Monthly Archives: februari 2022

Sint Andreas kaarke stiet bijna 100 joar op Zorgvliet

Posted on 28 februari 2022

Op 21 juli 1924 verscheen in de krant Het Centrum het volgende bericht over de inzegening van de nieuwe rooms katholieke kerk op Zorgvliet.

Plaatselijke berichten
Zorgvlied (Dr.), 15 juli
Dinsdag 15 juli was een feestdag voor de kleine parochie Wateren. Het nieuwe kerkje, gebouwd door den heer A.A. v.d. Liefvoort uit Arnhem, werd dien dag plechtig ingezegend door den hoogeerwaarden deken G.J. Vaas van Wolvega. Van de huizen van alle katholieken wapperde de driekleur en het feestelijke gebrom der klok kondigde het begin der plechtigheid aan.
Tegen 10 uur verzamelde de kleine, maar trouwe kudde zich op het kerkplein. Geassisteerd door twee oud-pastoors, pastoor Bruggen en pastoor Boekhorst, verrichtte de deken, die vroeger ook pastoor was van deze parochie, de liturgische plechtigheden.
Onder de plechtige hoogmis hield kapelaan D. van Wijk, van Bemmel, een schoone rede, waarin hij, na pastoors Eppings, den bouwmeester en alle parochianen geluk gewenscht te hebben met hun mooie kerkje, hen wees op het nut van onze katholieke kerken. Daar worden wij niet alleen meer dan elders opgewekt tot God te bidden, en onze harten naar den hemel te verheffen, maar daar vinden we ook troost en opbeuring in moeilijkheden, sterkte en kracht in den strijd des levens, en worden wij overladen met Gods zegeningen en genaden.
Na de heilige mis klonk een hartgrondig Te Deum, door alle parochianen gezamenlijk gezongen, waarin ze uiting gaven aan hun dankbaarheid en blijde stemming.
Op het priesterkoor waren aanwezig een zestiental geestelijken uit de omgeving die mede met de parochianen en den herder dankbaar gedachten onder het heilig misoffer de edele weldoeners, door wier gaven het mogelijk was geworden in het arme Zorgvlied zulk een waardig kerkje te bouwen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Op 9 oktober 1923 kreeg het bestuur van de Sint Andreas parochie op Zorgvlied van de aartsbisschop van Utrecht toestemming voor het bouwen van een nieuw kerkgebouw voor de rooms katholieke geloofsgemeente. Het inzamelen van het benodigde geld voor de nieuwbouw verliep voorspoedig, zodat al op 27 november 1923 de eerste steen kon worden gelegd. Op 15 juli 1924 werd de kerk op plechtige wijze ingewijd.
In het weekblad ‘De Katholieke Illustratie, de zondagslectuur voor het katholieke Nederlandsche volk’, jaargang 58, 1923-1924, nummer 49, 27 augustus 1924, was op bladzijde 607 bijgaande sepiakleurige afbeelding te zien van de buiten- en de binnenkant van de nieuwe rooms katholieke kerk van de Sint Andreas parochie an de Dorpsstroate op Zorgvliet.
Toch weer een mooi fragmentje uit het verleden in het dorp Zorgvliet. En noteer 15 juli 2024 alvast maar in de agenda, want dan zal de Sint Andreas parochie het eeuwfeest van de Sint Andreas kerk vieren.
De redactie verwijst uiteraard ook naar de webstee van de Heilig Clara van Assisi parochie
De redactie heeft de kleurenfoto van de Sint Andreas kerk gemaakt op vrijdag 19 november 2021.
Een afbeelding van een ansichtkaart van het interieur van deze kerk is opgenomen in ut Deevers Archief.

De redactie ontving op 21 juli 2022 de volgende zeer gewaardeerde reactie van pastoor Koos Tolboom
In uw ‘Dievers Archief’ is een foto te vinden van het interieur van de kerk van Zorgvlied, toen hij net was opgeleverd. U ziet dat de ramen in het priesterkoor toen kleiner waren dan de huidige ramen en ook lager aangebracht, bovendien alle drie op dezelfde hoogte. Met een hoogaltaar daarvoor dat van buitenaf opwaarts naar het midden oploopt, dat was geen kijk.
Ik vermoed dat men toen al vrij gauw is begonnen tot een aanpassing van de ramen in het priesterkoor. De aanpassing is zeer fraai gedaan. De foto van het interieur waarin het oorspronkelijke nog is vastgelegd, doet me denken dat de ramen alleen glas-in-lood waren en niet gebrandschilderd. De verfraaiing van latere datum betreft dan: grotere ramen, aangebracht als omlijsting van het hoogaltaar, daarbinnen gebrandschilderde ramen, die in de oorspronkelijke setting nog niet waren aangebracht.
Onlangs heb ik alles bekeken met een deskundige. De gebrandschilderde ramen -waarschijnlijk dus van 1925 of later- zijn zuiver neogotisch, terwijl de neogotiek toen al voorbij was.
Ook heeft hij het hoogaltaar bekeken. Ik ben er altijd van uitgegaan dat het een neogotisch tweedehandsje was. Mijn vader zei wel eens dat hij gehoord had dat het uit Hilversum kwam. Maar hoe langer onze deskundige er naar keek, hoe meer hij er van overtuigd raakte dat dit hoogaltaar toch voor deze kerk is gemaakt in de jaren twintig van de vorige eeuw. Het lijkt neogotisch, maar hij wees elementen aan die typisch zijn voor de twintiger jaren van de vorige eeuw. Al met al een beetje een verhaal met mysteries omgeven. Ik herinner mij niet dat ik, toen ik in 1984 mijn boekje ‘Heilige Andreasparochie – 1884-1984’ schreef, over dit hoogaltaar documentatie ingezien heb.
Wat de deskundige vreemd vond, dat was de afbeelding van het zalig afsterven van de Heilige Jozef onder de mensa van het hoogaltaar. Dit heb ik op een hoogaltaar één keer eerder gezien, namelijk ergens in de Gelderse Achterhoek. Was het een kerk in de buurt van Wehl ? Of een kerk in de Liemers ? Hier hoop ik binnenkort achter te komen.

Posted in Kattelieke Kaarke, Zorgvliet | Leave a comment

Un rond holt’n bröttie mit ut woap’m van Deever

Posted on 27 februari 2022

De redactie van ut Deevers Archief is een fervent liefhebber van Deeverse prullaria. En daartoe behoort zeer zeker ook het bijgaand afgebeelde houten bordje mit ut woap’m van de gemiente Deever met daarop aangebracht de ijzersterke reclamespreuk ‘Kom liever naar Diever’ uit de zestiger jaren van de vorige eeuw.
Kom liever naar Diever. Ga je een eindje vedder, dan kom je in Vledder. Ga je een eindje terug, dan kom je in Dieverbrug. En je bent ook zo over de Stroom in Dwingelo. En zeg geen nee tegen Lhee.
Het is een al wat ouder bordje, maar waarschijnlijk nooit gebruikt. Het bordje komt uit een ambachtelijke houtsnijderij, die gestopt is vanwege het overlijden van de houtsnijder.
Het heeft toch wel iets zo’n rond plankje mit ut woap’m van de gemiente Deever. Je kunt het gebruiken als plankje voor het snijden van de stukjes kaas voor bij de borrel. Maar je kunt het nog beter gebruiken als plankje voor het in grote stukken snijden van die lekkere vette keiharde Dreinse wost’n. Gien wost’n mièr uut de wiemel, moar ut de supermaarkt.

Esloopte paan’n an de brink van Deever

Posted on 26 februari 2022

Op deze afbeelding van een vooroorlogse zwart-wit foto van vóór 1928 laat een fraai winters beeld van de brink van Deever zien. Links is de oude pastorie van de Nederlands Hervormde Kerk (een pastorie hoort aan de brink te staan) te zien met daarnaast het oude gemeentehuis (een gemeentehuis hoort aan de brink te staan), dat eerder de lagere school en nog eerder een boerderij was. Rechts is het oude boerencafé Brinkzicht van Jan Barelds te zien.
Wolter Smit, de bepaald niet onbemiddeld geworden boschbaas van Berkenheuvel, in dienst van mr. Albertus Christiaan van Daalen, kocht in 1928 het oude boerencafé Brinkzicht an de brink van Deever, liet het afbreken en liet ter plekke het nieuwe café Brinkzicht bouwen voor zijn dochter Gezina (Siene) Catharina, die getrouwd was met de in de Tweede Wereldoorlog in Deever en omstreken zo berucht geworden N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma.
De pastorie en het oude gemeentehuis moesten in 1956 helaas het veld ruimen voor de bouw van een nieuw gemeentehuis van de gemiente Deever.
Dit gemeentehuis en café Brinkzicht zijn te zien op de afgebeelde kleurenfoto.
De afgebeelde zwart-wit foto is aanwezig in het archief van de gemiente Deever.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de afgebeelde kleurenfoto gemaakt op 4 november 2017.

Posted in Brink, Café Brinkzicht, Deever, Gemientehuus, Pastorie aan de Brink, Verdwenen object | Leave a comment

Café De Harmonie van Johannes van Opzeeland

Posted on 25 februari 2022

De redactie van ut Deevers Archief mocht bij de gratie van de rechtvaardige, achterbaksloze, objectieve en genereuze Almachtige Hoge Heren Van Het Dagelijks Bestuur Van De Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever en consorten in 2004 de zogenaamde ‘historische kalender’ voor het jaar 2005 maken. In 2008 kwam een einde aan dat kalender maken. Toen kreeg de redactie van het genoemde bestuur zo maar vanuit het niets een vuile trap in zijn rug en kon hij oprotten. Want ‘ze gingen het totaal anders doen’.
De redactie heeft de kalender met heel veel plezier, uiteraard niet voor het bestuur, maar voor de toen nog vele leden van de hiervoor genoemde vereniging gemaakt. It was as always a scenery race. In dit bericht is het kalenderblad voor de maand januari van het jaar 2005 getoond. De redactie zal te gelegener tijd en zeker niet met turbospoed en ook niet in turbodraf de bladen voor de andere maanden van het jaar 2005 ook opnemen in ut Deevers Archief.

Zorgvlied – Café De Harmonie – 1930
De gemeente Diever verleende op 24 januari 1927 aan Johannes van Opzeeland vergunning voor den verkoop van sterke drank in het klein in de beide zalen van café De Harmonie, adres Zorgvlied 46. De vergunning ging in op 8 februari 1927. Zijn vergunning verviel al met ingang van 8 april 1930. Volgens het bewaard gebleven register was Hendrik Krans vanaf 1 mei 1930 de vergunninghouder. Zijn vergunning verviel op 1 mei 1935 wegens het niet betalen van het vergunningrecht. De volgende vooroorlogse vergunninghouder was Klaas de Bree. Zijn vergunning ging in op 1 mei 1935.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is naarstig op zoek naar een goede scan van foto’s van mooie onderwerpen uit Zorgvlied, Woater’n en de Olde Willem. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief wil deze ter beschikking stellen voor opname in ut Deevers Archief ?
In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk Zorgvlied op bladzijde 216 een afbeelding van een exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart opgenomen.

Afbeelding 1
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van mooie afbeeldingen op papier uut de gemiente Deever is, kan het hier afgebeelde kalenderblad voor de maand januari van het jaar 2005 ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 2 van die zo genoemde ‘historische kalender’ van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever. Maar ja, maar ja, dan moet je nog wel in het bezit zijn van die papieren kalender of die papieren kalender bij iemand kunnen bekijken.

Afbeelding 2
De naam J. van Opzeeland staat op de ruit in het bovenlicht van de ingang van het café van Johannes van Opzeeland. Het kan niet anders zo zijn dan dat Johannes van Opzeeland bij de ingang van het café staat.
Het fraaie café moet destijds voor het toen nog jonge dorp Zorgvliet echt als eerste café zijn ontworpen en gebouwd. Het café had zelfs een overdekte veranda. De redactie moet daarbij denken aan decors in Western-films Maar wie was de architect van dit pand ? Maar welke aannemer heeft het café gebouwd ?
Aan de linkerkant is een stukje van de bakkerij en kruidenierswinkel van Alle Brouwer te zien.
Afbeelding 3
Deze afbeelding is elders in ut Deevers Archief te vinden. Elke afbeelding komt maar één keer voor in ut Deevers Archief. In 1930 stond de bakkerij en kruidenierswinkel van Alle Brouwer naast café De Harmonie.
Afbeelding 3 is een scan van een foto uit de verzameling van wijlen mevrouw Wubbina Brouwer-Kruid, die in Enschede woonde.

Afbeelding 4
Café De Harmonie op Zorgvliet is in 1963 door brand verwoest. Op de plaats van het café is een dubbele woning gebouwd. Coen Broekema heeft deze kleurenfoto op 16 september 2004 gemaakt. Dat is al weer heel wat jaren geleden.

Posted in Ansigtkoate, Café De Harmonie, Verdwenen object, Zorgvliet | Leave a comment

De webstee van Deever op Dreef is op drift

Posted on 24 februari 2022

De redactie van ut Deevers Archief probeerde op vrijdag 5 november 2021 de webstee https://www.dieveropdreef.nl te bezoeken, maar werd afgescheept met het volgende scherm, waarop te lezen staat:
Brinkenplan Diever op Dreef. Deze website is voor onbepaalde tijd offline.
Deze website is op drift geraakt. De redactie heeft maar gauw -voor het te laat is- -je weet maar nooit- een digitaal afdrukje van het scherm gemaakt. Zie de bijgevoegde afbeelding.
In de webstee https://www.dieveropdreef.nl staan/stonden veel gegevens over de voorbereiding van, de vette propaganda over, de uitvoering van en de nazorg van het peperdure belastinggeldverslindende, overbodige en onduurzame her- en onderbestratingsproject van de straten in het binnendorp van Deever in de periode 2019-2012.
Vast en zeker heeft een heel groot gemeentelijk leger zich tegen deze webstee aan bemoeit: beleidswethouders, beleidsambtenaren, beleidsmedewerkers, beleidsregisseurs, beleidssouffleurs, beleidsbedenkers, beleidsvoorbereiders, beleidscommuniceerders, beleidsondersteuners, beleidsinfluencers, beleidsbeslissers, beleidsuitvoerders, beleidsanalisten, beleidssecretarissen, beleidscontroleurs, beleidsopzichters, beleidshandhavers, enzovoort, enzovoort. Gelieve aan te vullen wat ook van toepassing is en door te halen wat niet van toepassing is.
De redactie heeft om het hier afgebeelde digitale schermafdrukje alvast maar voor onbepaalde tijd een rouwrandje geplaatst, want bij de niet erg dienstbaar bekend staande gemeente Westenveld zou onbepaald zo maar eens plotsklaps voorgoed kunnen zijn.
De zeer geachte bezoeker van ut Deevers Archief, die geïnteresseerd is in gemeentelijke over-de-top en over-de-balk projecten, zal dus binnenkort, misschien wel met de pet in de hand, een afspraak moeten maken bij de beleidshoofdarchivaris van de gemeente Westenveld om de stukken over het hiervoor genoemde her- en onderbestratingsproject, die in het kader van de Archiefwet moeten worden bewaard, in te zien.

Posted in Gemeente Westenveld | Leave a comment

Veer melkbuss’n op ut rikke van Knelus Seinen

Posted on 23 februari 2022

De redactie van ut Deevers Archief kreeg in de jaren 2000-2008 bij zijn bezoeken aan wijlen Anne Mulder – een Deeverse uut de Aachterstroate – die eerst an de Kloosterstroate in Deever woonde, daarna in Gasselte woonde, na zijn pensionering in Assen woonde, en is overleden bij zijn dochter in Voorburg – steeds van hem verhalen, schrijfsels, artikelen, krantenknipsels, documenten en foto’s over Deever ter hand gesteld met de bedoeling deze voor hem te publiceren. Het is de redactie helaas niet gelukt bij het leven van Anne Mulder al diens Deeverse documenten in het papieren blad Opraekelen van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever te publiceren, dan maar postuum – en met alle respect – en beetje bij beetje opnemen in ut Deevers Archief. Anne Mulder heeft bijgaande foto gemaakt in 1956.

Deze foto is in 1956 gemaakt direct na van de afbraak van ut oldste gemientehuus an de brink van Deever. Dat moet in het voorjaar of in het najaar zijn geweest, want de bomen zijn kaal.
De grote vraag is natuurlijk wel wat de bestemming van al dat vrijgekomen bouw- en sloopmateriaal was. Recyclingbedrijven en puinbrekers bestonden in 1956 nog niet en zeker niet in de wijde omgeving van Deever. Heeft de gemiente Deever ergens een groot diep gat gegraven en daar al het materiaal in gedumpt ? Of heeft de gemiente Deever al het materiaal op de belt an de Grönnegerweg bee Deever gedumpt ? Of heeft de gemiente Deever een erfgoedzandweg verhard met het vrijgekomen steenachtige materiaal ? Of hebben boeren de vrijgekomen bakstenen gebruikt bij het bouwen van stallen ?
Na de afbraak van ut oldste gemientehuus an de brink van Deever kwam de gehele zijgevel van de aangrenzende boerderij en ut pothokke fraai in het zicht. Bij de zijdeur van de boerderij zijn vier omgekeerde melkbussen op ut rikke te zien.
De boerderij werd toen bewoond door boer Cornelis (Knelus) Seinen en Hendrikje Schiphorst en hun dochter Marie Seinen. Cornelis Seinen is geboren op 8 september 1912 in deze boerderij. Hij is overleden op 6 november 1989. Hendrikje Schiphorst is geboren op 5 oktober 1912. Zij is overleden op 14 oktober 1989. Zij zijn beiden begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

Posted in Alle Deeversen, Boerdereeje, Brink, Gemientehuus | Leave a comment

Ut bolder’n is aarfgood van de Unesco

Posted on 22 februari 2022

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 4 december 2015 verscheen het volgende voor de redactie van het Deevers Archief zeer verheugende bericht over de Drentse traditie van het bolder’n.

Blokgooien immaterieel erfgoed
Diever. Het spelletje blokgooien dat nog wekelijks gespeeld wordt op het speelveldje aan de Dwarsdrift in Diever, is door Unesco erkend als immaterieel erfgoed. Blokgooien is een oeroud volksspelletje uit het Nedersaksisch taalgebied.
Volgens de overlevering is het spelletje in deze streken terecht gekomen door de Romeinen. De spelregels van het blokgooien zijn altijd doorgegeven van de ouders aan de kinderen, Men moet het niet vergelijken met klootschieten.
Bij het blokgooien worden centen op een blok gelegd en gooi je raak dan mag je de centen omhoog behouden. Hert gooien vindt plaats met een rond zwerfkeitje.
Ze hebben veel benamingen voor het spel, zoals bolderen, klobbejagen en klobbegooien. Zo komt het ook voor onder de naam van piksjitten in Friesland en kaalbakken in Groningen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De Unesco heeft het oeroude Drentse bolder’n eindelijk erkend als immaterieel werelderfgoed. Het spel wordt in delen van Drenthe nog in ere gehouden, onder meer in en rond Roden en Westerbork en natuurlijk in Deever..
De trouwe bezoeker van ut Deevers Archief wordt -na het misschien wel, maar beter niet lezen van het voorgaande in de gauwigheid in elkaar gedraaide stukje rammelende tekst- vooral aangeraden de webstee Blokgooien te raadplegen. De beheerder van deze website heeft zich het vuur uit zijn klompen gelopen om ut bolder’n op de lijst van immaterieel werelderfgoed van de Unesco te krijgen. Hulde. Hulde. Hulde.
Het berichtje vermeldt dat heden ten dage in Deever wordt gebolderd met een rond zwerfkeitje. Dat is uit de duim gezogen onzin. De bolderstien wordt zeker al een generatie lang niet meer gebruikt in Deever. Gebruikte bolderstien’n zijn uiterst zeldzaam en museumwaardig geworden. In de verzameling van ut Deevers Archief bevinden zich de twee bewaard gebleven bolderstien’n van Hendrik Krol Jzn. (Henduk van Joapie)

abracadabra-525

Posted in Aarfgood, Bolder’n, Deever, Traditie | Leave a comment

De ofdieling onderbrook’n-lol in museum Dieverza

Posted on 21 februari 2022

In het blaadje Siepelnieuws van 17 juni 1997 verscheen het volgende bericht over de opening van museumboerderij Dieverza van het echtpaar Ron Zegers en Eefke Steketee an de Brink van Deever.

Museumboerderij Dieverza een verrijking voor Diever
Zeer uitnodigend zullen zeven dag per week van ’s morgens tien tot bijna ’s avonds acht uur, de deuren van de zaterdag geopende museumboerderij Dieverza aan de Brink 2 te Diever open staan. Eenmaal binnen, zal het voor velen lastig worden het pand te verlaten. Niet alleen omdat er ontzettend veel is te zien, maar ook omdat het geheel zo’n gezelligheid uitstraalt, dat de bezoeker zich direct thuis voelt en er daarom voorlopig even wil blijven. Verantwoordelijk hiervoor zijn de nieuwe ondernemers Ron en Eefke Zegers.
Burgemeester drs. R.J. Schaeffer van Diever sprak tijdens de opening van een kwalitatieve versterking. ‘De structuur van het dorp wordt op deze versterkt zonder concessies te doen. Diever heeft met dit museum er bij, naast het wandelen en fietsen nog meer kwaliteit’, aldus Schaeffer, die verder meedeelde ook edelsmeden naar Diever te willen halen, oftewel ambachten in ’t algemeen. De toerist wordt zo een totaal plaatje geboden.
Het echtpaar, afkomstig uit Ridderkerk, verzamelt al zo’n tien jaar ‘oude’ spulletjes. ‘In Ridderkerk hadden we een verzamelwinkel en in opdracht van musea kochten we oude voorwerpen. Omdat het leven in het Westen, zeker met een zaak, toch wat lastiger wordt en we altijd al in Drenthe wilden wonen, besloten we het avontuur aan te gaan. We hebben zo’n zeven maanden geleden 120 makelaars in Drenthe aangeschreven en heel veel boerderijen bekeken. Toen we de boerderij op de brink in Diever binnen kwamen, was het voor ons niet meer moeilijk, dit was precies het sfeertje dat we zochten’, vertelt Eefke. In oktober vorig jaar werd de eerste aanvraag ingediend en door een goede medewerking van de gemeente Diever mocht met de verbouw worden gestart. Met hulp van familie verbouwde Ron in tien weken het totale interieur. Eefke zette alles op z’n plaats en zaterdagmorgen kon het resultaat bekeken worden.
Dieverza
Gezien de diversiteit, is het niet moeilijk de naam van het museum te herleiden. Eefke en Ron vinden het een groot avontuur, waar ze helemaal achter staan, daarbij zitten ze nog boordevol plannen. ‘Het is een vreemd gevoel. Voorheen moest ik altijd verkopen en nu mag ik al dat moois houden’, zegt Eefke. In de museumboerderij Dieverza is van alles te zien wat betrekking heeft op het tijdvak 1900 tot 1950. Er zijn diverse ‘afdelingen’, zoals onder andere de kapper, het schooltje, de schoenmaker, het gruttertje, de hoedenwinkel en een collectie oud speelgoed. Zeer apart is de afdeling ‘onderbroeken-lol’, zoals het echtpaar deze noemt. Buiten de vele korsetten, bh’s en onderbroeken is in een vitrine het slipje van prinses Juliana te zien. Dit werd uit het persoonlijk bezit van het koningshuis in 1945 door de Stichting Herstel Zeeland 1945 naar de oma van Ron gestuurd, toen zij en meerderen door bombardementen alles kwijt waren. Nu ligt het ongeschonden in Diever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Opvallend is de snorkerige politieke lulkoekerij van waarnemend burgemeester doctorandus in de andragogie Robert Johan Schaeffer, die edelsmeden en andere ambachten naar Deever wilde halen. Waar bemoeide zich die man toch tegen aan ? Was hij een soort van look-alike van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd ?
In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven papieren Magnum Opus van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.is het Siepelnieuws-bericht te lezen op de bladzijden 402 en 403.

Posted in Museum | Leave a comment

Natuurmonement’n hef de Galama State ekogt

Posted on 20 februari 2022

In de krant Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 20 mei 1970 een advertentie met de aankondiging van de verkoop van de boerderij met de naam Galama State op Groot-Wateren.

Pachtvrije groenboerderij Galamastate te Wateren, gemeente Diever
Notarissen T. Seinstra te Drachten en D. Botje te Dwingeloo zijn voornemens op woensdag 27 mei 1970 des namiddags 2.30 uur in het café Van der Helm te Zorgvlied, gemeente Diever, ten verzoeke van de familie Oosterhof in het openbaar finaal te verkopen: een boerenbehuizing, waarin stalling voor 45 stuks vee, met schuur, waarin stalling voor 20 stuks vee, op en met ongeveer 31.50.00 hectare aaneengelegen groenland, in 9 percelen en combinatie(s), in totaal ingezet f. 165.178,-
Alles vrij van pacht en onmiddellijk na gunning te aanvaarden. Bezichtiging van het woonhuis op de veilingsdag vanaf 10 uur. Betaling op uiterlijk 15 juli 1970. Inlichtingen en veilingboekjes verkrijgbaar ten kantore van voornoemde notarissen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie heeft in het bericht Natuurmonument’n hef de Galama State begreu’m enige aandacht besteed aan de Galama State. De boerderij Galama State (gebouwd rond 1900) lag net op de oude gemeentegrens van Diever en Vledder aan de Huenderweg. Deze boerderij werd in opdracht van Lodewijk Guillaume Verwer gebouwd met geld van de rijke familie Galama (een erfenisje ?). Verwers moeder was Sietske IJsbrands Galama, een dochter van deze familie. Zij trouwde met Ids Johannes Verwer en werd in 1846 moeder van Lodewijk Guillaume Verwer en in 1853 van Julius Verwer.
De Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten kocht de boerderij op 27 mei 1970, met als doel deze met geschwinde spoed en in gestreke draf te doen verdwijnselen. En dat is schitterend gelukt.

Posted in Boerdereeje, Verdwenen object, Woater’n | Leave a comment

Ut skultehuus was ut skulteboerdereejeveurhuus

Posted on 19 februari 2022

In het prachtige archief van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed zijn bijgaand afgebeelde vier zwart wit foto’s van de skuldeboerdereeje te vinden. Die was toen gelukkig nog verbonden met ut skulteveurhuus an de brink van Deever. De foto’s zijn gemaakt door een fotograaf voor de toenmalige Rijksdienst voor de Monumentenzorg. De foto’s zijn vanwege hun ouderdom zonder toestemming te kopiëren, te wijzigen en te verspreiden.
In de Provinciale Drentsche en Asser Courant van dinsdag 30 december 1930 stond ook een bijzonder fraaie foto van het niet goed zichtbare schultevoorhuis an de brink van Deever en de gelukkig toen nog aan het schultevoorhuis vastgebouwde schulteboerderij.
Gelet op de oriëntatie van de gemeentelijke toren en het kerkgebouw in de kaarkhof an de brink van Deever ten opzichte van de zichtbare gebouwen, kan het niet anders zo zijn dan dat de skulteboerdereeje de vervallen boerderij is die is te zien aan de rechterkant van de vier foto’s.
De redactie heeft het vermoeden dat de foto in de Provinciale Drentsche en Asser Courant van dinsdag 30 december 1930 en de vier hier afgebeelde foto’s door dezelfde fotograaf zijn gemaakt, wellicht ergens in het najaar van 1930.
De vier hier afgebeelde foto’s zijn helaas, jammer genoeg, ocharm, niet opgenomen in het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven papieren Magnum Opus van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.

Posted in Skultehuus | Leave a comment

Villa Nova in de zomer en Villa Nova in de winter

Posted on 18 februari 2022

De redactie van ut Deevers Archief heeft toestemming van de eigenaren van hotel-restaurant Villa Nova an de Dorpsstroate op Zorgvliet bijgaande twee prachtige kleurenfoto’s aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief te tonen. De redactie is de eigenaren natuurlijk bijzonder erkentelijk voor het geven van deze toestemming.
Op de eerste kleurenfoto is Villa Nova in de zomer te zien en op de tweede kleurenfoto is Villa Nova op een sneeuwdag in de winter te zien. Deze twee kleurenfoto’s zijn mooie kleurenfragmentje uit het recente verleden in de gemiente Deever.

Afbeelding 1|
Hotel-restaurant Villa Nova in de zomer. Deze foto is rond 2018 gemaakt (© Renate Krans)
Afbeelding 2
Hotel-restaurant Villa Nova op een sneeuwdag in de winter. Deze foto is rond 2018 gemaakt (© Renate Krans)

Posted in Villa Nova, Winter, Zorgvliet | Leave a comment

Tinus Ponne hef de toor’n an de brink ok eskildert

Posted on 17 februari 2022

Ook aquarelist, schilder, tekenaar en verzekeringsagent Jentinus (Tinus) Ponne heeft de gemeentelijke toren aan de brink van Deever geaquarelleert, zeg maar met waterverf geschilderd. Het aquarel heeft een breedte van 31 cm en een hoogte van 45 cm. Zie de bijgaande afbeelding. Hij schilderde dit bijna sepiakleurige dorpsbeeld in een expressionistische stijl.
Jentinus (Tinus) Ponne is geboren op 3 oktober 1910 in Möppel en is op 27 april 1967 op Rünerwold overleden. Hij heeft het grootste deel van zijn leven in Möppel gewoond. Jentinus (Tinus) Ponne verkocht veel van zijn werken, zijn werken waren veelgevraagd, desalniettemin bleef hij zijn hele leven werken als verzekeringsagent.
De redactie van ut Deevers Archief weet niet in welk jaar het afgebeelde aquarel is gemaakt. De redactie weet ook niet of Jentinus (Tinus) Ponne het waterverfschilderij ter plekke heeft gemaakt of dat hij als voorbeeld een foto of een ansichtkaart heeft gebruikt.
Als hij het schilderij ter plekke heeft gemaakt, dan heeft hij dat in elk geval gedaan vóór de afbraak van het aan de linkerkant van het schilderij zichtbare erfgoedboerderijtje van Roelof Hunneman en Trijntje van Eijk in de vijftiger jaren van de vorige eeuw. Als hij bijgaand afgebeelde zwart-wit ansichtkaart als mogelijke bron van inspiratie voor zijn mooie aquarel heeft gebruikt, dan heeft hij een expressionistisch dorpsbeeld uit het eind van de dertiger jaren van de vorige eeuw geschilderd.
Het aquarel is ook afgebeeld op bladzijde 32 van het boek ‘Drentse kerken in de beeldende kunst’ van dr. Roel Sanders, dat in 2003 is uitgegeven door de Stichting Drents-Overijsselse Kerken.
De afbeelding van het aquarel van Jentinus (Tinus) Ponne is toch maar weer een mooi kleurenfragmentje uit de kunstgeschiedenis in de gemiente Deever.

Posted in Ansigtkoate, Aquarelle, Kuunst, Peperstroate, Toor'n an de brink | Leave a comment

De kruusing bee hotel restaurant Blok an de Brogge

Posted on 16 februari 2022

Het is de redactie van ut Deevers Archief een genoegen toch maar weer een mooi kleurenfragmentje uit het verleden in de gemiente Deever te kunnen tonen aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief.
In 1968 was bijgaande kleuren ansichtkaart van Hotel Restaurant Blok uiteraard te koop bij Hotel Restaurant Blok an de Deeverbrogge. Deze kaart is tegelijkertijd met nog een paar kleuren ansichtkaarten, waaronder een ansichtkaart van het interieur van de eetzaal in het hotel-restaurant, uitgegeven.
Let vooral op de bij het hotel-restaurant geparkeerde auto’s. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent merken en modellen ? De redactie verneemt het graag.
De weg van Deever hen Dwingel kruiste de riekseweg nog vlak bij Hotel Restaurant Blok. Het was een voorrangskruising, zoals uit het verkeersbord mag blijken. Het was een bepaald niet ongevaarlijke kruising. De auto’s moesten de drukke riekseweg schuin oversteken. De kruising is omstreeks 2002 vervangen door een rotonde.

Posted in An de Deeverbrogge, Ansigtkoate, Hotel Blok | Leave a comment

De tremhaltechef is overeplaèst hen de Smilde

Posted on 15 februari 2022

Op 3 maart 1933 verscheen in het Nieuwsblad van Friesland het volgende bericht over de overplaatsing van Jan Benthem van de tramstation Dieverbrug naar de tramstation Hijkersmilde.

Hijkersmilde, 2 maart.
De heer J. Benthem, haltechef bij de Nederlandsche Tramweg Maatschappij te Dieverbrug, is met ingang van 1 maart jongstleden. overgeplaatst naar het station alhier.

Aantekeningen van ut Deevers Archief
Jan Benthem is de jongste zoon van marktschipper, schipper, schuitenvoerder, tolgaarder, logementhouder en caféhouder Sjoert Benthem en Grietje Merk. Hij is geboren op 12 mei 1894 an de Deeverbrogge. Jan Benthem trouwde op 3 augustus 1923 in Avereest met Hillechina Helena de Roode. Toen hij trouwde was hij chef van het tramstation van de Nederlandsche Tramweg Maatschappij an de Deeverbrogge.
Vanwege de sluiting van de tramlijn van de Nederlandsche Tramweg Maatschappij tussen Meppel en Hijkersmilde in 1933 en derhalve vanwege de sluiting van de tramhalte an de Deeverbrogge werd Jan Benthem overgeplaatst naar het tramstation Hijkersmilde. Tramstation Hijkersmilde bleef toen vooralsnog wel bestaan als station in de tramlijn Assen-Hijkersmilde-Oosterwolde.

Posted in An de Deeverbrogge, Café-Logement, Stoomtram | Leave a comment

Bee un lorrie op smalspoor in ut Olde Willemsveld

Posted on 14 februari 2022

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 14 februari 2022 van de heer Paul Gols, woonachtig op Zorgvlied, bijgaande scan van een fraaie foto – een afdruk van een glasplaatnegatief – van ontginningswerkzaamheden in ut Olde Willemsveld. De redactie is de heer Paul Gols bijzonder erkentelijk voor het beschikbaar stellen van deze afbeelding met hoge geschiedkundige waarde. Voorwaar een topstuk.

De N.V. Ontginningsmaatschappij De Drie Provinciën werd op 18 september 1924 opgericht. Deze maatschappij leidde in de twintiger jaren van de vorige eeuw onder meer de ontginningen in ut Olde Willemsveld. Deze foto is afkomstig uit de collectie van Wessel Jansema, een kleinzoon van de opzichter/rentmeester van De Drie Provinciën. Op de foto staat werkvolk bij een lorrie op een smalspoor in ut Olde Willemsveld. De lorrie wordt getrokken door een paard. De man die aan de linkerkant tegen de lorrie leunt is opzichter Jansema. Het is jammer dat de namen van de andere mannen niet bekend zijn.
Het rechtlijnige smalspoor van het type Deceauville door ut Olde Willemsveld is nog niet ingetekend op de topografische kaart uit 1909. Dit smalspoor is voor het eerst ingetekend op de topografische kaart uit 1926. Zie bijgaande afbeelding van een detail van de topografische kaart uit 1926. Ter plekke van de Deceauvillebaan is na voltooiing van de ontginning van ut Olde Willemsveld de weg door de Olde Willem aangelegd.
De redactie heeft het vermoeden dat het smalspoor dat is te zien op de afbeelding niet direct onderdeel is van het rechtlijnige smalspoor dat door ut Olde Willemsveld loopt, maar een stuk smalspoor is, zeg maar een zijspoortje is, dat steeds op een ander te ontginnen perceel werd gelegd, immers het smalspoor was gemakkelijk te verplaatsen. De afgegraven onbruikbare grond werd op de lorries geschept en afgevoerd. Maar waar naar toe ?
De heer Paul Gols merkte terecht op dat deze afbeelding samen met de afbeelding van de diepploeg de meest sprekende afbeeldingen zijn voor de ontginning van ut Olde Willemsveld. Van handkracht naar paardekracht en van paardekracht naar mechanische kracht.
Bijgaande afbeelding is eveneens opgenomen op bladzijde 130 van het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven papieren Magnum Opus van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever.

Posted in de Olde Willem, Ontginning, Topstuk | Leave a comment

Juffrou Naleke Bos-Evers mit heur dochtertie Willie

Posted on 13 februari 2022

De redactie van ut Deevers Archief vond in de papieren nalatenschap van zijn moeder bijgaande afgebeelde prachtige sepiakleurige ansichtkaart van het korte deel van de Dorpsstroate op Zorgvliet, met aan de rechterkant de bebouwing bij de Rooms Katholieke kerk. Deze ansichtkaart is toch wel weer een mooi fragmentje uit het verleden in Zorgvliet. Deze ansichtkaart is in het najaar van 1931 uitgegeven door de in 1910 opgerichte firma J.F. le Roux in Assen. De kaart zal ongetwijfeld te koop zijn geweest bij een van de kruidenierswinkeltjes aan het lange deel van de Dorpsstroate op Zorgvliet. Wellicht in de winkel van Pieter Bos.
Achter op de ansichtkaart had de redactie’s moeder geschreven wie de vrouw en het kindje op de afbeelding zijn. De vrouw is schooljuffrouw Naleke Bos-Evers. Het kindje aan haar hand is haar dochtertje Wemke Wilhelmina Maria. De redactie’s moeder kende deze mensen heel goed. Per slot van rekening had ze als kind jaren in de klas gezeten bij juffrouw Bos.
Naleke Evers is geboren op 9 juli 1893 in Noordwolde als dochter van Cornelis Hendrik Evers en Hendrica van der Vaart. Zij trouwde op 4 mei 1918 in Deever met handelsreiziger Jan Gerrit Bos. Hij was een zoon van Pieter Bos en Wemke Egbert Dokter. Pieter Bos had een winkel an de Dorpsstroate op Zorgvliet. Naleke Bos-Evers was schooljuffrouw in de skoele op Woater’n. Zij is overleden op 27 december 1978 op Zorgvliet. Zij is begraven op Zorgvliet op de neeje kaarkhof aachter Obadja.
Wemke Wilhelmina (Willie) Maria Bos is geboren op 9 maart 1930 op Zorgvliet. Zij is overleden op 11 december 2019 in Deever. Ze is begraven op Zorgvliet op de neeje kaarkhof aachter Obadja. Zie ook het bericht Willy Hielkema-Bos is estör’m op 11 december 2019.

In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk Zorgvlied op bladzijde 176 ook een afbeelding van een exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart opgenomen.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
Deze foto gemaakt in maart 2019 en is afkomstig uit google.com/maps (© 2022 Google)

Posted in Ansigtkoate, Dorpsstroate, Zorgvliet | Leave a comment

De skièr’nslieper kwaamp mit de woonwaèg’n

Posted on 12 februari 2022

De redactie van ut Deevers Archief kocht alweer jaren geleden in het guldentijdperk op een verzamelbeurs in Utrecht een krantenknipsel, met daarop bijgaande sepiakleurige afbeelding, met daarop enig volk in de Dorpsstroate op Zorgvliet in Drente, net aan deze kant van de Drents-Friese grens. Op de afbeelding is ook een woonwagen te zien. Volgens de moeder van de redactie was dat de woonwagen van een scharenslijper (zigeuners ?). Die kwam elk jaar naar Zorgvliet en Woater’n. Een scharenslijper sleep natuurlijk ook messen.
Op de achterkant van het prachtige sepiakleurige knipsel is met potlood als jaartal ±1930 geschreven. Op de achterkant van het krantenknipsel is niet vermeld in welk geïllustreerd tijdschrift de afbeelding is gepubliceerd. De redactie heeft de bron nog steeds niet kunnen achterhalen, dus nog even geduldig doorzoeken.
De redactie heeft de kleurenfoto gemaakt op woensdagmiddag 11 december 2019. Op de klok van de oudejaars-slepen-en-niet-slopen-vereniging Tiet Zad is het twintig over vijf. En het was blijkbaar toen nog niet donker. Waren ze vergeten op zondag 27 oktober de klok een uur terug te zetten ?

Bijgaande sepiakleurige afbeelding is als zwart-wit afbeelding opgenomen op bladzijde 176 van het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven papieren Magnum Opus van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, waarbij de ellipsvormige afbeelding om onduidelijke redenen helaas, jammer genoeg, ocharm, is bijgesneden tot een rechthoekige afbeelding.

Posted in Heufdstroate, Zorgvliet | Leave a comment

De villa Villa Nova an de Dorpsstroate op Zorgvliet

Posted on 11 februari 2022

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is als afbeelding 36 een zwart-wit ansichtkaart van de villa met de naam Villa Nova an de Dorpsstroate op Zorgvlied opgenomen. Deze zwart-wit ansichtkaart is in 1919 verstuurd. In de tekst bij de afgebeelde ansichtkaart is onder meer enige aandacht besteed aan de Jacobus Franciscus de Ruijter de Wildt en de gebroeders mr. Lodewijk Guillaume en dr. Julius Johannes Verwer. Een afbeelding van de bet3reffende bladzijde uit het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is in dit bericht opgenomen.

36 – Zorgvlied – Villa Nova – ± 1919
In de Landbouw-courant van 21 oktober 1869 verscheen het artikel Het landgoed Zorgvlied van den heer J.F. de Ruijter de Wildt. Het geeft een heel aardig beeld van de streek, nadat de Maatschappij van Weldadigheid in 1859 een deel van de kolonie Groot- en Klein Wateren had verkocht aan Jacobus Franciscus de Ruijter de Wildt. De ex-Indiëganger nam de ontwikkeling van zijn landgoed Zorgvlied voortvarend ter hand. Een passage uit het artikel luidt aldus:
Als men in aanmerking neemt dat daar waar men nu grasrijke weiden, heerlijke korenvelden, aangename dreven, vruchtbare akkers en weelderige bosschen aantreft, vroeger niet veel beter dan heideveld te vinden was, dan mag men wel zeggen dat de weinige jaren, die de heer de Ruijter de Wildt aan deze grootsche onderneming heeft besteed, geen onvruchtbare zijn geweest.
In 1879 kochten de gebroeders mr. Lodewijk Guillaume en dr. Julius Johannes Verwer het landgoed Zorgvlied en de rest van de ex-kolonie Groot- en Klein Wateren. Met name mr. Lodewijk Guillaume Verwer zag mogelijkheden om het landgoed verder te ontwikkelen tot een welvarende land- en bosbouwonderneming.
Zij lieten daartoe boerderijen, schuren, arbeidershuizen, een sigarenfabriekje en een cichoreifabriekje bouwen. Ook lieten ze mooie huizen in het jonge dorp bouwen: het Witte Huis naast het oude Rooms Katholieke kerkje, het huis Aurora, waar hun Noord Nederlandsche Hypotheekbank en levensverzekeringsmaatschappij was gevestigd, Villa Laanzicht, die bewoond werd door Johannes Fredericus Houwing, de directeur van de hypotheekbank, en het statige woonhuis met de naam Villa Nova.
De eerste steen van deze hier zichtbare villa werd op 23 juni 1888 gelegd door Idse Johannes Verwer, enige zoon van mr. Lodewijk Guillaume Verwer en Johanna Cornelia Ludovica van Wensen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het bericht in de Landbouw-courant van 21 oktober 1869 is een kopie van het originele bericht in de Purmerender Courant van 25 augustus 1869.
De redactie heeft de kleurenfoto van villa Villa Nova gemaakt op vrijdag 19 november 2021.

Posted in Ansigtkoate, Diever, ie bint 't wel ..., Villa Nova, Zorgvliet | Leave a comment

Un pèèr winkelties an de Dorpsstroate op Zorgvliet

Posted on 10 februari 2022

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is als afbeelding 34 een zwart-wit ansichtkaart van oude winkeltjes en het Amsterdamsche Huis, an de Dorpsstroate op Zorgvliet opgenomen. Deze zwart-wit ansichtkaart is in 1917 verstuurd. In de tekst bij de afgebeelde ansichtkaart is onder meer aandacht besteed aan de neringdoenden en hun nering in de winkeltjes an de Dorpsstroate op Zorgvliet. Een afbeelding van de betreffende bladzijde uit het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is in dit bericht opgenomen.

34 – Zorgvlied – Dorpsstraat met Amsterdamse Huis – 1917
Dit is de mooiste foto die ik ken van het oude Zorgvlied. De kaart die voor deze afbeelding is gebruikt is één van de drie tot nu bekende exemplaren. In het linker pand was de kruidenierswinkel van Kees Bos en Trui Buin gevestigd. Deze winkel is omstreeks 1936 overgenomen door Hidde Visser en Trijntje Dijkstra.
Naast deze winkel bevond zich het manufacturenwinkeltje van Klaas de Boer. Daar was je aan het goede adres voor blauwe en zwarte wol, katoenen garen, band, sokken, ondergoed en lapjes stof. Zijn vrouw deed het werk in de winkel. Klaas was mit ’t pak béj ’t pad, dat wil zeggen dat hij met een grote koffer gevuld met manufacturen voor op zijn transportfiets zijn klanten bezocht in de wijde omgeving van Zorgvlied.
In die tijd woonde postbode Paulus Mulder in het typische Amsterdamse huis. De evangelisatievereniging OBADJA kocht het pand in 1928. Vanaf 1929 werd het huis bewoond door evangelist Hendrik Betten, zijn vrouw Trijntje Louwerse en hun kinderen Adriaan en Janna.
Rechts naast het Amsterdamse huis woonden vanaf 1919 poststationhouder Egbertus Huging, zijn vrouw Clara (Klaosie) Catharina Meijerink en hun zonen Bernardus Johannes, Lambertus Petrus en Ludivicus Lucia. Ook zij hadden een kruidenierswinkeltje. Het winkeltje bevond zich achter het achterste raam, links daarvan was de ingang. De ruimte stond vol met onder meer koekjes, suiker, boter, rijst, soda, Klok zeeppoeder en Sunlight zeep. Daar kocht je als kind een stengel zoethout voor één cent. Soms had je een stuiver voor een reep Kwatta chocolade. Daarom werd het soldaatje uit het wikkel geknipt, want vijf soldaatjes waren een reep waard. Het poststation was in het winkeltje gevestigd. Het station was ook op zondagmorgen geopend, zodat dan de krant kon worden gehaald. Dan kon ook nog een vergeten boodschap worden gekocht.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie heeft in de openbare bronnen nog geen gegevens van Kees Bos en Trui Buin gevonden.
De redactie heeft in de openbare bronnen nog geen gegevens van Hidde Visser en Trijntje Dijkstra gevonden.
De redactie heeft in de openbare bronnen nog geen gegevens van Klaas de Boer en zijn echtgenote gevonden.
Paulus Mulder is geboren op 21 juni 1875 in Boyl en is overleden op 30 juli 1975 op Zorgvliet. Hij trouwde op … met Uilkje Maat. Zij is op … geboren in Boyl. Zij is overleden op 22 oktober 1944 op Zorgvliet. Beiden zijn begraven op de kaarkhof bee Obadja op Zorgvliet.
Hendrik Betten is geboren op 4 november 1889 in Oosterwolde. Hij is overleden op 2 februari 1947 op Zorgvliet. Hij trouwde op 26 mei 1921 met Trijntje Louw. Zij is geboren op … in …. Beiden zijn begraven op de kaarkhof bee Obadja op Zorgvliet.
De redactie heeft in de openbare bronnen nog geen gegevens van de kinderen Adriaan en Janna gevonden.
Egbertus Huging is geboren op 14 februari 1891 in Wouterswoude. Hij is overleden op …. op Zorgvliet. Hij trouwde op 17 mei 1919 met Clara Catharina Meijerink. Zij is geboren op 21 juli 1889 in Blesdijke. Zij is overleden op 22 september 1935 op Zorgvlied. Beiden zijn begraven op de kaarkhof bee Obadja op Zorgvliet.
De redactie heeft in de openbare bronnen nog geen gegevens van hun kinderen Bernardus Johannes, Lambertus Petrus en Ludivicus Lucia gevonden.
De redactie heeft de kleurenfoto van het Amsterdamsche Huis en de panden waarin de winkeltjes waren gevestigd, gemaakt op 8 augustus 2015, zie afbeelding 3.
De redactie heeft de kleurenfoto van de Dorpsstraat en Villa Nova gemaakt op 4 april 2013, zie afbeelding 4
De redactie zal te gelegener tijd nog enige kleurenfoto’s aan dit bericht toevoegen.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Posted in Ansigtkoate, Diever, ie bint 't wel ..., Dorpsstroate, Neringdoende, Zorgvliet | Leave a comment

Un skier kuunstwaark van gesinterde bakstien’n

Posted on 9 februari 2022

In het niet zo verre verleden zijn op Woater’n in zo genoemde ‘wandelende’ veldovens stenen gebakken voor het bouwen van boerderijen. Wat toen kon, dat moet nu nog steeds kunnen. Sterker nog. Dat moeten we zelf kunnen, dachten enige enthousiastelingen op Zorgvlied, niet te zeer gehinderd door kennis.
In 2019 is eerst een proef gedaan met een kleine veldoven om ervaring op te doen met onder meer de beheersing van de temperatuur bij het stoken en de toe te passen hoeveelheid turf tussen de lagen steen bij het opbouwen van de oven. Bij de proefoven zijn enkele grote en vele kleine stookgaten en een schoorsteen toegepast.
De proef bleek geen succes te zijn. De hoeveelheid turf die tussen de lagen steen was aangebracht en de hoeveelheid turf die tijdens het stoken was toegevoegd bleken veel te groot zijn geweest. In plaats van de noodzakelijke eindtemperatuur van 1000 tot 1100 °C, moet volgens deskundigen de temperatuur in de proefoven boven de 1500 °C zijn geweest. Met als gevolg dat veel stenen in de proefoven min of meer begonnen te smelten, werden gesinterd.
De proef was mislukt, maar was wel geslaagd, want leverde wel een mooi resultaat op. Want de berg gesinterde stenen uit de proefoven moet eigenlijk toch wel echt als een soort van wonderbaarlijk kunstwerk worden beschouwd. Zie bijgaande kleurenfoto. Welke baksteenkunstenaar krijgt zoiets voor elkaar ?

Posted in Kuunst, Woater’n | Leave a comment

Un nee huus an de Dorpsstroate 48 op Zorgvlied

Posted on 8 februari 2022

Studio JK in Oosterwolde is de ontwerper van het woonhuis dat op de plek is gebouwd waar tot in 2020 de woning van wijlen mevrouw Willy Hielkema-Bos stond, adres Dorpsstraat 48 op Zorgvlied.
De redactie van ut Deevers Archief heeft enige tijd geleden twee foto’s van dit nieuwe woonhuis in ut Deevers Archief opgenomen. Zie het bericht Op de stee van Willy steet now een neemoods huus.
De redactie is Studio JK in Oosterwolde, de bouwkundig zeer creatieve ontwerper van dit neemoodse woonhuis bijzonder erkentelijk voor het mogen opnemen van bijgaande vier ontwerptekeningen in ut Deevers Archief.
De redactie zal te gelegener tijd op de tekeningen gelijkende kleurenfoto’s van het nieuw woonhuis aan dit bericht toevoegen.

Afbeelding 1
Rechter vooraanzicht woonhuis Dorpsstraat 48 op Zorgvlied (© Studio JK, https://studiojk.nl)
Afbeelding 2
Linker vooraanzicht woonhuis Dorpsstraat 48 op Zorgvlied (© Studio JK, https://studiojk.nl)

Afbeelding 3
Rechter achteraanzicht woonhuis Dorpsstraat 48 op Zorgvlied (© Studio JK, https://studiojk.nl)

Afbeelding 4
Linker achteraanzicht woonhuis Dorpsstraat 48 op Zorgvlied (© Studio JK, https://studiojk.nl)

Posted in Dorpsstroate, Zorgvliet | Leave a comment

Un vuroddening uut 1865 wödde in 1954 eskrapt

Posted on 7 februari 2022

In het Algemeen Dagblad van 10 augustus 1954 verscheen een artikel over het afschaffen in de gemiente Deever van een gemeentelijke verordening, die Burgemeester en Wethouders de mogelijk gaf ingezetenen van de gemeente te dwingen tot het verlenen van hand- en spandiensten.

Oude Drentse gebruiken geraken in onbruik – Diever schaft hand- en spandiensten af
(Van onze correspondent) Meppel, 10 Augustus
De gemeente raad van Diever heeft een oude verordening ingetrokken, waarbij het Burgemeester en Wethouders mogelijk was de ingezetenen tot zogenaamde hand- en spandiensten te verplichten. Het ging hier om een verordening van 13 september 1865, waarin de invordering van hand- en spandiensten als belasting in natura was geregeld. Volgens deze regeling waren de ingezetenen verplicht gedurende bepaalde rijd werkzaam te zijn ten behoeve van een aan de gemeente toebehorend werk, hetzij persoonlijk, hetzij met behulp van een wagen, bespannen met één of twee paarden.
De verordening was eigenlijk een vastlegging van een in de Drentse dorpen sinds eeuwen bestaande gewoonte, die van het boerwerk. Van ouds vormden de dorpen afgesloten gemeenschappen, die geheel ‘self-supporting’ waren. In de gezamenlijke essen, de weiden, de bossen en de heide had ieder zijn aandeel. Voor woningbouw, voor het werk op de essen en andere werkzaamheden was onderlinge hulp nodig. Daaruit groeide het boerwerk, hetwelk niet alleen de onderlinge hulp van de ‘noabers’, de buurtgenoten omvatte, maar ook de gezamenlijke hulp bij werken, die het algemeen belang ten nutte waren. waar ‘de gemeyne bueren’ een regeling troffen, kwamen ook overtredingen voor. De ‘buurspraak’ was dan ook een der oudste vormen van rechtsbedeling.
Toen het isolement der dorpen werd verbroken, het gezamenlijke bezit door de verdeling der marken verdween, bleef het boerwerk in ere waar de omstandigheden dat eisten. Dorsen, het graven van sloten, het ontginnen van het land, het graven van turf, het aanleggen of verbeteren van wegen, dat alles geschiedde nog gezamenlijk. Voor het dorsen heeft men thans evenwel de dorsverenigingen, die er een of meer dorsmachines op na houden. Het turfgraven geschiedt voor eigen rekening, waar het nog mogelijk is. Het ontginnen van land neemt geen grote vlucht meer, omdat er nog maar heel weinig te ontginnen valt. Het graven van sloten geschiedt waar nodig in waterschapsverband. Een van de weinig voorkomende gevallen van hand- en spandiensten op dit gebied vond onlangs onder Ruinerwold plaats, waar de boeren gezamenlijk een in onbruik geraakte sloot schoonmaakten om een noodafvoer te verkrijgen voor het water, dat door de hevige regenval hun landerijen bedreigde.
Aanleg van wegen geschiedt thans van gemeenteweg, onderhoud van wegen eveneens of soms door een marke. Slechts een enkele keer komt het nog voor, in een gemeente, zoals Zuidwolde, bijvoorbeeld, dat de hulp van de aanwonenden wordt ingeroepen voor het verbeteren van één van de nog weinige zandwegen door het aanvoeren van zand met paard en wagen. de samenwerking in de dorpen komt in onze tijd meer tot uitdrukking in de steun aan de instellingen ten algemene nutte, zoals kruisverenigingen, de stichting van wijkgebouwen en buurthuizen en dergelijke.
De Dieverder verordening vond in de laatste jaren in de praktijk geen toepassing meer. Het was daarom, dat van de zijde van het provinciaal bestuur in overweging werd gegeven het in 1865 genomen besluit maar in te trekken.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De grote vraag is natuurlijk waarom het voorstel voor het in overweging nemen van het afschaffen van de in het artikel beschreven feodale archaïsche dwangmiddel van het provinciaal bestuur moest komen en waarom burgemeester en wethouders, in casu Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) met de zijnen, niet zelf met een voorstel aan de gemeenteraad kwamen. Wist burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) wel van het bestaan van dit feodale archaïsche dwangmiddel af ? Of had burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) vanwege zijn voortdurende bemoeienis met het openluchttheater geen tijd of geen zin aan de gemeenteraad voor te stellen uit de tijd geraakte gemeentelijke verordeningen te schrappen ?
De redactie zal in het archief van de Olde Möppeler (Möppeler Kraante) het verslag van de betreffende vergadering van de gemiente Deever opzoeken en toevoegen aan dit bericht. Voor wat het waard is.

Posted in Gemiente Deever, Traditie | Leave a comment

Un paèr olde fotoos van museum Dieverza

Posted on 6 februari 2022

De redactie van ut Deevers Archief ontving alweer enige tijd geleden twee bijgaand afgebeelde kleurenfoto’s van het echtpaar Ron Zegers en Eefke Steketee, tot eind 2002 de eigenaren van museumboerderij Dieverza an de brink van Deever. Zij hebben tegenwoordig een winkel met de naam Diverza in Schoondijke in Zeeuws-Vlaanderen. De redactie heeft van hen toestemming deze twee foto’s te tonen in ut Deevers Archief. De redactie is hen bijzonder erkentelijk voor deze toestemming. Die twee foto’s zijn toch maar weer twee mooie kleurenfragmentjes uit het museumverleden in de gemiente Deever.
Bij de baanderdeure aan de voorkant van de boerderij met de originele naam ‘de Boerderij’, die de ingang was van hun museumboerderij Dieverza, staan te verkopen spulletjes uitgestald, ter gelegenheid van de zo nodig zo genoemde ‘historische dag’ op zaterdag 12 juli 1997.
Op afbeelding 2 is een man (Peter Kuiper ??) bezig met het toeteren op een zo nodig zo genoemde handgemaakte midzomerhoorn. Het moet een midzomerhoorn zijn geweest, want de midwinterhoorn hangt in de zomer verplicht aan de muur, daar blijf je in de zomer met de fikken van af, daar toeter je in de zomer niet op, dan maak je boze wintergeesten wakker. Het toeteren op de midzomerhoorn en de midwinterhoorn is bepaald geen historische Deeverse streekeigen traditie, maar wel een soort van bestrijdenswaardige exotische bezigheid. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat de toeteraar uit zuid-oost Drente, of Twente of Salland afkomstig was en naar Deever was gekomen om reclame te maken voor het toeteren op zo’n instrument in de zomer.
De redactie heeft bijgaande kleurenfoto gemaakt op vrijdag 19 november 2021. In het boerderijgedeelte van dit pand met nog steeds de naam ‘de Boerderij’ is geen winkel meer gevestigd.

Posted in Museum | Leave a comment

Ut setboasie vurrinnewièt de ruïne tot hee vot is

Posted on 5 februari 2022

De redactie van ut Deevers Archief heeft toestemming van de heer Rik Roelfzema bijgaande mooie kleurenfoto van wat steeds minder over is van de ruïne van de boerderij ‘de Uilenhorst’ in de Olde Willem en een mooie kleurenfoto van de verdwijnende toegangsweg tot ‘de Uilenhorst’ te tonen in ut Deevers Archief. De redactie is de heer Rik Roelfzema bijzonder erkentelijk voor deze toestemming. De heer Rik Roelfzema is actief op het internet in zijn eigen eigenzinnige webstee https://www.rikroelfzema.nl. Lees vooral de publicaties in zijn webstee.
De heer Rik Roelfzema denkt dat zetbaasje Staatsboschbeheer de ruïne gewoon door de tanden van de tijd laat verruïneren. Maar dat is een illusie. Zetbaasje Staatsboschbeheer helpt zo nu en dan zelf met het beetje bij beetje versneld verruïneren (lees vernielen) van de witte kalkzandstenen resten van ‘de Uilenhorst’. Het zetbaasje vindt het blijkbaar onbestaanbaar dat resten van menselijke bewoning aanwezig zijn in de door hem gecomponeerde cultuurnatuur. Dus het advies aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is zo nu en dan in het voorbijgaan even de stand van zaken op de foto zetten. De redactie wil die foto’s graag tonen in ut Deevers Archief.
Hij schijft in zijn webstee:
Wij houden in Nederland van opgeruimd, dus ruïnes zijn een doorn in het landschap. We laten ze verruïneren tot ze compleet verdwenen zijn. Maar dan is ook een stukje zichtbare historie verdwenen. Zo ook boerderij ‘de Uilenhorst’ bij het gehucht Oude Willem. Eenzaam staan nu nog de resten van wat eens boerderij ‘de Uilenhorst’ was. Spierwit in een ondergaande zon is hij het mooist. Onschuldige stenen in de aanloop van een schuldige historie. En je zult wel weer snel moeten zijn om de ruïne nog te kunnen zien, want wij houden niet van rommel. Wij houden van ‘opgeruimdheid’ en waar doet die term mij in het Duits zo afschuwelijk aan denken ?

Afbeelding 1
Foto gemaakt op 24 juli 2019 (© Rik Roelfzema, www.rikroelfzema.nl)
Hij schrijft bij deze foto: Nog zichtbaar is de toegangsweg.

Afbeelding 2
Foto gemaakt op 24 juli 2019 (© Rik Roelfzema, www.rikroelfzema.nl)

Afbeelding 3
Foto gemaakt op 24 juli 2019 (© Rik Roelfzema, www.rikroelfzema.nl)

Afbeelding 4
Foto gemaakt op 24 juli 2019 (© Rik Roelfzema, www.rikroelfzema.nl)

Afbeelding 5
Foto gemaakt op 24 juli 2019 (© Rik Roelfzema, www.rikroelfzema.nl)

Afbeelding 6
Foto gemaakt op 24 juli 2019 (© Rik Roelfzema, www.rikroelfzema.nl)

Afbeelding 7
Foto gemaakt op 24 juli 2019 (© Rik Roelfzema, www.rikroelfzema.nl)

Posted in de Olde Willem, de Uilenhorst, Verdwenen object | Leave a comment

Un skiere veerloeks ansichtkoate uut Deever

Posted on 4 februari 2022

De redactie van ut Deevers Archief kwam pas onlangs achter het bestaan van de hier afgebeelde ansichtkaart. Deze zo genaamde vierluiks ansichtkaart is rond 1970 uitgegeven door Van der Meulen in Sneek. Na het einde van de zestiger jaren van de vorige eeuw werden bijna geen zwart-wit ansichtkaarten meer uitgegeven, wel steeds meer ansichtkaarten in kleuren.
Van de vier kleurenfoto’s op de ansichtkaart is ook van elke foto apart een gewone ansichtkaart in kleuren uitgegeven. In elk geval van de twee bovenste foto’s. De redactie is nog niet bekend met een ansichtkaart van de onderste twee foto’s. Als een zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief wel in het bezit is van een ansichtkaart in kleuren van een van de onderste twee foto’s, dan verneemt de redactie dat bijzonder graag.
Op de foto links onder op de ansichtkaart is een weiland met koeien en een grote boerderij te zien. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet welke boerderij het betreft ?
De foto rechts onder op de ansichtkaart is op diverse ansichtkaarten te zien. Op de foto is een man te zien, die bezig is bij een gaaste rogge (op de Heezeresch ?). De redactie heeft altijd gedacht en denkt nog steeds dat de man op de foto Harm van Nijen is. Hij was getrouwd met Janna Hunneman. Ze woonden an de Binnenesch in Deever. Wellicht kan één van hun kinderen Albertje, Trijntje, Jan, Roelof, Annie, Gerda of Wijnand daar antwoord op geven.

Posted in Ansigtkoate | Leave a comment

Van wie was toch die eig’n Deeverse postsegel ?

Posted on 3 februari 2022

Op een persoonlijke postzegel van 44 eurocenten is een tekening van het kerkgebouw van de hervormde kerkgemeente en de gemeentelijke toren in de kaarkhof an de brink van Deever, waarbij aan de linkerkant de smederij van alleskunner Klaas Kleine is te zien. Het standpunt van Bert Ellmendorp, de maker van deze tekening, was dus in de Kleine Peperstraat.
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze prachtige tekening voor het eerst waargenomen op de voorkant van het in mei 2000 uitgegeven must-have boek Het Mirakel van alleskunner Klaas Kleine. Zie ook het bericht Klaas Kleine hef ok ut book ut Meraèkel eskree’m.
Alleskunner Klaas Kleine heeft in de winter van zijn leven vermoedelijk bewust gekozen voor deze winterse afbeelding op de voorkant van zijn boek, waarmee hij zijn naderende dood en zijn verbondenheid met de hervormde kerk symboliseerde.
De grote vraag is natuurlijk: wie heeft het aangedurfd de afbeelding op de voorkant van het boek Het Mirakel van alleskunner Klaas Kleine te gebruiken voor een persoonlijke postzegel, die in juli 2010 op een avond om 22.00 uur in Zwolle is gestempeld ? Heeft hij nog meer persoonlijke postzegels waarop Deeverse onderwerpen zijn te zien ? De redactie wil deze graag tonen in ut Deevers Archief.

Posted in Deeverse prullaria, Kaarke an de brink, Klaas Kleine, Toor'n an de brink | Leave a comment

Un wièdelose Shakespearemaarktmunt uut Deever

Posted on 2 februari 2022

In de Leeuwarder Courant van 4 augustus 1987 verscheen een kort berichtje over de Shakespeare-markt in Deever met onder meer de opvoering van een schulterechtspraak, een optreden van een chirurgijn, een demonstratie van het handmatig slaan van munten en middeleeuwse muziek. En dat allemaal ter vermaak van de toeristen en ter forse verhoging van de omzet van de Deeverse neringdoenden.
Tijdens de munterij werd een soort van Shakespeare-markten-herinnerings-munt geslagen. Zie de twee afbeeldingen. Het was geen echte munt, het was ook geen valse munt, de munt toonde ook geen geldelijke waarde, het was letterlijk met alle respect een waardeloze munt. De Rabobank an de Peperstroate in Deever heeft de munterij blijkbaar mede mogelijk gemaakt, gelet op het logo in de muntzijde van de munt.
Echte muntenverzamelaars, verzamelaars van Shakespeare-prullaria uut Deever en mensen die ernstig lijden aan de Deeverse variant van Shakespearitis hebben echter wel belangstelling voor deze waardeloze munt.
Op de kopzijde van de munt is het volgende voor keukentegeltjes geschikte Shakespeare-wijsbegerigheidje te lezen: ‘Nooit is iets verkeerd of ongepast, wat eenvoud in oprechte ijver biedt.’ Dat kon gewoon niet missen.

Shakespeare-markt in Diever weer kleurrijk feest
Voor het tweede achtereenvolgende jaar is gisteren in Diever een drukbezochte Shakespeare-markt gehouden, waarbij een toneelstuk werd opgevoerd dat speciaal voor deze gelegenheid was geschreven door CDA-raadslid Meine Schaap.
Het stuk vertelde over de zogenaamde schulterechtspraak, de rechtzaak in de Middeleeuwen. De hoofdrollen werden gespeeld door Jeep Lok, als schulte (rechter), agent Westerhof als rakker (agent) en Kees Bakker als schepen (de griffier).
De Shakespeare-dag werd georganiseerd op initiatief van de plaatselijke V.V.V. en de middenstand.
Van twee uur ’s middags tot negen uur ’s avonds stond het Drentse dorp in het teken van de Middeleeuwse schrijver en dichter en was iedereen zoveel mogelijk in historische kleding gehuld.
Een modeshow was in verband met de regen verplaatst naar de kerk. Daar werden in de loop van de middag de fraaie klederdrachten getoond die de afgelopen veertig jaar bij de openluchtspelen zijn gebruikt.

Posted in Shakespeare prullaria, Shakespearitis | Leave a comment

Leever op de boerdereeje dan in de huusholling

Posted on 1 februari 2022

Hans Salverda en Ebbing Kiestra besteden in hun prachtige must-have boek Groot Wateren – Een oase van weldaad gelukkig ook terecht aandacht aan de boerderijen op Groot Wateren. In hun boek besteden ze op de bladzijde 23 en 24 aandacht aan de boerderij in ut Mattensstok (het Martensstuk).
De plaats waar de boerderij stond werd in de Woaterse volksmond ut Mattensstok (Martensstuk) genoemd, echter mr. Albertus Christiaan van Daalen, de eigenaar van het landgoed Berkenheuvel, gaf aan deze plaats de naam Martenshoek, uit respect en waardering voor zijn trouwe en betrouwbare boschbaas Marten Wouwenaar.
Willempje Hofman-van Olphen is in deze boerderij in ut Mattensstok geboren op 30 maart 1910. ‘Zij herinnerde zich haar geboorteboerderij, toen ze op 30 maart 2010 honderd jaar werd: ‘Ik heb vroeger altijd op Wateren gewoond. Daar hadden we een boerderij. Ik werkte liever op de boerderij dan in de huishouding.’
Op een detail van de topografische kaart uit 1964 (zie afbeelding 1) is te zien dat de boerderij in ut Mattensstok ligt in het gebied met de naam ’t Hertenkamp vlak bij een oude vloeiweide en vlak bij de Martenswal. De boerderij ligt tamelijk dicht bij de grens tussen de gemiente Deever en de gemeente Vledder.
Op een detail van de topografische kaart uit 1974 (zie afbeelding 2) is te zien dat de boerderij niet meer is ingetekend in ut Mattensstok in het gebied met de naam ’t Hertenkamp vlak bij een oude vloeiweide en vlak bij de Martenswal.
Rond 1971-1972 heeft de N.V. Berkenheuvel het ten westen van de Woaterseweg gelegen deel van het landgoed verkocht aan de Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten.
De Hoge Dametjes en Heertjes Van De Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten In Het Verre ‘s-Graveland hebben de boerderij met alles wat er om heen stond rond 1971-1972 laten afbreken. Denk nou niet dat die grote berg sloopmateriaal netjes naar een puinbreker is afgevoerd. Nee, in 1971-1972 moesten woorden, zoals duurzaam, hergebruik, circulair, klimaatneutraal en planetproof nog worden uitgevonden. Nee, de Hoge Dametjes en Heertjes Van De Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten In Het Verre ‘s-Graveland hebben in 1971-1972 die grote berg sloopmateriaal ter plekke laten begraven in een -het kan niet anders- gigantisch gat. En dat terwijl de Hoge Heren Van De Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten In Het Verre ‘s-Graveland misschien wel de uitvinders waren van de spreuk: Laat niet als dank voor het aangenaam verpozen, de eigenaar de schillen en de dozen. Moet deze ondergrondse berg bouw- en sloopafval in ut Mattensstok alsnog worden opgegraven en worden afgevoerd naar een recyclingbedrijf ? Het duurzame antwoord is: ja !!
In de beeldbank in de collectie Monumentenzorg van het Drents Archief in Assen zijn enige mooie zwart-foto’s van de niet meer bestaande boerderij in ut Mattensstok aanwezig. Een fotograaf van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg heeft de hier afgebeelde vijf foto’s gemaakt op 13 oktober 1970. Deze foto’s zijn zonder toestemming te kopiëren, te wijzigen en te verspreiden.

Afbeelding 1
De boerderij in het Martensstuk ligt in een gebied met de naam ’t Hertenkamp vlak bij een oude vloeiweide en vlak bij de Martenswal. Deze boerderij is op de topografische kaart uit 1964 nog ingetekend

Afbeelding 2
De boerderij in het Martensstuk lag in een gebied met de naam ’t Hertenkamp vlak bij een oude vloeiweide en vlak bij de Martenswal. Deze boerderij is op de topografische kaart uit 1974 niet meer ingetekend, dat wil zeggen dat de boerderij is afgebroken.

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Afbeelding 5

Afbeelding 6

Afbeelding 7
Foto van de vervallen schuur bij de boerderij in het Martensstuk