftien jaren zeker tot de best verkopende ansichtkoat’n uut de gemiente Deever. Deze ansichtkaart is wellicht ook de meest verkochte zwart-wit ansichtkoate uut de gemiente Deever.
Bij de redactie van ut Deevers Archief zijn op dit ogenblik de volgende uitgaven bekend.
In mei 1950 werd een oplage van deze kaart uitgegeven door Roelof (Roef) van Goor, Kantoorboekhandel, an de Kruustroate in Deever (zie de afgebeelde ansichtkaart, die is voorzien van een witte rand).
In juli 1957 werd een oplage van deze kaart (met witte rand) uitgegeven door Lubbert (Lub) Wanningen, Luxe en huishoudelijke artikelen an de Heufdstroate bee’j de brink in Deever.
In augustus 1958 werd een oplage van deze kaart (met witte rand) uitgegeven door de firma A. Kuiper (Aubert Kuper), Bakker en Kruidenier, Diever, Telefoon 221 en Dieverbrug, Telefoon 259.
In maart 1961 werd een oplage van deze kaart (met kartelrand) uitgegeven door Levensmiddelenbedrijf A. Kuiper (Aubert Kuper), an de Peperstroate in Deever.
In januari 1963 werd een oplage van deze kaart (met witte rand) uitgegeven door Van Goor’s boekhandel, an de Kruusstroate in Deever.
In december 1964 werd een oplage van deze kaart (met kartelrand) uitgegeven door Pension, Lunchroom, Cafetaria Wanningen, Brink 2, Diever, Telefoon 05219-1335.
In november 1965 werd een oplage van deze kaart (met kartelrand) uitgegeven door Hotel Brinkzicht, Diever, Telefoon 05219-1213.
In november 1965 werd ook een oplage van deze kaart (met kartelrand) uitgegeven door Lunchroom, Cafetaria Wanningen, Brink 2, Diever, Telefoon 05219-1335.
Ongetwijfeld zullen in de jaren 1951-1956 ook oplagen van deze kaart zijn uitgegeven door neringdoenden in Deever. De redactie verneemt graag van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief of in die jaren ook oplagen zijn uitgegeven.

Posted in Ansichtkoate, Braandtoor’n, Uutkiektoor’n, Verdwenen object | Leave a comment

Ik hep ut neet edoane, ut gebeurde aagter mee

Lammert Joustra uit Zuidwolde schreef bijgaand bericht en publiceerde dit in het blad Opraekelen, jaargang 11, nummer 3, september 2004. Opraekelen is het papieren blad van  Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. De redactie van ut Deevers Archief heeft toestemming gekregen van Lammert Joustra om zijn berichtjes in ut Deevers Archief op te nemen. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk.

Bee de scheerboas
Een heel bekend figuur in het dorp Deever was Geert Dekker. Deze man bezat een radio en dat was in de ogen van mijn opa Harm Mulder, mijn oom Hendrik Mulder en mijn oom Jaap Mulder wel heel erg vooruitstrevend.
Geert had de vaste gewoonte om één keer per dag in de kapsalon verslag te doen van het weerbericht van die dag. Hij kwam een keer binnen met het volgende advies: “Ie kunt wel goan heu’n vandèège, want ut blef dreuge”.
En dat advies werd prompt opgevolgd door de gebroeders Mulder (redactie: in de volksmond werden ze Gaarke Bakker’s jongen genoemd, want de vele Mulders in Deever werden allen onderscheiden met een bijnaam).
Mijn opa en mijn ooms zijn echter nooit overgegaan tot het aanschaffen van een radio: “Nooit van oons lee’m. D’r komp neet zo’n neeierwets ding bee oons in huus.”
Mijn oom Hendrik Mulder was ook jager. Wij jongens vonden het leuk om mee te gaan met een drijfjacht. De jagers gingen vaak samen naar het jachtterrein, ze kwamen bij elkaar bij het boerderijtje van mijn opa. Tijdens het wachten op de laatste jager werd iedereen al gespannen. Zelfs de honden, want plotseling riep één van de jagers: “Pas op, ut hontie mut mieg’n.”, maar het kwaad was al geschied. De hond had zijn achterpoot opgelicht en piste tegen de broek en in de laars van één van de drijvers.
Op het landgoed Berkenheuvel werden ook regelmatig drijfjachten gehouden door heren jagers van buiten de streek. Dat was nog spannender, want wij als drijvers werden ook verwend met worst en brood en snert. Eén van de heren jagers had in al die jaren nog nooit een dier geschoten. Aan het einde van één van die drijfjachten kwam hij echter aan met een fazant, maar voordat iemand commentaar kon geven, zei hij: “Deze fazant kreeg een hartaanval, terwijl ik schoot.”
Geert Dekker meldde op een morgen in de kapsalon dat die avond toch wel iets heel bijzonders op de radio zou komen. “Hé, jonges”, zei Geert, “vanoam’nd koompt Louw ban dij en Wil lij der bij (net zo uitspreken als het er staat) op de radio.” Het ging om een optreden van de artiesten Lou Bandy en Willy Derby op de radio. Die waren in die dagen zeer bekend. Geert kende geen Engels. Hij probeerde wat hij gelezen had zo goed mogelijk te verwoorden.
In Deever was Geert Dekker toch wel heel bekend. Het navolgende werd mij verteld door mijn opa Harm Mulder. Geert Dekker ging als jonge knaap naar de catechisatie in de Hervormde Kerk. Tijdens één van de godsdienstlessen liet Geert een nogal behoorlijk luidruchtige wind. De dominee reageerde direct met: “Nou nou Geert, moet dat zo?” Waarop Geert antwoordde: “Domeneer, ik hep ut neet edoane, ut gebeurde aagter mee.”

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De foto van de 84-jarige Geert Dekker stond in het weekblad De Spiegel van 6 juni 1956.

Posted in Alle Deeversen, Deevers, Dorpsfiguur | Leave a comment

Ansichtkoate van de boerdereeje van Klaas Fledderus

De redactie van ut Deevers Archief heeft de eerst afgebeelde foto van panden op ut 7Kastiel in Deever gemaakt in april 1996 en heeft daarbij helaas niet de precieze datum genoteerd. De redactie van ut Deevers Archief heeft de tweede foto zo’n 22 jaren later op vrijdag 3 mei 2018 gemaakt.
Aan de boerderij waar vroeger Klaas Fledderus (geboren op 17 januari 1908, overleden op 26 juni 1988) en zijn echtgenote Fransien (Sientie) Fledderus (geboren op 23 april 1903, overleden op 1 februari 1994) en kinderen woonden en waar in april 1996 de familie Otten woonde en waar op 3 mei 2018 de Stichting Zorgboerderij Fledderus was gevestigd en in de omgeving van deze boerderij is door de jaren heen (vooral de laatste jaren) heel wat veranderd.
Klaas Fledderus was lid van de coöperatieve zuivelfabriek Diever. Hij had na de hernummering in het boekjaar 1949/1950 het lidnummer 12. Dit nummer stond ook op zijn melkbussen.
Let bij de tweede afgebeelde foto vooral op de reet’n doake van de boerdereeje met vijf grote dakramen en de zonnepanelen op het pannendak.
De redactie herinnert zich uit zijn jeugd dat in het vervallen keuterijtje aan de rechterkant van de boerderij van de familie Fledderus de gezusters Jannoa (Janna) van Ankör’m (Ankorven) (geboren op 20 januari 1903, overleden op 10 juni 1990) en Roefie (Roelofje) van Ankör’m (Ankorven) (geboren op 24 januari 1909, overleden op 23 juni 1996) woonden. Zij liggen beiden hopelijk nog begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hun vader was Geert van Ankör’m (Ankorven) (geboren op 10 februari 1877, overleden op 14 september 1956) en hun moeder was Lammigje Oost (geboren op 30 juli 1879 en overleden op 28 juni 1973).
Geert van Ankör’m (Ankorven) was lid van de coöperatieve zuivelfabriek Diever. Hij had na de hernummering in het boekjaar 1949/1950 het lidnummer 13. Dit nummer stond ook op zijn melkbussen (melkbus ?)
Op de hier afgebeelde kleurenfoto, die de redactie op 3 mei 2018 heeft gemaakt, is te zien dat het vervallen keuterijtje is vervangen door een (soort van gelijkend op het oude) pand van een wonderbaarlijk oogstrelende architectonische schoonheid, maar gelukkig wel met heel veel zonnepanelen op de doake an de südkaante.

Posted in Boerdereeje, Keutereegie, Sunnepaneel, ut Kastiel | Leave a comment

S.S.-Jongeskaamp in ut olde N.A.D.-kaamp

In de krant De Heerenveensche Koerier (onafhankelijk dagblad voor Midden-Zuid-Oost Friesland en Noord-Overijssel) verscheen op 5 februari 1947 het navolgende bericht.

S.S.-Jongenskamp te Diever
Diever. 3 februari.
Het kamp van de voormalige N.A.D. te Geeuwenbrug, dat de laatste maanden buiten gebruik was, heeft thans een nieuwe bestemming gekregen. Het kamp is overgegaan in beheer bij het departement van onderwijs. Er zullen thans jongens van 16 tot 21 jaar in ondergebracht worden, die behoord hebben tot de S.S. en dergelijke. In de afgelopen week is de eerste groep reeds gearriveerd,

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het kamp Diever van de Nederlandse Arbeidsdienst (N.A.D.) lag in de buurt van de Geeuwenbrug, in het begin van de vijftiger jaren van de vorige eeuw werd daar het jongensinternaat ‘de Eikenhorst’ gevestigd.
Het was bij de redactie van ut Deevers Archief lang niet bekend dat het voormalige kamp van de N.A.D, na de Tweede Wereldoorlog ook gebruikt is voor het onderbrengen van jongens die in de Tweede Wereldoorlog lid waren geweest van de S.S. en dergelijke.
De Germaansche S.S. was de verzamelnaam van verschillende paramilitaire groepen, die van 1939 tot 1945 ontstonden in door Duitsland bezette gebieden. De Germaansche S.S. was gebaseerd op het model van de Schutzstaffel (S.S.) en had als doel de nationaalsocialistische rassendoctrine en het antisemitisme op te leggen. Dit deed zij voornamelijk door lokale politietaken op zich te nemen en eenheden van de Gestapo, de Sicherheitsdienst (S.D.) en andere afdelingen van de Reichssicherheitshauptamt te versterken.
De Nederlandse organisatie werd opgericht onder de naam Nederlandsche S.S., maar later omgedoopt tot Germaansche S.S. Ze was betrokken bij razzia’s tegen joden voor deportatie naar vernietigingskampen. Na de oorlog werden de meeste leden van de Germaansche S.S. in Nederland gebrandmerkt als landverraders en werd een deel veroordeeld wegens oorlogsmisdaden.

Abracadabra-1278

Posted in de Gowe, Jongenskamp de Eikenhorst, N.A.D.-kamp, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Un tiekening van de kalkoo’ms an de voat

In de beeldbank van de Vereniging Oud Uitgeest is een afbeelding van bijgaand afgebeelde tekening van de overgebleven twee kalkovens bij de Drentse Hoofdvaart tussen de Deeverbrogge en de Gowe aanwezig. De kunstenaar Jan Deckwitz heeft deze tekening in 2018 gemaakt. Hij meldde het volgende over deze tekening: “De kalkovens in Dieverbrug geven een mooi beeld van hoe deze zijn gevormd. Ik heb in Dieverbrug een foto gemaakt en deze later als voorbeeld gebruikt voor het maken van een tekeningetje voor de rubriek ‘kalkovens’ van de beeldbank van de vereniging”
Het bestuur van de Vereniging Oud Uitgeest vindt het prima dat deze tekening (met databasenummer 25050) wordt getoond in ut Deevers Archief. De redactie van ut Deevers Archief is het bestuur van de Vereniging Oud Uitgeest bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.
Indertijd vervoerden schippers schelpen uit de Noordzee en de Waddenzee naar onder meer de kalkovens in Drente en op de terugreis werd de brandstof turf uit de Drentse venen meegenomen.
De redactie heeft de bijgaand afgebeelde kleurenfoto van de kalkovens gemaakt op 22 juni 2022.

De redactie ontving op 25 juli 2024 de volgende zeer gewaardeerde reactie van de heer Devon Seamoor
Die kalkovens. Prachtig ! In Engeland heb ik ook dergelijke bouwsels gezien. Soms waren ze in een klifwand gehakt waar een luchtkanaal voor afvoer zorgde. “Lyme kilns” worden die genoemd.
Ik kom zeker eens op de fiets naar Diever. Misschien als er tegelijk ook de Shakespeare spelen zijn. Die kant op ben ik nog niet veel geweest. Ik woon in Utrecht.
Een mooie website is dit. Met interessante historie en de taal is ook mooi. Mijn moeder was Fries, van Holwerd, haar hoorde ik ook graag praten in haar eigen taal. Veel verwantschap met het Engels, plus elementen van Scandinavische talen.

Afbeelding 1 – Tekening van Jan Deckwitz

Afbeelding 2

Posted in An de Deeverbrogge, de Kalkoo’ms, Kuunst | Leave a comment

Ut nep-Jan-Haarm-Pol-baankie an de Woaterseweg

Dierendokter dr. Jan Haarm Pol is in 1942 geboren in de boerderij vlak bij de hoek van de Woaterseweg en de Appelschaseweg op Woater’n. Hij is in Nederland nogal tamelijk wereldberoemd van de tillevisieserie The Incredible Dr. Pol (De Ongelooflijke Dr. Pol).

Hij kreeg in september 2016, alweer enige tijd geleden, bij Obadja an de Dorpsstroate op Zorgvliet (an de aandere kaante van de Deeverse bos) van de gemeente Westenveld een eigen zitbankje aangeboden. Wat een eer. Dierendokter dr. Jan Haarm Pol was nota bene helemaal uit Weidman in Michigan in de Verenigde Staten van Amerika naar Zorgvliet gekomen om hoogstpersoonlijk in eigen persoon aanwezig te zijn bij de plechtige onthulling van zijn prachtige kunstzinnig gemaakte paardehoofdbankje.

De redactie van ut Deevers Archief zag op woensdag 17 mei 2023 tot zijn stomme verbazing dat het paardehoofdbankje van dierendokter dr. Jan Haarm Pol niet meer bij Obadja stond. Zie de kleurenfoto die de redactie op die dag ter plekke heeft gemaakt. De Hoge Dametjes En Heertjes Van De Voorkant Van Het Genadeloze Zitbankjes Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever hebben het paardehoofdbankje geliquideerd en lieten het vervangen door een oersaai standaard bankje van geperst absoluut-niet-duurzaam plastic.

Als uiterst ongeloofwaardige smoes voor het liquideren van het paardehoofdbankje werd aangevoerd dat het bankje verrot was en daardoor te onveilig was om op te zitten. Maar hoe kan een 10 centimeter dikke duurzame zitting al na zes jaar zo ongelooflijk snel zijn verrot ? Oeioeioei !! Olalala !! Ammehoelalala !! Die zitting was natuurlijk helemaal niet verrot !!

Maar al zou die 10 centimeter dikke duurzame zitting wél verrot zijn geweest, dan had kettingzaagvirtuoos Henri Koeling uut de Peperstroate in Deever, ten behoud van zijn paardehoofd, die duurzame zitting van het door hem gemaakte paardehoofdbankje uiteraard erg graag en gemakkelijk en misschien wel gratis willen vervangen door een nieuwe 10 cm dikke duurzame zitting. Hoe duurzaam wil je het hebben ? Dus de grote vraag is: wat was de werkelijke reden voor het liquideren van het paardehoofdbankje van dierendokter dr. Jan Haarm Pol ?

Weet dierendokter dr. Jan Haarm Pol dat de Hoge Dametjes En Heertjes Van De Voorkant Van Het Genadeloze Zitbankjes Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever hem hebben geschoffeerd met het liquideren van zijn eigen eigen paardehoofdbankje ? Weet Henri Koeling van deze schoffering af ?

De redactie heeft echter het vermoeden dat het kerkbestuur van Obadja en of de omwonenden bij nader inzien de grote belangstelling van toeristen voor het paardehoofdbankje niet aanstond en stampij hebben gemaakt bij de Hoge Dametjes En Heertjes Van De Voorkant Van Het Genadeloze Zitbankjes Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever.

Maar als het paardehoofdbankje daar zo nodig zo ongelooflijk snel en om wat voor redenen dan ook moest worden geliquideerd, dan had het bankje, al dan niet voorzien van een nieuwe duurzame tien centimeter dikke zitting, kunnen worden verplaatst naar bijvoorbeeld het Tiedzatplein tegenover Villa Nova of naar de berm op de hoek van de Woaterseweg en de Appelschaseweg.

De redactie van ut Deevers Archief las op de webstee van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever de volgende onnozele lulkoektekst.
In opdracht van onze vereniging is donderdag 25 april 2024 een nieuwe Dr. Pol bank geplaatst bij zijn geboortehuis op het brinkje op de hoek van de wegen Wateren/Appelschaseweg in Wateren. Een voorloper van deze bank was geplaatst in Zorgvlied voor de kapel Obadja aan de Dorpsstraat. Dit exemplaar was door houtrot aangetast en vanwege onveiligheid verwijderd.
Jan Veenstra heeft samen met Homme Geertsma het initiatief genomen om een nieuwe Dr. Pol bank te plaatsen. Zij waren van mening dat de bank meer thuis hoort bij zijn geboortehuis. Van de gemeente Westerveld kregen ze alle medewerking en was de gemeente bereid het brinkje te herinrichten. De bank is ontworpen en vervaardigd door Boomzaagkunst uit Rolde.
Bij de bank gaan we nog een gedenkconsole plaatsen met de volgende tekst:
The incredible dr. Pol, de wereldberoemde dierenarts

In deze boerderij werd in 1942 Jan-Harm Pol geboren. Voor zijn studie diergeneeskunde in Utrecht bracht hij zijn stageperiode door in Michigan in de Verenigde Staten van Amerika en vond daar zijn grote liefde Diane. Samen vestigden ze zich daar en begonnen een succesvolle dierenartsenpraktijk.

De redactie maakt ten zeerste bezwaar tegen de lulkoektekst ‘op het brinkje’. Er had moeten staan ‘in de berm’. De redactie wijst ten zeerste op het foute gebruik van het woord ‘voorloper’. De redactie twijfelt ten zeerste aan het waarheidsgehalte van de zin ‘Dit exemplaar was door houtrot aangetast en vanwege onveiligheid verwijderd.’ Ongelooflijk ! Ongeloofwaardig ?
De heer Jan Veenstra, uitbater van het paardespul Ludanchelo Hoeve, en de heer Homme Geertsma, de voorzitter van muziekvereniging Advendo, hadden uiteraard absoluut niet het initiatief voor het laten vervaardigen van een vervanger van het paardehoofdbankje van dierendokter dr. Jan Haarm Pol moeten en mogen nemen, want dat hadden die lamzakkige labbekakkerige Hoge Dametjes En Heertjes Van De Voorkant Van Het Genadeloze Zitbankjes Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever zelf moeten doen. Als doekje voor het ambtelijke bloeden en het verhullen van lomp ambtelijk falen verleende de gemeente Westenveld wellicht met knarsende tanden zijn medewerking aan het onverhoopte burgerinitiatief. De redactie betreurt het ten zeerste dat kettingzaagvirtuoos Henri Koeling uut de Peperstroate in Deever niet zelf de vervanger van zijn eigen paardehoofdbankje mocht maken. Hoe grof en onbeschoft en geschoffeerd wil je het hebben ? Maar is het prachtige paardehoofd van het geliquideerde paardehoofdbankje van dierendokter dr. Jan Haarm Pol eigenlijk wel teruggegeven aan Henri Koeling ??

So what the hell was going on ??

De redactie heeft de bijgaand afgebeelde kleurenfoto’s van het kitcherige niet-duurzaam lijkende boerenlompe nep-Jan-Haarm-Pol zitbankje met de veel te dunne rottingsgevoelige zitting op de hoek van de Woaterseweg en de Appelschaseweg gemaakt op vrijdag 12 juli 2024.

Posted in Jan Haarm Pol, Woater’n | Leave a comment

De hüsies van de Stichting Sint Anthony Gasthuis

Op bijgaande afbeelding van een zwart-wit foto (afdruk van een 6 cm bij 6 cm negatief), die in april 1976 door een fotograaf van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed is gemaakt, is in een min of meer oorspronkelijke staat de voorgevel van de huisjes van de toen nog bestaande liefdadigheidsinstelling Stichting Sint Anthony Gasthuis van de familie Verwer naast het kerkgebouw van de rooms-katholieke geloofsgemeente op Zorgvliet an de aandere kaante van de Deeverse bos te zien.
De voordeur in het midden van het rijtje van vijf woningen bood via een tot de achtergevel doorlopende gang toegang tot twee woningen. Alleen die twee woningen hadden un dakkapelle an de kaante van de Dorpsstroate.
De huisjes in hun oorspronkelijke staat waren Deevers aarfgood, ech wè.
De redactie van ut Deevers Archief heeft enige berichten over de Stichting Sint Anthony Gasthuis in ut Deevers Archief opgenomen; de zeer gewaardeerde bezoeker gelieve voor het openen van deze berichten te klikken op de categorie Sint Anthony Stichting onder aan dit bericht.

Posted in Aarfgood, De aandere kaante van de Deeverse bos, Sint Anthonij Gasthuis, Zorgvliet | Leave a comment

Uutkiektoor’n an de Bosweg bee Deever wöd esloopt

In de Leeuwarder Courant verscheen op 17 april 1976 het bericht dat de uitkijktoren aan de Bosweg in Diever zou worden afgebroken.

Uitkijktoren bij Diever wordt gesloopt
Diever. De uitkijktoren aan de Bosweg in Diever wordt afgebroken. De toren, beheerd door de Vereniging voor Vreemdelingenverkeer, bood de toeristen jarenlang een schitterend uitzicht over het dorp en de bossen.
Bij de woning van Staatsbosbeheer is een nieuwe uitkijktoren gebouwd.
Leden van de personeelsvereniging van de gemeente Diever hebben de taak op zich genomen de toren te slopen. De sloopwerkzaamheden worden in vrije tijd uitgevoerd; de opbrengst van het werk zal worden gestort in de kas van de vereniging.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De stalen uitkijktoren stond op een heuvel tegenover Paviljoen Berkenheuvel aan de andere kant van de Bosweg. De beklimmer van de toren kon inderdaad bij helder weer zelfs de toren van Steenwijk zien.
Op het bovenste platform stond een houten hokje met een telefoon voor de dienstdoende brandwacht.
Buiten het toeristenseizoen was de toren afgesloten, maar was voor de Deeverse jeugd met enige moeite via het beklimmen van de paar meter hoge afrastering van gaas en het passeren van wat lastig prikkeldraad wel binnen te komen.       

De nieuwe brandtoren werd gebouwd achter de woning Staatbosbeheer in de Olde Willem. Deze toren bestaat nog steeds.
Met de opbrengst van het werk zal de opbrengst van het oude staal en ijzer zijn bedoeld.

 

Posted in Braandtoor’n, Uutkiektoor’n, Verdwenen object | Leave a comment

De twee fageus sylvatica atropunicera bint dood

Twee rode beuken (fagus sylvatica atropunicera) an de brink van Deever, die in de tuin vóór het huis met adres Brink 5 staan, zijn vergiftigd, zijn een langzame dood gestorven en zijn tijd gekapt. De kapvergunning vermeldde herplant.
Zie ook het artikel Wie is de moordenaar van twee beuken an de brink elders in ut Deevers Archief.
Deze twee rode beuken zijn in de meer dan honderd jaren van hun bestaan Deevers erfgoed geworden. Ech wè. Een rode beuk kan wel een leeftijd van vierhonderd jaren bereiken.
Het is natuurlijk volstrekt onbestaanbaar en dus volstrekt ondenkbaar dat deze twee oude prachtige en beeldbepalende rode beuken door iemand uit de nabijheid van deze bomen, laat staan een bewoner van Brink 5, is vergiftigd. Ech neet.
Nee, de vergiftelaar zal zeker elders moeten worden gezocht, bijvoorbeeld onder beukenhaters of beukenvernielers van ergens buiten, misschien wel heel ver buiten de gemiente Deever, die er niet tegen kon dat aan de niet-origineel Saksische brink van het dorp Deever twee mooie oude prachtige en veel schaduwgevende en beeldbepalende rode beuken staan te pronken. Ech wè.
Op de bijgevoegde afbeelding van een zwart-wit ansichtkaart, die is verstuurd op 31 augustus 1958, zijn achter het witte hekje langs het voetpad de bedoelde twee rode beuken te zien. Deze twee beuken waren zestig jaar geleden al uitgegroeid tot flinke bomen.
De hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is uitgegeven door Lubbert (Lub) Wanningen, neringdoende in luxe- en huishoudelijke artikelen, die later een cafetaria uitbaatte. Zijn winkel en later zijn cafetaria waren gevestigd in het pand an de Brink waar nu cafetaria ’t Keernpunt is gevestigd.
De redactie van ut Deevers Archief prijst zich bijzonder ongelukkig dat hij voor het onverbiddelijke maar noodzakelijke vastleggen van vrogger in de gemiente Deever bijgaande kleurenfoto treurig genoeg toch nog op vrijdag 30 november 2018 toevallig in het voorbijgaan heeft kunnen maken.
De redactie kan het niet nalaten te melden dat hij vindt dat de voorgevel van het huis met adres Brink 5 in augustus 1958 veel mooier en brinkwaardiger was dan in november 2018.

Posted in Aarfgood, Ansichtkoate, Brink, Toevallige waarneming | Leave a comment

See woll’n Balsmoa de doodstraf gee’m

In de Heerenveensche Courant verscheen op 8 april 1947 het volgende bericht over het Drents Bijzonder Gerechtshof in Assen inzake het proces tegen de beruchte N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma uut Deever

DRENTS BIJZONDER GERECHTSHOF.
3 april.
DOODSTRAF GEËIST.
De vijand diensten bewezen in de oorlogstijd.

Klaas Marcus Balsma, 54 jaar, caféhouder te Diever, gedetineerd, heeft als landwachter de gehele omgeving van Diever onveilig gemaakt. Bij de landwachters was hij sectie-commandant en deed steeds actief mede aan vele huiszoekingen, aan arrestaties en vooral het opsporen van onderduikers.
Het dikke dossier van hetgeen deze man ten laste wordt gelegd, bevat een aantal bewijsstukken van verdachtes wandaden.
Getuige H. Dijkstra, wachtmeester, die in de bezettingstijd bij de A.K.D. te Meppel gedetacheerd was, zeide dat de verdachte als gids dienst deed, om met zijn kameraden (?) in Diever jacht op onderduikers te maken.
Getuige weduwe Kiers deelt mee, hoe de verdachte aanwezig was bij de arrestatie van haar man en vier onderduikers. Haar man kwam helaas nimmer terug.
Verdachte was zeer ijverig en actief bij de arrestatie van Zwanenburg te Beilen, die door de Moffen gefusilleerd is geworden.
De beide getuigen Jacob Hessels en Jan Hilberts uit Diever, verklaren dat ze de gevolgen van verdachte’s handelen aan den lijve hebben gevoeld.
De advocaat-fiscal meent, dat deze verdachte met zijn volle verstand heeft gehandeld en eist voor deze verdachte, ‘de duivel van Diever’ meermalen genoemd, de doodstraf.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In ut Deevers Archief is inmiddels al heel wat gepubliceerd over de beruchte N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma, de eigenaar van café Brinkzicht an de brink in Deever.
De A.K.D. is de Arbeidscontroledienst.
De beruchte N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma maakte in Deever en omstreken met name jacht op mannen die de Arbeitseinsatz ontliepen.

Posted in Café Balsma, Café Brinkzicht, Klaas Marcus Balsma, N.S.B.'er | Leave a comment

De ofsender is K. Dijkstra- 9R3K3B

Soldaat K. Dijkstra stuurde op 17 september 1906 de hier afgebeelde ansichtkaart naar de heer H. Stuut in de Pluimerstraat in de stad Groningen. Soldaat K. Dijkstra was gelegerd in het soldatenkamp op de Oeren tussen Kalteren en Soerte. De Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Grote Gelijk hebben de weg langs het vroegere soldatenkamp de naam de Kamp gegegeven, maar moet natuurlijk de naam de Kaamp op de Oeren krijgen.
Soldaat K. Dijkstra gaf aan dat hij behoorde tot 9R3K3B (derde bataljon van de derde compagnie van het negende regiment infanterie van de Landweer), maar dat is niet juist. Hij had moeten aangeven 9R3B3K (derde compagnie van het derde bataljon van het negende regiment infanterie van de Landweer).
Het is toch wel jammer dat soldaat K. Dijkstra het linker deel van de kaart wel heeft benut voor het plakken van de postzegel van 1 cent en niet heeft benut voor het delen van enige ongetwijfeld nu historisch waardevolle kampervaringen met de geadresseerde. Bijzonder fraai is wel het scherpe poststempel van het postkantoor in de stad Groningen.
Op de ansichtkaart is de 1899 opgerichte stoomzuivelfabriek aan het Katteneinde in Deever te zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde foto ook ten zeerste in zwart-wit weergave bewonderen op bladzijde 27 van het papieren blaadje Opraekelen nr. 23/3 (september 2023) van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren blaadje zijn of dat papieren blaadje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Beltmeule, de Kaamp op de Oeren, Meul’nende, Süvelfubriek Deever | Leave a comment

N.S.B.’ers saat’n vaaste in de skure van Balsmoa

In de gemiente Deever hielden de leden van de Binnenlandse Strijdkrachten (B.S.) zich in de eerste dagen na de Tweede Wereldoorlog met name bezig met het opsporen en vastzetten van N.S.B.’ers en pro-Duitse Nederlanders uit de omgeving van Deever.
Ze werden vastgezet in de schuur van café Brinkzicht an de Brink in Deever, dit café was eigendom van de beruchte N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma, die zelf eerst ook in zijn eigen schuur bij zijn café werd vastgezet, nadat hij in Appelscha was opgepakt.
Voor het luchten van deze mensen was een omheind stuk grond buiten de schuur van het café beschikbaar.
Na verhoor en na opmaak van een eerste proces verbaal door de leiding van de Binnenlandse Strijdkrachten (B.S.) mochten sommigen naar huis, anderen kwamen terecht in kamp Westerbork.
Het is een goede zaak dat betrokkenen over het gebeurde in de Tweede Wereldoorlog willen getuigen.
In de webstee easy.dans.knaw.nl van Data Archiving and Networked Services zijn getuigen-verhalen van N.S.B.’ers die hebben vastgezeten in kamp Westerbork te vinden. Zo ook interview 16 waarin een in de Tweede Wereldoorlog pro-Duits gezinde vrouw uut Oldendeever vertelt over haar ervaringen in en na de Tweede Wereldoorlog.

Posted in Café Brinkzicht, Klaas Marcus Balsma, N.S.B., Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Rooms Katholiek Vacantie Centrum op Zorgvliet

Het Olde-Willem-Groot- en Klein Wateren-Zorgvliet filiaal van de heemkundige vereniging uut Deever an de aandere kaante van de Deeverse bos heeft in de beschrijving van de historische wandeling op Zorgvliet en op Wateren de volgende tekst (voor wat deze waard is) over het op de ansichtkaart afgebeelde pand opgenomen.

Dit huis stond aanvankelijk in Oldeterp. Een tegenover het huis wonende freule vond het een lelijk huis en wilde dat het afgebroken zou worden. Dat geschiedde rond 1900. Timmerman Dalstra kocht het huis en bouwde het in Zorgvliet weer op. Daarna was het een timmerwinkel en een boerderij, annex kruidenierswinkel. Ook was het enige tijd een vakantiecentrum voor Rooms Katholieken.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het was rond 1900 toch wel een komen en gaan van huizen op Zorgvlied.
Het zo genoemde Amsterdamse huis aan de Dorpsstraat kwam volgens zeggen uit Amsterdam.
Het hier afgebeelde lomp ogende pand aan de Dorpsstraat kwam volgens zeggen uit Oldeterp.
Villa Laanzicht aan de Dorpsstraat werd afgebroken en weer opgebouwd an de Deeverbrogge.
Diverse boerderijtje zouden in Friesland zijn afgebroken en weer zijn opgebouwd op Zorgvlied.

Als verzamelaar van ansichtkaarten uut de gemiente Deever moet je bij een nieuwe aanwinst soms wel een beetje geluk hebben. De redactie kocht deze kaart van het Rooms Katholieke Vacantie Centrum aan de Dorpsstraat op Zorgvliet (of is het de Zorg Vliedt ?) voor een grijpstuiver op een ansichtkaartenverzamelaarsbeurs bij Rotterdam.
De redactie laat de zeer gewaardeerde bezoekers van ut 
Deevers Archief graag meegenieten van al het moois uut de gemiente Diever.

Posted in Ansichtkoate, Dorpsstroate, Zorgvliet | Leave a comment

Excelsior in de consistoriekèmer op 22 mei 1954

De redactie van ut Dievers Archief publiceerde in nummer 07/1 van Opraekelen, het blad van de Historische Vereniging Voormalige Gemeente Diever, zeg maar de plaatselijke heemkundige vereniging, het volgende bijschrift bij een foto van muziekvereniging Excelsior. De foto is bij deze tekst opgenomen.  Deze foto komt uit de verzameling van Arent Ekkelboom, die ook op de foto staat.

Oude in binnenruimten in de gemiente Deever gemaakte groepsfoto’s zijn zeer zeldzaam. Deze foto van muziekvereniging Excelsior, opgericht op 22 mei 1924, is vermoedelijk op 22 mei 1954 ter gelegenheid van het dertigjarig bestaan van de vereniging gemaakt in de oude consistoriekamer van de Nederlands Hervormde Kerk in Deever.
Arent Ekkelboom heeft het vermoeden dat niet alle leden van de vereniging op deze foto staan, want in zijn tijd waren en man of twintig lid. Zo ontbreken op deze foto onder meer smid Frederik (Freerk) Offerein en schoenmaker Jan Mulder (Jan Pikkie).
Achteraan zijn van links naar recht te zien:
Anne Vierhoven (met tuba, geboren op 22-10-1918, overleden op 10-11-1963);
Ido Hunze (gegevens niet bekend),
Reinder van Leeuwen (gegevens niet bekend, wonende te Vledder, hij wordt verzocht te reageren op deze foto);
Hendrik Broekman (met trompet, geboren op 26-7-1930, wonende te Steenwijk);
Arent Ekkelboom (met piston, geboren op 27-10-1938, wonende te Joure);
Frederik (Freek) Bremer (met trompet, geboren op 18-11-1922, overleden op 28-12-1992)
Frederik (Freek) Klok (met bugel, geboren op 8-7-1937, overleden op 20-5-1987)
Hendrik Jan Rolden (met klarinet, geboren op 10-3-1921, overleden op ….);
Hilbert Bijker (met tuba, geboren op 16-9-1900, overleden op 20-1-1983).
De rij zittende muzikanten bestaat van links naar rechts uit:
Hendrik Oost (met klarinet, geboren op 21-3-1915, overleden op 12-2-2000);
Dirk van Leeuwen (met tuba of bariton in handen, maar blies eerst cornet, geboren op 4-1-1896, overleden op 17-9-1985);
Hendrik Nijzingh (met de ringbas, geboren op 18-7-1901, overleden op 12-5-1969);
Menno (Minne Pieter) de Raaf (met trombone, geboren op 19-3-1923, overleden op 18-4-1992);
Willem Krol (met piston, geboren op 20-10-1920).
Zittend voorzaan zijn van links naar rechts te zien:
Mans Nijzingh (met klarinet, geboren op 17-2-1940, wonende te Dwingelo);
Anne Nijzingh (met kleine trommel, geboren op 16-8-1932, wonende te Diever);
Jan Thalen (gegevens niet bekend, wonende te Assen, hij wordt verzocht te reageren op deze foto).

Posted in Cultuur, Deever, Kaarke an de brink, Opraekelen, Vurening | Leave a comment

Ut ièste sunnepaneel’npaarkie in de gemiente Deever

In het gemeenteblad van de gemeente Westenveld verscheen op 30 augustus 2021 de aanvraag voor de vergunning van het plaatsen van vijftig zonnepanelen in veldopstelling in een weiland aan de Kastanjelaan bij de woonboerderij met adres Holtenweg 2 in Oll’ndeever.
De laatste boer in deze boerderij was Klaas Hofstee. Hij is geboren op 30 juli 1902 in Wapse. Hij is overleden op 21 mei 1988 in Assen. Hij is begraven op de kaarkhof in Dwingel. Hij was getrouwd met Jentje Schoenmaker. Het echtpaar verhuisde in het begin van de zestiger jaren van de vorige eeuw naar een boerderij in Dwingel, waarna de boerderij in Oll’ndeever jaren leeg heeft gestaan.
Het zonnepanelenparkje aan de Kastanjelaan in Oll’ndeever is wellicht in 2022 aangelegd, maar is pas te zien op een luchtfoto uit 2023. Zie afbeelding 1. Op de hier afgebeelde luchtfoto zijn 3 even lange rijen zonnepanelen te zien. Dus de verwachting is dat in het weiland ten hoogste 3 x 16 zonnepanelen zijn opgesteld, want bij 3 x 17 panelen is niet voldaan aan de verleende bouwvergunning. Echter uit waarneming ter plaatse bleken het 3 x 17 panelen te zijn. Duidelijk is in het weiland te zien waar de grondkabel voor het afvoeren van de opgewekte elektriciteit is begraven.
Het zonnepanelenparkje in het weiland aan de Kastanjelaan in Oll’ndeever is volgens de waarnemingen van de redactie van ut Deevers Archief vooralsnog het eerste parkje binnen de grenzen van de gemiente Deever. Voorwaar een historisch hoogtepunt in de energietransitie (= van de fossiele energiebronnen af) in de gemiente Deever. De redactie nodigt de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief uit de redactie te attenderen op oudere zonnepanelenparkjes.
De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto gemaakt op vrijdag 13 juli 2024. Zie afbeelding 2.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Oll'ndeever, Sunnepaneel | Leave a comment

De kaarke van de Sint Andreas parochie

De redactie van ut Deevers Archief wil graag alle ooit uitgegeven ansichtkaarten van de aandere kaante van de Deeverse bos tonen aan de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief.
De foto voor de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is gemaakt in het najaar van 1968. De kaart is uitgegeven in maart 1969 en werd blijkbaar goed verkocht, want deze kaart werd in elk geval heruitgegeven in juni 1972 en in juli 1973, de heruitgave vond plaats in de nadagen van de zwart-wit ansichtkaart.
De hier afgebeelde ansichtkaat was te koop in het levensmiddelenbedrijf A. v.d. Heide op Zorgvliet, telefoon 7242.
De redactie zal nog enig populair-wetenschappelijk onderzoek naar de geschiedenis van deze neringdoende. Wie van de bezoekers van ut Deevers Archief kan bruikbare gegevens aanleveren ?
Op de kaart is onder meer het kerkgebouw van de rooms-katholieke Sint Andreas parochie te zien. De fotograaf heeft zijn best gedaan om tussen de bomen door ook de spits van de toren geheel zichtbaar op de foto te krijgen.
De redactie heeft bijgaande afgebeelde kleurenfoto gemaakt op vrijdag 12 juli 2024.

Posted in Ansichtkoate, De aandere kaante van de Deeverse bos, Kattelieke Kaarke, Zorgvliet | Leave a comment

Skildereeje van de boerdereeje van Henduk Neeboer

Op 9 juni 2022 ontving de redactie van ut Deevers Archief een foto van een schilderij van de boerderij van Hendrik Nijboer en Hendrikje Oosterveen an de Wittelerweg in Oll’ndeever van hun jongste zoon Hendrik (Henk, Henkie) Nijboer. Hij schrijft: ‘Deze foto is genomen van het schilderij van de boerderij, zoals m’n ouders deze hebben laten bouwen in 1939. Een bevriend kunstschilder heeft dit schilderij gemaakt. Later heeft Willem Krol een flink stuk aan de boerderij laten bouwen en het een en ander verbouwd.’
Op 18 juni 1922 meldde Hendrik (Henk, Henkie) Nijboer dat Harm Hagen het schilderij in 2001 heeft gemaakt, met een oude foto als voorbeeld en op basis van zijn uitleg over hoe de boerderij er toen uitzag.
Het oude boerderijtje van Hendrik Nijboer en Hendrikje Oosterveen brandde in 1939 af.
De redactie is oud-straatgenoot Hendrik (Henk, Henkie) bijzonder erkentelijk voor zijn toestemming een afbeelding van dit schilderij te mogen tonen in ut Deevers Archief.
De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto gemaakt op vrijdag 12 juli 2024. Zoek de verschillen.

Posted in Boerdereeje, Kuunst, Oll'ndeever, Skildereeje | Leave a comment

Ut Deeverse vuset overvöl ut gemientehuus

In de verzetskrant De Waarheid verscheen op 24 december 1943 tussen korte berichten over liquidaties van Nederlandse S.S.’ers, S.D.’ers, N.S.K.K.-mannen en andere foute Nederlanders in diverse dorpen en steden het navolgende korte bericht van slechts drie woorden.

DIEVER – Plaatselijk distributie-kantoor leeggehaald.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het plaatselijke verzet overviel in de nacht van 9 op 10 november 1943 het gemeentehuis aan de brink in Deever. Uit het gemeentehuis, waar ook het ‘distributie-kantoor’ was gevestigd, werden onder meer distributie-bonkaarten en een deel van het persoonsregister weggehaald.

Posted in Deever, Gemientehuus, Tweede Wereldoorlog, Verzet | Leave a comment

De olde ULO-skoele an de Tusschendarp in Deever

De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde  zwart-foto van de olde ULO-skoele an de Tusschendarp in Deever op 11 november 1999, kort voor de millennium-wisseling, in het nauwelijks meer gebruikte 6 cm x 6 cm formaat, gemaakt.
Leerlingen van deze school, waar uitgebreid lager onderwijs werd gegeven, worden uitgenodigd verhalen en foto’s over de tijd dat zij les kregen in het hier zichtbare gebouw in te sturen. De redactie zal deze verhalen zeker in ut Deevers Archief publiceren. Links achter de olde ULO-skoele is nog net een stukje van de olde legere skoele an de Tusschendarp te zien. Aan de rechterkant is een stukje van de vroegere woning van de veearts te zien.

Posted in Tusschendarp, U.L.O.-skoele | Leave a comment

Begreu’m wödd’n in de kaarketuun van Deever

In de Drentse Almanak (dus niet de Nieuwe Drentse Volksalmanak) voor het jaar 1988 (de eerste jaargang) schreef de Hoogevener Lammert Huizing het sympathieke artikel ‘Oude gebruiken rond de groeve in Drenthe’. De redactie van het Deevers Archief citeert uit dit artikel het volgende korte stukje tekst.

In de dertiger jaren van de vorige eeuw werd het verboden om nog langer in de kerken te begraven of op de meestal te kleine karcktunen: de ruimte rondom het godsgebouw. Toen werden elders in de kerspels de eerste nieuwe begraafplaatsen aangelegd. Toen verdween ook geleidelijk de oude traditie van de lijkpredikatie in de kerk.
Pas in deze eeuw kwam het gebruik in vernieuwde vorm terug: de rouwdienst in een kerk of uitvaartruimte. Men hoefde nu geen kou meer te lijden, zoals vroeger toen de begrafenistoespraken nog bij het graf werden gehouden. Als men dan met de hoed af en in de wind aan het graf stond te luisteren, moest men rekening houden met het gezegde: ‘Van een groeve koo’j miestal tot een groeve’.
De plaats waar de dominee vroeger stond als de kist voor de laatste maal op de deel onder het balkenslop werd geopend, was aan het hoofdeinde van de kist. Hij ging in de stoet ook dicht achter de doodwagen lopen, om onheilsmachten af te weren. Dat gebeurde niet bewust. Maar men zag een dominee als drager van een hogere macht, als vertegenwoordiger van een andere, eeuwige wereeld. Een vaag besef van onheil en angst voor onbekende gevaren en machten, die rondwaren bij de dood, konden door Woord en Gebed worden afgeweerd.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Dat de kaarketuun of de kaarkhof, dat is de ruumte um de kaarke an de brink van Deever, an de suudkaante van de kaarke veule groter is dan an de noordkaante, dat komp umdat vrogger alle mein’s, riek en aarm, allennig an de suudkaante van de kaarke begreu’m woll’n wödd’n, dat was een olde misschien wel bijna heidn’se gewoonte.
An de suudkaante van de kaarke was dus veule meer kaarketuun of kaarkhof neudig. De suudkaante van de kaarketuun lig an de kaante van de Heufdstroate, de noordkaante van de kaarketuun lig an de kaante van de Peperstroate.
De lèèste skelett’n in de kaarketuun an de suudkaante van de kaarke bint bee de grote resterasie van de kaarke in 1956/1957 eruumd.
De redactie hef de eerste kleurenfoto emeuk’n op 19 september 2018 en de dree aandere kleurenfoto’s op 30 november 2018.
In de somer wödt de suudkaante van de kaarketuun gewoon in beslag eneu’m deur de uutbater van ut cafetaria an de brink, dan is de suudkaante van de kaarketuun ut grote patat- en eiswalhalla van Deever.
Hept de Hoge Damegies En 
Hièrties Van De Veurkaante Van Ut Grote Geliek In Ut Roadhuus An De Gemientehuuslèène de uutbater doar un vurgunning veur egee’m ? Möt de uutbater ok precario betèèl’n an de gemiente ? Of döt die uutbater moar gewoon woar hee sin an hef ?
De Abe-Brouwer-promenade mit die kienderkoppies en mit die rère rooie tiek’ns tuss’n de kienderkoppies heude vrogger ok bee de kaarketuun en neet bee de Heufdstroate en de brink.


Posted in Abe Brouwer, Brink, Kaarke an de brink | Leave a comment

Un acrylskildereeje van de bos aagter de Titanialaan

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van objecten in de gemiente Deever. De redactie heeft al heel wat afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen opgenomen in ut Deevers Archief. Maar hoe meer afbeeldingen van schilderijen, tekeningen en etsen van objecten in de gemiente Deever de redactie in ut Deevers Archief kan tonen, hoe liever het hem is. De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief krijgt na het aanklikken van het onderwerp Kuunst in de gemiente Deever een indruk van onderwerpen waardoor kunstenaars zich in de gemiente Deever hebben laten inspireren.

Jacob Eisse Mulder is geboren op 24 mei 1922 in de boerderij ‘De Morgens ter’ in de Oostpolder, achter Spijk, in de provincie Groningen. Hij is overleden op 16 juli 2018 in Uithuizen. Hij is zijn hele leven boer geweest in Zijldijk in de provincie Groningen. Hij heeft tot eind 1992 geboerd. Hij was 70 jaren oud toen hij stopte als boer. Hij en zijn vrouw verhuisden naar Uithuizen. Daar begon hij eindelijk aan zijn tweede carrière, namelijk die van kunstschilder. Als kind had hij al aanleg voor tekenen en schilderen, maar tot aan zijn pensionering als boer had hij geen tijd genomen deze aanleg verder te ontwikkelen. Maar was Jacob Eisse Mulder maar als jonge man begonnen met tekenen en schilderen !!

Jacob Eisse Mulder was 87 jaren oud toen hij in 2009 bijgaand afgebeeld acrylschilderij (40 cm x 50 cm, geschilderd op board) maakte. Het prachtige kunstwerk heeft als eenvoudige titel Berkenheuvel. Dit schilderij heeft hij thuis in Uithuizen gemaakt aan de hand van een foto vanuit de achtertuin van het huis van zijn dochter Annie aan de Titanialaan in Park Midzomer bee Deever.

De redactie is dochter Annie bijzonder erkentelijk voor haar toestemming een afbeelding van dit schilderij in ut Deevers Archief te mogen tonen. De redactie verwijst uiteraard graag naar haar zeer informatieve webstee JacobEisseMulder.nl.

De redactie nodigt de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief bijzonder graag uit hem te attenderen op kunstwerken van onderwerpen in de gemiente Deever.

Posted in Kuunst, Park Midzomer, Skildereeje | Leave a comment

Doctor in de regten Lodewijk Guillaume Verwer

In de Leeuwarder Courant van 2 oktober 1868 verscheen het volgende korte bericht over de promotie van mr. Lodewijk Guillaume Verwer van Makkum tot doctor in de regten aan de hooge school te Leijden, tegenwoordig Rijks Universiteit Leiden. Wat de titel van zijn dissertatie was, dat moet de redactie van het Deevers Archief nog uitzoeken.
Niet lang daarna kocht mr. dr. Lodewijk Guillaume Verwer het landgoed Zorgvlied in de gemiente Deever.
Ongetwijfeld heeft hij zijn over Nederland verspreide in Leiden opgebouwde netwerk gebruikt voor de voorspoedige ontwikkeling van zijn ondernemingen in Friesland en Drenthe.

Posted in Lodewijk Guillaume Verwer, Zorgvliet | Leave a comment

So ai’j seet bin ik nog in Deever

Ansichtkaarten zijn een belangrijke bron van gegevens voor het schrijven over vrogger in de gemiente Deever.
De hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is op zondag 23 juli 1939 in Deever in het postkantoor an de Heufdstroate gestempeld, wellicht door postkantoorhouder Lambert Schoemaker.
Een ansichtkaart van dit type wordt een vierluik genoemd; op de kaart worden vier kleine fotootjes getoond, in dit geval gebouwen in het dorp Deever. De vier kleine fotootjes staan elk apart ook afgebeeld op een gewone ansichtkaart.
Aan de linkerkant van de ansichtkaart is het café Centrum van Berend Slagter an de Kruusstroate te zien; dit nu wit geschilderde gebouw bestaat in enigszins verbouwde vorm nog steeds.
Boven in het midden van de ansichtkaart is het café Brinkzicht van de N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma te ziet, dit gebouw bestaat in enigszins verbouwde vorm nog steeds.
Onder in het midden van de ansichtkaart is de oude kerk van de gereformeerde geloofsgemeente an de Kruusstroate te zien, dit gebouw -met uitzondering van het torentje- bestaat niet meer, op deze plek staat nu een andere kerk van de gereformeerde geloofsgemeente, die Kruiskerk is genoemd, maar gelukkig wel met het oude torentje. Het oude torentje moet toch èch wè as Deevers geriffemièd aarfgood worden beschouwd.
Aan de rechterkant van de ansichtkaart is de kaarke an de brink van Deever te zien. De kaarkhof (ook wel kaarketuun genoemd) was volkomen terecht afgezet met glint’n. De kaarkhof of kaarketuun behoort duidelijk niet tot de niet-origineel Saksische brink van Deever. De al in 1939 sterk vervallen kerk aan de brink is in 1956/1957 grondig gerestaureerd.
Het is jammer dat het fotootje aan de linkerkant van de ansichtkaart iets wordt overlapt door het fotootje boven in het midden van de ansichtkaart; dat was helemaal niet nodig.
De ansichtkaart is op vrijdag 21 juli 1939 door Joop geschreven aan mejuffrouw Mathilde L. Groenewoud, Wilhelminastraat 39, Den Haag. Afzender Joop schreef de volgende tekst op de achterkant van de ansichtkaart:
Zooals je ziet ben ik nog te Diever. Zondag als ’t goed weer is, ga ik met Cor een tocht maken en ga dan in Meppel slapen en Maandag naar huis, trein Roosendaal, verder fietsen. Ik kom misschien nog wel eens naar den Haag, maar er ligt zooveel werk thuis, dat ik er nu tegenop zie. Wees hartelijk gegroet van Cor en Joop en tot een volgende keer.

Posted in Aarfgood, Ansichtkoate, Café Balsma, Café Centrum, Deever, Griffemiède kaarke, Kaarke an de brink | Leave a comment

Fraanse veteraan hef ut over sien Deeverse avontuur

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 3 januari 2000 het volgende bericht over de memoires van de Franse parachutist Maurice Domingo.

Franse Veteraan beschrijft zijn avonturen in Drenthe
Diever. Vlak voor de bevrijding in 1945 werd N.S.B.-burgemeester Posthumus van Diever gearresteerd en naderhand uitgeleverd aan de geallieerden. Een deel van de Dieverder bevolking denkt nog altijd dat Posthumus door eigen ingezetenen werd gegrepen en vastgezet, anderen houden tot op de dag van vandaag vol dat de burgemeester door Franse parachutisten in de kraag werd gevat. Dit volksmysterie, voor zover de officiële kronieken al ruimte lieten voor raadsels op dit terrein, kan nu definitief als opgelost worden beschouwd.
Tot ieders verrassing arriveerde onlangs bij het postagentschap in de Golf-supermarkt van Diever een dik pak papier, dat de avontuurlijke memoires bleek te bevatten van de gewezen Franse parachutist Maurice Domingo. De 76-jarige luchtveteraan beschrijft hoe hij samen met 17 andere Franse para’s op 6 april 1945 boven Drente werd gedropt. Eén van de opdrachten van de eenheid was, burgemeester Posthumus van Diever te arresteren. En aldus geschiedde.
De nietsvermoedende burgemeester werd overrompeld toen hij net aan de koffie zat. De para’s ontmoetten geen enkele weerstand, toen ze de hevig ontstelde Posthumus mee naar buiten namen en hem achter de Ossenkoel aan een boom vastsnoerden. Hierbij verzuimden zij niet, de N.S.B.’er een flink pak slaag te geven. Maurice Domingo vertelt, hoe hij tijdens de overval het zilveren koffielepeltje van de burgemeester achterover drukte. Dit heeft hij tot op de dag van vandaag in zijn bezit.
De weg die de memoires aflegden, is curieus te noemen. Als adres wist de geestelijk vader niets anders te verzinnen dan ‘La Postière Diever, Hollande’. En ziedaar: het kwam in de bus ! Maurice Domingo vertrouwde blijkbaar op de oude banden, die hij met het Dieverse postwezen heeft. Tijdens hun missie in Drente werden de Franse parachutisten namelijk geholpen door een plaatselijke postbeambte, die er voor zorgde dat ze adequaat konden verplaatsen.
De memoires bleken geheel in het Frans te zijn geschreven en daarom zijn ze eerst maar eens vertaald. De para’s werden in afwachting en ter voorbereiding van de geallieerde opmars achter de Duitse linies gedropt. Eén van hun opdrachten was ook, de met explosieven geladen schepen die lagen afgemeerd in de Drentse Hoofdvaart, te saboteren. Toen daarbij één der schuiten in de lucht vloog, raakte Maurice Domingo gewond. Dat betekende meteen het einde van zijn optreden in Drenthe. Hij werd overgebracht naar de oprukkende 1e Canadese Divisie en verbleef daarna voor zijn herstel een poos in Schotland.
Uit de memoires, die 60 losse pagina’s beslaan, wordt duidelijk dat de gewezen parachutist kan terugzien op een turbulent verlopen jongelingstijd, waarin hij zich ontpopte als een echte mannetjesputter. Hij werd 19 mei 1921 geboren in Narbonne. In 1938 werd hij bokskampioen van het departement Languedoc. In 1940 werd hij fabrieksarbeider. Hij hield niet van de Duitsers en viel in handen van de Gestapo, die hem doorzond naar Spanje. Domingo wist echter te ontsnappen en kwam na allerlei wederwaardigheden terecht bij de Franse para’s, die buiten hun bezette vaderland opereerden. De missie in Drente was de derde waaraan hij meedeed.
Maurice Domingo, die later een aantal keren terug is geweest in Drente, vertelt dat in de dagen vlak voor de bevrijding rond Diever een aantal Duitse soldaten is gesneuveld. De Historische Vereniging van Diever, die de memoires nu in beheer heeft, wil graag weten hoe hun naam luidde en waar ze zijn begraven.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie heeft dit enigszins rammelende bericht in ut Deevers Archief opgenomen voor wat het waard is.
De redactie verwijst naar het bericht Ik heb bij deze actie een zilveren theelepel gestolen, het bericht Operatie Amherst: de parachutisten van stick 49, het bericht Geesje van der Werf-Schoemaker is overleden en het bericht Gees de postbeambte kijkt me triomfantelijk aan.
La Postière Diever Hollande was Geesje Schoemaker, de dochter van de postkantoorhouder van het postkantoor an de Heufdstroate in Deever.

Posted in Fraanse parachutist, Geese Schoemaker, N.S.B.'er, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

De kiender van de Wapser skoele in juni 1940

De onderwijzers en de leerlingen van de Wapser schoele zijn in juni 1940, kort na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, bij de Wapser skoele op de foto gezet. Het is misschien wel de enige foto van de onderwijzers en de leerlingen van de Wapser skoele, die ten tijde van de Tweede Wereldoorlog is gemaakt.
De hier afgebeelde zwart-wit foto (afbeelding 1) was aanwezig in de verzameling van mevrouw Jantje Vrielink-Heiblom. Zij staat op de hier afgebeelde foto. Mevrouw Jantje Vrielink-Heiblom kon zich gelukkig van iedere onderwijzer en iedere leerling de naam herinneren.
De hier afgebeelde foto (afbeelding 1) is ook opgenomen in het boekje ‘Reünie Openbare Basisschool Ten Darperschoele – 22-08-1992’. De redactie van ut Deevers Archief zou wel bijzonder graag in het bezit willen komen van een goede scan van dit boekje.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
Dit is een uitsnede van afbeelding 1, teneinde de onderwijzers en de leerlingen van de Wapser skoele iets groter in beeld te tonen, ter vergroting van de herkenbaarheid.

Op de bovenste rij zijn van links naar rechts de volgende onderwijzers en leerlingen te zien.

1.  Hendrik Nijzingh
Hij is geboren op 20 januari 1930.
Hij was niet getrouwd. Hij woonde in Wapse.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

2.  Albert (Appie) Pieters
Hij is een zoon van de plaatselijke veldwachter.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

3.  Wolter Godwaldt
Hij is geboren op 12 november 1928.
Hij trouwde met Lammie Jonkers Den Haag
Hij woonde in Den Haag.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

4.  Willem Winters
Hij is geboren op 18 januari 1927.
Hij trouwde met Aaltje Kroes.
Hij woonde in Nijeveen.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

5.  Hendrik Offerein
Hij is geboren op 10 februari 1930. Hij is overleden op 9 juli 2011.
Hij trouwde met Aaltje Smidt.
Hij woonde in Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

6.  Albertus Brals
Hij is geboren op 27 oktober 1918 op Wapservene. Hij is overleden op 7 maart 1986.
Hij trouwde met Alie Luinge.
Hij was schooolmeester an de Wapser skoele. Hij vertrok in 1944 van Wapse naar Gieten. In 1946 werd hij hoofd van de Openbare Lagere School in Westervelde bij Norg. In 1956 werd hij hoofd van de Openbare Lagere School in Norg. Dat bleef hij tot zijn pensionering.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

7.  Hendrik Schoenmaker
Hij is geboren op 15 februari 1928. Hij is overleden op 25 juli 1979.
Hij trouwde met Klaasje Alberts.
Hij woonde in Nieuwleusen.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

8.  Jan Vos
Hij is geboren op 16 juli 1927 in Wapse. Hij is overleden op 19 augustus 2021 in Dwingel.
Hij trouwde met Heiltje Folkerts
Hij woonde in Dwingel.
Zie het overlijdensbericht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

9.  Hendrikus Madhuizen
Hij is geboren op 21 mei 1928
Hij trouwde met Cobie Raggers.
Hij woonde in Eesveen.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

10.  Jan van de Veen
Hij is geboren op 26 oktober 1927.
Hij trouwde met Griet Bakker.
Hij woonde in Deever.
Hij herinnert zich niet dat de meester hen bij de Duitse inval aan het begin van de Tweede Wereldoorlog vrij gaf. Wel keken ze toen, hangend op de glinten bee de skoele (op het hek bij de school) naar de voorbijtrekkende Duitsers. De ene dag passeerden terugtrekkende Nederlandse soldaten en pas de andere dag kwamen de Duitsers voorbij. Die waren opgehouden door de vernielde bruggen over de Drentse Hoofdvaart.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

11.  Wietze Jan Ynze Haarsma
Hij was de bovenmeester van de Wapser skoele. Hij werd met ingang van 1 mei 1932 benoemd als hoofd der school te Wapse. Hij overleed op 23 augustus 1945 na een langdurige ziekte in het Diaconessenhuis in Meppel. In Wapse is een straat naar hem genoemd.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

12.  Annigje Veenstra
Zij is geboren op 27 april 1928.
Zij trouwde met Hendrik van der Graaf.
Zij woonde in ‘s-Hertogenbosch.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

13.  Jantina (Tienegie) Punt
Zij is geboren op 14 augustus 1926.
Zij trouwde met Jan Hofman.
Zij woonde in Deever an de Veentiesweg en an de Brinkstroate.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

14.  Ida Berends
Zij is geboren op 9 december 1927
Zij trouwde met Reint Zuil.
Zij woonde in Olderberkoop.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

15.  Willemtje Godwaldt
Zij is geboren op 11 januari 1928. Zij is overleden op 11 juni 2001
Zij trouwde met Frits Slagter.
Zij woonde in Ruinen.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

16.  Annie Edam
Zij was schooljuffrouw.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

17.  Roelofje Muggen
Zij is geboren op 30 juni 1927.
Zij trouwde met Otto Tissingh.
Zij woonde in Ansen
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

18.  Alida Oostra
Zij is geboren op 15 mei 1927.
Zij trouwde met Roelof Booy.
Zij woonde in Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

19.  Jentje Bellijn
Zij is geboren op 13 november 1928. Zij is overleden op 16 januari 1979.
Zij trouwde met Jan Thijs.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

20.  Hilligje van de Berg
Zij is geboren op 8 februari 1929.
Zij trouwde met Cornelis Offereins.
Zij woonde op de Smilde.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

21.  Maria Booy
Zij is geboren op 15 januari 1928. Zij is overleden op 29 mei 2002.
Zij trouwde met Jan Bijker Oostra.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

22.  Aaltje Winters
Zij is geboren op 21 april 1928.
Zij trouwde met Kobus Have.
Zij woonde in Doldersum.
Aaltje Winters vertelde dat bij de Duitse inval aan het begin van de Tweede Wereldoorlog Duitsers bij hen in huis zijn geweest. Ze namen een fiets mee !
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

Op de rij beneden de bovenste rij zijn van links naar rechts de volgende leerlingen te zien:

23.  Klaas Wanders
Hij is geboren op 26 december 1933
Hij trouwde met Lina van Eeks.
Hij woonde in Wapse.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

24.  Berend van Zomeren
Hij is geboren op 10 februari 1934,
Hij trouwde met Geertje Zanting
Hij woonde in Wapse.
Hij herinnert zich dat de Duitsers een dag na de Nederlandse overgave aan het begin van de Tweede Wereldoorlog door Wapse trokken op weg naar Steenwijk. Paarden trokken lange volgeladen karren. Soldaten liepen mee of zaten op de karren. Er kwam een enkele motor voorbij. “Die dag bee’w neet hen de skoele ewest. Die dag waad’n wee bee huus.”
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

25.  Jan Alberts
Hij is geboren op 5 maart 1933. Hij is overleden op 8 april 1952.
Hij was niet getrouwd.
Hij woonde in Wapse.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

26.  Harm Veen
Hij is geboren op 29 maart 1934.
Hij was niet getrouwd.
Hij woonde in Wapse.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

27.  Hendrik Boers
Hij is geboren op 17 februari 1933
Hij trouwde met Beneken Kolmer.
Hij woonde in Spijkenisse.
Hij herinnert zich goed dat aan het begin van de Tweede Wereldoorlog de Duitsers met paarden en huifkarren voorbijtrokken. Later in de oorlog passeerden de Duitsers in auto’s met een stoomgenerator.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

28.  Lammigje Heiblom
Zij is geboren op 12 november 1933
Zij trouwde met Egbert Ofrein.
Zij woonde in Ruinerwold.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

29.  Jantje Heiblom
Zij is geboren op 3 april 1932.
Zij trouwde met Pieter Vrielink.
Hij was boer in Wittelte.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

30.  Aaltje van de Berg
Zij is geboren op 16 september 1933. Zij is overleden op 1 april 1987.
Zij trouwde met Jan Rensen.
Zij woonde in Moordrecht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

31.  Janna Barelds
Zij is geboren op 11 mei 1933 in Wapse. Zij is overleden op 21 augustus 2020 in Steenwijk
Zij trouwde met Hendrik Scholten.
Zij woonde in Wapse.
Zie het overlijdensbericht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

32.  Petronella (Nella) Godwaldt
Zij is geboren op 4 juni 1932.
Zij trouwde met Hendrik Jonker.
Zij woonde in Vledder.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

33.  Klaasje Punt
Zij is geboren op 15 juli 1933.
Zij trouwde met Jan Pouwels.
Hij was boer in Oll’ndeever.
Zij weet zich van het begin van de Tweede Wereldoorlog te herinneren dat terugtrekkende Nederlandse soldaten voorbij kwamen. “Die hadden ook karren die door paarden werden getrokken. We moesten ons die dag op de terugweg van school naar huis verschuilen als we soldaten aan zagen komen. We kropen dan achter een krentenbosje of zo. Dat was voor onze veiligheid. Toen de volgende dag de Duitsers passeerden hoefden we niet naar school. De Duitsers vervoerden hun spullen ook met paard en wagen.”
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

34.  Janna Offerein
Zij is geboren op 15 augustus 1932. Zij is overleden op 12 april 2022
Zij trouwde met Jans Smidt.
Jans Smidt was boer an de Riekseweg an de Deeverbrogge.
Zie het overlijdensbericht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

35.  Anna Pit
Zij is geboren op 11 juli 1933.
Zij trouwde met Jan Postema.
Zij woonde in Vledder.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

36.  Aaltje Snoeken
Zij is geboren op 20 maart 1934. Zij is overleden op 22 juli 1975.
Zij trouwde met Jan Jonker.
Zij woonde in Eemster.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

37.  Janna Booy
Zij is geboren op 5 januari 1934.
Zij trouwde met Jentinus Buiten
Zij woonde in Uffelte.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

Op de tweede rij van onderen af gezien zijn van links naar rechts de volgende leerlingen te zien.

38.  Albert Dijkstra
Hij is geboren op 7 juni 1933 in Vledder. Hij is overleden op 19 februari 2018 in Vledder.
Hij trouwde met Evertje (Eef) Koopman.
Hij woonde in Vledder.
Zie het overlijdensbericht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

39.  Harm Barelds
Hij is geboren op 11 december 1933.
Hij trouwde met Jantje Roelofs.
Hij woonde in Wapse.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

40.  Annigje Veldhuizen
Zij is geboren op 9 december 1929.
Zij trouwde met Jan ter Heide.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

41.  Jantina Santing
Zij is geboren op 27 februari 1932.
Zij woonde in Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

42.  Gezina Veenstra
Zij is geboren op 4 februari 1932.
Zij trouwde met Willem Mulders
Zij woonde in Steenwijk.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

43.  Meintje Oosterkamp
Zij is geboren op 3 oktober 1930
Zij trouwde met Klaas Brouwer.
Zij woonde in Elsloo.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

44.  Jantien Heiblom
Zij is geboren op 31 augustus 1930. Zij is overleden op 18 december 2019.
Zij trouwde met Hendrik Jans.
Zij woonde in Nietap
Zie het overlijdensbericht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

45.  Janna Otten
Zij is geboren op 30 maart 1931.
Zij trouwde met Jan Bijker Jzn.
Zij woonde in Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

46.  Ida Godwaldt
Zij is geboren op 28 juni 1930.
Zij trouwde met Lubbert Kruithof.
Zij woonde in Scheerwolde.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

47.  Johanna Noorman
Zij is geboren op 15 augustus 1928. Zij is overleden op 19 augustus 2002
Zij trouwde met Roelof Oostra.
Zij woonde in Steenwijk.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

48.  Aafke Dalmolen
Zij is geboren op 22 november 1928.
Zij trouwde met Albert van Kampen.
Zij woonde in Wijhe.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

49.  Grietje Barelds
Zij is geboren op 10 augustus 1928.
Zij trouwde met Lucas Zantinge.
Zij woonde in Dwingel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

50.  Geesje van Zomeren
Zij is geboren op 3 oktober 1929.
Zij trouwde met Jacob Snoeken.
Zij woonde in Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

51.  Jantje Beugeling
Zij is geboren op 28 december 1927. Zij is overleden op 28 maart 1979.
Zij trouwde met Meeuwis Zinger.
Zij woonde in Staphorst.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

52.  Grietje Haveman
Zij is geboren op 10 augustus 1928.
Zij trouwde met Jan Hees.
Zij woonde in Meppel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

53.  Geertje Brugging
Zij is geboren op 5 september 1929.
Zij trouwde met Duke de Vries.
Zij woonde in Vledder.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

54.  Bartha Godwaldt
Zij is geboren op 15 februari 1930.
Zij trouwde met Jannes Have.
Zij woonde in Vledder.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

55.  Jantien Beugeling
Zij is geboren op 11 maart 1930 in Wapse. Zij is overleden op 24 maart 2018 in Beilen.
Zij trouwde met Hilbert Wiltinge
Zij woonde in Beilen.
Zie het overlijdensbericht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

Op de voorste rij zijn van links naar rechts de volgende leerlingen te zien.

56.  Albert Godwaldt
Hij is geboren op 22 november 1932
Hij trouwde met Geertje Schapelhouwman.
Hij woonde in Stompetoren.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

57.  Arend Echten
Hij is geboren op 19 december 1931
Hij trouwde met Fredie Akkerman.
Hij woonde in Meppel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

58.  Willem Berends
Hij is geboren op 1 november 1932. Hij is overleden op  23 juni 1959
Hij was niet getrouwd.
Hij woonde in Wapse.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

59.  Hendrik Daalman
Hij is geboren op 30 maart 1933.
Hij trouwde met Geertje Söbel.
Hij woonde in Vledder.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

60.  Hennie Koning
Hij is geboren op 1 december 1932. Hij is overleden op 26 november 1986.
Hij trouwde met Jentina Posthumus.
Hij woonde in Vledder.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

61.  Jan Veldhuizen
Hij is geboren op 16 mei 1932. Hij is overleden op 8 september 2006.
Hij trouwde met Hendrikje (Hennie) Boers.
Hij woonde in Tynaarlo.
Zie het overlijdensbericht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

62.  Geert Marten Dijkstra
Hij was niet getrouwd.
Hij woonde in Wapse
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

63.  Tieme Godwaldt
Hij is geboren op 12 juni 1032. Hij is overleden op 2 september 1967.
Hij trouwde met Antonia Amama.
Hij woonde in Canada.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

64.  Harm Oostra
Hij is geboren op 14 december 1931.
Hij trouwde met Jantina Klein.
Hij woonde in Assen.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

65.  Joop Godwaldt
Hij is geboren op 11 januari 1931 in Wapse. Hij is overleden op 18 september 2020 in Goor.
Hij trouwde met Margriet Baaiman.
Hij woonde in Goor.
Zie het overlijdensbericht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

66.  Hendrik Veen
Hij is geboren op 28 april 1930.
Hij trouwde met Corrie van Oostindië.
Hij woonde in Steenwijkerwold.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

67.  Arend Albert Otten
Hij is geboren op 4 februari 1930.
Hij trouwde met Corrie Wemmenhove.
Hij woonde in Wapse.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

68.  Hendrik Berends
Hij is geboren op 23 juni 1930.
Hij trouwde met Jansje Noorman.
Hij woonde in Dwingel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

69.  Jantinus Winters
Hij is geboren op 28 juni 1931.
Hij trouwde met Albertje Bergsma.
Hij woonde in Joure.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

70.  Jacobus (Koos) Echten
Hij is geboren op 20 oktober 1930.
Hij trouwde met Marie Bakker.
Hij woonde in Uffelte.
Koos Echten herinnert zich dat ze op 1 mei 1940 in Wapse kwamen wonen, tien dagen voor het begin van de Tweede Wereldoorlog. “Eerst kwamen van de Dieverse kant de Duitsers met paarden en huifkarren voorbij. Daarna volgden soldaten op fietsen. De Duitsers fietsten maar raar. Ze fietsten niet met hun tenen, maar met hun hakken. Het waren maar kleine soldaten. Er werd gezegd dat ze zo klein waren, omdat ze in een te kleine beddestee sliepen. We waren de dag dat de Duitsers passeerden bij huis. We stonden bij huis naar de voorbijtrekkende Duitsers te kijken, alsof het een optocht van versierde wagens was.” Hij herinnert zich ook dat ze later in de oorlog op Berkenheuvel denappels als brandstof voor de kachel van de school moesten zoeken. Ze wilden een keer in de buurt van een heuvel gaan zoeken, maar de meester stuurde hen daar weg. Ze vermoedden dat met die heuvel iets aan de hand was. Later bleek dat in die heuvel het Onderduikershol was gegraven.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

71.  Hendrik van Zomeren
Hij is geboren op 2 december 1931. Hij is overleden op 8 januari 2002.
Hij trouwde met Tjitske Bisschop.
Hij woonde in Noordwolde.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

72.  Roelof van de Berg
Hij is geboren op 20 augustus 1930. Hij is overleden op 22 augustus 1974.
Hij trouwde met Aaltje Bollink uit Staphorst.
Hij woonde in Wapse.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

Posted in Tweede Wereldoorlog, Wapser skoele | Leave a comment

De Matchless moter mit nummerbröt D-5389

De griffie van de provincie Drente in Assen heeft het kenteken D-5389 op 1 juli 1927 afgegeven aan Jan Slagter. Hij plaatste zijn kenteken op zijn motorrijwiel van het Engelse merk Matchless.

Op de hier afgebeelde zwart-wit foto is Jan Slagter samen met zijn zuster Janna Slagter te zien bij de ingang van café De Veemarkt van hun vader Berend Slagter an de Kruusstroate in Deever. De redactie schat in dat de zwart-wit foto ver vóór het begin van de Tweede Wereldoorlog is gemaakt. Want het café heeft als naam De Veemarkt, dat was in de tijd dat de Deeverse veemarkten nog van belang waren. Wellicht in juli 1927 ?

De hier afgebeelde foto was aanwezig in de verzameling van Alberdina Doorten-Slagter.
Na haar overlijden op 7 januari 2008 kwam haar verzameling van oude familiefoto’s terecht op de zolder van dorpsfiguur en alles-van-Deever-weter Jans Roelof Tabak uut de Aagterstroate in Deever.

Na het overlijden van Jans Roelof Tabak op 20 november 2019 is vanwege de verkoop van het door hem bewoonde voorhuis van zijn boerderij an de Aagterstroate in Deever. het voorhuis helemaal leeggeruimd. Heel veel spullen, heel veel papperassen, heel veel oude foto’s, heel veel oude ansichtkaarten en heel veel geschiedkundig waardevol materiaal, enzovoort, enzovoort, zijn toen in de afvalcontainer gegooid. Een historische ramp.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie oude zwart-wit foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit foto ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 43 van nummer 006/3 (september 2006) van het papieren blad Opraekelen van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Café Berend Slagter, D-nummer, Kruusstroate, Olde moter | Leave a comment

Skildereeje van ut veentie an de Doldersummerweg

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van objecten in de gemiente Deever. De redactie heeft al heel wat afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen opgenomen in ut Deevers Archief. Maar hoe meer afbeeldingen van schilderijen, tekeningen en etsen van objecten in de gemiente Deever de redactie in ut Deevers Archief kan tonen, hoe liever het hem is. De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief krijgt na het aanklikken van het onderwerp Kuunst in de gemiente Deever een indruk van onderwerpen waardoor kunstenaars zich in de gemiente Deever hebben laten inspireren.

Jacob Eisse Mulder is geboren op 24 mei 1922 in de boerderij ‘De Morgens ter’ in de Oostpolder, achter Spijk, in de provincie Groningen. Hij is overleden op 16 juli 2018 in Uithuizen. Hij is zijn hele leven boer geweest in Zijldijk in de provincie Groningen. Hij heeft tot eind 1992 geboerd. Hij was 70 jaren oud toen hij stopte als boer. Hij en zijn vrouw verhuisden naar Uithuizen. Daar begon hij eindelijk aan zijn tweede carrière, namelijk die van kunstschilder. Als kind had hij al aanleg voor tekenen en schilderen, maar tot aan zijn pensionering als boer had hij geen tijd genomen deze aanleg verder te ontwikkelen. Maar was Jacob Eisse Mulder maar als jonge man begonnen met tekenen en schilderen !!

Jacob Eisse Mulder was 87 jaren oud toen hij in 2009 bijgaand afgebeeld acrylschilderij (40 cm x 50 cm, geschilderd op board) maakte. Het prachtige kunstwerk kreeg de titel Kikkervijvertje. Dit schilderij heeft hij thuis in Uithuizen gemaakt aan de hand van een foto van het veentje aan de Doldersummerweg bij Park Midzomer. De redactie piekert zich al dagen suf wat de echte naam van het Kikkervijvertje is. Wie van de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief weet wel de naam van het veentje aan de Doldersummerweg bij Park Midzomer ?

De redactie is dochter Annie van Jacob Eisse Mulder bijzonder erkentelijk voor haar toestemming een afbeelding van dit schilderij in ut Deevers Archief te mogen tonen. De redactie verwijst uiteraard graag naar haar zeer informatieve webstee JacobEisseMulder.nl.

De redactie nodigt de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief bijzonder graag uit hem te attenderen op kunstwerken van onderwerpen in de gemiente Deever.

Posted in Kuunst, Skildereeje | Leave a comment

Bint klinkers uut un Nazi-vliegveld aarfgood ?

In de nieuwsbrief ‘Brinkenplan Diever op Dreef’ van juni 2020, die te vinden was in de webstee van het zo genoemde Brinkenplan van de gemeente Westenveld, is aanwezig het artikeltje ‘Cultureel erfgoed in de brink van Diever’. Dit artikeltje is hier als afbeelding opgenomen. Het ‘Brinkenplan Diever op Dreef” is de naam die de gemeente Westenveld heeft gegeven aan de in 2019 en 2020 uitgevoerde en miljoenen euro’s belastinggeld gekost hebbende herbestrating van de straten van ut olde centrum van Deever. De afbeeldingen in het artikeltje ‘Cultureel erfgoed in de brink van Diever’ zijn overgenomen uit het bericht Fliegerhorst Havelte van de provincie Drente.

Cultureel erfgoed in de brink van Diever
In Diever liggen op een aantal plaatsen nog stenen die afkomstig zijn van het vliegveld dat tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers is aangelegd op het Holtingerveld in Darp.
Deze stenen (broodjes) lagen in de startbaan waarvan op het Holtingerveld twee waren aangelegd (kleine startbaan en grote startbaan).
Veel jonge mannen uit de omgeving waren door de Duitsers hier te werk gesteld om het vliegveld aan te leggen. Het vliegveld werd tijdens de oorlog veelvuldig door de geallieerden gebombardeerd, waardoor het vliegveld vaak onbruikbaar was.
Na de oorlog is het vliegveld ontmanteld en zijn de stenen gebruikt bij de aanleg van wegen. In Diever liggen deze stenen in de brink en de Brinkstraat. Dit straatwerk is dus een stukje cultureel erfgoed waar we zuinig op moeten zijn.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In de Tweede Wereldoorlog was de Duitse Luftwaffe in dienst van nazi-Duitsland. De nazi-Duitsers werkten vanaf oktober 1942 aan de aanleg van een groot militair vliegveld bij Havelte voor gebruik in de luchtstrijd tegen de geallieerden. De redactie verwijst voor meer gegevens naar het bericht Fliegerhorst Havelte van de provincie Drente.

Veel overblijfselen van dit vliegveld zijn nog steeds terug te vinden in het Havelter landschap. Ook voormalige taxibanen of rolbanen, het Duitse woord voor rolbaan is Rollbahn, zijn nog steeds terug te vinden. In de volksmond heet een van die taxibanen nog steeds de Rolbèène. In de verharding van de Kolonieweg, een voormalige nazi-Duitse-rolbaan die na de Tweede Wereldoorlog is versmald, zijn de originele broodjes, een type straatklinker, nog aanwezig. Voorstelbaar is dat de straatklinkers, die vrij kwamen bij de versmalling van de Kolonieweg, in Deever zijn gebruikt voor de verharding van een stuk van de Brinkstroate en de stroate op de brink.

De redactie wist tot het lezen van het bericht ‘Cultureel erfgoed in de brink van Diever’ absoluut totaal volstrekt agin neet dat in de bestrating vóór het Schultehuis straatklinkers uit een nazi-Duitse-startbaan zijn gebruikt. Nota bene in de Tweede Wereldoorlog heeft de beruchte in dienst van nazi-Duitsland staande bloedgroep Norg het Schultehuis als martelkamer gebruikt.

De redactie ergert zich aan de laatste zin van het bericht ‘Cultureel erfgoed in de brink van Diever’, te weten de zin ‘Dit straatwerk is dus een stukje cultureel erfgoed waar we zuinig op moeten zijn’.
De redactie ergert zich bij het lezen van die zin aan het pleonasme ‘cultureel erfgoed waar we zuinig op moeten zijn.’
De redactie ergert zich bij het lezen van die zin nog het meest aan het gebruik van het autoritaire, domweg iedereen de mond willen snoerende woordje ‘dus’. 

De wet van 9 december 2015, houdende bundeling en aanpassing van regels op het terrein van cultureel erfgoed, in het dagelijks gebruik gewoon de Erfgoedwet genoemd, bevat het volgende artikel.
Artikel 3.16. Gemeentelijk erfgoed
1. De gemeenteraad kan een erfgoedverordening vaststellen.
2. De verordening ziet op het beheer en behoud van cultureel erfgoed gelegen binnen de desbetreffende gemeente, dat van bijzonder belang is voor die gemeente vanwege de cultuurhistorische of wetenschappelijke betekenis.
3. Het college van burgemeester en wethouders houdt een gemeentelijk erfgoedregister van aangewezen cultureel erfgoed bij.

Vast staat wel dat de straatklinkers uit de nazi-Duitse-startbaan in Deever geen cultureel erfgoed van de Nederlandse staat of de provincie Drente zijn. Dus cultureel erfgoed is dus alleen gemeentelijk cultureel erfgoed als dus het betreffende object dus in het gemeentelijk register van aangewezen cultureel erfgoed staat. Het is de redactie dus niet duidelijk wie in de gemeente Westenveld dus de grote wijze aanwijzer van cultureel erfgoed is. Is dat dus de burgemeester ? Is dat dus de wethouder van cultuur ? Is dat dus het college van burgemeester en wethouders ? Is dat dus de gemeenteraad ? Is dat dus de beleidsregisseur erfgoed en cultuurhistorie ? Is dat dus een heemkundige vereniging ? Is dat dus in het geval van de aanwezige straatklinkers uit een nazi-Duitse-startbaan in bestrating in Deever dus een op drift geraakt ambtenaartje die dus belast is met de uitvoering van het ‘Brinkenplan Diever op Dreef’ ? Is dat dus de redacteur van het artikeltje ‘Cultureel erfgoed in de brink van Diever’ ?

De redactie kan zich dus niet voorstellen dat enige vierkante meters hergebruikte straatklinkers uit een nazi-Duitse-startbaan in bestrating in Deever zijn gebombardeerd tot gemeentelijk cultureel erfgoed. Als dus de Kolonieweg of een klein stukje van de Kolonieweg met de oorspronkelijke straatklinkers uit de nazi-Duitse-rolbaan dus al geen gemeentelijk erfgoed is, dan zijn dus die enkele vierkante meters hergebruikte straatklinkers uit een nazi-Duitse-startbaan in Deever al helemaal geen gemeentelijk erfgoed. Die hebben dus voor Deever een negatieve cultuurhistorische betekenis, een negatieve historische waarde en een negatieve historische bijsmaak. Als die in Deever liggende straatklinkers uit een nazi-Duitse-startbaan onverhoopt dus wel in het gemeentelijk erfgoedregister zijn opgenomen, dan moeten die dus ‘mit groszer Geschwindigkeit und im geraden Trab’ uit het gemeentelijk erfgoedregister worden geschrapt. En die straatklinkers uit een nazi-Duitse-rolbaan moeten dus ‘mit groszer Geschwindigkeit und im geraden Trab’ worden gesloopt. Than it will be right, but with just another filthy memory !  

Posted in Brink, Brinkstroate, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

De karre van Klaas Echten in de Kloosterstroate

Van Leer’s Fotodrukinsdustrie N.V. uit Amsterdam heeft de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart, waarop een deel van de Kloosterstroate in Deever is te zien, in juli 1960 uitgegeven. Deze kaart was te koop in het dorpswarenhuis (de Wiba) van Jan Brugging en Griet Oost an de Heufdstroate in Deever. Een gevleugelde uitdrukking in die tijd was: Ee’m hen de Wiba.
In de linker woning (Kloosterstraat 12) woonde het echtpaar Egbert (Eppie) van Leeuwen en Griet Grit. In de woning daarnaast (Kloosterstraat 13) woonde de familie Berend Vos. In de woning daarnaast (Kloosterstraat 14) woonde het echtpaar Arend Noorman en Trijn Oosterhof. In de woning daarnaast (Kloosterstraat 15) woonde de familie Jan Brugging en Trijn Houwer.
De redactie van ut Deevers Archief weet niet zeker wie in die tijd in de andere woningen, die op de hier afgebeelde ansichtkaart aan de linkerkant zijn te zien, woonden. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan hierover mooie gegevens verschaffen ?
In de Kloosterstroate staat de door een paard getrokken geelgeverfde venterkar van bakker en kruidenier Jan Echten uit Wittelte. Bij de venterskar staan venter Klaas Echten en mevrouw Hendrikje de Leeuw, echtgenote van Jan Buiter.
Let op de vuilnisemmer aan de kant van de straat vóór de woning van Egbert (Eppie) van Leeuwen. Let vooral op de trottoirbanden langs één kant van de Kloosterstroate.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
© https://www.google.com/maps; deze opname is gemaakt in maart 2022.

Posted in Ansichtkoate, Kloosterstroate | Leave a comment

Boortoor’n van de N.A.M. wöd braandtoor’n

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 18 januari 1950 het navolgende korte bericht over het de bouw van een uitkijktoren aan de Bosweg bij Deever, tegenover Paviljoen Vierhoven.

In het bos van Berkenheuvel te Diever is een door het Staatbosbeheer overgenomen boortoren gebouwd, welke van trappen en bordessen zal worden voorzien, en dan als uitkijktoren dienst zal doen.
Het stalen gevaarte steekt een heel eind boven het bos uit en geeft een prachtig overzicht over de omgeving.
De toren zal na gereedkomen worden beheerd door de V.V.V. Diever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De hergebruikte boortoren van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (N.A.M.) stond aan de Bosweg tegenover Paviljoen Vierhoven op een heuvel aan de kant van het openluchttheater. De uitkijktoren voor de toeristen aan de Bosweg was tevens uitkijktoren voor de brandwacht. 
Met V.V.V. wordt bedoeld de plaatselijke Vereniging voor Vreemdelingen Verkeer.

Posted in Braandtoor’n, Uutkiektoor’n, Verdwenen object | Leave a comment

Ut roadhuus an de Gemientehuuslèène in Deever

eDe bezoekers van de webstee van ut Deevers Archief zullen zoveel als mogelijk is worden geïnformeerd over de geschiedenis van de gemeentehuizen in de gemiente Deever.

Het huis van de gemeente Westenveld, zie de afgebeelde foto, is helaas niet in Oavelte of Dwingel of Vledder gebouwd, maar in Deever. Het gebouw had net zo goed, zo niet beter op het centraal liggende bedrijventerrein an de Deeverbrogge kunnen staan.
Is het op de afbeelding zichtbare gebouw het raadhuis, dat wil zeggen het huis van de raad van de gemeente ? Ja, maar in het gebouw zitten ook ambtenaren ! Is het gebouw het huis van de ambtenaren van de gemeente ? Ja, maar in het gebouw is ook een beetje het politiebureau gevestigd, want alleen op afspraak geopend.
Dit gebouw wordt volgens gegevens die te vinden zijn in de webstee van de gemeente Westenveld gewoon het gemeentehuis genoemd. Het adres van het gemeentehuis is echter Raadhuislaan 1.
Enig zoekwerk in webstees op het internet leerde dat in Nederland in veel meer plaatsen het gemeentehuis aan de Raadhuislaan staat, dus wat dat betreft is het niet nodig dat De Hoge Heren Van Het Grote Raadhuis Gelijk Van De Gemeente Westenveld zich niet te schamen of aangesproken te voelen.
Wel zou in navolging van bijvoorbeeld de gemeente Noordbroek het enigszins voorzichtig en met de nodige slagen om de arm en met de pet in de hand aan te raden zijn de naam Raadhuislaan te veranderen in Gemeentehuislaan.
De redactie van ut Deevers Archief heeft het in in zijn berichten in elk geval voor alle zekerheid en voor alsnog over het Raadhuis aan de Gemeentehuislaan, want het is Kafkiaans bijna onvoorstelbaar dat het Gemeentehuis aan de Gemeentehuislaan staat of dat het Raadhuis aan de Raadhuislaan staat.
In het Raadhuis aan de Gemeentehuislaan bevindt zich ook het papieren archief van de gemiente Deever. Als een geïnteresseerde in de geschiedenis van de gemiente Deever dit voor de belastingbetalende burger moeilijk toegankelijk gemaakte archief wil raadplegen, dan moet hij of zij eerst een passende afspraak maken met de verantwoordelijke ambtenaar. En dat in een tijd waarin de digitalisering van historische bronnen zich wereldwijd in een heel rap tempo aan het voltrekken is. Maar zo niet in het gezapige Raadhuis aan de Gemeentehuislaan in Deever.

Posted in Deever, Gemeente Westenveld, Gemiente Deever | Leave a comment

De Citroën mit veurwielandrieving van Willem Seinen

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 28 juni 2024 de volgende zeer gewaardeerde korte reactie van de heer Dirk Strijker: “Ik kan nergens een contactmogelijkheid vinden op jullie website. Daarom maar op deze manier. In de beeldbank Old Steenwiek van de Historische Vereniging Steenwijk en Omstreken staat een foto van een auto met kenteken D-4746. Jullie zoeken deze foto.” De redactie is de heer Dirk Strijker bijzonder erkentelijk voor de attendering op deze foto. Zo is weer een stukje van de Deeverse D-nummer puzzel gelegd. 

Fotograaf Klaas van Buiten is de maker van de hier afgebeelde foto. Hij heeft deze foto – volgens de gegevens bij de foto in de beeldbank Old Steenwiek van de Historische Vereniging Steenwijk en Omstreken – gemaakt omstreeks 1948. In de beeldbank Old Steenwiek heeft de foto registratienummer 1841973.

Op de hier afgebeelde foto is de restauratie van de topgevel en het torentje van de Kleine Kerk aan de Molenstraat in de binnenstad van Steenwijk te zien. Het huis achter de verkeersborden op de hoek van de Vrouwenstraat en de Scholestraat is van kapper de Jong, Hij verhuisde later naar de Oosterstraat in Steenwijk. Rechts op de hoek van de Molenstraat en de Scholestraat is de VIVO-kruidenierswinkel van de dames de Klerk te zien. Daar woonde ook Schurink, een wildhandelaar.

In de Molenstraat staat een automobiel van het merk Citroën, type Traction Avant. De eerste in serie geproduceerde automobiel met voorwielaandrijving ! Aan de voorbumper is nummerbord D-4746 vastgemaakt. De provinciale griffie in Assen verstrekte het kenteken D-4746 op 10 mei 1926 aan veehandelaar Willem Seinen van de Deeverbrogge.
Willem Seinen is geboren op 12 maart 1892 in Leggel. Hij is overleden op 21 juni 1969. Hij is een zoon van boer Pieter Seinen en Geertje van Essen. Hij trouwde op 22 september 1917 met Frederica Kiers.

Waar woonde Willem Seinen an de Deeverbrogge ?
Was Willem Seinen ook boer ?

Een kenteken werd destijds aan een persoon afgegeven en hoorde niet bij de auto. Als de bezitter van een kenteken een andere auto kocht, dan zette hij het nummerbord gewoon over op de andere auto. Dat zal ook hier het geval zijn geweest, want de automobiel die veekoopman Willem Seinen in 1926 had, die zal hij niet meer in 1948 hebben gehad. En tussen 1926 en 1948 zat de Tweede Wereldoorlog. De Duitse bezetter zal niet nagelaten hebben de automobiel van Willem Seinen te vorderen. Of heeft de automobiel van Willem Seinen de oorlog overleefd ? Bijvoorbeeld onder een berg hooi ?

Wellicht beschikken de nazaten van Willem Seinen, bijvoorbeeld zijn kleinzonen Willem en Harrie Seinen, over andere foto’s van de automobiel met kenteken D-4746, en kunnen ze het een en ander vertellen over de automobielen van hun grootvader ? Wie brengt de redactie in contact met deze nazaten ? De redactie wil bijzonder graag een goede scan van mogelijk andere foto’s in ut Deevers Archief opnemen.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
De Molenstraat in Steenwijk

Posted in D-nummer, Olde auto | Leave a comment

Ansichtkoate van de camping an de Bosweg

Deze in november 1965 uitgegeven zwart-wit ansichtkaart, met daarop een afbeelding van de gemeentelijke camping an de Bosweg in Deever, was te koop bij lunchroom annex cafetaria Wanningen, Brink 2, Diever, telefoon 05219-1335.
Lubbert (Lub) Wanningen was in die jaren in de zomer ook de uitbater van een kiosk aan de Bosweg bij het zwembad Dieverzand.
Lubbert (Lub) Wanningen en zijn echtgenote zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

Posted in Ansichtkoate, Bosweg, Gemeentelijke camping | Leave a comment

Coöperatieve Zuivelfabriek Ons Belang in Wapse

De coöperatieve landbouwvereniging voor boterbereiding en aanschaffing van veevoeder en kunstmeststoffen ‘Ons Belang’ in Wapse, gemiente Deever werd in 1897 opgericht. In november 1966 fuseerde de zuivelfabriek van Wapse met de zuivelfabriek van Deever. Op 1 mei 1970 werden beide fabrieken gesloten.
Deze ansichtkaart is in maart 1968 uitgegeven door een combinatie van twee wakkere neringdoenden in Wapse, te weten Zelfbediening Hennie Koning en Café Louwes.
In maart 1968 was de zuivelfabriek van Wapse nog in bedrijf, gelet op de melkbussen bij de fabriek.
Tussen het woonhuis aan de linkerkant en het fabrieksgebouw is nog net een stukje van de kaasmakerij te zien, waar in de laatste jaren -in elk geval in 1966- grote en zware Cheddar kazen werden gemaakt in de vorm van een cilinder met een diameter van ongeveer 30 cm en een hoogte van ongeveer 30 cm. De gerede kazen werden afgevoerd naar het kaaspakhuis van de N.C.Z. aachter ut spoor in Móppel.
Deze afbeelding van zuivelfabriek ‘Ons Belang’ komt ook voor op een zo genoemd vierluik met Wapser afbeeldingen.

Posted in Ansichtkoate, Süvelfubriek Wapse, Wapse | Leave a comment

Un skiere kleur’ntiekening van Willem van Spronsen

De redactie van ut Deevers Archief laat bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde trouwe bezoeker van ut Deevers Archief zien. Hoe meer afbeeldingen van tekenin gen en schilderijen de redactie kan tonen, hoe liever het hem is.

Onlangs vond de redactie bij toeval het artikel Oud-raadslid laat mooiste plekjes Diever zien in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 8 september 2021. Zie afbeelding 3. In het artikel is aanwezig een afbeelding van een prachtige tekening van de zuid- en oostzijde van de gemeentelijke toren en het kerkgebouw an de brink van Deever. Zie afbeelding 1. De welbekende beeldend kunstenaar Willem van Spronsen heeft deze tekening in 2021 gemaakt. Hij is lid van de Gooise Kunstkring.
Willem van Spronsen heeft in het verleden in Deever gewoond en is daar nog voorzitter van de PvdA-fractie in de gemeenteraad van Deever geweest. Ook zijn kinderen zijn in Deever geboren. Hij komt nog regelmatig in Deever, omdat hij een atelier in de Sprakelingen heeft.
De redactie toont de hier afgebeelde tekening met toestemming van Willem van Spronsen. De redactie is hem daar bijzonder erkentelijk voor.
Daarbij stelde hij wel enige voorwaarden:
a) de afbeelding mag niet worden ingekort;
b) de afbeelding mag in de webstee ut Deevers Archief worden getoond, mits deze niet voor commerciële doeleinden wordt gebruikt.
c) alleen met schriftelijke toestemming van de maker mogen derden voor andere doelen van deze foto gebruik maken.
De redactie hoopt dat de kunstenaar Willem van Spronsen nog veel tekeningen en schilderijen (al dan niet in opdracht) van objecten in de gemiente Deever mag maken.
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto van de gemeentelijke toren en het gebouw van de Nederlands hervormde kerkgemeente an de brink van Deever gemaakt op vrijdag 19 november 2021.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Posted in Kaarke an de brink, Kuunst, Tiekening, Toor'n an de brink | Leave a comment

De brink van Deever in de snee

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is als afbeelding 38 een zwart-wit ansichtkaart van de brink en de gemeentelijke toren en het kerkgebouw an de brink opgenomen. De zwart-wit foto voor deze ansichtkaart is in 1925 gemaakt door Willem Egbert Mulder. In de tekst bij de afgebeelde ansichtkaart is onder meer enige aandacht aan de gemeentelijke toren en het kerkgebouw an de brink. Een afbeelding van de betreffende bladzijde uit het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is in dit bericht opgenomen.

38 – Diever – Brink met Hervormde Kerk – 1920
Een onderhoudend reisverslag uit die tijd vermeldt het volgende:
Voor den zuidkant van de kerk is een pleintje met een brandput in het midden, waaraan pastorie en gemeentehuis en aan de andere zijde het vroegere schultehuis staan. De kerk is een imposant gebouw. Onder de schaduw der hooge boomen die het voormalige kerkhof omgeven, rijzen de grauwe, verweerde muren op. De zware toren is binnen de kerk opgetrokken, zoodat de westzijde een vlakken gevel vormt.
In tegenstelling met de meeste Drentsche kerken uit denzelfden tijd die meestal één schepping zijn, bestaat deze kerk uit een middenschip en twee zijbeuken. Acht zware vierkante zuilen droegen de gewelven, waarvan alleen nog maar die van de noorder zijbeuk over zijn. In het middenschip en de zuidelijke zijbeuk zijn zij verdwenen. In augustus 1759 werd de toren door de bliksem getroffen en het dak der kerk door brand vernield. Bij die gelegenheid zijn de gewelven ingestort of zoodanig beschadigd dat zij moesten worden afgebroken. In de plaats daarvan kwam een vlakke zoldering van ruwe balken en planken. Ook het kruisgewelf onder de toren is weggebroken.
Niettemin is het binnenaanzicht der kerk door zijn strenge lijnen en goede verhoudingen nog altijd indrukwekkend en zou het zeker de moeite loonen het gebouw in zijn ouden toestand te herstellen. Boven den ingang wordt van den herbouw in 1760 in rijmvorm gewag gemaakt.
De brink en de Nederlands Hervormde Kerk zijn vaak op de foto gezet, maar dit is tot nu toe de enige bekende prentbriefkaart van dit dorpsbeeld in een winterse omgeving. Mooi is in de sneeuw te zien hoe de wegen over de brink lopen. Binnen het omheinde gedeelte op de brink ligt de braandkoele. Het kleine gebouwtje links naast de kerk is het boarhusie. De openbare ruimte werd toen nog in het donker met petroleumlampen verlicht.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Willem Egbert Mulder heeft de foto van de olde brink in Deever in de winter is gemaakt. Willem Egbert Mulder is geboren in Deever op 30 maart 1904 in de boerderij an de Heufdstroate, tegenover bejaardencentrum de Weier, waar eerder ‘de Koetsenman’ woonde, waar daarvoor de familie Roelof Fransen woonde, waar daarvoor de familie Jan Mulder woonde. Willem Egbert Mulder is boer geworden in Geetern en is daar overleden op 30 december 1965.
De zwart-wit ansichtkaart is in juli 1925 uitgegeven. De redactie weet helaas nog niet welke neringdoende in Deever deze ansichtkaart heeft verkocht. Het bij de redactie bekende oudste verzonden en gestempelde exemplaar van deze ansichtkaart dateert uit 1926.
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto van de brink in de sneeuw gemaakt op 16 januari 2021.



Posted in Brink, Diever, ie bint 't wel ..., Kaarke an de brink, Toor'n an de brink, Winter | Leave a comment

Roef Smit skref over ut N.A.D.-kamp an de Gowe

De redactie van ut Deevers Archief bezocht in het voorjaar van 2019, alweer een paar jaren geleden, Roelof Jannes Smit in zijn aanleunwoning van het bejaardenhuis in De Weier an de Heufdstroate in Deever. Heel veel Deeverse en Deeverbrogse onderwerpen waren al aan de orde geweest, totdat op een gegeven moment Roelof Smit vroeg: ‘Mor wat kooi’j hier doon ?’
De redactie vertelde hem dat hij was gekomen om onder meer zijn toestemming te vragen het artikel ‘Roelof Smit over het N.A.D.-kamp aan de Geeuwenbrug’, dat hij in 2002, toen hij nog in Nieuwe Pekela woonde, over het N.A.D.-kamp an de Gowe schreef, en dat in maart 2003 is gepubliceerd in het papieren blad Opraekelen (nummer 03/1) van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever
, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, in ut Deevers Archief op te nemen. Dat mocht, die toestemming gaf hij. De redactie is Roelof Jannes Smit bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.
Roelof Jannes Smit heeft in het artikel ‘Roelof Smit over het N.A.D.-kamp aan de Geeuwenbrug’ wat herinneringen aan dit N.A.D.-kamp op papier gezet in de hoop zo een steentje bij te dragen aan het vastleggen van de geschiedenis van dit kamp. Dat is hem zeker gelukt. De redactie is hem daar postuum veel dank voor verschuldigd.

De jongens die in de Tweede Wereldoorlog in het N.A.D.-kamp aan de Geeuwenbrug zaten, hadden zo nu en dan enige vrijheid van beweging. Ze mochten bijvoorbeeld op zondag ter kerke gaan. Sommigen kregen wel contact met mensen uit de omgeving, zo ook met ons gezin aan de Dieverbrug. Na de dienst in de Nederlands Hervormde Kerk in Diever kwamen Arie Kos uit Huizen, Jan Koelewijn uit Spakenburg en Toon Compier uit Amsterdam wel eens bij ons thuis koffie drinken. Met name met Arie Kos hebben wij later nog lang contact gehad.
Arie Kos had een broer Jan, die was ondergedoken in Diever, voor zover ik weet op ’t Kasteel. Zijn schuilplaats wisselde volgens mij nog wel eens. Zeker weet ik dat Jan Klok, Willem Fledderus en Klaas Fledderus op ’t Kasteel en Jan Fledderus aan de Rijksweg bij de kalkovens er mee te maken hadden, maar ook Albert Fledderus, de kruidenier aan de Kruisstraat in Diever en Steven Dolsma op Kalteren.
Jan Kos kreeg na enige tijd vreselijke heimwee naar zijn ouders en familie in Huizen. De mensen bij wie hij was ondergedoken, besloten toen om deze jongeman in een uniform van de Nederlandse Arbeidsdienst toch een keertje naar huis te laten gaan. Zijn broer Arie kon zo’n uniform in het kamp bemachtigen. Met hem werd afgesproken dat hij dit uniform buiten het kamp zou verstoppen onder een hoop bladeren. Ik kreeg de opdracht om dit pakket na het vallen van de avond daar weg te halen en naar ons huis te brengen. Na enig zoekwerk in de omgeving van het kamp vond ik het pakket. Op zaterdagmiddag vond de verkleedpartij bij ons boven op de slaapkamer plaats. Daarna werd eerst wat met hem geoefend in het groeten, want de jongens uit het N.A.D.-kamp moesten hun meerderen ook buiten het kamp groeten. Dit was voor Jan natuurlijk onbekend. De gebroeders zijn toen samen een weekeinde op verlof gegaan. Na soms wel wat angstige ogenblikken kwamen ze veilig in Huizen aan. Arie en Jan keerden zonder problemen terug naar respectievelijk het kamp en het onderduikadres. Ik weet niet wat er daarna met het uniform is gebeurd. Ik heb het in elk geval niet teruggebracht.
Arie is later ook ondergedoken in de omgeving van Diever. Het is zelfs in een onderduikershol door dokter Sebastiaan van Nooten geopereerd aan een oor. Ik meen dat het onderduikershol zich bevond in de Oosterse Kampen achter de kalkovens aan de weg naar de Oude Groningerweg. We zijn aan het eind van de tachtiger jaren nog een keer naar Bussum geweest, waar Arie toen als gepensioneerd politieman woonde, daarna zijn we het contact met hem verloren.
Niet zo lang geleden waren mijn vrouw en ik in Eindhoven op bezoek bij een kennis die ook in het N.A.D.-kamp aan de Geeuwenbrug heeft gezeten. Deze nu 82-jarige man heb ik gevraagd of hij iets wou schrijven over die periode. Hij wilde dat niet. Hij zei: “Ik vond het een beroerde tijd en een verloren tijd. Ik heb het verdrongen.”
Deze man kwam in de tijd dat hij zijn ‘arbeidsdienstplicht’ in het kamp vervulde, nogal eens bij mijn schoonouders, de familie Kloezen, aan de Geeuwenbrug, dus vlak bij het N.A.D.-kamp. Mijn schoonvader Dinand Kloezen was daar bakker. Hij bakte toen voor veel N.A.D.’ers met stroop gevulde roggepunten. Die deden dienst als extra voeding, want deze toch jonge mensen, die veel voeding nodig hadden, kregen in het kamp niet altijd genoeg te eten.
De voerman van het N.A.D.-kamp heette Huub Scholten. Hij had een wagen en twee paarden en zorgde voor het vervoer van onder meer eten en kleding. Wij mochten wel eens mee op de bok.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Roelof Jannes Smit is geboren op 8 april 1931 an de Deeverbrogge. Hij op overleden op 17 mei 2021 in Deever. Zie het overlijdensbericht elders in ut Deevers Archief. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Arie Kos is geboren op 1 december 1924 en hij is overleden op 27 februari 2001. Hij is begraven op de Algemene Begraafplaats in Bussum.
De redactie verwijst voor de ligging van het N.A.D.-kamp an de Gowe naar een afbeelding in ut Deevers Archief.

Posted in de Gowe, N.A.D.-kamp | Leave a comment

De Grönnegerweg was tot an de Gowe un saandweg

De Hamburgse zakenman Joseph Peter Welker was naamgever en eigenaar van één van de grootste drukkerijen en uitgeverijen van ansichtkaarten in Nederland, te weten JosPé uit Arnhem. Tussen 1925 en 1989 maakte het bedrijf duizenden ansichtkaarten van plaatsen in heel Nederland, veelal van straatgezichten en gebouwen.

JosPé heeft ook vele tientallen, wellicht honderden ansichtkaarten van dorpsgezichten in de gemiente Deever uitgegeven.
Zo ook de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart, die in 1951 is uitgegeven, waarop aan de linkerkant het begin van de Grönnegerweg bee de Kruusstroate in Deever is te zien. De Grönnegerweg was toen gelukkig nog van Deever tot an de Gowe  un saandweg. Naast de saandweg lag het fietspad, dat was verhard met schelpen uit de Waddenzee.
Links naast het fietspad zijn betonnen palen en buizen te zien. Dat zijn resten van het vroegere paardemarktterrein. Naar de Deeverse maarkt aangevoerde paarden konden aan die buizen worden vastgebonden. Bestond de Deeverse veemaarkt nog in 1951 ?
Aan de rechterkant is de straatweg over ut Kastiel te zien, die toen nog abusievelijk de naam Burgemeester van Oslaan had.
In de boerderij achter de eikebomen, toen met adres Burgemeester van Oslaan 1, nu Kasteel 1, woonden het echtpaar Harm Moes Dzn, en Janna Eggink en hun kinderen.

De hier afgebeelde ansichtkaart was te koop bij kantoorboekhandel Roelof (Roef) van Goor in de Kruusstroate in Deever. Bedaankt Roef, disse ansichtkoate is een topstuk; un echt Deevers fotografies aarfstuk !
Dit topstuk zou mooi als voorbeeld kunnen dienen voor het jaarlijkse schilderskampioenschap van de vijftig leden van Schilderkring Diever.

In het papieren blad Opraekelen 03/2, jaargang 10, juni 2003 van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever verscheen in de Nieuwsbrief het volgende korte bericht.

Herkenning veemarkt in Diever komt terug
Het bestuur van de Historische Vereniging Gemeente Diever heeft afgelopen jaar de gemeente Westerveld schriftelijk benaderd over het opknappen van het terrein nabij het kerkhof. Er worden door de gemeente bij het V.V.V.-kantoor vele paaltjes geplaatst. Deze paaltjes zijn er ook weer heel gemakkelijk uit te halen.
Het bestuur zou graag het hek langs het fietspad en langs een gedeelte van de Groningerweg willen plaatsen, zoals dat op oude foto’s is te zien. Van 1870 tot 1940 was het ‘marktterrein’ de plaats van de Deeverse veemarkt. Het vee werd vastgemaakt aan hekken. Die wil het bestuur graag voor een deel in ere herstellen.
De gemeente heeft ingestemd met het verzoek. De gemeente heeft de materialen inmiddels besteld. Voor het plaatsen van het hekwerk moet een beroep gedaan worden op vrijwilligers. Wie meldt zich aan ?

Echter het door vrijwilligers met veel toewijding geplaatste gemeentelijke hekwerk – de redactie beschikt helaas nog niet over een foto van dit hekwerk- naar het voorbeeld van het hekwerk op afbeelding 1, sneuvelde in de periode 2019-2021 genadeloos en rücksichtlos bij de uitvoering van het overdadig en onverantwoord veel belastinggeld gekost hebbende overbodige herbestratingsproject met de naam Diever Op Dreef van de gemeente Westenveld. Een bewijs temeer dat de Hoge Dametjes en Heertjes Van De Voorkant Van Het Onaanvechtbare Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever totaal geen historisch besef hebben en totaal geen respect hebben voor gemaakte afspraken en dorpsinitiatieven. De zijkant van wat nog over is van dit deel van de Grönnegerweg is nu afgezet met uiterst saaie betuttelpaaltjes van geperst plastic. Hoe respectloos wil je het hebben ?

De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op 19 april 2024.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Ansichtkoate, Grönnegerweg, Topstuk, ut Kastiel | Leave a comment

Ut café mit de concetsèèle van Klaas Marcus Balsma

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 27 januari 1927 het volgende bericht over de uitslag van de publieke aanbesteding van de bouw van een café met concertzaal voor rekening van Klaas Marcus Balsma. 

Diever, 26 januari.
Voor rekening van den heer K.M. Balsma te Jubbega had heden alhier de publieke aanbesteding plaats van een café met concertzaal enzovoort aan de Brink te Diever.
I. Timmerwerk, enzovoort, hoogste inschrijver J. Coenraads te Noordwolde, f. 12479, laagste Mos en Zoer te Dwingelo, f. 11475.
II. Schilderwerk. Hoogste inschrijver G. Koster, alhier, f. 1290,-, laagste B. ter Wal, alhier, f. 1175.
III. Betonwerken. Hoogste inschrijver G.F. Bijl, Meppel, f. 879.30, laagste D. Faber te Assen, f. 348.
IV. Grondwerk. Hoogste inschrijver M. Punt, alhier f. 400, laagste L. Klok te Dieverbrug, f. 335.

Posted in Brink, Café Balsma, Deever, Klaas Marcus Balsma | Leave a comment

Ut olde plèèsnèèmbröt Wapse – Gemiente Deever

De redactie van ut Deevers Archief toont bijgaande foto van het fraaie plaatsnaambord ‘Wapse – Gemeente Diever’ graag aan de trouwe bezoekers van ut Deevers Archief.
Het plaatsnaambord stond langs de Ten Darperweg tussen Kalteren en Wapse, toen de gemiente Deever gelukkig nog een zelfstandige gemeente was. Op 1 januari 1998 werden de zelfstandige gemient’n Oavelte, Vledder, Dwingel en Deever gedwongen te fuseren. De afgebeelde foto moet een aantal jaren vóór die fusie zijn genomen.
De nijvere werkertjes voor de Voorkant Van Het Grote Plaatsnaamborden Gelijk In De Gemiente Deever hebben ongetwijfeld de opdracht van de Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Grote Plaatsnaamboden Gelijk In De Gemeente Westenveld gekregen op 1 januari 1998 om 0.00 uur alle oude plaatsnaamborden in de fusiegemeente uit de grond te rukken en met gezwinde spoed naar de schroothoop te brengen.
De redactie vraagt zich af of her en der soms door een echte Deeverse een plaatsnaambord met de naam van één van de plaatsen in de gemiente Deever van de schroothoop is gered en voor het nageslacht is bewaard ?
De redactie wil graag weten waar het hier afgebeelde plaatsnaambord stond ?
Wie van de oplettende bezoekers zou willen reageren ?
De redactie meent vanwege het bericht Wapse hef sien olde naèmbröt terogge dat de foto van het plaatsnaambord Wapse in januari 1995 is gemaakt.

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 21 juni 2016 de volgende reactie van mevrouw Carla:
Het plaatsnaambord ‘Wapse – Gemeente Diever’ stond tussen de woningen met huisnummer 12 en huisnummer 14 aan de Ten Darperweg, de weg van Diever naar Wapse, ter hoogte van het hectometerpaaltje 14.6. Nu staat op dezelfde plek het plaatsnaambord met de tekst ‘Wapse – Gemeente Westerveld’. Zie de volgende afbeelding. Die weg kan ik nog steeds dromen, dat mag met deze reactie blijken.

Abracadabra-1269

Posted in Gemiente Deever, Ten Darperweg, Wapse | Leave a comment

De olde legere skoele an de Heufdstroate in Deever

Drukkerij en Boekhandel Roelof (Roef) van Goor an de Kruusstroate in Deever heeft het boek De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld in januari 1975 uitgegeven. De Deeverse boerenzoon Arend Mulder is de schrjjver/samensteller van dit boek. In het boek is op bladzijde 85 een afbeelding van een ansichtkaart uit 1914 te zien. Onder de afgebeelde ansichtkaart staat de volgende tekst.

De openbare lagere school
Eerste woning rechts doet menigeen in Diever nog herinneren aan een oude dorpsfiguur, namelijk de gemeente-veldwachter Johannes Ekkelboom, die, hoewel hij weinig respect afdwong, de kunst verstond de orde te bewaren.
Daarnaast het oude schoolgebouw waar zo menig oud-Dieverse zijn of haar eerste schooljaren in heeft doorgebracht.
Als hoofd der school fungeerde lange jaren meester Kuiper (tevens koster der Nederlands hervormde kerk) met naast hem juffrouw H. Hoogenkamp, die beiden evenzeer tot oude dorpsfiguren gerekend kunnen worden. Eerst met de komst van meester C. Klijn onderging het interieur zowel als het onderwijs een hele verandering, in de goede zin van het woord. Vanaf die tijd werd door vele leerlingen hoger onderwijs gevolgd, wat tevens mogelijk werd door de aanleg van de tramlijn Assen-Meppel.
Als hoofden der school fungeerden respectievelijk:
1848 – A.J. van Dam
1881 – Roelof Hoogenkamp (vader van juffrouw H. Hoogenkamp)
1882-1920 – Johannes Kuiper
1920-1924 – Cornelis Klijn
1924-1930 – Gerrit de Nes
1930-1936 – Hendrikus Andries van Eisden
1936-1946 – Willem Hendrik Stroop
1947 – 1 maart tot 1 september – Pieter Zijlstra
1947-1973 – Albertus Andreae
1973 – Frederik Karel Knol
De boerderij naast de school is van de gebroeders Roelof en Jan Noord.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De gemeentewoning naast de school is bewoond door de gemeente-veldwachters Johannes Ekkelboom, ….. Folkerts en Yde de Jong. Later is de woning bewoond door schoolschoonmaker Hendrik Berends en Tonie …..en hun kinderen Aaltje, Joop (Jopie) en Jan.
Roelof Hoogenkamp overleed op 1 november 1881 in Deever, kort na zijn benoeming als hoofdonderwijzer. Zie afbeelding 2.
Juffrouw Hilligje Hoogenkamp is geboren op 30 oktober 1878. Zij is overleden op 30 april 1963. Zij is een dochter van Roelof Hoogenkamp en Jantje Schipper. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Gerrit de Nes is geboren op 23 januari 1874 in Beetgum. Hij is overleden op 20 mei 1954 in Zeist. Hij is begraven in Zeist.
Links naast de school staat de boerderij met café van de gebroeders Roelof en Jan Noord.
Roelof Noord is geboren op 11 mei 1888, Hij is overleden op 27 maart 1978. Jan Noord is geboren op 20 januari 1891. Hij is overleden op 9 juni 1958.


De redactie nodigt de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief uit te komen met waardevolle aanvullende gegevens.

Afbeelding 1
Bladzijde 85 uit het boek ‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’ van Arend Mulder

Afbeelding 2
Bericht van overlijden van Roelof Hoogenkamp in de Provinciale Drentsche en Asser Courant van 3 november 1881.

Posted in Ansichtkoate, Legere skoele in Deever | Leave a comment

Ut café-losement van Sjoert Benthem an de Brogge

Op bladzijde 78 (zie afbeelding 1) van het in januari 1975 uitgegeven onvolprezen boek De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld van Arend Mulder is bijgaande afbeelding van een ansichtkaart van het café-logement van Sjoert Benthem an de Deeverbrogge opgenomen. Deze ansichtkaart is uitgegeven in 1908. De tekst op bladzijde 78 (zie afbeelding 1) van het boek De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld luidt als volgt.

Dieverbrug
Dit hotel, dat zeer waarschijnlijk gebouwd is na het graven van de Drentsche Hoofdvaart in 1780 (wat zoveel heeft bijgedragen tot de ontwikkeling van dit deel van Drenthe) heeft al heel wat veranderingen ondergaan, om zich aan te passen aan de ontwikkeling, waarop bij de volgende foto’s nader wordt ingegaan.
Dat het zich direct van de goede zijde heeft laten zien, spreekt wel uit het feit, dat op 28 augustus 1844 vijftien vooraanstaande Drenthen onder leiding van J. van Konijnenberg (directeur van de Maatschappij van Weldadigheid) hier het D.L.G. werd opgericht. Voorzitter werd het lid der Gedeputeerde Staten jonkheer R.A. van Echten tot Holthe en secretaris dr. B. Verver, dierenarts.
Bij de aanleg van de tramlijn Assen – Meppel werd het tevens tussenstation van Diever en Dwingeloo.
Tegenover dit hotel aan de Dwingeloër kant van de Dieverbrug stond het café van Warries, later Hogenkamp. Van de oude Sjoert Benthem en de oude Warries (beiden corpulente figuren) is het verhaal bekend, dat ze beiden goede klanten van zichzelf waren en de kunst verstonden, zich voor slechts 1 stuiver daags te bedrinken. Warries kwam bijvoorbeeld bij Benthem, bestelde een borrel en betaalde hem een stuiver. Na een gemoedelijk praatje vertrok Warries weer. Nauwelijks echter was hij thuis, of Benthem scharrelde de brug over naar Warries, kocht een borrel en betaalde met dezelfde stuiver. Zo reisde deze stuiver menigmaal per dag over de brug, dronken beide heren naar believen, zonder dat het hun in de portemonnee kwam. Alleen de fles minderde van inhoud.
Door de tegenwoordige eigenaar familie Johan Blok is het gebouw zowel van buiten als van binnen geheel gemoderniseerd en heeft het zich gerangschikt onder de best bekend staande hotels van Drenthe.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
D.L.G. is de afkorting van Drents Landbouw Genootschap. Bij de oprichting op 28 augustus 1844 was de naam ‘Genootschap tot bevordering van de landbouw in Drente’.
Op de laatste alinea van de tekst is wel wat af te dingen.
In het Nieuwblad van het Noorden verscheen op 31 maart 1932 het bericht dat het café-hotel van Johan Blok an de Deeverbrogge in de nacht van 30 op 31 maart 1932 was afgebrand.
Ter plekke is een volledig nieuw hotel gebouwd.

Afbeelding 1
Bladzijde 78 van het boek ‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’ van Arend Mulder.

Posted in An de Deeverbrogge, Ansichtkoate, Café-Logement Sjoert Benthem, Hotel Blok | Leave a comment

Feest op ut plein veur de skoele an de Heufdstroate

De op 31 augustus 1880 geboren Wilhelmina, prinses van Oranje-Nassau, werd op 6 september 1898 in Amsterdam ingehuldigd als koningin der Nederlanden. Ze was al op haar tiende verjaardag de ongekroonde koningin van Nederland (ze volgde toen haar vader Willem III op), maar tot haar achttiende was koningin-moeder Emma haar regentes.
De hier afgebeelde foto (afbeelding 1) is gemaakt op donderdag 6 september 1928 op het plein veur de legere skoele an de Heufdstroate in Deever. De redactie van ut Deevers Archief zou van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief wel graag willen weten wie de maker van de hier afgebeelde foto is.
Bij de in 1907 gebouwde gemeentelijke woning van de gemeentelijke veldwachter hangt de Nederlandse vlag -weliswaar zonder oranjewimpel- uit, maar koningin Wilhelmina was op 6 september 1928 toch echt wel dertig jaar koningin.
Veur de legere skoele an de Heufdstroate in Deever is het een drukte van belang. Het halve dorp lijkt uitgelopen te zijn. Links op de voorgrond staan twee (oudere) vrouwen met een wit wangmussie, ut was nog veul te vrog veur ut oorieser.
Op het plein staan leden van een muziekvereniging te spelen. Zouden het leden van muziekvereniging Excelsior kunnen zijn ? Brengen de muzikanten een aubade, een vroege muzikale ochtendhulde, aan de jubilerende koningin ? Dat zou best kunnen, want uit de lange schaduw van een paar kinderen, en de richting van de schaduw, is te concluderen, dat de zon nog laag in het oosten stond en dat het dus vroeg was.
Rechts op de voorgrond staan kinderen met thuisgemaakte draagbare oranjebogen. Die staan klaar voor een feestelijke optocht door het dorp.
De redactie van ut Deevers Archief heeft op een hier afgebeelde uitsnede van een in 2023 gemaakte satelietfoto (afbeelding 2) de plaats van het schoolplein vóór de openbare lagere school aangegeven.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Legere skoele in Deever | Leave a comment