Monthly Archives: oktober 2021

Bemanning Halifax B11 LW231 VR-F herdacht

De redactie van ut Deevers Archief is in de eerste maanden van 2021 – ten tijde van de coronapandemie – druk bezig geweest met het digitaliseren (scannen) van vele oude jaargangen van ut Deeverse Blattie (Weekblad voor de gemeente Diever, Van Goor’s Blattie). De redactie kwam bij het scannen van jaargang 1999 van ut Deeverse Blattie op bladzijde 10 van ut blattie van 4 november 1999 het hier afgebeelde bericht over de onthulling van een gedenksteen voor de omgekomen bemanning van de Halifax B11 LW231 VR-F (F for Freddy), die op 22 november 1943 neerstortte in de Olde Willem. De redactie heeft al in enige berichten in ut Deevers Archief aandacht besteed aan deze tragische gebeurtenis, maar wil dit bericht de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief toch niet onthouden.

Onthulling gedenksteen in het Drents-Friese Wold door burgemeester A. Meijer
Op maandag 22 november aanstaande is het 56 jaar geleden dat in de bossen nabij Oude Willem een Halifax vliegtuig van de Royal Canadian Air Force neerstortte. De Historische Vereniging Gemeente Diever gaat na 56 jaar een gedenksteen plaatsen, op die plaats waar het vliegtuig is neergestort.
De onthulling zal op die dag om 15.00 uur geschieden door burgemeester A. Meijer van de gemeente Westerveld.
Hoewel de Duitsers meesters waren in het improviseren en iedere zet van de tegenstanders vroeg of laat met een tegenzet wisten te beantwoorden, was er één factor, waar tegenover ze machteloos stonden, namelijk het weer. Dit was ook het geval op 22 november 1943, toen de R.A.F. een grote strijdmacht in de lucht bracht. Er stegen om 16.33 uur 764 bommenwerpers op van Middleton Saint George in Engeland voor een raid op Berlijn en 12 bommenwerpers voor een aanval op Leverkusen.
Eén van de bommenwerpers die Berlijn evenwel nimmer zou bereiken was de Halifax B11 LW231 VR-F (F for Freddy) van het 419de Squadron van de Canadese luchtmacht. Al op de heenweg werd het vliegtuig onderschept door Duitse nachtjagers en stortte om 19.00 uur neer in een perceel van het Staatsbos in Oude Willem.
De captain, William Langenback Hunter (21 jaar), een bakkerszoon uit Vancouver, kwam met zijn gehele bemanning om. De gehele bemanning -zeven in totaal- van de Halifax is begraven op de algemene begraafplaats van Diever.
De Historische Vereniging Gemeente Diever heeft de gedenksteen gekregen van bouwonderneming Koop Tjuchem en verder werden de materialen beschikbaar gesteld door ‘Concordia’ in Dieverbrug en ‘NoHow’ in Dieverbrug. De werkzaamheden, zoals het afwerken van de gedenksteen, werden verricht door Bram Moesker en Jan Hessels, beiden lid van de Historische Vereniging Gemeente Diever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Wegenbouwbedrijf Koop Tjuchem leverde in juni 2000 het betonnen fietspad Oude Willem-Wateren op aan de gemeente Westenveld. De vraag is natuurlijk waarom Wegenbouwbedrijf Koop Tjuchem al in september of oktober 1999 een grote zwerfsteen en een messing gedenkplaat met namen voor een gedenkteken in de buurt van het betonnen fietspad Oude Willem-Wateren cadeau gaf aan het bestuur van de Historische Vereniging Gemeente Diever ? Het was nog lang geen tijd voor Sinterklaas. Het was nog lang geen tijd voor pepernoten, spiegeltjes en kraaltjes.
Wat was daarbij het belang van wegenbouwbedrijf Koop Tjuchem ? Werkten bij Koop Tjuchem mensen die tijdens het wegen bouwen zo maar ergens op een grote zwerfsteen waren gestuit (gestuiterd, gestoten) en toen zo maar plotsklaps bedachten deze grote zwerfsteen cadeau te doen aan het zeer geachte bestuur van de Historische Vereniging Gemeente Diever voor een oorlogsmonument in de Olde Willem ?
Het is inmiddels meer dan 20 jaar geleden gebeurd. De redactie heeft het vermoeden dat enig onderzoek nu niets meer zal opleveren. De redactie laat het maar voor wat het is. In het Nederlands is dan het gezegde: blauw, blauw laten. In het Fries is dan het gezegde: blau, blau litte. In ut Deevers is dan het gezegde: blau, blau loat’n. In het noordoosten van Drenthe richting Musselkanaal is dan het gezegde: blaauw, blaauw loat’n.
Het is goed dat in het bericht de naam van wijlen Bram Moesker en de naam van wijlen Jan Hessels zijn te lezen. Het waren mannen die altijd bereid waren klusjes voor het bestuur van de Historische Vereniging Gemeente Diever op te knappen. De redactie brengt hen daarvoor postuum driewerf hulde: hulde, hulde, hulde.
De redactie heeft de drie kleurenfoto’s gemaakt op 22 november 2013, 70 jaar na 22 november 1943. De kleurenfoto van de gedenkplaat is niet duidelijk leesbaar. In ut Deevers Archief is een duidelijker foto van gedenkplaat 1.0 aanwezig en anders wel van gedenkplaat 2.0.

Posted in Canadees’n, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

De millenniumkrabbel van alleskunner Klaas Kleine

Op 25 november 1999 verscheen van dorpsfiguur en alleskunner Klaas Kleine het boek ’99 Krabbels – de laatste van het millennium’. Drukkerij Japie van Goor an de Kruusstroate in Deever heeft het boek uitgegeven. Dat kon ook niet anders, want de krabbels waren in de periode 1998-1999 te lezen in ut Deeverse Blattie van Japie van Goor uut de Kruusstroate in Deever.
Japie van Goor maakte ook in ut Deeverse Blattie van 4 november 1999 pakkende reclame voor de bundel ’99 Krabbels’, zie afbeelding 4. En ook in ut Deeverse Blattie van 18 november 1999 maakte hij gedurfde reclame voor de bundel ’99 Krabbels’, zie afbeelding 5. En ook in ut Deeverse Blattie van 16 december 1999 ontbrak de reclame niet, zie afbeelding 6..
De laatste krabbel heeft in het boek het nummer 99-44, dat wil zeggen dat deze krabbel in ut Deeverse Blattie van 4 november 1999 stond.
Klaas Kleine is daarna in 1999 en ook nog enige tijd in 2000, dus na de millenniumwisseling, doorgegaan met ‘krabbelen’ in ut Deeverse Blattie, voor zover zijn tanende gezondheid dat toeliet.
Dorpsfiguur en alleskunner Klaas Kleine is geboren op 20 maart 1940 op Koldervene, hij is veel te jong gestorven op 24 oktober 2000 in Deever aan de ziekte van Kahler. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zie de bijgaand afgebeelde kleurenfoto van zijn grafmonument. Heeft Klaas Kleine zijn eigen grafmonument gesmeed ? De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op dinsdag 14 maart 2023.
In ut Deeverse Blattie van 23 december 1999 schreef hij een krabbel, de allerlaatste van het millennium, over zijn leven en zijn naderende dood. De redactie wil de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief deze krabbel uiteraard niet onthouden. Helaas schreef Klaas Kleine deze krabbel niet in ut Kolderveens/Deevers, maar in het Nederlands.  

Kleine Krabbel
Nu is het dus zover. Het lijkt erop dat ik het jaar tweeduizend zal halen. Vroeger op school hadden we het er wel eens over. Meester, als hij nog leeft is hij vijfenzeventig of tachtig, hield ons voor dat wij dat waarschijnlijk nog wel zouden beleven. Wat een gigantisch lange tijd leek dat te zullen duren. En zie, het is al weer voorbij.
Wat gebeurde er niet in die tijd ? ‘Ons Indië’ maakte zich van ons los. Hongarije wilde zich van de Russen ontdoen. Het Suezkanaal werd Egyptisch. Tsjechoslowakije rook even aan de lente en Israël voerde vele oorlogen om zich te handhaven.
Een hond beet een stuk uit mijn oor, een andere hond lipe voor mijn fiets langs en bezorgde mij een hersenschudding. Ik werd vele malen verliefd, moest in militaire dienst en wou niet deugen. Ik moest technisch tekenaar worden of leraar, maar werd hoefsmid. Bijna iedereen ging naar een of andere stad, als het even kon naar Amsterdam, maar ik vestigde mij in dat achterafdorp Diever. Daar werden weliswaar Shakespearestukken opgevoerd, maar heel Nederland, behalve een handjevol malloten en de koningin, lag in een deuk.
Ik had geen nagel om mijn gat te krabben. Had platvoeten, ischias, lies- en andere breuken. Honderd jaar geleden ontdekte een Oostenrijkse dokter, Otto Kahler, een of andere ziekte. ‘Da’s prachtig !’, moet hij gezegd hebben, ‘die kwaal noem ik naar mijzelf.’ De ziekte van Kahler. Even leek het erop dat mijn vroegere meester ongelijk zou krijgen met zijn voorspelling dat wij tweeduizend wel zouden halen. De geschiedenis had voor mij die snertziekte in petto, maar dankzij allerlei collega’s van Otto en dankzij de farmaceutische industrie, zal de geschiedenis zich naar meester Van der Craats’s vooruitziende blik voegen.
We krijgen het leven cadeau, mensen. Wat niet wil zeggen dat we er niets voor moeten doen. En zoveel mensen deden er veel voor en lieten toch het leven. En zoals gezegd, van mijn jongensjaren tot aan het jaar tweeduizend is maar oogwenk. We worstelen ons door de tijd. Een tijd die niet eens bestaat. Door ons zelf uitgevonden. En nou zeggen we dat die zogenaamde millenniumwissel zo spectaculair is. Zal wel, we hebben dunkt me wel andere dingen aan ons hoofd. Juist dáárom, voor vriend en vijand, veel heil en zegen gewenst in het ‘nieuwe jaar’!

De redactie van ut Deevers Archief heeft uit respect en waardering voor dorpsfiguur en alleskunner Klaas Kleine zijn hiervoor weergegeven krabbel vertaald in ut Deevers, dat was nog neet so makkeluk. De redactie denkt daarmee de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die een leergierige liefhebber is van ut Deevers, een plezier te doen

Kleine Krabbel
Now is ut dus sowiet. Ut lek ur op da’k ut joar tweedüsend sal haèl’n. Vrogger op de skoele haad’n wee ut ur wel ies over. Meister, as hee nog leeft is hee vie’msumtug of tachtug, hölt oens seins veur da’w woarskeenluk dat nog wel söll’n belee’m. Wat un merèkels lange tied leek dat te söll’n duur’n. En kiek, ut is a wièr veurbei.
Wat gebeurde ur neet in die tied ? “Oens Indië” meuk hum van oens lös. Hongarije wol humsölf van de Russen ontdoon. Ut Suezkanaal wödde van Egypte. Tsjechoslaowakije reuk ee’m an ’t veurjoar en Israël voerde veule oorlogs um humsölf  te handhaè’m.
Un hond beet un stuk ut mien oor, un aandere hond leup veur mien fietse langes en besörgde mee un has’nskudding. Ik wödde hier wat kièr’n vurlieft, mös in militaire deenst en wol neet deug’n. Ik mösse technies tiekenaar wödd’n of lièraar, moar wödde hoefsmit. Benoa alleman gunk hen ien of aandere stad, as’t ee’m kön hen Amsterdam, moar ik vestigde mee in dat aachterofdörp Deever. Doar wödd’n inderdoad Shakespearestokk’n espeult , moar hiel Nederlaand, behalve een haantievol halfmall’n en de keuneginne, laag in un deuk.
Ik haare gien naègel um mien gat te krabb’n. Haare platvoot’n, ischias, lies- en aandere breuk’n. Honderd joar elee’n ontdekte un Ooost’nriekse dokter, Otto Kahler, ien of aandere seekte. “Da’s donders !”, möt hee esegt hemm’m, “die kwoale nuum ik noar meesölf.” De seekte van Kahler. Ee’m leek ut ur op dat mien olde meister ongeliek söl kreeg’n mit sien veurspelling dat wee tweedüsend wè söll’n haèl’n. De geschiedenis haar veur mee die rotseekte in petto, moar mit daank an allerlei collegaas van Otto en mit daank an de farmaceutiese industrie, sal de geschiedenis um skikk’n noar de veuruutseende blik van meister Van der Craats.
Wee kriegt ut lee’m kedo, meins’n. Wat neet wil segg’n, da’w ur niks veur meut doon. En so veule meins’n deud’n ur veule veur en höll’n toch op mit lee’m. En so as esegt, vanof mien joar’n as jonge jonge to an ut joar tweedüsend is moar un oog’nslag. Wee wosselt oens deur de tied. Un tie die agin neet besteet. Deur oens sölf uutevönn’n. En now segt wee dat die sogenaèmde millenniumwissel so stoer is. Sal wè, wee hept, dunkt mee, wè aandere ding’n an oense kop. Krek doarumme, veur kameroad en vijaand, veul heil en seeg’n in ut ‘neeje joar’.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande kleurenfoto van smederij De Kleine Hendrik van dorpsfiguur en alleskunner Klaas Kleine an de Peperstroate in Deever gemaakt op 9 mei 1998.

Afbeelding 4 
Advertentie in ut Deeverse Blattie van 4 november 1999.

Afbeelding 5
Advertentie in ut Deeverse Blattie van 18 november 1999.

Afbeelding 6
Advertentie in ut Deeverse Blattie van 16 december 1999.

Afbeelding 7
De redactie heeft de foto van het grafmonument van Klaas Kleine gemaakt op dinsdag 14 maart 2023.

Posted in Dorpsfiguur, Klaas Kleine, Publicatie | Leave a comment

Jan Vos hef de braand in de sunneskaarms eblust

De redactie van ut Deevers Archief is in de eerste maanden van 2021 – ten tijde van de coronapandemie – druk bezig geweest met het digitaliseren (scannen) van vele oude jaargangen van ut Deeverse Blattie (Weekblad voor de gemeente Diever, Van Goor’s Blattie).
De redactie kwam bij het scannen van jaargang 1999 van ut Deeverse Blattie op bladzijde 11 van ut blattie van 4 november 1999 het hier afgebeelde bericht (afbeelding 1) over een begin van brand in de leegstaande legere skoele an de Tusschendarp in Deever. De redactie wil dit bericht de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief, met name die bezoekers die ook op deze school hebben gezeten, uiteraard niet onthouden.
De redactie kwam bij het scannen van jaargang 1999 van ut Deeverse Blattie op bladzijde 4 van ut blattie van 18 november 1999 het hier afgebeelde bericht (afbeelding 2) over een begin van de afbraak van de leegstaande legere skoele en de leegstaande ULO-skoele an de Tusschndarp in Deever. De redactie wil dit bericht de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief, met name die bezoekers die ook op deze school hebben gezeten, uiteraard niet onthouden.

Spelen met vuur werd bijna fataal 
Brand, ontstaan door met vuur spelende kinderen op het voormalige schoolplein van de Meester Andreaeschool aan het Tusschendarp is tijdig ontdekt. Een bewoner van het Moleneinde kwam het Dingspilhuus binnen rennen met de mededeling dat het schoolgebouw in brand stond.
Jan Vos – de pachter van het Dingspilhuus – bedacht zich geen moment en rende met het blusapparaat naar het schoolgebouw om groter onheil te voorkomen. Jongens hadden de zonneschermen in brand gestoken en de school had brand gevat. De school is bevestigd aan het Dingspilhuus en het had een grote ramp voor Diever kunnen worden.
Het voormalige schoolplein is een mooi speelterrein voor kinderen in Diever. Maar de ouders moesten eens een kijkje gaan nemen, want de kelder van de school staat open, de deur is namelijk verwijderd. Men kan zo een achttal meters naar beneden vallen. Het wordt tijd dat de gemeente er een omheining plaatst, want er zal maar een ongeluk gebeuren met de spelende kinderen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie wil sien olde buurjonge Jan Vos alsnog driewerf hulde brengen voor zijn de resolute brandblusactie: hulde, hulde, hulde.
Op een afbeelding van een ansichtkaart van de legere skoele an de Tusschendarp uit 1950 is mooi te zien om welke zonneschermen (zonnenschermen, zonschermen ?) het ging. De in brand gestoken zonneschermen zaten aan de zuidkant van het oude schoolgebouw en neet an de kaant van ut Dingspilhuus.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de bijgevoegde kleurenfoto (afbeelding 3) van de legere skoele an de Tusschendarp in Deever gemaakt op 2 maart 1996. Dat is al weer meer dan een kwart eeuw geleden. Toen was de deur van kelder, op de kleurenfoto is dat de linker deur, nog aanwezig. De rechter deur gaf  toegang tot een andere ruimte. Het oude kolenhok ? De redactie weet wel dat één keer per jaar een week lang een grote oud-papier-inzamelings-actie (voor de opleiding van blindegeleidehonden ?) werd gehouden en dat de leerlingen het oude papier in deze ruimte dumpten. Op 2 maart 1996 kon de redactie nog zo het schoolterrein oplopen.
De gemiente Deever heeft blijkbaar al snel gevolg gegeven aan de hel en verdoemenis voorspellingen van de schrijver van het berichtje in ut Deeverse Blattie van 4 november 1999, want al op maandag 15 november 1999 startte de afbraak van de scholen. Grote rampen zijn in de korte periode van 4 november 1999 tot 15 november 1999 in elk geval niet gebeurd, want na de ontbevestiging van de legere skoele an de Tusschendarp aan ut Dingspilhuus an de Heufdstroate kon de legere skoele nog gewoon worden afgebroken en kon de verloedering van ut Dingspilhuus – het enige warme dorpshart van Deever – gewoon verder gaan.
De legere skoele an de Tusschendarp stond ongeveer op de plek waar nu een parkeersplaats voor een zelfbedieningswinkel is ingericht.

Afbeelding 1
Bericht in ut Deeverse Blattie van 4 november 1999.


Afbeelding 2
Bericht in ut Deeverse Blattie van 18 november 1999.

Afbeelding 3
De redactie van ut Deevers Archief heeft deze kleurenfoto gemaakt op 2 maart 1996.

Posted in Legere skoele in Deever, Verdwenen object | Leave a comment

Van Nooten lig bee sien femilie in Schoonoo’m

Sebastiaan van Nooten was in de Tweede Wereldoorlog de huisdokter in de gemiente Deever. Hij en zijn gezin woonden in de gemeentelijke dokterswoning an de Heufdstroate in Deever. Sebastiaan van Nooten zat in de Tweede Wereldoorlog in het verzet en was vanaf 5 september 1944 districtscommandant van de Ordedienst van de Binnenlandse Strijdkrachten.
De Duitse Sicherheitsdienst arresteerde hem op 22 november 1944 in zijn woning an de Heufdstroate in Deever.
Hij overleefde het Duitse concentratiekamp Neuengamme, maar overleed op 24 mei 1945 in het General British Hospital te Rothenburg ob der Tauber in Duitsland aan de gevolgen van een ziekte. Zijn naam staat vermeld op het oorlogsmonument op ut maarktturrein in Deever. Hij is begraven op de algemene begraafplaats in Schoonhoven, adres Wal 5.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto van de gemeenschappelijke grafsteen op het familiegraf van de familie van Nooten gemaakt op een zeer zonnige onbewolkte 28 oktober 2021. De naam van Sebastiaan van Nooten en de naam van zijn vrouw Constance Goedbloed staan links onder op de grafsteen. Sebastiaan van Nooten, geboren op 27 mei 1905, overleden op 24 mei 1945. Constance Goedbloed, geboren op 1 oktober 1907, overleden op 22 december 1997.
Sebastiaan van Nooten is een telg uit de bekende Schoonhovense drukkersfamilie Van Nooten. De redactie heeft er alle begrip en respect voor dat zijn echtgenote en de familie van Nooten geen behoefte hebben gehad Sebastiaan van Nooten te herbegraven bij de oorlogsgraven bij het oorlogsmonument op dezelfde algemene begraafplaats. En dat möt veural so blie’m. Want wat is de meerwaarde van een oorlogsgraf ? Want waar kun je beter rusten dan dicht bij je eigen familie en je eigen vrouw ?
De algemene begraafplaats in Schoonhoven ligt hoog en droog bij en boven de Lek, zie de bijgevoegde kleurenfoto, die de redactie eveneens heeft gemaakt op die stralend felblauwe hemeldag 28 oktober 2021. Sebastiaan van Nooten lig van lings of eseene vlak bee de ièste boom aachter de haarfstbroene börk’n hede.
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief die meer wil lezen over dokter Sebastiaan van Nooten wordt verzocht via het zoekvenstertje aan de rechterkant van het scherm de betreffende berichten te zoeken met de woorden Sebastiaan en Nooten.

Posted in Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

De revue veur de graèves van swömbad Deeversaand

Het zwembad Dieverzand kwam in de Tweede Wereldoorlog door zelfwerkzaamheid van de bevolking tot stand. Dankzij het werk van veel vrijwilligers ontstond in 1942 een mooi natuurbad aan de Bosweg op Berkenheuvel. Op zaterdag 4 juli 1942 werd het bad officieel geopend. Op 19, 22 en 24 februari 1943 werd ter gelegenheid van een feestavond voor de vele vrijwilligers een toneeluitvoering van losse samenhang en vol afwisseling in de zaal van het café van Berend Slagter (Berend Pik) an de Kruusstroate in Deever gehouden. Van de medewerkers aan deze revue is gelukkig bijgaand afgebeeld zwart-wit foto bewaard gebleven. Deze medewerkers kwamen uit alle lagen van de Deeverse bevolking.

Medewerkers van de Revue Zwembad Dieverzand, gehouden op 19, 22 en 24 februari 1943

1. Cornelis Marinus Groenewoud
Hij speelde in de revue de rol van Hendrik Nijzingh (Henduk Niesing).
Hij is geboren op 10 april 1910 in Kortgene in de provincie Zeeland.
Hij zat in de Tweede Wereldoorlog in het verzet. Hij was ambtenaar bij de gemiente Deever, waar hij controleur van de werkverschaffing en de steunverlening was. Hij was in de kost bij Roelof Klasen (Roef Boelen), die an de Heufdstroate in Deever woonde. Hij dook op 24 april 1944 onder, omdat hij geen boeren wilde aanwijzen, die mee moesten helpen met de aanleg van het schijnvliegveld in de Olde Willem. In november 1944 arresteerden landwachters van de terreurgroep Sanner hem op zijn onderduikadres in Nijeveen. Hij werd overgebracht naar een cel achter het gemeentehuis in Deever, waar de terreurgroep Sanner hem zwaar mishandelde in het Schultehuis. Hij overleed op 21 februari 1945 in het concentratiekamp Hamburg-Neuengamme. Zijn naam staat vermeld op het oorlogsmonument op het marktterrein in Diever. Hij is begraven op het nationale ereveld Loenen.

2. Jan Post
Hij speelde in de revue de rol van Wolter Smit.
De redactie moet nog uitzoeken wanneer hij geboren is. Hij is overleden op 14 november 2000 in Steenwijk.
Hij is een zoon van Gerrit Post en Jentje Klunder.
In de oorlog was hij leerling-bakker op de Coeperasie an de Heufdstroate in Deever.

3. Geesje Schoemaker
Zij speelde in de revue de rol van Geest Van Het Zwembad.
Zij is geboren op 1 september 1920 in Deever. Zij is overleden op zondag 11 augustus 2013 op 92-jarige leeftijd in haar woonplaats Den Helder. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Zij is één van de twee dochters van postkantoorhouder Lambert (Bart) Schoemaker en Hilligje van Es. De familie Schoemaker zat in de Tweede Wereldoorlog in het verzet. Geesje was koerierster.
De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief wordt onder meer verwezen naar haar artikel ‘Mijn deelname aan het Dieverse verzet’ in het papieren blad Opraekelen, nummer 02/1 van de heemkunduge vurening uut Deever. De Franse parachutisten gaven haar de bijnaam la Postière: de postjuffrouw.

4. Barteld Jan Punt
Hij speelde in de revue de rollen van Kees Meiboom en Kobus.
Hij is geboren op 20 januari 1922 in Deever. Hij is overleden op 7 februari 1972 in Deever.
Hij woonde in de Tweede Wereldoorlog bij zijn ouders an de Bosweg bee ut maarkturrein. Hij werkte in die periode als bosarbeider op Berkenheuvel. Hij heeft ondergedoken gezeten bij Hendrik Bakker, waar hij ook boerenknecht was. Hij sliep toen vaak in de bos.

5. Klaas de Graaf
Hij speelde in de revue de rol van Mensonides.
Hij is geboren op 8 februari 1923. Hij is overleden op 10 maart 1993 in Deever.
Hij is een zoon van Cornelis de Graaf, die eigenaar was van het transportbedrijf an de Kruusstroate in Deever.
Hij werkte in de Tweede Wereldoorlog bij zijn vader. Hij is in de oorlog een keer opgepakt en meegenomen naar Beilen, waarna hij lopend op de klompen naar huis moest.

6. Elisabeth (Liese) Strating
Zij speelde in de revue de rol van Eerste Kabouter.
Zij is geboren op 22 februari 1917. De redactie moet de datum van haar overlijden nog uitzoeken.
Zij is een dochter van meester Martinus Strating en Jacoba Timmerman. Ze was in de Tweede Wereldoorlog de handwerkonderwijzeres van de gereformeerde school. De familie Strating woonde in de oorlog tijdelijk tegenover de gereformeerde school, toen deze school en hun eigen woning tussen de gemeentelijke woning van de huisdokter en de gemeentelijke woning van de burgemeester door de Duitsers en hun Nederlandse handlangers waren bezet. Ze woonde laatstelijk in Warfum.

7. Arend Folkerts
Hij speelde in de revue de rol van Piet.
Hij is geboren op 19 maart 1925. De redactie moet de datum van zijn overlijden nog uitzoeken.
Hij woonde an de Aachterstroate in Deever. Hij heeft in de Tweede Wereldoorlog het vak van schilder geleerd bij Geert Koster an de Heufdstroate in Deever. Hij speelde in de revue naar eigen zeggen een klein stukkie, moar wel mooi. Hij woonde laatstelijk in Meppel.

8. Jan Cornelis (Cees) Meiboom
Hij speelde in de revue de rol van Deftige Heer.
Hij is geboren op 9 april 1910 in Oldemarkt. Hij is overleden op 11 februari 1982 in Bilthoven.
Jan Cornelis Meiboom (in de Deeverse volksmond werd hij altijd ome Kees genoemd) werd in 1939 benoemd tot burgemeester van de gemiente Deever. Hij moest op 14 april 1944 onderduiken. De lezer wordt voor meer gegevens verwezen naar het boek ‘Geschiedenis van Diever’. Hij keerde op 20 april 1945 terug naar Deever om enkele dagen daarna zijn functie als burgemeester weer op te nemen. Jan Cornelis Meiboom bleef burgemeester van de gemiente Deever tot zijn pensionering op 29 april 1975.

9. Zijntje (Sientie) Bel
Zij speelde in de revue de rol van Grietje.
Zij is geboren op 14 september 1922 in Deever. Zij is overleden op 8 februari 2014 in Deever.
Zij was in de Tweede Wereldoorlog nog niet getrouwd. Ze woonde en werkte thuis bij haar ouders in de Peperstraat in Diever.
Ze trouwde na de oorlog met Hendrik Jan (Henneman) Rolden.

10. Gerrit Post
Hij speelde in de revue de rol van Auteur Van De Revue.
Hij is geboren op 21 augustus 1894. Hij is overleden op 10 oktober 1949.
Hij was in de Tweede Wereldoorlog bedrijfsleider van de kruidenierswinkel en de bakkerij van de Coöperatieve Verbruiksvereniging ‘Samenwerking’ an de Heufdstroate in Deever.
Hij was één van de samenstellers van de revue.

11. Nel Meiboom-Veltman
Zij speelde in de revue de rol van Auteur Van De Revue.
Zij is geboren op 4 mei 1908. Zij is overleden op 3 oktober 1994.
Zij was de echtgenote van burgemeester Jan Cornelis Meiboom. Ze werd in de Deeverse volksmond altijd tante Nel genoemd.
Zij was één van de samenstellers van de revue. Ze was ook schrijfster van meisjesboeken. In 1945 verscheen haar verzenbundel Hunkering. In 1946 werd haar boek Heleen heeft vacantie uitgegeven. In 1951 volgde het boek Een mand vol letters. Later verscheen het boek Een nazaat van Marieke Meu ? En wellicht schreef ze nog andere boeken.

12. Jan Andreae
Hij speelde in de revue de rol van Auteur Van De Revue.
Hij is geboren op 3 februari 1904 in Deever. Hij is overleden op 24 december 1976 in Zuidwolde.
Hij was een zoon van petroleumventer Cornelis Andreae (of is het Andrea, Andree ?).
Hij was van 1 september 1931 tot 1 juli 1944 directeur van de Coöperatieve Zuivelfabriek en Korenmalerij in Deever. Het vertrok naar Zuidwolde.
Hij was één van de samenstellers van de revue.

13. Albertus (Bart) Andreae
Hij speelde in de revue de rol van Jan Andreae.
Hij is geboren op 18 maart 1908 in Deever. Hij is overleden op 27 maart 1981 in Deever.
Hij was een zoon van petroleumventer Cornelis Andreae (of is het Andrea, Andree ?). Hij werd in de Deeverse volksmond Bart Eulie genoemd.
Hij was van 1 februari 1940 tot 26 september 1947 hoofdonderwijzer van de openbare lagere school in Wittelte.

14. Jantje Rolden
Zij speelde in de revue de rol van Constance van Nooten.
Zij is geboren op 4 september 1919. De datum van haar overlijden moet nog worden uitgezocht.
Zij is een dochter van Lambert Rolden en Elizabeth Johanna Schoemaker. Op de foto draagt ze een hoedje van Constance van Nooten-Goedbloed. Ze was van 15 oktober 1939 tot 15 oktober 1943 onderwijzeres aan de openbare lagere school in Deever. Ze vertrok naar Vaassen. Ze woonde later in Apeldoorn.

15. Hiltje (Hillie) Hellinga
Zij deed in de revue de begeleiding op de piano.
Zij is geboren op 19 oktober 1918. Zij is overleden op 2 december 1991.
Zij kwam uit Oosterwolde. Zij was vanaf 14 september 1939 onderwijzeres aan de openbare lagere school in Wittelte. Ze was in de kost bij huisschilder en drogist Hendrik Mulder (die in de Deeverse volksmond Hendrik Moessie of Moessie Piep werd genoemd), die in de Heufdstroate in Deever tegenover de Coöperatie woonde. Ze begeleidde de gezongen taferelen van de revue op de piano. Wie weet waar zij is gebleven ?

16. Jantje Wesseling
Ze speelde in de revue de rol van Jantien.
Zij is geboren op 2 augustus 1911 in Deever. Zij is overleden op 26 december 2004 in Deever.
Zij is een dochter van boer Jan Hessels Wesseling en Jantje Mulder. Ze trouwde in de Tweede Wereldoorlog met boer Hendrik Mulder.

17. Jan Kiers
Hij speelde in de revue de rol van Haarm.
Hij is geboren op 25 juli 1910. Hij is overleden op 22 augustus 1997.
Hij is een zoon van Jan Kiers en Hendrikje Pook. Hij was getrouwd met Hendrikje Feijen.
In de Tweede Wereldoorlog was hij al boer op Kalter’n.

18. Luite (Lu) Wolter Broer
Hij speelde in de revue de rol van Heer Schoemaker.
Hij is geboren op 2 november 1918. De redactie moet de datum van zijn overlijden nog uitzoeken.
Hij is het enige kind van Willem Broer en wijkzuster Elje Broer-Doodhagen. Hij heeft in de Tweede Wereldoorlog op het distributiekantoor gewerkt. In de oorlog was hij ook hulpopzichter bij de Rijkswaterstaat. Hij heeft in de oorlog ook ondergedoken gezeten. Hij woonde an de Kloosterstroate in Deever.

19. Sebastiaan van Nooten
Hij speelde in de revue de rol van Deftige Mevrouw.
Hij is geboren op 7 mei 1905 in Schoonhoven..
Hij was huisdokter in Deever. Hij draagt op de foto een jurk van Lize Schoemaker. Hij zat in het verzet en was later in de Tweede Wereldoorlog districtscommandant van de Ordedienst van de Nederlandsche Binnenlandse Strijdkrachten. De Duitse Sicherheitsdienst arresteerde hem op 22 november 1944 in zijn woning an de Heufdstroate in Deever. De lezer wordt onder meer verwezen naar het artikel ‘Wat op 22-11-1944 in Diever gebeurde en de gevolgen ervan’ in het papieren blad Opraekelen 03/1 van de heemkunduge vurening uut Deever en naar het artikel ‘De verklaring van mevrouw Constance Van Nooten-Goedbloed’ in Opraekelen. Hij overleefde het Duitse concentratiekamp Neuengamme, maar overleed op 24 mei 1945 in het General British Hospital te Rothenburg in Duitsland aan de gevolgen van een ziekte. Zijn naam staat vermeld op het oorlogsmonument op het marktterrein in Deever. Hij is begraven op de gemeentelijke begraafplaats in Schoonhoven.

20. Lambert Kloosterman
Hij speelde in de revue de rol van Badmeester.
Hij is geboren op 19 september 1918 in Oll’ndeever. Hij is overleden op 31 maart 1997.
Hij is een zoon van Jan Kloosterman en Roelofje Jonker uit Oll’ndeever.
Hij was in de oorlogsjaren knecht bij verschillende boeren.

21. Jan Willem Bakker
Hij speelde in de revue de rol van Politieman Aaldert Folkerts.
Hij is geboren op 31 juli 1925 in Deever. Hij is overleden op 5 januari 2000 in Deever.
Hij is een zoon van Marinus Bakker en Geertje Bennen. Zijn vader was boer an de Heufdstroate in Deever. Hij werkte in de Tweede Wereldoorlog bij zijn vader.

22. Geert Gerhardus (Gradus) Koster
Hij speelde in de revue de rol van Geert Koster Sr.
Hij is geboren op 24 mei 1925 in Deever.
Hij is de zoon van Geert Koster en Jantina Boelens. Hij werkte in de oorlog als huisschilder in het bedrijf van zijn vader. Vader en zoon Koster zaten in de Tweede Wereldoorlog in het verzet. De Duitse Sicherheitsdienst arresteerde hem op 22 november 1944 in het onderduikershol op Berkenheuvel.
De lezer wordt onder meer verwezen naar het artikel ‘Wat op 22-11-1944 in Diever gebeurde en de gevolgen ervan’ in het  papieren blad Opraekelen 03/1 van de heemkunduge vurening uut Deever. Hij overleed op 24 maart 1945 in het concentratiekamp Wöbbelin in Duitsland. Zijn naam staat vermeld op het oorlogsmonument op het marktterrein in Deever. Zijn naam is vermeld in de webstee van de Oorlogsgravenstichting.

23. Albert Vos
Hij speelde in de revue de rol van Jan Boesjes.
Hij is geboren op 10 augustus 1915 in Deever. Hij is overleden op 26 januari 2005. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
Hij was een  zoon van bode Vossie van de Bosweg. Een flink deel van de Tweede Wereldoorlog heeft hij ondergedoken gezeten. Hij was na de Tweede Wereldoorlog korte tijd commandant van de Binnenlandse Strijdkrachten (B.S.) in Deever. Hij was na de Tweede Wereldoorlog bij de marechaussee en heeft daardoor in diverse plaatsen in Nederland gewoond.

24. Annie Strik
Zij speelde in de revue de rol van Mevrouw H. Oost
Zij is geboren op 16 april 1915. De redactie moet de datum van haar overlijden nog uitzoeken.
Zij is een dochter van vrachtrijder Albert Strik.
Ze was getrouwd met Hendrik Jan Madhuizen uit Wapse.
Ze woonde laatstelijk in Deever.
Ze woonde in de Tweede Wereldoorlog thuis bij haar ouders an de Brinkstroate in Deever. Ze werkte zo nu en dan bij de familie Andreae aan het Moleneinde. Haar broers Adolf (Atie) en Berend moesten op een gegeven moment onderduiken en toen moest zij met haar vader mee pakjes rondbrengen.

25. Harm Mulder
Hij speelde in de revue de rol van Willem.
Hij is geboren op 9 januari 1922 in Deever. De redactie moet de datum en plaats van zijn overlijden nog uitzoeken.
Hij is een zoon van schoenmaker Jan Mulder (Jan Pikkie) en Jantje Willems.
Hij werkte in de Tweede Wereldoorlog op de zuivelfabriek van Deever, totdat hij in de loop van 1943 onderdook.
Hij emigreerde in 1950 naar Nieuw-Zeeland.

26. Johannes (Hans) Hatzmann
Hij deed in de revue de begeleiding op de accordeon.
Hij is geboren op 19 februari 1913. Hij is overleden op 19 januari 1968.
Hij vestigde zich in 1936 an de brink in Deever.
Hij dreef daar samen met zijn vrouw Trijn Jansen een manufacturenwinkel. In 1955 is het pand verkocht en is Hans Hatzmann met zijn gezin naar Steenwijk verhuisd. Hij begeleidde de gezongen taferelen van de revue op de accordeon.
De lezer wordt verwezen naar het uitgebreide artikel ‘Eén ding weet U, Hatzmann kleedt U’ in het papieren blad Opraekelen 02/3 van de heemkundige vurening uut Deever.

27. Jantje Dolsma
Zij speelde in de revue de rol van Marie.
Zij is geboren op 19 januari 1915. Zij is overleden op 16 december 2002.
Zij diende bij de gereformeerde dominee De Jager an de Kruusstroate in Deever tot hij vertrok naar Utrecht.
In de Tweede Wereldoorlog was ze werkzaam als winkelmeisje bij de Coöperatie an de Heufdstroate in Deever. Ze trouwde op 13 mei 1943. Zij en haar man gingen toen bij de koepelkerk op de Smilde wonen.

28. Andries Smit
Hij speelde in de revue de rol van Harm.
Hij is geboren op 23 februari 1926. Hij is overleden op 10 februari 1988.
Hij was nog maar een jongen van veertien jaar, toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak.
Hij werkte in zijn jonge jaren bij verschillende boeren in de omgeving van Deever.

29. Griet Krol Jdr.
Zij speelde in de revue de rol van Dunne Rat.
Zij is geboren op 27 februari 1917. Zij is overleden op 16 september 1981.
Zij was een dochter van Jacob Krol en Aaltje Odie.
In de Tweede Wereldoorlog heeft ze nog een tijd op het distributiekantoor in Deever gewerkt. Ze was na de oorlog ook zondagschooljuffrouw.

30. Mina Bosma
Zij speelde in de revue de rol van Jantje.
De redactie moet gegevens van haar nog uitzoeken.
Zij woonde bij de steenfabriek op de Smilde.
Ze werkte in de Tweede Wereldoorlog als dienstmeisje bij wijkzuster Elje Broer-Doodhagen an de Brinkstroate in Deever.

31. Albert (Appie) Krol
Hij speelde in de revue de rollen van Jan en Tweede Kabouter.
Hij is geboren op 1 mei 1925. Hij is overleden op 11 september 1993.
Hij was een zoon van bakker Gerard Krol an de Peperstroate in Deever.
De redactie heeft niet meer gegevens van hem kunnen vinden.

32. Grietje Fledderus
Zij speelde in de revue de rol van Mevrouw Schoemaker.
De redactie moet gegevens van haar nog uitzoeken.
Zij is later in de Tweede Wereldoorlog verhuisd naar de Smilde, waar haar vader brugwachter werd.
De redactie heeft niet meer gegevens van haar kunnen vinden.

33. Arend Schoenmaker
Hij speelde in de revue de rol van Dikke Rat.
Hij is geboren op 28 augustus 1923. De redactie moet de datum van zijn overlijden nog uitzoeken.
Hij werkte in de Tweede Wereldoorlog op de zuivelfabriek in Wapse, waar hij van alles deed.
De bezetter ontnam hem zijn Ausweis om hem naar Duitsland te kunnen sturen, maar hij dook de laatste anderhalf jaar van de Tweede Wereldoorlog onder.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie verzoekt de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief de gegevens van de vermelde personen aan te vullen met eigen gegevens, waaronder de in de tekst ontbrekende gegevens.

Posted in Alle Deeversen, Swömbad Deeverse Saand, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Op de foto mit de pette en mit ut oorieser op

De eerste boschbaas van het landgoed Berkenheuvel was Marten Wouwenaar. Hij was boschbaas in de periode 1856 – 1894. Marten Wouwenaar is geboren op 18 januari 1822 in Wolvega in de gemeente Weststellingwerf. Hij is overleden op 6 december 1899 op Kalter’n. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

De tweede boschbaas van het landgoed Berkenheuvel was Harm (Haarm) Smit. Hij was boschbaas in de periode 1900 – 1934. Hij is geboren op 11 december 1867 in Noordwolde in de gemeente Weststellingwerf. Hij is geboren als zoon van Wolter Smit en Gezina Catharina Vogelzang. Harm (Haarm) Smit is overleden op 11 oktober 1944 in Deever.
Harm (Haarm) Smit, die toen nog boerenknecht was, trouwde op 15 mei 1891 in Dwingel met dienstmeid Jacoba Monis. Zij is geboren op 6 oktober 1863 in Uffelte als dochter van een onbekende vader en Grietje Monis. Jacoba Monis overleed op 15 februari 1956 in Deever. Harm (Haarm) Smit en Jacoba Monis zijn begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

Hun dochter Gezina (Siene) Catharina Smit is geboren op 7 april 1895 op Kalter’n, Zij trouwde op 25 april 1919 met de uit Eernewoude afkomstige landbouwer Klaas Marcus Balsma, die in de Tweede Wereldoorlog een beruchte N.S.B.’er was in de gemiente Deever en omstreken. Zij is overleden op 27 september 1939 in Deever. Zij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

Tweede boschbaas Harm (Haarm) Smit baatte ook landbouwgronden uit, wellicht huurde hij land van mr. Albertus Christiaan van Daalen, wellicht was hij ook eigenaar van landbouwgronden geworden, dat is nog wel een dingetje, dat is nog wel iets om in de registers uit te zoeken. Waarschijnlijk was Harm (Haarm) Smit tijdens zijn lange boschbaasschap van het landgoed Berkenheuvel bepaald niet onbemiddeld geworden, want in 1927 kocht hij het boerencafé van Jan Barelds aan de brink van Deever voor zijn dochter Gezina (Siene) Catharina, liet dat afbreken en liet vervolgens café annex concertzaal Brinkzicht bouwen.

De redactie van ut Deevers Archief kon onlangs bijgaande prachtige zwart-wit foto van de dienstwoning van het landgoed Berkenheuvel op Kalter’n op de kop tikken. Het lijdt geen twijfel dat dit een topstuk is. Het lijdt geen twijfel dat deze foto op de lijst van fotografies aarfgood van de gemiente Diever moet worden gezet. De redactie schat in dat deze foto rond 1925 is gemaakt. De redactie zou bijzonder graag de naam van de maker van deze foto willen weten en die bij de zwart-wit foto willen melden.
Dat het de dienstwoning is, dat mag blijken na vergelijking met een oudere door mr. Albertus Christiaan van Daalen gemaakte foto van de dienstwoning in ut Deevers Archief.
Op de zwart-wit foto staan de tweede boschbaas Harm (Haarm) Smit en zijn vrouw Jacoba Monis voor de witgekalkte voorgevel van de dienstwoning van het landgoed Berkenheuvel op Kalter’n. Haarm Smit hef de pette op en Jacoba Monis hef ut oorieser op.

Het voorste deel van de dienstwoning van het landgoed Berkenheuvel, met adres Kalter’n 25, stond ter beschikking van mr. Albertus Christiaan van Daalen, de eigenaar van het landgoed Berkenheuvel. Het achterhuis werd (gratis ?) bewoond door de boschbaas en zijn gezin.
In 1940 werd het op de zwart-wit foto zichtbare voorhuis vervangen door een nieuw, door ir. Mello van Daalen, zoon van mr. Albertus Christiaan van Daalen, in een soort van imitatie nep Alpenstijl ontworpen voorhuis.

De redactie heeft de kleurenfoto van het landhuis Berkenheuvel gemaakt op 21 januari 2016.

Posted in Aarfgood, Landgoed Berkenheuvel, Landhuis Berkenheuvel, Topstuk | Leave a comment

Kennis Drentse bodem nu breed toegankelijk

In de Meppeler Courant van 14 december 2011 verscheen het volgende bericht.

Diever – De nieuwe Drentse bodematlas is beschikbaar. Op die manier wordt de kennis die er over de bodem is, voor een breed publiek toegankelijk. De atlas is te vinden op www.drenthe.info/website/bodematlas/ is een waardevolle informatiebron voor bedrijven, beleidsmakers en andere geïnteresseerden.
Het voor een breder publiek toegankelijk maken van de kennis van de Drentse bodem, is belangrijk voor een duurzaam beheer van de bodem. Het gaat om bescherming van bijvoorbeeld de archeologische waarden en de drinkwatervoorraden, maar de bodem levert ook vele kansen, zoals delfstoffen en bodemwarmte. De kunst is om de kansen zodanig te benutten dat daardoor de bodemwaarden niet verdwijnen. En dat kan beter wanneer alle belanghebbenden over goede bodeminformatie beschikken.

Digitaal beschikbaar
De atlas bevat gegevens over de kenmerken van de Drentse bodem, over het gebruik ervan en tevens over de bodemaantasting en het bodembeheer. De informatie is beschikbaar in de vorm van digitale bodemkaarten, die afzonderlijk op te roepen en desgewenst over elkaar heen te leggen zijn. Bij de kaarten vindt u een korte uitleg en tevens de contactpersoon van de provincie die verder toelichting kan geven.

Posted in Webstee | Leave a comment

Un hiele skiere foto van Villa Nova op Zorgvliet

Deze fraaie foto van de villa met de naam Villa Nova (Nieuw Landhuis) aan de Dorpsstraat op Zorgvliet (an de aandere kaante van de Deeverse bos) is wellicht gemaakt in de periode dat Albertus Odding in Villa Nova woonde. Albertus Odding was voor zijn pensionering en zijn komst naar Zorgvliet caféhouder in Meppel en namens de Vrijheidsbond (Liberale Liberalen) lid van de raad van de gemeente Meppel. Albertus Odding was eigenaar van café Centrum aan de Tweede Hoofdstraat in Meppel.
In het Nieuwsblad van het Noorden van 17 september 1928 was het volgend berichtje te lezen:
‘… Ook in de fractie van de Vrijheidsbond is mutatie te verwachten. De heer A. Odding heeft namelijk zijn café verkocht aan den heer E. Vos te Havelte en zal vermoedelijk onze stad verlaten …’.
In het Algemeen Handelsblad van 12 april 1929 verscheen het volgende korte bericht:
‘… Wegens vertrek zal de heer A. Odding (Vrijheidsbond) ophouden lid van den raad te zijn. Zijn opvolger op de lijst is de heer H. Stheeman. …’
In het Nieuwsblad van het Noorden van 22 april 1929 was de volgende tekst te lezen:
… Door den heer A. Odding, die jarenlang raadslid is geweest, maar nu binnenkort onze stad gaat verlaten, om zich te vestigen in Zorgvlied, gemeente Diever, werd een afscheidsrede gehouden, waarin hij de hoop uitsprak, dat de welvaart van Meppel in stijgende lijn moge gaan…’.
Albertus Odding is geboren in Meppel op 26 februari 1865 als zoon van tapper Arend Odding en Juliana Augusta Hendrietta Hubenet. Hij is overleden op 31 juli 1952 in de ouderdom van 87 jaren op Zorgvliet. Hij is begraven op de kaarkhof van Zorgvlied. Zie het bijgevoegde overlijdensbericht.
Albertus Odding is getrouwd geweest met Ida Christina van Dokkum en Sientje Martina van Riet. Ida Christina van Dokkum is op 22 december 1865 geboren in Stadskanaal en is op 6 juni 1921 overleden in Meppel, Sientje Martina van Riet is op 6 december 1875 geboren in Roermond en is op 26 december 1945 overleden op Zorgvliet.
Van Albertus Odding is bekend dat hij op Zorgvliet bijna elke dag, in de zomer en in de winter, in buitenwater zwom. Vaak fietste hij naar de Drentsche Hoofdvaart om daar een duik te nemen.
De vraag is of de foto vóór, in, of ná de Tweede Wereldoorlog is gemaakt. Let op het merkwaardige aan de boom bevestigde bord ‘Verboden toegang’ bij het toegangshek. Wie van de Zorgvliet-kenners kan de redactie van ut Deevers Archief gegevens verschaffen over deze fraaie foto ?
In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk Zorgvlied op bladzijde 203 een nogal bijgeknipte afbeelding van een exemplaar van de hier afgebeelde foto opgenomen.


Posted in De aandere kaante van de Deeverse bos, Overlijdensbericht, Villa Nova, Zorgvliet | Leave a comment

Dree tiekenings van de bos langes ut Student’npad

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag getekende en geschilderde objecten uut de gemiente Deever aan de zeer gewaardeerde trouwe bezoeker van ut Deevers Archief. Hoe meer afbeeldingen van tekeningen, schilderijen enzovoort kunnen worden getoond, hoe liever het de redactie is.

De redactie van ut Deevers Archief kwam in de webstee van galerie Wildeboer (www.wildevuur.nl) drie zeer fraaie pentekeningen van de in Dwingel wonende en werkende kunstenaar Siemen Dijkstra tegen.
De redactie weet niet of deze tekeningen al zijn verkocht en zo ja waar deze aan de muur hangen.
De aan de Lheeweg in Dwingel wonende en werkende kunstenaar Siemen Dijkstra heeft ook een eigen webstee, te weten AtelierSiemenElysia (www.ateliersiemen-elysia.nl).
Siemen Dijkstra heeft de drie pentekeningen gemaakt langs het Studentenpad in de bossen van de Stoat. De redactie weet de precieze locatie (coördinaten) van de zitplaats van de kunstenaar ter plekke niet.

Afbeelding 1
Nummer 1 – Studentenpad – Dieverzand – Siemen Dijkstra – 1-15 juli 2019
Pentekening, hoogte x breedte = 24 cm x 67 cm

Afbeelding 2
Nummer 2 – Studentenpad – Westwaarts – Siemen Dijkstra – 3-13 oktober 2019

Afbeelding 3 
Nummer 3 – Dieverveld in het Drents-Friese Woud – Siemen Dijkstra – 25 mei 2020 

Posted in Kuunst, Tiekening | Leave a comment

De saandweg hen Ellert en Brammert

De hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is in 1962 uitgegeven door: N.V. Recreatiecentrum Ellert en Brammert, Dieverbrug (Bos en Hei), telefoon 05219-1207.
Kampeercentrum Ellert en Brammert, later vakantiecentrum Ellert en Brammert, later recreatiecentrum Ellert en Brammert, lag tussen de Deeverbrogge en de Gowe an de Riekseweg met de ingang bij het huis met de naam ‘de Wildschut’.
De inrijlaan is het eerste stukje van de openbare Grönnegerweg, De feitelijke ingang was bij de plek waar de Grönnigerweg en de Olde Grönnigerweg bij elkaar komen.
Het op de ansichtkaart zichtbare deel van de Grönnigerweg was gelukkig in die jaren nog un saandweg. Dit stukje Grönnigerweg is tegenwoordig helaas verhard en geteerd met asfalt.
De redactie van ut Deevers Archief stelt voor dit stukje asfaltweg op te breken en de olde saandweg in ere te herstellen. Zandwegen zijn tegenwoordig goed en duurzaam te stabiliseren, bovendien is het resterende onderhoud praktisch zonder kosten bij dorpskrachten aan en uit te besteden. De zandwegen binnen de grenzen van de gemiente Deever moeten gekoesterd worden als groot cultureel erfgoed.
Op de ansichtkaart is de toegangspoort en de twee masten met de Nederlandse en de Drentse vlag te zien. De N.V. Recreatiecentrum Ellert en Brammert had blijkbaar toestemming van de ambtenaren op ut gemientehuus in Deever om de houten ereboog aan het begin van de Grönnigerweg te plaatsen. Merk op dat in 1962 de elektrische energie voor het recreatiecentrum nog boven de grond via leidingen aan palen werd getransporteerd.

Posted in Ansigtkoate, Ellert en Brammert, Toeristenindustrie | Leave a comment

De keuneginne vun ut good en hef ut begreep’m

In de Nederlandsche Staatscourant verscheen op 27 juni 1906 Het Besluit betreffende de ongegrondverklaring van de bezwaren, ingebracht tegen de oprichting door het Departement van Oorlog van vier dubbele schietbanen nabij en in de zandweg van Diever naar Doldersum in de gemeente Diever, ten behoeve van de soldaten van de landweer in het legerkamp op de Oeren tussen Kalter’n en Wapse. 

IVde Afdeling, nummer 426, ’s Gravenhage, 13 juni 1906
Onderwerp: Schietbanen te Diever.

Aan de Koningin.
De ondergeteekende heeft de eer Uwer Majesteit hiernevens weder aan te bieden het van wege HoogstDezelve aan hem toegezonden Advies van den Raad van State, Afdeeling voor de Geschillen van Bestuur, en de verdere stukken, betreffende de ingebrachte bezwaren tegen de door het Departement van Oorlog voorgenomen oprichting van een viertal dubbele schietbanen, nabij den weg van Diever naar Doldersum in de Gemeente Diever.
Met betrekking tot deze aangelegenheid heeft hij de eer het navolgende mede te deelen.
Op 22 maart 1906 werd door eene Commissie uit Gedeputeerde Staten der provincie Drenthe zitting gehouden, ten einde belanghebbenden in de gelegenheid te stellen hunne bezwaren tegen de vorenbedoelde oprichting kenbaar te maken.
Van deze gelegenheid is gebruik gemaakt door:
1°. den Burgemeester van Diever, namens het College van Burgemeester en Wethouders;
2°. den Heer Willem Huender, notaris te Steenwijk, zoo voor zich zelven, als voor de Heeren Jan Tromp Meesters en Jan Hendrik Tromp Meesters en Hendrik Kamp, allen te Steenwijk; en
3°. den heer mr. A.C. van Daalen, eigenaar van het landgoed Berkenheuvel, te Diever.
De ingebrachte bezwaren zijn gegrond op vrees voor gevaar op den weg van Diever naar Doldersum -die door de banen wordt doorsneden-, op de schaapsdriften van Diever en Wapse en op den weg van Wapse naar Wateren, alle openbare wegen, zoomede op de wegen en boschrijke terreinen achter de kogelvangers, op welke terreinen steeds veel gewerkt wordt.
Eerstgenoemde reclamant verklaart het door hem ingebrachte bezwaar niet overwegend en meent dat daarin kan worden voorzien, wanneer, tijdens van de schietbanen gebruik wordt gemaakt, wachtposten worden uitgezet, die het van genoemde openbare wegen gebruik makend publiek waarschuwen, waarop met vuren moet worden opgehouden om de passage niet te verhinderen.
De Commissie van Gedeputeerde Staten vereenigt zich, blijkens haar advies, met die meening en is van oordeel, dat in de verschillende bezwaren kan worden voorzien op de wijze, als door den burgemeester van Diever aangegeven, terwijl overigens in het uit te lokken Koninklijk Besluit nog de voorwaarde zou kunnen worden gesteld, dat, indien in de practijk mocht blijken, dat – ondanks vorenbedoelde voorzorgsmaatregelen toch uit een oogpunt van veiligheid op de wegen, van het wegenverkeer en van de exploitatie van gronden – nadere voorziening noodig is, de schietbanen moeten worden ingericht voor het gebruik in onveilig terrein en deze alsdan zullen moeten worden veranderd in schietbanen met schietpoorten.
De genoemde Afdeeling van den Raad van State is evenwel van gevoelen, dat de ingebrachte bezwaren grond opleveren om de inrichting van bovenbedoelde schietbanen niet toe te laten en bood daartoe het volgend ontwerp van Besluit aan:

Wij Wilhelmina, bij de gratie gods, koningin der Nederlanden, prinses van Oranje-Nassau, enz, enz, enz.
Gezien de stukken betreffende de door het Departement van Oorlog voorgenomen inrichting van een viertal dubbele schietbanen nabij den weg van Diever naar Doldersum in de gemeente Diever:
Den Raad van State, Afdeeling voor de Geschillen van Bestuur, gehoord, advies van 23 Mei 1906, n° 90;
Op de voordracht van Onzen Minister van Oorlog van….
Overwegende: dat in de zitting der Commissie uit Gedeputeerde Staten in Drenthe, gehouden ter voldoening aan artikel 26 van de Hinderwet, tegen bovenvermelde oprichting bezwaren ingebracht op grond van vrees voor gevaar op den weg van Diever naar Doldersum -die door de banen wordt doorsneden-, op de schaapsdriften van Diever en Wapse en op den weg van Wapse naar Wateren, alle openbare wegen, zoomede op de wegen en boschrijke terreinen achter de kogelvangers, op welke terreinen steeds veel gewerkt wordt;
Overwegende: dat voorzegde schietbanen de vrees voor gevaar op bovenbedoelde openbare wegen, zoomede op genoemde boschrijke terreinen alleszins wettigen;|
dat, daargelaten dat het in het algemeen belang niet wel aangaat openbare wegen door schietbanen te snijden, gelet op de plaatselijke gesteldheid, in casu geene voorzorgsmaatregelen kunnen worden genomen, waardoor op voldoende wijze aan de vrees voor gevaar zou worden tegemoet gekomen;
Gezien de Hinderwet;
Hebben goedgevonden en verstaan:
te verklaren, dat de ingebrachte bezwaren grond opleveren om niet toe te laten de door het Departement Van Oorlog voorgenomen oprichting van een viertal dubbele schietbanen nabij den weg van Diever naar Doldersum in de gemeente Diever.
Onze Minister van Oorlog is belast met de uitvoering van dit Besluit, waarvan afschrift zal worden gezonden aan den Raad van State, Afdeling voor de Geschillen van Bestuur.
, den

De Minister van Oorlog
Met de door den Raad van State, Afdeeling voor de Geschillen van Bestuur, voorgedragen beschikking kan de ondergeteekende zich niet vereenigen.
Het komt den ondergeteekende voor, dat de omschreven voorzorgsmaatregelen, in acht te nemen tijdens het houden van schietoefeningen op de onderwerpelijke banen, inderdaad zeer voldoende zijn te achten met het oog op de veiligheid van de bedoelde wegen en van de in exploitatie zijnde nabij liggende terreinen.
Waar bovendien het voornemen bestaat, om zoo noodig overleg te plegen met het plaatselijk bestuur en de betrokken grondeigenaren en het in de bedoeling ligt, de schietbanen alléén in dit jaar en dan nog tot op afstanden van hoogstens 200 M. te bezigen, daar wordt gemeend, dat aan alle billijkerwijze te stellen eischen is voldaan.
Mochten al het verkeer of de werkzaamheden door die schietoefeningen worden belemmerd, dan is dit -naar de mening van ondergeteekende- toch slechts in zulk een geringe mate het geval, dat het niet als motief kan gelden, om de voorgenomen oprichting niet toe te laten en daarmede de oefeningen van een gedeelte der landweer te schaden.
Ten slotte zij opgemerkt, dat van den onder 3° genoemde reclamant de toezegging is verkregen, dat hij in dit jaar tijdens de schietoefeningen niet zal laten werken achter de kogelvangers en het uitzetten van wachtposten op zijn terrein zal toelaten.
Het moge Uwer Majesteit behagen het hiernevens aangeboden nieuw ontwerp van Besluit, dat in overeenstemming met vorenstaande beschouwingen is opgesteld te bekrachtigen.
De Minister van Oorlog,
H.P. Staal

(Staatsblad n°. 130)
Besluit van den 16den Juni 1960, houdende ongegrondverklaring van de bezwaren, ingebracht tegen de oprichting, door het Departement van Oorlog, van een viertal dubbele schietbanen nabij den weg van Diever naar Doldersum in de gemeente Diever.
Wij Wilhelmina, bij de gratie gods, koningin der Nederlanden, prinses van Oranje-Nassau, enz, enz, enz.
Gezien de stukken betreffende de door het Departement van Oorlog voorgenomen inrichting van een viertal dubbele schietbanen nabij den weg van Diever naar Doldersum in de gemeente Diever:
Den Raad van State, Afdeeling voor de Geschillen van Bestuur, gehoord, advies van 23 Mei 1906, n° 90;
Op de voordracht van Onzen Minister van Oorlog van 13 Juni 1906, IVde Afdeling, n° 426;
Overwegende: dat in de zitting der Commissie uit Gedeputeerde Staten in Drenthe, gehouden ter voldoening aan artikel 26 van de Hinderwet, tegen bovenvermelde oprichting bezwaren zijn ingebracht op grond van vrees voor gevaar op den weg van Diever naar Doldersum -die door de banen wordt gesneden-, op de schaapsdriften van Diever en Wapse en op den weg van Wapse naar Wateren, alle openbare wegen, zoomede op de wegen en boschrijke terreinen achter de kogelvangers, op welke terreinen steeds veel gewerkt wordt;
Overwegende, dat de onderwerpelijke banen alléén in dit jaar en dan nog slechts tot op afstanden van hoogstens 200 M. zullen worden gebruikt;
Overwegende, dat in de veiligheid op de weg van Diever naar Doldersum, op de schaapsdriften van Diever en Wapse en op den weg van Wapse naar Wateren zal worden voorzien door, gedurende den tijd, dat van de schietbanen gebruik wordt gemaakt, wachtposten uit te zetten, die het publiek op die wegen waarschuwen, waarop met vuren moet worden opgehouden, ten einde de passage niet te hinderen; voorts, dat dergelijke wachtposten mede zullen worden uitgezet in de boschrijke terreinen achter de kogelvangers;
Gezien de Hinderwet;
Hebben goedgevonden en verstaan:
te verklaren, dat de ingebrachte bezwaren geen grond opleveren, om niet toe te laten de door het Departement van Oorlog voorgenomen oprichting van een viertal dubbele schietbanen nabij den weg van Diever naar Doldersum in de gemeente Diever.
Onze Minister van Oorlog is belast met de uitvoering van dit besluit, dat in het Staatsblad en, tegelijk met het rapport van genoemden Minister, in de Nederlandsche Staatscourant zal worden geplaatst en waarvan afschrift zal worden gezonden aan den Raad van State, Afdeeling voor de Geschillen van Bestuur.
Het Loo, den 16den Juni 1906. Wilhelmina.
De Minister van Oorlog, H.P. Staal.
Uitgegeven den zeven en twintigsten Juni 1906. De Minister van Justitie, E.E. van Raalte

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De Afdeeling voor de Geschillen van Bestuur van de Raad van State merkte volkomen terecht op dat het vanwege het publieke  belang niet aangaat dat het Ministerie van Oorlog openbare wegen doorsnijdt met schietbanen. Het Ministerie van Oorlog deed dat met het lomp en botweg doorsnijden van de openbare zandweg tussen Deever en Doldersum wel vier keer met de dubbele schietbanen op de Nul bee Wapse. Dus de vier schietbanen lagen niet nabij de weg tussen Deever en Doldersum maar ín de weg tussen Deever en Doldersum. Dus het Ministerie van Oorlog zat faliekant fout met het trekken van willekeurig vier schietbaanlijnen op een militaire stafkaart.
Kaarl, die vier lainen staèn vast, dèèr gaèn wij niet meer aèn sleutelan. Dèèr in Dievar in Drantha wonan toch alleen maar achterlakke domma boertjas en de burgemaister van Dievar is een Os. Laèt ze de klaère maèr kraige. Zie ik je vanaèvond in da sociëtait ?

Nu was het voor een Haagse club, die het vaderland mede met inzet van een krakkemikkerige landweer moest verdedigen, natuurlijk volstrekt totaal onbestaanbaar een domme asociale antipublieke fout in de planning van de oprichting van militaire inrichtingen toe te geven. En daarvoor grepen ze de gratis wachtposten-tip van burgemeester Hendrik Gerard van Os van de gemiente Deever maar wat gretig aan om niets meer te hoeven veranderen aan de foute ligging van de vier dubbele schietbanen door in Het Besluit het uitzetten van wachtposten op te nemen. Daarmee impliciet toegevend dat de ingebrachte bezwaren gegrond waren. Ergo, de ongegrondverklaring van de bezwaren was in feite een gegrondverklaring van de bezwaren.
Wilhelmina, koningin der Nederlanden en prinses van Oranje-Nassau, ondertekenende Het Besluit, want ze vond Het Besluit goed en ze had Het Besluit verstaan. Ze ondertekende Het Besluit op 16 juni 1906 op paleis Het Loo bij Apeldoorn. Wellicht na een knappen van een uiltje en onder het drinken van een kopje thee en het oppeuzelen van een maria koekje (un maèlkoekie).

De wachtposten op de Doldersummersaandweg bij de schietbanen en achter de kogelvangers zullen daar tijdens schietoefeningen voor Jan met de korte achternaam hebben gestaan, want de terecht argwanende boertjes uut Deever en Doldersum meden de Doldersummersaandweg tijdens schietoefeningen natuurlijk als ware het gebied besmet met de builenpest. Die gingen wel een eindje om. En mr. A.C. was ook argwanend, want hij liet zijn arbeiders niet werken in de bos achter de kogelvangers tijdens de schietoefeningen.
Op de topografische kaart uit 2009 staan de schietbanen ingetekend, die zijn veel langer dan 200 m. De veldopname voor deze kaart zal in éen of twee jaar daarvoor zijn gemaakt, zeg in 1907 en 1908. De redactie denkt dat de toezegging in Het Besluit de schietbanen alléén in 1906 en dan nog slechts tot op afstanden van ten hoogste 200 meter van de kogelvangers te zullen gebruiken wellicht niet gestand is gedaan.

Posted in de Kaamp op de Oeren | Leave a comment

Hans Kuper uut Deever meuk foto’s en skilderee’n

In het Weststellingwerver nieuwsblad Aanpakken (dit nieuwsblad houdt helaas per 1 januari 2018 op te bestaan) verscheen op 16 augustus 1997 (??) het artikel ‘Hans Kuiper maakte historische foto’s’ over de in Deever geboren huisschilder, fotograaf, kunstschilder, decorateur, glazenier en caféhouder Hans Kuiper. De vier bladzijden van het artikel zijn in dit bericht nagenoeg onleesbaar afgebeeld. De redactie van ut Deevers Archief heeft enige op Deever en op Zorgvliet betrekking hebbende stukken tekst uit genoemd artikel hierna weergegeven.

Verder is onder meer over Hans Kuiper bekend dat hij het plafond van de Rooms Katholieke huiskapel van de familie Lodewijk Guillaume Verwer in villa Castra Vetera in Zorgvlied heeft geschilderd gelijk Michelangelo de gewelven van de Sixtijnse Kapel beschilderde.

Hans Kuiper was de jongste van zeven kinderen. Zijn vader was huisschilder in Diever. Zoals toen te doen gebruikelijk trad Hans in de voetsporen van zijn vader. Hij werd huis- en decoratieschilder. Over zijn jeugd is minder bekend. Kuiper was erg ondernemend en nam aktief deel aan het verenigingsleven. Diever was te klein voor hem. Hij verbreedde zijn horizon met bezoeken aan verschillende plaatsen in Nederland.

Op 23 oktober 1890 trad hij in het gemeentehuis in Diever in het huwelijk met Margje Johanna Eits uit Noordwolde. Het huwelijk werd daar in de Nederlands Hervormde Kerk bevestigd. Uit het huwelijk werden vier dochters en een zoon geboren.

Tot de door Kuiper geportretteerden behoren de bekende familie Verwer uit Zorgvlied, de familie Fa. Becker & Co., Grossier en Groothandel Textiel in Amsterdam, B. Broekman van de Algemene Nederlandse Militie Verzekeringsmaatschappij te Heerenveen, vijf of meer portretschilderijen van familieleden E.D. de Jong, directie en/of voorheen directie Douwe Egberts, gezinsgroep schilderij familie Leemkoel uit Zorgvlied, Harlingen en Sneek plus circa vijf portretschilderijen. Ook Dreesman uit Bussum, oprichter/directeur van het Vroom & Dreesman-concern werd door de Noordwoldiger vereeuwigd.

De ongeschoolde schilder vergaarde veel kennis en kreeg waardevolle adviezen van bevriende en reeds bekende kunstschilders, zoals A.J. Sap (van Drenthe) van de bekende Schillergroep, vader en zoon Van Kregten (zoon Fedor was de bekendste) en Jan Manken. Zijn fotografische benadering van schilderen veranderde al vrij snel in de vereiste en juiste manier.

De Noordwoldiger schilderde ook het plafond van de Rooms Katholieke huiskapel van de familie Verwer in villa Castra Vetera in Zorgvlied. Verwer, grootgrondbezitter en eigenaar van Groot- en Klein Wateren en Zorgvlied had in zijn villa, ook wel ‘het Kasteel’, een eigen huiskapel. Later werd in Zorgvlied het nu nog bestaande Rooms Katholieke kerkje gebouwd. Daarin bevinden zich achter het altaar twee gebrandschilderde ramen met de portretten van Lodewijk Guillaume Verwer en zijn gemalin Eliza van Wensen. De door Kuiper gemaakte ontwerpfoto’s zijn bewaard gebleven. Met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid kan worden aangenomen dat voornoemde glas-in-lood-portretten van het echtpaar Verwer zijn vervaardigd door Hans Kuiper. Hij was derhalve dus ook werkzaam als glazenier.

Van Hans Kuiper verschenen vele schilderijen (naar schatting zo’n 500) plus diverse (series) prentbriefkaarten, later ansichtkaarten genoemd. De eerste waren in zwart-wit, later werden de kaarten ingekleurd. De prentbriefkaarten werden veelal geleverd op bestelling van opdrachtgevers, winkeliers en verschenen meestal in een oplaag van 500 en in series van 24 verschillende onderwerpen. De door hem gekozen locaties lagen in Noordwolde en omliggende plaatsen, zoals Zorgvlied, Wateren, Boijl, Frederiksoord, Diever en Nijensleek. Verder maakte Kuiper (tover)lantaarnplaatjes, de voorloper van de latere dia’s.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie heeft in diverse berichten aandacht besteed aan de an de Heufdstroate in Deever geboren Hans Kuiper.
Deze berichten zijn te selecteren door in de kolom aan de rechterkant de categorie Hans Kuiper aan te klikken of onder aan het bericht de categorie Hans Kuiper aan te klikken.
Als een zeer gewaardeerde trouwe bezoeker van ut Deevers Archief behoefte heeft een mooie digitale kopie van de vier bladzijden van het artikel, dan wordt hij of zij verzocht dit te melden bij de redactie.
De heer Jan Veldhuizen vroeg zich in een reactie op 15 april 2018 af of met de genoemde schilder Jan Manken de Heerenveense schilder Jan Mankes wordt bedoeld. Dat is inderdaad het geval. De redactie verwijst naar enige gegevens van Jan Mankes op het internet.

Posted in Alle Deeversen, Hans Kuiper, Skildereeje | Leave a comment

Goa leever neet hen Deever

De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren (scannen) van zijn papieren archief, bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever bijgaand in 1965 gemaakt rijmelarijtje ‘Ga liever niet naar Diever’ in het blaadje ‘Oens wegwiesertie’ , jaargang 14, nummer 4, december 1995, van de Stichting Ouderenwerk Dwingelo, Havelte, Vledder en de Seniorenraad Diever. Uiteraard wil de redactie als fervente tegenstander van die vervelende en saaie Shakespearemonocultuur en die steeds grotere commerciële uitbating daarvan in Deever zo een gedicht uiteraard niet onthouden aan de zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief. 

Ga liever niet naar Diever
Ik ga liever niet naar Diever.
Want dat Diever maakt me wee.
’t Is daar Shakespeare in de morgen,
’t Is er Shakespeare bij ’t diner.
Shakespeare zit zelfs verborgen
Tussen de koekjes en de thee.
Shakespeare bij het avondeten,
Shakespeare in de gemeenteraad.
En vooral niet te vergeten,
Dat je met Shakespeare naar bed toe gaat.
Shakespeare, Shakespeare is zo heerlijk.
Shakespeare helpt ze uit de nood.
Maar ……. wees nou toch even eerlijk,
Shakespeare is al eeuwen dood.
As you like it go to Diever,
But I go liever not.
En nu maken we maar liever
Aan deze rijmelarij een slot.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De bedenker van dit rijmelarijtje is meester Keijzer (Keizer ?), vroeger hoofd van de lagere school in Leggel. Meester Keijzer was getrouwd met juffrouw Keijzer, die onderwijzeres was aan de school voor uitgebreid lager onderwijs in Deever. Meester Keijzer bedacht dit Sinterklaasgedicht over het uit den treuren spelen van toneelstukken van Shakespeare in het openluchttheater an de Heezeresch bee Deever al in 1965 voor zijn dochter Maartje Keijzer. Zij geëmigreerde naar Vancouver in British Columbia in Canada, maar had het rijmelarijtje al die jaren bewaard. Mevrouw Griet van Leeuwen uut Leggel nam het rijmelarijtje in 1995, na een bezoek aan Maartje Keijzer in Vancouver in British Columbia in Canada, mee terug naar Leggel. Toch mooi dat de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief het rake rijmelarijtje van vader Keijzer ook aan de Deeverse kant van de Atlantische Oceaan kunnen lezen. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de redactie gegevens verschaffen over de al lang overleden meester en juffrouw Keijzer uut Leggel ?

Posted in Shakespearitis | Leave a comment

De Veentiesweg is vlak noa de oorlog anelegt

Vlak na de Tweede Wereldoorlog is het dorp Deever uitgebreid met de Veentiesweg en zijn direct daarna gelukkig alleen aan de Deeverse kant van de Veentiesweg gemeentelijke huurwoningen gebouwd.
De hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart werd vanaf juni 1952 verkocht door drogist en huisschilder Hendrik Mulder (die in de Deeverse volksmond altijd Moessie Peep of Henduk Moessie werd genoemd; alle Mulders in Deever hadden een bijnaam). Op de ansichtkaart is van de Veeentiesweg het deel tussen de Kloosterstroate en de Tusschendarp te zien.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet wie de eerste bewoners van de huizen van dit deel van de Veentjesweg waren ? In een van de huizen moet de familie Jan Heuvelman hebben gewoond. Maar in welk huis ? En tot wanneer ?  In een van de huizen moet de familie Helprich Smit hebben gewoond. Maar in welk huis ? En tot wanneer ? Wellicht kan een van de kinderen van Helprich Smit en Wietske van Leeuwen dat melden. In een van de huizen moet de familie Lambertus (Battus) Koning (de logtkièrl) hebben gewoond. Maar in welk huis ? En tot wanneer ? Wellicht kan een van de kinderen van Lambertus Koning en Deeltje van der Helm dat melden.
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande kleurenfoto gemaakt op vrijdag 19 november 2021.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart van de Veentiesweg tussen de Kloosterstroate en de Tusschendarp ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 24 van het in september 2007 uitgegeven onvolprezen papieren boekwerkje Voormalige gemeente Diever in oude ansichtkaarten, dat is samengesteld door vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Alle Deeversen, Ansigtkoate, Veentiesweg | Leave a comment

De olde kaarkhof aachter Obadja is aarfgood

De hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is in juni 1951 uitgegeven door Van Leer’s Fotodrukindustrie N.V. in Amsterdam. De kaart was te koop bij het levensmiddelenbedrijf J. Veenstra op Zorgvliet.
Op de ansichtkaart is de oude, dus nog niet verlengde, kapel van Obadja an de Dorpsstroate op Zorgvliet te zien. Gelukkig is op deze ansichtkaart ook de olde kaarkhof direct achter de kapel te zien. Dit olde kaarhof heut èch wè bee ut Deeverse aarfgood.
De redactie van ut Deevers Archief zal te gelegener tijd en zeker niet in turbodraf en ook niet met turbospoed enige kleurenfoto’s van de kapel van Obadja aan dit bericht toevoegen.
In het op vrijdag 9 juli 2021 uitgegeven Magnus Opus Fragmenten Uit Het Verleden Van De Vroegere Gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever is in het hoofdstuk Zorgvlied op bladzijde 199 een afbeelding van een exemplaar van de hier afgebeelde ansichtkaart opgenomen.

Posted in Aarfgood, Ansigtkoate, Obadja, Zorgvliet | Leave a comment

En ok nog ee’m wat pièd’n en veer kenonn’n

In de krant ‘Het nieuws van den dag: kleine courant’ verscheen op 22 maart 1905 in de rubriek ‘Marine en leger’ het volgende korte bericht over het nieuwe legerkamp bij Diever.

Het nieuwe legerkamp bij Diever in Drente zal van 15 tot en met 28 September voor het houden van najaarsoefeningen betrokken worden door het 9e regiment infanterie in garnizoen te Leeuwarden, Groningen en Utrecht. Gedurende de laatste zes dagen worden een half escadron cavalerie en een batterij artillerie van vier stukken en twee caissons toegevoegd.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief.
De redactie leefde tot nu toe in de wetenschap (wat is wetenschap ? wat is kennis ?) dat het nieuwe legerkamp op het heideveld met de naam de Oeren tussen Kalter’n en Soerte pas in het najaar van 1906 werd betrokken. Dat kamp is blijkens de publicatiedatum van bijgaand bericht al een jaar eerder betrokken. Misschien hadden de winkeliers/neringdoenden in de gemiente Deever het te laat in de gaten dat aan de verkoop van ansichtkaarten aan de vele soldaten in het legerkamp een aardige smak geld viel te verdienen, want bij de redactie zijn helaas geen ansichtkaarten uit het jaar 1905 bekend. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief heeft wél een ansichtkaart van het legerkamp uit 1905 en is bereid een goede scan van deze kaart ter beschikking te stellen van de redactie voor opname in ut Deevers Archief ?

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart van soldaten in het legerkamp op de Oeren ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 48 van het in september 2007 uitgegeven onvolprezen papieren boekwerkje Voormalige gemeente Diever in oude ansichtkaarten, dat is samengesteld door vrijwilligers van de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.
Let vooral op de man met de kruiwagen met stro en op de pijprokende mannen.

Posted in Ansigtkoate, de Kaamp op de Oeren | Leave a comment

Ut sukersakkie van hotel restaurant De Walhof

Hotel restaurant De Walhof an de Heezeresch had net zoals andere pensions, cafés, restaurants, hotels, lunchrooms en cafetaria’s in de gemiente Deever een ‘eigen’ sukersakkie. Dit bruine sukersakkie – aanwezig in de verzameling van ut Deevers Archief – is hier afgebeeld. Bij de redactie van ut Deevers Archief zijn geen exemplaren van andere sukersakkies van dit hotel restaurant bekend. Maar de redactie verneemt graag van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief of zij wel andere exemplaren hebben of kennen.
De maker van de tekening op het sukersakkie heeft zijn tekening niet zelf bedacht, maar min of meer (meer meer dan minder) nagetekend van de mooie hier afgebeelde kleuren-ansichtkaart uit omstreeks 1972 van let wel, nota bene, mind you bondspension De Zandkamp. De familie H. Kamphuis verkocht de zaak aan de familie R.A. ter Wal (wanneer ?).
Op de achterkant van deze ansichtkaart staat in de linker bovenhoek de volgende tekst:
Bondspension De Zandkamp, eigenaar H. Kamphuis, Hezenes 6, Diever, telefoon 05219-1793. Uniek gelegen op de mooiste plaats in Drenthe, tussen bossen en korenvelden.
Tegenwoordig zijn in Deever geen boeren meer die rogge of haver op de Heezeresch verbouwen. Wel worden steeds meer bloembollen op de Heezeresch geteeld. Die worden met chemische verdelgingsmiddelen besproeid, waarbij chemisch verdelgingsmiddel door de wind in de lucht wordt meegevoerd. Je zal dan maar net bij zo’n heftige sproeiactie met een zwoele zuidwestenwind achter het winkeltjehotel en het éénrestaurant met de naam Villa Blauwhemel op het terras met de enige uitzichten over de prachtig bloeiende bloembollenvelden op de Heezeresch je tanden zetten in een mals stukje scandinavisch elandenbiefstuk.

Posted in Ansigtkoate, Sukersakkie | Leave a comment

Bee Geert Dekker in de Heufdstroate in Deever

Aan de Deeverse dorpsfiguur Geert Dekker is in verschillende berichten in ut Deevers Archief aandacht besteed. De zeer gewaarde bezoeker van ut Deevers Archief klikke voor het lezen van deze berichten op het onderwerp Geert Dekker in het colofon aan de rechterkant van het scherm .De redactie van ut Deevers Archief geeft in dit bericht enige herinneringen van mevrouw Jantje Andreae-Oost aan Geert Dekker weer en toont in dit bericht enkele foto’s, die een beeld geven van zijn woning an de Heufdstroate in Deever in de vijftiger jaren van de vorige eeuw.

Bij het zien van de foto van Geert Dekker zittend in de woonkamer van zijn boerderijtje an de Heufdstroate in Deever kwamen bij mevrouw Jantje Andreae-Oost herinneringen naar boven:
Vrogger haad’n veule huus’n un liem’m vloere. De buutenste raand van de vloere was bee oons thuus swart emeuk’n. Doar stön’n de stool’n op. Wat veur swart spul see doar veur gebruukt’n , dat wee’k neet mièr. Bee de raèmen stön ok un stool. In ’t midden stön dan de toafel. Soater’s kreeg de kaèmer un grote beurte. Dan wödd’n ur rillegies van saand veur de stool’n laangs estrooid en ok um de toafel. Allerhaande feguur’n  meuk’n wee dan van saand. Mien mow deu dat wè, mien zuster Griet wè en ikke ok wè. Doar mög ie dan neet op trap’m. Dan waaide d’r wat.

Mevrouw Jantje Andreae-Oost ziet veel overeenkomsten tussen de woonkamer van Geert Dekker en de woonkamer van hun huis op ut Kastiel:
Ie stapt’n so van de kaèmer de deele op. Doar haaj de scheurstienmaantel. Doar stun de kookkachel veur, moar doar stön ok nog un aandere kachel veur, woar see mit stookten in de kolde tied. Die kachel wödde ’s meitieds schone emeuk’n en gunk dan vaèke de dele op, dan hai’j mièr ruumte in huus.

Over de tijd dat hout nog als brandstof werd gebruikt vertelt mevrouw Jantje Andreae-Oost:
Mien vaè stookte holt en ok wel un bool takkeboss’n. Die takk’n sneujden see sölf. Die bönn’n see an boss’n op. De takkeboss’n laag’n op un bulte bee oens aachter ut huus. Die vleug’n ur so deur, die waar’n seins so vertrökk’n, dat was ien en al vuur en vlam.

Het feit dat Geert Dekker destijds ook de lijkwagenrijder was, heeft wel indruk op mevrouw Jantje Andreae-Oost gemaakt:
Geert Dekker saat altied ok op de liekwaègn. Ik kan mee nog good urinner’n dat as de liekwaèg’n ur an kwaamp, dat Geert Dekker doar dan mit de kop hen boo’m op de waèg’n saat. Sien peerd haar een groot klied over. En Geert was ok hielemoale in ut kostuum. Hee haar dan gleuf ik soon wiede maantel umme. Joawè, dat kan ’k mee nog wel good urinner’n. As un vrou begreu’m wödde, dan haar ut pièrd un witte plume op en as ut un man was, dan wödde ut pièrd vesierd mit een swatte plume.

Mevrouw Jantje Andreae-Oost heeft over Geert Dekker een uitgesproken mening:
Geert dat was mee seins ok wat. Hee was altied mit sien suster Hillegie. Hee was seins oarig good bee de tied. Die Geert Dekker, wat was dat seins ok een ekstraante (redactie: flink, bijdehand, ook een beetje brutaal, vrijpostig, ondeugend) boas. Soo van hier bin ik. Oh, oh, dan stapte hee hen de kaarke en as hee dan uut de kaarke kwaamp, dan stapte hee as ik weet niet hoe en dan keek hee moar rond net as of hum hiel Deever toe kwaamp.

De redactie nodigt met name de zeer gewaardeerde oudere bezoekers van ut Deevers Archief graag uit te reageren op de foto’s van en het verhaal over Geert Dekker. Er moeten nog steeds veel Deeversen zijn die Geert Dekker hebben gekend.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog een verstokte liefhebber van mooie foto’s op papier is, die kan afbeelding 2 en afbeelding 3 in dit bericht ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 78 van het in 2008 uitgegeven papieren boekwerkje Diever, zoals het was in de voormalige gemeente, 1930-1980, dat is samengesteld door vrijwilligers van de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boekwerkje zijn of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien. Wellicht is op één of andere webstee een tweedehands exemplaar te koop.

De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaande kleurenfoto (afbeelding 7) gemaakt op vrijdag 19 november 2021.

Afbeelding 1
De woonkamer van het huis van Geert Dekker an de Heufdstroate in Deever had een vloer van leem. De kachel bij de betegelde schouw was de kookkachel. De ronde kachel was de stookkachel. Op de tafel in het midden van de kamer ligt een tafelzeil. Onder de tafel staat de kolenkit. Voor het raam aan de straatkant staat een ouderwetse lidcactus. De afgebeelde foto is aanwezig in het archief van de gemiente Deever.

Afbeelding 2
Deze foto van de negenenzeventigjarige op 30 april 1955 geridderde Geert Dekker is gemaakt in zijn woning an de Heufdstroate in Deever. De foto was aanwezig in de verzameling van wijlen Jans Roelof Tabak, maar is in 2020 na zijn overlijden bij het ontruimen van zijn woonhuis an de Aachterstroate in Deever helaas en tot grote spijt van de redactie van ut Deevers Archief verloren gegaan.

Afbeelding 3
Geert Dekker staat bij zijn boerderijtje mit bliend’n veur de raèm’m en mit un siedbaandertie an de Heufdstroate in Deever. De afgebeelde foto is aanwezig in het archief van de gemiente Deever.

Afbeelding 4
Geert Dekker staat op de hier afgebeelde foto bee de winkel van de Coperasie in de Heufdstroate in Deever. De redactie heeft geen idee wanneer deze foto is gemaakt.  De afgebeelde foto is aanwezig in het archief van de gemiente Deever.

Afbeelding 5
Het geschiedkundig waardevolle boerderijtje van Geert Dekker an de Heufdstroate in Deever is op de hier afgebeelde foto in de laatste jaren van zijn bestaan te zien. Dit boerderijtje -voorwaar Deevers aarfgood- had gemakkelijk kunnen worden behouden en gerestaureerd.

Afbeelding 6
Het boerderijtje met de bijbehorende grond werd door Geert Dekker bij testament vermaakt aan de plaatselijke afdeling van het Groene Kruis en de kerkvoogdij van de Nederlands Hervormde Kerk. Zij verkochten het huisje aan een aannemer uit Beilen, die het Deeverse erfgoedpand helaas sloopte. De weduwe Geertje Vos-Hessels, in die jaren de eigenaresse van een manufacturenwinkel in de Heufdstroate van Deever (ze verkocht ook mooie grote rode boerenzakdoeken), liet op de vrijgekomen grond de hier zichtbare woning bouwen. Coen Broekema heeft deze foto gemaakt op 27 juli 2002. De woning werd toen bewoond door mevrouw Geertje Noord-Moes.

Afbeelding 7

Posted in Dorpsfiguur, Geert Dekker | Leave a comment

Jans Bult wös hum wel road mit ut Oll’ndeevers

De redactie van ut Deevers Archief prijst zich nog steeds bijzonder gelukkig op 8 september 2005 een gesprek te hebben gehad met de Oll’ndeeverse boer in ruste wijlen Jannes (Jans) Hendrik Hessel Bult en zijn vrouw Sytske van der Velde. De redactie heeft een en ander van dat gesprek gepubliceerd in het papieren blad Opraekelen nr. 05/3 (september 2005) van de heemkundige vurening uut Deever.
In het uiteraard in ut Deevers/Oll’ndeevers gevoerde gesprek gebruikte Jans Bult veel oude Deeverse/Oll’ndeeverse woorden.
Wie kent nog de volgende veel met het boerenleven verband houdende Deeverse/Oll’ndeeverse woorden en uitdrukkingen:
aander geloop, anstièt’n, bezakk’n, bolder’n, in de bouw, döskaaste, gaarve, groeve, heuiing, hemmel, heur’n, inschuur’n, loof, miete, mit lieveloa, neug’n, ofbochel’n, opstall’n, sliete, strei, zudde ?
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief het weet die mag het natuurlijk direct melden bij de redactie.
En Jans Bult gebruikte nog meer Deeverse/Oll’ndeeverse woorden, die de redactie met het schaamrood op zijn kaken nog moet opzoeken in zijn aantekeningen.
Als fervent liefhebber en spreker van ut Deevers was het voor de redactie een waar genoegen lang in ut Deevers/Oll’ndeevers gesproken te hebben met wijlen Jans Bult. Postuum dank daarvoor.
Teneinde de Deevers pratende Deeversen, de niet-Deevers pratende Deeversen, de niet meer Deevers willen pratende Deeversen, de nepDeeversen, de in Deever drentenierende niet mekkerende Westerlingen met al dan niet gefingeerde belangstelling voor ut Deevers enigszins op weg te helpen volgt hier de vertaling van het moeilijke Deeverse werkwoord anstièt’n: de staart van een paard vastbinden aan het hoofdstel van het volgende paard. Voorbeeldzin: Aj mit pièd’n hen de maarkt goat en ie bint allennig, dan möj see anstièt’n. Als je met paarden naar de markt gaat en je bent alleen, dan moet je ze aanstaarten.

Posted in Boer'nlee'm, Deevers | Leave a comment

Un olde foto van de olde Deeverse mesiek

De hier afgebeelde oude foto van de Deeverse muziekvereniging Excelsior is aanwezig in de verzameling van Roelof Santing uit Brummen in Gelderland. Roelof Santing is een zoon van Jan Santing van ut Kastiel, die op de foto staat (nummer 22). De redactie heeft nog niet uit kunnen vogelen waar en wanneer deze foto is gemaakt. De redactie heeft wel het vermoeden dat de foto ná de Tweede Wereldoorlog en vóór 1952 is gemaakt.

De volgende muzikanten staan op de foto.

1. Jochem Kamp
Hij is geboren op 3 augustus 1904 in Stienwiek.
De redactie heeft van hem nog geen andere gegevens kunnen vinden.
Welk instrument werd door hem bespeeld ?

2. Willem Bakker Hzn.
Hij is geboren op 12 oktober 1933. De redactie weet niet of Willem Bakker nog leeft.
Hij speelde op de bariton.

3. Jan Willem Bakker
Hij is geboren op 31 juli 1925. Hij is overleden op 5 januari 2000

4. Dick van Zanten
Hij is een zoon van dirigent H. van Zanten.

5. Minne (Menno) Pieter de Raaf
Hij is geboren op 19 maart 1924. Hij is overleden op 18 april 1992. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij speelde op de trombone.

6. Hendrik Jonkers
Hij is geboren op 27 juni 1921. De redactie is nog niet bekend met de datum van zijn overlijden.
Hij speelde op de trombone.

7. Jan Klok
De redactie heeft van hem nog geen gegevens kunnen vinden.
Was het Jan Klok of was het Frederik (Freek) Klok ?

8. Jan Mulder Jr.
De redactie heeft van hem nog geen gegevens kunnen vinden.

9. Jan Mulder Azn.
Hij is geboren op 23 december 1931. Hij is overleden op 29 juni 1993.
Hij woonde in de Peperstraat.

10. Frederik (Frièrik) Bremer
Hij is geboren op 18 november 1922. Hij is overleden op 28december 1992.
Hij speelde op de trompet.

11. Willem Krol
Hij is geboren op 20 oktober 1920. De redactie is nog niet bekend met de datum van zijn overlijden.
Hij speelde op de piston.

12. Roelof Dijkstra
De redactie heeft van hem nog geen gegevens kunnen vinden.

13. Hendrik Jan (Henneman) Rolden
Hij is geboren op 10 maar 1921.
Hij speelde op de klarinet.

14. Jan Mulder Sr.
Hij is geboren op 3 maart 1892. Hij is overleden op 2 april 1975.
Hij speelde op de tuba. Hij was schoenmaker an de Heufdstroate in Deever. Vandaar dat hij in de Deeverse volksmond Jan Pikkie (afgeleid van pikkedroad) werd genoemd. Hij speelde op de tuba.

15. Lambert Oosterveen
Hij is geboren op 18 mei 1933. Hij is overleden op 13 augustus 2001.

16. Roelof Zoer
Hij is geboren op 21 maart 1903. Hij is overleden op 9 februari 1983.
Hij speelde op de grote bom.
Hij woonde in Dwingel.

17. Hendrik Oost
Hij is geboren op 21 maart 1915 op ut Kastiel. Hij is overleden op 12 februari 2000. Hij was een broer van Jantje Andreae-Oost.
Hij speelde op de klarinet.

18. Hilbert Bijker
Hij is geboren op 16 september 1900. Hij is overleden op 20 januari 1983.
Hij speelde op de tuba.

19. H. van Zanten
Hij was de dirigent.

20. Frederik (Grote Frièrik) Offerein
Hij is geboren op 28 januari 1887. Hij is overleden op 3 september 1967. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Hij was hoefsmid aan het brinkje.

21. Geert Kannegieter
De redactie heeft van hem nog geen gegevens kunnen vinden.
Is het Geert Kannegieter of is het Jan Kannegieter Lzn. ?

22. Jan Santing
Hij is geboren op 27 januari 1900. Hij is overleden op 8 augustus 1973.
Hij speelde op de bariton.
Hij woonde op ut Kastiel.

23. Warner Zoer
De redactie heeft van hem nog geen gegevens kunnen vinden.

24. Anne Nijzingh
Hij is geboren op 26 augustus 1932. Hij woont in Deever.
Hij speelde op de  kleine trommel.

25. Berend van der Weij
Hij is geboren op 14 maart 1935. De redactie is nog niet bekend met zijn datum van overlijden.
Hij woonde op Kalteren. Hij speelde op de piston.

Het vaandel van muziekvereniging Excelsior is nog aanwezig in café Brinkzicht in Deever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De redactie van ut Deevers Archief wil bijzonder graag meer foto’s van muziekverenigingen uut de gemiente Deever tonen. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief heeft oude foto’s van muziekverenigingen en is bereid een goede scan van deze foto’s ter beschikking te stellen ? De redactie ontvangt van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief graag ontbrekende gegevens van de muzikanten.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog een verstokte liefhebber van Deeverse afbeeldingen op papier is, die kan de hier afgebeelde foto van de leden van muziekvereniging Excelsior ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 27 van het in 2008 uitgegeven papieren boekwerkje Diever, zoals het was in de voormalige gemeente, 1930-1980, dat is samengesteld door vrijwilligers van de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren boekwerkje zijn of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien. Wellicht is op één of andere webstee een tweedehands exempplaar te koop.

Posted in Alle Deeversen, Vurening | Leave a comment

De olde griffemiède kaarke an de Kruusstroate

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is als afbeelding 73 een afbeelding van de oude gereformeerde kerk aan de Kruisstraat op een zwart-wit ansichtkaart uit 1936 opgenomen. In de tekst bij afbeelding 73 is in het kort de bouwgeschiedenis van deze kerk beschreven.

73 – Diever – Gereformeerde Kerk – 1936
Op 31 oktober 1836 werd in Diever een van de Hervormde Kerk afgescheiden gemeente gesticht. Deze had in de eerste jaren vanhaar  bestaan nog geen gebouw voor het houden van kerkdiensten. Op 1 februari 1841 werd echter aan koning Willem II verzocht in te stemmen met het timmeren van een kerkgebouw en de daarvoor nodige vrijheid van godsdienst te verlenen. Bij Koninklijk Besluit van 28 juli 1841 werd het bestaan van een Christelijke Afgescheiden Gemeente in Diever vergund.
Vervolgens werd op 15 augustus 1841 besloten tot het bouwen van een kerk. De gemeente ging meteen en voortvarend aan de slag, want al op 25 december 1841 werd de eerste kerkdienst in het nieuwe gebouw aan de Kruisstraat gehouden.
De gemeente groeide, zodat op 27 mei 1874 werd besloten de kerk te vergroten. In de zomer van dat jaar werd weer druk gebouwd. Bij deze verbouwing werd ook het karakteristieke torentje op de kerk geplaatst.
De gemeente bleef groeien, zodat in 1929 de kerk opnieuw werd verbouwd en uitgebreid met twee zijvleugels. Op 3 mei 1938 werd vanwege gebrek aan ruimte besloten de zuidelijke zijvleugel te verlengen. In 1951 werd het kerkgebouw nog een keer opgeknapt en verruimd. Op 19 december 1951 werden de nieuwe lokalen achter de kerk in gebruik genomen.
In de zestiger jaren ontstond het besef dat de oude kerk zijn langste tijd wel had gehad. Toch werd in de laatste week van februari 1976 het oude torentje nog vervangen door een identieke nieuwe. Na een lange periode van voorbereiding werd op 28 maart 1980 op dezelfde plek de nieuwe Kruiskerk in gebruik genomen. Deze was niet helemáál nieuw, want op de kerk werd het hier zichtbare en nog heel goed bruikbare karakteristieke torentje van de oude kerk geplaatst.
Links achter de paal is nog net een stuk van de kruidenierswinkel van Albert Fledderus en Reintje Timmerman te zien.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Op 31 januari 1925 trouwde Albert Fledderus, geboren te Beilen; leeftijd: 22 jaar; beroep: landbouwer (zoon van Willem Fledderus, beroep: landbouwer en Tietje de Weerd, beroep: zonder) met Reintje Timmerman, geboren te Diever; leeftijd: 25 jaar; beroep: zonder (dochter van Koert Timmerman, beroep: landbouwer en Anna Oost, overleden).
De echtelieden Albert Fledderus en Reintje Timmerman emigreerden in de vijftiger jaren van de vorige eeuw naar Saint Ann’s in Ontario in Canada..Zie het
Albert Fledderus overleed op 4 augustus 1981 op 79-jarige leeftijd in Saint Ann’s in Ontario in Canada.
Reintje Timmerman overleed op 3 mei 1970 op 70-jarige leeftijd in Saint Ann’s in Ontario in Canada.
Het plaatsje Saint Ann’s ligt vlak bij de Niagara watervallen.
Wellicht kunnen zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief wat meer over het geëmigreerde echtpaar Albert Fledderus en Reintje Timmerman vertellen. De redactie verneemt het graag.
Albert Fledderus was een oudere broer van Klaas Fledderus, die boer was op ut Kastiel, in de boerderij die nu Fledderushoeve heet. Een dochter van Klaas Fledderus woont nog steeds op ut Kastiel in Deever. Wellicht heeft ze nog contact met de familie in Canada. Wellicht wonen binnen de grenzen van de gemiente Diever nog andere familieleden van het echtpaar Albert Fledderus en Reintje Timmerman.
De redactie heeft bijgaande kleurenfoto van het hedendaagse kerkgebouw van de gereformeerde geloofsgemeente gemaakt op 20 november 2005. Als je gewoon maar lang genoeg wacht, dan krijgen foto’s vanzelf enige geschiedkundige waarde.
De redactie heeft de donkere kleurenfoto met daarop zichtbaar het torentje gemaakt op woensdag 6 november 2019.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3

Afbeelding 4

Afbeelding 5
In de Provinciale Drentsche en Asser Courant verscheen op 27 juli 1951 het volgende korte bericht over de emigratie van de familie Albert Fledderus naar Canada.

Posted in Ansigtkoate, Diever, ie bint 't wel ..., Griffemiède kaarke, Landverhuizer, Verdwenen object | Leave a comment

Oaltie Zwiers steet veur de winkel van Gièt Koster

De redactie van ut Deevers Archief schat in dat de hier afgebeelde zwart-wit foto van de Heufdstroate in Deever in het begin van de dertiger jaren van de vorige eeuw is gemaakt. Aaltje Zwiers staat voor de schilderswinkel van Geert Koster. Zij was werkzaam in de huishouding van het gezin Koster. Aaltje Zwiers trouwde op 16 december 1933 met Aaldert Kannegieter van de Deeverbrogge. Hij werkte als schildersknecht bij huisschilder Geert Koster. Hun zoon Karst is geboren in de week van 3 tot en met 12 juli 1934. De hier afgebeelde foto is afkomstig uit de verzameling van Karst Kannegieter.
Naast de schilderswinkel van Geert Koster is het voorhuis van het boerderijtje van de gebroeders Mulder (die in de Deeverse volksmond Gaarke Bakker’s jong’n of ook wel de Bakker’s jong’n werden genoemd). Achter het voorhuis van de gebroeders Mulder is nog net een stukje van de voorgevel van de manufacturenwinkel van Geertje Vos-Hessels te zien. Naast de manufacturenwinkel van Geertje Vos-Hessels is nog net iets van de boerderij van Marinus Bakker te zien.
Aan de rechterkant is rechts het winkelpand met daarboven het woonhuis van de familie Philippus (Flip) Zaligman te zien. De winkel had de naam De Toekomst. Het pand van Philippus (Flip) Zaligman brandde op 20 februari 1940 af en is niet herbouwd.
Naast de manufacturenwinkel van Philippus (Flip) Zaligman is achter de leilinden de woning van de gezusters Oostenbrink te zien. Daarnaast staat amper zichtbaar het voorhuis van de smederij van Albert en Hendrik Kloeze. Daarnaast staat het goed zichtbare postkantoor van Lambertus Schoemaker. Daarnaast staat het boerderijtje van Hendrik Gruppen, waarvan alleen de leilinden zijn te zien. Het boerderijtje van Hendrik Gruppen brandde op 21 juni 1945 als gevolg van blikseminslag af en niet herbouwd.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de hier afgebeelde kleurenfoto gemaakt op woensdag 6 november 2019.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op glanzend papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit foto ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 52 van het in 2008 uitgegeven papieren boekwerkje Diever, zoals het was in de voormalige gemeente. 1930 – 1980, dat is samengesteld door vrijwilligers van de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Heufdstroate, Joodse inwoner, Neringdoende, Postkantoor, Smedereeje | Leave a comment

Maarkturrein an ut begun van de Bosweg in 1929

Bijgaande enigszins onscherpe maar toch prachtige ansichtkaart van ut maarktturrein an ut begun van de Bosweg in Deever is uitgegeven in 1929. De uitgeefster van deze kaart was de weduwe Johannes Vos-Hessels (de moeder van Geertie Vos) an de Heufdstroate in Deever.
De foto is gemaakt in de richting van het tolhuis. Aan de linkerkant is het lijkwagenhuisje te zien. De Bosweg was vroeger de belangrijkste schapendrift van Deever.
Rechts van de Bosweg zijn betonnen palen en buizen te zien. Aangevoerde paarden en koeien werden aan die buizen vastgebonden. De paardenmarkt werd aan de rechterkant van de Bosweg gehouden. De koeienmarkt werd aan de linkerkant van de Bosweg gehouden. Maar waar werd dan toch de schapenmarkt gehouden ?
Op de foto zijn aan de rechter kant tegen het hek twee jongens te zien.
Het marktterrein was de plek waar woonwagens mochten staan.
Aan de rechterkant van de foto ligt ook de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zo te zien hebben de dorpskrachten van de heemkundige vereniging uut Deever voor het restaureren van de oude situatie nog wel enig hekwerk te verrichten.
In de twintiger jaren van de vorige eeuw werd nog een paar keer per jaar veemarkt gehouden op dit marktterrein,
De vermeende brinkologen van de heemkunduge vurening uut Deever noemen het marktterrein bij gelegenheid en te pas en vooral zeer te onpas een marktbrink. Het is zeer waarschijnlijk dat zij daarbij zó ver gaan dat zij het gedeelte aan de linker kant van de Bosweg een koeienmarktbrink noemen en het gedeelte van het marktterrein aan de rechter kant van de Bosweg een paardenmarktbrink. De vermeende brinkologen onder de Minder Hoge Heren Van De Voorkant Van Het Onstuitbare Grote Gelijk In De Gemeente Westenveld zullen wellicht meer geneigd zijn het markterrein een VooralsnogNuNogEvenGratisLangParkerenBrink te noemen. Gelukkig staat het parkeerterrein op de richtingaanwijzer op de kleurenfoto wel gewoon met markterrein aangeduid. Dat valt dan een beetje mee.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de kleurenfoto op 21 januari 2016 gemaakt. Het had de nacht ervoor een beetje gesneeuwd.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit ansichtkaart van ut maarktturrein an ut begun van de Bosweg ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 25 van het in september 2007 uitgegeven onvolprezen papieren boekwerkje Voormalige gemeente Diever in oude ansichtkaarten, dat is samengesteld door vrijwilligers van de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

Abracadabra-1534

Posted in Ansigtkoate, Bosweg, Deever, Maarktturrein | Leave a comment

De hiele inventaris van De Toekomst wödde vurkocht

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) verscheen op 29 augustus 1966 de hier afgebeelde advertentie over de publieke verkoping van machines en gereedschappen van meubelfabriek De Toekomst an de Deeverbrogge.

Diever (Dr.), 1966, 1677e veiling
Belangrijke publieke verkoping van machines en gereedschappen voor de houtverwerkingsindustrie
ten verzoeke van mr. H.C. v.d. Woerdt, Meppel, als bewindvoerder, te houden op donderdag 29 september 1966, aanvang ’s middags half twee in hotel Brinkzicht, Brink 13 te Diever, ten overstaan van notaris D. Botje te Dwingeloo en betreffende de bedrijfsinventaris der meubelfabriek De Toekomst n.v., Dieverbrug.
Omschrijving:
vandiktebank Danckaert 600 mm, freesbanken RSK 950x950x45 mm en Dankaert 800x700x30 mm, cirkelzaagbank Dankaert 1050×725 mm, pennenbank Dankaert, vlakbank Böttcher & Gessner 400 mm, langgatboormachine Emmrich Nache en halfautomatische dito Vulcan, miniseermachine Ducuroir, rollenschuurmachine Pacera, horizontale en verticale bandschuurmachines, almede, tweewalsenschuurmachine Staalstruycken 1100 mm.
Voorts: centrale stofafzuiginstallatie, drie- en tweespillige lijnpersen, spuitcabine, ruimteverwarmingsinstallatie Thorny met automatische oliebrander, luchtcompressorunits Atlas-Copco NT-7 en Broomwade type N3, pneumatische stoffeerpers, circelzagenslijpmachine Stegmaier type KBS, beitelslijpmachine Haffner type HMS, Senco en Bea-luchttackers, elektrische en pneumatische handgereedschappen, Desoutter, Atlas-Copco, v.d. Heem, Lesto, enzovoort,
Voorts: intern transportmaterieel, meubelmakerswerkbanken, bovenfrees Scheer type HMS, handgereedschappen, kantoorinventaris, kantoormachines, Remington, Continental, enzovoort, enzovoort.
Bezichtiging: op dinsdag 27 en woensdag 28 september 1966 van 9-17 uur en op de verkoopdag donderdag 29 september van 9-13.15 uur aan de fabriek, no. 18 te Dieverbrug.
Catalogus wordt op aanvraag toegezonden door Corn. de Vlaming & L. Backer, makelaars in machines en fabrieksgebouwen, beëdigde taxateurs, te Amsterdam, Amstel 177, telefoon 020-52209 en 232257.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Met de beëindiging van meubelfabriek De Toekomst an de Deeverbrogge en de verkoop van de daarbij behorende bedrijfsinventaris verdween een bepaald niet onbelangrijke maakindustrie (de enige) en een bepaald wel belangrijk stuk werkgelegenheid uut de gemiente Deever. Het bedrijf lag al enige tijd stil en had ingaande 1 april 1966 voor een periode van achttien maanden uitstel van betaling gekregen. Achttien personeelsleden verloren hun baan. Deze konden al snel elders aan de slag.

Posted in An de Deeverbrogge, Meubelfabriek 'de Toekomst' | Leave a comment

Rijks Evacuatie Kamp Diever B

Op 10 augustus 1944 verscheen in het Duits gezinde Drentsch Dagblad (officieel orgaan voor de provincie Drenthe) de volgende advertentie.

Gevraagd zoo spoedig mogelijk 2 nette Kampmeisjes en een Kampknecht. Aanmelding Rijks Evacuatie Kamp Diever B, Diever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De rijkswerkkampen Diever A en Diever B an de Woaterseweg in de Olde Willem hebben in de Tweede Wereldoorlog een tijd lang dienst gedaan als opvangkamp voor mensen -voornamelijk vrouwen en kinderen- die uit ’s Gravenhage en Scheveningen werden geëvacueerd, vanwege de aanleg van kustverdedigingwerken van de Duitse bezetter.
Het is bij de redactie van ut 
Deevers Archief nog niet bekend wanneer deze rijkswerkkampen evacuatiekamp zijn geworden en hoe lang evacuees in de twee rijkswerkkampen hebben gezeten. De redactie zet het historisch onderzoek voort.

Posted in de Olde Willem, Tweede Wereldoorlog, Werkkampen Diever A en B | Leave a comment

Somerkaamp veur de jong’n van de V.C.S.B.

De redactie van ut Deevers Archief toont aan de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief  bijzonder graag mooie bosgezichten op oude ansichtkaarten van de Deeverse bos. In dit bericht is een bosgezicht op een meer dan honderd jaar oude ansichtkaart uit 1918 te zien. Je kunt zo’n meer dan honderd jaar goed bewaarde gave ansichtkaart met postzegel maar beter wel in jouw verzameling hebben.
Op de kaart is de nog jonge bos bee ut Mast’nveltie an de Woaterseweg te zien. De Vrijzinnig Christelijke Studentenbond (V.C.S.B.) hield hier haar jaarlijkse zomerkampen voor jongens en voor meisjes. Zie de berichten elders in ut Deevers Archief.
De jongeman L. van …… schreef vanuit het jongenskamp op de achterkant van de ansichtkaart in de zomer van 1918  aan de jongeheer Hans de Graaf, Kleinzand 22 in Sneek, het volgende berichtje:
Beste Hans,
Dank je wel voor je brief, die ik kreeg op ’t punt van vertrekken uit Lochem. Natuurlijk kon ik toen niet meteen ….. Zijn je moeder en Anneke al weer terug ? Hier in Diever is ’t heerlijk, maar vandaag treffen we heel slecht weer. Heb je ook gehoord of ’t kamp van de jongens Beekhuis, Jaap Verdam en anderen nog is doorgegaan ? Ik heb er in Lochem naar geïnformeerd, maar kon er niet achter komen. Nou tot ziens met september. Veel plezier nog. Vele groeten aan je ouders en aan jezelf van
L. van …..

Posted in Ansigtkoate, Bosgesigte, Student’nkaamp | Leave a comment

Moar woar laag dan toch ut Skoapwassershookie ?

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) van 8 januari 1898 verscheen de volgende advertentie over de veiling van percelen groenland, hooiland, boschgrond en bouwland van de erven van dominee Remmelt Klaasen Hummelen. Elk te veilen perceel grond is in de advertentie met zijn veldnaam aangeduid.

Mr. J. Beckering van Loenen, Notaris te Dwingelo, zal op woensdag 12 januari aanstaande, des voormiddags elf uur, in het logement Seinen te Diever, voor de erven van dominee R.K. Hummelen, publiek bij inzate veilen:
1.
Een perceel groenland met aansluiting onder Wittelte de Zekte in gebruik bij gebroeders Hessels.
2.
Een stuk hooiland en daarbij gelegen veld het Spiek, de Bolhoek en het Schaapwasschershoekje.
3.
De Geeuwenmaat in 2 perceelen en een daarbij gelegen perceel boschgrond.
4.
Het Broekje, de bosch bij het Broekje en het veld voor het Broekje.
5.
Vijf perceelen hooiland in de Westermade, het Dagwerk, het Halve Dagwerk, het Gaarslag, de Drie Vorrel en de Anderhalve Vorrel.
6.
Een perceel hooiland in de Dikte, een dito perceel in de Prakkemaat, 2 perceelen in de Brinkemade en een perceel in de Leggeloërweiden.
7.
18 perceelen bouwland, Westereschakker, het Beentje, Hilgensteen, Groote Aarlange, Kleine Aarlange, de Botterkoele, het Klootzakkien, Noordesch, de Oldendieverschekamp, de Zuurlange in 2 perceelen, Groenendal, Giere, Zandakker, het Breegje, Steenakker, Smeedskamp en de Bestevaar.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Dominee R.K. Hummelen is Remmelt Klaasen (Klaas, Klaaszoon, Klaasens) Hummelen, een zoon van Klaas Hummelen en Margjen Willems. Hij is geboren op 10 juni 1812 in Deever. Hij is overleden op 7 maart 1894 overleden in Leens in de provincie Groningen. Remmelt Klaasen (Klaas, Klaaszoon, Klaasens) Hummelen was in 1836 een van de eerste afgescheidenen (offescheid’n) van de hervormde kerk in de gemiente Deever. Hij trouwde op 27 april 1838 met Klaasje Thijs Hessels. Zij is geboren in 1807 in Wittelte. Zij is overleden op 27 mei 1897 in Leens in Groningen.
Na haar overlijden in 1897 hebben de erven van Remmelt Klaasen (Klaas, Klaaszoon, Klaasens) Hummelen en Klaasje Thijs Hessels de vele bezittingen van hun vader en moeder in de gemiente Deever en de gemiente Dwingel geveild. De grote vraag is of de bezittingen daadwerkelijk in 1898 zijn geveild en verkocht of dat toen de veiling is afgelast, want in 1912 liet de familie Hummelen nagenoeg dezelfde percelen weer veilen.
 Zie het bericht Aubut Kuper hef ut Grunedal veur 65 gull’n ekocht.
In februari 2013 gaf de plaatselijke heemkunduge vurening uut Deever eindelijk de zeer gedetailleerde echter slechts eenvoudig opgemaakte en uitgevoerde publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’ uit in een helaas beperkte oplage.
 Dit is de belangrijkste publicatie die ooit via deze -thans meer dan vijfentwintig jaar bestaande- heemkunduge vurening tot stand is gekomen. Alle andere publicaties van deze vurening vallen daarbij ongeveer in het niet.
In het kadasterloze tijdperk vóór 1832 kende men in de gemiente Deever elk perceel groenland, bouwland, hooiland, veld, boschgrond uitsluitend bij naam. Het is van grote waarde dat dit aspect van het boerenleven in de gemiente Deever is vastgelegd. De redactie vindt het daarom belangrijk aandacht te blijven besteden aan de veldnamen in de gemiente Deever. De redactie vraagt zich uiteraard wel af of alle in het hier getoonde krantbericht, let wel uit 1898, genoemde veldnamen voorkomen in de veel te weinig geprezen publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’.
Inzake onderdeel 1:
Het perceel groenland met de naam de Zekte is niet te vinden in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’. Dit perceel groenland zal in Wittelte ergens bij de afwateringssloot met de naam Zekte hebben gelegen.
Inzake onderdeel 2:
De redactie heeft de veldnamen het Spiek, de Bolhoek en het Schaapwasschershoekje niet in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’ gevonden. Zo heeft de redactie zich in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’ bijvoorbeeld een turboslag in de rondte gezocht naar de veldnaam het Schaapwasschershoekje, maar heeft deze tot zijn stomme verbazing niet kunnen vinden. Je zal maar in een straat wonen, die vernoemd is naar dit perceel. In welke straat woont u ? Now, ik wone an ut Skoapwassershookie.
Inzake onderdeel 3:
Het perceel met de naam de Geeuwenmaat ligt in de gemiente Deever.
Inzake onderdeel 4:
Het perceel met de naam het Broekje ligt in Wittelte.
Inzake onderdeel 5:
De vermelde vijf percelen hooiland liggen in de gemiente Dwingel.
Inzake onderdeel 6:
Het perceel met de veldnaam de Prakkemaat ligt in Wittelte. Het perceel hooiland  met de naam De Dikte lag in Eemster in de buurt van de Stroom. De andere percelen liggen in de gemiente Dwingel.
Inzake onderdeel 7:
De vermelde 18 percelen bouwland zullen op de esschen van Deever liggen. De redactie moet nog uitzoeken of alle achttien veldnamen in de publicatie ‘Veldnamen gemeente Diever omstreeks 1832’  voorkomen.

Posted in Aarfgood, Veldnème | Leave a comment

De Peperstroate aachter de kaarke in Deever

De redactie van ut Deevers Archief vond bij het digitaliseren (scannen) van zijn papieren archief, bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever een knipsel uit het tijdschrift Het Noorden in Woord en Beeld, jaargang 10, 1934-1935, nummer 23, 24 augustus 1934 nota bene twee bladzijden met beelden uit Deever en omgeving.
De foto’s op die twee bladzijden zijn het waard vergroot weergegeven te worden. De redactie toont in dit bericht de onderste foto op de linker bladzijde.
Het bijschrift bij deze afbeelding op de linker bladzijde luidt als volgt: Een mooi dorpshoekje achter de kerk van Diever, knus en gezellig bij de trouwe kerk.
De redactie heeft de bijgevoegde bovenste kleurenfoto gemaakt op vrijdag 29 november 2019. De redactie heeft de bijgevoegde onderste kleurenfoto gemaakt op donderdag 22 april 2021.

Posted in Kaarke an de brink, Peperstroate, Toor'n an de brink | Leave a comment

Deeverse lunchkäsies en Wapser Cheddarkäs’n

In de Olde Möppeler (Meppeler Courant) verscheen op 8 maart 1968 het volgende bericht over de kaasproductie in de coöperatieve zuivelfabriek Diever-Wapse.

Maxi- en minikazen
Diever-Wapse – De coöperatieve zuivelfabriek Diever-Wapse is gespecialiseerd in het maken van grote en kleine kazen. Zo wordt er wekelijks tien ton lunchkaas gemaakt. Dat is een zeer bescheiden kaasje, waarvan het gewicht slechts 460 gram bedraagt.
Ook houdt men zich bezig met het maken van de Cheddar-cilinder. Momenteel 11 ton per week. In tegenstelling tot de lunchkaas is dit een wat stoerdere kaas met een gewicht van 37 kg. Naast consumptie wordt deze kaas ook gebruikt voor de kaasverwerkende industrie. Via de N.C.K. te Meppel worden beide kaassoorten voor een groot deel naar het buitenland geëxporteerd. De Cheddar-cilinder zelfs naar Japan. De bereiding van laatstgenoemde wijkt af van de traditionele soorten.
Alhoewel er fabrieken zijn die één van deze soorten maken, is ‘Diever-Wapse’ het enige bedrijf dat beide soorten maakt.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief.
De lunchkaasjes werden gemaakt in de fabriek aan het Moleneinde in Deever. De Cheddar kazen werden gemaakt in de fabriek aan de Ten Darperweg in Wapse. Op de afbeelding ligt een klein lunchkaasje op een grote Cheddar kaas. De redactie herinnert zich dat hij in de schoolvakantietijd zowel in de fabriek in Deever als in de fabriek in Wapse heeft meegewerkt  aan de productie van beide soorten kaas. Vooral het maken van die Cheddar kazen was lomp en zwaar werk.
De N.C.K. was de Nationale Coöperatieve Zuivelverkoopcentrale.
De foto bij het bericht in de Olde Möppeler (Meppeler Courant) is ongetwijfeld gemaakt door dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm (Haarm) Hessels. De redactie zou bij dit bericht graag een scherpe scan van de originele foto willen opnemen.

Posted in Haarm Hessels, Süvelfubriek Deever, Süvelfubriek Wapse | Leave a comment

De Wapser skoele mit ut huus van de boo’mmeister

Afbeeldingen van vér voor de Tweede Wereldoorlog, waarop de openbare lagere school aan de Ten Darperweg in Wapse in zijn geheel is te zien, zijn zeldzaam. Zeker als op zo’n foto ook de gemeentelijke woning van de bovenmeester is te zien.
In 1910 is de Wapser skoele verbouwd tot een school met twee lokalen. De tweeklassige Wapser skoele lijkt verdacht veel op de tweeklassige Witteler skoele. De redactie van ut Deevers Archief heeft nog niet de gelegenheid gehad uit te zoeken of voor beide tweeklassige openbare lagere scholen dezelfde bouwtekeningen zijn gebruikt.
In de loop van de twintiger jaren van de vorige eeuw was de Wapser skoele weer te klein geworden. In het najaar van 1929 werd begonnen aan de uitbreiding van school met een derde lokaal. Zo ontstond het schoolgebouw, zoals dat voor een belangrijk deel nu nog bestaat.
De hier getoonde bijna honderd jaar oude foto is gemaakt in de twintiger jaren van de vorige eeuw. Deze foto was aanwezig in de verzameling van wijlen Hendrik (Henk) Onstee, die de enige zoon was van wijlen Hendrik (Henk) Onstee, die in de twintiger jaren van de vorige eeuw meester was aan de Wapser skoele.
Rechts op de zwart-wit foto is de gemeentelijke woning van de bovenmeester te zien. Let vooral op het houten achterhuis van de woning van de bovenmeester, dat oorspronkelijk was bedoeld voor het stallen van enige dieren. Let vooral ook op de waterpomp met houten mantel bij de heg tussen het schoolplein en het erf van de woning van de bovenmeester. Voor de Tweede Wereldoorlog was in Wapse nog geen waterleiding; drinkwater werd deep uut de welle (uit de grond) opgepompt.
Coen Broekema heeft de eerst hier afgebeelde kleurenfoto van de Wapser skoele gemaakt op 9 april 2005. Hij heeft de tweede hier afgebeelde kleurenfoto van de Wapser skoele, waarop het rode zonnescherm is te zien, gemaakt op 1 december 2005.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit foto (dus geen ansichtkaart) van de Wapser skoele ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 49 van het in september 2007 uitgegeven onvolprezen papieren boekwerkje Voormalige gemeente Diever in oude ansichtkaarten, dat is samengesteld door zeer deskundige vrijwilligers van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren boekwerkje of dat papieren boekwerkje bij iemand in kunnen zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen van mooie foto’s op papier is, kan de hier afgebeelde zwart-wit foto van de Wapser skoele ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 20 van nr. 05/4 (december 2005) van het papieren blad Opraekelen, dat is samengesteld door bijzonder toegewijde vrijwilligers de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit zijn van dat papieren blaadje of dat papieren blaadje bij iemand in kunnen zien.

Posted in Wapse, Wapser skoele | Leave a comment

De midwinterhoorn van het Andes-gebergte

In Oll’ndeever en omgeving wordt tussen de eerste zondag van de aanloopperiode naar kerst en Driekoningen (van 30 november tot en met 6 januari) sinds een aantal jaren elke dag op de midwinterhoorn geblazen. Met dit type hoorn kan een diepe donkere mistroostige klank worden geblazen.
Op de zaterdag vòòr de dag met de datum 6 januari des avonds wordt het midwinterhoornblaasseizoen afgesloten met een groep blazers uit de soms verre omgeving van Oll’ndeever bij de kerk aan de brink van Deever. Daarna kan iedereen meedoen met een midwinterhoornwandeling verlicht met vuren en onder het genot van warme chocolademelk, gloeiwijn of natuurlijk een alkoholische versnapering uit eigen heupflesje.
Peter Kuiper, de bedenker van dit volksvermaak, heeft ook een eigen webstee met de naam Primitieve Hoorns, waarin hij uitgebreid gewag maakt van de midwinterhoorn. In zijn webstee besteedt hij ook aandacht aan andere hoorns, zelfs aan de Tibetaanse trompet uit het Himalaya-gebergte. Echter de aandacht voor de Inca-trompet uit het Andes-gebergte wordt node gemist. De redactie van ut Deevers Archief wil graag in deze leemte voorzien.

In het zuidelijke deel van het Andes-gebergte in Perú is de yungor (longor, lonccor, llungur, llunqur) een oeroud instrument dat nog steeds deel uitmaakt van de rijke levende muziekcultuur. De yungor wordt traditioneel gemaakt van de bloeiende steel van de maguey (agave americana). De steel wordt ’s nachts bij volle maan gesneden. De maker kiest een steel met een roodachtige kern, want die geeft de beste klank. De yungor heeft meestal een lengte van ongeveer 2 meter, maar kan ook langer zijn. De steel wordt over de lengte geopend en wordt voorzichtig uitgehold, met uitzondering van het laatste stuk. Daarna wordt de steel dichtgemaakt en vastgemaakt. In het gesloten einde wordt een dwars gat gemaakt, waarin voor de bespeelbaarheid van het instrument een houten mondstuk wordt geplaatst. Het andere einde blijft open. Het instrument werd vroeger vaak, tegenwoordig soms over de hele lengte voorzien van linten van wol, tegenwoordig ook wel linten van plastic. Het instrument wordt gebruikt voor de begeleiding van enkele populaire dansen en hoort onlosmakelijk bij de folklore van het Andersgebergte. Kijk naar en geniet vooral van het prachtige geluid van de yungor in het bijgaande voorbeeld.

Posted in Midwinterhoorn, Oll'ndeever | Leave a comment