Category Archives: Verdwenen object

Ut boerdereegie van Marinus Bel is vot

Posted on 17 januari 2021

De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren van oude jaargangen van ut Deeverse Blattie (Weekblad voor de gemeente Diever of Van Goor’s Blattie) op bladzijde 4 van het nummer van 31 augustus 1995 bijgaande nieuwsadvertentie over de tijdelijke verplaatsing van de winkel van Henk ten Hoor Textiel an de Peperstroate in Deever hen ut Kastiel in Deever in verband met de afbraak van het pand an de Peperstroate. Het pand was vroeger het boerderijtje van het echtpaar Marinus Bel en Jantje Bentem en kinderen. Marinus Bel was varkenskoopman.

Henk ten Hoor Textiel is verhuisd
Vanaf vrijdag 25 augustus is Henk ten Hoor Textiel tijdelijk gevestigd aan het Kasteel 1 (schuin tegenover De Graaf Transport) te Diever. Hier wordt gestart met de verkoop van de nieuwe voorjaarsmode. Het huidige pand aan de Peperstraat 23 moet plaats maken voor nieuwbouw. Dit zal bestaan uit 4 winkelunits met daarboven appartementen. Henk ten Hoor Textiel zal op deze plaats een grotere winkelruimte gaan betrekken.

De verkoop gaat gewoon door
Zoals vermeld gaat Henk ten Hoor Textiel natuurlijk door met acties, aanbiedingen, advertenties en folders. Elke week treft u verscheidene verrassingen aan. Het tijdelijke onderkomen zal uitpuilen van de nieuwste najaarscombinaties. De collectie voor jong en oud blijft afgestemd op de vraag van de klant en de trends in het hedendaagse modebeeld. Uiteraard vindt u nog steeds het vertrouwde vaste assortiment terug.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie heeft de kleurenfoto van de Peperstraat gemaakt op vrijdag 28 november 2020. Zie afbeelding 2. Aan de linkerkant is het voormalige postkantoor te zien. Daarachter zijn de in het bericht genoemde vier winkeleenheden met daarboven appartementen te zien. De kleurenfoto is gemaakt, nadat de Peperstraat in Deever in het kader van het in 2019-2020 uitgevoerde peperdure herbestratingswerk met de naam ‘Deever op Drift’ is aangepakt. De Peperstraat is over de gehele breedte dicht bestraat en oogt daardoor ogenschijnlijk en schijnbaar erg voertuigdrukbestendig, duurzaam, klimaatbestendig, hittestressbestendig ? (waar zijn de bomen ?), glasvezelkabelbestendig, vuitlwaterrioolonderhoudbestendig, fairtradeproof en waterondoorlatend. Vandaar dat aan beide zijden van de straat een soort van bestrate bedding van een nogal diepe waterafvoer is gemaakt. Zijn het beekjes of wadi’s. Zijn de kolken en de regenwaterafvoerbuizen wel op de steeds grotere en zwaardere stortbuien en regenperioden berekend ? Zal het regenwaterafvoersysteem het wel dertig jaar uithouden ?
Afbeelding 3 toont een afdruk van een kleurenpositief (kleurendia) van een deel van de Peperstraat met het boerderijtje van Marinus Bel en Jantje Bentem. De maker van het kleurendiapositief is U.L.O.-meester Henk van den Bos. De kleurendia is in elk geval na de opening van het nieuwe postkantoor op 11 november 1964 gemaakt. De redactie schat in dat Henk van den Bos de kleurendia aan het einde van de zestiger of aan het begin van de zeventiger jaren van de vorige eeuw heeft gemaakt.
De redactie kan de liefhebbers van zwart-wit foto’s melden, dat een zwart-wit weergave van het kleurendiapositief van Henk van den Bos is te bewonderen op het septemberblad van de zo genoemde historische kalender van het jaar 2014 van de Historische Vereniging Gemeente Diever. Voor wat deze melding waard is.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Posted in Peperstraat, Verdwenen object | Leave a comment

Ut Instituut veur de Landbouw op Klein Woater’n

Posted on 8 januari 2021

In 1860 kwam het einde van het Instituut voor den Landbouw op Klein Wateren, toen kwam een einde aan een merkwaardige episode in het Nederlandse landbouwonderwijs. Het volgende artikel van ir. J.D. Dorgelo over het Instituut voor den Landbouw van de Maatschappij van Weldadigheid op Klein Wateren verscheen in het Jaarboek 1861 van de Maatschappij van Weldadigheid.

Het Instituut voor den Landbouw te Wateren
De Maatschappij van Weldadigheid heeft sinds de stichting van de koloniën in 1816 steeds zeer veel aandacht besteed aan het onderwijs. De kinderen van 5 tot 12 jaar waren leerplichtig, uitgezonderd die van 10 tot 12 jaar in de maanden mei, september en oktober in verband met het aardappelpoten en -rooien. Verder mocht in de vrije koloniën één kind per gezin van 1 april tot 1 november thuis zijn als koehoeder. De schooltijden waren van 10.00-12.00 uur en van 14.00-16.00 uur, gedurende vijf dagen per week.
De jongelieden (13- en 14-jarigen) waren bovendien verplicht de avondscholen te bezoeken van 18.00-20.00 uur; de jongens op maandag, woensdag en vrijdag, de meisjes op dinsdag en donderdag [1]. Dit avondonderwijs is te beschouwen als voortgezet onderwijs. Andere mogelijkheden tot het volgen van voortgezet onderwijs, zoals vakonderwijs, waren er toentertijd nog niet,
totdat in 1823 het Gesticht van Opvoeding te Klein Wateren in de gemeente Diever ging functioneren. Zie afbeelding 1.
Over de doeleinden van de opleiding aldaar liepen de meningen uiteen. In het het jaarverslag van de Maatschappij over 1822 werd vermeld, dat men zou beginnen 50-100 koloniale kinderen op te leiden tot wijk- en sectiemeesters en onderdirecteurs, etcetera, dus tot ambtenaren bij de Maatschappij.
De meest begaafde kinderen werden uitgekozen om eene meer volkomene opvoeding van een volledig onderwijs in den landbouw op de daarvoor bestemde gronden te ontvangen [2].
Men speelde echter ook wel met de gedachte, dat Wateren een meer dan zuiver interne betekenis voor de Maatschappij zou kunnen krijgen. Met name Jan Kops was hiervan een voorstander. In zijn verslag over de toestand van de koloniën, hoofdzakelijk aan de landbouw gewijd, schreef hij in 1823 [3]:
‘Dit gesticht, zoo als ik aan den Heer Generaal en den daartoe bestemden Direkteur, den Heer Mulder, breeder heb te kennen gege-ven, wenschte ik mede dienstbaar te zien gemaakt aan de algemene belangen van den Nederlandschen Landbouw: immers dat daar ook jongelingen gevormd wierden tot arbeiders en opzieners, die met de betere wijze van landbouw bekend, met de schadelijke vooroordelen der landlieden niet bezet, en in het gebruik van de beste werktuigen ervaren zijnde, gretig zullen gezocht worden door verlichte landbouwers, die gaarne het oude verkeerde spoor willen verlaten, maar door gebrek aan kundige werklieden of opzieners hiervan worden afgeschrikt, of het begonnen werk uit dezen hoofde moeten laten steken. Zulke jonge lieden zouden alzoo te allen tijde van een goed bestaan verzekerd zijn.’

Inderdaad beoogde men een Opvoedings-Instituut voor den Landbouw daar te stellen, waarvan tot nu toe in ons vaderland geen voorbeeld bestaan heeft [4]. Ofschoon bij het Instituut voor den Landbouw wel enkele landbouwkundige proeven zijn genomen, is het echter nooit een modelschool geweest in de ware zin van het woord. Het bestuur van de Maatschappij zette in het jaarverslag over 1828 openlijk uiteen waarom zij, die dáár een model zoeken eener landbouwkundige school, die meer bijzonder, tot het nemen van proeven en het oplossen van geschillen in het landbouwkundige bestemd zouden zijn, met de eigenlijke bedoeling van dit gesticht niet bekend schijnen te wezen.
Men maakte deze opmerkingen opdat de toestand van dat gesticht niet verkeerd zoude worden beoordeeld en wij geen grooteren
dunk van hetzelve zouden geven dan het inderdaad verdient.
Het hoofddoel van het Instituut voor den Landbouw is steeds geweest de opleiding van jongelui tot opzichters en zetboeren in Dienst van de Maatschappij. Leerlingen van buiten de koloniën werden dan ook niet toegelaten, zodat de instelling van beperkte betekenis is gebleven. Ook als vormingscentrum voor toekomstige ambtenaren voldeed het Instituut voor den Landbouw slechts
ten dele, doordat de meeste jongens de Maatschappij verlieten, hoewel deze doorgaans beter terechtkwamen dan de kinderen uit de andere koloniën. In 1834 constateerde de commissie tot opneming van de toestand der koloniën na haar inspectie dan ook:
Het schijnt, dat het doel der instelling niet geheel bereikt wordt. Een soortgelijk geluid liet de commissie horen, die de koloniën in 1838 inspecteerde. Als kweekschool voor toekomstige opzichters scheen Wateren geenszins al dat nut te hebben daargesteld, hetwelk men zich daarvan bij de oprigting heeft voorgesteld. De commissie adviseerde meer te letten op de natuurlijke aanleg van de leerlingen en de zekerheid, dat zij in dienst van de Maatschappij zouden treden. In 1860 werd het Instituut voor den Landbouw te Wateren opgeheven in verband met de jaarlijkse financiële tekorten van ongeveer 5000 gulden. De kwekelingen ontvingen een minder kostbare opleiding in de landbouw te Frederiksoord.
De verkoop van het gehele gebied Wateren en omgeving, groot 2000 hectare, grotendeels nog heideveld, bracht netto 78.000 gulden op. Dit bedrag moest voorzien in de behoefte aan bedrijfskapitaal na de reorganisatie van de Maatschappij in 1859 [5]. Het Instituut voor den Landbouw met naastgelegen gronden ter grootte van 500 hectare kwam in handen van J.F. de Ruyter de Wildt, een nazaat van Michiel Adriaanzoon de Ruyter [6]. Deze gaf zijn buiten de naam Zorgvlied, de huidige naam van het dorpje, dat bij het voormalige Instituut voor den Landbouw is ontstaan. Nadien is het landgoed verscheiden malen van eigenaar veranderd.

De inrichting van het Instituut voor de Landbouw
In 1823 werd te midden van een heideveld, dat de Maatschappij van Weldadigheid had gekocht in de Marke van Diever en Wateren, een gebouw opgericht dat bestond uit twee woonzalen en een school, capaciteit 75 leerlingen, een keuken, een woning voor de zogenaamde instituteur en een woning voor de onderdirecteur-boekhouder. Verder verrezen er een washuis en een broodbakkerij, alsmede een boerderij, waarop de onderdirecteur van de landbouw van de Maatschappij woonde. Deze boerderij bevatte stalruimte voor 25 stuks rundvee en vier paarden, terwijl drie afzonderlijke hokken 400 schapen en enige varkens konden herbergen. Tenslotte behoorden tot de boerderij enkele gereedschaps- en werktuigenloodsen en een graanschuur [7]. Volgens het jaarverslag over 1823/24 was van de 100 morgen [8] bij het Instituut van Opvoeding in het voorjaar van 1824 reeds 20 á 25 morgen ingezaaid, terwijl in hetzelfde jaar nog een grote uitbreiding van de oppervlakte cultuurgrond was te verwachten. Het verslag van 1826/27 meldde, dat 42 morgen te Wateren was ontgonnen.

Het onderwijs te Wateren
In de geschiedenis van het onderwijs te Wateren zijn drie perioden te onderscheiden. De eerste strekt zich uit van de oprichting tot 1832. In deze jaren berustte de leiding bij een oud-leerling van het instituut van Fellenberg (Zwitserland), een geestverwant van Pestalozzi. Het onderwijs moet naar toenmalige maatstaven modern (verlicht) zijn geweest, hetgeen strookte met de bedoeling van Wateren een modelschool te maken. In 1831 werd de eerste directeur overgeplaatst en tevens een aanmerkelijke
uitbreiding gegeven aan de oppervlakte cultuurgrond, die bij het Instituut behoorde. Ook stichtte men een veevokkerij ten dienste van de Maatschappij.
Een gevolg hiervan was, dat het theoretische onderwijs in het gedrang kwam en werd beperkt tot enig avondonderwijs in elementaire vakken, die met de landbouw weinig verband hielden. Deze situatie duurde voort tot ongeveer 1851.
De laatste te onderscheiden periode (1851-1860) kenmerkte zich door meer afwisselend praktisch onderwijs overdag en op een hoger peil staande avondlessen. Op 20-jarige leeftijd konden de leerlingen nog 1 à 2 jaren als boerenknecht worden geplaatst op de grote boerderijen te Veenhuizen, die behoorden bij de aldaar door de Maatschappij opgerichte wezengestichten en het bedelaarsgesticht.
Dat het Instituut voor den Landbouw te Wateren niet beantwoordde aan de gestelde doeleinden, blijkt uit de door de ontslagen leerlingen verrichte werkzaamheden. Fabius vermeldt [9], dat in de periode 1831 tot en met 1840 van de 145 ontslagen jongens slechts 18 een betrekking in de koloniën waren gaan vervullen. Het aantal vacante plaatsen bij het bestuur van de koloniën is in
deze tien jaar ongetwijfeld groter geweest. Verreweg de meeste oud-leerlingen van het Instituut vertrokken echter naar de gewone maatschappij. Zesendertig jongens werden boerenknecht, vijfentwintig gingen in de steden werken en twee bij de binnenscheepvaart, terwijl niet minder dan zevenenvijftig jongens beroepsmilitair werden, te weten één officier, zes onderofficieren, veertien korporaals, één schermmeester en vijfendertig fuseliers. Slechts ongeveer éénderde van de kwekelingen vond een werkkring in de landbouw, zodat het Instituut ook in dit opzicht van beperkte betekenis was.
Niettemin pleitte de toenmalige directeur van de Maatschappij, die bijna dertig jaar in de koloniën had gewerkt, in april 1859 in een brochure voor het behoud van het Instituut voor den Landbouw [7]. Na hun opleiding kregen de meeste leerlingen volgens hem een gunstige plaatsing: Van Konijnenburg noemde nog betrekkingen bij het onderwijs en als huisbediende. Hij ontving vele verzoeken tot toelating en gaf als bijlagen enkele uittreksels uit brieven van ontslagen kwekelingen, die gedurende zes jaar in Wateren waren opgeleid. Ondanks deze pogingen tot voortbestaan van het Instituut voor den Landbouw besloot de Maatschappij tot verkoop van Wateren en omgeving. In 1860 kwam het einde van het Instituut voor den Landbouw, dat tevens de afsluiting betekende van deze merkwaardige episode uit de geschiedenis van het landbouwonderwijs in Nederland.

Noten
[1]
De Vriend des Vaderlands, maandblad der Maatschappij voor Weldadigheid, 1830, bladzijde 151.
[2]
De Star, Eerste maandblad der Maatschappij voor Weldadigheid, Vijfde jaargang, 1823, bladzijde 946.
[3]
De Star, Eerste maandblad der Maatschappij voor Weldadigheid, Vijfde jaargang, 1823, bladzijden 942 en 943.
[4]
De Star, eerste maandblad der Maatschappij voor Weldadigheid, Zesde jaargang, 1824, bladzijden 789.
[5]
Mr. W. J. van Welderen Baron Rengers: Overzicht van het beheer der Maatschappij van Weldadigheid, ná de reorganisatie van 1839, 1893, bladzijde 7.
[6]
Het landgoed Zorgvlied van den heer J.F. de Ruyter de Wildt. In: Staatscourant, jaargang 23, 2 oktober 1869, nummer 42, bladzijde 174.
[7]
J. van Konijnenburg. De toestand der vrije koloniën en het Instituut te Wateren bij de afscheiding der gestichten van de goederen, Meppel, 1859.
[8]
Eén morgen = 0,855 hectare.
[9]
F.W. Fabius. De Maatschappij van Weldadigheid in hare werking, strekking en geldelijken toestand. Amsterdam, 1841.

Afbeelding 1
Het Instituut voor den Landbouw op Klein Wateren (thans Zorgvlied) functioneerde als een Gesticht van Opvoeding van de Maatschappij van Weldadigheid. Het Instituut bestond in de periode 1823-1860.

Posted in Maatschappij van Weldadigheid, Tekening, Verdwenen object, Wateren | Leave a comment

Gruunte, vis en fruit van Jochem Kamp

Posted on 7 januari 2021

De fraaie foto voor deze zeldzame ansichtkaart – nota bene een gloep’ms dure fotokaart – is gemaakt in de zomer van 1939.
In de Tweede Wereldoorlog woonde de familie Jochem Kamp in het huis van Marinus Bakker an de Heufdstroate. Op het witte uithangbord aan de gevel van het pand aan de rechter kant staat vermeld: J. Kamp, Groente, Visch en Fruit. Jochem Kamp is na de Tweede Wereldoorlog verhuist naar een pand an de Kruusstroate in Deever. Zie de bijgevoegde afbeelding van een advertentie van hem.
Aan de linker kant zijn van links naar rechts te zien het boerderijtje van Hendrik Gruppen. het postkantoor van Lambertus Schoemaker, de smederij van Albert en Hendrik Kloeze, het huis waarin de gezusters Oostenbrink woonden en het woonhuis met winkel ‘de Toekomst’ van Philip Zaligman.
Het pand van Philip Zaligman brandde op 20 februari 1940 af en is niet herbouwd. Het boerderij van Hendrik Gruppen is op 21 juni 1945 als gevolg van blikseminslag verbrand en niet herbouwd.
Aan de rechter kant zijn van rechts naar links te zien het boerderijtje van Geert Dekker en zijn zuster Hilligje (let vooral op de bliende voor het raam boven de voordeur), het pand van boer Marinus Bakker, de manufacturenwinkel van Jacoba Vos-Hessels, het huis van Harm, Hendrik en Jaap Mulder (Garke Bakker’s jongen) en het pand van huisschilder Geert Koster.
De woning van Geert Dekker is afgebroken. De andere panden aan de rechterkant van de foto bestaan nog, zoals is te zien op de bijgevoegde kleurenfoto.
Op de achtergrond is achter de leilinden de boerderij van boer en wethouder Jacob (Jaap) Hessels te zien. Jaap Hessels is de vader van de dorpsfiguren Harm en Jan Hessels.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto gemaakt op donderdag 22 november 2019. Op die dag was voor auto’s de doorgang hen de Kruusstroate en de Heufdstroate geblokkeerd, vanwege de uitvoering van het peperdure her- en onderbestratingswerk van de straten in het binnendorp van Deever. Het gloep’ms dure bestratingswerk heeft de protserige naam Diever op Dreef (Deever op Drift). Let bij de kleurenfoto vooral op de klimaatbestendige, hittestressbestendige, overstromingsbestendige en duurzame afwateringskanalen naast de verharding van de Heufdstroate.

Posted in Ansichtkaart, Hoofdstraat, Verdwenen object | Leave a comment

De Kloeze is hen ’t Meul’nende verhuust

Posted on 3 januari 2021

De gemeenteraad van Deever stemde op woensdag 20 mei 1964 in met de gedeeltelijke herziening van onderdelen van het uitbreidingsplan van Deever, waardoor het mogelijk werd dat de boerderij met adres Moleneinde 13 in Deever, die eigendom was geworden van de gebroeders Kloeze, verbouwd kon worden tot een autobedrijf en een benzinestation (verkooppunt van motorbrandstoffen).
De voormalige dorpssmeden Albert en Hendrikus (Rikus) Kloeze, die in de smederij/autogarage/benzinepomp an de Heufdstroate in Deever waren gevestigd, lieten over de ontstane mogelijkheid de boerderij tot autobedrijf te verbouwen geen gras groeien, want blijkens een advertentie in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van vrijdag 31 december 1965, stelde Simca Nederland N.V. hen op die dag aan als officieel Simca dealer voor Deever en omstreken. Voorwaar geen geringe prestatie. In de advertentie is de veel verkochte Simca 1000 te zien.
De redactie van ut Deevers Achief is op zoek naar foto’s van de verdwenen boerderij met adres Moleneinde 13, nu Moleneinde 37, in Deever. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie helpen aan een scan van een dergelijke foto ?

Afbeelding 2
De familie Kloeze was in de zestiger jaren van de vorige eeuw bezig met de overschakeling van dorpssmederij met inbegrip van het onderhouden van landbouwmachines naar autobedrijf met BP-benzinepomp. Bij de smederij is de onbruik geraakte hoefstal nog te zien. De redactie van ut Deevers Archief weet niet in welk jaar de foto is gemaakt en wie de maker is van deze foto, maar deze moet tussen 1957 en 1964 zijn gemaakt.

Afbeelding 1
Reclame van garage A. Kloeze, Moleneinde 13, Deever in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 31 december 1965.

Posted in Bedrijf, de Kloeze, Moleneinde, Verdwenen object | Leave a comment

Zorgvlied lig skier teeg’n de Dreins-Freese grens an

Posted on 29 december 2020

De redactie van ut Deevers Archief laat zijn zeer gewaardeerde bezoekers graag meegenieten van bijgaande afbeelding van ut goeie olde Zorgvlied. De nostalgisch aandoende sepiakleurige afbeelding is gepubliceerd in het geïllustreerde familieweekblad voor Friesland met de naam Fan Fryske Groun (Van Friese Bodem), 2e jaargang, 1927-1928, 14 oktober 1927. De foto voor deze afbeelding zal eerder dat jaar zijn gemaakt, de bladeren zitten aan de bomen.
In die tijd ging een verslaggever van dit weekblad nog op zijn fiets en met zijn fototoestel op pad voor het maken van een reportage. De verslaggever had voor de gelegenheid even de journalistieke vrijheid genomen de Friese Bodem te verlaten en was voor het maken van deze foto een paar honderd meter de Drents-Friese grens overgestoken. En wellicht heeft de verslaggever daarna even een kopje koffie gedronken in café De Harmonie, een eindje verderop in het dorp. Bij de redactie zijn geen ansichtkaarten van dit dorpsgezicht uit die periode bekend.
Links naast het nieuwe kerkgebouw van de rooms-katholieke geloofsgemeente is zichtbaar het Witte Huis, de woning van de pastoor. Deze woning bestaat niet meer. Rechts naast het kerkgebouw met de naam Heilige Andreaskerk staan de vijf woninkjes van het Sint Anthonij Gasthuis. Twee woninkjes hadden een dakkapel. De vijf woninkjes bestaan niet meer. In het achterhuis van het grote witgekalkte huis aan de rechterkant was een klompenmakerij gevestigd. Dit huis is later afgebrand. De redactie weet niet of de zichtbare weg in 1927 al was verhard en toen al Dorpsstraat heette.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto van de Dorpsstraat gemaakt op donderdag 4 november 2017.

Posted in Verdwenen object, Zorgvlied | Leave a comment

Griffemiède kaarke an de Kruusstroate in 1936

Posted on 13 december 2020

In het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is de volgende mini-essay (nummer 73) over het verleden van de Griffemeerde Kaarke an de Kruusstroate in Deever met bijbehorende afbeelding van een ansichtkaart uit 1936 gepubliceerd.

Op 31 oktober 1836 werd in Diever een van de Hervormde Kerk afgescheiden gemeente gesticht. Deze had in de eerste jaren vanhaar bestaan nog geen gebouw voor het houden van kerkdiensten. Op 1 februari 1841 werd echter aan koning Willem II verzocht in te stemmen met het timmeren van een kerkgebouw en de daarvoor nodige vrijheid van godsdienst te verlenen. Bij Koninklijk Besluit van 28 juli 1841 werd het bestaan van een Christelijke Afgescheiden Gemeente in Diever vergund.
Vervolgens werd op 15 augustus 1841 besloten tot het bouwen van een kerk. De gemeente ging meteen en voortvarend aan de slag, want al op 25 december 1841 werd de eerste kerkdienst in het nieuwe gebouw aan de Kruisstraat gehouden.
De gemeente groeide, zodat op 27 mei 1874 werd besloten de kerk te vergroten. In de zomer van dat jaar werd weer druk gebouwd. Bij deze verbouwing werd ook het karakteristieke torentje op de kerk geplaatst.
De gemeente bleef groeien, zodat in 1929 de kerk opnieuw werd verbouwd en uitgebreid met twee zijvleugels. Op 3 mei 1938 werd vanwege gebrek aan ruimte besloten de zuidelijke zijvleugel te verlengen. In 1951 werd het kerkgebouw nog een keer opgeknapt en verruimd. Op 19 december 1951 werden de nieuwe lokalen achter de kerk in gebruik genomen.
In de zestiger jaren ontstond het besef dat de oude kerk zijn langste tijd wel had gehad. Toch werd in de laatste week van februari 1976 het oude torentje nog vervangen door een identieke nieuwe. Na een lange periode van voorbereiding werd op 28 maart 1980 op dezelfde plek de nieuwe Kruiskerk in gebruik genomen. Deze was niet helemáál nieuw, want op de kerk werd het hier zichtbare en nog heel goed bruikbare karakteristieke torentje van de oude kerk geplaatst.
Links achter de paal is nog net een stuk van de kruidenierswinkel van Albert Fledderus en Reintje Timmerman te zien.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Op 31 januari 1925 trouwde Albert Fledderus, geboren te Beilen; leeftijd: 22 jaar; beroep: landbouwer (zoon van Willem Fledderus, beroep: landbouwer en Tietje de Weerd, beroep: zonder) met Reintje Timmerman, geboren te Diever; leeftijd: 25 jaar; beroep: zonder (dochter van Koert Timmerman, beroep: landbouwer en Anna Oost, overleden).
De echtelieden Albert Fledderus en Reintje Timmerman emigreerden in de vijftiger jaren van de vorige eeuw naar Saint Ann’s in Ontario in Canada..
Albert Fledderus overleed op 4 augustus 1981 op 79-jarige leeftijd in Saint Ann’s in Ontario in Canada.
Reintje Timmerman overleed op 3 mei 1970 op 70-jarige leeftijd in Saint Ann’s in Ontario in Canada.
Het plaatsje Saint Ann’s ligt vlak bij de Niagara watervallen.
Wellicht kunnen bezoekers van de webstee wat meer over het geëmigreerde echtpaar Albert Fledderus en Reintje Timmerman vertellen. De redactie verneemt het graag. Wellicht wonen binnen de grenzen van de gemiente Diever nog familieleden van het echtpaar en hebben zij nog contact met de familie in Canada.

Posted in Ansichtkaart, Diever, Diever, ie bint 't wel ..., Gereformeerde kerk, Kruusstroate, Landverhuizer, Verdwenen object | Leave a comment

Wat overbleef van ut huus van Oar’nd Mogg’n

Posted on 28 november 2020

In de geparametriseerde Duitsgezinde krant het ‘Drentsch dagblad: officieel orgaan voor de provincie Drenthe’ verscheen op 4 augustus 1942 het navolgende berichtje.

Diever.
In café Balsma was een vergadering belegd om te komen tot een vrijwillige organisatie van den Nederlandsche Volksdienst en Winterhulp Nederland.
De leiding van dezen avond berustte bij het wijkhoofd den heer Muggen te Dieverbrug.
De spreker de heer Zuurveen gaf een uiteenzetting van den Nederlandsche Volksdienst en Winterhulp Nederland.
Het doel van deze vergadering is volkomen geslaagd, aangezien een voldoend aantal personen aanwezig was om een vrijwillige organisatie tot stand te brengen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De vergadering werd gehouden in het café Brinkzicht van de beruchte N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma an de brink van Diever. Tussen de regels door van het gecensureerde bericht is te lezen dat in Diever de belangstelling voor beide genoemde organisaties te verwaarlozen was.
Voor wat het waard is vermeld de publiek toegankelijke webstee nl.wikipedia.org over de Nederlandsche Volksdienst het volgende.

De Nederlandsche Volksdienst werd in juli 1941 opgericht naar voorbeeld van de National Sozialistische Volkswohlfahrt in nazi-Duitsland. De oprichters van de Nederlandsche Volksdienst wilden al het sociale werk in Nederland bundelen in de Nederlandsche Volksdienst. De Nederlandsche Volksdienst werd opgericht op initiatief en met hulp van de Duitse bezetter. Het ging de bezetters om de nazificering van het maatschappelijk werk in Nederland. Door zich in te zetten voor de Nederlandsche Volksdienst steunde men in feite de vijand.

Voor wat het waard is vermeld de publiek toegankelijke webstee nl.wikipedia.org over de organisatie Winterhulp Nederland het volgende.
Winterhulp was de gemeenzame benaming van de Stichting Winterhulp Nederland, de nationaal-socialistische organisatie die tijdens de Tweede Wereldoorlog alle maatschappelijke hulpverlening, zoals verleend door de overheid, particuliere en kerkelijke organisaties in Nederland moest overnemen.

De publiek toegankelijke webstee www.alledrenten.nl bevat de volgende gegevens over het wijkhoofd an de Deeverbrogge:
Beilen, huwelijksakte, 1 mei 1931, aktenr. 18
Bruidegom: Arend Muggen, geboren te Diever; oud: 28 jaren; beroep: landbouwer, zoon van Albert Muggen, beroep: landbouwer, en Klaasje van Wester, beroep: zonder.
Bruid: Henderika Ovinge, geboren te Beilen; oud: 27 jaren; beroep: zonder, dochter van Hendrik Ovinge, beroep: landbouwer, en Jantje Lutken, beroep: zonder.
Diever, geboorteakte, 17 september 1902, aktenr. 47
Kind: Arend Muggen, geboren te Diever op 16-09-1902, zoon van Albert Muggen, beroep: landbouwer; oud: 29 jaren, en Klaasje van Wester, beroep: zonder.

Klaasje van Wester was een dochter van Hendrik van Wester en Geertje Huisman, die in Wittelte an ‘t Olde Voartie woonden. Klaasje van Wester was een zuster van boer en wethouder Roelof van Wester uit Oldendiever.
Een plaatselijk wijkhoofd was een vaste medewerker van de nationaal-socialistische liefdadigheidsorganisatie Stichting Winterhulp Nederland. Winterhulp had tot politieke doel hulpbehoevenden in de winter materieel te ondersteunen.

Op de foto, die de redactie van ut Deevers Archief heeft gemaakt op 8 februari 2008, is de situatie te zien, zoals deze al sinds jaar en dag is te zien op de plek waar de woning van Arend Muggen tot in de Tweede Wereldoorlog stond. Het huis is in de Tweede Wereldoorlog afgebrand. De geruchten gingen dat een belangrijk lid van het Drentse verzet het huis in de brand heeft gestoken. Maar dat is niet meer na te gaan. In de volksmond was het commentaar: See hept hum in de braand esteuk’n.

De redactie heeft nog niet na kunnen gaan of in het boek met de titel An de Brogge, dat de heemkundige vereniging uut Deever heeft samengesteld ter gelegenheid van haar twintigjarig bestaan, enige aandacht is besteed aan ‘de Brogge in oorlogstijd’.

Posted in An de Deeverbrogge, Boek An de Brogge, Café Balsma, N.S.B., N.S.B.'er, Tweede Wereldoorlog, Verdwenen object | Leave a comment

Stichting van vukaansiecentrum Ellert en Brammert

Posted on 15 november 2020

In de Friese Koerier (onafhankelijk dagblad voor Friesland en aangrenzende gebieden) verscheen op 19 januari 1953 het volgende voor de ontwikkeling van de toeristenindustrie in de gemiente Deever het volgende belangwekkende bericht.

Dievers bossen
De firma H. Lammertsma, houtindustrie te Bolsward, heeft een terrein aangekocht in de bossen bij Diever en zal hier een bungalowcentrum voor vacantiegangers stichten. Het terrein, ongeveer 10 ha. heuvelachtig dennenbos, ligt in de nabijheid van het openluchttheater.
Onder architectuur van de heer J. Grundstra uit Bolsward zullen hier 40 tot 50 stenen bungalows en een hoofdkamphuis worden gebouwd. Een gedeelte van het terrein is bestemd voor tenten en kampeerwagens.
Het centrum krijgt de naam “Ellert en Brammert”.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Via zoeken op het internet kon de redactie niet achterhalen of de firma. H. Lammertsma nog bestaat.
Het architectenbureau van J. Grundstra is een nog steeds bestaand architectenbureau in Bolsward.
Of door de jaren heen inderdaad 40 tot 50 stenen zomerhuisjes of kampeerhuisjes zijn gebouwd, dat valt nog te uit te zoeken.
Elk stenen zomerhuisje of kampeerhuisje, in het krantenbericht bungalow genoemd, had een eigen naam.
Op ansichtkaarten komen namen voor, zoals Baander, Blekbèr, Brummel, Dankbèr, Deele, Dobbe, Eveltas, Hemertien, Hilde, Karnmeule, Knienegat, Nes, Scheuper, Schoapvoalt, Sikke, Spinwiefien, Streuper, Wiemel, Zödde.
De redactie heeft de tot nu toe bekende namen ter opfrissing van ut Deevers opgenomen in de volgende zinnen.
He hef de baander lös stoan.
Un blekbère is wat soerug.
Wee goat hen brummels suuk’n.
Ur bint dit joat neet veule dambèèr’n.
Aachter de baander is de deele.
Ur was altied bluswaeter in de dobbe.
Ur kreup een eveltassie deur de heide.
Ur was neet veule smaek an un heemkertie.
Doar bee mit op de hilde tummerd.
Op de nes steet de rogge in gaast’n.
Hee löp ur bee as un olde scheuper.
De boer braagt de mest van sien schoap’m hen de schoapvaelte.
Hee is mit de sikke hen de bok ewest.
Ut spinwiefie was goar’n an ’t spinn’n veur un böstrok.
Bee de oam’nd gung de streuper hen ’t Oll’ndeeverseveld.
De vette worst’n höng’n te dreug’n in de wiemel.
Ie muut de zödd’n netties loag’n.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kent de Nederlandse betekenis van de Drentse namen van de zomerhuisjes ? Of beter nog, wie van de zeer gewaardeerd bezoekers van ut Deevers Archief weet de Nederlandse vertaling van de voorgaande Drentse zinnetjes ? De redactie verneemt het graag !
Het eerste kamphuis van Ellert en Brammert, zoals is te zien op de bijgaande afbeelding van een zwart-wit ansichtkaart uit 1955, had blijkbaar slaapgelegenheid op de eerste verdieping van het gebouw. Of woonde de beheerder van het vacantiecentrum boven het kamphuis ? Het eerste kamphuis heeft op ansichtkaarten van latere datum de naam d’ Olde Stee.
De hier afgebeelde ansichtkaart van het kamphuis is één van een serie van drie verschillende ansichtkaarten van het eerste kamphuis. De drie kaarten hebben een witte rand. Jij kunt als verzamelaar van ansichtkaarten uut de gemiente Deever die fraaie drie van de oudste ansichtkaarten van Ellert en Brammert toch maar beter wel mooi in jouw verzameling hebben ! En misschien duikt vroeg of laat nog een vierde exemplaar van deze serie op !

Posted in Ansichtkaart, Ellert en Brammert, Verdwenen object | Leave a comment

Elk dag wödd’n sesdüsend lunskäsies emeuk’n

Posted on 11 november 2020

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op woensdag 11 maart 1959 het volgende artikel over de ingebruikname van de mechanisatie van het stoppen en keren van de wrongel in de luchkaasmakerij in de süvelfubriek an ’t Meul’nende in Deever op dinsdag 10 maart 1959.

Lunchkaasfabricage te Diever
Gemechaniseerde kaasmakerij is een nationale primeur van betekenis
Produktie van 6000 kazen per dag met tijd- en arbeidsbesparing

Vijf miljoen kilogram melk hoopt men dit jaar in de coöperatieve zuivelfabriek en korenmaalderij ‘Diever’ te Diever te verwerken tot een voortreffelijke kwaliteit boter, die voor export bestemd is, en tot kaas. Lunchkaas, waar het bedrijf zich ded laatste jaren geheel op heeft gespecialiseerd. Voor de produktie daarvan is dinsdagmiddag in aanwezigheid van talrijke genodigden een uitgebreid en grotendeels geheel gemechaniseerd bedrijf officieel in gebruik gesteld door de burgemeester van Diever, de heer J.C. Meyboom. De heer Meyboom verrichtte de symbolische ingebruikstelling – het wegtrekken van de nationale driekleur voor een drietal bijzonder fraaie foto’s van de kassmakerij – in een van de zalen van hotel Blok te Dieverbrug.
Met de verwerking van een totaal van vijf miljoen kilogram melk, behoort de zuivelfabriek van Diever niet tot de grootste bedrijven van de provincie Drenthe. Wat betreft de produktie, omzet en afzet van lunchkaas neemt deze vrij kleine fabriek echter een zeer vooraanstaande plaats in. Per dag worden niet minder dan 6000 lunchkaasjes gemaakt. Met de ingebruikstelling van de gemechaniseerde kaasmakerij, waarbij een voor ons land geheel nieuw systeem in praktijk is gebracht, wordt het produktieproces van de kaasjes versneld, terwijl daarnaast een aanzienlijke arbeidsbesparing is verkregen, wat in een typisch gespecialiseerd bedrijf als te Diever van zeer veel betekenis is.
Explicatie
De directeur van de coöperatieve zuivelfabriek en korenmaalderij ‘Diever’, de heer F. Bouwstra, die de geestelijke vader van dit nieuwe gemechaniseerde systeem is, gaf tijdens de bijeenkomst, die in hotel Blok werd gehouden, een uiteenzetting van de werking van het nieuwe mechanisme, waarvoor vooral van de zijde van zuiveldeskundigen grote belangstelling bestaat.
Het zijn vaak de omstandigheden, die de oorzaak zijn van een bepaalde omwenteling, aldus de heer Bouwstra, en ook bij deze geheel nieuwe werkmethode in de kaasmakerij hebben de omstandigheden een grote rol gespeeld. Toen er namelijk enkele jaren geleden een groot arbeidstekort heerste en het bedrijf zich bovendien hoe langer hoe meer ging specialiseren in de arbeidsintensieve lunchkaasproduktie werd er ernstig over nagedacht, hoe diverse werkzaamheden konden worden vereenvoudigd. Dit was echter geen geringe opgave en het heeft jaren geduurd voordat er iets gerealiseerd kon worden.
Steeds meer werd het duidelijk, dat men met name bij de kaasbereiding niet ongestraft een geheel afwijkende werkmethode kan toepassen aangezien het noodzakelijk is voor een goed eindprodukt, dat men rekening houdt met de juiste conserveringsmethoden, waarbij bijvoorbeeld de stremselwerking, de ph-waarde, het zout- en vochtgehalte in juiste banen worden geleid voor ’n goede kaasrijping. Bovendien werd berekend dat er tot aan het stoppen (= kaas in vaten doen) weinig arbeid zou kunnen worden bespaard en het ging er juist om, arbeid te besparen en niet om zuiveltechnische experimenten.
Voorperser
Er werd tenslotte een oplossing gevonden voor het werk, dat begint, nadat de wrongel, die wordt verkregen volgens een eeuwenoud recept, in stukjes van een bepaalde grootte is verdeeld. Deze oplossing, de voorperser, bestaat uit twee lopende banden, die konisch naar elkaar toelopen en waarvan de onderste band is voorzien van geperforeerde metalen kaasvaten en de bovenste van rubbervolgers, terwijl men steeds vier stuks vaten en volgers naast elkaar aantreft. De wrongel wordt in de vaten, die meer naar buiten steken dan de volgerband, gestopt en deze gevulde vaten vinden op hun weg naar de werkband de volgers, die precies boven de vaten lopen, steeds dieper in het vat zakken en zodoende de wrongel voldoende persen. Op het eind van de band keren de vaten om, de geperste wrongel valt eruit op de werkband en kan vervolgens worden gedoekt.
De voorperser maakt het stoppen en keren dus overbodig, geeft elk wrongelblokje een gelijke druk, wat vroeger niet het geval was, en zorgt bovendien voor een regelmatig verloop van de werkzaamheden. De werkzaamheden worden in etappes uitgevoerd, zodat elk personeelslid bepaalde werkzaaamheden moet doen.
Besparing
Hoewel het arbeids-economisch onderzoek momenteel nog niet is afgesloten, staat wel vast, dat het nieuwe systeem een aanzienlijke arbeidsbesparing oplevert, mede doordat het thans mogelijk is, de werkzaamheden volgens een bepaals schema te doen verlopen.
Uit de aard der zaak hebben de talrijke genodigden de nieuwe kaasmakerij van Diever bezichtigd, waarbij de interesse vooral uitging naar het nieuw gemechaniseerde gedeelte van de fabriek. De deskundigen van het gezelschap hebben het nieuwe systeem zeer geroemd en de directie van de fabriek te Diever kan zich op de nationale belangstelling van de zuiveldeskundigen voorbereiden.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie zou bijzonder graag willen weten wie de maker is van de drie bijgevoegde mooie zwart-wit foto’s.
De foto’s zijn gemaakt in de lunchkaasmakerij van de süvelfubriek an ’t Meul’nende in Deever.
De redactie schat in dat de drie foto’s kort na de ingebruikname van de voorstopmachine zijn gemaakt.
Op de drie foto’s is het personeel bezig met de produktie van de lunchkaasjes. De redactie zou van de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers graag willen weten wie op de drie foto’s zijn te zien.

Posted in Bedrijf, Verdwenen object, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

De olde braandkoele an de Peperstroate in Deever

Posted on 4 november 2020

De redactie van ut Deevers Archief heeft al heel lang veel belangstelling voor gegevens van gedempte braandkoel’n in de olde gemiente Deever en deelt zijn vorderingetjes dienaangaande graag met de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief heeft gegevens -hopelijk ook foto’s- van olde braandkoel’n in de gemiente Deever en is bereid deze te delen met de redactie van ut Deevers Archief ?

Een notitie van het college van burgemeester en wethouder van de gemiente Deever, de dato 31 december 1941, nota bene in de Tweede Wereldoorlog, vermeldt het volgende.
De aan de Peperstraat in Diever liggende brandkuil is eigendom van de gemeente Diever, kadastraal bekend sectie B, no. 2585 en heeft een oppervlakte van -.-.63 hectare. Hij wordt begrensd:
– ten noorden door de Peperstraat;
– ten zuiden door een tuin, sectie B, no. 2380, van Lambertus Schoemaker, kantoorhouder der Posterijen te Diever;
– ten westen door huis en erf, sectie B, no. 2736, van Vennootschap onder de firma A. Kuiper en Zoon, gevestigd te Diever;
– ten oosten door huis, werkplaats en erf, sectie B, no. 2116, van Albert Kloeze Sr., smid te Diever.

De gedempte braandkoele an de Peperstroate vertegenwoordigde voor de gemiente Deever begin 1942 geen direct gebruiksbelang. Daarom wilde de gemiente Deever het kleine stukje grond van 63 centiare van de voormalige braandkoele wel verpachten en deelde dit schriftelijk mee aan de aanwonenden Lambertus Schoemaker, Albert Kuiper en Albert Kloeze.
Postkantoorhouder Lambertus Schoemaker wilde het stukje grond niet pachten, maar wel kopen. Bakker Albert Kuiper liet niks van zich horen en smid Albert Kloeze wilde het stukje terrein van 63 m² wel pachten.
Smid Albert Kloeze werd ingaande 1 januari 1942 tot wederopzegging voor f. 10 per jaar de pachter van het perceeltje grond van de gedempte braandkoele an de Peperstroate.

De redactie heeft bijgaande kleurenfoto op 2 januari 2017 staande in de Peperstroate gemaakt. Het had die dag een beetje gesneeuwd. Ongeveer op de plaats van de olde braandkoele tegenover de witgekalkte drogisterij van Koopman stond op 2 januari 2017 een groene container. Het kan zijn dat de olde braandkoele iets voorbij de groene container en enig meters links van de op de foto zichtbare straatkolk lag. Enig onderzoek in ut olde archief van de gemiente Diever zou uitsluitsel kunnen geven.

In het kader van het onderbestratingswerk Deever op Drift van de straten van ut olde Deever dat in 2019-2020 miljoenen belastingeuro’s heeft gekost, zal het straatbeeld van de Peperstroate ter plekke van de olde braandkoele geheel zijn veranderd. De redactie zal te zijner tijd en zeker niet met geschwinde spoed en zeker ook niet in gestrekte draf een nieuwe serie foto’s van de Peperstroate maken en één daarvan toevoegen aan de hier getoonde inmiddels toch wel al een beetje geschiedkundig waardevolle foto.

Posted in Aarfgood, Alle Deeversen, Braandkoele, Peperstraat, Verdwenen object | Leave a comment

De meule van Roef Machiel op de baarg in Veldhuus’n

Posted on 24 oktober 2020

In het in 1999 verschenen Deeverse fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is de volgende tekst opgenomen bij afbeeldingen 20, zijnde een afbeelding van een foto uit ± 1910 van de korenmolen op de meulebaarg in de buurtschap Veldhuizen in Wapse. Deze korenmolen heeft daar tot in 1914 gestaan. De molen was een achtkantige grondzeiler, zoals op de foto is te zien.

20 – Veldhuizen -Korenmolen – plusminus 1910
Boer en mulder Roelof Haveman (Roelof Machiel) staat in de deur van zijn korenmolen. Hij was getrouwd met Aaltje Muggen. Op een zonnige zomerse dag zitten, van links naar rechts gezien, hun kinderen Stina, Lutina, Lucas en Jantinus in het gras. Aaltje, de dochter van Lucas Haveman en Roelofje Barelds en de huidige eigenares van deze echt unieke foto heeft nooit geweten welke Wapser boer of boerenknecht bij het paard staat.
De molen stond wat van de weg af op de hoger gelegen meulebaarg in het buurtschap Veldhuizen. In het boerderijtje links naast de molen woonde mulder Roelof Haveman en zijn gezin.
In 1912 werd de op 1 maart 1897 opgerichte Coöperatieve Zuivelfabriek Oens Belang te Wapse uitgebreid met een korenmaalderij. De meule kun mit lievelao niet meer uut, omdat steeds meer boeren hun koren naar de maalderij brachten.
Op 21 maart 1914 werd de stellingmolen van Havelte door brand verwoest. Daardoor kreeg Roelof Haveman de kans zijn nagenoeg werkloze molen te verkopen aan de Havelter mulder Berend Hendrik van der Vegt. Zijn kleindochter Aaltje kan zich nog herinneren dat haar opa zijn geluk zo verwoordde: Wej hept de meule nog mooi hen Aovelte kunn”n vurkop’n.
De molen werd in 1914 afgebroken. Het draaiwerk is gebruikt bij de herbouw van de Havelter molen, zodat de iene meule mit de aandere oppeknapt wödde.
Op het stuk land dat na de afbraak van de molen vrijkwam werden later de boerderij van Hendrik van de Berg en Stina Haveman en die van Klaas Snoeken en Lutina Haveman gebouwd.
Roelof Haveman heeft met het mooie geld dat hij voor de molen beurde zijn boerenbedrijfje vergroot en verzekerde zich zo van een beter bestaan.
Roelof Haveman gebruikte de molen ook nog wel eens voor iets anders. Rijksveldwachter brigadier Albertus Martijn was in die tijd nog bij hem in de kost. Als de mulder wist dat de veldwachter ’s avonds thuis bleef, dan zette hij de wieken in een bepaalde stand. Dat was dan voor de stropers het teken dat ze die avond veilig hun strikken leeg konden halen. Reint Pit was een beken- de stroper die in de buurt van de molen woonde.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
In de webstee molendatabase.org zijn enige aanvullende gegevens over de verdwenen molen van Wapse te vinden.
In de webstee haveltermolen.nl zijn ook enige aanvullende gegevens over de verdwenen molen van Wapse te vinden.

Posted in Molen, Molen van Veldhuizen, Veldhuizen, Verdwenen object, Wapse | Leave a comment

Un old pothokke bee un boerdereeje op Veenhuus’n

Posted on 20 oktober 2020

De hier afgebeelde twee zwart-wit foto’s van ut olde pothokke bee de boerdereeje mit ut adres Veenhuus’n 6 in Wapse met respectievelijk negatiefnummer 4259-03 en negatief-nummer 4258-08 zijn aanwezig in het Drents Archief in de fotocollectie MZ-Diever van Monumentenzorg. Deze zwart-wit foto’s zijn gemaakt op 18 november 1981. De naam van de maker van deze foto’s is niet bekend. Deze foto’s zijn met bronvermelding vrij te gebruiken. De redactie van ut Deevers Archief is het Drents Archief daarvoor bijzonder erkentelijk.
De Historische Vereniging Gemeente Diever heeft het eenvoudige doch onvolprezen geschrift Pothokken in de voormalige gemeente Diever in 1999 uitgegeven. Om te komen tot dit geschrift is door vrijwilligers van de vereniging ontzettend veel veld-, fotografeer-, uitzoek- en schrijfwerk verzet. Daarvoor alsnog driefwerf hulde: hulde, hulde, hulde.
In deze publicatie zijn helaas geen gegevens van ut olde pothokke bee de boerdereeje mit ut adres Veenhuus’n 6 in Wapse te vinden. De pothokken-publicatie besteed ook geen aandacht aan verdwenen pothokken.
Wellicht is ut olde pothokke bee de boerdereeje mit ut adres Veenhuus’n 6 in Wapse al vóór het veldwerk voor de pothokken-publicatie afgebroken, wat wel bijzonder te betreuren zou zijn ? Of wellicht hebben de vrijwilligers van de Historische Vereniging Gemeente Diever het enigszins achter de boerderij verscholen staande pothokke bij de inventarisatie over het hoofd gezien ?
De redactie neemt vooralsnog aan dat ut pothokke niet is gerestaureerd, maar helaas is afgebroken.

Posted in Boerderij, Pothokke, Verdwenen object, Wapse | Leave a comment

Boerdereeje mit twee siedbaanders in Veldhuus’n

Posted on 19 oktober 2020

In de publicatie ‘Jongere Bouwkunst 1850 – 1940’ uit 1994 van de afdeling Cultuur, Monumentenzorg en Educatie van de provincie Drente staan op bladzijde 26 enige gegevens over de boerderij met het adres Ten Darperweg 61 in de buurtschap Veldhuizen in Wapse.

Wapse, Ten Darperweg 61
De traditionele boederijbouw bleef ondanks alle veranderingen toch aanwezig. Deze inmiddels afgebrande boerderij in Wapse laat dat zien. Het is een hallehuistype met dubbele zijbaander.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie moet onder meer de volgende vragen nog uitzoeken:
Welke familie woonde in deze boerderij ? De naam van de opdrachtgever zal ongetwijfeld wel op de afgebeelde bouwtekening staan, maar is niet te ontletteren.
Hoe jong is deze Wapser boerderijen-bouwkunst, met andere woorden wanneer is deze boerderij gebouwd ?
Stond bij de boerderij een pothokke ?
Wanneer is deze boerderij afgebrand ?
Wie heeft foto’s van deze boerderij ?
De redactie is ook op zoek naar de nummering van de leveranciers van melk aan de zuivelfabriek van Wapse, het leveranciersnummer stond op de melkbussen van de betreffende boer. Wie heeft gegevens ?
Op het adres Ten Darperweg 61 in Wapse staat heden ten dage een burgerwoning.

Posted in Boerderij, Verdwenen object, Wapse | Leave a comment

Twee olde huussies an de Peperstroate

Posted on 5 oktober 2020

De hier getoonde kleurenfoto (afbeelding 1) is een afdruk van een kleurendiapositief, die omstreeks 1960 is gemaakt door Frans Vondeling uut Dwingel. Het is jammer dat dit de enige kleurendia is, die Frans Vondeling in Deever in het begin van de zestiger jaren van de vorige eeuw heeft gemaakt. Het maken van kleurendia’s was in die jaren een dure grap, dat is totaal niet te vergelijken met het maken van veel te veel digitale kleurenfoto’s op een slimme telefoon.
In het linker huisje woonde toen nog de weduwe Aaltje Koning-Haveman. In het rechter huisje woonde toen de familie Jans Benthem, te weten Jans Benthem, Albertje Winters en hun kinderen Roelofje (Roelie) en Frederik (Frekie) en de ongetrouwde gemeentelijke timmerman IJse Winters.
Tussen de twee huisjes heeft nog een huisje gestaan, daar heeft klompenmaker Johannes Leijer gewoond. Zie de gegevens in het bericht Woar laag’n ok awièr de Stroet en de Kreulenakker. De grote vraag is of dit huisje al in 1930 is afgebroken, toen Frederik Koning eigenaar werd van het pand en toen klompenmaker Johannes Leijer daar nog woonde, of pas is afgebroken na het overlijden van Johannes Leijer in 1942 ?
Alleskunner wijlen Klaas Kleine (geboren op 20 maart 1940, overleden op 24 oktober 2000) kocht op 14 oktober 1966 de olde kouwe van Oaltie Hoaveman (Aaltje Haveman), de weduwe van Henduk Keuning (Hendrik Koning), voor 6000 gulden en ging met het pand aan de slag op basis van een vermetel plan voor restauratie en herbouw. Zie het resultaat van deze restauratie en herbouw na het klikken op deze link.
Alleskunner wijlen Klaas Kleine (dertien ambachten en geen ongelukken, van nature kritisch en een beetje cynisch) was onder meer: bestuurder, bouwkundige, criticus, dichter, docent Dreins, edelsmid, historicus, hoefsmid, huizenbouwer, kaasmaker, kerkvoogd, klokkenluider, koster, kunstsmid, landgeitenfokker, landgeitenhouder, metselaar, onderzoeksjournalist, ouderling, regisseur, restaurateur, romanticus, schrijver, siersmid, timmerman, toneelspeler, vertaler, vioolbouwer. Als nog een kunde aan deze lijst moet worden toegevoegd, aarzel dan niet die aan de redactie van ut Deevers Archief door te geven.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto (afbeelding 2) gemaakt op vrijdag 28 november 2020.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Klaas Kleine, Peperstraat, Verdwenen object | Leave a comment

De sloop van de piepe van de Deeverse botterfubriek

Posted on 30 september 2020

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 12 augustus 1977 verscheen het volgende korte bericht over de sloop van de schoorsteenpijp van de voormalige zuivelfabriek aan het Moleneinde in Deever.

Weg pijp…
Diever. De enige fabriekspijp in Diever wordt afgebroken. Het gevaarte van de voormalige zuivelfabriek (het tegenwoordige garagebedrijf van de gebroeders Boer) wordt van bovenaf afgebroken. Men kan de pijp niet laten vallen in verband met de bebouwing in de omgeving. De pijp heeft een lengte van van 30 meter en wordt door de firma Van de Werf uit Meppel afgebroken.
Het bovenste gedeelte van de pijp was in zeer slechte staat en leverde gevaar voor de omgeving op. Het eerste gedeelte is met een lift afgebroken en daarna wordt een kooi om de pijp aangebracht. De stenen (het puin) wordt in de pijp gegooid en men gaat door tot de pijp vol is. Het onderste gedeelte blijft staan. Men rekent op plusminus 15 meter. De rest van de pijp zal overigens niet gebruikt worden.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De Deeverse dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm (Haarm) Hessels heeft de hier afgebeelde zwart-wit foto van de afbraak van de schoorsteenpijp van de voormalige zuivelfabriek aan het Moleneinde gemaakt op 8 augustus 1977.
In het berichtje in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) is de foto van Harm (Haarm) Hessels helaas niet in zijn geheel afgebeeld. Daar had de redactie van de Olde Möppeler (Meppeler Courant) wel meer last van. Het kwam ook regelmatig voor dat een foto die Harm Hessels wel voor een bepaald Deevers nieuwsbericht maakte, niet in het bericht werd opgenomen.
Een grote vraag is natuurlijk wanneer het onderste gedeelte van 15 meter van de schoorsteenpijp is afgebroken ?
Een andere grote vraag is natuurlijk ook of zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief in het bezit zijn van foto’s van de afbraak van de schoorsteen en of zij een goede scan van die foto’s voor opname in ut Deevers Archief ter beschikking willen stellen ?
De redactie heeft de hier getoonde kleurenfoto gemaakt op zaterdag 26 mei 2018.

Posted in Harm Hessels, Moleneinde, Verdwenen object, Zuivelfabriek Diever | Leave a comment

Braandtoorns en un braandpoal op Baark’nheuvel

Posted on 28 september 2020

In het in 1999 verschenen Deeverse fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is de volgende tekst opgenomen bij afbeeldingen 82 en 83, zijnde een afbeelding van een ansichtkaart van een brandtoren op Kijkduin en een afbeelding van een ansichtkaart van een brandtoren an de Gowe op het landgoed Berkenheuvel. Beide ansichtkaarten zijn vóór de Tweede Wereldoorlog uitgegeven.

82 en 83 – Berkenheuvel – Houten uitkijktorens – 1939
In het grote aaneengesloten bosgebied van Berkenheuvel kon het begin van brand alleen tijdig vanuit de hoogte worden ontdekt. In de twintiger jaren werden de hier afgebeelde houten uitkijktorens in gebruik genomen.
Op de linker foto is de toren aan de Torenweg bij de Van Daalensweg te zien. Deze uitkijktoren stond op de hoogste heuvel van de omgeving. Mr. Albertus Christiaan van Daalen, de eigenaar van Berkenheuvel, gaf deze heuvel een aardige naam: Kijkduin. Deze toren is aan het begin van de veertiger jaren afgebroken.
Op de rechter foto staat de toren die zich bevond op een heuvel in de buurt van de Pastoorszandweg bij de Geeuwenbrug. Bij de uitkijktoren stond een houten huis dat bewoond werd door een werknemer van het landgoed Berkenheuvel. Nadat de N.V. Berkenheuvel grond had verkocht aan het ministerie van Sociale Zaken lag de toren op het terrein van een werkkamp van de arbeidsdienst, later het kamp voor sociale jeugdzorg De Eikenhorst. Deze toren is in de vijftiger jaren afgebroken.
De twee houten uitkijktorens werden ontworpen door architect ir. Mello van Daalen, de jongste zoon van mr. Albertus Christiaan van Daalen en één van de latere bewindvoerders van de N.V. Berkenheuvel. Naar hem is de Mellolaan vernoemd.
Op het landgoed Berkenheuvel werd voor het uitkijken over het bos ook gebruik gemaakt van een brandpaal. Dit was een lange
houten paal die was voorzien van klimijzers en was geplaatst in een zware sokkel van veldkeien en tras. Deze werd op 14 april 1934 centraal opgesteld op een hoge heuvel aan de Middenlaan, tegenover de Juniperusweg. Het is niet bekend tot wanneer deze brandpaal dienst heeft gedaan.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het in de tekst vermelde werkkamp van de arbeidsdienst is het werkkamp van de Nederlandse Arbeidsdienst (N.A.D.), dat in de Tweede Wereldoorlog werd gebouwd en gebruikt.
De twee hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaarten zijn in 1942, nota bene in de Tweede Wereldoorlog, verzonden. Op de achterkant van beide zwart-wit ansichtkaarten staat de uitgever niet vermeld en ook staat de Deeverse neringdoende, die de kaart verkocht, niet vermeld.
De houten brandtoren aan de Torenweg bij de Van Daalensweg is wel terug te vinden op topografische kaarten van vóór de Tweede Wereldoorlog. De houten brandtoren in de buurt van de Pastoorszandweg an de Gowe is helaas niet terug te vinden op topografische kaarten van vóór de Tweede Wereldoorlog.
De redactie is benieuwd of iemand van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief de standplaats van de houten brandtoren in de buurt van de Pastoorszandweg an de Gowe wel weet en bereid is de deze kennis met de redactie te delen.
Bart Buiter heeft de twee hier getoonde kleurenfoto’s van de nog steeds bestaande resten van de fundering van de brandpaal op de hoge heuvel aan de Middenlaan en tegenover de Juniperusweg, gemaakt op 7 augustus 2015.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Posted in Ansichtkaart, Brandtoren, Diever, ie bint 't wel ..., Landgoed Berkenheuvel, Verdwenen object | Leave a comment

De sloop van ut Wittelterschut in 1880

Posted on 26 september 2020

In het in 1999 verschenen Deeverse fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is bij afbeelding 1, een afbeelding van de oudst bekende zwart-wit foto van de streek Wittelte, nota bene een foto uit 1880, die gemaakt is tijdens het slopen van de Wittelter schutsluis, de volgende tekst vermeld.

1 – Wittelte – Wittelter schutsluis – 1880
De Smildiger veenschappen Molenwijk en aanhorigheden en De Zeven Blokken, de Drentsche Stoombootmaatschappij en anderen verzochten de Minister van Waterstaat om de opruiming der Witteltersluis op de Drentsche Hoofdvaart niet in den zomer, maar gedurende de wintermaanden December, January en February te doen verrigten.
De Waterstaat vond dat het winterseizoen met zijne korte dagen en sechte weersgesteldheid zich daartoe niet leent en dat het onverantwoord zou zijn om de vaart af te dammen en den geregelden afvoer van het water te versperren op een tijd dat aan een goeden afvoer de grootste behoefte kan bestaan.
Op 17 december 1879 schrijft de Minister aan de Commissaris des Konings in Drenthe dat het tijdstip voor de afsluiting zal worden bepaald tusschen 1 July en 15 Augustus 1880, gedurende welke tijd voor de vaart door het bovenpand naar zee toch nog altijd de weg langs de Kolonievaart open staat.
Na het slopen van de sluis zou het peil in het pand Dieversluis – Wittelte lager worden, waardoor geen gebruik meer kon worden
gemaakt van de overlaten boven de sluis voor het bevloeien van hooilanden. Op verzoek van de eigenaren van de hooilanden in
de Witteltermade en de aangrenzende Uffelter hooilanden werden in de kanaaldijk duikers aangelegd.
De stenen sluis werd in de zomer van 1880 opgeruimd, nadat het pand tussen deze sluis en de Dieversluis op zijn nieuwe diepte was gebracht. Voor het gebruik van ’s Lands Grooten Weg langs de vaart werd bij het niet zichtbare tolhuis tot in 1899 tol geheven. Achter de bomen is het sluiswachtershuis te zien. In het rechter deel van het voorhuis was een café gevestigd. Het huis is in 1905 op een openbare verkoping geveild.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Zie ook het bericht Ièst mit de vlegel un legge rogge döss’n op de deele.
De laatste zin van de tekst bij de foto van het slopen van het Wittelterschut is niet juist. Het huis van de sluiswachter is in 1881 geveild.

Afbeelding 1 – Foto uit 1880 van de sloop van het Wittelterschut

Afbeelding 2 – Afbeelding van de bladzijde met foto 1 met tekst uit het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’

Posted in Diever, ie bint 't wel ..., Verdwenen object, Wittelterschut | Leave a comment

Ut vroggere noodgemientehuus wöd ofebreuk’n

Posted on 15 september 2020

De ambtenaren van de gemiente Deever verhuisden op 11 november 1955 van het oude gemeentehuis an de brink van Deever naar het noodgemeentehuis in barakken op ’t Bultie.
De ambtenaren van de gemiente Deever namen op 19 juni 1957 het nieuwe gemeentehus an de brink van Deever in gebruik.
Met ingang van 28 juni 1957 is het postkantoor verplaatst van de woning van Lambertus Schoemaker an de Heufdstroate in Deever naar een noodpostkantoor in een barak van het voormalige noodgemeentehuis in het uitbreidingplan. Dat is de groene barak op de twee afbeeldingen.
De witte barak is toen in gebruik genomen als leslokaal voor een klas van de U.L.O.-school van Pieter Zijlstra (die in de Deeverse volksmond altijd ome Piet werd genoemd).
Het noodpostkantoor is op 10 november 1964 verhuisd naar het nieuwe postkantoor an de Peperstroate in Deever.
De nieuwe U.L.O.-school op de Westeresch is op 29 januari 1965 geopend en is op maandag 1 februari 1965 in gebruik genomen. Daarna konden de barakken op ut Bultie en an de Tusschendarp in Deever worden afgebroken.
De twee hier getoonde afbeeldingen (afdrukken van diapositieven) van de barakken op ut Bultie zijn dus na 1 februari 1965 gemaakt. De grote vragen zijn natuurlijk: op welke datum zijn de twee foto’s gemaakt en wie is de sloopaannemer van deze twee barakken ? De redactie heeft het vermoeden dat dit in februari of maart 1965 is gebeurd, gelet op de kale eikeboom an ut Swatte Pattie achter de groene barak. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie helpen aan gegevens ? De redactie zou bijzonder graag willen weten wie de maker is van deze twee afbeeldingen.

Posted in Gemeentehuis, Gemiente Deever, Postkantoor, U.L.O.-school, Verdwenen object | Leave a comment

Ansichtkoate van de Peperstroate in Deever

Posted on 14 augustus 2020

Arend Mulder schrijft bij dezelfde foto op bladzijde 116 van zijn boekje met de pretentieuze titel ‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’ het volgende:
Ook dit beeld hoort tot het verleden. Het blijft een gissen waaraan de Peperstraat zijn naam te danken heeft. Werd hij zo genoemd, omdat dit de enige straat in Diever was, die van veldkeien was gelegd ?
Achtereenvolgens woonden hier in het eerste huis: varkenshandelaar Marines Bel, in het tweede huis: kapper Albert Vierhoven, in het derde huis: gemeente-arbeider Hendrik Beuving, in het vierde huis: boer Hendrik Punt, in het vijfde huis: boer Koop Reinders. Met op de achtergrond de schuur van de N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het erfgoedpand van kapper Albert Vierhoven, het erfgoedpand van gemeente-arbeider Hendrik Beuving en het erfgoedpand van Koop Reinders sneuvelden als gevolg van de naoorlogse sloopwoede van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) en de zijnen. Als deze panden en de bestrating van veldkeitjes niet gesloopt maar gerenoveerd zouden zijn, dan zou de Peperstraat ongetwijfeld een beschermde straat zijn geworden.
Deze zwart-wit ansichtkaart werd in 1948 verstuurd. De redactie weet niet wie deze ansichtkaart heeft uitgegeven en welke neringdoende in Deever deze kaart heeft verkocht.
Let vooral ook op de toen nog bovengrondse elektriciteitsvoorziening.
Let vooral ook op de prachtige bestrating met veldkeitjes.

Posted in Aarfgood, Ansichtkaart, Diever, Jan Cornelis Meiboom, Klaas Marcus Balsma, Peperstraat, Verdwenen object | Leave a comment

Un neeje braandspuite veur de gemiente Deever

Posted on 3 augustus 2020

In het onvolprezen papieren fotoboekje ‘Diever, zoals het was in de voormalige gemeente’ zijn foto’s opgenomen uit de periode 1930-1980. Een werkgroep van vrijwilligers van de Historische Vereniging Gemeente Diever’ heeft dit onvolprezen papieren fotoboekje samengesteld. De eerste druk van dit onvolprezen papieren fotoboekje is in 2008 uitgegeven. De redactie van ut Deevers Archief weet niet of daarna een herdruk van dit onvolprezen papieren fotoboekje is uitgegeven.
Op bladzijde 55 van dit onvolprezen papieren fotoboekje is bijgaande afbeelding 1 te zien.
Afbeelding 1 is samen met afbeelding 2 en afbeelding 3 op 22 maart 1940 gepubliceerd op bladzijde 24 van de provinciale Groninger en Drentsche illustratie Het Noorden in woord en beeld, jaargang 16, 1940-1941, nummer 2; zie bijgaande afbeelding 4.
De tekst bij de afbeelding op bladzijde 55 van het onvolprezen papieren fotoboekje ‘Diever, zoals het was in de voormalige gemeente’ is voor het gemak klakkeloos overgenomen uit het bijschrift bij afbeelding 1.
De vraag is of de motorbrandspuit een nieuwe of een tweedehands motorbrandspuit is, want het zichtbare kenteken A-11249 aan het voertuig is niet te vinden in de kenteken-database van het Drents Archief.
Echter kenteken A-11249 komt gelukkig wel voor in de webstee www.groningerkentekens.nl. Het Groninger kenteken is op 24 december 1925 op naam geschreven van Jan Jurrien van Bergen, fabrikant van torenklokken, torenuurwerken en hand- en motorbrandspuiten in Heiligerlee, gemeente Scheemda.
Het Groninger kenteken A-11249 was op 11 maart 1940 voor het rit van Heiligerlee naar Deever tijdelijk bevestigd aan de nieuwe motorbrandspuit van brandspuitenfabriek Van Bergen voor de gemiente Deever. De nieuwe motorbrandspuit voor de gemiente Deever kreeg kenteken D-4600. Dit Drentse kenteken werd op 26 maart 1940 op naam geschreven van de gemiente Deever.
Op afbeelding 1 is de nieuwe motorbrandspuit op de brink van Deever voor het oude gemeentehuis en de oude pastorie te zien. Het voor de demonstratie benodigde bluswater werd blijkbaar niet uit de braandkoele op de brink gepompt, maar uit een braandputte (?). Wie heeft kennis van deze braandputte ?
Wie van de zeer gewaardeerde trouwe bezoekers van ut Deevers Archief weet de locatie van wat op afbeeldng 2 is te zien ?

Afbeelding 1
Het bijschrift bij afbeelding 1 (zie afbeelding 4) luidt als volgt.
Maandag 11 Maart werd te Diever (Dr.) aan de gemeente een nieuwe motorbrandspuit afgeleverd en geprobeerd. Dat was een belangrijke gebeurtenis voor het dorp, want het blusschen van branden is in dergelijke plaatsen steeds een moeilijk probleem geweest. Dit uiterst moderne materiaal biedt een maximum van kracht en snelheid door een capaciteit van 4000 liter water per minuut bij 18 atmosfeer druk, door een dubbele schakelpomp, luide sirene en sterk zoeklicht. Verschillende deskundigen uit Meppel en Assen woonden de demonstratie bij.
Afbeelding 2
Het bijschrift bij afbeelding 2 (zie afbeelding 4) luidt als volgt.
De nieuwe spuit stond op 900 meter afstand van deze zogenaamde brand en leverde toch uitstekend werk met de drie stralen, waarin de slang verdeeld kon worden. Ook bij den toren was het succes te bewonderen.

Afbeelding 3
Het bijschrift bij afbeelding 3 (zie afbeelding 4) luidt als volgt.
Ook het oudje, eigenlijk een museumstuk, deed nog eens wat het kon… “Uit den tijd”; zal dat vonnis ook nog eens door een volgend geslacht worden uitgesproken over het thans zoo schitterende, moderne blusch-apparaat ?

Afbeelding 4
Dit is een afbeelding van bladzijde 24 van de provinciale Groninger en Drentsche illustratie Het Noorden in woord en beeld, jaargang 16, 1940-1941, nummer 2, 22 maart 1940.

Posted in Automobiel, Braandkoele, Brink, Deeverse braandweer, Gemiente Deever, Verdwenen object | Leave a comment

Ut olde postkantoor an de Heufdstroate in Deever

Posted on 11 juli 2020

In de Friese koerier, onafhankelijk dagblad voor Friesland en aangrenzende gebieden, verscheen op 8 juli 1957 het volgende bericht over de pensionering van Lambertus Schoemaker, kantoorhouder van het postkantoor an de Heufdstroate in Deever.

Kantoorhouder Schoemaker verlaat de dienst
Diever, – Ingaande 1 juli jongst leden heeft de heer L. Schoemaker, kantoorhouder der posterijen alhier, de P.T.T.-dienst mdet pensioen verlaten. De naam Schoemaker is verweven met de P.T.T. diensten in Diever. De thans scheidende functionaris is vanaf oktober 1916 bij de posterijen werkzaam, de eerste 4 jaar onder meer als hulpbesteller en sedert 20 december 1920 als kantoorhouder. In deze laatste functie volgede de heer Schoemaker zijn vader, de heer J, Schoemaker op, die 32 jaar lang kantoorhouder en besteller is geweest.
Het postkantoor is plusminus 70 jaar lang in hun woning aan de Hoofdstraat gevestigd geweest. Met ingang van 28 juni jongst leden is het verplaatst naar een barak van het voormalige noodgemeentehuisin het uitbreidingsplan.
De directeur-generaal van het staatsbedrijf der P.T.T. heeft in een schrijven zijn dank betuigd voor de vele arbeid en hem erkentelijkheid betuigd voor zijn betoonde activiteit in de bezettingsjaren. Te dien tijde ontving hij ook een schrijven van Z.K.H. Prins Berhard, die hem als bevelhebber van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten zeer verdiende dank bracht voor de belangrijke diensten, verleend bij het ondergrondse verzet.
Maar ook in velerlei ander opzicht heeft de heer Schoemaker de gemeenschap gediend. Zo is hij sedert de bevrijding lid van de raad van Diever voor de V.V.D. Verder is hij voorzitter van de afdeling Diever van de bond voor staatspensionering en secretaris van het bestuur van de coöperatieve boerenleenbank, terwijl hij in het verleden diverse andere functies heeft bekleed.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief.
De heer L. Schoemaker is Lambertus Schoemaker. Hij is geboren op 16 oktober 1900 in Deever. Hij is overleden op 27 januari 1960 in Deever. Hij heeft maar een paar jaren van zijn pensioen kunnen genieten. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Lambertus Schoemaker trouwde op 26 maart 1920 met Hilligje van Es.
Hilligje van Es is geboren op 15 augustus 1898 in Beilen en is overleden op 18 februari 1978 in Deever. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De verzetsvrouw Geesje Jantina Schoemaker is een dochter van Lambertus Schoemaker en Hilligje van Es.
Lambertus Schoemaker was een zoon van brievengaarder Jan Schoemaker en Jantien Trompetter.
Jan Schoemaker is geboren op 1 oktober 1856 in Dwingel en is overleden op 23 februari 1946 in Deever. Jan Schoemaker trouwde op 29 april 1882 in Deever met Jantien Trompetter.
De redactie weet niet wanneer het blokkendoosvormige postkantoor met woning precies is gebouwd. Omstreeks 1900 ? De redactie verwijst ook naar het bericht Ut riekstillefoonkantoor is in 1902 eup’mt.
Het lukt de redactie niet goed de datum waarop of het jaar waarin de kleurenfoto met het oude postkantoor is gemaakt te schatten. De kleurenfoto is uiteraard na de Tweede Wereldoorlog gemaakt. Gelet op de vrouw met de Solex brommer zou de kleurenfoto in het begin van de zestiger jaren van de vorige eeuw kunnen zijn gemaakt. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent de vrouw met de Solex brommer ? De vrouw vóór het postkantoor zou Hilligje van Es kunnen zijn, zij is op de foto zeker in de buurt van de 65 jaren oud, dan zou de kleurenfoto in de eerste helft van de zestiger jaren van de vorige eeuw kunnen zijn gemaakt.
De redactie heeft nog niet kunnen uitzoeken wanneer het blokkendoosvormige gebouw is afgebroken. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet wanneer dit postkantoor is afgebroken ? Wellicht zijn leden van de familie Zoer in het bezit van foto’s van de afbraak van het postkantoor ?
De redactie heeft de niet zo geslaagde kleurenfoto van het huis dat gebouwd is op de plek van het oude postkantoor gemaakt op donderdag 4 november 2017. De redactie zal te gelegener tijd deze kleurenfoto vervangen door een kleurenfoto van betere kwaliteit.

Posted in Alle Deeversen, Hoofdstraat, Postkantoor, Verdwenen object | Leave a comment

Mit de hondekarre onder de tolboom deur

Posted on 9 juli 2020

Toen Jan Hessels nog leefde sprak de redactie van ut Deevers Archief regelmatig met hem bij hem thuis in zijn boerderij over ut olde Deever, over het boerenleven, over het boerenwerk. Jan hield van het vertellen van annekkedotes, zoals hij die korte en altijd grappige verhaaltjes noemde. De redactie prijst zich gelukkig enige daarvan te hebben vastgelegd. Zijn annekkedotes zijn -het kan niet anders- opgeschreven in ut Deevers. Jan Hessels sprak ut Deevers, net zoals Jantje Oost dat deed, zoals je ut Deevers hoort te spreken. Het is jammer dat ut Deevers in het volledig verhollandiseerde en vercocacolariseerde Deever bijna dood is.

Mit de hondekarre onder de tolboom deur
Ik were neet of ut vurhoal woar is, mor ut is mee wè veur woar vurteld. Ut is gebeurd in de tied dai’j in Wittelte veur ut onderhold van de neeje stroate tuss’n Deever en de Wittellerbrogge tol möss’n betèèln.
Lète op de oam’d belde un knecht van un boer bee de Wittelerbrogge an bee de dokter in Deever. Sien bosschop was dat ut sowiet was mit de vrou van de boer. De dokter was neet so bliede mit disse bosschop, want heesölf, sien menner en ut pièrd haad’n een drokke dag ehad. Hee kön ur neet onderuut, mor he vönd ut toch wè een beetie bezwoaluk so lète ut pièrd wièr in te spann’n.
‘Dat gef neet’, see de knecht. ‘Ie kunt wè mit mee mitried’n, ai’j moar persies doot wa’k oe onderweg zegge.’ ‘Dat is goed’, see de dokter.
See stapt’n op de hondekarre en göng’n mit un flinke gaank deur Oll’ndeever hen de Wittelerbrogge. Iniens brulde de knecht bee ut tolhuus: ‘Now hiel diepe bukk’n !!’ See bukt’n glad en gauw en so steu’m see mit grote voat onder de tolboom deur.
Dat scheelde mooi wièr un pèèr cent’n tolgeld.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De grote vraag is natuurlijk of voor een hondekarre tolgeld moest worden bewaard.
Op het tolgeldbord aan de voorgevel van het voormalige tolhuisje an de Wittelerweg in Wittelte staat de hond niet vermeld, maar zal wel 1 cent zijn geweest.

Posted in Deevers, Tol, Verdwenen object, Wittelte | Leave a comment

Woar laag’n ok awièr de Stroet en de Kreulenakker ?

Posted on 2 juli 2020

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) verscheen op 20 juni 1930 het volgende bericht over de verkoop van enige percelen vaste goederen in het café van Berend Slagter an de Kruusstroate in Deever.

Diever, 20 juni. Hedenmorgen had in het café B. Slagter alhier ten overstaan van notaris Bolk te Dwingeloo de palmslag plaats van de navolgende perceelen vaste goederen, ten verzoeke van mejuffrouw de weduwe J. Haveman en kinderen alhier.
Koopers werden:
Perceel 1.
Huis met tuin, groot 1.40 are, laatst bewoond door L. Wanningen;
Perceel 2.
Huis met tuin, groot 0,60 are, laatst bewoond door J. Leijer, gevoegd met perceel 1.
kooper F. Haveman voor f. 490;
Perceel 3.
Huis met tuin, groot 2.40 are, bewoond door F. Haveman, kooper IJ. Winters voor f. 400, overname f. 60.
Perceel 4
Boerenbehuizinge met hooibergen en hof, bewoond door H. Moes Dzn, groot 21.45 are,
kooper D. Moes voor f. 2920, overname f. 75.
Perceel 5
Groenland Stroet, groot 1.29.00 hectare, kooper J. van Nijen Sr. voor f. 1420.
Perceel 6
Groenland Kalterbroek, groot 1.44.69 hectare, kooper J. Seinen voor f. 2360.
Perceel 7
Groenland De Maat, groot 72.70 are, kooper H. Kerssies voor f. 1500.
Perceel 8
Bouwland Zandakker, groot 28.40 are, kooper D. Moes voor f. 250.
Perceel 9
Bouwland Bergakker, groot 29.20 are, kooper H. Houwer voor f. 300.
Perceel 10
Bouwland Gierakker, groot 16.10 are, kooper H.H. Smidt voor f. 60.
Perceel 11
Bouwland Zwarte Bergje, groot 26 are, kooper L. Meekhof voor f. 150.
Perceel 12
Bouwland Noord-Esch, groot 39 are, kooper D. Moes voor f. 190.
Perceel 13
Bouwland Iepenkamp, groot 19.90 are, kooper H. Smit, Berkenheuvel voor f. 250.
Perceel 14
Boerijwaardeel in de Marke van Diever, kooper H. Mulder Gzn. voor f. 30.
Voor den heer H. Koning te Kalteren,
1 perceel bouwland De Kreulenakker, kooper D. Moes voor f. 150.
Alle koopers wonen te Diever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
B. Slagter is Berend Slagter. Hij is geboren op 10 augustus 1882 en is overleden op 4 maart 1967. Zijn café stond an de Krussstroate in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
J. Haveman is Jan Haveman Hij is geboren op 8 december 1845 in Eemster. Hij is overleden op 24 oktober 1928 in Deever.
De weduwe L. Haveman is Stiena Boois. Zij is geboren op 21 juli 1853 in Lhee. Zij is overleden op 6 oktober 1932 in Wapse.
L. Wanningen is Lambert (Lamut) Wanningen. Hij is geboren op 4 april 1856 en is overleden op 21 april 1938. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
J. Leijer is klompenmaker Johannes Leijer. Hij is geboren op 11 januari 1866 in het Koekangerveld (de Wiek). Hij is overleden op 3 mei 1942 in Deever.
F. Haveman is Frederik (Frièrik) Haveman. Hij is geboren op 8 mei 1876 in Deever. Hij is overleden op 25 maart 1939 in Wapse. Hij is een zoon van Jan Haveman en Stiena Boois.
IJ. Winters is Eise Winters. Hij is geboren op 15 juni 1859 in Wittelte. Hij is overleden op 14 augustus 1943 in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
H. Moes is Harm Moes. Hij is geboren op 3 januari 1906 in Deever. Hij is overleden op 8 februari 1993. Hij is een zoon van Dirk Moes en Aaltje Timmerman. Hij trouwde op 3 mei 1930 met Janna Eggink uut Dwingel. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
D. Moes is Dirk Moes. Hij is geboren op 5 januari 1876 in Deever. Hij is overleden op 14 juni 1952 in Möppel.
J. van Nijen Sr. is Jan van Nijen. Hij is geboren op 8 september 1896. Hij is overleden op 15 mei 1943. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
J. Seinen is Jan Seinen. Hij is geboren op 25 juli 1876 in Wapse. Hij is overleden op 13 december 1950 in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
H. Kerssies is Hendrik Kerssies.
H. Houwer is Hendrik Houwer. Hij is geboren op 19 mei 1880. Hij is overleden op 20 februari 1970. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
H.H. Smidt is Klaas Hummelen Smidt. Hij is geboren op 30 september 1898 in Deever.
L. Meekhof is Lubbert Meekhof. Hij is geboren op 25 april 1899 in Vledder. Hij is overleden op 7 september 1972 in Möppel. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
H. Smit is Harm Smit. Hij is geboren op 12 september 1895 in Spier. Hij is overleden op 29 oktober 1972 in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
H. Mulder Gzn. is Hendrik Mulder. Hij is een zoon van Gerke Mulder. Harm Mulder is geboren op 29 oktober 1882 in Deever.

Het groenland met de naam Stroet is niet vermeld in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’.
Het groenland met de naam Kalterbroek lag in sectie C1 (Diever) en is onder de naam Kaltersebroek of Kalterbroeken vermeld in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’.
Het groenland met de naam De Maat lag in sectie E1 (Zuid-Wapse) en is onder de naam De Maat vermeld in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’.
Het bouwland met de naam Zandakker lag in sectie B4 (Kalteren) en is onder de naam De Zandakker vermeld in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’.
Het bouwland met de naam Bergakker lag in sectie B4 (Kalteren) en is onder de naam Bargakkers vermeld in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’.
Het bouwland met de naam Giergakker lag in sectie B4 (Kalteren) en is onder de naam Gieren vermeld in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’.
Het bouwland met de naam Zwarte Bergje lag in sectie B4 (Kalteren) en is vermeld onder de naam Zwarte Bergje of Zwarte Bargien in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’.
Het bouwland met de naam Noord-Esch lag in sectie B4 (Kalteren), maar is in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’ niet vermeld onder deze naam, wel komen in die publicatie de namen Noordesch tegen de Boskamp en Noordesch tegen de Bos voor. De Noorderesch is nogal groot voor één bouwland.
Het bouwland met de naam Iepenkamp moet zijn met de naam Iemenkamp en lag in sectie C1 (Diever) en is onder de naam Iemenkamp vermeld in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’.
Het bouwland met de naam De Kreulenakker is niet vermeld vermeld in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’.

Posted in Veldnaam, Verdwenen object | Leave a comment

Oaltie Keuning-Hoaveman bee huus op ut Kastiel

Posted on 25 juni 2020

De redactie van ut Deevers Archief ontving bijgaande zeldzame afbeelding van een oude foto van Koop Koning. Op de foto staat één van de overgrootmoeders van Koop Koning. De redactie is hem bijzonder erkentelijk voor deze bijdrage aan ut Deevers Archief.
De redactie neemt bijzonder graag hiele olde foto’s mit un vurhoal op in ut Deevers Archief. Als het zo was dat in de jaren vòòr de Tweede Wereldoorlog zo nu en dan een beroepsfotograaf uut Möppel of uut Stienwiek een rondje door de gemiente Deever maakte en zoveel mogelijk mensen bij hun woning op de foto zette en die vervolgens aan de gefotografeerden verkocht, dan kunnen nog heel veel olde Deeverse foto’s uit oude albums te voorschijn komen.
Koop Koning is een zoon van Hendrik Koning en Evertje Koopman. Hendrik Koning is geboren in 1932 in het huis met adres Kalteren 17, tegenwoordig Ten Darperweg 14. Evertje Koopman is geboren in 1936 in Wapse. Hendrik Koning is een zoon van Michiel Koning en Grietje Dorenbos.
Michiel Koning is geboren op 1 april 1905 in Deever en is overleden op 5 juli 1963 in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Grietje Dorenbos is geboren op 14 november 1904 in Deever en is overleden op 8 april 1997 in Deever. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Michiel Koning en Grietje Dorenbos trouwden op 4 mei 1929 in Deever. Grietje Dorenbos woonde na het overlijden van Michiel Koning in het huis met adres Vlasstraat 1 in Deever. Michiel Koning is een zoon van Hendrik Koning en Aaltje Haveman.
Hendrik Koning is geboren op 9 mei 1875 in Dwingel en is overleden op 28 december 1953 in Möppel. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Aaltje Haveman is geboren op 14 september 1879 in Deever en is overleden op 6 oktober 1967 in Deever. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hendrik Koning en Aaltje Haveman trouwden op 23 februari 1900 in Dwingel.
In Deever woonden Hendrik Koning (Henduk Keuning) en Aaltje Haveman (Oaltie Hoaveman) op ut Kastiel. Op bijgaande afbeelding is Aaltje Haveman (Oaltie Hoaveman) bij haar woning op ut Kastiel te zien. Let vooral op het eigengehaakte witte gordijn voor het bovenlicht van de voordeur van het boerderijtje. Dat was nog eens iets echts, echt anders dan zo’n gietijzeren of plastic nep-levensboom.
Het boerderijtje (keuterijtje) stond tussen het huis van Egbert Mulder en het huis van Harm Kloosterman. Het boerderijtje brandde op 27 januari 1914 af. Van de plaatselijke correspondent verscheen over deze brand op 28 januari 1914 het navolgende bericht in het Nieuwsblad van het Noorden.
Koop Koning heeft het vermoeden dat Hendrik Koning en Aaltje Haveman en hun kinderen na de brand naar de Ten Darperweg in Wapse (Kalteren ?) zijn verhuisd, maar dat wil hij nog uitzoeken.
De redactie heeft in het bericht Skoelfoto van de legere skoele van Deever – 1922 aandacht besteed aan Albert Koning, zoon van Hendrik Koning en Aaltje Haveman. Het feit dat Albert Koning hen de legere skoele an de Heufdstroate in Deever ging, doet vermoeden dat de familie Koning niet in Wapse woonde, wellicht op Kalteren woonde, anders had Albert Koning wel op de Wapser skoele gezeten.
In het bericht De olde kouwe van Oaltie Keuning-Hoaveman is beschreven dat Hendrik Koning en Aaltje Haveman na het overlijden in 1939 van Frederik (Freerk) Haveman, een broer van Aaltje Haveman, zijn verhuisd hen de Peperstroate in Deever.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief beschikt over een topografische tekening van ut Kastiel van vòòr 1914, waarop de woningen van Egbert Mulder, Hendrik Koning en Harm Kloosterman duidelijk zijn te zien ?

Posted in Alle Deeversen, Keuterij, Topstuk, ut Kastiel, Verdwenen object | Leave a comment

Ièst mit de vlegel un legge rogge döss’n op de deele

Posted on 17 juni 2020

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 18 mei 2020 verscheen het bericht van overlijden van Klaas de Boer, geboren en getogen Wittelter.

Klaas de Boer is op 28 juli 1938 geboren in de voormalige woning van de verlaatmeester van het Wittelterverlaat, later woning van de schutmeester van het Wittelterschut in de Drentse Hoofdvaart, heden ten dage de woning met adres Rijksweg 74 in Wittelte. Hij is op 14 mei 2020 overleden in zijn woonplaats Nijeveen.
Klaas de Boer is een zoon van Kornelis de Boer en Christina Hendrika Klaassen. Christina Hendrika Klaassen is een dochter van Klaas Klaassen en Geertruida Pot. Geertruida Pot is een dochter van schutmeester Jan Pot en Christina Hendrika Leonora Bakker.
Nadat hij op zijn 65-ste was gestopt als boer raakte hij uiteindelijk door jaren bezig geweest te zijn met de geschiedenis van Nijeveen – de familie de Boer is afkomstig uit Nijeveen – weer geïnteresseerd in het vrogger in Wittelte, de boerderijen en de boerenfamilies die daar in de loop van de tijd woonden en de ontwikkelingen in de streek.
Zijn kennis van boerenfamilies en hun boerderijen in de streek Wittelte heeft hij vastgelegd in het mooie boek en zeer nuttige naslagwerk ‘Wittelte – Geschiedenis van de boerderijen vanaf 1770 tot heden’, met als motto: De boer stön vrog op, mit de vlegel döste hee dan ièst een legge rogge op de deele. Klaas de Boer hef ut veule waark veur sien book over Wittelte allenig edoane, doar haa’r hee gien leutergroep en gien nepskriever bee neudig.
De hechte dorpsvereniging van de streek Wittelte heeft het boek in 2018 in eigen beheer en nota bene zonder ISBN-nummer uitgegeven. Daarvoor alsnog een driewerf hulde: hulde, hulde, hulde.
De voorkant van het boek is hierbij afgebeeld, zie afbeelding 3. Hierop is de afbraak van de Witteltersluis vanaf het benedenpand in 1880 te zien. Maar de vooral voor wijlen Klaas de Boer van belang zijnde woning van zijn overgrootvader Jan Pot, die de laatste schutmeester van het Wittelterschut was, is helaas niet op afbeelding 3 te zien. De woning had ooit als adres Wittelte 126, nu heeft de woning als adres Rijksweg 74. Klaas de Boer heeft in zijn boek op bladzijden 78 tot en met 88 aandacht besteed aan de woning en zijn bewoners.
Op afbeelding 4 is deze woning aan de linkerkant min of meer achter de bomen te zien. De Wittelterbrug is niet te onderscheiden, maar ligt rechts achter de schepen in de vaart. De foto is op 23 juni 1880 gemaakt door de Duitse fotograaf Freiherr Friedrich Julius von Kolkow.
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande kleurenfoto van de voormalige woning van de meester van het Wittelterverlaat, daarna Wittelterschut gemaakt op 9 april 2013, zie afbeelding 5.
Het is ten zeerste te hopen dat de hechte dorpsvereniging van de streek Wittelte een gratis exemplaar van het boek van wijlen Klaas de Boer naar het Nationaal Archief in ’s Gravenhage heeft gestuurd of dat alsnog zal doen.
Ter gelegenheid van het verschijnen van het boek van wijlen Klaas de Boer schreef de Deeverse correspondent in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 14 maart 2018 sien stukkie veur de kraante, dat schreef de correspondent gewoon over van de tekst op de achterkant van het boek van wijlen Klaas de Boer. Dat mag toch wel een vlotte bijverdienste worden genoemd.
De nazaten van bewoners van boerderijen in de streek Wittelte en geïnteresseerden in het verleden van de streek Wittelte mogen wijlen Klaas de Boer dankbaar zijn voor het resultaat van zijn kennis, zijn inzet en zijn doorzettingsvermogen. Dat hij ruste in vrede.

Afbeelding 1: Bericht van overlijden van Klaas de Boer in de Olde Möppeler van 18 mei 2020

Afbeelding 2: Bericht over het boek van Klaas de Boer in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 14 maart 2018

Afbeelding 3: Afbeelding van de voorkant van het boek van Klaas de Boer

Afbeelding 4: Afbeelding van een foto van het opruimen van het Wittelterschut in 1880

Afbeelding 5: Foto van de voormalige woning van de sluismeester van het Wittelterschut

Posted in Alle Deeversen, Overlijdensbericht, Verdwenen object, Wittelterschut | Leave a comment

Ansichtkoate van de meule in Oll’ndeever

Posted on 7 juni 2020

Op deze zwart-wit ansichtkaart uit 1963 is te zien dat het pand bij molen ‘de Vlijt’ in Oll’ndeever van oorsprong un boerdereegie mit siedbaander moet zijn geweest. De siedbaander van het pand van molenaar Arend Uiterwijk Winkel is al dichtgemetseld. De redactie van ut Deevers Archief weet niet wanneer dat is gebeurd; op een zwart-ansichtkaart uit 1954 was de siedbaander nog wel aanwezig.
Het pand stond redelijk dicht an de Brinkstroate (heet de weg ter plaatse van het pand nog Brinkstroate of heet de weg daar Oll’ndeever ?). Later is het pand afgebroken en is op een andere plaats een nieuwe woning gebouwd. De afgebroken boerderij heeft als voorbeeld gediend voor de nieuwe woning. Die kwam verder van de Brinkstroate en wat verder van de straat met de naam Dingspil te liggen. Is (een deel van) het bouwmateriaal dat is vrijgekomen bij het slopen van het oude pand weer gebruikt bij de bouw van het nieuwe pand ?
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto op 13 november 2014 gemaakt.
De laatste beroepsmolenaar Arend Uiterwijk Winkel van molen ‘de Vlijt’ is in de zestiger jaren met zijn echtgenote en hun twee kinderen Bert en Anneke verhuisd naar Hoogeveen. Arend Uiterwijk Winkel is geboren op 22 september 1921 in Hoogeveen en is overleden op 31 december 2009 in Meppel. Zie het hier afgebeelde overlijdensbericht.

Posted in Alle Deeversen, Ansichtkaart, Molen 'de Vlijt', Oldendiever, Overlijdensbericht, Verdwenen object | Leave a comment

Obbe Verwer groet zijn zuster Euphemia Verwer

Posted on 17 mei 2020

De redactie van ut Deevers Archief laat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief graag de mooiste ansichtkaarten uut de gemiente Deever zien. De hier getoonde ansichtkaart – een zo genoemd drieluik – is op 2 maart 1904 verstuurd en is daarmee een van de oudste bewaard gebleven ansichtkaarten uut de gemiente Deever.

Bijgaande ansichtkaart is op 2 maart 1904 op Zorgvlied verstuurd naar mejuffrouw E. Verwer, woonachtig aan de Oosterdijk in Sneek. De kaart is in Noordwolde gestempeld. De afzender is Obbe Verwer. De redactie van ut Deevers Archief zal uitzoeken wie Obbe Verwer en mejuffrouw E. Verwer waren. De redactie zal ook uitzoeken wat hun familierelatie met de gebroeders Lodewijk Guillaume en Julius Verwer was.
De foto’s op de ansichtkaart zijn waarschijnlijk gemaakt door de fotograaf en schilder Hans Kuiper uit Noordwolde.
Op de foto rechtsboven op de ansichtkaart is de voorgevel van het grote landhuis Castra Vetera op Zorgvlied te zien. Dit is een van de weinige foto’s waarop Castra Vetera is te zien. De familie Lodewijk Guillaume Verwer woonde tot de dood van Lodewijk Guillaume Verwer in 1910 in dat landhuis, dat ook wel het Heerenhuis of het Kasteel werd genoemd.
Is op de foto linksonder de Dorpsstraat op Zorgvlied te zien ?
Links boven is een foto van een brug in het wandelbos van villa Castra Vetera te zien, die heeft gediend als voorbeeld voor het schilderij Brug in ’t bos op Zorgvlied van fotograaf en schilder Hans Kuiper uit Noordwolde.

De redactie hoefde het in het bericht toegezegde uitzoekwerk niet te doen, want de heer Claudio Verwer stuurde naar aanleiding van dit bericht op 19, 21 en 22 september 2016 en 9 oktober 2016 enige waardevolle reacties. De redactie is hem bijzonder erkentelijk voor deze reacties. De redactie heeft de vier reacties geredigeerd tot de volgende tekst.
De schrijver van de getoonde ansichtkaart uit 1904 was een verre oom van mij. Ik heb hem nooit gekend. Mijn vader en zijn broers en zusters zijn in Zeeland opgegroeid en voor zover ik weet hadden zij geen contact (meer) met de Friese tak.
Abondus Theodorus Franciscus (Obbe)Verwer stuurt op 2 maart 1904 een prentbriefkaart naar zijn moeder Elise Verwer-Thies. Hij is op 8 augustus 1886 in Sneek geboren. Hij is op 30 maart 1945 in Sneek overleden. Hij was koopman en had een manufacturenzaak aan de Oosterdijk 12-14 in Sneek (het adres op de ansichtkaart). Hij trouwde op 15 april 1920 met Geertruida Agatha Wajer. Zij is in 1899 in Medemblik geboren, Zij is op 28 mei 1981 in Sneek overleden.
Albertus Regnerus Obbes Verwer is de vader van Abondus Theodorus Franciscus (Obbe) Verwer. Hij is op 20 december 1851 in Sneek geboren. Hij is op 26 december 1895 in Sneek overleden. Hij was koopman en had een manufacturenzaak aan de Oosterdijk 12-14 in Sneek (het adres op de ansichtkaart). Hij trouwde op 18 april 1882 in Rethen an der Leine in Duitsland met Maria Margaretha (Elise) Thies. Zij is op 8 oktober 1856 in Brandlecht in het graafschap Bentheim in Duitsland geboren. Zij is op 14 december 1928 in Sneek overleden.
Obbe Verwer is de grootvader van Abondus Theodorus Franciscus (Obbe) Verwer. Hij is op 4 oktober 1813 in Sneek geboren. Hij is op 23 december 1863 in Sneek overleden. Hij was koopman en drankhandelaar en tot zijn dood exploitant van de Buiten-Sociëteit De Harmonie in Sneek. Hij trouwde op 6 juni 1841 in Bolsward met Johanna Sijbes Oosterbaan. Zij is op 27 september 1813 in Bolsward geboren. Zij is op 10 juli 1904 in Sneek overleden.
Lodewijk Guillaumes Verwer is de overgrootvader van Abondus Theodorus Franciscus (Obbe) Verwer. Hij is op 29 januari 1790 in Leeuwarden geboren, Hij is op 24 november 1827 in Sneek overleden. Hij was koopman. Hij trouwde op 5 augustus 1810 in met Thekele Obbes Schaap. Zij is op 14 maart 1785 in Sneek gedoopt. Zij is op 8 augustus 1850 in Sneek overleden.
Idse (Ytzen) Johannes Verwer was een zoon van Lodewijk Guillaume Verwer en Thekele Obbes Schaap en een jongere broer van Obbe Verwer. Hij is op 5 november 1815 in Sneek geboren. Hij is op 28 juni 1877 in Bolsward overleden. Hij is op 2 juli 1877 in Blauwhuis op de Rooms Katholieke begraafplaats ter aarde besteld. Hij was notaris te Makkum tot september 1866 en daarna te Bolsward. Hij trouwde op 18 mei 1845 in Bolsward met Sytske IJsbrands Galama. Zij is op 11 juni 1823 in Tjerkwerd geboren. Zij is op 1 september 1897 in Bolsward overleden.
Idse Johannes Verwer en Sytske IJsbrands Galama kregen vier zonen, waarvan alleen Lodewijk Guillaume en Julius volwassen werden:
Lodewijk Guillaume Verwer was een zoon van Idse Johannes Verwer en Sytske IJsbrands Galama. Hij is geboren op 4 maart 1846 in Makkum. Hij is overleden op 8 november 1910 op Zorgvlied. Hij was advocaat. Hij trouwde met Johanna Cornelia Ludovica van Wensen (zuater van Elisabeth Maria Louisa van Wensen). Zij is geboren op 17 juli 1846 in Leiden. Zij is overleden op 25 maart 1917 in Leiden.
Julius Verwer was een zoon van Idse Johannes Verwer en Sytske IJsbrands Galama. Hij is op 11 augustus 1853 in Makkum geboren. Hij is op 6 november 1917 in Hilversum overleden. Hij was advocaat. Hij trouwde met Elisabeth Maria Louisa van Wensen (zuster van Johanna Cornelia Ludovica van Wensen). Zij is geboren op 19 januari 1850 in Leiden. Zij is overleden op 19 november 1921 in Hilversum.
De conclusie is als volgt. De opa van Abondus Theodorus Franciscus Verwer (Obbe) (de verzender van de ansichtkaart) was een broer van de vader van Lodewijk Guillaume Verwer en Julius Verwer.
Op de website wordt vermeld dat de familie Verwer tot de dood van Lodewijk Guillaume Verwer op Zorgvlied woonde. De Leidse Courant bericht op 10 april 1912 dat Johanna Cornelia Ludovica van Wensen met haar gezin in Leiden is ingeschreven op het adres Hoogewoerd 144. Op 8 mei 1916 verscheen nog een advertentie waarin gevraagd werd naar een huishoudelijke hulp op hetzelfde adres. Vermoedelijk is zij dus in Leiden begraven.
De uit Friesland afkomstige familie Verwer was belijdend rooms-katholiek. De bemoeienis van de twee broers in Zorgvlied moet mijns inziens vooral in het licht van de emancipatiebeweging van de katholieken in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw worden beoordeeld.
Ik complimenteer u met uw website die ik met veel genoegen en interesse heb bekeken en ook verder zal volgen. De geschiedenis rond Zorgvlied heeft namelijk vele aspecten die ik interessant vind. Ruim een week geleden heb ik samen met mijn vrouw nog heerlijk op het terras van Villa Nova gezeten.

De heer Klaas van der Hoek stuurde op 18 mei 2020 de volgende reactie
Onlangs kocht ik een ansichtkaart van Workum die in 1907 is verstuurd aan een mejuffrouw E. Verwer, Oosterdijk, Sneek. Zoekend naar haar identiteit kwam ik onder meer op deze website terecht.
De geadresseerde Mej. E. Verwer is, denk ik, niet Obbe Verwers moeder Maria Margaretha Elisabeth Verwer-Thies, maar zij moet wel Euphemia Agatha Lucia Verwer zijn., het jongere zusje van Obbe Verwer. Zij is geboren op 9 januari 1889 in Sneek en is overleden op 21 december 1973 in Amsterdam. Zij huwde in 1915 met Theodorus Anthonius Wajer (1889–1975), een broer van de latere echtgenote van Obbe.

abracadabra-1490

Posted in Ansichtkaart, Castra Vetera, De aandere kaante van de bos, Dorpsstraat, Hans Kuiper, Julius Verwer, Lodewijk Guillaume Verwer, Topstuk, Verdwenen object, Zorgvlied | Leave a comment

De holt’n noodgebouw’n van de U.L.O.

Posted on 10 mei 2020

Op de hoek van de Tusschendarp en de Vlasstroate in Deever stond jarenlang – tot in het jaar van de de opening van de nieuwe U.L.O.-school op de Westeresch van Deever in 1965 – een houten noodgebouw, dat diende als leslokaal voor een eerste klas van de U.L.O.-school van ome Piet Zijlstra. De zichtbare linker kortere kant van het gebouw grensde an de Vlasstroate. De zichtbare rechter langere kant van het gebouw grensde an de Tusschendarp. De ingang zat aan de andere niet zichtbare kortere kant van het gebouw. Achter het deel zonder ramen aan de rechterkant waren de kapstokken en de toiletten. De redactie herinnert zich zeer wel dat hij hier in het schooljaar 1962-1963 de eerste klas heeft doorlopen.
Aan de rechterkant van het éénklassige houten gebouw stond op enige afstand een tweeklassig houten noodgebouw an de Tusschemdarp. De nog net zichtbare ingang zat in het midden van het gebouw. De redactie herinnert zich zeer wel dat hij in het rechter klaslokaal in het schooljaar 1963-1964 de tweede klas heeft doorlopen.

Posted in Tusschendarp, U.L.O.-school, Verdwenen object, Vlasstraat | Leave a comment

Bee de femilie van Ankör’m op ut Kastiel in Deever

Posted on 19 april 2020

Op 9 april 2020 kreeg de redactie van ut Deevers Archief toestemming van de Deeverse kunstenaar Ernest Mols bijgaande afbeelding van een door hem gemaakt waterverfschilderij in ut Deevers Archief op te nemen. Zie de bijgaande afbeelding. De redactie is hem bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.
De veelzijdige kunstenaar Ernest Mols, die in 2015 en 2018 Deevers, Drents en daarmee eigenlijk meteen ook Nederlands en Werelds kampioen vuistbijl hakken werd, liet zich bij het maken van dit waterverfschilderij, ook wel aquarel genoemd, bijzonder inspireren door bijgaande zwart-wit foto met kalf. Hij nam gelukkig de vrijheid zijn aquarel wat aan te vullen met een paar kippen en de afgebeelde vrouw heeft een emmertje met kippenvoer (?) in haar rechter hand. Hij was zo vriendelijk een goede digitale afbeelding van zijn schilderij ter beschikking te stellen voor opname in ut Deevers Archief.
Bezoekers van ut Deevers Archief kunnen met de kunstenaar Ernest Mols in contact treden via zijn telefoonnummer 0521-592005 of via de webstee van Kunstrondje Diever of via de Schilderskring Diever. Hij is bezig met de ontwikkeling van een eigen webstee.
De redactie herinnert zich uit zijn jeugd dat in het rechter boerderijtje (keuterijtje), dat op het aquarel en de bijgevoegde zwart-wit foto met kalf is te zien, de zusters Jannoa van Ankör’m (Janna van Ankorven) (geboren op 20 januari 1903, overleden op 10 juni 1990) en Roefie van Ankör’m (Roelofje van Ankorven) (geboren op 24 januari 1909, overleden op 23 juni 1996) woonden.
Geert van Ankör’m (van Ankorven) was de vader van Jannoa van Ankör’m (Janna van Ankorven) en Roefie van Ankör’m (Roelofje van Ankorven). Geert van Ankör’m (Geert van Ankorven) (geboren op 10 februari 1877 en overleden op 14 september 1956). De moeder van Jannoa en Roefie was Lammigje Oost (geboren op 30 juli 1879, overleden op 28 juni 1973). Zij zijn allen begraven op de kaarkhof an de Grönnigerweg bee Deever.
De twee bijgevoegde zwart-wit foto’s zijn in 1950 gemaakt. De redactie weet niet wie de maker van deze foto is. Op de zwart-wit foto met kalf is Lammigje Oost zou kunnen zijn. Wie de vrouw op de andere zwart-wit foto is, dat heeft de redactie nog niet kunnen achterhalen. De redactie ontvangt graag een reactie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deever Archief. De grote vraag is natuurlijk of het kalf van de familie van Ankör’m (van Ankorven) was of van boer en buurman Klaas Fledderus.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto op 2 januari 2017 gemaakt. Op de kleurenfoto is het volledig vervallen keuterijtje van de familie van Ankör’m (van Ankorven) te zien. Aachter ut hekke hef altied de krooje van Geert van Ankör’m estoane.

Posted in Alle Deeversen, Kunst, Schilderij, ut Kastiel, Verdwenen object | Leave a comment

Riekstoll’n in de gemiente Deever vurpacht in 1869

Posted on 17 april 2020

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 29 december 1868 het volgende korte bericht over de verpachting van de rijkstollen Veeneschut, Dieverwegje en Wittelterschut in de rijksweg langs de Drentsche Hoofdvaart.

Bestuur der Registratie & Domeinen.
Provinciën Groningen & Drenthe
Verpachting van rijkstollen voor den tijd van 1 jaar en 3 maanden

De ontvanger der registratie & domeinen te Groningen zal op maandag den 11den januarij 1869, ten overstaan van mr. N. van Hasselt, notaris te Groningen, ten huize van de logementhouder Struve, aan de Grote Markt aldaar, in het openbaar verpachten de ontvangst der tolgelden van:
I. den tol no. 1 te Helpman, nabij Groningen, op den Grooten Weg van Groningen naar de Punt.
II. de tollen op dien weg tusschen de Punt en Overijssel, als: den tol te Punterdijk, te Peelo, Assen, Smilde, Leembrug, Veeneschut, Dieverwegje, Wittelterschut en Uffelterschut.
De verpachting geschiedt voor den tijd van 1 jaar en 3 maanden, ingaande den 1sten februarij 1869, te middernacht; liggende de voorwaarden van verpachting ter lezing op de gebruikelijke plaatsen in de provinciën Groningen en Drenthe en ten kantore van genoemden notaris, terwijl op de kantoren van Registratie & Domeinen, waaronder de tollen gelegen zijn, en bij den ondergeteekende inlichtingen betreffende deze verpachting te bekomen zijn.
De ontvanger voornoemd, Van Sonsbeeck.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie weet vanuit zijn jeugd in de vijftiger en zestiger jaren van de vorige eeuw dat de rijksweg langs de Drentsche Hoofdvaart in de volksmond toen nog altijd de Groote Weg werd genoemd.
De rijkstollen Veenesluis, Dieverwegje en Wittelterschut in de gemiente Deever zijn aan het begin van de twintigste eeuw opgeheven.
De redactie weet wel dat de rijkstol Wittelterschut en het bijbehorende tolhuisje op den Grooten Weg langs de Drentsche Hoofdvaart zich precies in de Stienbaarger Bochte bevonden, dus in de bocht tussen Wittelte en Uffelte, waar zich nu ongeveer de inrit van een boomkwekerij bevindt. De redactie heeft de juiste plaats van de rijkstollen Dieverwegje en Veeneschut helaas nog niet kunnen vinden. Dan maar een keer een bezoek brengen aan het Nationaal Archief in ’s Gravenhage.

Posted in Tol, Verdwenen object, Verkeer en vervoer, Wittelte | Leave a comment

Bee Garke Bakker in de Heufdstroate van Deever

Posted on 12 april 2020

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is bij foto 4, de oudst bekende zwart-wit foto van het gedeelte van de Heufdstroate van Deever, tussen het begin van de Kruusstroate en de brink, de volgende tekst vermeld.

4 – Diever – Hoofdstraat -1891
Dit is de oudste en de mooiste foto die ik tot nu toe ken van de Hoofdstraat. Het heeft zo te zien geregend en door het weerkaatsen van het zonlicht op de natte veldkeitjes in het plaveisel ligt de straat er op deze voorjaarsdag prachtig bij.
De maker van deze opname bij tegenlicht is mr. Albertus Christiaan van Daalen uit Bennekom. In 1890 was hij eigenaar geworden van het landgoed Berkenheuvel. Vanaf dat jaar was hij regelmatig in Diever.
Griet Oost herinnerde zich dat in dit deel van de Hoofdstraat twee boerderijen met de voorgevel tegen elkaar hebben gestaan. Dit is inderdaad links op de foto te zien. Helaas zijn deze panden in 1914 als gevolg van blikseminslag verbrand. Griet Oost, die toen elf jaar was, wist van die dag nog het volgende:
Ja, ik weet het nog wel. Het moet op 30 mei zijn geweest. Toen was er een dikke onweersbui. We bleven thuis. We gingen niet naar school, omdat het zo’n heel zwaar onweer was. Later kwam de inspecteur op school. Die zag op de lijst dat ik en ook anderen die middag hadden verzuimd. Daar was hij kwaad om, want je mocht toch niet zonder geldige reden verzuimen…….
De linker boerderij was van Roelof Egberts Bennen. In de boerderij daaraan grenzend woonden bakker en boer Gerke Harms Mulder (Garke Bakker), Lammigje Klaster en hun zonen Harm, Hendrik en Jakob (Garke Bakker’s jongen).
In het rechter huis woonde de familie Harm Moes.
In het pand achter de leilinden bevonden zich het boerencafé van Willem Huiskes en de bakkerij van Jan Grit. Het gemeentebestuur had Willem Huiskes met ingang van 1 mei 1882 een tapvergunning verleend voor de woon- en de opkamer. Tussen de schoorstenen is nog net de punt van de toren te zien.
Op de achtergrond bevindt zich het gemeentehuis aan de brink.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Gerke Harms Mulder is geboren op 27 februari 1826 in Deever en is overleden op 30 maart 1897 in Deever. Hij was een zoon van Harm Times Mulder en Arentje Veldkamp.
Lammige Klaster is geboren op 2 oktober 1847 in Wittelte en is overleden op 24 juni 1931 in Deever in de ouderdom van 83 jaren. Zij was een dochter van boer Jacob Jans Klaster en Eltje Gerken Dolsma.
Boer en broodbakker Gerke Harms Mulder en Lammigje Klaster trouwden op 21 juli 1882 in Deever, toen was Gerke Harms Mulder 56 jaar en Lammigje Klaster 34 jaar.
Ze kregen drie kinderen: Harm is geboren op 19 november 1882 in Deever, Hendrik is geboren op 19 april 1884 in Deever en Jakob is geboren op 11 maart 1886 in Deever.
Roelof Egberts Bennen is geboren op 29 augustus 1821 in Deever en is overleden op 18 februari 1895 in Deever. Roelof Egberts Bennen was een zoon van Egbert Bennen en Hendrikje Wolters.
Roelof Egberts Bennen trouwde op 18 september 1861 op 40-jarige leeftijd met de 27-jarige Aaltje Mulder. Zij is geboren op 6 november 1833 in Deever en is overleden op 9 februari 1867 op 33-jarige leeftijd in Deever. Zij was een dochter van Klaas Tijmes Mulder en Jantje Hendriks Warries.
Roelof Egberts Bennen trouwde voor de tweede keer op 18 juni 1870 op 48-jarige leeftijd met de 39-jarige Grietje Timmer. Zij is op 31 december 1830 geboren in Beilen en is overleden op 12 mei 1891 in Deever. Zij was een dochter van Willem Timmer en Willemtje Bakker.
De zwart-wit foto is afkomstig uit een fotoalbum van de N.V. Berkenheuvel, dat wordt bewaard in het landhuis Berkenheuvel, het buitenhuis van de ondertussen zeer zeer vele nazaten van mr. Albertus Christiaan van Daalen, bij de Noorderesch van Deever. De redactie heeft in de jaren 2000-2008 enige keren een bezoek gebracht aan Albertus (Bert) Doorman, een kleinzoon van mr. Albertus Christiaan van Daalen. Albertus (Bert) Doorman woonde in de bungalow Kontiki bij de Noorderesch aan de Bosweg in Deever. De redactie mocht van hem een aantal foto’s uit dat album kopiëren, waaronder bijgaand afgebeelde foto. De redactie kreeg toestemming van Albertus (Bert) Doorman de gekopieerde foto’s met bronvermelding te gebruiken in berichten over het landgoed Berkenheuvel.
Op 9 april 2020 kreeg de redactie toestemming van de kunstenaar Ernest Mols bijgaande afbeelding van een door hem gemaakt en op 30 januari 2012 voltooid waterverfschilderij in ut Deevers Archief op te nemen. Zie de bijgaande afbeelding. De redactie is hem bijzonder erkentelijk voor deze toestemming. Ernest Mols liet zich bij het maken van dit waterverfschilderij inspireren door bijgaande zwart-wit foto. Hij was zo vriendelijk een goede digitale afbeelding van zijn schilderij ter beschikking te stellen.
Bezoekers van ut Deevers Archief kunnen met Ernest Mols in contact treden via zijn telefoonnummer 0521-592005 of via de webstee van Kunstrondje Diever of via de Schilderskring Diever. Hij is bezig met de ontwikkeling van een eigen webstee.
De redactie heeft de kleurenfoto van het betreffende deel van de Heufdstroate van Deever gemaakt op 6 november 2019.

Posted in Albertus Christiaan van Daalen, Diever, ie bint 't wel ..., Hoofdstraat, Kunst, Topstuk, Verdwenen object | Leave a comment

Paviljoen of theehuus Baark en Heuvel an de Bosweg

Posted on 27 maart 2020

Bijgaande tekst met bijbehorende afbeelding is eveneens gepubliceerd in het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, Ie bint ’t wel …’. De oorspronkelijke tekst is enigszins bewerkt.

In die jaren was grond aan beide zijden van de weg van Diever naar Wateren tussen de Schaapsdrift en de Haarweg bestemd als bouwterrein. De N.V. Maatschappij tot Exploitatie van het Landgoed Berkenheuvel wilde geld verdienen door de verkoop van villa-terreinen van diverse grootte.
Timmerman-architect Pieter Punter en zijn vrouw kochten in 1932 voor vijfhonderd gulden het eerste bouwterrein van 0.23.00 ha van mr. Albertus Christiaan van Daalen, bewindvoerder van N.V. Berkenheuvel.
Pieter Punter was een zoon van Jan Punter, bakker te Smilde en Maria Seinen, een dochter van koopman Pieter Seinen uit Dwingelo en Grietje Schipper. Pieter Punter werd geboren op 8 januari 1912 te Bovensmilde.
In 1932 werd het door Pieter Punter ontworpen paviljoen of theehuis door hem gebouwd. Daartoe werd eerst het terrein opgehoogd met zand uit de Paaschberg, die aan de overkant van de Bosweg lag. Het zand werd met boerenkarren naar het bouwterrein vervoerd. Dit zo genoemde zaand menn’n was aangenomen werk en werd uitgevoerd door Tieme Bakker, Hendrik Bakker, Marinus Bakker, Jan Bakker en Roelof Bennen.
Op de achterkant van de afgebeelde ansichtkaart staat het volgende: Bezoekt paviljoen Berk en Heuvel te midden van 1300 ha bosch, heide en zandverstuivingen, moderne speeltuin, te Diever.
De toegang tot de speeltuin samen met een glas ranja kostte wel tien cent. Van deze speeltuin met glijbaan en schommels is niets overgebleven. Enkelen herinneren zich nog dat het hout van de glijbaan niet al te hard was, want soms bleef een splinter in de billen achter.
Het paviljoen was voor wandelaars en fietsers een heel mooi vertrek- en aankomstpunt. Een jaarkaart voor de bossen, de heide en de zandverstuivingen van Berkenheuvel kostte tien cent. Leden van diverse verenigingen hadden echter op vertoon van hun bewijs van lidmaatschap vrij toegang, evenals kunstschilders en tekenaars.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie twijfelt of de jonge Pieter Punter het eerste bouwterrein zelf kocht, wellicht was het zijn vader Jan Punter. De redactie zal enig aanvullend onderzoek doen.

Posted in Ansichtkaart, Bosweg, Diever, ie bint 't wel ..., Landgoed Berkenheuvel, Paviljoen Berkenheuvel, Verdwenen object | Leave a comment

Keutereegie op ut Kastiel in Deever in 1958

Posted on 20 maart 2020

De beeldbank van het Drents Archief in Assen bevat in de collectie Monumentenzorg drie foto’s van het keuterijtje van Jacob Oost en Elsje Davids op ’t Kastiel in Deever.
Het zijn de ouders van Jantje Andreae-Oost, de laatste bewoonster van dit keuterijtje mit un siedbaandertie en sönder un pothokke.
De drie foto’s zijn op 28 augustus 1958 gemaakt. De naam van de maker van de drie foto’s is niet bekend.
Het keuterijtje had toen huisnummer 2; zie het bordje boven de voordeur op de eerste foto. Deze straat werd in de volksmond altijd ’t Kastiel (je woonde op ’t Kastiel en niet aan ’t Kastiel) genoemd, ook nadat de Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Grote Straatnamengelijk Van De Gemiente Deever met het afscheid van burgemeester Hendrik Gerard van Os in 1939 deze straat wel erg abusievelijk Burgemeester van Oslaan ging noemen. En dat hebben de Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Grote Straatnamengelijk Van De Gemiente Deever En De Gemeente Westenveld veel te lang volgehouden.
Op de plek van dit oude keuterijtje staat nu een uiterst merkwaardig nieuw pand. Zie de bijgevoegde kleurenfoto van dit pand, die de redactie van ut Deevers Archief op 2 januari 2017 heeft gemaakt. Zie ook het bericht De woning van de familie Andreae is verdwenen.

Posted in Alle Deeversen, Diever, Keuterij, ut Kastiel, Verdwenen object | Leave a comment

De sloop van ut hüinebedde D52a an de Bolsweg

Posted on 4 maart 2020

In de tijd dat hunebedden niet meer hüinebedden werden genoemd, maar gewoon hunnebedden en de overheid deze al als oudheidkundig waardevolle objecten in bescherming had genomen en het slopen van hunnebedden al vanaf 21 juli 1734 had verboden, kon het toch nog gebeuren dat de eigenaar deze dikke stien’n publiekelijk te koop aanbood, zoals mag blijken uit bijgaande bericht in de Drentsche Courant van 7 januari 1848, waarin nota bene de boermarke van Rolde de twee hunnebedden (hunnebed D17 en hunnebed D18) op de esch te koop aanbood.

Op Dinsdag den 11 januari 1848, des voormiddags te 10 uren, zal, ten verzoeke van de markgenooten van Rolde ten huize van A. ten Oever aldaar, door Mr. A. Homan, Notaris te Assen, publiek en zonder palmslag, finaal worden verkocht: Een huis, erf en tuin of de zogenaamde scheperij, benevens onderscheidene percelen veld-, brink- en boschgrond, gelijk mede de beide op de Esch te Rolde gelegen hunnebedden. Assen, den 27 december 1847. Mr. A. Homan.

De twee hunnebedden, lagen in bouwland op de esch waarschijnlijk toch maar in de weg en konden bovendien geld opbrengen als bouwmateriaal voor kust- en oeverwerken. Echter na protest van de Gedupeerde Staten van Drenthe, en na een advies van het Ministerie van Binnenlandse Zaken werd de openbare verkoop van de twee hunnebedden verhinderd.

In ut Wapser Saand liep het helaas wel verkeerd af met het hunnebed onder het zand van de heuvel die later ut Pottiesbaargie aan de Bolsweg op het landgoed Berkenheuvel werd genoemd. Dit hunnebed (hunnebed D52a) viel in 1735 ten prooi aan de slopershamer.

In de Nieuwe Drentsche Volksalmanak, jaargang 64, 1946, verscheen in deel XIII van de serie ‘Oudheidkundige aanteekeningen over Drentsche vondsten’ door doctor Albert Egges van Giffen het zeer uitgebreide en zeer gedetailleerde artikel ‘Een vernield hunebed, DLII-a, het zogenaamde Pottiesbargien, in het vroegere Wapserveld, bij Diever, gemeente Diever’ van doctor Albert Egges van Giffen. De redactie van ut Deevers Archief toont hier alleen de eerste vier bladzijden van dit artikel en afbeelding 1 en afbeelding 2, die bij dit artikel behoren.

Een vernield hunebed, DLIIa, het zoogenaamde Pottiesbargien, in het (vroegere) Wapserveld bij Diever, Gem. Diever
In mijn ‘Aanteekeningen over Drentsche vondsten (XI), Nieuwe Drentsche Volksalmanak 1944, beschreef ik een viertal vernielde hunebedden, te weten twee (DVIe-f) bij Tynaarloo en twee (DXIIIb-c) bij Eext. Thans kan ik, na deze vier en na de reeds veel eerder, namelijk in 1927, eveneens beschreven restanten van eertijds aanwezige hunebedden onder Valthe (DXXXVa), onder Spier (DLIVa), achtereenvolgens Weerdinge (DXXXVIIa), een ander verwoest steengraf (DLIIa) beschrijven. Dit is gelegen bij Diever, in rechte lijn circa 2,5 km N.O. van het dorp. Ook dit kon ik al vroeger vermelden, te weten in het eerste deel van mijn werk over ‘De hunebedden in Nederland’, dat verscheen in 1925.
Bij de nasporingen voor het juist geciteerde boek in het Rijksarchief te Assen, over den aankoop en den overdracht van de Drentsche hunebedden door, achtereenvolgens aan het Rijk of de Provincie, was ik namelijk onder andere ook gestoten op een resolutie van ‘Ridderschap en Eigenerfden, De Staten van de Landschap Drenthe’, waarbij sprake was van een hunebed onder Diever. Deze resolutie, genomen te Assen den 15den Maart 1735, betrof een verzoek van Jan Hindriks en Hindrik Jans, om in het Wapserveld eenige stenen te rooien, die ‘oorspronkelijk misschien van een hüinebedde waren’, en dus, gezien de sedert 1734 voor Drente geldende officiële verbodsbepalingen, niet ‘verbracht’ mochten worden. Het verzoek werd echter ingewilligd, aangezien de steenen vanwege ‘de freijigheijt des gesichtes niet behoefden te verblijven, dewijl dog meest bestoven.’
Bovendien was bij de herinventarisatie van het Asser Museumbezit mijn aandacht getrokken door de herkomst van eenige scherven van hunebeddenaardewerk. Van deze scherven, sedert gemerkt 1883/VIII 3a-d en 1884/XI 3 (180 stuks) gevonden en geschonken door de Heeren Mr. S. Willinge Gratama, griffier van de Staten van Drenthe (Assen), achtereenvolgens Dr. H. Hartogh Heys van Zouteveen (Assen) en G. Kuiper (Hooghalen) stond namelijk als vindplaats aangegeven het landgoed Berkenheuvel onder Diever, terwijl het eenige aldaar tot op dien tijd, sinds 1818 bekende en toen nog ongeschonden, hunebed (DLII) gelegen is aan den ouden Groninger weg, ruim 1 km oostelijk van het dorp (afb. 2 : c).
Aangezien ik zeven jaren van mijn jeugd in Diever, waar mijn Vader destijds predikant was, heb doorgebracht, waren de verhoudingen in en bij dit dorp mij van ouds bekend. Dit te meer, omdat ook nadien het contact steeds bewaard bleef. Zoodoende was het voor mij duidelijk, dat de bovenvermelde vindplaats op Berkenheuvel een andere moest zijn dan de standplaats van het hunebed aan den ‘Groninger weg’. Ik schreef derhalve (in 1922) om eventueele andere inlichtingen aan den sedert overleden Heer Mr. A.C. van Daalen, den toenmaligen eigenaar van het genoemde landgoed. Deze deelde mij mede, dat er op zijn bezit, en wel aan de Bolsweg, tusschen de boschwachterswoning Berkenheuvel en het gehucht Doldersum, inderdaad een merkwaardige heuvel was gelegen, dien men van oudsher het ‘Pottiesbargien’ noemde. Een kort daarop, onder vriendelijk geleide van den Heer van Daalen, naar de bewuste plek gedane excursie en de daar bij die gelegenheid gevonden scherven van diepsteekceramiek bevestigden mijn vermoeden, dat het zogenaamde ‘Pottiesbargien’ het restant was van een hunebedheuvel, waaruit de groote steenen waren verdwenen.
De eigenaar gaf, behoudens eenige restrictie in verband met het dennenbestand op den heuvel, welwillend verlof tot eennader onderzoek. Dit is echter eerst vrij veel later, namelijk in Augustus 1929, ingesteld. Daarbij werd ik bijgestaan door den vroegeren teekenaar bij het Biologisch-Archeologisch Instituut der Rijksuniversiteit Groningen, den Heer L. Postema, en voorts door den Heer J. Lanting, thans technicus-voorgraver bij den Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek, doch destijds nog als bediende-voorgraver aan genoemd Instituut verbonden. Overigens waren ons eenige grondwerkers behulpzaam.
Het onderzoek
In een kromming van den Bolsweg ligt het ‘Pottiesbargien’, het langgerekte, onregelmatige, eenigszins sauskomvormige Z.Z.O. – N.N.W. georiënteerde heuvelrestant van het vernielde hunebed. Het is gelegen in het perceel, kadastraal bekend F 1179, Gemeente Diever, circa 2,5 km N.W. van het gelijknamige dorp (Afbeelding 2 : d). Het terrein was vroeger een stuifzandgebied (Afbeelding 2 : c).
Bij het nader onderzoek begonnen wij met het uitzetten van een paar naar de windstreken gerichte lijnen, loodrecht op elkaar. Overeenkomstig dit assenstelsel werden eenige profielen afgestoken en geteekend. Voorts werd het langgerekte, verlaagde middengedeelte zoo zuinig mogelijk afgeschaafd en schoongemaakt.
In den aldus verkregen plattegrond kwamen nu duidelijk een aantal standsporen aan het licht, die tezamen onmiskenbaar het grondplan van een groot hunebed van ganggraftype vormden (Afbeelding 1). Een en ander werd geteekend en in een kadastraal extract vastgelegd (Afbeelding 2 : b).
Natuurlijk waren het alleen de standsporen van de draagsteenen, te weten:
1. aan de korte zijden, van telkens één sluitsteen, S1 1 en S1 2 ….. 2; 2. aan de lange zijden, van telkens acht zijsteenen, Z1 1-8 en Z1¹-8¹ ….. 16 [van de laatste vormden Z4¹ en Z5¹ klaarblijkelijk de toegangssteenen, ter weerskanten van de(n) verdwenen drempelsteen(en)]; 3. voor het midden van de zuidzijde, naar het schijnt -geheel zeker is dit niet- van twee paar poortzijsteenen, PZ 1-2 en PZ 1’-2” ….. 4; totaal 22.
Het aantal deksteenen heeft derhalve vermoedelijk negen beloopen, namelijk acht (D1-8) van de kelder en één (PD1) van de poort.
Overblijfselen van de vloer werden in situ niet aangetroffen. Ook constateerden wij geen sporen van een kring van randsteenen. Toch zou de aanwezigheid der laatste zeer wel te verwachten zijn geweest, gezien de configuratie der standkuilen. Deze pleit immers voor een geprononceerd ganggraftype, en dit gaat in den regel samen met een steenkrans om den dek- of mantelheuvel. Het geheel, zooals het echter door ons werd aangetroffen, kan mijns inziens het beste vergeleken worden met het Westelijke (D XIX) van de beide, door J.H. Holwerda in 1911 onderzochte hunebedden bij Drouwen. Alleen is het laatste één bouweenheid of trilithon grooter.
De maten waren als volgt:
lengte kelder: binnenmaats 15.25 m en buitenmaats 17.90 m; lengte poort: 4.40 m; breedte kelder westzijde: binnenmaats 1.80 m en buitenmaats 3.80 m; breedte kelder midden: binnenmaats 2.00 m en buitenmaats 3.40 m; breedte kelder oostzijde: binnenmaats 1.90 m en buitenmaats 3.95 m; breedte poort: binnenmaats 1.00 m ? en buitenmaats 3.10 m ?; dek- of mantelheuvel: grootste lengte 25.00 m en grootste breedte 20.00 m; hoogste deelen van het bewaarde heuvelrestant (top 11.50, zool 10.40): 1.10 m.
De ondergrond van de niet geroerde heuveldeelen bestond als gewoonlijk uit tamelijk, schoon, bruin geaderd zand; de vaste grond of moederbodem onderscheidde zich van den opgeworpen heuvelgrond door zijn oud humusdek, dat zich evenwel slechts zeer zwak afteekende. Een heidepodsolprofiel ontbrak ook onder dezen heuvel (Afbeelding 2 : A-E).
De ondergrond is pas in den laatsten tijd (Mei 1947) op pollen onderzocht. Hoewel een iets donkerder gekleurde, oogenschijnlijk eenigszins humeuze band de beste verwachtingen wekte, is het aan den Heer H. Tj. Waterbolk, die, zooals bekend, ook andere soortgelijke analyses verrichtte, niet gelukt de noodige pollen met voldoende zekerheid te bepalen; de conservatietoestand bleek daartoe ten eenenmale onttoereikend.

Hierna volgt de tekst van de resolutie van de ‘Ridderschap en Eigenerfden, de Staten van de Landschap Drenthe’, waarin de sloop van het hunnebed in ut Wapser Saand helaas toch wordt toegestaan. Volledig luidt de bewuste resolutie, die in het Drents Archief (de voortzetting van het vroegere Rijksarchief in Drente) in Assen aanwezig is in Dl X, folio 153, sub 25, aldus:

Op de Requeste van Jan Hindriks en Hindrik Jans bij Steenwijk, vertonende wat volgens de Remonstranten in den voorleden jare eenige weinige dagen voor Meij van de Boüren van Wapse hadden gehüurt het Wapserveld, om daar uit steenen te roden, so kleine als grote, en daar onder wel in specie eenige steenen bij kans of meest onder het zant bestoven, die misschien oirspronkelijk waren van een Hüinebedde, welke niet verbragt mogten worden. So versogten Remonstranten dat zij als kopers ( : vermits de verkopers haar contract mede wel wilden hoüden : ) en om de Freijigheijt des gesights niet behoefden te verblijven, dewijl dog meest bestoven waren, deze hare steenen onnasprekelijk moghten wegh halen.
Hebben de Heeren Ridderschap en Eigenerfdens het gedane versoek, als een speciaal geval, geaccordeert, confirmerende voorts de ordonnantie bij de Heeren Drost en gedepüteerdens geëmaneert.

Posted in Diever, Hunnebed D52a, Landgoed Berkenheuvel, Verdwenen object | Leave a comment

Ut mislukte padjongenkottie 1.0 is vot

Posted on 27 februari 2020

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 4 januari 1999 verscheen het volgende bericht over de vernieling van het volledig mislukte hangjongerenontmoetingskotje 1.0 aan de Bosweg in Deever.

Overdekte picknickplaats vernield
Diever – Enkele jaren geleden hing de jeugd steeds rond de Sint Pancratiuskerk in Diever. Het gemeentebestuur kreeg hier veel klachten over en er ontstonden vernielingen aan deur en ramen van de kerk. Door overleg tussen burgemeester Sjraar Cox en de jeugd is men tot een oplossing gekomen. Op verzoek van de jeugd in Diever heeft het gemeentebestuur van de voormalige gemeente Diever een overdekt jeugdhonk gebouwd aan de Bosweg in Diever. Het zou dienen als ontmoetingsplaats voor de jeugd van Diever. Men kon er rondhangen en zelfs enigszins overdekt zitten. De gemeente heeft voor dit project een tweetal jaren geleden tienduizend gulden uitgetrokken. Toen de overdekte ‘picknick’ was geplaatst, sprak de jeugd direct zijn ongenoegen uit. Om dit te tonen, richting het gemeentebestuur van de voormalige gemeente Diever, deed een van de jeugd, juist toen het honk was geplaatst, zijn behoefte op de tafel.
Tot op heden heeft de jeugd nimmer gebruik gemaakt van het jeugdhonk. De toeristen hebben veel genoegen beleefd aan de overdekte picknickplaats. In de zomermaanden wordt er veel gebruik van gemaakt. Men kan er lekker zitten zijn broodje te eten en de meegenomen koffie of een bordje patat of visje nuttigen, want het is geplaatst naast de visboer en de patatwagen. De jeugd heeft nieuwjaarsdag de poten er onder weggegezaagd om hun ongenoegen nog eens richting het gemeentebestuur tot uitdrukking te brengen.
De gemeente Westerveld draait een jaar en heeft voor de jeugdactiviteiten in Diever nog geen oplossing gevonden en dat begint langzamerhand bij de jeugd te prikkelen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto waarop het door de Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Onaantastbare Gelijk Van De Gemiente Deever helemaal zelf bedachte hangjongerenontmoetingskotje 1.0 op het paardenmarktterrein is te zien, gemaakt op maandag 27 juli 2019. Onder het afdakje is een picknickplaatsje met inbegrip van bestrating en een afvalbakje te zien.
De Deeverse Hangjongeren Van De Achterkant Van Het Onaantastbare Gelijk hebben zich dit ouderwetse conservatieve tochtige nikspicknickenkotje natuurlijk niet door de strot laten duwen, want bijvoorbeeld in het kotje kon de gsm-telefoon niet worden opgeladen, de gratis betrouwbare draadloze verbinding met internet ontbrak en ook het gratis openbare toilet ontbrak.
De redactie heeft de kleurenfoto waarop alleen zichtbaar is de door woodcarver Henri Koeling uut de Peperstroate in Deever in de stam van een gesneuvelde ekkelboom uitgehakte en al enigszins verweerde Amerikaanse zeearend, gemaakt op woensdag 11 december 2019.
Het mislukte hangjongerenontmoetingskotje 1.0 is in het kader van de uitvoering van het project Deever op Drift in het najaar van 2019 gesloopt. Daarmee is een einde gekomen aan de bij dagjesmensen populaire overdekte picknickplaats. Over de plek van het mislukte hangjongerenontmoetingskotje 1.0 lopen nu wandelpaden van het paardenmarktterreinbrinkpark. Niet buiten de paden lopen, want dan zak je weg in het drijfzand.

Posted in Kunst, Kunstig gemaakt object, Marktterrein, Verdwenen object | Leave a comment

Hiele mooie ansichtkoate van de olde Kruusstroate

Posted on 18 februari 2020

De redactie van ut Deevers Archief laat de trouwe bezoekers van ut Deevers Archief graag mooie dorpsbeelden van ut olde Deever zien. De bijgaande afgebeelde zwart-wit ansichtkaart met witte rand is in 1950 uitgegeven door het bedrijf JosPé in Arnhem. Op de achterkant van deze kaart staat niet vermeld bij wie deze kaart te koop was. Deze ansichtkaart is in 1954 door politieagent Gerrit Temmingh en familie verzonden naar kennissen in Amsterdam.
Deze ansichtkaart is pas jaren later in 1955 heruitgegeven en verkocht door Kampeercentrum Ellert en Brammert, gevestigd tussen de Deeverbrogge en de Gowe en in 1955 nog een keer heruitgegeven, maar nu verkocht door de Firma Albert Kuiper, die een bakkerij en levensmiddelenbedrijf an de Peperstroate in Deever had.
Jij zal toch maar het oudste exemplaar van deze ansichtkaart met dat hiele mooie olde Deeverse dorpsbeeld in jouw verzameling hebben en deze ansichtkaart in een mooi zuurvrij plastic mapje in een luxe en dure verzamelmap bewaren. Dan hoor jij pas echt bij de top !

Aan de rechterkant is te zien het hotel-café-restaurant Centrum van Klaas Doorten en Berendina Slagter.
Daarnaast is te zien de Esso-benzinepomp van Jan Slagter, tevens eigenaar van een rijwielzaak en een fietsen- en bromfietsenmakerij, tevens winkelier in electrische en huishoudelijke apparaten, tevens uitbater van een taxi. Bij de Esso-benzinepomp staat het autootje van dorpszuster Broer.
Daarnaast staat het oude kerkgebouw van de gereformeerde geloofsgemeente. Daarnaast is het pand te zien waarin de kruidenierswinkel van Albert Fledderus was gevestigd. De familie Albert Fledderus emigreerde in 1951 naar Canada.
Achter het pand van Albert Fledderus is de boerderij van Arend Trompetter te zien.
Aan de linkerkant is helemaal links te zien de woning van De Graaf.
In het pand daarnaast is de winkel en de drukkerij van Roelof (Roef) van Goor te zien. Op het uithangbord aan de gevel van de winkel van Roelof (Roef) van Goor zijn twee merken te lezen, te weten Talens en Gluton.
Daarnaast staat de nieuwe woning van de dominee van de gereformeerde geloofsgemeente.
Naast de pastorie staat achter de leilinden de boerderij van timmerman Roelof Santinge, Helprig Smit en Wietske van Leeuwen woonden daar in die tijd ook een poosje. Deze boerderij is in 1952 afgebrand.
Daarnaast staat de woning van de familie Hendrik Pook.
In het pand links op de achtergrond woonde Roelof Klasen en Reinder Postma.
De redactie weet niet wie in het pand rechts op de achtergrond woonde.
Let vooral op de bestrating van veldkeitjes links en rechts van de verharding van asfalt.
De redactie ontvangt bijzonder graag aanvullingen en verbeteringen op de voorgaande tekst.

Posted in Ansichtkaart, Kruusstroate, Verdwenen object | Leave a comment

Vernietiging van ut Waarme Hart van Deever

Posted on 15 februari 2020

Op 16 september 2013 verscheen in de webstee van RadioTelevisieDrenthe (www.rtvdrenthe.nl) het volgende bijzonder hoopvolle en veel verwachting scheppende bericht over de financiering van de verbouwing van Oens Dingspilhuus, ut Waarme Hart Van Deever.

DIEVER – De gemeente Westerveld stopt 1,2 miljoen euro in de verbouw van zalencentrum Dingspilhuus in Diever. Dat bleek vanavond op een bijeenkomst. Dit is bijna 4 ton meer dan de gemeente eerst wilde investeren. Het extra geld is nodig om een veilig gebouw te krijgen, zo blijkt uit een rapport van een extern bureau.
Een deel wordt afgebroken en opnieuw opgebouwd.
Uit het onderzoek blijkt ook dat de exploitatie van het zalencentrum niet uit kan.
Gemeente en gebruikers gaan nu kijken hoe ze die wel passend kunnen krijgen.
Het bureau stelt onder meer voor om inwoners van Diever te vragen mee te helpen bij de bouw en om er vrijwilligerswerk te verrichten.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het begon in de periode 2008-2013, in die tijd van crisis en stevige krimp, zo langzamerhand op te vallen dat in door allerlei dure en chique adviesbureau’s opgestelde documentjes en rapportjes en raadgevinkjes ten behoeve van de Hoge Heren en Dames Van Het Grote Onaantastbare Dorpshuizengelijk Van De Gemeente Westenveld aan de plaatselijke dorpskrachten schaamteloos werd gevraagd veel vrijwillig en veel gratis mee te werken aan met schaars belastinggeld betaalde projecten. Waren de plaatselijke kleine bouwbedrijven het eens met de gemeentelijke suggestie om bij de verbouwing van ut Waarme Hart Van Deever gratis dorpskrachten in te zetten, terwijl de schaarse werkgelegenheid bij die bouwbedrijven onder grote druk stond ?
Het resultaat van de in 2013 voorgenomen verbouwing van Oens Dingspilhuus, ut Waarme Hart Van Deever, is anno 2019 gevoeglijk en pijnlijk bekend bij de bevolking van Deever. De vernietiging van ut Waarme Hart Van Deever was, zoals door de Minder Hoge Heertje en Dametje Van Het Grote Onaantastbare Dorpshuizengelijk Van De Gemeente Westenveld al ver van te voren was aangekondigd, gründlich en punktlich vóór het einde van 2019 afgerond. Zie de bijgevoegde afbeeldingen van drie kleurenfoto’s, die de redactie van ut Deevers Archief op 11 december 2019 heeft gemaakt.
De Hoge Heren en Dames Van Het Grote Onaantastbare Gemeentelijke Gelijk Van De Deeverse Sociale Samenhang hebben met de mededogenloze vernietiging van Oens Dingspilhuus ut Waarme Hart uit het dorp Deever gerukt, een grote open wond achtergelaten en de bevolking van Deever voor een hele lange tijd harteloos opgescheept met een sporthalletje en een theaterzaaltje en iets wat op een ontmoetingsruimtetje moet lijken, die zijn aangebouwd aan het Deeverse krimpkrimp-filiaaltje van scholenmoloch Stad en Westereschje uit Meppel.
Dit alles is ogenschijnlijk bedoeld om het bestuur van scholenmoloch Stad en Westereschje uit Meppel te pamperen en dat bestuur, voor zo lang het nog duurt, of voor zolang het wellicht is afgesproken, te weerhouden zijn Deeverse krimpkrimp-filiaaltje te sluiten. Want voor het voorspellen van de toekomstige sluiting van het Westereschjefiliaaltje van scholenmoloch Stad en Westereschje hoef je geen hoogdoorgestudeerde bevolkingskrimpdeskundge te zijn.
En een toppunt van mededogenloos asociaal cynisme van De Hoge Heren en Dames Van Het Onaantastbare Grote Gemeentelijke Gelijk Van De Deeverse Sociale Samenhang is toch wel aan die aanbouwseltjes van het Deeverse krimpkrimp-filiaaltje van scholenmoloch Stad en Westereschje uit Meppel de treurige verdoezelnaam ‘Hart van Diever’ te geven. Maar dan wel het Stienkolde Hart Van Deever.
En een ander toppunt van mededogenloos asociaal cynisme is het Stienkolde Hart Van Deever niet te laten openen door twee of drie of vier of meer echte Deeversen, maar in het bijzijn van de breed grijnzende Hoge Heren Directeuren Van Scholenmoloch Stad en Westerseschje te laten openen door twee personen uut Dwingel, twee volslagen frömd’n, nooit van hen gehoord.
Het Stienkolde Hart Van Deever zal nooit de vervanger van ut Waarme Hart van Deever worden.

Posted in Diever, Dingspilhuus, Dorpskracht, Gemeentebestuur, Krimpsignaal, Verdwenen object | Leave a comment

Een en ander behoort tot de historie van Deever ??

Posted on 3 februari 2020

In het blaadje ‘Avondzon’ van de sectie Diever van de Stichting Welzijn Ouderen verscheen in april 1977 in nummer 4 van jaargang 5 het artikeltje ‘Diever’s mooiste’.

Diever’s mooiste
Wanneer we familie of vrienden van elders op visite krijgen, dan gaan we, als het goed is, reeds van te voren overleggen, op welke wijze we ze eens de mooiste punten van ons woongebied zullen laten zien. Alleen als er iets niet helemaal pluis is, zoals achter het ijzeren gordijn, waar dingen zijn die het daglicht niet kunnen verdragen, hebben we daar moeite mee.
Zulks is niet het geval met ons geliefd Diever. Mocht daar al eens iets zijn, dat minder fraai is, dan verbergen we dat niet, maar tonen dat openlijk, aan ieder die ons met een bezoek wil vereren.
Dan stellen we ons voor, de excursie te beginnen, daar waar we het gewoonlijk doen, bij, of tegenover de eendenvijver.
De daar ontstane ruimte, keurig en smaakvol van bestrating voorzien, met nog wat gelegenheid om te rusten, voor de wat ouderen, stellen we onze bezoekers voor, als een erfenis van onze vorige burgemeester. Voorwaar een nalatenschap, die de investering is waard gebleken.
Maar dan komt de grote schrik: Er is een bezoeker bij, die wat vrij rondkijkt en maling heeft aan onze explicatie. Hij ontdekt daar de wanstaltige overblijfselen, waar de familie Keizer eens woonde, en wilde daar ook wel eens van weten of dat soms Diever’s mooiste was.
U begrijpt, dat wij daardoor lelijk in verlegenheid kwamen. Heel wat woorden hadden we nodig om uit de doeken te doen, waarom een dergelijke puinhoop op oudejaarsnacht door de jeugd niet was opgeruimd.
Zo goed en zo kwaad als ons dat mogelijk was, hebben we geprobeerd, uiteen te zetten, dat onze vroegere burgervader, breed geschouderd als hij was, zich daar steeds als een hinderpaal heeft vóór gezet, maar dat we nu, met veel minder breed geschouderde, hoopten, spoedig van dit monsterlijke dorpsbeeld te worden verlost.
Het is een van buiten komende bezoeker niet goed duidelijk te maken, waarom met het fatsoeneren van deze plek, in ons mooie dorp, alsmaar wordt gewacht, terwijl het een ergernis voor de wandelaar is.
De handige bezoeker veronderstelde, dat onze burgemeester mogelijk nooit deze kant uitkomt, iets dat wijzelf voor onmogelijk hielden.
Het ware te wensen, dat nog vóór het komende seizoen, dit obstakel verwijderd gaat worden, anders kunnen we reclame ‘Ga liever naar Diever’ voorlopig wel in de ijskast bergen.
Mocht een en ander naar onze wens, vóór het verschijnen van ‘Avondzon’ zijn uitgevoerd, dan kan deze bijdragen toch nog als bladvulling dienen.
Een en ander behoort tot de historie van Diever.
Een wandelaar

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Een en ander behoort tot de historie van Deever ? De redactie denkt van niet en denkt volledig het tegendeel.
De redactie denkt dat het stukje tekst gewoon uit de dikke duim of de dikke pijp gezogen is.
Excursies beginnen natuurlijk niet bij de eendenvijver (een voormalige braandkoele) an de Kruusstroate (wie wil er nu naar eenden koekeloeren ?), maar op de brink van Deever, die ooit vol stond met erfgoed.
Wie zou toch die schrijver met de uiterst merkwaardige schuilnaam ‘Een wandelaar’ kunnen zijn ? Zou het een zwalkend rechts conservatief liberaal lid van de zogenaamde ‘dikke boerenstand’ uut Deever kunnen zijn geweest; een agrarisch toptalent, die zich in 1977 dood ergerde aan het bouwvallige arbeiderskeuterijtje van Albert Keizer naast transportbedrijf De Graaf an de Kruusstroate in Deever ?
Schreef hij dit stukje tekst om een slijmerig wit voetje bij burgemeester Hermen Overweg te halen ?
Het is bepaald geen positief stukje tekst ter bevordering van het welzijn van de Deeverse ouden van dagen, die vast en zeker de familie Albert Keizer goed hebben gekend.
De schrijver ‘Een wandelaar’ vindt dat de Deeverse jeugd het bouwvallige keuterijtje in de oudejaarsnacht had moeten opruimen. Dit getuigd van een totale minachting van de Deeverse jeugd en de Deeverse oudejaarstraditie. De jeugd sleepte vroeger op oudejaarsavond alles wat los en vast zat naar de brink van Deever, maar vernielde niet. Wellicht dat de jeugd elders, bijvoorbeeld op Neejevene of op Koldervene, om een paar volstrekt willekeurige plaatsen te noemen, dit vroeger wel deed, maar de redactie denkt toch van niet.
De schrijver ‘Een wandelaar’ geeft de schuld van de voortdurende aanwezigheid van het bouwvallige arbeiderskeuterijtje naast transportbedrijf De Graaf an de Kruustroate aan de breedgeschouderde (??) burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd), echter ome Kees en de zijnen hadden bewezen ware kampioenen in het afbreken van Deevers aarfgoed te zijn. Aan ome Kees kan het niet hebben gelegen.
Tijdens het bewind van burgemeester Hermen Overweg werd het arbeiderskeuterijtje van Albert Keizer alsnog afgebroken en werd een eindje verder richting ’s Kasteel (Kasteel 2) als schrale troost een soort van nieuw nepkeuterijtje nagebouwd. En weer was een fraai Deevers erfgoedpand verdwenen.
De twee kleurenfoto’s van het huisje van de familie Albert Keizer zijn gemaakt door wijlen Henk van de Bos.
Op de tweede foto zijn te zien Albert Keizer (geboren op 14 augustus 1883, overleden op 30 december 1979, hij ligt begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg) en Koendert Tissingh (geboren op 11 maart 1906, overleden op 20 mei 1983 in Deever, hij ligt begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg).

Posted in Aarfgood, Alle Deeversen, Diever, Keuterij, Kruusstroate, Verdwenen object | Leave a comment

U.L.O.-skoele in Deever officieel eupend

Posted on 1 februari 2020

In de Heerenveense Koerier van dinsdag 26 juni 1951 verscheen het navolgende bericht over de officiële opening van de uitbreiding van de U.L.O.-school an de Tusschendarp in Deever.

De in 1947 gebouwde hulpschool voor openbaar U.L.O.-onderwijs te Diever, die kort geleden werd uitgebreid met 2 lokalen en daardoor werd herschapen in een zeer moderne onderwijsinrichting, werd Zaterdagmiddag officieel geopend door de commissaris der koningin in de provincie Drente, baron de Vos van Steenwijk, in tegenwoordigheid van het gemeentebestuur, het personeel, alle leerlingen, de ouders der leerlingen en vele oud-leerlingen.
In de openingsrede wees burgemeester Meiboom er op, dat deze U.L.O.-school niet alleen voor Diever bestemd is, maar ook leerlingen aantrekt uit Dwingelo, Vledder, Havelte en andere plaatsen uit de wijde omgeving.
De commissaris der koningin begon zijn toespraak met de woorden: ‘Diever kan heel wat’, Dit heeft men vrijdagavond in het openluchttheater bewezen en nu bij de totstandkoming van deze school heeft men er opnieuw een bewijs van. Aan het slot van zijn rede wekte de commissaris de ouders op hun kinderen deze school te laten bezoeken en wenste het hoofd en het personeel der school veel succes bij de uitoefening van hun moeilijke maar mooie taak. Na een woord tot de jeugd om Diever helpen hoog te houden, verklaarde de commissaris de school voor geopend.
De inspecteur van het lager onderwijs in de inspectie Meppel, de heer Venema, bracht vervolgens dank aan het gemeentebestuur voor de voortvarendheid waarmee te werk was gegaan en verklaarde, dat de gemeente met een gerust hart de verantwoordelijkheid voor en juist gebruik van de pas voltooide school aan het personeel kon overdragen.
Verder werd nog het woord gevoerd door de heer R. Pit van Leggelo, die namens de oudercommissie een enveloppe met inhoud aanbood, wethouder Bijker van Dwingelo, de heer Nijrees, die namens het personeel een enveloppe met inhoud aanbood, de leerling Jan Berends, die namens zijn mede-leerlingen een draaitafel voor grammofoonplaten offreerde, de heer Andreae, hoofd van de openbare lagere school, en de heer Zijlstra, hoofd van de nieuwe school.
Na deze officiële bijeenkomst ontsloot de commissaris der koningin de deur van het gebouw, waarna de keurig en modern ingerichte school werd bezichtigd.
Tot slot speelden de leerlingen op het gemeentelijk sportterrein een voetbalwedstrijd tegen hun ouders. De oude lieden werden na een sportief gevecht, waarvan de leiding bij de heer Nijrees in goede handen was, door hun kroost met een 4-1 nederlaag, met gebogen hoofden en stijve benen naar huis gezonden.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze twee zwart-wit foto’s van de oude U.L.O.-school an de Tusschendarp in Deever gemaakt op 11 november 1999, kort voor de millennium-wisseling.
Leerlingen van deze school, waar uitgebreid lager onderwijs werd gegeven, worden uitgenodigd verhalen en foto’s over de tijd dat zij les kregen in het hier zichtbare klaslokalen in te sturen. Publicatie in ut Deevers Archief zal dan zeker volgen.
De redactie van ut Deevers Archief is ook op zoek naar foto’s van deze school en van klassefoto’s.

Abracadabra-319

Posted in Tusschendarp, U.L.O.-school, Verdwenen object | Leave a comment

Ansichtkoate van ut speulturrein in Ellert en Brammert

Posted on 30 januari 2020

Van recreatiecentrum Ellert en Brammert is een groot aantal ansichtkaarten bekend. De redactie van ut Deevers Archief houdt een catalogus van alle bekende ansichtkoat’n uut de gemiente Deever bij. De redactie heeft in deze catalogus ook meer dan zeventig ansichtkaarten van het recreatiecentrum Ellert en Brammert geregistreerd.
Dit goedkope betaalbare recreatiecentrum lag an de Riekseweg tussen de Deeverbrogge en de Gowe met de ingang bij het huis met de naam de Wildschut. Na de sloop van de bebouwing is op het terrein het dure vakantiepark Landgoed ’t Wildryck gebouwd.
Van het klassiek ingerichte speelterrein in het recreatiecentrum Ellert en Brammert is ook een aantal ansichtkaarten bekend, onder meer de hier afgebeelde. Wellicht is het de mooiste en de oudste zwart-wit ansichtkaart van dit recreatiecentrum.
Jij kan deze zeldzame kaart toch maar beter wel in een mooi opbergmapje van zuurvrij plastic in een mooie viergats ordner in jouw eigen vursaemeling van ansichtkoat’n uut de gemiente Deever hebben; ech wè !
Op de afbeelding zijn te zien een paar tolters (schommels), wat zitplanken, een verhard volleybalveldje, een lange loopplank, een wupwap (wipwap), een draaidingetje en saand, veul saand, heel veul saand. Wat willen kinderen nou nog meer !?
Deze ansichtkaart is in 1956 uitgegeven door N.V. Recreatiecentrum Ellert en Brammert, Dieverbrug (Bos en Hei), telefoon 05219-1207.

Posted in An de Deeverbrogge, Ansichtkaart, Bedrijf, Ellert en Brammert, Toeristenindustrie, Verdwenen object | Leave a comment

Iens komp de tied, de tied die rose en ekkelboom velt

Posted on 11 januari 2020

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief, bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders uut de gemiente Deever, en zo voort, en zo voort, en zo voort, zo nu en dan een door hem belangwekkend geacht documentje. In dit geval gaat het om het blad ‘de Avondzon’ , 10e jaargang, nummer 3, januari 1982, in het bijzonder het op bladzijde 7 opgenomen nostalgische artikeltje ‘De oude eik’. Zie de bijgevoegde afbeelding van dit bericht.

De oude eik
Bij de boerderij van Veenhuis staat een oude eik. Hoe oud ? ‘Zo oud als de weg’, wordt dan gezegd.
Maar hij is ouder dan de eerste straatweg. Die is er bij langs gelegd over het land van de boerderij. Dat is nu nog wel te zien.
Hij is zo fors, met geweldige takken. Als kinderen vingen wij daar altijd eekmulders (meikevers). Toen was het al een geweldige boom met zo’n dichte kruin dat hij niet doorzichtig was.
Veel gevechtswagens hebben daar een poosje gestopt. Zij meenden zich daar veilig. Ook woonwagens bleven daar wel eens een nacht over. En nu weer de huifkar. Er staat gras voor het hitje. En wat wil je dan meer. Hij was en is nog een sieraad voor de intrede van het dorp.
Nu begint zijn grootheid te tanen. Er is zomaar een dikke tak uit gevallen, niet door storm. Ze hebben het mooi vlak afgezaagd en men kan zo op het oog er niets van zien of het een ziekte is.
Vergane Glorie. Ook oude eiken moeten vallen.
‘Eens komt de tijd’. Om het met de dichter te zeggen: ‘De tijd die roos en eikebomen velt’.
Lida

Aantekeningen van de redactie van het ut Deevers Archief
De in het artikeltje bedoelde oude eik stond bij de boerderij van Veenhuis in Ten Darp bij Wapse. Een afbeelding van deze oude eik is opgenomen in ut Deevers Archief. Zie voor de begeleidende tekst bij die afbeelding het elders in ut Deevers Archief gepubliceerde bericht Ten Darp – Schilderachtig dorpsgezicht – ± 1930.
De redactie vraagt zich af of ergens bij iemand in of buiten de gemiente Deever alle jaargangen of enkele jaargangen of enkele nummers van het blad ‘de Avondzon’ bewaard zijn gebleven. Het blad werd in 1982 verzorgd door A. Andreae, T.S. de Groot, H.J. Klumpers en J. Moes. De redactie wil bijzonder graag van bewaard gebleven nummers een scan maken. Wie kan de redactie hierover informeren ?
De redactie vraagt zich af of de schrijfster met ‘gevechtwagens’ doelt op Duits oorlogsmaterieel of dat ze doelt op materieel van het Nederlandse leger, dat in de jaren na de oorlog vooral in het najaar veel oefeningen deed in de gemiente Deever.
De redactie vraag zich af wie de schrijfster Lida was. Of is het Alida ? Wie kan de redactie hierover informeren ?
De oude ekkelboom is al weer heel wat jaren geleden gesloopt door de Minder Hoge Heertjes Van Het Grote Gelijk Van Het Ecologische Beheer Van Monumentale Bomen Van De Gemeente Westenveld. De redactie vraagt zich wel af hoe de ekkel waaruit de boom is gegroeid daar terecht is gekomen. Kwam het door een vlaamse gaai ? In de herfst verzamelen gaaien veel ekkels, stoppen vier of vijf ekkels in hun krop en verstoppen die als wintervoorraad in de grond, soms wel tweehonderd per dag. In de winter vinden de gaaien lang niet al hun verstopte ekkels terug. Zou de ekkelboom bee Veenhuus zijn bestaan te danken hebben gehad aan vergeetachtige gaaien ?

Posted in Ten Darp, Verdwenen object | Leave a comment

Hotel Blok an de Deeverbrogge verbraand

Posted on 20 december 2019

In het krant De Sumatra Post (!) verscheen op 29 april 1932 een foto van het verbrande hotel-restaurant-café van Johan Blok an de Deeverbrugge. Bij de foto stond het volgende onderschrift.

Het uit de achttiende eeuw daterende dorpshotel te Dieverbrug (Drente), waarin tevens het plaatselijke kantoor van de Nederlandsche Tramwegmaatschappij gevestigd was, is door een fellen brand geteisterd. Het gebouw, dat vroeger als posthuis werd gebruikt, brandde tot den grond toe af. De schade bedraagt ongeveer achtduizend gulden.

Posted in An de Deeverbrogge, Hotel-restaurant-café Blok, Verdwenen object | Leave a comment

De woning van de familie Andreae is verdwenen

Posted on 14 december 2019

Op de plaats op ’t Kastiel waar in 2016 nog de kleine en gezellige oude woning van de familie Albert Andreae (het was een genot om bij Jantje Andreae-Oost -die alleen maar echt Deevers kon praten- op bezoek te gaan) stond (zie de bijgaande afbeelding), is een immense woning gebouwd.
Dit huis is een soort van neo-antieke mengselversie van een soort van kloon van een soort van saksonisch soort van boerij geworden. Dus wat voor soort van bouwsel is het eigenlijk geworden ? Kort door de bocht gesteld: het is een weinig authentiek brouwsel geworden.
Maar waarom gaven de Minder Hoge Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Bouwgelijk Van De Gemeente Westenveld een bouwvergunning voor dit merkwaardige brouwsel, met aan de ene kant een grote lelijke dakkapel en aan de andere kant een onderbroken daklijn af, terwijl de Minder Hoge Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Bouwgelijk Van De Gemeente Westenveld elders op ’t Kastiel bij een nieuw te bouwen boerderijachtig woninkje met een onderbroken daklijn wel moeilijk deden over de bouwvergunning ?
Let vooral bij de linker kleine kleurenfoto op het eeuwenoude openbare zandweggetje aan de linkerkant tussen de ekkelboo’m. Dit mag onder geen beding door de Hoge Heren en Minder Hoge Heertjes Van De Voorkant Van Het Grote Verhardingsgelijk worden vernield met een verharding.
De redactie heeft beide kleine kleurenfoto’s in de ochtend van 2 januari 2017 gemaakt. Het had de nacht daarvoor een beetje gesneeuwd.

Posted in Diever, Gemeente Westenveld, Keuterij, Saandweg, ut Kastiel, Verdwenen object, Woningbouw | Leave a comment

Goa toch leever hen Deever

Posted on 6 december 2019

De redactie van ut Deevers Archief heeft alweer een hele tijd geleden voor de aardigheid het aantal ordners en dozen en mappen en stapels van zijn particuliere archief geteld. De redactie telde in totaal iets minder dan 140 ordners en dozen en mappen en stapels en schatte het totale aantal bladzijden op niet veel minder dan 35.000 en schatte het totale aantal items op niet veel minder dan 75.000.
De redactie van ut Deevers Archief heeft alweer een hele tijd geleden om te beginnen alle uit oude kranten afkomstige bladzijden tekst zonder een moment te aarzelen in de oud-papier-container gegooid, dat waren meer dan 100 ordners en dozen en mappen en stapels, dat ruimde heel lekker op.
Want alles, maar dan ook echt alles, wat ooit in kranten is gepubliceerd, is tegenwoordig snel terug te vinden in het nog steeds toenemende aantal via internet raadpleegbare goed toegankelijke digitale krantenarchieven.
De redactie van ut Deevers Archief vindt het met al dat papiergedoe wel mooi geweest na 50-jaar voorzitter/secretaris/archivaris/beheerder van zijn eigen papieren particuliere historische vereniging te zijn geweest. Het digitale krantentijdperk is al een paar jaar geleden op volle kracht aangebroken. To accept or not to accept, that is not a question.
De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van het overgebleven deel van zijn papieren archief (paperasje scannen en vervolgens dat paperasje in de container voor het oude papier gooien), bestaande uit nog steeds te veel ordners, te veel dozen, te veel mappen en te veel stapels met veel foto’s, tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders uut de gemiente Deever, en zo voort, en zo voort, en zo voort, zo nu en dan een door hem voor opname in het Deevers Archief belangwekkend geacht document, in dit geval gaat het om het reclameblaadje ‘Ga liever naar Diever’ uit 1959.

Op de achterkant van het geschiedkundig zeer waardevolle en zeer gegevensrijke reclameblaadje ‘Ga liever naar Diever’, dat in mei 1959 is uitgegeven en gratis is uitgedeeld door de Vereniging Voor Vreselijk Veel Vreemdelingen Verkeer (V.V.V.V.V.V.) uut Deever is een soort van plattegrond van ut dörp Deever afgedrukt. Zie de bijgaande afbeelding.
Ut dörp Deever was in 1959 gelukkig nog lang niet zo volgebouwd en volgestouwd als tegenwoordig in 2019. Tot in 1959 waren alleen aan de zuidkant van het oude dorp de kostelijke oeroude esgronden opgeofferd aan de neebau.
Op de plattegrond is te zien dat de inwoners van Deever in mei 1959 nog gebruik moesten maken van een noodpostkantoor an de Kloosterstroate. Het nieuwe – inmiddels al lang weer afgedankte – postkantoor is helaas na het nodeloos slopen van enige prachtige erfgoedpanden an de Peperstroate gebouwd.
An de Heufdstroate haa’j in de olde legere skoele nog ut gimmestieklokaal van de legere skoele en de U.L.O.-skoele an de Tusschendarp. De redactie herinnert zich uit zijn voetbaltijd dat de A’s en de B’s van voetbalvereniging Diever in de winter ook één keer in de week ‘s avonds in de olde skoele trainden. Op de plaats van de oude lagere school is later het – helaas inmiddels nodeloos afgedankte – Dingspilhuus gebouwd.
De openbare lagere school (O.L.S.) stond in 1959 nog an de Tusschendaarp.
Ook de school voor uitgebreid lager onderwijs (U.L.O.-school) stond in 1959 nog an de Tusschendaarp.
En ook het politiebureau stond in 1959 nog an de Tusschendaarp.
In 1959 moesten alle buitensportverenigingen, dat klinkt interessant, maar het waren slechts de voetbalvereniging Diever en de korfbalvereniging O.D.I.V.A.L. (Ontspanning Door Inspanning Voor Alle Leerlingen, dat wil zeggen de korfbalvereniging voor U.L.O-leerlingen van hoofdmeester Ome Piet Zijlstra), nog gebruik maken van het gemeentelijke sportveld, mit de ingang an de Tusschendaarp. De leerlingen van de U.L.O.-school en de leerlingen van de Openbare Lagere School hadden in 1959 een eigen ingang naar het gemeentelijke sportterrein via een deur in de omheining.
De in 1955 in gebruik genomen nieuwe kleuterschool met de merkwaardige naam ‘de Buitelbam’ staat an de Binn’nesch.
De Griffemeerde Kaarke an de Kruusstroate was in 1959 nog lang niet vervangen door een nieuwe kerk.

Het grote verzoek aan de trouwe bezoekers van ut Deevers Archief is: wie wil een goede scherpe scan van foto’s van het gymnastieklokaal aan de Hoofdstraat, het gemeentelijke sportterrein aan de Tusschendarp, de lagere school aan de Tusschendarp, de U.L.O.-school aan de Tusschendarp (en de bijbehorende noodgebouwen), de kleuterschool ‘de Buitelbam’ aan de Binnenes, de oude Gereformeerde Kerk aan de Kruisstraat en het noodpostkantoor aan de Kloosterstraat, ter beschikking stellen voor publicatie in ut Deevers Archief ?

Posted in Diever, Verdwenen object | Leave a comment

Ut riekstillefoonkantoor is in 1902 eup’mt

Posted on 5 oktober 2019

Op 6 februari 1902 verscheen in het Nieuwsblad van het Noorden het volgende uit de Staatscourant overgenomen officiële bericht over de openstelling op 14 februari 1902 van het rijkstelephoonkantoor in Deever.

Op 14 dezer zal te Diever een rijkstelephoonkantoor, in verbinding met Steenwijk, voor het algemeen verkeer worden opengesteld. De diensturen zijn geregeld als volgt: op werkdagen van 9 tot 11 uren voor-, 3.30 tot 4.30 en 7.30 tot 8.30 uur namiddags; op Zon- en feestdagen van 12.30 tot 1.30 uur namiddags (Greenwichttijd). (Stct.)

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Vanaf 14 februari 1902 konden de inwoners van de gemiente Deever in het rijkstelephoonkantoor met behulp van de telephoon via de koperen draad communiceren met de rest van Nederland. Het rijkstelephoonkantoor werd gevestigd in een nieuw pand an de Heufdstroate in Deever.
De maker van de hier afgebeelde foto moet deze in het najaar van 1944 vanaf de gemeentelijke toren bij het kerkgebouw aan de Brink in Deever hebben gemaakt. Het is niet bekend wie de maker is van deze zeer waardevolle foto. Deze foto is een topstuk.
Bijzonder fraai is rechts op de voorgrond het boerderijtje van Hendrik Gruppen te zien. De voorgevel grenst pal aan het straatje dat nu Kerkstraat heet. Het voorhuis van het boerderijtje is aan de zuidkant tegen zonlicht beschermd door een rijtje leilinden.
Het rijkstelephoonkantoor met dienstwoning staat pal achter het boerderijtje van Hendrik Gruppen. In 1944 was in het kubusvormige gebouw het kantoor van het Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie gevestigd. De grote vraag is natuurlijk of in 1902 eerst de kubus grenzend an de Heufdstroate zonder de uitbouw achter de kubus is gebouwd of dat de uitbouw tegelijkertijd met de kubus is gebouwd ? In het oude archief van de gemiente Deever is wellicht het antwoord op deze vraag te vinden.
De redaksie hef op vree’jdag 30 nevember 2019 de noavollende kleur’nfoto emeuk’n van ut huus an de Heufdstroate dat now steet op de stee van ut olde postkantoor.

Posted in Diever, Hoofdstraat, Topstuk, Toren aan de brink, Verdwenen object | Leave a comment

Groeten uit kampeercentrum Ellert en Brammert

Posted on 24 september 2019

De redactie van het Deevers Archief kwam onlangs in het bezit van een zwart-wit ansichtkaart van het gezellige kampeercentrum Ellert en Brammert, dat was gelegen tussen de Deeverbrogge en de Gowe. met de toegangsweg bij het huis met de naam ‘de Wildschut’ langs de vaart. Zie de bijgaande afbeelding van deze zogenaamde vijf-luiks ansichtkaart.
Het bijzondere aan deze ansichtkaart is de tekst tussen de vijf foto’s op de ansichtkaart: Groeten uit kampeercentrum Ellert en Brammert – Diever. Op de kaart staat vermeld Diever in plaats van Dieverbrug.
En de ansichtkaart werd merkwaardig genoeg niet verkocht in het kamphuis van het kampeercentrum Ellert en Brammert zelf, maar door Lubbert (die in de volksmond Lub werd genoemd) Wanningen, winkelier in luxe en huishoudelijke artikelen an de Heufdstroate in Deever. Deze kaart is in november 1958 uitgegeven.
Een uitgave uit 1953 en een uitgave uit 1955 van deze kaart werd wel verkocht in het kamphuis van kampeercentrum Ellert en Brammert, met de tekst ‘Groeten uit kampeercentrum Ellert en Brammert’, maar zonder vermelding van de plaatsnaam Diever.
De redactie zou graag in het bezit willen komen van een exemplaar van de zwart-wit ansichtkaart waarop alleen is te zien het eerst gebouwde kamphuis met de naam de Olde Stee, zoals dat links onder op de hier getoonde ansichtkaart is afgebeeld. Wie is bereid deze ansichtkaart aan de redactie te verkopen ? Of wie is bereid een scherpe scan van de voor- en de achterkant van deze ansichtkaart voor publicatie in het Deevers Archief ter beschikking van de redactie te stellen ?

Posted in Ellert en Brammert, Toeristenindustrie, Verdwenen object | Leave a comment

De krotbewoners zijn patriciërs geworden

Posted on 24 augustus 2019

De redactie van het Deevers Archief vond bij het digitaliseren (scannen) van zijn papieren archief bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever bijgaande fotokaart van de grond die braak kwam te liggen na de sloop van het olde gemientehuus an de Brink van Deever. De redactie wil deze fraaie fotokaart niet onthouden aan zijn trouwe bezoekers.

Op de grond die in 1956 vrijkwam na het afbreken van het oude bouwvallige, uitgewoonde en uitgeleefde gemientehuis an de brink van Deever is het nieuwe gemeentehuis van de gemiente Deever gebouwd.
De in het verre Assen residerende commissaris van de koningin mr. Jacob Cramer opende het overheidsgebouw an de brink van Deever op 19 juni 1957. Hij sprak daarbij tot de gemeentelijke ambtenaren ongeveer de volgende min of meer gevleugelde woorden: van krotbewoner bent u patriciër geworden.
Het was wellicht aan de hoog- en weledelgestrenge socialistische bestuursbobo uit het verre Assen voorbij gegaan dat hij met deze uitspraak de mensen die in 1957 in de gemiente Deever nog wel in krotten en hutten moesten wonen, voor het hoofd zou kunnen stoten.
Op de zwart-wit fotokaart -die gemaakt is door fotograaf B. Annen uit Beilen- is het braakliggende terrein naast de boerderij van Cornelis (Knelus) Seinen an de verneelde brink te zien. Zo is ook mooi het nog steeds bestaande flinke pothokke naast de boerderij te zien.
In het bericht Auto van veearts Van der Eijk beej ’t gemientehuus is de eerste zwart-wit ansichtkaart van ’t neeje gemientehuus an de brink van Deever te zien.
In dit bericht is bij de zwart-wit foto van het bouwterrein de afbeelding van een ansichtkaart van ut nee’je gemientehuus opgenomen. Jan Brugging (de Wiba an de Heufdstroate) gaf deze kaart in juli 1963 uit. Daarvoor postuum hulde, hulde, hulde.
Maar waar is de op de ansichtkaart zichtbare gemeentelijke zonnewijzer -nota bene geplaatst op een zwerfsteentje- gebleven ?

Posted in Brink, Diever, Gemeentehuis, Gemiente Deever, Pothokke, Verdwenen object | Leave a comment

De eupening van ut nutuurbad Deeversaand in 1942

Posted on 19 augustus 2019

Op 8 juli 1942 verscheen in het Nieuwsblad van Friesland (Hepkema’s Courant) het volgende bericht over de opening van het natuurbad ‘Dieverzand’ op Berkenheuvel an de Bosweg in Deever.

Diever. Onder groote belangstelling vond alhier de feestelijke opening plaats van het zwembad ‘Dieverzand’.
De heer J. Andreae, voorzitter van de V.V.V. Diever, welke vereeniging het natuurbad exploiteert, opende de bijeenkomst, waarna het bad officieel werd geopend door den burgemeester dezer gemeente, den heer J.C. Meyboom. De inbezitneming door de bevolking geschiedde vervolgens op origineele wijze. Door een groot aantal vereenigingen waren groepen zwemmers gevormd die om het bad geschaard stonden. Op een bepaald sein sprong van iedere groep een zwemmer van de sprinkplank in het bad, zwom naar zijn groep, waarna alle groepen tegelijkertijd te water gingen, zoodat het bad plotseling geheel gevuld was met zwemmers en zwemsters.
Na de pauze werd een kaleidoscoop gezongen door mej. A. Krol, waarin de wordingsgeschiedenis van het bad vermeld werd. Een humoristisch gedeelte vormde de scène toen de familie Kip, bestaande uit man, vrouw en kind, per ongeluk te water geraakte en daaruit door den badmeester gered werd. Het slot van den dag werd gevormd door mooie demonstraties van de zwemclub ‘De Spatters’ te Beilen.
Onder de aanwezigen merkten we op vertegenwoordigers van de gemeentebesturen van Diever, Dwingelo en Havelte, van de V.V.V.’s te Dwingelo en Havelte, bestuursleden van de zwembaden te Appelscha en Norg, dr. Muntendam, inspecteur van de volksgezondheid te Groningen, de heer Wilmans, consulent voor de lichamelijke opvoeding te Meppel, de commandant van de N.A.D., kamp Geeuwenbrug en tal van vooraanstaande personen uit de gemeente.
Woorden van dank, welke tevens uiting gaven aan bewondering voor hetgeen hier tot stand is gebracht, werden gesproken door burgemeester Eggink te Havelte, burgemeester De la Saussaye Briët te Dwingelo, den heer Cancrinus namens de V.V.V. Dwingelo, den heer Wilmans namens de inspectie voor de lichamelijke opvoeding, den heer Odding als oudste zwemmer (78 jaar), den heer Kobus, uitvoerder van het grondwerk voor de fa. Boltje.
Tenslotte vermelden we nog, dat het natuurbad, geheel omzoomd door bosch, gemaakt is door de fa. Boltje te Heerenveen wat het grondwerk betreft en de aannemers Nijzingh, Koning en gebr. Van Dijk wat het bouwwerk betreft. Door moeilijkheden ten aanzien van de werkkrachten zou het bad evenwel niet gereed zijn gekomen, indien niet avond aan avond de gansche bevolking, rijk en arm, oud en jong, man en vrouw naar het bad was getrokken teneinde te spitten, graven en kruien. Door deze goede gemeenschapszin is het gelukt hier een prachtige inrichting tot stand te brengen, welke het volksbelang ten zeerste zal dienen. Het bestuur van de V.V.V. Diever heeft met deze zaak veel eer behaald. Het is een prachtig natuurbad, dat aan de eischen voldoet.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De in het artikel vermelde heer Albertus Oddink (geboren 26 februari 1865 te Meppel, overleden op 31 juli 1952 op Zorgvlied) woonde in Villa Nova op Zorgvlied. Oude bewoners van Zorgvlied wisten zich te herinneren dat de heer Oddink bijna elke dag, en het hele jaar door, naar de Drentsche Hoofdvaart ging, om te gaan zwemmen. Het zwembad aan de Bosweg in Diever moet een uitkomst voor hem zijn geweest in het badseizoen.

Posted in Alle Deeversen, Verdwenen object, Zwembad Dieverzand | Leave a comment

Lantièrnplaetie van ut gemientehuus en de pasterie

Posted on 7 augustus 2019

Zo zag een deel van de brink van Deever er in de Tweede Wereldoorlog uit als je boven op de gemeentelijke toren aan de brink van Deever klom en vanuit het geopende luik een foto nam.
De brink van Deever leek toen nog een beetje op een brink, zoals een brink hoort te zijn.
Bij de grote vernieling in de jaren 1955-1957 verdwenen het oude gemeentehuis (in Deever hoort een gemeentehuis op de brink te staan) op de voorgrond met daarnaast de pastorie van de Nederlands hervormde gemeente (in Deever hoort een pastorie op de brink te staan).
Het gemeentehuis, dat daarvóór de openbare lagere school en daarvóór een boerderij was geweest, werd in de jaren 1955-1957 vervangen door een lomp bouwwerk, dat heden ten dage nog steeds de brink ontsierd.
Let vooral op de slijtpaden over de brink.
Links onder aan de foto is een deel van de omheinde braandkoele te zien, met daaromheen rhodhodhendhron struiken. Dit kenmerkende onderdeel van de brink werd tijdens de grote vernieling van de brink in de jaren 1955-1957 dicht gegooid.
De pastorie had zo te zien achter het huis een grote tuin met een soort van slecht onderhouden boomgaard.
Achter de pastorie staat het huis met de naam Iemenhof, dat gebouwd is op een deel van de akker met de naam Iemenkamp. Het huis met de naam Iemenhof staat heden ten dage nog steeds aan de brink.

Posted in Brink, Brinkstraat, Gemeentehuis, Topstuk, Veldnaam, Verdwenen object | Leave a comment

Gesloopt pand aan de Hoofdstraat in Diever

Posted on 30 juli 2019

Dit pand an de Heufdstroate in Deever werd gesloopt in …..
De laatste bewoners van dit pand waren schoolschoonmaker, klompenverkoper en cantharellenopkoper Hendrik Berends en Toni ….
De redactie van het Deevers Archief heeft de zwart-wit foto gemaakt op een zondag, een paar dagen voor de sloop van het pand.
De redactie heeft de kleurenfoto gemaakt op 23 november 2012, links op de foto is de kastanjeboom te zien, die aan de linker kant op de zwart-wit foto ook een beetje is te zien.
Wie kan de redactie meer gegevens over dit pand verschaffen ?

Posted in Diever, Hoofdstraat, Verdwenen object | Leave a comment

Ut holt’n beeld van Gijs Smeekes is vut

Posted on 24 juli 2019

In de Olde Möppeler (de Meppeler Courant) van 28 april 1982 verscheen het volgende korte bericht over het naamloze houten beeld van de heer Gijs Smeekes naast zijn makerij van massief eiken meubelen in de voormalige boerderij op de hoek van de Wittelterweg en de Kastanjelaan in Oldendeever. Dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm (Haarm) Hessels is de maker van de foto bij het bericht.

Fraai beeld
Dat sommige mensen in hun vrije tijd tot opmerkelijke prestaties kunnen komen, is in de gemeente Diever weer eens gebleken.
Daar heeft de heer Gijs Smeekes, werkzaam bij Teka in Oldendiever, waar meubelen van eikehout worden gemaakt, van een boomstam een beeld gemaakt, dat erg mooi is. Met veel geduld slaagde hij er in aan de ene kant een houthakker en aan de andere kant een man, die een mand aardappelen draagt, af te beelden. Later maakte hij er ook nog een wijze uil bij. Uit een stuk aan de voorzijde sneed hij een fraaie hondekop.
Smeekes, die met tussenpozen ongeveer een jaar aan deze schepping heeft gewerkt, had geen vastomlijnd plan voor ogen. Hij maakte van de overblijvende mogelijkheden gebruik haar verder uit te breiden.
Het beeld, dat enige keren is gelakt om het tegen weersinvloeden te beschermen, is naast de meubelfabriek geplaatst. Het trekt een grote belangstelling, zowel van inwoners als toeristen, en wordt veel gefotografeerd.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De redactie heeft de twee kleurenfoto’s van het markante houten kunstwerk op donderdag 11 oktober 2017 gemaakt. De redactie wilde begin april 2018 weer een paar foto’s van het beeld maken, maar moest tot zijn verrassing vaststellen dat het beeld verdwenen was en dat de voormalige boerderij, waarin de makerij van massief eiken meubelen van Gijs Smeekes was gevestigd, een andere eigenaar had gekregen; een stedeling met een Amsterdamse tongval.

Posted in Beeld, Boerderij, Kunst, Neringdoende, Oldendiever, Verdwenen object | Leave a comment

Kloosterstroate 4, 6, 8, 10, 12, 14, 15, 17, 19 en 21

Posted on 23 juli 2019

De redactie van het Deevers Archief heeft op 15 november 2013 bijgaande vijf kleurenfoto’s gemaakt van inmiddels afgebroken huurwoningen an de Kloasterstroate in Deever. Deze woningen hadden direct na het bouwen als adres Kloosterstroate 3, 4, 5, 6, 18, 19, 20, 21, 22 en 23 en bij afbraak respectievelijk Kloosterstroate 15, 17, 19, 21, 14, 12, 10, 8, 6 en 4. Deze tien woningen zijn in de tweede helft van de vijftiger jaren van de vorige eeuw gebouwd en zijn kort na 15 november 2013 in 2014 (wanneer ?) afgebroken.
Het moet ech wè tot de mogelijkheden behoren te achterhalen wie in welke van deze woningen heeft gewoond en van wanneer tot wanneer hij of zij daar heeft gewoond.
Wie kan gegevens aandragen voor deze reconstructie van een stukje vrogger in de gemiente Deever ?
Om te beginnen alvast het volgende.
De redactie weet uit eigen waarneming dat in elk geval de familie Vermaat in 1963, 1964 en 1965 in de woning met adres Kloosterstroate 18 woonde, dat adres is later omgenummerd naar het huidige adres Kloosterstroate 14. De heer Vermaat was leraar aan de U.L.O.-school. De redactie herinnert zich dat de heer Vermaat ook les gaf in aardrijkskunde. De redactie weet uit eigen waarneming dat de familie Abe Brouwer (Oenze Abe) een paar jaren tot de pensionering van Oenze Abe in 1966 heeft gewoond op nummer 23 (later nummer 6) .
De redactie is ook op zoek naar foto’s die bewoners in en om deze woningen hebben gemaakt. Wie reageert ?

Kloosterstroate 4 (rechts) en Kloosterstroate 6 (links)

Kloosterstroate 8 (rechts) en Kloosterstroate 10 (links)
Kloosterstroate 12 (rechts) en Kloosterstroate 14 (links)Kloosterstroate 15 (links) en Kloosterstroate 17 (rechts)
Kloosterstroate 19 (links) en Kloosterstroate 21 (rechts)

Posted in Kloosterstraat, Verdwenen object, Woningbouw | Leave a comment

Binnenesch 6, 8, 10, 12, 14 en 16

Posted on 22 juli 2019

De redactie van het Deevers Archief heeft op 15 november 2013 bijgaande zes kleurenfoto’s gemaakt van inmiddels afgebroken huurwoningen an de Binnenesch in Deever. Deze zes woningen zijn in de tweede helft van de vijftiger jaren van de vorige eeuw in de vorm van twee blokken van elk drie woningen gebouwd en zijn kort na 15 november 2013 in 2014 (wanneer ?) afgebroken. Het waren oorspronkelijk gemeentelijke huurwoningen. De zes huurwoningen hadden bij afbraak als adres Binnenesch 6, 8, 10, 12, 14 en 16.
Het moet ech wè tot de mogelijkheden behoren te achterhalen wie in welke van deze woningen heeft gewoond en van wanneer tot wanneer hij of zij daar heeft gewoond.
Wie kan gegevens aandragen voor deze reconstructie van een stukje vrogger in de Binnenesch van Deever ?
De redactie verwijst voor een eerste begin van deze reconstructie naar het bericht Kolenbak achter het pand met adres Binnenesch 6.
De redactie is ook op zoek naar foto’s die bewoners in en om deze woningen hebben gemaakt. Wie reageert ?

Van rechts naar links zijn zichtbaar Binnenesch 6, Binnenesch 8 en Binnenesch 10.

Van rechts naar links zijn zichtbaar Binnenesch 6, Binnenesch 8 en Binnenesch 10.
Op deze foto zijn de zijgevel en de achtergevel en het schuurtje van de woning met adres Binnenesch 10 te zien.

Van links naar rechts is de achtergevel van Binnenesch 12, Binnenesch 14 en Binnenesch 16 te zien.
Van links naar rechts is de voorgevel van Binnenesch 16, Binnenesch 14 en Binnenesch 12 te zien.
Van rechts naar links is de voorgevel van Binnenesch 12, Binnenesch 14 en Binnenesch 16 te zien.

Posted in Binnenes, Verdwenen object | Leave a comment

Kolenbak achter het pand met adres Binnenesch 6

Posted on 20 juli 2019

Op bijgaande op 15 november 2013 gemaakte foto was tot de sloop van de huurwoningen aan de Binnenesch in Deever achter de woning aan de Binnenesch 6 nog een gemetselde bak met betonnen dekplaat voor het bergen van een voorraad steenkolen compleet met deksel te zien.
Bij andere gelijksoortige woningen an de Kloosterstroate en an de de Binnenesch is de kolenbak wel gesloopt, dat was niet zo moeilijk, omdat de sta-in de-weg kolenbak geen geheel vormde met het schuurtje, maar gewoon koud tegen de muur van het schuurtje was aangebouwd.
De woning is vanaf de oplevering in 1957-1958 bewoond geweest door de familie Kraak. Geert Kraak was bakker bij de Coöperatie (de Koeperasie) an de Heufdstroate in Deever. Na het overlijden van Geert bleven zijn vrouw Rika en hun ongetrouwde zoon Chris daar wonen en na het overlijden van Rika bleef Chris daar alleen wonen tot aan zijn verhuizing naar de Weijert.
Geert Kraak is op 30 december 1910 in Oldemarkt geboren, hij is overleden op 21 september 1988 in Deever op 77-jarige leeftijd. Hij was een zoon van Christoffel Kraak en Aaltje van Veen.
Frederika (Rika) Schultinge is op 26 januari 1918 geboren in Dwingel, zij overleed op 31 oktober 1999 te Meppel op 81-jarige leeftijd. Zij overleed in verpleeghuis Reggersoord en werd op 5 november 1999 gecremeerd in het crematorium Zomerdijk 10a te Meppel. Rika is een tweelingzus van Hendrikje. Ze woonde na haar huwelijk in Deever. Ze was een dochter van Lucas Schultinge en Margje Eissen.
Geert Kraak en Rika Schultinge trouwden op 1 maart 1940 in Dwingel.
Uit dit huwelijk werden geboren Aaltje (geboren op 23 augustus 1940 in Dwingel, overleden op 3 juni 1942 in Meppel op 1-jarige leeftijd), Lukas (geboren op 10 juni 1942 in Dwingel), Christoffel (geboren op 15 september 1944 in Dwingel, overleden op 2 oktober 2012 in Deever, zie de bijgevoegde overlijdensadvertentie uit de Meppeler Courant) en Martijn Aaltinus (geboren op 17 april 1948 in Dwingel).
De vraag is natuurlijk wie er na de verhuizing van Chris Kraak (wanneer ?) tot aan de ontruiming in de woning met adres Binnenesch 6 hebben gewoond ? Wie het weet die mag het de redactie melden.

Posted in Binnenes, Diever, Toevallige waarneming, Verdwenen object | Leave a comment

Diever herdenkt twee zwarte dagen op 22-11-1945

Posted on 5 juli 2019

In De Heerenveensche Koerier – Onafhankelijk Dagblad voor Midden-Zuid-Oost Friesland en Noord-Overijssel verscheen op 28 november 1945 het navolgende bericht over de herdenking van twee zwarte dagen in de Tweede Wereldoorlog in de gemeente Diever.

Diever herdenkt een zwarte dag
Op 22 november 1943 stortte in het Dieverveld een Canadeesch vliegtuig neer, waarbij alle zeven leden der bemanning de dood vonden. Bij zwaar buiïg weer was het toestel hoog in de lucht in brand geraakt en zonder dat iemand der bemanning de kans had er uit te komen viel het toestel ter aarde.
Precies een jaar later, namelijk op 22 november 1944 werden zeven inwoners van deze gemeente als politieke gevangenen gearresteerd, van wie slechts één terugkeerde.
Ter herdenking van deze gebeurtenissen werd op donderdag j.j. een rouwdag gehouden. Van de huizen hing de vlag halfstok. In de ochtend van de dag vond een bijeenkomst plaats van illegale werkers en hun familie bij het hol in de bosschen van Berkenheuvel, waar de S.D. een jaar geleden zijn slag sloeg. Het woord werd hier gevoerd door dominee Van der Hoeven te Diever en dominee Van Nooten te Meppel. Om 12 uur werd in de Gereformeerde Kerk een rouwdienst gehouden. In het bijzonder bestemd voor de verwanten van de families Eggink, Gunnink, Koster en Vos. In deze dienst spraken dominee Van der Hoeven te Diever en dominee Van Arkel te Naaldwijk.
Des middags vond een indrukwekkende plechtigheid plaats op het kerkhof bij de graven van de Canadeesche vliegers. Om de graven werd een eerewacht opgesteld van twee secties gezagtroepen. Daarvoor stelde zich een groep doedelzakspelers, die met hun muziek de plechtigheid zeer verhoogden. Verder stond een groep Iersche Canadeezen opgesteld. Tegenwoordig waren tallooze hoge militaire autoriteiten. Het woord werd gevoerd door den burgemeester en een Canadeesch veldprediker, waarna een kranslegging plaats vond.
In de Nederlandsch Hervormde Kerk werd daarop een kerkdienst gehouden waar als spreker optraden dominee Bakker te Diever, dominee Van der Hoeven te Diever en dominee Van Nooten te Meppel.
Vermelden wij nog de namen van alle de gevallenen. Het zijn dokter Van Nooten, arts alhier. T.G. Drupsteen, 1e ambtenaar ter secretarie, C.M. Groenewoud, controleur der steunverleening, de gebroeders Th. J. en R. Eggink, allen landbouwers te Wapse, G.G. Koster, schilder te Diever, H. Vos, manufacturier te Diever, terwijl nog worden vermist H. Gunnink, smidsknecht te Diever en J. Bosscher, plaatsvervangend leider van de distributiedienst alhier. Zij gaven hun leven voor onze vrijheid.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Op de zwart-wit foto zijn in het zwart geklede mensen te zien, die onderweg zijn naar de kerkdienst die op 22 november 1945 in de middag werd gehouden in de Nederlandsch Hervormde Kerk op de Brink van Deever.
Achter de in het zwart geklede mensen is het boerderijtje van Hendrik Gruppen te zien.

Abracadabra-415

Abracadabra-411

Posted in Canadese bevrijders, Hoofdstraat, Onderduikershol, Tweede Wereldoorlog, Verdwenen object, Verzet | Leave a comment

Braand in ut boerdereegie van Henduk Grupp’m

Posted on 4 juli 2019

De redactie van ut Deevers Archief publiceerde het bijgaande bericht in Oprakelen 07/02. Opraekelen is het papieren blad van de heemkundige vereniging uut Deever. Het bericht betreft de brand in het boederijtje van Hendrik Gruppen an de Heufdstroate in Deever. Dit boerderijtje is op 21 juni 1946 na een blikseminslag afgebrand en niet weer opgebouwd. De plek van het boerderijtje is nu een stuk grasveld aan de zo genoemde Kerkstraat bij het kerkgebouw aan de brink.

Bij de brand in het boerderijtje van Hendrik Gruppen kwamen een paard en drie varkens om het leven. Het brandweerrapport vermeldt: Het beschikbare aantal slangen was net voldoende. Aangezien de zuigslang te kort is voor de nortonput, kon slechts uit de open brandkuil (redactie: de braandkoele op de brink van Deever) worden gepompt, zodat na beëindiging van de brand de watervoorraad ook geheel was uitgeput. Het dak van deze boerderij bestond uit riet en stroo, zoals zoveele daken in de kom. Indien de voorafgaande regen de omliggende daken niet voldoende nat had gemaakt, was een groote ramp niet te voorkomen geweest.

Afbeelding 1
Het huis naast het boerderijtje van Hendrik Gruppen an de Heufdstroate was eigendom van Jan Schoemaker. In het linker deel van het voorhuis was het postkantoor gevestigd. Het rechter deel was in gebruik als voorkamer. In het huis daarnaast woonde Jantje Kiers. Dit huis is later gekocht door Lambertus (Bart) Schoemaker, die ook een beetje makelaar in grond en huizen was. Hij heeft het huis afgebroken om zo ruimte te krijgen voor een tuin. Abracadabra-410
Afbeelding 2
In Deever an de Heufdstroate op de hoek van het smalle straatje dat nu de naam Kerkstraat heeft, stond het boerderijtje van Hendrik Gruppen. Deze foto uit 1937 toont verloren gegaan bijzonder erfgoed, te weten de fraaie bestrating van veldkeitjes bij de boerderij en toont een vervallen kerkgebouw met een omheinde hof van de kaarke – ook wel kaarketuun genoemd – en pas geplante armzalige boompjes. Het pas gebouwde hotel-café Brinkzicht van de in de Tweede Wereldoorlog berucht geworden N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma en zijn echtgenote Gezina Smit is achter het kerkgebouw.

Posted in Ansichtkaart, Boerderij, Deeverse braandweer, Hoofdstraat, Kerk aan de brink, Opraekelen, Postkantoor, Verdwenen object | Leave a comment

Weer een studentenwerkkamp in de Uilenhorst

Posted on 25 juni 2019

In het ‘Leeuwarder Nieuwsblad: goedkoop advertentieblad’ verscheen op 23 augustus 1934 het navolgende bericht over weer een studentenwerkkamp in de boerderij ‘de Uilenhorst’ in de Olde Willem. De studenten in de kamp werkten aan een weg, die later de naam Studentenweg heeft gekregen. De boerderij ‘de Uilenhorst’ bestaat niet meer, wel zijn ter plekke nog enige resten van muren te vinden.

Studentenwerkkamp te Diever
Dit jaar wordt een weg van 17 m breedte aangelegd, die 3 km lang wordt
Op het oogenblik wordt er te Diever weer een studentenwerkkamp gehouden.
Onder toezicht van het Staatsboschbeheer (houtvesterij Assen) en onder leiding van een technicus uit Delft wordt er gegraven, gehakt en gespit, heuveltjes weggenomen en met het verkregen zand weer laagten opgehoogd, bij welk werk kipkarren, welwillend door het Boschbeheer verstrekt, goede diensten bewijzen.
Naast elkaar worden aangelegd een berkensingel, rijwielpad, berm, berkensingel, sloot, berm, rijweg, waarnaast weer een berm met berkensingel.
De gezamenlijke breedte is zeventien meter, zoodat het voor de hand ligt, dat enorm veel werk gedaan moet worden. Het geheel wordt begrensd door slooten, die door werkloozen worden gegraven, omdat dit werk veel vaardigheid vereischt. De verbinding zal drie kilometer lang worden, waarvan één kilometer gereed is gekomen. Het werk zal dit jaar niet voltooid kunnen worden, daar men denkt tot 10 September door te gaan.
Op 8 Juli zijn de werkzaamheden begonnen, die voor de menschen van de eerste étappe niet gemakkelijk waren, omdat veel boomen verwijderd moesten worden In de tweede étappe, die thans bezig is, bevinden zich studenten uit Utrecht, Groningen, Amsterdam en Leiden, benevens twee uit Polen. De omgangstaal met deze laatsten is Fransch.

Abracadabra-290

Posted in Boerderij, de Olde Willem, Staatsbosbeheer, Studentenkamp, Uilenhorst, Verdwenen object | Leave a comment

Vallende objecten en instortingsgevaar

Posted on 24 juni 2019

Op het gegevensbord bij het zo genoemde Prinsenbos bij de verdwijnende Uilenhorst in de Olde Willem staat onder meer de volgende tekst: Wel een woord van waarschuwing voor uw veiligheid; voer de dieren niet en houd gepaste afstand. Ook tot de ruïne van de Uilenhorst, omdat vallende objecten en instorting gevaar kunnen opleveren.
Van wat ooit de trotse boerderij met de naam ‘de Uilenhorst’ was, kan niet veel meer instorten, want de mannetjes die de bosschen van de Nederlandse Staat beheren, hebben de tot de boerderij behorende gebouwen de afgelopen jaren op een versnelde manier kunstmatig laten ruïneren en verwijderen.
Wat nu nog over is van ‘de Uilenhorst’ is een netjes aangeharkte plastic nepruïne, die het wel mooi doet op een foto, maar die beter maar zo snel mogelijk naar een puinbreker kan worden afgevoerd.
Of moeten die paar muren blijven staan, vanwege het verschaffen van leefruimte aan het zeldzame kalkzandsteenkruipertje ?
En wat te denken van de ‘ruïne’ van het pothokke, die te zien is op de laatste foto. In 2007 stond het hele pothokke er nog,
De redactie van het Deevers ArchiefDeevers heeft de kleurenfoto’s op 13 november 2014 gemaakt.

Abracadabra-311

Posted in Boerderij, de Olde Willem, Ontginning, Staatsbosbeheer, Uilenhorst, Verdwenen object | Leave a comment

Een ontsierende gaping in een dorpsgezicht

Posted on 18 juni 2019

In de Olde Möppeler (de Meppeler Courant) schreef correspondent Anne Mulder uut de Aachterstroate in Deever op 25 januari 1956 het volgende bericht over de nutteloze sloop van de woning van het gezin Wijnand Hunneman op de hook van de Kleine Peperstroate en de Aachterstroate.

Uit Diever en Omgeving
Voor en tegen van verlies van dorpsschoon

Een ieder die Diever kent zal het er mee eens zijn, dat de Peperstraat met de eeuwenoude kerk op de achtergrond een van de mooiste hoekjes van het dorp vormt. Deze plaats is dan ook ontelbare malen het doelwit geweest van schilders, tekenaars en fotografen. Helaas is hierin vorige week een onherstelbare verandering gekomen, doordat het huis op de hoek van de Peperstraat en de Achterstraat is afgebroken. Dit pand was meer dan 125 jaar oud, gezien het in de voorgevel verankerde jaartal 1830. Het verdwijnen van deze woning, die aan dit hoekje karakter gaf, heeft een ontsierende gaping in dit dorpsgezicht teweeg gebracht. Het betekent een niet te herstellen verlies van dorpsschoon.

Uitzicht verbeterd
Het huis werd het laatst bewoond door het gezin van de heer W. Hunneman. De gemeenteraad besloot indertijd op voorstel van Burgemeester en Wethouders het pand onbewoonbaar te verklaren. De gemeente kocht het terrein aan waarop de woning stond, met het doel te voorkomen dat hier ooit nog eens weer wordt gebouwd.
Naar ons moderne tijdbegrip met toenemende verkeerszorgen kan van een verbetering worden gesproken in verband met het verdwijnen van de woning. In de bocht is het uitzicht zowel vanuit de Peperstraat als vanuit de Achterstraat aanmerkelijk beter geworden en er is nu de mogelijkheid dat de bocht in deze weg wordt verruimd. Tot nu toe was het verder zo, dat grotere motorvoertuigen, die vanuit de Peperstraat of uit westelijke richting – de D.A.B.O.-bussen bijvoorbeeld – de Achterstraat wilden inrijden, rakelings langs het nu verdwenen hoekhuis moesten scheren. Dat is nu voorbij. Van een werkelijk verkeersprobleem was ons inziens op dit punt eigenlijk geen sprake.

Tekst onder de afbeelding
De Peperstraat te Diever, gezien van de Aachterstraat af, waar het hoekhuis rechts moest verdwijnen.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De bijzin in de tekst onder de afbeelding behoeft enige verbetering: waar het hoekhuis links moest verdwijnen.
De familie Wijnand Hunneman liet een nieuwe woning an de Vlasstroate in Deever bouwen.
De redactie is het roerend eens met de conclusie van correspondent Anne Mulder: Van een werkelijk verkeersprobleem was ons inziens op dit punt eigenlijk geen sprake.
Voor de afbeelding bij het artikel gebruikte Anne Mulder een zwart-wit ansichtkaart. De bezoeker kan deze fraaie ansichtkaart bewonderen in het Deevers Archief.

Posted in Achterstraat, Peperstraat, Verdwenen object | Leave a comment

Kleuterschool ‘de Buitelbam’ in Deever geopend

Posted on 17 juni 2019

In de Heerenveensche Courier van 2 september 1955 verscheen het volgende korte bericht over de opening van de kleuterschool ‘de Buitelbam’ an de Binnenesch in Deever.

Kleuterschool Diever geopendg
Onder grote belangstelling is de eerste kleuterschool in de gemeente Diever officieel door burgemeester Meiboom geopend. Vooraf had dr. Naarding de naam op de school onthuld: ‘de Buitelbam’.
Alle aanwezigen waren vol lof over het fraaie gebouw en de moderne inventaris. Veel personen hebben ’t woord gevoerd. Een hunner verklaarde de naam, buitel is de Drentsche naam voor kleuter en her woord bam staat in verband met de oude rechtspositie van vluchtelingen. Het was een vrijplaats voor dezen. Buitelbam is dus veilige plek voor kleuters,
Het gebouw bevat een leslokaal, een les-speellokaal, hal, kamer voor het hoofd, garderobe, enzovoort. De totale bouwkosten hebben f. 53,000,- bedragen. Het hoofd is mejuffrouw Dalstra, helpster mejuffrouw Vrucht.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Zo te zien op de zwart-wit foto was de belangstelling bij de opening van ‘de Buitelbam’ op 31 augustus 1955 niet bepaald groot te noemen, dit in tegenstelling tot wat de correspondent in het artikeltje beweert, bij de school staan wat zo genoemde ‘hoge genodigden’ voor de opening en de obligate toespraakjes, de versnaperingen en de sigaren na de opening in het café van Klaas Doorten en Alberdine Slagter an de Kruusstroate in Deever, en wat gewoon volk loopt op het pad en staat bij het zwart gecarbolineumde houten planken hek.
Het woord ‘buitel’ komt niet voor in de Deeverse streektaal, wel komt of kwam het woord voor in het noorden van Drenthe, in de streken grenzend aan Groningen. De redactie heeft de vermeende merkwaardige betekenis van het woord ‘bam’ niet kunnen achterhalen.
Op de zwart-wit foto is links naast de school het huisje van de toen gepensioneerde architect Van der Linden te zien.
Het gebouw van de kleuterschool verloor na de invoering van de basisschool (samenvoeging van de kleuterschool en de lagere school) in 1985 zijn oorspronkelijke functie, om uiteindelijk plaats te maken voor de nieuwbouw van huizen, zie de bijgevoegde kleurenfoto.
De redactie heeft de eerste kleurenfoto op 3 oktober 2012 gemaakt en heeft de tweede kleurenfoto op 13 november 2014 gemaakt.

Abracadabra-276 Abracadabra-277

Abracadabra-279
Abracadabra-298

Posted in Binnenes, Café Centrum, Kleuterschool 'de Buitelbam', Verdwenen object | Leave a comment

Wat nog over is van ‘de Uilenhorst’ in de Olde Willem

Posted on 14 juni 2019

De redactie van het Deevers Archief vervangt zo nu en dan de kopafbeelding van de webstee van het Deevers Archief, soms wat eerder, soms wat later, je wilt niet dat de trouwe bezoeker lange tijd naar dezelfde kopafbeelding zit te koekeloeren.
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto van wat nog over is van de boerderij met de naam ‘de Uilenhorst’ in de Olde Willem op woensdag 19 september 2018 gemaakt.
De Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Absolute Gelijk Van De Maakbaarheid Van De Deeverse Natuur, gevestigd in een ver en gerieflijk hoofdkantoor in Amersfoort, zijn erg overtuigd van de nuttigheid van het handhaven van een berg kalkzandsteen in een op afstand geregisseerde en gedicteerde nepnatuur.
Als jij in het bezit bent van een mooie afbeelding uut de gemiente Deever en jij acht deze echt wel geschikt als kopafbeelding van deze webstee, aarzel dan niet deze afbeelding naar de redactie te sturen.
Het formaat van een kopafbeelding is 940 x 198 puntjes (200 dpi).
Als jij de hier afgebeelde kopafbeelding lelijk vind of niet geschikt acht als kopafbeelding van het Deevers Archief, aarzel dan niet jouw mening luid en duidelijk aan de redactie kenbaar te maken.
De kopafbeelding is van 11 juni 2019 tot en met 12 augustus 2019 getoond.

Posted in Kopafbeelding, Staatsbosbeheer, Uilenhorst, Verdwenen object | Leave a comment

De studentenwerkkamp in de Uilenhorst

Posted on 9 juni 2019

In het Algemeen Handelsblad van 8 september 1934 onder de rubriek Onderwijs verscheen het volgende artikel van de heer Jan Zuijderhoff over de studentenwerkkampen op de boerderij ‘de Uilenhorst’ in de Olde Willem.
Staatschboschbeheer heeft de boerderij ‘de Uilenhorst’ door de laatste jaren heen geleidelijk aan gesloopt, nu staat ter plekke nog een tijdje een kleine ruïne. Het is de bedoeling van Staatschboschbeheer om op de cultuurgronden rond de verdwijnende boerderij cultuurnatuur tot stand te brengen.

Het Studenten-werkkamp
Hoe het er toegaat. Nut en genoegen van lichamelijken arbeid.

Het Handelsblad is destijds zoo vriendelijk geweest de op schrift gestelde enthousiaste indrukken van mijn deelneming aan het Eerste Nederlandsche. Studenten-Werkkamp (1931) op te nemen.
Werkzaamheden in de maatschappij verhinderden mij, deel te nemen aan een van de volgende kampen. Dit jaar kon ik mij gelukkig niet geheel onbetuigd laten en kon ik aan een zakenreis verbinden een dag en een nacht overblijven op het Studenten-Werkkamp.
Het kwam zoo uit dat ik niet eerder dan tegen het vallen van den avond den fietstocht van Assen naar Diever, onder welke gemeente ‘de Uylenhorst’ – de boerderij waarop het kampement van het Studenten-Werkkamp is gevestigd – kon aanvaarden. Ik had mij al voorbereid op een nacht onder den blooten hemel; het was trouwens een mooie nacht.
Toch was het een uitkomst, dat ik een tot binnengaan lokkend Amerikaansch uitziend ‘restaurant’ aan den weg binnenging, omdat deze daad mij in aanraking bracht met den eigenaar, den heer Punter, die terstond zich bereid verklaarde den weg te wijzen.
Intusschen kwamen we toch, ondanks de hindernissen, nog eerder in het kamp dan ik dacht ! Hoe heerlijk vredig en fantastisch mooi in den maneschijn lag de eenzame boerderij van het Werkkamp midden in de hei !
Het was inmiddels bij elven geworden; zoodat de meeste kampers reeds ter stal waren gegaan in den letterlijken zin des woords. Maar daar mijn komst verwacht werd, was er in het woonlokaal – waartoe de dorschkamer was gepromoveerd, terwijl de zolder erboven als slaapruimte voor de meisjes was ingericht – toch nog eenig vertier te bekennen, oergezellig had men die woonruimte gemaakt.
De brandende groote kaarsen, die zoo maar in een waschblik geplant waren, gaven aan dit eenvoudige witgekalkte lokaal met simpele schragen en banken, een bijna heilige stemming. Wat dennegroen en de groote dubbele tochtdeur droegen intusschen zeker bij tot deze wondere stemming. Maar per slot was het werkkamp – waarvoor de deelnemers het pension tegen kostprijs betaalden, dus nog geld moesten toebetalen inplaats van loon te ontvangen – niet begonnen om ‘sfeer’, maar om kameraadschappelijken handenarbeid in de buitenlucht.
Om vijf uur werd reveille geblazen. En tegen half zes was het heele kampement buiten. Het was Koninginnedag, en zoo werd de dag begonnen met het plechtig hijschen van de driekleur in tegenwoordigheid van alle kampers en onder het zingen van het Wilhelmus. Na deze plechtigheid fietsten dé jongens naar het werk. De meisjes zorgden inmiddels voor het ontbijt, dat ze twee uur later op het werk zouden brengen om het daar gezamenlijk met de jongens te nuttigen.
Het werk bestond dan in het aanleggen van een weg door de hei. Een uiterst klein gedeelte van een groot werkverschaffings project van Staatsboschbeheer voerden de studenten uit. Men was bezig met behulp van kipkarren zand te verplaatsen om de goede niveauhoogte te verkrijgen.
Het werk werd na een poosje voor een half uur onderbroken voor het gemeenschappelijke ontbijt met de meisjes op het werk.
En omdat het nu juist Koninginnedag was, werd daarna de gelegenheid benut om een eenzaam berkenboompje op het nieuwe pad te wijden – een berkenboompje dat men bij het uitkappen van het dennenbosch, waardoorheen het pad gemaakt werd, met opzet had laten staan – als ‘Wilhelminaberk’. Mr. R. S. s’Jacob, de leider van de derde etappe van het kamp, sprak bij deze wijding eenige toepasselijke woorden.
De ‘kampma’, de studente Janna de Keijzer, onthulde de gedenkplaat. Daarop gingen de meisjes weer terug naar het kampement; de jongens werkten voort totdat de dagtaak van 7 uur volbracht was, sneller dan we dachten. Hoe kon het ook anders ? Men werkte kameraadschappelijk en zag langzaam maar zeker het werk vorderen. Ligt hierin niet een groote voldoening ?
Het werken was ook mij weer best bevallen. Het is wel geen geroutineerde vakarbeid, maar er schuilt een merkwaardige voldoening in dit soort handenarbeid in de buitenlucht, waarbij men bij het doorbreken van de zonnewarmte steeds meer kleeren uitdoet en ten slotte ten minste bij goed warm weer met ontbloot bovenlijf werkt. Men voelt op die oogenblikken, dat sport goed beschouwd een surrogaat is voor de natuurlijke behoefte aan lichamelijken arbeid in de buitenlucht.
Het speet mij dan ook echt, dat ik niet enkele dagen weer student onder de studenten kon zijn. Student op zijn best. Want in het Studenten Werkkamp kent men geen groote politiek en geen studentenpolitiek.
De studentenvereeniging ‘Studiosi Iuvare Delectamur’ en het Nederlandsch Comité van de International Student Service hebben het kamp op touw gezet.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De journalist fietste van Assen naar Deever en vandaar via de Bosweg – met een tussenstop in Paviljoen Berkenheuvel – en de Olde Willemsweg naar ‘de Uilenhorst’ . Wel een flinke omweg, want hij had ook bij de Hoogersmilde die andere Bosweg af kunnen fietsen en dan de Olde Willemsweg kunnen nemen.

Abracadabra-292

Posted in de Olde Willem, Staatsbosbeheer, Studentenkamp, Uilenhorst, Verdwenen object | Leave a comment

Skoelfoto van de legere skoele van Deever – 1922

Posted on 2 juni 2019

Deze foto van ‘groep I’ van de laegere skoele an de Heufdstroate in Deever is gemaakt in 1921 ? De vraag is dan natuurlijk: is deze gemaakt in het schooljaar 1920-1921 of in het schooljaar 1921-1922 ?
Albert Vos, die op deze foto staat, is geboren op 10 augustus 1915. Deze foto kan niet in het schooljaar 1920-1921 zijn gemaakt, want dan zou Albert Vos op vijfjarige leeftijd naar school zijn gegaan, wat niet het geval zal zijn geweest. Dan moet de foto in het schooljaar 1921-1922 zijn gemaakt. Maar schoolfoto’s werden en worden aan het einde van het schooljaar gemaakt, dus is de foto in 1922 gemaakt. Temeer omdat kinderen in die tijd tot op de leeftijd van dertien of ten hoogste veertien jaar naar school gingen, zie de oudste kinderen die in de eerste helft van 1908 zijn geboren, bijvoorbeeld Albertus Andree (18 maart 1908) en Anna Catrina Mulder (9 mei 1908).
De legere skoele an de Heufdstroate in Deever stond op de plek waar tot het einde van 2019 het ontmoetingscentrum (dorpshuis) met de naam Dingspilhuus (ut Waarme Hart van Deever) stond. De foto is bij de ingang aan de oostkant (dus de kant van het Katteneinde) gemaakt.
De redactie van ut Deevers Archief heeft zoveel mogelijk in publiek toegankelijke bronnen gezocht naar gegevens van de personen op deze foto, echter deze bronnen zijn helaas niet altijd volledig of toegankelijk. De redactie is daarom steeds op zoek naar aanvullende gegevens en foto’s van de leerlingen, de onderwijzers en de onderwijzeressen op deze foto. Veel kinderen van de kinderen op deze foto woonden in Deever of in de buurt van Deever.
Wie is in het bezit van de schoolfoto van ‘Diever II’ uit 1922 ?

Abracadabra-1448

1. Jan Mulder
Hij is geboren op 18 april 1910 in Deever (waarschijnlijk in Oldendeever) als zoon van Teunis Mulder en Maria Houwer.
Zijn zuster Ludina en zijn broer Hendrik staan ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

2. Hendrik Mulder
Hij is geboren op 9 juni 1912 in Deever (waarschijnlijk in Oldendeever). Hij is een zoon van kuiper Teunis Mulder (Teunis Kuper) en Maria Houwer. Die woonden op ’t Kastiel. Hij trouwde op 29 augustus 1935 met Annigje de Jong uit Lekkerkerk. Zijn zuster Ludina en zijn broer Jan staan ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

3. Jan Slagter
Hij is geboren op 23 juni 1908 in Deever en is overleden op 14 oktober 1986 in Deever. Hij was getrouwd met Beertje Mennink. Jan Slagter is een zoon van schoenmaker Berend Slagter en Femmigje Mulder.
Zijn zuster Alberdina en zijn zuster Reina staan ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

4. Klaas Houwer (Klaas Tissie)
Hij is geboren op 19 oktober 1908 op Kalteren en is overleden op 3 november 1980. Hij is een zoon van Nicolaas Houwer en Lammigje Westerhof.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

5. Jan Houwer
Hij is geboren op 23 juli 1911 op Kalteren. Hij is een zoon van boer Nicolaas Houwer en Lammigje Westerhof. Hij was getrouwd met Jantje Boelens. Hij is op 10 april 1945 op het marktterrein in Deever door de Duitse bezetter vermoord.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

6. Albertus Andree
Hij is geboren op 18 maart 1908 in Deever en is op 27 maart 1980 overleden in Deever. In Deever had hij de bijnaam Bart Eulie. Hij was getrouwd met Lutina Talen. Hij is een zoon van arbeider/winkelier/oliehandelaar Cornelis Andree en Jantje Schoemaker. Albertus Andree is onderwijzer geweest an de Wittelter skoele en an de Deeverse skoele. De gemeenteraad van Diever benoemde hem in december 1939 tot hoofd van de Deeverse skoele an de Heufdstroate.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

7. Cornelis Klijn
Hij was hoofd der school van 18 oktober 1920 tot 28 april 1924
Hij is geboren op 24 maart 1884 te Vinkeveen en is overleden op 8 april 1964 te Amsterdam ? Hij trouwde op 14 oktober 1920 met Eva Maria van der Knoop.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

8. Hilligje Hoogenkamp
Zij is geboren op 30 oktober 1875 in Deever en is overleden op 30 april 1963, Zij was een dochter van hoofdonderwijzer Roelof Hoogenkamp en Jantje Schipper. Zij ligt begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee’j Deever.
De redactie is dringend op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

9. Albertje van der Helm
Zij is geboren op 21 juli 1909 in Wittelte (waarschijnlijk in Oldendeever) als dochter van Arend van der Helm en Lummigje Hofman. Zij trouwde op 15 augustus 1940 in Ermelo met Jacobus Gersen. Zij is op 10 juli 1966 overleden in Amersfoort. Ze is begraven in Renswoude.
Haar zuster Margje (?) en haar broer Jan staan ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

10. Hendrik Kloosterman
Hij is geboren op 25 juni 1912 in Oldendeever. Hij is op 22 september 1968 overleden. Hij was een zoon van Arend Kloosterman en Hilligje (Hille) Booiman. De familie Kloosterman woonde in Oldendeever op de stee die nu als adres Wittelterweg 1 heeft. Hendrik Kloosterman was petroleumventer in Wapse. Hij was getrouwd met Arendina Oosterhof.
Zijn zuster Roelofje staat ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

11. Ludina Mulder
Zij is geboren op 23 juni 1913 als dochter van kuiper Teunis Mulder en Maria Houwer. Die woonden op ’t Kastiel. Zij is overleden op 11 april 1989. Ludina Mulder was getrouwd met landbouwer Hendrik Rozeboom. Zij hadden een boerderijtje in Oldendeever. Dat boerderijtje bestaat niet meer. Op die stee staat nu een burgerwoning. Ludina Mulder en Hendrik Rozeboom zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee’j Deever.
Haar broer Jan en haar broer Hendrik staan ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

12. Alberdina Slagter
Zij is geboren op 27 januari 1914 in Deever als dochter van schoenmaker Berend Slagter en Femmigje Mulder. Zij is overleden op 7 januari 2008 in Dwingel. Zij was getrouwd met Klaas Doorten. Alberdina Slagter en Klaas Doorten zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee’j Deever.
Haar broer Jan en haar zuster Reina staan ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

13. Reina Slagter
Zij is geboren op 17 mei 1910 in Deever als dochter van schoenmaker Berend Slagter en Femmigje Mulder. Zij is op 23 oktober 1958 in Meppel overleden. Ze is getrouwd geweest met Jan Roelof (Jan Roessie) Bennen. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee’j Deever.
Haar broer Jan en haar zuster Alberdina staan ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

14. Klaassien (Klaasje) Mulder
Zij is geboren op 28 januari 1911 in Deever als dochter van Jan Mulder en Roelofje Tissingh. Zij trouwde met Roelof Fransen. Hij is op 8 oktober 1904 geboren en is op 22 september 1977 overleden. Zij is op 22 december 1969 overleden. Klaassien Mulder en Roelof Fransen zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee’j Deever.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

15. Cornelis Seinen
Hij is geboren op 8 september 1912 als zoon van boer Jan Seinen en Hilligje Hessels. Hij is overleden op 6 november 1989. Hij was getrouwd met Hendrikje Schiphorst. Zij is geboren op 5 oktober 1912 en is overleden op 14 oktober 1989. Cornelis Seinen en Hendrikje Schiphorst zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee’j Deever.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

16. Hendrik Jan ter Mast
Hij is geboren op 30 juni 1912 als zoon van boer Aaldert ter Mast en Femmigje Schierbeek. Hendrik Jan ter Mast is niet getrouwd geweest. Hendrik Jan ter Mast woonde bee’j de Dikke Stien’n an de Grönnegerweg. Later woonde hij in Havelte.
Zijn zuster Albertje staat ook op deze foto.
De redactie is dringend op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

17. Arend van Zomeren
Hij is geboren op 30 december 1896 in Wapse als zoon van Jan van Zomeren en Zwaantje Offerein. De raad van de gemiente Deever benoemde Arend van Zomeren uit Wapse ingaande op 16 juli 1919 tot onderwijzer van de openbare lagere school van Deever. Hij was tot die datum onderwijzer an de skoele op Woater’n. Arend van Zomeren slaagde op 18 augustus 1921 voor de hoofdakte in Zwolle.
De redactie is dringend op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

18. Wilhelmina (Mina) Vos
Zij is geboren in 1913 in Deever. De juiste geboortedatum is nog niet gevonden. Ze was een dochter van postbode Roelof Vos (bode Vossie) en Jansje ter Heide. Zij trouwde op 27 augustus 1932 met straatmaker Hendrik Zoer uut Dwingel.
Haar broer Albert staat ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

19. Albert Vos
Hij is geboren op 10 augustus 1915 in Deever. Hij was een zoon van postbode Roelof Vos (bode Vossie) en Jansje ter Heide van de Bosweg. Hij is op 26 januari 2005 overleden. Hij was getrouwd met Berendina Doorten. Zij is geboren op 12 mei 1916 in Diever en is overleden op 14 september 2000. Zij was een dochter van brievengaarder Koop Doorten en Grietje Tissingh. Albert Vos en Berendina Doorten zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee’j Deever.
Zijn zuster Wilhelmina (Mina) staat ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

20. Jan van der Helm
Hij is geboren op 15 augustus 1911 in Oldendeever. Hij is een zoon van boer Arend van der Helm en Lummigje Hofman. Hij was getrouwd met Johanna Moes. Hij is op 7 februari 1945 overleden in Zuidwolde.
Zijn zuster Albertje en zijn zuster Margje (?) staan ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

21. Margje van der Helm
Zij was een dochter van arbeider Arend van der Helm en Lummigje Hofman ?
De redactie heeft nog geen gegevens van haar kunnen vinden. Was het wel Margje van der Helm of was het Albertje van der Helm ?
Haar broer Jan en haar zuster Albertje staan ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

22. Roelofje Kloosterman
Zij is geboren op 14 augustus 1909 in Oldendeever als dochter van Arent Kloosterman en Hilligje (Hille) Baaiman. Zij was getrouwd met politieman Gerrit Noorman. De redactie moet de datum en de plaats van overlijden nog uitzoeken. De familie Kloosterman woonde in Oldendeever op de stee die nu als adres Wittelterweg 1 heeft. Ze was een zuster van Jan, Hilbert Arend, Margje, Mina en Hendrik Kloosterman.
Haar broer Hendrik staat ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

23. Hendrikje Oosterveen
Zij is geboren op 24 januari 1909 in Wapse. Zij is overleden op 9 oktober 1988. Ze was een dochter van arbeider Lambert Oosterveen en Jacobje Daalman. Ze trouwde op 24 mei 1930 in Diever met landarbeider Hendrik Nijboer. Hendrik Nijboer is geboren op 30 april 1905 en is overleden op 4 december 1988.
Haar broer Lambertus staat ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

24. Jacoba (Koos) Geertruida van Eldik
Zij is geboren op 8 september 1908 in Zuidland op Sint Philipsland. Zij is een dochter van geneesheer Alexander Leonardus van Eldik en Geertje Margrietha Verlinde. Zij trouwde op 6 augustus 1935 in Groningen met garagehouder Hinderikus Aloisius Groothuis.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

25. Lammigje Seinen
Zij is geboren op 29 april 1909 in Deever en is overleden op 5 augustus 1998 in Diever. Ze was getrouwd met Teunis Wesseling. Hij is geboren op 4 oktober 1909 en is overleden op 25 september 1994. Ze is een dochter van Jan Seinen en Hilligje Hessels. Lammigje Seinen en Teunis Wesseling zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee’j Deever.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

26. Anna Catrina Mulder
Zij is geboren op 9 mei 1908 in Deever. Zij is een dochter van boer Jan Mulder (Jan Boartie) en Roelofje Tissingh. Ze trouwde op 7 januari 1931 met predikant Johannes Luchies, geboren in Zeist. Zij is op 14 januari 2004 overleden in Dwingelo. Anna Catrina Mulder en Johannes Luchies zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee’j Deever.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

27. Jantina (Tine) Doorten
Zij is geboren op 25 november 1908 an de Deeverbrogge. De datum van overlijden moet nog worden uitgezocht. Zij was getrouwd met Jan Dekker. Hij is geboren op 18 februari 1916 en is overleden op 24 juli 1950 in Assen. Zij woonde tijdens haar huwelijk aan de Rollestraat in Wapse. Daarna heeft ze in Deever altijd aan de Veentjesweg gewoond. Ze was een dochter van brievengaarder Koop Doorten en Grietje Tissingh.
Haar broer Klaas staat ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

28. Albertje ter Mast
Zij is geboren op 26 december 1909 in Deever. Zij is overleden op 29 juli 1998. Zij is een dochter van Aaldert ter Mast en Femmigje Schierbeek. Zij is getrouwd geweest met Barteld Oost (eerste huwelijk) en Jan Wicher Bosman (tweede huwelijk). Haar broer Hendrik Jan staat ook op deze foto.
Albertje ter Mast woonde bee’j de dikke stien’n an de Grönnegerweg. Daarna heeft ze altijd in Havelte gewoond.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

29. Albert Koning
Hij is geboren op 19 mei 1909 in Deever en is op 27 september 1929 op 20-jarige leeftijd overleden aan een longontsteking in Hoogeveen. Hij is een zoon van boer Hendrik Koning en Aaltje Haveman. Hij woonde eerst op ’t Kastiel in een huis dat stond tussen het huis van Egbert Mulder en het huis van Harm Kloosterman. Dit huis is op 27 januari 1914 afgebrand en blijkbaar niet herbouwd. De vraag is natuurlijk waar de familie Hendrik Koning kwam te wonen na de brand. De brand is in een bericht in het Nieuwsblad van het Noorden van 28 januari 1914 beschreven.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

30. Juffrouw Hoornstra
In het gezamenlijke geheugen van de olde Deeversen waren geen gegevens van haar aanwezig.
Woar kwaamp see weg en woar is see henne goan ?
De redactie is dringend op zoek naar gegevens van haar. Wie reageert ?

31. Jantje Wesseling
Zij is geboren op 2 augustus 1911 in Deever als dochter van boer Jan Hessel Wesseling en Jantje Mulder. Zij is overleden op 26 december 2004 in Diever. Zij trouwde 11 of 12 augustus 1943 met Hendrik Mulder. Hendrik Mulder was een broer van Anna Catrina Mulder en Klaasje Mulder. Jantje Wesseling heeft tijdens haar huwelijk altijd in Deever an de Brink gewoond. Jantje Wesseling en Hendrik Mulder zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee’j Deever. Haar broer Geert staat ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

32. Geert Wesseling
Hij is geboren op 13 mei 1909 in Deever als zoon van boer Jan Hessel Wesseling en Jantje Mulder.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

33. Geert Kok
Hij is geboren op 7 november 1909 in Oldendeever als zoon van boer Geert Kok en Geesje Jonkman. Hij is op 5 mei 1987 overleden. Hij is niet getrouwd geweest. Hij heeft zijn hele leven in Oldendeever gewoond. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee’j Deever.
Zijn zuster Jantje staat ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

34. Jantje Kok
Zij is geboren op 22 mei 1912 in Oldendiever als dochter van boer Geert Kok en Geesje Jonkman.
Haar broer Geert staat ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

35. Lambertus (Bartus) Oosterveen
Hij is geboren op 12 juni 1912 in Havelte als zoon van boer Lambert Oosterveen en Jacobje Daalman. Hij is overleden op 1 juli 1953 in Hoogeveen. Hij was getrouwd met Elisabeth Henstra. Hij was koopman.
Zijn zuster Hendrikje staat ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

36. Dinie Donker
Wat is haar echte voornaam ? Kwam zij uit Oldendiever ?
De redactie is dringend op zoek naar gegevens van haar. Wie reageert ?

37. Arend Harm Buiter
Hij is geboren op 20 mei 1912 in Pesse aan de Toldijk als zoon van Derk Buiter en Hendrikje Zoer. Hij is overleden op 11 juni 1988 in Diever. Hij was getrouwd met Hendrikje Roelofs. Zij is geboren op 18 februari 1918 in Wapse en is op 23 december 2010 in Meppel.
Zijn broer Harm, zijn zuster Aaltje en zijn zuster Trijntje staan ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

38. Harm Buiter
Hij is geboren op 3 november 1908 in Pesse aan de Toldijk als zoon van Derk Buiter en Hendrikje Zoer. Hij is overleden op 7 september 1977 in Deever. Hij was getrouwd met Rensje Donker, Zij is geboren op 20 mei 1918 op Wateren en is overleden op 10 mei 2010 in Dwingelo. Harm Buiter en Rensje Donker zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Zijn zuster Aaltje, zijn broer Arend Harm en zijn zuster Trijntje staan ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

39. Trijntje (Trijn) Buiter
Zij is geboren op 15 september 1913 als dochter van Derk Buiter en Hendrikje Zoer. Zij is op 21 juni 2006 overleden. Ze was getrouwd met Harm Dolsma.
Haar broer Harm, haar zuster Aaltje en haar broer Arend Harm staan ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

40. Klaas Doorten
Hij is op 7 september 1912 geboren an de Deeverbrogge. Hij is op 23 augustus 1983 overleden. Hij is een zoon van brievengaarder Koop Doorten en Grietje Tissingh. Hij was getrouwd met Alberdina Slagter. Zij is geboren op 27 januari 1914 in Diever en is overleden op 7 januari 2008 in Dwingel.
Zijn zuster Jantina staat ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

41. Aaltje Buiter
Zij is geboren op 11 oktober 1909 in Pesse aan de Toldijk als dochter van Derk Buiter en Hendrikje Zoer. Ze is op 11 maart 2000 overleden. Zij trouwde op 28 november 1930 met Jan Kuik. Hij is geboren op 7 januari 1905 in Uffelte en is overleden op 26 februari 1982 in Uffelte. Ze heeft altijd in Uffelte aan de Fabrieksweg gewoond. Die weg is later Lindenlaan genoemd.
Aaltje Buiter en Jan Kuik zijn begraven op de kaarkhof in Uffelte.
Haar broer Harm, haar broer Arend Harm en haar zuster Trijn staan ook op deze foto.

42. Jantje Oost Jdr.
De redactie is dringend op zoek naar gegevens van haar. Wie reageert ?

43. Gerard Folkerts
Hij is een zoon van timmerman Wolter Folkerts en Maria Smit. Hij trouwde met Nel Dermois.
Zijn zuster Gesiena Katharina staat ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar gegevens van hem. Wie reageert ?

44. Gesiena (Siene) Katharina Folkerts
Zij is geboren 24 maart 1909 in Deever als dochter van timmerman Wolter Folkerts en Maria Smit. De familie Folkerts woonde op ’t Kastiel in Deever in het huis, dat nu als adres Kasteel 7 heeft. Zij trouwde op 27 augustus 1930 in Rijswijk met de sergeant-vliegen Wilhelmus (Wim) Adrianus Rademaker. Hij is op 29 januari 1906 in Den Haag geboren. Siene Folkerts is op 20 oktober 1977 in Tilburg overleden. Wim Rademaker is op 8 januari 1969 in Tilburg overleden.
Haar broer Gerard staat ook op deze foto.
De redactie is op zoek naar nog meer gegevens van haar. Wie reageert ?

45. Hendrik Oost Jzn.
Hij is geboren op 21 maart 1915 in Deever als zoon van arbeider Jacob Oost en Elsje Davids. Hij is overleden op 12 februari 2000. Hij trouwde met Mina Berends, een dochter van Lute Berends en Willemina (Wilpie) Godwaldt.
De redactie is dringend op zoek naar gegevens van hem. Wie reageert?

46. Hendrikje Mulder
Zij is geboren op 27 september 1908 in Deever als dochter van kuiper Egbert Mulder en Hilligje Mulder. Die woonden op ’t Kastiel.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van haar. Wie reageert ?

47. Berend Jonkers
Hij is op 3 november 1908 geboren an de Deeverbrogge als zoon van wegwerker Lambertus Jonkers en Grietje Moes. Hij trouwde op 18 november 1932 met Geesje Huisman uut Dwingel.
De redactie is op zoek naar aanvullende gegevens van hem. Wie reageert ?

Posted in Alle Deeversen, Diever, Hoofdstraat, Skoele Openbaar Deever, Topstuk, Verdwenen object | Leave a comment

De vernieling van de Peperstroate omstreeks 1957

Posted on 1 juni 2019

In de vijftiger jaren van de vorige eeuw hebben de Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Grote Gelijk Van De Gemiente Deever onder het bewind van de Solex rijdende en North State sigaretten rokende Shakespeare-burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) de authentieke deels van zwerfkeitjes gemaakte bestrating van de Peperstroate grondig, maar dan ook echt hartgrondig vernield.
De authentieke deels van zwerfkeitjes gemaakte bestrating is te zien op de vóór 1957 gemaakte zwart-wit foto. De maker van deze foto is dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm Hessels. Het resultaat van de vernieling van de authentieke deels van zwerfkeitjes gemaakte verharding is te zien op de de kleurenfoto.
Voor de deelnemers aan het slepende veranderingsproces Deever op Drift moet de omstreeks 1957 gemaakte kleurenfoto wel bijkans als leidend en inspirerend voorbeeld hebben gediend voor de zogenaamde herinrichtingsplannen van het centrum van Deever in 2019.
De Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Grote Gelijk Van De Gemiente Deever onder het bewind van de Solex rijdende en North State sigaretten rokende Shakespeare-burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) hebben in de vijftiger en zestiger jaren van de vorige eeuw hiel wat olde authentieke paan’n an de Peperstroate gründlich en rücksichtlos loat’n sloop’m. Deze Deeverse erfgoedpanden moesten wijken voor een nieuw postkantoorgebouw, een nieuw bankgebouw en een parkeerplaats voor de klanten van de Boer’nlienbaank.
Een ander (verborgen ?) doel van de Solex rijdende en North State sigaretten rokende Shakespeare-burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) was alle bebouwing tussen de Peperstroate en de Heufdstroate te slopen, teneinde de brink van Deever een flink stuk te kunnen vergroten; wellicht wilde hij concurreren met de grootte van de brink van Dwingel.
Alleen al de authentieke deels van zwerfkeitjes gemaakte bestrating van de Peperstroate zou nu op zijn minst beschermd Deevers erfgoed zijn. Sterker uitgedrukt: de hiele Peperstroate zou een beschermd Deevers dorpsgezicht zijn geworden. Ech wè.
Aan de rechterkant van de afbeeldingen zijn van rechts naar links te zien:
– het huis van keuterboer Albert Vierhoven; de man aan de rechterkant van de zwart-wit foto is Albert Vierhoven;
– het huis waar gemeentearbeider Hendrik Beuving woonde; daar woonde ook het echtpaar Frans de Vries en Nicoliena Beuving;
– het boerderijtje van kippenboer Hendrik Punt;
– de winkel en de woning van meubelmaker Geert Schute;
– het boerderijtje van boer Koop Reinders, later Harm Timmerman;
– de bakkerij met kruidenierswinkel van de firma Albert Kuiper.
Op de achtergrond is de witgekalkte schuur bij café Brinkzicht van de beruchte N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma te zien. In 1957 zat de N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma nog wegens oorlogsmisdaden gevangen in Veenhuizen. In 1946 werd Hendrik Figeland de uitbater van café Brinkzicht. Het is de redactie nooit duidelijk geworden of de N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma in 1957 nog eigenaar was van café Brinkzicht. Met andere woorden huurde Hendrik Figeland in 1957 nog steeds het café van de bewindvoerder van de N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma of had hij het café en de bijbehorende witgekalkte schuur al veel eerder gekocht ? Wie het weet, die mag het de redactie vertellen.

Posted in Diever, Klaas Marcus Balsma, Peperstraat, Verdwenen object | Leave a comment

Ut bouw’n van un legere skoele in Deever

Posted on 12 mei 2019

In de Provinciale Overijsselsche en Zwolsche Courant verscheen op 1 juli 1874 het volgende bericht over de aanbesteding van de lagere school an de Heufdstroate in Deever.

Aanbesteding
Burgemeester en wethouders der gemeente Diever zijn voornemens op dingsdag den 14 julij 1874, des middags te twaalf uren, ten gemeentehuize aldaar, in het openbaar, bij enkele inschrijving, aan te besteden :
Het bouwen van een schoolgebouw te Diever, bestemd voor 180 leerlingen, benevens het benoodigde ameublement, met bijlevering van alle daartoe benodigde materialen, transporten, arbeidsloonen, enzovoort.
Bestek en teekeningen liggen van af den 3 julij a.s. ter visie ter secretarie der gemeente Diever; de bestekken verder: te Assen in ’t hotel ‘Kuipers’; te Meppel in ’t hotel ‘Bontekoe’; te Zwolle in het Heerenlogement bij den heer Jansen; te Steenwijk in het Posthuis bij den heer van Herpe; te Heerenveen bij den heer Jorissen; te Wolvega bij den heer Padberg, en te Gorredijk bij den heer van der Wal, terwijl ze op franco aanvrage, ad. 75 cents per exemplaar, bij den burgemeester zijn te verkrijgen.
Aanwijzing in loco geschiedt op den dag der aanbesteding, des morgens van elf tot twaalf uur, door den architect T.F. Hulstijn van Steenwijkerwold, bij wien tevens alle inlichtingen zijn te verkrijgen.
Burgemeester en wethouders voornoemd, de wethouder K. Kok, de burgemeester J. Pottinga Sz.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De in 1874/1875 gebouwde legere skoele an de Heufdstroate in Deever is hier afgebeeld.
De bouw van de legere school an de Heufdstroate was nodig geworden, omdat de éénlokalige skoele an de Brink in Deever veel en veel te klein was geworden. De architect van het bouwwerk was Teunis Francis Hulstijn uit Steenwijkerwold.
De fraaie ingekleurde ansichtkaart van de legere skoele an de Heufdstroate in Deever is in 1926 verzonden.
Rechts noast de twee jongen bee’j de glinten’ um de skoele is het houten omhulsel van de waterpomp te zien. Aan de linkerkant is eerst een stukje Heufdstroate en vervolgens het Moleneinde (Katteneinde) te zien.
Op de stee woar de legere skoele stön, doar stön tot in december 2019 nog ut dörpse Dingspilhuus; het voor Deever meest onmisbare gebouw. Deever is niet dood zonder gemeentehuis, maar is zeker dood geworden zonder Dingspilhuus, ut Waarme Hart van Deevers.
Het schoolgebouw werd in de vijftiger en zestiger jaren van de vorige eeuw nog gebruikt als gymnastieklokaal van de legere skoele an de Tusschendaarp en de U.L.O.-skoele an de Tusschendaarp. De redactie herinnert zich dat hij daar in de winter ook trainde met de junioren van voetbalvereniging Deever. Gymnastiekvereniging Willen Is Kunnen (W.I.K.) gebruikte het gymnastieklokaal ook als oefenruimte.

Posted in Ansichtkaart, Diever, Skoele Openbaar Deever, Topstuk, Verdwenen object | Leave a comment

De weg hen Deever an de Deeverbrogge in 1906

Posted on 2 mei 2019

De redactie van het Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief (papperrassjus scannen en vervolgens die papperrassjus bij het oude papier doen), bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders uut de gemiente Deever, en zo voort, en zo voort, en zo voort, zo nu en dan een door hem belangwekkend geacht bericht.
In de Olde Möppeler (de Meppeler Courant) van 13 december 1978 is op bladzijde 5 het bericht ‘Dieverbrug’ van wijlen de alles-van-vrogger-in-Dwingel-weter en Lheeënaar Reinder Smit te lezen. De redactie wil dit belangwekkende bericht natuurlijk niet onthouden aan de bezoeker van het Deevers Archief.

Dieverbrug
Gezicht op Dieverbrug kort na 1900. We staan hier onze rug naar Dwingelo en kijken uit op de weg naar Diever. Links het witgeschilderde café-logement van Sjoerd Bentum, dat als pleisterplaats diende voor de reizigers die met de snikke (trekschuit) reisden. De snikke voer tussen Meppel en Assen; voorts waren er nog de veerschepen, de marktschuiten en de pakschuiten, die een regelmatige dienst onderhielden tussen verschillende plaatsen. Nemen we daarbij nog de turfschepen en de vrachtschepen, dan zal duidelijk zijn, dat er sprake was van een druk scheepvaartverkeer op de Drentsche Hoofdvaart.
Later kwam de snellere tram, die een groot deel van het personenvervoer voor z’n rekening nam. De snikke was door deze vooruitgang gedoemd te verdwijnen.
Omstreeks de eeuwwisseling werden te Dieverbrug regelmatig maandmarkten gehouden, waar voornamelijk biggen werden verhandeld.
Midden op de voorgrond zien we de ijzeren draaibrug. Rechts achter (in de gemeente Diever) de woning van de destijds zo bekende veearts Boerhave. Midden achter ligt tussen het geboomte de weg naar Diever verscholen. Geheel rechts is nog juist een hoge, vierkante, rechtop geplaatste houten balk te zien, waarvan een zelfde exemplaar zich aan de Dwingeler zijde van de Drentsche Hoofdvaart bevond: de functie van deze palen is ons niet duidelijk.
Tegenover het café-logement van Bentum stond aan de Dwingeler zijde het café van Warries. Van de ‘oude’ Sjoerd Bentum en de ‘oude’ Warries’ is volgens overlevering bekend, dat beiden verzot waren op een borrel en dat ze ‘de kunst’ verstonden zich voor slechts één stuiver te bedrinken. Zo kon het gebeuren dat op een goede dag Warries de brug overstak om bij Bentum een borrel te komen drinken. Warries betaalde zijn ‘consumptie’ met een stuiver, en keerde weer huiswaarts. Niet lang na zijn thuiskomst verscheen Bentum in de gelagkamer van Warries en bestelde een borrel, die met dezelfde stuiver werd betaald. Zo reisde de stuiver menigmaal per dag over de brug heen en weer. De geldbuidel bleef op die manier gesloten, maar de fles met jenever minderde wel van inhoud.
Wanneer de vorst inzette verschenen vele jonge lieden aan de kant van de Drentsche Hoofdvaart om te proberen of het ijs al wilde houden. Menigmaal moest een overmoedige waaghals de eerste schreden op het nog dunne ijs bekopen met een nat pak. Wie echter zonder kleerscheuren als eerste de overkant bereikte werd bij Warries ‘op de balk geschreven’: zijn naam werd dan met krijt op één der balken in de gelagkamer geschreven.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
In de webstee het Geheugen van Drenthe zijn gegevens te vinden over wijlen de alles-van-vrogger-in-Dwingel-weter en Lheeënaar Reinder Smit.
De bij zijn bericht afgebeelde zwart-wit ansichtkaart – een topstuk – uit 1906 van de Deeverbrogge en de weg hen Deever is niet erg scherp, vandaar dat de redactie hier een scherpere afbeelding van deze ansichtkaart toont. De zwart-wit ansichtkaart is gedrukt bij H. ten Brink in Meppel en was te koop in het café-logement van Sjoert Benthem.
De zichtbare ijzeren draaibrug is in 1880 gebouwd, zie het hier afgebeelde bericht van de openbare aanbesteding van deze brug op dinsdag 6 april 1880
De redactie neemt het wijlen de alles-van-vrogger-in-Dwingel-weter en Lheeënaar Reinder Smit uiteraard niet kwalijk dat hij niet alles wist van de Deeverse kaante van de voart en het abusievelijk heeft over Sjoerd Bentum, dit moet zijn Sjoert Benthem. De achternaam Benthem (Bentheim ?) wordt in het Dwingels en Deevers uitgesproken als Bentum. De geïnteresseerde bezoeker van het Deevers Archief kan het graf van Sjoert Benthem en zijn vrouw Griet Merk nog steeds (hoe lang nog ?) vinden op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee’j Deever.
In het krantbericht van Reinder Smit is het aan de rechterkant van de afgebeelde zwart-wit ansichtkaart niet goed te zien, maar aan de rechterkant van de aparte afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is een deel van de met stoomkracht aangedreven wolspinnerij met schoorsteen van Jan Frederik Hilkemeijer (geboren op 13 december 1858 te Nijensleek, overleden op 23 juni 1935 te Groningen) te zien. Uit de schoorsteen komt een beetje rook. De ijzeren draaibrug, het café-logement van Sjoert Benthem en de woning van veearts Boerhave bestaan niet meer. Het pand van het café-logement brandde af, het pand waar de familie Boerhave woonde is afgebroken om verbetering van de kruising van de weg langs de voat en de weg van Deever hen Dwingel mogelijk te maken. De ijzeren draaibrug is vervangen door een basculebrug (wanneer ?).

Posted in An de Deeverbrogge, Ansichtkaart, Café-Logement Sjoert Benthem, Verdwenen object | Leave a comment

De school met den Bijbel aan de Hoofdstraat – 1938

Posted on 1 april 2019

In het fotoboekje ‘Diever, Ie bint ’t wel …’ is de navolgende mini-essay (nummer 77) over het verleden van de School met den Bijbel aan de Hoofdstraat in Diever gepubliceerd.

Onder leiding van dominee Harmen Ages Dijkstra, predikant van de Gereformeerde kerk, werd op 26 december 1902 door een groep van 27 personen besloten tot de oprichting van een Vereniging tot stichting en instandhouding ener school met den Bijbel.
Op 1 mei 1904 kon het eerste lokaal van de school in gebruik worden genomen, zodat bovenmeester Geert de Boer kon beginnen met het geven van christelijk onderwijs aan 53 kinderen. Op 9 september 1904 werd de school officieel in gebruik genomen. De kerkeraad was toen van oordeel dat de zondagschool kon worden opgeheven.
Per 1 januari 1908 werd Geert de Boer als hoofd van de school opgevolgd door Broer Roosjen. Hij bleef hier tot zijn overlijden op 2 januari 1939. Het schoolbestuur benoemde toen per 1 april 1939 Sierd Okke Roosjen, een zoon van Broer Roosjen, als hoofdonderwijzer.
In zijn toespraak ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de school memoreerde dominee Jan Anthony van Arkel dat met het overlijden van Broer Roosjen de school een punctueel mens in de kracht van zijn leven was ontvallen en dat het schoolbestuur met de benoeming van Sierd Okke Roosjen de nagedachtenis van het overleden schoolhoofd niet beter had kunnen eren.
Sierd Okke Roosjen overleed op 5 februari 1973. Het schoolbestuur besloot toen de school te noemen naar vader en zoon Roosjen. Op 25 juni 1973 werd de naam Roosjenschool officieel onthuld.
Het rechter huis hoorde bij de school en werd toen bewoond door Jan Houwer en Jantje Boelens. Hij staat rechts bij het hek.
Links naast de school is te zien een deel van de zijgevel van het huis waar de hoofdonderwijzer met zijn gezin woonde. Achter de meesterswoning en achter de bomen staat de boerderij van de familie Jaopie Krol en Aoltie Odie. In de verte is nog net de dokterswoning te zien.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Deze school werd in de volksmond altijd de Griffemeerde Skoele (Gereformeerde School) genoemd. In Deever hadden de fervente voorstanders van openbaar lager onderwijs het ook wel over de Grifverkeerde Skoele. Tegenwoordig staat op het betreffende terrein an de Heufdstroate de christelijke basisschool met de naam Roosjenschool (christelijke school voor primair onderwijs). Ook kinderen uit gezinnen van onder meer hervormde en katholieke gezindte kunnen vanwege de krimpende aantallen kinderen blijkbaar nu wel terecht op deze school.
De verwachting van de redactie van het Deevers Archief is dat -nadat het streven is gelukt de openbare basisschool in Wapse over enige jaren op te heffen – de openbare en de christelijke basisschool in Deever om voor de hand liggende redenen (krimpgebied, geldgebrek, de steeds meer seculariserende samenleving, enzovoort) zullen worden samengeknepen tot één zo genoemde ‘brede basisschool’. Want hoe christelijk moet het vak rekenen, het vaak taal of het vak aardrijkskunde zijn? Na de sanering zal met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid de naam ‘Roosjenschool’ verdwijnen. Dat zal voor de christenen in de gemeente Deever wellicht aanleiding kunnen zijn tot de wederoprichting van een christelijke zondagschool, want actie roept altijd reactie op.
Broer Roosjen is geboren op 20 januari 1884 in IJlst. Hij is op 2 januari 1939 overleden in Deever. Hij ligt begraven op de kaarkhof van Deever an de Grönnigerweg. Hij was getrouwd met Jacoba Tiemersma. Zij is geboren op 30 mei 1888 in Hennaarderadeel en is op 1 mei 1955 overleden in Deever. Zij ligt begraven op de kaarkhof van Deever an de Grönnigerweg.
Domeneer Harmen Ages Dijkstra is geboren op 8 april 1854 in Oosterend. Hij is op 27 februari 1941 overleden in de stichting Dennenoord te Zuidlaren. Hij ligt begraven op de kaarkhof van Deever an de Grönnigerweg. Hij was getrouwd met Aaltje Kok. Zij is op 8 april 1856 geboren in Dwingelo. Zij is overleden op 23 mei 1960 in Deever. Zij ligt begraven op de kaarkhof van Deever an de Grönnigerweg
Sierd Okke Roosjen is geboren op 7 oktober 1908 te Deever. Hij is overleden op 5 februari 1973 te Amsterdam. Hij ligt begraven op op de kaarkhof van Deever an de Grönnigerweg. Hij was getrouwd met Grietje Fokkinga. Zij is geboren op 22 september 1907 en is overleden op 19 augustus 1998 in Deever. Zij ligt begraven op de kaarkhof van Deever an de Grönnigerweg.
Broodventer Jan Houwer is geboren op 23 november 1911 op Kalteren en is op 10 april 1945 door de Duitse bezetter vermoord op het Marktterrein in Deever. Hij is een zoon van Nicolaas Houwer en Lammigje Westerhof. Hij ligt begraven op de kaarkhof van Deever an de Grönnigerweg. Jantje Boelens is geboren op 9 augustus 1909 in Deever an de Brink. Zij was een dochter van schoenmaker Mans Boelens en Geesje de Leeuw. Zij ligt begraven op de kaarkhof van Deever an de Grönnigerweg,
Het schoolgebouw op de afgebeelde ansichtkaart bestaat niet meer.

Posted in Ansichtkaart, Diever, Diever, ie bint 't wel ..., Hoofdstraat, Skoele Gereformeerd, Tweede Wereldoorlog, Verdwenen object | Leave a comment

Stön ur een pothokke bee’j Oarend van der Helm ?

Posted on 15 januari 2019

Oarend (Arend) van der Helm (hij is geboren op 13 augustus 1880 in Oldendeever, hij is overleden op 22 februari 1949 in Möppel) en Lummegie (Lummigje) Hofman (zij is geboren op 23 augustus 1886 in Dwingel, zij is overleden op 12 mei 1950 in Möppel) trouwden op 20 maart 1909. Arend van der Helm was toen 28 jaar oud. Hij was een zoon van Jan van der Helm en Albertje Winters. Lummigje Hofman was wat jonger. Ze was 22 jaar toen ze trouwde. Zij was een dochter van Arend Hofman en Margje Kerssies. Zij gingen na hun huwelijk eerst wonen op een huurplaatsje an de Wittelterbrogge.
Later bewoonden zij vóór de Tweede Wereldoorlog un eig’n boerdereegie an de Wittelterweg in Oldendeever. Zie de afgebeelde zwart-wit foto van het huisje met bijbehorende rietgedekte schuur.
In 1994 stond alleen nog de schuur, toen bedekt met dakpannen, een beetje overeind. Zie de kleurenfoto.
De redactie van het Deevers Archief weet niet precies wanneer het huisje is afgebroken. Het moet volgens zijn benadering in het begin van de vijftiger jaren van de vorige eeuw zijn geweest. Toen verhuisden de leden van de familie Oostra, de laatste bewoners van het huisje, naar een nieuwe woning aan de Binnenesch in Deever.
De redactie heeft gelukkig op 26 augustus 2004 de bijgaande -vanuit geschiedkundig oogpunt toch wel een beetje belangrijke- vier laatste kleurenfoto’s van de toen al jaren ingevallen schuur tussen de mais gemaakt. De puinhoop is een paar jaar later in alle stilte opgeruimd.
De redactie heeft de vijfde kleurenfoto van de akker zonder de resten van de schuur gemaakt op woensdag 6 november 2019.
In een webstee op het internet zijn op een luchtfoto an de Oldendeeverse kaante van het pièrdespul van Hein Peters nog behoorlijk goed de sporen van het keuterijtje en de schuur en het weggetje naar het keuterijtje in het land te zien.
De redactie vraag zich wel af: Stön ur een pothokke bee’j ut huus van Oarend van der Helm en Lummegie Hofman ? De redactie heeft het vermoeden van niet, maar deze vraag kan vast en zeker stellig worden beantwoord door de Hoge Heren Pothokkologische Deskundigen Van De Heemkundige Vereniging Uut Deever.
De zwart-wit foto en de kleurenfoto uit 1994 zijn voor publicatie in het Deevers Archief ter beschikking gesteld door mevrouw Klazien van der Helm. De redactie is haar voor het beschikbaar stellen van deze twee foto’s bijzonder erkentelijk.

Posted in Alle Deeversen, Boerderij, Keuterij, Oldendiever, Verdwenen object | Leave a comment

De sloop van ‘de Keet’ op de Heezebaarg in 1997

Posted on 30 december 2018

De archeoloog professor doctor Albert Egges van Giffen (geboren op 14 maart 1884 te Noordhorn, overleden op 31 mei 1973 te Zwolle, begraven op de kerkhof van Deever) en zijn vrouw Guda Erica Gerharda Duijvis (ja, die van de pinda’s) hadden een vakantiehuisje op de Heezebaarg aan de rand van de Heezenesch. Het huisje heette eerst ‘de Keet’, later ‘de Heezeberg’.
De Keet is inderdaad de directiekeet die bij de grote archeologische afgraving van de wierde van Ezinge stond, Deze keet werd na 1934 afgebroken en weer opgebouwd op de Heezebaarg (de baarg an de raand van de Heezenesch).
In 1997 was met name de houten onderkant van ‘de Keet’ in een dusdanig slechte toestand (houtrot) dat de eigenaren, een kleindochter van professor doctor Albert Egges van Giffen en haar echtgenoot, het houten huisje hebben laten afbreken, waarna direct daarna op dezelfde plaats een groter vakantiehuis is gebouwd. De afbraak van het oude en de bouw van het nieuwe is uitgevoerd door bouwbedrijf Schipper uut Dwingel (eerder gevestigd in Leggel).
De avond voor de afbraak in de tweede helft van oktober 1997 hebben de redactie van het Deevers Archief en de eigenaren bij wijze van afscheid nog lekker gezellig een poosje in het woonkamertje van ‘de Keet’ op de Heezebaarg gezeten en daar een kopje thee gedronken en een koekje gegeten.
De kleindochter van professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de kleurenfoto’s van het interieur van ‘de Keet’ een paar dagen vóór de afbraak van ‘de Keet’ gemaakt, Zij heeft ook de kleurenfoto van de afbraak gemaakt.
Let bij de foto’s van het interieur vooral op de originele elementen, zoals de gaslampen en de koperen pomp.

Abracadabra-1555 Abracadabra-1557

Posted in Albert Egges van Giffen, Heezebaarg, Heezenesch, Oudheidkunde, Verdwenen object | Leave a comment

Wee woond’n noast Appie Kiep in de Peperstroate

Posted on 27 december 2018

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 24 november 2014 naar aanleiding van het bericht Wie kent de familie Baaiman uit de Peperstraat nog ?, dat is gepubliceerd in ut Deevers Archief, de volgende reactie van Theo Baaiman, un olde Deeverse. De redactie heeft het bericht van Theo een beetje geredigeerd.

Ik vind het heel leuk om dit te lezen
Vooral die oude klassefoto uit Wittelte.
Ik kan mij nog heel goed herinneren dat ik in de Peperstraat heb gewoond. Er zijn mij wel wat namen ontschoten, maar ik kan mij toch nog wel een paar herinneren.
Ik weet dat we naast Appie Kiep hebben gewoond.
Ik kom zo nog af en toe nog wel in Diever.
Oh ja, voordat ik het vergeet. Mijn vader was ijscoboer. Hij stond ook heel vaak bij het openluchtspel.
Ik herinner mij ook Jan van de Berg en zijn vrouw Reinderdina Winters nog.
Ik hoop dat ik het aankomende jaar wat vaker mijn oude woonplaats kan gaan opzoeken.
Groeten,
Theo Baaiman

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Theo doelt op het bericht Wie kent de familie Baaiman uit de Peperstraat nog ?, dat in ut Deevers Archief is gepubliceerd.. Theo doelt met de oude klassefoto op een klassefoto van de Wittelter skoele, waar hij en enige broers en zusters ook op staan.
Theo bedoelt gemeente-arbeider Jan van den Berg en zijn vrouw Reinderdina Winters, die aan de Vlasstraat in Deever woonden. Het is de redactie bekend dat zijn broer Appie daar ook vaak kwam.
De familie Baaiman woonde in Deever in het achterste deel van het huis op de hoek van de Peperstraat en de Kleine Peperstraat. De familie Baaiman woonde in Wittelte aan de Wapserveenseweg.

Posted in Alle Deeversen, Peperstraat, Verdwenen object | Leave a comment

Uitkijkboortoren in de bos van Berkenheuvel

Posted on 24 september 2018

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 18 januari 1950 het navolgende korte bericht over het de bouw van een uitkijktoren aan de Bosweg.

In het bos van Berkenheuvel te Diever is een door het Staatsbosbeheer overgenomen boortoren gebouwd, welke van trappen en bordessen zal worden voorzien, en dan als uitkijktoren dienst zal doen. Het stalen gevaarte steekt een heel eind boven het bos uit en geeft een prachtig overzicht over de omgeving. De toren zal na gereedkomen worden beheerd door de V.V.V. Diever.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De hergebruikte boortoren van de Nederlandse Aardolie Maatschappij stond aan de Bosweg tegenover Paviljoen Vierhoven op een heuvel aan de kant van het Openluchtspel. Boven op de toren had de beklimmer naar alle kanten een heel mooi uitzicht op de omgeving. Bij helder weer was zelfs de op 18 kilometer afstand staande kerktoren van Steenwijk te zien.
Op bijgaande foto, die gemaakt is op 19 juli 1962, zijn de hiervoor genoemde trappen en de bordessen duidelijk te zien. Om het uitkijkbordes was een balustrade aangebracht. Op elk van de vier zijden van de balustrade was een plank -waarvan op deze foto één is te zien- aangebracht, waarop met pijlen en namen de zichtbare plaatsen waren aangeduid, zoals bijvoorbeeld Steenwijk. Het waren mooie planken om je naam in te snijden.
Bezoekers van het Deevers Archief, die herinneringen hebben aan deze uitkijktoren, worden beleefd doch dringend verzocht deze op te schrijven en op te laten nemen in het Deevers Archief.

Abracadabra-1455

Posted in Bosweg, Brandtoren, Landgoed Berkenheuvel, Uitkijktoren, Verdwenen object | Leave a comment

Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt, Tusschendarp 3

Posted on 30 augustus 2018

Van 1989 tot 1994 gebruikten de leden van de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt in Deever een lokaal van de olde ULO-skoele an de Tusschendarp 3 in Deever in het verlengde van de Vlasstraat. De olde ULO-skoele is op bijgaande kleurenfoto te zien.
De redactie van het Deevers Archief weet niet in welke van de vier lokalen van de olde ULO-skoele de leden van de Gereformeerd Kerk Vrijgemaakt in Deever hun kerkdiensten hielden. Wie kan het de redactie vertellen ?
Opvallend is ook dat in de olde ULO-skoele de peuterspeelzaal met de naam de Porkieshoek was gevestigd. Van wanneer tot wanneer ? Is het zichtbare naambord van de peuterspeelzaal boven de ingang van de olde ULO-skoele bewaard gebleven ?
De redactie vraagt zich af of de voorgevel van de olde ULO-skoele – net zoals de voorgevel van de olde lägere skoele an de Tusschendarp – versierd was met een beeldhouwwerkje.
De redactie van het Deevers Archief is naarstig op zoek naar oude foto’s van dit gebouw, dat aan de achterkant grensde aan het gemeentelijke sportterrein aan de Tusschendarp. Wie is bereid een goede scan van oude foto’s voor publicatie ter beschikking te stellen ?
Zie ook het bericht ULO-skoele in Deever officieel geopend.
Zie ook het bericht ULO-skoele an de Tusschendarp in Deever.
De redactie heeft de kleurenfoto van de tegenwoordige situatie bij de Vlasstraat in de richting van de Tusschendarp met zicht op het hoekhuis aan de Valkenakkker op maandag 4 september 2018 gemaakt.

Posted in Tusschendarp, U.L.O.-school, Verdwenen object, Vlasstraat | Leave a comment

Er was geen water en de brandspuit was defect

Posted on 11 augustus 2018

In onder meer de navolgende kranten verscheen een bericht over de felle brand in manufacturenmagazijn ‘de Toekomst’ van de heer Philippus (Flip) Zaligman an de Heufdstroate in Deever.
– De Gooi- en Eemlander : nieuws- en advertentieblad van 21 februari 1940;
– Nieuwsblad van het Noorden van 21 februari 1940;
– De Banier: staatkundig gereformeerd dagblad van 21 februari 1940;
– Provinciale Overĳsselsche en Zwolsche Courant : staats-, handels-, nieuws- en advertentieblad van 21 februari 1940;
– Nieuwe Provinciale Groninger Courant van 21 februari 1940;
– Nieuwsblad van Friesland: Hepkema’s courant van 21 februari 1940;
– Utrechts Volksblad: sociaal-democratisch dagblad van 21 februari 1940;
– De Tĳd: godsdienstig-staatkundig dagblad van 21 februari 1940;
– De Residentiebode van 21 februari 1940;
– De Maasbode van 21 februari 1940;
– De Standaard van 21 februari 1940;
– Delftsche Courant: nieuwsblad voor Delft en Delfland van 21 februari 1940;
– Limburgs Dagblad van 22 februari 1940.

In de Provinciale Overijsselsche en Zwolsche-Courant van 21 februari 1940 werd het volgende -hierna afgebeelde- bericht gepubliceerd.

Felle brand te Diever
Er was geen water en de brandspuit was defect.
Gistermiddag heeft een felle brand gewoed in het manufacturenmagazijn ‘de Toekomst’ van den heer P. Zaligman, aan de Hoofdstraat te Diever. Het vuur, dat op de bovenverdieping is ontstaan, kon in verband met gebrek aan bluschwater, niet worden bestreden. Bovendien bleek de brandspuit van Diever niet in orde te zijn, weshalve de burgemeester, de heer J.C. Meiboom, gezien den omvang, welke de brand dreigde aan te nemen, de brandweer van Dwingelo en later die van Assen, om assistentie verzocht.
Inmiddels was ook het benedengedeelte van het manufacturenmagazijn door het vuur aangetast. Men slaagde er nog in het huisraad en enkele bescheiden in veiligheid te brengen. Evenwel deelde het vuur zich korten tijd later mede aan de naast gelegen copieerinrichting van den heer Van Goor, terwijl aan de achterzijde de vlammen oversloegen op het woonhuis van den landbouwer Vierhoven.
De brandweer slaagde er in samenwerking met de intusschen ter plaatse verschenen brandweer van Dwingelo en Assen in, het huis van den landbouwer behouden, evenals twee daar aan grenzende woonhuizen.
Het manufacturenmagazijn en de copieerinrichting brandden echter geheel uit. Slechts een gedeelte van den inventaris van de copieerinrichting wist men te redden.
De schade wordt door verzekering gedekt. De oorzaak van den brand is niet bekend.

In het Nieuwsblad van het Noorden van 21 februari 1940 werd het volgende bericht gepubliceerd.

Twee huizen te Diever afgebrand
Gevaar voor uitbreiding kon nog worden voorkomen.
Te Diever is gistermiddag brand uitgebroken door tot dusver onbekende oorzaak in het manufacturenmagazijn ‘de Toekomst’ van den heer Ph. Zaligman aldaar.
Het vuur, dat in de bovenverdieping woedde, was niet te blusschen, voornamelijk door gebrek aan bluschwater. Na korten tijd stond het gehele pand in lichterlaaie. Alleen de boeken en enig huisraad kon men redden.
Doordat de brandspuit niet werkte, geraakte ook het naastgelegen huis, waarin de copieerinrichting van den heer R. van Goor is gevestigd, in brand.
De burgemeester der gemeente, de heer J.C. Meyboom, achtte het toen geraden de brandweer van Dwingelo en later die van Assen te hulp te roepen. Het was een kritiek moment, want een drietal aan de overzijde van de Peperstraat gelegen gebouwen liepen ernstig gevaar. Het huis van den landbouwer A. Vierhoven (Albert Vierhoven) vatte zelfs even vlam. Gelukkig slaagde men er echter in deze huizen te behouden.
Toen later ook de bedoelde brandweren van Dwingelo en Assen arriveerden en werden aangesloten op de nieuw geslagen nortonput voor het gemeentehuis, was het gevaar spoedig bezworen.
De huizen en de inboedels waren verzekerd. De inventaris van de copiëer-inrichting werd nog gedeeltelijk gered.

Aantekeningen van redactie van het Deevers Archief
R. van Goor is Roelof van Goor, de uitgever van het Deeverse Blattie. Zijn copieerinrichting was gevestigd in een pand dat eigendom was mejuffrouw L. Oostenbrink. De landbouwer A. Vierhoven is Albert Vierhoven, die an de Peperstroate woonde.
Het mag duidelijk zijn dat met een oude niet-werkende brandspuit (een betere naam voor dit materieel is waterspuit) en zonder water geen branden kunnen worden geblust. Voor de bestelde maar nog niet geleverde moderne brandweerwagen was al een nortonput vóór het gemeentehuis geslagen. Een nortonput is een inrichting voor het onttrekken van water aan diep gelegen grondlagen via buizen.
De artikelen melden dat het verbrande manufacturenmagazijn ‘de Toekomst’ van den heer Ph. Zaligman (Philippus Zaligman) is. Of de joodse familie Zaligman toen nog in de woning boven de winkel woonde, dat is de redactie niet helemaal duidelijk, omdat deze familie in 1936 naar Meppel verhuisde. Het kan zijn dat het pand toen aan iemand was verhuurd. Wie van de bezoekers van het Deevers Archief kan hier duidelijkheid over verschaffen ?
Op de grond van het verbrande pand van Philippus (Flip) Zaligman an de Heufdstroate is in de Tweede Wereldoorlog het gebouw van de Boerenleenbank gebouwd en in gebruik genomen. Heeft de Boerenleenbank de grond van de familie Zaligman direct na de brand gekocht ? Waar is het puin van het verbrande pand van de familie Zaligman en van mejuffrouw L. Ooostenbrink gebleven ?
Op de afgebeelde zwart-wit ansichtkaart uit 1948 is de Boerenleenbank met woning voor de kassier aan de rechterkant van de afbeelding te zien. Helemaal rechts achter de leilinden staat café Trompetter. Aan de linkerkant is op de voorgrond de schilderswinkel van Geert Koster te zien. Achter de Boerenleenbank is nog net een stukje van de smederij van Albert Kloeze zichtbaar. Het hoekige gebouw met het platte dak achter de smederij is het postkantoor (Deever had toen een postkantoor).

Posted in Ansichtkaart, Boerenleenbank, Café Trompetter, Deeverse braandweer, Diever, Hoofdstraat, Joodse inwoner, Neringdoende, Verdwenen object | Leave a comment

Gereformeerde school onder de slopershamer – 1982

Posted on 10 augustus 2018

Het is goed zo nu en dan eens een middagje bij het archief van de Olde Möppeler (Meppeler Courant) langs te gaan en ter plekke -het archief van deze krant zal immers niet via het internet worden ontsloten- materiaal te verzamelen dat de moeite waard is te publiceren in het Deevers Archief. Bijgaande foto en bijgaand berichtje verschenen in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 11 januari 1982.

Diever.
De sloop van de ‘Meester Roosjenschool’ in Diever is in volle gang. De nieuwe school is enige weken geleden al in gebruik genomen, maar de officiële opening zal pas de komende zomer plaats vinden.
De school die nu wordt afgebroken is bijna tachtig jaar oud. Vanaf 1 juni 1904 was de school in gebruik, die nu moet wijken voor de moderne tijd.
De school heeft de naam Meester Roosjenschool gekregen, daar meer dan 65 jaar het hoofd van de school de naam Roosjen droeg en wel Broer en Sierd Okke Roosjen.

Posted in Diever, Hoofdstraat, Skoele Gereformeerd, Verdwenen object | Leave a comment

De olde mestkrooie van Geert van Ankör’m

Posted on 20 juni 2018

In de collectie Deevers Archief zijn de vier bijgaand afgebeelde kleurenfoto’s aanwezig.
De vier kleurenfoto’s zijn gemaakt op ut Kastiel in Deever op de plek waar vroeger de familie Geert van Ankör’m (Ankorven) woonde.
Geert van Ankör’m stierf op 14 september 1956. Zijn echtgenote Lammigje Oost stierf op 28 juni 1967. Hun ongetrouwde dochter Janna (Jannoa) van Ankör’m stierf op 10 juni 1990. Hun ongetrouwde dochter Roelofje (Roefie) van Ankör’m stierf op 23 juni 1996.
De redactie van het Deevers Archief heeft afbeeldingen 1 en 2 gemaakt op 2 januari 2017. Het had die ochtend een beetje gesneeuwd. Een mooi moment voor het nemen van een paar foto’s met enige symboliek. Op afbeelding 1 is het boerderijtje van de familie van Ankör’m in de laatste dagen van zijn leven te zien. Op afbeelding 1 is in het midden achter het hek nog net de olde mestkrooie van Geert van Ankör’m te zien. Die moet daar wel heel lang hebben gestaan, wel meer dan 22 jaren.
Op afbeelding 2 is van dichtbij de ogenschijnlijk niet meer op te kalefateren olde mestkrooie van Geert van Ankör’m in de winter van zijn leven te zien.
De redactie vraagt zich af of bij het volledig vervallen baanderloze boerderijtje (keuterijtje) van de familie van Ankör’m
een pothokke heeft gestaan. De vele pothokkologen van de heemkundige vereniging uut Deever weten vast wel of bij dit keuterijtje ooit een pothokke heeft gestaan. De redactie van het Deevers Archief verneemt het graag.
De redactie van het Deevers Archief heeft afbeeldingen 3 en 4 gemaakt op de zonnige ochtend van 3 mei 2018. Een mooi moment voor het nemen van een paar foto’s met enige symboliek. Op afbeelding 3 is een bijna afgebouwd keuterij-achtig huisje in de lente van zijn leven te zien. Op afbeelding 4 liggen de onderdelen van de olde mestkrooie van Geert van Ankör’m te wachten op een nieuw leven in een gerestaureerd olde boer’ngerak. Dat gaat de bewoners van de Fledderushoeve zeker lukken. Echt wel.
De architect van het keuterij-achtige huisje heeft zich zonder twijfel laten opporren door de vorm van het boerderijtje van de familie van Ankör’m. Of hebben de ijverige ambtsdragertjes van schoonheid en vergunningen van de voorkant van het gelijk, gezeten achter de zeer vele ramen van hun kantoortuinen en kantoorparken aan de Gemeentehuislaan in Deever, hun voorwaarden voor herbouw – zelfs met een schoorsteentje – bedacht en opgelegd (gij zult ons gehoorzamen) aan de eigenaren van het nieuwe pand ? Er zit geen voordeur meer in het nieuwe huisje. Gelukkig mochten de eigenaren van het keuterij-achtige huisje het schuine dak aan de zuidkant van het pand wel helemaal vol leggen met zonnepanelen. Dat weer wel.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Posted in Alle Deeversen, Boerderij, Keuterij, Old gerak, ut Kastiel, Verdwenen object | Leave a comment

Fotokaart van de Offescheid’n Skoele in Deever

Posted on 31 mei 2018

De redactie van het Deevers Archief toont zijn trouwe bezoekers graag mooie beelden uut de gemiente Deever.
In dit bericht is een zeer zeldzame door fotograaf Sietze Mulder in Appelscha gemaakte foto en daarvan uitgegeven fotokaart van de Offescheid’n Skoele (Griffemeerde Skoele) an de Heufdstroate in Deever te zien.
De redactie kan niet goed inschatten in welk jaar deze kaart is uitgegeven, wellicht aan het einde van de veertiger jaren van de vorige eeuw. Wie van de trouwe bezoekers van het Deevers Archief kan deze schatting verbeteren ?
Op de ansichtkaart is aan de kleur van de dakpannen en de kleur van het metselwerk in de voorgevel te zien dat het derde lokaal aan de rechterkant van de school later is bijgebouwd.
De tweelokalige school is op 31 mei 1904 geopend. De heer R. Offringa te Smilde heeft het bestek en de tekeningen voor de tweelokalige school gemaakt. Aannemer Paul Mos uut Eemster heeft de tweelokalige school voor f. 5.200,- gebouwd.
Op 1 oktober 1929 is het derde lokaal in gebruik genomen. De heer Hoekstra uit Appelscha heeft het bestek en de tekeningen voor de verbouwing van de school tot een drielokalige school gemaakt. Aannemer D. Oort en schilder Geert Koster uut Deever hebben de verbouwing voor f. 8385,95 uitgevoerd.
Op het terrein van deze school staat nu een christelijke lagere school (christelijke school voor primair onderwijs) (christelijke basisschool) (basisschool met den bijbel) met de naam Roosjenschool, adres Heufstroate 23, Deever.

De redactie denkt dat de Roosjenschool nog wel een tijdje zal bestaan, maar dat het in krimpgemeente Westenveld met onder meer steeds minder kinderen en steeds meer drentenierders onvermijdelijk is dat de openbare lagere school van Deever, de christelijke lagere school van Deever en de openbare lagere school van Wapse na lang en vergeefs verzet zullen worden samengevoegd tot één brede school, dit naar analogie van de vorming van de brede school in Dwingel.
De redactie denkt dat het op de Westeresch van Deever staande onderbouw-filiaaltje van de Meppeler scholengemeenschap Stad & Esch nog wel een tijdje zal bestaan, maar dat het in krimpgemeente Westenveld met onder meer steeds minder kinderen en steeds meer drentenierders het onvermijdelijk is dat dit te dure en te verwende filiaaltje na lang en vergeefs verzet zal worden opgegeven en dat in het dan vrijgekomen grote gebouw de brede school van Deever zal worden ondergebracht.

Posted in Diever, Hoofdstraat, Onderwijs, Skoele Gereformeerd, Verdwenen object | Leave a comment

Openbare Lagere School aan de Tusschendarp

Posted on 4 mei 2018

De redactie van het Deevers Archief heeft deze kleurenfoto van de Openbare Lagere School aan de Tusschendarp in Deever op 2 maart 1996 gemaakt.
Het rechter deel van de school met twee lokalen is -voor zover de redactie dit na kan gaan- in 1961 in gebruik genomen. Wie verschaft de redactie hierover gegevens ?

Posted in Skoele Openbaar Deever, Tusschendarp, Verdwenen object | Leave a comment

Windkorenmolen van Veldhuizen wordt afgebroken

Posted on 16 maart 2018

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) stond op 25 april 1914 op bladzijde 7 het volgende korte bericht over de voorgenomen afbraak van de windkorenmolen op de molenberg in de kluft Veldhuizen bij Wapse.

Wapse.
De windkorenmolen die nog ten huidigen dage ten westen van deze plaats op een hoogte aan den straatweg staat, die stormen en onweders heeft getrotseerd, die geslachten zag komen en heengaan, het gevaarte dat reeds op verren afstand zichtbaar was en menigeen tot gids diende, in ’t kort, de oude molen, die als ’t ware één werd met onze plaats – hij wordt afgebroken. Echter om elders weer te verrijzen, want hij zal de plaatsvervanger worden van den te Havelte afgebranden collega.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
De windkorenmolen, een grondzeiler, stond op de molenberg in de kluft Veldhuizen bij Wapse.
De redactie verwijst de trouwe bezoeker van het Deevers Archief graag naar het bericht Veldhuizen – Korenmolen – Plusminus 1910 en het bericht Heden nacht is de molen alhier weer bestolen.
In de zo genoemde Molendatabase is bij de verdwenen molens de verplaatste molen van Veldhuizen te vinden via het intikken van Wapse in het zoekvenstertje recht boven aan het scherm, enzovoort.

Posted in Molen, Molen van Veldhuizen, Veldhuizen, Verdwenen object, Wapse | Leave a comment

Gesloopte panden aan de brink van Deever

Posted on 20 januari 2018

Op deze afbeelding van een vooroorlogse zwart-wit foto uit 1935 laat een fraai winters beeld van de brink van Deever zien.
Links is de oude pastorie van de Nederlands Hervormde Kerk (de pastorie hoort aan de brink te staan) te zien met daarnaast het oude gemeentehuis (het gemeentehuis hoort aan de brink te staan), dat eerder de lagere school en nog eerder een boerderij was.
Rechts is het oude boerencafé van Jan Barelds te zien. Dit café is in de dertiger jaren van de vorige eeuw gesloopt. Op die plaats liet Harm Smit – boschbaas op Berkenheuvel – voor zijn dochter Gezina Catharina en zijn schoonzoon Klaas Marcus Balsma het nieuwe café Brinkzicht bouwen.
De pastorie en het oude gemeentehuis moesten in 1956 helaas het veld ruimen voor de bouw van een nieuw gemeentehuis van de gemiente Deever.
Dit gemeentehuis en café Brinkzicht zijn te zien op de afgebeelde kleurenfoto.
De afgebeelde zwart-wit foto is aanwezig in het archief van de gemiente Deever.
De redactie van het Deevers Archief heeft de afgebeelde kleurenfoto gemaakt op 4 november 2017.

Posted in Brink, Café Brinkzicht, Diever, Gemeentehuis, Pastorie aan de Brink, Verdwenen object | Leave a comment

De Oele in de gevel van de Openbare Lagere School

Posted on 13 januari 2018

Als je aan mensen, die nu in Deever wonen, de vraag zou stellen waar de Oele van de openbare lagere school an de Tusschendarp in Deever is gebleven, dan zal bijna iedereen deze vragen met nee beantwoorden, laat staan dat ze op de hoogte zijn van het bestaan van de Oele.

De Oele is een zandstenen beeldhouwwerkje dat hoog in de voorgevel van de Openbare Lagere School aan de Tusschendarp in Deever was ingemetseld. Dit is te zien op de bijgevoegde foto van de vervuilde voorgevel van deze school. De redactie heeft deze kleurenfoto in mei 2000 gemaakt, kort voor de afbraak van deze school.
De Oele is bij de afbraak van de school gelukkig niet gestolen, ook niet met het bouw- en sloopafval afgevoerd naar een puinbrekerij, ook niet verkocht aan een handelaar en ook niet voor veel geld aan een liefhebber verpatst, maar dankzij de inspanning van de heemkundige vereniging uut Deever behouden gebleven voor Deever.
Is het een object met cultuurhistorische waarde ?
Is het een object met nostalgische waarde ?
Is het een object met opvoedkundige waarde ?
Is het een erfgoedobject ?
Het in een periode van meer dan een halve eeuw door weer en wind en zure regen en fijn stof aangetaste zandstenen beeldhouwwerkje is na een grondige schoonmaakbeurt in de herfstvakantie van het jaar 2000 door wijlen Bram Moesker binnen in de Openbare Lagere School ‘de Singelier’ ingemetseld.
Als je aan Deeversen, oud-leerlingen van deze school of mensen die jarenlang dagelijks langs de Oele aan de voorgevel van de school aan de Tusschendarp kwamen en vaak naar de Oele kunnen hebben gekeken, zou vragen of ze weten dat de Oele op het opengeslagen boek van de wijsheid zit, dan zal bijna iedereen die vraag met nee beantwoorden. Kijken, maar niet zien.

Posted in Beeld, Diever, Kunstig gemaakt object, Skoele Openbaar Deever, Tusschendarp, Verdwenen object | Leave a comment

Category Archives: Verdwenen object

Zoekterm

Oproep

ut Deevers Archief

Onderwerpen

Berichten