Monthly Archives: november 2023

De Germaansche S.S. vugèderde in café Balsma

Posted on 30 november 2023

In het Duitsgezinde Drentsch Dagblad (officieel orgaan voor de provincie Drenthe) werd op 27 februari 1943 de hier getoonde advertentie gepubliceerd.

Op maandag 1 maart 1943 hield de Germaansche S.S. een propagandabijeenkomst in het café van de beruchte N.S.B.’er Klaas Marcus Balsma an de Brink in Deever. Niet bekend is of en zo ja welke inwoners van de gemiente Deever lid zijn geweest van de Germaansche S.S. Maar wellicht is dat nog steeds onderzoekbaar.
De Germaansche S.S. was de verzamelnaam van verschillende paramilitaire groepen, die van 1939 tot 1945 ontstonden in door Duitsland bezette gebieden. De Germaansche S.S. was gebaseerd op het model van de Schutzstaffel (S.S.) en had als doel de nationaalsocialistische rassendoctrine en het antisemitisme op te leggen. Dit deed zij voornamelijk door lokale politietaken op zich te nemen en eenheden van de Gestapo, de Sicherheitsdienst (S.D.) en andere afdelingen van de Reichssicherheitshauptamt te versterken.
De Nederlandse organisatie werd opgericht onder de naam Nederlandsche S.S., maar later omgedoopt tot Germaansche S.S. Ze was betrokken bij razzia’s tegen joden voor deportatie naar vernietigingskampen. Na de oorlog werden de meeste leden van de Germaansche S.S. in Nederland gebrandmerkt als landverraders en werd een deel veroordeeld wegens oorlogsmisdaden.
De taak van de Beauftragter van de Provincie was toezicht houden op het openbaar bestuur en het economisch leven. Daarnaast moest hij zich bezig houden met het nazificeren van de publieke opinie.

Posted in Brink, Café Balsma, Klaas Marcus Balsma, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

De bos bee de boerdereeje De Uilenhorst

Posted on 29 november 2023

De redactie van ut Deevers Archief vervangt zo nu en dan voor de broodnodige verandering de kopafbeelding van het Deevers Archief.
Als jij in het bezit bent van een mooie afbeelding uut de gemiente Deever en jij acht deze echt wel geschikt als kopafbeelding van deze webstee, aarzel dan niet deze afbeelding naar de redactie te sturen.
Het formaat van een kopafbeelding is 940 x 198 puntjes (300 dpi).
Als jij de hier afgebeelde kopafbeelding lelijk vind of niet geschikt acht als kopafbeelding van ut Deevers Archief, aarzel dan niet jouw mening luid en duidelijk aan de redactie kenbaar te maken.
De redactie heeft de betreffende en hierna afgebeelde kleurenfoto in de buurt van de verrinneweerde en verropte boerdereeje De Uilenhorst aan het begin van het fietspad met de naam Uilenhorst bij de Houtvester Jansenlaan (who the hell was that man) in de bossen van de Staat der Nederlanden (de Nederlandse belastingbetaler) gemaakt op woensdag 19 september 2018. Het was een mooie dag.
De smalle afbeelding is als kopafbeelding gepubliceerd geweest van 5 november 2018 tot en met 5 december 2018.

Posted in Bosgesigte, de Uilenhorst, Kopplètie | Leave a comment

Ut pothokke in de gemiente Deever

Posted on 28 november 2023

De redactie van ut Deevers Archief heeft in jaar 2007 de zogenaamde Historische Kalender voor het jaar 2008 samengesteld voor de leden van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, zo ook de teksten bij de foto’s en de eerste bladzijde met enige uitleg over de betekenis van ut pothokke.

Ut pothokke staat nu bijna altijd bij boerderijen die al lang niet meer daadwerkelijk in gebruik zijn als boerderij. Wie let er in het vooorbijgaan op ? Wie hecht nu nog belang aan dit kleine huisje ? Toch hoorde ut pothokke honderden jaren bij het boerenleven, want in dat kleine gebouwtje werd brood gebakken, melk gekarnd, de was opgekookt, varkensvoer gekookt, het vlees van het geslachte varken verwerkt, geweckt, in de zomer huisde het boerengezin in ut pothokke. Een kleine, maar onmisbare ruimte voor het leven op de boerderij in vroeger tijden in Deever. Niet alleen nuttig, maar ook aangenaam. In de avonduren trof de jeugd elkaar in ut pothokke, er werd in gevrijd, jenever gestookt, geboomd, tabak gedroogd.
De voormalige werkgroep ‘Pothokken in de gemeente Diever’, bestaande uit Deeverse Dorpskrachten, waaronder wijlen dorpsfiguur Jan Hessels, is vanaf 1999 bezig geweest met het lokaliseren, inventariseren, bestuderen en fotograferen van alle pothokken in de gemiente Deever en zijn de afmetingen, het bouwjaar, de opdrachtgever van de bouw, de bouwaannemer, de aard van de gebruikte materialen, de huidige staat van onderhoud en de huidige bestemming vastgelegd. daarbij zijn de nijvere verzamelaars van gegevens wel vergeten de verhalen bij de pothokken vast te leggen. Het geheel is in 2007 als een losbladig boekwerk ’Pothokken in de gemeente Diever’ uitgegeven. Gelukkig heeft de redactie van ut Deevers Archief wel het verhaal uit de mond van dorpsfiguur wijlen Jan Hessels opgeschreven en dit bericht verwerkt.
In de gemiente Deever stond vroeger bij de meeste boerderijen een pothokke, bij de meeste boerderijen staat gelukkig nog steeds een pothokke. Er waren kleine en grote pothokken. Een klein pothokke was meestal alleen bestemd voor het koken van de pot met varkensvoer. Dat was een grote pot waarin, afhankelijk van het aantal te voeren varkens, enkele keren per week aardappels werden gekookt. In de kookpot ging als regel dree maande eapels, ongeveer vijfenzeventig kilo aardappelen. Als de aardappels gaar waren, dan werden ze met een aparte klauw fijn gestampt.
Het vuur onder de pot werd meestal gestookt van takkenbossen of oude verrotte afrasteringspalen. De takkenbossen stonden in een bult bij de boerderij. Ze stonden in weer en wind. Bij flinke regen werden de takkenbossen behoorlijk nat, wat bij het opstoken veel rookontwikkeling gaf.
De familie Hessels aan de Kruisstraat in Deever had twee binnenpotten. ’s Maandags werd in de buitenpot een geëmailleerde binnenpot geplaatst, waarin de was werd opgekookt. Kinderen moesten vaak het vuur onder de pot stoken. Ook werd in het najaar in de pot water gekookt voor het slachten van het varken. Het warme water was nodig om het haar van het varken te broeien. Het haar kon dan beter van het varken worden verwijderd. Daarna werd in de pot de bloedworst gekookt en vervolgens het zogenaamde kortgoed. Dit waren de kop, de lever en het hart van het varken. Die werden verwerkt in de leverworst en hoofdkaas. Hiervoor werd een grote pot gebruikt.
Bij de familie Hessels aan de Kruistraat stond een wat groter pothokke, dit pothokke bestaat staat steeds (zie de bij dit bericht gepubliceerde foto, die de redactie op 20 november 2005 is gemaakt). In het pothokke stond ook een kachel, waarop drie pannen konden worden geplaatst. In de winter werd in de huiskamer gekookt. In de zomermaanden was het in de huiskamer te warm en werd in ut pothokke gekookt. Dit was een manier om de warmte van het koken buiten het huis te houden. Ook stond in ut pothokke de wasmachine. Dit was een wasmachine, die met de hand moest worden gedraaid. Dorpsfiguur wijlen Jan Hessels moest ook wel eens draaien. Hij moest dan tweehonderenvijftig slagen draaien. Hij was de tel nog wel eens kwijt, maar begon dan niet opnieuw.
De kachel in ut pothokke werd in de regel gestookt met hout en turf of sudd’n. Grotere pothokken bestonden uit twee gedeelten. In één gedeelte werd in de zomer gegeten. Het was voor de huisvrouw wel gemakkelijk, want de kachel, waarop het eten werd gekookt, was dan dichtbij. Je hoefde daarnaast niet zo ver te lopen met de pannen. Het eten vond plaats naast de pot waar het varkensvoer werd gekookt. Je zorgde dan wel dat je snel at, want het stikte in ut pothokke van de vliegen.
In ut pothokke werd veel water gebruikt bij het koken van varkensvoer, bij het slachten, bij het wecken en bij het wassen. Daarom stond ut pothokke aan de kant van de pompestroate en kon men via de zijdeur van de boerderij zo ut pothokke in lopen.
Vanwege het brandgevaar was ut pothokke altijd bedekt met dakpannen, bij voorkeur met cementpannen, omdat deze het meest afdichtend gelegd konden worden. Altijd met dakpannen ? Niet altijd, want in Wapse staat een pothokke mit’n reet’n doake.
Ut pothokke heeft in de loop van jaren zijn oude functies verloren. Sommige pothokken zijn helaas afgebroken, maar pothokken kregen vooral een nieuwe bestemming. Uit de inventarisatie van de pothokken in de gemeente Diever blijkt dat het gebruik van ut pothokke verrassend veelzijdig is. Veel pothokken zijn helaas in gebruik als fantasieloos baarghokke, maar gelukkig ook veel als fietsenhok, voorraadruimte, kippenhok, konijnenhok, paardenbox, keuken, galerietje, schildersatelier, expositieruimtetje, cv-ketelhuisje, tuinhuisje, garage, strijkkamertje, zomerverblijf, trainingsruimte, washok, kantoor en badkamer.
Dat deze bestemmingen tot voorbeeld moge zijn van de eigenaren, die hun pothokke gebruiken als baarghokke. Ook het kleinste pothokke in de gemiente Deever, met een binnenoppervlak van slecht 3,6 m², is in gebruik als baarghokke, het verdient een beter lot. In het verleden was op Zorgvliet een pothokke in gebruik als werkruimte van een fietsenmaker.
Elders zijn pothokken in gebruik als winkeltje en als sauna en wie weet wat voor bestemmingen nog meer. Kortom ut pothokke is voor veel doeleinden geschikt. Uit de inventarisatie bleek ook dat bij een oude boerderij in 2004 een pothokke is ingestort en is afgebroken. Het is zeker de moeite waard dat voor onze streek zo karakteristieke gebouwtje te herbouwen.

Posted in Aarfgood, Atlas van de gemeente Diever, Canon van de gemiente Deever, Deever, Dorpskracht, Kruusstroate, Pothokke | Leave a comment

Vukwisters haad’n un laampe van wè 40 kiès’n

Posted on 27 november 2023

De redactie van ut Deevers Archief mocht graag bij dorpsfiguur wijlen Jan Hessels, de broer van dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm Hessels, op bezoek gaan in sien boerdereeje an de Kruusstroate in Deever. Jan hield van het vertellen van korte lachwekkende verhaaltjes, die hij steevast anekkedotes noemde. Zo ook zijn volgende anekkedote over de elektrificatie van Deever.

In de maand mei in het jaar 1924 zijn mijn vader en moeder getrouwd. In het najaar van 1924 is onze boerderij aangesloten op het elektriciteitsnet.
Mijn moeder heeft ons vaak verteld dat ze toch nog een paar jaar de olielampen zijn blijven gebruiken. Ze gingen eerst kijken wat de ervaringen van andere mensen waren. Ze zei dat de mensen vaak een gloeilamp van 25 kaarsen in de woonkamer hadden hangen, maar dat er ook van die verkwisters waren die een gloeilamp van wel 40 kaarsen hadden hangen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Een gloeilamp van 25 kaarsen was een gloeilamp van 25 Watt. Een gloeilamp van 40 kaarsen was een gloeilamp van 40 Watt.
De ouders van Jan Hessels waren Jacob (Jaap) Hessels en Margje (Maargie) Veenhuis. Zij trouwden op 3 mei 1924 in Deever.
Jacob Hessels is geboren op 3 mei 1896 in Deever en is overleden op 7 maart 1979 in Deever.
Margje Veenhuis is geboren op 25 juni 1899 in Wapse en is overleden op 23 mei 1985 in Deever.
Dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm Hessels is geboren op 8 oktober 1927 in Deever en is overleden op 21 maart 1995 in Deever.
Dorpsfiguur Jan Hessels is geboren op 4 mei 1934 in Deever en is overleden op 20 augustus 2001 in Deever.
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto van de boerdereeje mit ut grote pothokke, waar de familie Hessels woonde, op maandag 3 september 2018 gemaakt.

Posted in Deever, Electrificatie, Haarm Hessels, Kruusstroate | Leave a comment

Ut lee’m möt neet vleeg’n, moar fladder’n

Posted on 26 november 2023

De oude smederij van de gebroeders Albert en Hendrik Kloeze an de Heufdstroate in Deever is een rijksmonument. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed vermeldt over dit object:
Laat 19e eeuwse voormalige smederij. Het woongedeelte is dwarsgeplaatst en gedekt door een met pannen belegd schilddak met uileborden en makelaar; even omlopende gootlijst; staafankers. Symmetrische indeling door opgeklampte deur met bovenlicht met snijwerk en sierroosters en zesruitsschuifvensters met en zonder opgeklampte luiken; alle lichtgetoogd en met 1,5 steens hanekammen. De voormalige smederij onder pannengedekt zadeldak met windveren; de detaillering van deuren en vensters niet meer oorspronkelijk.
Dat is een indrukwekkende beschrijving van dit rijksmonument, maar wat heb je aan dit bijna onbegrijpelijke gebrabbel als het rijksmonument, ten tijde dat de redactie de hier afgebeelde kleurenfoto’s maakte, onbewoond was en behoorlijk aan het vervallen was.
Maar ja, dat kan gemakkelijk gebeuren, want in dit land gaat het om het in stand houden van ongeveer 63.000 rijksmonumenten. Dus de vraag bij de immer beperkte geldelijke mogelijkheden is, wanneer de buitenkant van dit niet al te belangrijke rijksmonumentje in aanmerking komt voor restauratie ?
De redactie van ut Deevers Archief heeft de drie hier afgebeelde kleurenfoto’s op 28 juli 2016 gemaakt.
Op de derde foto is aan de rechterkant op een groot raam de volgende tekst gekalkt: het leven moet niet vliegen, maar fladderen. Maar voor het behoud van een rijksmonument geldt vast en zeker: het onderhoud moet niet fladderen, maar vliegen.

Posted in Aarfgood, de Kloeze, Deever, Heufdstroate, Rieksmonement | Leave a comment

Swat-wit 8 mm film mit nummer 58245265 uut 1939

Posted on 25 november 2023

In de webstee Oorloginblik.nl is een zwart-wit 8 mm film over Deever uit het Drents Archief over de ontvangst van burgemeester Meiboom, Palmpasen en het maaien van rogge in het jaar 1939 te bekijken.

Bij de film is de volgende beschrijving opgenomen.
Film over de aankomst van toekomstig burgemeester Meiboom in Diever en de viering van Palmpasen in 1939. Aan de orde komen onder andere:
Deel 1.
Een groepje mensen staat te wachten aan de kant van de weg.
Een auto met het kenteken E6824 arriveert en de heer Meiboom en zijn vrouw stappen uit.
Ze worden welkom geheten door een man die een hoge hoed vasthoudt.
Een harmonieorkest speelt een stuk muziek. De man met de hoge hoed houdt een toespraak.
Twee kinderen overhandigen een grote bos bloemen aan de vrouw van de heer Meiboom, mevrouw Meiboom-Veltman.
Een kinderkoor zingt een lied terwijl een dirigent de maat aangeeft.
Opname van een feestelijke optocht met voorop ruiters te paard, gevolgd door een harmoniekorps.
Een auto is gearriveerd en de heer Meiboom en zijn vrouw stappen onder grote publieke belangstelling uit.
De heer Meiboom en zijn vrouw maken kennis met diverse personen.
Het harmoniekorps begint weer te spelen en er wordt een toespraak gehouden.
Het toekomstig burgemeestersechtpaar poseert voor een foto met een aantal jonge dames in klederdracht.Na de foto spreken ze met elkaar.
Deel 2
Twee dames lopen in de sneeuw.
Impressie van de sneeuw.
Vooraanzicht van een villa, een moeder kijkt in haar kinderwagen.
Vervolgens zit de moeder te handwerken en speelt een kind op een trap.
Kinderen staan met hun haantje op een stokje klaar voor de Palmpasen optocht.
Elders krijgen de haantjes een netje met een ei omgehangen.
Mevrouw Meiboom-Veltman staat bij een grote hoeveelheid kinderen en vervolgens begint de Palmpasen optocht.
Deel 3
Overzicht van Diever vanaf de Nederlands hervormde kerk en een impressie van de kerktoren.
Deel 4
Een man en een jongen zitten op een door paarden voortgetrokken maaimachine en maaien het koren.Een boer maakt van het gemaaide graan korenschoven.

Aantekeningen van ut Deevers Archief
In de beschrijving van deel 1 van de film staat de zin ‘Ze worden welkom geheten door een man die een hoge hoed vasthoudt’. Jan Cornelis Meiboom en zijn vrouw Nell Veltman zijn merkwaardig genoeg in Wittelte op de grens van de gemiente Deever en de gemeente Havelte niet welkom geheten door de loco-burgemeester van de gemiente Deever of vertegenwoordigers uit de raad van de gemiente Deever of de secretaris van de gemiente Deever of de rijkste aller rijke hereboeren uit de gemiente Deever of de notabelste aller notabelen uit de gemeente Diever, maar door Jan Andree (André ?, Andrea ?, Andreae ?) (geboren op 2 februari 1904 in Deever, overleden op 25 december 1975 te Zuidwolde, zoon van pietereulieventer Cornelis Andree (André ?, Andrea ?. Andreae ?) en zijn tweede vrouw Jantje Schoenmaker), hij was in 1939 de directeur van de Zuivelfabriek van Deever.
Op de bijgaande afbeelding zijn op de voorgrond van links naar rechts te zien Nell Veltman, Jan Cornelis Meiboom en de wel zeer diep en nederig neerbuigende Jan Andree (André ?, Andrea ?, Andreae ?).

Posted in Deever, Gemiente Deever, Kaarke an de brink, Palmpoas’n | Leave a comment

Un Spartaans hangkottie op de Langparkeerbrink

Posted on 24 november 2023

In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 25 september 2017 stond het volgende berichtje over een culturele gebeurtenis van de eerste orde binnen de grenzen van de gemiente Deever. Deze gedenkwaardige gebeurtenis zal ongetwijfeld rechtstreeks en zonder enige betuttelende gereformeerde ballotage in een nieuw geschiedenisboek van de gemiente Deever worden vermeld.

Jeugd Diever heeft eigen plek
Jongeren Ontmoetings Plaats bij sportvelden
Diever. De jongeren in Diever hebben een eigenplek. Wethouder Homme Geertsma heeft samen met een aantal jongeren de JOP, een Jongeren Ontmoetings Plaats, geopend.

De Jongeren Ontmoetings Plaats in Diever is gerealiseerd in de nabijheid van scholengemeenschap ‘Stad en Esch’ en het sportterrein Westeres van de voetbalvereniging Diever/Wapse. Hij is geplaatst op het parkeerterrein. De JOP is geheel van metaal en voorzien van banken. De jeugd kan nu overdekt zitten en elkaar gezellig ontmoeten. De JOP is voorzien van de tekst: ‘Hangen oké ! Overlast nee ! En rotzooi opruimen !’
Geertsma opende de JOP door samen met jongeren uit Diever de poster te plaatsen waarop de afspraken staan die zijn gemaakt. Men mag geen lawaai maken en harde muziek is geheel niet toegestaan. De wethouder zei dat het goed was om te zien dat de gemeente, de jongeren en de omwonenden gezamenlijk tot een prachtige ontmoetingsplek waren gekomen.
‘Een JOP waarin jongeren gezellig kunnen praten en bij elkaar kunnen zijn. En doordat we onderling goede en duidelijke afspraken hebben gemaakt, ga ik er van uit dat we allemaal plezier beleven aan de JOP.
Overlast
Naast de Jongeren Ontmoetings Plaats is een afvalbak geplaatst. Deze is volgens omwonenden nog niet heel erg opgevallen, gezien het vele afval in de JOP afgelopen weekeinde.
In Diever wordt gehoopt dat door de realisatie van de JOP de overlast die rondhangende jeugd regelmatig veroorzaakt bij de openbare lagere school ‘de Singelier’ en in de overdekte picknickplaats aan de Bosweg minder wordt.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Volgens de webstee van de Voorkant Van Het Grote Gemeentelijke Gelijk was de hoogedelachtbare heer Homme Geertsma in 2017 de CDA-wethouder voor het beheer van de openbare ruimte, milieu, onderwijs, sport en jeugdzorg. Dat waren heel wat dikke zware, vette, dure portefeuilles bij elkaar, maar dat kwam bij deze topgebeurtenis mooi uit: één wethouder die politiek verantwoordelijk is voor het beheer van duurzame objecten in een duurzame openbare ruimte binnen de gemiente Deever én bovendien politiek verantwoordelijk is voor het duurzaam christelijk democratisch zorgen voor de jeugd.
De hoogedelachtbare heer C.D.A.-wethouder Homme Geertsma, de JOPsbode van de Voorkant Van Het Grote Gemeentelijke Gelijk, kwam met een opgeheven moraliserend gereformeerd wijsvingertje en met het volgende JOPsbericht naar het Spartaanse rondhangkotje op de gratis Langparkeerbrink aan de straat met de naam Westeresch in Deever: ‘Hangen oké ! Overlast nee ! Rotzooi opruimen ! Geen lawaai maken !’ ‘Geen harde muziek afspelen !’
Als de rondhangjeugd in de buurt van het rondhangkotje toevallig eens een keer een beetje afval maakte in de vorm van bijvoorbeeld een leeg blikje van een energiedrankje van een niet nader te noemen merk, dan was het gereformeerde bevel ‘En rotzooi opruimen !’. Rondhangjeugd trapt rotzooi, rondhangjeugd maakt rotzooi, rondhangjeugd is rotzooi !
Dat minachtende woord rotzooi gaf al meteen aan dat de hoogedelachtbare heer C.D.A.-wethouder Homme Geertsma de Deeverse jeugd om het op zijn Deevers te zeggen ‘veur gien cent in de reek’n haar’ of anders gezegd ‘minder in de reek’n haar dan un vurrotte kool’, want op de webstee van de Voorkant Van Het Grote Gemeentelijke Gelijk wordt wel degelijk gebruik gemaakt van de termen afval en zwerfafval en niet van de gereformeerde termen rotzooi en zwerfrotzooi.
De hoogedelachtbare heer C.D.A.-wethouder Homme Geertsma hoefde in zijn JOPsbericht niet het bevel ‘Niets vernielen !’ op te nemen, want het massief dikstalen en militair-donkergroen gespoten Spartaanse rondhangkotje valt niet te vernielen.
Het zware orkaan- en kogelbestendige Spartaanse rondhang- en wegpestkotje kan ook onmogelijk worden omgeduwd.
Hij had voor alle zekerheid in zijn JOPsbericht wel het gereformeerde bevel ‘Niet spuitverven !’ kunnen opnemen.
Het Spartaanse rondhangkotje kan ook niet in brand gestoken worden, want staal is nog steeds niet brandbaar.
Kortom de hoogedelachtbare heer C.D.A.-wethouder Homme Geertsma van de Voorkant Van Het Grote Gemeentelijke Gelijk was er volledig in geslaagd de Deeverse rondhangjongeren een asociaal, onpersoonlijk, onaantrekkelijk, ongezellig en afstotelijk Spartaans rondhang- en wegpestkotje op de gratis Langparkeerbrink op de Westeresch van Deever door de strot te duwen.
Deze indruk werd versterkt door de slechte anti-propagandafoto van de Voorkant Van Het Grote Gemeentelijke Gelijk, waarop een erg eenzame hoogedelachtbare heer C.D.A.-wethouder Homme Geertsma nota bene, mind you, let wel, met de rug naar de fotograaf bezig was met het doorknippen van een wellicht door hemzelf meegebracht en opgehangen rood-wit geblokt plastic wegenbouwlintje met een wellicht door hemzelf meegebracht schaartje. Of had hij voor de zekerheid altijd een schaartje in zijn binnenzak ? Je zou verwachten dat het doorknippen van dat lintje gedaan mocht worden door een vertegenwoordiger van de rondhangjongeren, maar nee …. Op de foto zijn in de verste verte geen, ook niet achter de bosjes bij de twee langparkeerauto’s, rondhangjongeren te bekennen. Ech neet ! Maar deze staan ongetwijfeld in groten getale achter de maker van de krantenfoto. Ech wè ?
Dan was de onthulling van het Spartaanse rondhangkotje voor de hoogedelachtbare heer C.D.A.-wethouder Homme Geertsma zo in de aanloop naar de 2018-gemeenteraadsverkiezingen toch wel als een soort van negatief persmomentje, als een soort van deceptietje te beschouwen, want een wethouder die politiek verantwoordelijk is voor het duurzaam chritelijk democratisch zorgen voor de jeugd had op zijn minst moeten zorgen wel omringd door rondhangjongeren op de foto te komen. Had hij maar een schriftelijk snelcursusje ‘Hoe ga ik om met mijn klanten’ moeten volgen ! Want rondhangjongeren mogen tegenwoordig al stemmen als ze achttien jaren jong zijn.
De redactie van ut Deevers Archief heeft de twee hier afgebeelde kleurenfoto’s van het Spartaanse rondhangkotje op 4 november 2017 gemaakt.

Posted in Deever, Gemeente Westenveld, Westeresch | Leave a comment

Kiender van de legere skoele in Deever in 1949

Posted on 23 november 2023

De in de periode 2000-2007 bestaand hebbende werkgroep Olde Skoelfotoos van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever was in die jaren voortdurend en voortvarend bezig met het verzamelen van schoolfoto’s van alle scholen in de voormalige gemiente Deever en met het uitzoeken van de namen van de kinderen en onderwijzers op die foto’s. Een van die schoolfoto’s was de hier afgebeelde foto van een groep leerlingen van de Openbare Lagere School, die destijds gevestigd was an de Tusschendarp in Deever. Mevrouw Gezina Raadgever-Smit (dochter van Helprig Smit en Wietske van Leeuwen, destijds wonend an de Kruusstroate in Deever) uit Amsterdam, stelde deze foto graag voor publicatie ter beschikking. De redactie van ut Deevers Archief is mevrouw Gezina Raadgever-Smit bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.

Olde Skoelfotoos – Legere skoele in Deever – 1949
De namen van de kinderen, de onderwijzers en de buschauffeur en hun gegevens zijn in 2004 uitgezocht en geven niet de huidige (2023) stand van zaken weer. De redactie van ut Deevers Archief moet deze gegevens nog actualiseren.
Elke keer blijkt maar weer dat het uitzoeken van de naam en de verblijfplaats van de leerlingen op de foto niet gemakkelijk is. Het zoekwerk was deze keer echter niet zo moeilijk, omdat een van de leerlingen op de foto staat nagenoeg alle op de foto aanwezige medeleerlingen wist te herkennen. Mevrouw Gezina Raadgever-Smit uit Amsterdam kon de meeste namen bevestigen.
Juffrouw Antje Dijkstra was van augustus 1947 tot september 1954 werkzaam in Deever. Ze was in de kost bij kapper Geert Vierhoven. Zij trouwde met Lambertus (Bertus) Koning uut Deever (zoon van Jan Koning, die op 10 april 1945 door de Duitsers werd doodgeschoten op de Heezeresch bee Deever), die na de Tweede Wereldoorlog met zijn moeder in het vroegere Groene Kruis gebouw aan het Moleneinde woonde.
Het kostte enige moeite om de gegevens van meester Willem Wemmenhoeve te achterhalen, mede omdat in Deever veel mensen dachten dat zijn achternaam Wemmenhove is. Willem Wemmenhoeve is echter uit Ruinerwold afkomstig en niet uit Zuidwolde.
De tweeling Jantje en Stina Koning gingen later in Wapse naar school. Ze woonden aan de weg naar Wapse (thans Ten Darperweg).
Via Grietje Santing leidde het spoor naar Geertruida ten Veen. Zij is een dochter van Roelof ten Veen en Ympkje Geertruida Drenth. Roelof ten Veen was koopman en ventte met lappen en andere spullen. Deze familie woonde in een woonwagen op het marktterrein in Deever. Het echtpaar had acht kinderen: Frans (overleden, voetbalde in Deever), Emmo (overleden, oud-Indiëganger, was getrouwd met Rensina Keizer, dochter van Albert Keizer en Jantje Warring), Steven (overleden, heeft nog op meubelfabriek De Toekomst gewerkt), Hiltje (overleden), Wolter (werd Wolter Slim genoemd), Henk (was kapper bij Geert Vierhoven), Geertruida (Geertje) en Jantina (Jannie) Carolina.
Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog stond de familie Ten Veen met de woonwagen op het marktterrein in Diever, maar is in 1941 in Steenwijk in een huis gaan wonen, omdat de Duitsers willekeurig woonwagenbewoners begonnen op te pakken en naar Duitsland deporteerden. Kort na het einde van de Tweede Wereldoorlog is de familie met de woonwagen teruggegaan naar Diever. Ze woonde van zomer 1945 tot eind 1951 in het woonwagenkamp op het marktterrein, vanwaar ze met de woonwagen
naar Hoofddorp verhuisden.
De nog levende kinderen hadden in 2004 allen goede herinneringen aan Deever. Henk ten Veen staat graag met zijn caravan (het bloed kruipt toch waar het niet gaan kan) op camping Hoeve aan den Weg in de Olde Willem. Geertruida komt zo nu en dan nog in Deever.
Moeilijker was het om achter gegevens van Harm en Hilligje Smit te komen.
Veel meer moeite kostte het om de verblijfplaats van Jannie Benthem van Kalteren uit te zoeken.
Het uitzoeken van de gegevens van de drie kinderen Kannegieter op de foto was ook niet moeilijk, dank zij wat aanwijzingen van Karst Kannegieter Azn.

De leerlingen van de eerste en de tweede klas (welke leerlingen ontbreken?) van het schooljaar 1948-1949 en leerkrachten van de Openbare Lagere School in Deever en DABO-chauffeur Harm Dieters zijn in de zomer van 1949 tijdens het jaarlijkse schoolreisje op de hier afgebeelde foto gezet. Wie kan zich herinneren waar deze foto is gemaakt ? Appelscha ?
De redactie wil bijzonder graag in de gelegenheid worden gesteld om de schoolfoto’s met de leerlingen van de derde, vierde, vijfde en zesde klas van het vermelde schooljaar te scannen voor opname in ut Deevers Archief. Wie stelt zijn of haar foto’s ter beschikking?

Op de schoolfoto zijn de volgende personen te zien:

1. Antje Dijkstra
Zij is geboren op 4 oktober 1926. Zij trouwde met Lambertus Koning.
Zij woonde in 2004 in Delden
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

2. Willem Wemmenhoeve
Hij is geboren op 4 juli 1926. Hij is overleden op 26 juni 1996. Hij trouwde met Eef Vogelsang.
Hij woonde in Wijhe.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

3. Harm Dieters
Hij is geboren op 11 april 1905 in Haarlem. Hij is overleden op 8 augustus 1991.
Hij trouwde op 28 april 1930 in Emmen met Marchien (Margje) Schuur.
Hij was buschauffeur bij de D.A.B.O.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

4. Rigtje Johanna van der Land
Zij is geboren op 1 november 1909 in de kolonie Willemsoord. Zij is overleden op …. Zij is niet getrouwd geweest. Zij woonde heel lang an de Binnenesch in Deever. Zij woonde de laatste jaren van hhar leven in bejaardenhuis De Menning in Wilhelminaoord.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

5. Albertus Andree (André ?, Andrea ? Andreae ?)
Hij is geboren op 18 maart 1908. Hij is overleden op 27 maart 1981. Hij trouwde met Lutina Talen.
Hij woonde in Deever. Hij was de bovenmeester van de legere skoele.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

6. Geertruida (Geertje) ten Veen
Zij is geboren op 26 december 1941. Zij trouwde met Jan van Veen.
Ze woonde in een woonwagen op het marktterrein. Haar ouders waren geen ‘echte woonwagenbewoners’. Ze stonden wat apart van de ‘echte woonwagenbewoners’. Haar vader Roelof ten Veen kocht bee tummerman Jan Saan’n plaank’n veur de wèèg’n. Haar moeder Ympkje Geertruida Drenth was een nicht van circusman Tony Boltini. Na de oorlog hebben ze van 1948 tot de kerst in 1951 met de woonwagen in Diever gestaan, daarna vertrok de familie met de woonwagen naar Hoofddorp.
In 2004 woonde ze in een gewoon huis in Aalsmeerderbrug.

7. Jantje Zwaantje Koning
Zij is geboren op 5 maart 1942. Zij trouwde met Pieter Bralte Oosterveld.
Zij woonde in 2004 op Wapservene.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

8. Geertje Kannegieter Ldr.
Zij is geboren op 21 augustus 1941. Zij trouwde met Jan Hendrik Schutten.
Zij woonde in 2004 in Hoogeveen.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

9. Albert Klok Czn.
Hij is geboren op 28 september 1942 in Oll’ndeever.
Hij woonde in Dedemsvaart.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

10. Jans Kannegieter Jzn.
Hij is geboren op 14 mei 1942. Hij is overleden op 17 juli 1992.
Hij trouwde met Jannie Betten. Hij woonde in Emmen.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

11. Jannie Wesseling
Zij is geboren op 16 december 1942. Zij trouwde met Jan Key.
Zij woonde in 2004 in Dwingel.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

12. Harm Smit
Hij is geboren op 17 augustus 1942.
Hij woonde in 2004 in Havelte.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

13. Geertje Schade
Zij is geboren op 29 mei 1940.. Zij is overleden op 13 december 1996.
Zij trouwde met Aaldert de Weerd. Zij woonde in Dwingel.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

14. Hilligje (Hillie) Smit
Zij is geboren op 7 augustus 1940 in Diever. Zij is overleden op 2 augustus 2021 in Marijenkampen. Zij trouwde met David (Dave) Knoop. Zij woonde in 2004 in Marijenkampen. Zie het bijgevoegde overlijdensbericht uit de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Krant) van 8 augustus 2021.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

15. Johannes (Jannes) Tiemes
Hij is geboren op 11 april 1941. Hij is overleden op 29 januari 2003.
Hij is niet getrouwd geweest. Hij woonde an de Deeverbrogge.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

16. Cornelis (Corné) Andree (Andrea ? Andreae ?)
Hij is geboren op 19 juni 1941. Hij trouwde met Charlien Kroes.
Hij woonde in 2004 in Maassluis.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

17. Johannes (Joop, Jopie) Hatzmann
Hij is geboren op 23 juli 1941. Hij trouwde met Geesje (Gé) Doosje.
Hij woonde in 2004 in Emmeloord.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

18. Wolter Smit
Hij is geboren op 9 oktober 1942. Hij trouwde met Manja Golsteijn.
Hij woonde in 2004 in Brunssum.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

19. Grietje Santing
Zij is geboren op 7 februari 1942. Zij trouwde met Egbert Jan Steenbergen.
Zij woonde in 2004 in Beilen.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

20. Albert (Appie) Vierhoven
Hij is geboren op 13 oktober 1941. Hij is overleden op …
Hij is niet getrouwd geweest. Hij woonde in een zomerhuisje bij Hoeve aan den Weg in de Olde Willem.
Zijn bijnaam was Appie Kei.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

21. Jan Kannegieter Azn.
Hij is geboren op 30 oktober 1941. Hij trouwde met Roely Waninge.
Hij woonde in 2004 in Wanneperveen.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

22. Goossem Bijker
Hij is geboren op 13 april 1941. Hij is overleden op 7 augustus 1981.
Hij is niet getrouwd geweest. Hij woonde in Deever. Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

23. Barteld (Bart) Smit Wzn
Hij is geboren op 1 mei 1941. Hij is overleden op ….
Hij trouwde met Wolterdina (Wout) Zoer
Hij woonde laatstelijk in de Gerritsstraat in Deever.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

24. Jacob Andreae
Hij is geboren op 15 november 1941. Hij is getrouwd met Roelie Pit.
Hij woonde in 2004 in Delfzijl.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

25. Janna Schade
Zij is geboren op 1 augustus 1937. Zij trouwde met Jan de Weerd.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

26. Hendrik (Henk, Henkie) Vierhoven Lzn.
Hij is geboren op 23 juli 1940.
Hij woonde in 2004 in Meppel.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

27. Willem (Wimmie) Jansen
Hij is geboren op 2 oktober 1942 in Deever. Hij is getrouwd met Lieneke Timmer.
Hij woonde in 2004 in Zuidwolde.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

28. Pieter Oostenbrink
Hij is geboren op 10 juli 1942 in Deever. Hij is overleden op 24 november 1988.
Hij trouwde met Carol Mercks.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

29. Geertje Klok
Zij is geboren op 1 april 1941. Zij trouwde met Hilbert Soer.
Zij woonde in 2004 in Meppel.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

30. Martje Broekema
Zij is geboren op 6 april 1942. Zij is getrouwd met Pieter Klaas Dijkstra
Zij woonde in 2004 in Drachten.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

31. Wolterdina (Wout) Zoer
Zij is geboren op 8 april 1942. Zij trouwde met Barteld (Bart) Smit.
Zij woont in Deever.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

32. Mini (Miny) Udinga
Zij is geboren op 10 juli 1942 op Kalteren.
Zij trouwde met Albert (Appie) Grit. Zij woonde in 2004 op de Smilde.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

33. Willie Tiemes
Zij is geboren op 23 juli 1942. Zij trouwde met Kees Bakema.
Zij woonde in 2004 in Sappemeer.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

34. Christina (Stientje) Klok
Zij is geboren op 11 juni 1942. Zij trouwde met Tjeerd Bosma.
Zij woonde in 2004 in Schotland.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

35. Jantje (Jannie) Benthem
Zij is geboren op 24 maart 1943. Zij trouwde met Johannes Hoekstra.
Zij woonde in 2004 in Bleskensgraaf.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

36. Gezina (Sina) Elly Smit
Zij is geboren op 28 januari 1943. Zij trouwde met Dick Raadgever.
Zij woonde in 2004 in Amsterdam.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

37. Bart Buiter
Hij is geboren op 28 april 1941 in Deever.
Hij trouwde met Klaasje Boldng. Hij woont in Deever.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

38. Egbert (Eppie) de Vries
Hij is geboren op 23 maart 1942. Hij trouwde met Johanna Hoogeveen.
Hij woonde in 2004 in Luttelgeest.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

39. Anne Udinga
Hij is geboren op 7 januari 1941. Hij trouwde met Anna van der Heide.
Hij woonde in 2004 op de Smilde.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

40. Lambertus (Bertus) Bijker
Hij is geboren op 10 juli 1942. Hij trouwde met Tinie Beekelaar.
Hij woonde in 2004 in Wilhelminaoord.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van hem.

41. Willie Fransen
Zij is geboren op 6 augustus 1942.
Zij woonde in 2004 in Beilen.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

42. Margje van Nijen
Zij is geboren op 8 september 1939. Zij is overleden op 23 augustus 1992.
Zij trouwde met Harm Hummel. Zij woonde in 2004 in Deever.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

43. Jacoba (Cobie) Dieters
Zij is geboren op 30 november 1941.Zij trouwde met Guus d’Hoes.
Zij woonde in 2004 in Uden.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

44. Stina Koning
Zij is geboren op 5 maart 1942. Zij trouwde met Jacob (Jaap) Post.
Zij woonde in 2004 in Oosterwolde.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

45. Margje Warries
Zij is geboren op 27 februari 1942. Zij trouwde met Antonio (Ton, Tonny) Giateli.
Zij woonde in 2004 in Hoogersmilde.
De redactie moet (in de openbare bronnen) nog op zoek naar meer gegevens van haar.

Posted in Alle Deeversen, Legere skoele in Deever | Leave a comment

Is disse foto in ut Ekingersaand emeuk’n ?

Posted on 22 november 2023

Van afbeeldingen van bossen of een zandverstuiving op ansichtkaarten weet de verzamelaar bijna nooit waar de foto’s van die bossen of zandverstuiving zijn gemaakt. Bijgaand afgebeelde kleurenansichtkaart was te koop bij Hoeve aan den Weg an de Woaterseweg in de Olde Willem, maar de vraag is of de foto voor de op de ansichtkaart zichtbare zandverstuiving met vliegdennen in de buurt van Hoeve aan den Weg in de gemiente Deever is gemaakt. Bijvoorbeeld in de zandduinen in het Ekinkersaand ? Maar die zandverstuiving ligt niet in de gemiente Deever ! Dus wat moet de échte verzamelaar van ansichtkaarten uut de gemiente Deever dan met zo’n kaart ? Niet aanschaffen dus ! Maar er zijn verzamelaars van ansichtkaarten uut de gemiente Deever die dat desalniettemin nochtans evenwel maar wat al te graag doen ! Hoe dom kan je zijn !?

Posted in Ansigtkoate, Hoeve aan den Weg | Leave a comment

Ut turrein van ut eup’mlogtspel hef fl. 51.000 ekost

Posted on 21 november 2023

Op 3 september 1997 schreef Karel Meerkamp van Embden aan zijn neef Albertus (Bert) Christiaan Doorman, beiden zijn kleinzonen van mr. Albertus Christiaan van Daalen, de grondlegger van de Deeverse bos, het volgende over het openluchttheater aan de Heezeresch.

Over het openluchttheater ligt een dossiertje in het kantoortje.
Op 31 augustus 1946 vond de eerste opvoering plaats in de open lucht: Midzomernachtsdroom.
Ik meen dat de toneelvereniging de eerste jaren gratis gebruik mocht maken van het terrein. In 1950 deelde de vereniging mee, dat zij een stenen gebouwtje wilde neerzetten en daarom wilde zij een langjarig contract.
N.V. Berkenheuvel stelde voor 5-jarige huur met verlenging van telkens 5 jaar, voor een huur van fl. 1,– per jaar en fl. 0,10 per persoon voor 80 % van de bezoekers. Hieraan lag de gedachte ten grondslag, dat de kaart voor toegang tot Berkenheuvel fl. 0,10 kostte en men schatte, dat 20 % van de bezoekers wel al een kaart zou hebben. Erg hoog geschat, dunkt mij !
In 1952 zei de toneelvereniging, dat zij alleen subsidie kon krijgen voor het stenen gebouwtje, als dat op grond in langdurige erfpacht of op grond in eigendom zou komen te staan. Later wilde de vereniging ook geen erfpacht meer.
Maar N.V. Berkenheuvel wilde niet aan de toneelvereniging verkopen, want die bood geen verhaal bij wanbetaling of schade. In 1954 kocht de gemeente Diever het terrein (bestemming was bouwterrein) voor fl. 51.000,–

Voor zover bekend bij de redactie van ut Deevers Archief, is de eerste zwart-wit ansichtkaart met witte rand in november 1949 uitgegeven door Van Leer’s Fotodrukindustrie in Amsterdam. Die hier afgebeelde ansichtkaart was is Deever te koop bee Jan Brogg’n (de Wiba) an de Heufdstroate.
Op de hier afgebeelde ansichtkaart is het openluchttheater in zijn originele staat te zien.
Maar wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief is in het bezit van een oudere ansichtkaart of oudere foto dan de hier afgebeelde ansichtkaart uit november 1949 ? De redactie ontvangt bijzonder graag een goede scan van die ansichtkaart of die foto.

Posted in Ansigtkoate, Eup'mlogttheater, Eup’mlogtspel | Leave a comment

Groet’n uut de Kaamp bee Deever

Posted on 20 november 2023

In 1905, 1906, 1907 en 1908 hield het negende regiment infanterie van de landmacht zijn veldoefeningen op de heidevelden in het Watersche, het Dieversche, het Oldendieversche en het Wapserveld. Het soldatenkamp stond op de Oeren bij Wapse. Dit is tot nu toe de enige bekende foto waarop de zeer grote omvang van het tentenkamp is te zien. Er waren ongeveer vierentwintig honderd soldaten gelegerd. De schietoefeningen werden gehouden bij de kogelvangers in ut Wapser saand. In het kamp was een aantal soldatenkeukens ingericht, er was een watervoorziening aangelegd en er was een kantine.
Bovenstaande ansichtkaart is op 25 september 1906 vanuit Wapse verstuurd naar Veenhuizen (Dr.).

De redactie van ut Deevers Archief is als verzamelaar van ansichtkaarten van Deever, de Deeverbrogge De Olde Willem, De Gowe, Oll’ndeever, Ut Moer, Wapse, Woater’n, Wittelte en Zorgvliet steeds op zoek naar ontbrekende exemplaren in zijn verzameling. Het internet is daarbij tegenwoordig een aardig hulpmiddel. Zo kwam de redactie op de webstee www.legerplaats.nl de hier afgebeelde fraaie ansichtkaart tegen. Deze kaart ontbreekt helaas nog in de verzameling, ontbreekt in de verzameling van heel veel verzamelaars. De eigenaar was echter echt niet bereid zijn unieke exemplaar te verkopen. Gelukkig stuurde hij wel een bruikbare scan van zijn ansichtkaart.

De hier etoonde ansichtkoate van de soldoat’nkaamp op de Oeren tuss’n Kalter’n en Soerte is un hiele mooie swat-wit koate uut 1907, misschien wè de mooiste die de redactie van ut Deevers Archief ooit hef eseene, want ur bint wè hiel aarg veule legertent’n te seen. De koate is anwesug in de vusèmeling van Hans R. Holdijk uut Dronten.

Posted in Ansigtkoate, de Kaamp op de Oeren | Leave a comment

De burgemeister hef GW3151m of loat’n knall’n

Posted on 19 november 2023

De redactie van ut Deevers Archief koekeloert zo nu en dan -liefst zo weinig mogelijk- in berichten op de webstee van de gemeente Westenveld. Op 9 juli 2023 verscheen op deze webstee een persbericht over het voorval met het beruchte probleem GW3151m; zie afbeelding 1. Op 20 september 2023 verscheen een enigszins aangepaste versie van het persbericht van 9 juli 2023; zie afbeelding 2

Tekst van het persbericht, versie 1 van 9 juli 2023.

Incident wolf Wapse
Vanmorgen werd de locoburgemeester van onze gemeente gebeld dat een schapenhouder was aangevallen door een wolf. Hierop is hij direct naar de plek van het incident gegaan. Hij heeft vervolgens, na ruggespraak met politie en burgemeester Jager, opdracht gegeven de wolf te laten afschieten. Dit besluit is genomen op basis van de gemeentewet, die in werking treedt als de openbare veiligheid in het geding is.
De aanval betrof een schapenboer uit Wapse, die probeerde zijn schapen te beschermen tegen een verdere aanval van de wolf. De wolf had al enkele schapen aangevallen en liep nog binnen de afrastering van zijn terrein. Toen hij de wolf probeerde te verjagen, werd hij gebeten door de wolf en liep hij verwondingen op aan zijn arm. De schapenhouder is in het ziekenhuis behandeld en is inmiddels weer thuis.
Burgemeester Rikus Jager: ‘We zijn erg geschrokken van het incident. Op het moment dat we gebeld werden, moesten we als bestuur snel handelen, omdat de veiligheid van mensen in het geding was. De wolf heeft een mens aangevallen, dat is de doorslag geweest voor ons besluit.’
De wolf is dezelfde ochtend voor onderzoek afgevoerd. We hopen dat de schapenboer geen blijvend letsel aan het incident overhoudt.

Tekst van het persbericht, versie 2 van 20 september 2023.

Incident wolf Wapse
Op 27 juli 2023 werd de locoburgemeester van onze gemeente gebeld dat een schapenhouder was aangevallen door een wolf. Hierop is hij direct naar de plek van het incident gegaan. Hij heeft vervolgens, na ruggespraak met politie en burgemeester Jager, opdracht gegeven de wolf te laten afschieten. Dit besluit is genomen op basis van de Politiewet en de Gemeentewet, vanwege de handhaving van de openbare orde.
De aanval betrof een schapenboer uit Wapse, die probeerde zijn schapen te beschermen tegen een verdere aanval van de wolf. De wolf had al enkele schapen aangevallen en liep nog binnen de afrastering van zijn terrein. Toen hij de wolf probeerde te verjagen, werd hij gebeten door de wolf en liep hij verwondingen op aan zijn arm. De schapenhouder is in het ziekenhuis behandeld en is inmiddels weer thuis.
Burgemeester Rikus Jager: ‘We zijn erg geschrokken van het incident. Op het moment dat we gebeld werden, moesten we als bestuur snel handelen, omdat de veiligheid van mensen in het geding was. De wolf heeft een mens aangevallen, dat is de doorslag geweest voor ons besluit.’
De wolf is dezelfde ochtend voor onderzoek afgevoerd. We hopen dat de schapenboer geen blijvend letsel aan het incident overhoudt.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Op 9 juli 2023 was de heer Hendrik (Henk) Doeven de locoburgemeester van de gemeente Westenveld.
Uit het persbericht zou de conclusie kunnen worden getrokken dat loco-burgmeester Hendrik (Henk) Doeven opdracht heeft gegeven het beruchte probleem GW3151m neer te laten knallen, maar dat lijkt niet juist te zijn.
Wellicht moet de zin als volgt worden gelezen: Hij heeft vervolgens na ruggespraak met politie en burgemeester Jager, in opdracht van burgemeester Jager, opdracht gegeven het ontspoorde moordmachine probleem GW3151m naar de andere wereld te helpen.
Blijkbaar is de burgemeester eindverantwoordelijk voor dit soort van besluiten, want in het NOS-nieuwsbericht Aangifte tegen burgemeester en boer om doden wolf is te lezen dat de organisatie Faunabescherming en de organisatie Animal Rights diezelfde dag nog -bijna nog eerder dan het voorval zelf- aangifte hebben gedaan tegen burgemeester Jager vanwege zijn juridisch volstrekt te verdedigen besluit probleemschapensluipseriemoordenaar GW3151m af te laten knallen. Weer een etterend probleempje van openbare veiligheid opgelost.
Stop vooral direct met het doneren aan de organisatie Faunabescherming en de organisatie Animal Rights, want uw donatie wordt misbruikt voor stante pede bedachte kansloze geldverslindende probleemwolvenrechtzaken tegen argeloze eerlijke hardwerkende burgemeesters, locoburgemeesters, politiemensen en schapenboeren. Donateurs zouden de organisatie Faunabescherming en de organisatie Animal Rights simpelweg moeten dwingen hun donaties te gebruiken voor het meebetalen aan duurzame werkelijk werkende probleemwolven weringen, want juist weerloze schapen hebben bescherming nodig en ook weerloze schapen hebben minstens dezelfde rechten als het beruchte angstaanjagende probleem GW3151m.
De angstaanjagend agressieve agressieverwekkende organisatie Wolfbescherming en de angstaanjagend agressieve agressieverwekkende organisatie Wolf Rights lijken vrij naar de schrijver George Orwell de volgende lijfspreuk te hebben: alle dieren hebben gelijke rechten, maar vraatzuchtige probleemwolven hebben meer rechten dan andere dieren..
Het is de redactie volstrekt niet duidelijk waarom de vet weergegeven tekst in versie 1 van het persbericht zonodig moest worden vervangen door de vet weergegeven tekst in versie 2 van het persbericht. Want de openbare veiligheid was immers mensenlevensbedreigend in het geding en niet de openbare orde ?
In versie 2 van het persbericht moet voor ’27 juli 2023′ worden gelezen ‘9 juli 2023’.

Afbeelding 1
Persbericht van 9 juli 2023
Afbeelding 1
Persbericht van 20 september 2023

Posted in Gemeente Westenveld, Wolf | Leave a comment

Echte sigaar’n van Lodewiek Willum uut Zorgvliet

Posted on 18 november 2023

In het in 1999 verschenen fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is als afbeelding 17 een zwart-wit foto van mensen vóór de sigarenfabriek van Lodewijk Guillaume Verwer op Zorgvliet opgenomen. Deze zwart-wit foto is in 1908 gemaakt. In de tekst bij de afgebeelde foto is enige aandacht besteed aan de activiteiten van Lodewijk Guillaume Verwer op Zorgvliet. Een afbeelding van de betreffende bladzijde uit het fotoboekje ‘Diever, ie bint ’t wel …’ is in dit bericht opgenomen.

17 – Zorgvlied – Sigarenfabriek van Lodewijk Guillaume Verwer – 1908
In 1859 verkocht de Maatschappij van Weldadigheid de kolonie Groot- en Klein-Wateren in twee delen. Jacobus Fransiscus de Ruijter de Wildt kocht het deel dat de naam Zorgvlied kreeg. Het tweede deel kreeg een andere eigenaar en behield de naam Groot- en Klein-Wateren. Zo’n tien jaar later kwamen Zorgvlied en Groot- en Klein-Wateren in het bezit van de heer Enger uit Arnhem. In 1879 kochten de gebroeders mr. Lodewijk Guillaume en dr. Julius Verwer uit het Friese Makkum beide landgoederen.
Een eerste citaat uit het boek Erf en Wereld luidt:
Met name mr. Lodewijk Guillaume Verwer was een man van initiatief, wiens geest zich vermeide in zakelijke bespiegelingen, en wiens hand niets liever deed dan zijn zakelijk denken in daden om te zetten.
Een tweede citaat uit hetzelfde boek luidt:
Hij ontgon het land, waarbij hij aanvankelijk van terpaarde en later van kunstmest gebruik maakte; hij bouwde boerderijen en arbeidershuizen; hij stichtte een sigarenfabriek, die een bezetting kreeg van dertig jongens en twee directeuren, voorts een cichoreifabriek, terwijl hij tegelijkertijd zijn pachters tot het verbouwen van cichorei verplichtte. Te Zorgvlied vestigde hij de Noord-Nederlandse Hypotheekbank en een levensverzekeringsmaatschappij. Hij liet uit Brabant tabaksplanters met kinderrijke gezinnen overkomen en bouwde grote schuren voor de berging van de tabaksoogst. Uit Friesland trok hij verspreid wonende katholieke boeren aan, liet hun schuren en huizen afbreken en van de materialen nieuwe boerderijen in Zorgvlied en Wateren opbouwen, kortom mr. Lodewijk Guillaume Verwer bouwde een nieuwe parochie, en hij deed dat met de allure van een groot zakenman en met een vermetelheid die inderdaad verbluffend was.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Het in 1959 bij uitgeverij Laverman in Drachten verschenen boek ‘Erf en wereld’ van J.P. Wiersma gaat over de agrarische toestand in Friesland na 1870, de doorbraak van de coöperatieve gedachte en de opkomst van de Friese landbouwcoöperatie en haar ontwikkeling tot in onze tijd.
De samensteller van een eventueel populair-wetenschappelijk geschiedenisboek over Zorgvliet, Olde Willem, Klein Wateren en Groot Wateren kan in het boek ‘Erf en wereld’ nuttig bronmateriaal voor zijn geschiedenisboek vinden.
De afgebeelde foto laat mensen bij de coöperatieve sigarenfabriek met bijbehorende woningen op Zorgvliet aan de weg naar Elsloo op een paar meters van de Dreins-Fryske greinse zien. De redactie denkt niet dat alle mannen, grotere jongens en kleine jongens werkzaam waren bij deze sigarenfabriek. Op de voorgrond is een houten sigarenpers te zien.
Het pand waarin de coöperatieve sigarenfabriek met bijbehorende woningen was gevestigd bestaat niet meer. Op de plaats van de sigarenfabriek is een blok van 5 arbeiderswoningen gebouwd. De 5 woningen zijn in 1921 gebouwd door de N.V. Landontginningsmaatschappij ‘De Drie Provinciën te Amsterdam na afbraak van de sigarenfabriek met bijbehorende woningen.
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto van de huidige situatie ter plekke van de sigarenfabriek gemaakt op 1 december 2023.
Bijgaande afbeelding is helaas in nogal bijgeknipte vorm opgenomen op bladzijde 183 van het papieren Magnum Opus Fragmenten uit het verleden van de vroegere gemeente Diever van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever.

Posted in De aandere kaante van de Deeverse bos, Diever, ie bint 't wel ..., Lodewijk Guillaume Verwer, Sigarenfabriek, Zorgvliet | Leave a comment

Ut drama op 10 april 1945 op ut maarkturrein

Posted on 17 november 2023

In de nogal onbekende en wellicht al vergeten brochure ‘Sporen uit het verleden. Getuigenissen en routes’, die de niet meer bestaande Stichting Toeristisch Bureau Gemeente Westenveld ter gelegenheid van het herdenken en vieren van 70 jaren bevrijding in 2015 heeft uitgegeven, is op de bladzijden 27, 28 en 29 het volgende artikel opgenomen. Dit artikel is ongetwijfeld geschreven door de enige en echte en erkende Tweede-Wereldoorlog-geschiedkundige-expert van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkundige vurening uut Deever.

De bevolking van Diever voelde zich, door de aanwezigheid van de in de nacht van zaterdag 7 op zondag 8 april 1945 gelande Franse parachutisten (para’s), enigszins bevrijd. Zeker toen op maandag 9 april 1945 de Duits-gezinde N.S.B. (Nationaal Socialistische Beweging)-burgemeester in het gemeentehuis werd gearresteerd en de N.S.B.’er, kringleider van de Landwacht, was gevlucht.
Ondanks waarschuwingen van de, toen nog ondergronds opererende Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (B.S.) zich rustig te houden, konden sommigen hun opgekropte haatgevoelens jegens enkele N.S.B.’ers nauwelijks bedwingen en begonnen hen lastig te vallen.
Op dinsdagmorgen 10 april escaleerde de zaak toen bleek dat enkele N.S.B.-evacués, die ondergebracht waren in de woning van een ondergedoken onderwijzer, Diever wilden ontvluchten en eigendommen van de onderwijzer wilden meenemen. De jarenlang opgekropte woede barstte los. Eerst werd verbaal getracht de N.S.B.’ers te bewegen de bewuste spullen achter te laten. Toen dit niet hielp, gingen enkele heethoofden de N.S.B.’ers te lijf. Een plaatselijke politieman wist de partijen uiteindelijk te scheiden en stuurde de N.S.B.’ers terug naar hun onderkomen. De zaak leek met een sisser af te lopen, maar één van de meest gehate N.S.B.-evacués liet het er niet bij zitten. Hij stuurde twee meisjes, die eveneens in de woning van het schoolhoofd waren ingekwartierd, naar Steenwijk om de daar gedetacheerde Duitsers om hulp te vragen. Waarschijnlijk was dit de druppel die de emmer deed overlopen. De Duitsers beseften waarschijnlijk dat ze nu de Franse parachutisten moesten uitschakelen, wilden zij nog enig gezag kunnen blijven uitoefenen op de Nederlandse bevolking.
Dinsdagmiddag 10 april trokken ruim 150 Duitse soldaten uit Steenwijk, een groep via Wapse en een andere via Wittelte, Diever binnen. Eén groep ging op zoek naar de para’s, een andere groep begon willekeurig burgers te arresteren.
Twee B.S.’ers werden door de Duitsers verrast op het marktterrein aan de wal van de begraafplaats, waar zij de Hezenes goed konden overzien. Zij wachtten daar op de para’s, die zich aan de andere kant van de Hezenes in de bosrand schuil hielden en zouden komen om enige lastige N.S.B.’ers te arresteren om de rust in Diever te herstellen. Zij kwamen daar tussen de strijdende partijen terecht en konden niets anders dan proberen te ontvluchten over de es naar het bos. Toen de Duitsers dat in de gaten kregen, werden ze door hen beschoten. Eén werd licht gewond door een schampschot aan de hals, hij kon ontsnappen, omdat de para’s de schietende Duitser door het hoofd schoten. De andere werd zwaar gewond en kon niet meer wegkomen. Omdat hij gedurende het vuurgevecht niet bereikt kon worden, is hij op de es doodgebloed. Eerst veel later is zijn revolver, die hij nog wist te begraven, daar teruggevonden. Het vuurgevecht tussen de Duitsers en de Fransen werd op afstand geleverd.
De Fransen hadden de beste posities en leden geen verliezen, dit in tegenstelling tot de Duitsers. In totaal sneuvelden in Diever vermoedelijk tien Duitsers, onder wie hun commandant. De Duitsers durfden een gevecht met de para’s op korte afstand niet meer aan en brachten op het marktterrein geschut in stelling. Ze schoten over de es op de para’s, maar die hadden zich al eerder, vanwege de overmacht, dieper in het bos teruggetrokken.
Bij deze zinloze actie schoten de Duitsers de woning naast en de schuur van het Armenwerkhuis aan de Groningerweg in brand. De daders van de molestatie van de N.S.B.’ers werden niet gevonden, die waren gevlogen. Willekeurige burgers werden opgepakt en uiteindelijk werden tien van hen, de jongsten waren 14 en 18 jaar oud., samengebracht onder de wal van de begraafplaats op het markterrein.
Nadat de gegijzelden enige uren tegen de wal hadden gezeten, kwam uit Steenwijk een gesloten wagen aanrijden. Dee stopte vlak bij de groep gegijzelden. Scheldend en tierend, waarschijnlijk vanwege de mislukte expeditie tegen de para’s stapte een (dronken ?) Duitse officier uit. Hij schreeuwde dat men voort moest maken of iets van dien aard.
Plotseling greep hij een automatisch wapen en begon deze leeg te schieten op de gegijzelde mannen, die nog steeds met de handen in de nek tegen de wal stonden. Kermend vielen deze neer. Soldaten gingen vervolgens langs de gevallenen om het genadeschot te geven, voor zover dat nog nodig was. Eén van hen viel licht gewond onder de lichamen van zijn lotgenoten en waarschijnlijk heeft dit zijn leven gered. De kogel van het genadeschot voor de man die op hem lag, trof hem in de heup en bleef daar steken. Door zich ‘dood’ te houden, totdat de Duitsers uiteindelijk verdwenen, overleefde hij de aanslag. In de duisternis wist hij onder het lijk weg te kruipen en met veel inspanning naar de dichtstbij gelegen woningen te kruipen, waarbij hij het eerste huis voorbijging. Hij wist dat de zoon van de daar wonende vrouw tot de slachtoffers behoorden. Bij de tweede woning kreeg hij onderdak en de eerste verzorging.
De volgende dag is hij op een ladder gelegd en naar de Rode Kruis hulppost gebracht. Hier is hij verzorgd aan enkele vleeswonden, veroorzaakt door schampschoten, en de kogelwond in zijn dijbeen. Deze kogel was daar blijven steken en is niet verwijderd.
Hij herstelde goed van zijn verwondingen. Later moest hij nog getuigen in een proces tegen de moordenaar in het Bijzonder Gerechtshof in Arnhem. Hij herkende de Duitse officier direct en herinnerde zich nog een typisch staaltje van arrogantie van de man. Toen hij iets op de landkaart moest aanwijzen, zag de Duitser kans hem letterlijk nog op de vingers te tikken !
De Duitse officier is ter dood veroordeeld en in België gefusilleerd. De bevolking van Diever trof de volgende morgen tien dode medeburgers aan, negen op het marktterrein en één op es. Ze werden naar het Schultehuus gebracht waar ze werden gewassen, gekist en opgebaard. Op zaterdag 14 april werden ze gezamenlijk vanuit de Nederlands Hervormde kerk begraven in één perk op de algemene begraafplaats van Diever. Volgens ooggetuigen was de begrafenisstoet zo lang, dat toen de eerste mensen van de stoet de begraafplaats bereikten, de laatste nog bij de kerk in de rouwstoet moesten aansluiten.

Posted in 10 april 1945, Tweede Wereldoorlog | Leave a comment

Stichting van vukaansiecentrum Ellert en Brammert

Posted on 16 november 2023

In de Friese Koerier (onafhankelijk dagblad voor Friesland en aangrenzende gebieden) verscheen op 19 januari 1953 het volgende voor de ontwikkeling van de toeristenindustrie in de gemiente Deever het volgende belangwekkende bericht.

Dievers bossen
De firma H. Lammertsma, houtindustrie te Bolsward, heeft een terrein aangekocht in de bossen bij Diever en zal hier een bungalowcentrum voor vacantiegangers stichten. Het terrein, ongeveer 10 ha. heuvelachtig dennenbos, ligt in de nabijheid van het openluchttheater.
Onder architectuur van de heer J. Grundstra uit Bolsward zullen hier 40 tot 50 stenen bungalows en een hoofdkamphuis worden gebouwd. Een gedeelte van het terrein is bestemd voor tenten en kampeerwagens.
Het centrum krijgt de naam “Ellert en Brammert”.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
In een overzicht van verkoop van eigendommen van de N.V. Berkenheuvel is te lezen dat de gebroeders Lammertsma fl. 10.000,- hebben betaald voor een terrein van 10.54.00 hectare, zeg maar ongeveer fl. 1.000,– per hectare.
Via zoeken op het internet kon de redactie niet achterhalen of de firma. H. Lammertsma nog bestaat.
Het architectenbureau van J. Grundstra is een nog steeds bestaand architectenbureau in Bolsward.
Of door de jaren heen inderdaad 40 tot 50 stenen zomerhuisjes of kampeerhuisjes zijn gebouwd, dat valt nog te uit te zoeken.
Elk stenen zomerhuisje of kampeerhuisje, in het krantenbericht bungalow genoemd, had een eigen naam.
Op ansichtkaarten komen namen voor, zoals
– Baander;
– Blekbèr;
– Brummel;
– Dankbèr;
– Deele;
– Dobbe;
– Eveltas;
– Hemertien;
– Hilde;
– Karnmeule;
– Knienegat;
– Nes;
– Plaggenbultien;
– Scheuper;
– Schoapvoalt;
– Sikke;
– Spinwiefien;
– Streuper;
– Wiemel;
– Zödde.
De redactie heeft de tot nu toe bekende namen ter opfrissing van ut Deevers opgenomen in de volgende zinnen.
He hef de baander lös stoan.
Un blekbère is wat soerug.
Wee goat hen brummels suuk’n.
Ur bint dit joat neet veule dankbèèr’n.
Aachter de baander is de deele.
Ur was altied bluswaeter in de dobbe.
Ur kreup een eveltassie deur de heide.
Ur was neet veule smaek an un heemkertie.
Doar bee mit op de hilde tummerd.
Op de nes steet de rogge in gaast’n.
Hee löp ur bee as un olde scheuper.
De boer braagt de mest van sien schoap’m hen de schoapvaelte.
Hee is mit de sikke hen de bok ewest.
Ut spinwiefie was goar’n an ’t spinn’n veur un böstrok.
Bee de oam’nd gung de streuper hen ’t Oll’ndeeverseveld.
De vette worst’n höng’n te dreug’n in de wiemel.
Ie muut de zödd’n netties loag’n.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kent de Nederlandse betekenis van de Drentse namen van de zomerhuisjes ? Of beter nog, wie van de zeer gewaardeerd bezoekers van ut Deevers Archief weet de Nederlandse vertaling van de voorgaande Drentse zinnetjes ? De redactie verneemt het graag !
Het eerste kamphuis van Ellert en Brammert, zoals is te zien op de bijgaande afbeelding van een zwart-wit ansichtkaart uit 1955, had blijkbaar slaapgelegenheid op de eerste verdieping van het gebouw. Of woonde de beheerder van het vacantiecentrum boven het kamphuis ? Het eerste kamphuis heeft op ansichtkaarten van latere datum de naam d’ Olde Stee.
De hier afgebeelde ansichtkaart van het kamphuis is één van een serie van drie verschillende ansichtkaarten van het eerste kamphuis. De drie kaarten hebben een witte rand. Jij kunt als verzamelaar van ansichtkaarten uut de gemiente Deever die fraaie drie van de oudste ansichtkaarten van Ellert en Brammert toch maar beter wel mooi in jouw verzameling hebben ! En misschien duikt vroeg of laat nog een vierde exemplaar van deze serie op !

De redactie ontving op 7 maart 2021 de volgende zeer gewaardeerde reactie van mevrouw Hanneke Wiegant.
Ook ik heb vele malen bij Ellert en Brammert gekampeerd met mijn familie. De eerste jaren sliepen we in legertenten van de Hervormde kerk uit Den Haag. Die stonden aan de linkerkant van de toerit naar Ellert en Brammert. Later logeerden we in huisjes, rechts van het toegangspad.
Ik heb nog een aanvulling op de namen van de huisjes. Een gezin van onze familie heeft gewoond in ‘het Plaggenbultien’. Dat was volgens mij een stenen bungalow, net als ‘het Knienengat’, waar een ander gezin van onze familie was.

Posted in Ansigtkoate, Ellert en Brammert, Toeristenindustrie, Verdwenen object | Leave a comment

Monsters neem’m veur de melkfubriek van Deever

Posted on 15 november 2023

De redactie van ut Deevers Archief bezocht in het voorjaar van 2019, alweer enige jaren geleden, de toen 88-jarige Roelof Jannes Smit eindelijk in levende lijve in zijn aanleunwoning van het bejaardenhuis in De Weiert an de Heufdstroate in Deever. Heel veel Deeverse en Deeverbrogse en Bolderhookse onderwerpen waren al aan de orde geweest, totdat Roelof Jannes Smit op een gegeven moment vroeg: ‘Mor wat kooi’j hier doon ?’
De redactie vertelde hem dat hij was gekomen voor zijn toestemming zijn verhalen die hij over vrogger in Deever en Deeverbrogge op papier had gezet, toen hij nog in Nieuwe Pekela woonde, op te nemen in ut Deevers Archief. Waaronder zijn verhaal over ervaringen als monsternemer voor de melkfabriek in Diever. Dat mocht, die toestemming gaf hij. De redactie is hem daar postuum bijzonder erkentelijk voor.
Het is wel bijzonder dat Roelof Smit op twaalfjarige leeftijd monsternemer van de melkfabriek in Deever werd. Niet iedereen werd geschikt geacht als monsternemer, want eerlijkheid, betrouwbaarheid en niet beïnvloedbaarheid moesten bij een monsternemer voorop staan. Wellicht heeft het een beetje geholpen dat zijn vader Wolter Smit de vrachtwagenrijder van de melkfabriek was.

Monsters nemen voor de Zuivelfabriek van Diever
Ik werd monsternemer van de zuivelfabriek van Diever, toen ik goed twaalf jaar oud was. Dit hield in dat ik bij verschillende boeren in Diever monsters van de melk van hun koeien moest nemen. Ik kreeg één gulden voor elke dag dat ik monsters nam.
Het nemen van melkmonsters moest ‘s morgens en ’s avonds worden gedaan. Mijn eerste opdracht was het nemen van monsters op de boerderij van Albert Jonkers in de Holthe aan de Dieverbrug. Dit deed ik onder leiding van Jan Moes, die controleur was op de zuivelfabriek.
Ik kreeg voor het monsternemen mee: een unster, een driepoot waar het unster aan moest hangen, een grote emmer met een inhoud van twaalf liter, een kistje met monsterflesjes, un sliefie, een potlood en een monsterboekje. Deze uitrusting moest mee achter op de fiets.
De melk van een koe werd overgegooid in mijn emmer. Daaruit nam ik na goed roeren met ut sliefie een monstertje, dat ik in een flesje schonk, waarna ik het flesje afsloot met een kurkje van rubber. Elke koe had een naam en een stamboeknummer. Op de buitenkant van elk flesje zat een klein ruw geslepen rechthoekje, waarop ik het stamboeknummer van de betreffende koe noteerde.
Ik moest de emmer, met daarin de geleverde melk, met behulp van het unster wegen. Het unster was zo afgesteld dat deze op nul stond als de emmer leeg aan het unster hing. Ik moest, zoals gezegd, de controle ’s avonds herhalen. Het ochtendmonster en het avondmonster van een koe deed ik in hetzelfde flesje. Ik noteerde in het monsterboekje achter de naam en het stamboeknummer het gewicht van de geleverde ochtend- en avondmelk. Eén kilo melk werd gelijk gesteld aan één liter melk. Ik bracht ’s avonds de driepoot, de emmer en het unster naar de volgende boer. De flesjes met de monsters en het monsterboekje leverde ik af bij de fabriek.
Als monsternemer moest je oppassen dat bij het legen van de emmer in de melkbus, deze niet overstroomde. Je kon gewoon niet zien of de bus vol was, omdat de melk via een zeef met zeefdoek in de bus stroomde.
Veel kleine boeren vervoerden hun melk op de fiets, waarbij aan beide kanten van de bagagedrager een bus met melk kwam te hangen. Ik moest dan de melk gelijkmatig over de twee bussen verdelen voor het evenwicht tijdens het vervoer. Ook gingen veel boeren met paard en wagen naar het land. Ik kan me niet herinneren dat er toen boeren waren, die met de tractor naar hun weiland gingen. Er werd toen ook nog niet machinaal gemolken.
De afstanden naar de weide waren soms niet gering. Zo herinner ik mij dat Klaas Fledderus van ut Kastiel zijn koeien in een land achter de steenfabriek op de Smilde had lopen. Kobus Kruid uit Oll’ndeever had weide op wat wij Canada noemden, dat was in de buurt van het Onderduikershol. Sommige boeren hadden hun koeien in de Oude Willem lopen.

Afbeelding 1
Roelof Jannes Smit is de maker van deze tekening van zijn kistje voor de twaalf monsterflesjes en ut sliefie.

Enkele bijzondere gebeurtenissen
Er was een boer die bij elke controle zei: Skrief bee oense koo’n moar un liter mièr op, want wee hept gisteroam’d aarg lèète emölk’n. Ik deed dat natuurlijk niet ! Ook waren er boeren, die bijvoorbeeld zeiden: Wee melkt vanoam’d um vief ure. Als ik dan om vijf uur kwam, dan moesten ze nog van alles doen, zodat het bijna zes uur werd, voordat ze begonnen te melken. Dan was de melkopbrengst per koe toch iets hoger !
Op een morgen in de zomer moest ik monsters nemen bij Koendert Krol, die had zijn koeien lopen in de Sproakeling’n (Sprakelingen). Ik fietste op een heel smal paadje. De driepoot, de emmer en het kistje had ik achter op mijn fiets vastgemaakt. Ut sliefie zat in het kistje met monsterflesjes, maar de steel met het omgebogen uiteinde stak uit het kistje via een inkeping in het deksel, omdat deze iets langer was dan het kistje. Zie afbeelding 2. Op dat paadje kwam ik Michiel Koning van Kalteren tegen. Hij kwam terug van ‘t melken. Hij had de melkbus aan de fiets. Hij bleef met zijn kiele achter de haak van mijn sliefie hangen. Zijn kiele en mijn sliefie waren beiden stuk.

Monsters nemen in de Tweede Wereldoorlog
In de winter van 1944-1945 moest ik op een morgen naar Klaas Hofstee (Klaas van Sieger) in Oll’ndeever. Die was altijd vroeg met het melken. Ik was net na spertijd in het donker van huis gegaan. Bij de melkfabriek werd ‘halt’ geroepen. Ik was toen dertien jaar. Daar stond een gewapende Duitse militair. Ik moest hem uitleggen wat ik wilde gaan doen. Ik moest ook het kistje van de fiets halen. Hij controleerde de inhoud van het kistje en bekeek het monsterboekje. Ik toonde hem mijn Bescheinigung (redactie: Duits woord voor officiële schriftelijke verklaring), dat was het papier, waaruit moest blijken dat hij mijn fiets niet mocht afpakken. Een Bescheinigung werd verstrekt aan mensen die werkzaam waren in de voedselvoorziening. In het laatste jaar van de oorlog respecteerden de Duitsers deze vrijstelling niet meer zo nauwkeurig. Zo kon het gebeuren dat je toch de fiets kwijtraakte. Ik mocht echter doorrijden. Het was erg koud en ik was blij dat ik bij Klaas van Sieger in de warme stal kwam.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Roelof Jannes Smit is geboren op 8 mei 1931 an de Deeverbrogge. Hij is overleden op 17 mei 2021 in Deever. Hij is samen met zijn vrouw begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zie het overlijdensbericht.

Afbeelding 2
De hier afgebeelde foto van de Coöperatieve Zuivelfabriek en Korenmalerij met de woning van de directeur aan het Moleneinde in Deever is op 16 mei 1933 gemaakt. Het Moleneinde was toen een klinkerweg. De redactie weet niet wie de maker van de foto is. De foto was aanwezig in de verzameling van de familie Johannes Nijboer uit Oll’ndeever. Op de hier afgebeelde foto is op de steiger van de melkontvangst van de fabriek het personeel van de fabriek te zien. De altijd in een witte overall geklede botermaker Johannes Nijboer zal ook wel op de foto zijn te zien. Wat de hier afgebeelde foto zo belangwekkend maakt, dat is de zichtbaarheid van het eerste en oudste deel van de fabriek. Dat is het gedeelte met het zadeldak en met het ronde raam in de top van de zijgevel. De zuivelfabriek werd in de Deeverse volksmond meestal ‘de botterfubriek’ of gewoon ‘de fubriek’ genoemd.
Afbeelding 3
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto gemaakt op 1 december 2023.

Posted in Boer'nwaark, Süvelfubriek Deever | Leave a comment

Burgemeister Ome Kees wol awièr de boas speul’n

Posted on 14 november 2023

In de Friese Koerier verscheen op 11 juni 1957 het navolgende merkwaardige bericht over de plaatsing van het beeldje ‘het Leven’ voor het raam van de werkkamer van burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) op de brink van Deever.

Gemeenteraad Diever
Beeldje te mooi voor het gemeentehuis
Diever. In de vergadering van de raad deer gemeente zei de voorzitter dat dit de laatste vergadering was welke in het noodgemeentehuis zal worden gehouden.
De raad bezichtigde, alvorens met de agenda aan te vangen, het nieuwe gemeentehuis, dat bijna voltooid is.
Een langdurige discussie ontspon zich over een in de tuin van het nieuwe gemeentehuis te plaatsen beeldje. B. en W. hadden de kunstenaar Anno Smith te Eelderwolde een ontwerp laten maken voor de tuin, doch toen een ontwerp van dit beeld werd getoond, meende de minderheid van het college, namelijk de heer Gerrits, dat dit te mooi was om in de tuin te staan en dat het op de Brink voor het gemeentehuis diende te staan.
De raad was het in meerderheid hiermee eens, ondanks de mededeling van de voorzitter dat de beeldhouwer en de architecten dit plastiekje ongeschikt achtten op de Brink. Met 6 tegen 3 stemmen (1 blanco) werd besloten het beeld op de Brink te plaatsen.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) lijkt de raad van de gemiente Deever niet ingelicht te hebben over het verstrekken van een opdracht voor het vervaardigen van een kunstwerk voor plaatsing bij het gemeentehuis. Dat lijkt dan een gemiste kans voor die burgemeester.
Hilbert Gerrits (Hilbut Garries), wethouder voor de Partij van de Arbeid, was vóór plaatsing van het plastiekje vóór het gemeentehuis.
Voorstelbaar is dat zes leden van de raad narrig werden van het gedram en gedreig van de Hoogste Heer Van De Voorkant Van Het Gelijk om het plastiekje toch ‘in de tuin van het gemeentehuis’ (welke tuin ?) te plaatsen en niet op de brink en vervolgens expres tegen plaatsing van het plastiekje ‘in de tuin van het gemeentehuis’ stemden.
Zo kon het gebeuren dat het plastiekje met de naam ‘Het Leven, geboorte, huwelijk en dood’ gelukkig tegen de wil van de burgemeester kwam te staan voor het raam van de kamer van de burgemeester in het vijfde en laatste gemeentehuis van de gemiente Deever.
Burgemeester Jan Cornelis Meiboom (die in de volksmond altijd ome Kees werd genoemd) was de eerste burgemeester die vanuit het raam van zijn werkkamer tegen de achterkant van het plastiekje moest aankijken.
Anno Ferdinand Smith (geboren op 7 april 1915 in Groningen, overleden op 14 januari 1990 te Groningen) heeft het plastiekje van keramiek in 1957 gemaakt. In de webstee wikipedia.org is ook een pagina met gegevens van Anno Ferdinand Smith aanwezig.
De hier afgebeelde zwart-ansichtkaart is door Roelof (Roef) van Goor in november 1965 in zijn boekhandel an de Kruusstroate in Deever uitgegeven.
De grote vraag is echter of het plastiekje – dat met belastinggeld van de inwoners van de gemiente Deever is aangeschaft – nu eigendom is van de gemeente Westenveld ?
Beschikt de gemeente Westenveld eigenlijk wel over een openbaar toegankelijke uitputtende lijst van het gemeentelijke kunstbezit met inbegrip van de door de deelgemeenten Deever, Dwingel, Vledder en Oavelte ingebrachte kunst ?

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3
De redactie heeft de hier afgebeelde kleurenfoto van de brink van Deever gemaakt op vrijdag 1 december 2023.

Posted in Ansigtkoate, Beeld, Gemiente Deever, Gemientebestuur, Kuunst | Leave a comment

Un greinsstien van de marke van Deever en Wapse

Posted on 13 november 2023

De redactie van ut Deevers Archief ontving op 14 november 2023 de volgende zeer gewaardeerde reactie van de heer Harry ten Veen, een gedreven zoeker naar en bezoeker van grensstenen.

Herman Posthumus en ik hebben een markesteen op de grens van de marke van Diever en de marke van Wapse gevonden.
Ik had een link ontdekt, maar de locatie is daar fout weergegeven. Herman heeft toen de markesteen ter plekke opgespoord.
Ik heb in ut Deevers Archief gezocht naar een afbeelding van deze markesteen, maar ik heb die niet kunnen vinden, vandaar mijn reactie.
Dit is de tekst uit mijn logboekje
Markesteen Diever/Wapse – Drenthe.
Woensdag 23 augustus 2023.
Doldersummerweg, Wapse. Parkeren aan de zuidzijde.
Linksaf, na 50 m een smal paadje in, dan is de steen na 150 m te zien.
Met daarop de hoofdletter D en de hoofdletter W.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De heren Herman Posthumus, ook een gedreven zoeker naar en bezoeker van grensstenen, en Harry ten Veen hebben (nog) geen coördinaten van de gevonden markesteen vastgelegd.
De markesteen ligt ongeveer op de plek die in afbeelding 1 met een zwarte pijl is aangegeven.
De grens tussen de marke van Deever en de marke van Wapse moet ten noorden van de Doldersummerweg dwars door de woeste gronden van ut Deeverse veld hebben gelopen.
De redactie kwam dank zij Harry ten Veen achter het bestaan van de belangwekkende webstee van de Vereniging Drentse Boermarken. De marke van Wittelte en de marke van Wapse zijn lid van de Vereniging Drentse Boermarken.
De heren Herman Posthumus en Harry ten Veen hebben uiteraard foto’s gemaakt van de markesteen. Zij gaven de redactie toestemming deze te mogen tonen in ut Deevers Archief. De redactie is beide heren bijzonder erkentelijk voor deze toestemming.
De grote vragen zijn onder meer de volgende.
Ligt de grenssteen nog op zijn oorspronkelijke plaats ?
Heeft de boermarke Wapse een tekening waarop de grens tussen de marke van Diever en de marke van Wapse duidelijk is ingetekend ?
Is onderzoek gedaan en/of is gezocht naar andere markestenen ?
Is het driemarkenpunt Diever, Wapse, Wittelte bekend ? Of was het een viermarkenpunt Diever, Wapse, Wittelte, Wapserveen ?
Wellicht ligt daar een markesteen ! Dat zou wel een vondst zijn !
Of ligt het drie- of viermarkenpunt ergens in de Wapserveense A ?
Is het archief van de boermarke Wapse bewaard gebleven ?
Is het archief van de boermarke Diever bewaard gebleven ?
Is het archief van de boermarke Wittelte bewaard gebleven ?
Is het archief van de boermarke Wateren bewaard gebleven ?
Zijn deze archieven in te zien ?

Afbeelding 1

Afbeelding 2
Herman Posthumus heeft deze foto gemaakt op 20 augustus 2023 (© Herman Posthumus)

Afbeelding 3
Herman Posthumus heeft deze foto gemaakt op 20 augustus 2023 (© Herman Posthumus)

Afbeelding 4
Herman Posthumus heeft deze foto gemaakt op 20 augustus 2023 (© Herman Posthumus)

Afbeelding 5
Harry ten Veen heeft deze foto gemaakt (© Harry ten Veen). (Datum opname onbekend).
Zie ook de webstee van Harry ten Veen (http://tiny.cc/dr-drenthe)

Afbeelding 6
Harry ten Veen heeft deze foto gemaakt (© Harry ten Veen). (Datum opname onbekend).
Zie ook de webstee van Harry ten Veen (http://tiny.cc/dr-drenthe)

Posted in Boermarke van Deever, Boermarke van Wapse | Leave a comment

Café-restaurant Blok an de Deeverbrogge giet dichte

Posted on 12 november 2023

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief (papperrassjus scannen en vervolgens in de oud-papier-container gooien) bestaande uit vooral veel dozen en veel mappen en veel ordners met veel foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders, en zo voort, en zo voort, en zo voort, uut de gemiente Deever zo nu en dan een door hem belangwekkend geacht bericht. De redactie wil zo één bericht natuurlijk niet onthouden aan de bezoeker van ut Deevers Archief.
In de Olde Möppeler (Möppeler Kraante, Meppeler Courant) van 10 juli 1981 verscheen op bladzijde 6 het volgende berichtje met foto over de blijvende sluiting van café-restaurant Blok an de Deeverbrogge.

Cafe-restaurant Blok in Dieverbrug gaat dicht
Dieverbrug. De deuren van het vanouds bekende café-restaurant Blok in Dieverbrug gaan voorgoed dicht. Het bedrijf heeft met grote financiële problemen te kampen en daarom is bij de rechtbank in Assen een faillissementsaanvraag ingediend.
Op last van de belastingdienst in Meppel werd woensdag een verkoop bij executie gehouden van de restaurantinventaris bestaande uit onder meer stoelen, tafels, potten en pannen, diepvrieskasten, afwasmachines, enzovoort.
Het ging in totaal om zo’n tweehonderd onderdelen, waarvoor flink werd geboden.
Restaurant Blok, dat ruim negentig jaar heeft bestaan, had een bekende naam en veel gebruikers van de weg Assen-Meppel wipten er even binnen.
De weg langs de Drentsche Hoofdvaart wordt na het voltooid zijn van de Rijksweg 37 Meppel-Hoogeveen-Assen zeer weinig door beroepsvervoerders meer gebruikt. Daardoor is mede het doek gevallen voor dit bedrijf.
De negen personeelsleden is al ontslag aangezegd. Drie van hen zijn er al in geslaagd een nieuwe baan te vinden.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
Café-restaurant-hotel Blok heeft niet ruim negentig jaar bestaan, maar ongeveer vijftig jaar.
Zie voor veel meer gegevens over de onderneming van de familie Blok an de Deeverbrogge de vele berichten in ut Deevers Archief.
De redactie weet niet of dorpsfiguur en dorpsfotograaf Harm Hessels uut Deever de maker is van de foto bij het bericht.

Posted in An de Deeverbrogge, Hotel Blok | Leave a comment

Un hiele mooie olde fotokoate van de Dorpsstroate

Posted on 11 november 2023

De hier afgebeelde fotokaart is in 1926 verstuurd vanuit Zorgvliet hen Deever. Mejuffrouw Margje deed de ‘Groeten uit Zorgvlied’ aan mejuffrouw Schippers per adres Jan Kloeze in Deever. Mejuffrouw Margje maakte geen gebruik van het schrijfgedeelte op de achterkant van de fotokaart. Ze had wellicht niet veel ’te zeggen, wellicht niet meer dan ‘groeten uit Zorgvlied’.
De foto voor de hier afgebeelde fotokaart is gemaakt door fotograaf Dirk van der List Jr. Zie het vignet D.v.d.L. op de hier afgebeelde achterkant van de fotokaart.
In die jaren werden ansichtkaarten van dorpsbeelden van Zorgvliet in een oplage van 250 of 500 exemplaren gedrukt en aan de man gebracht door plaatselijke winkeliers. Dat zal ook zo gebeurd zijn met de hier afgebeelde fotokaart. Dat zal de eigenaar van het kruidenierswinkeltje aan de linkerkant van de hier afgebeelde fotokaart zijn geweest. Maar wie was de eigenaar van het kruidenierswinkeltje ?
Van die 250 of 500 exemplaren hebben wellicht enige exemplaren de tand des tijds overleefd, wellicht heeft slechts één exemplaar de tand des tijds overleefd. Slechts zelden zal dus nog een fotokaart met een oud dorpsbeeld van Zorgvliet an de aandere kaante van de Deeverse bos in het openbaar te koop worden aangeboden. In het begin van november 2023 gebeurde dat wel met de hier afgebeelde fotokaart. En toen was het voor de ware ‘die-moet-en-zal-en-wil-ik-hebben’ verzamelaar wel zaak deze kostelijke fotokaart vooral wel zelf te bemachtigen, want een tweede exemplaar van de hier afgebeelde fotokaart zal wel haast zeker nooit meer tijdens zijn leven opduiken.
De enige tekst die de redactie van ut Deevers Archief op de hier afgebeelde fotokaart heeft kunnen lezen, is de tekst Niemeyer tabak op het bord boven het fietsenrek vóór het kruidenierswinkeltje.
Op bijgaande afbeelding 3 is de situatie ter plekke in april 2023 te zien.
Na de sluiting van het in 1996 geopende soort van kruidenierswinkeltje Ut Winkeltie (in wel jaar ?) is het betreffende pand verbouwd tot woning.
In ut Deevers Archief is van het hier afgebeelde dorpsbeeld nog een ansichtkaart opgenomen.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Afbeelding 3
Kleurenfoto van de Dorpsstraat in april 2023 (bronvermelding: https://google.com/maps)

Posted in Ansigtkoate, Dorpsstroate, Zorgvliet | Leave a comment

Ut Bultie lig an ut ende van ut Swatte Pattie

Posted on 10 november 2023

De redactie van ut Deevers Archief ontving van Jaap (Jacob, Japie) Koning, broer van Henk, Jacoba (Coba) en Jan Koning, geboren en getogen in Deever en opgegroeid aan de Veentjesweg, naar aanleiding van een eerdere reactie van hem de navolgende reactie. De eerdere reactie is te vinden in de webstee van het Deevers Archief, via zoeken op de woorden ‘jaap’ en ‘koning’. Die reactie heeft als titel ‘Woar was ok a weer ’t Bultie’. Zijn eigen conclusie is nu: ‘Het Bultie was op het eind van het Zwarte Pattie’.

Inmiddels heb ik er nog eens rustig over nagedacht en hier en daar mijn oor te luisteren gelegd. Volgens mij is het zo dat het Bultie was op het eind van het Zwarte Pattie, dat liep van de Kruisstraat naar de Vlasstraat. Daar waar in de vijftiger jaren ooit het houten postkantoortje stond als tijdelijke vervanging voor het postkantoor van Bart Schoenmaker in de Hoofdstraat. Waarom dat gebied daar het Bultie heette, dat is mij een raadsel, misschien weet iemand het.
En verder nog: Lambertus (Bertus) Koning was getrouwd met Deeltje van der Helm, dochter van Meine van der Helm en Jacoba Pit uit Wapse (wij noemden toen die streek trouwens Kalteren). Deeltje (mijn moeder dus) is momenteel 93 jaar en woont/verblijft in het verpleeghuis Dickninge, onderdeel van de Schiphorst in Meppel. Tot zover. Als het anders is, dan lees ik het graag !

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De plaats waar in de vijftiger en zestiger jaren van de vorige eeuw een houten noodgebouwtje stond werd in de volksmond ut Bultie genoemd, mee eens. Het ‘Groene Kruis gebouw’ op de hoek van de Vlasstraat en de Kloosterstraat staat echter ook op ut Bultie. Vandaar dat het onzin is dat het Swatte Pattie nu de naam Bultie heeft gekregen.
Het noodgebouwtje diende vanaf de sloop van het oude gemeentehuis tot aan de bouw van het nieuwe gemeentehuis (1955/1956) als tijdelijk onderkomen voor het gemeentelijke apparaat.
Daarna werd in het gebouwtje ook les gegeven aan leerlingen uit de eerste klas van de U.L.O-school, totdat het nieuwe gebouw van deze school op de Westeresch in 1965 in gebruik werd genomen.
De naam ut Bultie vindt zijn oorsprong in de behoefte van boeren om hun akkers een herkenbare naam te geven, dat is een behoefte die boeren (nog steeds) in de hele wereld hebben. De bouwakkers in de buurt van ut Bultie hadden in de tijd van het ontstaan van het kadaster de naam Scholten’s Bultie (de kleine Bult van Scholten). Bijvoorbeeld dorpsfiguur Geert Dekker had een moestuin op ut Bultie.
De Deeverse volksmond sprak over ut Bultie en niet over de Bult. Het is voorstelbaar dat vóór 1940, toen de nes in die buurt gelukkig nog niet bebouwd was, je lopende over het zandpad vanaf de Hoofdstraat in de richting van Oll’ndeever, tegen een lichte glooiing aankeek, dat plaatselijke licht hogere deel van de nes kreeg natuurlijk de naam ut Bultie, dat kon gewoon niet missen.
Als het anders is of moet worden, dan verneemt de redactie van ut Deevers Archief dat graag.
De redactie van ut Deevers Archief heeft bijgaand afgebeelde kleurenfoto op donderdag 13 november 2014 gemaakt. Het naambordje staat aan het begin van het Swatte Pattie an de kaante van de Vlasstroate.

Posted in Bultie, Cultuurhistorie, Deever, Gemientehuus, Veldnème | Leave a comment

An de Riekseweg bee de sluus an de Deeverbrogge

Posted on 9 november 2023

Niet veel verzamelaars van ansichtkaarten uut de gemiente Deever zijn in het bezit van een exemplaar van deze stemmige zwart-wit ansichtkaart, let vooral op de auto op de Rijksstraatweg (Riekseweg). Het merk van de auto is niet te onderscheiden. Werden dit soort ansichtkaarten in oplagen van 100 of 200 of 500 exemplaren gedrukt ? Je kan dus beter maar beter wel een fysiek exemplaar van deze in jouw verzameling hebben. Deze ansichtkaart uit 1958 is gedrukt door Jos-Pé in Arnhem en werd verkocht door Kuiper’s Bakkerij en Levensmiddelenbedrijf, dat was gevestigd in Deever an de Peperstroate en an de Deeverbrogge an de Riekseweg, links noast de auto, bee ut Deeverse schut.

Posted in An de Deeverbrogge, Ansigtkoate, Boek An de Brogge, Rieksstroatweg | Leave a comment

De ièste ondergrondse tillefoonkèèbel in Deever

Posted on 8 november 2023

Op 28 september 1929 schreef de Ingenieur der Telegrafie en Telefoon van de technische dienst van de Rijkstelegraaf het volgende bericht aan de Heeren Burgemeester en Wethouders der Gemeente Diever.

1.
Bij deze heb ik de eer U Edel Achtbaren te berichten, dat met den Heer Burgemeester werd besproken, de luchtroute te Diever in de kom van het dorp op te ruimen en te vervangen door kabel, met de toezegging dat het herstellen der bestrating door en voor rekening van Uwe gemeente zal geschieden.
2.
Aangezien eerstdaags tot aanbesteding dezer werkzaamheden zal worden overgegaan, wordt gaarne vernomen of U hierbij bijzondere voorwaarden wenscht te zien in acht genomen.
3.
Een calque. waarop een en ander nader staat aangegeven, gaat ter toelichting hierbij.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
De bovengrondse telefoon- en telegrafiekabel, die luchtroute werd genoemd, werd in een deel van de Hoofdstraat, de Kruisstraat en bij de brink al in 1929 vervangen door een ondergrondse kabel, die wellicht grondroute werd genoemd.
De ondergrondse kabel werd bij de drie eindpunten aangesloten op de bovengrondse kabel, vandaar dat daar een nieuwe of vrijgekomen telefoonpaal moest worden geplaatst.
Het post-, telefoon- en telegrafiekantoor van Jan Schoemaker an de Heufdstroate is ongetwijfeld ook aangesloten op de ondergrondse kabel.
Op de hier afgebeelde tekening (calque) zijn met een min of meer ovale lijn de glint’n um de kaaarketuun/kaarkhof van het kerkgebouw aan de brink van Deever ingetekend.
De grote vraag is natuurlijk wanneer de eerste ouderwetse ondergrondse telefoonkabel in de kom van Deever zal worden verwijderd, als gevolg van het bijna uitsluitende gebruik van de mobiele telefoon (steeds minder mensen hebben een vaste telefoon) en de aanleg van glasvezelnetwerken ?

Posted in Communicatie | Leave a comment

De Hunnebedweg löp vlak langes ut Pottiesbaargie

Posted on 7 november 2023

De redactie van ut Deevers Archief toont bijzonder graag afbeeldingen van zwart-wit ansichtkaarten met beelden van de olde Deeverse Bos, de bos zoals hij die in zijn jeugd heeft gekend. Op bijgaand afgebeelde zwart-wit ansichtkaart is de Hunnebedweg op het landgoed Berkenheuvel te zien. Deze ansichtkaart is in 1949 uitgegeven. Het landgoed Berkenheuvel was gelukkig toen nog in het bezit van mr. Albertus Christiaan van Daalen uit het verre Bennekom.
Hij is de bedenker van de naam Hunnebedweg. Deze weg loopt langs de plaats van het verdwenen hunnebed D52a op de plek die nu de naam Pottiesbaargie heet. Dus eigenlijk had mr. A.C. uit Bennekom de weg beter de naam Verdwenen Hunnebedweg kunnen geven.
De Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten uit het verre ’s Graveland, de huidige eigenaar van het gebied waar zich de plaats van het verdwenen hunnebed bevindt, is uiterst fanatiek, funest en razendsnel bezig alle wegen, paden, lanen en zo voort uit de tijd van mr. A.C. uit Bennekom uit te wissen, te versperren, om te ploegen, onder water te zetten of te laten overwoekeren door tekentafelcultureluurnatuur. Dus de grote vraag is: bestaat de Hunnebedweg nog wel ? Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan daar het antwoord op geven ?
De ogenschijnlijk overduidelijke en rücksichtlose bedoeling van de Almachtige Hoge Dametjes En Heertjes Van De Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten uit het verre ’s Graveland is zoveel mogelijk, liefst alle, menselijke bezoekers de toegang tot het door hun ‘beheerde’ gebied te belemmeren en zo mogelijk uit hun gebied weg te pesten. Want DE WOLF heeft het onvervreembare unieke recht op een volledig mensvrij bosrijk wildrijk jachtgebied. En dat terwijl DE WOLF bij voorkeur zelfs tot ver buiten het gebied van de Deeverse bos jaagt en daar zo veel mogelijk schapen vermoordt.
Maar hoe gaan de Almachtige Hoge Dametjes En Heertjes Van De Vereniging Tot Behoud Van Natuurmonumenten uit het verre ’s Graveland die groeiende verwende veeleisende doordrukkende groep consumenten van de Deeverse bos nu eigenlijk echt en definitief weren ? Consumenten van de Deeverse bos zijn onder meer: allterrainbikers, autobestuurders, biologen, bijzondereopsporingsambtenaren, boomklimmers, bosarbeiders, boswachters, boskoddebeiers, bromfietsers, bungalowparkbewoners, drugsafvaldumpers, e-bikers, eierzoekers, excursiegangers, fietsers, gravelbikers, handhavers, hardlopers, hotelgasten, houtdieven, houthakkers, houtsprokkelaars, huifkarrijders, huttenbouwers, joggers, journalisten, kampeerders, kettingzagers, langlaufers, motorrijders, mountainbikers, nachtmountainbikers, naturisten, natuurfotografen, oermuseumroutelopers, openluchtspeltoeschouwers, ornitologen, paddestoelenzoekers, padvinders, parkwachters, picknickers, rolstoelers, ruiters, rustzoekers, sjokkers, skaters, stropers, toeristen, trimmers, vakantiehuisjesbewoners, veldrijders, vissers, vogelaars, vrijwilligers, wandelaars, wielrenners, wiettelers, wildkampeerders, wolfologen, wolvenkeuteltellers, wolventemmers, wolvenspotters, wolvenvoederaars, zwemmers, enzovoort, enzovoort.
Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief weet meer namen van groepen consumenten van de Deeverse bos ?

Posted in Albertus Christiaan van Daalen, de Deeverse bos, Wolf | Leave a comment

Oense ièste wedstried wönn’n wee mit 21-0

Posted on 6 november 2023

De redactie van ut Deevers Archief vindt bij het digitaliseren van zijn papieren archief (papperrassies scannen en vervolgens die papperrassies in de container voor het oude papier gooien), bestaande uit steeds minder dozen en mappen en ordners met foto’s, kranten- en tijdschriftenknipsels, reclamemateriaal, folders uut de gemiente Deever, en zo voort, en zo voort, en zo voort, zo nu en dan een door hem voor ut Deevers Archief belangwekkend geacht stukje tekst.
De redactie kwam bijgaand verhaal over voetbalvereniging N.O.A.D. (Nooit Ophouden Altijd Doorzetten) tegen. Het verhaal is geschreven door Luite (Lu) Broer of door Hendrik Jan Rolden. De redactie weet niet zeker wie de schrijver is.
De redactie beseft dat hij meer aandacht moet besteden aan het verleden van het verenigingsleven in de gemiente Deever, vandaar bijgaand bericht.

Voetbalclub N.O.A.D. (Nooit Ophouden Altijd Doorgaan) is opgericht op 1 december 1931 in de oude gelagkamer van café Seinen (later de W.I.B.A., later winkel van Maaike Bakker, later ….. , enzovoort) onder het genot van een kop warme chocolademelk met Brusselse kermis en café noir koekjes.
Het tenue werd bepaald op zwarte broek met rood-witte banen. De broeken en de voetbalshirts werden geleverd door Jan Drost en Flip Zaligman. Wie wat zou leveren weet ik niet meer, maar Flip Zaligman had toen echter zowel het een als het ander besteld. Alleen de shirts waren niet geleverd volgens afspraak, maar waren spierwit met ronde hals. Kleermaker Jan Drost heeft toen de shirts vermaakt en voorzien van rode kraag met een pas met knoopsluiting en rode manchetten.
Er werd eerst gevoetbald op het Mastenveldje langs de Bosweg. Later achter het Mastenveldje op een zandveld. Dat veld hebben de spelers zelf tot een bespeelbaar veld klaargemaakt. Hendrik Krol Jacobzoon was dan met paard en wagen aanwezig.
Onze eerste wedstrijd speelden we in Wapse op het terrein waar nu de ijsbaan is. Als ik me niet vergis wonnen wij onze eerste wedstrijd met 21-0. Het terrein werd omstreeks 1932 door de werkverschaffing van een veldje met vliegdennen omgetoverd in een ‘weiland’.
Later, toen wij ons bij de bond aansloten, speelden we bij boer Roelof Bisschop op de hof. Ook hebben we nog gespeeld achter de kalkovens. Door de gemeente is later een sportveld aangelegd, waar nu de Kruisakkers zijn. Dat was ook het sportterrein van de lagere school, die in ± 1942 is gebouwd.
In die tijd speelden we tegen Frederiksoord (Old Forward), Westerbork, Dwingeloo, Ansen, Ruinen, Witteveen, Norg. We gingen op de fiets naar alle uitwedstrijden.
In Diever waren nog twee voetbalclubs, te weten R.O.H.D.A. (Recht Op Het Doel Af) en S.H.E.L.L. (Sport Houdt Elk Lichaam Lenig). In september 1943 moest ik onderduiken en ik denk dat daarna ook niet meer is gespeeld. Het risico om opgepakt te worden was te groot geworden. Na de oorlog is het voetballen langzaam weer begonnen. Toen is ook de naam gewijzigd. De nieuwe naam werd V.V. Diever.

Aantekeningen van de redactie van ut Deevers Archief
N.O.A.D. won de eerste prijs in seriewedstrijden, die op Pinkstermaandag 2 juni 1937 in Deever werden gespeeld. Het elftal bestond toen uit:
Hendrik (Henneman, Herman) Rolden (doelverdediger);
Berend Strik (rechtsback);
Anne Vierhoven (linksback);
Luite (Lu) Wolter Broer (stopperspil);
Hendrik Krol (rechtshalf) (iene van Japie Krol);
Hans (Hansie) Mulder (linkshalf);
Gosem Klasen (rechtsbuiten);
Jan Mulder (rechtsbinnen);
Hendrik Krol (midvoor);
Willem Krol (linksbinnen) (iene van Jan Krol en Vrouwgje (Vrougie) Bakker;
Adolf (Atie) Strik (linksbuiten).
De redactie is op zoek naar een foto, die op 2 juni 1937 van het winnende elftal is gemaakt.

Posted in Alle Deeversen, Sport, Voetbal, Vurening | Leave a comment

An ut gebak op de lèèste skoeldag in Wittelte

Posted on 5 november 2023

De Witteler skoele is aan het einde van het schooljaar 1966-1967 opgeheven. Luite (Lu) Wolter Broer, de echtgenoot van schooljuffrouw Engel (Engeltje) Broer-van Delden heeft bijgaand afgebeelde zwart-wit foto op de laatste schooldag in juli 1967 gemaakt. Op de hier afgebeelde schoolfoto is juffrouw Engel (Engeltje) Broer-van Delden bezig met het uitdelen van een gebakje aan de leerlingen. Op de hier afgebeelde schoolfoto is een deel van de leerlingen te zien. Luite (Lu) Wolter Broer heeft helaas alleen een foto gemaakt van de leerlingen die les kregen van juffrouw Engel (Engeltje) Broer van Delden. Door het raam links van het meest rechtse raam is een stukje van de Witteler Baarg in het land van boer Snoeken te zien.

De zeer gewaardeerde bezoeker van ut Deevers Archief, die nog steeds een verstokte liefhebber van afbeeldingen op papier is, kan de hier afgebeelde schoolfoto ook ten zeerste bewonderen op bladzijde 18 van het papieren blaadje Opraekelen nr. 01/3 (september 2001) van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever. Maar ja, dan moet je wel in het bezit van dat papieren blaadje zijn of dat papieren blaadje bij iemand in kunnen zien. Bij de foto op bladzijde 18 van Opraekelen nr. 01/3 (september 2001) zijn de namen van de leerlingen niet vermeld.

1. Johan Kok
Hij is geboren op 17 juni 1958. Hij is getrouwd met Trijntje Kroes. Hij woont in Dwingel.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

2. Jan Herman Kok
Hij is geboren op 20 februari1957. Hij is getrouwd met Rita Anneveldt. Hij woont in Groningen.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

3. Jacob Oost
Hij is geboren op 18 maart 1958. Hij is getrouwd met Lammigje (Lammie) van Wester. Hij woont in Hoogeveen
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

4. Albertje Lensen
Zij is geboren op 1 mei 1959. Zij is getrouwd met Geert Jaspers. Zij woont op Kallenkote.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van haar.

5. Laminus Tabak
Hij is geboren op 16 augustus 1960. Hij is getrouwd met Anna Scholtens. Hij woont in Deever.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

6. Wemmie Berends
Zij is geboren op 18 december 1959. Zij is getrouwd met André van Eisden. Zij woont in Möppel.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van haar.

7. Arjan Berends
Hij is geboren op 13 augustus 1960. Hij is getrouwd met Herriët Roo. Hij woont in De Wijk.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

8. Engeltje (Engel) Anje Broer-van Delden
Zij is de schooljuffrouw.
Zij is geboren op 12 mei 1923. Zij is overleden op 10 april 2014.
Zij was getrouwd met Luite (Lu) Wolter Broer.
Zij woonde an de Kloosterstroate in Deever.
Het echtpaar is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever. Zie de grafsteen.

9. Jan Berends
Hij is geboren op 24 januari 1959. Hij is getrouwd met Jacqueline Strijker. Hij woont in Móppel.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

10. Aaltina ten Buur
Zij is geboren op 4 maart 1960. Zij is getrouwd met Jan Kwint. Zij woont in Hoogersmilde.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van haar.

11. Arend Jan Boerhof
Hij is geboren op 26 januari 1960. Hij is getrouwd met Jannika Luten. Hij woont in Wapserveen.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

12. Egbert van de Berg
Hij is geboren op 17 maart 1954 in Wittelte. Hij is overleden. Hij is niet getrouwd. Hij woonde in Wittelte.De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

13. Jan Krol
Hij is geboren op 26 maart 1957. Hij is getrouwd met Aly Meinders. Hij woont in Beilen.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

14. Jan Westerveen
Hij is geboren op 29 oktober 1957. Hij is getrouwd met Sita Karsten. Hij woont in Appelscha.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

15. Henk Boer
Hij is geboren op 15 september 1958. Hij is niet getrouwd. Hij woont in Oll’ndeever.
Zijn broer Bert staat ook op de hier afgebeelde schoolfoto. Vergelijk zijn trui met de trui van broer Bert.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

16. Bert Boer
Hij is geboren op 17 maart 1960. Hij is getrouwd met Wilma Kuik. Hij woont in Uffelte.
Zijn broer Henk staat ook op de hier afgebeelde schoolfoto. Vergelijk zijn trui met de trui van broer Henk.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

17. Jan van de Berg
Hij is geboren op 5 augustus 1960. Hij is getrouwd met Alie Mulder. Hij woont in Wittelte.
De redactie is in de openbare bronnen op zoek naar meer gegevens van hem.

Posted in Alle Wittelers, Witteler skoele | Leave a comment

Un olde dikke beuke mit hiel veule tatoeasies

Posted on 4 november 2023

Topfotograaf Bas Dekker heeft op 1 mei 2013 een aantal prachtige kleurenfoto’s van heel veel inkervingen in een beuk in de Deeverse bos gemaakt. De redactie van ut Deevers Archief heeft toestemming van Bas Dekker deze kleurenfoto’s in ut Deevers Archief te tonen. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk.
Het kerven van namen, vaak met een hart, soms met een jaartal, in bomen is een oude Deeverse traditie. Het kerven werd vooral door verliefden gedaan. Hopelijk houden verliefde stelletjes deze traditie nog steeds in stand, want deze mag vooral niet verloren gaan.
De beuk is de boom die voor het inkerven het meest wordt gebruikt. In de gladde bast kan immers gemakkelijk worden gekerfd. Eenmaal aangebrachte inkervingen blijven lang zichtbaar en verbreden zich met de jaren naarmate de boom in omtrek toeneemt.
De vraag is dan natuurlijk hoe oud zijn de inscripties in de beuk op de hier afgebeelde kleurenfoto’s. De redactie meent op een van de afbeeldingen wel het getal 51 (jaartal 1951 ?) te onderscheiden, maar kan op de afgebeelde kleurenfoto’s geen harten ontdekken.
De zeer gewaardeerde natuurminnende en natuurbeschermende bezoeker van ut Deevers Archief moet dus niet denken dat een verliefd stelletje met het inkerven van hun initialen en een hartje vandalistisch gedrag vertoont, en dat de boom als gevolg van de inkervingen doodbloedt, welnee de beuk op de hier afgebeelde kleurenfoto’s toont het tegendeel aan.
De redactie heeft van afbeelding 3 een uitsnede (afbeelding 4) gemaakt, om deze te kunnen tonen als kopafbeelding van ut Deevers Archief. Voor wat het waard is.

Afbeelding 1 – © Bas Dekker, 1 mei 2013.
De beuk is gefotografeerd vanuit kikkerperspectief.

Afbeelding 2 – © Bas Dekker, 1 mei 2013.

Afbeelding 3 – © Bas Dekker, 1 mei 2013.

Afbeelding 4 – © Bas Dekker, 1 mei 2013.
Afbeelding 5 – © Bas Dekker, 1 mei 2013.

Afbeelding 6 – © Bas Dekker, 1 mei 2013.

Posted in de Deeverse bos, Kopplètie, Traditie | Leave a comment

Kiender van de Witteler skoele in de dier’ntuun

Posted on 3 november 2023

De leerlingen van de Wittelte skoele maakten in 1949 of 1950 een schoolreisje naar de dierentuin van Emmen en ter herinnering aan dat reisje is bijgaand afgebeelde schoolfoto gemaakt. De redactie van ut Deevers Archief moet voor het bepalen van het juiste jaar nog even puzzelen. De redactie weet niet of deze schoolfoto in (de speeltuin van) de dierentuin is gemaakt of elders.
Wellicht kunnen enige op de hier afgebeelde schoolfoto aanwezige leerlingen zich het schoolreisje herinneren en bereid zijn die herinneringen te delen met de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief.
Van deze groep leerlingen is een tweede schoolfoto gemaakt. Op die tweede foto staat Jacob (Japie) Oostra (hij is geboren op 22 oktober 1939) wel. Op die tweede foto staat hij tussen de leerlingen Jan Willem Echten (nr. 3) en Tiede Oosterhof (nr. 4). Wellicht was hij tijdens het maken van de hier afgebeelde schoolfoto even naar het toilet en is daarom die tweede schoolfoto gemaakt.
De schoolfoto is aanwezig in de verzameling van Klaziena (Klazien) Houwer, de zuster van Lammigje (Lammie) Houwer, maar ook in de fotocollectie van de dorpsvereniging van Wittelte.
Gerda Klok, die ook op deze schoolfoto staat, kon gelukkig van bijna alle kinderen de naam opschrijven. Zij herkende alleen de leerling met nummer 19 (een jongen) en de leerling met nummer 33 (een meisje) niet. Maar wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de lijst van kinderen op deze schoolfoto wel compleet maken ?

01. Jannes Siemens
Hij is geboren op 27 augustus 1939. Hij trouwde met Jantje Wolters. Hij woont in Bovensmilde.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

02. Jan Barelds
Hij is geboren op 17 februari 1942. Hij trouwde met Jantje Prins. Hij woont in Emmeloord.De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

03. Jan Willem Echten
Hij is geboren op 8 april 1940. Hij is overleden op …. Hij trouwde met Roelie Noorman. Hij woonde in Havelte.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

04. Tiede Oosterhof
Hij is geboren op 17 april 1939. Hij is overleden op 1 juni 1955.
Hij was niet getrouwd. Hij woonde in Wittelte.
Hij is begraven op de kaarkhof an de Grönnegerweg bee Deever.

05. Jochem van Leeuwen
Hij is geboren op 11 maart 1938 in Wapse.
Hij is overleden op 28 april 2018 in Enschede.
Hij trouwde met Willie Schuitert. Hij woonde in Enschede. Hij is een broer van Reinder van Leeuwen.
Zie het overlijdensbericht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

06. Geert Soer
Hij is geboren op 30 april 1939 in Wittelte.
Hij is overleden op 3 augustus 2022 in Stienwiek.
Hij was getrouwd met Geesje Vrieling. Hij woonde in Stienwiek.
Zie het overlijdensbericht.
De redactie moet in de openbare bronnen nog op zoek naar meer gegevens van hem.

07. Hendrik (Henk) Broer
Hij is geboren op 26 augustus 1914. Hij is overleden op .. februari 1996. Hij is begraven op de kaarkhof van Geeter’n. Hij was getrouwd met Geertje Wuite.
Geertje Wuite is geboren op 28 januari 1922 in Geeter’n. Zij is overleden op 25 maart 2020 in de stad Groningen. Ze was toen 98 jaar oud. Zij is begraven op de kaarkhof van Geeter’n.
Hendrik (Henk) Broer was de laatste hoofdmeester van de Witteler skoele. In Wittelte is de weg langs de plaats waar de school stond naar hem vernoemd: Meester Broerweg.
Hij woonde in de schoolmeesterswoning aan de nep-brink van Wittelte en hij woonde na zijn pensionering in Deever.
De redactie is in de openbare bronnen nog zoekende naar meer gegevens van hem.

08. Albertus (Bertus) Dijkman
Hij is geboren op 13 juni 1937. Hij is overleden op … Hij trouwde met Gea Hartkamp.

09. Magda Zijlstra
Zij was de schooljuffrouw.
Zij is geboren op ….. Zij is overleden op ….

10. Teunis Rozeboom
Hij is geboren op …..

11. Reinder van Leeuwen
Hij is geboren op 13 juni 1941.

12. Jan Klok
Hij is geboren op 3 september 1942. Hij is overleden op ….

13. Lammigje (Lammie) Houwer
Zij is geboren op …..

14. Roelie Klok
Zij is geboren op 2 juli 1938

15. Bertus Pril
Hij is geboren op ….

16. Stiena Klok
Zij is geboren op 16 februari 1938

17. Wolter Jonkers
Hij is geboren op 17 februari 1943

18. Mina Oost
Zij is geboren op 14 februari 1941

19. Deze leerling is helaas nog niet herkend.

20. Geertinus van Zomeren
Hij is geboren op 25 september 1943

21. Jantje ten Buur
Zij is geboren op 20 april 1943

22. Trijntje Oostra
Zij is geboren op 30 juni 1944

23. Egbert (Eppie) Oostra
Hij is geboren op 30 augustus 1943.

24. Immigje (Immie) Siemens
Zij is geboren op 15 juli 1944

25. Gerda Klok
Zij is geboren op 20 juni 1941.

26. Arie Oosterhof
Hij is geboren op 4 september 1941

27. Roelof Jonker
Hij is geboren op ….

28. Eltje Oost
Zij is geboren op …..

29. Roelie Siemens
Zij is geboren op …..

30. Albertus (Bertus) Noorman
Hij is geboren op 3 april 1943.
Hij is overleden op ….

31. Magaretha Oost
Zij is geboren op 16 mei 1943.

32. Arend van Zomeren
Hij is geboren op 1 mei 1942 in Wittelte.
Hij is overleden op 16 oktober 2014 in Enschede.Hij was getrouwd met Hannie Annevelink.
Zie het overlijdensbericht.

33. Deze leerling is helaas nog niet herkend.

34. Alie Pril
Zij is geboren op 12 juni 1943.

35. Jan Soer
Hij is geboren op 10 december 1943.
Hij is overleden op ….

36. Jacob Snoeken
Hij is geboren op 4 maart 1944.
Hij is overleden op ….

37. Aaldert Soer
Hij is geboren op 16 juni 1941.
Hij is overleden op ….

Posted in Alle Wittelers, Witteler skoele | Leave a comment

Un Kalterse melkbusse stiet in un gerasie in Sweed’n

Posted on 2 november 2023

De in Zweden wonende heer Bert Benthem herkende zijn vader Egbert Benthem en zijn oom Lambertus (Bartus, Bart, Battie) Benthem op un skoelfoto van de kiender van de legere skoele an de Heufdstroate in Deever. De redactie van ut Deevers Archief verwijst volledigheidshalve naar het bericht Kiender bee de legere skoele op 22 mei 1931.
Dat zouden meer zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief moeten doen: ontbrekende gegevens van schoolfoto’s doorgeven aan de redactie van ut Deevers Archief.
In het papieren blaadje Opraekelen nr 02/3 (september 2002), het clubblad van de Historische Vereniging Vroegere Gemeente Diever, zeg maar de heemkunduge vurening uut Deever, is een lijst van melkbusnummers van boeren die melk aan de zuivelfabriek aan het Moleneinde in Diever leverden, gepubliceerd.
Op bladzijde 15 van het papieren blaadje Opraekelen nr.02/3 is te lezen dat het echtpaar Egbert Benthem en Margje Koning (zie afbeelding 2), toen wonende op het adres Kalteren 8, nu Kalteren 9, het melkbusnummer 81 had. De redactie informeerde bij de heer Bert Benthem of een foto van een melkbus met nummer 81 bewaard was gebleven. Wellicht in een fotoalbum van de familie ?
De heer Bert Benthem stuurde tot grote verrassing van de redactie een foto van een melkbus met nummer 5081, die nota bene bij hem in zijn garage ergens in Zweden staat. De redactie is hem daarvoor bijzonder erkentelijk. Hij reageerde als volgt.

Wij hadden inderdaad melkbusnummer 81. Later is dat nummer 5081 geworden. Ik denk dat dat is gebeurd toen de melkfabriek in Diever sloot en de melk naar de D.O.M.O. in Beilen ging.
Ik heb geen foto van een melkbus met nummer 81, dat nummer bestond uit twee van die mooie opgesoldeerde koperen of messing cijfers. Ik heb wel een melkbus met nummer 5081. Deze melkbus staat nu bij ons in Zweden in de garage. Het bandje om de hals is ooit groen geweest.

Afbeelding 1 – Melkbus met melkleveranciersnummer 81 van Egbert Benthem en Margje Koning.
Afbeelding 2 – Bericht van overlijden van Margje Koning.

Posted in Melkbusse, Süvelfubriek Deever | Leave a comment

De kèèle Oll’ndeeverse meule op de kèèle Westeresch

Posted on 1 november 2023

In het Duits-gezinde periodiek Drentsch dagblad (officieel orgaan voor de provincie Drenthe) verscheen in de Tweede Wereldoorlog op 24 december 1942 het volgende korte bericht over molen De Vlijt in Oll’ndeever.
Diever. Toen de molenaar Jansen zijn molen, een z.g. kruier, op den wind wilde zetten, bezweek plotseling de stelling. Alles liep zonder ongelukken goed af. De molen echter heeft een vreemd aanzicht gekregen.

Dus de hier afgebeelde fraaie zwart-wit foto is in elk geval ná 24 december 1942 gemaakt. De redactie schat in dat de foto is gemaakt tussen 1945 en 1950. Wie van de zeer gewaardeerde bezoekers van ut Deevers Archief kan de foto nauwkeuriger dateren ?
Op de foto zijn de bouwakkers met de namen Pachtkaampe, de Meulakkers, Moessiesakkers, de Kaamp’n, de Doevekaampe, de Goorns, de Domineeskaampe, de akkers Veur op de Westeresch gelukkig nog niet bebouwd met huizen. Over deze bouwakkers zijn na de Tweede Wereldoorlog de Brinkstroate en de Vlasstroate aangelegd.
De boerderij van Jacobus (Kobus) Kruid an de saandweg mit de nèème Bultie, die in september 1932 door een windhoos werd vernield, is herbouwd an de Brinkstroate, en is op de hier afgebeelde foto te zien.
Naast de boerderij van Jacobus (Kobus) Kruid is te zien de burgerwoning die nu het adres Brinkstraat 21 heeft.
Aan de rechterkant aagter de ekkelboom’m, die nu nog an de Vlasstroate staan, is de woning van dorpssmid Hendrik Kloeze te zien.
Aan de linkerkant onder de ekkelboom’m, die nu nog aan de Wittelterweg in Oll’ndeever staan, is het boerderijtje van Marinus Dolsma en Janna Thalen te zien.
Op de topografische kaart, uitgave 1954, zijn de hiervoor vermelde panden ingetekend.
Op de topografische kaart, uitgave 1934, is ter plekke alleen molen De Vlijt en de boerderij van Jacobus (Kobus) Kruid an ut Bultie ingetekend.

Afbeelding 1

Afbeelding 2
Detail van de topografische kaart, uitgave 1954.

Afbeelding 3
Detail van de topografische kaart, uitgave 1934.

Posted in Meule van Oll’ndeever, Westeresch | Leave a comment