Category Archives: Süvelfubriek Wapse

Wie hef ur olde fotoos van de Wapser botterfubriek ?

De redactie van ut Deevers Archief is zich voortdurend bewust van het feit dat de redactie in het Deevers Archief te weinig aandacht besteed aan Wapse, bestaande uit Ten Darp en de vier omliggende kluften Soerte, ’t Noave, Veenhuus’n en Veldhuus’n en zou dat graag willen veranderen.

Bijgaande afbeelding toont een zwart-wit ansichtkaart, een door verzamelaars zo genoemd vierluik, omdat op de ansichtkaart vier kleine foto’s zijn te zien. Deze kleine foto’s tonen de Wapser zuivelfabriek ‘Ons Belang’, een gezicht op één de kluften (welke kluft ?), een veenplas (welke veenplas ? Diepenveen ?) en de boerderij van de familie Veenhuis aan de Ten Darperweg. Wie woonden in 1970 in het huis links naast de zuivelfabriek ?
Van wie was het Volkswagen-busje vóór de fabriek ?
De uitgevers van deze kaart waren Henny Koning’s Zelfbediening en Café Louwes in Wapse, nu niet meer bestaande neringdoenden. De redactie weet niet, maar zou wel graag willen weten, welk bedrijf deze ansichtkaart heeft gedrukt.
De zwart-wit ansichtkaart is op 28 juli 1970 verzonden. De afzendster is Trijntje Berends, die woonde op het adres Wapse 83. Wat is het tegenwoordige adres van de woning die in 1970 als adres Wapse 83 had ?
Wie was toch die Trijntje Berends en waar is toch die Trijntje Berends gebleven ? Wie het weet, die mag het de redactie natuurlijk melden. Ze stuurde de ansichtkaart naar J.W.J. de Wit, Paterswoldseweg 111, Groningen met de uitdrukkelijke tekst Ver-geet-mij-niet.

Waar het de redactie bij het tonen van deze afbeelding met name om gaat, dat is om de te kleine afbeelding van ‘de botterfebriek’  De coöperatieve landbouwvereniging voor boterbereiding en aanschaffing van veevoeder en kunstmeststoffen ‘Ons Belang’ te Wapse, gemiente Deever werd in 1897 opgericht. In november 1966 fuseerde de zuivelfabriek van Wapse met de zuivelfabriek van Deever. Op 1 mei 1970 werden beide fabrieken gesloten.

De redactie wil graag meer afbeeldingen van binnen en buiten de zuivelfabriek ‘Ons Belang’ in ut Deevers Archief tonen en roept zijn bezoekers op de foto-albums in te duiken, mooie afbeeldingen te scannen en deze de redactie te doen toekomen. Bij voorbaat bijzonder hartelijk dank voor de te nemen moeite. De Wapser gemeenschap verdient het.

Posted in Ansichtkoate, Boerdereeje, Neringdoende, Süvelfubriek Wapse, Wapse | Leave a comment

Kuunstmest veur de boer’n uut Wapse

Op 9 februari 1908 schreef de secretaris J. Haveman van de coöperatieve landbouwvereniging Ons Belang aan de firma Van Hoorn, Luitjens en Kamminga in Groningen het volgende bericht op een briefkaart:

Mijn Heeren,
De coöperatieve landbouwvereniging Ons Belang te Wapse wenscht nog te ontvangen 10600 K.G. kaïniet en 7100 K.G. thomasslakkenmeel te leveren binnen 1 maand (bij open water) in balen van 100 K.G. franco Dieverbrug. Onderzoek gratis.
Indien U offerte wilt maken, wordt deze ingewacht voor 16 Februari a.s. bij de secretaris J. Haveman.

De firma Van Hoorn, Luitjens en Kamminga exploiteerde een superfosfaatfabriek die zich bevond in Hoogkerk bij Groningen. Deze fabriek heeft bestaan van 1882 tot 1919.

Maar wie was secretaris J. Haveman. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie gegevens van hem verschaffen ?

Kaïniet en thomasslakkenmeel zijn minerale kunstmeststoffen voor de landbouw. Deze kunstmeststoffen werden per schip via het Noord-Willemskanaal en de Drentse Hoofdvaart naar de löswal an de Deeverbrogge vervoerd. Vandaar werden de bepaald niet licht te hanteren balen van 100 kilogram ongetwijfeld met paard en wagen naar de opslag bij de fabriek in Wapse vervoerd.

Zo’n beschreven briefkaart is toch maar mooi weer een aardig fragmentje uit de geschiedenis van de melkfabriek van Wapse.

Posted in Süvelfubriek Wapse | Leave a comment

Deeverse lunchkäsies en Wapser Cheddarkäs’n

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) verscheen op 8 maart 1968 het volgende bericht over de kaasproductie in de coöperatieve zuivelfabriek Diever-Wapse.

Maxi- en minikazen
Diever-Wapse – De coöperatieve zuivelfabriek Diever-Wapse is gespecialiseerd in het maken van grote en kleine kazen. Zo wordt er wekelijks tien ton lunchkaas gemaakt. Dat is een zeer bescheiden kaasje, waarvan het gewicht slechts 460 gram bedraagt.
Ook houdt men zich bezig met het maken van de Cheddar-cilinder. Momenteel 11 ton per week. In tegenstelling tot de lunchkaas is dit een wat stoerdere kaas met een gewicht van 37 kg. Naast consumptie wordt deze kaas ook gebruikt voor de kaasverwerkende industrie. Via de N.C.K. te Meppel worden beide kaassoorten voor een groot deel naar het buitenland geëxporteerd. De Cheddar-cilinder zelfs naar Japan. De bereiding van laatstgenoemde wijkt af van de traditionele soorten.
Alhoewel er fabrieken zijn die één van deze soorten maken, is ‘Diever-Wapse’ het enige bedrijf dat beide soorten maakt.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief.
De lunchkaasjes werden gemaakt in de fabriek aan het Moleneinde in Deever. De Cheddar kazen werden gemaakt in de fabriek aan de Ten Darperweg in Wapse. Op de afbeelding ligt een klein lunchkaasje op een grote Cheddar kaas. De redactie herinnert zich dat hij in de schoolvakantietijd zowel in de fabriek in Deever als in de fabriek in Wapse heeft meegewerkt  aan de productie van beide soorten kaas. Vooral het maken van die Cheddar kazen was lomp en zwaar werk.
De N.C.K. was de Nationale Coöperatieve Zuivelverkoopcentrale.
De foto bij het bericht in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) is ongetwijfeld gemaakt door dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm (Haarm) Hessels. De redactie zou bij dit bericht graag een scherpe scan van de originele foto willen opnemen.

Posted in Haarm Hessels, Süvelfubriek Deever, Süvelfubriek Wapse | Leave a comment

Ut breefpepier van de botterfubriek van Wapse

De redactie van ut Deevers Archief is een verwoed verzamelaar van briefpapier met een mooi eigen logo van bedrijven, ondernemingen, neringdoenden en zo voort uut de gemiente Deever. De redactie wil de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief het schitterende blauwkleurige breed op het briefpapier uitgemeten logo van de Coöperatieve Zuivelfabriek, Korenmalerij en Handelsvereeniging “Ons Belang” G.A. aan de tegenwoordige Ten Darperweg in Wapse niet onthouden. De fabriek gebruikte het briefpapier met dit prachtige logo in elk geval in de vijftiger jaren van de vorige eeuw.
De Nederlandse wet onderscheid drie vormen van coöperaties, deze zijn te herkennen aan de letters U.A., W.A. en B.A. achter de naam van de coöperatie.
U.A.: Uitgesloten van Aansprakelijkheid: de leden dragen niet bij in een tekort van de coöperatie;
B.A.: Beperkte Aansprakelijkheid: de leden dragen elk tot een vastgelegd bedrag bij in het tekort van de coöperatie;
W.A.: Wettelijke Aansprakelijkheid: de leden zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor het tekort van de coöperatie.
Achter de naam  “Ons Belang” staat echter G.A. De redactie heeft nog niet kunnen vinden wat de betekenis van deze afkorting is.
G.A. = Geen Aansprakelijkheid ? G.A. = U.A. ?
Of G.A. = Gedeeltelijke Aansprakelijkheid ? G.A. = B.A. ?
Of G.A. = Gedeelde Aansprakelijkheid ? G.A. = W.A. ?
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan hier uitsluitsel over geven ?
Voor de tekening van de Wapser zuivelfabriek in het logo heeft de ontwerper van het logo ongetwijfeld gebruik gemaakt van een foto. De redactie zou graag in het bezit komen van een goede scherpe scan van deze foto, teneinde deze bij dit bericht op te nemen.
In ut Deevers Archief is wel een afbeelding van een ansichtkaart van de Wapser melkfabriek uit maart 1968 te vinden.
De redactie weet van de melkproducerende boeren in Deever, Kalter’n, An de Deeverbrogge, Oll’ndeever en Wittelte wel welk melkbusnummer (leveranciernummer) zij hadden. De redactie zou ook graag van de Wapser boeren die melk leverden aan de Wapser zuivelfabriek hun naam en hun melkbusnummer (leveranciernummer) willen weten. Wie van de op het verleden van Wapse georiënteerde zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kunnen de redactie informeren over deze melkbusnummers ?
De redactie heeft bijgaande kleurenfoto van het pand, waarin de Wapser zuivelfabriek was gevestigd, gemaakt op donderdag 26 april 2018.


Posted in Süvelfubriek Wapse, Wapse | Leave a comment

“Oens Belang” in Wapse is op 22 april 1897 operigt

Het Nederlandsch Weekblad voor Zuivelbereiding en Veeteelt; orgaan voor veehouders, boter- en kaasfabrikanten en handelaren in zuivel, maakte op 27 april 1897 in een minuscuul berichtje melding van de oprichting van de zuivelfabriek van Wapse op 22 april 1897.

Wapse, gemeente Diever – De coöperatieve landbouwvereeniging voor boterbereiding en aanschaffing van veevoeder en kunstmeststoffen te Wapse, gemeente Diever, “Ons Belang” – 22 april 18″97, Staatscourant nummer 93.

De zuivelfabriek “Ons Belang” heeft tot 1 mei 1970 bestaan. Voorwaar een grote prestatie voor deze kleine boerenonderneming.

Posted in Bedrief, Süvelfubriek Wapse, Wapse | Leave a comment

Boerenprotest tegen opheffen tramlijn

In de krant Het Vaderland (Staat- en Letterkundig Nieuwsblad) van maandag 6 juli 1931 verscheen het volgende bericht over protesten tegen een mogelijke opheffing van de tramlijn langs de Drentsche Hoofdvaart van Meppel naar Hijkersmilde.

De tramlijn Meppel – Smilde
De besturen van de coöperatieve Stoomzuivelfabriek en Handelsvereeniging te Dwingelo, de coöperatieve Zuivelfabriek en Graanmalerij Eemster en Leggelo te Eemster, gemeente Dwingelo, de coöperatieve Stoomzuivelfabriek en Korenmalerij Diever, te Diever, de coöperatieve Stoomzuivelfabriek en Korenmalerij Ons Belang te Wapse, gemeente Diever, en de coöperatieve Stoomzuivelfabriek en Graanmalerij Nooit Gedacht te Hoogersmilde, pleiten in een adres aan den minister van Waterstaat voor het behoud van de tramlijn Meppel-Smilde. De opheffing van deze tramlijn zou volgens hen een groote ramp betekenen voor den geheelen Zuidwesthoek van Drente, als zijnde het eenige middel voor geregeld snelvervoer, niet alleen voor personen, maar ook voor goederen, die de streek voor haar ontwikkeling noodig heeft en dient af te voeren.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
Het bestuur en de directie van de coöperatieve Stoomzuivelfabriek en Korenmalerij Diever aan het Katteneinde in Deever en het bestuur en directie van de coöperatieve Stoomzuivelfabriek en Korenmalerij Ons Belang te Wapse laten met het behoudende adres aan de minister van Waterstaat zien veel te weinig oog te hebben voor de toen al duidelijke zichtbare ontwikkeling van het vervoer van goederen in vrachtauto’s, waarmee de stoomtram tussen Meppel en de Smilde in toenemende mate moest wedijveren, wat uiteindelijk leidde tot het opheffen van de tramlijn in 1933-1934.
De twee boerenondernemingen zullen bevreesd zijn geweest voor verstoring van onder meer de aanvoer van veevoer en kunstmest vanuit Meppel of de Smilde, de afvoer van zuivelproducten van de twee fabrieken naar de afnemers. Of waen ze bevreesd voor hogere kosten van het transport van goederen per vrachtauto ? Of zagen de twee boerenondernemingen op tegen het investeren van geld in eigen vrachtauto’s ? Maar hoe was het vervoer van de goederen naar en van de twee fabrieken naar de tramhalte an de Deeverbrogge geregeld ? Met paard en wagen ?
De plaatselijke heemkundige vereniging heeft in 2014 haar 20-jarige bestaan opgeluisterd met het onvolprezen jubileumboek ‘An de Brogge’, waarin onderwerpen aan de orde komen, zoals scheepvaart, kalkovens, kampeercentrum Ellert- en Brammert, de noodslachtplaats, de bedrijvigheid aan de löswal, hotel Blok, bouwmaterialenhandel Concordia, het postkantoor, de steenfabriek, de winning van ijzeroer, het arrestantenlokaal achter hotel Blok, kermissen, markten, culturele voorstellingen, filmvoorstellingen en dansavonden. Ook is enige aandacht besteed aan de tramlijn Meppel-Hijkersmilde.

 

Posted in An de Deeverbrogge, Dorpskracht, Gemiente Deever, Stoomtram, Süvelfubriek Deever, Süvelfubriek Wapse | Leave a comment

Coöperatieve Zuivelfabriek Ons Belang in Wapse

De coöperatieve landbouwvereniging voor boterbereiding en aanschaffing van veevoeder en kunstmeststoffen ‘Ons Belang’ in Wapse, gemiente Deever werd in 1897 opgericht. In november 1966 fuseerde de zuivelfabriek van Wapse met de zuivelfabriek van Deever. Op 1 mei 1970 werden beide fabrieken gesloten.
Deze ansichtkaart is in maart 1968 uitgegeven door een combinatie van twee wakkere neringdoenden in Wapse, te weten Zelfbediening Hennie Koning en Café Louwes.
In maart 1968 was de zuivelfabriek van Wapse nog in bedrijf, gelet op de melkbussen bij de fabriek.
Tussen het woonhuis aan de linkerkant en het fabrieksgebouw is nog net een stukje van de kaasmakerij te zien, waar in de laatste jaren -in elk geval in 1966- grote en zware Cheddar kazen werden gemaakt in de vorm van een cilinder met een diameter van ongeveer 30 cm en een hoogte van ongeveer 30 cm. De gerede kazen werden afgevoerd naar het kaaspakhuis van de N.C.Z. aachter ut spoor in Móppel.
Deze afbeelding van zuivelfabriek ‘Ons Belang’ komt ook voor op een zo genoemd vierluik met Wapser afbeeldingen.

Posted in Ansichtkoate, Süvelfubriek Wapse, Wapse | Leave a comment