Category Archives: Ten Darp

Un olde saksiese boerdereeje an de weg in Ten Darp

De hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart van een oude saksische boerderij aan de provinciale weg N855 in Ten Darp bij Wapse is niet echt een zeldzame kaart. Uitgeverij Nauta in Velsen heeft de kaart voor het eerst in 1905 uitgegeven. Bij de redactie is ook een exemplaar van een heruitgave in 1906 bekend. De ansichtkaart was te koop bij bakker en kruidenier M. Dijkstra in Wapse.
Links is de boerderij van Hendrik Hilberts te zien. Later woonde hier de familie Hendrik Koning en nog weer later woonde hier de familie Veenhuis. Voor het voorhuis staan bomen, het zijn geen leilinden. Rechts van de boerderij is de weg naar Kalteren te zien. Deze kaart is ook gepubliceerd in het boekje van Arend Mulder.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van ansichtkaarten op papier is, kan de hier afgebeelde ansichtkaart ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 45 van het in 2007 uitgegeven onvolprezen papieren boekwerkje Voormalige Gemeente Diever in oude ansichtkaarten, dat is samengesteld door een keur van vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maat de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van ansichtkaarten op papier is, kan de hier afgebeelde ansichtkaart ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 122 van het in 1975 uitgegeven onvolprezen papieren boekwerkje ‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’, dat is samengesteld door de in Deever geboren en in 1975 in Westervelde bij Norg wonende gepensioneerde boer Arend Mulder. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
Opnamedatum afbeelding juni 2021 (© 2022 google.com/maps).

Posted in Ansichtkoate, Boerdereeje, Ten Darp, Ten Darperweg | Leave a comment

Iens komp de tied, de tied die rose en ekkelboom velt

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief, bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders uut de gemiente Deever, en zo voort, en zo voort, en zo voort, zo nu en dan een door hem belangwekkend geacht documentje. In dit geval gaat het om het blad ‘de Avondzon’ , 10e jaargang, nummer 3, januari 1982, in het bijzonder het op bladzijde 7 opgenomen nostalgische artikeltje ‘De oude eik’. Zie de bijgevoegde afbeelding van dit bericht. 

De oude eik
Bij de boerderij van Veenhuis staat een oude eik. Hoe oud ? ‘Zo oud als de weg’, wordt dan gezegd.
Maar hij is ouder dan de eerste straatweg. Die is er bij langs gelegd over het land van de boerderij. Dat is nu nog wel te zien.
Hij is zo fors, met geweldige takken. Als kinderen vingen wij daar altijd eekmulders (meikevers). Toen was het al een geweldige boom met zo’n dichte kruin dat hij niet doorzichtig was.
Veel gevechtswagens hebben daar een poosje gestopt. Zij meenden zich daar veilig. Ook woonwagens bleven daar wel eens een nacht over. En nu weer de huifkar. Er staat gras voor het hitje. En wat wil je dan meer. Hij was en is nog een sieraad voor de intrede van het dorp.
Nu begint zijn grootheid te tanen. Er is zomaar een dikke tak uit gevallen, niet door storm. Ze hebben het mooi vlak afgezaagd en men kan zo op het oog er niets van zien of het een ziekte is.
Vergane Glorie. Ook oude eiken moeten vallen.
‘Eens komt de tijd’. Om het met de dichter te zeggen: ‘De tijd die roos en eikebomen velt’.
Lida

Aantekeningen van de redactie van het ut Deevers Archief
De in het artikeltje bedoelde oude eik stond bij de boerderij van Veenhuis in Ten Darp bij Wapse. Een afbeelding van deze oude eik is opgenomen in ut Deevers Archief. Zie voor de begeleidende tekst bij die afbeelding het elders in ut Deevers Archief gepubliceerde bericht Ten Darp – Schilderachtig dorpsgezicht – ± 1930.
De redactie vraagt zich af of ergens bij iemand in of buiten de gemiente Deever alle jaargangen of enkele jaargangen of enkele nummers van het blad ‘de Avondzon’ bewaard zijn gebleven. Het blad werd in 1982 verzorgd door A. Andreae, T.S. de Groot, H.J. Klumpers en J. Moes. De redactie wil bijzonder graag van bewaard gebleven nummers een scan maken. Wie kan de redactie hierover informeren ?
De redactie vraagt zich af of de schrijfster met ‘gevechtwagens’ doelt op Duits oorlogsmaterieel of dat ze doelt op materieel van het Nederlandse leger, dat in de jaren na de oorlog vooral in het najaar veel oefeningen deed in de gemiente Deever.
De redactie vraag zich af wie de schrijfster Lida was. Of is het Alida ? Wie kan de redactie hierover informeren ?

De oude ekkelboom is al weer heel wat jaren geleden gesloopt door de Minder Hoge Heertjes Van Het Grote Gelijk Van Het Ecologische Beheer Van Monumentale Bomen Van De Gemeente Westenveld. De redactie vraagt zich wel af hoe de ekkel waaruit de boom is gegroeid daar terecht is gekomen. Kwam het door een vlaamse gaai ? In de herfst verzamelen gaaien veel ekkels, stoppen vier of vijf ekkels in hun krop en verstoppen die als wintervoorraad in de grond, soms wel tweehonderd per dag. In de winter vinden de gaaien lang niet al hun verstopte ekkels terug. Zou de ekkelboom bee Veenhuus zijn bestaan te danken hebben gehad aan vergeetachtige gaaien ?

Posted in Ten Darp, Verdwenen object | Leave a comment

Un olde saksiese boerdereeje in Ten Darp

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is de volgende tekst bij afbeelding 56 gepubliceerd. Op deze afbeelding van een prachtige ansichtkaart uit omstreeks 1930 is een oude Saksische boerderij in Ten Darp bij Wapse te zien.

56 – Ten Darp – Schilderachtig dorpsgezicht – ± 1930
In het dorp Diever stonden de boerderijen destijds in een grote groep bij elkaar. De bebouwing werd geheel omgeven door de Westeresch, de Noorderesch, de Heezeresch, de Molenesch en de Zuurlanderesch. In tegenstelling tot Diever ontstonden in Wapse destijds om de Binnenesch en de Aarlanden vijf kleine groepen boerderijen: Ten Have (’t Naove), Soerte, Veldhuizen, Veenhuizen en Ten Darp.
Hier zijn de boerderijen van Ten Darp te zien. Bij een groep Drentsche boerderijen ontstond veelal een brink, die als gemeenschappelijke ruimte werd gebruikt. In Ten Darp is de brink verdwenen, maar moet de hier zichtbare ruimte bij de boerderijen zijn geweest. De voormalige brink is op het oorspronkelijke kadastrale minuutplan uit 1832 goed te herkennen.
De tekst op de foto zegt genoeg, maar op dit Ten Darp en dan in de herfst passen ook goed de woorden van Vincent van Gogh die in 1883 bij zijn aankomst in Zweelo schreef: Het inrijden van het dorp was toch zoo mooi. Enorme mosdaken van huizen, stallen, schaapskooien, schuren. Hier zijn de woningen heel breed tusschen eikeboomen van een superbe brons.
De boerderij met de siedbaander werd bewoond door Hendrik, Janna en Roelofje Koning. Roelofje is later met Jan Veenhuis getrouwd. In de boerderij daarachter woonden Johannes Hilberts (Jan Booij) en Klaasje Reinders. Het schuurtje in het midden hoorde bij deze boerderij. Het kleine huis naast het schuurtje met het boerderijtje daarachter werd bewoond door Frederik Ofrein en Hendrikje Jonkers. In de boerderij achter de toen al redelijk forse eik woonden Jacob van der Veen en Stina Haveman. Als de Wapser jeugd naar de catechisatie (kesaosie) of de muziek in Diever ging, dan was het schuurtje van Jan Booij het vaste verzamelpunt. De eik die zoveel sfeer geeft aan deze foto is nog niet zo lang geleden gekapt.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In 1999 was de redactie nog niet zo bezig met de juiste schrijfwijze van ut Deevers. Tegenwoordig volgt de redactie de Anne-Mulder-methode, dat wil onder meer zeggen dat de redactie bijvoorbeeld ’t Naove (Ten Have) nu schrijft als ’t Noave (Ten Have) en bijvoorbeeld kesaosie (catechisatie) nu schrijft als kesoasie (catechisatie), omdat in die Deeverse woorden niet de a-klank, maar de o-klank overheerst. Dat had Anne Mulder goed gehoord.
De redactie beschouwt deze prachtige zwart-wit ansichtkaart wel als een echt topstuk, ech wè.
De redactie heeft de twee kleurenfoto’s gemaakt op 9 april 2013. Op de afbeelding van de zwart-wit ansichtkaart is van de boerderij aan de rechterkant één siedbaander te zien. Op de eerste kleurenfoto blijkt deze boerderij twee siedbaanders te hebben. Het kan best zo zijn geweest dat de boerderij eerst reikte tot ongeveer de groene container en later is uitgebreid tot zijn huidige vorm. Dat is nog te onderzoeken. Ok op de reet’n doake van disse boerdereeje greut wè oarig wat mos.
Op de twee kleurenfoto’s is te zien dat aan de achterkant van deze boerderij ook tamelijk grote deuren zitten, maar de redactie beschouwt deze niet als de deuren van een aagterbaander, want ie könt ur neet mit un wèèg’n mit heuj hen binn’n.
Op de tweede kleurenfoto is aan de andere lange kant van deze boerderij geen siedbaander te zien. In het dak van het voorhuis aan de straatkant is nu een soort van dakkapel te zien.



Posted in Ansichtkoate, Baander, Boerdereeje, Diever, ie bint 't wel ..., Siedbaander, Ten Darp, Topstuk | Leave a comment