Monthly Archives: oktober 2023

Elk somerhüsie hef sien eig’n bièrputte

Posted on 31 oktober 2023

In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 16 januari 1953 het volgende artikel over de voorgenomen bouw van het vakantiecentrum Ellert en Brammert. 

Friese firma wil in Dieverse bossen een vakantiecentrum
Ellert en Brammert op papier reeds klaar

Diever krijgt nu waarschijnlijk ook zijn vakantiekamp. Een firma uit Bolsward kocht namelijk ten noordwesten van het dorp, vlak bij de grote weg langs de Drentse Hoofdvaart, 10 hectare bos, waar ze in overleg met de Kampeerraad te Amersfoort, de planologische dienst van de provincie Drenthe en de V.V.V. te Diever een bungalowcentrum wil stichten. Men hoopt het complex naaldbos in de loop der jaren te bebouwen met een veertig- à vijftigtal zomerhuisjes, die gedurende het vakantieseizoen aan gezinnen en andere particulieren kunnen worden verhuurd.
Het plan, dat de volle instemming van de diverse autoriteiten heeft, is weloverwogen opgezet. De huisjes (bungalows) zullen een gemeenschap vormen, zonder dat de één de ander hindert. Het terrein is hiervoor buitengewoon geschikt. Deze zomer hoopt men reeds een tiental bungalows gereed te hebben. Ook wordt een centraal kamphuis gesticht, dat vermoedelijk op de verdieping slaapgelegenheid zal bieden aan trekkers en clubs, die enkel komen overnachten. Tevens kan men hier inkopen doen, betreffende noodzakelijke voorzieningen en dergelijke en eventueel consumpties (géén sterke drank) gebruiken. Bij regenachtig weer en ’s avonds kan men hier gezelligheid zoeken.
Op het terrein is, ver van de bungalows verwijderd, zodat men geen hinder van elkaar heeft, tevens een terrein beschikbaar voor kamperen, terwijl er ook een afzonderlijke plaats is voor kampeerwagens. Alle vormen van vakantiedoorbrenging hebben hier dus een kans. Over de kampeertenten en de caravans (kampeerwagens) is het niet nodig te schrijven. Alleen dit: de daarvoor bestemde plaatsen lijken ons heel geschikt, geprojecteerd als ze zijn aan de rand van het terrein, beschut als ze zijn door naaldbomen en bremstruiken en bereikbaar via een aparte ingang.

Ideale bungalows
Over de door de firma zelf te bouwen bungalows willen we graag nog iets zeggen. Ze zijn op voortreffelijke manier ontworpen door architect J. Grunstra te Bolsward. Zij, die wel eens met een gezin hebben gekampeerd in een te kleine wagen of in een veel te bekrompen houten zomerhuisje, zullen aangenaam verrast zijn te horen, dat deze bungalows voldoende ruimte bieden om er gezellig in te verkeren. Ieder gebouwtje is van steen opgetrokken, terwijl het dak met rode pannen is gedekt. Elke bungalow heeft een zitkamer-keuken met aanrecht, twee slaapkamers met openslaande ramen en een eigen w.c. (met een beerput). Verder is alle meubilair aanwezig. De bedden zijn zelfs voorzien van springveren matrassen, terwijl er butagas is om op te koken (eventueel ook voor verlichting). Zelfs keukengerei en dergelijke ontbreekt niet. Het enige waarvoor de bewoners hebben te zorgen is voor lakens, slopen en dekens. Voor gezinnen zijn deze huisjes dan ook werkelijk ideaal.
Architect Gunstra is er in geslaagd het praktische voordeel en de doelmatigheid voor de volle honderd procent het zijne te geven en daarbij, zoals wij het van deze bouwkundige verwachten, een esthetisch volkomen verantwoord geheel te verkrijgen.

Pracht omgeving
Het bungalowcentrum, dat de familie Lammertsma de naam Ellert en Brammert heeft gegeven, is buitengewoon gunstig gelegen. Zowel het beroemde hunnebed als de krentenbossen, die zelfs vele buitenlandse toeristen trekken, zijn in de onmiddellijke nabijheid. Zowel te Diever als te Dwingeloo, beide op een afstand van vijf minuten fietsen of een half uur wandelen, bevindt zich een openluchtbad.
Een groot voordeel is ook dat het bungalowcentrum Ellert en Brammert vlak aan de hoofdweg, en toch daarbuiten, is gelegen. Een ongeveer honderd meter lange zandweg brengt de bezoeker vanaf de weg langs de Drentse Hoofdvaart ineens in deze geheel andere wereld. De D.A.B.O., de buslijn Assen – Meppel v.v., zal er een stopplaats projecteren. Men kan Ellert en Brammert dus gemakkelijk bereiken.
Buitengewoon goed leent de omgeving zich ook voor het maken van fietstochtjes. De bossen die Ellert en Brammert omsluiten, zijn eigendom van Berkenheuvel en men vindt er geen Verboden toegang-bordjes, maar wel paddestoelen die de richting wijzen, waarin de fietspaden gaan. Eigenlijk vormen deze uitgestrekte bossen met die van Appelscha (dat ruim 10 kilometer van Diever verwijderd ligt) één complex, waarvan Appelscha de noordelijke en Diever de zuidelijke uitloper is. In het midden vindt men dan het meer open, maar door talrijke fietspaden doorsneden, Dieverveld. Heide, zandverstuivingen, dichte en lichtere bebossing wisselen elkaar hier af.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Bij de redactie zijn meer dan 80 verschillende ansichtkaarten van het vakantiecentrum Ellert en Brammert bekend. Waaronder ansichtkaarten van het kampeerterrein van Ellert en Brammert. De bijgaand afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is in 1962 uitgegeven en was te koop in het centrale kamphuis van het vakantiecentrum.


Posted in Ansigtkoate, Ellert en Brammert, Recreatie, Toeristenindustrie | Leave a comment

De cantineholders in de Kaamp bint good tevree’n

Posted on 30 oktober 2023

In het Nieuwsblad van het Noorden verscheen op 27 juni 1906 het navolgende bericht over de aankomst in de kaamp op de Oeren van de 2e afdeeling van de landweer.

DIEVER, 25 Juni
Hedenmiddag arriveerde hier in ’t kamp de 2e afdeeling landweer, komende van Steenwijk. Van deze plaats tot Frederiksoord werden ze begeleid door een deel der marechaussee-brigade Steenwijk en van daar naar het kamp door een deel der brigade van Dwingeloo.
Tot Vledder schijnt de troep nogal wat luidruchtig geweest te zijn en moesten de begeleiders de orde herstellen.
De landweer mannen verlaten over ’t algemeen noode hun haardsteden: de werkzaamheden op het land zijn thans in vollen gang en eischen dringend hun tegenwoordigheid.
In ’t kamp was Maandagavond alles leven en beweging en naar ’t ons toescheen heerschte er een opgewekte stemming. Persoonlijk kan men zich daarvan moeilijk overtuigen: burgers werden niet in het kamp toegelaten, ’t Vorige jaar heeft men ons op dat punt wel wat verwend.
Morgenavond beginnen de schietoefeningen. Zaterdag heeft men bij de kogelvangers alles heel leuk opgeborgen: de seinborden sluiten de openingen der observatie-posten af en worden door sloten op hun plaatsen gehouden.
De cantinehouders zijn tot dusver goed tevreden.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Tot nu toe meende de redactie dat alleen Koop Boer van de Deeverbrogge een kantine in de Kaamp op de Oeren had. Maar dat blijkt uit het voorgaande krantartikeltje niet helemaal juist te zijn, in dat artikeltje is in de laatste zin sprake van cantinehouders. Maar ja, met zoveel soldaten in de zomermaanden en in een aantal jaren durfden wellicht ook andere lokale ondernemers het risico wel aan.
Op bijgaand afgebeelde ansichtkaart, die op 18 september 1905 is verstuurd, is een tamelijk grote en ogenschijnlijk snel in elkaar gezette halfopen houten kantine te zien. Het hout zal wel holt uut de bos van Baark’nheuvel zijn geweest. De grote vraag is of deze kantine van Koop Boer was of van een andere kantinehouder.

Posted in Ansigtkoate, de Kaamp op de Oeren, Wapse | Leave a comment

De Deeverse musiek in de Heufdstroate in Deever

Posted on 29 oktober 2023

Vóór de Tweede Wereldoorlog bloeide het verenigingsleven in de gemiente Deever. Zo ook de volgende verenigingen die zich met muziek bezig hielden:
– Muziekvereniging Excelsior (opgericht 1908) in Deever;
– Christelijke muziekvereniging Advendo in Deever (opgericht in 1924);
– Gemengd zangkoor Crescendo in Deever (opgericht in 19xx (??);
– Christelijk gemengde zangvereniging Excelsior in Deever (opgericht in 19xx ?);
– Muziekvereniging VOGIDO in Wapse (opgericht in 1927);
– Kerkkoor Nederlands Hervormde Kerk (bestaat vanaf 1935);
– Mogelijk andere verenigingen die zich met muziek bezig hielden.
Zoals gebruikelijk in die tijd hadden de offeskeid’n van de hervormde kaarke uiteraard ook hun eigen muziekverenigingen. Lekker knusjes onder elkaar, maar niet op zondag en christelijke feestdagen, maar wel mét de goedkeuring van het christelijke kerkbestuur en menièr de domeneer.
De redactie van ut Deevers Archief heeft zich in de paragraaf Muziekverenigingen op de bladzijden 251 tot en met 255 van het in 1992 uitgegeven standaardwerk der standaardwerken met de titel ‘Geschiedenis van Diever’ een slag in de culturele rondte gezocht naar enige gegevens over het hiervoor genoemde gemengde zangkoor Crescendo, maar helaas niets kunnen vinden.
De redactie vond een dezer dagen bij het digitaliseren (scannen) van één van zijn vele aantekeningenboekjes uit de periode 1999-2007, toen hij voor de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, in totaal 32 nummers van het papieren blaadje Opraekelen samenstelde, tussen de bladeren van een exemplaar van dat blaadje bijgaand afgebeeld sepiakleurige fotootje. De tekst achter op het hier afgebeelde fotootje luidt: Achter de man met de trombone is de man met klarinet E. Oosterga, de tweede van rechts. De redactie veronderstelt dat deze foto aanwezig was in de verzameling van wijlen Egbert Oosterga
Marcheren de muzikanten van Excelsior (Steeds hoger), A.D.V.E.N.D.O. (Aangenaam door vriendschap en nuttig door oefening) of V.O.G.I.D.O. (Voor ons genoegen is dit opgericht) ?? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers dit weet, die wordt ten zeerste verzocht het te melden. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers mensen op de hier afgebeelde foto herkent, die wordt ten zeerste verzocht die namen te melden.
De muzikanten marcheren deur de Heufdstroate van Deever. De hier afgebeelde foto is gemaakt vóór de Tweede Wereldoorlog, want het pand achter het muziekkorps is kort voor het begin van de Tweede Wereldoorlog afgebrand. De redactie vermoedt dat de hier afgebeelde foto in 1938 is gemaakt. In de boerderij op de achtergrond boerkten Jacob (Jaap) Hessels en Margje Veenhuis. Deze boerderij staat aan het begin van de Kruusstroate. Deze boerderij bestaat gelukkig nog steeds.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde foto ook ten zeerste in zwart-wit weergave bewonderen op bladzijde 1 van het papieren blaadje Opraekelen nr. 23/1 (maart 2023) van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren blaadje zijn of dat papieren blaadje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Alle Deeversen, Vurening | Leave a comment

Witteler skoelkiender bee un Oavelter hunnebed

Posted on 28 oktober 2023

Juffrouw Christina Augusta Johanna ter Horst en de oldste kiender van de Witteler skoele hebben op donderdag 21 mei 1936 – dat was op Hemelvaartsdag – op de fiets een uitstapje naar de Havelterberg gemaakt. Bij één van de twee hunnebedden op de Havelterberg zijn met het fototoestel van juffrouw Christina Augusta Johanna ter Horst drie foto’s gemaakt; zie de afbeeldingen 1, 3 en 4. Juffrouw Christina Augusta Johanna ter Horst zal twee foto’s hebben gemaakt, te weten foto 1 (afbeelding 1) en foto 3 (afbeelding 4), want op die foto’s staat zij zelf niet. De redactie van ut Deevers Archief weet niet wie foto 2 (afbeelding 3) heeft gemaakt; waarschijnlijk één van de meegekomen moeders.
De Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, mocht enige jaren (alweer lang geleden) de rubriek ‘Ontbrekende namen op school- en verenigingsfoto’s in de niet meer bestaande papieren krant De Westervelder verzorgen. Foto 1 (afbeelding 1) heeft in de papieren De Westervelder van 4 juli 2007 gestaan; zie afbeelding 2. Meestal waren de namen van alle ‘onbekende’ personen op een getoonde school- of verenigingsfoto wel degelijk bekend bij de genoemde vereniging, maar werden als opwarmertje slechts een paar namen genoemd in de genoemde rubriek. Belazeren is ook een kunst. Zo zal het ook met foto 1 (afbeelding 1) zijn gedaan. In latere artikelen in de genoemde rubriek is helaas ook niet teruggekomen op dit ‘zoekplaatje’.
De redactie weet niet wie de man op foto 2 (afbeelding 3) was. Was hij het vriendje van juffrouw Christina Augusta Johanna ter Horst ?

Afbeelding 1

Afbeelding 2

01.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

2.  <naam>/
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

3.  Hendrik Berends
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar zijn gegevens.

4.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

5.  Bertus Koning
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar zijn gegevens.

6.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

7.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

8.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

9.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

10.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

11.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

12.  Albertje Berends
Zij is geboren op 24 oktober 1922 in Wittelte. Zij is overleden op 12 juli 2003.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

13.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

14.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

15.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

16.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

17.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

18.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

19.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

20.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

21.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

22.  Tinus Lensen
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar zijn gegevens.

23.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

24.  <naam>
De naam van deze leerling is nog niet bekend. Wie helpt ?

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Posted in Alle Wittelers, Witteler skoele | Leave a comment

De Canadees’n hept Deever op 12 april 1945 bevreet

Posted on 27 oktober 2023

In de nogal onbekende en wellicht al vergeten brochure ‘Sporen uit het verleden. Getuigenissen en routes’, die de niet meer bestaande Stichting Toeristisch Bureau Gemeente Westenveld ter gelegenheid van het herdenken en vieren van 70 jaren bevrijding in 2015 heeft uitgegeven, is op de bladzijden 15 en 17 het volgende artikel opgenomen. Dit artikel is ongetwijfeld geschreven door de enige en echte en erkende Tweede-Wereldoorlog-geschiedkundige-expert van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkundige vurening uut Deever.

De bevrijding van Diever
Na het drama van Diever, de komst van het Duitse leger en de executie van tien gegijzelde burgers, raakten de bewoners in de ban van de angst. De dag na het drama, woensdag 11 april 1945, deed het gerucht de ronde dat de Duitsers weer terug zouden komen. Vele mannen gingen via de sluisdeuren (de Dieverbrug was op 7 april opgeblazen, omdat het Canadese leger in aantocht was) naar Dwingeloo om daar een veilig onderkomen te zoeken. De eerste verkenningseenheden van de Royal Canadian Dragoons kwamen tegen de middag met hun gevechtswagens (lichte tanks) aan in Dwingeloo. In de loop van de middag volgde de infanterie en daarmee was Dwingeloo bevrijd !
Het Canadese leger had de opdracht om langs de oostzijde van de Drentse Hoofdvaart op te trekken tot Hoogersmilde. Hier moest men de vaart oversteken en in de richting van Oosterwolde optrekken naar de Friese havenplaatsen. Daarom hadden de Franse parachutisten niet in Diever, maar nabij Appelscha moeten landen om het pad voor de hoofdmacht te effenen. De Duitsers verdedigden de Drentse Hoofdvaart niet, omdat de mogelijkheden om dit succesvol te doen ontbraken. De verdedigingslinie die met inzet van vele dwangarbeiders was aangelegd, was gericht op nadering van de geallieerden vanuit het westen. Na beraad binnen de Nederlandsche Binnenlandse Strijdkrachten (BS) Diever werd besloten de Canadese commandant in Dwingeloo te verzoeken enkele van zijn eenheden naar Diever te sturen om het dreigende gevaar van een Duitse strafexpeditie tegen te gaan. Gewezen werd op de moordpartij van de vorige dag en het gevaar dat bleef dreigen voor de burgerij van Diever. De Canadese commandant had begrip voor de benarde situatie, maar was niet bij machte hulp te bieden zonder te beschikken met een deugdelijke brug.
De genietroepen zouden nog minstens drie dagen op zich laten wachten. Indien er gevaar dreigde, dan moesten de burgers van Diever maar naar Dwingeloo komen, waar ze onder bescherming waren van het Canadese leger.
De heer R. Koers, opzichter bij Rijkswaterstaat, meldde zich ook bij de Canadese commandant. Hij stelde voor een noodbrug te bouwen. Hij had de vrijgekomen materialen van de afgebroken Wittelterbrug op een bokschuit gelegd en deze aan de stille kant van het kanaal verdekt afgemeerd, omdat men toen veronderstelde dat de geallieerden over de rijksweg zouden oprukken. De heer Koers wist de Canadese commandant te overtuigen dat hij de kans zag met dit materiaal een deugdelijke brug te bouwen over de remmingswerken van de vernielde Dieverbrug. Er werd een aantal vrijwilligers, vaklieden uit de omgeving, aangezocht om te helpen. De opdracht was dat de brug in de ochtend uiterlijk om 06.30 uur gereed moest zijn.
De hele nacht werd doorgewerkt met behulp van en onder bescherming van enkele Canadese militairen. Om de brug de gewenste sterkte te geven werden enkele zeven meter lange zware ijzeren balken, die in de buurt van Leggeloo lagen opgeslagen, opgehaald met behulp van enkele gevechtswagens. Nadat deze balken waren aangebracht, durfde de commandant het aan een gevechtswagen, 14 ton zwaar, over de brug te sturen. In de vroege ochtenduren, ongeveer om 06.15 uur, reed de gevechtswagen voorzichtig de noodbrug op. Kreunend en steunend hield de brug die last. Na enige aanpassingen ging de tweede gevechtswagen naar de overzijde. Na weer enkele aanpassingen de derde. Dit proces ging door totdat de brug uiteindelijk de voldoende stabiliteit had. Nu konden de colonnes gevechtswagens en andere voertuigen de vaart oversteken. In de vroege morgen van donderdag 12 april werd Diever, waar het die nacht gelukkig rustig was gebleven, bevrijd !
De Royal Canadian Dragoons maakten goed gebruik van de plotseling geboden mogelijkheid van een oversteek over de Drentse Hoofdvaart. Vanuit Diever zwermden ze uit om dezelfde dag de hele gemeente Diever te bevrijden. Die dag bereikten ze verder nog Elsloo, Noordwolde, Eesveen en het vliegveld Havelte. De hoofdmacht trok ook de noodbrug over om vervolgens via de rijksweg tot voor Hoogersmilde te komen. Daarna trokken ze weer volgens plan Friesland in om op 15 april de Waddenkust te bereiken. Onderweg bevrijdden ze grote delen van Friesland, Drente en Groningen.
De noodbrug in Dieverbrug kan worden beschouwd als de geboden mogelijkheid om Friesland sneller te bevrijden dan gepland. De Canadezen hebben hier dankbaar gebruik van gemaakt. Het versnelde tevens de opmars van de Canadese derde divisie.
Meppel was door de Duitsers tot een verdedigingsbolwerk omgebouwd. Zij werden gedwongen zich hieruit terug te trekken, omdat ze anders dreigden te worden afgesneden door het bij Diever doorgebroken Canadese leger.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie verwijst vooral naar het bericht De seum lange staarke iesern balk’n van Oere Chris, waarin de getuigenis van de ooggetuige en Leggeler aannemer Albert Schipper is opgetekend. En dat kon natuurlijk gelukkig enkel en alleen maar in het streekdialekt.  

Posted in Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Aagter de meid’n an, moar wè mit militaire putroejes

Posted on 26 oktober 2023

In het archief van de gemiente Deever is aanwezig een boek met afschriften van brieven die zijn verzonden door het college van burgemeester en wethouders van de gemiente Deever. Zo ook afschriften van de brieven van het jaar 1907. Op 8 augustus 1907 verstuurde de burgemeester de volgende brief naar de kolonel-commandant van het negende regiment infanterie in de legerplaats op de Oeren tussen Kalter’n en Wapse.
Op bijgaand afgebeelde ansichtkaart zijn enige militairen bij een veldkeuken in de Kaamp op de Oeren te zien.

Politiemaatregelen jaarmarkt
Ik heb de eer uwe hoogedelgestrenge mede te deelen, dat op Zaterdag 10 augustus aanstaande te Diever jaarmarkt wordt gehouden.
Ten vorigen jare hebben tijdens het vóórkamp bij eene dergelijke gelegenheid ongeregeldheden plaats gevonden tusschen militairen en burgers en de vrees schijnt mij gewettigd dat ook ditmaal bij het samentreffen dier verschillende elementen, vooral bij de danspartijen in de herbergen, het geringste voorval tot ernstige verstoring der orde kan aanleiding geven.
Het is daarom, dat ik uwe hoogedelgestrenge beleefd verzoek, om voor het geval de militairen op den avond van dien dag vrijheid hebben om zich naar Diever te begeven door het zenden van militaire patrouilles voor de handhaving der orde onder de militairen te helpen waken.

Posted in de Kaamp op de Oeren | Leave a comment

Ut kebiedskeet’n an de Ten Darperweg in Wapse

Posted on 25 oktober 2023

De redactie van ut Deevers Archief is een groot voorstander van het behoud van tradities in de gemiente Deever, zoals het carbid schieten aan het einde van het jaar. De grootste vijanden van het carbid schieten zijn de Hoge Dametjes En Heertjes In Het Luxe Gemeentelijke Kantoortuinen En Kantoorparken Complex Aan De Gemeentehuislaan In Deever, die zichzelf beleidsmedewerker noemen, en om de onverwachte haverklap overbodige traditieverstikkende regeltjes kunnen bedenken.
Gelukkig hebben de hiervoor genoemde Hoge Dametjes En Heertjes nog geen verbod op het maken van foto’s tijdens het carbid schieten uitgevaardigd, want dan zouden de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief veel mooie foto’s gaan missen.
Topfotograaf Bas Dekker heeft bijgaand afgebeelde serie prachtige kleurenfoto’s gemaakt op 31 december 2010 tijdens het traditionele carbid schieten op oudejaarsdag aan de Ten Darperweg in Wapse. De redactie is topfotograaf Bas Dekker bijzonder erkentelijk voot zijn toestemming voor het mogen tonen van deze foto’s in ut Deevers Archief.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Afbeelding 5

Afbeelding 6

Afbeelding 7

Afbeelding 8

Posted in Kebied skeet’n, Traditie, Wapse | Leave a comment

Ut skiere woap’m van Deever aagter ut reet

Posted on 24 oktober 2023

Het direct na de Tweede Wereldoorlog bij elkaar gefantaseerde en op 3 september 1946 door de Hoge Raad van Adel goedgekeurde wapen van de gemiente Deever is her en der binnen de grenzen van de gemiente Deever terug te vinden op bewaard gebleven greinsstien’n. Deze stonden tot aan de vliegende start van de gemeente Westenveld op 1 januari 1999 ergens op de gemeentegrens langs een weg.
Op het erf van de museumboerderij Dieverza an de Brink in Deever stond een keurig exemplaar achter een soort van rieten erfafscheiding. Zie afbeelding 1. Deze kleurenfoto is aanwezig in de verzameling van Ron en Eefke Zegers, de eigenaren van museumboerderij Dieverza. Zij waren zo vriendelijk de redactie toestemming te geven deze foto te mogen tonen in ut Deevers Archief. De redactie is hen daar bijzonder erkentelijk voor.
Deze greinsstien was vanaf de straat niet te zien. Op afbeelding 1 is boven de greinsstien en boven de rieten erfafscheiding nog net een bordje met het woord ingang te zien. Dat bordje was aangebracht boven de zijingang van ut gemientehuus van de gemiente Deever. De foto is gemaakt na de vliegende start van de gemeente Westenveld op 1 januari 1999 en vóór eind 2002, toen de eigenaren helaas stopten met de museumboerderij. De redactie schat in dat de foto in het begin van 1999 is gemaakt.
Ron en Eefke Zegers, de eigenaren van museumboerderij Dieverza, herinneren zich het volgende: Toen gemeente Diever gemeente Westerveld werd, moesten de wapenschilden weg. Als we het ons goed herinneren waren er 5. We zijn toen bij de gemeente gaan vragen of we een exemplaar voor het museum konden krijgen. Ze hebben toen een wapenschild bij ons neergezet. Toen we verhuisden hebben we hem uiteraard bij de boerderij gelaten.
De redactie heeft in ut Deevers Archief al over bijna alle bewaard gebleven greinsstien’n bericht. De redactie kwam achter de aanwezigheid van de hier beschreven greinsstien via een foto bij de verkoopadvertentie van de boerderij aan de Brink. Zie afbeelding 2. De redactie schat in dat de kleurenfoto begin juli 2020 is gemaakt, de verkoop van de boerderij begon op 8 juli 2020, op 7 augustus 2020 was de boerderij verkocht.
De greinsstien is gelukkig nog steeds op het erf van de boerderij an de Brink aanwezig, alleen staat deze nu op de hoek van de achtergevel en de zijgevel aan de kant van het gemeentehuis van de gemiente Deever.
De redactie heeft nog niet gezien welke buurgemeentenaam op de achterkant van deze greinsstien is vermeld. De redactie zal zodra de gelegenheid zich voordoet achter op deze greinsstien kijken en enige foto’s van deze greinsstien maken voor opname in ut Deevers Archief.
De zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief worden vooral aangeraden ook het bericht De nepper van ut frutselwoap’m van Deever te lezen.

De redactie is op maandag 22 april 2021, na zich vergeefs herhaaldelijk te hebben aangemeld door middel van het trekken van de klinkelbel bij de voordeur van de boerderij naast ut gemientehuus van de gemiente Deever, langs ut pothokke doorgelopen naar de achterkant van deze boerderij. Tot grote schrik van de redactie was de woap’mstien verdwenen. De redactie nam op 22 april 2021 voor alle zekerheid een foto van de lege laatste standplaats van de woap’mstien. De redactie heeft de woap’mstien ook nergens op het erf van de boerderij kunnen vinden. De redactie kon de bewoners van de boerderij vanwege hun afwezigheid op die middag niets vragen. Waar is deze woap’mstien gebleven ? Waar is dit Deevers aarfgood gebleven ? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie wel informeren over de verblijfplaats van deze woap’mstien ?
Op 19 november 2021 belde de redactie opnieuw aan bij de boerderij. Deze keer openden een man de deur half. Dus de vraag aan het sagrijnige en wantrouwend loerende mannetje in de half geopende deur was: weet u waar de steen met het wapen van de gemeente Diever op uw terrein is gebleven ? Dat wist de man niet. Ik vertelde hem dat ik op 22 april 2021 rond de boerderij was gelopen en dat ik een foto van de lege standplaats achter de boerderij had gemaakt en dat ik die foto in ut Deevers Archief wilde tonen. Toen ging het sagrijnige en wantrouwend loerende mannetje over de rooie en wilde niet dat die foto zou worden getoond, want de redactie had zonder zijn toestemming zijn terrein betreden en had de foto zonder zijn toestemming op zijn terrein gemaakt. Goa van mien laand of. En het mistroostige mannetje eiste ook brutaal en schaamteloos dat de twee in dit bericht afgebeelde kleurenfoto’s, die de redactie had gemaakt vóórdat het sagrijnige en wantrouwend loerende mannetje eigenaar van de boerderij was geworden, uit ut Deevers Archief moesten worden verwijderd. Nou dat toch maar even niet. Loop nou maar gauw naar de koekoek. Loop nou maar gauw naar de pomp.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Posted in Aarfgood, Gemiente Deever, Woap'm van Deever | Leave a comment

Een foto van de broers Anton en Jozeph Janssens

Posted on 23 oktober 2023

De Duitse bezetter gijzelde op 10 april 1945 de uit Noord-Brabant geëvacueerde en bij de familie Harm Kuiper op Kalteren ondergebrachte broers Antonius Maria Gerardus Janssens en Jozeph Cornelis Maria Janssens, samen met Nicolaas Houwer, Kornelis Kerssies, Harman Bennen, Roelof Hunneman, Hendrik Akkerman, Klaas Daleman, Jan Houwer, Koop Houwer en Koop Westerhof.
De Duitse gijzelaars dwongen de Nederlandse gegijzelden op het marktterrein in Deever tegen de wal van de kaarhof te gaan staan; op deze plek stond in 2019 nog respectvol een rhododendronbosje. Na enige uren arriveerde een auto uit Steenwijk. De Duitse officier die uit de auto stapte was de woedende en schreeuwende S.D.-commandant Fritz Habener, Hij greep plotseling een mitrailleur en vermoordde de gegijzelde mannen die tegen de wal van de kaarkhof stonden. Koop Westerhof overleefde als door een wonder deze wrede moordaanslag.
Antonius Maria Gerardus Janssens is geboren op 26 mei 1926 in Tilburg en is op 10 april 1945 op achttienjarige leeftijd overleden in Deever. Jozeph Cornelis Maria Janssens is geboren op 10 oktober 1930 in Berkel en is op 10 april 1945 op veertienjarige leeftijd overleden in Deever.
Mevrouw Loes Ravensteijn-Janssens, dochter van de jongste broer van de broers Anton en Jozeph, stelde op 10 mei 2020 bijgaande afbeelding van haar twee ooms beschikbaar voor opname in ut Deevers Archief. De redactie is haar daarvoor bijzonder erkentelijk en toont deze afbeelding hier met alle respect. Mevrouw Loes Ravensteijn-Janssens en haar man komen regelmatig naar de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever om het oorlogsgraf van hun oom Anton en oom Jozeph te verzorgen. De redactie heeft daar bijzonder veel waardering voor.
Op de hier afgebeelde foto is de jongen aan de linkerkant Anton Janssens en is de jongen aan de rechterkant Jozeph Janssens.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde foto ook ten zeerste in zwart-wit weergave bewonderen op bladzijde 17 van het papieren blaadje Opraekelen nr. 23/1 (maart 2023) van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren blaadje zijn of dat papieren blaadje bij iemand in kunnen zien.

Afbeelding 1 – Foto van de broers Anton Janssens (links) en Jozeph Janssens (rechts)
Afbeelding 2 – Akte van overlijden van Anton Janssens

Afbeelding 3 – Akte van overlijden van Jozeph Janssens

Posted in 10 april 1945, Overlijdensbericht, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Kiender bee de legere skoele op 22 mei 1931

Posted on 22 oktober 2023

Op de hier afgebeelde schoolfoto zijn de leerlingen uit het schooljaar 1930-1931 bij de openbare lagere school an de Heufdstroate in Deever te zien. Niet alle leerlingen staan op deze foto, maar wel de leerlingen van groep I, wiens achternaam met een A, B, C of D begint. De hier afgebeelde foto is gemaakt op 22 mei 1931. Wijlen Anne Mulder heeft moeite gedaan zoveel mogelijk kinderen te herkennen. Wijlen Jan Brandenburg heeft moeite gedaan zoveel mogelijk kinderen te herkennen. Wijlen Magda Brandenburg heeft moeite gedaan zoveel mogelijk kinderen te herkennen. Zie de volgende lijst. De redactie mocht van wijlen huisarts Jan Brandenburg uit Overdinkel zijn exemplaar van deze schoolfoto scannen.
De redactie van ut Deevers Archief verzoekt de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief ontbrekende gegevens in de lijst van leerlingen en onderwijzend personeel door te geven aan de redactie.

De redactie ontving op 24 oktober 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie van Bert Benthem.
Als de voornaam van leelring 11 met een L begint, dan is dat heel waarschijnlijk Lambertus (Bartus, Bart, Battie) Benthem (van café Brinkzicht). En als dat klopt dan moet leerling 14 wel Egbert (Eppie) Benthem (van Kalteren) zijn.


Op de hier afgebeelde foto zijn de volgende personen te zien.

1.  Albertus Andree (Andrea ? of Andreae ?)
Hij was schoolmeester. Hij werd in de Deeverse volksmond altijd Bart Eulie genoemd.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

2.  Leerling nog niet herkend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

3.  Harm Balsma
Hij is een zoon van Klaas Marcus Balsma en Gezina Smit.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

4.  Dirk Buiter
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

5.  Willem Bakker
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?

6.  … Brals
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?

7.  Luite (Lu) Wolter Broer
Hij is geboren op 2 november 1918 in Noordwolde. Hij is op 16 oktober 2005 overleden. Hij is het enige kind van Willem Broer en Elje Doodhagen. Hij was getrouwd met Engeltje Anje van Delden. Hij woonde an de Kloosterstroate in Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar mer gegevens van hem.

8.  … Brals
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?

9.  Jan Bel
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

10.  Hendrik (Henk) Blok
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

11.  Lambertus (Bartus, Bart, Battie) Benthem
Hij is geboren op 27 april 1920 op Kalter’n. Hij is overleden op 30 augustus 1989. Hij woonde in 1931 in de boerderij met adres Kalteren 9. Hij was de uitbater van café Brinkzicht in Deever. Hij was getrouwd met Jantje (Jannie) Strampel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

12.  Jolle Balsma
Hij is een zoon van Klaas Marcus Balsma en Gezina Smit.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

13.  Jan Blok
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

14.  Egbert (Ep, Eppie) Benthem
Hij is geboren op 27 september 1923 op Kalter’n. Hij is overleden op 24 januari 1995 in Möppel. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij trouwde met Margje Koning, een dochter van Michiel Koning en Grietje Dorenbos. Zij is geboren op 9 mei 1931. Zij woonden in de boerderij met adres Kalteren 9, later woonden ze an de Vlasstroate in Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hen.

15.  Leerling nog niet herkend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

16.  Trientje (Tite, Titie) Boer
Zij is geboren op 6 maart 1918. Zij is overleden op 24 juni 1981. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

17.  Leerling nog niet herkend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

18.  Anna Bellijn
Zij is geboren op 15 juli 1925 in Deever. Zij is overleden op 25 november 2005. Zij is begraven op de kaarkhof op Wapservene.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

19  Johanna Philippina Hatzmann
Zij was schooljuffrouw.
Zij is geboren op 24 mei 1886 in Hoogersmilde.
Zij is overleden op 16 februari 1949 in Dwingel. Zij was toen 62 jaar oud.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

20.  Jans Daleman
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

21.  Leerling nog niet herkend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

22.  … Daleman
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

23.  Magda Brandenburg
Zij is geboren in 1919. Zij is overleden in december 2011. Zij is een dochter van veearts Nanne Brandenburg van de Deeverbrogge.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

24.  … Onstee (?)
Zij was schooljuffrouw.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze schooljuffrouw ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

25.  Hendrikje (Hendekie) Benthem
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

26.  Griet Daleman
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

27.  Leerling nog niet herkend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

28.  Grietje Blok
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

29.  … van Buren
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

30.  Hendrikus Andries van Eisden
Hij is geboren op 5 mei 1899 in Steenwijkerwold. Hij is overleden op 13 oktober 1987 in Meppel.
Hij was van 1 april 1930 tot 1 april 1936 hoofd van de legere skoele.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

31.  Jan Brandenburg
Hij is een zoon van veearts Nanne Brandenburg van de Deeverbrogge.
Hij is geboren op 1 januari 1921 an de Deeverbrogge. Hij is overleden op 7 januari 2014 in de Lutte. Zie het bijgevoegde op 8 januari 2014 in de krant Tubantia gepubliceerde overlijdensbericht. Hij was apotheekhoudend huisarts in Overdinkel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van hem.

32.  Jacoba (Coba) Balsma
Zij is geboren op 16 februari 1924 in Deever. Zij is overleden op 16 december 2007.
Zij was getrouwd met Hendrik Heikens.
Zij is een dochter van Klaas Marcus Balsma en Gezina Smit.
De redactie is in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.

33.  … Bijker
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

34.  … Bijker
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

35.  … Bijker
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

36.  Leerling nog niet herkend
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief herkent deze leerling ?

37.   Jantje Bellijn
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

38.  … Brals
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet de voornaam van deze leerling ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

39.  Sientje (Sientie) Bel
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.

40.  Hildegonda (Gonda) Buiter
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van haar.


Posted in 10 april 1945, Alle Deeversen, Legere skoele in Deever | Leave a comment

Woar is ut plakbook van ut jeugdschaaktournooi

Posted on 21 oktober 2023

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief (papperrassies scannen en vervolgens die papperrassies in de container voor het oude papier gooien), bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders uut de gemiente Deever, en zo voort, en zo voort, en zo voort, zo nu en dan een door hem voor ut Deevers Archief belangwekkend geacht stukje tekst.
De redactie beseft dat hij meer aandacht moet besteden aan het verleden van het verenigingsleven in de gemiente Deever, vandaar bijgaand bericht. Dit bericht over het groots opgezette jeugdschaaktournooi van schaakvereniging Koning Schaak in 1960 is omstreeks het jaar 2002 geschreven door de gepensioneerde U.L.O.-meester Hayo Bos, die toen al niet meer in de Kloosterstroate, maar in De Wijert in Deever woonde.

Jeugdschaaktournooi 1960, georganiseerd door schaakclub Koning Schaak uit Diever
De directeur van ‘de Noordster’ bij Dwingelo, de heer Kolleman was lid van de Dieverse schaakclub Koning Schaak. In de herfst van 1959 opperde hij het plan de jeugdschaakweek van 1960 door onze club te laten organiseren. Hij zag kans de deelnemers in de week van Pasen onderdak te bieden. Er werden namelijk op ‘de Noordster’ 50 bungalows gebouwd, die vlak voor Pasen 1960 klaar zouden komen, maar die voor die week nog niet konden worden verhuurd.
In elke bungalow konden wel 10 slapers worden ondergebracht. Holleman was een echte optimist; er konden dus wel 500 jeugdschakers meedoen. Burgemeester Meiboom, ook lid van onze schaakclub, voelde veel voor het ‘plan Kolleman’ ! De K.N.S.B. (de landelijke schaakbond) moest ons hiervoor aanwijzen en dat lukte.
In samenwerking met de jeugdschaakleider van de K.N.S.B., de heer de Graaf, werden de plannen nader uitgewerkt en het werden zelfs 3 tournooien, te weten:
1. Het jeugdschaaktournooi op ‘de Noordster’.
2. Het kandidatentournooi op ‘Ellert en Brammert’. De winnaar hiervan mocht de kampioen van Nederland uitdagen.
3. Het jeugdschaakkampioenentournooi op de cultuurzolder van het gemeentehuis van Diever. De winnaar werd jeugdschaakkampioen van Nederland. Zie bijgaand afgebeeld krantenbericht.
Er waren heel wat organisatorische problemen, die opgelost moesten worden, maar Meiboom en Kolleman gelukte dat uitstekend en de drie toernooien werden een groot succes.
Het jeugdschaaktournooi op ‘de Noordster’ telde 264 deelnemers. Er hadden zich 500 aangemeld, zodat we een groot aantal moesten teleurstellen.
Voor verdere inlichtingen kunt u het plakboek van het tournooi raadplegen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie op het spoor zetten van het plakboek van het jeugdschaaktournooi 1960 ? Dit plakboek bevat ongetwijfeld mooie foto’s van het toernooi.
U.L.O.-meester Hayo Bos is te zien op een foto in ut Deevers Archief. Hij is de staande tweede persoon vanaf links gezien.

In de Friese Koerier (onafhankelijk dagblad voor Friesland en aangrenzende gebieden) verscheen op 25 april 1960 het volgende bericht over de uitslag van het jeugdschaakkampioenentoernooi op de cultuurzolder van het gemeentehuis van Diever.

Posted in Deever, Vurening | Leave a comment

Un old vusleet’n keutereegie op ut Aagterste Kalter’n

Posted on 20 oktober 2023

Bijgaand afgebeelde zwart-wit foto was aanwezig in de verzameling van wijlen mevrouw Eltje Greveling-Kuiper. Het echtpaar Hilbert Greveling en Eltje Kuiper bewoonden dit boerderijtje op ut Aagterste Kalter’n (toen adres Kalteren 10, nu Kalteren 11) vanaf hun huwelijk in 1945 tot in het begin van 1954. In het laatste jaar woonden zij daar met vier kinderen.
Hilbert Greveling is geboren op 11 mei 1914. Hij is overleden op 14 februari 1990. De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar gegevens van Eltje Kuiper.
In het begin van 1954 kwam op een hoger en droger gelegen deel van hun grond en meer naar de weg toe de nieuwe woning van de familie Greveling-Kuiper gereed. Voor de bouw van de nieuwe woning ontvingen zij een financiële bijdrage van 1000 gulden van de gemiente Deever, mits het in een zeer slechte staat verkerende boerderijtje zou worden afgebroken.
Op de hier afgebeelde foto zijn Eltje Kuiper (zij staat bij de zijgevel) en haar zuster Simmigje Kuiper (zij staat voor het huis) bezig met het verhuizen van spullen van de oude woning naar de nieuwe woning. Kort na de verhuizing is het boerderijtje afgebroken.
Het is voor de liefhebber van Deeverse pothokken van belang te weten van het bestaan van het op de hier afgebeelde foto zichtbare pothokke en te weten dat dit pothokke niet is afgebroken, maar onderdeel is geworden van een wellicht nog steeds bestaand schuurtje.
Het huis met adres Kalteren 11, dat op de hier afgebeelde kleurenfoto (afbeelding 2) is te zien, is met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid niet het huis waarin de familie Greveling-Kuiper in 1954 ging wonen, maar een verbouwing van het 1954-huis. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan een goede scan van de 1954-woning van de familie Greveling-Kuiper ter beschikking stellen ? Wellicht één van de kinderen van het echtpaar Greveling-Kuiper ? De grote vraag is natuurlijk of het op afbeelding 2 zichtbare schuurtje het 1954-schuurtje is en of ut olde pothokke nog aanwezig is.

Afbeelding 1
Foto uit de verzameling van wijlen Eltje Greveling-Kuiper, Kalteren.

Afbeelding 2
Kleurenfoto van de woning met adres Kalteren 11 in augustus 2021`(bronvermelding: https://google.com/maps)

Posted in Kalter’n, Keutereegie, Verdwenen object | Leave a comment

Woar hef disse Deeverse greinsstien estoane ?

Posted on 19 oktober 2023

Zo rond het jaar 2000 mocht de redactie van ut Deevers Archief van Jan Hessels bij hem thuis heel veel foto’s van zijn broer dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm (Haarm) Hessels scannen. De redactie is Jan Hessels en ook Harm (Haarm) Hessels daar postuum nog steeds bijzonder dankbaar voor.
Heel veel foto’s van Harm (Haarm) Hessels zijn geplaatst bij Deeverse berichten in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant). Deever mag zich daarvoor bijzonder gelukkig prijzen.
Zo ook bijgaande foto van het daadwerkelijk plaatsen van een grenssteen van de gemiente Deever ergens op de grens van de gemiente Deever met een buurgemeente. Maar bij welk bericht in de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) is de hier afgebeelde foto geplaatst ?
De redactie wil bijzonder graag weten wie de mevrouw met de schop in de handen is. Een lid van de raad van de gemiente Deever ? Burgemeester Hermen Gerrit Overweg kijkt met belangstelling toe.
De grenssteen is geplaatst in de berm van openbare wegen op de grens met naburige gemeenten. Zie het voorbeeld in ut Deevers Archief. De benodigde grensstenen zijn geplaatst tijdens de regeerperiode van burgemeester Hermen Gerrit Overweg, dus in de periode 1975-1991.
Maar wanneer is de grenssteen op bijgaand afgebeelde foto geplaatst ?
En waar is deze grenssteen geplaatst geweest geworden ? De redactie heeft zich dagenlang een slag in de rondte gepiekerd, maar kan zich het wegbeeld, een weg met een apart fietspad, nog niet voor de geest halen. Bee de Vledder Oa in Wapse?
En haast bijna wel zeker is deze grenssteen direct na het gedwongen opgaan van de gemiente Deever in de gemeente Westenveld van de ondergang gered en staat hij nu mooi te pronk bij een huis van een echte Deeverse in de gemiente Deever ?

De redactie ontving op 13 december 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie van mevrouw Ilse Boers.
De mevrouw links op de foto is Aaltje Seinen-Brunsting. In de tachtiger jaren van de vorige eeuw was zijn V.V.D.-wethouder van de gemeente Diever. Zij is mijn oma.

Posted in Greinse, Woap'm van Deever | Leave a comment

Ut beeld van Gijs Smeekes stiet now bee un holtwal

Posted on 18 oktober 2023

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 28 april 1982 verscheen een kort bericht over het naamloze massiefhouten beeld van Gijs Smeekes naast zijn makerij van massief eiken meubelen in de voormalige boerderij in Oll’ndeever op de splitsing naar de Wittelterweg en de Kastanjelaan. Dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm (Haarm) Hessels heeft een mooie foto van Gijs Smeekes en zijn massiefhouten beeld gemaakt.
De redactie van ut Deevers Archief wilde begin april 2018 tijdens een rondje Oll’ndeever weer eens een paar foto’s van het massiefhouten beeld maken, maar moest tot zijn verrassing vaststellen dat het massiefhouten beeld was verdwenen en dat de voormalige boerderij, waarin de makerij van massief eiken meubelen van Gijs Smeekes was gevestigd, een andere eigenaar had gekregen; een stedeling met een Amsterdamse tongval.
De stedeling met de Amsterdamse tongval meende vaag te hebben begrepen dat Gijs Smeekes en zijn vrouw naar Meppel waren verhuist. Hij veronderstelde dat het uut Oll’ndeever verdwenen massiefhouten beeld dan ook wel bij Gijs Smeekes in de tuin zou staan.
Het heeft wel lange tijd geduurd en heeft wel enig speurwerk gekost voordat de redactie achter het adres van massiefhoutenmeubelmaker in ruste Gijs Smeekes en zijn vrouw kwam. Echter het massiefhouten beeld stond niet in het voortuintje van de woning van Gijs Smeekes en zijn vrouw in de Koedijkslanden in Möppel, maar bestond nog wel. Gijs Smeekes was zo welwillend de redactie in contact te brengen met de nieuwe eigenaar.
Het massiefhouten beeld bestaat na veertig jaren nog wel, maar staat nu in Wittelte bij een huis vlak bij een houtwal. Gelukkig is daarmee het kunstwerk behouden gebleven in de gemiente Deever.
De huidige eigenaar van het massiefhouten beeld stuurde de twee bijgaand afgebeelde kleurenfoto’s naar de redactie. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk. Deze twee kleurenfoto’s zijn gemaakt op 16 oktober 2023.
Het massiefhouten beeld, dat destijds enige keren door Gijs Smeekes is gelakt om het tegen weersinvloeden te beschermen, is na veertig jaren weer en wind wel hard aan een flinke lakbeurt toe, opdat het de komende veertig jaren weer tegen alle weersinvloeden is beschermd. Een klusje voor massiefhoutenmeubelmaker in ruste Gijs Smeekes ?

De Nederlandse vertaling van de Deeverse titel is:
Het beeld van Gijs Smeekes staat nu in een houtwal.

Posted in Haarm Hessels, Kuunst, Oll'ndeever, Verdwenen object | Leave a comment

De Wapser Jong’n op ut Deeverse sportveld

Posted on 17 oktober 2023

De hier afgebeelde zwart-wit foto was aanwezig in de verzameling van wijlen Hennie Nijzingh, een echte Wapser (Wapseraar ?). Waar zou deze foto toch zijn gebleven ?
Op de foto is het eerste elftal met reserves van voetbalvereniging Wapser Boys, de scheidsrechter en Wapser voetbalbobo’s te zien. Voetbalvereniging Wapser Boys is opgericht op 6 november. Is de foto gemaakt ter gelegenheid van een behaald kampioenschap of wellicht omdat de Wapser Jong’n eindelijk eens hadden gewonnen van aartsrivaal Voetbal Vereniging Diever ?
De foto is gemaakt op het gemeentelijke sportveld an de Tusschendarp in Deever, achter de oude U.L.O.-school. De foto moet dus ná de Tweede Wereldoorlog zijn gemaakt. De redactie zou graag de precieze opnamedatum willen weten.
Let vooral ook op de bebouwing an ut Meul’nende achter de mensen op de foto.
De naam van voetbalvereniging Wapser Boys is in de tweede helft van de zestiger jaren van de vorige eeuw veranderd in Sportvereniging Wapse.
De redactie wil de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief bijzonder graag uitnodigen de namen van de personen op de hier afgebeelde foto te melden. De Wapser (Wapseraar ?) wijlen Hennie Nijzingh staat ongetwijfeld ook op deze foto.

Posted in Alle Wapsers, Sport, Voetbal, Vurening, Wapse | Leave a comment

Ut passeneel van ut distributiekantoor an de brink

Posted on 16 oktober 2023

In het onvolprezen papieren blad Opraekelen, nr. 06/3 (september 2006) van de onvolprezen Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, publiceerde de redactie van ut Deevers Archief bijgaand bericht over het personeel van de distributiedienst, die vlak voor, in en enige jaren na de Tweede Wereldoorlog was gevestigd in het oude gemeentehuis aan de brink van Deever. 

De laatste distributiemaatregelen werden in 1952 opgeheven
Personeel van het distributiekantoor in Diever – 1945 of 1946 of 1947

De heer Lambertus (Bertus) Koning uit Delden was zo welwillend deze foto aan de Historische Vereniging Gemeente Diever te schenken, waarvoor wij hem bijzonder erkentelijk zijn. Zeker ook, omdat achter op de foto de naam van elke persoon op deze foto staat. De foto is afkomstig uit de verzameling van zijn zuster wijlen Aaltje Koning. Zij ging na de bevrijding werken bij de distributiedienst, die was gevestigd in het oude gemeentehuis aan de Brink in Diever.
Jan Dekker, het hoofd van de distributiedienst, overleed op 24 juli 1950.
Vanwege het flinke aantal personeelsleden is het aannemelijk dat de foto in 1945, 1946 of 1947 is gemaakt.  De foto is gemaakt voor de deur van de garage in het oude gemeentehuis Na die tijd werden steeds meer distributiemaatregelen opgeheven en moest het personeelsbestand geleidelijk aan krimpen.
De Nederlandse overheid wilde in 1939 met het invoeren van de distributiewet bereiken dat toen schaarse levensmiddelen, kleding, schoenen, fietsbanden en andere onmisbare zaken zo goed mogelijk onder de bevolking werden verdeeld.
Een voorlichtingsbrochure uit 1939 vermeldt:
“Distributie wordt -en dat is zeer begrijpelijk- als een onaangenaam ingrijpen in onze levensgewoonten gevoeld. Moge men in steeds breederen kring beseffen, dat dit onaangename ingrijpen een voorwaarde is om de volkshuishouding in de juiste banen te houden en moge men tevens overtuigd zijn, dat dit in Nederland op doeltreffende wijze geschiedt.”
Veel goederen waren voor en in de Tweede Wereldoorlog, maar ook nog lange tijd daarna op de bon (de bonn’n bint nog hiel lange deur egoane) en dat laatste is nog maar bij weinigen bekend.
Het Dieverse verzet heeft in de oorlog het gemeentehuis overvallen. Het verzet had het voorzien op het bevolkingsregister én op de distributiebonnen in de kluis van de distributiedienst, waarmee vele onderduikers konden worden geholpen. De bonnen waren onmisbare betalingsmiddelen in de oorlog. Ze waren gehaat, maar ook gezocht.

Op bijgaand afgebeelde foto poseert het personeel van de distributiedienst in de gemiente Deever bij de oude brandweergarage achter het oude gemeentehuis aan de brink in Deever.

Op de voorgrond zitten van links naar rechts gezien:

1.  Wicherdina Aaltina Kleene
Zij is geboren op 20 december 1918 in Wapse. Zij is overleden op 13 november 1953 in Wapse. Zij was getrouwd met Jan Boers.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.
De redactie hoopt dat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief meer gegevens kan aanreiken.

2.  Geertruida (Truus) Ros
Zij en  haar tante kwamen in de Tweede Wereldoorlog als evacués bij de familie Harm Smidt, toen Kalteren 21, nu Ten Darperweg. Ze waren eerst bij de familie E. Haveman in Wapse geweest, daarna bij de familie van Daalen op Berkenheuvel. Ze kwamen uit Scheveningen. Truus was werkzaam op het distributiekantoor en kreeg verkering met Berend Hento uit Wolvega. Die verbleef als onderduiker bij de familie E. Haveman. Na de oorlog zijn Truus en Berend getrouwd en in Scheveningen gaan wonen.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.
De redactie hoopt dat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief meer gegevens kan aanreiken.

3.  Jansje Blauw
Zij is geboren op 14 januari 1924 op Zorgvliet. Zij is overleden in 2000 in Almelo. Zij was getrouwd met Tjebbe de Groot. Zij was het plaatsvervangend hoofd van de distributiedienst.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.
De redactie hoopt dat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief meer gegevens kan aanreiken.

4.  Trientje Madhuizen
Zij is geboren op 29 september 1919 in Wapse. Zij is overleden op 9 juli 1988 in Deever.
Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.
De redactie hoopt dat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief meer gegevens kan aanreiken.

De daar achter staande rij van zes personen bestaat van links naar rechts gezien uit:

5.  Aaltje Koning
Zij is geboren op 16 september 1924 in Deever. Zij is overleden op 15 december 1991 in Borne. Zij was ongetrouwd.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van haar.
De redactie hoopt dat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief meer gegevens kan aanreiken.

6.  Freek Pol
Hij was niet afkomstig uit Möppel.
Hij reisde dagelijks met de bus.
Hij is omstreeks 1924 geboren.
Hij was een zoon van caféhouder Albert Pol op de hoek van de Ezingerweg en de Hoogeveenseweg achter het station in Möppel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.
De redactie hoopt dat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief meer gegevens kan aanreiken.

7.  Jan Snijder
Hij was afkomstig uit Möppel.
Hij reisde dagelijks met de bus.
Hij was een goede voetballer en voetbalde bij Alcides in Möppel
Hij is secretaris van de gemeente Almelo geweest.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.
De redactie hoopt dat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief meer gegevens kan aanreiken.

8.  Roelof J. ten Holt
Hij was afkomstig uit Möppel.
Hij reisde dagelijks met de bus.
Hij is omstreeks 1925 geboren.
Hij is Indiëganger geweest.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.
De redactie hoopt dat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief meer gegevens kan aanreiken.

9.  Jan Post
Hij is geboren op 31 juli 1923 in Deever.
Hij overleden op 19 november 2000 in Möppel.
Hij was getrouwd met Jannie Bakker.
Hij was een zoon van Gerrit Post, de filiaalhouder van de Coöperatie an de Heufdstroate in Deever.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.
De redactie hoopt dat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief meer gegevens kan aanreiken.

10.  Hendrik Ekelhof
Hij was afkomstig uit Wapse.
Hij is geboren in 1927.
Zijn vader werkte op de Wapser zuivelfabriek.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.
De redactie hoopt dat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief meer gegevens kan aanreiken.

De vier achterste mannen zijn van links naar rechts gezien:

11.  Herman Drent
Hij was afkomstig uit Möppel.
Hij reisde dagelijks met de bus.
De ouders van Herman Drent hadden een winkel in tafelzilver, waaronder van het merk Sola, aan het Prinsenplein in Möppel.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.
De redactie hoopt dat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief meer gegevens kan aanreiken.

12.  Adrianus (Adriaan) Betten
Hij is geboren in 1926.
Hij is een zoon van de evangelist Hendrik Betten uit Zorgvlied.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.
De redactie hoopt dat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief meer gegevens kan aanreiken.

13.  Jan Dekker
Hij is geboren op 16 december 1915 op de Smilde. Hij is overleden op 24 juli 1950 in Deever.
Hij was getrouwd met Jantina (Tine) Doorten).
Hij was het hoofd van de distributiedienst
Wellicht kan dochter Greetje Dekker uut Deever dat bevestigen ?
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.
De redactie hoopt dat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief meer gegevens kan aanreiken.

14.  Onbekend
De vierde man is door een fout van de redactie niet overgeschreven van de achterkant van de hier afgebeelde foto.
De redactie hoopt dat de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief zijn gegevens kan aanreiken.

Posted in Gemiente Deever, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Aagterkleinseune skref over Hans Kuper

Posted on 15 oktober 2023

1880 – Hans Kuiper, een in Diever geboren kunstschilder en fotograaf
De heer Ton van der Meulen, achterkleinzoon van schilder en fotograaf Hans Kuiper, stelde het volgende bericht in september 2023 ter beschikking voor publicatie in ut Deevers Archief. Hij schrijft daarbij als inleiding de volgende tekst.
Naar aanleiding van reeds eerder gepubliceerde berichten in ut Deevers Archief over mijn in Diever geboren overgrootvader Hans Kuiper, wil ik graag een bijdrage met nieuwe feiten en aanvullingen leveren. Ook wil ik een aantal fouten herstellen die zijn vermeld in oude artikelen, gedrukt en te lezen op de website van ut Deevers Archief. Ik plaats foto’s bij uit mijn eigen archief waar dat nodig is.

1855 – 1888 – Enige familiegegevens uit die periode
Hans Kuiper is geboren op 8 juli 1855 in Diever als zoon van het echtpaar Roelof Kuiper en Margje Oosterveld. Roelof Kuiper is geboren op 7 augustus 1808 in Diever. Hij was huisschilder, maar staat ook wel vermeld als winkelier. Opmerkelijk is dat op de akte van de Nationale Militie, gedateerd 5 september 1834, staat dat hij van beroep schoolmeester was. Margje Oosterveld is geboren op 19 september 1813 in Dwingeloo. Andere kinderen van het echtpaar Roelof Kuiper en Margje Oosterveld zijn Deeltje, Roelof (is vroeg overleden), Grietje, Aaltje, Roelof en Anna. Margje Oosterveld is overleden op 1 maart 1888 in Diever. Roelof Kuiper stierf bijna negen maanden later op 24 december 1888 in Diever.

Afbeelding 1 (links)
Foto van het echtpaar Roelof Kuiper en Margje Oosterveld.
Afbeelding 2 (rechts)
Huwelijksfoto van Hans Kuiper en Margje Eits.
De fotograaf Hendrik Cordes uit Steenwijk is de maker van deze foto.

1880 – Hans Kuiper trouwt met Margje Eits
Hij trouwde op 23 oktober 1880 in Diever met de op 21 januari 1859 geboren Margje Eits uit Noordwolde. Zie afbeelding 2.

1880 – Hans Kuiper is in Noordwolde begonnen als huisschilder
Hans Kuiper werd net zoals zijn vader huisschilder. Hij begon in deze plaats een schildersbedrijf. Later breidde hij zijn werkzaamheden uit en werd hij ook caféhouder. Hij werd ook een tot in de verre omtrek bekende kunstschilder en fotograaf.
In maart 1986 kreeg ik van een kleindochter van Jan Schoemaker een brief toegestuurd met ingesloten een origineel kaartje, dat was gedateerd 10 oktober 1880. Op het kaartje staat vermeld het voorgenomen huwelijk van Hans Kuiper en Margje Eits op de 23ste van die maand. Jan Schoemaker was volgens de moeder van die kleindochter de eerste schildersknecht van Hans Kuiper.
Op bijgaand afgebeelde foto is Hans Kuiper te zien met Douwe Mooi, een andere knecht. Deze foto moet rond 1920 zijn gemaakt. Zij staan voor de werkplaats in Noordwolde-Zuid. De tekst op de deuren laat geen twijfel bestaan over de werkzaamheden van Hans Kuiper. Later zou deze werkplaats worden ingericht als fotoatelier. Op de foto is links zijn schildersatelier te zien.

Afbeelding 3
De pijprokende Hans Kuiper (links) en schildersknecht Douwe Mooi (rechts) staan bij de werkplaats in Noordwolde-Zuid.
Op de deuren van de werkplaats staat de volgende teksten een beetje door elkaar: Schilder. Drooge en natte verfwaren. Behangsel papieren. Glas. Let vooral ook op de daglichtdoorlatende glazen constructie op het dak van het schildersatelier aan de linkerkant van de afbeelding. Let vooral ook op de rieten mand, die werd gebruikt als bloembak.
1895 – Fotoseries voor fotokaarten en prentbriefkaarten
Als fotograaf maakte Hans Kuiper vanaf ongeveer 1895 in de wijde omtrek van Noordwolde fotoseries, die dienden als fotokaarten. Deze werden vaak afgedrukt op stevig karton en werden nog niet als prentbriefkaart verzonden. Van elke fotoserie werden 24 exemplaren gemaakt. Bijvoorbeeld over de Maatschappij van Weldadigheid, Noordwolde, Boijl, enzovoort. Kuiper adverteerde voor één van zijn fotoseries in de Leeuwarder Courant met een serie 24 gezichten op Zorgvlied. Later maakte Hans Kuiper nieuwe fotoseries van de streek. Hiervan werden tot ver in de jaren twintig prentbriefkaarten gemaakt.
Gelukkig hecht de redactie van ut Deevers Archief belang aan het blijven zoeken en zo goed mogelijk en steeds beter vastleggen van het verleden. Ook wil ik voor verder onderzoek verwijzen naar onder meer Rijksarchieven en niet te vergeten het Dorpsarchief van Noordwolde, waar ook veel over Hans Kuiper is terug te vinden.

1904 – Fotocamera van Hans Kuiper
Op afbeelding 4 is één van de fotocamera’s van Hans Kuiper te zien. Deze camera is geschikt voor cassettes met glasnegatieven.

Afbeelding 4
Fotocamera van Hans Kuiper.

1904 – Foto van de zondagsschool in Diever
Het is niet bekend of Hans Kuiper met de hiervoor afgebeelde camera de hier afgebeelde foto (afbeelding 5) van de zondagsschool te Diever heeft gemaakt. Het is een zeer scherpe opname.

Afbeelding 5
Hans Kuiper maakte deze foto van de zondagsschool van de hervormde kerkgemeente in Diever op 30 oktober 1904.

1908 – Schilderij van pastoor Leemkoel met familieleden
Op 30 september 1908 schreef de Amsterdamse kunsthandelaar Douwes in een brief aan Hans Kuiper dat hij het schilderij van pastoor Leemkoel met familieleden, waaronder zijn moeder, in goede staat heeft ontvangen. “Familieleden uit Amsterdam hebben het schilderij gezien en waren erg onder de indruk van goede gelijkenissen van de geportretteerden”. Douwes lijstte het doek in en vroeg de nieuwe eigenaren of hij het nog mocht tentoonstellen. Dat werd goed bevonden.
Het schilderij van de familie Leemkoel (zie afbeelding 6) is nu eigendom van het Sint Joseph Ziekenhuis te Harlingen.
De heer Dreesmann uit Bussum zag het schilderij van de familie Leemkoel en vond het buitengewoon mooi. Douwes stelde toen voor dat Hans Kuiper op dezelfde wijze zijn familie zou kunnen schilderen. “Ik heb de prijs van 250,- gulden opgegeven wat deze heer geschikt vond. Was dat genoeg of moest het meer zijn? U moet mij maar even schrijven hoe u in deze handelen wilt”.
Op 11 december 2017 stond in de vierde alinea van een artikel van ut Deevers Archief dat “personen en meerdere families” door Hans Kuiper zouden zijn vereeuwigd, waaronder vijf of meer familieleden van de directie De Jong van Douwe Egberts uit Joure. Dat laatste is juist. Deze opdrachten staan beschreven in verschillende brieven afkomstig van deze familie.
Dat de heer Anton Dreesmann sr. uit Bussum, directeur en oprichter van het Vroom & Dreesmann concern, ook zou zijn geschilderd klopt niet en staat niet juist geregistreerd in het RKD-register (Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie in Den Haag). In een artikel van 10 juli 2019 staat vermeld dat Hans Kuiper een gezinsgroep schilderde voor de heer Dreesmann. In 1982 heb ik hierover met Anton Dreesmann, president-directeur van het Vroom & Dreesmann concern en kunstverzamelaar, contact gehad en ik heb hem de brief van de heer Douwes aan Hans Kuiper over zijn grootvader Anton Dreesmann uit Bussum voorgelegd.
Daarop kreeg ik een brief van de heer Dreesmann, gedateerd 17 december 1982. Hij geeft aan dat bij de familie geen enkel werk van Hans Kuiper bekend is. “Zou dat wel het geval zijn geweest, dan had ik dat zeker geweten. En zou anders u de gelegenheid hebben gegeven om de portretten te bekijken”.

Afbeelding 6
Pastoor Leemkoel, die pastoor was op Zorgvliet, is hier geschilderd met familieleden. Het schilderij is in 1908 gemaakt. De handtekening van Hans Kuiper is links onder op het schilderij te zien.
1900-1910 – Schilderijen van de familie Verwer
Hans Kuiper heeft van de familie Verwer een aantal opdrachten gekregen voor het vervaardigen van geschilderde portretten.
Het portret van Lodewijk Guillaume Verwer, advocaat, is waarschijnlijk één van de eerste uit deze serie opdrachten geweest. Is dit portret geschilderd in één van de kamers van het huis Huize Zorgvliet ?
Van een voorouder van de familie Verwer heb ik een zeer fraai geschilderd portret: Caroline Schmiers (1822-1912), echtgenoot van Franz Anton Sträter.

Afbeelding 7
Schilderij van Lodewijk Guillaume Verwer.

Afbeelding 8
Hans Kuiper is de maker van deze foto. Portret van Lodewijk Guillaume Verwer, echtgenoot van Johanna van Wensen.
Afbeelding 9
Hans Kuiper is de maker van deze foto. Portret van Johanna van Wensen, echtgenote van Lodewijk Guillaume Verwer.

Afbeelding 10
Schilderij van een brug in het bos uit het bezit van de familie.

1900-1924 – Zelfportret van Hans Kuiper
Een afbeelding van het zelfportret van Hans Kuiper is te zien op de website van de RKD (Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis). Bij deze afbeelding staat vermeld: ‘verblijfplaats onbekend’. Dit schilderij hing met nog enkele andere werken bij zijn dochter in haar hotel Bellevue in Den Helder. Deze zijn in de Tweede Wereldoorlog tijdens één van de vele bombardementen op de stad verloren gegaan. Gelukkig bestaat van dit schilderij een zwart/wit foto, evenals van het schilderij ‘De weg Noordwolde-Oldeberkoop’.

1925 – Hans Kuiper schildert het doek ‘Zicht op de toren van Vledder
Op 21 april 1990 heb ik samen met mijn dochter van tien een bezoek gebracht aan de dochter van Douwe Mooi. Ik heb haar de foto van mijn overgrootvader Hans Kuiper en zijn knecht Douwe Mooi voor de werkplaats van mijn overgrootvader (zie afbeelding 3) laten zien. De dochter van Douwe Mooi, mevrouw de Jong-Mooi, woonde in Ens. Zij herkende haar vader en vertelde het volgende. Hans Kuiper en haar vader gingen samen naar schildersopdrachten. Ze gingen met een hondenkar, met daarop bussen verf. Er zijn jaren geweest dat Douwe Mooi 7 gulden per week verdiende. Dankzij Hans Kuiper kreeg hij een baan als schilder bij de Maatschappij van Weldadigheid en verdiende daar 11 gulden per week. En hij woonde in een huisje van de Maatschappij. Hans Kuiper kwam hem regelmatig opzoeken. Dat deed hij vaker na het overlijden van zijn vrouw Margje Eits. Ik kan mij nog herinneren dat hij zei “Nou de koffie is erg dun vandaag.” Mijn moeder zei dan “Niet zo zeuren Kuiper.”
De familie Kuiper en de familie Mooi moeten al vóór 1900 een vriendschappelijke band hebben gehad. Mevrouw de Jong-Mooi had voor mij vele foto’s van de kinderen van Hans Kuiper en Margje Eits over een periode van meer dan 20 jaar. Tussen de foto’s zaten ook een paar foto’s van vóór 1900 van onder andere mijn grootmoeder Johanna Kuiper (1889) in de leeftijd van hooguit 7 of 8 jaar.
Eén schilderij had ze nog in het bezit met daar achterop geschreven ‘Aan de familie Mooi van Hans Kuiper en Margje Eits. 1900-1925’. Het is mij niet bekend waar deze jaartallen voor staan. Het zou ter gelegenheid van een zilveren jubileum kunnen zijn geweest, misschien van de ouders van Douwe Mooi. Douwe Mooi zelf is in september 1901 geboren. Mevrouw de Jong-Mooi vertelde mij dat het schilderij de naam ‘Zicht op de toren van Vledder’ heeft.

Afbeelding 11
Hans Kuiper maakte bijgaand afgebeeld schilderij ‘Zicht op de toren van Vledder’ in 1925 voor de familie Mooi

1925-1930 – Kunstschilder Johannes Mulders (1899-1989) in de leer bij Hans Kuiper
Johannes Mulders was een uit Boijl afkomstige kunstschilder, graficus en illustrator en onder andere bekend van het geschilderde noordelijke landschap. Hij heeft meer dan honderd boeken geïllustreerd. In 1979 was een overzichtstentoonstelling van zijn werk in het Fries Museum te zien. Veel van zijn werk is ondergebracht bij de stichting Nobilis.
In het begin van de tachtiger jaren van de vorige eeuw heb ik een bezoek gebracht aan Johannes Mulders op De Wilghorst aan De Oosterstreek te Boijl. Gezeten op een hometrainer voor zijn dagelijkse oefeningen, vertelde hij mij over de begintijd van zijn kunstenaarschap. Hij kreeg tekenles van Harm Ellens, directeur van de Rietvlechtschool in Noordwolde, aan wie hij vertelde dat hij kunstschilder wilde worden. Deze antwoordde dat hij naar Hans Kuiper moest gaan om te vragen of hij les kon krijgen. Johannes mocht Hans Kuiper toen helpen met het schilderen van toneeldoeken. Johannes Mulders is uiteindelijk een kunstschilder geworden met een prachtig oeuvre. Hij is een paar jaar na mijn bezoek in Wolvega overleden.
Bijzonder is nog één bestaand geschilderd toneeldoek met een zeer herkenbaar tafereel, waarvan Kuiper meerdere kleine schilderijen heeft gemaakt. Of Mulders hieraan heeft meegewerkt heb ik hem helaas niet meer kunnen vragen.

Afbeelding 12
Een nog bestaand toneeldoek. Vergelijk dit doek met het schilderij ‘Zicht op de toren van Vledder’ (afbeelding 11)

1933 – Drijfjacht op een wild zwijn
In de Meppeler Courant (Olde Möppeler, Möppeler Kraante) verscheen op 21 juli 1933 het bericht ‘Drijfjacht op een wild zwijn’, waarbij wordt teruggeblikt op een op 28 mei 1898 in de bossen bij Doldersum gehouden drijfjacht op een wild zwijn. Bij het bericht in de Meppeler Courant (Olde Möppeler, Möppeler Kraante) van 28 juli 1933 stond een afbeelding van een op 28 mei 1898 door Hans Kuiper, schilder en fotograaf te Noordwolde, gemaakte foto van het drijfjachtgezelschap.

Afbeelding 13
Bericht ‘Drijfjacht op een wild zwijn’ in de Meppeler Courant van 21 juli 1933.
1933 – Reactie van Hans Kuiper op het bericht ‘Drijfjacht op een wild zwijn’ in de Meppeler Courant van 28 juli 1933
Op vrijdag 28 juli 1933 verscheen in de Meppeler Courant (Olde Möppeler, Möppeler Kraante) de volgende ingezonden brief van Hans Kuiper, schilder en fotograaf te Noordwolde.

De jacht op het wilde zwijn te Doldersum
Woensdag werd mij te Ruinen, door mijn schoonzoon Jan Willem Deuling, rijksveldwachter getoond het nummer van uw courant van 21 dezer, waarin een fotografie van een wilde varkensjacht. Die fotografie heb ik indertijd gemaakt in de buurt van Doldersum. Ik ben thans 78 en met het klimmen der jaren hecht men te meer waarde aan de prettige tijden uit het verleden. Dit is dan ook de reden dat ik nog even op die foto terugkom.
Die door velen met groot verlangen verbeide dag was de 28 mei 1898. De opzet ging van den bedrijvigen directeur der Maatschappij van Weldadigheid, den heer Job van de Have. Op zijn verzoek ontbrak ook ik niet. Het beloofde heel wat te zullen worden, en wij stelden ons voor zeker een foto te zullen maken met het gedode varken tusschen een kring van geweermannen met blijde gezichten. Het scheen dat de jagers, die misschien in de gelegenheid zouden komen, het dier te treffen, iets beangst geworden door een brief, ontvangen van een ervaren varkensjager uit Indië en die een waarschuwing inhield over het gevaar, dat een aangeschoten wild varken opleverde. Ik hoorde dit fluisteren. Ik denk met genoegen aan den dag terug, niettegenstaande ik het verre van gemakkelijk had. Beladen met de groote camera, enzovoort, moest ik loopen langs ongebaande wegen, door hooge heide. Daar kwam bij, dat ik daags te voren ook al een flink uitstapje had gemaakt. Ik was toen met een gedeelte van dezelfde vracht op een feest te Diever geweest. De rauwe plekken aan mijn voeten bleven onzichtbaar, maar ik voelde ze te meer. Voorwaarts ging het, in hoop. Hoop die niet vervuld werd. Toch mocht ik tenslotte een foto maken, die blijkens de plaatsing in uw blad nog belangstelling trekt. Later heb ik van de opnamen lantaarnplaatjes gemaakt, welke dienst hebben gedaan en die zeer zeker nog zullen bestaan. Ook ik heb altijd nog de beschikking over een grooten afdruk.

1936 – De verdwenen glasnegatieven
Over de glasnegatieven en het fotoatelier in Noordwolde-Zuid schreef Hans Kuiper de volgende brief aan Johannes Kok.|
Den Helder, 4 maart 1936.
Vriend Johannes Kok !
Omdat ge nu reeds plannen zult hebben over het verplaatsen uwer werkplaats houdt mij de gedachte bezig over het fotografisch gedeelte. Ik voel mij eenigzins gedrongen u in kennis te moeten stellen met iets dat door u misschien wordt voorbijgezien.
Gij hebt thans voor het grijpen waar iedere fotograaf naar laakte om goed werk te maken. Ik heb op het oog, het zuiver licht uit het noorden te benutten dat door geen andere reflexen wordt belemmerd.
Zonder electriciteit kunt ge daar werk maken als ik nooit heb kunnen bereiken. Niet schrijf ik dit uit eigenbelang. Wel zou ik er belang bij hebben als ik nog in het bezit was van mijn duizenden negatieven. Deze zouden u geen windeieren leggen, omdat ze alle gereed waren tot afdrukken.
Had ik kunnen vermoeden dat van Weert reeds na een half jaar tracht uit te vliegen net als ik ?
Dit ter overdenking en sluit ik hierbij een speld.
Dan…
Over het verwisselen van uwe machine met die 13 x 18 van mij heb ik geen ander belang dan alleen ten dienste voor eenig schilderen. Die van mij overtreft veel, juist dienstig voor uw doel, werkt uiterst scherp en laat voldoende licht door.
U moet mij hiermede niet verdenken dat ik eenig geldelijk voordeel op het oog heb. Het is juist het tegenovergestelde en ik zou hoop voeden dat gij eenmaal mijn plaats daar nog eens zouden invullen als fotograaf. Mettertijd zult ge met deze woorden zwijgzaam ingroeien. Wacht maar !
Bied u mijne vriendelijke groete.
Uw waardeerende
H. Kuiper

Uit de brief zou je kunnen opmaken dat het fotoatelier op het moment van het schrijven nog in het bezit zou zijn van Hans Kuiper en deze ruimte verhuurt. En hij blijkt nog steeds grote waarde te hechten aan zijn glasnegatieven. Zoals eerder vermeld, was zijn huis aan de Nieuweweg in Noordwolde al vóór zijn vertrek naar Den Helder verkocht.

Wat is uiteindelijk met de glasnegatieven gebeurd ?
De in 2022 overleden Peter Veldhuizen, kenner van de historie van Noordwolde en omgeving, vertelde mij dat hij een nazaat heeft gesproken van Johannes Kok, die in het bezit is van de hiervoor vermelde brief. En deze persoon vertelde dat Kok reeds vóór het ontvangen van deze brief alle glasnegatieven uit het atelier in een gróót gat in de buurt van het atelier had begraven, inclusief de bijbehorende vloeistoffen. Of dit bericht bij Hans Kuiper is aangekomen blijft een vraagteken.
Van een vertrek uit Den Helder was op dat moment nog geen sprake. In hetzelfde jaar gaf hij zelfs aan om begraven te willen worden op de begraafplaats van Huisduinen bij Den Helder.
Ik heb nog een aantal doosjes met originele glasnegatieven en afdrukken van foto’s van rotanmeubels gemaakt voor het rotanmodellenboek.

1937 – Het overlijden van Hans Kuiper
In de website van ut Deevers Archief is aanwezig een bericht met de titel ‘Hans Kuiper, schilder en fotograaf te Noordwolde. Dit artikel is afkomstig uit het blad ‘De Stelling’, jaargang 14, nummer 55 van de Vereniging Historie Weststellingwerf. Een aantal feiten blijken na mijn onderzoek anders te zijn. Die wil ik graag met de lezers delen.

Over het ongeluk van Hans Kuiper stond het volgende geschreven:
Hans Kuiper was een fervent sportvisser en verbleef vaak aan de waterkant. Tot zijn dood op 82-jarige leeftijd gebruikte hij de fiets als vervoermiddel, zo ook op zijn sterfdag, toen hij in Blesdijke weer had gevist aan de Linde en op terugweg naar huis in de mist door een auto werd aangereden, als gevolg waarvan hij met inwendige kneuzingen later die dag is overleden.

En op 5 november 1937 verscheen in het Nieuwsblad van Friesland het volgende bericht:
Ernstig verkeersongeval te Blesdijke. 82 jarige man gedood
Blesdijke 3 november. Hedenmorgen, toen een automobilist, afkomstig uit Amsterdam vanuit Steenwijk over Oldemarkt ons dorp passeerde, kwam uit tegenovergestelde richting de 82-jarige wielrijder Hans Kuiper, vroeger te Noordwolde, thans verblijf houdende in café Winter alhier. De heer K, die (naar hij zelf na ’t ongeval meedeelde) in de mening verkeerde dat de auto nog tamelijk ver weg was, stak na enig weifelen plotseling voorlangs de auto den weg over. Dit werd den oude man noodlottig, want, hoewel de autobestuurder krachtig remde en ’t stuur naar links omgooide, om K. te ontwijken, werd hij toch door ’t rechter achtergedeelte van den wagen geraakt op de voor K. linkerzijde van des weg. Hoewel de auto op het moment der botsing weinig vaart had, is K nog enkele meters weggeslingerd en bleef met inwendige kneuzingen liggen. Eerst was hij nog vrij goed bij kennis, maar later is hij aan de bekomen verwondingen overleden. De auto kwam dwars over den weg te staan, terwijl het rijwiel van K. gedeeltelijk was vernield . Den bestuurder der automobiel die naar schatting 30 a 35 KM reed, treft waarschijnlijk geen schuld. K. was in deze omgeving een bekend persoon als schilder. Verscheidene plekjes uit deze omtrek heeft hij op het doek vereeuwigd. Aldus het Nieuwsblad van Friesland.

Op 13 maart 1982, heb ik mevrouw Winter, van het in het krantenartikel genoemde café Winter, in haar woning in Wolvega opgezocht. Ze heeft mij veel verteld over het verblijf van Hans Kuiper in Blesdijke, die een kamer van het café bewoonde. Zijn huis aan de Nieuweweg in Noordwolde was na het overlijden van Margje Eits verkocht. Hans Kuiper is toen naar Den Helder vertrokken, waar twee van zijn dochters woonden. Hij heeft bij hen gelogeerd. Zijn gehele verblijf duurde daar voor de periode van 25 augustus 1935 tot 21 september 1937.

Vanaf 5 april 1937 nam hij zijn intrek in hotel “Het wapen van Den Helder” tot aan zijn vertrek op 21 september 1937. De toenmalige eigenaresse, weduwe Van der Linden kon het zich in de tachtiger jaren van de vorige eeuw nog goed herinneren, en zij was vol lof over Hans Kuiper. Zij zag hem bezig met schilderen en wist dat hij graag mocht vissen. Het was aanvankelijk de bedoeling dat hij definitief in Den Helder zou blijven. Maar heeft er uiteindelijk voor gekozen om terug te gaan naar Weststellingwerf. Daar vond hij onderdak bij de familie Winter te Blesdijke. Mevrouw Winter vertelde ook dat hij zijn schildersmaterialen en veel schilderijen bij zich had. De fatale dag van het ongeluk kon zij zich nog goed herinneren. Hans Kuiper had in de ochtend bij fietsenhandelaar Spin, niet zo ver van het café vandaan, een potlood laten liggen en ging dat ophalen. Daarna voltrok zich het ongeluk. Ze vertelde dat Kuiper gewond op een ladder het café is binnengedragen en op het biljart is gelegd, alwaar hij kort daarna overleed. Ik kreeg ook de enige foto die ze van Hans Kuiper had. Hij is naast het graf van Margje Eits begraven. De graven zijn in de tachtiger jaren van de vorige eeuw geruimd. Gelukkig hebben wij er nog een foto van.

Afbeelding 14
Graf van Hans Kuiper en graf van Margje Eits
De catalogus van schilderijen van Hans Kuiper
In berichten in ut Deevers Archief is een paar maal de schilderijencatalogus genoemd, die ik met mijn inmiddels overleden achterneef Bert Deuling heb samengesteld. Hans Kuiper heeft zeker 51 jaar geschilderd. Met een schatting van ongeveer tien schilderijen per jaar zou hij een paar honderd werken kunnen hebben vervaardigd.
Wij hebben 88 werken kunnen achterhalen in Nederland, Canada en de Verenigde Staten. Twee schilderijen staan afgebeeld op oude zwart-wit foto’s: Eén met een zelfportret van de schilder en één met het kruispunt van de weg Noordwolde-Oldeberkoop. Deze twee werken zijn in de Tweede Wereldoorlog verloren gegaan.
Er zijn brieven bekend van opdrachtgevers van Hans Kuiper, met daarin de vermelding van reeds voltooide werken, welke dan in hun bezit zijn. Helaas zijn deze schilderijen niet teruggevonden.
Waarschijnlijk heeft hij zijn laatste schilderij gemaakt in 1937, waarop hij zelf heeft genoteerd ‘Plaggenhutten bij Boijl 1937’.

Afbeelding 15
Hans Kuiper maakte dit schilderij van de allerlaatste plaggenhut bij Noordwolde, bewoond door de weduwe Klein, in 1936.

Afbeelding 16
Zicht op plaggenhutten bij Boijl. Hans Kuiper maakte zijn laatste schilderij waarschijnlijk in 1937.

Posted in Hans Kuiper, Kuunst | Leave a comment

Willem van Beek hef ok in ut jongeskaamp eseet’n

Posted on 14 oktober 2023

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 12 oktober 2023 bijgaand zeer gewaardeerd bericht van de heer Willem van Beek, voormalig bewoner van jongenskamp De Eikenhorst an de Gowe.

Ik ben Willem van Beek. Ik heb ook in de Perú-barak gezeten. Ik meen dat de leider van deze barak Beckering Vinkers was. Ik meen dat ik daar in de periode 1964-1965 ben geweest.
Sommige leiders van de barakken konden heel gemeen zijn.
Ik ben een keer weggelopen met twee medelotgenoten; zij waren Otto Jaarsveld en Wim Boon. Bij Amersfoort werden Otto en ik gevonden en teruggebracht naar het kamp. We kregen een flink pak slaag van de directeur persoonlijk en van Beckering Vinkers, die kon heel hard slaan. En we kregen twee dagen geen eten.
Wim Boon heeft wel zijn huis bereikt en hij mocht van zijn ouders thuisblijven.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie is de heer Willem van Beek, die inmiddels de leeftijd van 70 jaren zal zijn gepasseerd, bijzonder erkentelijk voor het delen van zijn herinneringen aan het jongenskamp De Eikenhorst an de Gowe.
De heer Willem van Beek stuurde bij zijn reactie helaas geen scans van foto’s mee.
De redactie roept voormalige bewoners van jongenskamp De Eikenhorst an de Gowe op vooral hun herinneringen op schrift te stellen en deze aan de redactie ter beschikking te stellen voor opname in ut Deevers Archief. Nu het nog kan.

De Nederlandse vertaling van de Deeverse titel van het bericht is:
Willem van Beek heeft ook in het jongenskamp gezeten.

Posted in de Gowe, Jongenskamp de Eikenhorst | Leave a comment

Fitting In Or Fitting Out That Is Not A Question

Posted on 13 oktober 2023

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Krant) van 25 april 2022 stond inzake de drie ‘houten ‘dingen’ op het paardenmarktterrein (zie afbeelding 1) an de Bosweg in Deever de volgende tekst.

Op de voormalige dorpsbrink heeft Joyce Zwerver (1990) een imposant decor gebouwd. Dit werk, getiteld Fitting in, gaat een dialoog aan met de hoge bomen op de oude dorpsbrink. Coulissen uit de theaterwereld spelen een spel met hun omgeving.

De redactie van ut Deevers Archief kan van die merkwaardige brabbelbabbeltekst volstrekt gien sükeloa mèèk’n. Want wat is de definitie van decor ? Een decor is de ruimte in een ruimte waar bijvoorbeeld een toneelstuk wordt uitgevoerd. En de redactie weet zich met de tekst ‘dit werk gaat een dialoog aan met de hoge bomen op de oude dorpsbrink’ volstrekt geen raad. En dan wordt het paardenmarktterrein eerst ‘voormalige dorpsbrink’ en vervolgens ‘oude dorpsbrink’ genoemd. Woar komp dat gebrabbelgebabbel over dorpsbrink toch weg ? In Deever zijn twee brinken, te weten de brink en de kleine brink.

Op de pagina ‘De zeven kunstenaars’ in de webstee van de stichting ‘Diever, dorp van Shakespeare ?’ is de volgende tekst (afbeelding 2) over de drie ‘houten dingen’ met de merkwaardige naam ‘Fitting in’ op het paardenmarktterrein in Deever te lezen.
‘Fitting in’ is een sculptuur, bestaande uit 3 halve cirkels gemaakt van Douglas hout als palissades of refererend aan het toneel van Shakespeare, als de coulissen van het podium op de Marktbrink in Diever.

De drie ‘houten dingen’ passen totaal niet in en op het paardenmarktterrein. De redactie kan van die merkwaardige brabbelbabbeltekst volstrekt gien sükeloa mèèk’n. Want de definitie van sculptuur is een ruimtelijk bouwwerk dat is vormgegeven door materiaal te verwijderen. En daar lijken de drie ‘houten dingen’ echt niet aan te voldoen. En het is ook geen plastiek. Dus wat is het dan wel ? Het resultaat van een gedwongen bezigheidstherapie ?

In de webstee van de stichting ‘Diever, dorp van Shakespeare ?’ is de volgende brabbelbabbeltekst van de kunstenares Joyce Zwerver zelf te lezen.
De laatste jaren wordt de relatie tussen het publiek en installatie een steeds belangrijker thema binnen mijn praktijk. Door het publiek niet alleen een buitenkant te laten aanschouwen, maar een ervaring mee geven en een binnenkant laten zien, om zo het hele kunstwerk optimaal te ervaren. Hen meevoeren in het werk, er doorheen, overheen of tussendoor laten manoeuvreren.”
‘Stageing’ sluit hier naadloos bij aan. Publiek mee laten doen of onderdeel laten zijn van een kunstwerk, een theaterstuk of iets dergelijks vraagt om specifieke aandacht. Hoe maak je duidelijk (zonder woorden) wat kan en wat niet kan. Hoe kun je mensen onbewust laten deelnemen aan een andere wereld, zich onbewust bewust maken van de locatie waar zij zich bevinden, in het hier en nu zijn. Zodra kunst een fysieke betrokkenheid verlangt van zijn toeschouwers, kun je niet om stageing heen. Hoe nodig je het publiek uit om deel te nemen aan het werk en hoe kun je het landschap waarin het gestagede werk plaatsvind hierbij betrekken, met behulp van visuele elementen zodat het associatieve vermogen van het publiek wordt uitvergroot.
Het ontwerp voor Diever, op een centrale plek vol geschiedenis met de jaarmarkten die daar werden gehouden en waar nu het Toeristisch Informatiepunt ( TIP) voor veel bezoekers hun start- of eindpunt is voor het bezoek en de ontdekking van de omgeving.
Het ontwerp vind zijn inspiratie ook daar op de marktbrink. De vormen, maten en plaatsing van het werk spiegelen zich aan de plek. De hoge bomen spelen daarbij een grote rol. Naast een link naar deze vormen, speelt ook het Globe Theatre in Londen en het theater in het algemeen, waar veel van Shakespeare zijn stukken werden opgevoerd een rol in de inspiratie. Het idee van coulissen, transparantie, de ronde vorm van het Globe Theatre en de gelaagdheid kwamen hierbij naar voren.
Er wordt gewerkt met een ronde vorm (zuil) met aan één zijde een opening. Het publiek kan zich in de cirkels vrij bewegen en wordt hier door de openingen ook toe uitgenodigd. De palissades worden op een vrije manier in het park geplaatst en spiegelen zich aan de geplaatste bomen op de Brink. Om geen dichte, zware wanden te creëren is het werk opgebouwd uit verschillende onderdelen en ontstaat er een lijnenspel. Deze speelse plaatsing van de balken brengt ‘lucht’ in het werk. Dit is belangrijk, omdat het werk zich op een locatie bevindt die dient als middelpunt van het dorp. Het is daarom belangrijk om de doorkijk naar wat er om en op de brink heen gebeurt te behouden. Er ontstaat zo een intieme, maar toch uitnodigende, site specifieke installatie. Er wordt gebruik gemaakt van hout uit de omgeving van Diever. Ruw bezaagde, houten balken op een afstand van 10 centimeter tot elkaar, vormen de basis van het ontwerp. Door te kiezen voor hout uit de omgeving, wordt het belang van de locatie nog eens benadrukt. Er wordt zo bijvoorbeeld ook verwezen naar de houtwallen waar de Drentse esdorpen,
zoals Diever, zo bekend om zijn.

Brabbel, brabbel, babbel, babbel. Het is te hopen dat de gelukkige weinigen -minder dan vijf procent van de bevolking in de gemiente Deever heeft waarschijnlijk in enige mate belangstelling voor kunst- niet vóórwenden het nepinteressante gebrabbelgebabbel van kunstenares Joyce Zwerver te hebben begrepen.
‘Stageing’, bedoeld wordt ‘staging’, is een Engels woord, dat in het Nederlands betekent ‘enscenering’. En ‘enscenering’ betekent letterlijk ‘in scène zetten’. De redactie kan absoluut, maar dan ook absoluut gien sükeloa mèèk’n van al dit gebrabbelgebabbel van kunstenares Joyce Zwerver.

De Engelse naam die aan de drie ‘houten dingen’ op het paardenmarktterrein in Deever is gegeven is ‘Fitting in’. In het Nederlands betekent dat ongeveer ‘Erbij horend’ of ‘Passend in’. De drie ‘houten dingen’ horen echt niet bij en passen echt niet op het paardenmarktterrein. Die drie ‘houten dingen’ vervuilen en verpesten en vervelen in vergaande mate het paardenmarktterrein. De gelukkige weinigen hebben de argeloze bewoners van de gemiente Deever wéér een ‘sjakie-uut-spier-kunstwerk’ door de strot geduwd. En dan gaat van hun schaarse belastingcenten ook nog het onderhoud aan deze drie ‘houten dingen’ worden betaald.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

De redactie van ut Deevers Archief stelde op 4 september 2023 de volgende aan de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld. Zij gaf op 21 september 2023 de volgende antwoorden..

Wat was de rol van de stichting ‘Diever dorp van Shakespeare’ bij de besluitvorming over de bouw van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Zij zijn de initiatiefnemer.
Wie is op het idee gekomen dit kunstwerk op het marktterrein te plaatsen ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
De aanvraag is gedaan door Stichting Diever Village of Shakespeare.
Wie binnen de gemeente Westenveld heeft de vergunning voor de bouw van het kunstwerk verleend ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het college heeft de vergunning verleend. De vergunning treft u in de bijlage aan.
Is de gemeenteraad betrokken geweest bij de besluitvorming over de bouw van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het college is bevoegd de omgevingsvergunning voor de realisering van het kunstwerk te verlenen.
Wel is de gemeenteraad meerdere malen geïnformeerd door Stichting Diever Village of Shakespeare.
Zijn de burgemeester en de wethouder voor kunst betrokken geweest bij de besluitvorming over de bouw van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het college is bevoegd te beslissen over de aanvraag van een omgevingsvergunning.
Wat was uw rol bij de besluitvorming over de bouw van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Ik ben adviseur van het college en in die hoedanigheid ben ik bij de besluitvorming betrokken geweest.
Wie heeft beslist over de plaats van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het college heeft hierover beslist.
Moest het bestemmingsplan voor de bouw van het kunstwerk worden aangepast ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Nee, dat was niet nodig.
Van wie is het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het kunstwerk staat op gemeentegrond en is daarom volgens het Burgerlijk Wetboek van de gemeente.
Wat is de naam van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Het kunstwerk heet ‘Fitting In’ en is een werk van Joyce Zwerver.
Wat is de functie van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Kunstwerken hebben de functie om in de openbare ruimte bekeken te worden.
Kunstwerken roepen reactie op en ook dat is de bedoeling.
Is de argeloze bevolking van Deever betrokken geweest bij de keuze van het kunstwerk en de plaats ervan ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Stichting Diever Village of Shakespeare heeft twee bewonersbijeenkomsten gehouden (op 25 oktober 1921 en 10 november 1921).
Kunt u mij uw vigerende beleidsplan kunst en cultuur doen toekomen ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Via deze link vindt u het beleid: Cultuurvisie – Gemeente Westerveld
Wie heeft het kunstwerk betaald ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
Stichting Diever Village of Shakespeare heeft het kunstwerk betaald.
Wie betaalt het onderhoud van het kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
De gemeente is verantwoordelijk voor het onderhoud, omdat het kunstwerk op gemeentegrond staat.
Waarom is in de regionale pers geen aandacht besteed aan dit kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
De gemeente heeft geen invloed op de wijze waarop in de media verslag wordt gedaan van gemeentelijke besluitvorming.
Waarom is in de webstee van de gemeente Westenveld niets te vinden over dit kunstwerk ?
Antwoord van de Beleidsmedewerkster Cultuur En Kunst Van De Gemeente Westenveld:
De gemeente Westerveld heeft op de website geen afzonderlijke pagina voor kunstwerken.

Posted in Gemeente Westenveld, Kitsch in de gemiente Deever, Kuunst | Leave a comment

Un skildereeje van un olde boerdereeje in Deever

Posted on 12 oktober 2023

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen van objecten in de gemiente Deever. De redactie heeft al heel wat afbeeldingen van schilderijen en tekeningen en etsen opgenomen in ut Deevers Archief. Maar hoe meer afbeeldingen van schilderijen, tekeningen en etsen van objecten in de gemiente Deever de redactie in ut Deevers Archief kan tonen, hoe liever het hem is. Uiteraard toont de redactie ook graag afbeeldingen van beelden.
De beeldend kunstenaar Jaap Burger is de maker van bijgaand afgebeeld schilderij van 40 cm breedte en 30 cm hoogte. Het schilderij heeft als titel ‘Diever’. De redactie weet niet welke oude boerderij met nieuw rieten dak in de gemiente Deever als voorbeeld voor dit schilderij heeft gediend. Wie van de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief heeft wel een idee welke boerderij het betreft ?

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 9 oktober 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie van de heer Jaap Burger.
Het schilderij ‘Diever’ heb ik waarschijnlijk gemaakt in 1980 of 1981. Ik heb het gemaakt op het buiten van de familie Glasbergen. Ik weet geen adres, ik weet alleen dat dit in Diever moet zijn geweest.

Posted in Kuunst | Leave a comment

Ut sundagse suvies van de gemiente Deever

Posted on 11 oktober 2023

De megalomane burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) bemoeide zich in 1957 ten zeerste met de peperdure inrichting van het nieuwe gemeentehuis van de armlastige gemiente Deever an de brink van Deever. En tot die inrichting behoorde ook een chique galaservies met gemeentewapen van Petrus Regout en Compagnons uit Maastricht, waarvan een deel op bijgaande afbeeldingen is te zien. Hoe megalomaan wil je het hebben ? Hee haar Deever en de Deevers’n veur gien cent in de reek’n.
Want als de commissaris van de koningin in de provincie Drente of de burgemeester van Stratford aan de Avon bij burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) langs kwam en een kopje koffie of thee of in het gemeentehuis een lunch kreeg aangeboden, dan moest dat wel in een grootse stijl gebeuren. Dan kon je niet met een armetierig goedkoop WIBA-serviesje aan komen zetten.

Posted in Deeverse prullaria, Gemiente Deever, Gemientehuus | Leave a comment

Was de Heezebaarg un Germaanse offerplèèse ?

Posted on 10 oktober 2023

In de krant Limburger Koerier verscheen op 2 augustus 1924 het navolgende artikel over de oorsprong van de ‘Hees’.

De Hees in Limburg en elders
Een lezer van de Limburgse Koerier maakt ons aangaande onze rubriek over historie en streekbeschrijving van Limburg, erop attent, dat er zoveel buurten en plekken in ons gewest liggen, waarin de naam Hees betrokken is. Tegelijk stelt hij de vraag, waarvan die naam zoo’n algemeen geografische beteekenis heeft gekregen.
Wij menen dezen geachten lezer er op te moeten wijzen dat, voorzoover wij kunnen nagaan, de benaming Hees niet zóó algemeen in onze provincie voorkomt. Wij kennen een ‘de Hees’ in de buurt van Sevenum, dat wil zeggen een ‘Voorste Hees’ en een ‘Achterste Hees’, een ‘de Hees’ voorbij ’t dorp Neeritter, maar op Belgisch-Kempensch grondgebied en een ‘Heesberg’, ook in de omgeving van Sevenum. Nu is ’t mogelijk, dat er hier of daar nog perceelen akkergrond liggen, die gezamenlijk ‘de Hees’ heeten.
We zullen er onze meening over zeggen.
Het is niet onmogelijk, dat Hees en Heesberg (oudtijds toch Hesenberg, die ook in de buurt van Nijmegen voorkomt) hun naam ontleenen aan de Hessen, een van de eerste volkeren onzer streken. Maar aangezien in Groningen een dorp Nuis gelegen is, waarbij voorheen een groot bos lag, dat ook een Hessenberg had, zouden we hier ook kunnen denken aan ‘Essenberg’, omdat er een zoo groote massa esch-boomen in dit oerwoud en op die heuvels gevonden werden.
Ook te verdedigen is ’t, dat de Heselpoort en de Heselstraat te Nijmegen, die in de oude historie Heselerpoort enzovoort heetten, dus poort en straat van Hees, kunnen doen denken aan de afgod ‘Hees’, welke de Franschen en Duitschers in den tijd der heidenen met groot ontzag en diepen eerbied vereerden. Zelf brachten deze volkeren in die tijd offers op ’t Heesaltaar, dat gelegen was in hunne geheiligde afgoden-wand, toen deze ongelukkige en onchristelijke menschen hunne goden nog niet in kerken, maar in de bosschen aanbaden.
Althans in de oudste boeken (uit de eerste eeuw na Christus) vindt men Lucan lib 1.:
Et quibus immitis placatur sanguine diro Theutates, horrensque feris altaribus Haesus.
En ook in de boeken van Lactantius staat geschreven:
Galli Haesum atque Theutatem humano cruore placabant.
Zeker, er zijn onder de benamingen met ‘Hees’ zeer oude plaatsen. Denken we maar eens aan deze buurtnaam in Utrecht, die reeds in de 8e eeuw wordt vermeld, terwijl ook de dorpen, gehuchten en buurten: Hees bij Eersel, Hees bij Didam, Hees bij Raalte, Hees bij Nijmegen, zeer oud zijn.
Heeselt in Gelderland van Hesola komt reeds in oorkonden van ’t jaar 850 voor.
Verder doen aan een der voornoemde afleidingen nog denken de plaatsen: Heesakker, Heesbeen (id.); Heesboom; Heesch, Heesche Boven, Heesche weg, Heeseind, Heeze, Heezebosch, Heezerhut, alle in Noord Brabant en Heeskamp, Heezeberg, Heesenberg in Gelderland, Hesselte, Hesselingen, Hessen, Hessum, Hessevoort in Overijssel, evenals nog de buurten Hezelaar in Noord-Brabant.
Ten slotte geven wij nog de meening van de geleerde Förstemann, die ons leert, dat ‘hees’ is ontstaan uit hais, van ’t ma, lat ‘heisa’ met de beteekenis van boschwoud en moerassig bos, wat dus in nauw verband staat met de eerstgenoemde gegeven.
Wij vertrouwen den vriendelijken lezer van de Limburger Koerier, den Heer Gr., hiermede voldoende te hebben ingelicht. Nog meer uitleg zou te veel plaatsruimte innemen.

Aantekeningen van de redactie van het Deevers Archief
In het boek ‘Pharsalia’ van de Romeinse schrijver Marcus Annaeus Lucanus (geboren op 3 november 39 AD – overleden op 30 april 65 AD) komt de volgende zin voor: ‘Et quibus immitis placatur sanguine diro Theutates, horrensque feris altaribus Haesus.’ Wat ongeveer zoveel betekent als: ‘En die meedogenloos mensenbloed offeren aan Toetatis, waar het afschuwelijke altaar van Hees staat.
In het eerste deel van het boek ‘Opera omnio’ van de Romeinse schrijver Lucius Caecilius Firmianus Lactantius (geboren in ongeveer het jaar 250 – overleden in ongeveer het jaar 320) komt de volgende zin voor: ‘Galli Haesum atque Theutatem humano cruore placabant’. Wat ongeveer zoveel betekent als: ‘Galliërs offeren menselijk bloed aan Hees en Toetatis.’
Zou het zo kunnen zijn geweest dat de Heezebaarg bij de Heezenesch in Deever een offerplaats van een Germaanse stam is geweest ? En dat deze offerplaats met inbegrip van een afgoden-wand hopelijk ergens onder een verstoven zandduin bewaard is gebleven ? Dan zou het best eens zo kunnen zijn dat de weledelgestrenge heer professor doctor in de oudheidkunde Albert Egges van Giffen onder zijn door hem zo geliefde zomerhuisje ‘de Keet’ op de Heezebaarg een schat aan mooie oudheden had kunnen vinden.
Maar niets hoeft de oudheidkundig onderlegde spitterties van de heemkundige vereniging uut Deever en het zo genoemde Oermuseum in het Schultehuus an de Brink van Deever en mogelijk andere spitkrachten uut Deever in de weg te staan om in groten getale de schop in de hand te nemen en systematisch wat zandduinen bij de Heezebaarg volgens de Van-Giffen-Methode af te graven en hopelijk zo die mooie schat aan oudheden te vinden. En niet vergeten in het zandduin onder het nieuwe vakantiehuis (de vervanger van ‘de Keet’) op de Heezebaarg gangen te graven.
De zwart-wit ansichtkaart van de Heezeweg bij de Heezebaarg is gemaakt in het begin van de zestiger jaren van de vorige eeuw.
Abracadabra-842

Abracadabra-1289

 

Posted in Albert Egges van Giffen, Ansigtkoate, Heezerbaarg, Heezeresch, Oudheidkunde | Leave a comment

Un pèèr diel’n van ut suvies van de gemiente Deever

Posted on 9 oktober 2023

De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto, waarop suviesgood van de gemiente Deever is te zien, toevallig in het voorbijgaan gemaakt op zaterdag 17 december 2022.
Het serviesgoed staat bij het binnenlopen in het krimpfiliaaltje van de Möppeler scholenmoloch Stad en Es op de Westeresch in Deever, in een vitrinekast van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever aan de linkerkant. In het krimpfiliaaltje mogen inwoners van Deever en omgeving een drankje kopen en een sport-, vergader- of theaterzaaltje huren.
De megalomane burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) bemoeide zich in 1957 ten zeerste met de peperdure inrichting van het nieuwe gemeentehuis van de armlastige gemiente Deever an de brink van Deever. En tot die inrichting behoorde ook een chique galaservies met gemeentewapen van Petrus Regout en Compagnons uit Maastricht.
De grote vraag is natuurlijk of de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever in het bezit is geraakt van het complete galaservies van de gemiente Deever ? De redactie heeft ten zeerste het vermoeden van niet, want verwijst daartoe naar het bericht Ut sundagse suvies van de gemiente Deever.

Posted in Deeverse prullaria, Gemiente Deever | Leave a comment

Sölfklever van ammeteursender Zeemeermin

Posted on 8 oktober 2023

De redactie van ut Deevers Archief is op zoek naar ut vrogger van amateurzender Zeemeermin op de locatie Deever.
Had de amateurzender ook andere lokaties ?
Bestaat de amateurzender nog ?
In welke periode was de amateurzender in gebruik ?
De eigenaar zenderamateur (etherpiraat ?) van amateurzender Zeemeermin heeft in elk geval wel een tijdje aan de weg getimmerd en geplakt met een mooie gele zelfklever met zwarte tekst en tekening.
Een zelfklever wordt ook wel met het rare woord plaksticker aangeduid.
Wanneer is deze sölfklever bemaakt ?
Wie van de bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie op het spoor zetten van de zenderamateur (etherpiraat ?) van deze amateurzender ? Was hij of zij un Deeverse ?

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 12 oktober 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie van de heer A. Noorman.
De Zeemeermin was van Douwe Maat uit Dieverbrug. De Eenzame Jager was van Jannes Kappe uit Diever. 
Zij zonden uit aan het einde van de zeventiger jaren en het begin van de tachtiger van de vorige eeuw..
De stickers kon je laten maken ergens in de Randstad en 250 stickers kostten 75 gulden.
.

Posted in Cultuur, Etherpiraat | Leave a comment

See hept De Buitelbam an de Binnenesch eupm’t

Posted on 7 oktober 2023

De kleine en schuchtere Hans (Hansie) Bakker viel in september 1955 de eer te beurt de ‘sleutel’ voor het feestelijk openen van de kleuterschool met de merkwaardige naam ‘de Buitelbam’ aan de Binnenesch in Deever te mogen overhandigen aan de voor deze gelegenheid vrolijk zwart geklede burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de Deeverse volksmond altijd ome Kees werd genoemd) van de gemiente Deever.
Hansie staat bij zijn vader. Vader Jelle G. Bakker had een toen ter tijd belangrijke, aanzienlijke en goed betaalde functie, hij was namelijk de zo genoemde gemiente-assietekt (gemeente-architect) van de gemiente Deever. Het protocolletje liet het blijkbaar toe dat gemiente-assietekt Jelle G. Bakker op sandalen en nota bene met sokken aan op deze belangrijke openingsceremonie verscheen. Gemiente-assietekt Jelle G. Bakker woonde met zijn gezin -nota bene, let wel, mind you- in de woning met het adres Veentjesweg 1 in Deever. Het gezin Bakker hield daarmee wel een voor een Deevers arbeidersgezin bedoelde sociale huurwoning bezet !
Rechts van gemiente-assietekt Jelle G. Bakker staat kleuterjuffrouw Jans Dalstra, die tot haar pensionering juffrouw van de kleuterschool is gebleven.
Heeft burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) nu wel of niet zijn ambtsketting (of is het ambtsketen) om ? Zou toch wel moeten.
En wie waren die twee vrolijke hoogwaardigheidsbekleders, notabelen of aanzienlijken achter de burgemeester ? Wel dat waren de heren G.H. de Boer en opperdrent Jan Naarding.
Zeker van net zo groot belang is dat op deze foto op de achtergrond het gemeentelijke ‘sportterrein’ aan de Tusschendarp is te zien. Boven het kalende hoofd van de burgemeester is het toegangshek te zien, rechts naast het toegangshek bij de beukenheg is de fietsenstalling (dat waren hekken waar je de fiets tegen aan kon zetten) te zien. Aan de linkerkant is nog net een stuk van het nog steeds bestaande huis te zien, waar veearts Wijnand van der Eijk en zijn vrouw en kinderen woonden, zij waren de eerste bewoners van dat huis. Zijn de dochters Nelleke en Andy van der Eijk ook naar deze kleuterschool geweest ?

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde foto ook ten zeerste in mini-weergave bewonderen op bladzijde 18 van het papieren blaadje Opraekelen nr. 23/2 (juni 2023) van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren blaadje zijn of dat papieren blaadje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Binnenesch, Kleuterskoele 'de Buitelbam', Tusschendarp | Leave a comment

Albert Egges’s fotoos van sien troetelhunnebedde

Posted on 6 oktober 2023

Van de oudheidkundige professor doctor Albert Egges van Giffen is wel een trucfoto bekend waarop hij zelf met een fototoestel op een steen bee ut hunnebedde an de Grönnegerweg is te zien, maar de redactie van ut Deevers Archief had nog nooit door hem gemaakte foto’s van hunnebedden gezien, laat staan foto’s van ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever. Dat was zo vlak bij zijn troetelhuisje De Keet op zijn landgoed De Heezebaarg toch echt wel het troetelhunnebedde van de pufesser. Maar die foto’s heeft hij gelukkig wèl gemaakt ! Zie de bijgaande serie afbeeldingen van zijn foto’s van ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever. De pufesser was agin gien spittertie, moar wè un glasplaètefotograaf.

Afbeelding 1 – 1918
Op de hier afgebeelde foto is ut hunnebedde an Grönnegerweg bee Deever te zien. De dekstenen en de draagstenen hebben zo al vele vele eeuwen in het zand van de Steenakkers gelegen. Ze hadden daar zo nog wel vele vele eeuwen kunnen blijven liggen.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto (glasplaatnegatief) in 1918 voor onderzoeksdoeleinden gemaakt. Achter ut hunnebedde is de Heezeresch te zien. Aan de onderkant van de foto is nog net een stukje van de saandweg mit de naème Grönnegerweg te zien. Het glasplaatnegatief met nummer DA3045202 is aanwezig in de collectie met de naam Groninger Instituut voor Archeologie van het Drents Archief in Assen.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto opgenomen als plaat 109 in zijn boek ‘De hunebedden van Nederland’.

Afbeelding 2 – 1918
Op de hier afgebeelde foto is ut hunnebedde an Grönnegerweg bee Deever te zien. De dekstenen en de draagstenen hebben zo al vele vele eeuwen in het zand van de Steenakkers gelegen. De namen van de twee mannen op de afgebeelde foto zijn niet bekend.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto (glasplaatnegatief) in 1918 voor onderzoeksdoeleinden gemaakt. De rechterkant van ut hunnebedde is de noordkant. Het glasplaatnegatief met nummer DA3045215 is aanwezig in de collectie met de naam Groninger Instituut voor Archeologie van het Drents Archief in Assen.

Afbeelding 3 – 1933
Op de hier afgebeelde foto is ut hunnebedde an Grönnegerweg bee Deever te zien. De dekstenen en de draagstenen hebben zo al vele vele eeuwen in het zand van de Steenakkers gelegen. Ze hadden daar zo nog wel vele vele eeuwen kunnen blijven liggen.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto (glasplaatnegatief) in 1933 gemaakt. Op de achtergrond zijn de bomen op ut Kastiel in Deever te zien  De rechterkant van ut hunnebedde is de noordkant. Het glasplaatnegatief met nummer DA3045201 is aanwezig in de collectie met de naam Groninger Instituut voor Archeologie van het Drents Archief in Assen.

Afbeelding 4 – 1953
Op de hier afgebeelde foto is ut hunnebedde an Grönnegerweg bee Deever te zien. De dekstenen en de draagstenen hebben zo al vele vele eeuwen in het zand van de Steenakkers gelegen. Ze hadden daar zo nog wel vele vele eeuwen kunnen blijven liggen.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto (glasplaatnegatief) in 1953 gemaakt vóór het begin van het dikke stenen stapelen. De linkerkant van ut hunnebedde is de zuidkant. Het glasplaatnegatief met nummer DA3045206 is aanwezig in de collectie met de naam Groninger Instituut voor Archeologie van het Drents Archief in Assen.

Afbeelding 5 – 1954
Op de hier afgebeelde foto is te zien ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever tijdens het dikke stenen opkrikken in 1954 onder directie van de oudheidkundige professor doctor Albert Egges van Giffen. De zichtbare kant van ut hunnebedde is de zuidkant  De redactie van ut Deevers Archief is helaas niet bekend met de namen van de arbeiders bee ut hunnebedde. Waren het Deeversen ? Heel mooi is te zien hoe de arbeider aan de linker kant van de afbeelding een zwaar handwerktuig – een soort van dikke-stenen-krik of een soort van dikke-stenen-dommekracht – vast houdt. De arbeider in het midden – is dat Harm van Nijen ? – houdt een dikke plank vast. Ja, het is Harm van Nijen, dat hebben zijn oudste kinderen bevestigd.
Die van dik hout gezaagde dikke planken werden onder de dikke-stenen-dommekracht geplaatst, teneinde het verzakken van de dikke-stenen-dommekracht tijden het opkrikken van een deksteen te voorkomen. De meeste dekstenen zijn al opgekrikt. Het is bijzonder jammer dat de professor niet meer van dit soort bijzonder illustratieve foto’s van zijn arbeiders – sien spitterties – tijdens hun werk heeft gemaakt.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto (glasplaatnegatief) in 1954 gemaakt tijdens het dikke stenen opkrikken. Het glasplaatnegatief met nummer DA3045212 is aanwezig in de collectie met de naam Groninger Instituut voor Archeologie van het Drents Archief in Assen.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde foto ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 1 van het papieren blaadje Opraekelen nr. 23/3 (september 2023) van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren blaadje zijn of dat papieren blaadje bij iemand in kunnen zien.

Afbeelding 6 – 1954
Op de hier afgebeelde foto is ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever te zien ná het dikke stenen stapelen in 1954 onder directie van de oudheidkundige professor doctor Albert Egges van Giffen. De rechterkant van ut hunnebedde is de zuidkant.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto (glasplaatnegatief) in 1954 gemaakt ná het dikke stenen stapelen  Het glasplaatnegatief met nummer DA3045210 is aanwezig in de collectie met de naam Groninger Instituut voor Archeologie van het Drents Archief in Assen.

Afbeelding 7 – 1954
Op de hier afgebeelde foto is ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever te zien ná het dikke stenen stapelen in 1954 onder directie van de oudheidkundige professor doctor Albert Egges van Giffen.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto (glasplaatnegatief) in 1954 gemaakt, uiteraard ná het dikke stenen stapelen. Hij stond voor het maken van de hier afgebeelde foto op de zandweg met de naam Grönnegerweg. De hier afgebeelde foto is waarschijnlijk de eerste foto van de zijkant van ut hunnebedde nà het dikke stenen stapelen. Blijkbaar had de professor ná het dikke stenen stapelen nog een paar kleinere stenen uit de voet van de oorspronkelijke aarden dekheuvel over, die heeft hij voor het gemak maar bee de Grönnegerweg laten plaatsen. Het glasplaatnegatief met nummer DA3045214 is aanwezig in de collectie met de naam Groninger Instituut voor Archeologie van het Drents Archief in Assen.

Afbeelding 8 – 1954
Op de hier afgebeelde foto is ut hunnebedde an de Grönnegerweg bee Deever te zien ná het dikke stenen stapelen in 1954 onder directie van de oudheidkundige professor doctor Albert Egges van Giffen.
Professor doctor Albert Egges van Giffen heeft de hier afgebeelde foto (glasplaatnegatief) in 1954 gemaakt, uiteraard ná het dikke stenen stapelen. Hij stond voor het maken van de hier afgebeelde foto bijna op de zandweg met de naam Grönnegerweg. Let vooral op de dikke steen aan de linkerkant van de foto. Is dat de ontbrekende deksteen ? Het glasplaatnegatief met nummer DA3045213 is aanwezig in de collectie met de naam Groninger Instituut voor Archeologie van het Drents Archief in Assen.

Afbeelding 9 – 2021
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op 22 april 2021.

Posted in Albert Egges van Giffen, Grönnegerweg, Hunnebedde D52 | Leave a comment

Klaas Marcus Balsmoa is 77 joar ewödd’n

Posted on 5 oktober 2023

De beruchte N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma was vóór en in de Tweede Wereldoorlog eigenaar van Café Brinkzicht an de brink van Deever.
Hij is geboren op 28 april 1892 in Eernewoude (Tietjerkseradeel).
In een webstee op het internet zijn enige genealogische gegevens over Klaas Marcus Balsma te vinden. Het valt op dat de beheerder van die webstee bij Klaas Marcus Balsma vermeldt dat hij is overleden na 1938, hij werd in dat jaar 46 oud.
Klaas Marcus Balsma heeft na de Tweede Wereldoorlog zeker meer dan vijf jaar gevangen gezeten in de strafgevangenis in Veenhuizen vanwege zijn misdaden in de Tweede Wereldoorlog.
De overlijdensadvertentie in de krant ‘Leeuwarder Courant: hoofdblad van Friesland’ van 13 maart 1970 vermeldt dat hij op 12 maart 1970 op 77-jarige leeftijd is overleden in ‘het verpleeghuis’ te Appelscha (Ooststellingwerf) en op 16 maart 1970 is verbrand in Groningen.
Van een commentaargever op dit bericht (commentaar van 24 februari 2014) is duidelijk geworden dat hij in het verpleeghuis ‘Stellinghaven’ in Appelscha is overleden.

Posted in Café Balsma, Café Brinkzicht, Klaas Marcus Balsma, Overlijdensbericht, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

En meldt den omzwervende niet …..

Posted on 4 oktober 2023

In het Onderduikershol aan de Marten Wouwenaarsweg op Berkenheuvel is een niet al te klein bord bevestigd. Op dit bord van aluminium (roest niet in die vochtige ruimte) staat met grote letters de volgende tekst: Verberg de verdrevenen. Verraad de vluchtelingen niet. Jesaja 16:3B.

Het is de redactie van ut Deevers Archief niet bekend wanneer, ter gelegenheid waarvan en door wie dit bord met de Bijbelse tekst is aangebracht. Het waarom van dit bord behoeft uiteraard geen uitleg.

Er zijn meerdere versies (vertalingen) van Jesaja 16:3 bekend.
De webstee Biblija.net vermeldt bij Jesaja 16:3 de volgende tekst: Neem een besluit! Grijp in! Bescherm ons op het heetst van de dag met de schaduw van uw nacht. Verberg de vluchteling, lever de ontheemde niet uit.
De webstee BibleStudyTools.com vermeldt bij Jesaja 16:3 de volgende tekst: Brengt een raad aan, houdt gericht, maakt uw schaduw op het midden van den middag, gelijk van den nacht; verbergt de verdrevenen, en meldt den omzwervende niet.

Wat een mooie tekst: … en meldt den omzwervende niet …. Wie aan de bezetter moest ontsnappen en een adres had om onder te duiken, liep groot gevaar verraden te worden …. Aangebracht bij de bezetter…..

Reactie van Frans Lavell van 7 januari 2014 
In de opera ‘Maria Nuñez, asielzoekster in onze Gouden Eeuw’ wordt deze tekst gezongen door de bemanning van een Hollands schip, waarvan de kapitein de vluchtelinge Maria Nuñez overboord wil zetten.

Reactie van Popke Akkerman van 3 december 2017
Goedemiddag, Ik heb even gegoogeld op deze tekst, want een houten bordje met de tekst ‘Verbergt de verdrevenen en meldt den omzwervenden niet’ hing in de oorlogsjaren bij mijn opa en oma in Haulerwijk aan de muur. Op 25 november 2017 kreeg ik dit bordje van mijn oom, die het al die jaren had bewaard. Ik vind het een heel mooie tekst, die je tegenwoordig nog net zo goed kunt toepassen op alle vluchtelingen in de wereld.

Posted in Landgoed Berkenheuvel, Onderduikershol, Oorlogsmonement, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Ut Kastiel wödde gelokkug nooit Van Oslaan enuumt

Posted on 3 oktober 2023

In 1937 droegen de boeren van de boermarke van Deever de saandweg over ut Kastiel en de Dwarsdrift over aan de gemiente Deever, die de zandweg vervolgen heeft laten verharden. De weg over het Kasteel en de Dwarsdrift werd bij de opening van de nieuwe straatweg op 17 december 1938 omgedoopt in Burgemeester Van Oslaan. Over deze gebeurtenis verscheen in de Drentsche en Asser Courant van 20 december 1938 bijgaand afgebeeld bericht. Gelukkig en terecht zijn in 1962 de oude maar al die tijd gewoon in de Deeverse volksmond in gebruik gebleven namen Kasteel en Dwarsdrift in ere hersteld. Beter ten halve gedwaald dan ten hele verdwaald.

Nieuws uit de provincie – Diever
De Burgemeester Van Oslaan opengesteld door den burgemeester
Zaterdagmiddag had alhier de officieele opening plaats van de Burgemeester Van Oslaan, voorheen genoemd: Weg over Het Kasteel en Dwarsdrift. Ter voorbereiding van deze plechtigheid waren de aanwonenden van dezen weg voor enigen tijd in vergadering bijeen geweest en waren de plannen hiervoor opgemaakt. Uit die vergadering werd een comité benoemd dat zich met de leiding van één en ander wilde belasten. Het comité bestond uit de heeren H. (Hilbert) Bijker, T. (Teun) Jansen, K. (Koert) Timmerman, W. (Wolter) Folkerts, J. (Jacob) Oost Bzn. en T. (Teunis) Mulder.
Zaterdagmiddag was een groote schare belangstellenden bij het begin van den weg aan de paardenmarkt verzameld. Ook de Raad dezer gemeente was bij de plechtigheid tegenwoordig. In het bijzonder verdient het vermelding dat de aanwonenden van den weg spontaan waren vertegenwoordigd.
Op het aangegeven tijdstip werd het openingswoord gesproken door den voorzitter van het comité, den heer H. (Hilbert) Bijker. Spreker bracht dank aan den Burgemeester voor het verrichten van de officieele opening. Ook mevrouw Van Os werd hierbij niet vergeten. Hierna speelde een der beide plaatselijke muziekkorpsen die eveneens waren opgesteld, het “Lang zullen ze leven” toe aan Burgemeester en mevrouw Van Os.
Daarna werd het woord gevoerd door den heer K. (Koert) Timmerman. Spreker dacht stellig uit naam van alle aanwonenden van den nieuwen weg te spreken wanneer hij zei, dat men erg dankbaar is voor de totstandkoming hiervan. Hij bracht dank aan den burgemeester voor het genomen initiatief en zeide: ”Gij hebt ons uit een ware modderpoel verlost”. De heer Timmerman bracht voorts dank aan den gemeenteraad en aan de aanwonenden voor hun medewerking, terwijl spreker tevens de werkzaamheden naging, alles in dichterlijke stijl en op humoristische wijze, besluitende met de woorden: Een lantaarn, op de hoek gezet, schijnt ons ’s avonds juist in bed.
Hierna verrichtte de Burgemeester de officieele openstelling. Het ontstaan van verschillende wegen in onze gemeente is meestal niet zonder geschiedenis waaronder enkele met een ware lijdensgeschiedenis, aldus begon de spreker. En wanneer het verharden van die wegen tenslotte oor heeft gevonden bij den gemeenteraad, dan is men nog niet geheel klaar. Dan ontstaan soms moeilijkheden met de aangelanden en zijn de eigenaren van de gronden niet altijd te vinden voor het afstaan daarvan. Spreker heeft wel eenige ervaring op het gebied voor aanleg van wegen. In den regel zijn er ettelijke jaren mee gemoeid eer een verharde weg tot stand komt. Met dezen weg, niets van dat alles. De eigenaren hierbij betrokken, waren onmiddellijk bereid hun grondstrooken af te staan. Deze weg heeft geen geschiedenis. Een tweetal data zijn hierin van belang en wel October 1937, toen de weg aan de gemeente werd overgedragen en October 1938, toen de verharding gereed was. De verharding van dezen weg is een aanwinst voor de gemeente, waarvoor spreker zijn vreugde wilde betuigen en hij wilde hierbij dank brengen aan het gemeentebestuur voor het besluit om dezen weg zijn familienaam te geven.
Hierna werden door twee kleine meisjes aan mevrouw Van Os bloemen aangeboden, terwijl haar tevens een schaar werd overhandigd. Vervolgens knipte mevrouw Van Os het lint door, zoodat de weg voor het publiek open was gesteld.
De heer J. (Jan) Andree, directeur der Coöperatieve Zuivelfabriek alhier, richtte hierna woorden van dank tot het gemeentebestuur voor de totstandkoming van deze verbetering en feliciteerde den burgemeester en zijn echtgenoote, mede namens het bestuur der Zuivelfabriek, met het feit dat deze weg hun naam mag dragen.
Vervolgens werd opgesteld voor een optocht voorafgegaan door de heer en mevrouw Van Os en door het comité, terwijl beide muziekkorpsen zich beurtelings lieten hooren. De straatweg had een feestelijk aanzien, hier en daar waren vlaggen opgesteld. Hoewel er een snerpende Oostenwind waaide, was er een groote menigte op de been.
De route ging heen en terug langs den nieuwen weg. Aan het einde hiervan, bij de Zuivelfabriek, alsmede bij den ingang bij de paardenmarkt werden de bordjes, waarop de naam van den weg was aangegeven, door den burgemeester onthuld.
Ten laatste ging men in grooten getale naar café Slagter, alwaar den genoodigden thee werd aangeboden. Nadat men hier eenigen tijd gezellig bijeen was, feliciteerde de oudste wethouder, de heer R. (Roelof) van Wester, namens den Raad, den Burgemeester en Mevrouw van Os met deze bijzonderheid.
De burgemeester zeide hierop, dat het een geslaagde dag is geweest. In de loop van den middag, zeide de spreker, is mij de opmerking gemaakt, dat dit de eerste weg is die officieel wordt geopend. Er is daarvoor gelegenheid genoeg geweest, zegt spreker, doch ditmaal was er een bijzondere aanleiding. Dit is de bekroning inzake wegenaanleg, gezien het enkele jaar, dat mij nog rest als burgemeester. Bovendien een officieel begin door den naam, die er aan dezen weg is gegeven. Het is voor mij een bijzondere vreugde geweest, aldus spreker, dat ik dit heb mogen beleven en we zijn daarover dan ook uitermate verheugd, temeer, daar ook de bewoners er mede ingenomen zijn. Die naamgeving, zei spreker, heeft mij genoegen gedaan. Als burgemeester kom ik dus niet in het vergeetboek, zooals ambtgenooten voor mij. Spreker beval den weg aan in de goede zorg van de ingezetenen en wel in ’t bijzonder aan de aanwonenden. Laat het altijd de mooiste weg in Diever blijven, aldus spreker.
De heer Timmerman bracht ten laatste dank aan allen, die hadden medegewerkt tot het welslagen van dit heuglijk feit

Afbeelding 1
De openingsceremonie van de Burgemeester Van Oslaan werd gehouden aan het begin van de straatweg bij het paardemarktterrein. De man met pet links achter de vrouw van de burgemeester is Jacob Oost Bzn. De man met hoed rechts achter de burgemeester is gemeentesecretaris Jan Boesjes, die stön altied mit sien snötkoker veuran. De man an de rechterkant is Harm Moes. (foto uit de krantenknipselverzameling van Griet Brugging-Oost)

Afbeelding 2
Na de opening wandelden genodigden en publiek over de straatweg. Op de achtergrond zijn de bomen van het paardemarktterrein te zien. Rechts achter de optocht staat de boerderij van Hendrik Koning en Aaltje Haveman.(foto uit de verzameling van Griet Brugging-Oost)

Afbeelding 3

Op 14 augustus 2000 schreef Albertje Strijker-Mos uit Nijeveen de volgende zeer gewaardeerde reactie:
In de tekst op bladzijde 12 van Opraekelen 99/4 staat vermeld dat de boerderij aan de rechterkant (redactie: zie de tekst bij afbeelding 2 in dit bericht) werd bewoond door Hendrik Koning en Jantje Klaster.
In 1938 woonden Harm Moes en Janna Eggink al 8 jaren in die boerderij. Ze zijn daar in mei 1930 komen wonen en hadden toen al 5 kinderen: Aaltje, Jans, Mina, Dirk en Geesje. Ik ben Albertje, nummer 6, en ben in 1939 geboren. Ik weet nog dat mijn moeder mij later over de opening van de straatweg vertelde dat Koert Timmerman toen zo mooi voorgedragen had.
Wij de tien kinderen van Harm Moes en Janna Eggink woonden met veel plezier op het Kasteel. We woonden in het huis van de Koning (Hendrik Koning). Onze buren waren  de Keizer (familie Albert Keizer), de Graaf (familie Cornelis de Graaf) en de Bisschop (familie Roelof Bisschop). Dus voelden we ons echt als Prinsen en Prinsessen.

Posted in Gemiente Deever, Stroatnaème, ut Kastiel | Leave a comment

Neeg’nde regiment, tweede batteljon, daarde compenie

Posted on 2 oktober 2023

Op 8 augustus 1907 verscheen in de Provinciale Drentsche en Asser Courant het volgende korte bericht.

Het kamp bij Diever is heden, Woensdag, betrokken door den staf en de twee bataljons van het 9e regiment infanterie te Leeuwarden, alsmede door afdeelingen trein- en hospitaalsoldaten, voor het houden van compagnies-, bataljons- en velddienstoefeningen. Met de leiding dier oefeningen is belast de kolonel C.P. de Veer, commandant van het regiment alhier.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het soldatenkamp (de Kaamp) bij Deever stond op de Oeren tussen Deever en Wapse.
Vanaf 1905 oefende de Landweer een aantal jaren achter elkaar elk jaar in de zomer of het najaar op de heidevelden tussen Wapse en Deever. In 1907 werden de oefeningen in de zomer gehouden.
De redactie is op zoek naar meer historisch feitenmateriaal over deze soldatenkampen.
Van dit kamp zijn ook hele mooie ansichtkaarten verschenen. Bij een grote vraag van de soldaten in het kamp naar briefkaarten, ontstond vanzelf een aanbod van ansichtkaarten. Bij de redactie is een flink aantal verschillende ansichtkaarten bekend, maar hopelijk zal dit aantal in de komende tijd groter worden.
De kaarten zijn zeer gewild bij en gezocht door hedendaagse verzamelaars van ansichtkaarten uut de gemiente Deever. Sommige verzamelaars stoppen dit soort kaarten in een schoenendoos diep weg in een kabinet, andere verzamelaars bewaren de kaarten voor zichzelf in zuurvrije plastic opbergmappen in dure opbergsystemen.
De bedoeling van de redactie is zoveel mogelijk ansichtkaarten uut de gemiente Deever liefst uit eigen verzameling aan een breed publiek te tonen. Elke zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief moet kunnen meegenieten van al het moois uit het verleden van de gemiente Deever.
Op de hier afgebeelde ansichtkaart is de derde compagnie van het derde bataljon van het negende regiment te zien, althans dat is te lezen op het bordje dat vóór de soldaten is geplaatst. Als van elke compagnie een foto is gemaakt, dan moeten nog vijf soortgelijke ansichtkaarten worden opgespoord. De hier afgebeelde ansichtkaart is op 9 augustus 1907 verstuurd.
In nummer 3 van 2014 (nr. 14/3) van Opraekelen, het blad van Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkundige vereniging uut Deever, is deze kaart ook afgebeeld in het artikeltje ‘Uit de verzameling van Klaas Vording’. Het artikeltje vermeldt niet wie Klaas Vording is. Dus de vraag is: Wie is toch die Klaas Vording ?

Abracadabra-1250Abracadabra-1249

Posted in Ansigtkoate, de Kaamp op de Oeren, Deever, Topstuk, Wapse | Leave a comment

Soldatenkamp op de Oeren bee Wapse – 1905

Posted on 1 oktober 2023

In het Nieuwsblad van Friesland (Hepkema’s Courant) van 26 juli 1905 verscheen het volgende bericht.

Leeuwarden, 24 juli. De twee bataljons van het 9e regiment infanterie alhier gaan morgenvroeg per extra-trein, ter sterkte van 26 officieren en ongeveer 800 onderofficieren en manschappen, naar Steenwijk, om vandaar naar Diever te marcheeren, waar zij het in gereedheid gebrachte kamp zullen betrekken voor het houden van bataljons- en velddienstoefeningen. Met het bevel in de legerplaats is belast de majoor M.W. de Vries, commandant van het 1e bataljon van het Regiment.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De twee bataljons van het negende regiment infanterie oefenden in 1905 voor het eerst op de heidevelden tussen Wapse en Diever. Het soldatenkamp (de Kaamp) stond op de Oeren, langs de weg die nu als naam heeft de Kamp (de Kaamp). De Landweer huurde de heidevelden van de plaatselijke eigenaren.
De afgebeelde ansichtkaart is op 15 september 1905 verstuurd. De kaart is uitgegeven door bakker en kruidenier Marten Dijkstra uut Wapse.

Abracadabra-1524

Posted in Ansigtkoate, de Kaamp op de Oeren, Wapse | Leave a comment