See möss’n mit de krooie en de skuppe waark’n

De zo genoemde studentenwerkkampen werden in de gemiente Deever in 1934, 1936 en 1937 georganiseerd. De deelnemende studenten werden ondergebracht in de koestal van de boerderij De Uilenhorst in het Olde Willemsveld in de Olde Willem. De wel aangekondigde werkkampen in 1935, 1938 en 1939 gingen vanwege onvoldoende deelnemers niet door.

In het tijdschrift ‘Eigen-erf: geïllustreerd familieweekblad voor Overijssel en Drente’, jaargang 10, nummer 18, 20 juli 1934, was de hier afgebeelde foto van studenten aan het werk bij de aanleg van een zandweg met fietspad door de Deeverse bos te bewonderen. Zie afbeelding 1.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De studenten werkten in de Deeverse bosch aan de aanleg van een 3 kilometer lange en 17 meter brede zandweg zeg maar van A naar B, zeg maar van Nergens naar Nergens, maar wel in de bosch van de Nederlandsche staat (de Nederlandsche belastingbetaler) op de grens met de bosch van de N.V. Berkenheuvel.
In dwarsprofiel moest de 17 meter – dus voor de Deeverse bos wel erg brede – weg, kijkend in de richting van de Pastoorszandweg an de Gowe, van rechts naar links gaan bestaan uit een berm, een berkensingel, een berm, een fietspad, een berm, een berkensingel, een berm, een sloot, een berm, een berkensingel, een berm, een zandweg, een berm, een berkensingel en een berm.
Achteraf kroop het aapje uit het mouwtje van de door de Nederlandse staat (de Nederlandse belastingbetaler) ingeschakelde immer onberekenbare beheerder Staatsboschbeheer. Het ging in feite niet om de aanleg van die 17 meter – dus voor de Deeverse bos wel erg brede – zandweg met fietspad, maar in feite en primair om de aanleg van een zeer veilige 17 meter brandgang/brandsingel. 
De berken in de vier singels van de 17 meter brandgang, op de grens van de dennebosschen van de Nederlandsche staat en de dennebosschen van de N.V. Berkenheuvel, zouden minder brandbaar dan dennen zijn en zouden bij brand het overslaan van kroonvuur in de dennen tegengaan.
De beheerder Staatsboschbeheer en mr. Albertus Christiaan van Daalen, de eigenaar van de N.V. Berkenheuvel, hebben dit ongetwijfeld bekokstoofd. En de beheerder Staatsboschbeheer stelde het project in 1934 ter uitvoering beschikbaar aan de organisatie van het studentenwerkkamp. Zo kon het project goedkoop met gratis studentenspierkracht worden uitgevoerd. Mit de krooie en de skuppe.

De fotograaf, die de maker van de foto’s voor de fotoreportage in het geïllustreerde familie-weekblad voor Groningen en Noord-Drenthe met de titel ‘Het Noorden in woord en beeld’  (14 september 1934, jaargang 10, nummer 26, bladzijden 16 en 17), is ongetwijfeld ook de maker van de hier afgebeelde foto.

Het bijschrift bij de hier afgebeelde foto luidt als volgt 
In de provincie Drente werd vorige week onder de gemeente Diever een studentenwerkkamp geopend, waar zoals de naam reeds aangeeft, het aangename met het nuttige wordt verenigd. De aanleg van een fietspad door de prachtige bosschen is een nuttig werkobject.

Afbeelding 1

Posted in de Deeverse bos, de Olde Willem, de Uilenhorst, Student'nwaarkkaamp | Leave a comment

Un skiere foto van ut student’nlaandmeetwaark

Eén foto kan meer vertellen dan een top-amateur-historicus van de Historische Vereniging Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, in een zeer achtenswaardige lezing van meer dan 2000 woorden op een jaarvergadering kan vertellen. Let wel, mind you, nota bene: de Historische Vereniging Gemeente Diever bestaat 30 jaar in november 2024. Nog 20 jaar volhouden, dan kan bij koningin Catharina-Amalia Beatrix Carmen Victoria het predikaat koninklijk worden aangevraagd. 

De bijgaand afgebeelde zwart-wit foto van zwoegende studenten, een landmeter en een baakhouder was in 1934 erg populair bij redacties van kranten. Het was in juli 1934 blijkbaar komkommertijd en de bladzijden moesten toch worden gevuld met ogenschijnlijk nieuws.
De hier afgebeelde foto stond in de volgende periodieken:
– De-Avondpost van 17 juli 1934;
– Haagsche Courant van 17 juli 1934;
– Rotterdamsch Nieuwsblad van 17 juli 1934;
– Bredasche Courant van 18 juli 1934;
– Delftsche Courant van 18 juli 1934;
– Provinciale Geldersche en Nijmeegsche-Courant van 18 juli 1934;
– En mogelijk aan de aandacht van de redactie van ut Deevers Archief ontsnapte periodieken.

De studenten, die in 1934, in de periode van 8 juli tot 28 juli of van 29 juli tot 18 augustus of van 19 augustus tot en met 8 september, deel namen aan het studentenwerkkamp, waren gehuisvest in de koeienstal van de boerderij De Uilenhorst in de Olde Willem. De studenten werkten in de Deeverse bos aan de aanleg van een 3 kilometer lange en 17 meter brede zandweg zeg maar van A naar B, zeg maar van nergens naar nergens.
In dwarsprofiel moest de weg, kijkend in de richting van de Pastoorszandweg an de Gowe, van rechts naar links gaan bestaan uit een berm, een berkensingel, een berm, een fietspad, een berm, een berkensingel, een berm, een sloot, een berm, een berkensingel, een berm, een zandweg, een berm, een berkensingel en een berm.
Elke simpel denkende aannemer van grondwerken had de organisatie van het studentenwerkkamp en de overheidsorganisatie Staatsboschbeheer kunnen vertellen dat het aanleggen van een 3 kilometer lange en 17 meter brede weg door geaccidenteerd terrein met zo weinig onervaren handkracht, slecht gereedschap, zonder machines, nooit in 9 weken aangelegd kon worden. En dat terwijl het graafwerk voor de sloot niet door studenten, maar door te werk gestelde werklozen uit de rijkswerkkampen Diever A en Diever B an de Woaterseweg in de Olde Willem moest worden gedaan.
De organisatie van het studentenwerkkamp had het project moeten faseren. De eerste en enige fase had dan bijvoorbeeld en uitsluitend kunnen bestaan uit het aanleggen van een berm, een berkensingel, een berm, een fietspad, een berm, een berkensingel en een berm. Want niemand in Deever of an de Gowe zat te wachten op die geplande kaarsrechte nieuwe drie kilometer lange (later de verharden ?) zandweg in de Deeverse bos.
Maar wie ging de berken in al die berkensingels planten ? De studenten ? Waren die berken op voorraad ? En wanneer moesten de berken worden geplant ? Het liefst staat een berk op een zonnige plaats. De berk kan ook halfschaduw verdragen. De beste periode voor het planten van een berk is tussen oktober en juni, maar dan zaten de studenten in de collegezalen.
En zelfs de uitvoering van die eerste en enige fase zou in die negen weken studentenwerkkamp voor die drie elkaar opvolgende ploegen onervaren aanstaande doktertjes, advokaatjes, econoompjes en ingenieurtjes, al een uiterst zware klus zijn geweest.

Het onderschrift bij de hier afgebeelde foto luidt als volgt.
Ten behoeve van het studentenwerkkamp te Diever wordt door de studenten dwars door een heuvelachtig, deels beboscht terrein een weg aangelegd, welke de verbinding zal vormen tusschen twee reeds bestaande wegen.

Posted in de Deeverse bos, de Olde Willem, de Uilenhorst, Student'nwaarkkaamp | Leave a comment

Vivos voco, mortuos plango, fulmina frango

De organisatie van de studentenwerkkampen vonden in 1934 een geschikt geacht project in de Deeverse bos. De studenten werden gehuisvest in de koestal van de boerderij De Uilenhorst in de Olde Willem.
In allerlei kranten en tijdschriften verscheen de aankondiging van het derde studentenwerkkamp, ditmaal in de gemiente Deever.
De redactie van ut Deevers Archief toont hier als voorbeeld de aankondiging die op 4 mei 1934 in nummer 15 van jaargang 11 van het Utrechts Studentenblad met de titel Vivos Voco stond.

Nederlands studentenwerkkamp 1934
Het heeft de kampleiding mogen gelukken dit jaar een bijzonder geschikt object te verkrijgen, zoodat reeds thans de gelegenheid tot inschrijving als deelnemer kan worden geopend.
Het kamp zal gehouden worden in de nabijheid van Diever (Drente), alwaar dwars door een heuvelachtig, deels beboscht terrein een weg moet worden aangelegd, welke een verbinding zal vormen tusschen 2 bestaande wegen. Gedurende 9 weken zal hieraan kunnen worden gewerkt.
De deelneming staat slechts open voor hen, die aan een universiteit of hoogeschool studeeren. Voor meisjes-studenten is er een beperkt aantal plaatsen: zij zullen namelijk onder toezicht van een kampleidster zorgen voor het eten van de mannelijke deelnemers.
Evenals vorige jaren zullen ook eenige buitenlanders meewerken.
Het kamp wordt gehouden van 8 juli tot en met 8 september en zal bestaan uit 3 etappen van 3 weken elk, welke dus beginnen op 8 juli, 29 juli en 19 augustus. Men kan zich alleen opgeven voor den duur van één etappe. Het kampgeld zal voor de drie weken 15 gulden bedragen.
Voor aanmelding en inlichtingen kan men zich wenden tot den kampsecretaris: C. G. L. J. Kuster, Karei de Jardinstraat 57, Amsterdam-Zuid.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Op kerkklokken stond/staat vaak ‘vivos voco, mortuos plango, fulmina frango’, dat wil zeggen ‘ik roep de levenden, ik beween de doden, ik breek de bliksem’. De grote toneelschrijver Hendrik Ibsen zou die woorden kunnen hebben bedacht.

Posted in de Deeverse bos, de Olde Willem, de Uilenhorst, Student'nwaarkkaamp | Leave a comment

Un fotovuslag van ut student’nwaarkkaamp 1934

In het geïllustreerde familie-weekblad voor Groningen en Noord-Drenthe met de titel ‘Het Noorden in woord en beeld’ verscheen op 14 september 1934, in jaargang 10, in nummer 26, op de bladzijden 16 en 17, het volgende fotoverslag van het studentenwerkkamp, dat was gehuisvest in de boerderij De Uilenhorst in de Olde Willem. Zie afbeelding 1.

Het studentenkamp
Het “Studenten-Werkkamp” heelt dit jaar wederom emplooi gevonden bij Diever. Het is een onderdeel van de internationale vereeniging voor studentenhulp, zes jaar geleden in het leven geroepen. Werken, die anders niet uitgevoerd zouden worden, zijn reeds door deze vereeniging verricht, bijvoorbeeld een rijwielpad tusschen Havelte en Wapserveen, terwijl men zich zeker ook de foto’s zal herinneren, die we gaven uit Bakkeveen.
Thans is men bezig een verbindingsweg aan te leggen tusschen Diever en de rijksweg langs het kanaal. Hij gaat dwars door hei, dennen, door hoog en laag. Men moet graven, nivelleeren, uitdiepen, hakken, ophoogen, alles zwaar en pittig werk, waarbij het Boschbeheer goede diensten bewijst. De wegbreedte wordt 17 meter, de lengte 3 kilometer. Het zal met berkenbeplanting, rijwielpad en rijweg een mooi geheel vormen, te oordeelen naar het 3e deel, dat al gereed is.
Niet alleen Nederlandse studenten arbeiden hier, maar ook buitenlandsche.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van foto’s op papier is, kan de afbeeldingen 2 tot en met 9 ook ten zeerste bewonderen op de bladzijden 7 tot en met 16 van Opraekelen 11/4 (december 2011), het papieren blad van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren blad zijn of dat papieren blad bij iemand in kunnen zien.

Afbeelding 1
Het fotoverslag
Afbeelding 2
Deze foto geeft een overzicht van het bereikte resultaat.

Afbeelding 3
De foto laat zien, hoe een aanstaande dokter later uit ervaring zal kunnen meepraten over het zandkruien !

Afbeelding 4
Op De Uilenhorst, een boerderij die naar Duitsch model is gebouwd, houdt men verblijf. Dat is de centrale plaats voor eten en slapen, voor conversatie en rust.

Afbeelding 5
Met het houweel er op los! Stronken en boomwortels moeten verwijderd worden en gemakkelijk gaat dat nu juist niet !

Afbeelding 6

De slaapzaal op De Uilenhorst. ’s Winters is dit de koestal, maar dat zal niemand hier thans merken ! Ruim, luchtig en zindelijk is alles.

Afbeelding 7

Hoogten worden afgegraven en met het verkregen materiaal laagten en kuilen volgeworpen.

Afbeelding 8
Tekst bij de in de cirkel afgebeelde foto:
Voorganger bij de arbeid, voorganger bij het eten ! In alles is de kampleider een goed voorbeeld !
Grage magen ! We hoorden, dat men wel driemaal zooveel verorberde als in gewone omstandigheden.
Om 8 uur brood en thee; om half drie warm eten; om 7 uur boterhammen.
Nog vóór vijven is ’t “opstaan” en de dagtaak duurt tot half twee !

Afbeelding 9
De kampmoeder met haar zeven helpsters hebben haar verblijf boven, maar we geven deze dames, ook allen student, hier druk bezig aan haar dagelijksch en verantwoordelijk werk. Er is veel te zorgen voor al de grage magen, wier bezitters echter nimmer ongeduldig mopperen, want de geest in de “huishouding” is perfect.

Posted in de Olde Willem, de Uilenhorst, Student'nwaarkkaamp | Leave a comment

De gedèènkplèète bee de Willemienebaarke

In het Algemeen Handelsblad van 8 september 1934 onder de rubriek Onderwijs verscheen het volgende artikel van de heer Jan Zuijderhoff over de studentenwerkkampen, die ondergebracht waren in de boerderij De Uilenhorst in de Olde Willem.
Staatschboschbeheer heeft de boerderij De Uilenhorst door de laatste jaren heen heel geleidelijk en stiekem aan gesloopt, nu staat ter plekke nog een tijdje een kleine ruïne. Het is de bedoeling van Staatschboschbeheer om op de cultuurgronden rond de langzaam verdwijnende boerderij cultuurnatureluur tot stand te brengen.
In het artikel beschrijft de verslaggever dat ter gelegenheid van de koninginnedag een eenzaam berkenboompje te wijden als Wilhelminaberk. Dus de grote vraag is of die Wilhelminaberk met gedenkplaat nog bestaat. 

Het Studenten-werkkamp
Hoe het er toegaat
Nut en genoegen van lichamelijken arbeid

De heer Jan Zuijderhoff schrijft ons:
Het Handelsblad is destijds zoo vriendelijk geweest de op schrift gestelde enthousiaste indrukken van mijn deelneming aan het Eerste Nederlandsche Studenten-Werkkamp (1931) op te nemen.
Werkzaamheden in de maatschappij verhinderden mij, deel te nemen aan een van de volgende kampen. Dit jaar kon ik mij gelukkig niet geheel onbetuigd laten en kon ik aan een zakenreis verbinden een dag en een nacht overblijven op het Studenten-Werkkamp.
Het kwam zoo uit dat ik niet eerder dan tegen het vallen van den avond den fietstocht van Assen naar Diever, onder welke gemeente ‘de Uylenhorst’ – de boerderij waarop het kampement van het Studenten-Werkkamp is gevestigd – kon aanvaarden. Ik had mij al voorbereid op een nacht onder den blooten hemel; het was trouwens een mooie nacht.
Toch was het een uitkomst, dat ik een tot binnengaan lokkend Amerikaansch uitziend  ‘restaurant’ aan den weg binnenging, omdat deze daad mij in aanraking bracht met den eigenaar, den heer Punter, die terstond zich bereid verklaarde den weg te wijzen.
Intusschen kwamen we toch, ondanks de hindernissen, nog eerder in het kamp dan ik dacht ! Hoe heerlijk vredig en fantastisch mooi in den maneschijn lag de eenzame boerderij van het Werkkamp midden in de hei !
Het was inmiddels bij elven geworden; zoodat de meeste kampers reeds ter stal waren gegaan in den letterlijken zin des woords. Maar daar mijn komst verwacht werd, was er in het woonlokaal – waartoe de dorschkamer was gepromoveerd, terwijl de zolder erboven als slaapruimte voor de meisjes was ingericht – toch nog eenig vertier te bekennen, oergezellig had men die woonruimte gemaakt.
De brandende groote kaarsen, die zoo maar in een waschblik geplant waren, gaven aan dit eenvoudige witgekalkte lokaal met simpele schragen en banken, een bijna heilige stemming. Wat dennegroen en de groote dubbele tochtdeur droegen intusschen zeker bij tot deze wondere stemming. Maar per slot was het werkkamp – waarvoor de deelnemers het pension tegen kostprijs betaalden, dus nog geld moesten toebetalen inplaats van loon te ontvangen – niet begonnen om ‘sfeer’, maar om kameraadschappelijken handenarbeid in de buitenlucht.
Om vijf uur werd reveille geblazen. En tegen half zes was het heele kampement buiten. Het was Koninginnedag, en zoo werd de dag begonnen met het plechtig hijschen van de driekleur in tegenwoordigheid van alle kampers en onder het zingen van het Wilhelmus. Na deze plechtigheid fietsten dé jongens naar het werk. De meisjes zorgden inmiddels voor het ontbijt, dat ze twee uur later op het werk zouden brengen om het daar gezamenlijk met de jongens te nuttigen.
Het werk bestond dan in het aanleggen van een weg door de hei. Een uiterst klein gedeelte van een groot werkverschaffings project van Staatsboschbeheer voerden de studenten uit. Men was bezig met behulp van kipkarren zand te verplaatsen om de goede niveauhoogte te verkrijgen.
Het werk werd na een poosje voor een half uur onderbroken voor het gemeenschappelijke ontbijt met de meisjes op het werk.
En omdat het nu juist Koninginnedag was, werd daarna de gelegenheid benut om een eenzaam berkenboompje op het nieuwe pad te wijden – een berkenboompje dat men bij het uitkappen van het dennenbosch, waardoorheen het pad gemaakt werd, met opzet had laten staan – als ‘Wilhelminaberk’. Mr. R. S. s’Jacob, de leider van de derde etappe van het kamp, sprak bij deze wijding eenige toepasselijke woorden.
De ‘kampma’, de studente Janna de Keijzer, onthulde de gedenkplaat. Daarop gingen de meisjes weer terug naar het kampement; de jongens werkten voort totdat de dagtaak van 7 uur volbracht was, sneller dan we dachten. Hoe kon het ook anders ? Men werkte kameraadschappelijk en zag langzaam maar zeker het werk vorderen. Ligt hierin niet een groote voldoening ?
Het werken was ook mij weer best bevallen. Het is wel geen geroutineerde vakarbeid, maar er schuilt een merkwaardige voldoening in dit soort handenarbeid in de buitenlucht, waarbij men bij het doorbreken van de zonnewarmte steeds meer kleeren uitdoet en ten slotte ten minste bij goed warm weer met ontbloot bovenlijf werkt. Men voelt op die oogenblikken, dat sport goed beschouwd een surrogaat is voor de natuurlijke behoefte aan lichamelijken arbeid in de buitenlucht.
Het speet mij dan ook echt, dat ik niet enkele dagen weer student onder de studenten kon zijn. Student op zijn best. Want in het Studenten Werkkamp kent men geen groote politiek en geen studentenpolitiek.
De studentenvereeniging ‘Studiosi Iuvare Delectamur’ en het Nederlandsch Comité van de International Student Service hebben het kamp op touw gezet.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief

De journalist fietste van Assen naar Deever en vandaar via de Bosweg – met een tussenstop in Paviljoen Berkenheuvel – en de Olde Willemsweg naar ‘de Uilenhorst’ . Wel een flinke omweg, want hij had ook bij de Hoogersmilde die andere Bosweg af kunnen fietsen en dan de Olde Willemsweg kunnen nemen.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van berichten op papier is, kan het hiervoor weergegeven bericht  ook ten zeerste lezen op de bladzijden 13, 14, 15, 16 en 17 van Opraekelen 11/4 (december 2011), het papieren blad van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever.. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren blad zijn of dat papieren blad bij iemand in kunnen zien.


Abracadabra-293

Posted in de Olde Willem, de Uilenhorst, Student'nwaarkkaamp | Leave a comment

De kiender van de Wapser skoele in juni 1940

De onderwijzers en de leerlingen van de Wapser schoele zijn in juni 1940, kort na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, bij de Wapser skoele op de foto gezet. Vooral de kinderen die geboren zijn vóór 1930 zullen zich het leven in Wapse in de Tweede Wereldoorlog nog goed kunnen herinneren of kunnen hebben herinnnerd.
Het is misschien wel de enige foto van de onderwijzers en de leerlingen van de Wapser skoele, die ten tijde van de Tweede Wereldoorlog is gemaakt.
De hier afgebeelde zwart-wit foto (afbeelding 1) was aanwezig in de verzameling van mevrouw Jantje Vrielink-Heiblom. Zij staat op de hier afgebeelde foto. Mevrouw Jantje Vrielink-Heiblom kon zich gelukkig van iedere onderwijzer en iedere leerling de naam herinneren.
De hier afgebeelde foto (afbeelding 1) is ook opgenomen in het boekje ‘Reünie Openbare Basisschool Ten Darperschoele – 22-08-1992’. De redactie van ut Deevers Archief zou wel bijzonder graag in het bezit willen komen van een goede scan van dit boekje.

Opvallend veel leerlingen op de hier afgebeelde foto van de Wapser skoele zijn overleden ten tijde van de corona-pandemie in 2020-2022.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
Dit is een uitsnede van afbeelding 1, teneinde de onderwijzers en de leerlingen van de Wapser skoele iets groter in beeld te tonen, ter vergroting van de herkenbaarheid.

Op de bovenste rij zijn van links naar rechts de volgende onderwijzers en leerlingen te zien.

1.  Hendrik (Hennie) Nijzingh 
Hij is geboren op 20 januari 1930.
Hij is overleden op 30 januari 2021.
Hij woonde in Wapse.
Hij was niet getrouwd.
Zie het bij dit bericht gevoegde overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van hem, bijvoorbeeld foto’s van hem als boer.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

2.  Albert (Appie) Pieters
Hij is een zoon van de plaatselijke veldwachter.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

3.  Wolter Godwaldt
Hij is geboren op 12 november 1928.
Hij trouwde met Lammie Jonkers
Hij woonde in Den Haag.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

4.  Willem Winters
Hij is geboren op 18 januari 1927.
Hij trouwde met Aaltje Kroes.
Hij woonde in Nijeveen.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

5.  Hendrik Offerein
Hij is geboren op 10 februari 1930.
Hij is overleden op 9 juli 2011.
Hij was getrouwd met Aaltje Smidt.
Hij woonde in Deever.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar het overlijdensbericht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar andere gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

6.  Albertus Brals
Hij is geboren op 27 oktober 1918 op Wapservene.
Hij is overleden op 7 maart 1986 in Norg.
Hij was getrouwd met Ali Luinge.
Hij was schooolmeester an de Wapser skoele. Hij vertrok in 1944 van Wapse naar Gieten. In 1946 werd hij hoofd van de Openbare Lagere School in Westervelde bij Norg. In 1956 werd hij hoofd van de Openbare Lagere School in Norg. Dat bleef hij tot zijn pensionering.
Zie het bij dit bericht gevoegde overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

7.  Hendrik Schoenmaker
Hij is geboren op 15 februari 1928.
Hij is overleden op 25 juli 1979.
Hij was getrouwd met Klaasje Alberts.
Hij woonde in Nieuwleusen.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar het overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

8.  Jan Vos
Hij is geboren op 16 juli 1927 in Wapse.
Hij is overleden op 19 augustus 2021 in Dwingel.
Hij was getrouwd met Heiltje Folkerts
Hij woonde in Dwingel.
Zie het bij dit bericht gevoegde overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

9.  Hendrikus Madhuizen
Hij is geboren op 21 mei 1928
Hij trouwde met Cobie Raggers.
Hij woonde in Eesveen.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

10.  Jan van de Veen
Hij is geboren op 26 oktober 1927.
Hij trouwde met Griet Bakker.
Hij woonde in Deever.
Hij herinnert zich niet dat de meester hen bij de Duitse inval aan het begin van de Tweede Wereldoorlog vrij gaf. Wel keken ze toen, hangend op de glinten bee de skoele (op het hek bij de school) naar de voorbijtrekkende Duitsers. De ene dag passeerden terugtrekkende Nederlandse soldaten en pas de andere dag kwamen de Duitsers voorbij. Die waren opgehouden door de vernielde bruggen over de Drentse Hoofdvaart.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

11.  Wietze Jan Ynze Haarsma
Hij is geboren op 2 februari 1907.
Hij is overleden op 23 augustus 1945 na een langdurige ziekte in het Diaconessenhuis in Meppel.
Hij was de bovenmeester van de Wapser skoele.
Hij werd met ingang van 1 mei 1932 benoemd als hoofd der school te Wapse.
In Wapse is een straat naar hem genoemd.
Zie het bij dit bericht gevoegde overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

12.  Annigje Veenstra
Zij is geboren op 27 april 1928.
Zij trouwde met Hendrik van der Graaf.
Zij woonde in ‘s-Hertogenbosch.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

13.  Jantina (Tienegie) Punt
Zij is geboren op 14 augustus 1926.
Zij trouwde met Jan Hofman.
Zij woonde in Deever an de Veentiesweg en an de Brinkstroate.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

14.  Ida Berends
Zij is geboren op 9 december 1927
Zij trouwde met Reint Zuil.
Zij woonde in Olderberkoop.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

15.  Willemtje Godwaldt
Zij is geboren op 11 januari 1928.
Zij is overleden op 11 juni 2001
Zij was getrouwd  met Frits Slagter.
Zij woonde in Ruinen.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar het overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

16.  Annie Edam
Zij was schooljuffrouw.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

17.  Roelofje Muggen
Zij is geboren op 30 juni 1927.
Zij trouwde met Otto Tissingh.
Zij woonde in Ansen
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

18.  Alida Oostra
Zij is geboren op 15 mei 1927.
Zij trouwde met Roelof Booy.
Zij woonde in Deever.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

19.  Jentje Bellijn
Zij is geboren op 13 november 1928.
Zij is overleden op 16 januari 1979.
Zij was getrouwd met Jan Thijs.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

20.  Hilligje van de Berg
Zij is geboren op 8 februari 1929.
Zij trouwde met Cornelis Offereins.
Zij woonde op de Smilde.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

21.  Maria Booy
Zij is geboren op 15 januari 1928 in Wapse.
Zij is overleden op 29 mei 2002.
Zij was getrouwd met Jan Bijker Oostra.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar het overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

22.  Aaltje Winters
Zij is geboren op 21 april 1928.
Zij trouwde met Kobus Have.
Zij woonde in Doldersum.
Aaltje Winters vertelde dat bij de Duitse inval aan het begin van de Tweede Wereldoorlog Duitsers bij hen in huis zijn geweest. Ze namen een fiets mee !
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

Op de rij beneden de bovenste rij zijn van links naar rechts de volgende leerlingen te zien:

23.  Klaas Wanders
Hij is geboren op 26 december 1933
Hij trouwde met Lina van Eeks.
Hij woonde in Wapse.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

24.  Berend van Zomeren
Hij is geboren op 10 februari 1934 in Wapse.
Hij is overleden op 15 januari 2020 in Wapse.
Hij was getrouwd met Geertje Zanting.
Hij woonde in Wapse.
Hij herinnert zich dat de Duitsers een dag na de Nederlandse overgave aan het begin van de Tweede Wereldoorlog door Wapse trokken op weg naar Steenwijk. Paarden trokken lange volgeladen karren. Soldaten liepen mee of zaten op de karren. Er kwam een enkele motor voorbij. “Die dag bee’w neet hen de skoele ewest. Die dag waad’n wee bee huus.”
Zie het bijgevoegde overlijdensbericht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar andere gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

25.  Jan Alberts
Hij is geboren op 5 maart 1933.
Hij is overleden op 8 april 1952.
Hij was niet getrouwd.
Hij woonde in Wapse.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar het overlijdensbericht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar andere gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

26.  Harm Veen
Hij is geboren op 29 maart 1934 in Wapse
Hij is overleden op 25 augustus 2021 in Wapse.
Hij was niet getrouwd.
Hij woonde in Wapse.
Zie het bij dit bericht gevoegde overlijdensbericht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar andere gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

27.  Hendrik Boers
Hij is geboren op 17 februari 1933
Hij trouwde met Beneken Kolmer.
Hij woonde in Spijkenisse.
Hij herinnert zich goed dat aan het begin van de Tweede Wereldoorlog de Duitsers met paarden en huifkarren voorbijtrokken. Later in de oorlog passeerden de Duitsers in auto’s met een stoomgenerator.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

28.  Lammigje (Lammie) Heiblom
Zij is geboren op 12 november 1933 in Wapse.
Zij is overleden op 7 augustus 2022 in Möppel.
Zij was getrouwd met Egbert (Eppie, Eddie) Ofrein uut Oll’ndeever.
Zij woonde in Ruinerwold, later in Möppel.
De redactie herinnert zich dat zij, in het begin van de vijftiger jaren van de vorige eeuw, in haar jonge jaren in Deever, toen ze nog in Oll’ndeever woonde, gezinsverzorgster bij het Groene Kruis was.
Zie het bij dit bericht gevoegde overlijdensbericht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar andere gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

29.  Jantje Heiblom
Zij is geboren op 3 april 1932.
Zij trouwde met Pieter Vrielink.
Hij was boer in Wittelte.
De redactie isin de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

30.  Aaltje van de Berg
Zij is geboren op 16 september 1933.
Zij is overleden op 1 april 1987.
Zij was getrouwd met Jan Rensen.
Zij woonde in Moordrecht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar het overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

31.  Janna Barelds
Zij is geboren op 11 mei 1933 in Wapse.
Zij is overleden op 21 augustus 2020 in Steenwijk
Zij was getrouwd met Hendrik Scholten.
Zij woonde in Wapse.
Zie het bij dit bericht gevoegde overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van haar
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

32.  Petronella (Nella) Godwaldt
Zij is geboren op 4 juni 1932.
Zij trouwde met Hendrik Jonker.
Zij woonde in Vledder.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

33.  Klaasje Punt
Zij is geboren op 15 juli 1933.
Zij trouwde met Jan Pouwels.
Hij was boer an de Wittelerweg in Oll’ndeever.
Zij is een zuster van Jantina Punt.
Zij weet zich van het begin van de Tweede Wereldoorlog te herinneren dat terugtrekkende Nederlandse soldaten voorbij kwamen. “Die hadden ook karren die door paarden werden getrokken. We moesten ons die dag op de terugweg van school naar huis verschuilen als we soldaten aan zagen komen. We kropen dan achter een krentenbosje of zo. Dat was voor onze veiligheid. Toen de volgende dag de Duitsers passeerden hoefden we niet naar school. De Duitsers vervoerden hun spullen ook met paard en wagen.”
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

34.  Janna Offerein
Zij is geboren op 15 augustus 1932 in Wapse.
Zij is overleden op 12 april 2022 in Möppel.
Zij was getrouwd met Jans Smidt.
Jans Smidt was boer an de Riekseweg an de Deeverbrogge.
Zie het bij dit bericht gevoegde overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

35.  Anna Pit
Zij is geboren op 11 juli 1933.
Zij trouwde met Jan Postema.
Zij woonde in Vledder.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

36.  Aaltje Snoeken
Zij is geboren op 20 maart 1934.
Zij is overleden op 12 juli 1975.
Zij trouwde met Jan Jonker.
Zij woonde in Eemster.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar het overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

37.  Janna Booy
Zij is geboren op 5 januari 1934.
Zij trouwde met Jentinus Buiten
Zij woonde in Uffelte.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

Op de tweede rij van onderen af gezien zijn van links naar rechts de volgende leerlingen te zien.

38.  Albert Dijkstra
Hij is geboren op 7 juni 1933 in Vledder.
Hij is overleden op 19 februari 2018 in Vledder.
Hij was getrouwd met Evertje (Eef) Koopman.
Hij woonde in Vledder.
Zie het bij dit bericht gevoegde overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

39.  Harm Barelds
Hij is geboren op 11 december 1933.
Hij trouwde met Jantje Roelofs.
Hij woonde in Wapse.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

40.  Annigje Veldhuizen
Zij is geboren op 9 december 1929.
Zij trouwde met Jan ter Heide.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

41.  Jantina Santing
Zij is geboren op 27 februari 1932.
Zij woonde in Deever.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

42.  Gezina Veenstra
Zij is geboren op 4 februari 1932.
Zij trouwde met Willem Mulders.
Zij woonde in Steenwijk.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

43.  Meintje Oosterkamp
Zij is geboren op 3 oktober 1930
Zij trouwde met Klaas Brouwer.
Zij woonde in Elsloo.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

44.  Jantien Heiblom
Zij is geboren op 31 augustus 1930 in Havelte.
Zij is overleden op 18 december 2019 in Roden
Zij was getrouwd met Hendrik Jans.
Zij woonde in Nietap
Zie het bij dit bericht gevoegde overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

45.  Janna Otten
Zij is geboren op 30 maart 1931.
Zij trouwde met Jan Bijker Jzn.
Zij woonde in Deever.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

46.  Ida Godwaldt
Zij is geboren op 28 juni 1930.
Zij trouwde met Lubbert Kruithof.
Zij woonde in Scheerwolde.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

47.  Johanna Noorman
Zij is geboren op 15 augustus 1928.
Zij is overleden op 19 augustus 2002
Zij was getrrouwd met Roelof Oostra.
Zij woonde in Steenwijk.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar het overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

48.  Aafke Dalmolen
Zij is geboren op 22 november 1928.
Zij trouwde met Albert van Kampen.
Zij woonde in Wijhe.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

49.  Grietje Barelds
Zij is geboren op 10 augustus 1928.
Zij trouwde met Lucas Zantinge.
Zij woonde in Dwingel.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

50.  Geesje van Zomeren
Zij is geboren op 3 oktober 1929.
Zij trouwde met Jacob Snoeken.
Zij woonde in Deever.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

51.  Jantje Beugeling
Zij is geboren op 28 december 1927.
Zij is overleden op 28 maart 1979.
Zij trouwde met Meeuwis Zinger.
Zij woonde in Staphorst.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar het overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

52.  Grietje Haveman
Zij is geboren op 10 augustus 1928.
Zij trouwde met Jan Hees.
Zij woonde in Meppel.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

53.  Geertje Brugging
Zij is geboren op 5 september 1929 in Wapse.
Zij is overleden op 17 oktober 2024 in Wilhelminaoord
Zij trouwde met Dukke de Vries.
Zij woonde in Vledder.
Zie het bij dit bericht gevoegde overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

54.  Bartha Godwaldt
Zij is geboren op 15 februari 1930.
Zij trouwde met Jannes Have.
Zij woonde in Vledder.
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

55.  Jantien Beugeling
Zij is geboren op 11 maart 1930 in Wapse.
Zij is overleden op 24 maart 2018 in Beilen.
Zij was getrouwd met Hilbert Wiltinge
Zij woonde in Beilen.
Zie het bij dit bericht gevoegde overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van haar.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

Op de voorste rij zijn van links naar rechts de volgende leerlingen te zien.

56.  Albert Godwaldt
Hij is geboren op 22 november 1932
Hij trouwde met Geertje Schapelhouwman.
Hij woonde in Stompetoren.
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

57.  Arend Echten
Hij is geboren op 19 december 1931
Hij trouwde met Fredie Akkerman.
Hij woonde in Meppel.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

58.  Willem Berends
Hij is geboren op 1 november 1932.
Hij is overleden op  23 juni 1959
Hij was niet getrouwd.
Hij woonde in Wapse.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar het overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

59.  Hendrik Daalman
Hij is geboren op 30 maart 1933.
Hij trouwde met Geertje Söbel.
Hij woonde in Vledder.
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

60.  Hennie Koning
Hij is geboren op 1 december 1932.
Hij is overleden op 26 november 1986.
Hij trouwde met Jentina Posthumus.
Hij woonde in Vledder.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar het overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

61.  Jan Veldhuizen
Hij is geboren op 16 mei 1932 in Wapse
Hij is overleden op 8 september 2006 in Vries
Hij trouwde met Hendrikje (Hennie) Boers.
Hij woonde in Tynaarlo.
Zie het bij dit bericht gevoegde overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

62.  Geert Marten Dijkstra
Hij is geboren in 1930.
Hij is overleden op 22 mei 1953 in Wapse op 23-jarige leeftijd.
Hij was niet getrouwd.
Hij woonde in Wapse. Hij was boer.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar het overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

63.  Tieme Godwaldt
Hij is geboren op 12 juni 1932.
Hij is overleden op 2 september 1967.
Hij trouwde met Antonia Amama.
Hij woonde in Canada.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar het overlijdensbericht. 
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

64.  Harm Oostra
Hij is geboren op 14 december 1931.
Hij trouwde met Jantina Klein.
Hij woonde in Assen.
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

65.  Joop Godwaldt
Hij is geboren op 11 januari 1931 in Wapse.
Hij is overleden op 18 september 2020 in Goor.
Hij was getrouwd met Margriet Baaiman.
Hij woonde in Goor.
Zie het bij dit bericht gevoegde overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

66.  Hendrik Veen
Hij is geboren op 28 april 1930.
Hij trouwde met Corrie van Oostindië.
Hij woonde in Steenwijkerwold.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

67.  Arend Albert Otten
Hij is geboren op 4 februari 1930.
Hij trouwde met Corrie Wemmenhove.
Hij woonde in Wapse.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

68.  Hendrik Berends
Hij is geboren op 22 juni 1930 in Wapse
Hij is overleden op 18 april 2018 in Dwingel
Hij was getrouwd met Jansje Noorman.
Hij woonde in Dwingel.
Zie het bij dit bericht gevoegde overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

69.  Jantinus Winters
Hij is geboren op 28 juni 1931.
Hij trouwde met Albertje Bergsma.
Hij woonde in Joure.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

70.  Jacobus (Koos) Echten
Hij is geboren op 20 oktober 1930.
Hij trouwde met Marie Bakker.
Hij woonde in Uffelte.
Koos Echten herinnert zich dat ze op 1 mei 1940 in Wapse kwamen wonen, tien dagen voor het begin van de Tweede Wereldoorlog. “Eerst kwamen van de Dieverse kant de Duitsers met paarden en huifkarren voorbij. Daarna volgden soldaten op fietsen. De Duitsers fietsten maar raar. Ze fietsten niet met hun tenen, maar met hun hakken. Het waren maar kleine soldaten. Er werd gezegd dat ze zo klein waren, omdat ze in een te kleine beddestee sliepen. We waren de dag dat de Duitsers passeerden bij huis. We stonden bij huis naar de voorbijtrekkende Duitsers te kijken, alsof het een optocht van versierde wagens was.” Hij herinnert zich ook dat ze later in de oorlog op Berkenheuvel denappels als brandstof voor de kachel van de school moesten zoeken. Ze wilden een keer in de buurt van een heuvel gaan zoeken, maar de meester stuurde hen daar weg. Ze vermoedden dat met die heuvel iets aan de hand was. Later bleek dat in die heuvel het Onderduikershol was gegraven.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

71.  Hendrik van Zomeren
Hij is geboren op 2 december 1931 in Wapse.
Hij is overleden op 8 januari 2002 in Noordwolde.
Hij was getrouwd met met Tjitske Bisschop.
Hij woonde in Noordwolde.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar het overlijdensbericht. 
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?

72.  Roelof van de Berg
Hij is geboren op 20 augustus 1930.
Hij is overleden op 22 augustus 1974.
Hij was getrouwd met Aaltje Bollink uit Staphorst.
Hij woonde in Wapse.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar het overlijdensbericht. 
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar andere gegevens van hem.
Wellicht kan een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief aanvullende gegevens verstrekken ?
















Posted in Alle Wapsers, Corona-pandemie, Tweede Wereldoorlog, Wapser skoele | Leave a comment

Is de toneelvurening Deever nog neet koninklijk ?

In de Uitgaanskrant van het Algemeen Dagblad verscheen op 20 juli 1989 in de rubriek ‘Er op uit met Koos Smedes’ het volgende bericht met enige indrukken van het bezoek van de auteur van het bericht aan het toeristische dorp Deever   

Spelen en spelevaren in en om Diever
Zelfs in de jaren vijftig toen er nog geen plezierjachten in de Drentse Hoofdvaart dobberden en het restaurant in Dieverbrug nog niet in Chinese handen was overgegaan, zelfs in die tijd was het nabije Diever al een toeristisch dorp van allure.

Dat kwam vooral door de openluchtspelen, die er al sinds 1946 in het bos worden opgevoerd door uitsluitend (!) inwoners van het dorp en waarbij het steevast om stukken van Shakespeare gaat. Dit jaar staat op een aantal dagen in juli en augustus Othello op het programma.

Toen ik er als knaap met mijn ouders heen moest (ik zag er de lol absoluut niet van in) kwam er op een gegeven ogenblik een heus paard het toneel ophollen. Tientallen mannen en vrouwen in prachtige kostuums – het resultaat van een half jaar noest werken in Diever – liepen ernaast en jawel, ineens vond ik het allemaal schitterend. Boven ons ruisten de bomen en nog veel hoger flonkerden de sterren. Ach hoe schoon, hoe romantisch dit alles toch was ! Sindsdien heeft niemand me ooit meer een kwaad woord horen zeggen over Shakespeare, al ben ik wel de naam vergeten van het stuk dat ik die avond heb gezien. Maar “what’s in a name”, nietwaar ?

Al deze herinneringen overspoelen mij als ik de laatste kilometers naar Diever afleg. Hoe zal het er nu zijn? De Drentse Hoofdvaart langs de Rijksweg tussen Meppel en Assen is alvast aardig aan deze tijd aangepast met al die jachten en blije vakantiemensen. Daar werd vroeger gewerkt en niet gerecreëerd.

Bij Dieverbrug, twee kilometers van Diever (en even ver van het mooie Dwingeloo aan de andere kant van het water), zijn stoplichten gekomen, constateer ik ietwat zenuwachtig. En rechts in het langwerpige restaurant bij de brug, met nog steeds dat ouderwetse ronde bierreclame-bord, wordt nu dus nasi-goreng geserveerd. Mijn hemel, blijft er dan niets hetzelfde ?

Onveranderd
Jawel. De oude wondermooie brink in Diever is onveranderd. Zo op het eerste gezicht tenminste. De kolossale oude beuken werpen een geheimzinnige schaduw op de deels 12-e eeuwse kerk, waaromheen de huizen en gebouwen in een wijde kring staan gerangschikt. Goed, goed, de snackbar en de wervende teksten op de tot prethuis omgebouwde ‘Boerderij’ (videotheek, kadowinkel, coffeeshop – 450 vierkante meter kijkplezier’) vallen wat uit de toon, maar toch is dit een van de mooiste brinken van ons land.

“Dat blijft helaas liet zo”, zegt Hetty van den Berg, die mij even later een bakje koffie voorzet in het bejaarde Schultehuis in Diever, waarvan zij de beheerster is. “De vijf mooiste en dikste bomen worden in oktober omgehakt. Daar is niets meer aan te doen. De gemeenteraad heeft zo besloten. Protesten van de bevolking en een handtekeningenactie hebben niet geholpen. Een boomchirurg heeft ons verzekerd dat de beuken niets mankeert, maar volgens de gemeente zijn ze ziek, maken ze de kerk vochtig en ontnemen ze het licht aan enkele treuressen. Het is om te grienen, maar het is niet anders. En, ha ha, we krijgen er nieuwe kleine boompjes voor in de plaats.”

Ze gaat op een leuker onderwerp over: het Schultehuis, waarvan alleen de grote kamer, met oude plavuizen, mooie kasten, een opmerkelijk balkenplafond en prachtige tegels, valt te bezichtigen. “Het is het oudste huis van Diever”, zegt ze. “Het werd rond 1600, kort na de verwoestingen door de Spanjaarden, gebouwd. Tot 1870 woonden hier de schultes. Een schulte was niet alleen burgemeester van de plaats, maar ook kantonrechter, notaris en deurwaarder. Jawel, in deze kamer hebben heel wat mensen terecht gestaan.”

Het door een haag van linden afgeschermde tamelijk onopvallende pand is tot oktober op werk- en zaterdagen (maar niet op woensdagen) te bezichtigen van 10-12 en van 14-17 uur.

In de kelder werden in 1944 zes door de Duitsers gevangen genomen onderduikers tijdelijk opgesloten. Thijs, Jan en Roelof Eggink, Hilbert Gunnink, Geert Gerhardus Koster en Hermannus Vos hadden zich lange tijd goed schuil kunnen houden in een hol midden in de bossen. Tot men hen verraadde en het zestal eerst naar het Schultehuis en later naar kampen in Duitsland werden vervoerd. Geen van hen kwam terug.

Macaber
Het gerestaureerde onderduikershol vormt nu een macabere attractie in het toeristische pakket van Diever, tezamen met andere zaken als een glasmuseum, een koetsenverzameling, een radio- en elektriciteitsmuseum en het Schultehuis.
Ruim 4000 hectaren natuur omhelst de Drentse plaats, die voor fietsers, wandelaars én voor de aanhangers van Shakespeare dan ook een waar dorado is. Zelfs zonder die mooie onvervangbare bomen op de nu nog ongeschonden Brink.

Tekst bij de afbeelding
De treuressen bij de oude kerk in Diever worden nu nog deels overschaduwd door prachtige machtige beuken, waarvan er echter vijf zullen worden omgehakt. Dat verschaft meer licht, maar maakt de zaak er zeker niet mooier op. (Foto Peter Kuiper)

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief

De brink van Deever en de kerketuin rond het kerkgebouw aan de brink zijn in de periode 1955/1956 drastisch ‘aangepast’, zeg maar grondig vernield, vanwege de bouw van het megalomane, meiboomiaanse, veel te hoge en lompe gemeentehuis. Desalniettemin vond de schrijver van het bericht dat het een ‘oude wondermooie brink’ was gebleven. What’s in an experience ? To experience or not to experience, that’s the question. In 2019/2021 is de brink van Deever opnieuw drastisch aangepast aan de wensen van de Hoge Dametjes En Heertjes Van Het Grote Brinkengelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuisoprijlaan In Deever.

De redactie heeft in verschillende berichten aandacht besteed aan het tot een ‘prethuis’ met de naam ‘de Boerderij’ (videotheek, kadowinkel, coffeeshop, 450 vierkante meter kijkplezier’).

Het is al lang niet meer zo dat het openluchtspel in het openluchttheater an de Heezeresch bee Deever uitsluitend wordt opgevoerd door inwoners van Deever. Tegenwoordig lijkt de conclusie gerechtvaardigd dat het toeval is dat een gewone inwoner van Deever mee mag doen. De bulkend rijke toneelvereniging Deever is immers hard op weg een professioneel of op zijn minst semi-professioneel theatergezelschap te worden.
Het is toch wel enigszins verbazingwekkend dat de toneelvereniging Deever zich nog niet koninklijk mag noemen. De aanvraag voor de koninklijke erepenning had in 1996 bij het 50-jarig bestaan kunnen worden ingediend. De aanvraag voor de koninklijke erepenning had in 2021 bij het 75-jarig bestaan kunnen worden ingediend. Toch wel een erg gemiste kans. Hebben voorzitter Peter Sloot en de zijnen zitten slapen ? Heeft de commercieel georiënteerde happy few ons-kent-ons-club Village of Shakespeare ook zittten slapen ?
Bij een koninklijke erkenning in 2021 had de naam van de toneelvereniging Deever met geschwinde spoed en in gestrekte draf kunnen worden gewijzigd in Royal Dutch Shakespeare Company (® en™). Want Deever moet ten zeerste commercieel worden opgestoten in de vaart der toneelvolkeren. Nu kan pas een aanvraag voor de koninklijke erepenning bij het 100-jarig bestaan in 2046 worden ingediend.

De volledig op de toeristenindustrie georiënteerde gemiente Deever is niet museumbestendig en zal ook nooit museumbestendig worden. In Deever is aan museums geen droog brood te verdienen. Dus ondernemende particuliere initiatiefnemers, gij zijt gewaarschuwd, begin nooit een museum in Deever. Het bericht maakt gewag van het glasmuseum, het koetsenmuseum, het radiomuseum en het schultehuismuseum. Die bestaan uiteraard al lang niet meer. In het schultehuis huist tegenwoordige een soort van ‘prethuis voor oerbelevingen’, en is bepaald geen museum te noemen.

Posted in Shakespearitis, Toeristenindustrie | Leave a comment

See kwaam’m nog wat geld tekötte veur ut kaamp

In de krant Het Volk verscheen op 2 juni 1934 het volgende bericht over de resultaten van de zoektocht naar sponsoren voor het studentenwerkkamp, dat gehouden ging worden in de Deeverse bos, waarvan de deelnemers gehuisvest gingen worden in de koestal van de boerderij De Uilenhorst in de Olde Willem.

Studenten naar het werkkamp 
De financiering is nog onvoldoende
Amsterdam, – Vrijdag. Omtrent het aaanstaande Nederlandsch Studenten Werkkamp schrijft men ons onder andere:
“De werkzaamheden ter voorbereiding zijn in vollen gang. Het kamp wordt te Diever (Drente) gehouden op de terreinen van het Staatsboschbeheer (houtvesterij Smilde).
Het werk der fourageerings-commissie heeft tot nu toe goede resultaten opgeleverd; verschillende fabrikanten stonden gratis levensmiddelen af. Helaas zijn de resultaten der financieringsactie voorloopig nog onvoldoende. Deze actie moet dan ook onverzwakt voortgezet worden. Voor het kamp is een bedrag van ƒ 2500 noodig.
De opzet van het kamp is berekend op drie groepen van veertig jongens en acht meisjesstudenten, die respectievelijk van 8-28 Juli, 29 Juli-18 Augustus en van 19 Augustus tot 8 September zullen komen. Voor de buitenlandsche studenten zijn tien plaatsen gereserveerd.
Het aanplakbiljet, welwillend ontworpen door J. Rotgans, wekt algemeene bewondering.
Uit propagandistisch oogpunt stelt de kampleiding ook eenige plaatsen beschikbaar voor aanstaande studenten, die juist eind-examen hebben gedaan of in de hoogste klasse van gymnasium of H.B.S. zitten.
Het kampgeld bedraagt ƒ 15 per drie weken.
Inlichtingen en aanmeldingen bij den kampsecretaris C. G. L. J. Klister, Karei du Jardinstraat 57, Amsterdam-Zuid (Girorekening Amsterdam N 1152, Postgiro: 13500 voor N1152).

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van berichten op papier is, kan ten zeerste een bericht van gelijke strekking lezen op de bladzijden 7 en 8 van Opraekelen 11/4 (december 2011), het papieren blad van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever.. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren blad zijn of dat papieren blad bij iemand in kunnen zien.

Posted in de Deeverse bos, de Olde Willem, de Uilenhorst, Student'nwaarkkaamp | Leave a comment

Roggemiet’n bee de boerdereeje De Uilenhorst

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op maandag 20 juli 1936 het volgende korte bericht over een studentenwerkkamp op de boerderij De Uilenhorst in de Olde Willem.

Studentenwerkkamp te Diever
Op gronden van de Staatsboschwachterij Smilde in de gemeente Diever wordt momenteel weer een studentenwerkkamp gehouden. Dit jaar zullen 2 groepen ieder 3 weken in het kamp ondergebracht worden. In tegenstelling met vorige jaren is er dit jaar geen buitenlandsche deelname.
De jongelui zijn ondergebracht in een schuur bij de boerderij De Uilenhorst. Men is bezig met den aanleg van een weg met rijwielpad.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In 1936 was de belangstelling van de schrijvende pers en de studenten voor het studentenwerkkamp al behoorlijk kleiner worden.

Op de hier afgebeelde foto (afbeelding 2) zijn achter de studenten roggemiet’n bij de boerderij De Uilenhorst te zien.
Een zijspoor van het smalspoor door de Olde Willem liep naar de boerderij De Uilenhorst tot in de koestal waar de studenten waren ondergebracht. Het tracé van het smalspoor door de Olde Willem is later gebruikt voor de aanleg van de Olde Willemsweg.

De redactie voegt bijzonder graag afbeeldingen van het boerenleven van vroeger toe aan ut Deevers Archief. De redactie is een groot liefhebber van foto’s waarop roggemiet’n zijn te zien. Wie van de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief kan de redactie helpen aan een goede scan van dit soort foto’s ?

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van foto’s op papier is, kan afbeelding 2 ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 13 van Opraekelen 11/4 (december 2011), het papieren blad van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever.. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren blad zijn of dat papieren blad bij iemand in kunnen zien.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
In de Provinciale Noord-Brabantsche en ’s Hertogenbossche Courant van 30 augustus 1937 stond de hier afgebeelde foto met het volgende onderschrift:
In het Nederlandsche Studentenwerkkamp op de boerderij De Uilenhorst te Diever wordt flink gewerkt aan het aanleggen van wegen. Welgemoed aan den arbeid.

Posted in Boer'nwaark, de Olde Willem, de Uilenhorst, Miet'n, Student'nwaarkkaamp | Leave a comment

Dree cafees bee de braandkoele an de Kruusstroate

Bijgaand afgebeelde zwart-wit foto van de Kruusstroate bee de braandkoele in Deever is omstreeks 1910 of eerder gemaakt. Het is een topstuk. Ut is fotografies aarfgood uut de gemiente Deever. Zo’n dorpsbeeld is toch maar weer een heel mooi fragmentje van het verleden in de gemiente Deever.

De redactie van ut Deevers Archief heeft helaas te weinig aanknopingspunten om tot een betere datering te komen. De redactie weet ook niet wie de maker van deze zwart-wit foto is. Wellicht burgemeester Hendrik Gerard van Os ?
Ten tijde van de nog grote Deevermaarkt’n rond 1900 hadden de kroegen die het dichtst in de buurt van ut maarktturrein stonden de grootste kans op de meeste klanten.
Op de hier afgebeelde zwart-wit foto zijn op de voorgrond aagter de braandkoele drie boerencafés te zien.
Aan de rechterkant is het boerencafé van Roelof Seinen te zien. De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van dit boerencafé.
Achter het boerencafé van Roelof Seinen is het boerencafé van Albert Mulder te zien. De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van dit boerencafé.
Aan de linkerkant is het boerencafé van Reinder Hummelen te zien. Hij had vergunning voor het verkopen van sterke drank in de twee voorkamers, die op de hier afgebeelde zwart-wit foto zijn te zien. De vergunning verviel op 1 april 1914, omdat Reinder Hummelen was overleden op 8 maart 1914.
Achter het boerencafé van Albert Mulder is een stuk van het kerkgebouw en het torentje van de gereformeerde geloofsgemeente te zien.
De redactie verwijst voor meer gegevens naar het bericht Un foto van de olde Kruusstroate in Deever.
De redactie verwijst voor meer gegevens ook naar het bericht De eendeviever in Deever was un braandkoele.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit foto ook ten zeerste -in enigszins bijgesneden vorm- bewonderen op bladzijde 496 in het hoofdstuk Diever van het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boek zijn of dat papieren boek bij iemand in kunnen zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde ansichtkaart  ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 105 van het boek De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld van Arend Mulder. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boek zijn of dat papieren boek bij iemand in kunnen zien.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
Jos-Pé F
otodrukindustrie in Arnhem was de uitgever van de hier getoonde ansichtkaart. De kaart was te koop bij boekhandel Roelof (Roef) van Goor an de Kruusstroate in Deever. De kaart is uitgegeven in november 1964. De redactie is niet bekend met heruitgaven van deze kaart. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is wel bekend met heruitgaven ?

Posted in Aarfgood, Ansigtkoate, Braandkoele, Eendeviever, Topstuk | Leave a comment

De eendeviever in Deever was un braandkoele

Drukkerij en Boekhandel Roelof (Roef) van Goor an de Kruusstroate in Deever heeft het boek De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld in januari 1975 uitgegeven. De Deeverse boerenzoon Arend Mulder is de schrjjver/samensteller van dit boek. In het boek is op bladzijde 64 het verhaal ‘de Doolhof’ te lezen. Zie afbeelding 2. De tekst van dit verhaal luidt als volgt.

De doolhof
Aan de noordelijke rand van Diever, vlak aan het marktterrein, ligt een eendenvijver, ‘de Doolhof’ geheten. Deze naam heeft echter niets gemeen met de betekenis die men er aan zou willen geven.
Hoe komt men dan aan deze bijzondere naam ‘de Doolhof” ?
D’r is een tijd geweest, dat er in Diever slechts enkele huizen om de kerk stonden. Op de plaats waar nu de eendenvijver ligt, was het toen een volslagen wildernis, aan de rand van zand en heide. De Dieverders kwamen er zelden. De es en het groenland lagen immers aan de andere kant van het dorp. Zodoende was het daar een ideale plaats voor het wilde gedierte.
In deze wildernis heeft destijds waarschijnlijk een ‘loze’ Dieverse een grote kuil gegraven en er struiken omheen geplant, zodat er een ware eendenkooi of ‘dool’ ontstond. Wellicht van de Friezen afgekeken, omdat daar zo’n vanginrichting nog een ‘dool’ heet. Wie weet hoeveel ‘enten’ daar de nek zijn omgedraaid.
Toen Diever zich in deze richting ging uitbreiden, moest de dool verdwijnen en deed hij dienst als brandkuil. De eerste hof of boerderij bij de dool werd ‘de Doolhof’ genoemd. Zeer waarschijnlijk de boerderij van Sieme Smidt, die er de eenden en ganzen in liet zwemmen. De naam is later van de boerderij overgegaan op de brandkuil ‘de Doolhof’.
Het is dus voor de Dieversen een levensteken uit de grijze oudheid, die waard is behouden te blijven voor het nageslacht.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief

Het verhaal van Arend Mulder lijkt meer op een verzinsel, het is in elk geval geen met bronvermeldingen onderbouwd verhaal.
Zijn de bewoners van Deever nu Deeverders of Deeversen ? De redactie denkt dat het Deeversen zijn.
Aan de noordelijke rand van Deever lagen al eeuwenlang en liggen nog steeds de Noorderesch en de Heezenesch, daarom was het aan de noordelijke rand van Deever bepaald geen eenzame wildernis. Bovendien werden de grote veemarkten op het grote aaneengesloten marktterrein ten noorden van de Saandhook (nu Aagterstroate) gehouden. Het grote aaneengesloten marktterrein is later helaas doorsneden door de Betonweg (nu Ten Darperweg).

Aantoonbaar is dat op verschillende plaatsen in Deever en dicht in de buurt van meerdere boerderijen een braandkoele was gegraven voor de snelle en nabije beschikbaarheid van bluswater in geval van brand, bijvoorbeeld de braandkoele op de brink, de braandkoele op ut Kastiel, de braandkoele an de Peperstroate, de braandkoele an ’t Swatte Pattie en de braandkoele aagter ut kleine brinkie. Was de koele van Van Wester in Oll’ndeever ook een braandkoele ?

Arend Mulder beweert dat een doolhof een eendenkooi is, dat valt gelet op de betekenis van doolhof te betwijfelen.
Arend Mulder beweert dat de dool moest verdwijnen om dienst te gaan doen als brandkuil. Het omgekeerde zal eerder het geval zijn geweest. De braandkoel’n raakten in onbruik, toen de gemotoriseerde brandspuit zijn intrede had gedaan in de gemeente Deever. Alle braandkoel’n werden gedempt, behalve blijkbaar de braandkoele op het marktterrein, daar werd een eendenvijver van gemaakt, nota bene voorzien van een omheining, waarvoor vervolgens de verkeerde naam ‘de Doolhof’ werd bedacht.

Het levensteken uit de grijze oudheid zal naar schatting niet meer dan zo’n 200 jaar oud zijn. Als het waard is dergelijke dode dingen te behouden voor het nageslacht, dan hebben de verschillende vrijwilligersploegen in Deever er een mooi en waardevol tijdverdrijf bij, namelijk het ontgraven en onderhouden van alle gedempte braandkoel’n in de gemiente Deever.

Belangstellende zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kunnen in de webstee encyclopediedrenthe.nl terecht voor gegevens over de schrijversloopbaan van Arend Mulder. In het boek ´Geschiedenis van de Drentse literatuur 1816/1956´ van Henk Nijkeuter wordt ook uitgebreid aandacht besteed aan de schrijver Arend Mulder.

Het verhaal ‘de Doolhof’ is zonder enige heemkundige kanttekeningen ook gepubliceerd op de bladzijden 24 en 25 van nummer 09/4 (december 2009) van Opraekelen, het papieren blad van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever.

Afbeelding 1
Jos-Pé fotodrukindustrie in Arnhem was de uitgever van de hier getoonde ansichtkaart. De kaart was te koop bij boekhandel Roelof (Roef) van Goor an de Kruusstroate in Deever. De kaart is uitgegeven in januari 1963, de kaart is heruitgegeven in november 1963, oktober 1967 en maart 1970. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is bekend met andere heruitgaven ?

Afbeelding 2

Posted in Ansigtkoate, Eendeviever | Leave a comment

De pufesser lig op de kaarkhof an de Grönnegerweg

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 2 juni 1973 een door professor dr. Harm Tjalling (Tjalling) Waterbolk geschreven artikel ter nagedachtenis van professor dr. Albert Egges van Giffen.

In memoriam A.E. van Giffen
Werken tot het laatst

De redactie heeft mij als oud-leerling van professor Van Giffen gevraagd enkele persoonlijke herinneringen aan hem op schrift te stellen. Mijn eerste beeld dateert van omstreeks 1940, toen hij op een zaterdagmiddag in Havelte mijn vader, die er gemeentesecretaris was, nodig had voor de een of andere inlichting. Na het gesprek, waarbij hij schijnbaar alle tijd had, stoof hij in zijn open tweezits Graham met grote snelheid weg in de richting van de hunebedden, joyeus met zijn hoed zwaaiend ten afscheid.

Het was dezelfde auto, waarin ik een aantal jaren later als student-assistent, vaak met een collega zittend achter in de open dicky-seat, in weer en wind de dolste tochten maakte naar opgravingen her en der in het land.

Van Giffen reed graag nog net even voor een aankomende trein over een onbewaakte overweg, hij bleef zo lang links van de weg rijden tot tegenliggers geschrokken gingen claxonneren en hij nam altijd de binnenbocht, ook als dat een onoverzichtelijke naar links was. Zijn fenomenale reactievermogen heeft hem – en anderen – het leven gered, maar blikschade niet altijd kunnen verhinderen.

Eenmaal op weg naar Lüneburg brak hij zijn been toen hij met zijn Kaiser van de autobaan raakte, maar dezelfde avond hield hij toch zijn lezing, het been in het nog nauwelijks harde gips.

Maar tijdens diezelfde autotochten wist hij boeiend te vertellen over de wetenschappelijke problemen die hem bezig hielden, over zijn ervaringen bij vroegere onderzoekingen, ook met mensen, over zijn vele plannen voor dingen die nodig moesten gebeuren. Ook luisterde hij dan graag naar wat wijzelf te vertellen hadden over ons eigen beginnend onderzoek, over nieuwe ontwikkelingen waarvan wij tijdens onze studie hoorden of waarover wij hadden gelezen. Aan deze rijdende colleges en gesprekken bewaren zijn leerlingen de beste herinneringen.

Van Giffen was altijd met veel dingen tegelijk bezig en verkeerde voortdurend in tijdnood. En als ondanks het feit dat zijn personeel geregeld ook ’s avonds en gedurende het weekend werd ingeschakeld, hij toch niet klaar dreigde te komen met wat hij zich voorgenomen had, ontstonden er op het Instituut wel eens spanningen, die alleen te verdragen waren omdat hijzelf harder en langer dan wie ook werkte. Enkele uren nachtrust waren hem voldoende, zijn hele leven lang.

Kenmerkend waren de zaterdagochtenden, waarop naarmate het middaguur nader kwam, naast zijn bureau de rij van mensen die gereedgekomen werk kwamen inleveren en nieuwe opdrachten haalden, steeds groter werd.

Maar in het veld was alles anders. Al tijdens het inpakken van de bagage begon hij te neuriën en te fluiten, en tijdens de rit naar de opgraving verdwenen eventuele ergernissen. Voor de bestudering van de plattegronden en profielen op de opgravingen en voor het bespreken van de verdere gang van de werkzaamheden nam hij alle tijd, en wie het voorrecht had om hem te vergezellen, leerde bij zo’n gelegenheid meer dan bij de colleges, want die waren vaak nogal dor door een overmaat aan feiten.
Het enthousiasme van Van Giffen was aanstekelijk en het was moeilijk om hem iets te weigeren. Wie toch niet direct meewerkte, leerde z’n vasthoudendheid kennen. Velen die archeologische vondsten in privé-bezit hadden, weten daarvan mee te praten !

Van Giffen had grote belangstelling voor de natuur. Tenslotte had hij de studie in de biologie gekozen vóórdat hij wist dat de archeologie zijn toekomst zou zijn. Enigszins kon hij zijn belangstelling uitleven bij het verzorgen van het landschap rond de hunebedden. Vaak wees hij persoonlijk de af te snoeien twijgen en takken aan van de bomen, die er op zijn aanwijzing waren geplant of die hij door ze zorgvuldig met cement te plomberen voor de ondergang had behoed. Intens genoot hij in Diever van het volgen van de ontwikkeling van het door hemzelf aangelegde en onderhouden bos.

Van Giffen eiste veel van zijn mensen, teveel zouden wij nu wellicht zeggen, maar daartegenover stond dat hij zijn medewerkers groot vertrouwen schonk, voor hen opkwam en naar hun mening over het werk altijd luisterde. Met nog slechts weinig ervaring, kregen wij ook als jonge medewerkers soms de meest verantwoordelijke opdrachten. Daar leerden we enorm veel van, zoals wij ook bevoorrecht waren boven onze medestudenten door de vele maatschappelijke contacten die het werk op het Instituut meebracht. We moesten overleggen en samenwerken met gemeentelijke autoriteiten, met het personeel van aannemers en cultuurmaatschappijen, met landeigenaars en pachters, en met de arbeiders die in D.U.W.-verband op opgravingen te werk waren gesteld.

Voor iemand die zo met zijn werk was vergroeid, was het onmogelijk om er afscheid van te nemen. Na zijn pensionering beperkte hij zich niet tot het belangstellend volgen van wat er gebeurde op de drie instellingen in ons land, die door hem waren opgericht: het Biologisch-Archeologisch Instituut te Groningen, het Instituut voor Prae- en Protohistorie te Amsterdam, en de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek te Amersfoort.

Hij bleef zelf als onderzoeker actief. Hij verrichtte diverse publicaties en deed als gastmedewerker van de genoemde instellingen nog diverse opgravingen, o.a. in Groningen. Nog in zijn 87ste jaar werd hij voor een opgraving van een hunebed in Duitsland uitgenodigd. Als „rijksinspecteur voor de bescherming en de instandhouding van de hunebedden en van gerestaureerde archeologische monumenten” had hij nog een officiële functie, die hij zeer serieus opvatte.

Vele restauraties zijn in de laatste jaren nog tot stand gekomen. Men denke bijvoorbeeld aan het instructieve hunebed „de Papeloze Kerk” bij Schoonoord.

Twee van zijn medewerkers van het eerste uur stonden hem nog bij dit werk ter zijde, J. Lanting in het veld, en J. Dijkstra voor de administratieve afwikkeling. Beiden hebben zij meer dan vijftig jaar met Van Giffen samengewerkt.

De laatste publicatie van Van Giffen is gewijd aan de stad Groningen. Enkele dagen voor zijn dood werd hem het eerste exemplaar getoond van een uitgave van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen met daarin het eindverslag van hem, samen met een andere oud-medewerker; H. Praamstra, over de opgraving van de voormalige St. Walburgkerk op het Martinikerkhof. Nog in het ziekenhuis had hij aan de drukproeven gewerkt.

Van Giffen is – zoals wij van hem verwachtten – in het harnas gestorven.
H. T. Waterbolk

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Vanwege zijn grote belangstelling voor de oudheidkunde in de gemiente Deever ontkomt de redactie niet aan het opnemen van (zoveel mogelijk) artikelen over de oudheidkundige professor doctor Albert Egges van Giffen.
Maar ook omdat de redactie na zijn geboorte bijna een jaar in het zo door de professor geliefde zomerhuisje op de Heezerberg heeft ‘gewoond’. Zijn ouders woonden daar na de Tweede Wereldoorlog drie jaren vanwege de grote woningnood in Deever.
Maar ook omdat de redactie hem in zijn lagere-schooljaren een paar keer heeft ‘ontmoet’ bij het uitvreten van kattekwaad bee ut somerhusie van de pufesser en in
ut bossie van de pufesser. Je kon hem maar beter niet tegenkomen.

Afbeelding 1

Afbeelding 2 – © Ut Deevers Archief – 11 december 2019 – Alle rechten voorbehouden.
Het slecht leesbare grafschrift luidt: In leven A.E. van Giffen. Nordhorn 14-3-1884. Zwolle 31-5-1973.

Posted in Albert Egges van Giffen, Oudheidkunde | Leave a comment

Ut ende van de legere skoele an de Tusschendarp

De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren van zijn papieren archief in een doos met op papier afgedrukte foto’s onlangs bijgaand afgebeelde serie kleurenfoto’s van de olde legere skoele an de Tusschendarp 1 in Deever. De redactie heeft die serie kleurenfoto’s van het te slopen schoolgebouw gemaakt op 25 september 1997. Toen het nog kon. Per slot van rekening heeft hij zijn lagere schooljaren in dit gebouw doorgebracht.
De redactie heeft helaas nog niet kunnen achterhalen wanneer precies de olde legere skoele an de Tusschendarp 1 in Deever is gesloopt, maar zijn inschatting is dat dit in de loop van 1998/1999 (?) zal zijn gebeurd.
Want in Deever waren ze in die jaren aardig op dreef met de uitvoering van het Basis Integraal Dorpsvernieuwingsplan (BID), zeg maar een soort van Diever Op Dreef 0.0.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet op welke datum is gestart met de sloop van de olde legere skoele an de Tusschendarp 1 in Deever ?

Afbeelding 1 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.
Afbeelding 2 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 3 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 4 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 5 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 6 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 7 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 8 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 9 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 10 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 11 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 12 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 13 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 14 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 15 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Posted in Legere skoele in Deever, Onderwies, Tusschendarp, Verdwenen object | Leave a comment

Boom’m plaant’n bee de skoele an de Tusschendarp

De Boomplantdag -vanaf 1980 Nationale Boomfeestdag– wordt sinds april 1957 gehouden op de derde dinsdag in maart. Het is de bedoeling leerlingen van de vierde klas van de lagere school het belang van bomen bij te brengen. Het is zeer zeker ook de bedoeling dat de leerlingen op die dag zelf bomen planten.

De redactie van ut Deeevers Archief schat in dat de hier afgebeelde zwart-wit foto (afbeelding 1) in het jaar 1963 tijdens de Boomplantdag is gemaakt naast de legere skoele an de Tusschendarp in Deever. Achter het kantoortje van de schoolmeesters met het grote raam is de in 1962 in gebruik genomen uitbreiding van de legere skoele te zien. In 1963 was ut Dingspilhuus nog niet gebouwd.

De maker van de hier afgebeelde zwart-wit foto stond op het muurtje bij de ingang van het schoolplein. De redactie wil bijzonder graag de maker van deze historisch waardevolle foto in dit bericht vermelden. De afgebeelde zwart-wit foto is toch maar weer een fraai fragmentje uit het schoolverleden in de gemiente Deever.

Het bomen planten werd die dag zo te zien niet uitgevoerd door de leerlingen. De jongens staan er maar wat met de handen in de zakken bij te koekeloeren.

De grote vraag is natuurlijk of de op die dag geplante bomen vóór de sloop van deze school respectvol en duurzaam zijn verhuist naar een andere standplaats, bijvoorbeeld bij de nieuwe lagere school met de singuliere naam Singelier op de Westeresch ? Een boom heeft het in elk geval niet gered, want op de hier afgebeelde kleurenfoto, die de redactie op 25 september 1997 heeft gemaakt, was alleen de boom in de buurt van het muurtje bij de ingang van het schoolplein nog aanwezig. De andere bomen zullen gesneuveld zijn tijdens het uitbreiden van de school met diverse aanbouwsel.

Van de vier mannen aan de linkerkant van de foto herkent de redactie aan de linkerkant Jan Boesjes, de bemoeizuchtige gemeentesecretaris van de gemiente Deever. Jan Boesjes wilde per definitie secretaris van alle verenigingen in Deever zijn. Naast hem staat burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd Ome Kees werd genoemd, die Slimme Kees werd genoemd door Deeversen die hem niet mochten noemden). De burgemeester staat er een beetje verveeld bij en is druk bezig een sigaret van het merk North State te roken. De burgemeester was in de zomer vaak drukker met het openluchtspel en het onbewoonbaar verklaren van Deevers aarfgood, dan met het besturen van de gemiente Deever. Naast de burgemeester staan ongetwijfeld de twee wethouders in hun mooiste zondagse klofje, want zo’n Boomplantdag levert toch wel een mooi persmomentje op. De man in het midden met lichte jas is Albertus Andree (of André of Andrea of Andreae ??) (die in de Deeverse volksmond altijd gewoon Bart Eulie werd genoemd). Hij is de bovenmeester van de legere skoele an de Tusschendarp 1 in Deever.

De redactie herkent enige jongens op de hier afgebeelde foto. De jongen aan de linkerkant met bril en houtje-touwtje winterjas en de handen in de zakken is Jan Bos, de zoon van U.L.O.-meester Hayo Bos (die door de U.L.O.-leerlingen vaak Bossie werd genoemd), uut de Kloosterstroate. De redactie meent dat de jongen met krulhaar en de handen in de zakken van zijn colbertjasje Jento Koers is, die woonde halverwege de weg hen de Deeverbrogge in een van de twee blauwververswoningen. De jongen met de uilebril aan de rechterkant van de hier afgebeelde zwart-wit foto lijkt Barteld de Ruiter uut Oll’ndeever te zijn. De redactie verneemt van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief graag de naam van andere leerlingen op deze foto.

De redactie heeft de bijgaand afgebeelde kleurenfoto (afbeelding 2) gemaakt op donderdag 25 september 1997.
De redactie heeft de bijgaand afgebeelde kleurenfoto (afbeelding 3) gemaakt op vrijdag 15 december 2023.

De heer Hendrik (Henk) Vondeling stuurde op 15 september 2023 de volgende door de redactie zeer gewaardeerde reactie.
De U.L.O.-meester heette niet Henk Bos, maar Haijo Bos. Door leerlingen werd hij vaak Bossie genoemd. Zijn collega uit dezelfde tijd was Henk van den Bos, die toen in de Brinkstraat woonde.

Reactie van de redactie van ut Deevers Archief op de zeer gewaardeerde reactie van Hendrik (Henk) Vondeling
In het bericht is de naam Henk Bos gewijzigd in Hayo Bos. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kent de bijnaam van andere U.L.O.-meesters ?


Afbeelding 2 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden

Afbeelding 3 – © Ut Deevers Archief – 15 december 2023 – Alle rechten voorbehouden

Posted in Alle Deeversen, Legere skoele in Deever, Onderwies, Verdwenen object | Leave a comment

Deveren op un olde laandkoate uut 1614

In de bibliotheek van de Universiteit Groningen is aanwezig een landkaart uit 1614. Zie afbeelding 2.
Boven deze kaart staat de Duitse tekst ‘Beschreibung des Occidentischen Frieszlandtz …’. Het betreft een ‘Carte von Friesland, Groningen, Drenthe und Overijssel’.
Sebastian Münster heeft de houtsnede voor deze kaart in 1614 gemaakt. De kaart is dus een afdruk van die houtsnede. Het formaat van de kaart is 19,5 x 16,5 cm. De schaal van de kaart is 1 : 823.000.
Waar het in dit bericht uiteraard om gaat is dat het dorp Deever gelukkig ook is ingetekend op deze Duitse landkaart. Het moet in die tijd al een tot ver in Duitsland bekend dorp zijn geweest. Zie afbeelding 2.
In 1614 was de naam van Deever nog Deveren. Die naam is in afbeelding 2 moeilijk te onderscheiden.
De redactie van ut Deevers Archief heeft daarom voor de zeer gewaardeerde – doch niet kippige – bezoekers van ut Deevers Archief een uitsnede van afbeelding 2 gemaakt, zie afbeelding 1.

Afbeelding 1 – © Bibliotheek Universiteit Groningen – Speciale collecties. Detail van afbeelding 2

Afbeelding 2 – © Bibliotheek Universiteit Groningen – Speciale collecties.

Posted in Deever, Laandkoate | Leave a comment

Ut pompstation bee ut riekswaarkkaamp Deever A

Op 16 november 2011 verscheen in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) het bericht ‘Westenveld gaat voor de hoofdprijs’. Zie afbeelding 3.
Op 17 november 2011 won de gemeente Westenveld inderdaad de uiterst begeerde en zeer prestigieuze prijs voor ‘de beste erfgoedgemeente van Nederland’, zeg maar een bescheiden soort van Nederlands Nobelprijsje voor de gemeente die het beste reclame weet te maken voor zijn culturele erfgoed en aan erfgoed gerelateerde activiteiten weet te organiseren en door het bevorderen van erfgoedtoerisme goed geld probeert te verdienen aan erfgoed.
Het bij de prijs behorende geldbedrag van € 25.000 is gestopt in de financiering van het eind november 2013 verschenen boek Cultuurhistorische rijkdom gemeente Westenveld – Het erfgoed van Zuidwest-Drente.
Zie ook het bericht Boek Cultuurhistorische rijkdom van de gemeente Westerveld gepresenteerd.
De redactie van ut Deevers Archief heeft pas onlangs echt de tijd genomen voor het lezen van de tekst van en het bekijken van de afbeeldingen in het hiervoor genoemde boek.
Aanbeland op bladzijde 101 van het onvolprezen boek, zie afbeelding 1, viel het oog van de redactie op die bladzijde op afbeelding 2 met als bijschrift ‘Benzinestation Dieverbrug’. Dat bijschrift klopt, het is zonder meer een prachtige foto, maar de foto past niet bij de tekst.
Want hier had top-auteur en erfgoed-genie Bernard Stikfort een foto van het pompstation bij rijkswerkkamp Diever A an de Woaterseweg in de Olde Willem moeten tonen. Dat is toch wel een blundertje van erfgoed-expert Bernard Stikfort. En in de tekst van top-auteur Bernard Stikfort op bladzijde 101 herkent de redactie van ut Deevers Archief nogal wat door hemzelf bedachte tekst. Een kwalijk gevalletje van klakkeloos kopiëren ? Een kwalijk gevalletje van plagiaat ?
De redactie stelt voor afbeelding 2 in een corrigendum/addendum/erratum van het boek ‘Cultuurhistorische rijkdom gemeente Westenveld – Het erfgoed van Zuidwest-Drente’ op te nemen.

Afbeelding 1 – Bladzijde 101 uit het boek ‘Cultuurhistorische rijkdom gemeente Westenveld – Het erfgoed van Zuidwest-Drente.
Afbeelding 2 – (© Coen Broekema, februari 2000, alle rechten voorbehouden)
Het pomphuisje bij rijkswerkkamp Diever A an de Woaterseweg in de Olde Willem werd in de vijftiger jaren van de vorige eeuw bewoond door Albert Stoker en Stina Haveman en hun kinderen Roelie, Lina en Jan. Dit huisje bevindt zich nu op het terrein van recreatiecentrum ‘Hoeve aan den Weg’.
Afbeelding 3 – Bericht in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 16 november 2011.

Posted in Cultuurhistorie, Werkkampen Diever A en B | Leave a comment

Ut saandstien’n beeltie De Oele in Singelier

Als je aan een groot aantal mensen, die vandaag de dag in Deever woont, de vraag zou stellen waar de Oele is gebleven en wat Singelier betekent, dan zal zeker bijna honderd procent van de ondervraagden deze vragen negatief beantwoorden, laat staan dat ze op de hoogte zijn van het bestaan van de Oele.

De Oele
De Oele is een zandstenen beeldhouwwerkje dat hoog in de voorgevel van de legere skoele an de Tusschendarp in Deever was ingemetseld. Dit is te zien op de hier afgebeelde foto van een gekleurde pentekening van deze school, die de redactie van ut Deevers Achief heeft gemaakt op op 23 oktober 2012. Zie afbeelding 1. Deze pentekening hangt in de openbare basisschool met de naam Singelier in Deever. De redactie van ut Deevers Archief heeft op donderdag 25 september 1997 een kleurenfoto van de voorgevel van de legere skoele an de Tusschendarp in Deever gemaakt; zie afbeelding 2.

Het beeld de Oele is bij de afbraak van de lagere school gelukkig niet gestolen, ook niet met het bouw- en sloopafval afgevoerd naar een puinbrekerij, ook niet voor veel geld aan een liefhebber verpatst, maar dankzij de inspanning van vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, in het bijzonder wijlen Bram Moesker, behouden gebleven. Het zandstenen beeldhouwwerkje is echter in een periode van meer dan een halve eeuw door weer en wind en zon en zure regen en ammoniak en stikstof en fijnstof en walm en rook uit de schoorsteen wel aangetast. De redactie heeft van het zandstenen beeldhouwwerkje op 25 september 1997 een kleurenfoto gemaakt. Zie afbeelding 3.

Wijlen Bram Moesker heeft het zandstenen beeldje na een grondige schoonmaakbeurt in de kerstvakantie van het jaar 2000 binnen de openbare lagere school met de bijzondere naam De Singelier in een muur ingemetseld. Het hangt bij de hoofdingang boven een grote groene met strooizout gevulde groenafvalcontainer. De redactie van ut Deevers Archief heeft op 23 oktober 2012 een kleurenfoto van het beeld de Oele gemaakt. Zie afbeelding 4.

Zie in afbeelding 5 het bericht ‘Stenen uil vindt warm nest in Singelier’ in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 29 december 2000.

De Oele wordt in veel culturen beschouwd als teken van wijsheid. Ook voor de oude Grieken was de uil het symbool van wijsheid. De Griekse godin van de wijsheid Pallas Athena benoemde de uil tot vogel van de wijsheid. Waar een mens in de duisternis rondtast, neemt de Oele met zijn scherpe gezichtsvermogen alles waar. Gelukkig zag de maker van dit beeldhouwwerkje daar de betrekkelijkheid wel van in, want al houwend beeldde hij de Oele met zijn tenen met grote scherpe grijpklauwen op de rand van een opengeslagen boek uit. Want ook een opengeslagen boek is als een teken van wijsheid te beschouwen. De grote vraag is natuurlijk: wie is de maker van het beeldhouwwerkje de Oele ?

Als je aan Deeversen, die jarenlang dagelijks langs de Oele aan de voorgevel van de lagere school an de Tusschendarp liepen of fietsten en soms ook wel naar de Oele zullen hebben gekeken, zou vragen of ze weten dat de Oele op het opengeslagen boek van de wijsheid zit, dan zullen de meesten die vraag met nee beantwoorden. Kijken, maar niet zien. Kijken, maar niet waarnemen.

Singelier
De Oele hangt in de openbare basisschool met de naam Singelier in Deever. Singelier is een woord in het Deeverse dialect, dat een verbastering, zeg maar vurdeeverdisering, is van het Nederlandse woord singulier, wat afwijkend, bijzonder of apart betekent. Het Deeverse dialect behoort tot de verzameling van Stellingswerfse dialecten. Het woord singelier is ook bij olde Deeversen in onbruik geraakt. De vraag is zelfs of de olde Deeversen dat woord wel ooit hebben gebruikt. De redactie kan zich niet herinneren dat zijn ouders of zijn ooms en tantes dat woord ooit hebben gebruikt. De redactie van ut Deevers Archief kan zich niet herinneren dat hij dit woord ooit zelf heeft gebruikt. Het Deeverse dialect kan exotische woorden, zoals singelier, missen als kiespijn.

Het openbare lagere onderwijs in Deever werd eerst gegeven op een plaats in de hervormde kerk, daarna op een andere plaats in de hervormde kerk, daarna in een tot school verbouwde oude boerderij aan de brink, daarna in een nieuw gebouwde school an de Heufdstroate, daarna in een nieuw gebouwde school an de Tusschendarp en nu in de nieuw gebouwde school op de Westeresch.

Voor zo lang het zal duren, want op termijn zullen de drie basisscholen in Deever en in Wapse worden samengevoegd tot één brede basisschool, die na de sluiting van het krimpende Westeresch-filiaaltje van scholenmoloch Stad en Esch uut Möppel, zal worden gevestigd in het dan vrijkomende schoolgebouw.

Afbeelding 1 – Foto van een tekening van de voorgevel van de legere skoele an de Tusschendarp 1 in Deever.

Afbeelding 2 – (© Ut Deevers Archief, 25 september 1997, alle rechten voorbehouden)

Afbeelding 3 – (© Ut Deevers Archief, alle rechten voorbehouden)

Afbeelding 4 – (© Ut Deevers Archief, 23 oktober 2012, alle rechten voorbehouden)

Afbeelding 5 – Bericht in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 29 december 2000. Aan de linkerkant staat wijlen Bram Moesker. Aan de rechterkant staat schoolmeester Frits Knol.  

Posted in Beeld, Kuunst, Legere skoele in Deever, Tiekening | Reacties uitgeschakeld voor Ut saandstien’n beeltie De Oele in Singelier

Ut lege model Simon van de Sphinx uut Maastrigt

De megalomane burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd Ome Kees werd genoemd, mensen die een hekel aan hem hadden noemden hem Slimme Kees) bemoeide zich in 1957 ten zeerste en tot het uiterste en tot in het pietluttigste met de peperdure inrichting van het nieuwe gemeentehuis van de armlastige gemiente Deever an de brink van Deever. En tot die inrichting behoorde volgens burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd Ome Kees werd genoemd, mensen die een hekel aan hem hadden noemden hem Slimme Kees) ook een chique galaservies met gemeentewapen van Petrus Regout en Compagnons uit Maastricht.

De redactie van ut Deevers Archief citeert uit het papieren blad Opraekelen 09/3 (september 2009) van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, de eigen woorden van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd Ome Kees werd genoemd, mensen die een hekel aan hem hadden noemden hem Slimme Kees) over het gemeentelijke galaservies:
In de kasten staan kopjes, schoteltjes, koffiekannen, theepotten, suikerpotten, melkkannetjes, koekborden, en gebakschoteltjes opgeborgen. Wat, zo dacht ik, wat is nu gemakkelijker dan kopjes voor het gemeentehuis te kopen. Ja, dat had u gedacht.
Wat wilt u: een hoog of een laag model ? Het moet geschikt zijn zowel voor koffie als voor thee. Na veel keuren werd het model Simon laag van de Sphinx te Maastricht.
Wilt u het gemeentewapen op het kopje en op het schoteltje ? Neen, alleen op het kopje, want op het schoteltje ligt al een lepeltje met het gemeentewapen.
Moet er ook een haarlijntje op ? Hè, wat is dat ? Het dunne gekleurde randje om kopje of schoteltje. Ja, wel een haarlijntje. Accoord.
Welke kleur moet het aardewerk hebben ? En het haarlijntje ? Weer zoeken en keuren. Tenslotte wordt het crème met rood. Natuurlijk hadden we er veel te laat aan gedacht om dit servies te bestellen. Binnen de door ons gestelde levertijd was het crème met rood niet, maar het wit met rood wel te leveren. Weer overleg plegen ! Met wie ? Natuurlijk met mijn vrouw, terwijl ook de secretaris haastig zijn huis opbelt. Beslissing: crème met wit, want bij de opening van het gemeentehuis moet het spul toch in orde zijn ! Voelt u in hoeveel nesten je je als man kunt steken !

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het komt de redactie voor dat uiteindelijk het servies niet crème met wit, maar wit met rood is geworden.
Het komt de redactie voor dat uiteindelijk het gemeentewapen ook op de schoteltjes is aangebracht.

Posted in Deeverse prullaria, Gemiente Deever | Leave a comment

Vief fotoos van de U.L.O. an de Tusschendarp 3

De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren van zijn papieren archief in een doos met op papier afgedrukte foto’s onlangs bijgaand afgebeelde vijf kleurenfoto’s van de olde U.L.O.-skoele an de Tusschendarp 3 in Deever.

De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto’s (afbeeldingen 1, 2, 3 en 5) gemaakt op donderdag 25 september 1997. De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto (afbeelding 4) gemaakt op donderdag 6 november 1997. Dat is al meer dan 25 jaar geleden ! De redactie is wel de bescheiden mening toegedaan dat de vier afbeeldingen enige historische waarde hebben. De redactie heeft wel de bescheiden mening dat de vier afbeeldingen mooie fragmentjes uit het verleden van de gemiente Deever tonen.

Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is bereid zijn historisch waardevolle foto’s van de olde U.L.O.-skoele an de Tusschendarp 3 in Deever in ut Deevers Archief te tonen ?

De redactie zat in klas 1 van de U.L.O. in een houten eenklassig noodgebouw an de Tusschendarp, zat in klas 2 van de U.L.O. in een ander groter tweeklassig houten noodgebouw an de Tusschendarp, zat in klas 3 van de U.L.O. in het hier afgebeelde stenen gebouw an de Tusschendarp 3 en zat in klas 4 van de U.L.O. in het nieuwe gebouw op de Westeresch.

De U.L.O.-skoele in Deever is vlak na de Tweede Wereldoorlog opgericht en ontwikkeld, met name door inspanningen van Pieter (Piet) Zijlstra, die immer en overal bolknaks rookte, die zelfs in de klas al pratend les gaf met een rokende bolknak tussen zijn lippen.

Op afbeelding 1 is op het bord boven de deur te lezen dat peuter speelzaal Porkieshoek in de olde U.LO.-skoele was gevestigd.. Het commerciële bedrijf Kinderopvang KaKa is tegenwoordig de uitbater van een peuteropvang met de naam Porkieshoek in de openbare basisschool De Singelier op de Westeresch.

Op een stukje van de topografische kaart van Nederland uit 1997 is de olde U.L.O.-skoele an de Tusschendarp. Zie de rode pijl met tekst in afbeelding 6. Op een stukje van de topografische kaart van Nederland uit 2002 zijn op de plaats van de olde U.L.O.-skoele de woningen aan de Valkenakker ingetekend. Zie afbeelding 7.

Afbeelding 1 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden)
Afbeelding 2 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 3 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 4 – © Ut Deevers Archief – 6 november 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 5 – © Ut Deevers Archief – 25 september 1997 – Alle rechten voorbehouden.

Afbeelding 6

Afbeelding 7

Posted in Onderwies, Tusschendarp, U.L.O.-skoele, Verdwenen object | Leave a comment

De Buitelbam was de ièste kleuterskoele in Deever

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 1 september 1955 het volgende artikel over de opening van de zo genoemde neutrale kleuterschool in het dorp Deever.

De Buitelbam, de eerste kleuterschool in Diever, is gisteren geopend en voor de ouders betekent dat meer vrijheid, zoals burgemeester J. C. Meyboom zei en voor de grootouders meer rust, omdat zij niet zo vaak meer hoeven op te passen en niet zoveel sprookjes meer hoeven te vertellen. Het nieuwe gebouw heeft een leslokaal en een speel-leslokaal. een hal en een kamer voor het hoofd.
In café Doorten kwamen de genodigden bijeen en al vrij spoedig daarna wandelde men naar de nieuwe school, waar dr J. Naarding de naam van de school, De Buitelbam, onthulde. Hans Bakker, een der kleuters overhandigde een enorme sleutel – een meter lang – in goudkleur met een blad, gesierd door het gemeentewapen. Men bezichtigde hierna het prachtige moderne gebouw en het mooie interieur.
In café Slagter sprak als eerste de heer P. Zijlstra, hoofd van de uloschool en voorzitter van de vereniging. Hij sprak er zijn vreugde over uit, dat het gelukt is ondanks alle moeilijkheden de school tot stand te brengen. Hij dankte alle medewerkers, onder wie ook de architecten Bakker en De Boer en de aannemers Moes en Zoer te Dieverbrug.
Burgemeester Meiboom zei in zijn toespraak, dat een kleuterschool geen leerinstituut is, doch een school waarin een kind zich kan uitleven. De burgemeester bood namens het gemeentebestuur een vlag aan.
“De naam is een van de beste dingen, die eens mens bezit”, zo zei dr J. Naarding, die de naam Buitelbam nader belichtte. Een “buitel” is een kleuter, een “bam” was een vrijplaats van vluchtelingen. Buitelbam is dus een veilige plaats voor kleuters.
Het woord werd achtereenvolgens nog gevoerd door mejuffrouw Hoekstra, vertegenwoordigster van de stichting Opbouw Drenthe te Assen, de heer Van Gerner, namens de afdeling Diever-Dwingeloo van de N.O.V., de heer A. Andreae namens de toneelvereniging, de heer R. Zondergeld te Wapse, mevrouw L. Andreae-Talen, als naaste naober van de school en de heer Keulen te Assen.

Tekst bij de afbeelding rechts boven:
Burgemeester J. C. Meiboom van Diever verrichtte de opening van de nieuwe kleuterschool; weliswaar met een kleinere sleutel dan die welke hij in zijn hand droeg…

Tekst bij de afbeelding van de kleuterschool:
De neutrale kleuterschool De Buitelbam te Diever, welke gisteren officieel werd geopend.

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Krant) verscheen op 28 december 1998 het bericht dat de in 1955 gebouwde en in 1976 uitgebreide kleuterschool De Buitelbam aan de Binnenes in Deever gesloopt ging worden.

Huizen op plek school
Diever – De voormalige kleuterschool De Buitelbam aan de Binnenes in Diever moet het veld ruimen voor woningbouw. Het plaatselijke aannemersbedrijf Ombou is afgelopen week begonnen met het kappen van bomen. Op de plaats van de kleuterschool bouwt Ombou vier woningen, die overigens al zijn verkocht.
Door de komst van de nieuwe basisschool De Singelier kwam het schoolgebouw aan de Binnenes leeg te staan. Het aannemersbedrijf kocht vervolgens de grond om er woningen te realiseren. Zoals het er nu naar uitziet, kan er in het voorjaar van 1999 worden begonnen met de bouw. In combinatie met de uitvoering van het BID-plan, die al enige tijd op zich laat wachten, zal het centrum van Diever een geheel ander aanzicht krijgen.
Het steekt een aantal inwoners van Diever dat woningen aan de Hoofdstraat met het oog op de uitvoering van het BID-plan, al meer dan een jaar leeg staan. Er wordt gesproken van ‘verloedering’. Ook de parkeerproblemen bij de plaatselijke supermarkt moeten na uitvoering van de plannen tot het verleden behoren.
De kleuterschool in Diever is in 1955 door enkele ingezetenen gesticht. Na een aantal jaren is de school overgenomen door de gemeente. In 1976 volgde een forse uitbreiding.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief bij het artikel ‘De Buitelbam te Diever geopend’
In de derde alinea is sprake van “café Slagter”. Dit moet gelezen worden als “café Doorten”.
De heer P. Zijlstra is Pieter (Piet) Zijlstra (die in de Deeverse volksmond altijd ome Piet werd genoemd). Hij was de bovenmeester van de school voor uitgebreid lager onderwijs an de Tusschendarp 3 in Deever.
Burgemeester Meiboom is Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond Ome Kees werd genoemd, hij werd Slimme Kees genoemd door mensen die een hekel aan hem hadden).
Dr. J. Naarding is schrijver Jan Naarding. De hoogdoorgepromoveerde doctor Jan Naarding, door zichzelf als dialectoloog beschouwd, was helemaal vanuit Sleen ingevlogen om de hooggenodigden tekst en uitleg te geven over de woorden ‘buitel’ en ‘bam’.
De heer A. Andreae (André ?, Andrea ?) is Albertus Andreae (André ?, Andrea ?) (die in de Deeverse volksmond Bart Eulie werd genoemd). Hij was de bovenmeester van de legere skoele an de Tusschendarp in Deever.
De heer R. Zondergeld was Reint Zondergeld uit Wapse.
Zoals gewoonlijk hield burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond Ome Kees werd genoemd, hij werd Slimme Kees genoemd door mensen die een hekel aan hem hadden) weer een niet bijster intelligente lulkoek-toespraak.
De kleuterschool was natuurlijk bij lange na niet neutraal genoeg, want in 1955 zat in de eerste groep kleuters geen enkel kind van griffemiède ouders.
De redactie vond bij het digitaliseren van zijn papieren archief in een doos met op papier afgedrukte foto’s onlangs bijgaand afgebeelde kleurenfoto van de kleuterskoele an de Binnenesch in Deever. De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op 19 maart 1996. Blijkbaar is het oorspronkelijk wit geschilderde oorspronkelijk gebouw een keer gezandstraald of zo, want op 19 maart 1996 was van het oorspronkelijke gebouw het oorspronkelijke metselwerk te zien.

Afbeelding 1 – Artikel in het Nieuwsblad van het Noorden van 1 september 1955.
Afbeelding 2 – (© Ut Deevers Archief, alle rechten voorbehouden)

Posted in Binnenesch, Kleuterskoele 'de Buitelbam', Onderwies, Verdwenen object | Leave a comment

Un logtfoto van ut pièdespul Ut Ruterhuus

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag luchtfoto’s van objecten in de gemiente Deever, hoe meer luchtfoto’s hij kan tonen, hoe liever het hem is.
De redactie kreeg onlangs bijgaand afgebeelde scans van een luchtfoto op een ansichtkaart van ut Ruterhuus an de Grönnegerweg bee Deever toegestuurd van een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief. De redactie is deze zeer gewaardeerde bezoeker bijzonder erkentelijk voor deze geste. Dat zouden meer zeer gewaardeerde bezoekers mogen doen.
De hier afgebeelde ansichtkaart is op 25 juni 2002 verstuurd. Zie het poststempel op de postzegel (afbeelding 2).
In juni 2002 was ut Ruterhuus van de familie Dijkstra dus nog gevestigd in het voormalige Aar’mhuus an de Grönnegerweg bee Deever. Zie ook afbeelding 3, waarop ut Ruterhuus op een stukje van de topografische kaart van Nederland uit 2001 is te zien.
De familie Dijkstra had eerder un pièdespul an de Holteweg in Oll’ndeever, in de oudste boerderij in de gemiente Deever.
De grote vraag is wanneer de familie Dijkstra het hotel-conferentiecentrum ut Ruterhuus heeft verkocht ?

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Posted in Aar'mhuus, Ansigtkoate, Grönnegerweg, Toeristenindustrie | Leave a comment

Ut bedrief van Dinand Kloezen en Lummegie Kortwijk

De kruidenierswinkel en de bakkerij van het echtpaar Meinhardinand (Dinand) Egbert Kloezen en Lummigje Kortwijk stond an de Gowe. Meinhardinand (Dinand) Egbert Kloezen is geboren op 14 oktober 1901 in Tubbergen. Hij is overleden op 27 februari 1987. Lummigje Kortwijk is geboren op 12 april 1899 in Dwingel. Zij is overleden op 8 januari 1985. Beiden zijn begraven op de kaarkhof van Dwingel.

Meinhardinand (Dinand) Egbert Kloezen kocht op 9 januari 1928 het woon- en winkelhuis van de heer T. Boerhof an de Gowe. Zie afbeelding 1.
Meinhardinand (Dinand) Egbert Kloezen vroeg op 30 maart 1928 bij het gemeentebestuur van Deever vergunning aan voor het openen van een broodbakkerij an de Gowe. Zie afbeelding 2.
Meinhardinand (Dinand) Egbert Kloezen verkocht eind februari 1963 het door hem bewoonde winkelpand met woonhuis aan R. Grit. Zie afbeelding 3.

Op de hier afgebeelde foto uit omstreeks 1936 staan de twee dochters Lucretia (Lucie) Henrietta (links) en Aaltje (rechts) voor de winkel. Zie afbeelding 6.
Dochter Lucretia (Lucie) Henrietta trouwde met Jan Kannegieter. Zie afbeelding 10
Dochter Aaltje trouwde met Roelof Jannes Smit. Zie de afbeeldingen 11 en 12.
De redactie van ut Deevers Archief is in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van de dochters Lucie en Aaltje Kloezen.

Dinand Kloezen was broodbakker. Na het bakken ventte hij zelf zijn brood uit in de buurt, vaak over slecht begaanbare zandpaden. Zijn vrouw Lummigje Kortwijk verkocht naast brood onder meer ook kruidenierswaren, eieren, petroleum, lapjes stof en galanteriewaren. Ook naaide en verstelde ze kleding voor bewoners uit de buurt.
Voor de Tweede Wereldoorlog was het een arme tijd, er waren veel grote gezinnen en de lonen waren laag. Iedereen kon echter in de winkel terecht. Als een klant niet direct kon betalen, dan werd het in het boek opgeschreven. Betalen kwam later wel.
Ook veel schippers kochten hun boodschappen in de winkel van de familie Kloezen.
Door hard te werken en lange dagen te maken konden ze toch een goede boterham verdienen.

Afbeelding 1
Bericht in de Provinciale Drentsche en Asser Courant van 10 januari 1928.

Afbeelding 2
Bericht in de Provinciale Drentsche en Asser Courant van 3 april 1928.

Afbeelding 3
Bericht in de Friese Koerier (onafhankelijk dagblad voor Friesland en aangrenzende gebieden) van 28 februari 1963.

Afbeelding 4
Bericht in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 21 april 1978.

Afbeelding 5
Dorpsfotograaf en dorpsfiguur en boer Harm (Haarm) Hessels is de maker van de foto bij het bericht in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 21 april 1978.

Afbeelding 6
Let vooral op de mooie reclameborden van emaille: Van Nelle’s tabak, Van Nelle’s koffie en thee, Persil waspoeder, Henco was- en weeksoda. De winkel en bakkerij was ook bereikbaar via een paar balken over de bermsloot. De foto was aanwezig in de verzameling van wijlen mevrouw Aaltje Smit-Kloezen.

Afbeelding 7
In dit pand was de woning, de kruidenierswinkel en de bakkerij van het echtpaar Meinhardinand (Dinand) Egbert Kloezen en Lummigje Kortwijk an de Gowe gevestigd. Let vooral op de mooie reclameborden van emaille. In die tijd, het moet 1938 of 1939 zijn geweest, is het fietspad van tegels langs de rijksweg aangelegd. Daarom werd de sloot van de kant van het café van Willem Jonkers tot aan de woning van Douwe Russchen vervangen door een duiker. Vandaar al dat zand voor de deur van de winkel. Het werk werd uitgevoerd door aannemer Te Siepe. De foto is gemaakt door Cor Bakker, die de uitvoerder van het werk was. Hij was toen in de kost bij de familie Kloezen. De foto was aanwezig in de verzameling van wijlen mevrouw Aaltje Smit-Kloezen.

Afbeelding 8
De redactie heeft de hier afgebeelde zwart-wit foto gemaakt op 23 mei 2001. In het midden is de vroegere kruidenierswinkel en bakkerij van het echtpaar Meinhardinand (Dinand) Egbert Kloezen en Lummigje Kortwijk te zien.

Afbeelding 9
De redactie heeft de hier afgebeelde zwart-wit foto van de vroegere kruidenierswinkel en bakkerij gemaakt op 25 november 2003.

Afbeelding 10

Afbeelding 11


Afbeelding 12

Posted in de Gowe, Haarm Hessels, Neringdoende, Overlijdensbericht | Leave a comment

Ik gunne meesölf die koate toch ech wè

De redactie van ut Deevers Archief laat de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief bijzonder graag mooie afbeeldingen van objecten an de Deeverbrogge zien. In dit bericht betreft het een afbeelding van een op 23 december 1909 verstuurde ansichtkaart waarbij, behalve de naam van de afzendster, geen tekst is te lezen in de schrijfruimte. Op de afgebeelde ansichtkaart is een van de stoombootjes (de Assen I of de Assen II) van de Drentsche Stoomboot Maatschappij (D.S.M.) veur de löswal bee ut logement van de weduwe van Sjoert Benthem an de Deeverbrogge te zien. Rechts van het stoombootje is nog een snikke te zien.

Op het internet zijn zo nu en dan erg oude ansichtkaarten met beelden van de Deeverse brogge en de Deeverse sluus te koop. De hier afgebeelde ansichtkaart is een gelopen ansichtkaart, dus voorzien van een postzegel en een poststempel. Dat biedt de verzamelaar zekerheid, want bij een ongelopen exemplaar, dus niet voorzien van een postzegel en poststempel, weet je als verzamelaar maar nooit of het een echt exemplaar is of dat het een nagemaakt exemplaar is.

In ut Deevers Archief zijn enige afbeeldingen van ansichtkaarten uut de gemiente Deever aanwezig, waarop het stoombootje Assen I of Assen II van de Drentsche Stoomboot Maatschappij an de Deeverbrogge zijn te zien. Deze zijn te bewonderen in het bericht De stoomboot bee Sjoert Benthem an de Brogge. Op de drie in dat bericht getoonde ansichtkaarten is de vaarroute van het stoombootje van Assen naar Möppel.

Op de hier afgebeelde ansichtkaart is de vaarroute van het stoombootje van Möppel naar Assen. De zwarte pluim rook uit de schoorsteen van het stoombootje, de vele mensen en de vele goederen op het dek van het stoombootje laten zien dat het stoombootje op het punt staat te vertrekken naar Möppel. Met Veerkade Dieverbrug wordt bedoeld de löswal bee ut losement van de weduwe van Sjoert Benthem an de Deeverbrogge. De hier afgebeelde ansichtkaart is uitgegeven door fotograaf Jan Koops uut ’t Hoovene.

Op een advertentie-webstee, die aanbod en vraag samenbrengt, was begin oktober 2024 de hier afgebeelde ansichtkaart te koop. Deze kaart is bij opbod voor € 17,50 (exclusief verzendkosten) verkocht aan een in Deever woonachtig verzamelaartje van ansichtkaarten uut de gemiente Deever.

Dat verzamelaartje uut Deever kocht op de hiervoor genoemde advertentie-website in 2023 voor ongeveer € 53,00 (exclusief verzendkosten) een ongelopen exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart, om toch maar een exemplaar van die ansichtkaart te hebben. Hoe dom en krampachtig en buitenzinnig en ikzinnig wil je het hebben ? Dus voor een echt en een twijfelachtig exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart betaalde het ikzuchtige verzamelaartje uut Deever ongeveer € 72,00 !

Datzelfde ikzuchtige verzamelaartje uut Deever had inzake een ander gelopen exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart in juli 2022 een akkefietje met de redactie van ut Deevers Archief. De redactie verwijst daartoe naar het bericht Ik gunne oe die koate neet.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde ansichtkaart ook ten zeerste -in nogal bijgesneden vorm- bewonderen op bladzijde 312 in het hoofdstuk Dieverbrug van het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boek zijn of dat papieren boek bij iemand in kunnen zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde ansichtkaart ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 199 van het boek An de Brogge – Geschiedenis van Dieverbrug in woord en beeld van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boek zijn of dat papieren boek bij iemand in kunnen zien.

Posted in An de Deeverbrogge, Ansigtkoate | Leave a comment

Ik gunne oe die koate toch echt neet ! 

De redactie van ut Deevers Archief laat de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief bijzonder graag mooie afbeeldingen van objecten an de Deeverbrogge zien. In dit bericht betreft het een afbeelding van een op 20 september 1918 verstuurde ansichtkaart met de navolgende tekst in de schrijfruimte. Op de afgebeelde ansichtkaart is een van de stoombootjes (de Assen I of de Assen II) van de Drentsche Stoomboot Maatschappij (D.S.M.) veur de löswal bee ut logement van de weduwe van Sjoert Benthem an de Deeverbrogge te zien.

Mejuffrouw S. Bruinenberg, Stationsdwarsstraat N° 1 te Assen
Harskamp, 20 september 1918
Beste vriendin,
Even een kaartje voor je alleen hoor !
Goed overgekomen en een voorspoedige reis gehad naar ’t kamp. Wel bedankt voor ’t kiekje ’t geen F. me gegeven heeft. ‘k Zal jullie gauw eens een van me sturen, maar eerst tractement beuren. Later iets meer.
Vooreerst de Hartelijke Groeten van je vriend,
H. Schoenmaker

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief

Op het internet zijn zo nu en dan erg oude ansichtkaarten met beelden van de Deeverse brogge en de Deeverse sluus te koop. De hier afgebeelde ansichtkaart is een echte, unieke, enige, dus zeldzame, originele, gelopen, ansichtkaart, dus voorzien van een poststempel. Dus origineler en echter kan je een exemplaar van deze ansichtkaart niet kopen. Want bij een ongelopen, dus niet van een poststempel voorzien, exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart, weet je als verzamelaar maar nooit of dat een echt exemplaar is of dat het een nagemaakt exemplaar is.

De hier afgebeelde ansichtkaart is een echt ‘must-have’ exemplaar. De redactie heeft deze ansichtkaart eerlijk en oprecht voor een fors bedrag bij opbod gekocht. De redactie moest daarbij opbieden tegen een verzamelaartje van ansichtkaarten uut de gemiente Deever. Dat verzamelaartje bleek deze ansichtkaart nog niet in zijn verzameling te hebben, gunde de redactie die zeldzame ansichtkaart niet en vond daarom dat de redactie maar moest stoppen met bieden om hem die ansichtkaart voor een laag gierig prijsje te gunnen.
Want ut
peepertie jaankte: Ie gunt mee die koate toch wè ?! Ie gunt mee die koate toch wè ?!
Toen dat niet gebeurde, toen de redactie die ansichtkaart niet met geschwinde spoed en in gestrekte draf en nederig met de pet in de hand aan hem had gegund, toen ontstak ut peepertie in woede, toen raakte hij volledig van de kook, toen raakte hij volledig overstuur, toen wilde hij de redactie nooit meer zien, toen kreeg de redactie een rottrap onder zijn kont, toen mocht de redactie nooit meer bij hem langs komen. Hoe grof en onbeschoft wil je het hebben ?

In ut Deevers Archief zijn in de bibliotheek met afbeeldingen uut de gemiente Deever enige afbeeldingen van ansichtkaarten aanwezig, waarop het stoombootje Assen I of Assen II van de Drentse Stoomboot Maatschappij an de Deeverbrogge is te zien. Deze zijn te vinden in het bericht  De stoomboot bee Sjoert Benthem an de Brogge. Op de drie in dat bericht getoonde ansichtkaarten is de vaarroute van het stoombootje van Assen naar Möppel.

Op de hier afgebeelde ansichtkaart is de vaarroute van het stoombootje van Möppel naar Assen. De zwarte pluim rook uit de schoorsteen van het stoombootje, de vele mensen en de vele goederen op het dek van het stoombootje laten zien dat het stoombootje op het punt staat te vertrekken naar Möppel. Met Veerkade Dieverbrug wordt bedoeld de löswal bee ut losement van de weduwe van Sjoert Benthem an de Deeverbrogge.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde ansichtkaart ook ten zeerste -in nogal bijgesneden vorm- bewonderen op bladzijde 312 in het hoofdstuk Dieverbrug van het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boek zijn of dat papieren boek bij iemand in kunnen zien. De redactie merkt wel op dat in het genoemde Magnum Opus heel veel afbeeldingen van foto’s, ansichtkaarten en zo voort nodeloos zijn bijgesneden. De lezer van dit boek wordt op die manier veel kijkplezier onthouden.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde ansichtkaart ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 199 van het boek An de Brogge – Geschiedenis van Dieverbrug in woord en beeld van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boek zijn of dat papieren boek bij iemand in kunnen zien. 

Afbeelding 1
De hier afgebeelde werkelijk unieke ansichtkaart (een echt topstuk) is toch maar weer een mooi fragmentje uit het verre scheepvaartverleden an de Deeverbrogge. 

Posted in An de Deeverbrogge, Ansigtkoate, Löswal, Topstuk, Verdwenen object | Leave a comment

De kiender van de Witteler skoele in de skoele

De leerlingen van de Witteler skoele zijn aan het einde van het schooljaar 1952-1953 in één van de twee klassen van de Witteler skoele gefotografeerd. De leerlingen Tiede Oosterhof, Liesje Bron, Aaltje Slagter, Jennie Soer, Grietje Wesseling en Jan Gritter staan helaas niet op de hier afgebeelde schoolfoto.
Let vooral op de grote landkaart achter meester Hendrik (Henk) Broer, waarop de spoorlijnen met dikke zwarte lijnen zijn aangegeven.
De redactie van ut Deevers Archief verzoekt de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief aanvullende gegevens van de leerlingen aan te reiken.

Afbeelding 1
De hier afgebeelde schoolfoto is gemaakt door B. Blesma uit Steenwijk. De scan van de hier afgebeelde fot is gemaakt van het exemplaar uit de verzameling van mevrouw Thalé Botje uit Groningen.

Afbeelding 2

Op de hier afgebeelde foto van de leerlingen van de Witteler skoele staan de volgende leerlingen.

01.  Jan Willem Echten
Hij is geboren op 24 augustus 1940 in Dwingel. Hij is overleden op 22 januari 2004 in Zwolle. Hij was getrouwd met Roelie Noorman. Hij woonde in Havelte.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

02.  Arend (Arie) Oosterhof
Hij is geboren op 4 september 1941.
Hij trouwde met Dinie de Vrieze.
Hij woont in Meppel.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

03.  Albertus (Bertus) Noorman
Hij is geboren op 3 april 1943 in Wittelte. Hij is overleden op 26 november 1996.
Hij was getrouwd met Lammie Posthumus.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

04.  Arend van Zomeren
Hij is geboren op 1 mei 1945 in Wittelte. Hij is overleden op 16 oktober 2014 in Enschede.
Hij trouwde met Hannie Annevelink.
Hij woonde in Westerbork.
Zie het overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

05.  Geertinus (Tinus) van Zomeren
Hij is geboren op 25 september 1943.
Hij trouwde met Cobie Weurding.
Hij woont in Westerbork.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

06.  Willem Nijboer
Hij is geboren op 2 augustus 1945 in Oll’ndeever. Hij is overleden op 18 december 1967.
Zijn vriendin was Janke ….. Beiden zijn overleden tijdens een auto-ongeluk bij Tuk. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Willem Nijboer was keeper in het eerste voetbalelftal van V.V. Diever
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hen.

07.  Immigje (Immie) Siemens
Zij is geboren op 15 juli 1944. Zij trouwde met Lammert Klok.
Zij  woonde op de Bovensmilde, laatstelijk in Assen.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van haar.

08.  Roelie Rozeboom
Zij is geboren op 5 februari 1942. Zij woonde/woont in Deever.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van haar.

09.  Willemina (Mina, Wilmie) Oost
Zij is geboren op 14 februari 1941. Zij woont in  Den Haag.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van haar.

10.  Magaretha (Magreet) Oost
Zij is geboren op 16 mei 1943. Zij trouwde met Jantinus Winkel.
Zij woont in Maassluis.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van haar.

11.  Tina Westerveen
Zij is geboren op 22 februari 1946 in Wittelte.
Zij trouwde met Pieter Gunst.
Zij woont in Deever.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van haar.

12.  Lutina Oost
Zij is geboren op 26 april 1945.
Zij trouwde met Albert Zantingh.
Zij woont in Staphorst.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van haar.

13.  Jantje ten Buur
Zij is geboren op 20 april 1943. Zij trouwde met Willem Elting.
Zij woont/woonde in Wittelte.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van haar.

14.  Trijntje Oostra
Zij is geboren op 30 juni 1944. Zij trouwde met Willem Jansen.
Zij woont in Westerbork.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van haar.

15.  Christina (Stiena) Wilhelmina Klok
Zij is geboren op 16 februari 1940. Zij trouwde met Johannes van der Weij.
Zij woont in Deever.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van haar.

16.  Gerda Klok
Zij is geboren op 20 juni 1941. Zij trouwde met Dirk Buiter.
Zij woonde in Tuk, laatstelijk in Steenwijk.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van haar.

17.  Alie Pril
Zij is geboren op 12 juni 1943. Zij trouwde met Rob Pino.
Zij woont in Baarn.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van haar.

18.  Klazina (Klazien) Houwer
Zij is geboren op 5 maart 1945. Zij trouwde met Henk Echten.
Zij woont in Meppel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

19.  Lammichje (Lammie) Echten
Zij is geboren op 10 juni 1945. Zij trouwde met Jan Maat.
Zij woont in Giethoorn.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

20.  Thalé Botje (Juf Botje)
Zij is de schooljuffrouw.
Zij is geboren op 18 januari 1931 in Groningen. Zij is overleden op 31 mei 2021 op 90-jarige leeftijd in Haren.
Zij woonde in Eelde.
Zie het overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van haar.

21.  Geert Soer
Hij is geboren op 30 april 1939. Hij is overleden op ….
Hij was getrouwd met Geesje Vrieling. Hij woonde in  Steenwijk.
Zie het overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

22.  Jannes Siemens
Hij is geboren op 27 augustus 1939. Hij trouwde met Jantje Wolters.
Hij woonde op de Bovensmilde, laatstelijk in Assen.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

23.  Jan Barelds
Hij is geboren op 17 februari 1942. Hij trouwde met Jantje Prins.
Hij woont in Emmeloord.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

24.  Jacob (Japie) Oostra
Hij is geboren op 22 oktober 1939. Hij trouwde met Geesje Boerma.
Hij woont/woonde in Esbeek.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

25.  Roelof Jonker
Hij is geboren op 11 april 1939. Hij trouwde met Dinie Nijstad.
Hij woont/woonde in Eext.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

26.  Aaldert Soer
Hij is geboren op 16 juni 1941. Hij is overleden op …..
Hij trouwde met Roelie Stoker.
Hij woonde aan de Wapserveenseweg in Wittelte.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

27.  Egbert (Eppie) Oostra
Hij is geboren op 30 augustus 1943.
Hij woont/woonde in Möppel.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

28.  Meester Hendrik (Henk) Broer
Hij is geboren op 26 augustus 1914. Hij is overleden op 1 februari 1996 in Deever.
Hij was getrouwd met Geertje Wuite.
Hij woonde in de schoolmeesterswoning in Wittelte en na zijn pensionering in Deever.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

29.  Reinder van Leeuwen
Hij is geboren op 13 juni 1941. Hij trouwde met Dinie Jansen.
Hij woont in Vledder.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

30.  Jacob (Japie) Snoeken (de Snuuke)
Hij is geboren op 4 maart 1944 in Havelte.  Hij overleden op 16 mei 2018 in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zie het overlijdensbericht.
Hij woonde in Wittelte in een boerderij aan de nepbrink, laatstelijk an de Kloosterstroate in Deever.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

31.  Jan Soer
Hij is geboren op 10 december 1943 in Wittelte. Hij is overleden op 19 juni 2021 in Hardenberg.
Hij trouwde met Gertie Inia. Hij was onderwijzer. Hij woonde lang in Arriërveld aan het Ommerkanaal, de laatste jaren in Ommen.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

32.  Jan Klok
Hij is geboren op 3 september 1942 in Wittelte. Hij is overleden op 12 november 1992. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Hij trouwde met Hennie Meulebelt.
Hij woonde in Wittelte bij de Wittelterbrug.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

33.  Wolter Jonkers 
Hij is geboren op 17 februari 1943. Hij trouwde met Ivonne Meijer.
Hij woont/woonde in Voorthuizen.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

De volgende leerlingen hadden ook op de hier afgebeelde schoolfoto moet staan, maar dat was helaas niet het geval.

Tiede Oosterhof
Hij is geboren op 17 april 1939. Hij is overleden op 1 juni 1955. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij woonde aan de Wapserveenseweg in Wittelte.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

Liesje Bron
Zij is geboren op 17 januari 1942. Zij trouwde met Marius Wijer.
Zij woont/woonde in Ochten in de Betuwe.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van haar.

Aaltje Slagter
Zij is geboren op 26 januari 1947. Zij trouwde met Jan Wiechers.
Zij woont/woonde in Leggel.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van haar.

Jennie Soer
Zij is geboren op 21 november 1946. Zij trouwde met Hendrik (Henk) Daleman.
Zij woont aan de Wapserveenseweg in Wittelte.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van haar.

Grietje Wesseling
Zij is geboren op 12 april 1945. Zij trouwde met Jacob Doze.
Zij woont/woonde in Deever.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van haar.

35 . Jan Gritter (Oostra)
Hij is geboren op 20 januari 1947. Hij trouwde met Wytske Landstra.
Hij woont/woonde in Möppel.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

Posted in Alle Wittelers, Onderwies, Witteler skoele | Leave a comment

Hef Klaas Kleine sien eig’n grafmonement esmeet ?

De Deeverse dorpsfiguur en alleskunner Klaas Kleine is geboren op 20 maart 1940 op Koldervene.
Hij is veel te jong gestorven op 24 oktober 2000 in Deever. Zie het hier afgebeelde overlijdensbericht, dat in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 25 oktober 2000 stond.
Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zie de bijgaand afgebeelde kleurenfoto van zijn grafmonument. De redactie van ut Deevers Archief heeft deze foto gemaakt op dinsdag 14 maart 2023.
Heeft alleskunner en smid Klaas Kleine zijn eigen grafmonument gesmeed ? Wellicht kan een van de vier dochters van Klaas Kleine daar duidelijkheid over verschaffen.
De redactie heeft in ut Deevers Archief in een groot aantal berichten aandacht aan hem besteed. De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief klikke voor het selecteren van deze berichten in het rechter compartiment van het scherm in de lijst met onderwerpen op het onderwerp Klaas Kleine.


Posted in Alle Deeversen, Klaas Kleine, Overlijdensbericht | Leave a comment

Foto van de kiender van de Wapser skoele uut 1905

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag olde skoelfoto’s uut de gemiente Deever.
De redactie ontving bijgaande foto van leerlingen (groep I) van de Wapser skoele uut 1905 van Lambert (Bert) Dijkstra, zoon van Arnold Dijkstra, kleinzoon van bakker Lambert Dijkstra uut Wapse, achterkleinzoon van bakker Marinus Dijkstra uut Wapse. De redactie is hem daar bijzonder erkentelijk voor.
De foto is afkomstig uit de verzameling van het echtpaar Lambert Dijkstra en Jantina van Zomeren uut Wapse. Het is Jantina van Zomeren, die gelukkig zelf ook op deze foto staat, die de namen van de leerlingen en de schoolmeester achter op de foto heeft geschreven. .
Voor zover bij de redactie bekend is dit de oudste schoolfoto uut de gemiente Deever, waarvan dank zij Jantina van Zomeren alle namen van de leerlingen bekend zijn.
Uit de gegevens bij de leerlingen mag duidelijk blijken dat de Wapser gemeenschap in 1905 vooral een boerengemeenschap was.
De redactie is nog bezig met enig zoekwerk naar gegevens van de leerlingen op de foto. De redactie kan met name geen gegevens van de kinderen uit de familie Hogeveen vinden. Wie van de trouwe bezoekers kan de redactie helpen met het zoeken naar gegevens ?

De redactie van het Deevers Archief is de heer Sijsbert Jongebloed bijzonder erkentelijk voor zijn reactie op 28 juli 2019. Hij is een kleinzoon van Jan Hermanus Jongebloed, die een broer was van Hielktje Jongebloed en Gezina Jongebloed, die beiden op de foto van de Wapser Skoele staan. De reactie van de heer Sijsbert Jongebloed luidt als volgt.
Vanwege stamboomonderzoek naar mijn ouders en voorouders kwam ik ook terecht bij een schoolfoto uit 1905 van een klas van de school in Wapse. Daarop staan twee zussen van mijn opa. Het zijn nummer 6 Hielktje Jongebloed en nummer 14 Gezina Jongebloed. Daarbij staat nog wat andere informatie, maar ook een vraag. Waar heeft schoenmaker Jongebloed zijn winkel gehad ?
Hierbij mijn reactie.
Het gezin Jongebloed woonde en heeft altijd in Frederiksoord gewoond. Daar had mijn voorouder ook zijn schoenmakerij. Tevens was hij een tijdlang koster van de Hervormde Kerk. Het gezin heeft dus nooit in Wapse gewoond.
Tussen de twee zussen zat een zoon Willem. Als ze in Wapse hadden gewoond, dan had hij ook op die foto gestaan.
De reden waarom toch deze twee zussen in Wapse op school zijn gekomen kan de volgende zijn.
In het jaar 1905 op overleed op 10 april in het gezin een dochtertje Jacoba Johanna van 14 maanden oud. Moeder Janna Gezina Kroes werd kort daarna alweer zwanger van een dochter die op 12 februari 1906 zou worden geboren. Dat zou het laatste kind zijn, het tiende. Waarschijnlijk is het verlies van het dochterje Jacoba Johanna hard aangekomen in het gezin. Om weer een beetje rust in het gezin te brengen zijn waarschijnlijk de twee zussen tijdelijk bij vrienden of kennissen in Wapse ondergebracht en hebben toen daar ook onderwijs gevolgd.
Ik hoop dat ik met mijn reactie de vraag heb opgelost. Verder wens ik jullie veel succes met het Deevers Archief.

abracadabra-540

De kinderen op de eerste (bovenste) rij zijn:

1.  Harm Hogeveen
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan gegevens van hem aanleveren ?  

2.  Hendrik Trompetter
Hij is geboren op 24 maart 1892 in Wapse als zoon van boer Sikke Trompetter en Aaltje Trompetter. Hij is getrouwd op 7 mei 1927 in Deever met Trijntje Dijkstra. Hij was boer. Hij is overleden op 16 december 1985 in Wapse. Trijntje Dijkstra is geboren op 1 juni 1891 in Wapse. Zij is overleden op 17 oktober 1957 in Wapse. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?
Wie weet waar in Wapse de boerderij (het boerderijtje) van boer Sikke Trompetter en Aaltje Trompetter stond ?
Wie weet waar in Wapse de boerderij (het boerderijtje) van boer Hendrik Trompetter en Trijntje Dijkstra stond ?

3.  Willem van Es
Hij is geboren op 30 januari 1892 in Leggel als zoon van boer Abram van Es en Geesje Fledderus. Hij is getrouwd op 26 maart 1920 in Dwingel met Catrina Vlot uut Rune. Hij was boer. Hij is overleden op 1 juni 1948 in Dwingel.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?
Wie weet waar in Wapse de boerderij (het boerderijtje) van boer Abram van Es en Geesje Fledderus stond ?

4 .  Geert Haveman
Hij is geboren op 2 mei 1892 in Wapse als zoon van boer Jan Haveman en Aaltje Moes. Hij is getrouwd op 3 mei 1924 in Deever met Jantje Zantinge. Hij was boer. Hij is overleden op 15 mei 1972 in Wapse. Jantje Zantinge is geboren op 30 januari 1901 in Wittelte.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?
Wie weet waar in Wapse de boerderij (het boerderijtje) van boer Jan Haveman en Aaltje Moes stond ?

Wie weet waar in Wapse de boerderij (het boerderijtje) van boer Geert Haveman en Jantje Zantinge stond ?

5.  Jacob van der Veen
Hij is geboren op 12 april 1894 in Wapse als zoon van boer Hendrik van der Veen en Zwaantje Offerein. Hij is getrouwd op 9 mei 1925 in Deever met Stijna Haveman. Hij was boer. Hij is overleden op 30 augustus 1935 in Wapse. Stijna Haveman is geboren op 16 oktober 1898. Zij is overleden op 5 november 1993. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

Wie weet waar in Wapse de boerderij (het boerderijtje) van boer Hendrik van der Veen en Zwaantje Offerein stond ?
Wie weet waar in Wapse de boerderij (het boerderijtje) van boer Jacob van der Veen en Stijna Haveman stond ?

De kinderen en de meester op de tweede rij (rij onder de bovenste rij) zijn:

6.  Hielktje Jongebloed
Zij is geboren op 16 maart 1892 in Frederiksoord als dochter van schoenmaker Hendrik Jongebloed en Janna Gezina Kroes. Zij is getrouwd op 22 augustus 1914 in Vledder met de assistent-directeur van de zuivelfabriek Wiebe Koning. Zij is overleden op 14 februari 1954 in Zwolle.

Zie ook de hiervoor weergegeven reactie van de heer Sijsbert Jongebloed.
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan andere aanvullende gegevens aanleveren ?

7.  <voornaam>  Hogeveen
Wie weet welk kind Hogeveen op deze foto staat ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

8.  Catharina (Catrien) Maria Aleida Kruizenga
Zij is geboren op 16 december 1895 in Lutjegast (gemeente Grootegast) in de provincie Groningen. Zij is een dochter van onderwijzer Jan Kruizenga en onderwijzeres Henderika Dolfsma. De onderwijzeres Catharina (Catrien) Maria Aleida Kruizenga is getrouwd op 7 augustus 1920 in Hardenberg met boekhouder Hendrik Wolters Plinsinga. Catharina (Catrien) Maria Aleida Kruizenga is overleden op 23 mei 1940 in Hoogezand.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

9.  Jantje Vos
Zij is geboren op 28 oktober 1895 in Oldendeever als dochter van arbeider Gelmer Vos en Willempje Punt, Zij is getrouwd op 17 januari 1920 in Deever met arbeider Sjouke Heskamp uit Vledder.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

10.  Annichje van Es
Zij is geboren op 24 maart 1896 in Leggel als dochter van boer Abram van Es en Geesje Fledderus. Zij is getrouwd op 29 april 1921 in Dwingel met boer Frens Luning uut Rune. Zij is overleden op 7 juni 1982 in Rune.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

11.  Antje Albers
Zij is geboren op 31 juli 1892 in Wapserveen als dochter van arbeider Albert Albers en Roelofje Winter. Zij is getrouwd op 16 oktober 1915 in Oavelte met timmerman Jan Vos.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

12.  Jan Kruizenga
De brildragende meester Jan Kruizenga is geboren op 5 april 1869 in Ulrum als zoon van bakkersknecht Roelf Kruizenga en Catharina Maria de Boer. Hij is getrouwd op 26 juli 1895 in Grootegast met Henderika Dolsma. Hij is overleden op … in … Hij is in 1904 tot hoofd der school in Wapse benoemd. Daarvoor was hij onderwijzer in Ruinen.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

De kinderen op de derde rij (rij onder de tweede rij) zijn:

13.  Jantje van Zomeren
Zij is geboren op 18 april 1895 in Wapse als dochter van landbouwer Hendrik van Zomeren en Geesje Haveman. Zij is getrouwd op 2 november 1918 in Deever met landbouwer Lambert Vos. Zij is overleden op 5 januari 1940 in Assen. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

Wie weet waar in Wapse de boerderij van boer Hendrik van Zomeren en Geesje Haveman stond ?
Wie weet waar de boerderij van Lambert Vos en Jantje van Zomeren stond ?
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

14.  Gezina Jongebloed
Zij is geboren op 8 mei 1897 in Frederiksoord als dochter van schoenmaker Hendrik Jongebloed en Janna Gezina Kroes.
Zij is getrouwd op 9 mei 1923 in Vledder met kellner Karel Ludovicus Nuijten. Zij scheiddden op 26 februari 1936 in Utrecht.
Later is ze hertrouwd met Frits W. Elbringh.
Zij is op 7 juni 1973 overleden, waarschijnlijk in Amsterdam.

Zie ook de hiervoor weergegeven reactie van de heer Sijsbert Jongebloed.
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

15.  <voornaam> Hogeveen
Wie weet welk kind Hogeveen op deze foto staat ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

16.  Aaltje Punt
Zij is geboren op 28 juni 1893 in Oldendeever als dochter van Hilbert Punt en Grietje Schoemaker. Zij is getrouwd op 26 april 1919 in Deever met dienstknecht Arend Pit. Zij is overleden op 16 augustus 1965 in Deever. Arend Pit is geboren op 25 maart 1891. Hij is overleden op 7 november 1976. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

17.  Janna van Zomeren
Zij is geboren op 21 mei 1892 op Wapservene als dochter van boer Hendrik van Zomeren en Geesje Haveman. Zij  trouwde op 10 april 1914 met boer Koene Dol uit Oldemarkt.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

18.  Antje Mathuizen
Zij is geboren op 26 maart 1893 in Wapse als dochter van smid Hielke Madhuizen en Geertje Piest. Zij is getrouwd op 27 april 1912 in Deever met dienstknecht Reinder Postema. Zij is overleden op 6 oktober 1974 in Deever.

Wie weet waar de smederij van Hielke Madhuizen stond ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

19.   Roelofje (Roelina) Klaster
Zij is geboren op 23 oktober 1891 in Wapse als dochter van arbeider Roelof Klaster en Wllempje Punt. Zij is getrouwd op 22 juni 1912 in Deever met timmermansknecht Jan Winters. Zij is overleden op 12 maart 1947 in Wapse.

Wie weet waar arbeider Roelof Klaster in Wapse woonde  ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

20.  Grietje Haveman
Zij is geboren op 18 oktober 1894 in Wapse als dochter van boer Gerard Haveman en Aaltje Krol. Zij trouwde op  1 mei 1920 mrt boer Hendrik van Engen uit Havelte.

Wie weet waar de boerderij van Gerard Haveman en Aaltje Krol stond ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

21.  Grietje Booij
Zij is geboren op 27 januari 1895 in Wapse als dochter van boer Roelof Booij en Janna Smit. Zij is getrouwd op 3 augustus 1918 in Rune met boer Albert Waninge.

Wie weet waar de boerderij van Roelof Booij en Janna Smit stond ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

22.  Jan Haveman
Hij is geboren op 12 oktober 1894 in Wapse als zoon van boer Jan Klazen Haveman en Aaltje Moes.

Wie weet waar de boerderij van Jan Klazen Haveman en Aaltje Moes ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

De kinderen op de vierde rij (rij onder de derde rij) zijn:

23.  Roelofje Punt
Zij is geboren op 25 augustus 1898 in Wapse als dochter van arbeider Hilbert Punt en Grietje Schoemaker. Zij is op 27 april 1922 in Dwingel getrouwd met arbeider Jan Bernier Hovingh van de Smilde. Zij is overleden op 26 december 1959. Beiden zijn begraven op de kaarkhof van Dwingel.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

24.  Jantina van Zomeren
Zij is geboren op 22 december 1896 in Wapse als dochter van boer Hendrik van Zomeren en Geesje Haveman. Zij is getrouwd op 2 juni 1923 in Deever met bakker Lambert Dijkstra uit Wapse. Zij is overleden op 6 mei 1997. Lambert Dijkstra is geboren op 28 augustus 1898 in Wapse. Hij is overleden op 10 december 1975. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

Wie weet waar de boerderij van Hendrik van Zomeren en Geesje Haveman stond ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

25.  Klaasje van Zomeren
Zij is op 21 mei 1897 geboren in Wapse als dochter van boer Hendrik van Zomeren en Geesje Haveman. Zij is getrouwd op 29 november 1919 in Deever met boer Harm Boverhof uit Steenwijkerwold. Zij is overleden op 8 juli 1979 in Steenwijkerwold. Harm Boverhof is geboren op 10 december 1898. Hij is overleden op 17 mei 1985. Beiden zijn begraven op de kaarkhof van Stienwiek.

Wie weet waar de boerderij van Hendrik van Zomeren en Geesje Haveman stond ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

26.  Jantje Barelds
Zij is geboren op 15 oktober 1896 in Wapse. Zij is overleden op 26 mei 1944 in Wapse. Zij is een dochter van boer Harm Barelds en Alida van Zomeren.  Zij trouwde op 15 maart 1924 in Deever met Jannes Oostra. Hij is geboren op 24 oktober 1896 in Havelte. Hij is overleden op 16 mei 1980 in Wapse. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

Wie weet waar de boerderij van Harm Barelds en Alida van Zomeren stond ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

27.  Janna Barelds
Zij is geboren op 17 november 1893 in Wapse. Zij is overleden op 9 februari 1929. Zij is een dochter van boer Harm Barelds en Alida van Zomeren. Zij trouwde op 27 april 1918 met boer Jan Schreuder. Jan Schreuder is geboren op 5 januari 1879 in Vledder. Hij is overleden op 13 maart 1955. Beiden zijn begraven op de kaarkhof van Wapservene.

Wie weet waar de boerderij van Harm Barelds en Alida van Zomeren stond ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

28.   Hilligje van Es
Zij is geboren op 15 augustus 1898 an de Beilervoart als dochter van boer Abram van Es en Geesje Fledderus. Zij is een tweelingzuster van Albertje van Es. Zij is getrouwd op 26 maart 1920 in Dwingel met notarisklerk Lambertus Schoemaker uut Deever (zoon van brievengaarder Jan Schoemaker en Jantien Trompetter). Zij is de moeder van Geesje Schoemaker, de vrouw die in de Tweede Wereldoorlog moedig koerierswerk deed voor ut Deeverse verzet. Zij is overleden op 18 februari 1978 in Deever. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

Wie weet welke boerderij Abram van Es en Geesje Fledderus in Wapse bewoonden ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

29.  Albertje van Es
Zij is geboren op 15 augustus 1898 an de Beilervoart als dochter van boer Abram van Es en Geesje Fledderus. Zij is een tweelingzuster van Hilligje van Es. Zij is getrouwd op 29 april 1921 in Dwingel met boer Egbert Mulder, zoon van Jan Mulder en Klaasje van Noord.

Wie weet welke boerderij Abram van Es en Geesje Fledderus in Wapse bewoonden ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

30.   Jan van Es
Hij is geboren op 17 december 1893 in Leggel als zoon van boer Abram van Es en Geesje Fledderus. Hij is getrouwd op 29 april 1921 in Dwingel met Annigje Snijder uut Sudwolde.

Wie weet welke boerderij Abram van Es en Geesje Fledderus in Wapse bewoonden ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

31.  Egbert Brugging
Hij is geboren op 11 maart 1893 in Wapse als zoon van arbeider Marinus Brugging en Annigje Bos. Hij is op 2 mei 1924 in Oavelte getrouwd met Jentje Vrielink uut Oavelte. Hij was boer. Hij is overleden op 23 april 1951 in Wapse.

Wie weet welke woning Marinus Brugging en Annigje Bos in Wapse bewoonden ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

32.  Willem Punt
Hij is geboren op 16 december 1896 an de Beilervoart als zoon van arbeider Hendrik Punt en Aaltien Punt. Hij trouwde op 17 januari 1920 in Diever met Arendina Warnders.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

De kinderen op de vijfde rij (rij onder de vierde rij) zijn: 

33.  Jantje van der Veen
Zij is geboren op 20 juni 1898 in Wapse als dochter van arbeider Andries van der Veen en Evertien Warries.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

34.  Grietje Haveman
Zij is geboren op 18 maart 1897 in Wapse als dochter van boer Jan Klazen Haveman en Aaltje Moes. Zij is getrouwd op 1 mei 1926 in Deever met boer Albertus Zantinge uit Wittelte. Zij is overleden op 20 januari 1981 in Wittelte. Albertus Zantinge is geboren op 4 oktober 1902. Hij is overleden op 11 februari 1981. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

Wie weet waar in Wapse de boerderij van Jan Klazen Haveman en Aaltje Moes stond ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

35.  Anna Brugging
Zij is geboren op 9 juni 1890 in Wapse. Zij is een dochter van Marinus Brugging en Annigje Bos. Zij trouwde op 30 april 1920 met Jan Mulder uit Havelte. Zij is overleden op 6 juli 1980 op Wapservene. Beiden zijn begraven op de kaarkhof op Wapservene.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

36.   Klaas Barelds
Hij is geboren op 16 december 1898 in Wapse als zoon van boer Harm Barelds en Janna van Zomeren. Hij is getrouwd op 28 april 1923 in Deever met Janna Bakker. Hij is overleden in 1982. Janna Bakker is geboren op 31 december 1896. Zij is overleden op 2 februari 1974. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

Wie weet waar in Wapse de boerderij van Harm Barelds en Janna van Zomeren stond ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

37.  Jan Haveman
Hij is geboren op 11 mei 1899 in Wapse als zoon van boer Gerard Haveman en Aaltje Krol.

Wie weet waar in Wapse de boerderij van Gerard Haveman en Aaltje Krol stond ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

38.  Harm Booij
Hij is geboren op 2 december 1896 in Wapse. Hij is overleden op 17 april 1974 in Wapse. Hij is getrouwd op 28 november 1925 in Deever met Aaltje Kleene. Aaltje Kleene is geboren op 22 november 1906 in Wapse. Zij is overleden op 29 augustus 1986.  Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

Wie weet waar in Wapse de boerderij van Harm Booij en Aaltje Kleene stond ?
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

39.  Machiel Jan Haveman
Hij is geboren op 14 december 1893 in Wapse. Hij is een zoon van molenaar Roelof Haveman en Jantje de Ruiter. Hij is overleden op 2 juli 1952 in Wapse. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

40.  Arent van Zomeren
Hij is geboren op 29 april 1892 in Wapse als zoon van boer Hendrik van Zomeren en Geesje Haveman. Hij is gehuwd op 15 mei 1920 in Deever met Roelofje Jonkers uut Dwingel. Hij is overleden op 24 juli 1966. Roelofje Jonkers is geboren op 8 februari 1892. Zij is overleden op 4 april 1982. Beiden zijn begraven op de kaarkhof van Kallenkote.

De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.
Wie kan aanvullende gegevens aanleveren ?

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De geschreven gegevens op de afbeelding kloppen niet helemaal. De namen van alle kinderen op de vierde rij zijn wel bekend. De redactie heeft de juiste namen in de lijst vermeld.

Posted in Onderwies, Wapse, Wapser skoele | Leave a comment

Ik verwaagte nog hoog besuuk

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief zo nu en dan een door hem belangwekkend geacht bericht. De redactie wil zo een bericht natuurlijk niet onthouden aan de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief. In het maandblad Oeze Volk, jaargang 15, nummer 3, maart 1971 staat op de bladzijden 37, 38 en 39 het in het Deevers geschreven artikel ‘Hoog bezeuk’ van wijlen Arend Mulder. Zie de bijgaande afbeelding.
De in Deever geboren, echter bij leven in Westervelde in de gemeente Norg wonende boer Arend Mulder is ook de schrijver van het boekje met de titel ‘De historie en prehistorie van Diever in woord en beeld’.

Hoog besuuk
Deur de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (afdeling Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde) in Amsterdam wordt ieder jaor hier en daor deur ’t hele laand meujte ‘edaene um het zuuvere streekdialect van verschillende plaotsen nao te gaon en vaast te leggen. Niet allent deur het verzenden van vraogenliesten an verschillende mitwaarkers, mor ook deur vraoggesprekken mit olde inwoners van partie dörpen op de bandrecorder op te nemen. Mit dat dool bezöchte dit zommer een mevrouw Drost uut Amsterdam olde Haarm Mulder (beter in ’t dörp bekend onder de naeme Haarm Bakker), een kleine boer van 85 jaor, die heel wat over ’t dörp wet te vertellen en dat ook graag döt.
Deurdat mevrouw Drost toevallig in ’t dörp logeerde, kwaamp ze op ’n goeie dag in de Peperstraote mit Haarm an de proot en toe vreug ze hum, of ze ies weer mug komen um een vraoggesprek mit hum op de bandrecorder op te nemen, want jammer genog har ze ’t ding now niet bij heur. Now, daor har Haarm niks op tegen en zo overlegden ze dan dat ze mit ’n veertien daogen, dat worde woensdag 8 augustus um twie uur weer zul komen.
‘Mag ik dan even uw adres, dan krijgt u altijd even een bericht van mij. D’r zou iets tussen kunnen komen, waardoor het tot een andere datum moet worden uitgesteld, zit u ?’ Miteen zöchte ze in heur tassien naor ’t notitieboekien en een potlood.
‘Geliek he’j mevrouw’, zee Haarm. ‘Schrief mor op. H. Mulder, Hoofdstraat, dan kom’t wel over.’
‘Goed, ’t is genoteerd. Dus dan tot 8 augustus meneer Mulder ??
‘Of”espreuken’, zee Haarm, tikte nog ee’m an de pette en strompelde weer op huus an.
Precies op ofgespreuken uur en dag stopte er een mooie auto veur de woning van Haarm Bakker. Een mevrouw stapte d’r uut mit ’n soort koffertien in de haand. Ze klöpte op de veurdeure, mor d’r kwaamp gien volk. Toen leup ze um de hook van ’t huus waor de baanderdeure lös stund, een teken dat er wel volk in huus was. Ze was niet zo driest um miteen de dele op te stappen en reup in de deure: ‘Is hier volk ??’ Ze heurde niks, mor kort daorop kwaamp Jaap (een ee’m jongere breur van Haarm) mit ’n maande vol eerappels veur de kneej’n andraeg’n.
‘Goedenmiddag meneer, ben ik hier bij de heer Mulder ?’
‘Ja, wie bedool ie mevrouw, mi’j of mien breur Haarm ?’
‘Nee, u bent het niet, dat zie ik zo wel, maar wacht eens.’ Ze frommelde wat in heur tassien, heul er een bookien uut, las en zee: ‘Ja, het is H. Mulder.’
‘Ja, dan zu’j Haarm wel bedool’n, mor dan tref ie ’t neet, want die is niet in huus.’
‘Niet thuis ? En we hadden afgesproken voor vandaag en bovendien heb ik hem nog een brief geschreven.’
‘Lig mij niks van bij dat Haarm een breef ‘ekregen hef van de post.’, schudkopte Jaap.
‘Ja, dat begrijp ik dan niet. Ik kom er heel uit Amsterdam voor over en…..’
‘O, now, da’s niet zo aarg,’ völ Jaap heur in de rede, ‘Haarm is hier vlakbij in de scheerwinkel, ik zal hum ee’m ophael’n. Mevrouw mag wel zolange ee’m in de keuken gaon zitten.’
‘Als ’t niet lang duurt, dan blijf ik hier buiten wel op hem wachten.’
‘Zoas mevrouw wil,’ zee Jaap en slofte de straote op naor de scheerwinkel. Ee’m laeter kwaamp hij mit Haarm weer.
Ze herkende hum direct en gaaf Haarm de haand. ‘Had u mij niet verwacht ? U hebt mijn brief toch wel gekregen?’
‘Neem mij niet kwaolijk mevrouw, mor ik was de ofspraok helemaol vergeten. Mor ’n breef zeg ie ? Nee, ik hebbe gien breef ‘ekregen, da’k wee.’
‘Nu daar begrijp ik niks van.’
‘Now ja, dat döt niks mevrouw. Ie treft het da’k nog al vlakbij huus was, dat, de veurstelling kan wat mij betreft wel deurgaon. Loop mor mit hen binnen.’ Zo volgde ze Haarm over de deele, deur’t bijkeukentien naor de kaemer.
‘Ik begrijp er niks van,’ zee mevrouw Drost, mit dat ze op de stool gunk zitten, die Haarm heur toescheuf , ‘het adres was toch wel juist ? H. Mulder, Hoofdstraat ?’
‘Joawel mevrouw,’ lachte Haarm, ‘dat is wel good, mor now begriep ik ’t wel. Kiek ies, d’r woont hier nog ’n H. Mulder in de Heufdstraote, mor die het Hendrik en ik heete Haarm en daor vergist de post hum nog wel ies mit. A’k mien naeme now mor voluut ‘ezegd har en ie haren Haarm Mulder op ’t kevot ‘ezet dan was ’t good ‘ekoom’n. Now denk ik dat Moessien de breef hef.’
‘Moessien,’ vreug mevrouw, ‘wie is dat ?’
‘Now ja, zo neumt ze hum daegelijks en ik heete in de volksmond ook gien Haarm Mulder, mor Haarm Bakker. Ja, die bijnaemen hier mevrouw, daor moe’j mit bekend wezen. D’r woont hier wel ’n stok of wat families Mulder, mor d’r is er mor ene die ze waarkelijk Mulder neumt, de rest hebt allemaole bijnaemen as Kuuper, Poep en gao mor deur.’ Mevrouw vundt ’t aorig interessant. Ondertussen har ze de bandrecorder al startklaor ‘emeuken en volgde er een niet minder interessant gesprek tussen heur beide ondertied dat de bandrecorder zachies snorde.
Mevrouw was nog niet mit de auto ’t dorp uut, of Haarm strompelde al naor Moessien, die in zien beste kleren en mit de witte boord umme in de kaemer zat te kraante lezen. Haarm klöpte an, wat hij aans nooit dee.
‘Binnen !’ reup Moessien. ‘Middag Hendrik,’ groette Haarm.
‘Dag Haarm. Gao zitten,’ neugde Hendrik niet al te staark. ‘Ee’m,’ zee Haarm. ’t Jonge wat zit ie jö in groot ponticaal en dat op worteldag of kree’j nog volk ?’
‘Ja,’ zee Moessien, ‘ik verwaachte nog hoog bezeuk.’
‘Hoog bezeuk zeg ie ? Borgemeister admit, of de Keuninginne ?’ lachte Haarm.
‘Nee, een mevrouw van de Keuninglijke Academie van Wetenschappen uut Amsterdam.’
‘O die,’ zee Haarm, ‘now ik zul zeggen, dan ku’j ’t aander pakkien wel weer antrekken, waant die is net bij mij ‘ewest.’
‘Bij oe ?’ steuf Moessien op, ‘en ik heb een breef ‘ekreeg’n dat ze ……’
‘Ja,’ suste Haarm, ‘dat begriep ik wel, mor dat zit zo.’ En toen dee Haarm hum precies uut de doken, hoe dat misverstaand ‘ekoom’n was.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In 2016 is na ruim zestig jaren helaas een einde gekomen aan het mooie Drentschtalige tijdschrift Oeze Volk. Het Drentschtalige tijdschrift Zinnig is met ingang van 1 januari 2017 de opvolger van Oeze Volk.
Het Huus van de Toal is de uitgever van het tijdschrift Zinnig. De redactie heeft toestemming van de redactie van het tijdschrift Zinnig het in Oeze Volk verschenen artikel van wijlen Arend Mulder in ut Deevers Archief op te nemen. De redactie is de redactie van Zinnig bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.
De redactie heeft het artikel van wijlen Arend Mulder in zijn geheel en zonder een woord te veranderen overgenomen. Dat betekent niet dat de redactie het in zijn geheel eens met de wijze waarop Arend Mulder in het Deeverse dialect schreef. Anders gezegd de redactie is het voor een groot deel niet eens met deze wijze van Deevers schrijven.
Zo is de redactie het met de Deeverse dialectoloog wijlen Anne Mulder uut de Aachterstroate eens om woorden, zoals bijvoorbeeld ‘vraag’ en ‘daar’ niet te schrijven als ‘vraoge’ en ‘daor’, maar als ‘vroage’ en ‘doar’.
De redactie nodigt de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief uit zijn of haar kennis van het Deeverse dialect te tonen met het in het Nederlands vertalen van enige oude woorden uit het artikel: partie, kevot, moessie, admit. Wie het weet, die mag/moet het natuurlijk melden aan de redactie.
De redactie verneemt graag van zijn bezoekers of zij het op prijs stellen een Nederlands vertaling van het artikel van Arend Mulder in dit bericht opgenomen te hebben.
Het pand waarin drogisterij ‘de Gaper’ van Hendrik Mulder was gevestigd, stiet nog steeds an de Heufdstroate noast café Brinkzicht. Hendrik Mulder werd in de volksmond Henduk Moessie of Moessie Peep genoemd. Jan Mulder, de vader van Arend Mulder, werd in de volksmond Jan Boatie genoemd, omdat hij een baardje had. De redactie weet niet of Arend Mulder ook een bijnaam had. Harm (Haarm) en Jaap Mulder woonden in un boerderegie an de Heufdstroate in Deever tegenover de smederij van de gebroeders Kloeze. De gebroeders Mulder werden in de volksmond Gaarke Bakker’s Jongen genoemd.

Posted in Deevers, Dorpsfiguur | Leave a comment

Greinspoaltie 72 stiet an de weg deur de Olde Willem

De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto van greinspoaltie 72 (greinspoaltie LXXII) (zie afbeelding 1) gemaakt op 21 november 2014. Op die datum stond greinspoaltie 72 (greinspoaltie LXXII) nog op zijn plek.
In google.nl/maps is een afbeelding te vinden van greinspoaltie 72 (greinspoaltie LXXII) (zie afbeelding 2), die gemaakt is in juni 2016. Op deze afbeelding 2 loopt de grens evenwijdig aan de sloot, die aan de linkerkant van afbeelding 2 is te zien, in de richting van de in 2016 nog bestaande Tilgröppe, die in de achtergrond langs de bosrand loopt. 
Greinspoaltie 72 (greinspoaltie LXXII)
op de grens van de provincie Drente en de provincie Friesland en daarmee op de grens van de gemiente Deever stön op die doatum in de baarm van de weg deur de Olde Willem an de kaante van de Tilgröppe.
Dus op de foto ligt het zichtbare deel van de Olde Willemsweg in de provincie Fryslân.
Ook deze roestgevoelige gietijzeren greinspoal bevond zich op de datum dat de foto is gemaakt in een uitstekende staat van onderhoud. De greinspoal is helaas wel bereikbaar met een auto met een aanhangertje, waarop de grenspaal kan worden getild.
Op de greinspoal moet het wapen van de provincie Fryslân an de Freese kaante van de greinse zijn te zien en moet het wapen van de provincie Drente an de Drentse kaante van de greinse zijn te zien. Dat is bij greinspoaltie 72 (greinspoaltie LXII) wel het geval.
De redactie zou bijzonder graag zien dat nadat de laatste menselijke bewoners uit dit aanstaande natuurcultureluurlandschap deur de Stoat bint wegeknoojd, dan deze asfaltweg wordt opgebroken en wordt veranderd in een soort van saandweg. De Hoge Dametjes en Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Asfalt Gelijk Van De Gemiente Deever hebben in het verleden te veel saandweeg’n opgeofferd aan het niet-duurzame snelle autoverkeer.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Aarfgood, de Olde Willem, Greinse, Greinspoal | Leave a comment

Ik steule bee disse aksie un sölver’n theelepeltie

De redactie van ut Deevers Archief publiceerde in 2002, in nummer 02/1 van Opraekelen, het papieren blad van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, het volgende artikel ‘Maurice Domingo was één van de parachutisten’ voor de Deeversen met belangstelling voor het verleden van de gemiente Deever.
In de nacht van 7 op 8 april 1945 om elf uur ’s avonds werd de eenheid waar Maurice Domingo deel van uitmaakte boven Drente gedropt. Ze moesten landen bij Appelscha, maar kwamen neer in de bossen bij het gesticht Armenwerkhuis, in de buurt van de Ossekoele an de Grönnegerweg bee Deever.
De geharde Franse parachutist is zich wel bewust geweest van de bijdrage van Geesje (die zichzelf Gees noemde) Schoemaker, de dochter van postkantoorhouder Lambert Schoemaker, aan de acties van de Franse parachutisten in en bee Deever.
Geesje van der Werf-Schoemaker is zondag 11 augustus 2013 op 92-jarige leeftijd in haar woonplaats Den Helder overleden. See is op donderdag 15 augustus 2013 vanuut de kaarke an de brink begreu’m op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Geesje Schoemaker was in de Tweede Wereldoorlog vooral actief als koerierster van het verzet.

Maurice Domingo was één van de parachutisten
In maart 1999 kwam op het postkantoor van Deever een pakje aan met als adres: Madame La Postière de Diever. Postière en 1945. Hollande. Het pakje bleek bestemd te zijn voor de in Den Helder wonende mevrouw Geesje van der Werf-Schoemaker, dochter van Lambert Schoemaker, die in de Tweede Wereldoorlog de postkantoorhouder van Deever was. Zij zat toen in het verzet in Diever. Het pakje bevatte een document, waarin Maurice Domingo herinneringen ophaalt aan de Tweede Wereldoorlog. Bij de geallieerde operatie ‘Amherst’ zat hij in de eenheid onder leiding van luitenant Edgard Thomé die bij Deever landde. Onderstaand artikel is een samenvatting van het door mevrouw Karin Broekema uit het Frans vertaalde document ‘Iedere ontvluchte van Frankrijk heeft zijn verhaal’.

Maurice Domingo werd geboren op 19 mei 1921 in Narbonne in Frankrijk. Hij was een zoon van Spaanse ouders, maar had de Franse nationaliteit. Hij vervulde zijn dienstplicht in het Franse leger. Maurice was pas vijftien jaar oud, als hij in 1936 ten tijde van de Spaanse burgeroorlog meehielp met het vervoer van voedsel en wapens naar de strijders tegen de fascist Franco. Een keer werd een vrachtwagen aangevallen door aanhangers van Franco. Hij en de chauffeur werden gedwongen om de geladen vrachtwagen achter te laten. In 1942 sloot hij zich in Narbonne aan bij de eerste vormen van verzet. Hij bracht dienstweigeraars van Narbonne via Perpignan naar de Spaanse grens, vanwaar ze verder trokken naar Engeland om te gaan vechten tegen de Duitsers. Op één van die tochten werd hij in 1943 gearresteerd. Maurice zat vier en een halve maande gevangen in Barcelona in Spanje. Ook werd hij door de Gestapo in Narbonne gearresteerd en in een treinwagon op transport gezet naar Duitsland, maar hij wist onderweg te ontsnappen.

De Engelse consul vroeg hem naar Engeland te komen om vandaar naar Afrika te vertrekken. Maurice vertrok via Spanje naar Engeland en nam dienst in het derde regiment van de Special Air Service (S.A.S.). In Engeland maakte hij zijn eerste oefensprong als parachutist uit een heteluchtballon. Op 1 januari 1944 liet Maurice Domingo in Londen op verzoek van een legeraalmoezenier zijn eerste testament opmaken. Het luidde: “Ik schenk mijn leven aan Frankrijk.”

In 1944 werd Maurice voor het eerst gedropt. Dat gebeurde boven Bretagne in Frankrijk. Hij kwam alleen neer in het dorpje Andivisiau. Hij voegde zich daar bij de verzetstrijders. Hij gaf deze raad en leerde hen hoe met Engelse wapens om te gaan. Maurice heeft daar ook een brug en een spoorweg opgeblazen. Toen de geallieerden in Bretagne arriveerden voegde hij zich weer bij het derde regiment van de SAS.

De volgende opdracht waaraan Maurice deelnam, was een dropping, zijn tweede, boven de Franse Jura. De parachutisten moesten eerst verzetstrijders in het fort Homon bevrijden. Vervolgens moesten zij het leger van generaal de Lattre helpen. Dit leger was in de Provence aan land gekomen. De officieren van generaal de Lattre hadden behoefte aan informatie over de plaats waar de zware pantservoertuigen van de vijand zich bevonden. De parachutisten staken enkele nachten achter elkaar de linies over om uit te zoeken waar deze wapens waren. Dat gebeurde tussen bombardementen door die om de drie minuten een paar minuten stopten. In Clerval in de Jura hebben de parachutisten een lange nacht zwaar gevochten met de Duitsers. Maurice Domingo was gedurende dat hele verschrikkelijke en bloedige gevecht aanwezig. Er vielen doden en gewonden en alles stond in brand, maar de parachutisten kwamen als overwinnaars uit de strijd. Zij hadden de route vrijgemaakt voor het leger van generaal de Lattre, dat in de ochtend arriveerde.

In de nacht van zeven op acht april 1945 om elf uur ’s avonds werd de eenheid waar Maurice deel van uitmaakte boven Drenthe gedropt. Ze moesten landen bij Appelscha, maar kwamen neer in de bossen bij Diever. Volgens Maurice hebben ze in Diever en omgeving vier opdrachten uitgevoerd, namelijk de burgemeester van Diever kidnappen, de belangrijkste route blokkeren, een vliegveld aanvallen en een uitkijktoren bezetten en in het kanaal schuiten aanvallen, die het front van explosieven voorzagen.
Het eerste wat de luchtcommando’s in Diever deden was de burgemeester gevangen nemen. Maurice schrijft hierover: “De burgemeester van Diever werd door mij gevangen genomen. Hij was net een kop koffie aan het drinken. Ik heb bij deze actie een zilveren theelepel gestolen. Deze lepel heb ik nog steeds in mijn bezit. Wij hebben de burgemeester aan de autoriteiten overgebracht.”

Maurice Domingo moest schuiten van de Duitsers in de Drentsche Hoofdvaart saboteren. Dat gebeurde bij slecht weer. Maurice schrijft: “We hebben de hele nacht in de regen gewacht op die rotschuiten !” Die schuiten zaten vol met explosieven. Door een explosie op een van de schuiten raakte Maurice gewond. Hij werd naar de eerste divisie van het Canadese leger gebracht. Hij verbleef daarna enige tijd in Schotland om te herstellen.

Terugdenkend aan zijn dropping in Drenthe schrijft Maurice: “Het slagen van onze opdracht in Drenthe is te danken aan de postbeambte van Diever, die ons naar verschillende locaties in Diever heeft gebracht.”

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De Franse Union Nationale de Parachutistes besteedde op 6 juni 2006 in haar blad aandacht aan Maurice Domingo:
Parachuté dans la nuit du 7/4/45 dans la région de Diever (Frisseland) a participé à toutes les attaques de la section et a notamment contribué par son sang froid à l’immobilisation puis à l’attaque et à la destruction d’un remorqueur chargé d’explosifs. Pour cette action la croix de guerre commémorative avec boucle “Krijg te land 1940-1945” lui sera décernée par la Reine Juliana le 2 janvier 1951. Maurice Domingo rejoindra la France le 23 avril 1945 et sera démobilisé le 10 septembre de la même année. Il est nommé sergent chef de réserve le 1° janvier 1946.

Met de postbeambte wordt Geesje Schoemaker bedoeld.
Mau
rice Domingo werd op 2 januari 1951 door koningin Juliana onderscheiden met het Oorlogsherinneringskruis met de gesp Krijg te land 1940-1945.

Posted in Aar'mhuus, Café Balsma, Fraanse parachutist, Geese Schoemaker, N.S.B.'er, Pier Obe Posthumus, Tweede Wereldoorlog, Verzet | Leave a comment

Roggemiet’n op de Heezenesch bee Deever

Tot in de zestiger jaren van de vorige eeuw zetten de boeren op de Heezenesch bee Deever de gemaaide rogge an de miete, liefst van zoveel mogelijk boeren dicht bij elkaar, waarna een loonbedrijf de rogge döste mit de döskaaste. De redactie van ut Deevers Archief is voortdurend op zoek naar foto’s van ut döss’n mit de döskaaste in de gemiente Deever. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief wil een scan van dergelijke oude foto’s ter beschikking stellen ?
De Grönnegerweg bee Deever was toen tot aan het gesticht Armenwerkhuis (ut Aar’mhuus) gelukkig nog een zandweg. Naast de zandweg lag gescheiden door betonnen paaltjes het schelpenpad voor de fietsers en de wandelaars. Was dat nog maar zo !
Het voorstel aan de Hoge Dametjes En Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever is de bestaande verharding te verwijderen en de situatie, zoals te zien op de hier afgebeelde ansichtkaart, met geschwinde spoed en in gestrekte draf duurzaam te herstellen. De Hoge Dametjes En Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Gelijk In Het Gemeente Aan De Brink Van Deever waren onder het bewind van de Hoogste Heer Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd Ome Kees werd genoemd, mensen die hem niet mochten noemden hem Slimme Kees) niet zo zuinig op hun zandwegen.
Op de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is aan de linker kant de toegang tot de Belt (de vuilnisbelt) (lekker fikkie stook’n op de Belt, om dan vanwege de rook in de richting van haar huis weggejaagd te worden door Giene Bijker, die daarom de bijnaam Giene de Belthekse had) min of meer te zien.
De hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is tussen 1962 en 1964 verkocht door Roelof (Roef) van Goor’s Kantoorboekhandel an de Kruusstroate in Deever. Een echt topstuk. Echt een topstuk. Een topstuk. Ech wė.

Posted in Ansigtkoate, Boer'nlee'm, Grönnegerweg, Heezeresch, Miet'n, Saandweg, Topstuk | Leave a comment

Vreewilligers onderholt ut Onderduikershol

De leerlingen van groep 7 van die paar nog overgebleven basisscholen binnen de grenzen van de gemiente Deever legden in 2013 (net zoals in andere jaren) een krans bij het Onderduikershol op Berkenheuvel.
Vanwege deze aanstaande kranslegging en vanwege het begin van het nieuwe toeristenseizoen hebben enige Deeverse dorpskrachten de uit palen en planken bestaande afrastering langs het toegangspad naar het Onderduikershol en bij het Onderduikershol op 10 april 2013 helemaal vernieuwd.
Da’s mooi waark.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op 11 april 2013.
Het toegangshekje dat moet voorkomen dat -niet meer in het gebied aanwezige- runderen het pad kunnen betreden, was op die dag nog niet aanwezig, maar is inmiddels wellicht wel geplaatst.

Posted in Dorpskracht, Landgoed Berkenheuvel, Onderduikershol, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

De weg hen Deever an de Deeverbrogge in 1906

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief (papperrassjus scannen en vervolgens die papperrassjus bij het oude papier doen), bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders uut de gemiente Deever, en zo voort, en zo voort, en zo voort, zo nu en dan een door hem belangwekkend geacht bericht. 
In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 13 december 1978 is op bladzijde 5 het bericht ‘Dieverbrug’ van wijlen de alles-van-vrogger-in-Dwingel-weter en Lheeënaar Reinder Smit te lezen. De redactie wil dit belangwekkende bericht natuurlijk niet onthouden aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief.

Dieverbrug
Gezicht op Dieverbrug kort na 1900. We staan hier onze rug naar Dwingelo en kijken uit op de weg naar Diever. Links het witgeschilderde café-logement van Sjoerd Bentum, dat als pleisterplaats diende voor de reizigers die met de snikke (trekschuit) reisden. De snikke voer tussen Meppel en Assen; voorts waren er nog de veerschepen, de marktschuiten en de pakschuiten, die een regelmatige dienst onderhielden tussen verschillende plaatsen. Nemen we daarbij nog de turfschepen en de vrachtschepen, dan zal duidelijk zijn, dat er sprake was van een druk scheepvaartverkeer op de Drentsche Hoofdvaart.
Later kwam de snellere tram, die een groot deel van het personenvervoer voor z’n rekening nam. De snikke was door deze vooruitgang gedoemd te verdwijnen.
Omstreeks de eeuwwisseling werden te Dieverbrug regelmatig maandmarkten gehouden, waar voornamelijk biggen werden verhandeld.
Midden op de voorgrond zien we de ijzeren draaibrug. Rechts achter (in de gemeente Diever) de woning van de destijds zo bekende veearts Boerhave. Midden achter ligt tussen het geboomte de weg naar Diever verscholen. Geheel rechts is nog juist een hoge, vierkante, rechtop geplaatste houten balk te zien, waarvan een zelfde exemplaar zich aan de Dwingeler zijde van de Drentsche Hoofdvaart bevond: de functie van deze palen is ons niet duidelijk.
Tegenover het café-logement van Bentum stond aan de Dwingeler zijde het café van Warries. Van de ‘oude’ Sjoerd Bentum en de ‘oude’ Warries’ is volgens overlevering bekend, dat beiden verzot waren op een borrel en dat ze ‘de kunst’ verstonden zich voor slechts één stuiver te bedrinken. Zo kon het gebeuren dat op een goede dag Warries de brug overstak om bij Bentum een borrel te komen drinken. Warries betaalde zijn ‘consumptie’ met een stuiver, en keerde weer huiswaarts. Niet lang na zijn thuiskomst verscheen Bentum in de gelagkamer van Warries en bestelde een borrel, die met dezelfde stuiver werd betaald. Zo reisde de stuiver menigmaal per dag over de brug heen en weer. De geldbuidel bleef op die manier gesloten, maar de fles met jenever minderde wel van inhoud.
Wanneer de vorst inzette verschenen vele jonge lieden aan de kant van de Drentsche Hoofdvaart om te proberen of het ijs al wilde houden. Menigmaal moest een overmoedige waaghals de eerste schreden op het nog dunne ijs bekopen met een nat pak. Wie echter zonder kleerscheuren als eerste de overkant bereikte werd bij Warries ‘op de balk geschreven’: zijn naam werd dan met krijt op één der balken in de gelagkamer geschreven.

Aantekeningen van de redactie van utt Deevers Archief
In de webstee het Geheugen van Drenthe zijn gegevens te vinden over wijlen de alles-van-vrogger-in-Dwingel-weter en Lheeënaar Reinder Smit.
De bij zijn bericht afgebeelde zwart-wit ansichtkaart – een topstuk – uit 1906 van de Deeverbrogge en de weg hen Deever is niet erg scherp, vandaar dat de redactie hier een scherpere afbeelding van deze ansichtkaart toont. De zwart-wit ansichtkaart is gedrukt bij H. ten Brink in Meppel en was te koop in het café-logement van Sjoert Benthem.
De zichtbare ijzeren draaibrug is in 1880 gebouwd, zie het hier afgebeelde bericht van de openbare aanbesteding van deze brug op dinsdag 6 april 1880
De redactie neemt het wijlen de alles-van-vrogger-in-Dwingel-weter en Lheeënaar Reinder Smit uiteraard niet kwalijk dat hij niet alles wist van de Deeverse kaante van de voat en het abusievelijk heeft over Sjoerd Bentum, dit moet zijn Sjoert Benthem. De achternaam Benthem (Bentheim ?) wordt in het Dwingels en Deevers uitgesproken als Bentum. De geïnteresseerde zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief kan het graf van Sjoert Benthem en zijn vrouw Griet Merk nog steeds (hoe lang nog ?) vinden op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
In het krantbericht van Reinder Smit is het aan de rechterkant van de afgebeelde zwart-wit ansichtkaart niet goed te zien, maar aan de rechterkant van de aparte afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is een deel van de met stoomkracht aangedreven wolspinnerij met schoorsteen van Jan Frederik Hilkemeijer (geboren op 13 december 1858 te Nijensleek, overleden op 23 juni 1935 te Groningen) te zien. Uit de schoorsteen komt een beetje rook. De ijzeren draaibrug, het café-logement van Sjoert Benthem en de woning van veearts Boerhave bestaan niet meer. Het pand van het café-logement brandde af, het pand waar de familie Boerhave
 woonde is afgebroken om verbetering van de kruising van de weg langs de voat en de weg van Deever hen Dwingel mogelijk te maken. De ijzeren draaibrug is vervangen door een basculebrug (wanneer ?).

Posted in An de Deeverbrogge, Ansigtkoate, Café-Logement Sjoert Benthem, Verdwenen object | Leave a comment

Speulturrein in vucaansie-centrum Ellert en Brammert

In het gemoedelijke en betaalbare en daarom voor veel – vaak Friese – gezinnen uit de arbeiders- en de lagere middenklasse aantrekkelijke vacantie-centrum Ellert en Brammert mit de ingang bee ut huus ‘de Wildschut’ an de voat tussen de Deeverbrogge en de Gowe was vanzelfsprekend ook een ruim terrein eenvoudig ingericht om te spelen.
De hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart was voor het eerst te koop in februari 1959 in de kantine van het vacantie-centrum. In die tijd moest de toeristenindustrie in de gemiente Deever nog op gang komen.
Wie herkent personen op deze afbeelding ?
Er bestaat nog een ansichtkaart met een nagenoeg dezelfde afbeelding van dit speeelterrein.
De redactie van ut Deevers Archief nodigt vroegere genieters van dit vacantie-centrum uit een scherpe scan van mooie foto’s van dit speelterrein in te sturen voor publicatie in ut Deevers Archief.

Posted in Ansigtkoate, Ellert en Brammert | Leave a comment

Laandschop bee Deever in Drente ?

De kunstenaar Adrianus Johannes Zwart (geboren op 30 augustus 1903 in Rijswijk, overleden op 27 augustus 1981 in Laren) maakte het hier afgebeelde olieverfschilderij op doek in 1947. Het schilderij heeft als afmetingen 60 x 100 cm. Het schilderij is rechts onder gemerkt met: A J Zwart. Hij gaf het schilderij nota bene de titel ‘Landschap bij Diever in Drente’.
De redactie van ut Deevers Archief heeft al lang de grote vraag waar dit glooiende landschap toch in de gemiente Deever is te vinden ? Hoe getrouw aan de werkelijkheid is dit schilderij gemaakt ? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief het weet, die mag het melden bij de redactie !

Abracadabra-1282

Posted in Deever, Kuunst, Skildereeje | Leave a comment

Lest we forget – Opdat wee ut neet vugeet

Op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever bevinden zich zeven oorlogsgraven van het Gemenebest. Hier liggen begraven de zeven bemanningsleden van een geallieerde bommenwerper- zes Canadezen en een Engelsman- die zijn gesneuveld op 22 november 1943, toen hun Halifax bommenwerper werd neergeschoten in de Olde Willem.
In een serie ansichtkaarten met als onderwerp ‘World War II Heroes – Lest we forget’ is van deze zeven oorlogsgraven bijgaand afgebeelde ansichtkaart uitgegeven, Het is jammer dat de tekst op de grafstenen niet leesbaar is.
De redactie van ut Deevers Archief verwijst gemakshalve naar de betreffende gegevens in de webstee Tracesofwar.com.
De Engelse term ‘lest we forget’ in de linker bovenhoek van de ansichtkaart betekent in ut Deevers ‘opdat wee ut neet vugeet’, in het Nederlands ‘opdat wij het niet vergeten’. Dat is een mooi thema voor de jaarlijkse dodenherdenking op 4 mei.
Het is bij de redactie van ut Deevers Archief niet bekend wanneer en door wie de foto voor deze ansichtkaart is gemaakt. Wie van de zeer geachte bezoekers van ut Deevers Archief het wel weet, die mag het natuurlijk zeggen.

Abracadabra-1281

Posted in Ansigtkoate, Canadees’n, de Olde Willem, Kaarkhof an de Grönnegerweg, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

See hept ut gruun bee ut hunnebedde weg eheul’n

In 2011 werd een vuurtje gestookt bij ut hunnebedde D52 op de Stienakkers an de Grönnigerweg bee Deever, waardoor een groot stuk van een deksteen afbrak. In 2008 zijn drie stenen van ut hunnebedde blauw geverfd.
Vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, hebben op maandag 16 februari 2012 en de dagen daarna een groot deel van de begroeiing rond ut hunnebedde weggehaald.
De zo ontstane zichtbaarheid van ut hunnebedde zou moeten bijdragen aan het voorkomen van vernielingen aan ut hunnebedde en vervuiling rond ut hunnebedde.
Het kappen, hakken, zagen en snoeien van bomen, takken, struiken en bosschages is in overleg gegaan met Staatsbosbeheer, de door de Nederlandse Staat ingehuurde beheerder van het terrein rond ut hunnebedde.
RTV-Drenthe heeft tijdens de werkzaamheden bij ut hunnebedde filmopnamen voor de televisie gemaakt, waarbij de verslaggever de in hunnebedden en bosschages en struweel gespecialiseerde deskundige van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever ruim aan het woord liet.
Het uitgezonden filmpje was ook te zien op de website van RTV-Drenthe. In het filmpje heeft de hiervoor genoemde deskundige het ook over een foto van jaren terug, waarop ut hunnebedde zonder begroeiing is te zien. Wellicht doelde hij op de foto van ut hunnebedde D52 uit 1918, toen de oudheidkundige Albert Egges van Giffen bezig was met het inventariseren van de hunnebedden.
RTV-Drenthe heeft op 16 januari 2012 tijdens het weghalen van de begroeiing rond ut hunnebedde enige foto’s gemaakt.
Overigens was het in 1952, een paar jaar vóór de mislukte restauratie van ut hunnebedde, ook vrij kaal rond ut hunnebedde, zoals te zien is op deze prachtige zwart-wit ansichtkaart van ut hunnebedde met op de achtergond in schoven gezette rogge. Het ware beter geweest dat de weledelgestrenge heer professor doctor Albert Egges van Giffen ut hunnebedde van Deever met rust had gelaten.
Voor de volledigheid en ter illustratie van deze tekst is hier een afbeelding van een op 26 juli 2012, kort na de snoeioperatie, gemaakte kleurenfoto van ut hunnebedde getoond. Zie afbeelding 1.
Voor de volledigheid en ter illustratie van het feit dat het periodiek volledig kaal maken van het terrein om ut hunnebedde volstrekt geen overbodige luxe is, is hier een afbeelding van een op vrijdag 1 december 2023 gemaakte kleurenfoto van ut hunnebedde getoond.Zie afbeelding 2.

Afbeelding 1 – ( © Ut Deevers Archief – Alle rechten voorbehouden)

Afbeelding 2 – ( © Ut Deevers Archief – Alle rechten voorbehouden)

Posted in Albert Egges van Giffen, Deever, Hunnebedde D52, Oudheidkunde, Stienakkers | Leave a comment

Ut berigt van inzet van ut laandgood Castra Vetera

In de Opregte Steenwijker Courant van 18 maart 1838, in het Nieuwsblad van Friesland (Hepkema’s Courant), in het Nieuwsblad van het Noorden van 19 maart 1938, in de Provinciale Drentsche en Asser Courant van 19 maart 1938 en in De Tijd (godsdienstig-staatkundig dagblad) van 23 maart 1938 verscheen het volgende bericht van inzet van het Landgoed Castra Vetera op Zorgvlied.

Zorgvlied (Dr.)
Bericht van inzet.

Het Landgoed Castra Vetera, aangesloten aan en nabij den straatweg in het dorp Zorgvlied (Dr.) in de gemeenten Diever en Vledder, bij de Friese grens, bestaande uit groote villa (onder meer 10 grote kamers), afzonderlijke woning, tuin, plusminus 3 hectare groenland, plusminus 7 hectare bouwland en ruim 20 hectare mooie gemengde omrasterde bosschen, doorsneden met wegen en wandelpaden, groot plusminus 34.15.78 hectare, is in 26 percelen ingezet op slechts f. 13692,-.
Toeslag dinsdag 29 maart eerstkomende, des voormiddags 10 uur in de Harmonie te Zorgvlied.
Boekjes en kaart franco per post á 15 cent verkrijgbaar ten kantore van ondergetekende notaris (postrekening 36408) en bij den bewoner F.W. Ackermann, die dagelijks aanwijst. Rondgang 10 en 2 uur.
Het geheel is voor velerlei doeleinden geschikt, gedeeltelijk ook voor het stichten eener boerderij en verdere ontginning.
D.W. Heering, Notaris Dwingeloo (Dr.)

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie zou van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief wel graag willen weten wie het in het bericht genoemde boekje en kaart heeft bewaard.

Posted in Castra Vetera, Verdwenen object, Zorgvliet | Leave a comment

Slimme Kees drok Deever de ‘cultuur’ deur de strotte

In de krant De Telegraaf verscheen op 14 november 1964 het navolgende in wij-vorm geschreven bericht over de culturele weerstand van de Deeverse bevolking tegen het culturele openluchtspel in het culturele openluchttheater an de Heezeresch bee Deever en de culturele cultuurzolder van burgemeester Ome Kees (vaak ook Slimme Kees genoemd) in het gemeentehuis aan de brink van Deever.

Caféhouder Doorten en velen met hem: Diever wil liever niet cultureel zijn
In het centrum van Diever stonden deze week twee paarden met elkaar te praten. Er liep maar een heel smal asfaltstraatje tussen hun weilanden, dus ze hoefden elkaar niet te beschreeuwen. Toen we er aan kwamen trokken ze hun hoofden even terug om ons te laten passeren, en daarna hervatten ze hun gesprek.
Je zag weinig mensen op straat. Af en toe passeerde een boerin in overall op de fiets met een kind achterop, en in de buurt van het nieuwe postkantoor stonden een stuk of wat schoolkinderen zich te vergapen aan twee landmeters die onbegrijpelijke dingen deden met een verrekijker op pootje.
Een kleine auto toeterde bij de benzinepomp van smid Kloeze, die zich aan het omscholen is tot garagehouder. Verderop, op de brink, stond één geparkeerde auto. Een vrouw veegde de herfstbladeren weg op de stoep van het gemeentemuseum en in het nieuwe raadhuis, daar recht tegenover, zaten burgemeester en wethouders te vergaderen. De klok in het café naast het raadhuis stond stil.
Eerste indruk van Diever: als je rust nodig hebt, dan moet je dáár heen gaan.

Een mens kan zich vergissen
Buiten de dorpskern zie je een handjevol kostbare bungalows en veel kleine, soms wat vervallen boerenhuisjes. Bossen en weilanden en akkers, waar hier en daar een boer bezig is zijn bietenoogst binnen te halen. De wegen zijn doodstil. Bij het plaatselijke hunebed staat een oude man. Hij knikt goeiemiddag, maar hij zegt geen woord.
Tweede indruk van Diever: als je rust nodig hebt, dan moet je dáár heen gaan.
Maar een mens kan zich vergissen. In het stille Drentse Shakespeare-dorp schuilen verhitte gemoederen. En die gemoederen hebben iets met Shakespeare te maken.
Sinds 1946 voeren toneel-amateurs in het dorp onder leiding van dokter Broekema elk jaar een stuk van Shakespeare op. Dat gebeurt in het plaatselijke openluchttheater, midden in het toeristenseizoen. En de belangstelling van vorstenhuis, autoriteiten en publiek voor deze merkwaardige jaarlijkse artistieke daad is groot. Diever heeft er naam mee gemaakt. En er zijn mensen in Diever, die daar erg gelukkig mee zijn: die de toekomst van het dorp koppelen aan de reputatie van Shakespeare, maar er zijn nog veel meer Dievenaren, die hun strijd om het dagelijks brood op de eerste plaats zetten. Neem het ze maar eens kwalijk. En wanneer Shakespeare postuum hun belangen schaadt, gaan ze zich verzetten.
We hebben gepraat met een willekeurig aantal van de 3000 inwoners van het dorp en uit die gesprekken hebben we onze derde indruk gepeurd: het is niet zo erg rustig in Diever, want een groot deel van de bevolking wil op de vuist met Shakespeare.

Boven de pet
“Kijk es, Shakespeare zal wel heel prachtig zijn, maar voor ons is dat toch allemaal veel te hoogdravend”, zei een boer, die met een vracht bietenloof onderweg was naar Dieverbrug. “Ze hebben een prachtig openluchttheater en het zal best wezen dat er een hoop mensen zijn, die zo’n hoogdravend stuk prachtig mooi vinden, maar ik ben er een keer geweest en het ging mij boven de pet. Waarom hebben ze nooit eens een ander stuk, waar je om kunt lachen, of een revue of zo iets ? Dat doen ze in andere plaatsen toch ook ? Maar nee: Shakespeare is ze hier naar de kop gestegen, want dat is cultureel. Nou ze hebben uitgeteld, dat tien procent van de bevolking de eerste voorstelling in 1946 heeft gezien. Toen waren ze nog nieuwsgierig. Maar het is elk jaar minder geworden en nu gaat alleen nog een handjevol vaders en moeders kijken, omdat hun kinderen meespelen.”
Hij zei wat tegen zijn paard en ze gingen verder.

Cultuurzolder
We kwamen terecht bij caféhouder Klaas Doorten. In zijn piepkleine gelagkamer zaten twee mensen een kopje koffie te drinken. Doorten kwam in zij  stofjas bij ons zitten en hij zei: “Er zijn hier vier cafés en dat zijn er eigenlijk drie te veel. We zijn hard op weg kapot te gaan. Dat komt door de cultuurzolder. Kijk: in 1957 is het nieuwe raadhuis klaargekomen, een mooi raadhuis hoor, en op de bovenste verdieping hebben ze toen die cultuurzolder ingericht. Een mooie ruimte voor 125 mensen en zeer geschikt voor vergaderingen, clubbijeenkomsten en recepties. De koffie kost er een dubbeltje.
En wat is er dus gebeurd ? Als er wat te vergaderen is, gaan ze naar de cultuurzolder. Vroeger hadden wij de vergaderingen. Neem de schaakclub. Die had ik vroeger hier. Dan stak ik in de grote zaal met parketvloer de kachel aan en ik zorgde voor de stukken en de borden. Voor verwarming en licht vroeg ik een rijksdaalder en de leden dronken een kopje koffie. Een kleine winst, maar het was winst. Maar de schaakclub zit nu op de cultuurzolder. We hebben geen recepties meer en geen vergaderingen en de biljarters houden we alleen nog maar, omdat de cultuurzolder geen biljarts heeft. Zo worden de cafés in het dorp kapotgemaakt door de gemeente.

Geen film
Vroeger draaide ik hier af en toe een film, maar ik krijg nou geen vergunning meer. Vroeger waren er hier dansavonden, maar de burgemeester geeft geen toestemming meer. Hij heeft gezegd dat hij wel toestemming wilde geven voor een cabaret of zo iets, als het maar cultureel is. Maar daar krijg ik toch geen mensen mee binnen ?
Ze willen ons dorp cultureel verheffen, maar we hebben wel wat anders aan ons hoofd. Gezelligheid en feest op onze eigen manier is er niet meer bij. Vroeger was het hier druk als er veemarkt was en op Pinkstermaandag was mijn café te klein. Maar al die dingen zijn afgeschaft.
Natuurlijk: Shakespeare trekt veel mensen naar het dorp, maar die komen om een uur of negen en ze gaan midden in de nacht weer naar huls. Die komen heus niet nog even bij ons in het café. Nee: aan die Shakespeare-stukken hebben we helemaal niks. En laatst heeft Slimme Kees – zo noemt iedereen hier de burgemeester – gezegd dat de caféhouders maar eens moesten afstappen van het idee dat ze een dorpskroeg beheren en dat ze zich veel meer -op het toerisme moeten instellen. Hoezo ? Hebben we dan zoveel toeristen hier ? Je krijgt een handjevol mensen in één maand van het jaar en daar heb je dan ons hele toeristenseizoen. Trouwens: onze zaken zien er netjes genoeg uit. Laat de toeristen maar komen.”
Doorten is kwaad. Kwaad op Shakespeare, op de burgemeester en de gemeenteraad, die hij overigens zelf mee heeft helpen kiezen. “Ach wat”, zegt hij over de gemeenteraad. “Allemaal ja-knikkers, die in Schoonebeek thuishoren. Ze moeten wel, want ze zijn niet zo ontwikkeld als de burgemeester. Die praat ze wel ondersteboven.”

Afgereageerd
We zeggen goeiemiddag en we stappen op. De straat in, langs de etalage van de plaatselijke loodgieter. Geen kraan, geen gasfornuis staat in zijn etalage. Wel een verzameling kunstvoorwerpen. Verderop een winkel in huishoudelijke artikelen. Er hangen op artistieke wijze twee” abstracte schildcrwerkjes in de etalage. Een boerin staat ernaar te kijken. Haar gezicht verraadt niets. Dokter Broekema, Shakespeare-regisscur en medisch monopolist van het dorp, rijdt voorbij op zijn blauw-witte scooter met aanhangwagentje. We komen aan de rand van het dorp, bij een stuk bebost terrein, dat doorsneden is door kronkelige asfaltweggetjes. Later moeten hier bungalows gebouwd worden. Oberonlaan staat op een bordje. Het is wat moeilijk te lezen, want het bordje is beschadigd. We lopen verder tot de Titanialaan, via de Helenalaan. De bordjes zijn allemaal kapot of beschadigd. Het bordje Pucklaan is nog heel, omdat het nogal verscholen staat, maar de Lysanderlaan en de Theseusweg zijn ternauwernood als zodanig te herkennen. De plastic bordjes zijn versplinterd en gebroken en de houten plankjes, waarop ze gespijkerd waren, hangen in splinters. Titania, Puck, Oberon. Figuren uit Shakespeare’s Midsummer Night’s Dream. Het is duidelijk: de Dievenaren hebben er iets tegen.

Geen artiesten !
Een eind buiten de kern van het dorp praten we met kalvermester Chris Herstein. Hij zegt: “Het openluchtspel betekent hier alles. Het wordt steeds duidelijker dat ze van Diever een soort kunstenaarsdorp willen maken, maar Bergen bestaat nu eenmaal al. En voor andere gemeentelijke zaken hebben ze gewoon te weinig aandacht.” Op de terugweg naar het dorp vragen we de weg aan een jongeman op een bromfiets. Hij zegt ten slotte: “In Diever is niks te beleven. Helemaal niks. Als we uit willen, gaan we op de brommer naar Oosterwolde of naar Assen, of naar Dwingeloo. Dit is een gat.” We zijn terug in het dorp. Het begint avond te worden. In de hal van het prachtige, splinternieuwe raadhuis wachten we op de burgemeester. Aan de muur hangt een “cultuurkaart van Diever” en een geschenk van een regionale culturele organisatie. Het is een stuk keramiek met allemaal wapentjes erop. In het trappenhuis hangt een geborduurd vaandel met een spreuk: “Hoor ieders mening, doch bewaar uw oordeel.”

Veertig punten
De  burgemeester komt uit de vergadering en gaat ons voor, zijn kamer in. Een groot bureau, gemakkelijke stoelen, een grote boekenkast met alleen maar boeken over Drente, een paar boeken die zijn vrouw geschreven heeft en een boek van Abe Brouwer, de bekende schrijver die in Diever stratemaker is. Hij zegt: “Dat was een vergadering met een agenda van veertig punten en niet een van die punten ging over Shakespeare. Ik wil maar zeggen: het is onjuist om over Diever te praten als het dorp waar ze elk jaar een stuk van Shakespeare opvoeren. Het: openluchtspel is natuurlijk niet weg te denken, maar Diever is ook een dorp met veel natuurschoon en een bevolking die agrarisch is: kleine en middelgrote gemengde bedrijven. Een goed slag mensen, met veel gemeenschapszin. Er doen veel mensen uit het dorp aan mee, niet alleen de spelers. De een zorgt voor de beplantingen, de ander schildert de banken. Het is een stuk gemeenschapswerk.”

Over zichzelf
“Ik ben hier nu 25 jaar en soms heb ik wel eens gesolliciteerd naar een andere gemeente. Maar ik solliciteerde altijd met de gedachte: het risico zit erin dat ik aangenomen word. Mijn voornaamste drijfveer om te proberen hier weg te komen, vormden mijn schoolgaande kinderen. Er is hier geen middelbare school. Ze moeten elke dag 18,3 kilometer ver, voor ze op school zijn. Op 17 november ben ik hier een kwart eeuw. Wat er die dag gaat gebeuren ? Ik weet het niet precies. Voor één keer weet ik het niet precies.”

Posted in Cultuur, Eup’mlogtspel, Shakespearitis | Leave a comment

Wie wet nog wie de Booimannegies bint ?

Het gezin van Hendrik Baaiman en Klaasje Velthuizen moest in het najaar van 1958 van hun huurwoning aan de Kleine Peperstroate in Deever verhuizen naar een alleenstaande huurwoning aan de Wapserveenseweg in Wittelte. Daarmee sloeg burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) twee vliegen in een klap. Hun huurwoning an de Kleine Peperstroate kon hij onder het mom van het opruimen van krotwoningen laten afbreken. En het toch al niet zo grote aantal leerlingen van de Witteler skoele nam van de ene dag op de andere met vijf leerlingen toe. Dankzij het kinderrijke gezin Baaiman was het gevaar voor sluiting van de Witteler skoele weer voor enige jaren geweken. Tot het vertrek van de kinderen Baaiman uit Wittelte naar diverse pleeggezinnen in het land.

De redactie van ut Deevers Archief wil graag reageren op een verzoek van Theo Baaiman en Albert (Appie) Baaiman (Keitje Kei) schoolfoto’s van leerlingen van de Witteler skoele, waarop Baaimannetjes zijn te zien, te tonen. Op de hier getoonde schoolfoto uit 1959 staan vijf kinderen van Hendrik Baaiman en Klaasje Velthuizen: Wolter, Theo, Klaasinus (Gesinus, Sinus) Jantinus, Albert (Appie) en Annie (An) Baaiman. De redactie hoopt ze daarmee een plezier te doen. De leerlingen zijn in de zomer van 1959 op het plein bij de school op de foto gezet.

Het nagaan in welk jaar een schoolfoto is genomen is altijd weer een kwestie van puzzelen. Dit keer was het niet zo moeilijk. Wolter Baaiman vertelde dat hij op 18 april 1947 is geboren en dat hij op zesjarige leeftijd in Deever naar de openbare lagere school is gegaan. Hij is daar nooit ‘blijven zitten’. Hij heeft in 1958 nog een paar maanden bij meester Albertus Andreae (die in de Deeverse volksmond altijd Bart Eulie werd genoemd) in de zesde klas gezeten. Dus moet de foto, gelet op de korte broeken van de jongens, aan het einde van het schooljaar in de zomer van 1959 zijn genomen. De andere zesde-klassers Cornelis Hunneman en Henk Oosterhof zijn ook in april van het jaar 1947 geboren.

De redactie van ut Deevers Archief is actief bezig met het verzamelen van alle klassefoto’s van alle scholen in de gemiente Deever, te weten de voormalige openbare lagere school van Deever, thans openbare basisschool De Singelier, de gereformeerde school van Deever, thans de bijzondere basisschool ‘De Meester Roosjenschool, de openbare lagere school van Wapse, thans de Ten Darperschoele, de openbare lagere school van Zorgvlied-Wateren (opgeheven) en de openbare lagere school van Wittelte (opgeheven in 1967).

De redactie is zeer geïnteresseerd in het publiceren van verhalen over het schoolleven in Wittelte. De zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief worden uitdrukkelijk uitgenodigd te reageren !

De bijgaand afgebeelde schoolfoto is ook ten zeerste te bewonderen in nummer 2002/2 (juni 2002) van het papieren blad Opraekelen van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat nummer of dat nummer bij iemand in kunnen zien.


In de bovenste rij staan van links naar rechts opgesteld:

1.  Engel (Engeltje) Anje Broer-Van Delden
Zij is de schooljuffrouw.
Zij is geboren op 12 mei 1923. Zij is overleden op 10 april 2014.
Zij was getrouwd met Luite (Lu) Wolter Broer.
Zij woonde an de Kloosterstroate in Deever.
Het echtpaar is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zie de grafsteen.

Zij is geboren op 12 mei 1923. Zij is overleden op ….. Zij trouwde met Luite (Lu) Wolter Broer. Zij woonde in Deever. Zij was schooljuffrouw van de Witteler skoele.

2.  Theo Baaiman
Hij is geboren op 15 augustus 1948 in Deever. Hij trouwde met Jannie Hazeleger. Hij woont in Amersfoort.
Hij is een zoon van Hendrik Baaiman en Klaasje Velthuizen.

3.  Cornelis (Knelis) Hunneman
Hij is geboren op 6 april 1947. Hij trouwde met Irma Jonkers. Hij woont in Deever.

4.  Jacob Westerveen
Hij is geboren op 21 maart 1948 in Wittelte. Hij trouwde met Geesje Otten uit Wapse. Hij woont in Meppel.

5.  Wolter Baaiman
Hij is geboren op 18 april 1947 in Deever. Hij trouwde met Luitje (Lutie) Dam. Hij woont in Meppel.
Hij is een zoon van Hendrik Baaiman en Klaasje Velthuizen.

6.  Hendrik Jacobus (Henk) Oosterhof
Hij is geboren op 19 april 1947. Hij trouwde met Femmy Schipper. Hij woont in Steenwijk.

7.  Hendrik (Henk) Willem Broer
Hij is geboren op 18 februari 1950 in Wittelte. Hij trouwde met Trijntje Roggen. Hij woont in Groningen.
Hij is een zoon van Hendrik (Henk) Broer en Geertje Wuite.

8.  Hendrik (Henk) Klok
Hij is geboren op 18 januari 1948 in Wittelte. Hij trouwde met Maria Schipper. Hij woont in Dwingel.

9.  Jan Boerhof
Hij is geboren op 7 augustus 1948 in Wittelte, Hij trouwde met Lies Gerdes. Hij woont in Deever.

10.  Hendrik (Henk) Broer
Hij is geboren op 26 augustus 1914. Hij is overleden op februari 1996. Hij was getrouwd met Geertje Wuite.
Hij was de laatste hoofdmeester van de Witteler skoele. In Wittelte is de weg langs de plek waar de school stond naar hem vernoemd: Meester Broerweg.

De rij meisjes bestaat van links naar rechts uit:

11.  Tietje (Thea) Hunneman
Zij is geboren op 26 februari 1953. Zij trouwde met Willem Willems. Ze woont in Uffelte.

12.  Bertha Berends
Zij is geboren op 31 juli 1952 in Wittelte. Zij trouwde met Egbert (Eppie) Warnders. Zij woont in Uffelte.

13.  Grietje van de Berg
Zij is geboren op 31 maart 1951 in Wittelte, Zij trouwde met Henk Bergman. Zij woont in Midwolda.

14.  Jennie Soer
Zij is geboren op 21 november 1946 in Wittelte. Zij trouwde met Hendrik (Henk) Daleman. Zij woont in Wittelte.

15.  Grietje Berends
Zij is geboren op 20 maart 1948 in Wittelte. Zij trouwde met Gabriël (Gabie) Verboom. Zij woont in Frederiksoord.

16.  Jennie Winters
Zij is geboren op 14 februari 1949 in Wittelte. Zij trouwde met Nico Hardeman. Zij woont in Decatur in Nebraska in de U.S.A.

17.  Alie Diever
Zij is geboren op 17 mei 1950. Zij is overleden op …. Zij was getrouwd met Meeuwis Tiemes. Zij woonde in Deever.

18.  Annie de Jong
Zij is geboren op 15 maart 1951. Zij trouwde met Henk Oort. Zij woont in Deever.

19.  Klaasje Oosterhof
Zij is geboren op 10 februari 1953. Zij trouwde met Dirk Westerhof. Zij woont in Dwingel.

20.  Annie (An) Baaiman
Zij is geboren op 3 augustus 1953 in Deever. Zij is overleden op 24 december 2022 in Lelystad.
Zij is een dochter van Hendrik Baaiman en Klaasje Velthuizen.
Zij was getrouwd met Pieter (Piet) Lafinus Schraal. Zij woonde in Lelystad.
Zie het overlijdensbericht.
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

De rij jongens beneden de rij meisjes bestaat van links naar rechts uit:

21.  Klaasinus (Gesinus, Sinus) Jantinus Baaiman
Hij is geboren op 1 januari 1950 in Deever. Hij trouwde met Jannie van Sleen. Hij woont in Vledder.
Hij is een zoon van Hendrik Baaiman en Klaasje Velthuizen.

22.  Jacob ten Buur
Hij is geboren op 14 juni 1952 in Wittelte. Hij is overleden op 4 oktober 2023 in Espel.
Hij was getrouwd met Jannie Oostenbrink. Hij woonde laatstelijk in Espel.
Zie het bericht van zijn overlijden.
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

23.  Albertus (Bert) Jan de Boer
Hij is geboren op 21 december 1949 in Wittelte. Hij trouwde met Cobie de Zeeuw. Hij woont in Wijk bij Duurstede.

24.  Roelof ten Buur
Hij is geboren op 1 mei 1950 in Wittelte. Hij trouwde met Grietje Westerbeek. Hij woont in De Wijk.

25  Albert (Appie) Baaiman
Hij is geboren op 8 januari 1952 in Deever. Hij trouwde met Josephine Catharine Smit. Hij woont in Steenwijk.
Hij is een zoonr van Hendrik Baaiman en Klaasje Velthuizen.

26.  Albert (Appie) Jongebloed
Hij is geboren op 10 januari 1952 in Wittelte. Hij trouwde met Annie Wobben. Hij woont in Meppel.

27.  Jans Tabak
Hij is geboren op 26 september 1953 in Wittelte. Hij trouwde met Tineke Koning. Hij woont in Beilen.

28.  Reinder de Weerd
Hij is geboren op 14 februari 1949. Hij trouwde met Grietje Scheper. Hij woont in Meppel.

De onderste rij jongens bestaat van links naar rechts uit:

29.  Frens (Freinsie) Winters
Hij is geboren op 11 juli 1947 in Wittelte. Hij is overleden op …… Hij trouwde met Hillie Millekamp. Hij woonde in Wittelte.

30.  Albert Jan Oosterhof
Hij is geboren op 27 juni 1949. Hij trouwde met Jannie Beugels. Hij woont in Assen.

31.  Gerard Klok
Hij is geboren op 20 september 1950 in Wittelte. Hij trouwde met Hendrikje de Leeuw. Hij woont in Varsseveld.

32.  Jacob Rozeboom
Hij is geboren op 24 juni 1953 in Oll’ndeever. Hij is overleden op 11 oktober 1969. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

33.  Arend Berends
Hij is geboren op 9 februari 1951 in Wittelte. Hij trouwde met Jennie Segers. Hij woont in Uffelte.

34.  Hendrik (Henk, Henkie) Wesseling
Hij is geboren op 14 juni 1951 in Wittelte. Hij trouwde met Trijntje Wever. Hij woont in De Wijk.

Posted in Witteler skoele | Leave a comment

Un olde foto van de fumilie Pook an de Kruusstroate

De redactie van ut Deevers Archief kwam tijdens een argeloos rondje langs de historische velden tot zijn grote verrassing bijgaand afgebeelde fraaie sepiakleurige foto van het pand an de Kruusstroate in Deever, met in het voorhuis de kruidenierswinkel en het koffiehuis en met in het achterhuis het woonhuis van het echtpaar Hendrik (Henduk) Pook en Lammigje Wever. Hendrik (Henduk) Pook had zijn klompenmakerij in de schuur achter het huis.

Hendrik (Henduk) Pook is geboren op 6 november 1867 in Elp in de gemiente Westerbörk. Hij is een zoon van boer Jan Pook en Jantje Oost. Hij is overleden op 17 april 1922 op 54-jarige leeftijd in Deever. Zijn overlijdensakte vermeldt als beroep: klompenmaker.
Lammigje Wever is op 7 maart 1869 geboren op ut Kastiel in Deever. Zij is een dochter van Harm Wever, beroep kuiper en Margje Fledderus. Zij is overleden op 3 januari 1946 in haar huis an de Kruusstroate in Deever. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. De redactie weet niet of hun grafsteen nog aanwezig is.
Hendrik (Henduk) Pook en Lammigje Wever trouwden op 7 april 1891 in Deever. Hun huwelijksakte vermeldt dat Hendrik Pook klompenmaker is.

Het echtpaar kreeg zeven kinderen: Jantje, Margje, Jantina, Harm, Anna, Jan en Roelofje.
Jantje is geboren op 1 oktober 1891 in Oll’ndeever. Haar geboorteakte vermeldt dat Hendrik Pook arbeider is.
Margje is geboren op 3 december 1893 in Oll’ndeever. Haar geboorteakte vermeldt dat Hendrik Pook arbeider is.
Jantina is geboren op 24 mei 1897 in Deever. Haar geboorteakte vermeldt dat Hendrik Pook klompenmaker is.
Harm is geboren op 28 maart 1902 in Deever. Zijn geboorteakte vermeldt dat Hendrik Pook klompenmaker is.
Anna is geboren op 20 augustus 1906 in Deever. Haar geboorteakte vermeldt dat Hendrik Pook winkelier is.
Jan is geboren op 21 mei 1909 in Deever. Zijn geboorteakte vermeldt dat Hendrik Pook winkelier is.
Roelofje is geboren op 14 februari 1913 in Deever.

De redactie heeft nog niet uitgezocht op welk adres (in welke woning) het echtpaar in Oll’ndeever heeft gewoond. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief heeft daar kennis van ?  De heer Arjan Meijer reageerde op 1 maart 2021 als volgt: Hendrik Pook en Lammigje Wever hebben eerst in Oldendiever gewoond (nu Oldendiever 12), waar Jantje Oost, de moeder van Hendrik Pook, de weduwe van Jan Pook, woonde.

Het echtpaar vestigde zich na de bouw van hun huis tussen 1902 en 1905 in de Kruisstraat.
In het licht boven de rechter deur staat ‘Winkelier H. Pook’. Het rechter deel van het voorhuis was in gebruik als kruidenierswinkel. Let daarbij boven de winkeldeur op de reclame van de twee zelfs nu nog bekend klinkende merken Zebra Kachelglans en Reckitts Blauw.
In het licht boven de linker deur staat ‘Verlof H. Pook’. Voor het linker gedeelte had Hendrik Pook een alcoholvrij verlof. Daar was zijn koffiehuis gevestigd. Op zondag werd de ruimte gebruikt door bezoekers van de Griffemièrde Kaarke an de Kruusstraote die tussen de twee diensten in Deever bleven, omdat ze te ver weg woonden. Zij konden daar na de morgendienst koffie drinken en hun meegebrachte brood opeten. Per keer werd voor verblijf en koffie een paar centen per persoon betaald, natuurlijk werden die centen niet op zondag betaald, maar door de week.
Mensen die met koets, brikke of boerenkar ter kerke gingen, konden in de schuur achter het achterhuis hun paard stallen.
In de schuur achter het achterhuis was de toen enige klompenmakerij van het dorp Deever gevestigd.

De redactie weet het absoluut niet zeker, maar heeft het vermoeden dat de foto omstreeks 1909 is gemaakt en dat naast Hendrik Pook zijn twee kinderen Harm en Anna staan. Dit vermoeden blijkt niet juist te zijn.
Volgens de heer Arjan Meijer zit het zo:
Op de foto staan zoon Jan en dochter Roelofje naast vader Hendrik Pook; ik denk dat de foto omstreeks 1917 is gemaakt.

Dit pand an de Kruusstroate in Deever is gepromoveerd tot een rijksmonumentje (voor zolang het duurt en voor wat het waard is, want je weet het met monumenten met zo’n onbetrouwbare rijksoverheid maar nooit) en is als volgt omschreven:
Dubbel verdiepingloos woonhuis, thans in gebruik als winkel. Twee negentiende eeuwse bouwlichamen, elk onder pannengedekt schilddak; schoorstenen, staafankers, spatlijst. De gevels onder meer voorzien van lichtgetoogde deuren met bovenlicht en levensboom en lichtgetoogde zesruitsschuifvensters en rechtgesloten vijftienruitsschuifvensters.

Na de bouw van het pand tussen 1902 en 1905 was het licht boven de twee voordeuren nog niet versierd met een levensboom. Latere bewoners van het pand hebben het licht boven de twee voordeuren in de zestiger of zeventiger jaren van de vorige eeuw opgepimpt met een levensboom. De redactie heeft bijgaande kleurenfoto gemaakt op 16 september 2004.

De heer Arjan Meijer reageerde op 1 maart 2021 als volgt.
De redactie ontving op 1 maart 2021 de volgende zeer gewaardeerde reactie van de heer Arjan Meijer:
Uit het huwelijk van Hendrik Pook en Lammigje Wever zijn zeven kinderen geboren.
In 1913 is nog dochter Roelofje Pook geboren (zie ook het bericht in het Deevers Archief).
Op de foto staan zoon Jan en dochter Roelofje naast vader Hendrik Pook; ik denk dat de foto omstreeks 1917 is gemaakt.

Hendrik Pook en Lammigje Wever hebben eerst in Oldendiever gewoond (nu Oldendiever 12), waar Hendrik’s moeder Jantje Oost woonde.
Omstreeks 1896 zijn ze verhuist naar het Moleneinde in Diever. In de geboorteakte van de kinderen: Diever 124. Dit huis is inmiddels afgebroken en stond in de tuin van het huidige pand met adres Moleneinde 5. In dit huis woonden indertijd Lammigje’s ouders Harm Wever en Margje Fledderus, die toen naar Het Kasteel zijn verhuist.
Vervolgens (tussen 1902 en 1905) laten ze de woning aan de Kruisstraat bouwen (in de geboorteakte van de kinderen: Diever 117).

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is de heer Arjan Meijer bijzonder erkentelijk voor zijn waardevolle bijdrage aan het bericht.
De heer Arjan Meijer is getrouwd met een kleindochter van Roelofje Pook, die op de hier afgebeelde sepia-kleurige foto staat.
De redactie heeft naar aanleiding van deze reactie waar nodig de tekst van het bericht aangepast.

De redactie ontving op 5 oktober 2024 de volgende zeer gewaardeerde reactie van mevrouw Femia Versteeg-Logtenberg
Wat een vreselijk leuk verhaal over de familie Pook
Ik ben de kleindochter van Jantje Pook en Berend Logtenberg. Mijn opa Berend Logtenberg was in Diever in dienst bij Hendrik Pook om het klompenmakersvak te leren. Mijn grootouders zijn in 1919 getrouwd en zijn in Meppel gaan wonen.
M
ijn opa Berend Logtenberg was daar klompenmaker en mijn oma Jantje Pook had in hetzelfde pand een kruidenierszaak. Dus net zoals haar ouders aan de Kruisstraat in Diever.
Hun tweede zoon Jantinus Logtenberg heeft de klompenmakerij later van mijn opa overgenomen. Dus Hendrik Pook had een nazaat in het klompenmakersvak.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Zie de afbeelding van klompenmaker Hendrik Pook en Berend Logtenberg.
Zie het bericht Inzate en palmslag van ut huus van Henduk Pook.

Posted in Alle Deeversen, Kruusstroate | Leave a comment

Feest in en bee de Heilige Andreaskaarke

De redactie van ut Deevers Archief ontving op vrijdag 4 oktober 2024 van de heer pastoor Koos Tolboom de digitale versie van de uitnodiging voor het bijwonen van de feestelijkheden ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de Heilige Andreaskaarke. De redactie is de heer pastoor Koos Tolboom bijzonder erkentelijk voor deze aimabele geste 

Uitnodiging

Hierbij nodigt de locatieraad van de rooms katholieke Heilige Andreaskerk te Zorgvlied u uit voor het bijwonen van de feestelijkheden rondom het 100-jarig bestaan van ons kerkgebouw op zondag 30 juni 2024.
We beginnen om 11.00 uur met een eucharistieviering onder leiding van Mgr. C.F.M. van den Hout en het pastoresteam K. Tolboom en S. Terwisscha van Scheltinga-Burri.
Daarna gaan we naar Villa Nova voor een gezellig samenzijn en een feestelijke lunch.
Als u deel wilt nemen aan de lunch, dan graag van te voren opgeven via de mail naar: clara.zorgvlied@outlook.com. Voor het bijwonen van de viering in de kerk hoeft u zich niet op te geven.
Graag tot ziens op 30 juni.

Aan de oorsprong van de katholieke gemeenschap van Zorgvlied en omstreken ligt de komst van de familie Verwer in 1880. Zij had het landgoed ‘Zorgvlied’ aangekocht en in het landhuis liet de familie een huiskapel inrichten. Daar konden de katholieken ’s zondags ter kerke gaan.
In september 1884 is de Sint Andreasparochie opgericht. De parochiekerk was een verbouwd gedeelte van het voormalig Landbouwinstituut van de Maatschappij van Weldadigheid. Het was een onaanzienlijk kerkje, waarin de geloofsgemeenschap bijna veertig jaar heeft gekerkt.
In 1923 werd begonnen met de bouw van de huidige kerk, die gebouwd werd op plek van de eerste kerk. Op 27 september 1923 is de eerste steen gelegd en op 15 juli 1924 is de kerk door deken Vaas uit Wolvega plechtig ingewijd. Sindsdien is de katholieke geloofsgemeenschap in deze kerk ontelbare keren samengekomen om God en elkaar te ontmoeten.


 

Posted in Kattelieke Kaarke, Zorgvliet | Leave a comment

De gebraandskilderde Lodewiek en Johanna

In de 100-jarige Sint Andreaskerk op Zorgvliet, an de aandere kaante van de Deeverse bos, bevinden zich in de achtergevel drie gebrandschilderde ramen. Zie afbeelding 5.
Onder in het linker raam is een medaillon met het portret van Lodewijk Guillaume Verwer aangebracht. Zie afbeelding 1.
Onder in het rechter raam is een medaillon met het portret van zijn vrouw Johanna Cornelia Ludovica van Wensen aangebracht. Zie afbeelding 2.
Het is voor de redactie meer dan duidelijk dat de maker van de gebrandschilderde ramen voor het brandschilderen van de twee genoemde medaillons zich in 1924 heeft laten inspireren door de portretfoto’s die fotograaf en kunstschilder Hans Kuiper vóór 1910 van het echtpaar heeft gemaakt. Zie de afbeeldingen 3 en 4.
De redactie verwijst voor meer gegevens naar het bericht Lodewiek en Johanna kiekt oe moar mooi an.
De redactie verwijst voor meer gegevens naar het bericht Op de knee’jn veur Lodewiek en Johanna.
De redactie verwijst voor meer gegevens over Hans Kuiper naar het bericht Aagterkleinseune skref over Hans Kuper.
En het kerkgebouw moet vooral niet worden verward met de parochie, want de Sint Andreasparochie bestond in 1984 al honderd jaar en dus op 1 oktober 2024 al honderd en veertig jaar. Zie het bericht De Sint Andreasparochie bestiet honderd joar.

De redactie ontving op 1 oktober 2024 de volgende bijzonder gewaardeerde reactie van de heer pastoor Koos Tolboom.
Wat betreft de drie gebrandschilderde ramen boven het oude hoogaltaar met daarin de medaillons van de heer Lodewijk Guillaume Verwer en zijn vrouw Johanna Cornelia Ludovika Verwer-Van Wensen:
Wat ik er van weet, is dat de ramen een geschenk zijn van nabestaanden van dit echtpaar, beiden waren toen overigens al overleden, hij in 1910 en zij in 1917. Dit geschenk moest natuurlijk de belangrijke rol die de familie Verwer heeft gespeeld bij de totstandkoming van de rooms-katholieke parochie Wateren/Zorgvlied benadrukken.
Volgens mij was het een wens van de familie om de medaillons in de ramen op te nemen. Het komt niet vaak voor dat in gebrandschilderde ramen medaillons zijn te zien. Vaak zijn de gezichten van de schenkers verwerkt in de afbeeldingen. Hier zijn ze als een soort pasfoto opgenomen.
Deze manier heeft nog wel wat wenkbrauwen doen fronsen op het aartsdiocesaan bureau te Utrecht. Er is met de aartsbisschop gecorrespondeerd over de vraag of het zo wel mocht. Het antwoord: de manier van afbeelden van de heer en mevrouw Verwer is onwenselijk, maar kerkrechtelijk is er niets tegen in te brengen. De sfeer van deze correspondentie is wel dat het aartsbisdom deze manier van afbeelden graag had tegengehouden. Gelukkig is dat niet gelukt !
Overigens is de voormalige parochie Zorgvlied/Wateren met ingang van 1 januari 2016 gefuseerd met de voormalige parochies van Drachten, Gorredijk en Oosterwolde. De nieuwe fusieparochie heeft als patroonheilige de Heilige Clara van Assisi.

Afbeelding 1                                                                      Afbeelding 2

Afbeelding 3 – (Collectie Ton van der Meulen)                 Afbeelding 4 – (Collectie Ton van der Meulen)

Afbeelding 5 – (© Kerkfotografie)

Posted in Hans Kuiper, Kattelieke Kaarke, Lodewijk Guillaume Verwer, Zorgvliet | Leave a comment

Kiender van de Witteler skoele in memoriam


Tiede Oosterhof is geboren op 17 april 1939. Hij is overleden op 1 juni 1955.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op maandag 19 april 2021

Geert Soer is geboren op 30 april 1939 in Wittelte. Hij is overleden op 3 augustus 2022 in Stienwiek.

Arend van Zomeren is geboren op 1 mei 1942 in Wittelte. Hij is overleden op 16 oktober 2014 in Enschede.

Jacob (Japie) Snoeken is geboren op 4 maart 1944 in Havelte. Hij is overleden op 18 mei 2018 in Deever.

Jacob ten Buur is geboren op 14 juni 1942 in Wittelte. Hij is overleden op 4 oktober 2023 in Espel.

Annie (An) Baaiman is geboren op 3 augustus 1953 in Deever. Zij is overleden op 24 december 2022 in Lelystad.

Juffrouw Thalé Botje is geboren op 18 januari 1931 in Grönning’n. Zij is overleden op 31 mei 2021.

Posted in Alle Wittelers | Leave a comment

Veur un koe mus 10 cent maarktgeld wöd’n betèèlt

In de regionale krant Overijssel van uitgever J. Zeehuizen uit Genemuiden verscheen op 6 mei 1846 het volgende bericht (zie afbeelding 1) over de aanvoer van dieren op de jaarmarkt van 1 mei 1846.

Op de jaarmarkt den 1 jl. te Diever, waren aangebragt 370 paarden, 360 runderen en 50 varkens; de handel was in alles niet bijzonder levendig; voor hetgeen evenwel verkocht is, werden nog al goede prijzen besteed.
Paarden golden van f. 300 tot f. 325; runderen van f. 80 tot f. 120 en varkens van f. 20 tot f. 28.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie weet niet in welk jaar de gemeentelijke marktmeester van de jaarmarkt in Deever het hier afgebeelde ontvangstbewijsje voor betaald marktgeld van f. 0,10 voor 1 rund heeft afgegeven. 
De redactie heeft het vermoeden dat dat zeker niet het jaar 1846 is geweest, want gelet op het kaartje ligt het meer voor de hand dat het ná 1900 is afgegeven. De grote vraag is: in welk jaar ?

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Deevermarkt | Leave a comment

Oaltie Oost’nbrink stuurde un koatie hen lieve Milly

Aaltje Oostenbrink stuurde op 5 november 1921 de hier afgebeelde ansichtkaart naar haar vriendin Milly Ziemann, Ullmannstrasse 55 in Wenen in Oostenrijk. De grote vraag is natuurlijk: wie was Milly Ziemann ?
Aaltje Oostenbrink is geboren op 30 oktober 1857 in Vledder. Zij is overleden op 15 mei 1928 in Deever. Zij was niet getrouwd. Zij is een dochter van Roelof Oostenbrink en Wijntje Haveman. Zij was een zuster van Jantien Oostenbrink, die met boer Jacob van Goor trouwde en in Wapse woonde. Boekhandelaar en drukker Roelof (Roef) van Goor uut de Kruusstroate in Deever was een zoon van Jacob van Goor en Jantien Oostenbrink. Aaltje Oostenbrink was dus een tante van Roelof (Roef) van Goor uut de Kruusstroate in Deever.

Aaltje Oostenbrink schreef in een prachtig handschrift op de achterkant van de ansichtkaart de volgende tekst:
Lieve Milly,
Ik heb uw kaart in gezondheid ontvangen.
Daarvoor mijn hartelijke dank.
’t Is hier alles nog wel.
Wees gegroet van uw vriendin,
Aaltje Oostenbrink

De foto voor de beeldzijde van de hier afgebeelde ansichtkaart is gemaakt door C. van de Zijl. De reizende fotograaf C. v. d. Zijl uit Amsterdam maakte in heel Nederland foto’s van onder meer dorpsgezichten, die als ansichtkaart zijn uitgegeven. De hier afgebeelde kaart is in 1919 uitgegeven en was te koop in de winkel van Hendrik Pook an de Kruusstroate in Deever. De redactie van ut Deevers Archief is tot nu toe slechts bekend met één uitgave van deze ansichtkaart.

De redactie verwijst de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief voor enige aanvullende gegevens bij de hier afgebeelde ansichtkaart naar het bericht Bee ut winkeltie van Jan ter Heide an de Heufdstroate.

De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto (afbeelding 3) gemaakt op donderdag 22 november 2019, ten tijde van de uitvoering van het enorme overbodige belastinggeldverslindende herbestratingsproject van de straten in het oude Deever met de projectnaam Deever op Dreef van de Hoge Dametjes En Heertjes Van De Voorkant Van Het Keiharde Gebakken Klinkertjes Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Posted in Ansigtkoate, Heufdstroate | Leave a comment

Foto’s en vuhèl’n van ut boer’nlee’m usögt

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van het boerenwerk en het boerenleven van vrogger in de gemiente Deever. De redactie van ut Deevers Archief publiceert bijzonder graag verhalen over het boerenwerk en het boerenleven van vrogger in de gemiente Deever.
Zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief die in het bezit zijn van foto’s van het boerenwerk en het boerenleven -ploegen, maaien, zaaien, hooien, melken, dorsen, melkbussen borstelen, koestal schoonmaken, hond voor de melkkar, de eerste tractor, opoe met het oorijzer, in huis genomen foto’s, enzovoort, enzovoort- worden vriendelijk verzocht deze te scannen of te laten scannen en deze met verhalen naar ut Deevers Archief te sturen.
De redactie is de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief bij voorbaat zeer erkentelijk en zal deze foto’s zeker tonen in ut Deevers Archief.

Abracadabra-1275

Posted in Ansigtkoate, Boer'nlee'm, Boerdereeje, Landbouw | Leave a comment

Radio Wereld saat in de boerdereeje van Sime Smidt

Het niet meer bestaande museum Radio-Wereld had een webstee (www.radio-wereld.nl) over de geschiedenis van dradio, televisie en elektriciteit. Het was een zeer informatieve webstee over de historie, de feiten en de reparatietips van met name de oude radio !
Radio-Wereld was ondergebracht in Deever in een museum in de boerderij van Sime Smidt, Achterstraat 9, bij de Eendenvijver. Zie de bijgevoegde afbeelding van een kleurenfoto, die de redactie van ut Deevers Archief heeft gemaakt op maandag 2 januari 2017.
In oktober 1999 is het museum opgeheven. De eigenaren Sjoukje en Wim Stuiver zijn verhuisd naar Havelte en zijn verder gegaan met een kleine collectie historische radio’s, curiosa en met een bibliotheek met vele gegevens over de oude radio.
Radio-Wereld was op internet een tijdlang een virtueel museum met foto’s, uitleg en interessante onderwerpen betreffende de oude radio. Het was een webstee die de moeite van het bekijken waard was.
In de tijd dat het museum in de boerderij van Sime Smidt was gevestigd, gaven de eigenaren van het museum ook ansichtkaarten uit. Bijgaand is een afbeelding van één van die ansichtkaarten van een bij elkaar horende serie van vier te zien. Je zal als verzamelaar van ansichtkaarten uut de gemiente Deever die vierling maar in jouw mooie dure album in jouw mooie dure verzamelkast op jouw mooie dure zolder hebben !
Het museum mocht dat wel de naam van Radio-Wereld hebben, toch hadden de eigenaren ook belangstelling voor de eerste Philips televisie in Nederland, gebouwd in 1951. Deze televisie had de bijnaam Hondehok.
De radio-ontvanger is de eerste Philips radio, gebouwd in 1927, deze had als bijnaam Roggebroodje. Dat kan, omdat in die tijd de mensen, met name de armere, veel roggebrood aten en dat werd verkocht in grote hompen. Tot in de zestiger jaren van de vorige eeuw verkocht de Coöperatie (de Koeperasie) an de Heufdstroate in Deever grote stukken ongesneden roggebrood. Het oude en vaak hard geworden niet verkochte roggebrood werd opgevoerd aan het paard van de broodventer.
Let vooral ook op het aandoenlijke echte plantje van moeder de vrouw des museums aan de rechterkant van de foto.

Via de link https://web.archive.org/web/20240000000000*/www.radio-wereld.nl is nog wel een indruk van de webstee www.radio-wereld.nl van Museum Radio-Wereld te krijgen.


Posted in Aagterstroate, Ansigtkoate, Boerdereeje, Cultuur, Museum | Leave a comment

De kaarke an de brink van Diverde

Cornelis van Noorde (1731-1795) heeft deze tekening van de Kerk te Diverde gemaakt in 1756. Zie afbeelding 1. De afmetingen van de tekening zijn 13,0 x 19,4 cm. De originele tekening bevindt zich in de prentencollectie van de Universiteitsbibliotheek van Leiden.
De redactie van ut Deevers Archief verwijst voor meer gegevens volledigheidshalve naar het bericht De kaarke an de brink van Deever in 1756.
De hier afgebeelde tekening van de Kerk te Diverde is als voorbeeld gebruikt voor het maken van enige kitschwerken.
In afbeelding 2 is een gebrandschilderd ruitje in één van de glas in lood ramen in de voorgevel van het zo genoemde schultehuis aan de brink van Deever te zien. Tijdens de zo genoemde ‘restauratie’ in de dertiger jaren van de vorige eeuw vonden de ‘restaurateurs’ het wel leuk de ramen in de voorgevel van het zo genoemde schultehuis op te pimpen met glas in lood ramen met nep gebrandschilderde ruitjes.
In afbeelding 3 is een gebrandschilderd (?) glas in een glas in lood raampje te zien. Het is kennelijk de bedoeling dit voorwerp als raamversiering te gebruiken. De grote vraag is natuurlijk of dit een uniek exemplaar is of dat van dit voorwerp meer dan één exemplaar is gemaakt ? De redactie heeft het vermoeden dat dit een industrieel geproduceerd kitschwerk is. De andere grote vragen zijn natuurlijk welke neringdoende in Deever deze raamversiering verkocht en in welke periode ?

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Posted in Deeverse prullaria, Kaarke an de brink, Kitsch in de gemiente Deever | Leave a comment

Ansichtkoate van pension Villa Nova op Zorgvliet

Van het pension Villa Nova van de familie Jan Krans op Zorgvlied zijn na de Tweede Wereldoorlog in het tijdperk van de zwart-wit foto enige ansichtkaarten uitgegeven, waaronder de hier afgebeelde. In de communistische krant ‘de Waarheid’ verscheen op 26 april 1947 het navolgende bericht.

IWilt u een prettige vacantie bij bos, hei en openluchtzwembad ?
Pension f. 4 per dag per persoon.
J. Krans, Zorgvlied, gemeente Diever, Drente.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Met openluchtzwembad wordt bedoeld het openluchtzwembad Dieverzand an de aandere kaante van de Deeverse bos.
Jan Krans is geboren op 1 januari 1917 en is overleden op 18 april 1994.
Hij ligt begraven op Zorgvlied op de hof van de kapel van Obadja. 

Posted in Ansigtkoate, De aandere kaante van de Deeverse bos, Villa Nova, Zorgvliet | Leave a comment

Slimme Kees roskamt de leed’n van de gemienteroad

In de Friese Koerier (onafhankelijk dagblad voor Friesland en aangrenzende gebieden) verscheen op 10 mei 1957 het volgende bericht over een vergadering van de raad van de gemiente Deever.

Burgemeester van Diever kapittelt raadsleden 
Diever.
In de vergadering van de gemeenteraad uitte de voorzitter, burgemeester Meiboom, zijn teleurstelling over het feit dat bij een gehouden speciale bijeenkomst over het onderwerp ‘Overheid en cultuur’, waar als sprekers optraden de burgemeester van Hilvarenbeek, de heer Meuwese, en dokter Broekema te Diever, van de 11 raadsleden slechts 5 aanwezig waren en van de echtgenotes der raadsleden slechts. Ook al had dit onderwerp -dat toch zeer belangrijk is- niet de belangstelling van de leden persoonlijk, dan toch had spreker verwacht dat ze in het algemeen belang aanwezig waren geweest.

In verband met de bouw van het nieuwe gemeentehuis en de daardoor nodig geworden ombouw van de Brink was het eveneens dat de openbare verlichting wijziging ondergaat. Het gevraagde crediet van f. 9000,- voor dit doel werd zonder discussie aanvaard.

Aan de Jeugdraad Diever werd een subsidie van f. 500 in uitzicht gesteld, zijnde de helft der totale kosten, voor het houden van een zogenaamd ‘vacantiespel’ voor de schooljeugd. Het is de bedoeling van de jeugdraad gedurende de week van 22-27 juli aanstaande de kinderen van de vierde, vijfde en zesde klas van alle lagere scholen in de gemeente onder deskundige leiding een verantwoorde ontspanning te bieden.

Besloten werd tot de bouw van 5 dubbele woningen en wel 2 te Wittelte en 3 aan de Kloosterstraat te Diever. Eveneens werd besloten deze woningen van een warmwatervoorziening te voorzien.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In de vijftiger jaren van de vorige eeuw -toen de Deeversen nog gezagsgetrouw waren- meende burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd Ome Kees werd genoemd, mensen die een hekel aan hem hadden noemden hem Slimme Kees) het zich blijkbaar te kunnen veroorloven in een nota bene openbare vergadering van de raad van de gemiente Deever eens even flink de roskam te halen over de leden van de raad.
Overheid en cultuur ? Gemeentelijke overheid en cultuur ? Gemiente Deever en cultuur ? Ome Kees en cultuur ? Slimme Kees en cultuur. Ome Kees en openluchtspel-cultuur ? Slimme Kees en openluchtspel-cultuur ? Ome Kees en cultuurzolder-cultuur ? Slimme Kees en cultuurzolder-cultuur ? Waarschijnlijk beviel het Ome Kees/Slimme Kees niet dat bij het afwerken van punten van zijn eigen agenda naar zijn zin te weinig ja-knikkers in de zaal zaten.
In het krantenbericht wordt over de grote vernieling van de brink van Deever in 1956/1957 na de bouw van het nieuwe gemeentehuis verzachtenderwijs geschreven over de ‘nodig geworden ombouw van de brink’. Het nieuwe gemeentehuis was niet aangepast aan de oeroude brink, nee de oeroude brink moest na de bouw van het nieuwe gemeentehuis worden aangepast aan het megalomanistische slimmekeesiaanse bouwwerk. Maar blijkbaar stond het onderwerp ‘Overheid en behoud van cultureel erfgoed’ niet op de agenda van Ome Kees alias Slimme Kees.
Wie heeft herinneringen aan het zogenaamde ‘vacantiespel’ ?
De vijf (niet drie) dubbele woningen an de Kloosterstroate in Deever zijn in 2014 afgebroken. De warmwatervoorziening in de vijf dubbele woningen zal een geiser zijn geweest ? Wie het weet mag, die mag het uiteraard zeggen.

Reactie van de heer Wobke Vermaat, versie van 2016-10-13
Ik ben opgegroeid (familie Vermaat) in één van de dubbele woningen in de Kloosterstraat.
De warmwatervoorziening in de dubbele woningen was inderdaad een geiser.
(redactie: Wobke Vermaat’s vader was leraar aan deze ULO-school; de familie Vermaat woonde op nummer 18 in de Kloosterstraat).

Abracadabra-1283

Posted in Cultuur, Gemientebestuur, Gemientehuus, Jan Cornelis Meiboom, Kloosterstroate | Leave a comment

De toestaand van de Baarg van Wittelte in 1847

De volgende tekst is overgenomen uit het boek ‘Drentsche Oudheden’ van Leonardus Jan Frederik Jansen, Lit. Doct. Conservator bij het Museum van Oudheden te Leyden, uitgegeven in 1848 bij Kemink en Zoon in Utrecht. Het is een verslag van een ooggetuige van de toestand van de Witteler Baarg in 1847.

Waterburgten
Met dezen naam bestempelen wij die geizoleerde aardhoogten, die omgeven zijn van eene of meerdere grachten, waarin zich water bevindt, en soms daarenvoven ook van een of meer wallen. Van deze soort zijn er mij in de Provincie Drenthe slechts twee bekend geworden.
De ééne ligt te Wittelte, in den kom van het gehucht. Het is een heuvel van p.m. 6 ellen hoogte en van eene middellijn van 30 ellen, omringd van eene thans gedempte gracht van 20 ellen breedte. Door veelvuldig afgraven der landlieden, om aarde en vooral zand te erlangen, is hij aan de west- en zuidzijde zeer geschonden, en ofschoon de opgegeven grootte nagenoeg de oorspronkelijke zal zijn, is het toch mogelijk, dat hij nog iets hooger geweest is. Of hij oorspronkelijk een’ op- of toegang gehad had, was niet meer na te gaan. Van twee landlieden, die deel hadden in zijn eigendom, meen ik verstaan te hebben, dat de gracht vroeger den geheelen heuvel zóó omringd had, dat er geen toegang geweest was. Hiertoe zal dus oorspronkelijk eene brug gediend hebben. Rondom deeze hoogte en gracht ligt groenland, en de met struikgewas begroeide heuvel komt daardoor zeer treffend uit. Op zijn’ kruin heeft men een niet gewoon vergezigt.
Toen ik de afgegraven zijden onderzocht bleek mij duidelijk, dat de heuvel door menschenhanden was opgeworpen, waarschijnlijk uit de hem thans omringende gracht. De grond was nu eens zand, dan klei, en ik vond daarin op onderscheiden plaatsen potscherven. Deze werden bijvoorbeeld in den versch afgegraven buik des heuvels, omstreeks 1 el hoog van den grond, aangetroffen, en leverde dus het bewijs, dat zij er bij het ophoogen des heuvels ingekomen waren. Zij waren van vier onderscheiden potten, donkerbruin, roodachtig, lichtrood en geel van kleur, hard gebakken en fiks bewerkt; een was van tamelijk fijne, de overigen waren van grover aarde. Daar van dit aardewerk geheel hetzelfde geldt als wat boven, bladzijde 125, omtrent het aardewerk uit de bevloering tusschen de wildgraven te Odoorn is opgemerkt, zou ik, zonder evenwel iets te willen beslissen, vermeenen, dat deze waterburgt mede tot de Karlowingischen tijd behoorde.
Eene opgraving zou waarschijnlijk gronden voor een bepaald oordeel aan het licht brengen. Tot zulk eene opgraving zouden de tegenwoordige eigenaren, naar het mij uit gesprekken met twee hunner toescheen, de vergunning niet weigeren. Deze eigenaren zijn vier in getal; F. Smid en B. Barels te Dwingelo bezitten de noordelijke, en H. Hessels en de wed. B. Roelofs, te Wittelte, de zuidelijke helft.

Posted in de Witteler Baarg, Oudheid, Wittelte | Leave a comment

An de proat mit burgemeister Hendrik Gerard van Os

In het Nieuwsblad van het Noorden van woensdag 2 november 1932 verscheen in de serie ‘Burgemeesters over hun gemeenten’ een lang interview met burgemeester Hendrik Gerard van Os.

De gemeente Diever
Waar groote bosschen zich uitstrekken en nieuwe aanplantingen in voorbereiding zijn

Bij kampeerders en rondtrekkende touristen, die zich den tijd gunnen, is de gemeente Diever bekend om haar rijk en af- wisselend natuurschoon. Groote loof- en naaldbosschen strekken zich binnen haar uit en dagen, ja weken lang kan men er ronddwalen om telkens weer wat nieuws te zien en telkens weer getroffen te worden door verrassende vergezichten.
De gemeente Diever is 7409 H.A  groot en daarvan is 772 H.A. in cultuur als bouw- en 2011 als grasland. Niet minder dan 1231 bunder is bedekt door bosch en dan is er nog 3167 H.A. heide en zandverstuivingen. Die heide zal nu ook wel grootendeels in bosch veranderen, want 2 jaar geleden kocht de Staat een groot deel van het Dieverscheveld voor bebossching aan, nadat een jaar daarvoor dr. L. Janssen, de zoon van den bekenden philantroop aan den Staat het Waterscheveld ten geschenke aanbood met gelijk doel.
Dat beteekent, zei de heer H.G. van Os, de Burgemeester dezer schoone gemeente die ons met veel ingenomenheid van deze plannen vertelde, dat hier op den duur een reusachtig complex aaneengesloten bosch van 4500 H.A. groot zal komen, waarvan het landgoed Berkenheuvel van plm. 1300 H.A. de kern zal vormen. De bebosschingen in Smilde en Ooststellingwerf sluiten zich bij die in Diever aan.
Dat zal het vreemdelingenverkeer zeker sterk doen toenemen , veronderstellen wij.
Dat is al vrij groot, Berkenheuvel is door het geheele land bekend. De Vrijzinnig Christelijke Studenten Bond en de Groningse C.J.O. hebben er hun vaste kampen en verder komen er iederen zomer tal van groepen kampeeren. Een mooie wandelweg van den A.N.W.B., dit jaar door onze gemeente tot stand gekomen, bevordert dit touristenverkeer.
Het gemeentebestuur stelt het kampeertourisme ook vooral daarom zoo op prijs, omdat de omgeving er niet door verandert, wat zoo gemakkelijk gebeurt, wanneer er overal optrekjes verrijzen.

Historische notitie
Het bleek ons al spoedig, dat het Hoofd dezer gemeente niet alleen een minnaar is natuurschoon, maar zich ook sterk in- teresseert voor de geschiedenis van Diever waarvan helaas door het afbranden van het gemeente-archief voor plm. 70 jaar, niet zoo heel veel bewaard is gebleven.
De naam Diever komt, als Dever, het eerst voor in een oorkonde van 1181. Van Oldendiever lezen we voor ’t eerst in 1298, van Kalteren (Kalthorne) in 1269, van Wit telte in 1040 en van Wapse in 1384.
Diever is heel vroeger veel grooter geweest. In 1633 werd een gedeelte -Hoogersmilde- geformeerd tot een heerlijkheid door den bekenden Adr. Pouw van Wieldrecht (de kerkelijke afscheiding volgde in 1845) en in 1811 (kerkelijk in 1823) volgde de afscheiding van de welvarendste gedeelten, n.l. Leggelo en Eemster, die bij Dwingelo werden gevoegd.
We noemden hier boven enkele jaartallen, die spreken van een 1000 jaar geleden. Maar reeds veel en veel eerder, was de streek, die nu de gemeente Diever is, bewoond. Daarvan getuigen de tallooze vondsten van urnen, steenen werktuigen, pijlspitsen e.d.
Aan den ouden Groningerweg – zoo bracht de Burgemeester in herinnering – ligt een tamelijk vervallen hunebed. In de nabijheid daarvan heeft dr. Van Giffen een open steengraf blootgelegd en bovendien vond hij verleden jaar op het landgoed Berkenheuvel nog de standsporen van een hunebed, waarvan de steenen in 1735 met toestemming van de Staten van Drenthe door de Wapster boeren zijn weggevoerd. Ook heeft dr. Van Giffen het vorige jaar tusschen Diever en Wapse een kringgrepurnenveld ontdekt, waar zeer fraaie urnen zijn gevonden.
Uit jongeren tijd – maar toch van respectabelen ouderdom, n.l. ongeveer 10 eeuwen – is de gedeeltelijk afgegraven heuvel bij de school te Wittelte. Dit is een overblijfsel van een zoogenaamden Frankischen burcht, waarop vermoedelijk betrekking heeft de giftbrief van Keizer Hendrik 111 van 21 Mei 1040, waarbij hij de goederen van zekeren Ulffo en zijn broeders, gelegen te Uffelte, Wittelte en Peeio, verbeurd verklaarde en aan de kerk van Utrecht schonk als allodiale bezitting. De proostdij van St. Pieter te Utrecht trok nog vele eeuwen inkomsten uit deze omgeving; de z.g. St. Peters roggepachten. De burcht te Wittelte zou door een van de genoemde broeders zijn bewoond. Soortgelijke burchten zijn die te Leiden en de Klinkersberg bij Gees.
Tot voor eenige jaren trof men in het Wittelterveld nog een ouden schans aan, verbonden met een eigenaardig gevormden heuvel. Het middengedeelte van dezen heuvel was omringd door een droge sloot, deze weder door een ringwal, deze weder door een sloot, terwijl een laag walletje het geheel omgaf. De Schans heeft waarschijnlijk in 1591 gediend als legerplaats voor de verbonden legers van Prins Maurits en Willem Lodewijk, die, na de inneming van verschillende schansen en forten in de Ommelanden, door Drenthe trokken en zich „tot Dieveren” legerden. De ronde heuvel is blijkbaar een oude openlucht-vergaderplaats, waar de hagespraken in Dieverder-dingspil werden, gehouden. Immers, op de hagespraak van 5 December 1617 werd besloten, dat deze vergaderingen zouden worden uitgeschreven als volgt: bij wintertijd, n.l. van St. Maarten tot Paschen, te Uffelte.bij zomertijd te Wittelter Weere. Als gevolg-van de ontginning is dit monument der oudheid verdwenen.
De kerk te Diever behoort tot de oudste kerken van Drenthe, ze was een van de weinige kerken uit de omgeving, die niet schatplichtig was aan die te Steenwijk en dus vermoedelijk even oud. Het tegenwoordige gebouw is natuurlijk niet het oorspronkelijke; het is uit tufsteen, overigens uit baksteen en heeft een driebeukig schip. Het koor had oorspronkelijk een lager steenen gewelf dan de middenbeuk en is gesloten met drie zijden van een achthoek. De Noordelijke beuk, rechthoekig gesloten, had oorspronkelijk geen steenen gewelf, maar heeft thans een steenen kruisgewelf met ribben. de Zuidelijke beuk, gesloten met drie zijden van een achthoek, had oorspronkelijk een gewelf van dezelfde hoogte als dat van den middenbeuk en zal dus een afzonderlijk dak hebben gehad. De toren heeft een koepelgewelf in het onderste gedeelte en dateert uit de 12de eeuw; bij het bouwen van de tegenwoordige kerk werd de toren verhoogd. Op 27 Aug. 1759 werd de toren door den bliksem getroffen en brandden de spits en het dak van de kerk af.
Aan den Brink ziet men het typische oude Schultehuis, in 1604 gebouwd door den Schulte Berend Ketel, wiens wapen boven de deur in steen is gehouwen. Van deze familie, afkomstig uit Hackfort, hebben een zestal leden het Schuitambt van Diever bekleed.
De Burgemeester had ons reeds enkele malen in zijn historische uiteenzetting vertelt van branden, die Diever geteisterd hebben. Deze branden zijn waarschijnlijk ook de oorzaak, dat het dorp Diever een afwijkend, meer stedelijk, karakter heeft bij andere oude Drentsche dorpen. Bij het opbouwen kwam men tot een meer aaneengesloten bebouwing en zoo heeft Diever geen Brink.
Den 9 Februari 1581 is nagenoeg het heele dorp door krijgslieden plat gebrand. In den nacht van 10-11 Maart 1862 brak een brand uit, die 18 huizen in asch legde, en twee jaar later kraaide opnieuw de roode haan in het dorp, waarbij ook de gemeentekamer in het logement (en daarmee het reeds genoemde gemeentearchief) verloren gingen.

Het Diever van thans
Na deze uitvoerige uitweiding over het verleden kwam de heer Van Os op het heden. Wij vinden daaromtrent in onze notities de volgende, bijzonderheden.
De 2724 inwoners zijn over de voornaamste dorpen en hun directe omgeving als volgt verdeeld: Diever (met Kalteren, Oldendiever en Vaart) 1285, Wittelte 370, Wapse 655 en Zorgvlied-Wateren 414. Er zijn 1995 inwoners, dit tot de Hervormde kerk behooren, 536 Gereformeerden en 72 Roomsch-Kath.
Landbouw en veeteelt zijn de hoofdmiddelen van bestaan, veelal is het bedrijf gemengd. Boterfabrieken vindt men te Diever en Wapse en bovendien is de gemeente nog een cement-industrie en een kalkbranderij rijk.
Het onderwijs wordt verzorgd door 4 openbare en 1 bijzondere school, de laatste te Diever.
Terwijl er geen aanleiding was om woningen met overheidssteun te stichten, is er ook niet zoo heel veel gedaan aan de uitvoering der landarbeiderswet.
Slechts viermaal werd een aanvrage toegestaan. De oorzaak hiervan is, aldus de Burgemeester, gelegen in het feit van de afwezigheid van woningnood, die elders veelal tot de stichting van landarbeidersplaatsjes meewerkte, en door de gelegenheid, welke de Boerenleenbank vroeger op vrij gemakkelijke voorwaarden bood om geld op te nemen voor het stichten van woningen voor landarbeiders.

Moeilijke oeconomische omstandigheden, maar waarschijnlijk nog geen saneering
En hoe staat uw gemeente er financieelvoor? vroegen wij.
Er heeft hier altijd een bescheiden welvaart geheerscht, leidde de Burgemeester zijn antwoord in. Diever heeft geen rijke ingezetenen, maar ook geen groote armoede. De gemeentelijke financiën zijn daarvan een getrouwe afspiegeling. De schulden beloopen rond f 125.000. Daarvan komt f 36.000 ten laste van de electrificatie, die waar mogelijk is doorgevoerd. Ons net sluit op Groningen aan behalve dat van Zorgvlied, dat op het Friesehe net is aangesloten. Wateren valt hier nog buiten.
De financiëele toestand was tot dusver vrij gunstig ,maar dit jaar ziet het er wel wat anders uit. Dat komt doordat de werkloosheid zich aanmerkelijk heeft uitgebreid. Onze zorgen ter bestrijding daarvan behoefden tot voor kort niet zoo groot te zijn. ’s Winters waren er een 15 à 20 menschen zonder werk, maar die konden we wel bij de wegen te werk stellen en zoo was er van eigenlijke werkverschaffing geen sprake.
Hierin is nu helaas verandering gekomen. We kunnen rekenen op een 50 à 60 werkloozen en zelfs den geheelen zomer zijn er nog een 30 naar de werkverschaffing gegaan. Bovendien is de opbrengst der gemeentefondsbelasting een klassificatieverschil (ruim f 6000) gedaald. We kunnen het vermoedelijk nog zonder saneering bolwerken dit jaar, maar daartoe moeten we overgaan tot 200 opcenten op de personeele en 80 op de fondsbelasting.
De wegen vragen uiteraard ook nog al wat aan onderhoud. Behalve 8.7 K.M. Rijksweg langs de Smildervaart liggen er in de gemeente 35.6 K.M. verharde wegen, waarvoor de gemeente heeft te zorgen. De laatste jaren zijn we in de gehuchten bezig met het verharden der modderwegen met paardenklinkers. In Wapse en Kalteren is dit al gebeurd en nu geschiedt het in Wittelte. Dit wordt uit de gewone middelen betaald.

Vereenigingsleven en watervoorziening
Deze beide onderwerpen zijn natuurlijk tijdens dit onderhoud ook besproken.
De Burgemeester gaf ons de volgende opsomming van instellingen en vereenigingen. In Diever is een bloeiende boerenleenbank. Landbouwcoöperaties zijn gevestigd te Diever en Wapse; landbouwvereenigingen te Diever, Wapse en Zorgvlied-Wateren. Het Groene Kruis strekt zich uit over de geheele gemeente, het heeft een eigen wijkverpleegster en een consultatiebureau voor gezonde zuigelingen. Naast een afdeeling der Vereniging tot het uitzenden van Kinderen naar Vacantiekolonies en een Vereniging van Ziekenhuisverpleging kunnen nog genoemd worden tal van andere meer plaatselijke vereenigingen als voet- en korfbalverenigingen, muziekkorpsen en tooneelvereenigingen.
Diever is geïnteresseerd bij het waterleidingplan voor West-Drenthe. Vermoedelijk zullen alleen Dieverbrug en Diever -althans voorloopig- kunnen worden aangesloten. Dieverbrug heeft slecht drinkwater en in Diever is dat zeer afwisselend door bodemvervuiling van stallen. Ter bestrijding van branden is waterleiding natuurlijk ook van groote beteekenis. De reeds tientallen jaren werkende verordening, waarbij nieuwbouw met rieten daken verboden werd heeft het brandgevaar aanzienlijk verminderd.

Posted in Deever, Gemiente Deever, Gemientebestuur | Leave a comment

De hoefstal van de fumilie Kloeze an de Wittelerweg

De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande vier kleurenfoto’s van de zwart geteerde hoefstal met het zwarte werkpaard van kunststof bij smederij Kloeze an de Wittelerweg in Wittelte, op maandag 3 september 2018 gemaakt. De redactie is mevrouw Geke Hage-Kloeze, bewoonster van het oude tolhuis bij de oude smederij, dochter van smid Harm (Haarm) Kloeze en kleindochter van smid Jan Kloeze (geboren op 24 mei 1906, overleden op 27 januari 1983), bijzonder erkentelijk voor het mogen betreden van haar terrein, het mogen maken van de vier kleurenfoto’s en het mogen tonen van deze vier kleurenfoto’s in ut Deevers Archief.
Een hoefstal is van oorsprong een houten constructie, waarin een paard werd vastgezet om te worden bekapt en beslagen door de hoefsmid. Het paard werd vastgezet in deze constructie, waarbij hij aan de voor-, zij- en achterkant werd begrensd door houten balken. Eenmaal vastgezet in de hoefstal kon het paard er vrijwel niet meer uit. Door middel van ijzeren kettingen (soms werden touwen gebruikt) kon de hoefsmid de hoeven eenvoudiger optillen. De kettingen of touwen gingen eenmaal om het been en werden dan op de houten balk getild om dan de ketting nogmaals om het been en de houten balk te draaien. De hoefsmid kon zo de hoef bekappen of beslaan zonder het risico te lopen om een trap te krijgen of het volle gewicht van het paard op zich te krijgen.
De hoefstal die bij de Wittelter smederij stond, en nog steeds op die plek staat, was zo te zien de Wittelter variant van de hoefstal, en voldeed zeker niet aan de hiervoor gegeven beschrijving van een arbeidsveilige hoefstal. Sterker nog, smid Harm (Haarm) Kloeze en zijn vader smid Jan Kloeze maakten eigenlijk het liefst helemaal geen gebruik van hun hoefstal. Zij deden het bekappen en beslaan van de hoeven van een paard – net zoals bijna alle andere Drentse smeden – bij voorkeur gewoon uit de hand. Met alle risico’s van dien. Maar vader Jan en zoon Harm (Haarm) Kloeze kenden door de jaren heen natuurlijk hun paarden en zij zullen hun erg wispelturige klanten ongetwijfeld wél eens in de Wittelter hoefstal hebben vastgezet.
De redactie heeft bijgaande zwart-wit foto overgenomen van de webstee drentsesmeden.nl. Op deze foto uit 2002 is Harm Kloeze bezig met het uit de hand beslaan van een paard van een vakantiegast onder het toeziend oog van drie toeristen. Achter Harm (Haarm) Kloeze is de hoefstal te zien.
Meer gegevens over de smederij van Wittelte zijn te vinden in de webstee monumenten.nl.

Posted in Ambacht, Boer'nlee'm, Wittelte | Leave a comment

Deever, London, Paris, New York, Mexico, Caïro …

De redactie van ut Deevers Archief komt bij het ofstruun’n van het internet regelmatig bijgaande afbeelding tegen. Is het een plakaat ? Is het een poster ? Is het een kunstwerk ? Is het een reclamestunt ? Is het een uitsnede van een veel grotere afbeelding ? Toch maar voor alle zekerheid bijgaande afbeelding in het Deevers Archief bewaard.

Wat zou toch het verband kunnen zijn tussen het betrekkelijk kleine dorp Deever en de wel erg grote wereldsteden London (Londen), Paris (Parijs), New York (Nieuw Amsterdam), Caïro, Mexico City (Mexico-Stad) en Hong Kong.
De redactie heeft lang moeten piekeren en peinzen – hij kon soms van al dat gepieker en gepeins slecht in slaap komen – om uiteindelijk tot de voor hem enige gevolgtrekking te komen dat geld verdienen aan het onregistreerbare handelsmerk Shakespeare (Sjakie uut Spier) de verbindende schakel is tussen de kleine muis en de grote olifanten.
Want overal op de wereld zijn handige uitbaters er achter gekomen dat met het onregistreerbare handelsmerk Shakespeare goed geld is te verdienen.
In London (Londen) staat al lang een Shakespeare’s Globe Theatre, bestaat de Shakespeare Tour al lang, staat al lang een Shakespeare Hotel, wordt al lang het verblijf van Shakespeare in London (Londen) uitgebaat, enzovoort, enzovoort.
In Paris (Parijs) is in het Quartier Latin (Latijnse Wijk) natuurlijk de wereldberoemde boekhandel Shakespeare and Company gevestigd en in 2015 opende het Shakespeare and Company Café haar deuren en dan is er ook het theater de Verdure du Jardin Shakespeare, enzovoort, enzovoort.
New York (Nieuw Amsterdam) heeft The Shakespeare Exchange, heeft het gratis Shakespeare in the Park (doar begunt see in Deever neet an, dan löp de gemiente te veule geld mis), heeft het Theatre For A New Audience, is er een restaurant The Shakespeare, enzovoort, enzovoort.
In Caïro in Egypte -je zou het niet verwachten- is een café restaurant Shakespeare and Co., en is Shakespeare de speciale gast op het Caïro International Film Festival, enzovoort, enzovoort.
In Mexico City bestaat het Foro Shakespeare, enzovoort, enzovoort
In Hong Kong bestaat het bedrijf Shakespeare4All Company Limited, het bedrijf The Law Society of Hong Kong besteed aandacht aan Shakespeare, enzovoort, enzovoort.
Ook neringdoenden en ondernemers in de toeristenindustrie in de betrekkelijk kleine gemiente Deever willen grof geld verdienen aan het onregistreerbare handelsmerk Shakespeare. En de schatkist van de Hoge Dametjes En Heertjes In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever moet wel de hele zomer van al het binnenstromende vermakelijkheidsbelastinggeld blijven rinkelen, want het uitbaten van het onregistreerbare handelsmerk Shakespeare is een profijtelijke zaak en moet een veel profijtelijker zaak worden en mag onder geen beding worden veronachtzaamd.
Het uitbaten van het onregistreerbare handelsmerk Shakespeare is in het door de Hoge Dametjes En Heertjes In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever bedachte peperdure belastinggeldverslindende Brinkenplan 2018 een waar speerpunt van het gemeentelijke verdienmodel geworden. Dat is in vergelijking met de commerciële Shakespeare activiteiten in de erg grote wereldsteden wel rijkelijk laat te noemen.
Het zal de redactie van ut Deevers Archief dan ook niet verbazen als de weg vanaf de Eendenvijverbrink langs de Kerkhofbrink door het Grünedal tot aan de Shakespearebrink voor het Openluchtspel (de open ruimte voor het Openluchtspel was vroeger een Bolderbrink, de plek waar de echte Deeversen bolderden) zal worden gewijzigd in Shakespeare Avenue. Maar dan heb je ook wel wat. Echt wel. Maar niet heus. Onderweg lekker even uitrusten op het Bert-Haanstra-Zitbankje aan de Shakespeare Avenue. En aan de aanstaande Shakespeare Avenue is ruimte voor meer gesponsorde zitbankjes, bijvoorbeeld het Jantina-Figeland-Zitbankje en het Kappertie-de-Boer-Zitbankje, twee Deeverse toneelspelers, die hebben meegeplaveid aan de weg naar het succes van het openluchtspel.
De grote vraag is natuurlijk: wie is de bedenker van bijgaande afbeelding ? Wie het weet, die mag het bij de redactie melden.

Posted in Deever, Kitsch in de gemiente Deever, Shakespearitis | Leave a comment

Ome Kees hef Deever opeskeept mit un cultuurzolder

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van vrijdag 30 oktober 1964 verscheen het volgende artikel over de problematische concurrentievervalsende cultuurzolder van ome Kees in het gemeentehuis aan de brink van Deever.

Rumoer rond Dieverder cultuurzolder

Café- en zaalhouders zijn boos op gemeentebestuur
“Het is broodroof, meneer. En anders niet. Mensen die eerst bij ons kwamen, zitten nu op de Cultuurzolder. Vraagt u het maar aan de andere caféhouders. Wij worden gedupeerd door oneerlijke concurrentie”. De caféhouders, tevens zaalhouders, in Diever zijn kwaad op burgemeester J.C. Meyboom. Ze zeggen dat die zich tegenover hen schuldig maakt aan broodroof. Het is een groot woord, maar de drie caféhouders die wij over deze zaak spraken verklaarden onafhankelijk van elkaar hetzelfde.

De ernstigste klachten kwamen wel van de caféhouders L. Benthem en K. Doorten. “Als het op deze manier doorgaat zullen wij over enkele jaren de verliezen niet meer kunnen dragen”, was de mening van de heer Doorten. “Ons bedrijf wordt opgeofferd aan plannen en fantasieën van mensen die hun hoofd vol hebben met zaken over het toerisme en recreatie. Maar toeristen zijn hier maar één maand in het jaar, daar kunnen we lang niet genoeg aan verdienen”.
De heer C. Vierhoven, eigenaar van een pension, is het met zijn collega’s eens. “Ik heb er zelf niet zo veel last van. Bij mij is het voornamelijk seizoenswerk. Ik moet het voor een zeer groot deel hebben van toeristen. Maar ik vind het niet eerlijk wat er gedaan wordt tegenover mijn collega’s. Hun klanten worden bij hen weggehaald met mooiklinkende praatjes en daar zijn de café- en zaalhouders de dupe van. Er wordt broodroof op hen gepleegd. Daar ben ik van overtuigd”, zo zei hij. “Heel het dorp weet ervan” zeggen de drie ondervraagden. De heer Vierhoven zegt hierover: “Als u iemand uit het dorp ophaalt die het met de burgemeester eens is, krijgt u van mij honderd gulden.”

De oorzaak van de heftige uitvallen is de inrichting van de Cultuurzolder na de bouw van het gemeentehuis in 1957. Deze zolder is een zeer smaakvol ingerichte ruimte die veel mogelijkheden biedt. Maar, vinden de café-eigenaren, het moet niet té ver gaan. “Als er op de cultuurzolder gebeurtenissen plaats vinden waar de gemeente mee te maken, dan kunnen wij moeilijk bezwaar maken. Maar zoals het nu gaat…. Al direct na de ingebruikneming begon het. Niet alleen werd de ruimte gebruikt voor bijeenkomsten van de brandweer en de gemeenteraad, maar er werden ook recepties gehouden van mensen die in gemeentedienst waren, terwijl er dikwijls een groot aantal genodigden koffie komen drinken. Voor ons zijn dat stroppen”, zeggen de caféhouders. “De tijden zijn voor ons toch al niet zo best. Alle gebeurtenissen die onze neus voorbij gaan zijn stroppen. Dat vinden wij broodroof. Om een voorbeeld te noemen: De schaakclub, die jaren bij Doorten heeft gespeeld, werd door burgemeester Meijboom naar de Cultuurzolder gehaald. Soms komen er bussen met mensen op de Brink. Vroeger kwamen de mensen dan bij ons om in ieder geval koffie te drinken, maar het gebeurt vaak genoeg dat ze naar de Cultuurzolder gaan. De koffie kost daar maar een paar dubbeltjes. Daar kunnen wij nooit tegen concurreren. Het gaat allemaal om mooie ideeën. Diever is een gemeente met veel recreatieterrein. Er moet een hotel komen dat op toeristen is ingesteld en dus moeten wij maar omschakelen. Als wij dat niet doen dan worden we op allerlei manieren dwarsgezeten. Alleen als het gaat om reclame voor de gemeente dan zijn we goed genoeg. Een paar jaar geleden werden we opgebeld door de gemeentesecretaris de heer J. Boesjes (tevens secretaris van de VVV). Hij vroeg ons of we een gratis koffiemaaltijd wilden aanbieden aan een aantal functionarissen van de provinciale VVV uit Assen. Dat was zo goed voor de reclame van de gemeente. We hebben het alle drie geweigerd. Ons geld voor de neus weghalen en dan nog vragen of we maar iets voor ze willen doen dat ons geld kost. Dat gaat toch te ver”. Dit is de mening van de heren Benthem, Doorten en Vierhoven.

Caféhouder Benthem: “Wij moeten toch verdienen ?”
De heer L. Benthem, eigenaar van hotel ‘Brinkzicht’, wond er geen doekjes om. “Mensen die vroeger hier kwamen, gaan nu naar de cultuurzolder. Alles wat zij dáár verteren wordt ons door de neus geboord. Het is toch niet eerlijk dat gemeentefunctionarissen klanten bij ons weghalen ?”.
Zijn vrouw die zeer heftig tegen de huidige gang van zaken gekant is, valt hem bij. “Ik heb de burgemeester gevraagd: Waarom doet u dit toch ?”, zegt ze. Hij zei: “Het is uniek”. Ik heb toen geantwoord: “Is dat het enige ?” “Ja”, zei hij.
“Maar wij kunnen toch niet voortdurend schade lijden, omdat de burgemeester die cultuurzolder nu toevallig uniek vindt ? Wij moeten ons brood verdienen. Niet door de toeristen, want die zijn hier op zijn hoogst twee maanden. Wij moeten het hebben van feestavonden, recepties, verenigingen en vaste klanten. Wij kunnen het billijken als er op de cultuurzolder evenementen plaatsvinden die betrekking hebben op gemeentezaken. Ik ben lid van de brandweer en ik ga voor bijeenkomsten ook naar de cultuurzolder. Maar wat van ons is moet van ons blijven.”, vervolgt de heer Benthem. “En dan moet de gemeentesecretaris ook niet aankomen met de vraag of we een gratis koffiemaaltijd kunnen aanbieden aan VVV-mensen. Want reclame of niet, wij moeten geld verdienen. Ik heb toen geweigerd en gezegd dat ze nu ook maar naar de cultuurzolder moeten gaan. En dat hebben ze gedaan.”

Pensionhouder Vierhoven: “Collega’s hebben gelijk”
“Iedere caféhouder heeft een strop door de cultuurzolder. Ik vind het schandalig dat de burgemeester en de secretaris deze café- en zaalhouders ten achter stellen door grote gezelschappen op de cultuurzolder te ontvangen. Ik persoonlijk heb van deze ‘acties’ weinig last, omdat mijn bedrijf al sterk op het toerisme is ingesteld.” Dit vertelde een bewogen heer Vierhoven, die wegens ziekte het bed moest houden. “Ik heb geweigerd de VVV-functionarissen te ontvangen, omdat ik begrip heb voor het standpunt van mijn collega’s en me solidair met hen verklaar. Dat de heer Boesjes, die mij destijds over deze koffietafel opbelde mij na mijn weigering de woorden toeriep: “Daar zul je goed scha van hebben”, vind ik ronduit een belediging.”, aldus de heer Vierhoven.

Caféhouder Doorten: “Op deze manier ga ik kapot”
Zijn collega de heer K. Doorten zei in hetzelfde schuitje te zitten. “Ook ik heb last van de voorkeur van de burgemeester voor de cultuurzolder, al zit ik dan niet vlak bij het gemeentehuis. Het wordt ons hoe langer hoe moeilijker gemaakt. De schaakclub ben ik kwijt. Die mensen drinken nu voor een paar dubbeltjes koffie op de cultuurzolder, terwijl ze bij mij toch ook maar weinig hoeven te betalen. Recepties en andere bijeenkomsten die daar worden gehouden ben ik ook kwijt. Dat telt aardig op. Temeer daar ik ook op andere manieren nogal wat geld derf. De markt is verdwenen. Het waren er zes per jaar, nu is er niets meer. De gemeente heeft het langzaam afgeknepen. Het dansen wordt hier de laatste tijd tegengegaan. Vroeger had ik nooit last, maar tegenwoordig regelmatig. De burgemeester en de gemeentesecretaris willen het niet meer. Het mag nog wel, maar dan moet er cabaret bij zijn, zei de burgemeester een keer tegen mij. Het wordt voor mij steeds moeilijker een vergunning te krijgen. Ik zal u een voorbeeld geven. Een paar jaar geleden vroeg ik een vergunning voor dansen op zondag. Dat moet aangevraagd worden bij de burgemeester zelf. Deze zei dat er vrijdagavond een bijeenkomst was van Staatspensioen en dat we elkaar in de weg zouden zitten. Maar hij zou het bestuur van Staatspensioen vragen hoe het erover dacht. Later zei hij dat het ertegen was. Bij navraag bleek dat hij nooit bij bestuursleden is geweest. “Ik heb mensen van de straat om hun mening gevraagd”, zei hij later. “Voor mij was het in ieder geval al veel te laat om nog voor muziek en advertenties te zorgen. Op deze manier ga ik kapot.”, aldus de heer Doorten.

Gemeentesecretaris Boesjes: “Pure fantasie”
“Alles wat de heer Doorten zegt over het moedwillig laten verdwijnen van de markt in Diever berust op pure fantasie”, zegt de heer Boesjes, gemeentesecretaris en secretaris van de plaatselijke VVV. “We hebben voor duizenden gulden geadverteerd om de markt in stand te houden. Het bleek echter vergeefs. Er bestond geen animo voor.”
“De mededeling van de heer Vierhoven dat het gemeentebestuur vijftig mille heeft klaarliggen als subsidie voor een groot hotel is een leugen”, zo verteld een verontwaardigde heer Boesjes. “We willen wel een groot hotel met moderne accommodatie, wat in Diever ten enenmale ontbreekt, maar van subsidie heb ik nog nooit gehoord. De VVV-lunch is afgeketst bij de verschillende horeca-bedrijven, terwijl ik het zuiver zag als een reclame.”, aldus de heer Boesjes.

Burgemeester Meyboom: “Overschakelen op recreatie”
“De horecabedrijven in Diever zullen in hun eigen belang moeten overschakelen op een meer toeristische basis. Alleen dan hebben zij bestaanszekerheid. De idee van dorpskroeg moeten de verschillende eigenaren laten varen.”. Dit zei burgemeester J.C. Meyboom van Diever in zijn smaakvolle burgemeesterskamer in het fraaie raadhuis. “Ik ben van mening”, zo ging hij verder, “dat niet alle hotelhouders in Diever voor hun taak berekend zijn. Als ze zeggen dat het gemeentebestuur de klanten voor hen weghaalt, dan kan ik hen daarin niet helemaal ongelijk geven. Ze moeten echter bedenken, dat we in een overgangstijd leven, waarin vooral het toerisme een uitermate grote plaats inneemt. Wat het bezoek aan de cultuurzolder betreft, primair stellen wij, het gemeentebestuur van Diever, dat de verenigingen en gezelschappen een cultureel doel voor ogen moeten hebben. Ik geloof wel dat de schaakclub, die hier wekelijks wedstrijden houdt, een grensgeval is, maar in Diever is nergens een rustige plaats te vinden die voor het beoefenen van de schaaksport nu eenmaal noodzakelijk is. Aan de achttien personen die lid zijn zullen de zaaleigenaren overigens nog geen droog brood kunnen verdienen. Het is geenszins mijn bedoeling om de toeristen allemaal naar de cultuurzolder te halen en zodoende uit de cafés te weren. Maar wanneer ik belangrijke personen ontvang en hen de zolder met de expositieruimte laat zien, dan weet ik dat dat meer indruk maakt, dan wanneer ik de mensen naar een plaatselijk horecabedrijf breng. De bezoekers moeten gaan denken: Diever…. o ja, dat prachtige dorp met die unieke cultuurzolder”. “Die zolder doet het hem, snapt u ?”, zo vertelde hij ons.
Ook wij hadden het genoegen door de burgemeester rondgeleid te worden door het prachtige gemeentehuis dan in juni 1957 tot stand kwam. De cultuurzolder biedt plaats aan 125 personen. De koffie wordt tegen buurthuisprijs verkocht. Hiermee worden de onvermijdelijke onkosten bestreden.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief.
Burgemeester J.C. Meyboom is burgemeester Jan Cornelis Meiboom. Hij is geboren op 9 april 1910 in Oldemarkt. Hij is overleden op 11 februari 1982 in Bilthoven. Hij werd in de Deeverse volksmond altijd ome Kees genoemd.
J. Boesjes is gemeentesecretaris Jan Boesjes. Die gedroeg zich niet als een dienende gemeenteambtenaar, maar meende zich als slippedrager van ome Kees ook met de dorpse cultuurzolderproblemen te kunnen bemoeien. Waar haalde hij die hondsbrutaliteit vandaan ?
L. Benthem is Lambertus (Bart) Benthem. Hij en zijn vrouw Jantje (Jannie) Strampel waren in 1964 de uitbaters van café Brinkzicht an de brink van Deever. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
K. Doorten is Klaas Doorten. Hij is geboren op 7 september 1912. Hij is overleden op 23 augustus 1983. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij en zijn vrouw Alberdina Slagter waren in 1964 de uitbaters van Café Centrum an de Kruusstroate in Deever.
C. Vierhoven is Kornelis Vierhoven. Hij is geboren op 11 februari 1915. Hij is overleden op 10 februari 1972. Hij en zijn vrouw Grietje Enting waren in 1964 de uitbaters van pension Vierhoven (paviljoen Berkenheuvel) an de Bosweg bee Deever. Beiden zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Het opnemen in het ontwerp van een door ome Kees zo gewilde en zo genoemde cultuurzolder in het in 1957 in gebruik genomen gemeentehuis aan de brink van Deever was natuurlijk een politieke blunderbeslissing van de eerste orde. Het was de megalomane burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) gelukt bij de raad van de gemiente Deever zijn programma van eisen voor een niet Dievers aandoend gemeentehuis door de strot te duwen.
Zonder deze door ome Kees zo gewilde en zo genoemde cultuurzolder, een volstrekt overbodige gemeentelijke concurrent van de private Deeverse horeca-ondernemers was een tweede verdieping op het gemeentehuis niet nodig geweest. Dan had de architect van het gemeentehuis een wél bij de brink van Deever passend ontwerp kunnen maken.

Afbeelding 1
Gemeentehuis aan de brink van Deever. Met op de tweede verdieping de cultuurzolder van ome Kees.

Afbeelding 2
Lambertus (Bart) Benthem en Jantje (Jannie) Strampel voor hun hotel Brinkzicht.

Afbeelding 3
Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (ome Kees)

Afbeelding 4
Klaas Doorten

Posted in Café Brinkzicht, Café Centrum, Gemiente Deever, Paviljoen Berkenheuvel, Toeristenindustrie | Leave a comment

Un ansichtkoate van de firma Klaas Hielkema

De firma K. Hielkema, Dorpsstraat 26, Zorgvlied verkocht de hier afgebeelde kleuren ansichtkaart. Het is een zogenaamde vijfluiks ansichtkaart. Op zo’n ansichtkaart is niet één foto te zien, maar wel vijf. Van Leer’s Fotodrukindustrie in Amsterdam gaf deze kaart in juni 1986 uit. Het pand waarin de firma K. Hielkema was gevestigd, is op de foto links onder op de ansichtkaart te zien. Vanaf links gezien gaat het om het derde pand. Dit pand is ook te zien op afbeelding 3.
Gerrit Hielkema is geboren op 25 april 1928 en is overleden op 22 november 1987. Wemke Wilhelmina (Willy) Maria Bos is geboren op 9 maart 1930 op Zorgvlied en is overleden op 11 december 2019 in Deever. Gerrit Hielkema trouwde in 1949 met Willy Bos. Hun enige zoon Klaas Hielkema is geboren op 22 juni 1949 en is overleden op 14 januari 1987.
De naam firma K. Hielkema op de achterkant van de ansichtkaart uit 1986 doet vermoeden dat zoon Klaas Hielkema de beoogde opvolger was in het ‘bedrijf’ van zijn ouders Gerrit Hielkema en Willy Bos. Het heeft niet zo mogen zijn.

Mevrouw Janneke Hielkema stuurde op 18 september 2024 de volgende zeer gewaardeerde reactie naar ut Deevers Archief.
Mijn broer Klaas Hielkema heeft vanaf 1979 met zijn vrouw Margje het huis aan de Dorpsstraat 26 overgenomen van onze ouders. Margje runde de winkel. Ook verhuurden ze toen de twee zomerhuisjes die op het erf stonden. Mijn vader Gerrit bleef het postkantoor doen, dat ook in het huis zat.
Toen mijn broer overleden was heeft mijn schoonzus nog een tijd de winkel voortgezet. Uiteindelijk is ze naar Dwingeloo verhuist. Ik kan me niet herinneren in welk jaar dat was. Dat zou ik aan mijn zussen kunnen vragen, of in oude agenda’s terug zoeken. Wie er nu in de winkel woont weet ik ook niet. Vorig jaar stond het een tijd te koop.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3
Bericht in het periodiek Da’s Mooi van 25 november 2014

Posted in Dorpsstroate, Neringdoende, Zorgvliet | Leave a comment

Un snikke bee ut café-losement van Sjoert Bemthem

Onderwijzers C. van Welzen uut Deever stuurde bijgaand afgebeelde ansichtkaart op 12 augustus 1905 naar mejuffrouw D. Ofeigssen, Wagenaarstraat 72 in Amsterdam.
Boekhandel Hendrik ten Brink in Meppel was de uitgever van deze ansichtkaart. De kaart was te koop in het café-logement van Sjoert Benthem an de Deeverbrogge.
De redactie van ut Deevers Archief is tot nu toe bekend met twee uitgaven van deze kaart.
Op een uitgave staat op de beeldkant van de kaart linksonder de tekst ‘DIEVERBRUG, Café Benthem’.
Op een andere uitgave staat op de beeldkant van de kaart de tekst ‘Dieverbrug’ linksonder en de tekst ‘Café Benthem’ rechtsonder. En linksonder staat in kleine letters de tekst ‘Uitg. H. ten Brink, Meppel (4241) (Nadruk verboden)’. Zie de bijgaand afgebeelde ansichtkaart.
Als een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief bekend is met nog een andere uitgave van de hier afgebeelde ansichtkaart, dan verneemt de redactie dat bijzonder graag.
De redactie is de bezitter van bijgaand afgebeelde ansichtkaart, gelukkig een gelopen exemplaar, dus voorzien van postzegel en poststempel. Want je zal maar de trotse bezitter van een ongelopen exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart zijn en niet weten of het een originele kaart uit een plotseling na 100 jaar opgedoken voorraadje is of een nagemaakt nepexemplaar is.
De redactie weet uit eigen waarneming en ervaring dat de hier afgebeelde ansichtkaart ook aanwezig was in de verzameling van wijlen Klaas Vording en in de verzameling van wijlen Jans Roelof Tabak. De grote vraag is natuurlijk waar deze kaarten zijn gebleven ?

Op de hier afgebeelde ansichtkaart is de situatie bij café-logement Sjoert Benthem an de Deeverbrogge in 1905 te zien. Bij de schuur staat een kar op de loswal. Voor de loswal ligt een snikke. Een zeilend vrachtschip passeert de draaibrug. De maker van de foto voor de ansichtkaart stond aan de Dwingeler kant van de vaart.


Posted in An de Deeverbrogge, Ansigtkoate, Snikke | Leave a comment

Un 110 joar olde foto van ut vuwèèrloosde Kastiel

In het bevolkingsregister van de gemiente Deever zijn op 13 oktober 1919 ingeschreven het echtpaar Friedrich Wilhelm Ackermann en Luise Henriette Frederike Hahne en de kinderen Berendina Berta Louise Wilhelmina Ackermann en Martin Wilhelm Robert Ackermann. Zie afbeelding 3.

Friedrich Wilhelm Ackermann is geboren op 30 mei 1888 in Sloten (thans Amsterdam). Hij is op 9 december 1969 overleden in de stad Groningen.
Luise Henriëtte Frederike Hahne is geboren op 7 maart 1886 in Neuhückeswagen (kreis Lennep). Zij is op 17 december 1936 overleden op Zorgvliet (an de aandere kaante van de Deeverse bos). Zij is nog een tijdje begraven geweest bij het landhuis Castra Vetera ! Zij is daarna begraven op de kaarkhof van Zorgvliet.
Kraamverpleegster Berendina Berta Louise Wilhelmina Ackermann is geboren op 3 mei 1914 in Sloten (thans Amsterdam). Zij is overleden op 19 juni 1947 in de stad Groningen. Zij is bij haar moeder begraven op de kaarkhof van Zorgvliet.
Martin Wilhelm Robert Ackermann is geboren op 7 oktober 1916 in Sloten (thans Amsterdam). Hij is overleden op 21 juni 2000 in Zweeloo. Hij is begraven op de kaarkhof van Zweel. Zie zijn grafsteen. Hij was boswachter. De redactie van ut Deevers Archief  heeft hem in 1998 bezocht en hem geïnterviewd over Castra Vetera, maar is er steeds nog niet toe gekomen dit digitaal opgenomen interview in een bericht uit te werken.

Het gezin Ackermann ging wonen in het verwaarloosde landhuis Zorgvliet, dat vanaf 1912 leeg had gestaan. Aan Friedrich Wilhelm Ackermann en Luise Henriëtte Frederike Hahne valt de grote eer te beurt de naam van het landhuis te hebben veranderd in Castra Vetera ! Maar het landhuis bleef in de volksmond gewoon ut Kastiel genoemd worden. Op 13 oktober 1919 was volgens het bevolkingsregister van de gemiente Deever het adres van het landhuis Wateren 50. Dat was wellicht een vergissing. Het landhuis had volgens het bevolkingsregister van de gemiente Deever tot de afbraak in 1939 het adres Zorgvliet 65.

De grote vragen zijn natuurlijk wanneer de hier afgebeelde zwart-wit foto (zie afbeelding 1) is gemaakt, wie de maker is van deze foto en wie in het bezit is van een exemplaar van deze foto.
Wellicht is de foto gemaakt vóór 13 februari 1919, want het landhuis ziet er verwaarloosd uit. En voor de ramen hangen geen gordijnen. Het zou kunnen dat op de foto arbeiders van Bossch-Exploitatie Gebroeders Buitenhuis & Pleij staan ?
Of is de foto wellicht ná 13 februari 1919 gemaakt ? Was de man die bij het paard staat Friedrich Wilhelm Ackermann ? Was de vrouw midden op de voorgrond Luise Henriëtte Frederike Hahne ? Waren de arbeiders bezig met het opknappen van het landhuis en de tuin en het park bij het landhuis ?

De hier afgebeelde zwart-wit foto is ook te zien op één van de tien panelen van het openluchtmuseumpje in het Tied-Zat-park aan de Dorpsstraat op Zorgvliet, waarop kort maar krachtig de geschiedenis van Zorgvlied/Wateren/Oude Willem is beschreven. Zie afbeelding 4.

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant van 21 oktober 1924 verscheen een kort bericht (zie afbeelding 2) waarin melding wordt gemaakt van de verkoop van het blijkbaar op 13 oktober 1919 nog aanwezige pijporgel in het landhuis Castra Vetera aan het protestants kerkbestuur in Beilen. Dat pijporgel moet in de rooms katholieke huiskapel van de familie Lodewijk Guillaume Verwer hebben gestaan en bij het vertrek van de familie Verwer daar zijn achtergelaten.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op vrijdag 12 juli 1924.

Posted in Castra Vetera, Landgoed Zorgvliet, Zorgvliet | Leave a comment

Bee ut café-losement van Roef Seinen

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag mooie oude beelden van het dorp Deever aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. In dit bericht is een afbeelding van een sepiakleurige prentbriefkaart uit 1904 te zien. Het is een topstuk. Ut is Deevers fotografies aarfgood. Deze prentbriefkaart heeft als titel ‘Diever. Café Seinen’. De prentbriefkaart is uitgegeven door H. ten Brink in Möppel.

Het hier getoonde sepiakleurige straatbeeld bij het café-logement van Roelof (Roef) Seinen an de Heufdstroate van Deever is de prent (afbeelding 1) van een prentbriefkaart, die op 12 november 1904 in Meppel en in Rotterdam van een poststempel voorzien. De prentbriefkaart is verstuurd naar Jongejuffrouw A.C.D. van der Kamp, Delftschestraat 81, Rotterdam.
In 1904 mocht de adreskant (afbeelding 2) van een prentbriefkaart nog niet worden beschreven, daarom liet de uitgever van de prentbriefkaart onder de prent enige schrijfruimte vrij, die uiteraard bijna altijd werd benut.
De met inkt geschreven tekst onder de prent van deze prentbriefkaart luidt als volgt:
11 november 1904,
Lieve Ans,
Wanneer ik niet word opgehouden, kom ik 5.32 station Maas.
Laat Ma dus met het diner er op rekenen.
Wees met Ma en zus gegroet van je vader.

De zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief worden voor meer informatie verwezen naar de berichten:
Ut café-losement van Roef Seinen op un klenderblad;
De Heufdstroate bee ut café-losement van Roef Seinen.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Ansigtkoate, Cafe-Logement Roelof Seinen, Heufdstroate, Topstuk | Leave a comment

Ut café-losement van Roef Seinen op un klenderblad

De redactie van ut Deevers Archief heeft voor de kalenderjaren 2003, 2004, 2005, 2006, 2007 en 2008 een zo nodig zo genoemde ‘historische kalender’ gemaakt voor de zeer gewaardeerde toen nog vele leden van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Deever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. De redactie heeft in de kalender voor het jaar 2003 aandacht besteed aan de eerste en oudste prentbriefkaarten waarop objecten en mensen uut de gemiente Deever zijn te zien.

De redactie had de euvele moed bij elke afgebeelde prentbriefkaart enige begeleidende tekst op te nemen en dat was zeer tegen de wil van de meedogenloze, angstaanjagende en niemandontziende wil van De Almachtige Voorzitter en De Nog Almachtiger En Zich Volstrekt Onmisbare Vindende Secretaris en De Alleralmachtigste Niemandaankijkende Penningmeester van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. Om de woorden van een in Deever en omstreken niet geheel onbekende Engelse toneelschrijver te gebruiken: The Fear In The Board Is The Ending Of Freedom.

De redactie voorzag de op het kalenderblad voor de maand april van het jaar 2003 afgebeelde ansichtkaart van ‘Diever. Café Seinen’ uit 1904 van de volgende begeleidende tekst.

Diever –  Hoofdstraat – 1903
Tot 1905 mocht op de achterkant van een ansichtkaart alleen een adres worden geschreven. Vandaar dat in de ondermarge van de voorkant vaak in kleine letters en vaak met de kroontjespen hele verhalen werden geschreven. Achter de leilinden staat het café-logement van Roelof Seinen en Hilligje Wichers. In een kamer van hun boerderij is nog het gemeentehuis ondergebracht geweest. In de boerderij achter de voerman op de brikke woont de familie Jan Mulder. De boerderij in het midden is van Jan Manden. In het huis aan de rechterkant wonen kleermaker Roelof van Kampen en Aaltje Noorman
.

De redactie verwijst voor meer informatie over de op het kalenderblad afgebeelde kalenderblad naar de berichten:
Bee ut café-losement van Roef Seinen;
De Heufdstroate bee ut café-losement van Roef Seinen.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze zwart-wit foto gemaakt op 13 juni 2002.
Deze foto is in een kleiner formaat min of meer te zien in afbeelding 1.
De in 1903 aanwezige deur in de voorgevel is in 2002 niet meer aanwezig.

De redactie verneemt bijzonder graag van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief wie op 13 juni 2002 in de zichtbare panden woonden.

Afbeelding 3
David Samson heeft deze foto van de voorgevel van de vakantieboerderij ‘Onder de Eiken’, Hoofdstraat 76, gemaakt op 14 juni 2019.

Posted in Heufdstroate, Historische kalender | Leave a comment

Un inekleude ansigtkoate van de Heufdstroate

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag mooie oude beelden van het dorp Deever op ansichtkaarten aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. Het streven is in elk geval van alle ooit vóór 1970 uitgegeven ansichtkaarten een afbeelding op te nemen in ut Deevers Archief.
In dit bericht is een afbeelding van een ingekleurde ansichtkaart uit omstreeks 1920 te zien. Het is een topstuk. Ut is Deevers fotografies aarfgood. Deze ansichtkaart heeft als eenvoudige titel ‘Diever’. Op de hier afgebeelde ansichtkaart zijn panden aan de Hoofdstraat in de richting van Kalteren te zien.
De redactie beschikt nog niet over een afbeelding van de zwart-wit versie van deze ansichtkaart. Daarom is bij dit bericht een afbeelding van de ingekleurde versie van deze ansichtkaart opgenomen. Wel zo mooi toch ?
Boekhandel Hendrik ten Brink in Möppel was omstreeks 1920 de uitgever van de zwart-wit en de ingekleurde versie van deze ansichtkaart (kaartnummer 211/2973), dat is inmiddels meer dan honderd jaar geleden. De redactie weet niet welke neringdoende in Deever deze kaart heeft verkocht.

De redactie verwijst voor meer informatie over de hier afgebeelde ansichtkaart naar het bericht De heufdstroate in de richting van Kaltern.

Posted in Ansigtkoate, Heufdstroate, Topstuk | Leave a comment

De oldste ansigtkoate uut de gemiente Deever

De redactie van ut Deevers Archief laat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief graag meegenieten van alle prachige oude ansichtkaarten uut de gemiente Deever.
Bijgaande zwart-ansichtkaart van het boerencafé van Harm Pieter Hummelen is in 1903 verstuurd en is daarmee de bij de redactie oudst bekende ansichtkaart uut de gemiente Deever. Het is een topstuk. Het is tot nu toe ook de enig bekende afbeelding, waarop het boerencafé van Haarm Hummel van dichtbij is te zien.
Bij de redactie is de verblijfplaats van slechts vier exemplaren van deze ansichtkaart bekend. Jij kunt als verzamelaar van ansichtkaarten uut de gemiente Deever een gelopen exemplaar van deze kaart, dat wil zeggen voorzien van postzegel en poststempels, maar beter wel als topstuk in jouw kostbare verzameling hebben, want anders hoor jij echt niet bij de club.

Harm Pieter Hummelen werd in de Deeverse volksmond natuurlijk gewoon Haarm Hummel genoemd.
Uit het ‘Register der Localiteiten waar Vergunning voor den Verkoop van Sterken Drank in het Klein in de Gemeente Diever is verleend’ blijkt dat Burgemeester en Wethouders op 18 maart 1893 aan Harm Pieter Hummelen een vergunning ‘voor den verkoop bij hoeveelheden van minder dan tien liter voor gebruik ter plaatse of elders’ verleenden.
Het boerencafé aan de brink had als adres Diever 6. Het verlof gold voor de beide op de afbeelding zichtbare voorkamers. Op 19 april 1906 werd de vergunning ingetrokken, omdat Harm Pieter Hummelen en zijn gezin verhuisden naar de Peperstraat.
Harm Pieter Hummelen is geboren op 27 juli 1863 in Deever en is overleden op 18 september 1933 in Zwolle.
Anna List is geboren op 26 januari 1874 in Eursinge in de gemeente Havelte en is overleden op 24 maart 1941 in Almelo. Zie het bijgevoegde rouwbericht (afbeelding 4). Harm Pieter Hummelen en Anna List trouwden op 23 april 1902 in Deever.

De redactie van ut Deevers Archief verwijst voor meer informatie over dit dorpsbeeld naar het bericht Ut boer’ncafé van Haarm Hummel an de Brink in 1903.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3
De redactie heeft de kleurenfoto van café Brinkzicht op woensdag 22 april 2020 gemaakt.


Afbeelding 4

Posted in Ansigtkoate, Brink, Café Brinkzicht, Topstuk | Leave a comment

Monement Meule in Deever in Hollaand

De redactie van ut Deevers Archief toont in ut Deevers Archief bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan haar zeer gewaardeerde bezoekers. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen en schilderijen getoond kunnen worden, hoe liever het de redactie is.

In 2016 vond de redactie op het internet een prachtige tekening van korenmolen De Vlijt in Oll’ndeever. Deze tekening heeft als titel: Monument Molen in Diever Holland. De welbekende beeldend kunstenaar en schrijver Willem van Spronsen heeft deze tekening gemaakt. Hij is lid van de Gooise Kunstkring.
Willem van Spronsen heeft in het verleden in Deever gewoond en is daar nog voorzitter van de PvdA-fractie in de gemeenteraad geweest. Ook zijn kinderen zijn in Deever geboren. Hij komt regelmatig in Deever, omdat hij daar een atelier heeft.
De redactie toont deze tekening met toestemming van Willem van Spronsen. De redactie is hem daar bijzonder erkentelijk voor. Daarbij stelde hij wel enige voorwaarden:
a) de afbeelding alleen tonen als de webstee ut Deevers Archief niet voor commerciële doeleinden wordt gebruikt;
b) de afbeelding mag niet worden ingekort;
c) de afbeelding alleen tonen in de webstee ut Deevers Archief;
d) alleen met schriftelijke toestemming van de maker mogen derden voor andere doelen van deze foto’s gebruik maken.
De redactie hoopt dat de kunstenaar Willem van Spronsen nog veel tekeningen en schilderijen (al dan niet in opdracht) van objecten in de gemiente Deever mag maken.
De redactie heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto gemaakt op 13 november 2014.


Posted in Kuunst, Meule van Oll’ndeever, Tiekening, Willem van Spronsen | Leave a comment

Noaberskop bij geboorte, seekte en staar’m

Toen boer en dorpsfiguur en dorpshistoricus Jan Hessels nog leefde sprak de redactie van ut Deevers Archief regelmatig met hem bij hem thuis in zijn boerderij an de Krususstroate in Deever over het oude Deever. Jan hield van het vertellen van annekkedotes, zoals hij zijn korte en altijd grappige verhaaltjes noemde. Maar Jan kon ook serieus over andere zaken schrijven, zoals mag blijken uit zijn hier weergegeven herinneringen aan de noaberhulp bij geboorte, ziekte en overlijden. 
De redactie verwijst tevens naar het bericht De begrafenisvurening is gien neeje noaberskop.van Jan Boesjes, dat verscheen in het provinciaal Drents maandblad Drente, jaargang 26, nummer 2, februari 1955,

Noaberhulp bij geboorte, ziekte en overlijden

Vroeger waren hier in de buurt heel wat gebruiken, gewoonten en bijgeloven. Vaak wordt gezegd dat het jammer is dat deze zijn verdwenen, maar het heeft zo moeten zijn. Sommige hiervan heb ik zelf nog meegemaakt, andere weet ik van verhalen van mijn ouders en grootouders.

In het nabije verleden waren de buurplichten van de zeer groot belang. Zonder deze plichten kon het leven in het dorp niet voortgaan. Een ieder was hier op zijn tijd zeer van afhankelijk.

We zullen beginnen met de geboorte, want dat is uiteindelijk een belangrijk punt in ieders leven ! Kraamhulp, zoals dit er tegenwoordig is, was er niet. Bij de bevalling en tijdens de nazorg was men aangewezen op de buurvrouwen. De bevalling zelf werd verzorgd door de baakster en later de arts, waarbij altijd al buurvrouwen aanwezig waren voor de hand- en spandiensten.
Kort na de bevalling gingen de buurvrouwen al met de wegge bij de kraamvrouw en haar jonggeborene kijken. De wegge is een goed gevuld krentenbrood van ongeveer één meter lengte. Ik heb wel eens gehoord dat een familie vier of vijf weggen tegelijk kreeg aangeboden, dus was er op zo moment van honger geen sprake. Later veranderde de gewoonte en werden in plaats van krentenstoet bijvoorbeeld kinderkleertjes gegeven. Ook al ging men met kleertjes, toch bleef men de uitdrukking ik muute mit de wegge hen gebruiken.

Na de geboorte moest de vader het kind aangeven bij de burgerlijke stand. Vroeger was men verplicht hiervoor twee getuigen mee te brengen. Dit waren meestal twee buren. Na het vervullen van de burgerplicht moest er in het café een borrel worden gedronken op de gezondheid van de jonggeborene. Soms kwam het tot te veel goede wensen en daarmee te veel borrels, zodat de vader en de getuigen in beschonken toestand naar huis gingen.

Enkele weken na de geboorte werd een kraamvisite georganiseerd. Alle buurvrouwen werden voor een bepaalde avond uitgenodigd. Dit leverde soms wel eens problemen op als er in de buurt een ruzie gaande was tussen enkele buurvrouwen. Het was dan puzzelen welke dames op één avond bij elkaar konden komen, zonder dat iemand het gevoel kreeg te zijn gepasseerd. Soms kon het probleem opgelost worden door de vrouwen niet te dicht bij elkaar te laten zitten.

Onder de buren werden de bewoners verstaan van vijf huizen ter weerszijden van je huis. Er waren ook buurschappen waar zich de merkwaardige situatie voordeed dat de buren aan de overkant van de straat geen ‘buren’ waren, maar bijvoorbeeld een buur die soms wel een kilometer verder woonde wel.

Een groot aantal buren was in die tijd wel nodig. Een begrafenis in de buurschap werd in zijn geheel geregeld en uitgevoerd door de buren. Behoorden tot deze buren naaste familie, dan vielen deze af voor het uitvoeren van de werkzaamheden. Als er andere buren waren die niet mee konden helpen vanwege ouderdom, ziekte of om andere redenen, dan moesten die zelf voor vervangers zorgen. Het aanzeggen werd door de buren gedaan. De begrafenis geschiedde altijd vanuit het sterfhuis.

Direct na het overlijden van een persoon werd de naaste buurman gewaarschuwd. Deze buurman trommelde dan de benodigde andere buren op om de eerst noodzakelijke werkzaamheden te verzorgen. De buren wasten de overledene en legden het af. Het lijk werd gehuld in een doodskleed. Dit bestond uit een laken met een geplooid kraagje om de hals. Bij de meeste mensen was zo’n doodskleed aanwezig, zo niet dan werd het onmiddellijk gehaald, desnoods midden in de nacht.

De timmerman werd zo snel mogelijk gewaarschuwd om de kist te maken. Meestal had hij de hiervoor benodigde planken in huis. Als men de timmerman met de planken zag lopen, dan wist het dorp dat iemand was overleden en vroeg men zich af wie dat wel kon zijn. Als de kist klaar was, dan werd de overledene er in gelegd. Dit gebeurde altijd in de avonduren. De ramen van het huis waarin de persoon was overleden en lag opgebaard werden geblindeerd door het sluiten van de luiken of de gordijnen.

Net als bij de geboorte is beschreven, moest ook het overlijden worden aangegeven bij de burgerlijke stand. Dit gebeurde de volgende morgen, waarbij eveneens twee buren als getuigen moesten optreden. Daarna verzorgden de buren het luiden van de kerkklokken ten teken dat iemand was overleden.

Het leed aanzeggen gebeurde ook door de buren. Het bericht moest mondeling  worden doorgegeven en dat betekende soms een eind reizen naar familie over ver. Vaak werd hiervoor één persoon aangewezen die voor zijn diensten werd betaald door de familie.

Op de dag van de begrafenis zorgden de buurvrouwen voor de koffie, het brood en dergelijke. De mannen droegen de kist naar de wagen en na aankomst op het kerkhof droegen zij de kist naar het graf. Zij zorgden ook voor het luiden van de klokken. Dat laatste gebeurde niet met een druk op de knop! Er waren vier man nodig om aan de touwen te trekken om de klok in beweging te krijgen en te houden. Onderweg van het sterfhuis naar de kerk stonden mannen te posten om door te geven wanneer er met het luiden van de klokken moest worden begonnen. Als een begrafenisstoet uit Wapse of Wittelte een bepaalde punt passeerde, dan moesten de klokken beginnen te luiden. De posten onderweg seinden dit door met het opsteken van de arm.

Op de manier waarop de klok geluid werd kon men horen of er een man of een vrouw was gestorven. Bij een overleden man begon men te luiden met een zware klok en na enkele slagen viel dan de lichte klok bij. Bij een overleden vrouw begon eerst de klok licht te luiden, waarna de zware klok bijviel. Dit luiden is in Diever nog steeds gebruik.

Een bijkomend probleem bij een begrafenis was het tekort aan serviesgoed. Niemand had voor zoveel mensen voldoende serviesgoed in huis. Van de hele buurt werden kopjes, schoteltjes en dergelijke geleend. Vervolgens was het een probleem om de kopjes weer bij de rechtmatige eigenaar terug te brengen. Men loste dit wel op door verschillende kleuren draadjes aan het oor te binden. Dit loste het probleem niet op voor de schoteltjes en de lepeltjes.

Vroeger werd er vóór de begrafenis koffie gedronken. Sommige bezoekers hadden dan al een hele reis achter de rug. Na de begrafenis werd er weer koffie gedronken. Hoewel dit voor de buitendorpen niet zo’n probleem was, was het in Diever een hele klus om alle kopjes en schoteltjes voor de tweede ronde na de begrafenis weer op tijd afgewassen te hebben en opnieuw voldoende koffie te zetten. Daarbij moet men bedenken dat er toen geen gas en elektriciteit was en dat al het benodigde water op houtkachels moest worden verwarmd en gekookt.

Geboorte en dood waren belangrijke gebeurtenissen waarbij de noaberplicht van groot belang was. Maar ook bij andere zaken was de hulp van de buren en soms het dorp onmisbaar. Bij ziekte hadden de buren de plicht het bedrijf draaiende te houden en het gezin van de zieke te helpen.

Posted in Jan Hessels, Noaberskop | Leave a comment

Ut café-losement van Sjoert Benthem an de Brogge

De hier afgebeelde tamelijk zeldzame zwart-wit ansichtkaart is uitgegeven in 1908 en was te koop in het café-logement van Sjoert Benthem an de Deeverbrogge. De redactie van ut Deevers Archief prijst zich gelukkig in het bezit van een gelopen origineel exemplaar te zijn, dat wil zeggen, voorzien van een postzegel en een poststempel. Hoed u bij ongelopen exemplaren voor namaak.

Op de afgebeelde ansichtkaart is het café-logement te zien, zoals het ná de brand in 1864 is herbouwd.
Er staan nogal wat mensen, sommigen met fiets, te poseren langs de vaart voor het café-logement van Sjoert Benthem, maar de redactie van ut Deevers Archief denkt dat Sjoert Benthem zelf niet op de hier afgebeelde ansichtkaart staat.
Aan de rechterkant van het café-logement is de weg naar Deever te zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde ansichtkaart ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 215 van het boek An de Brogge – Geschiedenis van Dieverbrug in woord en beeld van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boek zijn of dat papieren boek bij iemand in kunnen zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde ansichtkaart  ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 78 van het boek De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld van Arend Mulder. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boek zijn of dat papieren boek bij iemand in kunnen zien.

Afbeelding 1

Posted in An de Deeverbrogge, Ansigtkoate, Ansigtkoate uut 1908, Café-Logement Sjoert Benthem | Leave a comment

Ansigtkoate van de legere skoele an de Heufdstroate

Boekhandel Hendrik ten Brink uit Meppel is de uitgever van de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart (kaartkenmerk 211/2978). Deze ansichtkaart is in 1914 uitgegeven. Een topstuk ! Op de ansichtkaart is de oude openbare lagere school aan de Hoofdstraat in Deever te zien. De redactie weet niet bij welke neringdoende in Deever deze ansichtkaart te koop was.

Rechts noast de twee jongen bee de glint’n um de skoele is de kast (het houten omhulsel) van de waterpomp te zien.
Aan de linkerkant is eerst het laatste stukje van de Heufdstroate en vervolgens het begin van het Meul’nende (Katt’nende) te zien.
Nadat de nieuwe openbare lagere school an de Tusschendarp in Deever in de Tweede Wereldoorlog in gebruik was genomen, is vlak na de Tweede Wereldoorlog in deze school de U.L.O.-school begonnen.
Nadat de nieuwe U.L.O.-school an de Tusschendarp in Deever in gebruik was genomen, is dit schoolgebouw na een inpandige verbouwing in de vijftiger en zestiger jaren van de vorige eeuw gebruikt als gymnastieklokaal van de school voor openbaar lager onderwijs en de school voor uitgebreid lager onderwijs.
Het gymnastieklokaal werd ’s avonds ook wel gebruikt door voetbalvereniging Deever. De redactie herinnert zich dat hij daar in de winter trainde met de junioren van voetbalvereniging Deever. Gymnastiekvereniging Willen Is Kunnen (W.I.K.) gebruikte het gymnastieklokaal ook als oefenruimte.

Links naast de school staat de boerderij met café van de gebroeders Roelof en Jan Noord. Daarna was deze boerderij van de familie Lambertus (Bertus) Vos en Geesje (Geesie) Moes. Daarna was de boerderij eigendom van de familie Lambertus Moes. Daarna …. ?

De gemeentewoning naast de school is bewoond door de gemeente-veldwachters Johannes Ekkelboom, ….. Folkerts en Yde de Jong. Johannes Ekkelboom is geboren op 13 april 1868. Hij is overleden op 19 december 1939. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Later is de woning bewoond door schoolschoonmaker Hendrik Berends en Tonie …..en hun kinderen Aaltje, Joop (Jopie) en Jan.

Op de stee woar de legere skoele stön, doar stön tot in december 2019 nog ut dörpse Dingspilhuus, het voor Deever meest onmisbare gebouw. Deever is niet dood zonder megalomaan gemeentehuis, maar is zeker wel dood geworden zonder ut Dingspilhuus, ut Waarme Hart van Deever.

De redactie nodigt de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief uit te komen met waardevolle aanvullende gegevens.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie ansichtkaarten op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 35 van het in 2007 uitgegeven onvolprezen papieren boekwerkje Voormalige Gemeente Diever in oude ansichten, dat is samengesteld door vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie ansichtkaarten op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart ook ten zeerste bewonderen in het papieren blad Opraekelen 94-4 (december 1994) van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op dinsdag 19 april 2022.

Posted in Ansigtkoate, Legere skoele in Deever, Topstuk, Verdwenen object | Leave a comment

De koekies bint al op en de sukeloa is al anebreuk’n

Op 4 augustus 1914/1915 stuurde Karel aan zijn oma mevrouw C. Stuffken, Archimedesstraat 38 in Den Haag een ingekleurde ansichtkaart van de Kleine Brink in Deever. Boekhandel H. ten Brink uit Meppel is de uitgever van de hier afgebeelde ingekleurde ansichtkaart. Een topstuk ! Karel zat in een padvinderskamp an de Bosweg in Deever. Hij was lid van De Jonge Verkenners uit Den Haag. Hij moet deze kaart bij een neringdoende in Deever hebben gekocht. Karel schreef met potlood in het schrijfgedeelte op de achterkant van de briefkaart de volgende tekst.  

Lieve oma,
Gisteravond heb ik het pakketje ontvangen.
De koekjes zijn al op en de chocolade is al aangebroken.
Ik maak ’t nu best.
Neemt u mij niet kwalijk dat ik u nog niet geschreven heb.
’t Regent zoo nu en dan wel eens en dat is beroerd.
’t Is hier prachtig om te wandelen en te kamperen, behalve wat water aangaat.
Groet allen en mama en u een dikke zoen.
Karel

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie verwijst gemakshalve naar het bericht Boerdereej’n an de Kleine Brink van Deever.

Posted in Ansigtkoate, Heufdstroate | Leave a comment

Frièrik haar veul leever boer dan tolk ewest

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 29 april 1966 een artikel over Friedrich Wilhelm Ackermann, die in 1919 het nog resterende deel van het landgoed van de erven van Lodewijk Guillaume Verwer kocht en in 1938 zijn landgoed Castra Vetera verkocht.

Frederik was veel liever boer dan tol
Als je één koe had, dan kreeg je veertig gulden; twee van die beesten leverden zestig op; had je drie koeien dan kreeg je niks, want dan was je een hele grote boer in de dertiger jaren” glimlacht Frederik Wilhelm Ackermann, een nog krasse baas van 78 die in afgemeten zinnetjes smeuïg over zijn enerverende leven kan vertellen Op 20 mei 1888 werd hij in Lutkemeerpolder bij Halfweg geboren. Van meet af aan wilde Frederik Wilhelm (“m’n voorvaders waren Duits, m’n vrouw trouwens later ook”) boer worden. Maar omdat zijn vader rond de eeuwwisseling zitting had in de commissie voor bevoorrading van de Stelling Amsterdam moest zoonlief talen gaan leren aan een instituut om pa in zijn internationale contacten taalkundig aan te vullen.

“Best loon”
Toch kocht Ackermann voor zijn vrije tijd een boerderijtje, boerde er naast zijn ambt als tolk er wat op, maar verkocht het spul weer wegens de te hoge lasten.
Volgens de scheurkalenders was het toen 1918, het jaar waarin Frederik Wilhelm Ackermann zijn activiteiten naar onze contreien ging verleggen. Hij tikte voor f 17.000 het landgoed van de Ruiter de Wildt in Zorgvliet bij Diever op de kop, bestaande uit een woonhuis met een twintig kamers, zestig hectare land en een koetshuis. Met behulp van acht arbeiders die ieder een rijksdaalder per dag verdienden (“een best loon voor die dagen”) begon hij zestien hectare als bouwland te ontginnen, de rest werd bos, wat het voor de Eerste Wereldoorlog ook geweest was.

“Rennen geblazen”
Door gebrek aan brandstof was het woud echter in 1917 gekapt en trof Ackermann alleen een groot gebied met verlaten stronken aan. Na veel moeite kreeg hij van de diverse instanties gedaan, dat hij die stronken met behulp van ’n springstof, die ook in zeemijnen werd gebruikt, mocht opblazen. “We groeven eerst met een grondboor een gat onder de wortels, plaatsten dan die springstof, en dan was het rennen geblazen. Die stronken spoten wel een honderd meter de lucht in, en de knal kon je tien kilometer verder horen. Per dag rooiden we zo een honderd stronken.”

“Varkensvoer”
De tijden werden voor Frederik Wilhelm Ackermann in de dertiger jaren ook minder. Eieren leverden hem twee cent per stuk op, een liter melk vier cent, en voor een mud aardappelen maakte hij zes en een halve gulden. “Die tijd kwam de tomaat net uit. Ik begon ze flink te verbouwen, maar je moet niet denken, dat die Drenten er een mond op wilden zetten. Als varkensvoer, anders kon ik ze niet kwijt. Het was hun te vreemd !”, verzucht de heer Ackermann, nu ik op zijn gehuurde kamertje aan de Ernst Casimirlaan 56 in Groningen-stad met hem zit na te praten. Zijn gezicht is hoekig verweerd; zijn brilletje is in de loop der tijden in zijn neus weggegroeid.

“Eten hele land op”
In 1938 verkocht ik dat spul in Zorgvliet; het was niet meer te doen. Ik ging naar Berlijn en zag daar duizenden vliegers en vliegtuigen, die in de grond verdwenen. Ik dacht, dat gaat mis, die eten straks in een week ons hele land op. Ik ben teruggegaan en heb onmiddellijk een schuilkelder in de Drentse bossen gebouwd, met slaapvertrekken en al. Toen ik later, in de oorlog in de stad Groningen woonde, ben ik er een keer naar toe gegaan. Maar toen er dichtbij een Messerschmitt naar beneden kwam, bij de aanval op Havelte, en alles in brand vloog, leek het me in de stad wel veiliger.”
Na de oorlog heeft de heer Ackermann zich beperkt tot het bijhouden van tuintjes, op zijn zeventigste begon hij te schilderen, op zijn vijfenzeventigste sloeg hij aan het fotograferen. Hij is wel tevreden met zijn leven zo op dat kamertje, “waar ze me al jaren uit willen hebben, maar dat lukt ze niet !”

“Handje helpen”
In 1963 kwam hij nog even in het nieuws toen hij de hele buurt sneeuwvrij maakte. Verder kennen weinigen hem. De buren doen wat geheimzinnig over zijn contacten met baronnen en professoren. Hij zelf praat er liever niet over, wel zegt hij dat hij zelf allicht ook van adel is. Wel heeft hij het graag over de landbouw:
“Het is me weer wat met die natte kleiboeren. Ze komen nooit klaar met dat regenweer. Ik las in het Nieuwsblad dat men weer met de hand wil gaan zaaien, maar dat er maar zo weinig mensen zijn die dat kunnen. Nou, ik heb het m’n hele leven gedaan en ik zou best nog eens een handje willen helpen.”

Blikvanger

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie heeft zich een slag in de rondte gezocht naar de naam achter het pseudoniem Blikvanger, maar heeft die naam helaas nog niet kunnen vinden.
Friedrich Wilhelm Ackermann kocht in 1918 het landgoed niet van de Ruiter de Wildt, maar van de erven Lodewijk Guillaume Verwer.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van het lezen van Deeverse artikelen op papier is, kan het hier weergegeven bericht ook ten zeerste lezen op de bladzijden 201, 202 en 203 van het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerk of dat papieren boekwerk bij iemand in kunnen zien.

Posted in Castra Vetera, Zorgvliet | Leave a comment

Ut olde vaandel van Advendo is cultureel aarfgood

De redactie van ut Deevers Archief schreef op 23 mei 2024 het volgende bericht aan het bestuur van Muziekvereniging Advendo Diever:

Uw vereniging bestaat in oktober van dit jaar 100 jaar.
Gefeliciteerd !
Ik las op uw webstee dat jullie het 100 jaar oude vaandel nog hebben.
Da’s mooi ! Da’s cultureel erfgoed !
Ik zou met uw instemming graag een foto van het vaandel in ut Deevers Archief willen opnemen.
Als u dit toestaat, dan zou ik daarvoor graag een foto (jpg-bestand) van het vaandel willen ontvangen.
Ik ben u bij voorbaat hiervoor bijzonder erkentelijk.

De secretaris van Muziekvereniging Advendo Diever stuurde op 1 juni 2024 het volgende bericht:

Hartelijk dank voor uw interesse in het 100-jarig bestaan van Advendo en voor ons vaandel.
Het is zeker mogelijk een foto te leveren.
We zullen dit bespreken in de volgende bestuursvergadering  op 10 juni.
Ook heel attent dat u de gemeente Westerveld heeft gewezen op ons 100-jarig bestaan.
We zijn zelf al een tijd bezig met de aanvraag voor het predicaat koninklijk !
We hopen dat het ons zal lukken om voldoende bewijsmateriaal aan te leveren daarvoor.
U hoort nog over het vaandel.

De voorzitter van Muziekvereniging Advendo Diever stuurde op 23 augustus 2024 het volgende bericht met foto’s:

In navolging van uw verzoek doe ik u hierbij een tweetal afbeeldingen van het vaandel toekomen.
U hebt een mooi stukje over Advendo geplaatst in ut Deevers Archief.
We vroegen ons af of u nog beeldmateriaal zou hebben van onze jubilerende muziekvereniging, zou dat het geval zijn dan houden we ons van harte aanbevolen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is het bestuur van Muziekvereniging Advendo Diever bijzonder erkentelijk voor het beschikbaar stellen van bijgaand afgebeelde kleurenfoto’s en de toestemming deze in ut Deevers Archief te mogen tonen. 

Afbeelding 1
Het vaandel van Advendo

Afbeelding 2
De hier afgebeelde – aan het vaandel bevestigde – medaille won Advendo op donderdag 26 december 1940 (2e kerstdag) in Assen als tweede prijs op een concours van de Bond van Christelijke Harmonie- en Fanfarekorpsen in Drente.

Afbeelding 3
In het Agrarisch Nieuwsblad (waarin opgenomen het orgaan Landbouw en Maatschappij) verscheen op 28 december 1940 het bijgaand afgebeelde bericht.
Advendo won op donderdag 26 december 1940 (2e kerstdag) in Assen een tweede prijs op een concours van de Bond van Christelijke Harmonie- en Fanfarekorpsen in Drente. Zie afbeelding 2.

Posted in Aarfgood, Cultuur, de Deeverse mesiek | Leave a comment

Maxi-tiny houses in the Drentian village of Deever

Een tiny house is een volwaardige en vrijstaande en permanent bewoonde woning met een vloeroppervlak van ten hoogste 50 vierkante meter. Er zijn verplaatsbare en niet-verplaatsbare tiny houses. Een verplaatsbaar tiny house is meestal gebouwd op wielen en staat tijdelijk veelal op een braakliggend terrein. Een niet-verplaatsbaar tiny house is gebouwd op een vaste fundering en staat op een plaats waar ze permanent mag blijven staan.

Het mag de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief na het lezen van dit bericht hopelijk duidelijk zijn geworden dat de gebouwde en nog te bouwen zo nodig zo genoemde microwoningen aan de Bisschopshof in de wijk Kalterbroeken in Deever bepaald geen tiny houses zijn. Integendeel, deze microwoningen, zeg maar het zijn kleine woningen, het zijn maxi-tiny houses, voor de welvarende hypotheekwaardige, vaak veel te ver buiten Deever werkende, happy few, waaraan de Hoge Dametjes en Hoge Heertjes Van Het Grote Neoliberale en Antisociale Woningbouw Beleid En Gelijk In Het Raadhuis Aan De Gemeentehuislaan In Deever wat eisjes stellen.

Aan een zo nodig zo genoemde microwoning (lees: kleine woning of lees: maxi-tiny house) stellen de hiervoor genoemde Hoge Dametjes en Hoge Heertjes de volgende eisjes:
Eisje 1
Een woning heeft een oppervlakte van ten hoogste 30 vierkante meter, met inbegrip van overstekken, balkons,
overkappingen en andere toevoegingen.
Eisje 2
Een woning met een plat dak heeft een bouwhoogte van ten hoogste negen meter. Als wordt gekozen voor een woning met een kap, dan de heeft de woning een goothoogte van ten hoogste vier meter.
Eisje 3
Een woning heeft een inhoud van ten hoogste 250 kubieke meter, gemeten aan de buitenzijde van de gevel.
Eisje 4
Een woning is ontworpen als één woning (eenduidig volume). Eventuele toevoegingen, zoals balkons, veranda’s en installaties zijn onderdeel van de architectuur van de gehele woning (het hoofdvolume).
Eisje 5
Het is niet toegestaan om ondergronds te bouwen.
Eisje 6
De voordeur van een woning bevindt zich aan de adreszijde.
Eisje 7
De architectuur is eigentijds, onderscheidend, helder en eenvoudig.
Eisje 8
Er is bijzondere aandacht voor kwalitatief hoogwaardig materiaalgebruik en een strakke detaillering.
Eisje 9
Er is extra aandacht voor de aansluiting op het maaiveld, aansluitingen van dak op gevel en kozijn op gevel en gevelhoeken.
Eisje 10
Er worden natuurlijke en neutrale kleuren gebruikt, zoals aardetinten. Het gebruik van signaalkleuren is niet toegestaan.
Eisje 11
De gevel bestaat voor ten minste 30 procent uit glas.

De redactie van ut Deevers Archief heeft op vrijdag 12 juli 2024 bijgaand afgebeelde kleurenfoto’s gemaakt.
De zeer gewaardeerde oplettende bezoeker van ut Deevers Archief mag – zo mogelijk en liefst ter plekke – zelf bepalen of bij de drie gebouwde maxi-tiny houses is voldaan aan het hiervoor vermelde eisje 11.

Afbeelding 1
De eerst gebouwde kleine woning.

Afbeelding 2
De eerst gebouwde kleine woning.

Afbeelding 3
In de reeks van acht gebouwde/te bouwen maxi-tiny houses is de woning op de voorgrond als tweede gebouwd.

Afbeelding 4
In de reeks van acht gebouwde/te bouwen maxi-tiny houses is deze woning als tweede gebouwd.

Afbeelding 5
In de reeks van acht gebouwde/te bouwen maxi-tiny houses is de woning aan de linker kant als derde gebouwd.

Afbeelding 6
In de reeks van acht gebouwde/te bouwen maxi-tiny houses is de woning aan de linker kant als tweede gebouwd en is de woning aan de rechter kant als derde gebouwd.

Afbeelding 7
In de reeks van acht gebouwde/te bouwen maxi-tiny houses is de woning aan de linker kant als tweede gebouwd en is de woning aan de rechter kant als eerste gebouwd.

Posted in Kalterbrook’n | Leave a comment

Advendo wön de ièste pries in de ièste ofdieling

In het tijdschrift ‘Van eigen erf’ (geïllustreerd familieweekblad voor Overijssel en Drente, jaargang 9, nummer 14) van 23 juni 1933 stond bijgaand afgebeelde sepiakleurige foto met kort bijschrift.

Hieronder:
Vorige week woensdag werd te Hoogeveen het concours van den Bond van Christelijke Harmonie- en Fanfarecorpsen in Drente gehouden. Veertien corpsen uit Drente en Overijssel namen daaraan deel. Tijdens den marschwedstrijd kiekten we Advendo uit Diever, die in de eerste afdeling den eersten prijs verwierf.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is zich bewust van het feit dat hij in ut Deevers Archief veel meer aandacht moet besteden aan oude verenigingen die het fundament en het cement waren en zijn van de Deeverse samenleving.
Een van die verenigingen was de christelijke muziekverenigjng Advendo uut Deever, die is opgericht in oktober 1924 en in oktober 2024 zijn honderdjarige bestaan zal vieren. En dan hopelijk zal worden onderscheiden met het predikaat ‘koninklijk’.
Verenigingen die vijftig jaar of langer bestaan, die kunnen de titel ‘koninklijk’ aanvragen. Dat heeft het bestuur van Advendo gedaan.
De redactie is naarstig op zoek naar oude foto’s en paperassen van Advendo. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie op het spoor zetten van oude foto’s en oude paperassen van Advendo ?
En de redactie vraagt ook aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief: wie herkent een persoon of personen op bijgaande afbeelding ? En wie weet waar in Hoogeveen de hier afgebeelde foto is gemaakt ?

Posted in de Deeverse mesiek, Vurening | Leave a comment

De sluuswagter woonde vlak an de Deeverse sluus

In de collectie Ansichten van het Drents Archief in Assen is bijgaand afgebeelde zwart-wit ansichtkaart van het huis van de sluiswachter en de Deeverse sluus aanwezig. De foto van deze ansichtkaart van de Deeverse sluus an de Deeverbrogge heeft in het Drens Archief registratienummer DM0207020403.

Boekhandel Hendrik ten Brink uit Meppel is de uitgever van de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart. Deze uiterst zeldzame ansichtkaart is in 1904/1905 uitgegeven. Een topstuk ! De ansichtkaart was te koop in het café-logement van Sjoert Benthem an de Deeverbrogge. De ansichtkaart is verzonden geweest op 5 juni 1905.

De redactie van ut Deevers Archief beschikt helaas nog niet zelf over een exemplaar van de hier afgebeelde uiterst zeldzame ansichtkaart voorzien van een postzegel. Maar het kan ook zo maar gebeuren dat op het internet zo maar opeens plotsklaps een ongebruikt fris exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart wordt aangeboden. En dat na bijna 120 jaren !! De ansichtkaartwonderen zijn de verzamelwereld zeker nog niet uit !!

De redactie verwijst voor enige toelichting op de hier afgebeelde ansichtkaart naar het bericht De skutsluus in de Voat bee Duunkaark’n.

De redactie zal te gelegener tijd en zeker niet met geschwinde spoed en ook niet in gestrekte draf een kleurenfoto van de huidige situatie aan dit bericht toevoegen. De redactie excuseert zich voor dit ongemak.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde ansichtkaart ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 160 van het boek An de Brogge – Geschiedenis van Dieverbrug in woord en beeld van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boek zijn of dat papieren boek bij iemand in kunnen zien.

En als klap op de vuurpijl kan de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, de hier afgebeelde ansichtkaart ook nog een keer ten zeerste bewonderen op bladzijde 210 van datzelfde boek An de Brogge – Geschiedenis van Dieverbrug in woord en beeld van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Dus van bladzijde 160 doorbladeren naar bladzijde 210. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boek zijn of dat papieren boek bij iemand in kunnen zien.

Posted in An de Deeverbrogge, Ansigtkoate, Deeverse sluus, Topstuk | Leave a comment

Ut botterfubriekie van de fumilie Boarels in Wittelte

In het provinciaal Drents maandblad ‘Drente’, jaargang 26, mei 1955, nummer 5, verscheen het artikel ‘De zuivelfabriek in vroeger dagen’ van Sjouke Cancrinus uut Dwingel. De redactie van ut Deevers Archief toont in dit bericht een afbeelding van bladzijde 7 uit genoemd maandblad, waarop een en ander over boterfabriekjes van particuliere ondernemers is beschreven. Zie afbeeling 1. De redactie van ut Deevers Archief citeert de volgende tekst.

De bordjes waren verhangen. Niet de landbouwproducten bereikten de markt, maar het waren de veeteeltproducten, biggen, vette varkens, boter en vee, die geld in het laatje brachten. De boter werd op het bedrijf zelve bereid. De boerinnen, de knappe botermaaksters niet te na gesproken, maakten in die tijd echter over het algemeen een slecht product. Hoe kon dat ook anders ! In de winter moest men eerst enige tijd de melk verzamelen om voldoende hoeveelheid voor het karnen bij elkaar te hebben. Ook aan de hygiënische omstandigheden, het beschikbare spoelwater zal menigmaal wel het een en ander hebben gehaperd. Thans zou het de best uitgeruste moderne zuivelfabrieken onder die omstandigheden ook onmogelijk geweest zijn, om van die melk als grondstof, een eerste keur product te maken.
Maar daar kwamen de eerste fabriekjes ! Meest op initiatief van particuliere ondernemers. Een uitkomst voor de boer, zowel voor de grote als de kleine en voor de laatste wel het meest.
De kleinste hoeveelheid melk kon nu elke dag aan de fabriek worden afgeleverd. De afvalproducten, ondermelk en karnemelk kreeg men op het bedrijf terug als een welkom en uitstekend voer voor de varkens en kalveren. En regelmatig ontving men om de veertien dagen wat geld op ’t handje, wat toen geen geringe verbetering in de geldcirculatie teweeg bracht.
Het was een economische sprong vooruit.
De ouden van dagen herinneren zich de eerste vestiging van de handkrachtfabriekjes nog wel: te Ruinen aan de Ruinerdijk, Dieverbrug van Hylkemeyer, Wittelte van Veeze, Uffelte van Kingma, Nijeveen van Smit, Eemster van Wiechers, enzovoort.
De oprichters verdienen een pluim, al deden ze het om persoonlijk winstbejag. Een pluim voor het nemen van het initiatief, een pluim voor het nemen van het risico.
Die fabriekjes werden handkrachtfabriekjes genoemd, omdat de centrifuge en de karn door mannekracht gedraaid moesten worden; één aan de centrifuge, twee aan de karn.

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 18 december 1895 het volgende korte bericht over de oprichting van een handkracht-boterfabriek in Wittelte. Zie afbeelding 2.

Diever, 16 december 1895
Naar wij uit goede bron vernemen moet, in navolging van eenige omliggende gehuchten, ook te Wittelte het plan zijn beraamd eene boterfabriek met handkracht te plaatsen.

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 21 februari 1896 het volgende bericht over de ingebruikname van de handkracht-boterfabriek in Wittelte. Zie afbeelding 3.

Diever, 19 februari 1896
Hedenmorgen is voor ’t eerst de boterfabriek met handkracht te Wittelte, geplaatst door den heer J.C. Veeze Pzn. te Dwingeloo, in werking gesteld. Alle veehouders, met uitzondering van twee, hebben hunne melk geleverd. Twee personen brachten zeer gemakkelijk de machine in beweging. In korten tijd was alle melk gecentrifugeerd.

n het ‘Nederlandsch weekblad voor zuivelbereiding en veeteelt’, jaargang 1, nummer 50, 10 maart 1896 verscheen de volgende advertentie over voorwarmers in handkracht-zuivelfabrieken. Zie afbeelding 4.

Voorwarmers in handkracht-zuivelfabrieken
De nieuwe, door mijne firma uitgevonden en gefabriceerde voorwarmer, in werking bij de zuivelfabriek te Wittelte bij Dwingelo, is bepaald onovertroffen; een belangrijk aantal reeds in bestelling.
De werking is geheel automatisch en volkomen secuur.
Brandstof-verbruik uiterst miniem.
Vraagt bijzonderheden en prijzen aan.
H.W. van der Ploeg Jzn., Grouw (Fr.)
Complete zuivelfabriek-installatie’s.

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 1 april 1896 de volgende ingezonden mededeling (zeg maar reclameboodschap) over de melkvoorwarmer van werktuigkundige Van der Ploeg uit Grouw. Zie afbeelding 5.

Melkvoorwarmers
Het lastige en tijdroovende van het melkverwarmen in een kookpot heeft aan de zuivelfabriek ‘de Zwaluw’ alhier opgehouden, tengevolge van het plaatsen van een melkvoorwarmer, uiitgevonden en gefabriceerd door den heer Van der Ploeg te Grouw, em beschreven en aanbevolen in no. 37 en 40 dezer courant.
Het toestel werkt tot ieders genoegen en voldoet uitstekend; de constructie is zeer eenvoudig en doelmatig; de bediening gemakkelijk; het brandstofverbruik uiterst miniem; de toevoer van melk naar de centrifuge en de verwarming voldoende en geregeld; de afwerking netjes en soliede; de prijs zoo billijk mogelijk, terwijl de hoeveelheid heet water, ook voor ander gebruik toereikend is.
Het kan gemakkelijk 600 liter melk per uur verwarmen; in den winter bij felle koude tot ruim 30 graden, welke temperatuur kan verhoogd worden door omwinding der pijpen met isoleerkoord.
De melk, die door buizen naar de centrifuge vloeit, stort men nu eerst door eene zeef, voordat ze in de melkbak komt en verwarmd wordt, waardoor het bovenvat op de separator een daarmede ook de teems overbodig zijn geworden. De draaier der centrifuge kan direct zien op den thermometer, vóór op het trapvormig vertinde oppervlak geplaatst, of de temperstuur der melk daalt of stijgt, terwijl deze tegelijk den toevoer der melk naar den voorwarmer kan regelen. Het fabriekspersoneel is dientengevolge zeer door dit werktuig gebaat; – en rekent men daarbij de besparing van brandstof – dan zal voorzeker niemand betwijfelen, dat het toestel hooge rente afwerpt.
De omringende dorpen, onder andere Oldeholtpade, Oldeberkoop en Noordwolde, zijn van het voordeel en nut van dit werktuig zeer zeker overtuigd, – ten bewijze, dat ze direct tot plaatsing van genoemde voorwarmer overgaan. – Het fabricaat van  gezegden werktuigkundige kan dan ook in alle deele bij andere fabrieken worden aanbevolen, temeer, omdat de soliditeit en moraliteit van Van der Ploeg een zekeren waarborg geven voor eene accurate uitvoering eener bestelling.
Hartelijk dankende voor de opname dezes en andere dag- en weekbladen beleefd in overweging gevende, hunne lezers op deze nuttige uitvinding attent te maken, teeken ik mij met achting.
B. Kremer, administrateur van ‘de Zwaluw’.
Steggerda, 30 maart 1896.

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 23 februari 1899 het volgende korte bericht over de oprichting van handkracht-boterfabriek in Deever. Zie afbeelding 6.

Diever, 21 februari 1899
In eene gisteravond gehouden vergadering van veehouders uit Diever en Wittelte, ten huize van W. Huiskes alhier, is besloten eene onderlinge boterfabriek, voorloopig met handkracht, op te richten. 44 veehouders hebben de melk van hunne 182 koeien toegezegd. Eene commissie bestaande uit de heeren H. Krol, H.H. Hessels, C. Offrein, R. Seinen, K.W. Fledderus, W. Bakker en K. Hessels, is benoemd om verder de zaken te regelen.

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 5 april 1902 het volgende bericht over het voornemen tot oprichting van een coöperatieve boterfabriek in Wittelte. Zie afbeelding 7.

Diever, 3 april 1902
Te Wittelte was men al lang voornemens eene coöperatieve boterfabriek op te richten, doch het bleef bij het bespreken van allerlei plannen. Gisteravond was er met dit doel weer eene vergadering belegd. De aanwezigen waren allen in die mate voor oprichting, dat er nu veel kans bestaat, dat de zaak tot uitvoering zal komen; het getal toegezegde koeien is voldoende voor eene fabriek met handkracht.
De heeren K. Fledderus en P. Barelds werden uitgenoodigd de niet opgekomenen op te wekken tot deelneming en te zorgen, dat men de statuten van eene soortgelijke fabriek ter inzage verkrijgt.
Aanstaande vrijdagavond, 4 april wordt er op nieuw vergaderd ten huize van J. Warnders en dan zal een definitief besluit genomen worden. Ieder belanghebbende bedenke: “Eendracht maakt macht”.

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 7 april 1907 het volgende bericht over het toetreden van Wittelter boeren tot de Coöperatieve Boterfabriek en Korenmalerij in Deever. Zie afbeelding 8.

Diever, 28 maart 1907
In de gisteravond gehouden vergadering van leden der coöperatieve boterfabriek en korenmalerij alhier werd het verzoek van eenige landbouwers uit Wittelte, om in de coöperatie te worden opgenomen, ingewilligd.
Hierdoor ondergaat onze fabriek eene gewenschte uitbreiding, daar toch hierdoor de melk van meer dan 80 koelen wordt gewonnen. Het plaatsen eener nieuwe centrifuge is evenwel nu noodzakelijk geworden.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Hendrik Lefferts Barelds is geboren op 1 april 1834 in Dwingel. Hij is overleden op 11 mei 1895 in Wittelte.
Berendina Veeze is geboren op 15 september 1837 op Koldervene. Zij is overleden op 24 januari 1928 in Wittelte. Zij is een dochter van schoolmeester Pieter Veeze en Margje Eemten.
Hendrik Lefferts Barelds en Berendina Veeze trouwden op 16 april 1864 in Dwingel. Zij kregen twee zonen Bareld en Pieter. Barelds is geboren op 14 februari 1865 in Wittelte. Pieter is geboren op 17 april 1873 in Wittelte

De redactie citeert uit het boek Wittelte – Geschiedenis van de boerderijen vanaf 1770 tot heden (bladzijde 55) de volgende tekst:
Na 1890 werden in bijna alle dorpen boterfabrieken opgericht. Zo was de zuivelfabriek in Dwingeloo, de geboorteplaats van Hendrik Lefferts Barelds, in 1894 gebouwd. In Kolderveen, de geboorteplaats van zijn vrouw, was in 1892 de zuivelfabriek opgericht. Reken maar dan Hendrik Lefferts Barelds en zijn zoon Pieter met die ontwikkelingen op de hoogte waren. Omdat er in Diever/Wittelte niets werd ondernomen heeft de familie Barelds zelf een kleine centrifuge geïnstalleerd in hun karnkamer. Met die centrifuge kon men veel sneller en beter het botervet van de ondermelk scheiden. Uit overlevering is bekend dat ook de buren hun melk in de centrifuge deden en met de gescheiden room en ondermelk naar hun boerderij gingen.

Het bericht in de Provinciale Drentsche en Asser Courant (zie afbeelding 3) vermeldt dat de centrifuge is geplaatst door J.C. Veeze Pzn. uit Dwingel. Jan Christiaan Veeze Pzn. is geboren op 28 april 1847 op Koldervene. Hij is overleden op 17 september 1940 in Dwingel. Hij is begraven op de kaarkhof van Dwingel. Hij is een zoon van schoolmeester Pieter Veeze en Margje Eemten. Hij is de jongste broer van Berendina Veeze, de echtgenote van Hendrik Lefferts Barelds.

Hendrik Lefferts Barelds heeft de ingebruikname van de centrifuge in de karnkamer van zijn boerderij op 19 februari 1896 niet meegemaakt. Hij stierf op 11 mei 1895.
Het boek Wittelte – Geschiedenis van de boerderijen vanaf 1770 tot heden vermeld het adres van de boerderij van Hendrik Lefferts Barelds: Wittelte 121, nu Wittelterweg 12a.
Na de opening van de straatweg Wittelterbrug-Diever in 1905 waren er voor de Wittelter boeren geen fysieke belemmeringen meer lid te worden van de Coöperatieve Zuivelfabriek en Korenmalerij an ut Katt’nende in Deever. Omstreeks die tijd zal Pieter Barelds gestopt zijn met zijn particuliere boterfabriekje en lid zijn geworden van de coöperatieve Deeverse botterfubriek. Zie bijvoorbeeld afbeelding 8.

De redactie heeft de aan het einde van dit bericht afgebeelde kleurenfoto (zie afbeelding 9) van de boerderij met het huidige adres Wittelterweg 12a gemaakt op donderdag 26 april 2018.

 Afbeelding 1


Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Afbeelding 5

Afbeelding 6

Afbeelding 7

Afbeelding 8

Afbeelding 9

Posted in Botterfubriekie Wittelte, Wittelte | Leave a comment

Mit de stoomtrem van de N.T.M. hen Möppel

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 24 juni 1916 het volgende bericht over de per 3 juli 1916 ingaande dienstregeling van de stoomtrams op de tramlijn Meppel – Hijkersmilde vice versa langs de Drentse Hoofdvaart.
De in Utrecht gevestigde Nederlandsche Tramweg Maatschappij exploiteerde deze tramlijn.
In de gemiente Deever stopte de stoomtram op drie plaatsen, te weten an de Wittelterbrogge, an de Deeverbrogge en an de Gowe. De halte Geeuwenbrug komt echter niet voor in de hier getoonde dienstregeling.
Bij Uffelte (wissel) passeerden de tram van Meppel naar Hijkersmilde en de tram van Hijkersmilde naar Meppel elkaar.
Een ritje met de stoomtram van de Deeverbrogge hen Möppel of van Möppel hen de Deeverbrogge duurde ongeveer een uur en tien minuten, voorwaar in 1916 geen slechte prestatie voor een stoomtram.

Posted in An de Deeverbrogge, de Gowe, Stoomtram, Witteler brogge | Leave a comment

Pentiekening van de Keet 2.0 op de Heezebaarg

De favoriete bezigheid van kunstenaar Arie Goedhart was tekenen met pen en inkt, dat is arceren en werken met natuurlijke structuren, maar vooral het weergeven van de stilte en de rust van de natuur. En waar kan hij dat beter doen dan op de Heezebaarg an de Heezenesch bee Deever.
Op de hier afgebeelde pentekening van Arie Goedhart is tussen de bomen een stukje van de zijgevel van de Keet 2.0, dat wil zeggen de opvolger van de Keet 1.0, op de Heezebaarg te zien.
De Keet 1.0 is de directiekeet van professor doctor Albert Egges van Giffen, die hij in de dertiger jaren van de vorige eeuw gebruikte bij de opgraving van de terp van Ezinge in de provincie Groningen en die hij na beëindiging van die opgraving liet afbreken, naar Deever liet vervoeren en daar weer liet opbouwen op de Heezebaarg. De Keet 1.0 heeft op de Heezebaarg bijna zestig jaren dienst gedaan als zomerhuisje van de familie van Giffen.
De laatste eigenaren van de Keet 1.0, een kleindochter en een kleinschoonzoon van professor doctor Albert Eggen van Giffen hebben de Keet 1.0 in 1997 laten slopen en de Keet 2.0 laten bouwen.
De redactie van ut Deevers Archief heeft voor het tonen van deze fraaie pentekening in ut Deevers Archief toestemming van de maker Arie Goedhart. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk.
De kleurenfoto is op 20 januari 2019 gemaakt door een fotograaf, waarvan de naam bekend is bij de redactie. De redactie heeft voor het tonen van deze fraaie kleurenfoto in ut Deevers Archief toestemming van deze fotograaf. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk.


Posted in Albert Egges van Giffen, Heezerbaarg, Kuunst, Tiekening | Leave a comment

Uffelters hept de reels langs de voat esloopt

In de Leeuwarder Courant van 26 mei 1932 verscheen het navolgende bericht over het stopzetten van de tram langs de Drentsche Hoofdvaart tussen Meppel en Hijkersmilde.

Stopzetting tram Meppel – Hijkersmilde
Verbetering van den verkeersweg langs de Drentsche Hoofdvaart.
Gisteren is bij het gemeentebestuur van Meppel een brief binnengekomen, waarin wordt medegedeeld dat de minister van Waterstaat den directeur der Nederlandse Tramweg Maatschappij machtiging heeft gegeven, den dienst van de tramlijn Meppel-Hijkersmilde stop te zetten en de rails op te ruimen. Onmiddellijk gevolg hiervan zal zijn, dat de veelbesproken gevaarlijke en zeer drukke verkeersweg langs de Drentsche Hoofdvaart belangrijk verbreed en verbeterd kan worden. In een raadsvergadering, die niet voor de pers toegankelijk was, zijn besprekingen gevoerd ter voorziening in de verkeersbehoeften tusschen Meppel en omliggende plaatsen, mede in verband met de opheffing van bedoelde tramlijn.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Bijgaande foto is in 1933 op de löswal bee café Schenkel in Uffelte gemaakt. Een door de sloopaannemer ingehuurde ploeg arbeiders, die voor een groot deel uit Uffelte kwam, heeft de rails van de tramlijn van de Nederlandse Tramweg Maatschappij opgeruimd. Die mannen waren wel nodig om met z’n allen een stuk rails te kunnen tillen en op de wagon te laden.
Het is jammer dat van het slopen van de tramrails an de Wittelterbrogge, an de Oldendeeversebrogge, an de Deeverbrogge en an de Gowe in de gemiente Deever nog geen foto is opgespoord, het is waarschijnlijk dat daar nooit foto’s van zijn gemaakt.
Het slopen begon in Hijkersmilde en eindigde bij het treinstation in Meppel. Zo konden vrijgekomen bielzen en vrijgekomen rails steeds op tramwagons worden geladen en vervolgens over de nog niet gesloopte tramrails worden afgevoerd naar Meppel.
Staande zijn van links naar rechts te zien:
De Uffelter Jan Kuik Gzn., geboren op 28 februari 1891 in Uffelte, overleden op 31 januari 1964, zoon van Gerrit Kuik en Lubbigje Uiterwijk;
De Uffelter Jan Kuik Hzn. (bijnaam: kleine Kuuk), geboren op 7 januari 1905 in Uffelte, overleden op 26 februari 1982 in Uffelte, zoon van Hendrik Kuik en Femmigje Lefferts;
De Uffelter Hendrik Kuik Jzn, geboren op 8 mei 1897 te Uffelte, overleden op 21 december 1966 , zoon van Jannes Kuik en Femmigje van den Bos;
De Hoavelter Jan Holterman. geboren op 19 februari 1890 te Koekange, overleden op ……, zoon van Remmelt Holterman en Klaasje Woltinge;
De Deeverse Jan Kloosterman (bijnaam: rooie Booiman), geboren op  16 juli 1894 te Dieverbrug, zoon van Arent Kloosterman en Hilligje Booiman;
De Uffelter Frederik (Frièrik) Timmerman, geboren op 9 april 1890 te Wemmenhove (Zuidwolde), overleden op ….., zoon van Jan Timmerman en Jantje de Boer;
Hessel Nijholt (ploegbaas van de aannemer), geboren op 22 oktober 1886 te Sint Nicolaasga, overleden op 26 oktober 1944 te Sint Nicolaasga, zoon van Johannes Nijholt en Oeke van der Meer.
Zittend op de rails op de tramwagon zijn van links naar rechts te zien:
De Uffelter Jan Timmerman, geboren op 10 juni 1884 te Pesse, overleden op ……., zoon van Jan Timmerman en Jantje de Boer;
Sent Jonkers, gegevens moeten nog worden uitgezocht;
Albert Koopman, gegevens moeten nog worden uitgezocht;
De Wittelter Roelof Jonker, gegevens moeten nog worden uitgezocht.
Staande op de tramwagon is te zien:
De Uffelter Hendrik Kuik Gzn., geboren op 20 maart 1889 te Uffelte, overleden op ….., zoon van Gerrit Kuik en Lubbigje Uiterwijk.

Posted in Stoomtram, Topstuk, Verkeer en vervoer, Vervoer | Leave a comment

Mit de naachtboot van de Lemmer hen Amsterdam

Bij het verzamelen van ansichtkaarten uut de gemiente Deever gaat het de redactie van ut Deevers Archief in de eerste plaats om de afbeelding, maar vaak is het aanschaffen van een kaart pas echt de moeite waard als op de achterkant iets staat dat verband houdt met het verleden van de gemiente Deever, bijvoorbeeld bekende namen (elke Deeverse maakt deel uit van het verleden van de gemeente Deever) of een mooie tekst.
De afgebeelde ansichtkaart met op de achterkant de hierna weergegeven tekst bevindt zich in de verzameling van ut Deevers Archief. De ansichtkaart van de gemeentelijk toren met het kerkgebouw op de Brink van Deever is op 2 augustus 1931 verstuurd. Deze ansichtkaart is uitgegeven door de weduwe van Johannes Vos an de Heufdstroate in Deever.

De tekst op de achterkant van de ansichtkaart luidt als volgt.
Lieve Zus,
’t Is nu Dinsdagmorgen drie uur en kom ik je even bedanken voor je brief.
Je hoeft niet meer zo lang te wachten voor ik er weer ben. Ik ga vanavond met de vrachtboot uit Lemmer naar Amsterdam en ben dan morgen 3 Augustus weer thuis.
Vanavond was er kampvuur, een fijn vuur.
Van Zondag op Maandag ben ik in bed gebleven, ik was toen verkouden en juist toen onweerde en regende het verschrikkelijk, ’t kampterrein stond blank, maar alles is goed afgelopen.
Nu tot morgen dus. Groeten aan Vader, Moeder en Tante Marie.
Gerrit

In het Nieuwsblad van Friesland: Hepkema’s Courant van 31 juli 1931 stond het volgende korte krantenvulbericht.

Kampeeren.
Diever, 29 juli.
De vele kampeerders in onze bosschen treffen het niet bijster goed. Ongunstig weer werkt voor kampeeren al heel slecht mee. En er zijn momenteel talrijke kampementen in de bosschen.
In het kamp van den V.C.S.B. zijn reeds een tweetal jongens door de kou ziek geworden, van wie een naar de ouderlijke woning is teruggebracht.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Er is wel iets merkwaardigs aan de hand met deze ansichtkaart.
Gerrit heeft de kaart op 2 augustus 1931 ’s morgens om 3.00 uur (na een stevige borrel aan het fijne kampvuur ?) met een gewoon potlood volgeschreven. Hij moet de kaart vervolgens in de loop van de ochtend bij een postkantoor (in Deever of op Zorgvlied ?) hebben afgeleverd, teneinde de volgende dag (dat is wel snel) in Amsterdam te kunnen worden besteld. Gerrit zal de kaart in een enveloppe hebben verstuurd, want het adresgedeelte van de kaart is ook beschreven. Maar waarom verstuurde Gerrit op 2 augustus 1931 een kaart, waarin hij aangeeft dat hij op 3 augustus 1931 in Amsterdam zal zijn. Wellicht arriveerde hij zelf eerder in Amsterdam dan de kaart.
De redactie heeft het donkerbruine vermoeden dat Gerrit de kaart nooit heeft verstuurd, maar dat hij deze gewoon in zijn valiesje of karbiesje mee naar Amsterdam heeft genomen en deze persoonlijk bij lieve zus heeft besteld.
Gerrit zal van het kampeerterrein van de Vrijzinnig Christelijke Studentenbond (V.C.S.B.) bij het Mastenveldje aan de Bosweg tussen Deever en Woater’n zijn gegaan (lopend of op de fiets ?) en vandaar verder zijn gereisd. Maar waarom reisde Gerrit zo ingewikkeld ? Hoe kwam hij vanuit Deever of Zorgvlied in de Lemmer ? Reisde hij met het sukkeltrammetje van Elsloo naar Steenwijk ? En hoe reisde hij dan van Steenwijk naar de Lemmer ? Met de bus ? En dan die nachtelijke boottocht van de Lemmer naar Amsterdam over de Zuiderzee (de dijk tussen Friesland en Noord-Holland was nog niet gesloten).
Waarom reisde Gerrit niet gewoon via de Deeverbrogge met het boemeltrammetje langs de Drentse Hoofdvaart naar Meppel ? Het eindpunt van het trammetje was bij het treinstation in Meppel. Vandaar kon Gerrit met de trein naar Amsterdam reizen. Wie het weet mag het vertellen.

Abracadabra-1242Abracadabra-1241Abracadabra-1243

Posted in Ansigtkoate, Bosweg, Kaarke an de brink, Mast'nveltie, Student’nkaamp | Leave a comment

Un braandtoor’n van boomstamm’m in de Olde Willem

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 10 december 1935 het navolgende bericht over de bouw van een brandtoren aan de Woaterse weg in de Olde Willem.

Diever, 9 december. Naar we vernemen wordt door het Staatsboschbeheer nabij de woning van den voorwerker Duin aan den weg van hier naar Wateren een uitkijktoren gebouwd. De toren zal voornamelijk bestemd worden als zogenaamde brandtoren doch ook in den zomer wel dienst doen als uitkijktoren voor de toeristen.

Op de fotobladzijde van de Leeuwarder Courant van dinsdag 17 december 1935 werd een foto van de bouw van een houten uitkijktoren in de Olde Willem getoond. 

Bij de foto is de volgende tekst opgenomen. Te Diever wordt uit stevige boomstammen een uitkijktoren gebouwd. Deze zal voornamelijk bestemd zijn als zogenaamde brandtoren, doch zal ook in den zomer dienst doen als uitkijktoren voor de toeristen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het lag voor de hand om in die tijd in de uitgestrekte aaneengesloten bossen in de gemiente Deever een houten brandtoren, beter gezegd een uitkijktoren voor de bosbrandwacht, te bouwen. In de buurt stonden immers genoeg geschikte dennebomen. De toren werd an de Woaterseweg achter de boswachterwoning in de Olde Willem gebouwd. De vraag is wel hoe het op de grond vervaardigde bouwwerk rechtop is gezet.

Posted in Braandtoor’n, de Olde Willem, Uutkiektoor’n, Verdwenen object | Leave a comment

Veiling van wat begön as de Saandkaamp

Bonds café pension restaurant annex bar ‘de Zandkamp’ van de familie Kamphuis an de Shakespearebrink (voorheen Bolderbrink) in ut Grünedal an de Heezeresch bee Deever kwam in 1989 in handen van Roelof en Gea ter Wal. Zij gaven hun hotel-restaurant de naam ‘de Walhof’.
Eind 2003 nam voormalig opticien Henk Jippink uit Hoogezand de zaak over. In 2009 ging zijn zaak failliet. Op 21 september 2015 is het pand en de ruim één hectare bijbehorende grond geveild.
De redactie van ut Deevers Archief weet niet of het pand met bijbehorende grond met succes is geveild en zo ja wie de erg gelukkige eigenaar is geworden. Wel heeft de redactie gezien dat na 21 september 2015 behoorlijk is gesleuteld aan het pand. Dat is goed te zien op de kleurenfoto die de redactie op woensdag 19 september 2018 heeft gemaakt. Het voormalige bonds café pension restaurant annex bar de Zandkamp bleek op die dag behoorlijk opgeknapt en helemaal wit gekalkt te zijn.

Posted in de Saandkaamp, Heezeresch | Leave a comment

Greinspoaltie 47 is neet op deselde stee nièr eset

In de Olde Möppeler (Móppeler Kraante, Meppeler Courant) van 30 juli 2012 én vervolgens in het Dagblad van het Noorden van 1 augustus 2012 verscheen ongeveer hetzelfde volgende mini-berichtje.

ZORGVLIED – Grenspaal op nieuwe plaats
De gerestaureerde grenspaal is herplaatst op de oude landweer bij de Willingehoek van camping Groot Bartje in Zorgvlied. De grenspaal is onder het puin vandaan gehaald. Henk Schurer doopte op de historische grens tussen Elsloo en Zorgvlied de paal met water uit de Linde. De vinder van de paal, Hans Salverda, werd als voogd van de paal benoemd. Met het vinden van de paal wordt de historische grens tussen Friesland en Drenthe zo langzamerhand weer zichtbaar.

In het Dagblad van het Noorden van 1 augustus 2012 verscheen het nagenoeg zelfde volgende mini-bericht.

ZORGVLIED – Historische grenspaal tussen Drenthe en Friesland
De gerestaureerde paal die de historische grens markeert tussen Friesland en Drenthe, is op de oude landweer bij de Willingehoek in Zorgvlied herplaatst. Op de historische grens tussen Elsloo en Zorgvlied werd de paal gedoopt met water uit de Linde. Vinder Hans Salverda werd als voogd van de paal benoemd. Door de herplaatsing van de paal wordt de historische grens tussen Friesland en Drenthe langzaam weer zichtbaar.

Aantekeningen van de redactie van ut Dievers Archief
De schrijver van de veel op elkaar lijkende mini-berichten gebruikt de term ‘historische grens’, echter om de ligging van deze grens is in het verleden nooit enige strijd geweest, in feite gaat het om een greinspoaltie op de kunstmatige scheidingslijn tussen twee bestuurlijke eenheden, te weten de provincie Fryslân en de provincie Drente.
Greinspoalties worden in elk geval geplaatst op het punt waar de grens een knik maakt, zo ook de greinspoalties tussen de provincies Fryslân en de provincie Drente in de gemiente Deever. Van oudsher moet bij het ene greinspoaltie het volgende greinspoaltie zijn te zien.
Het artikel geeft niet aan om welk grenspoaltie het gaat, maar het is waarschijnlijk dat het hier om greinspoaltie XLVI (greinspoaltie 46) gaat.

De heer Harry ten Veen reageerde op 9 april 2019 als volgt.
Goedemiddag.
Ik kijk weleens op de site vanwege de grenspalen.
Dat is mijn grootste interesse.
Bij de herplaatsing van deze grenspaal was ik aanwezig.
Ik heb ook veel foto’s.
Het nummer van de grenspaal is 47.
Dat is absoluut juist.
Het filmpje dat te vinden is op http://www.gemeentediever.nl/dorpen/zorgvlied/index.html (even naar beneden scrollen) is trouwens van mij.
Groet, Harry ten Veen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief van 9 april 2019
De redactie is de heer Harry ten Veen bijzonder erkentelijk voor zijn reactie.
De redactie heeft in de titel van het bericht het romeinse nummer XLVI (nummer 46) gewijzigd in het romeinse nummer XLVII (nummer 47).
De redactie verwijst ook naar het bericht Paal maakt oude grens zichtbaar in de digitale krant Nieuwe Ooststellingwerver.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De heer Hans Salverda heeft op 19 april 2023 met zijn smartphone de coördinaten van grenspaal 47 opgemeten:
52°55’34.7″ Noorderbreedte en 6°15’11.9″ Oosterlengte.

Posted in Aarfgood, Greinse, Greinspoal, Zorgvliet | Leave a comment

Ik heb in de kaamp eseet’n van juni 1969 tot juni 1970

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 25 oktober 2015 bijgaande reactie van de heer Henk Kuiper uit Diemen over zijn verblijf in het jongenskamp ‘de Eikenhorst’ an de Gowe. Henk Kuipers is op zoek naar zijn oude kameraden.

Ik heb in het kamp gezeten van 1969 tot juni 1970. De jongens die reageren ken ik natuurlijk nog. Ik heb zelfs nog foto’s van Ben en Kor.
De barakken waren als volgt: 1. Alaska, 2. Peru, 3. Transvaal en de laatste was Klondike.
In Klondike zaten de oudere jongens, die langer op het kamp zaten. Die gingen ook naar school buiten het kamp.
Het is inderdaad zo dat je de eerste 40 jaar van je leven de boel geblokt hebt, maar naarmate je ouder wordt ga je toch steeds meer over de jongens nadenken.
Ik ben al een paar jaar op zoek naar de jongens waar ik heb beste mee om ging. Hyves en Facebook hebben wel een beetje geholpen, maar een heleboel jongens zijn nog verstopt.
Als u eventueel meer wilt weten mag u mij altijd mailen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie wil natuurlijk nog veel meer weten van het reilen en zeilen in het jongenskamp ‘de Eikenhorst’ an de Gowe. De redactie wil ook graag de genoemde foto’s, compleet met namen publiceren. Henk Kuiper doelt op de jongens Ben van Erp en Kor. De lezer wordt gemakshalve verwezen naar het artikel Ben van Erp vraagt: Herkennen jullie dit ook ? en naar het artikel Ik heb ook nog een paar medailles van klei.

Posted in de Gowe, Jongenskamp de Eikenhorst | Leave a comment

Johannes Franciscus was gien schout-bee-naacht

Op 20 september 1983 schreef een achterkleinzoon (!) van Johannes Franciscus De Ruiter de Wildt, de grondlegger van het dorp Zorgvliet een brief aan een kleinzoon (!) van Lodewijk Guillaume Verwer, de ontwikkelaar van het dorp Zorgvliet.

Aan de heer mr. L.G. Verwer
(straat en woonplaats hier weggelaten)

Zeer Geachte Heer Verwer,

Hiernevens zend ik U, onder dankzegging terug, de ansichtkaart van het door mijn overgrootvader gebouwde landhuis en de fotocopie van een ansichtkaart, waarop zijn afgebeeld de vier bejaardenwoningen op de plaats alwaar het landbouwinstituut van de Maatschappij van Weldadigheid heeft gestaan met daarnaast het eenvoudige kerkje.
De tekst onder deze kaart “Een bakermat van Neerlands Zeehelden” houdt waarschijnlijk verband met het feit, dat in de periode 1831 tot en met 1840 van de 145 vertrokken leerlingen van het Instituut niet minder dan 57 jongens beroepsmilitair [1] werden, terwijl wellicht de afstamming van Johannes Franciscus de Ruijter de Wildt daarbij ook een rol heeft gespeeld.
In uw toespraak op 2 september j.l. in Zorgvlied hebt u voorts gezegd, dat mijn overgrootvader een gepensioneerde schout-bij-nacht is geweest, doch dit is diens broer Johan Willem de Ruijter de Wildt geweest.
Het beroep van Johannes Franciscus de Ruijter de Wildt in Oost-Indië was employé bij het agentschap van de factorij te Semarang van de Nederlandse Handelsmaatschappij.
Uit het artikel in de “Landbouwcourant” van 21 oktober 1869 (overgenomen uit de Purmerender Courant van 25 augustus 1869) is mij gebleken dat mijn overgrootvader veel ontginningswerk heeft verricht.

Ik wens U met Uw echtgenote een mooie vakantie op Rhodos toe.

Met vriendelijke groeten, mede namens mijn vrouw,
H.O.J. de Ruijter de Wildt
(straat en woonplaats hier weggelaten)

[1] F.W. Fabius. De Maatschappij van Weldadigheid, in hare werking, strekking en geldelijken toestand. Amsterdam, 1841, bladzijden 59 en verder.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In deze brief zet de achterkleinzoon (!) van Johannes Franciscus de Ruijter de Wildt het -ook onder Zorgvlieders, Zorgvlieters, Zorgvliedenaren, Zorgvlietenaren- wijdverspreide misverstand recht dat niet zijn grootvader, maar de broer van zijn overgrootvader schout-bij-nacht was. Dus dorpskrachten, leden van het plaatselijke filiaal van de heemkundige vereniging uut Deever, let op: Johannes Franciscus de Ruiter de Wildt was geen schout-bij-nacht !!

Wie kan de redactie helpen aan een digitale kopie van het bedoelde artikel uit de ‘Landbouwkrant’ ?
Bijgaand is te zien een afbeelding van een oude ansichtkaart van het armoedig uitziende ‘kleine kerkje’, zoals genoemd in de brief. Deze ansichtkaart is op 23 maart 1917 verzonden.
In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk Zorgvlied op bladzijde 189 een nogal bijgeknipte afbeelding van een exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart opgenomen.

Posted in Ansigtkoate, de Ruiter de Wildt, Kattelieke Kaarke, Lodewijk Guillaume Verwer, Sint Anthonij Gasthuis, Zorgvliet | Leave a comment

Kaarke an de brink van Deever in mei 1963

Bijgaand afgebeelde zwart-wit ansichtkaart van de koorkant (de oostkant) van het kerkgebouw an de brink van Deever was te koop bij Hendrik Mulder, die in de volksmond altijd Henduk Moessie of Moessie Peep (Hendrik Mulder had astma) (alle Mulders in ut olde Deever hadden een bijnaam) werd genoemd. Hij was eigenaar van drogisterij ‘de Gaper’ an de Heufdstroate in Deever. Deze ansichtkaart is in mei 1963 uitgegeven door JosPé in Arnhem.
Als deze zwart-wit ansichtkaart wordt vergeleken met de ansichtkaart van de kaarke an de brink van Deever in 1905, dan valt ook op dat de restaurateurs wel heel erg flink aan de consistoriekamer hebben zitten sleutelen.

Posted in Deever, Kaarke an de brink | Leave a comment

Op de Baarg op ut Kastiel in de winter van 1962-1963

Op de Baarg op ut Kastiel in Deever is links het boerderijtje van de weduwe Evertje Davids-Vierhoven en rechts nog net het boerderijtje van de weduwe Elsje (Elle) Smit-Oost te zien in de strenge winter van 1962-1963.
Evertje Vierhoven werd op 29 juli 1896 in Deever geboren als dochter van Albert Vierhoven en Trijntje Andree (Andrea ?, Andreae ?). Zij trouwde op 27 juni 1925 met Albert Davids, beroep arbeider, zoon van Hendrik Davids en Magrieta Sidonia Wibier. Albert Davids werd op 26 oktober 1881 geboren in Deever.
In de webstee nieuwenhuis-genealogie is een mooie foto uit 1950 te zien van Albert Davids, Evertje Vierhoven en hun dochter Trijntje (Trientie). Die foto is genomen aan de voorkant van het boerderijtje.
Elsje (Elle) Oost werd op 20 maart 1893 in Deever geboren als dochter van Helprig Oost en Hilligje Prikken. Zij trouwde op 31 augustus 1912 met Hilbert Smit, beroep arbeider, zoon van Jan Smit en Margje Hilberts de Wit.
Hilbert Smit werd op 18 september 1888 geboren in het Leggelerveld (gemiente Dwingel), hij overleed op 5 juli 1931 in Deever, hij was toen landbouwer.
De bezoekers van ut Deevers Archief worden uitgenodigd aanvullende teksten bij deze foto in te brengen.

Posted in Boerdereeje, Deever, ut Kastiel | Reacties uitgeschakeld voor Op de Baarg op ut Kastiel in de winter van 1962-1963

Woap’m van Deever an de Meulakkers in Deever

Het direct na de Tweede Wereldoorlog bij elkaar gefantaseerde en op 3 september 1946 door de Hoge Raad van Adel goedgekeurde wapen van de gemiente Deever is her en der binnen de grenzen van de gemiente Deever terug te vinden op bewaard gebleven ‘grensstenen’. Deze stonden voor het ontstaan van de gemeente Westenveld op 1 januari 1998 ergens op de gemeentegrens langs een weg.
Op het erf van de woning aan de Meulakkers 20 in Deever staat een kennelijk redelijk goed exemplaar, maar de eigenaar is van mening dat zijn object wel een keertje mag worden geverfd. Het wapen dat gemaakt is van beton staat op zijn originele fundering in de voortuin. De eigenaar was er, net als een paar anderen, op tijd bij, anders was zijn exemplaar begin 1998 met de andere verzamelde greinsstien afgevoerd naar een puinbreker.
Op de achterkant van deze greinsstien staat Havelte. De eigenaar wist te vertellen dat deze grenssteen in de Stienbaarger bochte van de weg langs de vaart in Wittelte heeft gestaan, op de grens met de gemeente Havelte.
De bewoners van het huis aan de Meulakkers waren zo vriendelijk de redactie van het Deevers Archief op 21 januari 2016 toegang te geven tot hun erf voor het maken van deze twee kleurenfoto’s, daarvoor veel dank.
Gegevens over het wapen van de gemiente Deever zijn te vinden in het Nederlandse deel van de webstee van Heraldry of the World (Internationale Overheidsheraldiek). De in die webstee opgenomen verklaring bij het wapen van Deever bevat helaas enige historische onjuistheden.

Abracadabra-1543Abracadabra-1542

Posted in Aarfgood, Gemiente Deever, Woap'm van Deever | Leave a comment

De vudieling van de boermarke van Deever

In de Provinciale en Asser Courant verscheen op 12 maart 1856 het navolgende korte bericht over het besluit tot de verdeling van de ongescheiden marke van Deever.

Diever, 8 maart.
Op vrijdag den 7 dezer heeft alhier eene vergadering plaats gehad van deelgeregtigden in de ongescheidene markte van Diever, ten einde te beraadslagen over de verdeeling der markte.
Er is besloten de markte te verdelen en voorts eene commissie te benoemen, die de zaak zal regelen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De boeren van het dorp Deever hebben de gronden van de boermarke van Deever eeuwenlang gemeenschappelijk in bezit, beheer en gebruik gehad.
Aan het einde van de achttiende eeuw vormden de boermarken een belemmering voor meer ontginning. In 1809 en 1810 kwam er wetgeving voor de verdeling van boermarken, maar deze hadden niet het gewenste effect. Bij Koninklijk Besluit van juli 1837 werd de wetgeving van 1809 en 1810 opnieuw onder de aandacht gebracht. Veel boermarken werden als gevolg daarvan wel verdeeld, waaronder die van Deever. Maar die van Deever werd pas ná 1856 verdeeld, maar wel vóór de inwerkingtreding van de échte Markewet van 10 mei 1886.

Posted in Boermarke van Deever, Canon van de gemiente Deever | Leave a comment

Ansigtkoate van Villa Nova op Zorgvliet

Van het pension Villa Nova van de familie Jan Krans op Zorgvliet (an de aandere kaante van de Deeverse bos) zijn na de Tweede Wereldoorlog in het tijdperk van de zwart-wit foto enige mooie ansichtkaarten uitgegeven, waaronder de bijgaand afgebeelde ansichtkaart.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto van hotel-restaurant Villa Nova op woensdag 6 november 2019 gemaakt.

Posted in Ansigtkoate, Villa Nova, Zorgvliet | Leave a comment

De uutsigttoor’n op ut Kiekduun

De redactie van ut Deevers Archief mocht van wijlen Albertus (Bert) Christiaan Doorman aan het einde van de vorige eeuw van enige door zijn grootvader mr. Albertus Christiaan van Daalen uit Bennekom op Berkenheuvel gemaakte foto’s een scan maken. Opnieuw hartelijk dank daarvoor.
Op bijgaand afgebeelde zwart-wit foto uit 1925 is de houten uitkijktoren op het nog vrij kale Kijkduin op Berkenheuvel te zien. Kijkduin is ergens aan de Torenweg bij de Van Daalenweg te vinden. In die omgeving is Kijkduin de hoogste heuvel, daarvóór was het natuurlijk een natuurlijk zandduin. Het is wel even lastig zoeken naar Kijkduin, want de huidige eigenaar van de helft van Berkenheuvel heeft alle aan bomen gespijkerde naambordjes van boswegen blijkbaar in zijn deel van Berkenheuvel verwijderd. Wandelaars worden vooral geacht erg te verdwalen.
De toren op het hoge zandduin was bedoeld om van boven af uit te kijken naar bosbrand op Berkenheuvel. De uitkijktoren is aan het begin van de veertiger jaren van de vorige eeuw afgebroken. De vier betonnen fundamenten zijn nog wel aanwezig.
Over Kijkduin loopt wel een pad voor bergfietsen, zeg maar een pad voor fietsen met dikke banden. De Engelse vertaling van bergfiets is mountainbike. Op een van de hier afgebeelde kleurenfoto’s is het pad aan de westzijde van Kijkduin te zien. Voor de jeugd uut Deever was dit een hele mooie helling om bij sneeuw met de slee vanaf te glijden.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto’s van de fundamenten van de uitzichttoren op 21 januari 2016gemaakt,  onder zeldzame enigszins winterse omstandigheden.

Abracadabra-1562

OLYMPUS DIGITAL CAMERAOLYMPUS DIGITAL CAMERAOLYMPUS DIGITAL CAMERAOLYMPUS DIGITAL CAMERA

Posted in Albertus Christiaan van Daalen, Braandtoor’n, Landgoed Berkenheuvel, Uutkiektoor’n, Verdwenen object | Leave a comment

Pier Obe Posthumus hef moar 10 joar ekreeg’n

In het Nieuwsblad van het Noorden van 21 januari 1949 verscheen het navolgende bericht over de strafzaak bij het Bijzonder Gerechtshof in Assen tegen de N.S.B.’er Pier Obe Posthumus, ex-burgemeester van de gemiente Deever.

Tien jaar voor ex-burgemeester van Diever
Gisteren heeft de advocaat-fiscaal bij het Bijzonder Gerechtshof te Assen, een gevangenisstraf van 10 jaar met aftrek geëist tegen de ex-burgemeester van Diever, de 62-jarige Pier Obe Posthumus uit Haren (Gr.).
In april 1944 werd hij burgemeester van Diever, waar hij -en dat werd hem ernstig aangerekend- zich heeft bezig gehouden met de opsporing, de arrestaties en het verhoor van verschillende personen, in samenwerking met de later zo berucht geworden ‘Bloedploeg’, welke hij naar Diever liet komen.
In de korte tijd van zijn burgemeestersperiode (waarin hij een grote slaafsheid voor der Duitsers aan de dag legde) heeft hij zich niet bepaald gelukkig getoond bij dat edele ambt, naar de A.F. (advocaat-fiscaal) in zijn requisitoir opmerkte. Met de landwacht en de Duitsers verrichtte hij zoveel mogelijk daden, die wijzen op een egoístische en kleinzielige mentaliteit.
De advocaat-fiscaal achtte de gepleegde feiten wel ernstig, maar in ’t algemeen getuigen zij van de houding van een bijloper, hij is zeker geen voorman geweest. Als bijkomende straf eiste hij ontzetting uit de kiesrechten en uit het recht ambten te bekleden.
Mr. S. Boersma bepleitte de uiterste clementie, daarbij de leggende op het feit, dat de verdachte onder invloed van Balsma heeft gestaan en op diens leeftijd en ziekte.
Posthumus betuigde aan het slot zijn spijt over de houding. ‘Innerlijk ben ik van de dwalingen mijns weegs genezen.’

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Pier Obe Posthumus (geboren op 22 maart 1887 in Groningen, overleden op 13 augustus 1956 in Groningen) werd in april 1944 waarnemend burgemeester van de gemiente Deever, nadat burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) op dringend en dwingend advies van het Deeverse verzet moest onderduiken. De Duitsers ontsloegen Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) op 8 mei 1944 als burgemeester van de gemiente Deever.

 

Posted in N.S.B.'er, Pier Obe Posthumus, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Ut olde landhuus op Baark’nheuvel in 1891

In het in 1999 verschenen Deeverse fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is de volgende tekst over het verleden van het landgoed Berkenheuvel opgenomen bij afbeelding 5, zijnde een afbeelding van een foto uit 1891 van mr. Albertus Christiaan van Daalen van het Huis op Berkenheuvel.

Kalteren – Huis op Berkenheuvel – 1891
De ontginning van de woeste gronden ten noorden van Diever en Wapse is rond 1850 begonnen toen J. B. Stoop de eerste gronden kocht van de boermarken van Wapse en Diever. In 1854 verkocht hij het terrein van 365 ha aan mr. Petrus van der Veen, Cornelis Hoekwater en mr. Samuel Hartogh Heys. Deze verkochten in 1885 het inmiddels 772 ha grote gebied aan mr. J. Hoekwater.
In juli 1890 kochten mr. Albertus Christiaan van Daalen en zijn neven H. T. van Rees en J. Praeger Berkenheuvel voor 46000 gulden. Daarmee waren zij eigenaar geworden van ruim 950 ha grond, bestaande uit 320 ha bosgrond, 130 ha heideveld, 500 ha zandgrond, 4 ha bouw en weiland en het hier zichtbare huis, met het adres Kalteren 35.
Het voorste deel stond ter beschikking van de eigenaren. Het achterhuis werd bewoond door Marten Wouwenaar en zijn vrouw Arendina Frederika Huiberts. Zij trouwden op 9 mei 1858 op de Smilde. Hun drie kinderen werden hier geboren, Geertje op 9 maart 1859, Jacob op 19 november 1860 en Hendrik op 10 juni 1864. In dit huis overleed Arendina Frederika Huiberts op 28 januari 1881 en Marten Wouwenaar op 6 december 1899.
Marten Wouwenaar was van 1856 tot in 1894 de bosbaas van Berkenheuvel. Voor de eigenaren van Berkenheuvel kocht hij ook grond. Zo kocht hij op 12 februari 1866 op de verkoop van vastgoed van de erven Jan en Geesje Tijmes Mulder het heideveld genaamd ‘het Kaltersche veld aan het Zand’, groot 1 bunder, 6 roeden en 68 ellen en een perceel zandduinen in het Dieverder Zand, groot 8 bunder, 37 roeden en 70 ellen.
In 1940 werd het hier zichtbare voorhuis vervangen door een nieuw door ir. Mello van Daalen in Alpenstijl ontworpen voorhuis.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Mr. Albertus Christiaan van Daalen maakte de hier afgebeelde zwart-foto in 1891. Let bij deze zwart-wit foto vooral ook op het rikke met de melkbus tegen de zijmuur van het achterhuis. Blijkbaar was boschbaas Marten Wouwenaar ook een beetje boer en hield hij een paar koeien. Wellicht verkocht hij zijn melk aan het particuliere melkfabriekje van Jan Frederik Hilkemeijer an de Deeverbrogge ? Of wellicht gebruikte Arendina Frederika Huiberts de melk voor het karnen van boter.

De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto op 9 april 2013 gemaakt.

Posted in Albertus Christiaan van Daalen, Diever, ie bint 't wel ..., Landgoed Berkenheuvel, Landhuis Berkenheuvel, Marten Wouwenaar | Leave a comment

Ur wöd laand mit un veldnèème vukogt

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 11 januari 1935 het navolgende bericht over de verkoop van onroerend goed in de gemeente Diever.

Diever, 10 januari.
Ten overstaan van den heer notaris Heering te Dwingelo vond alhier heden de publieke verkoop plaats van de volgende onroerende goederen ten verzoeke van de weduwe en erven F. Westerhof te Diever:
1. Huis en erf, koopster, weduwe F. Westerhof, Diever, f. 820;
2. en 3. Groenland =, wal en boschgrond ‘de Iemenkanp’, Js. Smit, Diever, f. 1150;
4. Bouwland ‘Schoolakker’, Vereeniging School met den Bijbel, Diever, f. 290;
5. Bouwland ‘Trienenkamp’, R. Oost, Diever, f. 60;
6. Bouwland en heide ‘Kalterscheveld’, weduwe N. Houwer, Kalteren, f. 13.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Kleermaker Fredrik Westerhof is geboren op 23 september 1866 in Deever. Hij is overleden op 28 november 1934 in Deever. Hij was een zoon van Jan Westerhof en Geeske de Boer. Hij is gehuwd geweest met Margje Houwer. Zij is geboren op 24 februari 1866 in Deever. Zij is overleden op 27 november 1900 in Deever. Zij was een dochter van Hendrik Houwer en Roelofje van der Veen). Frederik Westerhof hertrouwde op 30 april 1910 in Diever met Christina Houwer. Zij is geboren in Appelscha. Zij is overleden op 22 november 1949 in Deever. Met de weduwe F. Westerhof wordt Christina Houwer bedoeld.
De Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, presenteerde op zaterdag 18 februari 2013 de publicatie ‘Veldnamen van de gemeente Diever omstreeks 1832’. Het is een enige uitgave, waaraan de zogenaamde werkgroep ‘Veldnamen’ ruim vijf jaar heeft gewerkt. Van de publicatie is helaas maar een beperkt aantal exemplaren gedrukt en verkocht. Veel bezoekers van ut Deevers Archief zullen niet beseffen wat de cultuurhistorische waarde van de veldnaam is.
In 1811 werd in Nederland het kadaster op Franse wijze in gebruik genomen. Het proces van kadastrering werd in 1832 voltooid. In het kadaster werd h
et eigendom van grond op systematische wijze vastgelegd. Dat was in de gemiente Deever niet zo moeilijk, want iedereen in de omgeving wist welk stuk grond bijvoorbeeld de veldnaam ‘de Iemenkamp’, ‘de Stienakkers’, ‘Scholtens bultie’, ‘de Kwabbik’ of ‘de Buunst’  had en wie de eigenaar daarvan was. Tot in de zestiger jaren van de vorige eeuw werden deze veldnamen gelukkig nog in de volksmond gebruikt.
In de genoemde publicatie zijn de veldnamen uit 1832 vastgelegd, welke nieuwe namen na deze periode zijn ontstaan, als gevolg van opdeling of samenvoeging, is niet terug te vinden in deze publicatie. Het kan best zo zijn dat de veldnaam ‘Trienenkamp’ nog niet bestond in 1832.

Posted in Cultuurhistorie, Landbouw, Veldnème | Leave a comment

Wittelermoase heuilaan’n hept gien veldnèème mièr

In 1886 trad de Markewet in werking. Die wet had als doel de verdeling van de gemeenschappelijke gronden in zandgebieden te regelen. In de gemiente Deever waren dat de gemeenschappelijke gronden van de boermarke van Deever, de boermarke van Wapse, de boermarke van Wittelte en de boerkmarke van Woater’n. In 1924 was de Ruilverkavelingswet de opvolger van de Markewet. Krachtens deze wet was het niet langer nodig dat alle individuele eigenaren moesten instemmen met een ruilverkaveling. In 1985 is de Ruilverkavelingswet vervangen door de Landinrichtingswet.

In de publicatie Kadastrale Atlas van Drenthe – 1832 – Deel XV – Diever is opgenomen een kaart van ‘Gemeente Diever – Wittelte – Sectie D – Derde blad, Wittelte’, waarop de percelen hooiland in de Wiitelermoa zijn te zien. Zie afbeelding 6 voor een detail van deze kaart.
In de periode 1928-1932, al kort na de inwerkingtreding van de Ruilverkavelingswet, is in de Wittelermoa (Witteltermade) met een oppervlak van ongeveer 100 hectare de eerste ruilverkaveling van dit gebied voorbereid en uitgevoerd. Als gevolg van de ruilverkaveling zijn de oude (na 1832 versnipperd of samengevoegd geraakte) hooilanden opgegaan in nieuwe veelal grotere hooilanden.
De verdeling van de hooilanden vóór de ruilverkaveling in de periode 1928-1932 is te zien in afbeelding 7.
Vergelijking van de situatie in 1832 (afbeelding 7) met de situatie in 1928 (afbeelding 6) leert dat veel hooilanden in de periode 1832 – 1928 door diverse redenen versnipperd zijn geraakt.
De verdeling van de hooilanden ná de ruilverkaveling in de periode 1928-1932 is te zien in afbeelding 8.
In de periode 1928-1932 hebben werklozen uit de vier grote steden uit het Westen van Nederland in het kader van de werkverschaffing gewerkt aan de kanalisatie (bochtafsnijdingen) van de Dwingeler Stroom langs de Wittelermoa (Witteltermade).
Het mag de zeer gewaardeerde oplettende bezoeker van ut Deevers Archief duidelijk zijn dat als gevolg van de ruilverkaveling van de Wittelermoa (Witteltermade) in de periode 1928-1932 vele, zo niet alle nog gebruikte veldnamen van vóór 1928 verloren zijn gegaan. De bezoeker vergelijke daartoe de vele kleine perceeltjes hooiland in afbeelding 7 met de aanzienlijke grotere percelen hooiland in afbeelding 8.

De redactie van ut Deevers Archief vond bij een korte zoekactie op het internet enige advertenties van vóór 1928, waarin wordt aangekondigd dat in de Wittelermoa (Witteltermade) percelen hooiland worden verkocht of geveild.

In de Opregte Steenwijker Courant verscheen op 26 april 1880 de volgende advertentie (zie afbeelding 1).

De notaris Mr. W. O. Servatius te Dwingelo, zal op aanstaanden woensdag den 28 April 1880, des morgens om tien uren, ten huize van Klaas Jans Haveman te Wapse, gemeente Diever, ten verzoeke van Jantje Roelofs Bralten, Jan Bartelds Bolding en de erven Jacob Uffels, publiek bij palmslag verkoopen:
Drie stukken hooiland, De Zuidmade, De Hoekjes en Het Groote Stuk, in de Witteltermade gelegen.
Drie stukken hooiland, het Dagwerk in de Heugenmaat, de Roede of Bigge en het Halve Dagwerk, gelegen onder Wapse.
En een stuk hooiland, de Maat bij Moerhoven, in de gemeente Vledder.

Afbeelding 1

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 24 november 1874 de volgende advertentie (zie afbeelding 2).

De notaris Mr. W. O. Servatius te Dwingelo zal, ten verzoeke van de erven Beene Jans Tingen, op vrijdag 27 november 1874, des morgens om elf uren, ten huize van de erven Jan Blok te Wapserveen, publiek bij inzate veilen:
Eene boerenplaats.te Wapserveen, bestaande uit huis en erf, bouwland, groenland en heideveld, zoo en in voegen die boerenplaats door Beene Tingen is bewoond en gebruikt geweest.
Twee daarbij behoorende stukken in do gemeente Diever, de Maat en het Broek genaamd.
En vijf perceelen hooiland in de Wittelter Made, Het Broek, De Molenkolk, Het Kleine Blik, Het Lange Blik en Bij de Berkenboom genaamd.

Afbeelding 2

In de Opregte Steenwijker Courant verscheen op 7 oktober 1905 de volgende advertentie (zie afbeelding 3).

Notaris Stuart te Dwingelo, zal op donderdag 12 october aaanstaande, des voormiddags elf uur, ten huize van C. Bouwer te Viedder, voor Aaldert Jonkman te Vledder en mede-eigenaren, publiek bij inzate veilen:
1e. Een huis en erf, te Vledder, bjj verkoopers in gebruik, ter grootte van 10 are. 2e. Twee stukken groenland te Vledder, de Kamp, groot 1.43.50 hectare en de Slate, groot 93 are 40 centiare. 3e. De onverdeelde helft in een stuk hooiland, in de Witteltermade, De Helle, geheel groot 44 A. 4e, Diverse akkers bouwland op den Vledderesch, als: de Zilverakker, het Njjeland, de Haking in 2 percelen, de Aanwenning in 2 percelen, het Slaatakkertje, de Zolakker en het Leegeakkertje.

Afbeelding 3

In de publicatie Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832 van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever zijn bij ‘Gemeente Diever – Wittelte – Sectie D – Derde Blad’ de volgende veldnamen genoemd:
Het Spijk/De Anderhalve Dagwerker in het Hofspijk, Het Hofspijk, Het Kleine Hofspijk, Het Hofspijk (2e keer), De Dagwerker in Het Hofspijk, De Stobbert, Scholtenbroek, De Westerhoek, Het Middelste Broek, Het Broek, De Middelste Broek van Abel, Het Oosterbroek, De Oosterhoek, Roeland, De Erf Gee in de Ma, De Viergee/De Kleine Viergee, De Groote Viergee,De Roolanden en Hummelhoeken, De Meunenkolk/Meunekolk, De Molenkolk, Het Hoekblik/Het Kleine Blik, De Hoeken/Meeuwenkolk, De Oosterhoek, Het Blik van Thijs Hessels, Het Kleine Blik, Het Groote Blik, De Aoren/Toren, De Westerhoek, Het Groote Stuk en De Aoren, Lange Blikken aan het Groote Stuk, Het Blik/Lange Blikken, Het Lange Blik voor de Brouwerslanden, Het Brouwersland, Het Westerbroek, Hoge Stok, Het Nije Hooiland, De Prakkemaat, Stobbert voot de Vaart, De Noordmade.

In de advertenties uit 1874, 1880 en 1905 genoemde hooilanden met de veldnaam De Hoekjes, Het Groote Stuk, Het Broek, De Molenkolk, Het Kleine Blik, Het Lange Blik en De Helle bestonden al in 1832. Blijkbaar (maar je weet het nooit zeker) waren deze hooilanden sinds 1832 niet versnipperd geraakt.
Vergelijking van de veldnamen in de Wittelermoa (Witteltermade) in de drie vermelde advertenties met de hiervoor vermelde veldnamen in Gemeente Diever, Wittelte, Sectie D, Derde Blad in de publicatie Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832 geeft als te vermelden verschil de veldnamen De Zuidmade, Bij de Berkenboom en De Helle.
De redactie van ut Deevers Archief heeft het vermoeden dan het hooiland met de veldnaam De Zuidmade na 1832 is ontstaan als een afsplitsing van het hooiland met de veldnaam De Noordmade. De redactie stelt vast dat het hooiland met de veldnaam Bij de Berkenboom niet voorkomt op de lijst uit 1832, dus waarschijnlijk een afsplitsing van een hooiland is. De redactie heeft het vermoeden dat het hooiland met de veldnaam De Helle niet in de Wittelermoa (Witteltermade) ligt, maar in de buurt van het Oude Schut.

In het Algemeen Nederlandsch Landbouwblad verscheen op 16 februari 1928 het volgende bericht (zie afbeelding 4).

Ruilverkaveling
Onder voorzitterschap van den heer Huges, lid van Gedeputeerde Staten van Drente, vond te Dwingelo de stemming plaats, bedoeld in art. 22 der Ruilverkavelingswet, inzake de Wittelter Made en een deel der Boeren Made onder de gemeenten Diever, Havelte en Dwingelo.
Van de 170 stemgerechtigden in het 134.66.80 hectare groote blok stemden 3 personen tegen, een oppervlakte vertegenwoordigende van 3.30.31 hectare.
Deze ruilverkaveling werd derhalve met groote meerderheid aangenomen.

Afbeelding 4

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 30 september 1930 het volgende bericht (zie afbeelding 5).

Ruilverkaveling Witteltermade
De rechter-commissaris, onder wiens leiding de Ruilverkaveling van de Witteltermade zal geschieden, geeft hierbij kennis, dat hij de rechthebbenden bij gemelde ruilverkaveling bij aangeteekend stuk heeft opgeroepen om in persoon of bij schriftelijk gemachtigde bij te wonen, de door hem op donderdag 6 November 1930, des voormiddags te 11 uur, in een der localen van het Paleis van Justitie te Assen bepaalde bijeenkomst, waarop alle rechthebbenden of hunne schriftelijk gemachtigden voor hem kunnen verschijnen, den einde voor zooveel noodig te geraken tot vaststelling van het ‘plan van ruilverkaveling en van de schattingen.
De rechter-commissaris voornoemd, G. M. Doornbos.

Afbeelding 5

De eerste ruilverkaveling van de Wittelermoa (Witteltermade) met een omvang van 100 hectare vond plaats in de periode 1928/1932. De Wittelermoa (Witteltermade) is in de periode 1971-1985 opnieuw verkaveld. Bij de ruilverkaveling in de periode 1928-1932 en in de periode 1971-1985 ging het vooral om de verbetering van de toegankelijkheid van de percelen door de aanleg of het verbeteren van wegen, het vergroten van de gemiddelde omvang van de percelen door deze te herschikken en uit te ruilen en de verbetering van de waterhuishouding door het graven van nieuwe watergangen.

De Wittelermoa (Witteltermade) heeft met de uitvoering van de ruilverkaveling in de periode 1928-1932 en vervolgens in de periode 1971-1985 alle oude herkenbaarheid ingeleverd doordat schaalvergroting plaatsvond.
Het mag de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief duidelijk zijn dan ná de ruilverkaveling van 1971-1985 in de Wittelermoa (Witteltermade) geen enkel oorspronkelijk stuk hooiland met zijn eigen veldnaam van vóór 1928 is aan te wijzen.
De redactie van ut Deevers Archief weet niet of bij uitvoering van de twee ruilverkavelingen ook een landschapsplan voor meer aandacht voor natuurwaarden, recreatie en cultuurhistorie is uitgevoerd. De redactie heeft het vermoeden van niet.

Afbeelding 6

Afbeelding 7  – De Wittelermoa vóór 1928.                      Afbeelding 8 – De Wittelermoa ná 1932.

Afbeelding 9  – De Wittelermoa vóór 1928.                      Afbeelding 10 – De Wittelermoa ná 1932.

Posted in Ruilvurkaveling, Wittelte | Leave a comment

Adriaan Vermeulen hef de Aagterstroate eskildert

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever. De redactie heeft al heel wat afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever opgenomen in ut Deevers Archief.
Maar hoe meer afbeeldingen van schilderijen, tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever de redactie in ut Deevers Archief kan tonen, hoe liever het hem is.
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief kan na het aanklikken van het onderwerp Kuunst een indruk krijgen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever, waardoor kunstenaars zich hebben laten inspireren.

De redactie vond op het internet een afbeelding van een schilderij met passe-partout en lijst van de kunstenaar Adriaan Vermeulen (Den Haag 1900 – Rolde 1987). Zie afbeelding 1. Is het een olieverfschilderij, een waterverfschilderij of een guache schilderij ? Het schilderij is linksonder gesigneerd.  Zie afbeelding 3.
De redactie heeft het vermoeden dat Adriaan Vermeulen het schilderij van huizen en boerderijen an de Aagterstroate en het kerkgebouw an de brink van Deever omstreeks 1960 heeft gemaakt. In elk geval ná 1957, want de wijzerplaat van het uurwerk in de gemeentelijke toren is naast het galmgat geschilderd. De redactie heeft het vermoeden dat Adriaan Vermeulen het schilderij niet ter plekke heeft gemaakt, maar dat hij bijgaand afgebeelde zwart-wit foto of een daarop lijkende foto als bron van inspiratie heeft gebruikt. Zie afbeelding 2.

Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie aanvullende gegevens van dit schilderij verschaffen ? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie aanvullende gegevens van Adriaan Vermeulen verschaffen ? Wellicht heeft hij meer schilderijen in de gemiente Deever gemaakt.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Posted in Aagterstroate, Kuunst, Skildereeje | Leave a comment

Boerdereeje van Haarm Hessels in febewoarie 1933

Schooljuffrouw Christina Augusta Johanna ter Hors maakte deze zwart-wit winterfoto op 21 februari 1933. Zij was van 1 maart 1930 tot 1 maart 1937 werkzaam aan de Witteler skoele. Na Wittelte ging ze werken in Harderwijk.
Ze had zelf een fotocamera, iets wat in die tijd nog erg weinig voorkwam.
Ze maakte deze foto staande op het schoolplein van de Witteler skoele. Rechts op het schoolplein is de waterpomp te zien. Wittelte had in die jaren nog geen drinkwaterleiding.
Links achter de bomen is de boerderij van Harm Hessels en Johanna Louissen te zien. Deze boerderij ligt aan de weg die tegenwoordig de meester Broerweg wordt genoemd. Hendrik (Henk) Broer was de laatste hoofdmeester van de Witteler skoele Later werd de boerderij bewoond door Albert de Weerd en Grietje Hessels. Zij was een dochter van Harm Hessels en Johanna Louissen ?

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde foto ook ten zeerste in fors ingekort formaat bewonderen op bladzijde 1 van het blad Opraekelen 10/4 (december 2010), dat is samengesteld door vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde foto ook ten zeerste in fors ingekort formaat bewonderen op bladzijde 75 van het in 2008 uitgegeven papieren boekwerkje Diever, zoals het was in de voormalige gemeente. 1930 – 1980, dat is samengesteld door vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 12 augustus 2024 de volgende zeer gewaardeerde korte reactie van Johanna Hessels:
Prachtige foto van de boerderij van mijn grootouders. In de zomervakanties logeerden we in Wittelte. Ik heb mooie herinneringen aan die tijd.

Posted in Boerdereeje, Witteler skoele, Wittelte | Leave a comment

Tweeloeks wètervaarftiekening van ut hunnebedde

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever. De redactie heeft al heel wat afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever opgenomen in ut Deevers Archief. Maar hoe meer afbeeldingen van schilderijen, tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever de redactie in ut Deevers Archief kan tonen, hoe liever het hem is.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief kan na het aanklikken van het onderwerp Kuunst een indruk krijgen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever, waardoor kunstenaars zich hebben laten inspireren. Ut hunnebedde D52 an de Grönnegerweg bee Deever is een object dat door veel kunstenaars is getekend en geschilderd.

De redactie zag in de indrukwekkende en leerzame webstee/blog truigys.be een waterverftekening van ut hunnebedde D52. De redactie heeft van de Belgische kunstenares Trui Gysseling toestemming deze tekening in ut Deevers Archief te tonen. Zij is de maker van deze tekening. De redactie is mevrouw Trui Gysseling bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.

De zeer gewaardeerde creatieve leden van Schilderskring Diever wordt vooral aangeraden haar leerzame blog Reizen als inspiratie te lezen.

Kunstenares Trui Gysseling schrijft over aquarel impressies:
Neem een draagbare aquarelset mee en schilder kleine impressies van de landschappen, stedelijke scènes, of culturele ervaringen die je tegenkomt. Deze snelle schetsen kunnen de sfeer en je gevoelens op dat moment vastleggen.

Maar wat is het formaat van haar schetsboek ? A4, A3 of A2 ?

De redactie ontving op 21 augustus 2024 de volgende zeer gewaardeerde aanvulling van kunstenares Trui Gysseling
Bedankt voor het mooie artikel op je blog.
De tekening is inderdaad ter plekke gemaakt, op een mooie en zonnige namiddag, in een moleskine schetboek (komt niet overeen met de A-formaten) over de twee naast elkaar liggende pagina’s.
Dat doe ik dikwijls, maar is natuurlijk een beetje lastig om te scannen.
En het is inderdaad met aquarel gemaakt. 

Afbeelding 1
Kunstenares Trui Gysseling heeft deze waterverftekening van hunnebedde D52 op 18 september 2018 ter plekke gemaakt.
Afbeelding 2
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto van hunnebedde D52 gemaakt op maandag 8 juni 2020.

Posted in Hunnebedde D52, Kuunst | Leave a comment

Ut eulievaarfskilderee Wittelermoa van Fred Klaassen

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever. De redactie heeft al heel wat afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever opgenomen in ut Deevers Archief.
Maar hoe meer afbeeldingen van schilderijen, tekeningen en etsen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever de redactie in ut Deevers Archief kan tonen, hoe liever het hem is.
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief kan na het aanklikken van het onderwerp Kuunst een indruk krijgen van onderwerpen/objecten in de gemiente Deever, waardoor kunstenaars zich hebben laten inspireren.

De redactie vond op het internet een afbeelding van het olieverfschilderij op linnen van Fred C. Klaassen. Zie afbeelding 1. Het schilderij heeft een breedte van 45 cm en een hoogte van 35 cm. Het schilderij is rechtsonder gesigneerd. Op de achterkant van het schilderij is te lezen dat het schilderij de naam Witteltermade heeft. Zie afbeelding 3.
In de verzameling afbeeldingen van schilderijen, tekeningen en etsen in ut Deevers Archief is het hier afgebeelde olieverfschilderij het eerste kunstwerk waarop een Witteler dorpsbeeld is te zin. Driefwerf hulde voor Fred. C. Klaassen: hulde, hulde, hulde.
De redactie heeft het vermoeden dat Fred. C. Klaassen een zoon is van boer Hendrik Jan Klaassen en Anna Zantinge. Hun boerderij stond (staat) op de hoek van de Wittelterweg en de Wapserveenseweg in Wittelte.
Ter oriëntatie en ter vergelijking met het schilderij is bijgaand afgebeelde kleurenfoto van het begin van de weg met de naam Witteltermade in Wittelte opgenomen.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
© https://www.google.com/maps; deze opname is gemaakt in maart 2022.

Afbeelding 3

Posted in Kuunst, Skildereeje, Wittelte | Leave a comment

Iene grote vlakte van heide, russchen en bente

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 9 november 1937 het volgende artikeltje over de ontginning van woeste gronden in de gemiente Deever

Diever. Verdwijnend heideveld
Wanneer we een klein aantal jaren terug zien, dan moet worden geconstateerd, dat het heideveld in onze gemeente in een snel tempo vermindert. We weten ons nog te herinneren, dat voor plusminus 30 jaar het Oude-Willemsveld ten Noorden van de Drentsche Aa vanaf den Waterschen weg tot over de Friesche grens nog in zijn natuurlijken staat verkeerde. Het was een onafzienbare vlakte van heide, russchen en bente. Slechts een 2-tal arbeiderswoningen stonden er eenzaam. Die menschen hadden zich daar vermoedelijk neergezet met het doel er schapen te kunnen houden en ook hadden ze een kleine oppervlakte grond omgespit en bewerkt, waarop iets werd verbouwd.

De schaapherder van Wateren – verschillende boeren van Wateren hielden toen nog schapen – was daar de meeste dagen van het jaar om er de dieren te hoeden. Om telkens weer jong voedsel voor de schapen te krijgen, werden oppervlakten heide, die te grof werden, afgebrand en zoo ontstond later weer jonge heide, die met graagte door de dieren werd genuttigd.

Het was ook ongeveer in dien tijd, dat ondernemende heeren van elders hun geluk aldaar beproefden. Van ontginningen op grote schaal was toen in deze omgeving nog weinig of niets te merken. Toch waren er enkele particulieren uit Diever, die ten Zuiden van de Aa aldaar kleine perceeltjes heide in cultuur hadden gebracht.

Door zooeven genoemde ondernemers werden toen van verschillende eigenaren groote complexen heidevelden aangekocht, met de ontginning waarvan begonnen werd. Men wilde naar het scheen de zaak flink aanpakken. Stoomploegen verschenen op het terrein, die voor vluggere uitvoering moesten dienen. Ook op de bemesting werd niet gespaard. Toch gelooven we, dat verschillende van deze heeren niet zeer heide-deskundig waren en er niet bepaald zijde bij hebben gesponnen, althans, de gronden verwisselden nogal eens van eigenaren. Maar, hoe het zich ook heeft toegedragen, er is na verloop van een 25-tal heel wat veranderd.

De onafzienbare heidevlakte is herschapen in vruchtbaar groen- en bouwland, waarop de laatste jaren al verscheidene flinke boerderijen zijn verrezen. Ook ten Zuiden van de Aa, in het Dieverveld, is het ontginnen van heideveld gedurende dien tijd voortgezet door particulieren en zijn een groot aantal hectares in vruchtbaar land omgevormd.

Voor enkele jaren kocht het Staatsboschbeheer van verschillende eigenaren een groot complex heideveld ten Oosten van den Waterschen weg vanaf den Berkenwal tot en met de boerderij Uilenhorst bij het zo genoemde Prinsbosch. Dit complex grond is na verloop van deze jaren bijna geheel bewerkt. Wegen zijn aangelegd, verschillende gedeelten zijn met bosch beplant en andere oppervlakten zijn bezaaid met lupinen. We hoorden, dat het in de bedoeling ligt om al deze gronden met bosch te beplanten. Het is dus te voorzien, dat na verloop van enkele jaren aldaar bosch in plaats van heide of woesten grond is gekomen. Het is thans wel al de moeite waard er eens een kijkje te nemen.

Voor ongeveer een jaar kocht het Staatsboschbeheer opnieuw een complex heideveld ten Westen van den Waterschen weg tot aan de grens van het landgoed Berkenheuvel. Vele handen vinder er werk en woeste grond wordt omgezet in cultuurgrond.
Het is nog niet lang geleden, dat onderhandelingen plaats vonden over de aankoop van een groote oppervlakte heide in het Wapserveld. En hoewel die plannen toen mislukt zijn, is het toch niet onwaarschijnlijk, dat mettertijd opnieuw dusdanige pogingen zullen worden aangewend.

Ten laatste willen we nog wijzen op het Oldendieverveld, dat met rassche schreden van heideveld in cultuurgrond wordt omgezet. Het was ook naar aanleiding daarvan, dat de snelle vermindering van heide in deze gemeente onze aandacht trok.
De tractorploeg speelt er momenteel de boventoon, en gedeelten die niet geploegd kunnen worden, worden met overheidssubsidie in werkverschaffing uitgevoerd.

Uit deze gegevens blijkt het dus, dat het heideveld in onze gemeente in snel tempo.

Posted in de Olde Willem, Landbouw, Ontginning | Leave a comment

Groepsbarakk’n Perú en Klondike an de Gowe

De houten barakken voor de arbeidsmannen van het kamp van de Nederlandse Arbeidsdienst (N.A.D.) an de Gowe werden na de Tweede Wereldoorlog gebruikt voor het huisvesten van de jongens van het Kamp voor Sociale Jeugdzorg De Eikenhorst.
Op de hier afgebeelde ansichtkaart, die dateert uit het begin van de zestiger jaren van de vorige eeuw, zijn de houten barakken met de cynisch aandoende namen Perú en Klondike te zien. Barak Perú is de barak aan de linkerkant en barak Klondike is de barak achter barak Perú.
In Perú is het mythische goudland El Dorado gedacht, maar nooit gevonden. In de internetencyclopedie Wikipedia zijn enige gegevens over El Dorado te vinden, voor wat deze waard zijn.
In Klondike in Canada, in de ‘goldrush’ aan het einde van negentiende eeuw, die maar een paar jaar duurde, vonden heel erg veel goudzoekers heel erg weinig goud. In de internetencyclopedie Wikipedia zijn enige gegevens over Klondike te vinden, voor wat deze waard zijn.
Hopelijk hebben veel jongens gedurende hun verblijf in jongenskamp De Eikenhorst an de Gowe toch wel enig ‘mentaal goud’ gevonden.

De redactie ontving  op 31 juli 2024 de volgende zeer gewaardeerde reactie van de heer Wim Ingenhoven
Beste mensen,
Ik ben in 1953 geboren.
Ik was 10/11 jaren oud toen ik in kamp De Eikenhorst heb gezeten.

Ik woonde in barak Perú.
Onze leider was de heer Klein Hofmeier.
….en ik mocht ook in de keuken werken.
En ik heb cantharellen geplukt in het bos. Vlak bij camping Ellert & Brammert !
Met vriendelijke groet

Posted in Ansigtkoate, de Gowe, Jongenskamp de Eikenhorst, N.A.D.-kamp, Verdwenen object | Leave a comment

D’r sit wièr un dikke skoerkerd aagter de skure

Bijgaand artikeltje is door Lammert Joustra uit Zuidwolde geschreven en gepubliceerd in het blad Opraekelen, jaargang 12, nummer 2, juni 2005. Opraekelen is het papieren blad van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. De redactie van ut Deevers Archief heeft toestemming gekregen van Lammert Joustra om zijn artikeltje in ut Deevers Archief op te nemen. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk. De redactie heeft destijds de inleiding bij het artikeltje geschreven

Wie denkt ut Deevers volledig te beheersen, maar willekeurig een paar bladzijden in het ‘Woordenboek der Drentse dialecten’ leest, komt er zeer snel achter dat op elke bladzijde van dit onmisbare standaardwerk wel enkele woorden staan die hij of zij niet meer gebruikt of die bij hem of haar niet bekend zijn. Dat kan ook het geval zijn met het prachtige woord ‘schoere’ of ‘schoerkerd’. Het gebruik van dit woord is al lang uit de tijd geraakt. Wie heeft meer voorbeelden ? Is ut Deevers gedoemd te verdwijnen ?

We waren met een paar jongens en meisjes van zo’n jaar of vijftien op visite bij mijn opa Harm Mulder aan de Hoofdstraat in Diever. Op een gegeven moment riep hij: ‘Verdikkemee, d’r sit wièr een dikke skoerkerd aagter de skure.’ We waren nogal onder de indruk van dit alarmerende bericht. We vroegen hem wat dat zou kunnen zijn. ‘Jonges, goa moar ies ee’m hen kiek’n.’, zei hij. We gingen eens poolshoogte nemen, maar we konden niets bijzonders ontdekken achter de schuur en ook niet achter de woning. We vroegen weer aan mijn opa wat dat toch wel mocht wezen, zo’n schoerkerd. We vermoedden dat het een dier moest zijn of iets vreemds dat zich daar verborgen hield. Mijn opa Harm zei toen lachend: ‘Ach jonges, da’s gien biest of so, moar een dikke onwièrsbeuie.’

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De honderd procent echt Deevers pratende Harm Mulder (Haarm Bakker) woonde an de Heufdstroate in Deever in het huis aan de rechterkant van bijgaand afgebeelde kleurenfoto. De redactie heeft deze foto gemaakt op maandag 3 september 2018.
Zie ook het bericht Gebroeders Harm en Jaap Mulder weten er alles van.

Posted in Deevers, Dorpsfiguur | Leave a comment