Ut algemien protestants kristelukke pepermuntie

In de Gereformeerd Kerkblad van 9 december 1995 neemt in de rubriek ‘Kris kras uit eigen archief’ de vroegere domeneer Onno Doorn van de gereformeerde gemeente uut Deever een artikeltje uit het Gereformeerd Kerkblad van 30 april 1966 van domeneer Goldschmeding uit Dussen over. Dit artikeltje luidt als volgt.

Het algemeen protestants christelijk pepermuntje
Een domme vraag. Onlangs vroeg iemand hoe het toch kwam, dat de eerste woorden van een preek de gemeente vaak zo in opschudding kunnen brengen.
Nauwelijks heeft de dominee een paar woorden gezegd, of je merkt hoe er een hele deining ontstaat onder het kerkvolk. Hij vroeg zich af, hoe het kwam, dat die eerste woorden zo ingeslagen waren.
U merkt wel: dit kan nooit een geoefend kerkganger zijn geweest, anders had hij het antwoord wel geweten. De gemeente was namelijk niet diep getroffen door ’s predikanten woorden. De man was nog maar pas begonnen. Het was iets anders. Zodra de dominee begonnen is, breekt voor de gemeente een bijna geheiligd ogenblik aan. Dan gaan de tassen open, opa graait in zijn broekzak … er ritselt papier; de gemeente eet.
Ik waag het niet, aan deze traditie te tornen. Die is misschien nog ouder dan de beste liturgische gebruiken. Je kunt het een christenmens ook niet aandoen hem een half uur naar een preek te laten luisteren zonder een kleine hartversterking. Dat zou bijna onmenselijk zijn.
Zelf heb ik hiervoor altijd zoveel mogelijk pastoraal begrip gehad. Voordat ik begin, wacht ik vaak even om de mensen de gelegenheid te geven hun hartversterking tot zich te nemen. Maar vreemd, zolang ik wacht maakt niemand van de gelegenheid gebruikt. Soms denk je: toe dan, pak die pepermunt dan ! Maar nee hoor, niemand. Pas als je met de preek begint, is het of het startsein gegeven is. Dan begint de smulpartij. Dat is niet typisch Dussens, o nee zo gaat het overal.
Ik dacht zo: als u uw pepermuntje, uw dropje, uw gombal, nu eens nam in die kleine pauze voor de preek . Dan kunnen we er allemaal van het begin af rustig met onze gedachten bij zijn. Gebruik de tijd, die u gegund wordt, goed.
Of dit stukje zal helpen ? Ik zou er blij om zijn. Maar ik weet: tradities zijn hecht, vooral die van het algemeen protestants christelijk pepermuntje. Maar wie weet, wie weet …… misschien zal het begin van onze preken minder deining veroorzaken ?

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het kan natuurlijk ook zo zijn dat het kaarkvolk nogal sünig was en pas op zijn algemeen protestants christelijke pepermuntje wilde gaan zuigen, zodra oense domeneer echt begonnen was met zijn preek.
Het kan natuurlijk ook zo zijn dat het kaarkvolk oense domeneer tijdens zijn preek in zijn geheel niet wilde storen met gehoest, geproest, genies, gekuch, gekeelschraap, gesnuif, gekwalster en gerochel en daarom respectvol en sünig tot het einde van de preek op een pepermuntje zoog, wat die domeneer Goldschmeding toch echt wel in zijn stukje had mogen noemen.

Het natuurzuivere King pepermuntje was een populair want hard pepermuntje, waar de sünige kerkganger lang op kon zuigen, zeker wel een preek lang. Ech wè.

Op de zwart-wit foto uit 1936 is vooral vrouwelijk kaarkvolk in de Gereformeerd Kerk an de Kruusstroate te zien tijdens de dienst ter gelegenheid van het feit dat op 31 oktober 1936 het 100 jaar geleden was dat in Deever de gereformeerde kerk werd gesticht. Moesten of wilden de vrouwen – veelal (voor de gelegenheid ?) met oorijzer (waar zijn toch al die oorijzers gebleven ?) – zo veel mogelijk bij elkaar zitten ?
Bezoekers van het Deevers Archief worden vriendelijke verzocht namen van personen op deze foto aan de redactie door te geven. Alvast daarvoor hartelijk dank.
De zwart-foto van het kaarkvolk  – een topstuk – is afkomstig uit de fotoverzameling van Margreeth Dijkstra, dochter van domeneer Harmen Ages Dijkstra en Aaltje Kok. Op de zwart-wit foto van het kaarkvolk is rechts onder de geridderde emeritus domeneer Harmen Ages Dijkstra te zien.

Op de afbeelding van de zwart-wit ansichtkaart uit 1965 is het oude kerkgebouw van de gereformeerde gemeente an de Kruusstroate te zien. Vlak achter de kruidenierswinkel van Jan Breimer is een auto te zien. Blijkbaar mocht de Peperstroate toen nog in twee richtingen worden bereden.


This entry was posted in Alle Deeversen, Ansichtkoate, Griffemiède kaarke, Kruusstroate, Topstuk. Bookmark the permalink.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *